ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ ﺶﻘﻧﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ رد

(1)

هﺮﮕﻨﮐ ﻦﯿﻣرﺎﻬﭼ تﻻﺎﻘﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ

مﻼﺳا نﺎﻬﺟ نﺎﻧاﺪﯿﻓاﺮﻐﺟ (ICIWG 2010)

ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ ﺶﻘﻧ ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ رد

ﯽﻧاذا يﺮﻬﻣ ﺮﺘﮐد

نﺎﻬﻔﺻا ،ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ و تﺎﯿﺑدا هﺪﮑﺸﻧاد ،دﺎﺑآ ﻒﺠﻧ ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد

ﯽﮕﯿﺑ هﺪﯿﻤﺣ

نﺎﻬﻔﺻا ،ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ و تﺎﯿﺑدا هﺪﮑﺸﻧاد ،دﺎﺑآ ﻒﺠﻧ ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد

نﺎﯿﺘﻤﺣر ﻦﯿﺴﺣ

ﻼﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ ،ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣ

ﯽﻤﯿﺣر اﻮﯿﺷ

ناﺮﻬﺗ ،ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ هﺎﮕﺸﻧاد

[email protected]

هﺪﯿﮑﭼ ﯽـﺑ يرﺎـﺛآ تﺎﯿـﺿﺎﯾر و ﻪـﺳﺪﻨﻫ ﺮـﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺰﯿﻧ و ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ و ﯽﻧآﺮﻗ ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻪﺑ ﯽﺳﺄﺗ ﺎﺑ ﯽﻣﻼﺳا ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ يدﻮﻬﺷ و ﻪﻧﺎﻓرﺎﻋ هﺎﮕﻧ

اﺬﮔ يﺎﺟ ﺮﺑ ﻞﯾﺪﺑ دﺮﯿﮔ ﯽﻣ ﺮﺑ رد ار ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ يﺎﻫزﺮﻣ ﺮﺳﺎﺗﺮﺳ نآ ي هﺮﺘﺴﮔ ﻪﮐ هدر

.

ﻪـﺑذﺎﺟ ،ﺪـﯾﺎﻤﻧ دﺎﺠﯾا ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ ﺐﯿﺼﺧ لﻼﻫ نﺎﻣدﺮﻣ نﺎﯿﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ يا هﻮﯿﺷ و راﺰﺑا ﻦﯾﺮﺗ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻢﮐ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﺮـﻬﺑ ،ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﻦـﯾا رد ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ ﻊﯿﺳو يدﺮﮐرﺎﮐ هﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺖﺳا يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ ﯽﻠـﺻا ﺮـﺻﺎﻨﻋ زا يﺮـﯿﮔ ه

و اﺮﺴﻧاورﺎﮐ و خﺎﮐ ،ﻪﺳرﺪﻣ ،هﺎﮕﻣارآ ،ﺪﺠﺴﻣ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ ...

و نﺎـﻬﺟ ﺮـﺳاﺮﺳ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ناﺮﮕﺷدﺮﮔ بﺬﺟ ﺮﺑ هوﻼﻋ

ﺪﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ ﺎﻔﯾا ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ دﺎﺠﯾا رد ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺶﻘﻧ ،نﺎﺑﺰﯿﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ياﺮﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ يروآزرا .

ﻠﺤﺗ هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻟﺎﻘﻣ يرﺎـﻤﻌﻣ يﺎـﻫ ﻪـﺑذﺎﺟ ﯽـﺳرﺮﺑ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ و يا ﻪـﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ و ﯽﻠﯿ

ﺐﺗﺎﮑﻣ نﺎﯿﺑ و ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ عﻮﻨﻨﺘﻣ يﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﻦﻤﺿ ،ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ يزﺎﺠﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﻣﻼﺳا هﺮـﻬﺑ و ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﮐاﺮﺘﺷا ﯽﻓﺮﻌﻣ رد ﯽﻌﺳ ،يرﺎﻤﻌﻣ زا ﮏﺒﺳ ﻦﯾا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ رد ﻢﺴـﯾرﻮﺗ ﺖﻌﻨـﺻ زا يﺮـﯿﮔ

دراد ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ نﺎﯿﻣ رد ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ ﺮﺗ ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ ﻪﭼ ﺮﻫ يراﺮﻗﺮﺑ .

تﺎﻤﻠﮐ يﺪﯿﻠﮐ : ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ ،يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ ،ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ ﺐﺗﺎﮑﻣ ،ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ .

The role of Islamic architectural tourism attractions

in cultural unity in Islamic countries

Dr. Mehri Azani

Islamic Azad University of Najafabad, Geography Department, Isfahan Hamide Beigi

Islamic Azad University of Najafabad, Geography Department, Isfahan Hossein Rahmatian

Allame Tabatabaei University, Tourism Department, Tehran Shiva Rahimei

Allame Tabatabaei University, Tourism Department, Tehran

(2)

2 Abstract

The Islamic artists create the outstanding and famous masterpieces all around the Islamic countries which is inspired from mystical and Quranic principles and is based on mathematics and geometry.

Islamic artists have an outstanding role in cultural unity in Islamic countries because of taking advantage of cheaper tools and methods in architect and also using main Islamic elements such as mosque, schools, palaces, caravansaries and tombs…

This article is about Islamic architectural attractions which is prepared according to figurative tourism with descriptive, analytical methods and field studies. The author is investigating various parts and dimensions of Islamic architect, presenting different schools about this architect, introducing the similar cultural aspects of Islamic countries and also taking advantage of tourism industry to create the cultural unity among Islamic countries in the best way.

Keywords: Islamic architect, Islamic architectural schools, Tourism Atractions, cultural unity

ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﺲﻠﻃا سﻮﻧﺎﯿﻗا ﻞﺣاﻮﺳ بﺮﻏ زا ،ﻦﯿﻣز هﺮﮐ ﯽﻧﺎﯿﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا مدﺮﻣ زا ﯽﯾﺎﻬﻫوﺮﮔ و ماﻮﻗا ﻦﯾد مﻼﺳا

ﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ ـ

ﯽ

°w ﺣاﻮﺳ ﺎﺗ 28 ـ ﻞ ﯽﺑﻮﻨﺟ مارآ سﻮﻧﺎﯿﻗا

°E ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ضﺮﻋ ﻪﺑ يﺮﺒﯿﺳ يﺎﻫ ﭗﺘﺳا زا ، 108

° N ﯽﺑﻮﻨﺟ يﺎﯿﺳآ ﺖﺳدرود ﺮﯾاﺰﺟ ﺎﺗ 57 )

ﯽﺑﻮﻨﺟ ياﻮﺘﺳا ﻂﺧ (

ﻮﮑﺳ ﺪﻧراد ﺖﻧ )

،ﯽﻫﺎﺷوﺮﺴﺧ 1370

.(

ﻞﮑﺷ 1

، . ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ هﺮﺘﺴﮔ

ﻞﮑﺷ 1 ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ هﺮﺘﺴﮔ ـ

ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ و ﯽﺳﺎﯿﺳ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا نﺎﻣزﺎﺳ ،مﻮﺳر و بادآ ،نﺎﺑز ،ﯽﻣﻮﻗ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﻬﺟ نﺎﻧﺎﻤﻠﺴﻣ ،ﮏﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ و ﺖﺳا يﺮﺸﺑ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻊﯿﺳو هﺮﺘﺴﮔ ﻦﯿﺒﻣ

. و ﺪﻧﻮﯿﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ هوﺮﮔ ﻦﯾا نﺎﯿﻣ مﻼﺳا ،ﻪﻤﻫ ﻦﯾا ﺎﺑ

ﺪﻨﮐ ﯽﻣ راﺮﻗﺮﺑ ﯽﺘﺷآ )

،سوﺮﯿﭘﻻ 1376

.(

7 نﺮﻗ زﺎﻏآ رد مﻼﺳا رﻮﻬﻇ ﯽﺘﺣ و ﺎﻘﯾﺮﻓآ لﺎﻤﺷ ،ﺎﯿﺳآ ﻦﻬﮐ نﺪﻤﺗ و ﺮﻨﻫ ،ﯽﺳﺎﺳا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺶﯾاﺪﯿﭘ ﺎﺑ يدﻼﯿﻣ

ﺎﺷ و ﺖﺧﺎﺳ نﻮﮔﺮﮔد ار ﺎﭘورا زا ﯽﯾﺎﻫ ﺶﺨﺑ بﻮﻠﻐﻣ يﺎﻫ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﺮﻨﻫ زا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﮐ ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫﺮﻨﻫ هدﻮﻟ

) ﺪﻨﻧﺎﻣ

ﺲﻧاﺰﯿﺑ ﺖﻣﻮﮑﺣ و نﺎﯿﻧﺎﺳﺎﺳ (

ﺖﻓﺮﮔ ﻞﮑﺷ ،دﻮﺑ ﯽﻣﻼﺳا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﺑ

. يﺮﯿﮔ ﻞﮑﺷ

لﺎﺳ رد يﻮﻣا ﻪﻠﺴﻠﺳ نﺪﻣآ رﺎﮐ يور ﺎﺑ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﯽﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ 41

ـﻫ . ﯽﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺑ فدﺎﺼﻣ ق

ﻣد ﻪﺑ ﻪﻨﯾﺪﻣ زا ﺖﻓﻼﺧ ﺰﮐﺮﻣ لﺎﻘﺘﻧا ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا دﻮﺒﻧ ﻖﺸ

. ﯽﻨﻌﯾ ﻪﻧﺎﮕﯿﺑ ﺮﻨﻫ ﺎﺑ ًﺎﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ار نﺎﻧﺎﻤﻠﺴﻣ ،ﺖﻣﻮﮑﺣ ﺮﯿﯿﻐﺗ

(3)

3

ﻪﮐ دﻮﺑ نﺎﻣز ﻦﯿﻤﻫ زا و دﺮﮐ ﺎﻨﺷآ مور و ناﺮﯾا ﺮﻨﻫ هار ،دﻮﺑ راﻮﺠﻤﻫ يﺎﻫ ﻦﯿﻣزﺮﺳ ﺮﻨﻫ زا ﯽﻃﺎﻘﺘﻟا ﻪﮐ هرود ﻦﯾا ﺮﻨﻫ

ﺖﻓﺮﮔ ﺶﯿﭘ رد ار يا هزﺎﺗ )

،ﯽﻧﺎﯿﮐ 1385 .(

ﺮﻨﻫ

ﻋ و ﺖﺳا نآﺮﻗ نﺎﺑز زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ار مﻼﺳا نﺪﻤﺗ يﺎﻨﻏ و ﻖﻤ

نﺎﺸﻧ ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ حور زا يﺮﯿﮔ

ﯽﻣ ﺪﻫد . ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا ﯽﯾﺎﺒﯾز ﻪﺸﯾﺪﻧا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ مﻼﺳا ﻢﯿﻟﺎﻌﺗ ﻪﺑ نﺎﻤﯾا و ﺪﯿﺣﻮﺗ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﮐ ﺖﺳا يا

