ﻪﻠﺠﻣ ﯽﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي
لﺎﺳ 18 ) 1 ( ، يد و ﻦﻤﻬﺑ 1394 ، ﺤﻔﺻ ﻪ -21 10
ﻪﻟﺎﻘﻣ ي ﯽﺸﻫوﮋﭘ
ﯽﻔﻃﺎﻋ ﻂﺑاور ﯽﺴﻨﺟ نﺎﯿﻧﺎﺑﺮﻗ يور ﺮﺑ نﺎﺠﯿﻫ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ نﺎﻣرد ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا :
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﮏﺗ ي يدرﻮﻣ
يﺮﺒﮐا ﻢﯿﻫاﺮﺑا*
ناور ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ي
ناور ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﯽﺳﺎﻨﺷ
ناﺮﯾا
ﯽﻔﯾﺮﺷرﻮﭘ ﺪﯿﻤﺣ
ناور هوﺮﮔ رﺎﯿﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ
هﺪﮑﺸﻧاد ي ناور -
ناﺮﯾا ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﯽﻤﯿﻬﻓ ﺪﻤﺻ ﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد ا
ناور ي هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ي
ناور ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﯽﺳﺎﻨﺷ
ناﺮﯾا
ﯽﻤﯿﻈﻋ ﺐﻨﯾز
ﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد ا
ناور ي هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ي
ناور ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﯽﺳﺎﻨﺷ
ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ
ﻮﻠﯿﻠﻋ دﻮﻤﺤﻣ ﺪﯿﺠﻣ
ناور هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ
ي ناور ﯽﺳﺎﻨﺷ
،ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ناﺮﯾا ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
ﯽﯾﻼﮐﺎﭽﯿﭘ يﺮﯿﻣا ﺪﻤﺣا
ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﯽ ناور ﺪﺷرا هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ ي
ناور ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﯽﺳﺎﻨﺷ
ناﺮﯾا
ﻮﻟدﺪﻣ يﺪﯿﺣو ﺎﺴﯾﺮﭘ
ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﯽ ناور ﺪﺷرا هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ
هﺪﮑﺸﻧاد ،ناﺮﯾا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ي
و يرﺎﺘﻓر مﻮﻠﻋ
ناور ﺖﻣﻼﺳ
، ناور ﻮﺘﯿﺘﺴﻧا ناﺮﻬﺗ ﯽﮑﺷﺰﭘ
* لﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ :
هﺪﮑﺸﻧاد ي ناور هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﯽﺳﺎﻨﺷ
ناﺮﯾا ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﺰﯾﺮﺒﺗ [email protected] 93/11/01 :لﻮﺻو ﺦﯾرﺎﺗ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺦﯾرﺎﺗ : 21 / 05 / 94
ﻪﺻﻼﺧ ﻪﻣﺪﻘﻣ : ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﮏﯾ ،نﺎﺠﯿﻫ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ نﺎﻣرد هﺎﺗﻮﮐ ي
تﺪﻣ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺐﯾﺮﺨﺗ زا يا ﺐﯿﺳآ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا لﻼﺘﺧا زا ﯽﺷﺎﻧ يﺎﻫ
) (PTSD ار
ءﻮﺳ زا ﯽﺷﺎﻧ ﻪﮐ هدﺎﻔﺘﺳا
راﺮﻗ فﺪﻫ درﻮﻣ ،ﺖﺳا ﯽﺴﻨﺟ ي ﺪﻫد
. ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ فﺪﻫ
ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ
ﻫ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ نﺎﻣرد ﯿ
نﺎﺠ ور ﺮﺑ ي ﻧﺎﺑﺮﻗ ﯿ نﺎ ﺴﻨﺟ ﯽ
ﻔﻃﺎﻋ ﻂﺑاور ﯽ
دﻮﺑ .
شور رﺎﮐ : ﺳرﺮﺑ ﯽ حﺮﻃ شور ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﯾﺎﻣزآ
ﮏﺗ درﻮﻣ ي ﻂﺧ عﻮﻧ زا و
ﺎﭘﯾ ﻪ ي ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ .
ﺑ ﯾا ﻪ ﻦ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺳ ﻧدﻮﻣزآ ﯽ ) ﺮﺘﺧد ﻪﺳ ( ﺷ ﻪﺑ ﯿ هﻮ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ -
ﯿﮔ ﺮ ي فﺪﻫ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻨﻣ .
،نﺎﺠﯿﻫ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ نﺎﻣرد 12
ﻪﺴﻠﺟ ي ﮕﺘﻔﻫ ﯽ رد
لﺎﺳ 91 - 1390 هروﺎﺸﻣ ﺰﮐﺮﻣ رد ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ي
ﻪﻠﺣﺮﻣ و ي
ﯽﭘ لﺎﺒﻧد نﺎﻣرد نﺎﯾﺎﭘ زا ﺲﭘ هﺎﻣ ﻪﺳ ﺰﯿﻧ يﺮﯿﮔ ﺪﺷ
. آ ﻧدﻮﻣز ﯽ ﺎﻫ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ي ﭘﯿ ﺶ
نﺎﻣرد زا ) ﺎﭘ ﻂﺧ ﯾﻪ ( ﻃ رد و ﯽ تﺎﺴﻠﺟ ﭘ ﻞﺣاﺮﻣ و ﯽ ﮔﯿ ﺮ ي ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻫﺎﻣ ﻪﺳ ﻪﻣﺎﻧ
-
يﺎﻫ ،ﮏﺑ ﯽﮔدﺮﺴﻓا ،گﺮﺒﻧزور ﺲﻔﻧ تﺰﻋ ،ﺐﯿﺳآ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا سﺎﯿﻘﻣ
يﺮﮑﻓ راﻮﺨﺸﻧ و ﮏﺑ باﺮﻄﺿا ﻤﮑﺗ ار
ﯿ ﻞ ﺪﻧدﺮﮐ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ ﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﯿ
ﺶ زا
ﺶﺳﺮﭘ ،نﺎﻣرد ﻪﻣﺎﻧ
ي ﯽﻣﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ و ﺐﯿﺳآ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا )
GHQ-28 (
ار
اﺮﺑ ي ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ دورو ﺪﻧدﺮﮐ ﻞﻣﺎﮐ
. اﺮﺑ ي ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ هداد شور زا ﺎﻫ ﻨﻌﻣ
ﯽ راد ي
ﻟﺎﺑ ﯿﻨ و ﯽ دﻮﺒﻬﺑ ﺪﺻرد ﺺﺧﺎﺷ ي
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ : نﺎﮕﻧﺎﺸﻧ رادﺎﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ ،نﺎﺠﯿﻫ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ نﺎﻣرد ،PTSD
،باﺮﻄﺿا ،ﯽﮔدﺮﺴﻓا ﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻧ و يﺮﮑﻓ راﻮﺨﺸﻧ
ﯽ رد ﺲﻔﻧ تﺰﻋ راد
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﻫ .
ﯽﭘ رد ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا هوﻼﻋ ﻪﺑ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﻪﻫﺎﻣ ﻪﺳ يﺮﯿﮔ
دراﻮﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار يراﺪﯾﺎﭘ يدﻮﺒﻬﺑ ﺪﻧور ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ .
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ : ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺪﺳر ﻫ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ نﺎﻣرد ﯿ
،نﺎﺠ رد ﻞﯾﺪﻌﺗ ﻟﺎﺑ نﺎﮕﻧﺎﺸﻧ ﯿﻨ ﯽ
ﻧﺎﺑﺮﻗ ﯿ نﺎ ﺴﻨﺟ ﯽ ﻔﻃﺎﻋ ﻂﺑاور ﯽ
ﻣ ﻮ ﺮﺛ نآ ﺲﻔﻧ تﺰﻋ يدﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ و ﺖﺳا ﺎﻫ
ﻣ ﯽ ددﺮﮔ .
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ :
لﻼﺘﺧا ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ،ﯽﺴﻨﺟ ،ﺐﯿﺳآ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا
،
،ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ
نﺎﺠﯿﻫ
ﯽﭘ ﺖﺷﻮﻧ :
ﺪﮐ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا IRCT201309299789N2
ﺗ زا ﺲﭘ ﺎ ﻪﺘﯿﻤﮐ ﺪﯿﯾ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺸﻫوﮋﭘ ي ﺰﯾﺮﺒﺗ
ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﺑ نآ عﻮﺿﻮﻣ و هﺪﺷ مﺎﺠﻧا هﺎﮕﺸﻧاد نآ ﯽﻟﺎﻣ ﺖﯾﺎﻤﺣ ﺎﺑ و
ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﯽﻃﺎﺒﺗرا نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﯽﺼﺨﺷ ﺖﺳا
. زا نﺎﯾﺎﭘ رد ﺸﻫوﮋﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ
ﯽ ﻖﺑﺎﺳ هﺪﮑﺸﻧاد ي ﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ ﯿﺘ ﯽ ناور و ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯾﺰ ﺮﺘﮐد يﺎﻗآ بﺎﻨﺟ رﺪﺑ
ي ﺮﮔﺮﮔ ي
ﻪﻧﺎﻤﯿﻤﺻ يرﺎﮑﻤﻫ زا و ﯽﻧادرﺪﻗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ياﺮﺟا رد ﻦﯿﻌﺟاﺮﻣ ي
ﯽﻣ ددﺮﮔ .
