ساﺮﻫ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺐﯿﮐﺮﺗ و ﯽﻣارآ ﻦﺗ و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔدﻮﺧ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﯽﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﺮﯿﺛﺎﺗ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
نﺎﯿﻤﯿﻘﻣ ﻢﯾﺮﻣ*
1
ﯽﻤﯾﺮﮐ ﻪﺒﯿﻃ 2
هﺪﯿﮑﭼ :فﺪﻫ و ﻪﻨﯿﻣز ساﺮﻫ
ﯽﻋﻮﻧ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا لﻼﺘﺧا
ﯽﺑاﺮﻄﺿا ﺖﺳا ﻪﮐ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ سﺮﺗ ﺪﯾﺪﺷ و ﻦﻣﺰﻣ زا ﻬﺘﯿﻌﻗﻮﻣ ﯽﯾﺎ ﻪﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺮﯿﻘﺤﺗ ﺖﻟﺎﺠﺧ و ﯽﮔدز
ﯽﻣ دﻮﺷ ﻒﯿﺻﻮﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا ﺶﻫوﮋﭘ .
،ﺮﺿﺎﺣ ﺎﺑ فﺪﻫ ﻦﯿﯿﻌﺗ ساﺮﻫ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺐﯿﮐﺮﺗ و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔدﻮﺧ و ﯽﻣارآ ﻦﺗ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﯽﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﺮﯿﺛﺎﺗ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
:ﯽﺳرﺮﺑ شور ﻦﯾا
ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﯾﺎﻣزارﺎﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﮏﯾ نﻮﻣزآ ﺶﯿﭘ حﺮﻃ ﺎﺑ
- ﺲﭘ نﻮﻣزآ و يﺮﯿﮕﯿﭘ ﺎﺑ هوﺮﮔ لﺮﺘﻨﮐ ﺖﺳا زا . نﺎﯿﻣ 400 يﻮﺠﺸﻧاد
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ لﺎﺳ رد دﺎﺑآ ﻒﺠﻧ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﮑﺸﻧاد رد ﻞﯿﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ 92
- 1391 ﻪﺑ نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ ﻪﯿﻠﮐ ، لﻼﺘﺧا
داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ 48
ﺮﻔﻧ اﺪﺟ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺑ و هﺪﺷ
ترﻮﺻ يوﺎﺴﻣ و ﯽﻓدﺎﺼﺗ رد
هوﺮﮔ ﻪﺳ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ﮏﯾ و
لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺮﻫ) 12 ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ (ﺮﻔﻧ ﺪﻧﺪﺷ
. هوﺮﮔ
،ﺎﻬﻧآ ﺐﯿﮐﺮﺗ و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ ،ﯽﻣارآ ﻦﺗ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ ﻞﻣﺎﺷ نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﯽﻃ
16 ترﻮﺼﺑ ،ﻪﺴﻠﺟ 2
راﺮﻗ ﯽﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﺖﺤﺗ ،ﻪﺘﻔﻫ رد ﻪﺘﻋﺎﺳ ﮏﯾ ﻪﺴﻠﺟ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ
و هوﺮﮔ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻠﺧاﺪﻣ يا ﺖﻓﺎﯾرد دﺮﮑﻧ ﺲﭘ. نﻮﻣزآ و ﺎﺑ (ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ود) يﺮﯿﮕﯿﭘ نﺎﻤﻫ
راﺰﺑا ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ،ﻪﻓﺮﻄﮑﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا مﺮﻧ رد يراﺮﮑﺗ تاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ وLSD
راﺰﻓا ﻪﺨﺴﻧspss
20 ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
:ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻓﺮﻄﮑ
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺎﻬﻫوﺮﮔ ﻦﯿﺑ
) 45 /0 P= ( . يود ﻪﺑ ود ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هوﺮﮔ ﺎﺑ نﻮﻣزآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ زا ﮏﯾ ﺮﻫ
لﺮﺘﻨﮐ دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ، )
001 /0
<
(.P
د تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،يﺮﯿﮕﯿﭘ رد و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد و ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﮐ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻣارآ ﻦﺗ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ ر
ﺒﯿﮐﺮﺗ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﮐ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ لﺮﺘﻨﮐ
دﻮﺑ ) 03 /0
= ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻢﻫ ﺎﺑ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ هوﺮﮔ ود ﺎﻣا ،(P .
يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻠﮐ
: ﻦﯾا
،ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺮﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ شزﻮﻣآ -
،ﯽﻣارآ ﻦﺗ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،يرﺎﺘﻓر ﺖﻬﺟ
ﺶﻫﺎﮐ ﻢﺋﻼﻋ ساﺮﻫ
،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﯿﮐﺄﺗ ﯽﻣ ﺪﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ. دﻮﺷ
ﻪﮐ ﻦﯾا هﻮﯿﺷ ﯽﺷزﻮﻣآ - ﯽﻧﺎﻣرد ﻪﺑ ترﻮﺻ يدﺮﻓ ﺰﯿﻧ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ دﺮﯿﮔ راﺮﻗ
و ﺞﯾﺎﺘﻧ نآ ﺎﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
ﺪﻧﻮﺷ
. ﺎﻫ هژاو ﺪﯿﻠﮐ شزﻮﻣآ :
ﻮﺠﺸﻧاد ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ،ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ ،ﯽﻣارآ ﻦﺗ ،ﯽﻫوﺮﮔ
:ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ 18
/7 / 92
ﺦﯾرﺎﺗ :شﺮﯾﺬﭘ 7 / 10 / 92
ﯽﺑﺮﻣ١
هوﺮﮔ
،يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﮑﺸﻧاد يرﺎﺘﺳﺮﭘ و
،ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ هﺎﮕﺸﻧاد دازآ ﯽﻣﻼﺳا ﺪﺣاو ﻒﺠﻧ
،دﺎﺑآ نﺎﻬﻔﺻا
، ) ناﺮﯾا هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ* لوﻮﺴﻣ (.
:سﺎﻤﺗ هرﺎﻤﺷ 09131143254
Email: [email protected]
يرﺎﺘﺳﺮﭘ شزﻮﻣآ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ2
، هﺪﮑﺸﻧاد يرﺎﺘﺳﺮﭘ و هﺎﮕﺸﻧاد،ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ دازآ
ﯽﻣﻼﺳا ﺪﺣاو ﻒﺠﻧ
،دﺎﺑآ
،نﺎﻬﻔﺻا ناﺮﯾا
ﻪﻣﺪﻘﻣ
نﺎﺴﻧا يدﻮﺟﻮﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
ﺖﺳا و ﻪﺸﯿﻤﻫ ﻪﺑ ظﺎﺤﻟ ﯽﻔﻃﺎﻋ
و ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ يدﺎﻣ ﻪﺑ
يراﺮﻗﺮﺑ طﺎﺒﺗرا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﻣ
،ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻣا
يراﺮﻗﺮﺑ ﻦﯾا ياﺮﺑ طﺎﺒﺗرا ﻪﻤﻫ
ﻪﺑ ﯽﺘﺣار ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺴﯿﻧ و
ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ دﻮﺒﻤﮐ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﯽﺑﺎﯾزرا ،ﺲﻔﻧ
د ناﺮﮕﯾ
درﻮﻣرد
،دﺮﻓ سﺮﺗ زا دﺮﻃ
،نﺪﺷ دﺎﻘﺘﻧا ﺎﯾ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﮕﯾد
ﺐﺒﺳ ﯽﻣ دﻮﺷ داﺮﻓا رد يﺎﻬﺘﯿﻌﻗﻮﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
سﺎﺴﺣا
باﺮﻄﺿا ﺪﻨﻨﮐ
. ﻦﯾا باﺮﻄﺿا رد
ﺖﻟﺎﺣ ﺪﯾﺪﺷ ﻪﺑ ﯽﻟﻼﺘﺧا
ﻪﺑ باﺮﻄﺿا مﺎﻧ ﺎﯾ
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ )
Social Phobia (
ﻞﯾﺪﺒﺗ ﯽﻣ
)دﻮﺷ
1
.(
لﻼﺘﺧا ساﺮﻫ باﺮﻄﺿا) ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
(ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا زا