ﻦﯾد ﯽﺳﺎﻨﺷ

ﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ رد مﻼﺳا ـ

ﻠﺠﺗ ﯽ ـ ﯽﻣ ﯽ ﺪﺑﺎﯾ . ﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ ﺖﯿﻤﻫا ـ

ﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ يﺮ ـ

ﮑﺷآ ﯽﺘﻗو ﯽ ـ

ﯽﻣ رﺎ

ﻪﺟﻮﺗ ،ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﮐ ﺎﻫﺎﻨﺑ يﻮﻨﻌﻣ و يدﺎﻣ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺑ هرود ﻦﯾا يﺎﻫ ﻪﺘﺧﺎﺳ رد ﻢﯿﻧاﺪﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ دﺮﺑرﺎﮐ سﺎﺳا ﺮﺑ ار ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫﺎﻨﺑ ﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﺖﯿﻤﻫا ﻦﺘﻓﺎﯾرد ياﺮﺑ. 2

دﻮﺷ ﯽﻣ يﺪﻨﺑ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻪﺘﺳد

: . ﺎﻫ ﯽﻠﺼﻣ و ﺎﯾﺎﮑﺗ ،ﺎﻫ ﻪﯿﻨﯿﺴﺣ ،سراﺪﻣ ،ﺎﻬﻫﺎﮕﻣارآ ،ﺪﺟﺎﺴﻣ ﻞﻣﺎﺷ :ﯽﺒﻫﺬﻣ يﺎﻫﺎﻨﺑ ـ1 2 ﯽﺒﻫﺬﻣ ﺮﯿﻏ يﺎﻫﺎﻨﺑ ـ :

ﺎﻫرﺎﺒﻧا بآ و ﺎﻫ ﻪﻌﻠﻗ ،ﺎﻫرازﺎﺑ ،ﺎﻫ مﺎﻤﺣ ،ﺎﻫاﺮﺴﻧاورﺎﮐ ،ﺎﻫ خﺎﮐ ،ﺎﻫ ﻞﭘ ﻞﻣﺎﺷ

. ﯽﻣ زﺎﻏآ ﺪﺠﺴﻣ ﺎﺑ ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ

ﺎﺑ و ﻦﯿﻤﻠﺴﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻨﯾﺪﻣ رد هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ يﺎﻨﺑ ﻦﯿﻟوا ﻪﮐ ور ﻦﯾا زا ﻪﻧ ؛دﻮﺷ

ﻠﺑ ،دﻮﺑ ﺪﺠﺴﻣ ،ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺖﯾاﺪﻫ ﻪﮑ

ﺠﺴﻣ يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ ﯽﻣﺎﻤﺗ ،ﺪ يرﺎﻤﻌﻣ

ﺖﺷاد دﻮﺧ رد ﺎﺟ ﮏﯾ ار .

ﻞﺤﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺪﺠﺴﻣ

ﻢﻫ و ﺖﺷاد طﺎﺒﺗرا ﻦﯾد ﻪﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻏ ﺎﯾ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﻪﮐ دﻮﺑ يرﻮﻣا ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ﯽﻧﺎﮑﻣ ﻪﮑﻠﺑ ،تدﺎﺒﻋ ﻦﯿﻨﭼ

دﻮﺑ نﺎﻧآ كارﻮﺧ و درﻮﺧ و ناﺮﻓﺎﺴﻣ ﺶﯾﺎﺳآ ياﺮﺑ ﯽﻠﺤﻣ ﯽﺘﺣ و ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ ياﺮﺑ ﯽﻠﺤﻣ .

ﻪﺒﻌﮐ ) ﺤﻟاﺪﺠﺴﻣ ماﺮ

( ياﺮﺑ ﯽﻧﺎﮑﻣ نﺎﻨﭽﻤﻫ ،نآ ﺖﺧﺎﺳ زا ﺎﻬﻧﺮﻗ ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ و دﺮﮐ ﻪﺋارا ار يﺪﯿﺣﻮﺗ ﻪﺸﯾﺪﻧا ﻪﮐ ﯽﺗرﺎﻤﻋ ﻦﯿﻟوا ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ

دور ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ نﺎﻧﺎﻤﻠﺴﻣ .

ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد و نﺎﻣز تﻻﻮﺤﺗ توﺎﻔﺗ ،ﻪﻧﺎﻣز يﺎﻫ

خﺎﮐ ،ﺮﺑﺎﻘﻣ ،سراﺪﻣ نﻮﭼ يﺮﮕﯾد يﺎﻫﺎﻨﺑ دﺮﮐرﺎﮐ و ﮏﺒﺳ رد ﯽﯾﺎﻫ و ﺎﻫ

بﺎﺠﯾا ار ﺎﻫاﺮﺴﻧاورﺎﮐ ﯽﻣ

يﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﯽﺒﻫﺬﻣ ماﺰﻟا ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ،ﺪﺠﺴﻣ ﺎﻣا ،دﺮﮐ ﯽﻣﻼﺳا

ﻢﻬﻣ ، ﻞﯿﺻا و ﻦﯾﺮﺗ ﻦﯾﺮﺗ

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺎﻨﺑ ﺪﺷ

. ﺪﻧﺮﺑ ﻦﻠﯿﻫ هﺎﮔﺪﯾد زا )

1385 ( ﺐﻠﻗ رد ﺪﺠﺴﻣ ، ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ

زا رﻮﺧرد يدﺎﻤﻧ و دراد راﺮﻗ

ﯽﻣ نآ ﺖﻣﺪﺧ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻤﯾا ﺪﺷﺎﺑ

:

» ﻣ يﻮﺳ زا نآ ﻦﯾدﺎﻤﻧ ﺶﻘﻧ ،اﺪﺘﺑا نﺎﻤﻫ زا ﺶﻘﻧ و ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺎﯾرد نﺎﻧﺎﻤﻠﺴ

ﺺﺧﺎﺷ ﻖﻠﺧ رد ار دﻮﺧ ﻢﻬﻣ ﯽﻣ ،نﺎﯿﻣ نآ زا ﻪﮐ دﺮﮐ زﺎﺑ ﺎﻨﺑ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ يﺮﺼﺑ يﺎﻫ

ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﯾﺎﻫ

دﺮﮐ هرﺎﺷا ﺮﺒﻨﻣ و هرﺎﻨﻣ ،ﺪﺒﻨﮔ ﺮﯿﻈﻧ

«.

ﻢﻫ مﺮﻓ ﻦﯿﻨﭼ يرﺎﻤﻌﻣ

هﻮﻠﺟ و ﺖﻘﯿﻘﺣ زا ﯽﺑﺎﺗزﺎﺑ دﻮﺧ ،باﺮﺤﻣ ﯽﻨﯿﺋﺰﺗ يﺎﻫ

ﺖﺳا نآ ﯽﻧﺎﺣور ﺖﯾﻮﻫ و ﯽﻧﺎﻤﺳآ .

ﻮﺳ رد هر ﻪﯾا ،رﻮﻧ ي ي

35 ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ، نآ و ﺖﺳا رﺎﮑﺷآ هﻮﮑﺸﻣ و باﺮﺤﻣ نﺎﯿﻣ

ﻪﯾواز رد ار ﯽﻏاﺮﭼ ﻪﮐ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺖﺳا يﺪﯿﮐﺄﺗ ﺪﻧﺰﯾوآ ﺶﯾﺎﯿﻧ ي

. ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ،ﺲﻧﺮﻘﻣ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد و باﺮﺤﻣ ﻦﯿﺋﺰﺗ ﻦﯾﺮﺗ

هﻮﮑﺷﺮﭘ و ﻦﯾﺮﺗﺰﯿﻣآزار ،ﻦﯾﺮﺗﺎﺒﯾز ﻪﺒﻨﺟ ﻦﯾﺮﺗ

ﺖﺳا نآ ي .

رد ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺰﯿﻧ رﻮﻧ ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ

دراد . ﺮﮔا

رد «ﺎﭘﻮﺘﺳا» و «ﺎﺴﯿﻠﮐ» (اﺪﺧ ﻦﺘﻓﺎﯾ يﺪﺒﻟﺎﮐ ترﻮﺻ) ﺪﺴﺠﺗ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﯽﯾادﻮﺑ و ﯽﺤﯿﺴﻣ يرﺎﻤﻌﻣ ﺎﯾ ادﻮﺑ ﻦﺗ ،

ﯽﻣ ﯽﻘﻠﺗ ﯽﺴﯿﻋ مﻼﺳا رد ،دﻮﺷ

) ﯽﻠﺠﺗ ﻞﺻا ﻖﻠﻄﻣ رﻮﻀﺣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ (

، ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ ﻪﺸﯾﺪﻧا رد

حﺮﻃ دﺮﺑرﺎﮐ ي و ﺎﻫ

ﯽﻠﺻا ﻪﮐ ﺖﺳا يداﻮﻣ ﻠﺠﺗ ﺮﻬﻈﻣ ﻦﯾﺮﺗ

ﯽ

» وا

« ﯽﻨﻌﯾ

» رﻮﻧ « زﺎﺑ ار ﺪﻨﻫد بﺎﺗ .

ﻦﯾا رد هدﺎﻣ و هﺪﯾا دﺮﮐرﺎﮐ اﺮﯾز

نﺎﻬﺟ ﺖﻟﺎﺻا ﻪﻧ ﺖﺳا سﺎﮑﻌﻧا دﺮﮐرﺎﮐ ،ﯽﻨﯿﺑ .

يﺎﻨﺑ يدﺮﺳ و ﺖﺑﻮﻌﺻ زا ﻦﺘﺳﺎﮐ و هدﺎﺳ ندﺮﮐ فﺎﻔﺷ ،رﻮﻧ ﺶﻘﻧ

» يرﺎﻤﻌﻣ سﺪﻘﻣ

« ﺖﺳا ) ﻠﺑ يرﺎﺨ ﯽﻬﻗ

، 1384 ( . ﮓﻧر ﯽﻣ ﻞﺻﺎﺣ رﻮﻧ ﺶﺑﺎﺗ زا ﻪﮐ ﺎﻫ رد تﺪﺣو ﯽﻠﺠﺗ دﺎﻤﻧ ،ﺪﻧﻮﺷ

ﺪﺘﺴﻫ تﺪﺣو ﻪﺑ تﺮﺜﮐ ﯽﮕﺘﺴﺑاو و تﺮﺜﮐ .

ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ

» ﻦﺑﺮﮐ يﺮﻧﺎﻫ «

رد

» ﯽﻧاﺮﯾا نﺎﻓﺮﻋ

« ﮓﻧر ، ﯽﺼﺧﺎﺷ ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺎﻫ

ﯽﻣ دﺮﯿﮔ يرواد ﻪﺑ ار ﺶﯾﻮﺧ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ـ ﯽﻧارﻮﻧ مﺎﻘﻣ ﻪﻠﯿﺳو ناﺪﺑ ﺎﺗ فرﺎﻋ ياﺮﺑ ﺪﻧدﺮﮔ .

و ﺖﻟﺎﺣ زا يدﺎﻤﻧ ﯽﮕﻧر ﺮﻫ

ﯽﺑ ،ﺖﺳا رﻮﻧ دﻮﺧ نآ

دﻮﺷ دوﺪﺤﻣ صﺎﺧ ﮓﻧر نآ ﻪﺑ ﻪﮐ .