ﻪﻣﺪﻘﻣ هرود ﺮﻫ رد هﮋﯾو ﻂﺑاور ﺮﯿﮔرد دﺮﻓ ،ﯽﮔﺪﻧز ي
ﻪﮐ ﺖﺳا ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ يا
ﯽﻣ دﻮﺷ ﺐﯿﺳآ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﯾ ﺪﺸﺨﺑ ﺎﻘﺗرا ار وا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺮﻓ ﺖﻣﻼﺳ ﺪﻧاﻮﺗ .
ﻦﺘﻓﺎﯾ ﮏﯾﺮﺷ
،ﯽﮔﺪﻧز داﺪﯾور ﯽﻤﻬﻣ رد ﯽﻟﺎﺴﮔرﺰﺑ ﺖﺳا
ﻪﮐ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﻘﯿﻤﻋ
ﺮﺑ هراﺪﻨﭘدﻮﺧ و1
ﺖﻣﻼﺳ ﯽﻧاور دراد . عﻮﺿﻮﻣ ﻪﻄﺑار ي ﻞﺒﻗ زا جاودزا د ر
ﻦﯿﺑ ناﺮﺘﺧد و هراﻮﻤﻫ ،ناﺮﺴﭘ ﻪﺑ
ترﻮﺻ هدﻮﺑ حﺮﻄﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﻀﻌﻣ ﮏﯾ
ﺖﺳا . ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ،ﻪﺳرﺪﻣ و ﻪﻧﺎﺧ يﺎﯿﻟوا ﻪﻠﺌﺴﻣ
ﻪﺑور هدﻮﺑ ور ﻪﮐ ﺪﻧا
ﯽﻣ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ،جاودزا ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ نﺎﻣز ﺎﺗ ار ﺮﺴﭘ و ﺮﺘﺧد ناﻮﺗ
ﯽﻣ ﻞﮑﺷ ﻂﺑاور ﻦﯾا ،دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ ﺎﻣا ﺖﺷاد ﻪﮕﻧ رود ﺪﻧﺮﯿﮔ
ﺎﺟ مﺎﻈﻧ. و ﻪﻌﻣ
ﯽﻣ زﺎﺑ ﺮﺳ ﻂﺑاور ﻦﯾا شﺮﯾﺬﭘ زا هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﻄﺑار ،دراﻮﻣ ﻦﯾا رد ﺮﮔا و ﺪﻧز
ي
2ﯽﺴﻨﺟ ﯽﻣ يدﺎﺣ تﻼﮑﺸﻣ رﺎﭼد ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ دﺮﻓ ،دﻮﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ و دﻮﺷ
ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﭘ رد ار ﻪﻧﺎﺧ زا راﺮﻓ و ﯽﻧاور تﻼﮑﺸﻣ .
رد ﻦﯾا
،رﺬﮕﻫر
ناﺮﺘﺧد رﺎﯿﺴﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ زا ناﺮﺴﭘ ﺐﯿﺳآ ضﺮﻌﻣ رد يﺎﻫ
ﯽﻧاور و ا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟ و
هﺎﮔ ﯽﻤﺴﺟ و ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ ) 1 .(
ﻪﻄﺑار ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ،ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد ﻦﯿﻨﺳ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻧز زا ﯽﻤﯿﻧ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ نوﺪﺑ ﯽﺴﻨﺟ ي
ﯽﻤﻧ زوﺎﺠﺗ ار نآ ،ﺪﻧدﻮﺑ يرﺎﺒﺟا و ﻖﻓاﻮﺗ ﺪﻨﺘﺴﻧاد
. ﻪﻄﺑار رد ناﺮﺘﺧد ﺮﺜﮐا ي
ﯽﻔﻃﺎﻋ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ3
ﻪﻄﺑار ﻪﺑ ﻦﺗ ،ﻪﻄﺑار ﻊﻄﻗ زا سﺮﺗ ﯽﻣ ﯽﺴﻨﺟ ي
ﺪﻨﻫد . ﻦﯾا
ﺎﯿﻧﺎﺑﺮﻗ ار نﺎﻧز هﺎﮔآﺎﻧ ن
ﯽﻣ4
ﯽﻤﻧ كرد اﺮﯾز ،ﺪﻨﻣﺎﻧ زوﺎﺠﺗ درﻮﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ
ﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﺪﻧا ) 2 .(
ﻦﺷﻮﺑ و سﺎﮐ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد5
57 ﺪﺻرد
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻗﻼﻣ راﺮﻗ ﺮﺳ رد ﺎﻫزوﺎﺠﺗ )
زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 2 .(
ﯽﻧاﺮﺘﺧد
ﯽﻣ ﻪﻄﺑار ﻦﯾا ﻪﺑ ﻦﺗ ﻪﮐ ﻪﻄﺑار ،ﻞﺑﺎﻘﻣ دﺮﻓ ﺎﺑ زﻮﻨﻫ نﻮﭼ ،ﺪﻨﻫد
ﯽﻔﻃﺎﻋ ي
ﻧرود و ﺪﻧراد ﯽﻣ جاودزا ار ﻪﻄﺑار ﻦﯾا يﺎﻤ
ﻪﻄﺑار ﻦﯿﺣ رد ﺪﻨﻨﯿﺑ ي
و ﯽﺴﻨﺟ
ﺐﯿﺳآ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا ﻢﯾﻼﻋ ،نآ زا ﺪﻌﺑ يﺎﻫزور )
(PTSD
نﺎﺸﻧ ار6
ﯽﻤﻧ ﻪﻄﺑار ﻊﻄﻗ زا ﺲﭘ ﯽﻟو ﺪﻨﻫد رد ﯽﻧاور ﺪﯾﺪﺷ ﻢﯾﻼﻋ ،ﯽﻔﻃﺎﻋ ي
نآ ﺎﻫ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا دﻮﺷ ) 1 .(
ﺖﺳد ﯾ ﻢﮐ ﮏ مﻮﺳ نآ ﺎﻫ ﻪﺑ ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻼﺘﺒﻣPTSD
.
،ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﻖﺒﻃ 9
رد درﻮﻣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻧز ﺪﺻ هدﺎﻔﺘﺳاءﻮﺳ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺴﻨﺟ ي
ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﺪﯾﺪﻬﺗ ﻪﻄﺑار ﻊﻄﻗ ﻪﺑ ﻒﻟﺎﺨﻣ ﺲﻨﺟ يﻮﺠﺸﻧاد فﺮﻃ زا ﺪﻧدﻮﺑ ) 3 .(
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻪﻧﺎﺸﻧ زا ﺮﺗاﺮﻓ ،ﯽﺘﯿﻌﺿو ﻦﯿﻨﭼ يﺎﻫ يﺎﻫ
ﻦﯿﻣرﺎﻬﭼ ردPTSD
ﯽﻣ ﯽﻧاور تﻻﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ و ﯽﺼﯿﺨﺸﺗ يﺎﻤﻨﻫار ﺖﺳاﺮﯾو و ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ و ﮏﯾ رﻮﺤﻣ تﻻﻼﺘﺧا زا يا يدﺮﻓ ﻦﯿﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ار ود
ﻒﻃاﻮﻋ ﻢﯿﻈﻨﺗ و )
ﺶﯿﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻒﻃاﻮﻋ لﺮﺘﻨﮐ مﺪﻋ ﺎﯾ ﯽﻟﺮﺘﻨﮐ (
ﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ -
ددﺮﮔ ) 4 .(
1Self-concept
2Sexual Relationship
3Affective Relationships
4Unwary Victims
5Koss and Boeschen
6Post-Traumatic Stress Disorder
ﯽﻣ ﻞﮑﺸﻣ رﺎﭼد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﺼﺨﺷ ﺪﻌﺑ ود رد ﻞﻗاﺪﺣ ،نﺎﯿﻧﺎﺑﺮﻗ ﺪﻧﻮﺷ
.
و هدﻮﺑ هﺎﮔآ ،دﻮﺧ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ تﻼﮑﺸﻣ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ دﺮﻓ ،ﯽﺼﺨﺷ ﺪﻌﺑ رد دراد ﮏﻤﮐ ﺖﺳاﻮﺧرد .
ﺷﺎﻧ ﺎﯾ يرﺎﻤﯿﺑ سﺎﺴﺣا ﯽﻣ يدﺎ
تﻼﮑﺸﻣ و ﺪﻨﮐ
،ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﻢﮔ ﮕﺘﺸﮔ دراد باﺮﻄﺿا و ﻪﺘﺨﯾر ﻢﻫرد ﺮﮑﻔﺗ ،ﯽﻨﻫذ ﯽ .