ﻣ ﻖﯾﺮﻃ ﻪﺼﺨﺸ سﺮﺗ زا هﺪﻫﺎﺸﻣ و ﯽﺑﺎﯾزرا
ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ناﺮﮕﯾد
)دﻮﺷ
2
رد (
ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ يﺎﻫ
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا داﺮﻓا
ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ زا
ﻪﮑﻨﯾا يﺰﯿﭼ
ﺪﻨﯾﻮﮕﺑ ﺎﯾ ﯽﻠﻤﻋ مﺎﺠﻧا ﺪﻨﻫد ﻪﮐ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻔﻨﻣ ناﺮﮕﯾد ار ﻪﺑ
دﻮﺧ ﺐﻠﺟ
،ﺪﻨﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ كﺎﻨﻤﯿﺑ
) 3
نﺎﯾﻼﺘﺒﻣ .(
ﻦﯾا ﻪﺑ لﻼﺘﺧا
زا يﺎﻬﺒﯿﺳآ يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ رد
يﺎﻫرﺎﮐ ﻂﺑاور و ﯽﻠﻐﺷ ،ﻪﻧازور
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺞﻧر
ﯽﻣ
)ﺪﻧﺮﺑ
5،
4
.(
Kessler و
Berglund رد
ﺪﻧداد شراﺰﮔ دﻮﺧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﮐ
داﺮﻓا ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ ساﺮﻫ
،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﻏﺮﯿﻠﻋ
ﻞﯾﺎﻤﺗ عوﺮﺷ ﻪﺑ و
ﻪﻣادا ﻞﻣﺎﻌﺗ
،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﺑ
ﺖﻠﻋ ﻦﺘﺷاﺪﻧ يﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
مزﻻ و ﺎﯾ
ﻪﺑ ﻞﯿﻟد ﯽﺘﻟﺎﺠﺧ ﯽﻤﻧ ندﻮﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻞﻣﺎﻌﺗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻣ
ﯽﺒﺳﺎﻨ
ﻪﺘﺷاد ﺪﻨﺷﺎﺑ و ﻪﺷﻮﮔ ﺮﯿﮔ ﯽﻣ
)ﺪﻧﻮﺷ
6
عﻮﯿﺷ .(
13 يﺪﺻرد
ﻦﯾا لﻼﺘﺧا رد
،ﻪﻌﻣﺎﺟ نآ ار رد هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻦﯿﻣﻮﺳ لﻼﺘﺧا
ناور ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺲﭘ زا ﯽﮔدﺮﺴﻓا لﻼﺘﺧا ﯽﺳﺎﺳا
و ﯽﮕﺘﺴﺑاو
ﻪﺑ ﻞﮑﻟا راﺮﻗ هداد
)ﺖﺳا
6
رد .(
ﯽﻟﺎﺴﮔرﺰﺑ ﻦﯿﻨﺳ ﻦﯾا
لﻼﺘﺧا
رد نﺎﻧز ﻊﯾﺎﺷ ﺮﺗ ﺖﺳا
؛ ﺮﮔا نﻻﺎﺴﮔرﺰﺑ ﻪﭼ شراﺰﮔ
ﯽﻣ د ﺪﻨﻫ ﻪﮐ ﻢﺋﻼﻋ ﻦﯾا لﻼﺘﺧا ار ﯽﮐدﻮﮐ زا ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﺪﻧا هدﻮﻤﻧ
) 7
.(
نﺎﻣرد ﯽﯾﺎﻫ ﻪﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﺛا
ﯽﺸﺨﺑ ار ﺮﺑ
يور نارﺎﻤﯿﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ ساﺮﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﺘﺷاد
،ﺪﻧا عاﻮﻧا
يﺎﻫ هﻮﯿﺷ رﺎﺘﻓر
ﯽﻧﺎﻣرد ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﮐ رد ﻪﻫد 1960 ﺎﺗ 1970
عاﺪﺑا هﺪﺷ ﺪﻧا و رﻮﺤﻣ ﯽﻠﺻا ﺎﻬﻧآ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﻪﻨﯿﻣز ﺎﺑ يﺮﻈﻧ
نﺎﻣرد ﻤﯿﺑ يرﺎ
،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻪﺑ
،هﮋﯾو ﻞﻣﺎﻋ كﺎﻨﺳﺮﺗ
ﺎﻬﻧﺎﻣرد ﻦﯾا .ﺖﺳا
ًﺎﻤﯿﻘﺘﺴﻣ زا ﻪﺘﻓﺎﯾ يﺎﻫ ناور ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻞﺻﺎﺣ ﯽﺑﺮﺠﺗ هﺪﺷ
)ﺖﺳا
8
.(
Hughes نﺎﻣرد
يﺎﻫ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ار يرﺎﺘﻓر - ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ﮏﯾ شور دﻮﺧ ﯽﻟﺮﺘﻨﮐ
ياﺮﺑ ﺺﯿﺨﺸﺗ يﺎﻬﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ يا
ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﻪﺑ
يﺎﻫرﺎﺸﻓ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ رد ﺮﻈﻧ ﯽﻣ ﯿﮔ و دﺮ ﺎﻬﻧآ ار ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﯽﻠﺻا يﺎﻫ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﯽﻧﺎﻣرد
داﺮﻓا ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ
ساﺮﻫ
،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﻘﻠﺗ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻬﺷور ﻦﯾا
ﻦﯾﺮﻤﺗ يﺎﻫ ﻢﻈﻨﻣ ﯽﯾﻮﮔدﻮﺧ و ﯽﻣارآ ﻦﺗ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ
ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻒﻌﺿ و تﺪﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﺘﯿﻌﻗﻮﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﺒﺜﻣ ﺘﻣ يﺪﺣ ﺎﺗ ﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻦﯾا زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﺖﺳا توﺎﻔ
) 9
.(
ﺎﺑ يﺪﺟ ﻞﺧاﺪﺗ و لﻼﺘﺧا ﻦﯾا يﻻﺎﺑ عﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نآ
ﺎﺑ
،داﺮﻓا يا ﻪﻓﺮﺣ و ﯽﺼﺨﺷ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ
ﯽﻟﻼﺘﺧا ناﻮﻨﻋ ياراد
ﺖﯿﻤﻫا رد ﻪﻨﯿﻣز ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﯽﻧﺎﮕﻤﻫ
داﺪﻤﻠﻗ هﺪﺷ
)ﺖﺳا
11
، 10
رد يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﻫد ود رد و (
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾﺮﯾز يﺎﻫرﺎﮐ و زﺎﺳ ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ يﺎﻫ
وﺮﮔ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻫ
هﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا فﺪﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬ
)ﺖﺳا
12
ار ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ يدﺪﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد .(
و ﺎﻫ ﯽﻧاﺮﮕﻧ زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ اﺮﭼ ﺪﻧا هداد ﻞﯿﮑﺸﺗ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺖﺳا ﯽﺑاﺮﻄﺿا تﻻﻼﺘﺧا عﻮﯿﺷ شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ يﺎﻫ ﻪﻏﺪﻏد .ﺖﺳا ﻞﮑﺸﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺮﺜﮐا ياﺮﺑ نآ ﻞﻤﺤﺗ و ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
،ﺮﯿﺧا يﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ 35
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد٪ رد
ﻪﻨﯿﻣز سﺮﺗ
زا
،ﺖﺴﮑﺷ
،باﺮﻄﺿا
،ﯽﮕﭼﺎﭙﺘﺳد سﺎﺴﺣا
ﯽﮔدﺮﺴﻓا و
سﺮﺗ زا ﺖﺒﺤﺻ ندﺮﮐ رد ﻊﻤﺟ دﻮﺧ ار ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ هروﺎﺸﻣ
ﯽﻣ ﺪﻨﻧاد
) 13
.(
،ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ
هﺪﮑﺸﻧاد رد ﻞﯿﺼﺤﺗ يﺎﻬﻟﺎﺳ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد نﺎﯿﺑ از ﺶﻨﺗ رﺎﯿﺴﺑ ار ﻦﯿﻟﺎﺑ ﻪﺻﺮﻋ ﻪﺑ دورو صﻮﺼﺨﺑ
ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ
) 14
.(
ساﺮﻫ زوﺮﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
و شزﻮﻣآ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﺑ ﻪﻤﻄﻟ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ روآدرد و ﯽﻫﺎﺒﺘﺷا يﺎﻫ ﻪﯾور مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا ،ﺲﻧاژروا يﺎﻬﺘﺒﻗاﺮﻣ رد ﻞﻤﻋ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ،رﺎﻤﯿﺑ ياﺮﺑ نﺪﺷ ﯽﻧﺎﺒﺼﻋ ،يو دﺎﻤﺘﻋا مﺪﻋ و رﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ باﺮﻄﺿا لﺎﻘﺘﻧا ﺨﺑ ﻢﻈﻧ رد لﻼﺘﺧا و نﺎﻫاﺮﻤﻫ و رﺎﻤﯿﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و دﻮﺷ ﺶ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻞﻐﺷ ﻪﺑ ﻪﻣﺪﺻ و رﺎﻤﯿﺑ ﯽﻧاور و ﯽﻤﺴﺟ ﺐﯿﺳآ ﻪﺑ ﯿﺑﺎ ﺪﻣﺎﺠﻧ
) 15
يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺖﯿﻤﻫا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ .(
