١
ﻮﺟ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ و كﺎﺧ يرﻮﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ
يﺮﻤﮐ ﻦﯿﺴﺣ
1
ﯽﻔﯾﺮﺷ ﺪﯿﺳ فﻮﺋر ،*
2
1 - ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد رﺬﺑ يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد
هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ لﻮﺌﺴﻣ :*
2 - ﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ رﺎﯿﺸﻧاد ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎ
هﺪﯿﮑﭼ
و دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﺮـﺑ يور ﺪﯿـﺴﮐا ﻮﻧﺎـﻧ ﺎـﺑ ﯽـﺷﺎﭘ لﻮـﻠﺤﻣ و كﺎـﺧ يرﻮـﺷ ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ دﺮـﮑﻠﻤﻋ ياﺰـﺟا
ﻮـﺟ ﺎـﺑ ﯽـﺸﯾﺎﻣزآ ،
ﻪـﻧﺎﺨﻠﮔ رد راﺮــﮑﺗ ﻪـﺳ كﻮــﻠﺑ ﻪـﯾﺎﭘ حﺮــﻃ ﺐـﻟﺎﻗ رد ﻞــﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ترﻮـﺻ ﻪــﺑ
مﺎــﺠﻧا ﯽﻓدﺎـﺼﺗ ﻞــﻣﺎﮐ يﺎـﻫ ﺪـﯾدﺮﮔ
. درﻮــﻣ يﺎــﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ
يرﻮـﺷ ﺢﻄـﺳ رﺎـﻬﭼ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺳرﺮﺑ )
مﺪـﻋ يرﻮـﺷ لﺎـﻤﻋا و يرﻮـﺷ لﺎـﻤﻋا يﺎـﻫ
25 ، 50 و 75 هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ كﺎـﺧ رد رﻻﻮـﻣ ﯽـﻠﯿﻣ
ﮏــﻤﻧ زا (NaCl
يور ﺪﯿــﺴﮐا ﻮﻧﺎــﻧ ﺎــﺑ ﯽــﺷﺎﭘ لﻮــﻠﺤﻣ ﺢﻄــﺳ رﺎــﻬﭼ و )
،ﺮﻔــﺻ 25 /0 ، 5/
0 و 75 /0 ﺮــﺘﯿﻟ رد مﺮــﮔ (
ﺪــﻧدﻮﺑ . ﻪــﺴﯾﺎﻘﻣ
ﻦﯿﮕﻧﺎــﯿﻣ و دﺮــﮑﻠﻤﻋ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎــﺑ داد نﺎــﺸﻧ ﺎــﻫ دﺮــﮑﻠﻤﻋ ياﺰــﺟا
ﯽــﺷﺎﭘ لﻮــﻠﺤﻣ رد 75
/0 ﺎــﻧ ﺮــﺘﯿﻟ رد مﺮــﮔ يور ﺪﯿــﺴﮐا ﻮﻧ
× مﺪــﻋ
ﻢﮐ و يرﻮﺷ لﺎﻤﻋا نآ ﻦﯾﺮـﺗ
ﯽـﺷﺎﭘ لﻮـﻠﺤﻣ مﺪـﻋ رد ﺎـﻫ ×
ﻦﯾﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ يرﻮـﺷ ﺢﻄـﺳ
. ﯽـﻣ ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ﺪـﺳر
و دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﺶﯾاﺰﻓا ﻮـﺟ دﺮـﮑﻠﻤﻋ ياﺰـﺟا
ﯽـﻣ يرﻮـﺷ ﻂﯾاﺮـﺷ رد ﯽـﺷﺎﭘ لﻮـﻠﺤﻣ ﻪـﮐ دﺮـﮐ دﺎﻬﻨـﺸﯿﭘ ناﻮـﺗ
75 /0 ﻮﻧﺎـﻧ ﺮـﺘﯿﻟ رد مﺮـﮔ
دﻮﺷ هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ يور ﺪﯿﺴﮐا .
