۶٧ ﺗﺮاﻣﺎدول داﺧﻞ ﻧﺨﺎﻋﻲ در ﻛﻨﺘﺮل ﻟﺮز ودرد ﺑﻌﺪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ اﺛﺮ

(1)

ﻲﺧﺮﻫﺎﺷ ﻢﻴﺴﻧ نارﺎﻜﻤﻫ و

۶٧

_{ﻲﺸﻫوﮋﭘ}_:_{ﻪﻟﺎﻘﻣ عﻮﻧ}

ﻳﻮﻧ لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴ :

،ﻲﻟﺎﻤﻛ ﺎﺿﺮﻴﻠﻋ ﻲﻧﺎﻘﻟﺎﻃ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،كارا

ﻞﻤﻋ قﺎﺗا ،

هرود ،درد و ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ 3

هرﺎﻤﺷ ، 2

، نﺎﺘﺴﻣز 1391

و مﻻوزاﺪﻴﻣ ﺮﺛا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺪﻌﺑ دردو زﺮﻟ لﺮﺘﻨﻛ رد ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻞﺧاد لودﺎﻣاﺮﺗ

ﻦﻳراﺰﺳزا ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫ

ﻲﺧﺮﻫﺎﺷ ﻢﻴﺴﻧ ﻲﻛوزﺎﭘ ﻦﻳﺮﻴﺷ ،1

،2

ﻲﻟﺎﻤﻛ ﺎﺿﺮﻴﻠﻋ

*

ﻲﺒﻟﺎﻃ ﮓﻨﺷﻮﻫ ،2

نﺎﻴﻠﻴﻤﺟ يﺮﻬﻣ ،2

،3

ﻲﻧاﺪﻤﻫ ﻲﻧاﻮﺿرﺪﻴﻤﺣ ﻲﻧﺎﺘﺴﻠﮔﺪﻴﺠﻣ ،4

ﻲﻗاﺮﻋ

1

1 - رﺎﻴﺘﺳد كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻦﻴﻨﻣﻮﻤﻟا ﺮﻴﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،

2 - كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﺶﺨﺑ ،ﻲﻧﺎﻘﻟﺎﻃ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،

3 - كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،نﺎﻤﻳازو نﺎﻧز رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻦﻴﻨﻣﻮﻤﻟا ﺮﻴﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،

4 - رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻲﻠﺧاد ﻮﮔ ﺺﺼﺨﺗ قﻮﻓ ، كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،شرا

ﻦﻴﻨﻣﻮﻤﻟا ﺮﻴﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،

ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :

3 / 6 / 1391 ﻲﻨﻴﺑزﺎﺑ ﺦﻳرﺎﺗ

: 23 / 7 / 1391 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ

: 8 / 8 / 1391

هﺪﻴﻜﭼ فﺪﻫ و ﻪﻨﻴﻣز :

،ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﺖﻴﻌﺿو ﺮﺑ ﻲﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ تاﺮﺛا ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ زا ﺲﭘ نآ ﻲﻓﺎﻛﺎﻧ لﺮﺘﻨﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺒﻃ هﺪﻴﭽﻴﭘ ﻞﻜﺸﻣ ﻚﻳ درد

و ﻲﻜﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ دراد رﺎﻤﻴﺑ ﻲﺣور

. ﻞﻤﻜﻣ ندوﺰﻓا ﻲﺑ تﺪﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ

ﻲﻣ يدرد دﻮﺷ . مﻻوزاﺪﻴﻣو لودﺎﻣاﺮﺗ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا زا فﺪﻫ

ﻲﺑ تﺪﻣ ﺶﻳاﺰﻓا رد ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻞﺧاد دﻮﺑ ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ زﺮﻟ ﺶﻫﺎﻛ و يدرد

.

شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

: رﻮﻛﻮﺳود ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻦﻳا رد 210

نز 20 - 35 لﺎﺳ سﻼﻛASA

ﻪﺳ رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا ﻦﻳراﺰﺳ ﺪﻳﺪﻧﺎﻛI,II

ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺪﻫﺎﺷ و لودﺎﻣاﺮﺗ ،مﻻوزاﺪﻴﻣ هوﺮﮔ .

نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻤﻫ لوا هوﺮﮔ نآﺮﺑ هوﻼﻋ و هدﺮﻛ ﺖﻓﺎﻳرد رﺎﺑﺮﭙﻴﻫ ﻦﻴﺋﺎﻛوﺪﻴﻟ

2 ﻲﻠﻴﻣ هوﺮﮔ ،مﻻوزاﺪﻴﻣ مﺮﮔ

مود 25 ﻲﻠﻴﻣ مﻮﺳ هوﺮﮔ و لودﺎﻣاﺮﺗ مﺮﮔ 5

/ 0 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ ﺪﻧدﺮﻛ ﺖﻓﺎﻳرد

. ﻣ يدرﺪﻴﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ و درد ناﺰﻴ زﺮﻟ هﺮﻤﻧ و

ﻞﻤﻋ زا ﺲﭘ

نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﺣاﺮﺟ رﺎﻴﻌﻣ سﺎﺳاﺮﺑ

ﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻦﻴﺑ و ﻦﻴﻴﻌﺗVAS .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻲﺑ تﺪﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ: ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ و مﻻوزاﺪﻴﻣ ،لودﺎﻣاﺮﺗ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ رد يدرد

2 /

±12 5 / 192 ، 6 /

±16 3 / 111 و 9 /

±9 1 / 86 دﻮﺑ ﻪﻘﻴﻗد

) 001 / p< 0 .(

ﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رد ﻲﻓﺮﺼﻣ ﻦﻜﺴﻣ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و زﺮﻟ ،ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ درد هﺮﻤﻧ ﻦ 24

ﻲﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ هوﺮﮔ رد يراد

دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﻛ مﻻوزاﺪﻴﻣ هوﺮﮔ ردو ﺮﮕﻳد هوﺮﮔ ود زا ﺮﺘﻤﻛ لودﺎﻣاﺮﺗ )

001 / p<0 (.

ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﺋﺎﻛوﺪﻴﻟ ﻞﻤﻜﻣ يوراد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ لﺎﻜﺗاﺮﺘﻨﻳا لودﺎﻣاﺮﺗ و مﻻوزاﺪﻴﻣ ﻦﻴ

5 % ﻲﺑ تﺪﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻦﻳراﺰﺳ ﻲﺣاﺮﺟ لﺎﻤﻋا رد يدرد

ﻞﻤﻋ ﺪﻌﺑ زﺮﻟ ﺶﻫﺎﻛ و ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ ﻲﻣ

ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ مﻻوزاﺪﻴﻣ زا ﺮﺗﺮﺛﻮﻣ لودﺎﻣاﺮﺗ ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ .

هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ :

لﺎﻨﻳﺎﭙﺳا ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ،لودﺎﻣاﺮﺗ ، ﻞﻤﻋ ﺪﻌﺑ زﺮﻟ و درد ،مﻻوزاﺪﻴﻣ

ﻪﻣﺪﻘﻣ هدﻮﺑ ﻞﻤﻋ زا ﺲﭘ لﻮﻤﻌﻣ و ﻊﻳﺎﺷ ضراﻮﻋ زا درد لﺮﺘﻨﻛ و

ﺖﺳا ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ ﻢﻬﻣ فاﺪﻫا زا نآ

) 1

.(

لﺮﺘﻨﻛ

تﺪﻣ ﺶﻫﺎﻛ و نارﺎﻤﻴﺑ ﺖﻳﺎﺿر ﺚﻋﺎﺑ ﻞﻤﻋ زا ﺲﭘ درد ﻪﻨﻳﺰﻫ و نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد يﺮﺘﺴﺑ

ﻲﻣ نﺎﻣرد يﺎﻫ

)دﻮﺷ

2

.(

ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻲﻜﻳ ﻦﻳراﺰﺳ ﻲﺑ و هدﻮﺑ نﺎﻧز ﻊﻳﺎﺷ يﺎﻫ

يدرد

ﻪﻟﺎﺴﻣ ﻞﻤﻋ زا ﺲﭘ ﻲﻣ ﻚﺷﺰﭘ و رﺎﻤﻴﺑ ياﺮﺑ ﻢﻬﻣ يا

ﺪﺷﺎﺑ .

ﻣﻮﻤﻋ ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻚﻴﻨﻜﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻳراﺰﺳ ياﺮﺑ ﻲ

يﺎﻫ

(2)

ﻲﺧﺮﻫﺎﺷ ﻢﻴﺴﻧ

۶٨

نارﺎﻜﻤﻫ و

ﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻞﺧاد لودﺎﻣاﺮﺗ و مﻻوزاﺪ

ﻲﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻴﻣ و گﺮﻣ و ضراﻮﻋ ﻲﻌﺿﻮﻣ ﻲﺴﺣ

)دراد

1

رد ﻦﻴﻨﺟ و ردﺎﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ و تاﺮﻄﺧ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ؛(

ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﻲﺑ ،دﻮﺷ

ﺢﻴﺟﺮﺗ ﻦﻳراﺰﺳ ياﺮﺑ ﻲﻌﺿﻮﻣ ﻲﺴﺣ

ﻲﻣ هداد دﻮﺷ .

ﻚﻴﻨﻜﺗ عاﻮﻧا هزوﺮﻣا ﻲﺑ يﺎﻫ

سﺮﺘﺳد رد ﻲﻌﺿﻮﻣ ﻲﺴﺣ

ﺑ ﺮﺛﻮﻣ و هدﻮﺑ نآ ندﻮ

هداد نﺎﺸﻧ ﻦﻳراﺰﺳ ﻲﺣاﺮﺟ رد ﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ

) 2،3

شور ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ و (

ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ

ﺖﺳا ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ور نآ ﺮﺛﻮﻣ كﻮﻠﺑ و ﻲﮔدﺎﺳ ﻪﺑ

) 2

.(

،ﻞﻤﻋ زا ﺲﭘ زﺮﻟ و درد ﻲﻳﺎﺳرﺎﻧ

و ﻦﻴﻨﺟ و ردﺎﻣ ﻲﺴﻔﻨﺗ

ﻲﻣ ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻊﻳﺎﺷ ضراﻮﻋ زا غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ ﺪﺷﺎﺑ

. ﺎﺑ

زﻮﻧ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻢﻫ و ردﺎﻣ ﻂﺳﻮﺗ دا

رد ﻲﺷﻮﻏآ

ﻊﻳﺮﺳ ﻦﻜﻤﻣ نﺎﻣز ﻦﻳﺮﺗ

) 4

نآ زا و (

يوراد ﭻﻴﻫ ﻪﻛ ﺎﺟ

ﻲﺑ يدرد ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻧﺎﻣرد تاﺮﺛا دﺎﺠﻳا ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ

تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻦﺘﻓﺎﻳ ياﺮﺑ ﻮﺠﺘﺴﺟ ؛ﺖﺴﻴﻧ ﻲﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ نوﺪﺑ شور و ﻲﻳوراد ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ مزﻻ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺴﺤﻴﺑ يﺎﻫ

ﺪﺳر .

ﻞﻤﻜﻣ ﻲﺧﺮﺑ ندوﺰﻓا ﺎﻫ

(Additives) ﻣ

ﻲﭘا ﺪﻨﻧﺎ ﻧ ،ﻦﻳﺮﻔ

ﺲﺤﻴﺑ ﻪﺑ ﻦﻳﺪﻴﻧﻮﻠﻛ و مﻻوزاﺪﻴﻣ ،ﻦﻴﻤﮕﻴﺘﺳﻮﺌﻧ ،ﺎﻫﺪﻴﺋﻮﻴﭘوا هﺪﻨﻨﻛ و يدرﺪﻴﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻌﺿﻮﻣ يﺎﻫ زﺮﻟ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ ضراﻮﻋ ﺶﻫﺎﻛ و ﻲﺴﺤﻴﺑ

ﻲﻣ

)دﻮﺷ

6

، 5

.(

هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﻞﺧاد مﻻوزاﺪﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﻧا

هﺪﻨﻨﻛ ﺲﺤﻴﺑ رﺎﻨﻛ رد ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻨﻛ رد ﻲﻌﺿﻮﻣ يﺎﻫ

لﺮﺘ

نآ دردﺪﺿ تاﺮﺛا هزوﺮﻣا و هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ درد ﺰﻴﻧ نآ ندﻮﺑ رﺮﺿ نوﺪﺑ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﻳدﺮﮔ تﺎﺒﺛا

