ﻪﻠﺠﻣ ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي
لﺎﺳ 14 ) 3 ( ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1391 ﺤﻔﺻ ، ﻪ -8 260
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ي
يزﺎﺑ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ ﻼﻋ ﺮﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﻟﻮﺤﺗ ﻲﻧﺎﻣرد
ﻳ ﺐﻴﺳآ لﻼﺘﺧا ﻢ ﻲﻟﻮﺤﺗ ﻲﮔﺪﻳد
نﺎﻛدﻮﻛ 3
ﺎﺗ 9 لﺎﺳ
ﻲﻧﺎﻄﻠﺳ ﻪﻔﻃﺎﻋ ﺮﻓ
ناور هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
،ﻲﻜﺷﺰﭘ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ
ناور ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يرﺎﺘﻓر مﻮﻠﻋ و ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﺪﻬﺸﻣ
ﻲﻛﺪﻓ هدازﺮﻔﻌﺟ ﻲﻀﺗﺮﻣ ﺪﻴﺳ ناور ﻚﺷﺰﭘ
يوﺮﻏ سرﺪﻣ ﻲﻀﺗﺮﻣ ناور هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
،ﻲﻜﺷﺰﭘ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ
ناور مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يرﺎﺘﻓر مﻮﻠﻋ و ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﺪﻬﺸﻣ
ﺮﺒﺨﻣ ﻪﻤﻐﻧ ناور هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد
،ﻲﻜﺷﺰﭘ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ
ناور ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يرﺎﺘﻓر مﻮﻠﻋ و ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﺪﻬﺸﻣ
ﻲﻧادرا ﻲﻳﺎﺿر ﺮﻴﻣا* ناور هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
،ﻲﻜﺷﺰﭘ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ
ناور ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يرﺎﺘﻓر مﻮﻠﻋ و ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﺪﻬﺸﻣ
* لﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ :
ﺪﻬﺸﻣ ،ناﺮﻳا
، هﺎﮕﺸﻧاد ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ،
ﻦﺑا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ناور تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،ﺎﻨﻴﺳ و ﻲﻜﺷﺰﭘ
يرﺎﺘﻓر مﻮﻠﻋ [email protected]
ﻦﻔﻠﺗ : 05117112540
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ : 18 / 11 / 90
ﺪﻴﻳﺎﺗ ﺦﻳرﺎﺗ : 7 / 5 / 91
ﻪﺻﻼﺧ ﻪﻣﺪﻘﻣ يزﺎﺑ ﻲﻳارﺎﻛ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ: ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﻟﻮﺤﺗ ﻲﻧﺎﻣرد
ار رد
لﻼﺘﺧا ﺐﻴﺳآ ﮔﺪﻳد ﻲ ﻛدﻮﻛ ﻲﻟﻮﺤﺗ نﺎ
ﺪﻴﺠﻨﺳ .
شور رﺎﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا: ي ﻪﻤﻴﻧ عﻮﻧ زا هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ
ﺪﻫﺎﺷ رد ﻪﻛ دﻮﺑ لﺎﺳ
1388 ﺪﻬﺸﻣ رد ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
زا ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺪﻨﻨﻛ نﺎﮔ قﻮﻓ ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ ﻪﺑ ﻲﺼﺼﺨﺗ
ﻦﺑا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ لﺎﻔﻃا ﻴﺳ
ﺎﻨ ﺦﻴﺷ ﺮﺘﻛد و
، 14 كدﻮﻛ 3 ﺎﺗ 9 ﻪﻟﺎﺳ ﻪﻛ ﻖﺑﺎﻄﻣ
نو يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﻚﻟﻮﻛرد
رﺎﭼد لﻼﺘﺧا ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد ﻲﻟﻮﺤﺗ ﻮﺑ و هد ﺪﻟاو ﻦﻳ
نﺎﺸﻳا ﺖﻳﺎﺿر ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﺘﺷاد
ﺪﻨ ، ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ ود
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ
و نﻮﻣزآ ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ .
ناردﺎﻣ
، ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ يﺎﻫ ناﺰﻴﻣ ﺶﺠﻨﺳ ﺖﻬﺟ لﻮﻳ ﺶﻨﺗ
نﺎﻛدﻮﻛ ﺶﻨﺗ و ﻦﻳﺪﻟاو - هﺎﺗﻮﻛ مﺮﻓ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﺶﻨﺗ
ﻦﻳﺪﻟاو ﺪﻨﺘﻔﮔ ﺦﺳﺎﭘ ار .
نﺎﻳﺎﭘ رد 10 ﻪﺴﻠﺟ يزﺎﺑ ود ﻦﻳﺪﻟاو ،ﻲﻧﺎﻣرد نﻮﻣزآ ادﺪﺠﻣ هوﺮﮔ
ﺎﻫ ﻞﻴﻤﻜﺗ ار
ﻤﻧ ﺪﻧدﻮ . ﺞﻳﺎﺘﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ مﺮﻧ
راﺰﻓا نﻮﻣزآ وSPSS
ﻲﺟوز و ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻲﺗ يﺎﻫ و
ﻲﺧ روﺬﺠﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ
.
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻲﺗوﺎﻔﺗ: ﻦﻴﺑ ود نﺎﻛدﻮﻛ تﻼﻴﺼﺤﺗ و ﻦﺳ ،ﺲﻨﺟ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رد هوﺮﮔ
ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ناردﺎﻣ تﻼﻴﺼﺤﺗ و ﻦﺳ و )
05 / 0
>
(P . توﺎﻔﺗ تاﺮﻤﻧ سﺎﻴﻘﻣ
لﻮﻳ
، ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي ﺶﻨﺗ ﻦﻳﺪﻟاو - هﺎﺗﻮﻛ مﺮﻓ و ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ ﺪﻟاو ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ ﻦﻴﺑ نآ
ود هوﺮﮔ
،نﺎﻣرد مﺎﺠﻧا زا ﺶﻴﭘ ﻨﻌﻣ نوﺪﺑ
ﻲ ) ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 10 / 0 P=
، 34 / 0 P= و
52 / 0 P= ( زا ﺲﭘ و
،نآ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ) ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 001 / 0
<
،P 01 / 0 P= 01 و / 0 P= (
دﻮﺑ . تاﺮﻤﻧ توﺎﻔﺗ ﺮﻳز
سﺎﻴﻘﻣ ﻞﻜﺸﻣ كدﻮﻛ ﻦﻴﺑ
ود هوﺮﮔ زا ﺲﭘ و ﺶﻴﭘ
،نﺎﻣرد مﺎﺠﻧا ﻨﻌﻣ نوﺪﺑ
ﻲ ) ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 86 / 0 P= 14و / 0 P= ( ﺑ ﻮ د . هﺮﻤﻧ ي ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ
كدﻮﻛ طﺎﺒﺗرا رد دﺮﻜﻠﻤﻋ لﻼﺘﺧا -
ﺪﻟاو هوﺮﮔ رد نﺎﻣرد ﻲﻃ رد نﻮﻣزآ
توﺎﻔﺗ
ﻲﻨﻌﻣ راد ﺖﻓﺎﻳ ) 01 / 0
= ( P هوﺮﮔ رد ﻲﻟو ﺪﻫﺎﺷ
ﺪﺸﻧ ﻦﻴﻨﭼ ) 52 / 0
= (.P
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ يزﺎﺑ : ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﻟﻮﺤﺗ ﻲﻧﺎﻣرد ﺶﻨﺗ
ﻲﻣ نﺎﺸﻳا ناردﺎﻣ و نﺎﻛدﻮﻛ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻪﺑﺮﺠﺗ دﻮﺷ
.
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ يزﺎﺑ:
،ﻲﻧﺎﻣرد ﺎﻣوﺮﺗ ،ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد
ﻲﭘ ﺖﺷﻮﻧ : ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺪﻴﻳﺎﺗ زا ﺲﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ و
هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
ﻗ ﻲﺼﺼﺨﺗ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ ﻚﻳ ﺐﻟﺎ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
ﻲﻃﺎﺒﺗرا نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﺑ و
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ . ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻦﻳا ﺪﻛ ﺎﺑ
IRCT201207035280N8 ﺖﻳﺎﺳ رد
irct.ir ﺖﺳا هﺪﻴﺳر ﺖﺒﺛ ﻪﺑ .
يرﺎﻜﻤﻫ زا ﺖﻛﺮﺷ ﺪﻨﻨﻛ نﺎﮔ حﺮﻃ ﻦﻳا رد
ﻲﻣ يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ ددﺮﮔ
.
Original Article
The efficacy of developmental attachment-based play therapy on developmental trauma disorder symptoms in children from 3 to 9 years old
Abstract
Introduction: The present study conducted to examine the effect of attachment based play therapy on developmental traumatic disorder (DTD) in children.