ﺖﻬﺟ ﺲﻔﻧ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا دﻮﺟو و رﺎﻤﯿﺑ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ رد ﺋارا درﻮﺧﺮﺑ رد سﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﺎﻬﺘﺒﻗاﺮﻣ ﻪ
۶٧
ﻧاد ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺎﺑ ﺖﺳا مزﻻ ،نارﺎﻤﯿﺑ ﺎﺑ ﺎﯾ و ﺪﻌﺘﺴﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸ
يﺎﻫ ﺪﻣﺎﯿﭘ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﺰﯿﻧ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور ﺪﻌﺑ زا ،نآ نﺎﻣرد و ﻪﺟﻮﺗ مﺪﻋ زا ﯽﺷﺎﻧ و هﻮﯿﺷ شزﻮﻣآ رد صﻮﺼﺨﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ شزﻮﻣآ ﺖﯿﻔﯿﮐ ياﺮﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺎﺗ ددﺮﮔ هﮋﯾو ﻪﺟﻮﺗ ،ﻦﯿﻟﺎﺑ
از باﺮﻄﺿا يﺎﻬﺘﯿﻌﻗﻮﻣ رد رﻮﻀﺣ ﺪﻧدﺮﮔ هدﺎﻣآ
) 16
. (
زا اﺬﻟ
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ -
نﺎﻣرد رد يرﺎﺘﻓر
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ ناﺰﯿﻣ ﮏﯾ ﻪﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ
) 9
و (
ﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ نﺎﻣرد رد بﻮﻠﻄﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻪﺑ ﻊﯾﺮﺳ ﯽﺑ
ﻦﯾا ،
ﻦﯿﯿﻌﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﯽﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﺮﯿﺛﺎﺗ
ساﺮﻫ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺐﯿﮐﺮﺗ و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔدﻮﺧ و ﯽﻣارآ ﻦﺗ ﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎ
.ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
ﯽﺳرﺮﺑ شور
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﯾﺎﻣزارﺎﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﮏﯾ ﻦﯿﯿﻌﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ
ﮑﺗ ﯽﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﯾﻮﮔدﻮﺧ و ﯽﻣارآ ﻦﺗ يﺎﻫ ﮏﯿﻨ
ﺖﺒﺜﻣ اد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺐﯿﮐﺮﺗ و نﺎﯾﻮﺠﺸﻧ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ هدﻮﺑ
ا ﺟ .ﺖﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻣﺎ
ﻪﯿﻠﮐ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد د ﻞﯿﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ لﺎﺳ ر
92 - 1391 رد ﻢﺘﺸﻫ ﺎﺗ مود مﺮﺗ زا و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﮑﺸﻧاد
دﺎﺑآ ﻒﺠﻧ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ ﻪﮐ دﻮﺑ
ﻪﺑ
ﺮﭘ و ﺪﻨﺘﻔﮔ ﺦﺳﺎﭘ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳ ﺮﺑ ﻪﮐ يداﺮﻓا
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻪﺑ كﻮﮑﺸﻣ ،ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ تاﺮﻤﻧ سﺎﺳا ﻨﯿﻟﺎﺑ سﺎﻨﺸﻧاور ﻂﺳﻮﺗ و جاﺮﺨﺘﺳا ﺪﻧدﻮﺑ ﯽ
اراد درﻮﻣ رد
دﻮﺑ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ )ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﯽﺼﯿﺨﺸﺗ يﺎﻬﮐﻼﻣ ن
DSM-IV و
ICD-10 ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺺﯿﺨﺸﺗ درﻮﻣ (
و
.ﺪﻧﺪﺷ ﺶﻫوﮋﭘ دراو ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ
ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﺑ ﻞﻣﺎﮐ ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ يﺎﻬﮐﻼﻣ ندﻮﺑ اراد ،حﺮﻃ رد ﺖﮐﺮﺷ ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ سﻼﮐ رد ﻢﻈﻨﻣ ﺖﮐﺮﺷ هدوﺪﺤﻣ ،
ﻦﯿﺑ ﯽﻨﺳ
23 - 18 لﺎﺳ مﺪﻋ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا جوﺮﺧ يﺎﻫ رﺎﯿﻌﻣ و
يدورو يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ دﻮﺟو ﺖﻔﮕﺸﯿﭘ
و ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ فﺮﺼﻣ
.دﻮﺑ باﺮﻄﺿا ﺪﺿ يوراد رد ﺎﻫ هداد يروآ دﺮﮔ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا
، ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا نﺎﻣز رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ
،ﻞﺒﻗ تﻼﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ود و ﺪﻌﺑ
ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯾا .
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ياراد
:ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺶﺨﺑ ود (ﻒﻟا
تﺎﺼﺨﺸﻣ
ﺖﯿﻌﺿو ،باﺮﻄﺿا ﺪﺿ يوراد فﺮﺼﻣ ،ﻦﺳ ﻞﻣﺎﺷ يدﺮﻓ سﺎﻤﺗ هرﺎﻤﺷ و مﺎﻧ ،ﻞﻫﺎﺗ رد ﺖﮐﺮﺷ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ ترﻮﺻ رد)
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو يﺎﻫ رﺎﯿﻌﻣ ﺪﺟاو ﻪﮑﯿﺗرﻮﺻ رد ﺶﻫوﮋﭘ ،(ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺺﯿﺨﺸﺗ (ب
ﻦﯾا :ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ Connor
نارﺎﮑﻤﻫ و ا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﯽﺑﺎﯾزر
ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ
) 17
ساﺮﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ .(
ﯽﺠﻨﺳدﻮﺧ سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯾ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا 17
ﻪﮐ ﺖﺳا يا هدﺎﻣ
) سﺮﺗ ﯽﻋﺮﻓ سﺎﯿﻘﻣ ﻪﺳ ياراد 6
(هدﺎﻣ
، ) بﺎﻨﺘﺟا 7 (هدﺎﻣ
) ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﯽﺘﺣارﺎﻧ و 4
هدﺎﻣ ﺮﻫ نآ رد و ﺖﺳا (هدﺎﻣ
ﺮﯿﺴﻔﺗ ياﺮﺑ .دﻮﺷ ﯽﻣ يﺪﻨﺑ ﻪﺟرد تﺮﮑﯿﻟ سﺎﯿﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻘﻧ تاﺮﻤﻧ شﺮﺑ ﻪﻄ 40
ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺖﻗد ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺑ 80
ﺪﺻرد
شﺮﺑ ﻪﻄﻘﻧ و 50
ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺖﻗد ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺑ 89
داﺮﻓا ﺪﺻرد
.ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ ﻼﺘﺒﻣ ﺮﯿﻏ زا ار ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ،ندﻮﺑ هﺎﺗﻮﮐ ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ ﺖﯾﺰﻣ ياراد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا اراد ﺎﺑ راﺰﺑا ﻦﯾا .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ يراﺬﮔ هﺮﻤﻧ ﯽﻧﺎﺳآ و ﯽﮔدﺎﺳ ﺎﺒﺛ ﺎﺑ يﺎﻬﯿﮔﮋﯾو ندﻮﺑ ﯽﻣ ﯽﺠﻨﺳ ناور ت
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ساﺮﻫ ﻢﺋﻼﻋ تﺪﺷ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﺮﺒﺘﻌﻣ راﺰﺑا ﮏﯾ ندﻮﻣزآ ياﺮﺑ و يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ راﺰﺑا ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺰﯿﻧ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﺮﺑرﺎﮐ نﺎﻣرد ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺎﺑ يﺎﻬﻧﺎﻣرد ﺪﻫد ﺰﯿﻤﺗ ﻢﻫ زا ار توﺎﻔﺘﻣ ﯽﯾارﺎﮐ
) 18
زا .(
ﻔﻫ ﯽﻃ ﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺪﺷ ﺖﺳاﻮﺧرد ﺎﻬﯿﻧدﻮﻣزآ ﺮﻫ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﺘ
راﺪﻘﻣ ﻪﭼ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ رد ﻪﮐ ﯽﻠﺋﺎﺴﻣ زا ﮏﯾ ﺎﻬﻧآ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﻬﻧآ ﯽﺘﺣارﺎﻧ ﺚﻋﺎﺑ ﮏﯾ رد ار دﻮﺧ ﺦﺳﺎﭘ
ﻒﯿﻃ 5 يا ﻪﺟرد ﻞﻣﺎﺷ
)ﻪﺟو ﭻﯿﻫ ﻪﺑ 1
)ﻢﮐ ﯽﻠﯿﺧ ،(
2 ،(
)يﺪﺣﺎﺗ 2 )دﺎﯾز ،(
4 )دﺎﯾز ﯽﻠﯿﺧ و ( 5
.ﺪﻧدﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ (
شﺮﺑ ﻪﻄﻘﻧ زا ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ 50
.ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽﯾاور ﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ و هﺪﺷ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﯽﻠﺒﻗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪ
)ﺖﺳا
19
، 17
يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺰﯿﻧ نآ ﯽﻧاﺮﯾا ﺶﯾاﺮﯾو .(
ﻦﯾا ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يدﺪﻌﺘﻣ ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺎﺑ يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد ﯽﯾﺎﻣزآ زﺎﺑ شور ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ 78
/0 ﺎﺗ 89 /0 ﺎﺑ ﯽﻧورد ﯽﻧﺎﺴﻤﻫ و هدﻮﺑ
ﯽﻫوﺮﮔ رد ﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ سﺎﯿﻘﻣ ﻞﮐ ياﺮﺑ رﺎﺠﻨﻬﺑ داﺮﻓا زا
۶٨
ﺮﺑاﺮﺑ 94 يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ ،ﺮﮕﯾد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ %
لوا ﻪﻤﯿﻧ رد ﯽﻧاﺮﯾا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ار ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 82
رد و %
مود ﻪﻤﯿﻧ 76
ار نﻮﻣزآ ﻪﻤﯿﻧ ود ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،%
84 و %
ار نواﺮﺑ ﻦﻣﺮﯿﭙﺳا ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ 91
هدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ %
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا ﺒﻧوﺮﮐ ﺎﻔﻟآ
ﻞﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ خﺎ
سﺎﯿﻘﻣ رد هﺪﺷ شراﺰﮔ يﺎﻫ سﺎﯿﻘﻣ ﺮﯾز رد ﺎﻬﯿﻧدﻮﻣزآ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ بﺎﻨﺘﺟا)
75 سﺮﺗ ،%
74 ﺣارﺎﻧ و % ﯽﺘ
75 (%
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺶﺨﺑ ﺖﯾﺎﺿر
) 21
، 20
.(
تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﺎﺑ ،تﻼﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ود و ﺪﻌﺑ ،ﻞﺒﻗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ ﻪﻓﺮﻄﮑﯾ ﺲ
ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ، و LSD
ﻮﻣزآ راﺰﻓا مﺮﻧ رد يراﺮﮑﺗ تاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ن
ﺶﯾاﺮﯾو spss 20
ﺢﻄﺳ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ درﻮﻣ
زا ﺮﺘﻤﮐ قﻮﻓ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ ياﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ 05
/0 ﺮﻈﻧ رد
.ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ
ﺖﻧوﺎﻌﻣ زا زﻮﺠﻣ ﺬﺧا و ﯽﺸﻫوﮋﭘ حﺮﻃ ﺐﯾﻮﺼﺗ زا ﺲﭘ ،دﺎﺑآ ﻒﺠﻧ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺸﻫوﮋﭘ مﺮﺘﺤﻣ ا ﺐﺴﮐ ﺎﺑ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ هﺪﮑﺸﻧاد مﺮﺘﺤﻣ ﺖﺳﺎﯾر زا هزﺎﺟ
ياﺮﺟا ﺖﻬﺟ نﺎﺸﯾا يرﺎﮑﻤﻫ ﺐﻠﺟ و ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ﻂﯿﺤﻣ رد ﯽﺸﻫوﮋﭘ حﺮﻃ .دﻮﻤﻧ ماﺪﻗا
عﻮﻤﺠﻣ رد
48 ) ﺮﺘﺧد يﻮﺠﺸﻧاد 18
ﺎﺗ 23 (ﻞﻫﺎﺘﻣ و دﺮﺠﻣ ،ﻪﻟﺎﺳ ﻪﮐ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﺪﺟاو ﻪﺑ و بﺎﺨﺘﻧا
ﻓدﺎﺼﺗ داﺪﻋا لوﺪﺟ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ترﻮﺻ رد ﯽ
هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ هداد راﺮﻗ (ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﮏﯾ و نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ﻪﺳ)
ﻪﺑ .ﺪﻧﺪﺷ لﺎﺒﻧد
ﻞﯿﻤﮑﺗ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يﺎﻫ
ﯽﺠﻨﺳدﻮﺧ و
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ي
،ﯽﺼﯿﺨﺸﺗ ﺮﻫ
ﮏﯾ زا ﺎﻬﯿﻧدﻮﻣزآ ﻪﺑ
ترﻮﺻ
درﻮﻣ يداﺮﻔﻧا ﺶﯿﭘ
نﻮﻣزآ ﺲﭙﺳ ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ ﺮﻫ
هوﺮﮔ
نﻮﻣزآ
، ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ و ﻪﺑ ترﻮﺻ رد ﯽﻫوﺮﮔ ضﺮﻌﻣ
ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻞﻘﺘﺴﻣ راﺮﻗ هداد ﺪﻧﺪﺷ زا ﺲﭘ نﻮﻣزآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد.
تﺎﺴﻠﺟ ﻦﯿﻧاﻮﻗ و فاﺪﻫا نﺎﯿﺑ و ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﻪﺴﻠﺟ يراﺰﮔﺮﺑ ضﺮﻌﻣ رد ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮﺻ ﻪﺑ هوﺮﮔ ﺮﻫ ،ﯽﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﮔ زا ﯽﮑﯾ ياﺮﺑ .ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ يﺎﻬﻫوﺮ
ﯽﻣارآ ﻦﺗ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ مود هوﺮﮔ رد ،
ﯿﻨﮑﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ مﻮﺳ هوﺮﮔ رد و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ يﺎﻫ ﮏ
ﻦﺗ
ﯽﻣارآ -
،ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ رد ﻪﺘﻋﺎﺳ ﮏﯾ ﻪﺴﻠﺟ ود ﯽﻃ
ﻪﺘﻔﻫ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﺎﻣا .ﺪﺷ هداد شزﻮﻣآ ﻪﺴﻠﺟ هدﺰﻧﺎﺷ ياﺮﺑ
.ﺖﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ ﯽﻧﺎﻣرد ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﭻﯿﻫ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ كرﺪﻣ ﺎﺑ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ار سﻼﮐ هرادا هﺪﻬﻋ ﺮﺑ ﻦﯿﻟﺎﺑ سﺎﻨﺸﻧاور و ناور ﺖﺷاﺪﻬﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ .ﺪﻨﺘﺷاد شزﻮﻣآ هوﺮﮔ ﯽﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،ﯽﻣارآ ﻦﺗ
ﺖﻓﺎﯾرد ار
ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻦﯿﻟوا رد . ﻪﺴﻠﺟ
ﯽﺷزﻮﻣآ ﯽﻣارآ ﻦﺗ ﻖﻄﻨﻣ ﺮﺑ
و
ﺶﻫﺎﮐﺮﺑ ﯽﻣارآ ﻦﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ باﺮﻄﺿا
ﺪﯿﮐﺎﺗ ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﻃ .
ﮏﯿﻨﮑﺗ ،ﯽﺷزﻮﻣآ تﺎﺴﻠﺟ ﯽﻣارآ ﻦﺗ
يدﺮﺑرﺎﮐ شزﻮﻣآ هداد
يﺎﻫ شزﻮﻣآ ﻢﻫا .ﺪﺷ هﺪﺷ هداد
ﻞﻣﺎﺷ مﺎﺠﻧا ﺲﻔﻨﺗ
،ﻖﯿﻤﻋ
ﻞﺷ ندﺮﮐ
،تﻼﻀﻋ ﯽﻣارآ ﻦﺗ
ﻪﺑ شور ﺎﻫر
،ﯽﮔﺪﺷ ﻦﺗ
ﯽﻣارآ زا ﻖﯾﺮﻃ ﯽﻣارآ ﻦﺗ ،نﺪﺷ ﯽﻃﺮﺷ ﯽﻗاﺮﺘﻓا
و ﺮﯾﻮﺼﺗ
يزﺎﺳ دﻮﺑ . ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ نﺎﻨﯿﻤﻃا زا مﺎﺠﻧا ﻦﺗ ﯽﻣارآ رد
،لﺰﻨﻣ
ﻪﺑ ﮏﭼ ،ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺴﯿﻟ
ﺖﺒﺛ مﺎﺠﻧا ﻦﯾﺮﻤﺗ ﺪﺷ هداد و زا
ﺎﻬﻧآ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺪﺷ ﻪﮐ ﻞﻗاﺪﺣ يزور ود رﺎﺑ ار ﻦﯾﺮﻤﺗ مﺎﺠﻧا
هداد و رد ﮏﭼ ﺖﺴﯿﻟ ﺖﻣﻼﻋ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺪﻨﻧﺰﺑ
رد عوﺮﺷ
ﻪﺴﻠﺟ يﺪﻌﺑ ﺲﭘ زا ﺖﻓﺎﯾرد
،ﺖﺴﯿﻟ ﮏﭼ ﺐﻟﺎﻄﻣ
ﯽﺷزﻮﻣآ
ﻪﺴﻠﺟ ﻞﺒﻗ روﺮﻣ و ﻪﺑ تﻻاﻮﺳ ﺦﺳﺎﭘ داﺮﻓا هداد
ﯽﻣ ﺪﺷ .