) 4

.(

ﻚﻳ لودﺎﻣاﺮﺗ ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا

ﻪﺑ ار دﻮﺧ درد ﺪﺿ تاﺮﺛا و هدﻮﺑ ﻲﻋﺎﻨﺻ ﻚﻴﭙﻴﺗآ رﺪﺨﻣ ﻲﻣ لﺎﻤﻋا يﺰﻛﺮﻣ ﻞﻜﺷ و ﺪﻨﻛ

ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻲﻣ

ﺪﺳر ﻪﺑ

ﻫﺎﻛ رد لﺎﻜﺗاﺮﺘﻨﻳا ترﻮﺻ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻤﻋ ﺪﻌﺑ زﺮﻟو درد ﺶ

ﻲﻣ

)ﺪﺷﺎﺑ

7

. (

ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا فﺪﻫ لودﺎﻣاﺮﺗو مﻻوزاﺪﻴﻣ ﺮﺛا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ

شور ﺎﺑ ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻞﺧاد ﺪﻌﺑ دردو زﺮﻟ لﺮﺘﻨﻛ رد لواﺪﺘﻣ يﺎﻫ

ﻦﻳراﺰﺳ رد ﻞﻤﻋ زا ﻲﻣ ﺲﻧاژوا ﺮﻴﻏ يﺎﻫ

ﺪﺷﺎﺑ . شور و داﻮﻣ

ﺎﻫ

نﺎﻧز يور ﺮﺑ رﻮﻛ ﻮﺳود ﻲﻨﻴــﻟﺎـﺑ ﻲﻳﺎـﻣزآرﺎـﻛ ﻦﻳا 20

- 35

لﺎﺳ ﻼﻛASA

س ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا ﻦﻳراﺰﺳ ﺪﻳﺪﻧﺎﻛI,II .

مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﺶﻫوﮋﭘ رد قﻼﺧا ﻪﺘﻴﻤﻛ رد ﺐﻳﻮﺼﺗ زا ﺲﭘ كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ

، 210 ﺬﺧا زا ﺲﭘ و ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ رﺎﻤﻴﺑ

هوﺮﮔ و لودﺎﻣاﺮﺗ ،مﻻوزاﺪﻴﻣ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ ﻪﻣﺎﻨﺘﻳﺎﺿر ﺪﻫﺎﺷ ) 70

= (n ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ .

يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا مﺪﻋ رﺎﻤﻴﺑ نﻮﭼ ﻲﻨﻣﺰﻣ يﺎﻫ

ي يﺎﻫ

ﻲﺒﻠﻗ - ﻪﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﻪﻘﺑﺎﺳ مﺪﻋ و يﻮﻴﻠﻛ و يﺪﺒﻛ ،ﻲﻗوﺮﻋ

هﺪﻨﻨﻛ ﺲﺤﻴﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ زا ﻲﻌﺿﻮﻣ يﺎﻫ

دﻮﺑ . ﻲﺑ شور ﺖﺴﻜﺷ ،ﺎﻫرﺪﺨﻣ فﺮﺼﻣ ﻮﺳ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻲﺴﺣ

رﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻋﺎﺨﻧ

، زا ﺶﻴﺑ 2 ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻲﺴﺤﻴﺑ ياﺮﺑ ماﺪﻗا رﺎﺑ

ﻲﺣاﺮﺟ نﺪﺷ ﻲﻧﻻﻮﻃ و )

زا ﺶﻴﺑ 90 ﻪﻘﻴﻗد ( جوﺮﺧ ﺐﺒﺳ

ﻌﻟﺎﻄﻣ زا رﺎﻤﻴﺑ ﻲﻣ ﻪ

ﺪﺷ .

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺪﺘﺑا رد نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻤﻫ 5

- 3 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ يازا ﻪﺑ

ﻊﻳﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻴﺋﻮﻟﺎﺘﺴﻳﺮﻛ ،نﺪﺑ نزو مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﺮﻫ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﻳرد ﻲﻗوﺮﻋ عﺎﺴﺗا ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ .

سﺎﺳاﺮﺑ نارﺎﻤﻴﺑ

و هﺪﺷ هداد راﺮﻗ هوﺮﮔ ﻪﺳ زا ﻲﻜﻳ رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ داﺪﻋا لوﺪﺟ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و رﺎﻜﻤﻫ ﺖﻧﺪﻳزر ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺘﺴﺸﻧ ﺖﻟﺎﺣ رد ﺲﭙﺳ هرﺎﻤﺷ ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻲﺴﺤﻴﺑ نزﻮﺳ زا 25

يﺎﻀﻓ زا يﺮﻤﻛ

L5-L4 ﺎﻳ

S1-L5 زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﻞﻳﺮﺘﺳا ًﻼﻣﺎﻛ ﻂﻳاﺮﺷ و

75 ﻲﻠﻴﻣ ﻦﻴﺋﺎﻛوﺪﻴﻟ مﺮﮔ رﺎﺑﺮﭙﻳﺎﻫ

) ﻦﻴﺋﺎﻛوﺪﻴﻟ 5

% ﺖﺧﺎﺳ ،

ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ Rion Pharaca

ﺖﺧﺎﺳ هرﺎﻤﺷ ، 1295235

(

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﺖﺤﺗ .

لوا هوﺮﮔ 2

ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ

مﻻوزاﺪﻴﻣ )

ادوﺪﺣ لدﺎﻌﻣ 5 / 0 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ( مود هوﺮﮔ ،

25 ﻲﻠﻴﻣ لودﺎﻣاﺮﺗ مﺮﮔ )

لدﺎﻌﻣ ادوﺪﺣ 5

/ 0 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ( هوﺮﮔ و

ﺰﻴﻧ لﺮﺘﻨﻛ 5

/ 0 ﻲﻠﻴﻣ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﻳرد ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ ﺮﺘﻴﻟ .

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد هﺪﺷ ﻖﻳرﺰﺗ لﻮﻠﺤﻣ ﻢﺠﺣ 2

ﻲﻠﻴﻣ هدﻮﺑ ﺮﺘﻴﻟ

ﺪﺷ ﻖﻳرﺰﺗ لﺎﻜﺗاﺮﺘﻨﻳا يﺎﻀﻓ ﻞﺧاد رد و .

ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ 5

زا ﺲﭘ ﻪﻘﻴﻗد ﺢﻄﺳ ﻪﻜﻧآ

ﻪﺑ ﻲﺴﺤﻴﺑ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﺣاﺮﺟ ﺪﻴﺳر T4

. تﺪﻣ لﻮﻃ رد

ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﻚﺳﺎﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا نﮋﻴﺴﻛا ﺰﻴﻧ ﻞﻤﻋ 6

- 5 رد ﺮﺘﻴﻟ

(3)

۶٩

نارﺎﻜﻤﻫ وﻲﺧﺮﻫﺎﺷ ﻢﻴﺴﻧ

داﺪﻌﺗ ،نﻮﺧرﺎﺸﻓ ،رﺎﻤﻴﺑ ﻲﺗﺎﻴﺣ ﻢﻳﻼﻋ و ﻪﺘﺷاد نﺎﻳﺮﺟ ﻪﻘﻴﻗد هزاﺪﻧا ﻲﻧﺎﻳﺮﺷ نﻮﺧ نﮋﻴﺴﻛا عﺎﺒﺷا ناﺰﻴﻣ و ﺐﻠﻗ نﺎﺑﺮﺿ ﺪﺷ ﺖﺒﺛ و يﺮﻴﮔ .

ﻦﻳا نارﺎﻤﻴﺑ 3

درد هﺮﻤﻧ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ

ﺑ درد ﺶﻛ ﻂﺧ سﺎﺳاﺮ ،يروﺎﻜﻳر رد VAS

4 ، 12 و 24

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ ،ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ ناﺰﻴﻣ ﻲﻃ ﻲﺘﺳاﻮﺧرد ﻲﻓﺮﺼﻣ ﻦﻜﺴﻣ 24

ﺰﻴﻧ لوا ﺖﻋﺎﺳ

ﻚﭼ رد هﺪﻳد شزﻮﻣآ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ ًﺎﻘﻴﻗد رﺎﻤﻴﺑ ﺖﺴﻴﻟ

ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺒﺛ .

ﻢﻫ ﻞﻤﻋ ﻲﻃ رد نارﺎﻤﻴﺑ زﺮﻟ تﺪﺷ ﻦﻴﻨﭼ

و يروﺎﻜﻳر رد ﻲﺣاﺮﺟ 4

ﺎﺳ ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺒﺛ ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ ﺖﻋ .

ﻦﻳا ﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﻮﻛﻮﺳ ود ترﻮﺻ ﻪﺑ حﺮﻃ

، يا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ

ﺖﺒﺛ و ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻲﺴﺣ ﻲﺑ لﻮﺌﺴﻣ رﺎﻜﻤﻫ ﺖﻧﺪﻳزر ،رﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ و رﺎﻤﻴﺑ ﻢﺋﻼﻋ و درد ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ لﻮﺌﺴﻣ رﺎﺘﺳﺮﭘ و نﺮﺘﻨﻳا

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺖﺒﺛ و زﺮﻟ ناﺰﻴﻣ

ﺪﻧدﻮﺑ رﻮﻛ ﻲﻓﺮﺼﻣ ﻦﻜﺴﻣ .

هداد ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ﻊﻤﺟ يﺎﻫ

ﺮﻃ زا هﺪﺷ يروآ راﺰﻓا مﺮﻧ ﻖﻳ

يرﺎﻣآ SPSS16 نﻮﻣزآ و

يرﺎﻣآ يﺎﻫ ﺲﻴﻟاو لﺎﻜﺳوﺮﻛ

و

اوﻮﻧآ ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يرﺎﻣآ ﺰﻴﻟﺎﻧآ درﻮﻣ يراد

05 / 0

<

ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧردp .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﭻﻴﻫ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻦﻳا رد ﻪﺳ ﻦﻴﺑ يراد

داﺪﻌﺗ و ﻲﻧﺎﻳﺮﺷ نﻮﺧرﺎﺸﻓ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻦﺳ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ ﻞﺒﻗ ﺐﻠﻗ نﺎﺑﺮﺿ ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﺴﺤﻴﺑ زا

. ﻲﻨﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﺎﺒﻳﺮﻘﺗ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﺮﻫ رد نارﺎﻤﻴﺑ 9

/ 5 05 ± / 25 ،لﺎﺳ

ﻲﻧﺎﻳﺮﺷ نﻮﺧ رﺎﺸﻓ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ )

(MAP ﻲﺴﺤﻴﺑ زا ﻞﺒﻗ

دوﺪﺣ ﻲﻋﺎﺨﻧ 4

/

±1 2 / 82 ﻲﻠﻴﻣ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و هﻮﻴﺟﺮﺘﻣ ﻲﺴﺤﻴﺑ زا ﻞﺒﻗ نارﺎﻤﻴﺑ ﺐﻠﻗ نﺎﺑﺮﺿ

2 /

±7 5 / 104 نﺎﺑﺮﺿ

دﻮﺑ ﻪﻘﻴﻗد رد ) .

05 / 0 P>

(

اﺰﻴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻲﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ و درد ن

سﺎﺳاﺮﺑ يدرد

ﻲﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،درد ﺶﻛ ﻂﺧ نارﺎﻤﻴﺑ رد يدرد

ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ لﺮﺘﻨﻛ و مﻻوزاﺪﻴﻣ ،لودﺎﻣاﺮﺗ هوﺮﮔ 2 / 12 5± / 192 ، 6 / 16 3± / 111 و 9 / 9 1± / 86 دﻮﺑ ﻪﻘﻴﻗد .

رد

ﺳرﺮﺑ ﻲﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻲ ترﻮﺻ ﻪﺑ يدرد

ﻲﻨﻌﻣ ﮔ ود زا ﺶﻴﺑ لودﺎﻣاﺮﺗ هوﺮﮔ رد يراد رد و ﺮﮕﻳد هوﺮ

دﻮﺑ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ زا ﺶﻴﺑ مﻻوزاﺪﻴﻣ هوﺮﮔ )

001 / 0 p<

.(

،يروﺎﻜﻳر رد درد هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 4

، 12 و 24 ﺖﻋﺎﺳ

لوﺪﺟ رد ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ 1

ﺖﺳا هﺪﻣآ .