Materials and Methods: This semi-experimental study with control group, conducted in 2008, in Mashhad. Fourteen kids (3-9 years), who were diagnosed as having DTD based on Vander Kolk criteria, were selected from child psychiatry clinic in Ibn-e-Sina and dr. Sheikh hospitals. Their parents permitted to involve in this study. Patients were divided to 2 groups of intervention and control groups. Mothers of children completed Yule’s scale and for evaluation of children's stress parenting stress index-short form (PSI-SF) for evaluation of parents' stress. Ten sessions of play therapy were conducted for intervention groups. Then mothers in 2 groups completed the tests again.
Results: In the variables of age, sex and grade of children also in the age and education of mothers, patients in 2 groups did not have any significant differences (P>0.05). There were not any significant differences in scores of Yule’s scale, PSI-SF and parental distress at base- line between 2 groups (P=0.10, P=0.34 and P=0.58 respectively). After play therapy these test in the intervention group was significantly different from the control group (P<0.001, P=0.01 and P=0.01 respectively). The differences in scores of difficult child subscale between 2 groups, before and after intervention were not significant (P=0.86, P=0.14 respectively). The differences in scores of malfunction in child-parent relation before and after treatment were significant in intervention group (P=0.01) but there were not meaningful differences in control group (P=0.52).
Conclusion: Attachment based developmental play therapy reduces the stress of children and their mothers.
Keywords: Attachment, Play therapy, Trauma
Atefeh Soltanifar
Assistant professor of psychiatry, Psychiatry and Behavioral Research Center, Mashhad University of Medical Sciences
Seyyed Morteza Jafarzadeh Fadaki Psychiatrist
Morteza Modarres Gharavi
Assistant professor of psychiatry, Psychiatry and Behavioral Research Center, Mashhad University of Medical Sciences
Naghmeh Mokhber
Associate professor of psychiatry, Psychiatry and Behavioral Research Center, Mashhad University of Medical Sciences
*Amir Rezaei Ardani
Assistant professor of psychiatry, Psychiatry and Behavioral Research Center, Mashhad University of Medical Sciences
*Corresponding Author:
Psychiatry and Behavioral Research Center, Ibn-e-Sina Hospital, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran
[email protected] Tel: +985117112540 Received: Feb. 07, 2012 Accepted: Jan. 28, 2012
Acknowledgement:
This study was approved by research committee of Mashhad University of Medical Sciences. This clinical trial was registered with code IRCT201207035280N8 in www.IRCT.ir. No grant has supported this study and the authors had no conflict of interest with the results.
Vancouver referencing:
Soltanifar A, Jafarzadeh Fadaki SM, Modarres Gharavi M, Mokhber N, Rezaei Ardani A. The efficacy of developmental attachment-based play therapy on developmental trauma disorder symptoms in children from 3 to 9 years old. Journal of Fundamentals of Mental Health 2012; 14(3): 260-8.
262 ﻣ ﻪﻠﺠ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 14
) 3 ( ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1391
هدازﺮﻔﻌﺟ ﻲﻀﺗﺮﻣ رﺎﻜﻤﻫ و
نا
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺮﻫ ﻪﻟﺎﺳ نﻮﻴﻠﻴﻣ ﺎﻫ كدﻮﻛ ﺎﺑ ﻊﻳﺎﻗو ﺐﻴﺳآ از ﻪﺟاﻮﻣ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ
) 1 (.
ﺶﻴﺑ زا 30 ﺪﺻرد ﻦﻳا نﺎﻛدﻮﻛ
، ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ ﻚﻳ نﺎﮕﻧﺎﺸﻧ
ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﺎﺑ ﻧﺎﺸﻧ ﻪ ﻫ يﺎ ﻲﻤﺴﺟ
،
،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يرﺎﺘﻓر و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ
ﻪﻛ اﺮﻴﺧا لﻼﺘﺧا ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد ﻲﻟﻮﺤﺗ )1
(DTD
هﺪﻴﻣﺎﻧ ﺪﺷ ه
ا ﺖﺳ ) 2 (.
ﺮﻫ ﺪﻨﭼ ﺖﺑﺎﺛ هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ سﺎﺴﺣا ﺖﻴﻨﻣا ﻲﺷﺎﻧ زا
ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد ﻦﻤﻳا ﻞﻣﺎﻋ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ هﺪﻨﻨﻛ يا رد ﻞﺑﺎﻘﻣ ﺶﻨﺗ ﻲﺷﺎﻧ زا
ﻪﻌﻗاو ﺐﻴﺳآ ي ا از ﺖﺳ
، ﺎﻣا ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻛ ﺶﻨﺗ ﺪﻳﺪﺷ ﺪﺷﺎﺑ و ﺎﻳ
ﻦﻳﺪﻟاو دﻮﺧ ﻊﺒﻨﻣ ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ كدﻮﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ
، ﻲﻤﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺗ رد قﺎﺒﻄﻧا
كدﻮﻛ ﻪﺑ وا ﻚﻤﻛ ﺪﻨﻨﻛ ) 3 (.
رد ﻪﭽﺑ يﺎﻫ ﻚﭼﻮﻛ ﺮﺗ
، ﺦﺳﺎﭘ
ﺑ ﻪ ترﻮﺻ ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ ﺖﺳا
ﻪﻛ ﻲﺘﻣﻼﻋ ياﺮﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻦﻴﺒﻗاﺮﻣ ﺖﺳا ) 4 (.
رد ﺮﻳﺎﺳ نﺎﻛدﻮﻛ ﻢﻛ
،ﻲﻛﺮﺤﺗ سﺎﺴﺣا هﺎﻨﮔ
و بﺎﻨﺘﺟا زا زوﺮﺑ ﺶﻨﻛاو ﺎﻫ ار ﻲﻣ ناﻮﺗ ﺪﻳد ) 5 (.
ﻪﺑ هوﻼﻋ ﺶﺨﺑ
هﺪﻤﻋ يا زا لﺎﻤﻋا ﻦﺸﺧ و فﻼﺧ نﻮﻧﺎﻗ ﻂﺳﻮﺗ يداﺮﻓا ترﻮﺻ
ﻲﻣ دﺮﻴﮔ ﻪﻛ رد نارود ﻲﻛدﻮﻛ رد
ضﺮﻌﻣ تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ
ﺐﻴﺳآ نﺎﺳر ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻦﻳﺪﻟاو و رﺎﺘﻓرءﻮﺳ راﺮﻗ ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا
) 8 - 6 (.
نﺎﻣرد نﺎﻛدﻮﻛ و ناﻮﺟﻮﻧ ﺐﻴﺳآ هﺪﻳد رﺎﻛ رﺎﻴﺴﺑ هﺪﻴﭽﻴﭘ
و يراﻮﺷد ﺖﺳا . ﻦﻳا نﺎﻛدﻮﻛ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ سﺎﺴﺣا ﻲﻨﻤﻳا ﺪﻨﺘﺴﻫ و
مزﻻ ﺖﺳا يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﺘﺴﺑاو ﻪﺑ ﺐﻴﺳآ نﺎﻧآ ﺪﻨﻧﺎﻣ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ و
بﺎﻨﺘﺟا ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺢﻴﺤﺻ ﺖﺤﺗ نﺎﻣرد راﺮﻗ ﺪﻧﺮﻴﮔ . رد ﻦﻳا
ﺎﺘﺳار تﻼﺧاﺪﻣ ﻲﻧﺎﻣرد
ﺮﻴﻏ وراد ﻳ ﻲ يدﺪﻌﺘﻣ زا ﻪﻠﻤﺟ
يزﺎﺑ
،ﻲﻧﺎﻣرد ناور ﻲﻧﺎﻣرد ﺎﻳﻮﭘ و نﺎﻣرد يﺎﻫ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
هﺪﺷ ﺪﻧا ) 9،10 (.
يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻜﻳ زا تﻼﺧاﺪﻣ ﻲﻧﺎﻣرد
ﻢﻬﻣ ياﺮﺑ نﺎﻛدﻮﻛ
بﻮﺴﺤﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺎﺑ يدﻮﺟو ﻪﻛ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ترﻮﺻ ﻪﺘﻓﺮﮔ رد
يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ
رد هزﻮﺣ ي ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ و
ﺖﻴﻔﻴﻛ دﺮﺑرﺎﻛ نآ
ﻲﻓﺎﻛﺎﻧ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 11 (
، ﺎﺗ نﻮﻨﻛ رد رﻮﺸﻛ ﺎﻣ ﺖﻬﺟ نﺎﻣرد
،ﻲﮔدﺮﺴﻓا يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ
و ﺮﻳﺎﺳ تﻻﻼﺘﺧا
،يرﺎﺘﻓر ﺶﻴﺑ ﻲﻟﺎﻌﻓ -
ﺺﻘﻧ ﻪﺟﻮﺗ و لﻼﺘﺧا ﺶﻨﺗ ﺲﭘ زا ﻪﺤﻧﺎﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هﺪﺷ ﺖﺳا
) 14 - 12 (.