ﺪﻧﻮﯿﭘ زا
ﯽﻣ ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﻖﯿﻤﻋ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﻪﺷﻮﮔ ،دﺰﯿﻫﺮﭘ
ﺪﻨﺗ ،ﺮﯿﮔ ﯽﺑ و جاﺰﻣ ﯽﻣ راﺮﻗ دﻮﺷ .
هدﺎﺳ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺮﻈﻧ زا ﯽﺑ و حﻮﻟ
ﯽﻣ سﺎﺴﺣا و هدﻮﺑ ﺖﯾﺎﻔﮐ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﻪﻧﺎﮕﯿﺑ ،مدﺮﻣ ﻪﺑ ﻣﺪﺻ يﻻﺎﮐ ار دﻮﺧ و ﺖﺳا
هﺪﯾد ﻪ ﯽﻣ يا ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ﻪﮐ ﺪﻧاد
ﯽﻤﻧ ﯽﯾﺎﺟ ﻪﺑ هار و هﺪﺷ دﺮﻃ دﺮﺑ
. ود ار ﻞﮑﺸﻣ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﻦﯾﺪﻟاو ﺶﻨﮐاو
ﯽﻣ ناﺪﻨﭼ ﺪﻨﮐ
. ،دﻮﺧ ناﺮﺘﺧد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نارﺪﭘ ﺶﻨﮐاو ،دراﻮﻣ ﻦﯾا رد
ﺖﺳا ﺲﺒﺣ ﺎﯾ ﻪﻧﺎﺧ زا جاﺮﺧا .
ﻦﻣرﻮﻠﯿﺳ ﺮﻈﻧ زا ﻪﮐ ﯽﻫﺎﮕﻧ )7
زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 5 (
ﺖﺳا ﺶﻧزﺮﺳ و ﺮﻔﻨﺗ زا رﺎﺷﺮﺳ .
ﺗ ﻪﮐ ﯽﺷﺮﮕﻧ رد يدﺎﯿﻨﺑ تﺎﻣاﺪﻗا ﻪﺑ نآ ﺮﯿﯿﻐ
داﺮﻓا ﻦﯾا ياﺮﺑ هروﺎﺸﻣ و نﺎﻣرد ﯽﺻﺎﺼﺘﺧا ﺰﮐاﺮﻣ ﻦﯿﻣﺎﺗ و هداﻮﻧﺎﺧ شزﻮﻣآ دراد زﺎﯿﻧ . تﻼﺧاﺪﻣ مﺎﺠﻧا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ناور
ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻧاﻮﺧاﺮﻓ ،نﺎﺠﯿﻫ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ياﺮﺑ ﯽ
رد و ﯽﮔدﺮﺴﻓا و تاﺮﻃﺎﺧ يروآدﺎﯾ ،يﺮﮑﻓ راﻮﺨﺸﻧ ،ﺞﻧر ﺶﻫﺎﮐ و نآ ﺮﻣ ﻦﯾا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ نﺎﮕﻧﺎﺸﻧ ،عﻮﻤﺠﻣ ناور ﻪﺟﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﻦﯿﻌﺟا
-
،نﺎﺳﺎﻨﺷ ناور نﺎﮑﺷﺰﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯽﺘﺣ و نﺎﮑﺷﺰﭘ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا نارﺎﮐدﺪﻣ ، ي
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺐﻠﺟ دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﯽﻗﻮﻘﺣ )
1 .(
ﺸﺨﺑﺮﺛا ،زوﺮﻣا ﻪﺑ ﺎﺗ ﯽ
ﯽﺧﺮﺑ
نﺎﻣرد ﺎﻣوﺮﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﻻﻼﺘﺧا ياﺮﺑ ﺎﻫ و
هدﺎﻔﺘﺳاءﻮﺳ ﯽﺴﻨﺟ ي
ﺗ ﯿﯾﺎ ﺪ هﺪﺷ
ﺖﺳا . ﺎﺑ اﯾ ﻦ لﺎﺣ ، ياﺮﺑ يﺪﻫاﻮﺷ ﻼﻋ نﺎﻣرد
ﯾ ﻢ صﺎﺧ هدﺎﻔﺘﺳاءﻮﺳ ي
دراﺪﻧ دﻮﺟو ﯽﻧاور دﺮﮐرﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ و ﯽﺴﻨﺟ )
6 .(
ﯽﺷﺎﻧ تﻻﻼﺘﺧا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
هدﺎﻔﺘﺳاءﻮﺳ زا ي
ﯽﺴﻨﺟ زا ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ﻂﺑاور رد ناﺮﺘﺧد ﮏﯾ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ،
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻊﻣﺎﺟ ﯽﻧﺎﻣرد دﺮﮑﯾور ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و صﺎﺧ يﺎﻫ
ﻒﻃاﻮﻋ ﯽﻤﯿﻈﻨﺗﺪﺑ تﻼﮑﺸﻣ
، فﺪﻫ ار يدﺮﻓ تﻼﮑﺸﻣ و ،ﯽﻟﺮﺘﻨﮐ ﺶﯿﺑ
ﺪﻫد راﺮﻗ . لﺎﺳ رد اﺪﺘﺑا ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻧاﻮﺧاﺮﻓ 1963
ﮏﻧاﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ و ﺪﯾدﺮﮔ حﺮﻄﻣ8
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﺸﺑ رﺎﺘﻓر و ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﻢﻬﻓ رد ﯽﻔﻃﺎﻋ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺖﯿﻤﻫا نآ زا ﺲﭘ ﺪﺷ . ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻫﺎﮔآ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺳ ﯽﻧﺎﻣرد يﺎﻫدﺮﮑﯾور زا يرﺎﯿﺴﺑ رد
ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ يزﺎﺳزﺎﺑ و ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﮕﺘﺨﯿﮕﻧاﺮﺑ ناور
ﻧﺎﻣرد ﯽ ﻢﻬﻣ
ﯽﻘﻠﺗ ﻣ ﯽ دﻮﺷ . يﺎﻫدﺮﮑﯾور رد ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ شزادﺮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ،ور ﻦﯾا زا
يﺎﻫدﺮﮑﯾور رد يرﻮﺼﺗ كﺮﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ سﺮﺗ ﯽﮕﺘﺨﯿﮕﻧاﺮﺑ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ناور يﺎﻫدﺮﮑﯾور رد ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﺶﻨﯿﺑ ،يرﺎﺘﻓر ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻖﻤﻋ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﯽﺸﯾﻮﭘ
مﺎﻤﺗ ،ﯽﻠﻣﺎﻌﺗ يﺎﻫدﺮﮑﯾور رد تﺎﺳﺎﺴﺣا لﺎﻘﺘﻧا و ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫدﺮﮑﯾور رد ﻪﺒﻨﺟ ﺎﻫ ﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ي ﻫ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺠﯿﻫ ﻪ
ﺮ ﯽﻘﻠﺗ ﻢﻬﻣ ،هﺎﮔﺪﯾد ﻣ
ﯽ ﺪﻧﻮﺷ .
ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﻪﺑ نﺎﻣرد نﺎﯾﺮﺟ رد ﺷﯿ
هﻮ ﺎﻫ ﻪﻠﺧاﺪﻣ نﺎﺠﯿﻫ درﻮﻣ رد ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ي
7Silverman
8Frank
12 ﻣ ﺠ ﻪﻠ لﺎﺳ ،ﯽﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 18
) 1 ( ، ﻦﻤﻬﺑ و يد 1394
يﺮﺒﮐا ﻢﯿﻫاﺮﺑا نارﺎﮑﻤﻫ و
دﺮﮐ ) 7،8 .(
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ﻪﭼ ﺮﮔا -
رد ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺖﯿﻤﻫا ﺮﺑ يرﺎﺘﻓر
لﺎﻌﻓ زﺎﺳ دراد ﺪﯿﮐﺎﺗ ﯽﻔﻨﻣ ﻖﻠﺧ مواﺪﺗ و ي )
9 ( و ﻪﻧاﻮﺘﺸﭘ ياراد ي
ﯽﺑﺮﺠﺗ
يﻮﻗ ﺖﺳا ﺎﻣا دﻮﻋ ﻪﻧﺎﺸﻧ يﺎﻫ PTSD نﺎﻣرد زا ﺲﭘ يرﺎﯿﺴﺑ رد
نارﺎﻤﯿﺑ زا
ﯽﻣ خر ﺪﻫد . ﺪﻧﻮﺷ هداد شﺮﺘﺴﮔ ﯽﻧﺎﻣرد يﺎﻫدﺮﮑﯾور ﺪﯾﺎﺑ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ
ﻪﺑ ردﺎﻗ ﺎﺗ ﻞﯾﺪﻌﺗ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺎﻫ ) 10 .(
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد ور ﻦﯾا زا -
يرﺎﺘﻓر
نﺎﺠﯿﻫ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ نﺎﻣرد ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ نﺎﻣرد اﺮﯾز ﻢﯾدﺮﮐ بﺎﺨﺘﻧا ار1
نﺎﺠﯿﻫ ﺮﺑ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﯽﻘﯿﻤﻋ ﺮﯿﯿﻐﺗ و دﺮﮑﻠﻤﻋ رد تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ﺶﻘﻧ ﺮﺑ
، ﺗﺎ ﺪﯿﮐ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ) 11 .(
نﺎﺠﯿﻫ ﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ نﺎﻣرد
، هﺎﺗﻮﮐ نﺎﻣرد ﮏﯾ ﺖﺳا تﺪﻣ
) 12 .(
سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻪﯾﺮﻈﻧ ي ﯽﻠﻌﻓ تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ )
13،14 ( تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳ
، نﺎﻣزﺎﺳ ﺶﻘﻧ ﻫد
ﯽ
ﻪﺑﺮﺠﺗ ي ﺖﻬﺟ و دﻮﺧ زا سﺎﺴﺣا ،ﺖﯿﻌﻗاو زا دﺮﻓ ﮔ
ﯿﺮ ي ناﺮﮕﯾد ﺖﻤﺳ ﻪﺑ
دراد ار . ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ ﯽﻔﻃﺎﻋ يﺎﻨﻌﻣ و تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻖﯾﺮﻃ زا ﺎﻬﻨﺗ ،
ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا دﺮﮐ نﺎﻣرد ار ﯽﻔﻃﺎﻋ تﻼﮑﺸﻣ ناﻮﺗ
. ﻪﺳ ﻖﺒﻃEFT دﺮﺒﻫار
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ دﺮﯿﮔ
: 1 - ﺮﯿﻏ ﯽﻔﻃﺎﻋ يﺎﻨﻌﻣ حﻼﺻا و ﯽﺳﺮﺘﺳد
ﺑﺮﺠﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ﻪ
يﺎﻫ سﺮﺗ و مﺮﺷ و باﺮﻄﺿا
، 2 - ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد
نﺎﺠﯿﻫ يﺎﻫ ﯽﻗﺎﺒﻄﻧا ﻪﮐ هﺪﺷ رﺎﻬﻣ ﻼﺒﻗ ﻪﺑ ،هوﺪﻧا و ﻢﺸﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻧا
رﻮﻃ ي ﻪﮐ
نﺎﺠﯿﻫ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﺎﻫ
ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻪﺑ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﭼرﺎﭙﮑﯾ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﯽﻠﻌﻓ يﺎﻫ
و 3 - ﻪﺑﺮﺠﺗ ﮏﯾ ندﺮﮐ ﻢﻫاﺮﻓ ي
ﺮﮕﻧﺎﻣرد ﺎﺑ ﯽﺣﻼﺻا )
4،15 ( . ﻢﻬﻣ فﺪﻫ
ار نﺎﺸﯾﺎﻫزﺎﯿﻧ و تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪﮐ ﺖﺳا داﺮﻓا ﻪﺑ ﮏﻤﮐ ،دﺮﮑﯾور ﻦﯾا رد ا اﺮﯾز ﺪﻨﻨﮐ ﻦﺷور ياﺮﺑ ﻪﭼ نآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ داﺮﻓا ،ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا ز
ﺖﯿﻤﻫا نﺎﺷ
ﺖﺳد ﻪﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ شﺮﯾﺬﭘ ،دراد ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﻣ
ﯽ ﺪﻧروآ ) 16 .(
ﻢﻬﻣ ﺪﻌﺑ ﮏﯾ
زا ﯽﻫﺎﮔآ ،نﺎﻣرد حﺮﻃ
هراو ﺎﻫ ﺖﯾاﺪﻫ ار ﻞﻤﻋ و ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ي
ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ . ﻦﯾا رد و ﺪﯾﺪﺷ نﺎﯿﺑ ﺎﯾ ﯽﮕﺘﺨﯿﮕﻧاﺮﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ نﺎﺠﯿﻫ ﺎﺟ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ
ﺎﯾ ﺖﺧﺎﻨﺷ بﺮﺨﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﺖﺴﯿﻧ رﺎﺘﻓر
. ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ،نﺎﺠﯿﻫ ﻪﭼ ﺮﮔا
ﯽﻔﻨﻣ ﻘﻠﺗ ﯽ ﻣ ﯽ دﻮﺷ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﻠﯿﺧ دﺮﻓ و ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺘﺴﯾﺮﮕﻧ يدﺮﻓ ﻣ
ﯽ دﻮﺷ
ﺖﺒﺜﻣ ﺪﯾد ﺎﺑ نﺎﺠﯿﻫ ﻪﺑ شور ﻦﯾا رد ﺎﻣا دراد نﺎﺠﯿﻫ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﻪﮐ ﯽﻣ ﻪﺘﺴﯾﺮﮕﻧ نﺎﻣدﻮﺧ ﻪﺑ ﺎﻣ زا ﺖﺳا ﯽﻣﺎﯿﭘ اﺮﯾز دﻮﺷ
. زا ار ﺎﻣ ،تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ
هدﺮﮐ هﺎﮔآ نﺎﻤﯾﺎﻫزﺎﯿﻧ ار ﺮﺛﻮﻣ ﺶﻨﮐ و
ﻣﺮﺑ ﯽ ﮕﻧا ﯿ ﺪﻨﻧاﺰ ) 7 .(
ﻪﻔﻃﺎﻋ ﻢﯿﻈﻨﺗ رد نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ EFT )
و ﯽﻔﻃﺎﻋ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫدﺮﺒﻫار
نﺎﺠﯿﻫ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ ﻪﮐ يرﺎﺘﻓر نﺎﺠﯿﻫ ﺶﻫﺎﮐ و ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳ يﺎﻫ
يﺎﻫ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ ﺪﻧﻮﺷ
( ﯽﻣ ﮏﻤﮐ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ تاﺮﻃﺎﺧ ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﺪﻨﮐ
.
نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﯿﯿﻐﺗ ،فﺪﻫ هدﺎﻔﺘﺳا ﻖﯾﺮﻃ زا دﻮﺧ ﯽﻫد
ﻢﯿﻈﻨﺗ ،نﺎﺠﯿﻫ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ي
هﺮﻃﺎﺧ ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﻪﻔﻃﺎﻋ ﺖﺳا نﺎﺠﯿﻫ ي
. ﻪﯿﻠﺨﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا فاﺪﻫا ﻦﯾا ي
ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ) ﻪﺑﺮﺠﺗ ﯽﺣﻼﺻا ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ي (
بﺎﺨﺘﻧا و )
ﺎﯾ دﻮﺧ ندﺮﮐ دازآ
هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻬﻌﺗ سﺎﺴﺣا ندﻮﺑ هزﺎﺗ ي
( ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﺪﺳر
) 17،18 .(
1Emotion-Focused Therapy
ﻪﻤﯿﻧ نﺎﻣرد ﮏﯾ ،ﺎﻫﺎﻣوﺮﺗ درﻮﻣ ردEFT رﺎﺘﺧﺎﺳ
ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ و ﻞﺣ
و
ﻞﺼﻓ ﯽﺘﯾﺎﺿرﺎﻧ ﯽﻣ يدﺮﻓ ﻦﯿﺑ يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
) 19 .(
ﻪﺒﻠﻏ ﻪﺑ ،نﺎﻣرد ي
ﺮﺑ ﺢﯾﺮﺻ
ﺶﯿﺑ ﺗ ﻒﻃاﻮﻋ ﯽﻟﺮﺘﻨﮐ ﺎ
ﯽﻣ ﺪﯿﮐ ﻪﺑ ،ﺪﻨﮐ رﻮﻃ ي ﻪﮐ ﯽﻣ نﺎﻌﺟاﺮﻣ نﺎﯿﺑ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻞﺣ و ﯽﻔﻃﺎﻋ و
ﺎﺴﻣ ﻞﺼﻓ ﯾ ﺪﻧزادﺮﭙﺑ ﻞ .
رد ﻪﻄﺑار ﺖﯿﻔﯿﮐEFT ي
،ﯽﻧﺎﻣرد
ر ناﺮﮕﯾد زا وا تارﺎﻈﺘﻧا و دﻮﺧ زا دﺮﻓ سﺎﺴﺣا ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ا
ﺪﻫد . سﺎﺴﺣا
ﯽﻣ هزﺎﺟا نﺎﻣرد رد دﺮﻓ ﺖﯿﻨﻣا كﺎﻧدرد تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ ﺎﺗ ﺪﻫد
، نﺎﯿﺑ و ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﺑﺮﺠﺗ ندﺮﮐ ﺖﯾاور ي
ﺳآ ﯿ ﺐ از ﻪﺑ ، ﻪﺑﻮﻧ ي ﺐﺟﻮﻣ دﻮﺧ
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﯽﻣ تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ ﻦﯾا زا ﯽﻣ ﻊﺟاﺮﻣ و دﻮﺷ
تﻼﻣﺎﻌﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ دزﻮﻣآ
ﮑﺴﺗ ﯿ ﻦ هﺪﻨﻫد ﻢﯿﻈﻨﺗ و ﻞﻤﺤﺗ ار ﺪﯾﺪﺷ ﻒﻃاﻮﻋ ،ﺮﮕﻧﺎﻣرد ﺎﺑ ﺪﻨﮐ
) 20 .(
ﻦﯾا
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺸﺨﺑﺮﺛا زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
ﯽ شور ﻪﻬﺟاﻮﻣ يﺎﻫ ي
ﻪﻠﻤﺟ زا PTSD هدﺎﻔﺘﺳاءﻮﺳ ﯽﺴﻨﺟ ي
ﯽﻣ ﺖﯾﺎﻤﺣ ﺪﻨﮐ
) 6،21،22 (.
