١
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﯽﺧﺮﺑ و گﺮﺑ ضﺮﻋ و لﻮﻃ ﺮﺑ ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺪﯿﺳا
هﺎﯿﮔ ﺎﺤﯾر ﺰﺒﺳ ن (Ocimum basilicum L.)
ﯽﺋازﺮﯿﻣ ﻼﯾژ
1*
ﻦﮑﻓارﻮﻧ ﻦﺴﺣ ، ﯽﻋروا يﺪﻬﻣ و1
1
1 - مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ناﺮﯾا ،ﻪﻧﺎﯿﻣ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻪﻧﺎﯿﻣ ﺪﺣاو ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ
هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ لﻮﺌﺴﻣ :*
هﺪﯿﮑﭼ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﺮﺛا
ﺎﺤﯾر ﺖﻣوﺎﻘﻣ ءﺎﻘﻟا رد ﺪﯿﺳا ﺰﺒﺳ ن
(Ocimum basilicum L.) ﺪﯾﺮﻠﮐ يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ
ﻢﯾﺪﺳ
ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ )
هرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﺳ (
ﺪﯾدﺮﮔ اﺮﺟا راﺮﮑﺗ رﺎﻬﭼ رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد .
حﻮﻄﺳ ﻞﻣﺎﺷ لوا رﻮﺘﮐﺎﻓ
ﺪﯾﺮﻠﮐ ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ حﻮﻄﺳ مود رﻮﺘﮐﺎﻓ ،ﻢﯾﺪﺳ ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ فﺮﺼﻣ شور مﻮﺳ رﻮﺘﮐﺎﻓ و ﺪﯿﺳا
ﺎﯿﺑآ بآ رد لﻮﻠﺤﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﯿﺳا و ير
لﻮﻠﺤﻣ ﯽﮔﺮﺑ ﯽﺷﺎﭘ ﻮﺑ
د . ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﺖﻈﻠﻏ ،فﺮﺼﻣ شور ﻪﺒﻧﺎﺟ ﻪﺳ تاﺮﺛا رد ،هﺪﻣآ
ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ و ﺪﯿﺳا
گﺮﺑ ﺮﺗ نزو و گﺮﺑ داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد ﮏﯾ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد
)
≤0.01 (p ﯽﻨﻌﻣ ﺪﻧﺪﺷ راد . ﺖﻈﻠﻏ هدﺎﺳ ﺮﺛا رد ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ
لﻮﻃ ﺪﯿﺳا
گﺮﺑ ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد )
0.05
≤ ( p ﺖﻈﻠﻏ هدﺎﺳ ﺮﺛا رد و رد گﺮﺑ ضﺮﻋ ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ
ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ
) 0.05
≤ ( p ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺷ راد . ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ فﺮﺼﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا گﺮﺑ ضﺮﻋ و لﻮﻃ ﺪﯿﺳا
.
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ:
ﺪﯿﺳا نﺎﺤﯾر ،يرﻮﺷ ، (Ocimum basilicum L.)
ﻪﻣﺪﻘﻣ نﺎﺤﯾر Ocimum basilicum L. ﻪﯾودا ،ﯽﯾوراد ﯽﻫﺎﯿﮔ
هﺮﯿﺗ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ و كﺮﮐ نوﺪﺑ ،ﻪﻟﺎﺴﮑﯾ ،ﯽﻔﻠﻋ ،ﺮﻄﻌﻣ ،يا Lamiaceae
ﺖﺳا ) 3 (.