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺗﺎ ﺮﻴﺛ ﺐﻴﺳآ ﺮﺑ ﺪﺷر ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و ﻞﻣﺎﻜﺗ
نﺎﻛدﻮﻛ و ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ ندﻮﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد ﻪﻨﻴﻣز ي ﺮﻴﺛﺎﺗ
يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد رد تﻻﻼﺘﺧا ﻲﺷﺎﻧ
زا زوﺮﺑ ﺐﻴﺳآ رد
،ﻲﻛدﻮﻛ ﺑ ﻪ
صﻮﺼﺧ مﺪﻋ
دﻮﺟو ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد درﻮﻣ يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ
1Developmental Traumatic Disorder
،ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد ﺮﺑ
نآ ﻢﻳﺪﺷ ﺎﺗ ﻦﻳا شور يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ار ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ
ﻲﮔﮋﻳو يﺎﻫ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻲﻣﻮﺑ رﻮﺸﻛ دﻮﺧ ﻞﻜﺷ هداد و ﺗﺎ ﺮﻴﺛ نآ
ار ﺮﺑ نﺎﻛدﻮﻛ 9 - 3 ﻪﻟﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ عاﻮﻧا ﺐﻴﺳآ و رﺎﺘﻓرءﻮﺳ ﺎﺑ
ﺺﻴﺨﺸﺗ لﻼﺘﺧا ﻴﺳآ ﺐ ﻲﮔﺪﻳد ﻲﻟﻮﺤﺗ رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ
ﻲﺳرﺮﺑ ﻢﻴﻨﻛ .
شور رﺎﻛ ﺖﻳﺎﺳ رد ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻦﻳا www.irct.ir
ﺪﻛ ﺎﺑ
IRCT201207035280N8 هﺪﻴﺳر ﺖﺒﺛ ﻪﺑ
و ﺪﻌﺑ زا ﻪﻴﻬﺗ ي
ﻪﺘﺴﺑ ي ﻲﺷزﻮﻣآ يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻟﻮﺤﺗ ﻪﻛ رد ﺐﻟﺎﻗ 10 ﻪﺴﻠﺟ
يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ارا ﻳ ﻪ ﻲﻣ
،دﻮﺷ زا نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ لﺎﺳ 1388 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻞﻜﺷ
ﻲﺸﻫوﮋﭘ زا عﻮﻧ ﻪﻤﻴﻧ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﺎﺑ هوﺮﮔ ،ﺪﻫﺎﺷ عوﺮﺷ و ﺎﺗ ﺮﺧاوا
نﺎﺘﺴﻣز 1388 ﻪﻣادا ﺖﻓﺎﻳ . ﺖﻛﺮﺷ
،نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ نﺎﻛدﻮﻛ
3 ﺎﺗ 9
ﻪﻟﺎﺳ ي ﻪﻌﺟاﺮﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ هﺎﮕﻧﺎﻣرد قﻮﻓ
ﻲﺼﺼﺨﺗ لﺎﻔﻃا
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ ﻦﺑا ﺎﻨﻴﺳ و ﺮﺘﻛد ﺦﻴﺷ ﺪﻬﺸﻣ ﺪﻧدﻮﺑ . زا ﻦﻴﺑ
ﻦﻴﻌﺟاﺮﻣ ﻪﺑ هﺎﮕﻧﺎﻣرد لﺎﻔﻃا داﺪﻌﺗ 14 ﺮﻔﻧ ﻪﻛ رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ي
يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ ﺮﺑ
سﺎﺳا يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ نو ﻚﻟﻮﻛرد ﺺﻴﺨﺸﺗ 2
لﻼﺘﺧا
ﺐﻴﺳآ ﮔﺪﻳد ﻲ ﻲﻟﻮﺤﺗ ار ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧدﻮﺑ و ﺪﻟاو ﺎﻳ ﻢﻴﻗ كدﻮﻛ
ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ار ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﺒﺘﻛ مﻼﻋا هدﻮﻤﻧ
،دﻮﺑ
بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻧﺪﺷ . نوﺪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺪﺷ هداد ﺢﻴﺿﻮﺗ داﺮﻓا مﺎﻤﺗ ﻪﺑ
ﺪﺻﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﻂﻘﻓ ﻲﻫوﺮﮔ رﻮﻃ ﻪﺑ و نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ مﺎﻧ ﺮﻛذ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻃ رد نﺎﻣز ﺮﻫ رد و دﻮﺷ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺸﻫوﮋﭘ
ﻲﻧدﻮﻣزآ ﻲﻣ ﺎﻫ ﺪﻧدﺮﮔ جرﺎﺧ ﻖﻴﻘﺤﺗ زا ﻞﻳﺎﻤﺗ ترﻮﺻ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ .
ﻪﻠﻤﺟ زا ﻂﻳاﺮﺷ شﺮﻳﺬﭘ نارﺎﻤﻴﺑ
، مﺪﻋ دﻮﺟو تﻻﻼﺘﺧا ﻲﺒﻃ
و
مﺪﻋ فﺮﺼﻣ وراد دﻮﺑ . ﺺﻴﺨﺸﺗ نارﺎﻤﻴﺑ
ﺎﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ي
ناور ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻂﺳﻮﺗ ناور ﻚﺷﺰﭘ لﺎﻔﻃا و رد ﻞﺤﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ
مﺎﺠﻧا ﻲﻣ ﺪﺷ و ﺪﻌﺑ مﺎﺠﻧا ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ي ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ و حﺮﺷ لﺎﺣ ﻞﻣﺎﻛ زا
كدﻮﻛ و هداﻮﻧﺎﺧ
،يو ي نﻮﻣزآ يﺎﻫ سﺎﻴﻘﻣ لﻮﻳ و ﺺﺧﺎﺷ
ﺶﻨﺗ ﻦﻳﺪﻟاو - مﺮﻓ هﺎﺗﻮﻛ ﺖﻬﺟ ﺶﺠﻨﺳ ناﺰﻴﻣ ﺶﻨﺗ رد نﺎﻛدﻮﻛ
و ﻦﻳﺪﻟاو رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ اﺮﺟا ﺪﻧﺪﺷ . رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﺪﻌﺑ ،
نﺎﻛدﻮﻛ بﺎﺨﺘﻧا هﺪﺷ ﺖﻬﺟ دورو ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻪﺑ
ود هوﺮﮔ 7 يﺮﻔﻧ نﻮﻣزآ و ﺪﻫﺎﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺪﻧﺪﺷ . ياﺮﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ
ندﻮﺑ ﻦﻳا ﻢﻴﺴﻘﺗ يﺪﻨﺑ زا لوﺪﺟ داﺪﻋا ﻲﻓدﺎﺼﺗ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ .
هوﺮﮔ نﻮﻣزآ رد 10 ﻪﺴﻠﺟ ي يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻪﺑ ترﻮﺻ تﺎﺴﻠﺟ
2van der Kolk
5 / 1 ﻪﺘﻋﺎﺳ ﺖﻛﺮﺷ ﺪﻧدﺮﻛ و هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ رد ﺖﺴﻴﻟ رﺎﻈﺘﻧا نﺎﻣرد
راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . ﺖﻬﺟ هوﺮﮔ نﻮﻣزآ يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻟﻮﺤﺗ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ
ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد ﻂﺳﻮﺗ رﺎﻴﺘﺳد ﻲﺼﺼﺨﺗ ناور ﻲﻜﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ هﺪﻳد ﺎﺑ
ﻚﻤﻛ ﻚﻳ سﺎﻨﺷرﺎﻛ ناور
ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ و ود يﻮﺠﺸﻧاد
شزﻮﻣآ هﺪﻳد ي ﻊﻄﻘﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ناور
ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﺖﺤﺗ
ترﺎﻈﻧ ﻚﻳ قﻮﻓ ﺺﺼﺨﺗ ناور ﻲﻜﺷﺰﭘ كدﻮﻛ و ناﻮﺟﻮﻧ و
ﻚﻳ ﺮﺘﻛد ا ي ﻲﺼﺼﺨﺗ ناور
ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ اﺮﺟا ﺪﺷ . هوﺮﮔ
ﺪﻫﺎﺷ ﺰﻴﻧ ﺖﺤﺗ تﺎﺴﻠﺟ يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد دازآ و ﺎﺑ دﺮﻜﻳور ﻲﺘﻳﺎﻤﺣ
ﺎﺗ نﺎﻣز نﺎﻳﺎﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ و ﺲﭙﺳ زا ﺖﺴﻴﻟ رﺎﻈﺘﻧا جرﺎﺧ
هﺪﺷ و ﺮﺑ سﺎﺳا ﻞﻳﺎﻤﺗ هداﻮﻧﺎﺧ ﺎﻫ نﺎﻣرد ياﺮﺑ نﺎﺸﻳا زﺎﻏآ
ﺪﻳدﺮﮔ . يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﺎﺑ ﻪﻴﻜﺗ ﺮﺑ ﺪﻨﭼ ﻞﺻا زا ﺖﺳد ﻪﻣﺎﻧ ي
دراﺪﻧﺎﺘﺳا يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻞﻣﺎﺷ شزﻮﻣآ ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ يرﺎﻜﻤﻫ ﺎﺑ
،ناﺮﮕﻳد ﺶﻳاﺰﻓا ﺲﺣ دﺎﻤﺘﻋا ﻪﺑ ﺲﻔﻧ رد
،نﺎﻛدﻮﻛ ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ
ﻞﺣ ﻞﻜﺸﻣ رد ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ يﺎﻫ
،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺲﺣ زاﺮﺑا
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ رد ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ يﺎﻫ
،ﻒﻠﺘﺨﻣ شزﻮﻣآ شور يﺎﻫ ﺶﻳاﺰﻓا
ﻲﻫﺎﮔآ و مارآ يزﺎﺳ
، ﺶﻳاﺰﻓا رد ﺖﻴﻗﻼﺧ يﺎﻫ يزﺎﺳرﻮﺼﺗ و
ﺶﻳاﺰﻓا رد ﻂﺑاور و تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺎﺑ
هداﻮﻧﺎﺧ دﻮﺑ . ﺖﻬﺟ طﺎﺒﺗرا ﺮﺘﻬﺑ
و يرﺎﻜﻤﻫ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺮﺗ هداﻮﻧﺎﺧ ﺎﻫ ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ رد شور يﺎﻫ
يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ ﺎﺗ ﺎﺑ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻦﻳﺪﻟاو ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﺮﺗ
ددﺮﮔ . ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ لﺎﺜﻣ ﻪﺑ يﺎﺟ ﺺﻗر رد ﻲﻃ تﺎﺴﻠﺟ نﺎﻣرد زا
تﺎﻛﺮﺣ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﻲﺸﻣﺮﻧ هﺮﻬﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﺷ . شزﻮﻣآ ﻦﻳا ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ
رد ﺮﻫ ﻪﺴﻠﺟ ي ﻲﮕﺘﻔﻫ مﺎﺠﻧا ﻲﻣ
،ﺪﺷ ﺑ ﻪ ترﻮﺻ ﻚﻳ رد نﺎﻴﻣ
داﺮﻓا ﻚﻳدﺰﻧ كدﻮﻛ رد يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻣ ﺪﻧدﺮﻛ و ﺮﺑ
ﺐﺴﺣ زﺎﻴﻧ نارﺎﻤﻴﺑ يور ﺮﻫ ﻚﻳ زا اﺰﺟا ي ﺮﻛذ هﺪﺷ ﺰﻛﺮﻤﺗ
يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻣ
،ﺪﺷ رد ﻪﺴﻠﺟ ي 1 ﺎﺗ 3 يور يزﺎﺑ يﺎﻫ ﻲﻠﻣﺎﻜﺗ
كدﻮﻛ رﺎﻛ
،ﺪﺷ رد ﻪﺴﻠﺟ ي 4 ﺎﺗ 6 يور يزﺎﺑ يﺎﻫ ﻦﻳدﺎﻤﻧ
،كدﻮﻛ زا ﻪﺴﻠﺟ ي 7 ﺎﺗ 9 يور ﺮﻳﺎﺳ عاﻮﻧا يزﺎﺑ ﺎﻫ و ﻦﻴﻧاﻮﻗ
طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ نآ و ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ يﺎﻫ نورد يدﺮﻓ رﺎﻛ ﺪﺷ . رد
ﻪﺴﻠﺟ ي 10 ﺎﺑ رﻮﻀﺣ هداﻮﻧﺎﺧ ي رﺎﻤﻴﺑ ﺑ ﻪ ترﻮﺻ ﻲﺠﻳرﺪﺗ
يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ار ﻊﻄﻗ ﻢﻳدﺮﻛ . رد نﺎﻳﺎﭘ 10 ﻪﺴﻠﺟ زا ﻦﻳﺪﻟاو
ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺪﺷ ادﺪﺠﻣ نﻮﻣزآ يﺎﻫ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ي
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ار ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ . ﺖﻬﺟ لﺮﺘﻨﻛ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ترﻮﺻ
ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ زا هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ﺰﻴﻧ ﺖﺳاﻮﺧرد ﺪﺷ
ادﺪﺠﻣ نﻮﻣزآ ﺎﻫ ار
ﺦﺳﺎﭘ ﺪﻨﻳﻮﮔ . ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا راﺰﺑا يرﺎﻣآ هداد SPSS
يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ شور يﺎﻫ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ و ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ
راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ و زا نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﻲﺗ ﻞﻘﺘﺴﻣ و ﻲﺟوز رد ﺮﻴﺴﻔﺗ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
ﻲﻤﻛ و زا نﻮﻣزآ روﺬﺠﻣ ﻲﺧ رد ﺮﻴﺴﻔﺗ ﻲﻔﻴﻛ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﺷ . رد ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ 05 /
<0 P ﻲﻨﻌﻣ راد
رد ﺮﻈﻧ
ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﺷ ﺖﺳا .
يﺎﻫراﺰﺑا ﻲﺑﺎﻳزرا :
ود راﺰﺑا ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ﻊﻤﺟ يروآ تﺎﻋﻼﻃا ﻞﺒﻗ و ﺪﻌﺑ زا
نﺎﻣرد درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﻗ ﺮﮔ ﺘﻓ ﺪﻨ .
1 - ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﻼﺘﺧا ﺶﺠﻨﺳ ي ل
ﺶﻨﺗ ﺲﭘ زا ﻪﺤﻧﺎﺳ ي
نﺎﻛدﻮﻛ و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺮﻳز 15 لﺎﺳ - مﺮﻓ شراﺰﮔ ﻦﻳﺪﻟاو ) سﺎﻴﻘﻣ
لﻮﻳ
1( : ﻦﻳا راﺰﺑا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي ﻞﺑﺎﻗ دﺎﻤﺘﻋا و يﺮﺒﺘﻌﻣ ﺖﻬﺟ
لﻼﺘﺧا ﺶﻨﺗ ﺲﭘ زا ﻪﺤﻧﺎﺳ ي نﺎﻛدﻮﻛ ﺖﺳا . ﻦﻳا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺎﺑ
داﺪﻌﺗ 25 ﺳ ﻮﺌ لا 4 ﻪﻨﻳﺰﮔ يا ﺎﺑ ﺦﺳﺎﭘ يﺎﻫ ﻲﻠﻴﺧ
،ﻢﻛ
،ﻢﻛ ﻲﻠﻴﺧ
دﺎﻳز و دﺎﻳز ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا دﻮﺟو ﺎﻳ مﺪﻋ دﻮﺟو ﻢﻳﻼﻋ لﻼﺘﺧا ﺶﻨﺗ
ﺲﭘ زا ﻪﺤﻧﺎﺳ و ناﺰﻴﻣ تﺪﺷ نآ رد نﺎﻛدﻮﻛ ﻲﻣ دزادﺮﭘ . ﺐﺴﻛ
هﺮﻤﻧ ي ﺶﻴﺑ زا 24 زا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ دﻮﺟو لﻼﺘﺧا رد نﺎﻛدﻮﻛ ار
نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد . ﺮﺑ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻜﻣا ﻲﺑﺎﻳزرا تﺪﺷ
لﻼﺘﺧا ﺰﻴﻧ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﺖﻬﺟ ﻒﻴﺻﻮﺗ تﺪﺷ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ، 4
ﻪﺘﺳد ي ﺪﻳﺪﺷ ) 100 - 75 (
، ﻂﺳﻮﺘﻣ ) 75 - 50 (
، ﻒﻴﻔﺧ ) 50 - 25 (
و نوﺪﺑ ﺖﻣﻼﻋ )
<25 ( ﺮﺑ ﺐﺴﺣ هﺮﻤﻧ ﺐﺴﻛ هﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ
ﻲﻣ ﺪﻧدﺮﮔ . ﺳ ﺌ لاﻮ يﺎﻫ ﻦﻳا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺎﺑ ﻼﻋ ﻳ ﻢ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ
نو ﻚﻟﻮﻛرد رد
صﻮﺼﺧ لﻼﺘﺧا ﻪﺑﺎﺸﺗDTD
ﻞﻣﺎﻛ ﺪﻧراد و
ﻲﻣ ناﻮﺗ ياﺮﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا دﻮﺟو لﻼﺘﺧا ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد ﻲﻟﻮﺤﺗ ﺰﻴﻧ زا
نآ هﺮﻬﺑ دﺮﺑ ) 10،15 (.