رد شزﻮﻣآ زا ﯽﻣارآ ﻦﺗ ﺶﯾﺎﻤﻧ
،ﯽﻠﻤﻋ
،ﺶﻘﻧ يﺎﻔﯾا
ﯽﻧاﺮﻨﺨﺳ و
ﯽﺳ يد ﯽﺷزﻮﻣآ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣارآ ﻦﺗ ﺪﺷ
.
تﺎﺴﻠﺟ ﯽﻃ رد ،ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ رد ﺧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﻪﺑﺎﺸﻣ و ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻤﯿﻠﻌﺗ دﻮ
نﺎﺷدﻮﺧ ﺎﺗ ﺪﺷ هداد شزﻮﻣآ داﺮﻓا ﻪﺑ ﻦﯿﻟﺎﺑ سﺎﻨﺸﻧاور او داﺮﻓا شور ﻦﯾا ﮏﻤﮐ ﺎﺑ .ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ حﻼﺻا ار نﺎﺷرﺎﺘﻓر ﺪﻨﻫد ﺮﯿﯿﻐﺗ ار ﯽﻧورد يﺎﻫاﻮﺠﻧ ﺎﺗ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺘﺷاد و
هﺪﻧزﺎﺳ تارﺎﻬﻇا يا
ﻪﺑ مﺎﻧ يﺎﻫاﻮﺠﻧ ﯽﻧورد
ﯽﺘﯾﻮﻘﺗ ﺎﯾ
ﺖﺒﺜﻣ ار رد نﺎﯾﺮﺟ رﺎﻨﮐ نﺪﻣآ ﺎﺑ رﺎﺸﻓ ور ﯽﻧا ﺎﯾ نﺪﯿﺳر ﻪﺑ
نﺎﺸﻓﺪﻫ ﺎﺑ دﻮﺧ راﺮﮑﺗ
،ﺪﻨﻨﮐ ﻪﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ دﻮﺧ ﺮﮑﻓ ﺪﻨﻨﮐ و
دﻮﺧ ار ياﺮﺑ ﻞﻤﻋ و ماﺪﻗا و ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﺖﯾﻮﻘﺗ ﻢﻫا .
و نآ عاﻮﻧا و ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ مﻮﻬﻔﻣ ﻞﻣﺎﺷ هﺪﺷ هداد يﺎﻬﺷزﻮﻣآ دﻮﺧ رﺎﮑﻓا ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ ،ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ رد داﺮﻓا دﻮﺧ ﺶﻘﻧ لﺮﺘﻨﮐ لﻮﺤﺗ ،دﻮﺧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تارﺎﻬﻇا ،ﯽﺑﻮﻠﻐﻣ ،دﻮﺧ
يﺎﻫﺎﻄﺧ و ﻦﯾدﺎﻤﻧ ﯽﻧﺎﻌﻣ ،لﺮﺘﻨﮐ ﻊﺒﻨﻣ ،يدﺎﻨﺳا يﺎﻫ ﮏﺒﺳ .ﺪﺷ هداد ﻒﯿﻠﮑﺗ داﺮﻓا ﻪﺑ ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ نﺎﯾﺎﭘ رد .دﻮﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
۶٩
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ نﺎﻨﯿﻤﻃا زا مﺎﺠﻧا رد ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ
،لﺰﻨﻣ ﻪﺑ
ﺎﻬﻧآ ﮏﭼ ﺖﺴﯿﻟ ﺖﺒﺛ مﺎﺠﻧا ﻦﯾﺮﻤﺗ ﺪﺷ هداد و ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺪﺷ
ﻪﮐ ﻞﻗاﺪﺣ يزور ود رﺎﺑ ار ﻦﯾﺮﻤﺗ مﺎﺠﻧا
هداد و رد ﮏﭼ
ﺖﺴﯿﻟ ﺖﻣﻼﻋ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺪﻨﻧﺰﺑ
رد عوﺮﺷ ﻪﺴﻠﺟ يﺪﻌﺑ ﺲﭘ
زا ﺖﻓﺎﯾرد
،ﺖﺴﯿﻟ ﮏﭼ ﺐﻟﺎﻄﻣ
ﯽﺷزﻮﻣآ ﻪﺴﻠﺟ ﻞﺒﻗ روﺮﻣ
و ﻪﺑ تﻻاﻮﺳ ﺦﺳﺎﭘ داﺮﻓا هداد
ﯽﻣ ﺪﺷ رد . شزﻮﻣآ دﻮﺧ
زا ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ ﺶﯾﺎﻤﻧ
،ﯽﻠﻤﻋ
،ﺶﻘﻧ يﺎﻔﯾا ﯽﻧاﺮﻨﺨﺳ
و
ﯽﺳ يد هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ ﯽﺷزﻮﻣآ ﺪﺷ
.
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ،ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ رد يﺎﻬﺷزﻮﻣآ زا يا
تﺪﻣ نﺎﻤﻫ رد داﺮﻓا ياﺮﺑ ،نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﺑﺎﺸﻣ
.ﺖﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ يا ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﭻﯿﻫ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد ﻪﺑ ﺎﻣا
،ﯽﻗﻼﺧا ظﺎﺤﻟ اﺮﺟا ﯽﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﻤﺗا زا ﺪﻌﺑ
رﺎﯿﺘﺧا رد هدﺮﺸﻓ حﻮﻟ ترﻮﺻ ﻪﺑ نﻮﻣزآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد هﺪﺷ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد نﺎﯿﺿﺎﻘﺘﻣ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ ،نﺎﯾﺎﭘ رد
ود زا ﺲﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﻮﻣزآ ﺲﭘ درﻮﻣ ،نﻮﻣزآ هﺎﻣ راﺰﺑا .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺮﮕﯾد رﺎﺑ (يﺮﯿﮕﯿﭘ هرود) نﺎﻤﻫ يﺮﯿﮕﯿﭘ هرود و نﻮﻣزآ ﺲﭘ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا لﻮﻃ رد .دﻮﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ .ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﻪﻧﻮﻤﻧ شﺰﯾر
ﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎ ﻪﺘﻓﺎﯾ
يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﺸﻧ
داد ﻪﮐ ﻫوﺮﮔ ﺎﻬ زا ظﺎﺤﻟ
تﺎﺼﺨﺸﻣ يدﺮﻓ
ﻦﺳ و ﺖﯿﻌﺿو ﻞﻫﺎﺗ و ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ناﺰﯿﻣ
باﺮﻄﺿا ﺪﺿ يوراد فﺮﺼﻣ لوﺪﺟ)
هرﺎﻤﺷ 1 ( نﺎﺴﻤﻫ
ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ و زا ﺮﻈﻧ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻦﯿﺑ
ﻫوﺮﮔ ﺎﻬ
دﻮﺟو دراﺪﻧ ) ٠۵ / ٠ .(P<
ﻪﻓﺮﻄﮑﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ
:ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ (ﻒﻟا
ﻣ زا ﻞﺒﻗ ﻦﯿﺑ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،ﻪﻠﺧاﺪ
) ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺎﻬﻫوﺮﮔ 45
/0
= (P ﻦﯾا و
،ﺎﻬﻫوﺮﮔ رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ صﺎﺼﺘﺧا ﻪﮐ ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا زا و ﺖﺳا هدﻮﺑ نﺎﺴﮑﯾ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ هﺮﻤﻧ ﺮﻈﻧ زا درﻮﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻓدﺎﺼﺗ يراﺬﮕﯾﺎﺟ ،ﺮﻈﻧ .دﻮﺷ ﯽﻣ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ (ب
ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ
رﺎﻬﭼ رد ،نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ) ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ نﺎﺴﮑﯾ هوﺮﮔ 001
/0
<
ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ًﺎﻨﻤﺿ (P
رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ LSD و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ و ﯽﻣارآ ﻦﺗ شزﻮﻣآ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ﻪﺳ
ﯽﻣارآ ﻦﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ -
ﺎﻔﺗ ،ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ راد ﯽﻨﻌﻣ تو
ﻧراﺪﻧ هوﺮﮔ رد ﺎﻣا ،ﺪ لﺮﺘﻨﮐ
رﻮﻃ ﻪﺑ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
) ﺖﺳا ﺮﺘﻤﮐ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ﻪﺳ زا يراد ﺎﻨﻌﻣ 001
/0
<
.(P
(ج ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺰﯿﻧ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ود
ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ نﺎﺴﮑﯾ هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا )
001 /0
= (P
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 1
ﻣزآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد يدﺮﻓ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و ﯽﻧاواﺮﻓ ﻊﯾزﻮﺗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ : لﺮﺘﻨﮐ و ﯽﻧدﻮ
هوﺮﮔ
تﺎﺼﺨﺸﻣ
يدﺮﻓ ﯽﻣارآ ﻦﺗ شزﻮﻣآ
ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ شزﻮﻣآ
ﺖﺒﺜﻣ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ شزﻮﻣآ
لﺮﺘﻨﮐ
P-Value
داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد
ﺖﯿﻌﺿو ﻞﻫﺎﺗ ﻞﻫﺎﺘﻣ 4 33 / 33 6 50 4 33 / 33 7 33 / 58 6
/ 0
دﺮﺠﻣ 8 67 / 66 6 50 8 67 / 66 5 67 / 41
ﺪﺿ يوراد فﺮﺼﻣ باﺮﻄﺿا 0
0 0 0
0
0
0
0
ﻦﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 2/
20 7/
20 4/
20 2/
20 74
/ 0
ﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ر
3/
3 2/
3 4/
3 4/
3
٧٠
ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ًﺎﻨﻤﺿ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ LSD
ﯽﻣارآ ﻦﺗ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ رد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ نﻮﻣزآ ﺮﮕﯾد هوﺮﮔ ود زا ﺮﺘﻤﮐ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ) 001 /0
<
دﻮﺧ شزﻮﻣآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد و(P و ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ
ﺒﯿﮐﺮﺗ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﮐ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ لﺮﺘﻨﮐ
ﺖﺳا
) 03 /0
= .(P
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ يراﺮﮑﺗ تاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ (ﻒﻟا شزﻮﻣآ هوﺮﮔ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ نﺎﺴﮑﯾ نﺎﻣز ﻪﺳ رد ﯽﻣارآ ﻦﺗ )