تﺎﻤﻠﮐ ﮐ يﺪﯿﻠ دﺮﮑﻠﻤﻋ ،يرﻮﺷ ،ﻮﺟ: دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا و
يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ،
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺶﯾاﺰـﻓا زور نوﺰـﻓا بﺎـﺠﯾا ﺖـﯿﻌﻤﺟ ﯽـﻣ
ﺪـﻨﮐ ﻪـﮐ ناﺰـﯿﻣ ﺪـﯿﻟﻮﺗ تﻻﻮـﺼﺤﻣ يزروﺎـﺸﮐ
ﺶﯾاﺰـﻓا ـﺑﺎﯾ ﺪ . يرﻮـﺷ بآ و كﺎـﺧ ا ز
ﻢﻬﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﻊﻧاﻮﻣ ﺶﯾاﺰﻓا نﺎـﻫﺎﯿﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪـﺑ
هﮋـﯾو رد ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﮏـﺸﺧ و ﻪـﻤﯿﻧ ﮏـﺸﺧ ﯽـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ . يرﻮـﺷ رد ـﺛا ﺮ ـﻈﻠﻏ ﺖ ﺶﯿـﺑ زا
ﺣ ﺪ نﻮﯾ يﺎﻫ ﻢﯾﺪـﺳ و ﺮـﻠﮐ ﺎـﺑ دﺎـﺠﯾا ﺶﻨـﺗ ﺰﻤـﺳا ي و ﺶﻫﺎـﮐ بﺬـﺟ ﺮـﺻﺎﻨﻋ درﻮـﻣ ﯽﯾاﺬـﻏ ﺎـﯿﻧ
ز هﺎـﯿﮔ ، ﻄـﺳ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺢ
ﻮـﻣرﻮﻫ ن
ﻠﯿــﺗا ﻦ د ر هﺎــﯿﮔ ، ــﺟﻮﻣ ﺐ ﻫﺎــﮐ ﺶ ــﺷر ﺪ ــﺸﯾر و ﻪ ــﺷر ﺪ هﺎــﯿﮔ ﯽﻣﻮــﻤﻋ ــﻣ
ﯽ دﻮــﺷ ) 11 ( . يﺮــﺼﻨﻋ يور رد ﻪــﮐ ﺖــﺳا يﺬــﻐﻣ ﺰــﯾر
ﺖـﯿﻟﺎﻌﻓ مﺎـﺠﻧا ياﺮـﺑ ﻢـﮐ رﺎﯿـﺴﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ و ﺰﺘﻨـﺳﻮﺘﻓ ﻞـﺜﻣ ﮏـﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ يﺎـﻫ
زﺎـﯿﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮـﭘ ﺰﺘﻨـﺳ ﺖـﺳا
) 10 ( . و ﺶﻨﻣرﺎﺘﻔﮕـﺷﻮﺧ
نارﺎـﮑﻤﻫ )
8 ( شراﺰـﮔ ﺪـﻧدﺮﮐ ﯽـﻤﻬﻣ ﺶـﻘﻧ يور ﻪـﮐ رد
دﻮـﺒﻬﺑ دﺮـﮑﻠﻤﻋ ﺖـﯿﻔﯿﮐ و مﺪـﻨﮔ
يرﻮـﺷ ﺶﻨـﺗ ﻂﯾاﺮـﺷ رد دراد
. ﯽـﺧﺮﺑ
ﺮـﻠﮐ و ﻢﯾﺪــﺳ بﺬــﺟ ندﻮـﻤﻧ دوﺪــﺤﻣ ﺎـﺑ يور ﺖــﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰـﻓا ﻪــﮐ ﺪـﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﺮــﺛا
ﯽـﻔﻨﻣ ارNacl
ﺶﻫﺎـﮐ هﺎــﯿﮔ رد ﯽــﻣ
ﺪــﻫد ) 3 .(
يدﺎﻬﻟاﺪﺒﻋ )
2 ( ﺰﮔ لﻮﻠﺤﻣ دﺮﮐ شرا يرﻮﺷ ﻂﯾاﺮﺷ رد يور تﺎﻔﻟﻮﺳ ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ
، ﺪﯾدﺮﮔ ﻮﺟ دﺮﮑﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺟﻮﻣ .
يرﻮﺷ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ زا
ﻢﻬﻣ لواﺪﺘﻣ و ﻦﯾﺮﺗ ﺶﻨﺗ ﻦﯾﺮﺗ
يﺎﻫ ﯽﻄﯿﺤﻣ رد ﺢﻄﺳ نﺎﻬﺟ و زا ﻪﻠﻤﺟ ناﺮﯾا ﺖﺳا ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ و ﻪﮐ دﻮﺷ
كﺎﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،رﻮﺷ يﺎﻫ
25 % رد ﺖﺸﮐ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﺿارا زا 25
لﺎﺳ هﺪﻨﯾآ دﻮﺷ ) 9 ( ﻪﺑ ، ﯽﻣ ﺮﻈﻧ يﺎﻫرﺎﮑﻫار زا ﯽﮑﯾ ﺪﺳر
ﺳﺎﻨﻣ ﺮﺑ يرﻮﺷ ﺮﺛا ﻞﯾﺪﻌﺗ ﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻬﺟ رد ﺐ يور يﺬﻐﻣ ﺰﯾر ﺮﺼﻨﻋ ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ ،دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﺑ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻂﯾاﺮﺷ رد كﺎﺧ يرﻮﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ رد ﻮﺟ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ اﺮﺟا يا
ﺪﯾدﺮﮔ .
٢
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا
يرﻮﺷ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻮﺟ كﺎﺧ
رد ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ،
كﻮﻠﺑ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﺪﺷ اﺮﺟا راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ يﺎﻫ
.
ﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ ﺢﻄﺳ رﺎﻬﭼ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ي )
،ﺮﻔﺻ 25 /0 ، 5/
0 و 75 /0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ (
ﺢﻄﺳ رﺎﻬﭼ و
يرﻮﺷ ) لﺎﻤﻋا مﺪﻋ يرﻮﺷ لﺎﻤﻋا و ﺪﻫﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يرﻮﺷ
يﺎﻫ 25 ، 50 و 75 ﮏﻤﻧ زا رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ كﺎﺧ ردNaCl
( دﻮﺑ . ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ
ﻦﯿﭼ رﻮﺸﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ يور ﺗ ﻮﻨﯾﺮﺗﻮﻧ ﺖﮐﺮﺷ زا ﻪﮐ دﻮﺑ
ﺪﺷ ﻪﯿﻬ . ﮏﻤﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ NaCl
راﺰﻓا مﺮﻧ و Salt Calc
زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﮏﻤﻧ راﺪﻘﻣ
ﺖﺑﻮﻧ ود رد ،كﺎﺧ رد يرﻮﺷ حﻮﻄﺳ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ياﺮﺑ )
ﻪﻠﺣﺮﻣ و ﺖﺷﺎﮐ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ 3
- 4 ﮔﺮﺑ ﯽ ( ﺪﯾدﺮﮔ لﺎﻤﻋا يرﺎﯿﺑآ بآ هاﺮﻤﻫ .
ﻢﻗر
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻮﺟ LB-IRAN
ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ نﺎﻐﻣ ﺖﻌﻨﺻ و ﺖﺸﮐ ﺖﮐﺮﺷ زا ﻪﮐ دﻮﺑ .
40 دﺪﻋ ﻢﮐاﺮﺗ لﺎﻤﻋا ياﺮﺑ ناﺪﻠﮔ ﺮﻫ رد رﺬﺑ 400
ﻢﻗر ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻪﯿﺻﻮﺗ و بﻮﻠﻄﻣ ﻢﮐاﺮﺗ ﻪﮐ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ رد رﺬﺑ LB-IRAN
،ﺖﺳا ﺪﺷ ﺖﺸﮐ .
ﺪﺷر هرود زا ﻪﻠﺣﺮﻣ ود رد ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ
ﯽﺸﯾور ) ﻪﻠﺣﺮﻣ 3 ﺎﺗ 4 ﻪﻠﺒﻨﺳ رﻮﻬﻇ زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺣﺮﻣ و ﯽﮔﺮﺑ (
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﻪﺸﯾر ﻢﺠﺣ و نزو ﻦﯿﯿﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،ﯽﮔﺪﯿﺳر ﻪﻠﺣﺮﻣ رد
ﺖﺴﺷ زا ﺲﭘ و هﺪﺷ اﺪﺟ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﺸﯾر ﻪﺸﯾر يﻮﺷ
ﻢﺠﺣ و نزو ،ﺎﻫ
ﻪﺸﯾر ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺎﻫ .
دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ 10
ﺢﻄﺳ زا ناﺪﻠﮔ ﺮﻫ زا ﻪﺗﻮﺑ ،هﺎﯿﮔ عﺎﻔﺗرا ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ ﺮﺑ ﻒﮐ كﺎﺧ
ﻌﺗ داﺪ
و ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ،ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد ﻪﺗﻮﺑ رد ﻪﺗﻮﺑ ﮏﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ
هزاﺪﻧا ﯽﺑﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫ ﯿﻣ و يﺮﯿﮔ
نآ ﻦﯿﮕﻧﺎ رد ﺖﻔﺻ نآ شزرا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺪﯾدﺮﮔ رﻮﻈﻨﻣ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ لوﺪﺟ .
هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ
راﺰﻓا مﺮﻧ زا ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳاSAS
.
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
،يرﻮﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ لوﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ
ﻞﻣﺎﻋ ود ﻦﯾا يرﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛا و ﺮﺑ
عﺎﻔﺗرا
ﻪﺗﻮﺑ
، ﻌﺗ داﺪ ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد
، ﺪﺻ نزو ﻪﻧاد ، دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺗﻮﺑ ﮏﺗ ﻪ ﻪﺸﯾر ﻢﺠﺣ و نزو ، ﯽﻨﻌﻣ
ﺪﯾدﺮﮔ راد )
لوﺪﺟ 1 (.
ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ و
ﺶﯿﺑ: ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﻦﯾﺮﺗ و
ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
) 53 / 56 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ و 5 / 37 ( ﺐﯿﮐﺮﺗ رد
يرﻮﺷ لﺎﻤﻋا مﺪﻋ يرﺎﻤﯿﺗ ×
ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 75
/0 رد مﺮﮔ يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﺮﺘﯿﻟ و
ﻢﮐ نآ ﻦﯾﺮﺗ ﺎﻫ ) 3/
29 ﺮﺘﻤﯿﺘﻧﺎﺳ و
46 / 16 ( رد
مﺪﻋ و يرﻮﺷ ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ
ﻪﺑ ﺪﻣآ ﺖﺳد )
لوﺪﺟ 2 .(
نارﺎﮑﻤﻫ و ﺮﯿﻫز )
14 ( نﺎﺸﻧ ﺪﻧداد ﻪﮐ يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﺐﺟﻮﻣ
ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻨﻌﻣ عﺎﻔﺗرا راد ﺗﻮﺑ
ﻪ مﺪﻨﮔ ﺪﺷ . نارﺎﮑﻤﻫ و نواﺮﺑ ﯽﺳرﺮﺑ )
4 ( داد نﺎﺸﻧ ﺪﻨﮔ رد يور فﺮﺼﻣ ﻪﮐ
،ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ م
ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﮔﺪﯿﺳر رد ﻊﯾﺮﺴﺗ و ﻪﺠﻨﭘ داﺪﻌﺗ .
مﺎﻫاﺮﮔ و ﻞﮕﻧار )
12 ( مﻼﻋا زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ يور ﺮﺼﻨﻋ ﻦﯿﻣﺄﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﻤﻧ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،مﺪﻨﮔ ﺪﺑﺎﯾ
.
ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ﻪﺗﻮﺑ ﮏﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ و
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ: ﺎﻫ
داد نﺎﺸﻧ ﺶﯿﺑ ﻪﮐ
ﻦﯾﺮﺗ ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو )
01 / 4 مﺮﮔ ( ﻪﺗﻮﺑ ﮏﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ و )
22 / 1
ﻪﺗﻮﺑ رد مﺮﮔ (
يرﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ رد ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ
75 /0 يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ ×
يرﻮﺷ لﺎﻤﻋا مﺪﻋ ﻢﮐ و
نآ ﻦﯾﺮﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
لدﺎﻌﻣ 15 /2 مﺮﮔ و 755 /0 ﻪﺗﻮﺑ رد مﺮﮔ رد
ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ مﺪﻋ ×
يرﻮﺷ 75 ﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ر
) لوﺪﺟ 2 .(
ﺞﯾﺎﺘﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
ياﺮﮔ و نﺎﺠﻧاﺮﺘﻧﺎﻤﻫ )
7 ( نﺎﺸﻧ ﻦﻫآ فﺮﺼﻣ ﻪﮐ داد رد يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ يور و
ﻪﻧاد راﺰﻫ نزو ﺪﺷ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و
.