2 - ﺶﻨﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳﺪﻟاو
- مﺮﻓ هﺎﺗﻮﻛ )2
PSI-SF (:
ياﺮﺑ
ﻲﺑﺎﻳزرا ﻖﻴﻗد تﻼﻜﺸﻣ يرﺎﺘﻓر
و
،ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻚﻳ سﺎﻴﻘﻣ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻨﺗ ﻦﻳﺪﻟاو - مﺮﻓ هﺎﺗﻮﻛ ﺑ ا ﻪ ﻦﻳ
رﻮﻈﻨﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﺷ . ﻦﻳا سﺎﻴﻘﻣ ﺮﺑ ﺶﻨﺗ
،ﻦﻳﺪﻟاو ﻲﮔﮋﻳو كدﻮﻛ
راﻮﺷد و لدﺎﻌﺗ ﻄﻣﺎﻧ ﻠ بﻮ ﺪﻟاو - كدﻮﻛ ﻪﻴﻜﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) 16 (.
PSI-SF رﺎﻬﭼ
ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﻪﺑ مﺎﻧ يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﻲﻋﺎﻓد
،3
ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ
4ﺪﻟاو
، ﻪﭽﺑ ي
5ﻞﻜﺸﻣ و لﻼﺘﺧا دﺮﻜﻠﻤﻋ رد طﺎﺒﺗرا
1Yule’s PTSD scale
2Parenting Stress Index-Short Form
3Defensive Responding
4Parental Distress
5Difficult Child
264 ﻣ ﻪﻠﺠ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 14
) 3 ( ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1391
هدازﺮﻔﻌﺟ ﻲﻀﺗﺮﻣ رﺎﻜﻤﻫ و
نا
كدﻮﻛ -
1ﺪﻟاو دراد ﻪﻛ ياﺮﺑ ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻲﮔﮋﻳو يﺎﻫ
،كدﻮﻛ
ﺖﻴﺼﺨﺷ ﺪﻟاو
و يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﺘﻴﻌﻗﻮﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . ﻦﻳا
نﻮﻣزآ ﻚﻳ سﺎﻴﻘﻣ ياراد 36 ترﺎﺒﻋ ﺖﺳا ﻪﻛ زا نﻮﻣزآ ﻞﻣﺎﻛ
ﻪﺘﻓﺮﮔ PSI هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻦﻳا راﺰﺑا شراﺰﮔ ﺐﻗاﺮﻣ ﺎﻳ ﻦﻳﺪﻟاو
نﺎﻛدﻮﻛ 12 لﺎﺳ و ﻚﭼﻮﻛ ﺮﺗ ﺖﺳا PSI-SF . ﻒﻴﺻﻮﺗ
يﺎﻫ
يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻞﺑﺎﻗ هﺪﻫﺎﺸﻣ ي كدﻮﻛ و تﻼﻣﺎﻌﺗ ﺪﻟاو - كدﻮﻛ ار
ﺮﺑ سﺎﺳا ﻚﻳ سﺎﻴﻘﻣ 5 هﺮﻤﻧ يا ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﻧﺎﺸﻧ رد
هﺎﻣ ﻞﺒﻗ ﺎﺑ ﻪﭼ ﻲﻧاواﺮﻓ خر هداد
،ﺖﺳا ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . PSI-SF
ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﺑﺮﺠﺗ ياﺮﺑ يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ رﺎﺘﻓر هﺪﻫﺎﺸﻣ هﺪﺷ ي ﺪﻟاو و
قﺎﺒﻄﻧا ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ و يرﺎﺘﻓر كدﻮﻛ رد لﺎﺣ ﺮﺿﺎﺣ و هﺪﻨﻳآ رد
ﺖﻴﻌﻤﺟ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﺮﺒﺘﻌﻣ ﺖﺳا . تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد
ﮓﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ
،ﻒﻠﺘﺨﻣ رد ﺖﻴﻌﻤﺟ يﺎﻫ ﻲﻋﻮﻨﺘﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻨﻴﭼ
،ﺎﻫ
ﻲﻟﺎﻐﺗﺮﭘ
،ﺎﻫ يﻮﺴﻧاﺮﻓ - ﺎﻛ ﻲﻳادﺎﻧ
،ﺎﻫ ﻲﻳﺎﻴﻟﺎﺘﻳا
،ﺎﻫ هﺮﻛ يا ﺎﻫ و هﺮﻴﻏ
مﺎﺠﻧا هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻲﺘﺧاﻮﻨﻜﻳ ﻲﻧورد
ياﺮﺑ سﺎﻴﻘﻣ يﺎﻫ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ي يزﺎﺳدراﺪﻧﺎﺘﺳا زا
81 ﺎﺗ 91 ﺪﺻرد و ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ آ
نﻮﻣز -
ﻲﻳﺎﻣزآزﺎﺑ ياﺮﺑ
PSI-SF 57 ﺎﺗ 68 ﺪﺻرد دﻮﺑ ﺖﺳا ه ) 17
، 18 (.
ﺞﻳﺎﺘﻧ
داﺪﻌﺗ 14 ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ كدﻮﻛ و نﺎﺸﻳا ﺎﺑ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ي
ناردﺎﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ دراو نﺎﺷ .
داﺪﻌﺗ 8 زا ﺮﻔﻧ نﺎﺸﻳا
و ﺮﺘﺧد 6
نﻮﻣزآ هوﺮﮔ رد ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﺴﭘ ﺮﻔﻧ
4 ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺮﺴﭘ 3
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد و ﺮﺘﺧد 5
ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺮﺘﺧد 2
دﻮﺑ ﺮﺴﭘ . ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
توﺎﻔﺗ داد نﺎﺸﻧ هوﺮﮔ ود ﺖﻴﺴﻨﺟ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ
ﻲﻤﻧ هﺪﻳد ﺪﻫﺎﺷ و نﻮﻣزآ دﻮﺷ
) 28 / 0
= .(P ﻢﻛ ﻦﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻖﻴﻗد ﻲﺑﺎﻳزرا ﺖﻬﺟ نﺎﻛدﻮﻛ ﻦﺳ ﺮﺗ
شراﺰﮔ هﺎﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ نﺎﺸﻳا
نﻮﻣزآ هوﺮﮔ رد ﻪﻛ هﺪﻳدﺮﮔ 05
/ 25 63± ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد و هﺎﻣ
02 / 29 86± / 85
ود رد يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ شراﺰﮔ هﺎﻣ
ﺖﺷاﺪﻧ هوﺮﮔ )
14 / 0
= .(P
ﺰﺟ ﻪﺑ نﺎﻛدﻮﻛ رد تﻼﻴﺼﺤﺗ ناﺰﻴﻣ
2 دﻮﺑ نﺎﺸﻳا ﻦﺳ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ،ﺮﻔﻧ .
كدﻮﻛ ﻚﻳ 78
هوﺮﮔ رد ﻪﻫﺎﻣ
نﻮﻣزآ ﻲﻣ رﺎﻈﺘﻧا ﻪﻛ ﺖﻓر
ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻞﻴﺼﺤﺗ نﺎﺘﺴﺑد لوا سﻼﻛ رد
كدﻮﻛ ﻚﻳ و 108
رد دﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻛ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد ﻪﻫﺎﻣ
ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻞﻴﺼﺤﺗ نﺎﺘﺴﺑد مود سﻼﻛ .
ﻪﺑ رﺎﻈﺘﻧا فﻼﺧ ﺮﺑ ود ﻦﻳا
ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﻧ ﻪﺳرﺪﻣ ﻔﺗ لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ ،
ﺎ دﻮﺒﻧ رادﺎﻨﻌﻣ هوﺮﮔ ود تو
) 48 / 0 P= .(
رد تﻼﻴﺼﺤﺗ ناردﺎﻣ زا ﺮﻔﻧ رﺎﻬﭼ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ رد
1Parent-child Dysfunctional Interaction
ﻳ ،ﻢﻠﭙﻳد ﺪﺣ رد و ﻢﻠﭙﻳد زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺮﻔﻧ ود و ﻢﻠﭙﻳد ﺮﻳز ﺮﻔﻧ ﻚ
رﺎﻬﭼ ،ﻢﻠﭙﻳد ﺪﺣ رد تﻼﻴﺼﺤﺗ ناردﺎﻣ زا ﺮﻔﻧ ود ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﺪﻨﺘﺷاد ﻢﻠﭙﻳد زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺮﻔﻧ ﻚﻳ و ﻢﻠﭙﻳد ﺮﻳز ﺮﻔﻧ .
ﻦﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ
نﺎﺸﻳا 70 / 3 32± و نﻮﻣزآ هوﺮﮔ رد لﺎﺳ 85
/ 5 71± / 30 رد لﺎﺳ
دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ .
ﺮﻴﻐﺘﻣ رد يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ يﺎﻫ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻫﺎﺷ و نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ود رد ناردﺎﻣ ﻦﺳ و تﻼﻴﺼﺤﺗ
ﺪﺸﻧ ) ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 45 / 0
= وP 63 / 0
= .(P
ﻧ ﺞﻳﺎﺘ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي ﺶﺠﻨﺳ لﻼﺘﺧا ﺶﻨﺗ ﺲﭘ زا ﻪﺤﻧﺎﺳ
رد نﺎﻛدﻮﻛ و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺮﻳز 15 لﺎﺳ - مﺮﻓ شراﺰﮔ ﻦﻳﺪﻟاو
) سﺎﻴﻘﻣ لﻮﻳ ( رد لوﺪﺟ 1 هﺪﻣآ ﺖﺳا ﻪﻛ توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﻦﻴﺑ
هوﺮﮔ نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﺶﻴﭘ زا مﺎﺠﻧا نﺎﻣرد ﻪﻠﺧاﺪﻣ يا رد تاﺮﻤﻧ
سﺎﻴﻘﻣ لﻮﻳ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻤﻧ دﻮﺷ . ﻦﻜﻴﻟ ﺲﭘ زا مﺎﺠﻧا نﺎﻣرد ، توﺎﻔﺗ
ﻦﻴﺑ ود هوﺮﮔ ﻨﻌﻣ ﻲ راد هدﻮﺑ ﺖﺳا . رد لوﺪﺟ 2 تاﺮﻤﻧ ﺐﺴﻛ
هﺪﺷ رد سﺎﻴﻘﻣ لﻮﻳ رد هوﺮﮔ نﻮﻣزآ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﻞﺒﻗ و ﺪﻌﺑ
زا ﻪﻠﺧاﺪﻣ ي ﻲﻧﺎﻣرد و ﺰﻴﻧ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد تاﺮﻤﻧ ﺐﺴﻛ هﺪﺷ
رد هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ هﺪﻣآ ﺖﺳا . ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي ﻦﻳا ود هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ
توﺎﻔﺗ تاﺮﻤﻧ ﻲﻃ ﻪﻠﺧاﺪﻣ رد هوﺮﮔ
،نﻮﻣزآ ﻨﻌﻣ ﻲ راد و رد
هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ نوﺪﺑ ﺎﻨﻌﻣ هدﻮﺑ ﺖﺳا . ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي
ﺶﻨﺗ ﻦﻳﺪﻟاو - مﺮﻓ هﺎﺗﻮﻛ ﺰﻴﻧ رد لوﺪﺟ 1 هﺪﻣآ ﺖﺳا . نﺎﻤﻫ رﻮﻃ
ﻪﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﻦﻴﺑ هوﺮﮔ نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﺪﻫﺎﺷ
ﺶﻴﭘ زا مﺎﺠﻧا نﺎﻣرد ﻪﻠﺧاﺪﻣ يا رد تاﺮﻤﻧ ﻦﻳا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ و
ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ ﺪﻟاو و ﻪﭽﺑ ي ﻞﻜﺸﻣ نآ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻲﻤﻧ دﻮﺷ . ﺮﻫ ﺪﻨﭼ رد ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﻲﻋﺎﻓد و لﻼﺘﺧا
دﺮﻜﻠﻤﻋ رد طﺎﺒﺗرا كدﻮﻛ - ﺪﻟاو ﺶﻴﭘ زا مﺎﺠﻧا نﺎﻣرد
ﻪﻠﺧاﺪﻣ يا
، توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ يراد دﻮﺟو دراد ﻪﻛ رد
ﺚﺤﺑ ﺖﻤﺴﻗ
درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻫاﻮﺧ .
ﺎﺑ ﻦﻳا دﻮﺟو رد ﻲﺑﺎﻳزرا ﺲﭘ زا
ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻦﻴﺑ هوﺮﮔ نﻮﻣزآ و ﺪﻫﺎﺷ ﺎﻬﻨﺗ رد ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ
ﻲﻋﺎﻓد و كدﻮﻛ ﻞﻜﺸﻣ
، توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي هدﻮﺒﻧ ﺖﺳا . ﻪﺑ
هوﻼﻋ لوﺪﺟ رد ﻪﻛ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ 2
ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ
،دﻮﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي
تاﺮﻤﻧ ﺐﺴﻛ هﺪﺷ رد هوﺮﮔ ،نﻮﻣزآ ﻞﺒﻗ و ﺪﻌﺑ زا نﺎﻣرد ، نﺎﺸﻧ
زا ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد رد هﺮﻤﻧ ي ﻲﻠﻛ نﻮﻣزآ و ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ ﺪﻟاو و لﻼﺘﺧا دﺮﻜﻠﻤﻋ رد طﺎﺒﺗرا كدﻮﻛ - ﺪﻟاو دراد ،
رد ﻲﻟﺎﺣ ﻪﻛ ﻦﻴﻨﭼ ﻲﺗوﺎﻔﺗ رد هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧ رد هﺮﻤﻧ ي ﻲﻠﻛ و
ﻪﻧ رد ﭻﻴﻫ ﻚﻳ زا ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ ﺎﻫ هﺪﻳد هﺪﺸﻧ ﺖﺳا .
لوﺪﺟ 1 ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ - ي ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تاﺮﻤﻧ هوﺮﮔ يﺎﻫ ﺎﺑ نﻮﻣزآ ﺪﻫﺎﺷ ﻞﺒﻗ و ﺪﻌﺑ زا مﺎﺠﻧا ﻪﻠﺧاﺪﻣ ي ﻲﻧﺎﻣرد
ﺮﻴﻐﺘﻣ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ
t Df ﻲﻨﻌﻣ يراد
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ± رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ± رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
لﻮﻳ سﺎﻴﻘﻣ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ 22
/
±15 57 / 57 25
/
±11 14 / 70 76
/ 1 -
12 10 / 0 P=
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ 59
/
±11 57 / 46 00
/
±11 00 / 70 88
/ 3
-
12 001 /
<0
P
سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ﻲﻋﺎﻓد ﺦﺳﺎﭘ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ 88
/
±4 86 / 19 32
/
±3 00 / 14 63
/ 2
12 02 / 0 P=
ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا 04
/
±10 14 / 21 64
/
±3 29 / 13 95
/
1
12 08 / 0 P=
سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ﺪﻟاو ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ 71
/
±9 43 / 31 83
/
±5 57 / 28 69
/ 0
12 52 / 0 P=
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ 11
/
±12 57 / 45 27
/
±7 29 / 28 24
/
3
12 01 / 0 P=
سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز طﺎﺒﺗرا رد دﺮﻜﻠﻤﻋ لﻼﺘﺧا
كدﻮﻛ -
ﺪﻟاو ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ
45 /
±9 29 / 41 11
/
±7 71 / 28 81
/ 2
12 02 / 0 P=
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ 61
/
±9 43 / 49 43
/
±6 00 / 28 91
/
0
12 001 /
<0
P
كدﻮﻛ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز
ﻞﻜﺸﻣ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ
25 /
±7 43 / 27 74
/
±7 71 / 26 18
/ 0
12 86 / 0 P=
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ 87
/
±7 43 / 33 18
/
±9 29 / 26 56
/
1
12 14 / 0 P=
ﻲﻠﻛ هﺮﻤﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي
ﺶﻨﺗ
ﻦﻳﺪﻟاو - هﺎﺗﻮﻛ مﺮﻓ
زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺧاﺪﻣ 78
/
±21 29 / 80 72
/
±16 00 / 70 99
/ 0
12 34 / 0 P=
ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ 59
/
±23 57 / 106 64
/
±17 29 / 69 35
/
3
12 01 / 0 P=
2لوﺪﺟ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ - ي ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تاﺮﻤﻧ ﻞﺒﻗ ﺎﺑ ﺪﻌﺑ زا مﺎﺠﻧا ﻪﻠﺧاﺪﻣ ي ﻲﻧﺎﻣرد زا ﻚﻳ ﺮﻫ رد هوﺮﮔ
يﺎﻫ نﻮﻣزآ و ﺪﻫﺎﺷ
ﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﻞﺒﻗ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ
t df ﻲﻨﻌﻣ يراد