دﺎﻤﻧ ،ﺪﯿﻔﺳ ﮓﻧر

» ﻖﻠﻄﻣ دﻮﺟو «

ﻨﻣﺮﺳ ،دﻮﺧ ﻪﮐ ﺖﺳا

ﺄﺸ ﯽﻣ يزﺎﺑ ﯽﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ مﻼﺳا رد هﺎﯿﺳ ﮓﻧر .ﺪﯾاﯽﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﯽﺘﺴﻫ

صﺎﺧ ﮓﻧر ،ﺰﺒﺳ ﮓﻧر هاﺮﻤﻫ ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺪﻨﮐ

ﻞﻫا ﯽﻠﺻ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺖﯿﺑ ﷲا

ﻪﯿﻠﻋ و ﺮﻈﻧ زا و ﺖﺳا ﻪﻟآ يرﺎﻤﻌﻣ

هﮋﯾو ﺖﯿﻤﻫا ، ﻪﻧﺎﺧ ﺶﺷﻮﭘ ﮓﻧر ﻪﮐ اﺮﭼ ؛دراد يا

ﻪﺒﻌﮐ ي

ﺖﺳا مﻼﺳا ﮓﻧر ﻞﺒﻤﺳ ﻪﮐ ﻪﻨﯾﺪﻣ ﺪﺠﺴﻣ ﺰﺒﺳ ﮓﻧر ﺰﯿﻧ و ﺖﺳا .

ﻪـﺑ و ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ زار و ﺰﻣر ﺮﭘ ﺮﻨﻫ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا يﺮﯿﮔ هﺮﻬﺑ و ﯽﯾارﺎﮐ درﻮﻣ رد هﺪﺷ ﺮﮐذ دراﻮﻣ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﺎﺑ ﻞﯿﻟد ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ

،ﺖـﺳا ﻦﻬﮐ ﯽﻧﺪﻤﺗ يﺎﻫ هزﻮﺣ هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ ﻪﮐ ،ﯽﻤﯾﺪﻗ نﻮﮑﺴﻣ يﺎﯿﻧد رد و ﻪـﻤﻫ

ﻪﻤﻫ ﯾرﺎـﺗ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻦﯾا ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺐﺒﺳ يﺎـﻫ ﻪـﺑذﺎﺟ ناﻮـﻨﻋ ﺎـﺑ ار ﻦـﻬﮐ ﯽﻧﺎـﻣدﺎﯾ ﯽﺨ

(4)

4

ﺪﻨﺷﺎﺑ اراد يﺮﮕﺷدﺮﮔ .

نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد ـﻣدﺮﻣ نﺎـﯿﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا يراﺰﺑا ﻦﯾﺮﺗ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻢﮐ ﻢﺴﯾرﻮﺗ

نﺎ ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﻦـﯾا

ناواﺮﻓ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖﯿﺨﻨﺳ ﺎﺑ ناوﺮﯿﭘ و ﯽﻤﯾﺪﻗ نآ

،رﻮﺸﮐ ﺮﻫ ﯽﻠﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ ﻦﯿﻋ رد ، ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ

دروآ دﻮـﺟو ﻪـﺑ

. ) ﯽـﻨﻏ ﻪـﺿﺮﻋ تﺎـﻧﺎﮑﻣا و ﻊﺑﺎـﻨﻣ زا ﺪـﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﮐ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ رد مزﻻ طﺮﺷ ﺶﯿﭘ ود ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺪـﻨﻧﺎﻣ

يرﺎﻤﻌﻣ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ (

يﺮﺘﺸﻣ ﯽﻨﻌﯾ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ يﺎﺿﺎﻘﺗ و )

ناﺮﮕﺷدﺮﮔ (

ﺪﻧراد ار . ﺎﻫرﻮﺸـﮐ ﻦـﯾا تﻮـﻗ ﻪـﻄﻘﻧ ﻦﯿﻣﻮـﺳ

دﻮﺟو ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ ﻨﻫﺮﻓ

ﺖـﺳا ﯽﻣﻼـﺳا يﺎﻫرﻮﺸـﮐ مدﺮـﻣ نﺎﯿﻣ ﯽﮕ )

،ﯽﯾﺎـﻤﻨﻫر 1387

.(

زا يرادرﻮـﺧﺮﺑ ﯽـﮕﻨﻫﺮﻓ نﺎـﺑز

كﺮﺘﺸﻣ

، تادﺎﻘﺘﻋا كﺮﺘﺸﻣ

،كﺮﺘﺸﻣ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ و ﺗ ﯽﻣ

ﻧاﻮ ﺪ رد ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ ياﺮﺑ ﯽﻠﻣﺎﻋ

ددﺮﮔ ﻊﻣاﻮﺟ ﻦﯾا

.

ﺚﺤﺑ

ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﺮﮐذ ﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ ار يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺮﯿﮔ ﻞﮑﺷ رد ﻢﻬﻣ و ﯽﺳﺎﺳا ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ﯽﮑﯾ .

رد فﺪﻫ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻠﺻا ،ﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ

ﺐﻠﺟ ،ﻪﺑذﺎﺟ نوﺪﺑ ﻪﮐ اﺮﭼ ﺖﺳا يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪـﺑ تﺎﻣﺪـﺧ ﻪـﺋارا ًﺎـﺒﻗﺎﻌﺘﻣ و ﻒﯿﻌـﺿ ،ﺎﻫﺪﺼـﻘﻣ ﻪـﺑ ﺮﮕـﺷدﺮﮔ بﺬـﺟ و

ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺰﯿﻧ ناﺮﮕﺷدﺮﮔ .

ﺖـﯿﻤﻫا ﺎﺑ يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻖﻧور و رﻮﻬﻇ رد ﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ نﺪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ و ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ

دﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﻘﻠﺗ .

ﺖـﺳا ﯽـﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ ،يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ .

ﻞﻣﺎـﺷ ﻪـﮐ ﯽـﮕﻨﻫﺮﻓ ﺮـﺻﺎﻨﻋ

ﺎﺗ يﺎﻫ نﺎﻣدﺎﯾ ،ﯽﺨﯾر

ﻌﻘﺑ ،يرﺎﻤﻌﻣ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ ـ

و ﺎﻫ حﻮﻟ و ﺎﻫ ﻪ ...

يﺎﻫ يراﺪﯿﺑ و ﺎﻫ ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ هﺪﻨﻨﮐ ﺲﮑﻌﻨﻣ ﺖﺳا

ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﻪﯿﺣﺎﻧ نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣدﺮﻣ )

،داﮋﻧ هﺮﻗ 1386 (.

ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ ﺖﯾﻮﻫ

ﻮﻧﺎﯿﻗا ﺎﺗ ﻦﯿﭼ زا تﺎﻋﻮﻨﺗ ﻦﯾا و ﺖﺳا نﺎﺴﮑﯾ ﯽﻧﺪﻤﺗ و ﯽﻧﺎﺑز تﺎﻋﻮﻨﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ نﺎﻬﺟ ﻪﻤﻫ رد ﺲﻠﻃا س

دﻮﺟو ﺎﺑ دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﯾد ﺎﻬﮕﻨﻫﺮﻓ تادﺪﻌﺗ .

ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ نآ يﺎـﻬﯿﮔﮋﯾو ﻦﯾﺮـﺗ ﻪﺘﺴـﺟﺮﺑ زا ﺪﯾﺎﺷ ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ رد عﻮﻨﺗ و

ﺪـﺷﺎﺑ

. .دور ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﻨﯾد تﺎﺴﯿﺳﺄﺗ و ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ ﺖﯾﻮﻫ ﻦﯾﻮﮑﺗ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯽﺳﺎﺳا ﻞﻣﺎﻋ ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ ﻦﯾا هﻮﯿـﺷ ﻪـﮐ يرﻮـﻃ ﻪﺑ

ﻫ ـ ﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ يﺎ ـ

يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا ﮏﯾ ﺮﻫ رد ﯽ هدﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﯽﻣﻼﺳا

دﻮـﺷ ﯽـﻣ هﺪﻫﺎﺸـﻣ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ رد تﺪﺣو ﺎﻣا ،ﺖﺳا

و دﺎﺼـﺘﻗا ،ﺖـﺳﺎﯿﺳ ،ﺐﻫﺬﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻠﻣاﻮﻋ زا يﺮﯾﺬﭘﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،لﺎﺳ ﺪﺻرﺎﻬﭼ و راﺰﻬﮑﯾ لﻮﻃ رد ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ. ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد صﺎﺧ يا هﻮﯿﺷ و ﮏﺒﺳ يا هرود ﺮﻫ رد ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻌﺿو )

،ﯽﻧﺎﯿﮐ 1374 .(

ﻦﺗرﺎﻣ ) 1382 ( ﮑﻣ و يرﺎﻤﻌﻣ درﻮﻣ رد ار ﻪﻧﺎﮔ ﺞﻨﭘ ﺐﺗﺎ ﯽﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ

ﯽﻣ ﺮﺑ دﺮﻤﺷ :

ﻪﯾرﻮﺳ ﺐﺘﮑﻣ 

.

ﻞﻣﺎﺷ بﺮﻐﻣ ﺐﺘﮑﻣ 

ﺲﻧﻮﺗ ، ﺮﯾاﺰﺠﻟا ، ﺶﮐاﺮﻣ و ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا .

ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻧاﺮﯾا ﺐﺘﮑﻣ 

ناﺮﯾا ، قاﺮﻋ ، ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﯿﺳآ ،

نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا زا ﯽﺸﺨﺑ و

نﺎﺘﺴﮐﺎﭘ .

ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻧﺎﻤﺜﻋ ﺐﺘﮑﻣ 

ﻪﯿﮐﺮﺗ و ﯽﻟﻮﺗﺎﻧآ .

ﺪﻨﻫ ﺐﺘﮑﻣ 

.

ﺎﯿﻧﺮﯿﭘ ) 1369 ( ياراد ار مﻼﺳا روﺎﻨﻬﭘ نﺎﻬﺟ رد يرﺎﻤﻌﻣ و ﺮﻨﻫ ، 4

ﺪﻧاد ﯽﻣ يدﺎﯿﻨﺑ ي هﻮﯿﺷ :

يﺮﺼﻣ هﻮﯿﺷ  :

ﺼﻣ ،ﺎﻘﯾﺮﻓآ قﺮﺷ ﻞﻣﺎﺷ زﺎﺠﺣ ﺎﺗ ﯽﻧﻮﻣاﺮﯿﭘ يﺎﻫرﻮﺸﮐ و نادﻮﺳ ،ﺮ

.

ﯽﻣﺎﺷ هﻮﯿﺷ  :

ﻪﯿﮐﺮﺗ زا ﯽﺸﺨﺑ و ندرا ،نﺎﻨﺒﻟ ،ﻦﯿﻄﺴﻠﻓ ،ﻪﯾرﻮﺳ ﻞﻣﺎﺷ .