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮﺜﮐا و ﻪﻧاﺮﺘﯾﺪﻣ يﺎﯾرد هزﻮﺣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد و ﺖﺳا ﺎﻘﯾﺮﻓآ ﯽﯾاﻮﺘﺳا ﯽﺣاﻮﻧ هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ءﺎﺸﻨﻣ
غﺎﺑ رد ناﺮﯾا ﯽﻣ ﺖﺸﮐ عراﺰﻣ و ﺎﻫ
دﻮﺷ ) 2 .( يرﻮﺷ رد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﯾوراد ﺑ ﺚﻋﺎ ﺮﯿﯿﻐﺗ ناﺰﯿﻣ داﻮﻣ ﺮﺛﺆﻣ ه و ﯽﯾوراد ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺎﻬﻧآ
ﯽﻣ دﻮﺷ . يﺮﯿﭘ ﺎﺗ ﺪﺷر ﺶﻫﺎﮐ زا يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻨﻣاد گﺮﺑ سردوز
ﻫ ﺖﺳا هﺎﯿﮔ گﺮﻣ و ﯽﻤﺋاد ﯽﮔدﺮﻣﮋﭘ ،ﺎ .
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﺶﻨﺗ
ﯽﻣ و هﺪﻣآ دﻮﺟﻮﺑ يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ﺶﻨﺗ ﮏﯾ لﺎﮑﯾار ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
،نﮋﯿﺴﮐا دازآ يﺎﻫ
ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ لﺎﮑﯾدار ،نژورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
ددﺮﮔ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘﻮﺳ و ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ .
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ
1ﺪﯿﺳا ﻢﻬﻣ زا ﯽﺘﻧآ ﻦﯾﺮﺗ ناﺪﯿﺴﮐا
و يﻮﻗ يﺎﻫ ﮏﭼﻮﮐ
رد ﻞﺣ ﻞﺑﺎﻗ ،ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺖﺳا ﻢﮐ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو ﺎﺑ ،بآ
) 1 .(
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﺖﯿﻤﺳ رد ﺪﯿﺳا
ﻪﻧﻮﮔ ﯽﯾادز هﮋﯾو ﻪﺑ نﮋﯿﺴﮐا لﺎﻌﻓ يﺎﻫ
ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ دراد ﺶﻘﻧ نژورﺪﯿﻫ .
فﺮﺼﻣ ﯽﺟرﺎﺧ ا ﺪﯿﺳ ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﯽﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺶﻨﺗ يرﻮﺷ ار ﺶﯾاﺰﻓا و ﺐﺒﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺛا
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﺶﻨﺗ دﻮﺷ ﻪﻠﺻﺎﺣ
) 8 .(
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺎﺗ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ﯽﻌﺳ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد اﺬﻟ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﯿﺳا
لﻮﻠﺤﻣ
،يرﻮﺷ تاﺮﺛا ﺶﻫﺎﮐ رد يرﺎﯿﺑآ بآ رد لﻮﻠﺤﻣ و ﯽﺷﺎﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نﺎﺤﯾر هﺎﯿﮔ يور
دﺮﯿﮔ راﺮﻗ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﺮﯿﺗ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا هﺎﻣ
1392 هﺎﮕﺸﻧاد رد ﺪﯾدﺮﮔ اﺮﺟا ﻪﻧﺎﯿﻣ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ
. ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ )
هرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﺳ (
رد
ﺪﺷ اﺮﺟا راﺮﮑﺗ رﺎﻬﭼ رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ .
ناﺪﻠﮔ نورد ﺖﺷﺎﮐ ﻪﻋرﺰﻣ كﺎﺧ زا مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ود ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ يﺎﻫ
رد و مﺎﺠﻧا ﺪﻧﺪﺷ لﺎﻤﻋا ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﻫﺪﻠﮔ زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺣﺮﻣ
. ﺪﯾﺮﻠﮐ حﻮﻄﺳ ﻞﻣﺎﺷ لوا رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻢﯾﺪﺳ
) 120
، 80
، 40
، 0 ﯽﻠﯿﻣ رﻻﻮﻣ ،(
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ حﻮﻄﺳ مود رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺪﯿﺳا
) 1
، 5 /0
، 1/
0
، 0 ﯽﻠﯿﻣ رﻻﻮﻣ ( ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ فﺮﺼﻣ شور مﻮﺳ رﻮﺘﮐﺎﻓ و لﻮﻠﺤﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﯿﺳا
لﻮﻠﺤﻣ و يرﺎﯿﺑآ بآ رد دﻮﺑ ﯽﺷﺎﭘ
. ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺘﻔﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ يرﻮﺷ لﺎﻤﻋا زا ﻞﺒﻗ زور ﮏﯾ ﺪﯿﺳا
ﮏﯾ يا ترﻮﺻ ﻪﺑ رﺎﺑ
1. Ascorbic acid (AsA)
٢
لﻮﻠﺤﻣ و ﯽﮔﺮﺑ ﯽﺷﺎﭘ ﻫﺎﯿﮔ يرﺎﯿﺑآ بآ رد لﻮﻠﺤﻣ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﺎ .
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ رﺎﻤﯿﺗ لﺎﻤﻋا زا ﺪﻌﺑ يرﻮﺷ رﺎﻤﯿﺗ زور ﺢﺒﺻ رد و ﺪﯿﺳا
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ يرﺎﯿﺑآ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﺘﻔﻫ ،ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا رﺎﺑ ود يا .
ﺪﻌﺑ زا نﺎﯾﺎﭘ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻔﺻ ،ﺶﻨﺗ
ﮏﺸﺧ و ﺮﺗ نزو ،نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺖﺷادﺮﺑ مﺎﮕﻨﻫ رد ﺰﯿﻧ و گﺮﺑ ضﺮﻋ و گﺮﺑ لﻮﻃ ،گﺮﺑ داﺪﻌﺗ هزاﺪﻧا ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ گﺮﺑ
ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
رد
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﺖﯾﺎﻬﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﻪﯾﺰﺠﺗSAS
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد شور ﻪﺑ ﺎﻫ 1
ﺎﯾ و 5
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺪﺻرد .
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﺖﻈﻠﻏ ،فﺮﺼﻣ شور ﻪﺒﻧﺎﺟ ﻪﺳ تاﺮﺛا رد ،هﺪﻣآ
ﺳﺪﯾﺮﻠﮐ و ﺪﯿﺳا ﻢﯾﺪ
ﺮﺗ نزو و گﺮﺑ داﺪﻌﺗ
گﺮﺑ ﺪﺻرد ﮏﯾ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد )
≤0.01 ( p ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺷ راد . ﺖﻈﻠﻏ هدﺎﺳ ﺮﺛا رد ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ
گﺮﺑ لﻮﻃ ﺪﯿﺳا لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد
ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ )
0.05
≤ (p ﺖﻈﻠﻏ هدﺎﺳ ﺮﺛا رد و ،گﺮﺑ ضﺮﻋ ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ
ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد )
0.05
≤ ( p ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺷ راد .
گﺮﺑ ﮏﺸﺧ نزو حﻮﻄﺳ زا ﮏﯾ ﭻﯿﻫ رد
ﯽﻨﻌﻣ ﺪﯾدﺮﮕﻧ راد )
لوﺪﺟ 1 .(
لوﺪﺟ 1 - ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ )
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ (
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﺮﺛا نﺎﺤﯾر ﺖﻣوﺎﻘﻣ ءﺎﻘﻟا رد ﺪﯿﺳا
ﺪﯾﺮﻠﮐ يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﻢﯾﺪﺳ
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ (MS)
گﺮﺑ ضﺮﻋ گﺮﺑ لﻮﻃ گﺮﺑ داﺪﻌﺗ ﮏﺸﺧ نزو گﺮﺑ
گﺮﺑ ﺮﺗ نزو ﻪﺟرد يدازآ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ
481 /0
ns ns /2971 528/125
**
346 /5
ns /0000
ns
1 فﺮﺼﻣ شور
419 /0
ns * /2353 *150/021 ns /4204 /0007
ns
3
ﺪﯿﺳاﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ 051
/0
ns ns /0373 335/938
**
471 /2
ns * /0031 3 ﺪﯿﺳاﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ× فﺮﺼﻣ شور
754 /0
* ns /0201 ns114/042 ns /2344 * /0059 3 ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ
212 /0
ns ns /0886 208/542
**
080 /2
ns ns
001 /
0
3 ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ× فﺮﺼﻣ شور 299
/0
ns ns /1150 155/882
**
979 /1
ns /0010
ns
9 ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ× ﺪﯿﺳاﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ 351
/0
ns ns /1577 *131/799 ns /2734 /0019
*
9 × فﺮﺼﻣ شور
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﺪﯿﺳا
× ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ 0244
/0 /0843 50/865 /1776 /0009 96 ﯽﺸﯾﺎﻣزآيﺎﻄﺧ
76 /
12 12/47 16/50 29/12 28/83 --- (%) تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﻏ فوﺮﺣns ،راد
،* ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد و راد
**
ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺻرد ﮏﯾ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ، راد
يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯽﺸﯾور
رد ﺮﺛا يرﻮﺷ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻨﺑﺎﯾ
. اﺮﯾز ﻊﻤﺠﺗ هدﺎﻣ ﮏﺸﺧ ﻞﺻﺎﺣ ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ﺺﻟﺎﺧ و ﺢﻄﺳ هﺪﻨﻨﮐﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ي
ﯽﻫﺎﯿﮔ ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﯽﻣ ناﻮﺗ نﺎﯿﺑ دﺮﮐ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﺗﺂ ﺮﯿﺛ يرﻮﺷ ﺮﺑ هﺎﯿﮔ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﻞﮐ حﻼﻣا لﻮﻠﺤﻣ رد كﺎﺧ ﺖﺳا ﻪﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ
يﺰﻤﺳا ار ﻪﺑ لﺎﺒﻧد دراد ﺎﺑ. ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ يﺰﻤﺳا يژﺮﻧا دازآ بآ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺘﻓﺎﯾ هﺎﯿﮔو ياﺮﺑ ﻪﺑ ﺖﺳد ندروآ راﺪﻘﻣ ﯽﺼﺨﺸﻣ بآ
ﺪﯾﺎﺑ يژﺮﻧا ﯽﺗﺎﯿﺣ يﺮﺘﺸﯿﺑ فﺮﺻ ﺪﻨﮐ . ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﺸﺨﺑ زا يژﺮﻧا ﻪﮐ دﻮﺧ هﺎﯿﮔ ياﺮﺑ ﺪﺷر و ﻮﻤﻧ ﻪﺑ نآ زﺎﯿﻧ
،دراد فﺮﺻ ﻪﺑ ﺖﺳد
ندروآ بآ هﺪﺷ و ﻦﯾﺪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﺪﺷر ﯽﻣﻮﻤﻋ نآ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ ) 4 ) ( ﻞﮑﺷ 1 .(
٣
ﻞﮑﺷ 1 - ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﺖﻈﻠﻏ ،فﺮﺼﻣ عﻮﻧ ﻪﺒﻧﺎﺟ ﻪﺳ ﺮﺛا گﺮﺑ ﺮﺗ نزو ﺮﺑ ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ و ﺪﯿﺳا
داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﮐ گﺮﺑ شﺰﯾر ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ گﺮﺑ
ﺶﻨﺗ ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ﺖﻬﺟ بﻮﻧﺮﺧ هﺎﯿﮔ رد ﯽﻌﯿﺒﻃ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺎﻫ يﺎﻫ
ﺶﻨﺗ ﺮﯾﺎﺳ و ﯽﯾاﺪﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ دﻮﺒﻤﮐ ،ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﺘﺴﯾزﺮﯿﻏ يﺎﻫ
) 5 (.