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ± رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ±رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
لﻮﻳ سﺎﻴﻘﻣ
نﻮﻣزآ هوﺮﮔ 22
/
±15 57 / 57 59
/
±11 57 /
46 52 /
3
6 01 / 0 P=
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ 25
/
±11 14 / 70 00
/
±11 00 / 70 19
/
0
6 85 / 0 P=
سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ﻲﻋﺎﻓد ﺦﺳﺎﭘ
نﻮﻣزآ هوﺮﮔ 88
/
±4 86 / 19 04
/
±10 14 / 21 35
/ 0
-
6 74 / 0 P=
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ 32
/
±3 00 / 14 64
/
±3 29 / 13 37
/
1
6 22 / 0 P=
سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ﺪﻟاو ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ
نﻮﻣزآ هوﺮﮔ 71
/
±9 43 / 31 11
/
±12 57 / 45 30
/ 5
-
6 001 /
<0
P
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ 83
/
±5 57 / 28 27
/
±7 29 / 28 25
/
0
6 81 / 0 P=
سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز طﺎﺒﺗرا رد دﺮﻜﻠﻤﻋ لﻼﺘﺧا
كدﻮﻛ -
ﺪﻟاو نﻮﻣزآ هوﺮﮔ
45 /
±9 29 / 41 61
/
±9 43 / 49 372
/ 0
-
6 01 / 0 P=
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ 11
/
±7 71 / 28 43
/
±6 00 / 28 69
/
0
6 52 / 0 P=
كدﻮﻛ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز
ﻞﻜﺸﻣ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ
25 /
±7 43 / 27 87
/
±7 43 / 33 01
/ 2
-
6 09 / 0 P=
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ 74
/
±7 71 / 26 18
/
±9 29 / 26 41
/
0
6 70 / 0 P=
ﻲﻠﻛ هﺮﻤﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي
ﺶﻨﺗ
ﻦﻳﺪﻟاو - هﺎﺗﻮﻛ مﺮﻓ
نﻮﻣزآ هوﺮﮔ 78
/
±21 29 / 80 59
/
±23 57 / 106 63
/ 3
-
6 01 / 0 P=
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ 72
/
±16 00 / 70 64
/
±17 29 / 69 43
/
0
6 68 / 0 P=
ﺚﺤﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﺿﺎﺣ ي 14 كدﻮﻛ ) 8 ﺮﺘﺧد و 6 ﺮﺴﭘ ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﺪﻨﺘﺷاد ﺖﻛﺮﺷ
) رد هوﺮﮔ نﻮﻣزآ 4 ﺮﺴﭘ و 3 ﺮﺘﺧد و رد هوﺮﮔ
ﺪﻫﺎﺷ 5 ﺮﺘﺧد و 2 ﺮﺴﭘ ( ﻪﻛ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﺧد ﻪﺑ ﺮﺴﭘ رد ود هوﺮﮔ زا
فﻼﺘﺧا ﻨﻌﻣ ﻲ يراد رادرﻮﺧﺮﺑ هدﻮﺒﻧ
ﺖﺳا ) 28 / 0 P= .(
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﻪﺑ 14 / 0 P= رد ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﺳ نﺎﻛدﻮﻛ ﺰﻴﻧ توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﻦﻴﺑ ود
هوﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻤﻧ دﻮﺷ . ﺮﮔا ﻪﭼ رد ﻦﻴﻨﺳ ﻦﻴﻳﺎﭘ
، ناﺰﻴﻣ
تﻼﻴﺼﺤﺗ ﻲﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﺘﺴﺑاو يا ﻪﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﺳ كدﻮﻛ رد ﺮﻈﻧ
ﻪﺘﻓﺮﮔ
،دﻮﺷ ﻦﻜﻴﻟ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ فﻼﺘﺧا هﺪﻫﺎﺸﻣ هﺪﺷ رد ناﺰﻴﻣ
تﻼﻴﺼﺤﺗ و
ﻦﺳ ود كدﻮﻛ زا ود هوﺮﮔ نﻮﻣزآ و
،ﺪﻫﺎﺷ ﻦﻳا ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺰﻴﻧ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﺷ ﻪﻛ توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﻦﻴﺑ
ود هوﺮﮔ هﺪﻳد ﺪﺸﻧ ) 48 / 0 P= (.
رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي ﺮﻴﻐﺘﻣ تﻼﻴﺼﺤﺗ ناردﺎﻣ
ناردﺎﻣ ﻦﺳ و ﺰﻴﻧ
رد ود
هوﺮﮔ توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ يراد شراﺰﮔ ﺪﻳدﺮﮕﻧ ) ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 45 / 0
= وP
63 / 0
= (.P رد عﻮﻤﺠﻣ ﺎﺑ دﻮﺟو ﻲﻓدﺎﺼﺗ ندﻮﺑ بﺎﺨﺘﻧا نﺎﻛدﻮﻛ
هوﺮﮔ نﻮﻣزآ و
،ﺪﻫﺎﺷ ﻦﻳا ود هوﺮﮔ رد ﺮﻴﻐﺘﻣ يﺎﻫ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻲﻨﮕﻤﻫ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻬﺟﻮﺗ رادرﻮﺧﺮﺑ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﻛ رد ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻚﻤﻛ هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
،لﻮﻳ سﺎﻴﻘﻣ تاﺮﻤﻧ صﻮﺼﺧ رد توﺎﻔﺗ
ﻲﻨﻌﻣ يراد ﻦﻴﺑ هوﺮﮔ
نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﺶﻴﭘ زا مﺎﺠﻧا نﺎﻣرد ﻪﻠﺧاﺪﻣ يا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻤﻧ دﻮﺷ
266 ﻣ ﻪﻠﺠ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 14
) 3 ( ، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1391
هدازﺮﻔﻌﺟ ﻲﻀﺗﺮﻣ رﺎﻜﻤﻫ و
نا
) 10 / 0
= (P ﻪﻛ ﻪﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﻲﻨﮕﻤﻫ ود هوﺮﮔ درﻮﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد درﻮﻣ
ﻢﻳﻼﻋ ﻲﺷﺎﻧ زا ﺐﻴﺳآ رد نﺎﻛدﻮﻛ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﺎﻣا ﺲﭘ زا مﺎﻤﺗا
هرود ي نﺎﻣرد رد تاﺮﻤﻧ هوﺮﮔ
،نﻮﻣزآ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد
) 02 / 0 P= ( رد ﻲﻟو هوﺮﮔ
،ﺪﻫﺎﺷ توﺎﻔﺗ تاﺮﻤﻧ نوﺪﺑ ﺎﻨﻌﻣ هدﻮﺑ
ﺖﺳا ) 85 / 0 P= .(
ﻪﺑ ترﺎﺒﻋ ﺮﮕﻳد نﺎﻛدﻮﻛ ﺖﺤﺗ نﺎﻣرد يدﻮﺒﻬﺑ
ﻢﻳﻼﻋ ار ﻪﺑﺮﺠﺗ هدﺮﻛ ﺪﻧا
، رد ﻲﻟﺎﺣ ﻪﻛ يدﻮﺒﻬﺑ رد هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ
خر هداﺪﻧ دﻮﺑ . هوﻼﻋ ﺮﺑ نآ
، توﺎﻔﺗ ﻦﻴﺑ ود هوﺮﮔ ﺰﻴﻧ رد نﺎﻳﺎﭘ
هرود ي ﻲﻧﺎﻣرد ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺑ ﻪ 001 / 0
<
ﻲﻨﻌﻣ P ﺖﺳا هدﻮﺑ راد .
ﻪﺑ
ترﺎﺒﻋ ﺮﮕﻳد يدﻮﺒﻬﺑ ﻢﻳﻼﻋ نﺎﻛدﻮﻛ زا تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻓدﺎﺼﺗ
ﻢﻳﻼﻋ رد هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻛ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﺑ ﺖﺷﺬﮔ نﺎﻣز و ﺖﻳﻮﻘﺗ
ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ يﺎﻫ ﻲﻘﺑﺎﻄﺗ كدﻮﻛ ﺖﺒﺴﻧ هداد دﻮﺷ
، ﻪﺑ رﻮﻃ
ﻨﻌﻣ ﻲ يراد ﺮﺘﺸﻴﺑ هدﻮﺑ ﺖﺳا . رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺮﮕﻳد ﺰﻴﻧ زا سﺎﻴﻘﻣ
لﻮﻳ ﺖﻬﺟ ﻲﺑﺎﻳزرا ناﺰﻴﻣ ﺐﻴﺳآ ﻲﺷﺎﻧ زا ﺐﻴﺳآ رد نﺎﻛدﻮﻛ
هﺮﻬﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﺷ ﺖﺳا . رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا ﺮﺑ يور نﺎﻛدﻮﻛ رﺎﭼد
ﻪﺤﻧﺎﺳ ي ﺶﺗآ يزﻮﺳ رد دﺮﻛﺮﻬﺷ ﺺﺨﺸﻣ هﺪﻳدﺮﮔ ﻪﻛ هدﺎﻔﺘﺳا
زا يﺎﻫرﺎﻜﻫار ﻲﻧﺎﻣرد
ﺪﻨﻧﺎﻣ هوﺮﮔ يﺎﻫ
،يرﺎﻛ ﻲﻳﻮﮔزﺎﺑ
ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ و ﺖﺧﺎﻨﺷ رﺎﻜﻓا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رد ﺶﻫﺎﻛ ﻨﻌﻣ ﻲ راد
تاﺮﻤﻧ سﺎﻴﻘﻣ لﻮﻳ ﺮﺛﻮﻣ هدﻮﺑ ﺖﺳا ) 15 (.