ﯽﺑﺮﻐﻣ هﻮﯿﺷ  :

ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا بﻮﻨﺟ و ﺮﯾاﺰﺠﻟا ،يزوﺮﻣا ﺶﮐاﺮﻣ ﻞﻣﺎﺷ .

ﯽﻧاﺮﯾا هﻮﯿﺷ  :

ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و يﺰﻧوﺪﻧا ،ﺪﻨﻫ ،نﺎﺘﺴﮑﯿﺟﺎﺗ ،نﺎﺘﺴﮑﺑزا ،نﺎﺘﺴﮐﺎﭘ ،نﺎﺘﺴﻧﺎﻐﻓا ،ناﺮﯾا ،قاﺮﻋ ﻞﻣﺎﺷ

ﻫ ﻦﯿﺸﻧ ﺦﯿﺷ يﺎ

سرﺎﻓ ﺞﯿﻠﺧ نﻮﻣاﺮﯿﭘ )

نﺎﻤﻋ .(

(5)

5

1 ـ ﻪﯾرﻮﺳ ﺐﺘﮑﻣ

ﯽﻨﺑ ناﺪﻧﺎﺧ ﻪﺑ دﻮﺧ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﺖﯿﻋوﺮﺸﻣ ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ﻪﯿﻣا

ﺪﻨﺘـﺷاد لوﺬﺒﻣ ار ﯽﺻﺎﺧ ﺖﯾﺎﻨﻋ ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫﺎﻨﺑ ﺖﺧﺎﺳ

. ﺖﺸـﮔ فوﺮـﻌﻣ ﻪﯾرﻮﺳ ﺐﺘﮑﻣ ﻪﺑ بﻮﻠﺳا ﻦﯾا ،ﺪﯾدﺮﮔ ثاﺪﺣا ﻪﯾرﻮﺳ ﯽﻨﻌﯾ نﺎﻧآ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﺰﮐﺮﻣ رد ﺎﻫﺎﻨﺑ ﻦﯾا ﺮﺜﮐا نﻮﭼ . . ﺪﯾدﺮﮔ ﺞﯾار ﺎﻬﻧآ يرﺎﻤﻌﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺲﻧاﺰﯿﺑ و ﯽﻣور يرﺎﻤﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ هرود ﻦﯾا رد

1 ـ 1 ـ ﯽﮔﮋﯾو ﻪﯾرﻮﺳ ﺐﺘﮑﻣ يﺎﻫ :

يﺮﯿﮔ رﺎﮑﺑ ﮓﻨﺳ ﺢﻟﺎﺼﻣ

، ﻒﻘﺳ ﯽﻧاوﺮﯿﺷ يﺎﻫ ،

قﺎـﻃ دﺮـﮔ ﻢﯿـﻧ و ﯽﺒـﺳا ﻞـﻌﻧ يﺎـﻫ

، ، ﯽﻧﺎﺘﺴـﺒﺷ يﺎﻀـﻓ ، شﻮﮔرﺎـﻬﭼ يﺎـﻫ هرﺎـﻨﻣ ،ﻞﮑﺷ ﻞﯿﻄﺘﺴﻣ نﻼﭘ ،ﻦﺤﺻ فاﺮﻃا رد يﺎﻫقاور ،يﺮـﺑ ﭻـﮔ تﺎـﻨﯿﺋﺰﺗ

ﮏﯿﯾازﻮﻣ و يرﺎﮐ ﯽﺷﺎﻘﻧ يراﻮﯾد يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ

. خﺎﮐ ﺖﺧﺎﺳ ياﺮﺑ هرود ﻦﯾا رد ﻪﺸﻘﻧ نﻼﭘ زا ﺎﻫ

يﺎﻫ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ژد و ﯽﻣﺎﻈﻧ

ﭻﮔ تﺎﻨﯿﺋﺰﺗ ﺎﺑ ﮏﯿﯾازﻮﻣ ،يﺮﺑ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يراﻮﯾد ﯽﺷﺎﻘﻧ و يرﺎﮐ )

،ﻦﺗرﺎﻣ و گﻮﻫ 1375

.(

1 ـ 2 ـ فوﺮﻌﻣ يﺎﻫﺎﻨﺒ :

ﯽﮔﮋﯾو ﻪﮐ هﺮﺨﺼﻟا ﮥﺒﻗ هﺪﻫﺎﺸﻣ نآ رد ﯽﺴﻧاﺰﯿﺑ ﺮﻨﻫ يﺎﻫ

ﯽﻣ دﻮـﺷ

، ﺎـﯾ اﺮـﻤﻋ خﺎﮐ هﺮـﻤﻋ ﺮﯿﺼـﻗ

و ﺮﯿﺤﻟا خﺎﮐ ﻧﺮﮐذ ﻞﺑﺎﻗ

ﺪ . ﻞﮑﺷ 2 هﺮﺨﺼﻟا ﮥﺒﻗ ، ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ سﺪﻘﻤﻟا ﺖﯿﺑ رد ار ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻨﺑ ﻦﯾﺮﺗ ﻦﻬﮐ

.

ﻞﮑﺷ 2 سﺪﻘﻤﻟا ﺖﯿﺑ ،هﺮﺨﺼﻟا ﮥﺒﻗ ـ )

ﻪﯾرﻮﺳ ﺐﺘﮑﻣ (

2 ـ قاﺮﻋ ﺐﺘﮑﻣ

زا ﺖﻣﻮﮑﺣ ﺖﯾﺰﮐﺮﻣ مﻼﺳا نﺎﻬﺟ ﺮﺑ نﺎﯿﺳﺎﺒﻋ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ﺎﺑ قاﺮﻋ ﻪﺑ ﻪﯾرﻮﺳ

) داﺪـﻐﺑ ﻪـﺑ ﻖﺸﻣد (

ﺖـﻓﺎﯾ ﺮـﯿﯿﻐﺗ .

ﻦـﯾا رد

ﺎﺑ مﻼﺳا نﺎﻬﺟ ﯽﺳﺎﯿﺳ تﺪﺣو هرود يﺮـﻨﻫ ﺮـﺻﺎﻨﻋ و ﮓـﻨﻫﺮﻓ ذﻮـﻔﻧ هار و ﺖـﻓر ﻦﯿﺑ زا ناﺮﯾا ﺮﺑ نﺎﯿﻗﻮﺠﻠﺳ ﺖﻣﻮﮑﺣ

نﺎﻬﺟ رد ﯽﻧاﺮﯾا ﺪﯾدﺮﮔ ﺪﻋﺎﺴﻣ مﻼﺳا

. ﯽﻣ ار ﺖﻠﺼﺧ ﻦﯾا قاﺮﻋ ﺐﺘﮑﻣ يرﺎﻤﻌﻣ رد ناﻮﺗ

) هرود ﯽﺳﺎﺒﻋ ي (

زﺎﺑ ﺖﺧﺎﻨـﺷ

. و ﯽﻧزقﺎﻃ ﺖﻨﺳ و (ﯽﻧﺎﺳﺎﺳ و ﯽﻧﺎﮑﺷا) ناﺮﯾا ي ر ﺎﻤﻌﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا هرود ﻦﯾا رد و يﺮـﺟآ ﺢﻟﺎﺼـﻣ و ناﺮـﯾا يزﺎـﺳﺪﺒﻨﮔ

هرﺎﻨﻣ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﭻﯿﭘرﺎﻣ يﺎﻫ ﺪﺷ

.

2 ـ 1 ـ ﯽﮔﮋﯾو قاﺮﻋ ﺐﺘﮑﻣ يرﺎﻤﻌﻣ يﺎﻫ يﺮﯿﮔ رﺎﮑﺑ:

ﺮﺟآ ﺢﻟﺎﺼﻣ

، ﻞﮑﺷ ﻞﯿﻄﺘﺴﻣ نﻼﭘ

، ﯽﻧﺎﺘﺴﺒﺷ يﺎﻀﻓ

، قاور رد ﺎـﻫ

ﻦﺤﺻ يﻮﺳ ﻪﺳ

، ﮔ تﺎﻨﯿﺋﺰﺗ ـ

ﭻ ﯽﺷﺎﻘﻧ و يﺮﺑ ﻫ

ـ يراﻮﯾد يﺎ

، سﻮﻗ ﻫ ـ دﺮﮔ يﺎ ﯽﺑﺮﺿ و

، هرﺎﻨﻣ ﯽـﻧوﺰﻠﺣ ﺎـﯾ ﭻﯿﭘرﺎـﻣ يﺎـﻫ

ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . ﻮﻣا و ﯽﺳﺎﺒﻋ يرﺎﻤﻌﻣ سﺎﯿﻗ رد ﻪﮐ دﻮﻤﻧ حﺮﻄﻣ ﺪﯾﺎﺑ ي

هرود يرﺎﻤﻌﻣ ﻦﯾﺰـﻣ ﯽـﺳﺎﺒﻋ ي

ﺮـﺻﺎﻨﻋ ياراد و ﺮـﺗ

هرود ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻨﯿﺋﺰﺗ هدﻮﺑ يﻮﻣا ي

ﺖﺳا )

،گﻮﻫ 1368 .(

(6)

6

2 ـ 2 ـ فوﺮﻌﻣ يﺎﻫﺎﻨﺒ :

ﻞﮐﻮﺘﻤﻟا ﺪﺠﺴﻣ ﺎﯾ اﺮﻣﺎﺳ ﻊﻣﺎﺟ ﺪﺠﺴﻣ

، ﯽﺘﺳﻮﺣ خﺎﮐ ا

ﯽﻧﺎﻗﺎﺨﻟ

، ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﯾﺮﺼﻨﺘﺴﻤﻟا ي

، ﺪﺠﺴﻣ

ﻪﯿﻤﻇﺎﮐ

، يدروﺮﻬﺳ ﺮﻤﻋ ﺦﯿﺷ هﺎﮕﻣارآ دﺮﺑ مﺎﻧ ار

. ﻞﮑﺷ 3 ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار داﺪﻐﺑ ﻪﯾﺮﺼﻨﺘﺴﻤﻟا ﻪﺳرﺪﻣ ، .

ﻞﮑﺷ 3 داﺪﻐﺑ ﻪﯾﺮﺼﻨﺘﺴﻤﻟا ﻪﺳرﺪﻣ ، )

قاﺮﻋ ﺐﺘﮑﻣ (

3 يﺮﺼﻣ ﺐﺘﮑﻣ ـ

ﺮﻤﻋ هﺎﺗﻮﮐ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﻦﺘﻓﺎﯾ ﺖﻣﻮﮑﺣ ﺎﺑ

» ﯽﻧﻮﻟﻮﻃ

« ﻼﺳا ﺮﻨﻫ زا زﺎﺘﻤﻣ يا ﻪﺧﺎﺷ،ﺮﺼﻣ ﺮﺑ يرﺎـﻤﻌﻣ ي هﻮﯿـﺷ ﻪﻣادا ﻪﮐ ﯽﻣ

ﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ ﺖﺳا قاﺮﻋ .

ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ مﺎﻤﺗ ترﺎﻤﻋ يﺎﻫ ﯽﻣﻼﺳا ﺮﺼﻣ رد ﺮﻬﺷ هﺮﻫﺎﻗ راﺮﻗ ﺪﻧراد نﻮﯿﻤﻃﺎﻓ. ﺪﺟﺎﺴﻣ

يرﺎﯿﺴﺑ

رد هﺮﻫﺎﻗ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺪﻧا و ﺲﭘ زا نآ ﺎﻫ ﺰﯿﻧ ﻦﯿﻃﻼﺳ ﻪﻠﺴﻠﺳ

كﻮﻠﻤﻣ ﻪﺑ ﻦﯿﺋﺰﺗ ﺮﻬﺷ ﺎﺑ ﺪﺟﺎﺴﻣ و داﺪـﻌﺗ يدﺎـﯾز سراﺪـﻣ

ﯽﻧآﺮﻗ ﻪﻣادا ﺪﻧداد و زا ﯽﯾﺎﺠﻧآ ﻪﮐ ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺮﺑ

بآ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺮﯿﻬﻄﺗ هﺪﻨﻨﮐ ﻢﺴﺟ و نﺎﺟ ﺪـﯿﮐﺎﺗ هدﺮـﮐ ،ﺪـﻧدﻮﺑ ﻦـﯾا

سراﺪﻣ رد رﺎﻨﮐ بآ يﺎﻫ

،يرﺎﺟ

،ﻞﯿﺒﺳ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺪﻧﺪﺷ . ﻦﯾا ﻦﯿﻃﻼﺳ ﺐﺒﺳ

شﺮﺘﺴﮔ نوﺰﻓازور

ﺮﺼﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﺎﺗ ﺎﺠﻧآ

ﻪﮐﯽﻣﻼﺳانﺪﻤﺗ ﯽﮔرﺰﺑهﺪﯾﺪﻧ ارهﺮﻫﺎﻗ ﻪﮐ نآ» :ﺪﯾﻮﮔﯽﻣ نوﺪﻠﺧ ﻦﺑا.ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷمﻼﺳا نﺎﻬﺟﺰﮐﺮﻣناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﺼﻣ ار ﯽﻤﻧ

،ﺪﺳﺎﻨﺷ ﺮﺼﻣ ﺖﺨﺘﯾﺎﭘ و غﺎﺑ نﺎﻬﺟ و قاور مﻼﺳا ﺖﺳا .«

3 ـ 1 فوﺮﻌﻣ يﺎﻫﺎﻨﺑ ـ :

ﻪـﺳرﺪﻣ ،ﻮﺨﯿـﺷ ﺮـﯿﻣا ﻪﻌﻣﻮـﺻ ،ﺮﺼـﻨﻟا بﺎـﺑ ،وﺮـﻤﻋ ﺪﺠﺴﻣ ،ﺮﻫزﻻا ﺪﺠﺴﻣ ،نﻮﻟﻮﻃ ﻦﺑا ﺪﺠﺴﻣ

و ﺪﻤﺤﻣ نﺎﻄﻠﺳ ...

ﺪﻧﺮﮐذ ﻞﺑﺎﻗ .

ﻞﮑﺷ 4 ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺮﺼﻣ ﺮﻫزﻻا ﺪﺠﺴﻣ ، .

(7)

7

4 ـ ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا ﺐﺘﮑﻣ

ﻂﻠﺴﺗ زا ﺲﭘ ﻪﯿﻣا ﯽﻨﺑ فﻼﺳا زا نﺎﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ

ا ﯽﺑﻮﻨﺟ ﺖﻟﺎﯾا ﺮﺑ ﺳ

ﺮﻬﺷ و ﺲﻟﺪﻧا ،ﺎﯿﻧﺎﭙ ﻪﺒﻃﺮﻗ

ﺘﯾﺎـﭘ ﻪـﺑ بﺎـﺨﺘﻧا ﯽﺘﺨ

ﺪﻧﺪﺷ . ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا رد مﻼﺳا ﺞﯾوﺮﺗ و شﺮﺘﺴﮔ ﺚﻋﺎﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾا ﺪﯾدﺮﮔ

. مﻼـﺳا ﺐﻫﺬـﻣ ﻪـﺑ ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا مدﺮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ

ﺪﻧﺪﯾوﺮﮔ . ﯽﻣﻼﺳا ﮓﻨﻫﺮﻓ اﺬﻟ ـﯾا ﺎـﺑ ﺖﻓﺎﯾ شﺮﺘﺴﮔ نﺎﻣﺎﺳ نآ رد

رد ﻪﯾرﻮـﺳ يرﺎـﻤﻌﻣ بﻮﻠـﺳا و ﺮـﺻﺎﻨﻋ ﻒﯿـﺻﻮﺗ ﻦ

ﺞﯾار ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا ﺪﯾدﺮﮔ

.

4 ـ 1 ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا ﺐﺘﮑﻣ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ـ :

هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ و نﻼﭘ زا يﺮﯿﮔ

ﻪـﯿﻟوا ﺮﮑﻔﺗ زا ﻪﯾرﻮﺳ ﺪﺟﺎﺴﻣ ﻪﺸﻘﻧ

هدﺎﺳ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ مﻼﺳا ﯽﺑ و ﯽﯾاﺮﮔ

دﻮﻤﻨﻧ يوﺮﯿﭘ ﯽﮕﯾاﺮﯿﭘ ﻣ ﻪﺑ ار ﯽﺸﯾﺎﻤﻧ و ﯽﻨﯿﺋﺰﺗ و ﻞﻠﺠﻣ يرﺎﻤﻌﻣ ﮏﯾ و

ءاﺮـﺟا ﻪـﻠﺣﺮ

دروآرد . ﯽﮔﮋﯾو زا ﺮﮕﯾد يﺎﻫ

هﻮﯿﺷ ﻦﯾا ﯽﻣ يرﺎﻤﻌﻣ ي

نﺎﺘﺴﺒﺷ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﮕﻨـﺳ ﺢﻟﺎﺼـﻣ ،ﻖـﻤﻋ ﻢـﮐ طﺎﯿﺣ ﻖﯿﻤﻋ يﺎﻫ

ﻒﻘﺳ يﺎﻫ ﯽﻧاوﺮﯿﺷ

، قﺎﻃ هﺮﮕﻨﮐ ﯽﺒﺳا ﻞﻌﻧ يﺎﻫ راد

) يﺮﺒﻟاد ﺎﯾ يرﺪﺒﺷ (

و و يرﺎـﮐ ﺲﻧﺮﻘﻣ تﺎﻨﯿﺋﺰﺗ ﭻـﮔ

هرﺎـﺷا يﺮـﺑ

ﻮﻤﻧ د . ﻖﻤﻋ ﻢﮐ طﺎﯿﺣ رد ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا و ﻪﯾرﻮﺳ ﺪﺟﺎﺴﻣ ﺰﯾﺎﻤﺗ ﻪﺟو )

ﮏﭼﻮﮐ ( نﺎﺘﺴﺒﺷ و ﯽـﻣ ﻖﯿﻤﻋ يﺎﻫ

ﺪـﺷﺎﺑ ) و ﺪـﻧﺎﮐورﺎﺑ

،ﺲﺗرﻮﻧﺪﺑ 1386

( .

4 ـ 2 ـ فوﺮﻌﻣ يﺎﻫﺎﻨﺑ :

اودﺮﮐ رد ﻪﺒﻃﺮﻗ ﻊﻣﺎﺟ ﺪﺠﺴﻣ

، ﻪﻃﺎﻧﺮﻏ ﺎﯾ اﺮﻤﺤﻟا خﺎﮐ ادﺎﻧاﺮﮔ رد

دﻮـﺷ ﯽﻣ ﺮﮐذ .

ﻞﮑـﺷ 5 خﺎـﮐ ،

ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا اﺮﻤﺤﻟا .

ﻞﮑﺷ

5 اﺮﻤﺤﻟا خﺎﮐ ـ )

ﻪﻃﺎﻧﺮﻏ ( ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا ) ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا ﺐﺘﮑﻣ (

6 ـ ﺘﮑﻣ ﯽﻧﺎﻤﺜﻋ ﺐ :

ﺎﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا ،ﺮﯿﻐﺻ يﺎﯿﺳآ ﻪﺑ مﻼﺳا شﺮﺘﺴﮔ زا ﺲﭘ ﻪﻄﻠـﺳ ﺮﯾز يﺮﺠﻫ ﻢﺘﺸﻫ و ﻢﺘﻔﻫ نﺮﻗ

ﯽﻗﻮﺠﻠـﺳ نﺎـﻤﮐﺎﺣ ي

ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫﺎﻨﺑ ﻦﯿﻟوا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ هدﻮﺑ ﺪـﻧراد ار ناﺮـﯾا ﯽﻣﻼـﺳا يرﺎﻤﻌﻣ يﻮﺑ و ﮓﻧر هﺪﺷ ثاﺪﺣا

. ،نﺎﯿﻗﻮﺠﻠـﺳ زا ﺲـﭘ

نﺎﯿﻧﺎﻤﺜﻋ ﻧ نﺮﻗ رد و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳد رد ار ﺖﻣﻮﮑﺣ نﺎﻤﻠﺴﻣ

ﺪﻧﺪـﺷ لﺪـﺑ ﺰـﯿﮕﻧا ﺐـﻋر ترﺪـﻗ ﮏـﯾ ﻪـﺑ يﺮـﺠﻫ ﻢـﻬ

. ﯽﻣ ًﺎﻘﻘﺤﻣ و هدﻮﺑ يرﺎﻤﻌﻣ رد صﻮﺼﺨﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا ﯽﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ ياﺮﺑ ﯽﺟوا يﻪﻄﻘﻧ نﺎﯿﻧﺎﻤﺜﻋ ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ ناﻮـﻨﻋ ناﻮـﺗ

ﺪﻧراد راﺮﻗ نﺎﻬﺟ ﺪﺟﺎﺴﻣ ﻦﯾﺮﺗﺎﺒﯾز ﻒﯾدر رد ﻪﯿﮐﺮﺗ ﺪﺟﺎﺴﻣ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ .

ﺮـﺻﺎﻨﻋ زا هدﺎﻔﺘـﺳا و ﻪـﯿﮑﺗ ﺎـﺑ ﯽﻧﺎـﻤﺜﻋ ﺐﺘﮑﻣ

يرﺎﻤﻌﻣ ﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﺲﻧاﺰﯿﺑ

دﻮﻤﻧ ﺖﯿﺒﺜﺗ ار دﻮﺧ ﺖﯾﻮﻫ ﺎﯿﻓﻮﺻﺎﯾا يﺎﺴﯿﻠﮐ ص .

ﻪﺑ ﯽﻧﺎﻤﺜﻋ ﺐﺘﮑﻣ يرﺎﻤﻌﻣ ﺐـﺘﮑﻣ ﺪـﻨﻧﺎﻣ

ﺖﺳا هدﻮﻤﻨﻧ يوﺮﯿﭘ مﻼﺳا ﻪﯿﻟوا ﺮﮑﻔﺗ زا ﺎﯿﻧﺎﭙﺳا .

ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻫﺎﺷ هﻮﯿﺷ ﻦﯾا رد ﺎـﻨﺑ ﯽـﻧوﺮﯿﺑ يﺎـﻤﻧ ﻪـﺑ رﺎﻤﻌﻣ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ

ﻢﯿﺘﺴﻫ )

،ﻦﺗرﺎﻣ و گﻮﻫ 1382

( .

(8)

8

6 ـ 1 ـ ﯽﮔﮋﯾو ﯽﻧﺎﻤﺜﻋ ﺐﺘﮑﻣ يﺎﻫ يﺮﯿﮔ رﺎﮑﺑ :

ﻨﺳ ﻪﯿﻟوا ﺢﻟﺎﺼﻣ ﮓ

، ﻪﻧﺎﺧ ﺪﺒﻨﮔ خاﺮﻓ و ﻊﯿﺳو يﺰﮐﺮﻣ ي

، نﺎﺘﺴﺒﺷ رد ﺎـﻫ

ﻪﻧﺎﺧﺪﺒﻨﮔ ﻦﯿﻓﺮﻃ

، ﺎﻨﺑ نوﺮﯿﺑ يﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ )

ﺖﻬﺑا ﺮﭘ ﯽﻧوﺮﯿﺑ يﺎﻤﻧ (،

دﺪـﻌﺘﻣ ﯽـﻋﺮﻓ ﺎﻫﺪـﺒﻨﮔ ﻢﯿـﻧ و يﺰـﮐﺮﻣ ﺪﺒﻨﮔ

، . ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﺴﻧاﺰﯿﺑ ياهﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ يﻮﺳ رﺎﻬﭼ رد ﺎﻫهرﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا،ﯽﻧﺎﮑﻠﭘ يﺎﻫقﺎﻃ زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﯽﻏﺎـﯾ ﻪـﺳرﺪﻣ ،نﻮﺗﺎﺧﺎﻣﺎﻣ هﺎﮕﻣارآ ،ﻪﯿﻧﺎﻤﯿﻠﺳ ﺪﺠﺴﻣ ،ﻪﯿﻓﻮﺻﺎﯾا ﺪﺠﺴﻣ ،لﻮﺒﻣﺎﺘﺳا ﻊﻣﺎﺟ ﺪﺠﺴﻣ

ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ هدﺮﺑ مﺎﻧ نازﺎﺑ .

ﻞﮑﺷ 6 ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار لﻮﺒﻣﺎﺘﺳا ﻊﻣﺎﺟ ﺪﺠﺴﻣ ، .

ﻞﮑﺷ

6 لﻮﺒﻣﺎﺘﺳا ﻊﻣﺎﺟ ﺪﺠﺴﻣ ـ ـ

ﻪﯿﮐﺮﺗ ) ﯽﻧﺎﻤﺜﻋ ﺐﺘﮑﻣ (

7 ﺪﻨﻫ ﺐﺘﮑﻣ ـ

ﺎﺗ ﺪﻨﻫ و ﺰﻣر ﺮﭘ يﺮﻨﻫ مﻼﺳا زا ﻞﺒﻗ هرود و دﺎﻤﻧ ياراد و زار

دﻮﺑ هرﺎﻌﺘﺳا .

ﻦﯿﻃﻼـﺳ نارود زا ﺪـﻨﻫ ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ

هرود رد و دﻮﺷ ﯽﻣ زﺎﻏآ ﯽﻠﻫد ي

» هﺎﺷ ﺮﺒﮐا « ﺪﺳر ﯽﻣ دﻮﺧ ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ جوا ﻪﺑ .

ﺖﻨـﺳ زا ﯽـﻘﯿﻔﻠﺗ ﺪـﻨﻫ ﯽﻣﻼـﺳا رﺎﺛآ

و ﺪﻨﻫ ﯽﻣﻮﺑ يﺎﻫ ﺖﺳا ﯽﻣﻼﺳا ﮏﺒﺳ

. ،ﺪـﻨﻫ نﺎـﯾرﻮﻤﯿﺗ ﺪـﻬﻋ زا هﺪﻧﺎﻣ يﺎﺟﺮﺑ يﺎﻫﺎﻨﺑ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﺎـﮕﻣارآ يﺎـﻫﺎﻨﺑ

ﯽﻫ «ﺮﻣﺮﻣ» و «خﺮﺳ» يﺎﻫ ﮓﻨﺳ زا ﺎﻫ هﺎﮕﻣارآ ﻦﯾا .ﺖﺳا

تﺎـﻨﯿﯾﺰﺗ ﺎـﺑ ﺰﺒـﺳﺮﺳ و ﻊﯿـﺳو يﺎﻫﺎﻀـﻓ رد و هﺪـﺷ يزﺎـﺳﺎﻤﻧ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ناواﺮﻓ .

هﺎﺷ نﻮﯾﺎﻤﻫ هﺎﮕﻣارآ ﯽﻠﻫد رد

، و هﺎﺷ ﺮﺒﮐا هﺎﮕﻣارآ ﻞﺤﻣ جﺎﺗ ﺰﯿﻧ

اﺮﮔآ ﺮﻬﺷ رد ﺪـﺷﺎﺑ ﯽﻣ

. ﻞﮑـﺷ

7 ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻞﺤﻣ جﺎﺗ ، .

(9)

9

8 ﯽﻧاﺮﯾا ﺐﺘﮑﻣ ـ

ﻞﻣﺎـﺷ و هدﻮﺑ ﺮﺗ هدﺮﺘﺴﮔ و ﺮﺗ ﺪﻨﻤﺷزرا ﻪﻤﻫ زا ﮏﺒﺳ ﻦﯾا 4

ﺪـﺷﺎﺑ ﯽـﻣ ﯽﻧﺎﻬﻔـﺻا و يرذآ ،يزار ،ﯽﻧﺎـﺳاﺮﺧ ﮏﺒـﺳ

) ،نﺎﯾرﺎﻤﻌﻣ 1383

(.

8 ـ 1 ـ ﯽﻧﺎﺳاﺮﺧ ﮏﺒﺳ :

ﯽﻣﻼـﺳا يرﺎـﻤﻌﻣ ﮏﺒـﺳ ﻦﯿﻟوا ﯽﻧﺎﺳاﺮﺧ ﮏﺒﺳ ﯽـﻧاﺮﯾا ـ

ﺪـﺷﺎﺑ ﯽـﻣ .

رد ﺎـﻫﺎﻨﺑ ﻦﯿـﻟوا نﻮـﭼ

نﺎﺳاﺮﺧ هﺪﺷ دﺎﺠﯾا

ﺖﺳا ﺧ ﮏﺒﺳ ﻪﺑ اﺬﻟ ، ﺖﺳا فوﺮﻌﻣ ﯽﻧﺎﺳاﺮ

. ﻦﯿﻟوا نوﺮﻗ رد ﮏﺒﺳ ﻦﯾا )

1 ﺎﺗ 4 يﺮﺠﻫ ( هدﻮـﺑ ﺞﯾار

ﯽﻧاﺮﯾا ﯽﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺎﺑ ﯽﺑﺮﻋ ﺪﺟﺎﺴﻣ ﻪﺸﻘﻧ و نﻼﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ و )

ﯽﺗرﺎﭘ ( يﺎﻀـﻓ ﺎﺑ هدﺎـﺳ

) تﺎـﻨﯿﺋﺰﺗ ﺪـﻗﺎﻓ (

ثاﺪـﺣا ﺎـﻨﺑ

هﺪﺷ ﻧا ﺪ.

8 ـ 1 ـ 1 ـ ﯽﮔﮋﯾو ﻧﺎﺳاﺮﺧ ﮏﺒﺳ يﺎﻫ ﯽ

: يﺮﯿﮔ رﺎﮑﺑ ﺮـﺟآ و مﺎـﺧ ﺖﺸـﺧ ﻪﯿﻟوا ﺢﻟﺎﺼﻣ

، ﻞﮑـﺷ ﻞﯿﻄﺘﺴـﻣ نﻼـﭘ

، يﺎﻀـﻓ

ﯽﻧﻮﺘﺳ ﻞﻬﭼ ﺎﯾ ﯽﻧﺎﺘﺴﺒﺷ

، ﯽﺑ و هدﺎﺳ ﻪﯾاﺮﯿﭘ

) تﺎﻨﯿﺋﺰﺗ ﺪﻗﺎﻓ (

، ﻞﮕﻫﺎﮐ ﺶﺷﻮﭘ ًﺎﻫﺎﮔ ﺎﯾ تﺎﻨﯿﺋﺰﺗ و ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ

، هدﺎﻔﺘﺳا

هﺮﯾاد ﻊﻄﻘﻣ ﺎﺑ ﮏﻔﻨﻣ رﺎﻨﻣ ﮏﺗ زا ﺎﻨﺑ لﺎﻤﺷ رد يا

، سﻮﻗ ﻢﺨﺗ ،ﯽﻀﯿﺑ يﺎﻫ ﯽﻏﺮﻣ

و ﻧ يرﺎ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ .

ﯽﻧﺎـﺳاﺮﺧ ﮏﺒﺳ رد

نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ و ﯽﺑﺮﻋ ﺪﺟﺎﺴﻣ ﻪﺸﻘﻧ و نﻼﭘ ﺳا ﯽﻧاﺮﯾا ﺎﻨﺑ

ﺖ .

8 ـ 1 ـ 2 ـ يﺎﻫﺎﻨﺑ فوﺮﻌﻣ : ﻪﻧﺎﺨﯾرﺎﺗ ﺪﺠﺴﻣ نﺎﻐﻣاد ي

، ﺰـﯾﺮﯿﻧ ﻊﻣﺎـﺟ ﺪﺠﺴﻣ

، نﺎﺘـﺳدرا ﻊﻣﺎـﺟ ﺪﺠﺴـﻣ

، ﻊﻣﺎـﺟ ﺪﺠﺴـﻣ

نﺎﻬﻔﺻا

، نﺎﻣﺮﮐ رد ﻢﺑ گرا و

...

ﺪﻧدﺮﮔ ﯽﻣ ﺮﮐذ .

ﻞﮑﺷ 8 ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار نﺎﻐﻣاد ﻪﻧﺎﺨﯾرﺎﺗ ﺪﺠﺴﻣ ، .

ﻞﮑﺷ

8 نﺎﻐﻣاد ﻪﻧﺎﺨﯾرﺎﺗ ﺪﺠﺴﻣ ـ )

ﯽﻧﺎﺳاﺮﺧ ـ ﯽﻧاﺮﯾا ﮏﺒﺳ (

8 ـ 2 ـ زار ﮏﺒﺳ ي

:

،دراد مارآ و ﯽﺠﯾرﺪﺗ يﺪﻧور يرﺎﻤﻌﻣ بﻮﻠﺳا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﮏﯾدﺰﻧ و ﯽﻧﺎﺳاﺮﺧ بﻮﻠﺳا رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ زﺎﻏآ

هرود زا يزار ﮏﺒﺳ ﻪﺑ نآ نﺪﺷ

و رﺎﯾز لآ ي ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ترﻮﺻ نﺎﯿﻧﺎﻣﺎﺳ

. ﺲﭘ يرﺎﻤﻌﻣ ﮏﺒﺳ ﻦﯿﻣود يزار ﮏﺒﺳ

ناﺮﯾا رد مﻼﺳا زا ﯽﻣ

ﺪﺷﺎﺑ هرود رد نآ جوا ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ ي

. ﻦﯿـﻟوا نﻮﭼ ير ﺮﻬـﺷ رد ﺎـﻫﺎﻨﺑ

) زار ( ثاﺪـﺣا

ﺖﺳا فوﺮﻌﻣ يزار ﮏﺒﺳ ﻪﺑ ،هﺪﯾدﺮﮔ .