001 /0
<
.(P
ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ًﺎﻨﻤﺿ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ LSD
هﺮﻤﻧ
ﺮﺘﻤﮐ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هوﺮﮔ ﻦﯾا رد ساﺮﻫ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ زا )
001 /0
<
زا ﺮﺘﻤﮐ ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ود و (P
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ )
004 /0
<
.(P (ب
دﻮﺧ هوﺮﮔ رد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ نﺎﺴﮑﯾ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﻧﺎﻣز رد ﺰﯿﻧ ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ ) 001 /0
<
ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ و (P ﻦﯾا رد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ LSD
زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ هوﺮﮔ ﺮﺘﻤﮐ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ود و ﻪﻠﺧاﺪﻣ هدﻮﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ زا
) 001 /0
<
ود و ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﺎﻣا(P
ﺪﻧراﺪﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ ﺪﻌﺑ هﺎﻣ )
1/
0
<
.(P (ج
هوﺮﮔ رد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ هدﻮﺒﻧ نﺎﺴﮑﯾ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﻧﺎﻣز رد ﺰﯿﻧ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ شزﻮﻣآ )ﺖﺳا 003 /0
<
. (P ﯽﺒﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ رد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ LSD
ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ و ﻞﺒﻗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ هوﺮﮔ ﻦﯾا هﺎﻣ ود ﺎﻣا .ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ و ﺪﻌﺑ زا تاﺮﻤﻧ ﻦﯿ ﻪﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺘﻤﮐ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ )
001 /0
<
P (د.(
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
هوﺮﮔ رد تاﺮﻤﻧ لﺮﺘﻨﮐ
نﺎﺴﮑﯾ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﻧﺎﻣز رد ﺰﯿﻧ
ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ )
001 /0
<
P ﺐﯿﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ ﺎﺑ و ( نﺎﺸﻧ LSD
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ هوﺮﮔ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺪﺷ هداد زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ و ﻞﺒﻗ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ ﻪﻠﺧاﺪﻣ
ﺪﻧراﺪﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ ،نﻮﻣزآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ ) 001 /0
= ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ود ﺎﻣا .(P
ﺮﺘﻤﮐ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ و ﺪﻌﺑ زا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﺳا هﺪﺷ )
001 /0
<
( P هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 2
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 2
ﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ : هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﻧﺎﻣز رد يرﺎ
ﺎﻬﻫوﺮﮔ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ود
P-Value
**
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﯽﻣارآ ﻦﺗ شزﻮﻣآ
6/
51 5/
1 3/
27 2/
3 6/
22 5/
3 001
/0 <
ﯽﯾﻮﮔدﻮﺧ شزﻮﻣآ
6/
54 3/
6 8/
26 6/
5 1/
30 3/
7 001
/0 <
ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ شزﻮﻣآ
5/
53 8/
5 3/
30 8
2/
30 6/
5 001
/0 <
لﺮﺘﻨﮐ 7/
52 01 /3 7/
54 1/
5 2/
37 1/
12 001
/0 <
P-Value
* 45
/0 001
/0 <
001 /0 003
/0
*One- way ANOVA
**Repeated Measurement ANOVA
يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ
ﻨﮑﺗ ﯽﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﺗ يﺎﻫ ﮏﯿ
ارآ ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ و ﯽﻣ ساﺮﻫ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺐﯿﮐﺮﺗ و
يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ .ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺳرﺮﺑ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺖﺷاﺪﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا هوﺮﮔ رﺎﻬﭼ ﻦﯿﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ و
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﻮﻣزآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ توﺎﻔﺗ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ياﺮﺟا زا ﻞﺒﻗ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد يراد ﯽﻨﻌﻣ )
001 /0
= (.P زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﺎﻣا
هوﺮﮔ ﻪﺳ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﻠﺧاﺪﻣ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻟو ،دراﺪﻧ يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ،نﻮﻣزآ لﺮﺘﻨﮐ ﺖﺳا ﺮﺘﻤﮐ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ،تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
٧١
) 03 /0
= . (P ﺸﺨﺑ ﺮﺛا زا ﯽﮐﺎﺣ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا يﺎﻬﺷزﻮﻣآ ﯽ
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻫوﺮﮔ -
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﺮﺑ يرﺎﺘﻓر
ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ و ﺖﺳا يرﺎﺘﺳﺮﭘ .دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ Denise
نارﺎﮑﻤﻫ و ﺮﺛا دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣرد
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﯽﺸﺨﺑ يرﺎﺘﻓر–
ار ﺮﺛﻮﻣ ﺪﻨﺘﺴﻧاد و
نﺎﯿﺑ ﺪﻧدﺮﮐ ﺖﻠﻋ ﻦﯾا ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا نآ
ﺖﺳا ﻪﮐ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد
ﺲﭘ زا ﺖﻓﺎﯾرد
،ﺎﻬﺷزﻮﻣآ دﻮﺧ
و ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺮﯿﻏ ﯽﻤﺳر
ردﺎﻗ ﻪﺑ مﺎﺠﻧا نآ ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ
) 22
. (
Helen نارﺎﮑﻤﻫ و رد
ﮏﯿﻨﮑﺗ ياﺮﺟا ﻞﺣاﺮﻣ ﯽﻃ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺮﯿﮔ ﻞﮑﺷ ًﺎﺘﯾﺎﻬﻧ و دﻮﺧ يﻮﺠﺘﺴﺟ ،ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ ﺪﺘﻓا ﯽﻣ قﺎﻔﺗا ﺖﺳا ﺪﻨﻣدﻮﺳ دﻮﺧ ياﺮﺑ ﻪﭽﻧآ و ﯽﻫﺎﮔآدﻮﺧ د ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ نﺎﻣر دﺮﮐ ﺪﻫاﻮﺧ ﮏﻤﮐ
) 23
رد .(
نارﺎﮑﻤﻫ و ﺮﮔرز ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﻫوﺮﮔ ﯽﻧﺎﻣرد رﺎﺘﻓر ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺰﯿﻧ
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﺮﺑ يﺪﻨﻤﺗاﺮﺟ ناﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﺛﻮﻣ
) 24
رد ،ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ .(
ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ هﺎﻣ ود يﺮﯿﮕﯿﭘ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻣارآ ﻦﺗ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يراد ﯽﻨﻌﻣ
ﺖﺒﺜﻣ ﯽﯾﻮﮔ دﻮﺧ هوﺮﮔ رد و دﻮﺑ ﺮﮕﯾد يﺎﻬﻫوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﮐ توﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ ﺎﻣا .دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﮐ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ و