ﯽﮕﻧﺮﻓ تﻮﺗ ﻢﻗر ود يور ﺮﺑ يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ
ﻢﻗر ود ﺮﻫ رد گﺮﺑ ﺢﻄﺳ و داﺪﻌﺗ ،يرﻮﺷ ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ يراد )
6 ( ) ﻞﮑﺷ 2 .(
گﺮﺑ داﺪﻌﺗ ﺮﺑ ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ و ﺪﯿﺳاﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﺖﻈﻠﻏ ،فﺮﺼﻣ شور ﻪﺒﻧﺎﺟ ﻪﺳ ﺮﺛا- 2 ﻞﮑﺷ
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ نﺎﻫﺎﯿﮔ رد ار لﻮﻠﺳ ﺪﺷر و ﯽﻟﻮﻠﺳ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﺪﯿﺳا
ﺪﻫد . ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ دﺮﺑرﺎﮐ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﯿﺳا
ﻞﺑﺎﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ لﻮﯾﻼﮔ رد ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﯽﺸﯾور ﺪﺷر ﻪﺟﻮﺗ
) 5 ) ( ﻞﮑﺷ 3 .(
گﺮﺑ لﻮﻃ ﺮﺑ ﺪﯿﺳاﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺛا- 3 ﻞﮑﺷ
ab ab
a
b
ab
a
b ab
7 7.2 7.4 7.6 7.8
AsA 0 AsA .1 mM AsA .5 mM AsA 1 mM AsA 0 AsA .1 mM AsA .5 mM AsA 1 mM ﺖﻈﻠﻏ
ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ
گﺮﺑ لﻮﻃ)ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ(
۴
ﻢﻬﻣ ﺖﺳا هﺎﯿﮔ هزاﺪﻧا نﺪﺷ ﮏﭼﻮﮐ ﺰﯿﻧ و ﺪﺷر ﮓﻨﻫآ ﺶﻫﺎﮐ كﺎﺧ يرﻮﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ هﺎﯿﮔ ﺶﻨﮐاو ﻦﯾﺮﺗ .
ضﺮﻌﻣ رد نﺎﻫﺎﯿﮔ
هﺎﺗﻮﮐ ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﯽﻟو ﺪﻧراد ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ يﺮﻫﺎﻇ ﺐﻠﻏا ،يرﻮﺷ ﺮﺗ
ﻢﯿﺨﺿ ﺎﻬﻧآ گﺮﺑ و هدﻮﺑ ﯽﻣﺮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺚﻋﺎﺑ كﺎﺧ يرﻮﺷ ﯽﻧﺎﻬﮔﺎﻧ ﺶﯾاﺰﻓا
ﯽﻣ لﻮﻠﺳ ﺎﺗ دﻮﺷ ﺪﻨﻫﺪﺑ ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ بآ ﺖﻗﻮﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ گﺮﺑ يﺎﻫ
. ﻟﻮﻠﺳ ﻢﯿﺴﻘﺗ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ لﻮﻠﺳ نﺪﺷ ﻞﯾﻮﻃ و ﯽ
ﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ گﺮﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ هزاﺪﻧا نﺪﺷ ﮏﭼﻮﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺎﻫ )
7 ) ( ﻞﮑﺷ 4 (.
ﻞﮑﺷ 4 - گﺮﺑ ضﺮﻋ ﺮﺑ ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺛا
ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻠﮐ يﺮﯿﮔ
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ فﺮﺼﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا گﺮﺑ ضﺮﻋ و لﻮﻃ ﺪﯿﺳا
. ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ فﺮﺼﻣ ﺖﻄﻠﻏ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﯿﺳا
ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ يرﻮﺷ زا ﯽﺷﺎﻧ ءﻮﺳ تاﺮﺛا يدوﺪﺣ 40
ﯽﻠﯿﻣ ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ فﺮﻃﺮﺑ رﻻﻮﻣ .