ﯽﻧﺎﺘﺴـﺒﺷ يﺎﻀـﻓ فﺬـﺣ ﮏﺒﺳ ﻦﯾا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا نﻮﺘـﺳ و

و نآ يﺎـﻫ

ناﻮﯾا ثاﺪﺣا و

ﯽﻣ ﯽﻧاﻮﯾا رﺎﻬﭼ نﻼﭘ ﺎﺑ ﺪﺒﻨﮔ ﺪﺷﺎﺑ

. ﮏﺒﺳ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا

ﻦﯾﺮﺗ و عﻮﻨﺘﻣ يرﺎﻤﻌﻣ ﮏﺒﺳ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻧاﺮﯾا

ـﺳا ﺖ

و .درادراﺮﻗ ﯽﺗرﺎﭘ و ﯽﺳرﺎﭘ ﮏﺒﺳ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ

(10)

10

8 ـ 2 ـ 1 ـ ﯽﮔﮋﯾو يزار ﮏﺒﺳ يﺎﻫ يﺮﯿﮔ رﺎﮑﺑ:

،ﺮﺟآ ﻪﯿﻟوا ﺢﻟﺎﺼﻣ ﻞﯿﻄﺘﺴﻣ نﻼﭘ

، ﻞﮑﺷ ﯽﻧاﻮﯾا يﺎﻀﻓ

، ناﻮﯾا ﺖﺧﺎﺳ ﺎـﺑ

،ﻞﮑﺷ ﻊﺑﺮﻣ نﻼﭘ قﺎﻃ زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﯽﻗﺎﻨﺟ يﺎﻫ )

راد هﺰﯿﺗ ( ، نآ تﺎـﻘﻠﻌﺘﻣ و ﺪـﺒﻨﮔ ﺖﺧﺎـﺳ )

شﻮـﭙﻠﯿﻓ و هراﻮـﺷﻮﮔ (

ﻪـﮐ

ﻪﺘﺧﺎﺳ ﯽﺑﻮﻨﺟ ناﻮﯾا ﺖﺸﭘ ﺮﺑ ﺎﻫﺪﺒﻨﮔ ﯽﻣ

ﺖـﺳا هﺪـﺷ ،

ﻣ جوز ﺖﺧﺎـﺳ ﯽﺑﻮـﻨﺟ ناﻮـﯾا ﺮـﺑ هرﺎـﻨ

، تﺎـﻨﯿﺋﺰﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا

) ﭻﮔ هﺮﮔ ،يرﺎﮐﺮﺟآ ،يﺮﺑ ﯽﺷﺎﮐ ،يزﺎﺳ

ﯽﺘﺸﺧ ( ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ .

8 ـ 2 ـ 2 ـ يﺎﻫﺎﻨﺑ فوﺮﻌﻣ هﺮﺒﻘﻣ:

ارﺎﺨﺑ رد ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ ﻞﯿﻋﺎﻤﺳا ﺮﯿﻣا ي

، ﻪﻏاﺮﻣ خﺮﺳ ﺪﺒﻨﮔ

، هﺮﺒﻘﻣ رد بذﺎﺟ نﻼﺳرا ﺮﯿﻣا ي

ﺪﻬﺸﻣ

، نﺎﻐﻣاد رد ﺖﺳوﺪﻧﺎﻤﻬﻣ جﺮﺑ

، ير ﺮﻬﺷ رد لﺮﻐﻃ جﺮﺑ

، رد سﻮﺑﺎﻗ ﺪﺒﻨﮔ نﺎﮔﺮﮔ

، ناﺪـﻤﻫرد نﺎﯾﻮﻠﻋ ﺪﺒﻨﮔ و

. ...

ﻞﮑﺷ 9 ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار سﻮﺑﺎﻗ ﺪﺒﻨﮔ ، .

ﻞﮑﺷ

9 سﻮﺑﺎﻗ ﺪﺒﻨﮔ ـ )

يزار ﮏﺒﺳ (

8 ـ 3 ـ يرذآ ﮏﺒﺳ :

نﻻﻮﻐﻣ دورو ﺎﺑ )

ﯽﻧﺎﺨﻠﯾا ( زﺎﻏآ يرﺎﻤﻌﻣ هﻮﯿﺷ ﻦﯾا ﺖـﺳا ﻪﺘـﺷاد ﻪـﻣادا ﻪﯾﻮﻔـﺻ نﺎـﻣز ﺎﺗ و ﺪﯾدﺮﮔ

. هرود . ﺖﺳا فوﺮﻌﻣ يرذآ ﮏﺒﺳ ﻪﺑ ﺪﯾدﺮﮔ ثاﺪﺣا ﺰﯾﺮﺒﺗ رد ﺎﻫﺎﻨﺑ ﻦﯿﻟوا نﻮﭼ ﮏﺒـﺳ زﺎـﻏآ ار نﺎـﺧ نازﺎـﻏ ﺖﻣﻮﮑﺣ ي

ﯽﻣ يرذآ ﺪﻨﻧاد

.

8 ـ 3 ـ 1 يرذآ ﮏﺒﺳ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ـ :

ﻦﯾا ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻞﺑﺎﻗ هﻮﯿﺷ ود ﻪﺑ دﻮﺧ ﮏﺒﺳ ﯽﻣ

ﺪﺷﺎﺑ :

ﻒﻟا : هﻮﯿﺷ هرود ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يرذآ ﮏﺒﺳ لوا ي ﯽﻧﺎﺨﻠﯾا ي

ﯽـﮔﮋﯾو ﺎـﺑ ﺰـﯾﺮﺒﺗ ﺖـﯾﺰﮐﺮﻣ ﻪﺑ يﺎـﻫ

يﺎـﻫﺎﻨﺑ ﺖﺧﺎـﺳ:

ﻢﯿﻈﻋ و گﺮﺘﺳ

، يدﻮﻤﻋ تﺎﺒﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻨﺑ

، ﻞﮑﺷ ﻞﯿﻄﺘﺴﻣ نﻼﭘ ﺎﺑ ناﻮﯾا ﺖﺧﺎﺳ

، يزﺎﺳ ناﻮﯾا رد عﻮﻨﺗ

، .ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑﺶﻘﻧ ﯽﺷﺎﮐ و مﺎﻓ ﻦﯾرز ﯽﺷﺎﮐ ،يﺮﺑﭻﮔ نﻮﭼ ﯽﺗﺎﻨﯿﺋﺰﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا

ب : هرود ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يرذآ ﮏﺒﺳ مود ي هﻮﯿﺷ ﻪﺑ يرﻮﻤﯿﺗ ي

ﯽـﮔﮋﯾو ﺎـﺑ ﺪﻨﻗﺮﻤـﺳ ﺖﯾﺰﮐﺮﻣ ﺎـﻫ

ي : ﻪﻗﺎـﺳ ﺖﺧﺎـﺳ

) هﺎﮔﻮﻠﮔ ( ﻪﻧﺎﺧ ﺪﺒﻨﮔ و ﺪﺒﻨﮔ يﺎﻀﻓ ﻦﯿﺑ

، ﺠﯾا ﺎـﻨﺑ ﯽﻣﺎـﻤﺗ رد فﺎﺻﺎﻧ حﻮﻄﺳ دﺎ

، ﯽـﺷﺎﮐ تﺎـﻨﯿﺋﺰﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا

قﺮﻌﻣ ) يرﺎﮐ ﮏﯿﯾازﻮﻣ (

ﺖﺳا . هرود ﯽﻣ يرذآ ﮏﺒﺳ يرﺎﻤﻌﻣ جوا يرﻮﻤﯿﺗ ي ﺪﺷﺎﺑ

.

8 ـ 3 ـ 2 فوﺮﻌﻣ يﺎﻫﺎﻨﺑ ـ :

ﻪﻧﺎﺧﺪﺻر ﻪﻏاﺮﻣ ي

، ﺰﯾﺮﺒﺗ رد هﺎﺸﯿﻠﻋ گرا

، ﻪـﯿﮑﺗ و ﻪﺳرﺪﻣ قﺎـﻤﺨﭼ ﺮـﯿﻣا ي

، ﻊﻣﺎـﺟ ﺪﺠﺴـﻣ

ﻦﯿﻣارو

، هﺮﺒﻘﻣ ﺎﯾ ﻪﯿﻧﺎﻄﻠﺳ ﺪﺒﻨﮔ ﺘﯾﺎﺠﻟوا ي

ﻮ،

هﺮﺒﻘﻣ ﯽﻠﯿﺑدرا ﻦﯾﺪﻟا ﯽﻔﺻ ﺦﯿﺷ ي

، هﺎﺸـﻧﺎﻬﺟ ﺎـﯾ ﺰـﯾﺮﺒﺗ دﻮـﺒﮐ ﺪﺠﺴﻣ

، .ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار دﺰﯾ قﺎﻤﺨﭼ ﺮﯿﻣا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ،10 ﻞﮑﺷ . ... و نﺎﺒﻨﺟرﺎﻨﻣ ،ﺪﻨﻗﺮﻤﺳ رد نﻮﺗﺎﺧ ﯽﺑﯽﺑ ﺪﺠﺴﻣ

(11)

11

ﻞﮑﺷ

10 قﺎﻤﺨﭼ ﺮﯿﻣا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ـ )

يرذآ ﮏﺒﺳ (

8 ـ 4 ـ ﯽﻧﺎﻬﻔﺻا ﮏﺒﺴ هﻮﯿﺷ ﻪﺑ:

هرود يرﺎﻤﻌﻣ ي ﻧﺎﻬﻔﺻا ﮏﺒﺳ ،ﻪﯾﻮﻔﺻ ي

قﻼﻃا ﯽ ﯽﻣ

دﻮﺷ . ﺎﻨﺑ ﻦﯿﻟوا نﻮﭼ ﺎـﻫ

ﺮﻬـﺷ رد

هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ نﺎﻬﻔﺻا ﺖﺳا

فوﺮﻌﻣ ﯽﻧﺎﻬﻔﺻا ﮏﺒﺳ ﻪﺑ هﺪﯾدﺮﮔ

ﺖـﺳا . هرود ﯽـﯾﻼﻃ ﺮﺼـﻋ ار سﺎـﺒﻋ هﺎـﺷ ﺖـﻣﻮﮑﺣ ي

ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻬﻔﺻا ﮏﺒﺳ ﺪﻨﻧاد

. ﮏﺒﺳ ﻦﯾا ﯽﻨﯿﺋﺰﺗ

يرﺎﻤﻌﻣ ﮏﺒﺳ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻧاﺮﯾا

ﺖﺳا .

8 ـ 4 ـ 1 ـ ﯽﮔﮋﯾو ﯽﻧﺎﻬﻔﺻا ﮏﺒﺳ يﺎﻫ :

يﺮﯿﮔ رﺎﮑﺑ ماودﺎﺑ و بﻮﻏﺮﻣ ﺢﻟﺎﺼﻣ

، هدﺎـﺳ ﯽﻌﻠﺿ ﺪﻨﭼ و ﻞﮑﺷ ﻞﯿﻄﺘﺴﻣ نﻼﭘ

، ﯽﻤـﺳر ﺎـﯾ يﺪـﻨﺑرﺎﮐ ،يﺪـﻨﺑيدﺰﯾ ،يرﺎﮐ ﺲﻧﺮﻘﻣ ،ﮓﻧرﺖﻔﻫ ،ﯽﺘﺸﺧ ﯽﺷﺎﮐ زا ﺎﻫﺎﻨﺑ تﺎﻨﯿﺋﺰﺗ رد ،ﯽﻧاﻮﯾا نﻼﭘ يﺪـﻨﺑ

ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

8 ـ 4 ـ 2 ـ يﺎﻫﺎﻨﺑ فوﺮﻌﻣ نﺎﻬﺟ ﺶﻘﻧ ناﺪﯿﻣ:

، نﺎﻬﻔﺻا رد نﻮﺘﺴﻠﻬﭼ خﺎﮐ

، نﺎﻬﻔﺻا رد ﺖﺸﻬﺑ ﺖﺸﻫ خﺎﮐ

، ﯽﻟﺎﻋ ترﺎﻤﻋ

ﭘ ،ﻮﭘﺎﻗ درﻮﻬﻟا ﻞ نﺎﺧ ي ) ﻞﭘ ﻪﺳ و ﯽﺳ (،

ﻪﺳرﺪﻣ ﻪﺳرﺪﻣ ﺎﯾ نﺎﻬﻔﺻا غﺎﺑ رﺎﻬﭼ ي هﺎﺷردﺎﻣ ي

، ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ نﺎـﺧ ﯽﻠﻌﺠﻨﮔ ي

نﺎﻣﺮﮐ رد

، ﺟاﻮﺧ ﻞﭘ ﻮ نﺎﻬﻔﺻا رد

، ﺰﯾﺮﺒﺗ رد ﯽﻠﺒﺷ ياﺮﺴﻧاورﺎﮐ ـ

ﻪﻧﺎﯿﻣ

، ﻦﯿﻣا ياﺮﺴﻧاورﺎﮐ زاﺮﯿـﺷ رد دﺎﺑآ

هدﺎـﺑآ – و

... . ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار نﺎﻬﻔﺻا ﻮﭘﺎﻗ ﯽﻟﺎﻋ ترﺎﻤﻋ ،11 ﻞﮑﺷ .دﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﮐذ

ﻞﮑﺷ 11 ﻗ ﯽﻟﺎﻋ ترﺎﻤﻋ ـ نﺎﻬﻔﺻا ﻮﭘﺎ

) ﺎﻬﻔﺻا ﮏﺒﺳ ﯽﻧ

(

(12)

12

يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ

ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ ﺖﯾﺎﮑﺣ و نﺎﯾوار ﻂﺳﻮﺗ ﯽﯾﺎﺒﯾز ﺖﯾاور ،

ﺮﮔ در ﯽﭘ رد ﻢﻟﺎﻋ ﻦﺘﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧا ﻪـﭼﺮﻫ ،نﺎﺟ رﺎﯾ يﺎﭘ

هﺪﯾوﺎﮐ ار ﺖﺳا ﯽﯾﺎﺒﯾز

نآ و ﺪﻧروآ ﮓﻨﭼ ﻪﺑ ار لﺎﻤﮐ ﺮﻫﻮﮔ ﺎﺗ ﺪﻧا وﺮـﻓ غاﺮـﭼ ،ﻖـﺣ ﯽﻠﺠﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺎﮔ

ﯽﻧﺎﺴـﮐ هار ناز

رﺎﯾ شﺮﻋ ﻪﺑ ﻞﺻو و ﺪﻨﺘﻘﯾﺮﻃ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ .

زا ﻪﮐ يﺮﻨﻫ

» اﺮﻤﺤﻟا « ﺎﺗ

» جﺎﺗ ﻞﺤﻣ

« ﯽـﺑ ﺮﺘﺴﺑ ، ﺖـﻓﺎﯾرد زا يﺮـﯿﻈﻧ

ﻪﻧﺎﻔﺷﺎﮐ تﺮﯿﺣ ﻢﺸﭼ ﺮﻈﻨﻣ رد ،بﺬﻬﻣ ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ي ا

ﺖﺳا هداد راﺮﻗ نﺎﯿﻧﺎﻬﺟ ياﺰﻓ .

ﯽـﺗوﺮﺛ ﯽﻣﻼـﺳا يرﺎﻤﻌﻣ ثاﺮﯿﻣ

ﺼﻋ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ دور ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﻧﺪﻤﺗ ﯽﻧﺪﻤﺗ تﻻﻮﺤﺗ و ﺮ

و زﺎـﺑ بﺮﻏ نرﺪﻣ يرﺎﻤﻌﻣ دﺎﺠﯾا هﺎـﮕﯾﺎﺟ ﻢـﻫ

ﻆﻔﺣ ار دﻮﺧ ﯽﻋاﺪﺑا و ﯽﯾﺎﺒﯾز ﺖﺳا هدﺮﮐ

. هﺮـﻬﺑ ﺎـﺑ ﯽﻣﻼـﺳا يﺎﻫرﻮﺸـﮐ ﺎـﺗ دروآ ﯽـﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار يا ﻪﻨﯿﻣز ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا

زا يﺮﯿﮔ يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﺑذﺎﺟ

رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ دﻮﺧ يﺎﻬﺒﻧاﺮﮔ يﺮـﯿﮔاﺮﻓ ﺎـﺑ و ﺪﻧور ﺶﯿﭘ ﯽﯾاﺮﮕﻤﻫ و تﺪﺣو دﺎﺠﯾا

زﺑ ﻫ نﺎ ذﻮﻔﻧ هار ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ دوﺪﺴﻣ ار ﺲﻧﺎﺠﺘﻣﺎﻧ يﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻢﺟﺎﻬﺗ و

.

ﻊﺟاﺮﻣ ،ﻦﺴﺣ ،ﯽﻬﻗ يرﺎﺨﻠﺑ )

1384 (،

» و ﺮﻨﻫ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﯽﻧﺎﺒﻣ ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ

« ﺮﻬﻣ هرﻮﺳ تارﺎﺸﺘﻧا ، .

،سﻮﺘﯿﺗ ،تﺎﻬﮐرﻮﺑ )

1387 ( ،

» ﯽﻣﻼﺳا ﺮﻨﻫ ﯽﻧﺎﺒﻣ

« ﺖﻘﯿﻘﺣ ﺮﺸﻧ ،يﺮﺼﻧ ﺮﯿﻣا ﻪﻤﺟﺮﺗ ، .

،ﻢﯾﺮﮐ ﺪﻤﺤﻣ ،ﺎﯿﻧﺮﯿﭘ )

1383 ( ،

» ﯽﻧاﺮﯾا يرﺎﻤﻌﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﮏﺒﺳ

« رﺎﻤﻌﻣ ﺮﺸﻧ ،نﺎﯾرﺎﻤﻌﻣ ﻦﯿﺴﺤﻣﻼﻏ ﻦﯾوﺪﺗ ، .

،يدﺎﻫ ﺪﯿﺳ ،ﯽﻫﺎﺷوﺮﺴﺧ )

1370 ( ،

» مﻼﺳا نﺎﻬﺟ يرﺎﻣآ ﺖﺧﺎﻨﺷ

« مرﺎﻬﭼ پﺎﭼ ،مﺮﺧ ﺮﺸﻧ ، .

،ﯽﻘﺗ ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﯾﺎﻤﻨﻫر )

1385 ( ،

» ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻢﺴﯾرﻮﺗ ﺶﯾﺎﻤﻫ

« ﯽﻧﺎﮔرزﺎﺑ قﺎﺗا ﺮﺘﻓد ، ندﺎﻌﻣ و ﻊﯾﺎﻨﺻ ترازو

.

،ﻦﺴﺣ ،داﮋﻧ هﺮﻗ )

1386 ( ،

» يﺮﯾﺬﭙﻧﺎﻤﻬﻣ و يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ ﻪﻣﺪﻘﻣ

« دﺎﺑآ ﻒﺠﻧ ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد تارﺎﺸﺘﻧا ، .

،ﻒﺳﻮﯾ ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻧﺎﯿﮐ )

1385 ( ،

» ناﺮﯾا يرﺎﻤﻌﻣ ﺮﻨﻫ ﺦﯾرﺎﺗ

« ﺖﻤﺳ تارﺎﺸﺘﻧا ، .

،ما اﺮﯾا ،سوﺮﯿﭘﻻ )

1376 ( ،

» نﺮـﻗ ﺎﺗ زﺎﻏآ زا ﯽﻣﻼﺳا ﻊﻣاﻮﺟ ﺦﯾرﺎﺗ 18

« يﺎـﻫ ﺶﻫوﮋـﭘ دﺎـﯿﻨﺑ ،هداز نﺎﻀـﻣر دﻮـﻤﺤﻣ ﻪـﻤﺟﺮﺗ ،

لوا پﺎﭼ ،يﻮﺿر سﺪﻗ نﺎﺘﺳآ ﯽﻣﻼﺳا .

،ﺎﺿر ،ﯽﮑﻟﺎﻤﻤﻟا ﯽﻓﻮﺘﺴﻣ )

1382 ( ،

» ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ يﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ

« لوا پﺎﭼ ،دﺰﯾ هﺎﮕﺸﻧاد تارﺎﺸﺘﻧا ، .

،يﺮﻧﺎﻫ ،ﻦﺗرﺎﻣ و نﺎﺟ ،گﻮﻫ )

1375 ( ،

» ﯽﻣﻼـﺳا يﺎـﻫ ﻦﯿﻣزﺮـﺳ رد يرﺎﻤﻌﻣ ﺮﻨﻫ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﮏﺒﺳ

« ،ﺪـﻧوﺎﺟرو ﺰـﯾوﺮﭘ ﻪـﻤﺟﺮﺗ ،

ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻤﻠﻋ تارﺎﺸﺘﻧا .

ر ،ﺪﻧاﺮﺑ ﻦﻠﯿﻫ ،تﺮﺑو

) 1380 ( ،

» ﯽﻨﻌﻣ و دﺮﮐرﺎﮐ ،ﻞﮑﺷ ؛ﯽﻣﻼﺳا يرﺎﻤﻌﻣ

« ا ﺖـﯾآ ﺮﻗﺎﺑ ﺮﺘﮐد ﻪﻤﺟﺮﺗ ، ...

تارﺎﺸـﺘﻧا ،يزاﺮﯿـﺷ هداز

لوا پﺎﭼ ،ﻪﻧزور .