ﻦﺗ شزﻮﻣآ ﺮﯿﺛﺎﺗ سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ﺲﭘ .ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ .ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﯽﻣارآ عﻮﻧ و ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ ﺪﺳر ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻦﯾا ساﺮﻫ لﺮﺘﻨﮐ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد شزﻮﻣآ صﺎﺧ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﻪﺘﺷر ﻦﯾا صﺎﺧ تﺎﯿﻀﺘﻘﻣ زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﺖﯾﻮﻘﺗ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ آ
ﺶﻣارآ و ﯽﻧﻼﻀﻋ هﺪﻧوﺮﺸﯿﭘ يزﺎﺴﻣار
ﻨﻫد هﺪ ﻦﺗ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ شزﻮﻣآ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا آ
ﻦﯾا ﯽﻣار
رﻮﭘ ﻦﺴﺣ .دﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﺴﯿﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ فﺪﻫ و يدﺮﮑﻫد
دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نارﺎﮑﻤﻫ ﻣارآ ﻦﺗ تﺎﻨﯾﺮﻤﺗ
زارد رد ار ﯽ
ﺮﺛﻮﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد باﺮﻄﺿا ﺶﻫﺎﮐ رد تﺪﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد هوﺮﮔ ﻦﯾا ﻪﺑ صﺎﺧ يﺎﻬﺷزﻮﻣآ موﺰﻟ و ﺪﺘﺴﻧاد ﺰﯿﻧ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ شزﻮﻣآ ﺖﯿﻔﯿﮐ و هﻮﯿﺷ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ار ﯽﻔﻨﻣ يﺎﻫ ﺪﻣﺎﯿﭘ و لﻼﺘﺧا ﻦﯾا زوﺮﺑ ياﺮﺑ ﺪﻌﺘﺴﻣ ﻪﻨﯿﻣز ﻨﺘﺧﺎﺳ نﺎﺸﻧ ﺮﻃﺎﺧ ار ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا نآ زا ﯽﺷﺎﻧ
)ﺪ
16 (
ﺎﺳا ﺮﺑ .دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ س
زا و ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺠﻧآ
ﻪﮐ ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﻣرد ﻪﺳ ﺮﻫ
رد هﺪﺷ ﻪﺋارا تﺪﻣ زارد
ﺰﯿﻧ ﺮﺑ تﻮﻗ دﻮﺧ ﯽﻗﺎﺑ
،دﻮﺑ
ﯽﻣ ناﻮﺗ لﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ داد ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻬﺷزﻮﻣآ ﻦﯾﺮﻤﺗ -
،يرﺎﺘﻓر ﻪﺑ داﺮﻓا ﮏﻤﮐ هدﺮﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻄﺑار
يﺪﯾﺪﺟ ﺎﺑ
رﺎﮑﻓا دﻮﺧ دﺎﺠﯾا ﺪﻨﻨﮐ و ﺎﻬﻧآ ار هدﻮﻤﻧ ردﺎﻗ ﺎﺗ
هﻮﯿﺷ لﺮﺘﻨﮐ
ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ ﯽﻔﻨﻣ تاﺮﮑﻔﺗ
راﺮﮑﺗ هﺪﻧﻮﺷ ار ﯽﻧوﺰﻓ ﺪﻨﺸﺨﺑ
و ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ار ﻪﭽﻧآ ﺎﯾ يﺎﻫروﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا
ﯽﻣﻮﻤﻋ ﯽﻔﻨﻣ
ﯽﻣ ددﺮﮔ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻨﻫد ﻦﻤﺿ. ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا داﺮﻓا ﮏﯿﻨﮑﺗ ﯽﯾﺎﻫ
دﺎﯾ هداد ﺪﺷ ﻪﮐ رد ﺎﻬﻧآ يﺮﯿﮔ رﺎﮑﺑ ﺎﺑ هﺪﻨﯾآ
و ترﻮﺻرد
مﻮﺠﻫ رﺎﮑﻓا ﻢﺣاﺰﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ساﺮﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ
ﻞﮑﺸﻣ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ
ﺪﻨﻨﮐ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺎﺑ
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا
ﻦﯾا نﺎﻣرد ﺮﺑ ار ﺎﻫ
تﻻﻼﺘﺧا ﯽﺑاﺮﻄﺿا
ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺪﯿﯾﺎﺗ
)دراد
26
، 25
.(
ﻤﺘﺟا ساﺮﻫ تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ﯽﻋﺎ
ﻠﺧاﺪﻣ زا هوﺮﮔ رد ﻪ لﺮﺘﻨﮐ
هرود رد ﺎﻣا .دﻮﺒﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ
ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ تاﺮﻤﻧ رد يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ يﺮﯿﮕﯿﭘ ﺪﺳر ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻦﯾا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺪﻨﻤﻗﻼﻋ و يوﺎﮑﺠﻨﮐ
هﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا تﺎﻋﻼﻃا ﺐﺴﮐ ياﺮﺑ ،هوﺮﮔ ﻦﯾا ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ ﺚﻋﺎﺑ نﻮﻣزآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد ﺷزﻮﻣآ لﺎﻘﺘﻧا ﺎﺑ و هﺪﯾدﺮﮔ ﺎﻬﻫوﺮﮔ ،يﺮﯿﮕﯿﭘ تﺪﻣ رد ﺎﻬ
راﺬﮔ ﺮﯿﺛﺎﺗ نﺎﻧآ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﺶﻫﺎﮐ رد ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا .دﻮﺷ .دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ Meichenbaum
ﺖﻠﻋ دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
هرود رد ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد ار ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻢﺋﻼﻋ ﺶﻫﺎﮐ يﺎﻫ ﺮﯿﻐﺘﻣ ،رﺮﮑﻣ يﺎﻫ ﯽﺑﺎﯾزرا تاﺮﺛا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،يﺮﯿﮕﯿﭘ و باﺮﻄﺿا ﺪﺿ يوراد فﺮﺼﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺪﺸﻧ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﺪﻧاد ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻣرد يﺎﻬﺷور ﺮﮕﯾد
) 27
. (
ﺚﺤﺑ ﻞﺑﺎﻗ ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا
ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﮏﭼﻮﮐ يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد شزﻮﻣآ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ نﺪﺷﺮﯿﮔاﺮﻓ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺮﺘﮔرﺰﺑ هوﺮﮔ رد لﺎﻘﺘﻧا مزﻻ ﻪﮐ دﻮﺷ يراﺬﮔ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺪﺣ رد ﺎﻬﺷزﻮﻣآ و تﺎﻋﻼﻃا ﺎﺑ ﺮﮕﯾد يﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ رد ﺖﺳا نآ ﻪﺑ ﯽﺻﺎﺼﺘﺧا ﺪﯾد
.دﻮﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
و ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ يﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ
ﻮﺴﻤﻫ ﺎﺑ نآ و ﻪﻔﻟﺆﻣ زرﺎﺑ يﺎﻫ رد
نارﺎﻤﯿﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ ساﺮﻫ
٧٢
ﯽﻣ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ناﻮﺗ
زا يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
- يرﺎﺘﻓر ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ هﻮﯿﺷ ي ناور ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا ﯽﻧﺎﻣرد و
ﻞﻤﮑﻣ نﺎﻣرد
،ﯽﮑﺷﺰﭘ رد ﺖﻬﺟ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫروﺎﺑ و ﻪﻔﻟﺆﻣ يﺎﻫ ﺪﻣآرﺎﮐﺎﻧ
هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺸﺨﺑ ﺮﺛا ،ﯽﻣارآ ﻦﺗ يﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا .دﻮﻤﻧ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﻢﺋﻼﻋ ﺶﻫﺎﮐ رد ار يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا شزﻮﻣآ ،ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ياﺮﺑ ﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ ﺮﺛا و بﻮﻠﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ راﺪﯾﺎﭘ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد رد د ﺶﺨﺑ
و نﺎﻣر
ﺖﺳا ﺮﺗ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﮑﺸﻣ ﻞﺣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ساﺮﻫ ﺶﻫﺎﮐ اﺮﯾز .
ﻞﯿﻬﺴﺗ ،يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﻪﻈﻓﺎﺣ و ﺰﮐﺮﻤﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ نﺎﻧآ رد ﯽﻧاور و ﯽﻤﺴﺟ بﻮﺧ سﺎﺴﺣا و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
دﻮﺷ ﯽﻣ
) 16
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﮑﯿﻟ .(
ﺎﻫ ﻖﯾﺮﻃ زا
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﯿﮔ رد سﺮﺘﺳد بﺎﺨﺘﻧا هﺪﺷ ﺪﻧدﻮﺑ و ﺖﺳا مزﻻ
رد ﻢﯿﻤﻌﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ داﺮﻓا جرﺎﺧ زا هدوﺪﺤﻣ ي
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺐﻧﺎﺟ طﺎﯿﺘﺣا ﺖﯾﺎﻋر ددﺮﮔ زا ﯽﯾﺎﺠﻧآ ﻪﮐ رد
،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا
شور شزﻮﻣآ ﯽﻫوﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
،ﺪﺷ
ﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ دﻮﺷ
ﻪﮐ ﻦﯾا هﻮﯿﺷ ﯽﺷزﻮﻣآ - ﯽﻧﺎﻣرد ﻪﺑ
ترﻮﺻ يدﺮﻓ ﺰﯿﻧ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ دﺮﯿﮔ راﺮﻗ
و ﺞﯾﺎﺘﻧ نآ ﺎﺑ
ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺪﻧﻮﺷ .
ﺮﮑﺸﺗ و ﺮﯾﺪﻘﺗ
ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺐﺗاﺮﻣ
ﺮﮑﺸﺗ و ﯽﻧادرﺪﻗ دﻮﺧ ار ﺖﻧوﺎﻌﻣ زا
دﺎﺑآ ﻒﺠﻧ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺸﻫوﮋﭘ مﺮﺘﺤﻣ ﯽﺸﻫوﮋﭘ حﺮﻃ ﻦﯾا ﺐﯾﻮﺼﺗ ﻞﯿﻟﺪﺑ زﻮﺠﻣ هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ)
15
خرﻮﻣ 14 /9 / 91 ( ﺖﺳﺎﯾر و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﮑﺸﻧاد
و ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ و
ﯽﻧﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻪﮐ
رد مﺎﺠﻧا ﻦﯾا ﺶﻫوﮋﭘ هدﻮﻤﻧ يرﺎﮑﻤﻫ
،ﺪﻧا
مﻼﻋا ﯽﻣ ﺪﻧراد
ﺖﺳﺮﻬﻓ ﻊﺑﺎﻨﻣ 1. Sophia FD. DSM-IV-TR in Action.2nd ed New Jersey: John Wiley & Sons,2010.
2. Brous K. Basic of sociology. Translate by Tavasoli GH, Fazel R. 22nd ed,Tehran:Semat.2008.
3. Muris P. Normal and Abnormal Fear and Anxiety in Children and Adolescents. Amsterdam ,New york: Elsevier. 2010.
4. Carr A . Clinical Psychology. United States, Routledge, 2012.
5. Ashton A. Issues in Psychology and Psychiatry Research and Practice: Atlanta: Scholarly .2013.
6. Kessler RC, Berglund P, Demler O, Jin R, Merikangas KR, Walters EE. Lifetime prevalence and age-of-onset distributions of DSM-IV disorders in the National Comorbidity Survey Replication.
Arch Gen Psychiatry. 2005;62(6):593-602.
7. March JL, Morris TL, Turner MW. Social Phobia, Anxiety disorders in children and adolescents.
2ed. New York: Guilford. 2004.
8. Ravindran LN, Stein MB. The Pharmacologic Treatment of anxiety disorder: A Review of Progress. J Clin Psychiatry. 2010;71(7): 839-54.
9. Hughes J. Cognitive behavior therapy with in social .Oxford: pregamon press. 2005.
10. Nik khoo MR, Avadysyans H. [Text revised Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders].4rd ed.Tehran: Sokhan.2008. Persian
11. Hofmann SG. Cognitive factors that maintain social anxiety disorder: A comprehensive model and its treatment implications. Cognitive behaviour therapy. 2007;36(4):193-209.
12. Lee H-J, Telch MJ. Attentional biases in social anxiety: An investigation using the inattentional blindness paradigm. Behaviour Research and Therapy. 2008;46(7):819-35.
13. Haggerty G, Hilsenroth MJ, Vala‐Stewart R. Attachment and interpersonal distress: examining the relationship between attachment styles and interpersonal problems in a clinical population.
Clinical psychology & psychotherapy. 2009;16(1):1-9.
14. Meamarian R. [The application concepts and theories in nursing. Tehran: Tarbeat Modares University ]. 2009.Persian.
15. Gomes VM, Silva MJ, Araujo EA. Gradual effects of therapeutic touch in reducing anxiety in university students. J Rev Bras Enferm. 2008; 61(6): 841-6.
٧٣
16. Hasanpour Dehkordi A, SalehiTali S, Frouzandeh N, Naderipour A, Ganjei F, Kasiry K, et al.
[The effect of progressive muscle relaxation on anxiety and stress in nursing students at the beginning of the internship program.] Journal of Shahrekord University of Medical Sciences.
2009;11(1):71-7.Persian.
17. Connor KM, Davidson JR, Churchill LE, Sherwood A, Weisler RH, FOA E. Psychometric properties of the Social Phobia Inventory (SPIN) New self-rating scale. Br J Psychiatry.
2000;176(4):379-86.
18. Rahmani M, Rahmani A. [Complete Guide to Psychological tests and question bank. Esfahan:
Pooyesh].2010. Persian.
19. Antony MM, Coons MJ, McCabe RE, Ashbaugh A, Swinson RP. Psychometric properties of the social phobia inventory: further evaluation. Behav Res Ther. 2006;44(8):1177-85.
20. Bitaraf Shabnam SMR, Mansour HJ. [Social Phobia, Parenting Styles, and Perfectionism.
Developmental Psychology.] Iran J psychiatry. 2010.;7(25):75-82. Persian
21. Hasanvand Amouzadeh M. [The reviewing of the validity and credibility the social phobia of SPIN over the Iranian non-clinical samples (MA dissertation, Shahed University.] 2010. Persian 22. Ginzburg DM, Bohn C, Hofling V, Weck F, Clark DM,Stangier U. Treatment specific
competence predicts outcome in cognitive therapy for social anxiety disorder. J Behav Res Ther.2012; 50(12) :747–52.
23. Hamer HP, McCallin AM, Garret N. Searching for self: The layers and labels of panic disorder. J Nurs Health Sci. 2009;11(1):51–7.
24. Zargar F, Kalantari M, Molavi H, Neshatdost H. [Effects of behavioral therapy on social phobia and courage in students.] Journal of psycology.2006;10(3):335-48. Persian
25. Rees CS, Van Koesveld KE. An open trial of group metacognitive therapy for obsessive compulsive disorder. J Behav Ther Exp Psychiatry 2008; 39(4): 451-8.
26. Wells A, Sembi S. Metacognitive therapy for PTSD: a preliminary investigation of a new brief treatment. J Behav Ther Exp Psychiatry.2004; 35(4): 307-18.
27. Meichenbaum D. Therapists manual for cognitive behavior modification. Un Published manuscript. Ontario: university of waterloo. 2011.
٧۴
The Effect of Group Positive Self- talk and Relaxation techniques Training and their Combination on Social Anxiety of Nursing Students
*Moghimian M.1, MS. Karimi T.2, MS.
Abstract
Background & Aim: Social phobia is a type of anxiety disorder which has been described as a severe and chronic fear of situations leading to humiliation and embarrassment. This study aimed to determine the Influence of group training relaxation techniques and positive self-talk and their combination on social phobia of nursing students.
Methods & Material: It was a randomized clinical trial with Pre- test- post-test design and follow-up tests.
From a total of 400 nursing student of the school of nursing and midwifery of Najafabad branch of Islamic Azad university during 2013-2012, all students with the diagnosis of social phobia disorder (n=48) were screened by Social phobia questionnaire and allocated to three experimental groups and one control group (n = 12 per group). Experimental groups included relaxation, and Positive self-talk training and their combination of them, received 16 sessions of training in the form of two, one-hour sessions per week and control group received no training. Post-test and follow-up (two months later) was performed with the same tool. Data was analyzed by one-way ANOVA, LSD and repeated measures using SPSS-PC (v. 20).
Result: ANOVA test results showed that baseline mean scores between the groups were not significantly different (P=0.45). After intervention, comparison of the mean scores of each two experimental groups with the control group showed that the mean score of each experimental group was significantly lower than control group (P<0.001). In follow-up tests, the mean scores of relaxation group ,was significantly lower than ppositive self- talk and the mean score of combination of them was significantly lower than the control group (P= 0.03), but there was no significance difference between the groups of ppositive self- talk and combination of the two groups.
Conclusions: This study emphasized on the influence of cognitive - behavioral training techniques, with a focus on relaxation techniques on reducing symptoms of social phobia. Future same research to study the influence of these techniques on individual persons and comparison of these effects is recommended.
Keywords: Group training, Relaxation, Positive self-talk, Social phobia, Student
Received: 10 Oct 2013 Accepted: 28 Des 2013
1 Instructor, nursing group, School of Nursing and Midwifery, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Esfahan, Iran (*Corresponding Authors) Tell: +98- 09131143254 Email: [email protected]
2 MS of Nursing Education, nursing group, School of Nursing and Midwifery, Najafabad Branch, Islamic Azad University, Esfahan, Iran