ﻌﻟﺎﻄﻣ تﺎ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘEFT
ﻞﺑﺎﻗ يﺎﻫ ﻬﺟﻮﺗ ﯽ هزﻮﺣ رد ار يﺎﻫ
دراد ﯽﭘ رد هدﺎﻔﺘﺳاءﻮﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ياﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ )
4،23،24 (.
فﺪﻫ ﺻا ﯽﻠ ﺶﻫوﮋﭘ
،ﺮﺿﺎﺣ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا نﺎﺠﯿﻫ نﺎﻣرد راﺪﻣ
ﺮﺑ
ﯽﻔﻃﺎﻋ ﻂﺑاور رد ﯽﺴﻨﺟ نﺎﯿﻧﺎﺑﺮﻗ يور ﺖﺳا
. دﺮﮑﯾور نﺎﺠﯿﻫ راﺪﻣ ﻪﺑ ﻦﯾا
ﺖﻠﻋ بﺎﺨﺘﻧا هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻪﺑ ﻒﻃاﻮﻋ و شزادﺮﭘ ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ناﺪﯿﻣ يﺮﺘﺸﯿﺑ
ﻣ ﯽ ﺪﻫد .
شور رﺎﮐ ﺪﮐ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا IRCT201309299789N2
ﺖﯾﺎﺳ رد
ناﺮﯾا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﯾﺎﻣزآرﺎﮐ ﻪﻤﯿﻧ حﺮﻃ بﻮﭼرﺎﻬﭼ رد ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﺒﺛ
ﯽﺑﺮﺠﺗ
ﮏﺗ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ طﻮﻄﺧ حﺮﻃ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يدرﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ،ﯽﻧﺎﮑﻠﭘ ي
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
حﺮﻃ ﺎﻫ ي ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺗ ﮏ و يدرﻮﻣ ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي يدﺎﯾز ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻧراد
و مواﺪﻣ ﺶﺠﻨﺳ ،نﺎﻣرد ﻂﯾاﺮﺷ يور ﯽﺒﺴﻧ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﮐ زا ﻪﯾﺎﭘ ﻂﺧ ﻞﯿﮑﺸﺗ
ﺖﺳا ﻪﻠﻤﺟ نآ )
25 .(
زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻪﻧﻮﻤﻧ شور
فﺪﻫ يﺮﯿﮔ ﺪﻨﻣ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﯿﻋﻼﻃا زا ﺲﭘ نﺎﻌﺟاﺮﻣ لﺎﺳ رد ﻪﮐ يا
1391 - 1390 ياﺮﺑ
هﺎﮕﺸﻧاد رد ﯽﻔﻃﺎﻋ ﺖﺴﮑﺷ نﺎﻣرد ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ،ﺪﺷ هدز ﺰﯾﺮﺒﺗ ﺮﻬﺷ يﺎﻫ
ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ زا ﺲﭘ ﺎﻣا نآ
ﺎﻫ ﺎﺑ دﻮﺧ ﯽﻘﺸﻋ ﻖﻓﻮﻣﺎﻧ ﻂﺑاور رد
ﻪﻗﻼﻋ درﻮﻣ دﺮﻓ ﻪﻄﺑار نﺎﺷ
ﻪﺘﺷاد ﻞﻣﺎﮐ ﯽﺴﻨﺟ ي ﻧا
ﺪ . ﺮﺴﭘ يﻮﺳ زا ﻪﻄﺑار ﻦﯾا
ﯽﻣ ﻪﻄﺑار ﻊﻄﻗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺮﺘﺧد يﻮﺳ زا در ترﻮﺻ رد ﻪﮐ دﻮﺑ هﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ -
ﺖﺳا هﺪﺷ . ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﻞﺣ ياﺮﺑ ناﺮﺘﺧد ،ور ﻦﯿﻤﻫ زا ﻪﺑ ﺖﺳد ﺾﻣﺎﻏ ي
ﻪﻄﺑار بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻄﺑار زا ﺲﭘ ناﺮﺴﭘ ،لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﺎﻣا ﺪﻧدﻮﺑ هدز ﯽﺴﻨﺟ ي
ي
ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ ﻊﻄﻗ ار دﻮﺧ طﺎﺒﺗرا ﯽﺴﻨﺟ .
ﻊﻗاو رد ،ﻪﻄﺑار ﻊﻄﻗ زا ﺲﭘ
و ﺪﻧدﻮﺑ هداد زوﺮﺑ ار ﺐﯿﺳآ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا لﻼﺘﺧا نﺎﮕﻧﺎﺸﻧ ناﺮﺘﺧد ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ندﻮﺑ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ سﺎﺴﺣا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ي )
3 ﺮﻔﻧ (
ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
ﺖﯾﺎﺿر نﺎﻌﺟاﺮﻣ زا ﯽﻗﻼﺧا تﺎﻈﺣﻼﻣ ﺖﯾﺎﻋر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﻪﯾارا لﺎﺒﻗ رد ﻪﮐ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﯽﺒﺘﮐ ناور تﺎﻣﺪﺧ ي
ﺎﺘﻧ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾ
دﻮﺷ شراﺰﮔ مﺎﻧ ﺮﮐذ نوﺪﺑ .
ﺖﯾﺎﺿر ﻦﯾا يﺎﻀﻣا ياﺮﺑ نﺎﻌﺟاﺮﻣ ﻦﻤﺿ رد -
ﺪﻨﺘﺷاد ﻞﻣﺎﮐ رﺎﯿﺘﺧا ،ﻪﻣﺎﻧ .
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ زا ﺲﭘ ﺶﺳﺮﭘ ندﺮﮐ ﺮﭘ و ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ي
ﻪﻣﺎﻧ
ناور ﺖﻣﻼﺳ )
GHQ-28
1( سﺎﯿﻘﻣ و ﻦﯿﺑ زاPTSD
14 ﻪﮐ ﯽﻌﺟاﺮﻣ
ﻦﯿﯾﺎﭘ ناور ﺖﻣﻼﺳ ياراد ﻪﮐ ار ﺮﻔﻧ ﻪﺳ ،ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﮑﺸﻣ ﻦﯾا ياراد و ﺮﺗ
اد ﻪﺑﺮﺠﺗ نﺎﮕﻧﺎﺸﻧ زا ﻪﻧﺎﺸﻧ ود ﻞﻗاﺪﺣ يار دﺪﺠﻣ ي
بﺎﻨﺘﺟا ،2
ﺶﯿﺑ ﺎﯾ و3
-
ﮕﻧاﺮﺑ ﯿ ﮕﺘﺨ
4ﯽ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﺶﻫوﮋﭘ دراو ،ﺪﻧدﻮﺑPTSD
. ياﺮﺑ
ﺶﺳﺮﭘ ،ﺪﻧراﺪﻧ ﺖﯿﺼﺨﺷ لﻼﺘﺧا داﺮﻓا دﻮﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﻣﺎﻧ
ي ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ
نﻮﻠﯿﻣ يرﻮﺤﻣﺪﻨﭼ نآ يور ﺮﺑ 5
ﺪﺷ اﺮﺟا ﺎﻫ .
،ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﻦﯾا
ﺮﻃ زا ﺶﻫوﮋﭘ ف
ﻪﺘﯿﻤﮐ ي و قﻼﺧا ﺸﻫوﮋﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ ﯽ
هﺪﮑﺸﻧاد ي مﻮﻠﻋ
ﺑﺮﺗ ﯿﺘ ﯽ ناور و ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯾﺰ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﯿﯾﺎﺗ درﻮﻣ .
ﺶﻫوﮋﭘ راﺰﺑا
ﻒﻟا ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ- رﻮﺤﻣ تﻻﻼﺘﺧا ياﺮﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾرﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ي )I
SCID-
(I :6
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ فﺎﻄﻌﻧا يراﺰﺑا رﻮﺑﺰﻣ ي ﺖﺳﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﯾﺬﭘ
و 7
ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ نارﺎﮑﻤﻫ )
26 .(
ﺖﯿﻤﺳا و نﺮﺗ يﺎﭘﺎﮐ ﺐﯾﺮﺿ8
60 ﻪﺑ ار ﺪﺻرد
ﻦﯿﺑ رﺎﺒﺘﻋا ﺐﯾﺮﺿ ناﻮﻨﻋ زرا
ﯾ بﺎ ﺎﻫ ياﺮﺑ شراﺰﮔSCID
هدﺮﮐ ﺪﻧا ) 27 .(
يور ،ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﻪﺑ ﻪﻤﺟﺮﺗ زا ﺲﭘ ار ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻦﯾا نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻔﯾﺮﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي 299 ﺪﻧدﺮﮐ اﺮﺟا يﺮﻔﻧ .
ﺮﺜﮐا ياﺮﺑ ﯽﺼﯿﺨﺸﺗ ﻖﻓاﻮﺗ ﺨﺸﺗ
ﯿ ﺺ ﺎﻫ ي
دﻮﺑ بﻮﺧ ﺎﯾ ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﯽﻠﮐ و صﺎﺧ )
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﭘﺎﮐ 60
ﺪﺻرد .(
ﻖﻓاﻮﺗ
ﯽﻠﮐ ) ﻞﮐ يﺎﭘﺎﮐ ﺨﺸﺗ
ﯿ ﺺ ﺎﻫ ﯽﻠﻌﻓ ي 52 ﻞﮐ ياﺮﺑ و ﺪﺻرد ﺨﺸﺗ
ﯿ ﺺ ﺎﻫ ي
ﺮﻤﻋ لﻮﻃ 55 ﺪﺻرد ( ﺖﯾﺎﺿر ﺰﯿﻧ ﺖﺳا ﺶﺨﺑ
) 28 .(
ب ﺶﺳﺮﭘ- ﻪﻣﺎﻧ ي نﻮﻠﯿﻣ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ يرﻮﺤﻣﺪﻨﭼ 3
) MCMI-III (:
ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ي
ﻪﯾﺮﻈﻧ ي ﯽﺘﺴﯾز - ﯽﻧاور - نﻮﻠﯿﻣ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
، لﺎﺳ رد 1977 لﺎﺳ رد و ﻪﯿﻬﺗ
1990 ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﻈﻧﺪﯾﺪﺠﺗ .
ﯽﺠﻨﺳدﻮﺧ راﺰﺑا ﮏﯾ 175
ﻪﯾﻮﮔ ﻪﮐ ﺖﺳا يا
ﻪﺑ ﯽﻠﺑ ترﻮﺻ /
ﯽﻣ هداد ﺦﺳﺎﭘ ﺮﯿﺧ ياراد و دﻮﺷ
24 رﺎﻬﭼ و ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ سﺎﯿﻘﻣ
ﺖﺳا ﯽﯾاور ﺺﺧﺎﺷ .
14 ﻼﺘﺧا ،سﺎﯿﻘﻣ تﻻ
ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ار ﺖﯿﺼﺨﺷ ي
رﻮﺤﻣ
ود DSM-IV و
10 ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ار ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ نﺎﮕﻧﺎﺸﻧ سﺎﯿﻘﻣ ي
ﮏﯾ رﻮﺤﻣ
DSM-IV ﯽﻣ
ﺪﻨﺠﻨﺳ . ﻤﻧ هﺮ ي 75 - 85 ﻪﻄﻘﻧ ي طﻮﺑﺮﻣ شﺮﺑ و ﺎﻫﻮﮕﻟا ﻪﺑ
ﮏﺒﺳ هﺮﻤﻧ و ﺖﺳا ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ يﺎﻫ ي
85 ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ي
ﺖﯿﺼﺨﺷ لﻼﺘﺧا
ﺖﺳا . نﺎﯿﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نارﺎﮑﻤﻫ و نﻮﻠﯿﻣ MCMI-III
و
9MMPI
ار
75 / 0 ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﻻﺎﺑ ﻪﺑ .
ﻪﺨﺴﻧ درﻮﻣ رد ي
ﺶﯿﭘ ناﻮﺗ ،ﯽﺳرﺎﻓ ﯽﻨﯿﺑ
سﺎﯿﻘﻣ ﯽﻔﻨﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺎﻫ
98 / 0 - 92 / 0 و 99 / 0 - 93 / 0 ﻞﮐ ﯽﺼﯿﺨﺸﺗ ناﻮﺗ و
1General Health Questionnaire-28
2Re-experience
3Avoidance
4hyper arousal
5Milon Clinical Multiaxial Inventory
6Structured Clinical Interview for Disorders Axis I
7First
8Tran and smith
9Minnesota Multiple Personality Inventory
سﺎﯿﻘﻣ ﺎﻫ 83 / 0 - 58 / 0 ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ MCMI-III
ﺰﯿﻧ 97 / 0 - 85 / 0 ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ )
29 .(
ج - ﺐﯿﺳآ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا لﻼﺘﺧا سﺎﯿﻘﻣ :
سﺎﯿﻘﻣ ﯽﻣPTSD
ﯽﺳ ﯽﺳ ﯽﭘ
ﻦﯿﮐ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ لﻮﺤﺗ نارﺎﮑﻤﻫ و10
. ﺖﺳا ﯽﺷراﺰﮔدﻮﺧ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا
ﻪﻧﺎﺸﻧ تﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ و ﺧا يﺎﻫ
هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا لﻼﺘ
ﯽﻣ دﻮﺷ . سﺎﯿﻘﻣ ،PTSD 35 ﻪﻘﺒﻃ هوﺮﮔ ﺞﻨﭘ رد ﻪﮐ دراد ﻢﺘﯾآ ﯽﻣ يﺪﻨﺑ
-
دﻮﺷ : ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺶﯿﺑ ،ﯽﻔﻃﺎﻋ ﯽﺘﺧﺮﮐ ،بﺎﻨﺘﺟا ،دﺪﺠﻣ ي و ﯽﮕﺘﺨﯿﮕﻧاﺮﺑ
يرازآدﻮﺧ .
كﻼﻣ ﺎﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﯽﻠﯿﺧ طﺎﺒﺗرا دراﻮﻣ ﻦﯾا زا ﺎﺗ ﻪﺳ يﺎﻫ
ﺪﻧراد ﺐﯿﺳآ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا لﻼﺘﺧا ياﺮﺑ DSM .
دﻮﻣزآ ﯽﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻢﺘﯾآ ﻪﺟرد ﺞﻨﭘ سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ ﺎﻫ يا
) ﯽﻫﺎﮔ ،ﺖﺳرد ترﺪﻧ ﻪﺑ ،ﻂﻠﻏ
ﺖﺳرد ﻼﻣﺎﮐ و ﺖﺳرد ﯽﻠﯿﺧ ،ﺖﺳرد (
ﯽﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺪﻫد . ﻪﻨﻣاد تاﺮﻤﻧ ﻞﮐ ي
زا دﺮﻓ ﮏﯾ 35
ﺎﺗ 175 دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ .
هﺮﻤﻧ ي 107 لﻼﺘﺧا دﻮﺟو ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻻﺎﺑ و
ﺖﺳا دﺮﻓ رد ﺐﯿﺳآ زا ﺲﭘ سﺮﺘﺳا .
ﺶﺳﺮﭘ ﻦﯾا ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﻣﺎﻧ
ﺐﯾﺮﺿ
زا خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ 86
/ 0 ﺎﺗ 94 / 0 ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺰﯿﻧ نآ رﺎﺒﺘﻋا و
ﻪﻤﯿﻧ ود ،ﯽﻧورد ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ دﺪﺠﻣ نﻮﻣزآ ،ندﺮﮐ
نﻮﻣزآ ﺎﺑ و ﻪﺘﻔﻫ ﮏﯾ ي
ﺎﺘﻤﻫ ) ﻪﻫﺎﯿﺳ ي (PTSD ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 92 / 0 ، 92 / 0 ، 91 / 0 و ، 82 / 0 ﺖﺳد ﻪﺑ
ﺪﻣآ ) زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 30 .(
د - ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي ﺖﻣﻼﺳ ﯽﻣﻮﻤﻋ ) GHQ-28 :(
ﻦﯾا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﻂﺳﻮﺗ
گﺮﺑﺪﻠﮔ ياﺮﺑ 11
ﮏﯿﮑﻔﺗ داﺮﻓا ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ تﻻﻼﺘﺧا ﯽﻧاور
زا ﺖﯿﻌﻤﺟ
ﻪﻌﺟاﺮﻣ هﺪﻨﻨﮐ ﻪﺑ ﺰﮐاﺮﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﻪﺘﺧﺎﺳ هﺪﺷ و ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا
ياﺮﺑ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﻻﺎﺴﮔرﺰﺑ رد
ﺮﻫ ﯽﻨﺳ و ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻒﺸﮐ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ رد
يﺎﻫدﺮﮑﻠﻤﻋ رﺎﺠﻨﻬﺑ
و دﻮﺟو يﺎﻫداﺪﯾور ﻪﺘﻔﺷآ
هﺪﻨﻨﮐ رد ﯽﮔﺪﻧز رﺎﮐ ﻪﺑ
ﺘﻓﺮﮔ ﻪ .دﻮﺷ فﺪﻫ ﻦﯾا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﺳد ﯾﺑﺎ ﯽ ﻪﺑ ﮏﯾ ﺺﯿﺨﺸﺗ ﻦﯿﻌﻣ زا
ﺑﯿ رﺎﻤ ي ﺎﻫ ي ﯽﻧاور ﺖﺴﯿﻧ ﻪﮑﻠﺑ رﻮﻈﻨﻣ نآ ﺰﯾﺎﻤﺗ نﺎﯿﻣ يرﺎﻤﯿﺑ ﯽﻧاور و
ﺖﻣﻼﺳ ﺖﺳا . رد ﻦﯾا ﺶﻫوﮋﭘ زا مﺮﻓ هﺎﺗﻮﮐ 28
،ﯽﻟاﻮﺌﺳ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﯾدﺮﮔ .
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي ﺖﻣﻼﺳ
،ناور 4 سﺎﯿﻘﻣ ﯽﻋﺮﻓ ار رد ﻣﺮﺑ ﯽ ﮔﯿ دﺮ ﻪﮐ ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ
زا : ﻪﻧﺎﺸﻧ يﺎﻫ
،ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ ﻢﯾﻼﻋ
،باﺮﻄﺿا لﻼﺘﺧا رد ﺶﻨﮐ
،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻢﯾﻼﻋ
ﯽﮔدﺮﺴﻓا ار رد ﻣﺮﺑ ﯽ ﮔﯿ دﺮ . هﺮﻤﻧ ﻪﻄﻘﻧ ي ﺶﺳﺮﭘ ﻦﯾا شﺮﺑ ي ﻪﻣﺎﻧ
24 ﯽﻣ -
ﺪﺷﺎﺑ . رد ﯽﺳرﺮﺑ گﺮﺑﺪﻠﮔ و ﺰﻣﺎﯿﻠﯾو ﯽﯾاور ،12
ﯽﻔﯿﺼﻨﺗ ياﺮﺑ ﻞﮐ ﺶﺳﺮﭘ -
ﻪﻣﺎﻧ ار 95 / 0 شراﺰﮔ ﺪﻧدﺮﮐ . ﯽﯾاور ﻦﯾا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧ شور
،ﯽﯾﺎﻣزآزﺎﺑ
ود ﻪﻤﯿﻧ ندﺮﮐ و ﻟآ يﺎﻔ خﺎﺒﻧوﺮﮐ ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 70 / 0،
93 / 0 و 90 / 0 شراﺰﮔ
هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺿ و ﯽﯾاور نﺎﻣﺰﻤﻫ ﺎﺑ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي ﺲﮑﺴﻟﺪﯿﻣ 55
/ 0 و ﯽﯾاور
هزﺎﺳ ﻦﯿﺑ 72 / 0 ﺎﺗ 87 / 0 ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ )
زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 1 .(
10Kean
11Goldberg
12Williams
14 ﻣ ﺠ ﻪﻠ لﺎﺳ ،ﯽﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 18
) 1 ( ، ﻦﻤﻬﺑ و يد 1394
يﺮﺒﮐا ﻢﯿﻫاﺮﺑا نارﺎﮑﻤﻫ و
ه - ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺦﺳﺎﭘ ي يراﻮﺨﺸﻧ يﺎﻫ :1
ﯽﺳﺎﯿﻘﻣ 22 هدﺎﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا يا
هدﺎﻣ ﺎﻫ سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯾ يور نآ ي 4
ﻪﻄﻘﻧ زا يا 1 ) ﺰﮔﺮﻫ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ (
ﺎﺗ 4 ) ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ
ﻪﺸﯿﻤﻫ ( هﺮﻤﻧ ﯽﻣ يراﺬﮔ دﻮﺷ
. خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا
ﻪﻨﻣاد ا زا ي 88 / 0 ﺎﺗ 92 / 0 نﺎﺸﻧ ﻪﮐ دراد هﺪﻨﻫد
ﻦﯾا يﻻﺎﺑ ﯽﻧورد ﯽﻧﺎﺴﻤﻫ ي
ﺖﺳا سﺎﯿﻘﻣ .
ﻪﻘﺒﻃ نورد ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ هزاﺪﻧا رﺎﺑ ﺞﻨﭘ ياﺮﺑ يا
يﺮﯿﮔ 75 / 0
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
ﻢﻫ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﯿﻨﭼ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ تﺪﻣ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻣزآزﺎﺑ
12
هﺎﻣ 67 / 0 ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ي
يرﻮﺼﻨﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻧاﺮﯾا 90
/ 0 ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ )
زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 31 .(
و - ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي ﯽﮔدﺮﺴﻓا هﺪﺷ ﺮﻈﻧﺪﯾﺪﺠﺗ ﮏﺑ :2
هﺪﺷ يﺮﮕﻧزﺎﺑ ﻞﮑﺷ ي
ﺶﺳﺮﭘ ي ﻪﻣﺎﻧ ﺖﺳا ﮏﺑ ﯽﮔدﺮﺴﻓا ي ﯾوﺪﺗ ﯽﮔدﺮﺴﻓا ﺶﺠﻨﺳ ﺖﻬﺟ ﻪﮐ
ﻦ
ﺖﺳا هﺪﺷ . هﺮﻤﻧ ي 17 ﻪﻄﻘﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺶﺳﺮﭘ ﻦﯾا رد شﺮﺑ ي
ﺮﻈﻧ رد ﻪﻣﺎﻧ
ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ دﻮﺷ . ﻦﯾا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﮏﯾ سﺎﯿﻘﻣ دﻮﺧ ﯽﺷراﺰﮔ 21 هدﺎﻣ يا ﺖﺳا
ﻪﮐ ﻢﯾﻼﻋ
،ﯽﻧﺎﻤﺴﺟ يرﺎﺘﻓر و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﮔدﺮﺴﻓا ار هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ .
ﺮﻫ هدﺎﻣ ياراد 4 ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺖﺳا ﻪﮐ ﺮﺑ يﺎﻨﺒﻣ 0 ﺎﺗ 3 هﺮﻤﻧ يراﺬﮔ ﯽﻣ دﻮﺷ و
تﺎﺟرد ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ زا ﯽﮔدﺮﺴﻓا ار زا ﻒﯿﻔﺧ ﺎﺗ ﺪﯾﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ .
،ﮏﺑ
ﺮﯿﺘﺳا و نواﺮﺑ تﺎﺒﺛ3
ﯽﻧورد ﻦﯾا راﺰﺑا ار 73 / 0 ﺎﺗ 92 / 0 ﺎﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 86 / 0 و
ﺐﯾﺮﺿ ﺎﻔﻟآ ياﺮﺑ هوﺮﮔ رﺎﻤﯿﺑ 86 / 0 و ﺮﯿﻏ رﺎﻤﯿﺑ 81 / 0 شراﺰﮔ هدﺮﮐ ﺪﻧا .
ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ نﻮﺴﺑاد و 4
،ﯽﻧﺎﺧﺪﻤﺤﻣ ﺐﯾﺮﺿ
يﺎﻔﻟآ 92 / 0 ار ياﺮﺑ نارﺎﻤﯿﺑ
ﯽﯾﺎﭘﺮﺳ و 93 / 0 ار ياﺮﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد و
ﺐﯾﺮﺿ ﯽﯾﺎﻣزآزﺎﺑ ﻪﺑ
ﻪﻠﺻﺎﻓ ي ﮏﯾ
ﻪﺘﻔﻫ ار 93 / 0 ﺖﺳﺪﺑ هدروآ ﺪﻧا ) 32 (.
ز - ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﮏﺑ باﺮﻄﺿا ي :5
ﺶﺳﺮﭘ ﻦﯾا دﻮﺧ سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯾ ﻪﻣﺎﻧ
-
ﯽﺷراﺰﮔ 21 هدﺎﻣ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا يا رد باﺮﻄﺿا تﺪﺷ يﺮﯿﮔ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ نﻻﺎﺴﮔرﺰﺑ و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ .
ﻪﻨﯾﺰﮔ رﺎﻬﭼ ﻫ ي
ﮏﯾ رد لاﻮﺌﺳ ﺮ
زا ﯽﺸﺨﺑ رﺎﻬﭼ ﻒﯿﻃ 0
ﺎﺗ 3 هﺮﻤﻧ ﯽﻣ يراﺬﮔ دﻮﺷ
. هدﺎﻣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ يﺎﻫ
باﺮﻄﺿا ﻊﯾﺎﺷ ﻢﯾﻼﻋ زا ﯽﮑﯾ نﻮﻣزآ )
ساﺮﻫ و ،ﯽﻧﺪﺑ ،ﯽﻨﻫذ ﻢﯾﻼﻋ (
ار
ﯽﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﺪﻨﮐ
. ﺶﺳﺮﭘ ﻦﯾا ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﯾاور و رﺎﺒﺘﻋا زا ﻪﻣﺎﻧ
.
نآ ﯽﻧورد ﯽﻧﺎﺴﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ 92
/ 0 ﯽﯾﺎﻣزآزﺎﺑ شور ﺎﺑ نآ رﺎﺒﺘﻋا ، ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺑ
ي
ﻪﺘﻔﻫ ﮏﯾ 75 / 0 هدﺎﻣ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ و زا نآ يﺎﻫ
30 / 0 ﺎﺗ 76 / 0 ﺖﺳا ﺮﯿﻐﺘﻣ .
ﺞﻨﭘ
1Ruminative Response Scale
2Beck Depression Inventory
3Beck, Steer and Brown
4Dobson
5Beck Anxiety Inventory
نﻮﻣزآ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﯽﻠﻣﺎﻋ و ﯽﺼﯿﺨﺸﺗ ،هزﺎﺳ ،نﺎﻣﺰﻤﻫ ،اﻮﺘﺤﻣ ﯽﯾاور عﻮﻧ نﺎﺸﻧ ﯽﮕﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﯿﺠﻨﺳ هﺪﻨﻫد
رد راﺰﺑا ﻦﯾا يﻻﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ي
هزاﺪﻧا ﯽﻣ باﺮﻄﺿا تﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺪﺷﺎﺑ
) زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 1
.(
ناﺮﯾا رد ،ﯽﺑاﺮﻏ ،
ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺑ و ﯽﯾﺎﻣزآزﺎﺑ شور ﺎﺑ ار نآ رﺎﺒﺘﻋا ﺐﯾﺮﺿ ﻪﺘﻔﻫ ود ي
80 / 0 و
دوﺪﺣ رد ﯽﯾاور ﺐﯾﺮﺿ ،يﻮﺳﻮﻣ و ﯽﻧﺎﯾوﺎﮐ 72
/ 0 رﺎﺒﺘﻋا ﺐﯾﺮﺿ و
نﻮﻣزآ - ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺑ دﺪﺠﻣ نﻮﻣزآ ار هﺎﻣ ﮏﯾ ي
83 / 0 خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ و
92 / 0 هدﺮﮐ شراﺰﮔ ار ﺪﻧا
) زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 32 .(
ح - ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ گﺮﺒﻧزور ﺲﻔﻧ تﺰﻋ ي :6
راﺰﺑا ﻦﯾا 10 ﻪﺑ و دراد لاﻮﺌﺳ
ﻪﻨﯾﺰﮔ رﺎﻬﭼ سﺎﯿﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ لاﻮﺌﺳ ﺮﻫ ،ﻒﻟﺎﺨﻣ ﻼﻣﺎﮐ ،ﻖﻓاﻮﻣ ﻼﻣﺎﮐ يا
ﯽﻣ هداد هﺮﻤﻧ ﻒﻟﺎﺨﻣ و ﻖﻓاﻮﻣ دﻮﺷ
. ﺖﺳا ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ و ﯽﯾاور ياراد .
ﻪﺑ
يرﻮﻃ ﯽﺳرﺎﻓ نادﺮﮔﺮﺑ خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ ﯽﺘﻤﻫ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد ﻪﮐ
ﺶﺳﺮﭘ ﺮﺑاﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧ 78 / 0 ﺖﺳا هﺪﺷ دروآﺮﺑ .
ﺤﻣ يﺪﻤ رد ﮏﯾ هوﺮﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ
ﻢﺠﺣ 185 زا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد هﺎﮕﺸﻧاد
زاﺮﯿﺷ ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﯾاور و ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﻦﯾا
سﺎﯿﻘﻣ ﺖﺧادﺮﭘ . ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﻦﯾا سﺎﯿﻘﻣ زا ﻖﯾﺮﻃ شور يﺎﻔﻟآ خﺎﺒﻧوﺮﮐ
ﯽﯾﺎﻣزآزﺎﺑ ﻦﺳﺮﮐﺰﯾدرد ﻪﺑ
ﺐﯿﺗﺮﺗ 69 / 0 ، 78 / 0 و 68 / 0 دﻮﺑ ) زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 1 (.
ﯽﻧدﻮﻣزآ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺶﺳﺮﭘ ﺎﺑ نﻮﻣزآ زا ﺲﭘ ﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻧ سﺮﺘﺳا يﺎﻫ
ﻪﺤﻧﺎﺳ زا ﺲﭘ ﯽﻣ ي
ﯽﺳ ﯽﺳ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ و ﯽﻣﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ ،ﯽﭘ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ي
ﯽﻧﺎﻣرد حﺮﻃ دراو ﻪﺘﻓﺎﯾرﺎﺘﺧﺎﺳ 12
ﻪﺴﻠﺟ ﺪﻧﺪﺷ يا .
ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ﯽﻧﺎﻣرد تﺎﺴﻠﺟ ﻦﯾوﺪﺗ يﺎﻤﻨﻫار ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ي
گﺮﺒﻨﯾﺮﮔ ،دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ 7
ﮏﻣ ﺮﺑرﺎﺑ و ﯽﺗرﺎﮐ ) 8
12 ( ،
نﻮﺴﺗاو و گﺮﺒﻨﯾﺮﮔ ) 9
17 (
، ﻮﯾﻮﯾﺎﭘ و گﺮﺒﻨﯾﺮﮔ )
19 ( ﻮﯾﻮﯾﺎﭘ ، )10
23 ( ،
لﺎﮑﺳﺎﭘ و ﻮﯾﻮﯾﺎﭘ )
24 ( ﻦﻣﺪﻠﮔ و نﻮﺴﺗاو ، )11
33 ( ﯽﻟ ،
12ﯽﻫ نارﺎﮑﻤﻫ و
) 34 ( ﺲﯾﻮﻬﻧوﻮﯿﻧ و ﻮﯾﻮﯾﺎﭘ ، )13
35 ( تﻮﯿﻟا ، نارﺎﮑﻤﻫ و14
) 36 ( گﺮﺒﻨﯾﺮﮔ ،
) 8،37 ( ﯽﻬﯿﻟ ، ) 38 ( ﻪﺘﺧﻮﻣآ و ﻦﯾا رد ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ و ﺎﻫ
ﺪﺷ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﻪﻨﯿﻣز .
6Rosenberg
7Greenberg
8McCarthy and Barber
9Watson
10Paivio
11Goldman
12Leahy
13Nieuwenhuis
14Elliott
لوﺪﺟ 1 ﻮﺘﺤﻣ- ﯽﻧﺎﻣرد تﺎﺴﻠﺟ يا
ﻪﺴﻠﺟ ي لوا ﯽﯾﺎﻨﺷآ و يراﺮﻗﺮﺑ ﻪﻄﺑار ي
،ﯽﻧﺎﻣرد ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﺎﺑ ﻦﯿﻧاﻮﻗ ﯽﻠﮐ
،نﺎﻣرد ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻞﮑﺸﻣ و
،ﻪﻄﺑار ﯽﺑﺎﯾزرا و فاﺪﻫا تارﺎﻈﺘﻧا زا نﺎﻣرد و ياﺮﺟا ﺶﯿﭘ نﻮﻣزآ
ﻪﺴﻠﺟ ي مود ﺺﯿﺨﺸﺗ ﻪﺧﺮﭼ ي ﯽﻠﻣﺎﻌﺗ ﯽﻔﻨﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻪﻄﺑار ي
،ﯽﻔﻃﺎﻋ ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﻊﺟاﺮﻣ ﺎﺑ لﻮﺻا نﺎﻣرد ﻫ نﺎﺠﯿ راﺪﻣ و ﺶﻘﻧ تﺎﻧﺎﺠﯿﻫ تﻼﻣﺎﻌﺗ رد ﻦﯿﺑ
،يدﺮﻓ يزﺎﺳزﺎﺑ تﻼﻣﺎﻌﺗ و
ﺶﯾاﺰﻓا فﺎﻄﻌﻧا يﺮﯾﺬﭘ ﻊﺟاﺮﻣ
ﻪﺴﻠﺟ ي مﻮﺳ ﺗ نﺪﻧﺎﻤﻬﻓ و نﺎﯿﺑ ﺎ
ﺮﯿﻏ ﺮﮑﻔﺗ ﺮﯿﺛ ﻮﺗ ﮏﺒﺳ رﺎﻬﭼ ﯽﻓﺮﻌﻣ ،ﯽﻧﺎﺠﯿﻫ ﯽﮕﺘﻔﺷآ يور ﯽﻘﻄﻨﻣ
ا ﺑ و ﺎﻄﺧ ﺎﺑ م ﯿ نوﺮ ﺸﮐ ﯿ نﺪ زا تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻄﺑار ي ﻔﻃﺎﻋ ﯽ
ﻪﺴﻠﺟ مرﺎﻬﭼ ي ﭘﯿ ﮕﺘﺳﻮ ﯽ ﻫﺎﮔآ و
،ﯽ ﻗﺮﺑ راﺮ ي ﺮﺘﺸﯿﺑ طﺎﺒﺗرا ترﻮﺻ و ﻊﺟاﺮﻣ ﺎﺑ ﺪﻨﺑ
ي ﯾ ﮏ ﭘﯿ ﺪﻧﻮ ﺎﺳﺎﻨﺷ ،ﻪﺒﻧﺎﺟ ود ﯽﯾ
اﺮﻓ ﯾ ﺎﻫﺪﻨ ي ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ ﻔﻃﺎﻋ ﯽ ز ﯾ ﺎﻨﺑﺮ ﯽﯾ
، ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﯾ اﺮﺷ ﯾ ﻂ اﯾ دﺎﺠ ﻞﮑﺸﻣ