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ

نﺎﻣز رد هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻦﻴﺑ درد هﺮﻤﻧ فﻼﺘﺧا ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ

ﻲﻨﻌﻣ ﻲﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو يراد هﺮﻤﻧ يراد

درد

ود زا ﺮﺘﻤﻛ لودﺎﻣاﺮﺗ هوﺮﮔ رد و ﺮﮕﻳد هوﺮﮔ

هوﺮﮔ رد

دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﻛ مﻻوزاﺪﻴﻣ )

01 / 0 p<

.(

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ راﺪﻘﻣ

رد ﻲﻓﺮﺼﻣ ﻦﻜﺴﻣ 24

زا ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ

ﻲﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ ود زا ﺮﺘﻤﻛ لودﺎﻣاﺮﺗ هوﺮﮔ رد يراد

دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﻛ مﻻوزاﺪﻴﻣ هوﺮﮔ ردو ﺮﮕﻳد هوﺮﮔ ) 01 / 0 P<

.(

رﻮﻃ ﻪﺑ كﺎﻨﻓﻮﻠﻜﻳد فﺎﻴﺷ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ لﺮﺘﻨﻛ و مﻻوزاﺪﻴﻣ ،لودﺎﻣاﺮﺗ هوﺮﮔ رد ﻲﻓﺮﺼﻣ 2 / 8 4± / 2 ، 9 / 9 7± / 2 و 2 / 11 3± / 3 دﻮﺑ .

فﻼﺘﺧا هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻦﻴﺑ ﺰﻴﻧ ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ زﺮﻟ هﺮﻤﻧ ﻲﻨﻌﻣ ﻲﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ﺖﺷاد يراد هوﺮﮔ رد يراد

ﺮﺘﻤﻛ مﻻوزاﺪﻴﻣ هوﺮﮔ رد و ﺮﮕﻳد هوﺮﮔود زا ﺮﺘﻤﻛ لودﺎﻣاﺮﺗ ا دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ز )

01 / 0 P<

.(

لوﺪﺟ 1 : درد هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رد

ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﻧﺎﻣزرد ﺪﻫﺎﺷ و مﻻوزاﺪﻴﻣ ،لودﺎﻣاﺮﺗ هوﺮﮔ ﻪﺳ )

رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا± (

ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﻣز /

هوﺮﮔ لودﺎﻣاﺮﺗ

مﻻوزاﺪﻴﻣ P value ﺪﻫﺎﺷ

يروﺎﻜﻳر 23

/

±0 65 / 0 81

/

±0 4 / 1 95

/

±0 72 / 2 01

/

<0 p

4 ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ 1

/

±1 5 / 3 2

/

±1 7 / 3 7

/

±2 3 / 7 02

/

<0 p

/

±4 6 / 2 6

/

±3 9 / 2 6

/

±6 8 / 4 01

/

<0 p

/

±0 95 / 0 1

/

±2 1 / 1 8

/

±3 3 / 3 01

/

<0 p

(4)

٧٠

و لودﺎﻣاﺮﺗ هوﺮﮔ ود رد غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ عﻮﻴﺷ دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ زا ﺶﻴﺑ مﻻوزاﺪﻴﻣ .

ﻪﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ هوﺮﮔ ود رد

هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﻮﺧ رﺎﺸﻓ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ يﺮﺼﺘﺨﻣ ناﺰﻴﻣ و دﻮﺑ ﺮﺘﻤﻛ لﺮﺘﻨﻛ ﻦﻳرﺪﻓا فﺮﺼﻣ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ و نآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ

هوﺮﮔ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ رد ﺐﻠﻗ نﺎﺑﺮﺿ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ندﺮﻛ ﻪﺗارﺪﻴﻫ ﺎﺑ ﻢﻫ ﻪﺿرﺎﻋ ﻦﻳا ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ لﺮﺘﻨﻛ و ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻣ ﻊﻓر ﻞﻤﻋ زا ﻞﺒﻗ نارﺎﻤﻴﺑ ﺮﺘﻬﺑ دﻮﺷ

.

ﺚﺤﺑ نﺎﻣز رد ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ درد هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ يﺎﻫ

ﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ زﺮﻟ هﺮﻤ

ﻲﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻲﻓﺮﺼﻣ ﻦﻜﺴﻣ ناﺰﻴﻣ هوﺮﮔ رد يراد

ﺮﺘﻤﻛ مﻻوزاﺪﻴﻣ هوﺮﮔ رد و ﺮﮕﻳد هوﺮﮔ ود زا ﺮﺘﻤﻛ لودﺎﻣاﺮﺗ دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ زا .

ﻲﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ ﺰﻴﻧ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﺪﻌﺑ يدرد

هوﺮﮔ رد و ﺮﮕﻳد هوﺮﮔود زا ﺮﺘﺸﻴﺑ لودﺎﻣاﺮﺗ هوﺮﮔ رد لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ مﻻوزاﺪﻴﻣ دﻮﺑ

.

ﻲﺑ زا نارﺎﻤﻴﺑ لﺎﺒﻘﺘﺳا مﺪﻋ ﻲﺑ و ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻲﺴﺣ

ﻲﻠﻴﻣ

ﺖﻳدوﺪﺤﻣ زا لودﺎﻣاﺮﺗ و مﻻوزاﺪﻴﻣ ﺖﻓﺎﻳرد ياﺮﺑ نﺎﺸﻳا يﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻲﻣ ﺖﺨﺳ ار يﺮﻴﮔ

دﻮﻤﻧ .

ﻦﻴﺋﺎﻛوﺪﻴﻟ ﻪﺑ ﺎﻫوراد عاﻮﻧا ندوﺰﻓا تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ 5

% رد

ﻲﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﻳراﺰﺳ ﻲﺣاﺮﺟ لﺎﻤﻋا ﺮﺘﻬﺑ ﻲﻳوراد ﻪﺑ ﺎﺗ دﻮﺷ

اﺮﺑ ﻲﺑ تﺪﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ي ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ ،يدرد

هﺮﻤﻧ ﺎﺑ درد

ﻢﻴﺑﺎﻳ ﺖﺳد ﺮﺘﻤﻛ ضراﻮﻋ .

لﻮﻃ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻦﺘﻓﺎﻳ

ﻲﺑ تﺪﻣ و ﺶﻳاﺰﻓا ار يدرد هﺮﻤﻧ

زا ﻲﻜﻳ ﺪﻫد ﺶﻫﺎﻛ ار درد

ﺖﺳا ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ فاﺪﻫا .

ﻲﺑ تﺪﻣ ﺶﻳاﺰﻓا يدرد

نﻮﭼ ﻲﺿراﻮﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ :

،يزﺎﺘﻜﻠﺗآ

،يراردا سﺎﺒﺘﺣا ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻳاﺰﻓا و يﺮﺘﺴﺑ تﺪﻣ ﺶﻳاﺰﻓا

يﺎﻫ

ﻲﻣ رﺎﻤﻴﺑ دﻮﺷ

. ﺎﺑ ﻲﺗﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﻦﺘﻓﺎﻳ ياﺮﺑ شﻼﺗ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ مزﻻ ﺮﺘﻤﻛ ضراﻮﻋ و ﺮﺘﺸﻴﺑ تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﺳر

. ﻦﻳا رد

زا ﺰﻴﻧ ﺮﮕﻳد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻛ يﺮﺛﻮﻣ رﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫوراد زا نﺎﻴﻣ ﻲﻣ ﺖﺳا هﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻬﻧآ ،مﻻوزاﺪﻴﻣ ،ﻦﻴﻣﺎﺘﻛ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﮕﻴﺘﺳﻮﺌﻧ ﻦﻳا تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﻛ دﺮﻛ هرﺎﺷا لودﺎﻣاﺮﺗ و ﻦﻴﻤ

ﻲﻣ ﺪﻣآرﺎﻛ و ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺎﻫوراد

)ﺪﺷﺎﺑ

12 - 8

.(

لودﺎﻣاﺮﺗ و مﻻوزاﺪﻴﻣ ندوﺰﻓا ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد و ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ و سﻮﺴﺤﻣ ﻦﻴﺋﺎﻛوﺪﻴﻟ ﻪﺑ لﺎﻜﺗاﺮﺘﻨﻳا

ﻲﺑ تﺪﻣ لﻮﻃ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺶﻫﺎﻛ و ﻞﻤﻋزا ﺪﻌﺑ يدرد

ددﺮﮔ ﻲﻣ درد هﺮﻤﻧ .

ﻄﻣ رد لﺎﺳ رد ﻪﻛ يا ﻪﻌﻟﺎ 2001

رد

ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﻨﻫ 2

ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺑ لﺎﻜﺗاﺮﺘﻨﻳا مﻻوزاﺪﻴﻣ مﺮﮔ

ﻪﻘﻴﻗد رﺎﮕﭘآ و ردﺎﻣ ﻲﺗﺎﻴﺣ ﻢﺋﻼﻋ ،ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ درد لﺮﺘﻨﻛ 1 و 5 دازﻮﻧ 40 ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ رادرﺎﺑ نز .

ﻦﻳارد

نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻤﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ 5

/ 1 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﻦﻴﺋﺎﻛوﺪﻴﻟ

% 5 ﺖﻓﺎﻳرد

نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ درﻮﻣ هوﺮﮔ و هدﻮﻤﻧ 2

ﻲﻠﻴﻣ مﻻوزاﺪﻴﻣ مﺮﮔ

دﺮﻛ ﺖﻓﺎﻳرد ﺰﻴﻧ لﺎﻜﺗاﺮﺘﻨﻳا .

ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا

ﻲﻨﻌﻣ لﺮﺘﻨﻛ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻞﺧاد مﻻوزاﺪﻴﻣ ﺪﻌﺑ درد راد

ﺶﻣارآ و ﻲﻋﻮﻬﺗ ﺪﺿ ﺮﺛا ،ﻦﻳراﺰﺳ زا ﻞﺑﺎﻗ ﻲﺸﺨﺑ

ﻪﻈﺣﻼﻣ ﺐﺒﺳ ﺰﻴﻧ ار يا ﻲﻣ

) دﻮﺷ

4

.(

رد ﻚﻳ ﺎﻛ ﻲﻳﺎﻣزآر

لﺎﺳ رد ﻪﻛ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ 2006

ﺪﻴﺳر مﺎﺠﻧا ﻪﺑ 60

رادرﺎﺑ نز

ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻲﺴﺣ ﻲﺑ ﺎﺑ ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا ﻦﻳراﺰﺳ ﺖﺤﺗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .

نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻤﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد 2

ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ

ﻦﻴﺋﺎﻛاﻮﻴﭘﻮﺑ 5

/ 0 % ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﻳرد .

ﺮﺑ هوﻼﻋ لوا هوﺮﮔ

ﻦﻴﺋﺎﻛاﻮﻴﭘﻮﺑ

، 1 ﻲﻠﻴﻣ مود هوﺮﮔ و مﻻوزاﺪﻴﻣ مﺮﮔ 2

ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ

دﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﻳرد مﻻوزاﺪﻴﻣ .

ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ رد

و لوا و لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رد يدرﺪﻴﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ مود 5

/

±0 8 / 3

، 7 /

±0 3 / 4 و 0 /

±1 1 / 6 ﺖﻋﺎﺳ

دﻮﺑ ) 001 / 0

<

.(P هوﺮﮔ رد ﺰﻴﻧ كﺎﻨﻓﻮﻠﻜﻳد ﻪﺑ زﺎﻴﻧ ناﺰﻴﻣ

ﻲﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ مود دﻮﺑ لوا هوﺮﮔ و لﺮﺘﻨﻛ زا ﺮﺘﻤﻛ يراد

.

ﺰﻴﻣ ﻲﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ زوﺮﺑ نا رد يراد

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ .

ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد

ﻪﻛ ﺖﺳا 2

ﻲﻠﻴﻣ دﺎﺠﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺖﺳا ردﺎﻗ مﻻوزاﺪﻴﻣ مﺮﮔ

ﻲﻜﻤﻛ يوراد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﻂﺳﻮﺘﻣ تﺪﻣ لﻮﻃ ﺎﺑ ﻲﺴﺣ ﻲﺑ دور رﺎﻛ ﻪﺑ ﻦﻳراﺰﺳ زا ﺪﻌﺑ غاﺮﻔﺘﺳا و عﻮﻬﺗ لﺮﺘﻨﻛ رد

).

13 (

ﺞﻳﺎﺘﻧ دراد ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ﺎﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳارد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ درﻮﻣ مﻻوزاﺪﻴﻣ و لودﺎﻣاﺮﺗ يﺎﻫ هوﺮﮔ رد ﻪﻜﻧآ ﺰﺟ ﻪﺑ دﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻮﺒﺳﻼﭘ هوﺮﮔ زا غاﺮﻔﺘﺳاو عﻮﻬﺗ عﻮﻴﺷ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ

(5)

٧١

نارﺎﻜﻤﻫ وﻲﺧﺮﻫﺎﺷ ﻢﻴﺴﻧ

ﻲﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ يﺎﻫ ﺖﻛﺮﺷ و ﺎﻫوراد عﻮﻧ توﺎﻔﺗ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ هﺪﻧزﺎﺳ .

ﻪﻛ ﺪﻧراد دﻮﺟو ﻢﻫ ﺮﮕﻳد ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺘﺒﻟا

ﺎﻴﺑ هوﺮﮔ رد ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ غاﺮﻔﺘﺳا عﻮﻬﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﮕﻧ يﺎﻫ

ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ درﻮﻣ .

رد ﻪﻛ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد

لﺎﺳ 2011 رد لودﺎﻣاﺮﺗ و ﻦﻳﺪﻴﻧﻮﻠﻛ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻋﺎﺨﻧ ﻲﺴﺤﻴﺑ زا ﺪﻌﺑ زﺮﻟ لﺮﺘﻨﻛ

، ﻪﺑ ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ

ﻲﺳرﺮﺑ 80 ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﻪﺘﺧادﺮﭘ رﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳﺪﻴﻧﻮﻠﻛ ﻪﻛ ﺪﻧا

ودﺎﻣاﺮﺗ زا ﺖﺳا ﺮﺗﺮﺛﻮﻣ ﻞﻤﻋ زا ﺲﭘ زﺮﻟ لﺮﺘﻨﻛ رد ل

. رد

ﻦﻳﺪﻴﻧﻮﻠﻛ هوﺮﮔ رد زﺮﻟ ﺖﻣﻼﻋ ﻞﻣﺎﻛ ﻊﻓر نﺎﻣز ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ لودﺎﻣاﺮﺗ و 76

/ 0 54± / 2 و 02 / 1 01± / 5 ﺖﻋﺎﺳ

دﻮﺑ . ﺦﺳﺎﭘ ناﺰﻴﻣ response rate)

( ﻦﻳﺪﻴﻧﻮﻠﻛ هوﺮﮔ رد

5 / 97 % لودﺎﻣاﺮﺗ هوﺮﮔ رد و 5

/ 92 % راﺪﻘﻣ ﻪﻛ ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ

ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا p دﻮﺒﻧ راد

) 14

.(

رد ﻪﻛ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد

لﺎﺳ 2009 ﺮﻴﺛﺎﺗ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا 3

لوﺎﻣاﺮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ زود

) 1 و 2 و 3 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﺮﺑ مﺮﮔ (

ﻦﻳﺪﺘﭘ ، ) 5 / 0 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ

مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ( ﻲﺣاﺮﺟ زا ﺲﭘ زﺮﻟ لﺮﺘﻨﻛ رد ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ و

ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﺖﺤﺗ ﻢﻜﺷ ﻲﺑﺎﺨﺘﻧا .

د لودﺎﻣاﺮﺗ زود ﻪﺳ ﺮﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳارد ﺮﺛﻮﻣ زﺮﻟ لﺮﺘﻨﻛ ر

ﺖﺳا هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ ﻲﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ و هدﻮﺑ .

ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ هدﺎﻔﺘﺳا

هﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﺲﭘ زﺮﻟ لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ نآ زا

)ﺖﺳا

8

.(

لﺎﺳ رد ﻪﻛ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ رد 2008

هﺎﮕﺸﻧاد رد

و ﻦﻴﻣﺎﺘﻛ ،مﻻوزاﺪﻴﻣ ﻚﻴﺘﻛﻼﻴﻓوﺮﭘ ﺮﺛا ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﺎﻬﻔﺻا زا ﺪﻌﺑ زﺮﻟ لﺮﺘﻨﻛ رد مﻻوزاﺪﻴﻣ ﻪﻓﺎﺿا ﻪﺑ ﻦﻴﻣﺎﺘﻛ ﻲﺑ

ﻲﺴﺣ

رد ﻲﻋﺎﺨﻧ 120

ﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ يﺪﭘﻮﺗرا رﺎﻤﻴﺑ .

و ﻦﻴﻣﺎﺘﻛ ،مﻻوزاﺪﻴﻣ ،لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رد زﺮﻟ زوﺮﺑ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻣﺎﺘﻛ + ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ مﻻوزاﺪﻴﻣ 60

%

، 50

%

، 3 / 23

%

، 3 / 3 %

ﻦﻴﻣﺎﺘﻛ هوﺮﮔ رد ﺎﺼﺨﺸﻣ ﻪﻛ دﻮﺑ +

ترﻮﺻ ﻪﺑ مﻻوزاﺪﻴﻣ

ﻲﻨﻌﻣ دﻮﺑ ﺮﺘﻤﻛ ﺎﻫ هوﺮﮔ ﺮﻳﺎﺳ زا يراد .

داﺪﻌﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد

ﻴﺑ زﺮﻟ هﺮﻤﻧ ﺎﺑ نارﺎﻤ 3<

ترﻮﺻ ﻪﺑ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رد

ﻲﻨﻌﻣ هوﺮﮔ ﺮﻳﺎﺳ زا ﺶﻴﺑ يراد دﻮﺑ ﺎﻫ

) 5

.(

زا يرﺎﻴﺴﺑ

ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ لاد ﺪﺷ هرﺎﺷا ﺎﻬﻧآ زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻛ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺑ تﺪﻣ رد ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ زﺮﻟ و درد هﺮﻤﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﺰﻴﻧ و يدرد ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ مﻻوزاﺪﻴﻣ ﺎﻳ لودﺎﻣاﺮﺗ ندوﺰﻓا ﺪﻳﺪﻧﺎﻛ نارﺎﻤﻴﺑ

ﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎ دراد ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ .

ﭻﻴﻫ ﻪﺘﺒﻟا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻚﻳ

ﺎﺑ ار وراد ود ﻦﻳا ﻲﻠﺒﻗ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﻜﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ

ندوﺰﻓا رد وراد ود ﻦﻳا تاﺮﺛا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳارد ﻦﻴﺋﺎﻛوﺪﻴﻟ ﻪﺑ 5

% و درد ﺪﺿ تاﺮﺛا ﺎﺼﺨﺸﻣ ﻪﻛ ﻢﻴﺘﺧادﺮﭘ

دﻮﺑ مﻻوزﺪﻴﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ لودﺎﻣاﺮﺗ زﺮﻟ .

مﺎﺠﻧا ﺎﻬﺘﻧا رد

ﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ تﺎﺒﺛا ياﺮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻲﺗﺎﻌ عﻮﻬﺗ نﻮﭼ ﻲﺿراﻮﻋ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﺰﻴﻧ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا

ﺎﻫوراد ﻦﻳا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ غاﺮﻔﺘﺳاو ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ

دﻮﺷ .

ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ

و ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻲﺼﺼﺨﺗ هرود ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺎﺑ ﻲ

ﺖﺳا هﺪﻴﺳر مﺎﺠﻧا ﻪﺑ كارا .

ﻦﻳﺪﺑ ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ هوﺮﮔ ﻪﻠﻴﺳو

ﻞﻨﺳﺮﭘ و نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻴﻠﻛ زا ار دﻮﺧ ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ لﺎﻤﻛ ﻲﻣ مﻼﻋا كارا ﻲﻧﺎﻘﻟﺎﻃ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ مﺮﺘﺤﻣ راد

ﻧ ﺪ .

References

1. Stamer U, Schneck H, Grond S, Wulf H. Surveys on the use of regional anaesthesia in obstetrics.

Curr Opin Anaesthiol 1999; 12 (5):565-71.

2. Ng k, Parsons J, Cyna AM, Middleton P. Spinal versus epidural anaesthesia for caesarean section.

Cochrane Database Syst Rev 2004; (2):

CD003765.

3. Practice guidelines for obstetrical anaesthesia: a report by the American Society of Anaesthesiologists Task Force on Obstetrical

Anaesthesia. Anesthesiology 1999; 90 (2):600-11.

4. Son A, Rudra A, Sarkar SK , Biswas B.

Intrathecal Midazolam for postoperative pain relief in caesarean section delivery. J Indian Med Assoc 2001; 19(12): 683-6.

5. Honarmand A, safavi MR. comparison of prophylactic use of midazolam, ketamin, and ketamin plus midazolam for prevention of shivering during regional anesthesia: a randomized double-blind placebo controlled trial.

(6)

٧٢

Br J Anesth 2009; 101(4): 557-62.

6. Joshi N, Shhavi CS, Saxena AK. Comparative Evaluation of Analgesic Efficacy of Intrathecal Clonidine with Bupivacaine versus Intrathecal Midazolam with Bupivacaine in Patients Undergoing Cesarean Section. Indian J Pain 2010;

24 (3): 41-5.

7. Asim Mahmood M, Richard M. Progress in shivering control. J Neurol sci 2007; 261 (1-2):

47-54.

8. Mohta M, Kumari N, Tyagi A, Sethi A.K, Agarwal D, Singh M. Tramadol for prevention of post anesthetic shivering: a randomised double- blind comparison with pethidine. Anesthesia 2009; 64 (2): 141-6.

9. Bhatnagar S, Saxena A, Kannan TR, Punj J, Panigrahi M, Mishra S. Tramadol for postoperative shivering: A double blind comparison with Pethedine. Anaesth Intensive care 2001; 29 (2):149–54.

10. Ho KM, Ismail H. Use of inthrathecal midazolam to

improve perioperative analgesia. A Meta - analysis.

Anesth Intensive care 2008; 30(3): 365-73.

11. Olkala KT, A honen J. Midazolam and other benzodiazepines. Handb Exp Pharmacol 2008;

(182): 335-60.

12. Kuriyama K, Yoneda Y. Morphine induced alterations of gaminobutyric acid and taurine contents and L-glutamate decarboxylase activity in rat spinal cord and thalamus:possible correlates with analgesic action of morphine. Brain Res 1978; 148 (1):163-79.

13. Prakash S, Joshi N, Gogia A.R, Prakash SU, Singh R. Analgesic Efficacy of Two Doses of Intrathecal Midazolam With Bupivacaine in Patients Undergoing Cesarean Delivery. Reg Anesth Pain Med 2006; 31(3): 221–6.

14. Shukla U, Malhotra K, Prabhakar T. A comparative study of the effect of clonidine and tramadol on post-spinal anaesthesia shivering.

Indian J Anaesth 2011; 55(3): 242–6.

(7)

Official Journal of ISRAPM Winter 2013, Vol 3, No 2

Comparison between intrathecal midazolam and tramadol with conventional method for postoperative pain and shivering control

after elective cesarean section

Nasim Shahrokhi¹, Shirin Pazuki², Alireza Kamali^*2, Houshang Talebi², Mehri Jamilian³, Hamid Rezvani‐Hamedani⁴, Majid Golestani‐Eraghi¹

1- Resident of Anesthesiology, Arak University of Medical Sciences, Amiralmomenin Hospital 2- Assistant Professor of Anesthesiology, , Arak University of Medical Sciences, Taleghani Hospital 3- Assistant Professor of Gynecology, Arak University of Medical Sciences, Amiralmomenin

Hospital

4- Assistant Professor of Internal Medicine, Subspecialist of Gastroenterology, Arak University of Medical Sciences, Amiralmomenin Hospital

Abstract

Aim and Background: Adding new supplements when performing spinal anesthesia can increase the duration of analgesia. The aim of the present study has been to compare intrathecal midazolam and tramadol with the conventional method for postoperative pain and shivering control after elective caesarean section.

Methods and Materials: In this double-blind clinical trial, 210 ASA class I,II women, aged 20- 35 years, candidate for elective caesarean section were randomly allocated to three groups. All patients received hyperbaric intrathecal lidocaine and additionally group I received 2 mg subarachnoid midazolam, group II received 25 mg subarachnoid tramadol and the control group received 5cc normal saline. Postoperative pain score, the painless duration and postoperative shivering were assessed in the three groups.

Findings: The mean painless duration in tramadol, midazolam and the control group were 192.5±12.2, 111.3±16.6 and 86.1±9.9 minutes, respectively (p<0.001). The mean painless duration in the midazolam group was significantly more than two other groups and this duration in the tramadol group was also more than the control one. The mean postoperative pain score, shivering occurrence and the frequency of requested painkiller in the first 24 hours, were also compared. In the midazolam group, they were all significantly less than the two other groups. In the meanwhile, these indexes in the tramadol group were less than the control one (p<0.001).

Conclusions: Adding intrathecal midazolam and tramadol to lidocaine 5% in elective caesarean section can increase the painless duration and lead to a reduction in postoperative shivering.

Midazolam demonstrates a stronger effect.

Keywords: Midazolam, Postoperative pain & shivering, Spinal anesthesia, Tramadol

Corresponding Author: Alireza Kamali, Department of anesthesiology, Taleghani Hospital, Arak, Iran Email: [email protected]