دﺮﺑرﺎﮐ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ﯽﻣ ﺪﯿﺳا
ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻢﯾﺪﺳﺪﯾﺮﻠﮐ يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ تاﺮﺛا ﺶﻫﺎﮐ رد ﺪﻧاﻮﺗ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1.
حﻼﺳ ي ،يزرو . م ،ﯽﻧاﺪﻠﮔ ، .
ج ،ﯽﺗﺎﺒﻧ ، .
م ،ﯽﯾﺎﺿﺮﯿﻠﻋ و .
1390 . نوﺮﺑ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ ياز
تاﺮﯿﯿﻐﺗ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺮﺑ ﺪﯿﺳا
شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯾﺰﯿﻓ (Origanum majorana L.)
يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﺖﺤﺗ .
هرود ،ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ 42
ص ،ود هرﺎﻤﺷ ،
159 - 167 .
2.
شاداد م ،ﯽﮕﯿﺑ . و ،ﯽﻧﺎﺧﺎﺿر ، .
م ،راﺪﺸﭘ ، .
ح ،ا ،ﯽﺑاراد و .
1389 . و يﻼﮐﺎﯿﺸﯾﺮﺷا ﺮﺑ نﺎﺤﯾر هﺎﯿﮔ هرﺎﺼﻋ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ
سﺎﻧﻮﻣودﻮﺳ ازﻮﻨﯾژوﺮﺋآ
. هرﺎﻤﺷ ،رﺎﻬﭼ هرود ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد ﻪﻠﺠﻣ ص ،رﺎﻬﭼ
80 - 71 .
3.
ا ،ﻪﻧازﺮﻓ . ع ،ﯽﻨﻏ ، . م ،يﺰﯾﺰﻋ و .
1389 . ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ﯽﺑآ ﺶﻨﺗﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﻠﺠﻣ نﺎﺤﯾر هﺎﯿﮔ رد ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺻرد و دﺮﮑﻠﻤﻋ ،يﺮﻫﺎﻇ يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ،نﺎﮔﺮﮔ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻫﺎﯿﮔ
ﺪﻠﺟ ص ،لوا هرﺎﻤﺷ ،ﻢﻫﺪﻔﻫ 111
- 103 .
4.
ك ،يرﻮﻧ . ح ،يﺪﯿﻣا،
. ح ،يدﺎﺑ يﺪﻘﻧ ، .
ح ،ﯽﺑاﺮﺗ ، .
ح ،م ،نﺎﯿﮐﻮﺘﻓ و .
1391 . تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﻞﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ كﺎﺧ و بآ يرﻮﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ
يزاﺮﯿﺷ ﻪﻧﻮﺑﺎﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﯿﻔﯿﮐ و يرﻮﺷ ﺮﺻﺎﻨﻋ يﻮﺘﺤﻣ ،لﻮﻠﺤﻣ (Matrica riarecutita L.)
. ﺪﻠﺟ ،يزروﺎﺸﮐ رد بآ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻠﺠﻣ
26 ص ،رﺎﻬﭼ هرﺎﻤﺷ ، 378
- 367 .
5. El-Banna‚ E.N.‚ Ashour‚ S..A. and Abd-El-Salam‚ H.z. 2006. Effect of foliar application with organic compounds on growth‚ yield and tubers quality of potato Solanum tuberosum J. Agric.
Sci.‚ 312‚ 1156-1173.
6. Karlidage, H., Yildirim, E, Turan, M. 2009. Salicylic acid ameliorates the adverse effect of salt stress on strawberry. Sci Agric (Piraciaba,Braz) 66(2):180-187.
7. Munns, R. 2002. Comparative physiology of salt and water stress. Plant, Cell and Environment 25:239-250.
8. Smirnoff, N. 2000. Ascorbic acid. Metabolism and functions of a multi-facetted molecule.
Current opinion plant Biol, 3: 229-235.