يرﻮﺷ ﺎﺑ ﺮﺛا ﺮﺑ ﻢﺘﺴﯾﺮﻣ ﯽﯾﺎﻬﺘﻧا ﻮﺟ ﻪﻗﺎﺳ و
داﺪﻌﺗ گﺮﺑ و رد ﻪﭽﻠﺒﻨﺳ ﻪﻠﺒﻨﺳ
ﺚﻋﺎﺑ ﺶﻫﺎﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﻣ دﻮﺷ ) 6 .(
تاﺮﺛا ﺮﻀﻣ يرﻮﺷ
يور ﺪﺷر نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا ﺖﯿﻤﺳ ﺐﺒﺳ ﻪﺑ ﯽﻧﻮﯾ
ﺪﺷﺎﺑ ) ﺶﯿﺑ ﺮﺗ وNaCl So4
( ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻪﮐ يﺰﻤﺳا ﺶﻨﺗ و دﻮﺒﻤﮐ
داﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ و
لدﺎﻌﺗ مﺪﻋ ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ
خر ﯽﻣ ﺪﻫد ) 15 .(
٣
لوﺪﺟ 1 - يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ و يرﻮﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺮﺑ
ﻮﺟ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻔﺻ ﯽﺧﺮﺑ و دﺮﮑﻠﻤﻋ
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺟرد
يدازآ عﺎﻔﺗرا
ﻪﺗﻮﺑ داﺪﻌﺗ ﻪﻧاد رد
ﻪﻠﺒﻨﺳ ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو
ﮏﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﻪﺗﻮﺑ ﮏﺸﺧ نزو
ﻪﺸﯾر ﻪﺸﯾر ﻢﺠﺣ
راﺮﮑﺗ 2
741ns
/7 27**
/ 63 075ns
/0 0008ns
/0
* 00316 /0
**
0134 /0
يرﻮﺷ 3
98**
/ 223 69**
/ 63 037**
/2 082**
/0
**
16 /0
**
565 /0
يور 3
11**
/ 263 30**
/ 379 454**
/1 107**
/0
**
1272 /0
**
467 /0
يور
* يرﻮﺷ 9 08**
/ 32 97**
/6 142**
/0 0068*
/0
**
00317 /0
* 0044 /0
ﺎﻄﺧ 30
02
/4 42
/1 041
/0 0031
/0 00087 /0 0017
/0
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ
- 34
/5 5
06
/6 95
/5 55
/7 39
/5
ns
، و* ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﻏ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ**
ﯽﻨﻌﻣ و راد ﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد راد
ﺪﺻرد ﮏﯾ و ﺞﻨ
وﺪﺟ ل 2 - زرا درﻮﻣ تﺎﻔﺻ يرﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و يرﻮﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﺖﺤﺗ ﯽﺑﺎﯾ
يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ
LSD%5
34 /3 99 / 1 338 /0 0934 / 0 049 / 0 0698 /0
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺪﻧراﺪﻧ ﻢﻫ ﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ فﻼﺘﺧا نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد ﻪﺑﺎﺸﻣ فوﺮﺣ ﺎﺑ يﺎﻫ
ﻪﺸﯾر ﻢﺠﺣ و نزو نزو ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ مﻮﻠﻌﻣ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ :
ﻢﺠﺣ و تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد كﺎﺧ يرﻮﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﺸﯾر يرﺎﻤﯿﺗ
ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻣاﺮﮔ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺮ نارﺎﮑﻤﻫ و )
5 ( و نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﺋوزﺮﺑ )
1 ( ﺖﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ .
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
رﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ
ي ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا
) ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ (
داﺪﻌﺗ ﻪﻧاد
رد ﻪﻠﺒﻨﺳ ﺪﺻ نزو
ﻪﻧاد (gr) ﮏﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﻪﺗﻮﺑ (gr) ﮏﺸﺧ نزو
ﻪﺸﯾر (gr) ﻪﺸﯾر ﻢﺠﺣ
(cm3)
يرﻮﺷ مﺪﻋ × مﺪﻋ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ
46def
/ 36 63hi
/ 20 48cde
/3 863g
/ 0 355ef
/ 0 743ef
/ 0
يرﻮﺷ مﺪﻋ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 25
/0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
66cd
/ 39 33fgh
/ 22 57bcd
/ 3 981cde
/ 0 447d
/ 0 901d
/ 0
يرﻮﺷ مﺪﻋ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 5/
0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
56bc
/ 40 26cd
/ 27 89ab
/ 3 05bc
/ 1 577b
/ 0 08bc
/ 1
رﻮﺷ مﺪﻋ ي
× ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 75
/0 مﺮﮔ ﺮﺘﯿﻟ رد 53a
/ 56 5a
/ 37 01a
/ 4 22a
/ 1 665a
/ 0 24a
/ 1
يرﻮﺷ 25 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × مﺪﻋ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ
46fgh
/ 33 63jk
/ 18 27de
/ 3 877fg
/ 0 314fg
/ 0 623g
/ 0
يرﻮﺷ 25 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 25
/0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
3efg
/ 35 16ghi
/ 21 28de
/ 3 922efg
/ 0 393e
/ 0 788e
/ 0
رﻮﺷ ي 25 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 5/
0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
56cd
/ 39 23de
/ 26 6bcd
/ 3 02bcd
/ 1 504c
/ 0 03c
/ 1
ﻮﺷ ير 25 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 75
/0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
7b
/ 43 5b
/ 30 91ab
/ 3 08b
/ 1 585b
/ 0 11b
/ 1
يرﻮﺷ 50 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × مﺪﻋ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ
73gh
/ 32 43kl
/ 17 2e
/ 3 855gh
/ 0 256hi
/ 0 513h
/ 0
يرﻮﺷ 50 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 25
/0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
6efgh
/ 34 53hij
/ 20 23e
/ 3 902efg
/ 0 315fg
/ 0 635g
/ 0
يرﻮﺷ 50 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 5/
0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
36cde
/ 37 26ef
/ 24 42cde
/3 943defg
/ 0 386e
/ 0 779ef
/ 0
يرﻮﺷ 50 ﻣ رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 75
/0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
8cde
/ 37 33c
/ 28 63bc
/ 3 967cdef
/ 0 466cd
/ 0 933d
/ 0
يرﻮﺷ 75 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × مﺪﻋ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ
3i
/ 29 46l
/ 16 15f
/ 2 755i
/ 0 176j
/ 0 32j
/ 0
يرﻮﺷ 75 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 25
/0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
6hi
/ 31 23ijk
/ 19 27f
/ 2 768hi
/ 0 216ij
/ 0 425i
/ 0
يرﻮﺷ 75 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 5/
0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
53efgh
/ 34 63fg
/ 22 28de
/ 3 905efg
/ 0 266gh
/ 0 532h
/ 0
يرﻮﺷ 75 رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ × ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ 75
/0 ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ
36cde
/ 37 23c
/ 28 4cde
/ 3 926efg
/ 0 326f
/ 0 718f
/ 0
٤
ﺶﯿﺑ ﻦﯾﺮﺗ نزو ﻪﺸﯾر ﻢﺠﺣ و )
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 665
/0 و مﺮﮔ 24 /1 ﺐﻌﮑﻣ ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ (
يرﻮﺷ لﺎﻤﻋا مﺪﻋ يرﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ رد ×
لﻮﻠﺤﻣ
ﯽﺷﺎﭘ 75 /0 ﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﺮﺘﯿﻟ رد مﺮﮔ يور ﺪ
و ﻢﮐ نآ ﻦﯾﺮﺗ ﺎﻫ ) 176 / 0 مﺮﮔ و 32 /0 ﺐﻌﮑﻣ ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ (
مﺪﻋ و يرﻮﺷ ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ رد
ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺑ
ﺪﻣآ ﺖﺳد )
لوﺪﺟ 2 (.
لﻮﻠﺳ يﺎﺸﻏ ﺖﯿﻣﺎﻤﺗ ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ يور ﺿ ﻪﺸﯾر يﺎﻫ
يروﺮ ﺖﺳا ) 13 .(
رد ،يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻂﯾاﺮﺷ
ﯽﻣ ﻪﺸﯾر ﺪﺷر ﻂﯿﺤﻣ رد يور ﺖﻈﻠﻏ ﻄﺳاو ﻪﺑ ار ﻢﯾﺪﺳ ﺪﯾﺮﻠﮐ ﯽﻔﻨﻣ تاﺮﺛا ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪ ﺮﻠﮐ و ﻢﯾﺪﺳ لﺎﻘﺘﻧا ﺎﯾ و بﺬﺟ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ي ﺶﻫﺎﮐ
ﺪﻫد ) 3 .(
ﯽﻠﮐ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﻤﻋ يرﻮﺷ حﻮﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ دﺮﮑﻠ
دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا و ﻪﻧاد
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .
يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ مﺪﻋ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد
ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ
ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻧاد دﺮﮑﻠﻤﻋ
. ﻪﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﯽﻣ يور ﺪﯿﺴﮐا ﻮﻧﺎﻧ ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﺳر رد يرﻮﺷ ﺮﺛا ﻞﯾﺪﻌﺗ ﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
و دﺮﮑﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ياﺰﺟا
ﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﺘﺣ دﻮﺷ ﻊﻗاو ﺮﺛﻮﻣ ير
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1 - ا ،ﯽﺋوزﺮﺑ . م ، . ﯽﻓﺎﮐ . ح ، . ر . ﯽﺋاﺰﺧ . م و .ا . ﯽﻧﺎﻤﻠﺷ يﻮﺳﻮﻣ .
1390 . ﺮﯿﺛﺄﺗ يرﻮﺷ بآ يرﺎﯿﺑآ ﺮﺑ تﺎﻔﺻ ﻪﺸﯾر ود ﻢﻗر سﺎﺴﺣ و موﺎﻘﻣ ﻪﺑ يرﻮﺷ
مﺪﻨﮔ طﺎﺒﺗرا و نآ ﺎﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﻧاد رد ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ . مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ و
نﻮﻨﻓ ﺖﺸﮐ يﺎﻫ ﻧﺎﺨﻠﮔ ﻪ يا . هرﺎﻤﺷ مود لﺎﺳ ﻢﺘﺸﻫ
.
2- Abd El-Hady B. A. 2007. Effect of Zinc application on growth and nutrient uptake of barley plant irrigated with saline water. Journal of Applied Sciences Research, 3(6): 431-436.
3- Alpaslan M., Inal A., Gunes A., Cikili Y., and Ozcan H. 1999. Effect of zinc treatment on the alleviation of sodium and chloride injury in tomato (Lycopersiconesculentum L. Mill. c.v.lale) grown under salinity. Turkish Journal of Botany. 23:1-6.
4- Brown P.H., Cakmak I., and Zhang Q. 1993. Form and function of zinc in plants. Pp 93-106. In:
Robinson, A. O., (Ed), Zinc in Soil and Plants. Kluwer Academic publisher, Dordrecht, The Netherlands.
5- Gramer, G.R., G.J. Alberico. and C. Schmidt. 1994. Salt tolerance is not associated with the sodium accumulation of two maize hybrids. Austuralin Journal of Plant Physiology. 21(5): 675-682.
6- Grive G.E. 1993. Leaf and spikelet primordia protein synthesis in barley roots. Plant Physiology, 183:517-524.
7- Hemantaranjan A., and Grag O.K. 1988. Iron and zinc fertilization with reference to the grain quality of triticum aestivum L. Journal of Plant Nutrition, 11:1439-1450.
8- Khoshgoftarmanesh A.H., Jaaferi B., and Shriatmadari H. 2002. Effect of salinity on Cd and Zn availability. 17th World Congress of Soil Science, Thailand.
9- Mahajan S., and Tuteja N. 2005. Cold, salinity and drought stresses: an overview. Archives of Biochemistry and Biophysics, 444:139–158.
10- Marschner H. 1995. Mineral nutrition of higher plants. 2nd ed. Academic Press, Boston, USA. 889 pp.
11- Mayak S., Tirosh T., and Glick B.R. 2004. Plant growth promoting bacteria confer resistance in tomato plants salt stress. Plant Physiology and Biochemistry, 42:565-572.
12- Rengel Z., and Graham R.D. 1995. Importance of seed Zn content for wheat growth on Zn-deficient soil (II: Grain Yield). Journal Plant and Soil, 173:267-274.
13- Welch, R. M., Webb, M. J. and Lonegaran, J. E. 1982. Zinc in membrane function and its role in phosphorus toxicity. In: Scaife A, (ed.) Proceedings of Ninth Plant Nutrition Colloquium, Warwickshire, England. Slough: Commonwealth Agricultural Bureaux, pp.710-715.
14- Zahir Z.A., Ghoni U., Naveed M., Nadeem S.M., and Asghar H.N. 2009. Comporative effectivness of pseudomonas and serratia sp. Containing ACC-diaminase for improving growth and yield of wheat (Triticum aestivum L.) under salt-stressed conditions. Journal of Microbiology, 191(5):415-424.
15- Zhu J.K. 2002. Salt and drought signal transduction in plants. Annu Rev Plant Biology, 53:247–273.