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي يﺮﮕﻳد
ﻪﻛ رد ﺖﻴﻌﻤﺟ نﺎﻛدﻮﻛ رﺎﭼد ﻪﺤﻧﺎﺳ ي ﻪﻟﺰﻟز مﺎﺠﻧا
،ﺪﻳدﺮﮔ
يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻫوﺮﮔ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﺮﺑ گﻮﺳ ﺚﻋﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﻨﻌﻣ ﻲ راد
رد تاﺮﻤﻧ سﺎﻴﻘﻣ لﻮﻳ ﺪﻳدﺮﮔ ) 10 (.
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي دﺮﻛﺮﻬﺷ ،
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي ﻞﺒﻗ زا ﻪﻠﺧاﺪﻣ رد هوﺮﮔ ﻲﻨﺳ 10 - 5 لﺎﺳ ،
8 /
±13 26 / 54 و زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ 7 /
±5 43 ﻪﻛ ﺖﺳا هدﻮﺑ
نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد
ﻒﻴﻔﺧ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ تﺪﺷ زا هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ ي
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 15 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻨﻣاد ﻪﻛ ﺰﻴﻧ ﺮﺿﺎﺣ ي
ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ﻲﻨﺳ ي
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ،دراد .
هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ اﺮﭼ ي
ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ 22 / 15 57± / 57 هﺮﻤﻧ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺲﭘ ي ﻲﻧﺎﻣرد ي
59 / 11 57± / 46 ﻛ هدﻮﺑ ﻒﻴﻔﺧ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ تﺪﺷ ﺎﺑ ﻪﻘﺒﻃ زا ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪ
ﻲﻣ ار ﺪﻧﺎﺳر . ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻛ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ رد توﺎﻔﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ دﻮﺷ
شور
رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﻤﺗ رد ،هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ
نﺎﺸﻧ لﻮﻳ سﺎﻴﻘﻣ هﺪﻨﻫد
ﻫﺎﻛ ي ﺶ ناﺰﻴﻣ سﺮﺘﺴﻳد دراو
ﺮﺑ
كدﻮﻛ و رد ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺖﺳد ﻲﺑﺎﻳ يو ﺑ ﺖﻣﻼﺳ زا يﺮﺗﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ ﻪ
ناور ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا هﺪﻫﺎﺸﻣ هﺪﺷ زا شور يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد
ﻲﻠﻣﺎﻜﺗ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد ﻪﺑ
ﻞﻜﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﻢﻳﻼﻋ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ نﺎﻛدﻮﻛ
رﺎﭼد لﻼﺘﺧا ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد ﺗ ﻟﻮﺤ ﻲ رد ﺮﻳﺎﺳ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
ﺰﻴﻧ نﺎﺸﻧ هداد هﺪﺷ ﺖﺳا ) 19 (.
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺶﻨﺗ ﺺﺧﺎﺷ ،ﺮﺿﺎﺣ ي
ﻦﻳﺪﻟاو - مﺮﻓ هﺎﺗﻮﻛ ﺰﻴﻧ
ﺖﻬﺟ هوﺮﮔ نﻮﻣزآ ﻞﺒﻗ و ﺪﻌﺑ زا مﺎﺠﻧا يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد و رد هوﺮﮔ
ﺪﻫﺎﺷ ﺰﻴﻧ رد ود ﺖﺑﻮﻧ مﺎﺠﻧا ﺪﺷ . ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ ﺦﺳﺎﭘ يﺎﻫ ﻲﻋﺎﻓد
ﻦﻳا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﻬﺟ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺖﺤﺻ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻦﻳﺪﻟاو
ﻪﺑ رﺎﻛ
ﻲﻣ دور . ﻖﺒﻃ ﺮﻈﻧ ﻒﻟﻮﻣ تاﺮﻤﻧ ﺮﻳز 10 زا ﻦﻳا ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ
،
نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ي ﺮﻳدﺎﻘﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻦﻴﻳﺎﭘ هدﻮﺑ و زا ﺖﺤﺻ ﻲﻤﻛ
رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ
) 16 (.
رد ﻲﺳرﺮﺑ تاﺮﻤﻧ ﻦﻳا ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ
ﺺﺨﺸﻣ ﺪﺷ ﻲﻜﻳ زا ﺖﻛﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ هﺮﻤﻧ ي ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ﺮﺘﻤﻛ
زا 10 ﻪﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﺦﺳﺎﭘ يﺎﻫ ﺎﺑ ﺖﺤﺻ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا ﻪﻛ رد
ﻲﺳرﺮﺑ ﺲﭘ نﻮﻣزآ ﺰﻴﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺷ هﺮﻤﻧ ي ﻦﻴﻤﻫ ﺖﻛﺮﺷ هﺪﻨﻨﻛ
ﻪﻛ ﻲﻜﻳ زا يﺎﻀﻋا هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ دﻮﺑ ﺮﺘﻤﻛ زا 10 هدﻮﺑ ﺖﺳا .
هﺮﻤﻧ ي ﺮﮕﻳد ﺦﺳﺎﭘ نﺎﮔﺪﻨﻫد رد هدوﺪﺤﻣ ي 85 - 11 ﺑ زا ﻪﻛ دﻮ
هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﺑﻮﺧ ﺖﺤﺻ ﺪﻧا
. ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺮﮔا ﻪﭼ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
تاﺮﻤﻧ ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﻲﻋﺎﻓد رد ود هوﺮﮔ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ يراد
،ﺖﺷاد ﻦﻜﻴﻟ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ تاﺮﻤﻧ ﺮﺜﻛا ﺖﻛﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
رد ﻦﻳا ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ رد هزﺎﺑ ي لﺎﻣﺮﻧ هدﻮﺑ ﺖﺳا و ﺺﺨﺸﻣ ﺪﺷ ﺎﻬﻨﺗ
ﻲﻜﻳ زا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺎﻫ زا ﺖﺤﺻ ﻲﻓﺎﻛ رادرﻮﺧﺮﺑ هدﻮﺒﻧ
،ﺖﺳا ﺎﺑ
فﺬﺣ نآ
، ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي تاﺮﻤﻧ ﺐﺴﻛ هﺪﺷ رد
ﺶﻨﺗ ﺺﺧﺎﺷ
ﻦﻳﺪﻟاو ﻦﻴﺑ ود هوﺮﮔ نﻮﻣزآ و ﺪﻫﺎﺷ زا ﺖﻗد ﻲﺑﻮﺧ رادرﻮﺧﺮﺑ
دﻮﺑ . ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﻫ نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ ﺪﻟاو و
كدﻮﻛ ﻞﻜﺸﻣ رد عوﺮﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ود هوﺮﮔ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ يراد
ﻪﺘﺷاﺪﻧ ) ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 75 / 0 P= و 95 / 0 P= ( ﻲﻟو ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ لﻼﺘﺧا
دﺮﻜﻠﻤﻋ رد طﺎﺒﺗرا كدﻮﻛ - ﺪﻟاو ﺶﻴﭘ زا مﺎﺠﻧا نﺎﻣرد ﻪﻠﺧاﺪﻣ يا
توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ يراد رد ود هوﺮﮔ ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا ) 03 / 0
= (P ﻪﻛ ﻦﻳا
ﺮﻣا ﻞﻴﻠﺤﺗ تاﺮﺛا نﺎﻣرد ﺮﺑ ﻦﻳا ﺮﻴﻐﺘﻣ ار ﺮﺛﺎﺘﻣ ﺪﻫاﻮﺧ دﺮﻛ . ﺮﺑ
سﺎﺳا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي ﻦﻴﺑ هوﺮﮔ نﻮﻣزآ و ﺪﻫﺎﺷ رد نﺎﻳﺎﭘ هرود ي
،نﺎﻣرد ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ كدﻮﻛ ﻞﻜﺸﻣ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ يراد ﻦﻴﺑ ود
هوﺮﮔ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺖﺳا ) 20 / 0 P= ( ﻲﻟو توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ يراد رد
ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ ﺪﻟاو ) 02 / 0
= (P و لﻼﺘﺧا دﺮﻜﻠﻤﻋ رد
طﺎﺒﺗرا كدﻮﻛ - ﺪﻟاو ) 001 /
<0 (P دﻮﺟو ﺖﺷاد . ﺮﺑ ﻦﻳا سﺎﺳا
ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﻲﮔدﺎﺳ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺖﻓﺮﮔ يزﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻟﻮﺤﺗ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ
ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد ﺮﺑ ﺮﻳز سﺎﻴﻘﻣ ﻲﻧﺎﺸﻳﺮﭘ ﺪﻟاو
، ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻪﺘﺷاد
