ﺧﺸﺎﯾﺎرﺷﺎ « دﯾﻮان » ﻧﺒﺸﺘﻪ ﻫﺎي ﺑﯿﻦ دو روﻧﻮﺷﺖ اﯾﻼﻣﯽ و ﭘﺎر

فﻼﺘﺧا ﯽﺳرﺮﺑ ﮓﻨﺳ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ و ﯽﻣﻼﯾا ﺖﺷﻮﻧور ود ﻦﯿﺑ يﺎﻫ

ﻪﺘﺸﺒﻧ

» ناﻮﯾد « ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻮﻠﺳﺎﺒﻋ ﺎﻨﯿﺳ

ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﺶﻧاد نﺎﺑز و ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ي

ﺮﻬﺸﻧاﺮﯾا ﺖﯾﻻو هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺘﺳﺎﺑ يﺎﻫ

يﺮﻫﻮﮔ ﻦﻣاﺪﮐﺎﭘ ﺎﻤﻫ

نﺎﺑز و ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد ﺮﻬﺸﻧاﺮﯾا ﺖﯾﻻو هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺘﺳﺎﺑ يﺎﻫ

هﺪﯿﮑﭼ ا ﺖﺷﻮﻧور ود ﺶﺠﻨﺳ ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﯿﺷﻮﮐ هﺪﻧرﺎﮕﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﮓﻨﺳ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ و ﯽﻣﻼﯾ

ﻪﺘﺸﺒﻧ

» ناﻮﯾد « فﻼﺘـﺧا ﺮﮕﯾﺪـﮑﯾ ﺎـﺑ يﺎـﻫ

ﺑ و دزﺎﺳ رﺎﮑﺷآ ار ﺎﻬﻧآ ﻦﯿﺑ فﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ ﺎ

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﺎﻫ شراﺰﮔ

يﺎﻫ ﺖـﺳد ﻢـﻬﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻪـﮑﻨﯾا ﺖـﺴﺨﻧ ﻪـﮐ ﺪـﺑﺎﯾ

ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺎﺴﮐ ﯽﻣﻼﯾا ﺖﺷﻮﻧور رد ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻦﯿﺒﻃﺎﺨﻣ akkaya

» ﺖﺳﺪﻤﻫ ،هاﺮﻤﻫ «

دﻮـﺧ ﻦـﯾا و ﺖـﺳا هﺪـﺷ دﺎﯾ ﺎﻬﻧآ زا

ﻢﻫ ﻪﮐ دراد ﯽﻧﺎﻣدﺮﻣ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﻢﻫ و يار

،ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺎﺸﻨﻫﺎﺷ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﺖﺳﺎﯿﺳ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﺑ ﺎﭘ ﯽﺗرﻮﺻ رد

ﻪﮐ نﺎﺘـﺳﺎﺑ ﯽـﺳرﺎﭘ ﺖﺷﻮﻧور رد

هرﺎﺷا ﭻﯿﻫ ﻪﮑﻨﯾا مود و ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻦﯿﺒﻃﺎﺨﻣ عﻮﻧ ﻪﺑ يا

هژاو نﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ ي

kiten ﯽﻨﻌﻣ ﺎﺑ

» هداداﺪـﺧ ﯽﻫﺎـﺷ ترﺪﻗ ،يدﺰﯾا نﺎﻣﺮﻓ «

رد

نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ﺖﺷﻮﻧور رد نآ زا ﯽﻧﺎﺸﻧ ندﻮﺒﻧ و ﯽﻣﻼﯾا ﺖﺷﻮﻧور ار

ﻪـﮑﻠﺑ ،ﺖـﺷﺎﮕﻧا ﻢﺟﺮـﺘﻣ ﯽـﺼﺨﺷ ﻞـﯿﻣ و ﻪﻘﯿﻠـﺳ ﮏـﯾ ًﺎﻓﺮﺻ ﺪﯾﺎﺒﻧ

ﻪﻧﺎﺸﻧ ا ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ار ﯽﻣﻼﯾا ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﻪﻧﻮﮕﻨﯾا ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﻪﮑﻨﯾا زا ﺖﺳا ي .

هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ

: ﮓﻨﺳ ،ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ،ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﻣﻼﯾا ،نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ،ناﻮﯾد ﻪﺘﺸﺒﻧ

ﻪﻣﺪﻘﻣ ﮓﻨﺳ نﺎﯿﻣ رد ﻪﺘﺸﺒﻧ

ﮓﻨﺳ ،ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ نﺎﻫﺎﺷ يﺎﻫ ﻪﺘﺸﺒﻧ

ﺑ ﻪﮐ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ي ﻪ

مﺎﻧ

» ناﻮﯾد « ﺎﯾ

» ﻮﯾد ﺪﺿ « ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،دﻮﺷ

ﮓﻨﺳ فﻼﺧﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا يدﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﻪﺘﺸﺒﻧ

ﯽﻣ ﺖﯾاور ار ﯽﻧﺎﺘﺳاد ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ و ﺖﺴﯿﻧ يراﺮﮑﺗ ﯽﻨﺘﻣ ،ﺮﮕﯾد يﺎﻫ نﺎﯿﻣ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ

ﻦﯿﻣزﺮﺳ ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار وا وﺮﻤﻠﻗ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﺳا هدﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا ﺪﻧداد

. ﮓﻨﺳ ﺪﻨﭼ رد و ﯽﻠﺑﺎﺑ و ﯽﻣﻼﯾا ،نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ﺖﺷﻮﻧور ﻪﺳ رد ﻪﺘﺸﺒﻧ

ﺖﺸﺧ يور ﺮﺑ ﻪﺨﺴﻧ يﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﻣآرد شرﺎﮕﻧ ﻪﺑ ﯽﮕﻨﺳ .

ﻪﻤﻫ ﻦﺘﻣ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ار ﯽﻧﺎﺴﮑﯾ ﻦﺘﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﻪﺑ ﺎﻫ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺎﻣا ﺪﻨﻨﮐ

رد ﺪﺳر

فﻼﺘﺧا ﺎﺟ ﺪﻨﭼ ﺪﻧراد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺰﯿﭼﺎﻧ ﯽﯾﺎﻫ

.

ﮓﻨﺳ ﯽﻣﻼﯾا ﺖﺷﻮﻧور ﻞﯾذ رد ﻪﺘﺸﺒﻧ

فﻼﺘﺧا ندﺮﮐ رﺎﮑﺷآ ﺎﺑ و ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻫاﻮﺧ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ناﻮﯾد ﺖﺷﻮﻧور ﺎﺑ ﺎﻫ

ﻪﺑ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ

ﮓﻨﺳ مﺎﯿﭘ زا يﺮﺘﻬﺑ كرد هزﺎﺗ ﻞﺼﻓ ﻪﮐ ﺪﯿﺳر ﻢﯿﻫاﻮﺧ ﻪﺘﺸﺒﻧ

ﻫ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا زا يا ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ار نﺎﯿﺸﻨﻣﺎﺨ

هﻮﻠﺟ و ﺪﻨﮐ ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ زا يﺮﮕﯾد

ﯽﻣ اﺪﯾﻮﻫ ار ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ دزﺎﺳ

.

ﮓﻨﺳ يﻮﺘﺤﻣ ﻪﺘﺸﺒﻧ

: ﮏﯾژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﯽﻣﺎﯿﭘ

ﮓﻨﺳ ﻦﺘﻣ رد ﻪﺘﺸﺒﻧ

5 ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ يﺎﺟ ﺪﻨﺑ :

ﻣﺪﻘﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ نآ ﮏﯾ ﺪﻨﺑ هرﺎﺑرد ﻪﮐ ﻪ

ﮓﻨﺳ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد و ﺖﺳا نﺎﻬﺟ ﺶﻨﯾﺮﻓآ ي -

ﻪﺘﺸﺒﻧ ﯽﻣ زﺎﻏآ ،ﻢﯾراد ار نآ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﻫ دﻮﺷ

. ﮓﻨﺳ ﺐﺣﺎﺻ ﯽﻓﺮﻌﻣ مود ﺪﻨﺑ رد ﻪﺘﺸﺒﻧ

) ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ (

ار ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ناﺪﻧﺎﺧ ﯽﺳﺎﻨﺷ رﺎﺒﺗ و

ﻢﯾراد . ﻦﯿﻣزﺮﺳ ﺖﺳﺮﻬﻓ مﻮﺳ ﺪﻨﺑ رد ﯽﻣ نﺎﻣﺮﻓ ﺎﻬﻧآ ﺮﺑ هﺎﺸﻨﻫﺎﺷ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﺪﻧار .

ﺎﻬﻨﺗ ﻦﯾا ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﺳﺮﻬﻓ

و ﺖﺳا هﺪﯿﺳر ﺎﻣ ﻪﺑ هﺎﺷدﺎﭘ ﺪﯾﺪﺟ مﻮﻗ ود مﺎﻧ نآ رد و

» ﻪﻫد « و

» نﺎﯿﮑﻓﻮﮐآ « ﯽﻣ ار ﺖﺳﺮﻬﻓ رد ﻪﮐ ﻢﯿﺑﺎﯾ زا يﺮﮐذ ﺰﮔﺮﻫ شﻮﯾراد يﺎﻫ

ﺎﯿﻧ نﺎﯿﻣ ﻪﺑ نﺎﺸﯾا نﺎﺸﻧ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﻣ

هﺪﻨﻫد ﺘﻓ هﺮﮑﯿﭘ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﯾ و ﺮﺧﺄﺘﻣ تﺎﺣﻮ ﺖﺳا ﯽﻫﺎﺸﻨﻫﺎﺷ

. مﺎﻧ ﺖﺳﺮﻬﻓ ﻦﯾا رد 31

ﺳ ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﻦﯿﻣزﺮ .

ﻢﻬﻣ ﻪﮐ مرﺎﻬﭼ ﺪﻨﺑ رد ﮓﻨﺳ ﺪﻨﺑ ﻦﯾﺮﺗ

ﯽﻣ ﻪﺘﺸﺒﻧ ماﻮﻗا ﻦﯾا زا ﯽﮑﯾ شرﻮﺷ ﻪﮐ ﻦﺘﻣ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا هﺰﯿﮕﻧا ﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ

ﯽﻣ وﺮﺑور ﺖﺳا ﯽﻣ ﺖﺳا ﻦﺘﻣ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﮐ ﯽﻣﻮﻗ ﻪﻧ ﯽﻟو ،ﻢﯾﻮﺷ

ﯽﻣ ﻪﻧ ،ﻢﯿﺳﺎﻨﺷ ﺖﺳا هدﺮﺒﻧ مﺎﻧ ًﺎﻘﯿﻗد ار نﺎﺸﯾا ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ اﺮﭼ ﻪﮐ ﻢﯿﻧاد

.

ﻣ ﻪﮐ ،ﻦﺘﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﺎﯾآ ﯽﻣ ﯽﻘﻠﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻨﺘ

ﺮﺑ شرﻮﺷ ﻪﺑ ﺮﺳ ﺖﻨﻄﻠﺳ ترﺪﻗ ﺪﺿ ﺮﺑ ﻪﻧﺎﺧﺎﺘﺴﮔ ﻪﮐ ﯽﻣﻮﻗ ﺮﻫ ﻪﺑ ﺖﺳا رﺎﻄﺧا ﯽﻋﻮﻧ ،دﻮﺷ

ﯽﻣ ﻖﯿﻗد رﺎﯿﺴﺑ ﯽﺘﯿﻌﻗﻮﻣ ﻪﺑ هرﺎﺷا و ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﯽﻨﺤﻟ ﻦﺘﻣ ﺪﯾﺎﺷ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ؟ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﺘﺒﻗﺎﻋ ﻦﯿﻨﭼ ﺮﻈﺘﻨﻣ ﺎﺗ ﺪﻧراد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد

ﻪﺋارا زا نﺎﺧرﻮﻣ ﻪﯿﺿﺮﻓ

هﺪﻧﺎﻤﻧ ﻞﻓﺎﻏ بﺎﺑ ﻦﯾا رد ﯽﯾﺎﻫ ﯽﺘﺣ ﺮﮕﯾد ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﮐ ﺮﮕﯾد ﯽﻣﻮﻗ مﺎﯿﻗ ﺎﯾ ،نﺎﯿﻠﺑﺎﺑ ،نﺎﯿﻧﺎﻧﻮﯾ شرﻮﺷ ﻞﺜﻣ ،ﺪﻧا

هﺮﻃﺎﺧ ﻪﺘﺷاﺬﮕﻧ يﺎﺟ ﻪﺑ ﺎﻣ ياﺮﺑ نآ زا يا ﺪﻧا

. ﻪﻟﺎﺒﻧد ﺎﻫﻮﯾد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣدﺮﻣ ﺮﺳ ﺮﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﭼ ،ﺖﺳا ﺮﺗﺰﯿﮕﻧاﺮﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﺘﻣ )

ﯽﻣﻼﯾا

نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ؛dāma daiva

( ﯽﻣ ﺶﯾﺎﺘﺳ ار ار نﺎﺸﯾا ﻦﯿﯾآ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ و ﺪﻧدﺮﮐ

ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﯿﻣ زا .

يﺪﺤﻠﻣ ِنﺎﯿﻧاﺮﯾا ،ﻦﺘﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﺎﯾآ

ﯽﻣ ﺶﯾﺎﺘﺳ ار ﺎﻫﻮﯾد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺳ نﺎﯿﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﻫﺎﺷ ترﺪﻗ ﺎﺑ ﯽﻟوا ﻖﯾﺮﻃ ﻪﺑ و ادﺰﻣارﻮﻫا ﻦﯿﯾآ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﯿﻧاﺮﯾا ًﺎﻓﺮﺻ ﺎﯾ ﺪﻧدﺮﮐ

٢

ﺪﻨﺘﺷاد ﺖﻣﻮﺼﺧ )

ﮏﻧ . ،كﻮﮐﻮﻟ 1389 : 109 - 111 .(

ﻪﯿﺿﺮﻓ زا ﮏﯾ ﭻﯿﻫ رد ﻪﮐ يرﻮﺸﮐ درﻮﻣ رد يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ يﺎﻫ

هدﻮﺑ بﻮﺷآ و شرﻮﺷ

ﯽﻤﻧ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﻣ ﻪﺟرد رد نآ ﻞﯿﻟد و ﺪﺳر

ﺖﺴﺨﻧ ي ﻞﯿﻠﺤﺗ

هرﺎﺑرد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ ﻞﺑﺎﺑ ﺎﺑ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻂﺑاور

) ﻪﯿﺿﺮﻓ ﺞﯾار ﺮﺗ ( و ﺮﺼﻣ ﺎﺑ

ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﺮﮕﯾد رﻮﺸﮐ ﺮﻫ ﺎﯾ نﺎﻧﻮﯾ ،دﺎﻣ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ .

رﻮﺸﮐ ﯽﺘﺳار ﻪﺑ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﺎﯾآ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﯽﻌﻗاو ﺶﺳﺮﭘ سﺎﺳا رد ﺎﻣا

ﻣ ار ﯽﺼﺨﺸﻣ هﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ مﺎﻬﺑا رد ًاﺪﻤﻋ ﻪﻠﻤﺟ ﻮﺤﻧ ﻊﻗاو رد ؟ﺖﺳا هدﺮﺒﻧ مﺎﻧ نآ زا ًاﺪﻤﻋ اﺮﭼ ﺲﭘ ﺖﺳا ﻦﯿﻨﭼ ﺮﮔا ؟ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد رﻮﻈﻨ

ﯽﻤﻧ نﺎﮑﻣا ﺎﻣ ﻪﺑ ﯽﺘﺣ و ﺖﺳا هﺎﮕﺸﺘﺳﺮﭘ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽﯾﺎﺟ نﺎﻤﻫ هداد خر شرﻮﺷ نآ رد ﻪﮐ ﯽﻠﺤﻣ ﻪﮐ ﻢﯿﺷﺎﺑ ﻦﺌﻤﻄﻣ ﺪﻫد

رد ناﻮﯾد يﺎﻫ

ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد راﺮﻗ نآ .

ﯿﻨﭽﻤﻫ ﻣ ًﺎﻘﻠﻄﻣ ﯽﺘﺣ ﻦ ﻪﻠﻤﺟ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﻢﻠﺴ

» ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ مﺪﺷ هﺎﺷ ﻦﻣ ﻪﮐ «

هرﺎﺷا ًﺎﻘﯿﻗد لﺎﺳ ﻦﯿﻟوا ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ يا

هﺎﮔ و ﯽﻤﯾﻮﻘﺗ ظﺎﺤﻟ زا ﺖﺳا ﯽﺗرﺎﺒﻋ ؛ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ هرﺎﺷا ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﮐ ﻢﻬﺒﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ

ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ زا ﯽﻧﺎﻣز ﺮﻫ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ يا

يﺮﮕﯾد ﺢﯾﺮﺼﺗ نوﺪﺑ ،وا .

ﺦﯾرﺎﺗ ،ﯽﻧﺎﻣز ﺮﻈﻧ زا ﻪﺒﯿﺘﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ،لﺎﺣ ﺮﻫ رد ﯽﻤﻧ ردﺎﺒﺘﻣ ﻦﻫذ ﻪﺑ يرود

ﺪﻨﮐ . ﻪﭼ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ترﺎﺒﻋ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﯿﺑ مﺎﻬﺑا ﺎﺑ ًاﺪﻤﻋ ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﻪﭼ و ﯽﻧﺎﻣز ﺮﻈﻧ زا .

ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ﻪﮐ ﻢﯿﺘﺴﻫ وﺮﺑور هﺎﺷ ﯽﻟﺎﻌﺘﻣ ﻞﯾﺎﻀﻓ ﺶﯾﺎﺘﺳ ﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﺠﻨﯾا رد ﺎﻣ

ر ﻪﺑ يزﺎﯿﻧ ﭻﯿﻫ ﻒﯾﺮﻌﺗ دراﺪﻧ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﺖﯾاو

. ﻪﺟرد رد هﺎﺷ ا ﯽﺴﮐ ﺰﯿﭼ ﺮﻫ زا ﺶﯿﭘ و ﺖﺴﺨﻧ

ﯽﺑ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳ ﯽﻣ نﺎﻣﺎﺳ ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ

و ﺪﺸﺨﺑ

ﯽﺑ ﻦﯿﺸﻧﺎﺟ ار ﻢﻈﻧ ﯽﻣ ﯽﻤﻈﻧ

ﺪﻨﮐ . شرﻮﺷ ﻪﺑ ،ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻪﮐ ﺖﺳاﺪﯿﭘ ﯽﻨﺷور ﻪﺑ ﯽﻤﻧ هرﺎﺷا دﻮﺧ ﻪﯿﻠﻋ يﺎﻫ

و تﺎﻔﺻ شرﻮﻈﻨﻣ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻨﮐ

ﺖﻠﯿﻀﻓ هرﺎﺷا ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ زا غرﺎﻓ ،ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻬﯿﮐ نﺎﻣﺎﺳ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا نﺎﻣﺎﺳ ﻦﻣﺎﺿ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺎﺷدﺎﭘ يﺎﻫ ًﺎﻘﯿﻗد ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﮐ يا

ﮏﯾ رد

هدوﺪﺤﻣ نﺎﻣز ي

» ﯽﺨﯾرﺎﺗ « دﺮﯿﮔ راﺮﻗ )

،نﺎﯾﺮﺑ 1391 : 907 ، 922 - 923 .(

نﺪﻨﮐﺮﺑ و ناﻮﯾد نﺪﯿﺳﺮﭙﻧ درﻮﻣ رد ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻦﺨﺳ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

نآ ﯽﻨﯾد ﺐﺼﻌﺗ و نﺎﯿﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﺒﻫﺬﻣ ياراﺪﻣ مﺪﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺒﻧ ار ادﺰﻣارﻮﻫا نﺪﯿﺘﺳﺮﭘ ﻪﺑ شرﺎﻔﺳ و هﺪﮑﻧاﻮﯾد ﻦﯾا ﻪﮑﻠﺑ ،درﺎﻤﺷﺮﺑ ﺎﻫ

ار ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻦﺨﺳ ﯽﻣ ﯽﻘﻠﺗ هﺎﺷ ياﺪﺧ ﻪﯿﻠﻋ شرﻮﺷ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ هﺎﺷ ﻪﯿﻠﻋ شرﻮﺷ ﻪﮐ ﺖﺴﯾﺮﮕﻧ ﯽﺘﻨﻄﻠﺳ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﺐﻟﺎﻗ رد ﺪﯾﺎﺑ

هﺪﺷ

ﺖﺳا ) ﮏﻧ . ،ﻦﻤﻠﮑﻨﻫ 1392

: 475 ( . ﻪﻣادا رد ﯽﻣ يرﺎﮐ زا ﻦﺨﺳ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻦﺘﻣ ﺎﺒﯾز و ﮏﯿﻧ ار نآ وا و دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺪﺑ ﻪﮐ ﺪﯾﻮﮔ

ﺖﺧﺎﺳ . ﯽﻣ ار ترﺎﺒﻋ ﻦﯾا هرﺎﺷا زﺎﺑ ناﻮﺗ

ﻪﺑ ﺖﺴﻧاد يا ﺖﻠﯿﻀﻓ

يﺎﻫ

» هﺪﻧزﺎﺳ هﺎﺷ «

درﻮﻣ ﯽﻧاواﺮﻓ ﻪﺑ شﻮﺷ رد و ﺪﯿﺸﻤﺟ ﺖﺨﺗ رد ﻪﮐ

ﻪﺘﮑﻧ ؛ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﯿﯾﺄﺗ هرود ﺮﺳاﺮﺳ ﯽﻧﺎﻣز يﺎﻀﻓ ﻪﺑ ﻪﮐ يا

ﺖﺳا ﻢﯿﻤﻌﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ )

ﮏﻧ . ،نﺎﯾﺮﺑ 1391 : 924 .(

ﻪﻣادا ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ار ادﺰﻣارﻮﻫا ﺶﺘﺳﺮﭘ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ و ﯽﯾاﺮﭼ ،ﯽﺘﺴﯿﭼ مرﺎﻬﭼ ﺪﻨﺑ ي ﮑﯾ و ﺪﻨﮐ

زا ﺲﭘ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﻮﺘﻣ دوﺪﻌﻣ زا ﯽ

دراد هرﺎﺷا گﺮﻣ .

ﺖﻔﺻ ﻖﯾﻻ ﺶﺗﺎﯿﺣ نﺎﻣز رد ﻪﮐ يرادﺎﻓو ِنﺎﺴﻧا نﺎﯿﻣ ﯽﺒﻟﺎﺟ ﻞﺑﺎﻘﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ šiyāta

» دﺎﺷ « ) ﯽﻣﻼﯾا ( šata و ﺖﺳا

ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ ﺶﮔﺮﻣ زا ﺲﭘ ﺖﻔﺻ ي

artāvā ) ﯽﻣﻼﯾا irdama ( ﯽﻣ ﻪﮐ ،ﺖﺳا ار نآ ناﻮﺗ

» هﺪﯾزﺮﻣآ « ﺪﻨﺑ ﻦﯾا رد ،دﺮﮐ ﻪﻤﺟﺮﺗ ﯽﻣ هﺪﯾد

-

دﻮﺷ ) ﮏﻧ . ،كﻮﮐﻮﻟ 1392 : 109 - 110 و 174 .(

مﻮﻬﻔﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﯽﺨﯾرﺎﺗ هﺎﮔﺪﯾد زا

»

ترَا « ) نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ṛtācā

، ﯽﻣﻼﯾا irdahazi (

رد

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﯿﮐﺄﺗ درﻮﻣ نﺎﯿﺳرﺎﭘ دﺰﻧ رد درﻮﻣ ﻪﺳ :

1 -

» ار ﻦﺘﺸﯾﻮﺧ دﻮﺧ نﺎﯿﺳرﺎﭘ

» نﺎﯿﺗرآ ﺎﻫ « ﯽﻣ نﺎﻧآ ﺰﯿﻧ نﺎﺸﻧﺎﮕﯾﺎﺴﻤﻫ و ﺪﻨﻣﺎﻧ

مﺎﻧ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ار ﯽﻣ

ﺪﻧﺪﻧاﻮﺧ

« ؛ 2 - نﺎﯿﺳرﺎﭘ دﺰﻧ رد ار هژاو ﻦﯾا سﻮﯿﺧﻮﺴﻫ

» نﺎﻧﺎﻣﺮﻬﻗ « ) نﺎﻧاﻮﻠﻬﭘ ( ؛ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺎﻨﻌﻣ 3

- ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا

ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ شزﻮﻣآ ﻦﯾﺮﺗ

ﻣ هداد ﯽﺳرﺎﭘ نﺎﻧاﻮﺟ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﯽ

ﺪﺷ

» ﯽﺘﺳار « )

ترَا ( دﻮﺑ . ﻪﺘﮑﻧ دﺮﺑرﺎﮐ رد ﺮﮐذ نﺎﯾﺎﺷ

» ترَا رد

« - ﯽﻣ ﻪﮐ -

ار نآ ناﻮﺗ

» ﻪﻧﺎﯾﺎﺳرﺎﭘ گﺮﻣ «

ﺰﯿﻧ دﺮﮐ ﺎﻨﻌﻣ هﺪﻨﻨﮐ نﺎﯿﺑ هژاو ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا نآ–

ﯽﻧﺎﻬﺟ نآ ﺎﯾ يدﺎﻣ ﺮﯿﻏ ﯽﮔﺪﻧز ﮏﯾ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﮐ ﺖﺳا

هرﺎﺑرد يرواد ار نآ ﺮﯿﺴﻣ ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﻧﺎﻬﺟ ﻦﯾا ﯽﮔﺪﻧز نﺎﻣز رد ﯽﻣدآ رادﺮﮐ و رﺎﺘﻓر

ﺪﻨﮐ . ﺮﺧآ نﻮﺘﺳ يﺎﻫﺪﻨﺑ ﻦﯿﺴﭘاو رد ﺰﯿﻧ شﻮﯾراد

نﻮﺘﺴﯿﺑ ) نﻮﺘﺳ 5 يﺎﻫﺪﻨﺑ 73 و 75 ( ﯽﻣ ﺪﯾﻮﮔ :

» ﻪﮐ نآ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ وا نآ زا ﺖﮐﺮﺑ ،گﺮﻣ رد ﻪﭼ و ﯽﮔﺪﻧز رد ﻪﭼ ،ﺪﺳﺮﭙﺑ ار ادﺰﻣارﻮﻫا

« .

هژاو زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ artāvā

ﯽﻣ ﺮﺗاﺮﻓ ﯽﻣﺎﮔ ﯽﻣ يروآدﺎﯾ و ﺪﻬﻧ

ياﺮﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ

» نوﺎﺗرَا « ﻢﻫ و دﻮﺧ هﺎﺷ ﻪﺑ ﻢﻫ ﺪﯾﺎﺑ نﺎﺴﻧا ندﻮﺑ

ﺪﺷﺎﺑ رادﺎﻓو و ﺪﻨﺑ يﺎﭘ ادﺰﻣارﻮﻫا نﻮﻧﺎﻗ ﻪﺑ .

رﺬﮔ ،ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﯽﻣ ﻖﻘﺤﺗ هﺎﺷ ﯽﺼﺨﺷ ﯽﺠﻧﺎﯿﻣ ﻪﺑ نﺎﮔدﺮﻣ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ نﺎﮔﺪﻧز نﺎﻬﺟ زا ا

-

ﺪﺑﺎﯾ ) ،نﺎﯾﺮﺑ 1391 : 920 - 921 .(

ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﻪﺑ ﮓﻧﻮﺸﯾﺮﻫا و ﺖﺳا ﺶﺸﺨﺑ و ﻢﻬﺳ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ترَا ﺎﯾ درَا ،ناﺮﯾا يﺮﯿﻃﺎﺳا ﺦﯾرﺎﺗ رد

ﺖﺳا ﺶﺸﺨﺑ و يﺮﮕﻧاﻮﺗ دﺎﻤﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﻮﻧﺎﺑدﺰﯾا ،بﻮﺧ ِﯽﺷَا ﯽﻨﻌﻣ .

ﭙﺳ و دﺰﻣروا ﺮﺘﺧد ار وا هدروآ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﺪﻣراﺪﻨ

و ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﻪﮐ ﺪﻧا

ﻪﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﺶﯾﺎﺳآ ﯽﻣ ﺎﻫ

ﯽﻣ ﻪﺘﺳاﻮﺧ و دﺮﺧ و دﺮﺑ ﺪﺸﺨﺑ

. ﺖﺳا راﻮﺳ ﻪﻧودﺮﮔﺮﺑ .

شﻮﺧ ،ﺪﻨﻣوﺮﯿﻧ رﺎﯿﺴﺑ ،نﺎﺸﺧرد ﯽﻧز ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﺘﺳوا رد -

هدازآ و ﺪﻨﻤﻫﻮﮑﺷ ،ﻞﻠﺠﻣ ،ماﺪﻧا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﯿﺻﻮﺗ داﮋﻧ

. ﺪﯿﻔﺳ ﺪﺷﺎﺑ نﺎﺷرﺎﯾ ﯽﺷَا ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻧز و دراد ذﻮﻔﻧ نﺎﻧز ﺮﺑ ﺖﺨﺑ

ﺪﻧا . ﺞﻨﮔ ﯽﻧﺎﺒﻬﮕﻧ

ﺪﻨﮐ ار ناﻮﮑﯿﻧ .

ﺪﻨﮐ ﯽﻧﺎﺒﻫﺎﮕﻧ ﺰﯿﻧ ار ﺖﺸﻬﺑ .

ﯽﻣ ﻊﻨﻣ ﺶﯾﺎﻫرﺎﺜﻧ زا ندﺮﺑ هﺮﻬﺑ زا ار ﻪﺘﺳد ﻪﺳ ﯽﺷَا ،يرورﺎﺑ يﻮﻧﺎﺑدﺰﯾا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﮐ

ﻪﻔﻄﻧ ﻪﮐ يدﺮﻣ هﺪﯿﺳﺮﻧ غﻮﻠﺑ ﻦﺳ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻧاﺮﺘﺧد و نوﺮﺘﺳ ﯽﭙﺳور ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﮏﺸﺧ شا

ﺪﻧا . ترَا ﺎﯾ درَا رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺸﯾ

ارﻮﺗ ﯽﻣ ﺐﯿﻘﻌﺗ ار وا نﺎﯿﻧ دﺮﮐ نﺎﻬﻨﭘ ﯽﭼﻮﻗ ندﺮﮔ ﺮﯾز ﺪﻌﺑ و وﺎﮔ يﺎﭘ ﺮﯾز ار دﻮﺧ ﺪﻧدﺮﮐ

. ار وا يﺎﺟ هدﺮﮐﺎﻧ يﻮﺷ نﺎﮔﺰﯿﺷود و ناﺮﺴﭘ ﺎﻣا

ﻪﻠﮔ رﺎﺘﻓر ﻦﯾا زا ﯽﺷا و ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺖﺳا ﺪﻨﻣ

. ﺖﯿﺼﺨﺷ زا ﯽﮑﯾ وا ﻪﺘﺷاد رﻮﻀﺣ ﺖﺸﺗرز نﺪﺷ هداز ﻊﻗﻮﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يﻮُﻨﯿﻣ يﺎﻫ

٣

ﺖﺳا . ﻦﯾد يﻮﻧﺎﺑدﺰﯾا ﺮﻫاﻮﺧ وا )

ﺎﻨﺋد ( ﻦﺘﻣ ﯽﺧﺮﺑ رد و ﺖﺳا ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ وا نارداﺮﺑ زا ار ﻦﺷر و شوﺮﺳ ﺎﻫ

ﺪﻧروآ ) ،رﺎﮔزﻮﻣآ 1391 : 33 -

34 .(

ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻪﮐ ،ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ و ﻢﺠﻨﭘ ﺪﻨﺑ رد و ﺪﻨﺑ رد ار شا

5 ﻪﺒﯿﺘﮐ و ادﺰﻣارﻮﻫا هﺎﮔرد ﻪﺑ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ نﺪﺷ ﻞﺳﻮﺘﻣ ،ﻢﯾراد ﻢﻫ DNa

ﺖﺳا يﺪﻧﺰﮔ ﺮﻫ زا يو ﻦﯿﻣزﺮﺳ و ﻪﻧﺎﺧ نﺪﯿﯾﺎﭘ ﺖﺳاﻮﺧرد )

،كﻮﮐﻮﻟ 1389 : 263،311 .(

ﯽﻤﻧ ﻪﺒﯿﺘﮐ ﻦﯾا ﯽﺨﯾرﺎﺗ شزرا زا ،ﻢﯾدﺮﻤﺷﺮﺑ ﻪﮐ ار ﯽﺗﺎﻈﺣﻼﻣ ﺪﻫﺎﮐ

. نﺎﯿﺑ ار شﻮﯾراد ثاﺮﯿﻣ ﺖﯿﻤﻫا و يرورﺎﺑ ﻢﻫ ﻊﻗاو رد ﻪﺒﯿﺘﮐ ﻦﯾا

ﯽﻣ ار وا ﻦﯿﺸﻧﺎﺟ ﺖﻟﺎﺻا ﻢﻫ و ﺪﻨﮐ .

ﻪﯿﻧﺎﯿﺑ زا ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﯽﺘﻗو ﯽﺘﺣ ﯽﻣ مﺎﻬﻟا شﻮﯾراد يﺎﻫ

ﺑ زا هﺪﻧرادﺮﺑ نﺎﻣﺮﻓ ﯽﺘﺷﻮﻧور ،دﺮﯿﮔ تﺎﻧﺎﯿ

يروآﻮﻧ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺖﺴﯿﻧ شرﺪﭘ ﯽﻣ نآ ﺮﺑ ار ﯽﯾﺎﻫ

يروآﻮﻧ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﯾاﺰﻓا مﺎﮔ ﻪﮐ دﺮﮐ ﯽﻘﻠﺗ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﯽﯾﺎﻫ

ﻪﺻﺮﻋ ﻦﯾا رد شرﺪﭘ ﺪﻨﻠﺑ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﻞﯿﻤﮑﺗ ار ﺪﻨﮐ

) ،نﺎﯾﺮﺑ 1391 : 924 - 925 .(

فﻼﺘﺧا ﯽﺳرﺮﺑ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ و ﯽﻣﻼﯾا ﺖﺷﻮﻧور ود ﻦﯿﺑ يﺎﻫ

رﺎﮑﺷآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺖﺷﻮﻧور ود ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ فﻼﺘﺧا نﺪﺷ

ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ نﺎﮔژاو زا ﯽﺧﺮﺑ ﺖﯾﻮﻫ ،ﺎﻫ ﺎـﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و دﻮﺷ

ﮓﻨﺳ مﺎﯿﭘ زا يﺮﺘﻬﺑ كرد ﻪﺑ ﺪﯿﺳر ﻢﯿﻫاﻮﺧ ﻪﺘﺸﺒﻧ

.

ﮓﻨﺳ ﺰﯿﮕﻧاﺮﺑ ﺚﺤﺑ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ نﺎﮔژاو ﻪﺘﺸﺒﻧ

ﺷﻮﻧور رد ﺳرﺎﭘ ﺖ هژاو ود نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽ brazmaniya

و ṛtācā ﻪﺘﺷاد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ار يدﺎﯾز يﺎﻫﺮﯿﺴﻔﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺎﮔژاو ﻪﻤﺟﺮﺗ و ﺪﻧا

يﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ .

ﺖﻨﮐ brazmaniya كﺎﺘﺳ زا ار

brazmaniya- ﯽﻨﻌﻣ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد

» راﺰﮔزﺎﻤﻧ ،ماﺮﺘﺣا ﺎﺑ «

ار

ﺖﺳا هداد دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ نآ ياﺮﺑ )

،ﺖﻨﮐ 1391 : 652 ( نادﺮﮔﺮﺑ ﺖﯿﻤﺷا ؛

» تﺎﻔﯾﺮﺸﺗ و ﻢﺳاﺮﻣ ﺎﺑ «

ﺖﺳا هداد ﻪﺋارا نآ ياﺮﺑ ار )

Schmitt,

2009: 167 (

ار نآ كﻮﮐﻮﻟ ؛

» ﻦﯿﯾآ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ «

ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽﻨﻌﻣ )ﻟ

،كﻮﮐﻮ 1389 : 310 ( ﻪﻤﺟﺮﺗ ﯽﯾﻻﻮﻣ ؛

» ﻦﯿﯾآ وﺮﯿﭘ ،ﯽﻨﯾد ﺖﻨﺳ و

ﮐ ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ بادآ و ﻦﯿﯾآ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﮐ ﯽﺴ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ ﯽﻨﯾد

ﯽﻣ يﺎﺟ ﻪﺑ ار ﯽﻨﯾد تﺎﻔﯾﺮﺸﺗ و ﻢﺳاﺮﻣ ،ﻦﯿﯾآ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺎﯾ ،ﺪﻨﮐ دروآ

« نآ ياﺮﺑ ار

ﺖﺳا هدروآ )

،ﯽﯾﻻﻮﻣ 1387 : 210 ( كﺎﺘﺳ زا ار نآ ووﺮﺷ ﺎﻣا ؛ brazman-

ﯽﯾﺎﺘﺳوا ترﻮﺻ ﺎﺑ ،ﻪﺘﻓﺮﮔ barǝziman-

ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ

» يﺪﻨﻠﺑ « ﻬﻧ رد و هﺪﯿﺠﻨﺳ ﯽﻨﻌﻣ ﺖﯾﺎ

» ﺪﻨﻠﺑ يﺎﺟ رد ،يﺪﻨﻠﺑ رد «

ﺖﺳا هداد دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ار )

Skærvø, 2002: 149 & 161 .(

ياﺮﺑ

هژاو ي ṛtācā كﺎﺘﺳ زا ار نآ ﺖﻨﮐ ؛ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﯿﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﯾﺮﻈﻧ ﻢﻫ ﯽﻨﻌﻣ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ردṛta-

» ﺖﻟاﺪﻋ ،نﻮﻧﺎﻗ «

نآ ياﺮﺑ ار

ﺖﺳا هداد دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ )

،ﺖﻨﮐ 1391 : 548 ( نادﺮﮔﺮﺑ ﺖﯿﻤﺷا ؛

» نﺎﻣز رد ﺐﺳﺎﻨﻣ « ﺖﺳا هداد ﻪﺋارا نآ ياﺮﺑ ار )

Schmitt, 2009:

(167 ﻢﻫ كﻮﮐﻮﻟ ؛ ار نآ ﺖﯿﻤﺷا ﺎﺑ نﺎﺘﺳاد

» رﺮﻘﻣ نﺎﻣز رد «

ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽﻨﻌﻣ )

،كﻮﮐﻮﻟ 1389 : 310 ( نادﺮﮔﺮﺑ ﯽﯾﻻﻮﻣ ؛

» ،ﻢﻈﻧ ،ﯽﺘﺳار

نﻮﻧﺎﻗ « ﺖﺳا هدروآ نآ ياﺮﺑ ار )

،ﯽﯾﻻﻮﻣ 1387 : 141 ( ار نآ ووﺮﺷ و

» شرﺎﻔﺳ ﺮﺑﺎﻨﺑ )

ﯽﻧﺎﮕﻤﻫ ( « دﺮﮐ ﻪﻤﺟﺮﺗ ﺖﺳا ه

) Skærvø,

2002: 161 .(

لدﺎﻌﻣ brazmaniya ﯽﻣﻼﯾا ﺖﺷﻮﻧور رد

pirrazmannuya لدﺎﻌﻣ و

ṛtācā ﯽﻣﻼﯾا ﺖﺷﻮﻧور رد irdahazi

ﺖﺳا

ماو ود ﺮﻫ ﻪﮐ فﺮﺣ ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺎﯾ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ زا هژاو

نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ يور زا ﯽﺴﯾﻮﻧ ﯽﻤﻧ ﯽﮑﻤﮐ هژاو ﻞﯿﻠﺤﺗ رد ﻪﮐ ﺪﻧا

-

ﺪﻨﻨﮐ ) Cameron, 1959: 471 .(

هژاو ود ﺮﻫ ي

brazmaniya و

ṛtācā ﮓﻨﺳ يﺎﺟ ﻪﺳ رد هﺪﻣآ ﯽﻧﺎﺴﮑﯾ نﺎﮔژاو ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ و ﻮﺤﻧ و فﺮﺻ ترﻮﺻ ﮏﯾ ﺎﺑ و ﻪﺘﺸﺒﻧ

ﺪﻧا :

40-41…A.uramazdām ayada ṛtācā brazmaniya

50-51…A.uramazdām yada šā ṛtācā brazmaniya

53-54…A.uramazdām yadata ṛtācā brazmaniya ﻞﻌﻓ يﺎﻫ ayada

، yada šā و

yadata فﺮﺻ ﯽﮕﻤﻫ

زا ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

√yad-

» ندﺮﮐ ﺶﯾﺎﺘﺳ ،نﺪﯿﺘﺳﺮﭘ «

ﺪﻨﺘﺴﻫ ) ،ﺖﻨﮐ

1391 : 664 .(

زا نآ ﯽﯾﺎﺘﺳوا لدﺎﻌﻣ ؛دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺎﻣ ياﺮﺑ ﻞﻌﻓ ﻦﯾا ﺖﯿﻫﺎﻣ ﺮﺘﺸﯿﭘ

√yaz-

» نﺪﯿﺘﺳﺮﭘ ،ندﺮﮐ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ «

لدﺎﻌﻣ و

زا ﺶﺘﯾﺮﮑﺴﻨﺳ

√yaj-

» ندﺮﮐ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ «

) Kellens & Pirart, 1990: 292 (

ﻞﻌﻓ ﻦﯾا ﺲﭘ ؛ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺰﯿﭼ ﺮﻫ زا ﺶﯿﺑ

» ندﺮﮐ اﺪﻫا

ﻪﯾﺪﻓ و ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ «

ﺖﺳا . ﯽﻣ ﻦﺷور ﺮﺘﻬﺑ ﺎﻣ ياﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻢﻫ ﯽﻣﻼﯾا ﺖﺷﻮﻧور ﺎﺑ ﺶﺠﻨﺳ رد دﻮﺷ

. رد ﻞﻌﻓ ﻦﯾا زا ﯽﻓﺮﺻ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﺎﺟ رد

نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ﺖﺷﻮﻧور ﺖﺳا هﺪﻣآ

) يﺎﻫﺮﻄﺳ 36

، 39 ، 40 ،رﺎﺑود 50 و 53 ( ﯽﻣﻼﯾا لدﺎﻌﻣ ، šibbe

» ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ،ﯽﺸﮑﺸﯿﭘ رﻮﺳ «

هدﺎﻔﺘﺳا

ﺖﺳا هﺪﺷ (

يﺎﻫﺮﻄﺳ 30

، 32 ، 33 ، 34 ، 41 ، 44 .(

ﺰﺟ ود زا هژاو ﻦﯾا

»šib ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ،رﻮﺳ «

+ ﻊﻤﺟ و دﺮﻔﻣ ﺺﺨﺷ مﻮﺳ ﯽﮑﻠﻣ ﺪﻧﻮﺴﭘ-e

ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ راﺪﻧﺎﺟ

» وا نآ « ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺘﻓر ﻢﻫ يور ﻪﮐ هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ

» وا ياﺮﺑ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ،وا ياﺮﺑ ﯽﺸﮑﯿﭘ رﻮﺳ «

ﯽﻣ ار ﺪﻫد ) Hallock,

1969: 665 .(

هژاو ﻞﮔ ردšip ﻪﺘﺸﺒﻧ ﺪﯿﺸﻤﺟ ﺖﺨﺗ يورﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻤﯿﻟو ﺎﯾ ﯽﻧﺎﻤﻬﻣ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ

نآ رد نﺎﻤﻬﻣ يدﺎﯾز رﺎﻤﺷ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽﮔرﺰﺑ

ﯽﻣ ﺖﮐﺮﺷ هدﺮﮐ

ﻪﯾﺎﭘ ﺪﻨﻠﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ ﮏَﻧﺮﭘ ﺎﺑ ﺎﯾ هﺎﺷ دﻮﺧ ﺎﺑ نآ ﺖﯾاﺪﻫ ﻪﮐ هدﻮﺑ گرﺰﺑ نﺎﺑﺮﻗ ﺪﯿﻋ ﮏﯾ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ،ﺪﻧا ﻦﯾﺮﺗ

۴

هﺪﻨﯾﺎﻤﻧ رد ﻢﮑﯾ شﻮﯾراد ي ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺪﯿﺸﻤﺟ ﺖﺨﺗ

دﻮﺑ ﯽﺘﻨﻄﻠﺳ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﺖﺳﺎﯿﺳ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻣﺪﺧ رد و ﺪﺷ .

ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻞﮔ

ﻪﺘﺸﺒﻧ

PFNN 2259: 7-8 هژاو ﻪﮐ

ي ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ و هﺪﻣآ نآ ردšip Batrakataš

=) دﺎﮔرﺎﺳﺎﭘ ( ﯽﻣ ﯽﻣ ،دﻮﺷ يراﺰﮔﺮﺑ ﻖﯿﻗد ﻞﺤﻣ ﻢﯿﻧاﻮﺗ

رﻮﺳ ﻢﺳاﺮﻣ ﻢﯿﻨﮐ ﺺﺨﺸﻣ دﺎﮔرﺎﺳﺎﭘ رد ارšip

. ﻞﮔ ﻦﯾا رد ﻞﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺸﺒﻧ

partetaš

» نﺎﺘﺳﻮﺑ ،ﺲﯾدﺮﭘ «

حﻼﻄﺻا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هرﺎﺷا

» سﺪﻘﻣ ﻦﺤﺻ «

ﯽﻣ ﻦﻫذ ﻪﺑ ار دﺎﮔرﺎﺳﺎﭘ ﯽﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ ﺶﺨﺑ رد ﻊﻗاو دروآ

. رد ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽﮔرﺰﺑ زﺎﺑ يﺎﻀﻓ سﺪﻘﻣ ﻦﺤﺻ ﺎﯾ ﻪﻃﻮﺤﻣ ﻦﯾا

ﺎﺨﻫ ﻞﯾاوا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ًﻻﺎﻤﺘﺣا نآ ﺦﯾرﺎﺗ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو گرﺰﺑ نﻮﺘﺳ ﻪﺗ ﻦﯾﺮﯾز ﮓﻨﺳﺎﭘ ود نآ ﺰﮐﺮﻣ ﺖﺳا نﺎﯿﺸﻨﻣ

. ﯽﻧﺎﮑﻠﭘ ﺎﻬﻧآ زا ﯽﮑﯾ

ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺰﮔﺮﻫ ًﻻﺎﻤﺘﺣا يﺮﮕﯾد و دراد .

هﺪﻨﻨﮐ ﻊﻧﺎﻗ هدﻮﺑ ﺪﺣاو ﯽﯾﺎﻨﺑ يرﺎﮔزور ود ﺮﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻦﯾﺮﺗ

ﺪﻧا : ياﺮﺑ ﻪﻔﺻ ﮏﯾ

ﯽﻣ ﻞﻤﺣ ار ناﺪﺸﺗآ ﺪﻨﻠﺑ يﻮﮑﺳ ﺎﯾ باﺮﻬﻣ ﮏﯾ ﺪﯾﺎﺷ ﯽﻣود ﻪﻔﺻ و يﺮﺠﻣ ﯽﻧﺎﺣور ﮏﯾ ﺖﺳا هدﺮﮐ

. ﻦﯿﯾآ ﮔﺮﺑ ﺎﺠﻨﯾا رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﯽﻣ راﺰ

-

ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﯿﺸﻤﺟ ﺖﺨﺗ رد و ﻢﺘﺳر ﺶﻘﻧ رد ﯽﺘﻨﻄﻠﺳ يﺎﻫرﻮﮔ يﺎﻤﻧ ﺮﺑ ار نآ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﮐ هدﻮﺑ نﺎﻤﻫ ﺪﯾﺎﺷ هﺪﺷ ﻢﯿﻨﮐ

: يور ﺮﺑ هﺎﺷ

ﻪﻠﭘ يﻮﮑﺳ ﺎﯾ ﻪﻔﺻ ﮏﯾ ﻪﻠﭘ ﻪﻔﺻ يورﺮﺑ ﺶﺗآ باﺮﻬﻣ ﮏﯾ وا ﺮﺑاﺮﺑ رد و هدﺎﺘﺴﯾا يراد

دراد راﺮﻗ راد .

ﮓﻨﺳﺎﭘ ﻪﮐ ﺖﺳاﺪﯿﭘ ﯽﻨﺷور ﻪﺑ ﺎﯾ ﺎﻫ

ﻪﯾﺎﭘ ا ﻪﺑ ﯽﮕﻨﺳ يﺎﻫ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺪﺼﻗ ﻦﯾ

دﻮﺷ هﺪﯾد ناﺮﺿﺎﺣ ﻪﻤﻫ ﻂﺳﻮﺗ وا هﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﺎﯾ هﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻧا .

ﺘﺷﺬﮔ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ،نﺎﻧآ ﻪﻨﺤﺻ ،ﻪ

ﻪﺘﺧﺎﺳ

هﺪﺷ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار نﺎﯾاﺪﺧ ﻪﺑ وا ﯽﯾﺎﻨﺜﺘﺳا ﯽﮑﯾدﺰﻧ و هﺎﺷ ﻊﯿﻓر هﺎﮕﯾﺎﺟ و مﺎﻘﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﺪﻧداد

) ،ﻦﻤﻠﮑﻨﻫ 1392

: 317 ،

507 - 509 .(

ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ دﻮﺼﻘﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ رد رد

ﻪﺟ ﯽﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﺴﺨﻧ ي مﺎﻨﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ﺖﺳرد ياﺮﺟا و ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﺑ دﻮﺷ

» رﻮﺳ

ﯽﺸﮑﺸﯿﭘ « هﺪﺷ ﻢﻬﺘﻣ ًﺎﻘﯿﻗد نﺎﺘﺳﺮﭘﻮﯾد نﺎﻫﺎﮔ رد ؛ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﯾ ﺎﻬﻧآ زا ﻞﮑﺸﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧا

دﻮﺧ ندﺮﮐ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ يﺎﻫ

» و رﺎﮐﺎﻄﺧ

هﺪﻨﻨﮐرﻮﺼﻗ «

) anēnah (

هدﻮﺑ ،ﺪﻧا ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ﻦﯿﯾآ ﻪﺑ ناﺪﻨﻣروﺎﺑ نﻮﭼ ﯽﻣ ﺪﺑ يﺎﻫ

ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ . ﯽﻣ مﻮﻠﻌﻣ ﻞﯿﻟد ﻦﯾا ﻪﺑ دﻮﺼﻘﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ

ﻪﺟرد رد ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ و ﺖﺳا هدﻮﺑ ادﺰﻣارﻮﻫا ياﺮﺑ ﯽﺸﮑﺸﯿﭘ رﻮﺳ ياﺮﺟا ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ لوا

نﻮﻧﺎﻗ ﺪﯿﮐﺄﺗ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﺳر يﺪﺟ يﺪﻨﻣ

-

ﻪﻨﯿﻣز رد ار يﺮﺗ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ نﺎﯿﺳرﺎﭘ گرﺰﺑ ياﺪﺧ ادﺰﻣارﻮﻫا ﯽﻤﺳر ﺶﯿﮐ

شﻮﯾراد زا ﺮﺗرﻮﺷﺮﭘ و ﺮﺗراﻮﺘﺳا ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻪﮐ ﺪﻫد ار دﻮﺧ

ﯽﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ نآ راﺪﺳﺎﭘ و ﻦﻣﺎﺿ ﺪﻨﮐ

) ،نﺎﯾﺮﺑ 1391 : 921 - 922 .(

ﯽﻘﻄﻨﻣ دﻮﺑ هداد ﻪﺋارا هژاو ود ياﺮﺑ ووﺮﺷ ﻪﮐ يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ور ﻦﯾا زا ﻪﺑ ﺮﺗ

ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ و ﺪﺳر ﺦﯾرﺎﺗ فﺮﺣ روآدﺎﯾ يا

ﯽﻣ تودوﺮﻫ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻧﺎﻧﻮﯾ نارﺎﮕﻧ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ

نﺎﯿﻧاﺮﯾا ﻪﮐ دﻮﺑ هدﺮﮐ هرﺎﺷا ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ

نﺎﺘﺳﺎﺑ هﻮﮐ يور ﺮﺑ دازآ يﺎﻀﻓ رد ﻪﮑﻠﺑ ﺪﺑﺎﻌﻣ ﺎﯾ گرﺰﺑ هﺎﮕﺗدﺎﺒﻋ رد ﻪﻧ ار دﻮﺧ ﯽﻨﯾد و ﯽﻨﯿﯾآ ﻢﺳاﺮﻣ يﺪﻨﻠﺑ و ﺎﻫ

ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ ﺪﻧداد

) ﮏﻧ .

،ﺰﻠﻨﯿﻫ 1391 : 32 .(

ﻪﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﻢﻫ نﻮﻔﻧﺰﮔ ﯽﻣ هﺎﮔآ ار ﺎﻣ دﻮﺧ

نﺎﯿﺳرﺎﭘ گرﺰﺑ يﺎﻫرﻮﺳ رد ﻪﮐ دزﺎﺳ )

ﯽﻣ ﺎﺠﻨﯾا رد ﻪﮐ ﺮﯿﻈﻧ ﻢﯿﯾﻮﮕﺑ ﻢﯿﻧاﻮﺗ

(šip وﺎﮔ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ ﺎﻬﻨﺗ

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖﮐﺮﺷ ﻢﺳاﺮﻣ رد هﺎﺷ دﻮﺧ ﻪﮐ هﺪﺷ .

ﯽﻣاﺮﮔ ﺪﺼﻗ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ﻢﺳاﺮﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﯽﻤﻧ مﺎﺠﻧا نادﺰﯾا ﺖﺷاد ﯽﻣ راﺰﮔﺮﺑ نآ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﮐ يرﻮﺳ و ﻦﺸﺟ ﻪﮑﻠﺑ ،دﺮﯿﮔ

ﯽﻣ نﺎﯾﺎﻤﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ ار هﺎﺷ توﺎﺨﺳ و ترﺪﻗ ،دﻮﺷ -

دزﺎﺳ ) ،ﻦﻤﻠﮑﻨﻫ 1392

: 545،553 .(

فﻼﺘﺧا ﺎﻫ ﺖﺷﻮﻧور ود ﻦﯿﺑ ي

ﮏﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﻪﻓﺎﺿا فﺮﺣ ﺎﯾ و ﺮﯿﻤﺿ نﺪﺷ ﻢﮐ ﺎﯾ فﺎﺿا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺗﺎﻓﻼﺘﺧا دﻮﺟو ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺖﺷﻮﻧور ود نﺎﮔژاو ﮏﺗ

رد ﻪﮐ يا

ﮓﻨﺳ مﺎﯿﭘ يﻮﺘﺤﻣ ﯽﻣ ﯽﭘ راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ و هﺪﻤﻋ فﻼﺘﺧا ود ﻪﺑ ،ﺪﻧراﺪﻧ يﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﺘﺸﺒﻧ

ﻢﯾﺮﺑ . يﺎﻫﺮﻄﺳ رد گرﺰﺑ فﻼﺘﺧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ 38

- 39

د خر ﯽﻣﻼﯾا ﯽﻨﻌﯾ دﺮﻔﻣ ﺺﺨﺷ مود ﺮﯿﻤﺿ زا ﺲﭘ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ﺖﺳا هدا

هژاو ﺎﺑnu ي akkay ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ

» ﺖﺳﺪﻤﻫ ،هاﺮﻤﻫ «

مﺎﻧ ﮏﯾ ﻪﮐ

ﯽﻣ وﺮﺑور ﺖﺳا مﺎﯿﭘ ﺐﻃﺎﺨﻣ و مﺎﻋ ﻢﯾﻮﺷ

. هرﺎﺷا ﭻﯿﻫ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ﺖﺷﻮﻧور رد ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ ﺮﯿﻤﺿ زا ﺎﻬﻨﺗ و ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﺐﻃﺎﺨﻣ عﻮﻧ ﻪﺑ يا

دﺮﻔﻣ ﺺﺨﺷ مود tuvam

ﻢﯿﻤﻌﺗ تادا ﮏﯾ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳاkā

. هرﺎﺑرد هژاو ﺮﯿﺴﻔﺗ ي

akkaya يدﺎﯾز ﺮﻈﻧ فﻼﺘﺧا ﺰﯿﻧ

دراد دﻮﺟو .

ﯽﻣ ﺎﺑ ار نآ ناﻮﺗ

HALakkaya

HALakkayaše و ﻞﮔ رد ﻪﯿﻤﻬﺳ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﻓﺎﯾرد زا ﯽﻫوﺮﮔ ﻪﮐ

ﻪﺘﺸﺒﻧ ﺖﺨﺗ يورﺎﺑ يﺎﻫ

ﺪﯿﺸﻤﺟ ) ﻪﻠﻤﺟ زا PF 1430:6

( ﺪﯿﺠﻨﺳ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ .

ﺎﺗﺎﻣرﺎﻫ

HALakkayaše ماو ار

زا هژاو ،ﻪﺘﺴﻧاد نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ

» هاﺮﻤﻫ ) نا ( ،

ﺖﺳﺪﻤﻫ ) نا ( « ﺎﺳزﺎﺑ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ لدﺎﻌﻣ و هدﺮﮐ ﻪﻤﺟﺮﺗ هﺪﺷ يز

ار نآ

*haxaya

*haxāya ﺎﯾ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد

) Harmatta,

1955: 195-203 (

. دﻮﺧ akkayaše زا

akkayaš

» هاﺮﻤﻫ ) نا ( « + ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ راﺪﻧﺎﺟ ﻊﻤﺟ و دﺮﻔﻣ ﺺﺨﺷ مﻮﺳ ،ﯽﮑﻠﻣ ﺪﻧﻮﺴﭘ -e

» وا ِنآ « ﺎﺳ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻢﻫ يور ﻪﮐ هﺪﺷ ﻪﺘﺧ

» ﺶﻧﺎﻫاﺮﻤﻫ «

ﺖﺳا ) Hallock, 1969: 665 .(

ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا akkayaš

ماو ﯽﺳرﺎﭘ زا هژاو

ﺖﺳا نﺎﺘﺳﺎﺑ ،

ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ ﺪﻧو هژاو زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هدوﺰﻓا نآ ﻪﺑ-š

ﺖﺳا ﺞﯾار نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ زا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ماو يﺎﻫ )

،ﻦﻤﻠﮑﻨﻫ

1392 : 672 .(

ﯾا ﻦﯾا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪﮐ داﺮ

akkaya ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ار

ﯽﻤﻧHAL ﺎﺑ ناﻮﺗ

HALakkayaše ،ﺪﯿﺠﻨﺳ

ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ؛ﺖﺴﯿﻧ ﺖﺑﺎﺛ و ﯽﮕﺸﯿﻤﻫ ًﻼﻣﺎﮐ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ دﺮﺑرﺎﮐ ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﻣﻼﯾا نﺎﺑز رد ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ﺪﯾﺎﺑ رد ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ناﺪﻘﻓ ﻪﮐ ﺖﺷاﺪﻨﭘ ناﻮﺗ

ﻪﻤﻠﮐ ﻪﮐ ﺖﺳور نآ زا ﺎﺠﻨﯾا نآ زا ﺶﯿﭘ ي

DIŠnu) ( نﺎﻨﭼ ،دراد ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ

رد ار درﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﺑﺎﺸﻣ PF 0772

ﻢﯾراد ﻢﻫ )

ﮏﻧ . نﺎﻤﻫ :

۵

314 .(

هژاو ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﺷاد ﺮﻈﻧرد ﻢﻫ ار ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺪﯾﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا ﻦﯿﺸﯿﭘ ي

ﯽﻣDIŠ ﻢﻫ ﺎﺠﻨﯾا رد و ﺪﺷﺎﺑ akkaya

ﻪﻨﯾﺮﻧ صﺎﺧ مﺎﻧ ﮏﯾ

ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﺖﺳا مﺎﻋ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷادHAL

) هﺪﻧرﺎﮕﻧ .(

نوﺮﻣﺎﮐ ﺎﻣا ماو ار-ya

لدﺎﻌﻣ و نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ زا هژاو

ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد haya )

Cameron, 1959: 471 .(

هراﻮﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﯾﺎﺑ لدﺎﻌﻣ akka

رد و هدﻮﺑ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ haya

ﻢﯿﻫاﻮﺨﺑ ﺎﻣ ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ akkaya

نﺎﻤﻫ لدﺎﻌﻣ ار يرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﮐ ﻢﯾﺮﯾﺬﭙﺑ ار ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺪﯾﺎﺑ ،ﻢﯾﺮﯿﮕﺑ ﺮﻈﻧرد نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘhaya

ﺖﺳا لواﺪﺘﻣﺎﻧ رﺎﯿﺴﺑ و ﻢﯾراﺪﻧ ﯽﻣﻼﯾا نﻮﺘﻣ ﻞﮐ رد ار )

see Hinz & Koch, 1987: 42 .(

ﺮﻨﯾار ﺮﻈﻧ ﺮﺑﺎﻨﺑ ﻦﯾا زا اﺪﺟ akkaya

ﯽﻤﻧ فﺮﺻ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﮐ نﻮﭼ ،ﺪﺷﺎﺑakka

فﺮﺻ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣakka ﯽﻧﺪﺸﻧ

ﺖﺳا ﺎﻫ ) see Reiner, 1969: 92 .(

ﺰﯿﻧ ﺰﺘﻧﻮﯿﻔﯿﺳ ﻪﮑﯾﺮﻧا

هزﺎﺗ رد ﻪﻤﺟﺮﺗ رد ،ﯽﻣﻼﯾا نﺎﺑز رﻮﺘﺳد بﺎﺘﮐ ﻦﯾﺮﺗ نادﺮﮔﺮﺑ ﺮﻄﺳ ﻦﯾا ي

» لﺪﻤﻫ ،هاﺮﻤﻫ «

ﺖﺳا هدروآ ار )

Cifuentes, 2013: 113 .(

زا ﯽﺸﺨﺑ رد ار ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻦﯿﺒﻃﺎﺨﻣ فﻼﺘﺧا ﻦﯾا يور ﺮﻫ ﻪﺑ ﮓﻨﺳ ﯽﻨﯿﯾآ مﺎﯿﭘ

هرﺎﺑرد ﻪﮐ ﻪﺘﺸﺒﻧ ﮕﻧﻮﮕﭼ و ﯽﯾاﺮﭼ ،ﯽﺘﺴﯿﭼ

ﺶﺘﺳﺮﭘ ﯽ

ﯽﻣ ﻦﺷور ،ﺖﺳا ادﺰﻣارﻮﻫا ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ

ﻢﻫ ﺎﯾ نﺎﻣدﺮﻣ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺪﻧاﻮﺗ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﺖﺳﺎﯿﺳ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﻧﺎﺸﯿﮐ

ﯽﻣ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺘﻨﻄﻠﺳ ﯽﻣ ﯽﻨﯾد ﺮﺒﻫر ﮏﯾ ﻪﻧ و ياﺮﮕﻧﺎﻣرآ رﺎﯾﺮﻬﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ،مﺎﯿﭘ زا ﺶﺨﺑ ﻦﯾا ﺖﺷاﺪﻨﭘ ناﻮﺗ

و ﺪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ

هزﺎﺗ ﻞﺼﻓ ﺑ زا يا ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ار نﺎﯿﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﺳﺎﻨﺷروﺎ ﯽﻣ نآ راﺪﺳﺎﭘ ار دﻮﺧ ،شﻮﯾراد شرﺪﭘ زا ﺮﺗرﻮﺷﺮﭘ ،ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ

ﺪﻧاد .

يﺎﻫﺮﻄﺳ رد فﻼﺘﺧا ﻦﯿﻣود 31

- 32 ﺮﻄﺳ لدﺎﻌﻣ ﻪﮐ ﯽﻣﻼﯾا 38

ﺖﺳا هداد خر ،ﺖﺳا نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ :

ﯽﻣﻼﯾا ترﺎﺒﻋ ﺎﺑ ﺮﻄﺳ ﻦﯾا رد

kiten ukku appi da

» مدﺎﻬﻧ يدﺰﯾا نﺎﻣﺮﻓ ﺎﻬﻧآ ﺮﺑ «

ور ﯽﻣ وﺮﺑ ﯽﻟدﺎﻌﻣ ﯽﺘﺣ و ﻪﻤﺟﺮﺗ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ﺖﯾاور رد ارﺎﮑﺷآ ﻪﮐ ﻢﯾﻮﺷ

دراﺪﻧ دﻮﺟو ﺰﯿﻧ نآ زا ﯽﯾﺎﻨﮐ و ﯽﻠﮐ .

ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﯽﮔدﺎﺳ ﻪﺑ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ﺖﯾاور رد دﻮﺷ

patiyazbayam ﯽﻨﻌﯾ

» رﻮﺘﺳد ،مدﻮﻤﻧ مﻼﻋا

مداد

« . ﯽﻣ ﻪﻧاﺮﻣآ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻫﺎﺷ توﺎﻔﺘﻣ مﺎﯿﭘ ﯽﻣﻼﯾا ﺖﯾاور ﺎﻣا ﺖﯿﻤﮐﺎﺣ و راﺪﺘﻗا ﺪﯾﻮﮔ

ﻪﻧاﺮﮔداد ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ار دﻮﺧ kiten

ﯽﻣ ﻞﯿﻤﺤﺗ -

ﻪﺒﯿﺘﮐ بﺎﺗزﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﯿﭘ ،ﺪﻨﮐ نآ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣﻼﯾا ﻮﻧ يﺎﻫ

نﺎﻫﺎﺷ و نﺎﯾاﺪﺧ ﺎﻫ

» ﯽﻣﺎﺣ « [kitin]

ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ﺶﻘﻧ ًﺎﮐﺮﺘﺸﻣ ﺎﯾ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ

زا kitin appa šutur ﯽﻨﻌﯾ

» ﺖﺳا ﻪﻧاﺮﮔداد ﻪﮐ ﯽﻤﻈﻧ «

ﯽﻣ مد ﺪﻨﻧز . ﺪﯿﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ﺖﯾاور رد ﻪﮐ

ﻪﺒﯿﺘﮐ نﺎﺘ

اﺪﺧ ﺰﯿﻧ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ )

ادﺰﻣارﻮﻫا ( راﺮﻘﺘﺳا رد kitin

دراد كﺮﺘﺸﻣ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ،دﻮﺧ ﻞﻣﺎﻋ ﯽﻨﻌﯾ هﺎﺷ ﻂﺳﻮﺗ .

ﻪﮐ ﺖﯿﻌﻗاو ﻦﯾا ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

kiten ﻞﻌﻓ ﺎﺑ )ta-

» ندﺎﻬﻧ

« ( و )ukku

» رﺮﺑ يو

« ( ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ﺮﮕﻧﺎﯾﺎﻤﻧ ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ ﯽﻣ نآ ﯽﻣﻼﯾا

ﻫ ﻪﺑﺎﺸﻣ ؛ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫرﺎﺑ ار ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﯿﻤ

ﻪﺒﯿﺘﮐ رد ﻦﻫ

ﻧ حﺮﻓ لﻮﮐ رد ﯽ )

EKI 75 (

ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻢﯿﻨﮐ

. هﻮﯿﺷ ،ﻪﺻﻼﺧ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺎﻫﻮﯾد ﺶﺘﺳﺮﭘ ﻊﻨﻣ رد ﯽﻣﻼﯾا ﺖﯾاور نﺎﯿﺑ

ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ ﺎﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺖﺳا يﺪﮐا و نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﭘ ﺖﯾاور زا ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﯽﻣﻼﯾا ي

ﺪﻫد . ﯽﻣﻼﯾا ﻞﯿﺻا مﻮﻬﻔﻣ kiten

رد ﻪﮐ

ﻪﺒﯿﺘﮐ ﯽﻣﻼﯾا ﺖﺷﻮﻧور آ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ناﻮﯾد

ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ هﺪﻣ kiten

ﭘ زا ﯽﺸﺨﺑ دﻮﺧ ﺖﺳا مﺎﯿ

. هدروآﺮﻓ نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﯽﻨﻫذ ﺐﻟﺎﻗ

نﺎﯿﺸﻨﻣﺎﺨﻫ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا و ﯽﻨﻫذ ﺐﻟﺎﻗ ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ قﺎﺒﻄﻧا و ﺪﻨﻤﺟرا ،هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﺳا ﯽﻣﻮﻬﻔﻣ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺖﺴﯿﻧ ﻪﻧﺎﮕﯾ ﺐﺗﺎﮐ ﮏﯾ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ .

ﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﻣﻼﯾا ﺖﯾاور ﯽﻨﻌﯾ ﻪﺒﯿﺘﮐ ﺖﯾاور ﮏﯾ رد ﻂﻘﻓ ﻪﮐ ﻦﯾا ﯽﻤﻧ ﺖﯿﻌﻗاو ﻦﯾا رد يﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮ

زا ﯽﺸﺨﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد

ﺖﺳا ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و هﺎﺷ مﺎﯿﭘ .

اد ﯽﻧاواﺮﻓ ﺖﯿﻤﻫا ﺰﯿﻧ نآ رﻮﻬﻇ ﻞﺤﻣ ،ﻦﯾا ﺮﺑ نوﺰﻓا در

: ﻪﺒﯿﺘﮐ ناﻮﯾد

ﻪﺘﻔﮔ ﻦﯾﺮﺗراﻮﺘﺳا زا ﯽﮑﯾ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﻨﺑ نآ ﺮﺑ ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ

. رﻮﺤﻣ ﻦﯾا ﺴﻫ و ﯽﻠﺻا

ﻪﺘ ﺚﺤﺑ ﺮﻫ يﺰﮐﺮﻣ

هرﺎﺑرد دﺮﻔﻨﻣ ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار نﺎﯿﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﺒﻫﺬﻣ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا و ﯽﺸﯿﮐادﺰﻣ

ﺪﻫد . ﺪﯾﺎﺑ ﯽﻨﻌﯾ kiten

/ kitin صﺎﺧ ﺐﻟﺎﻗ ﻦﯾا رد ار ﯽﻣﻼﯾا

ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ياﺮﺑ ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﯽﮔﺪﻧﺮﯾﺬﭘ ترﺪﻗ كرد ياﺮﺑ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻦﯾﺮﺗ

ﻢﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻣﻼﯾا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﯽﻨﻌﯾ دﻮﺧ زا ﺶﯿﭘ يﺎﻫ

ﯽﻘﻠﺗ ﻢﯿﻨﮐ . ﺺﺨﺸﻣ ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ مﻮﻬﻔﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺮﺗ

kiten ﯽﻣﻼﯾا ﯽﺘﻨﻄﻠﺳ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا زا ﺖﺳا ﯽﺼﺧﺎﺷ ﺎﺴﺑ ﻪﭼ ،ﻦﺘﻣ ﺖﯾاور ﮏﯾ رد

ترﻮﺻ رد ﯽﻠﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻞﮑﺷ و يﺪﻨﺑ

ﺎﺷدﺎﭘ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا يﺮﯿﮔ ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﻫ

. هژاو نﺪﻣآ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ kiten

ﮓﻨﺳ ﯽﻣﻼﯾا ﺖﯾاور رد -

ﻪﺘﺸﺒﻧ ﺪﯾﺎﺒﻧ ار ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ناﻮﯾد ي ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺖﺷﺎﮕﻧا ﻢﺟﺮﺘﻣ ﯽﺼﺨﺷ ﻞﯿﻣ و ﻪﻘﯿﻠﺳ ﮏﯾ ًﺎﻓﺮﺻ

ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﻪﮐ ﻦﯾا زا ﺖﺳا يا

ﻦﯾا ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ار ﯽﻣﻼﯾا ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﻪﻧﻮﮔ

. ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ kitin هرود رد ﯽﻣ هدروآدﺎﯾ ﻪﺑ نﺎﯿﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ي ﺶﻘﻧ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﺷ

هﺎﺷ ﯽﯾاﺪﺧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ادﺰﻣارﻮﻫا هﺪﻨﻧﺎﺳر ﺎﯾ زﺎﺳ

ﺎﺷ ﻪﺑ يدﺮﻓ ي نﺎﺒﻣﻮﻫ ﺶﻘﻧ ﺎﺑ ﺖﺳا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎﻗ ًﺎﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ،ﯽﻫ

) ،ﻦﻤﻠﮑﻨﻫ 1392

:

480 - 483 .(

ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ

ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ﺪﻫاﻮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﮓﻨﺳ ﯽﻣﻼﯾا ﺖﯾاور ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ

ﻦﺷور ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﯽﻣﺎﯿﭘ ﻪﺘﺸﺒﻧ و دراد نﺎﺘـﺳﺎﺑ ﯽـﺳرﺎﭘ ﺖـﯾاور زا ﺮـﺗ

ﮓﻨﺳ مﺎﯿﭘ زا يﺮﺘﻬﺑ كرد ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺐﺒﺳ ﮔ ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ ،ﻢﯿﺳﺮﺑ ﻪﺘﺸﺒﻧ

ﺪﺷ ﻪﺘﻔ ﯽـﻣﻼﯾا ﻞﯿـﺻا مﻮﻬﻔﻣ kiten

ﯽـﻣﻼﯾا ﺖـﺷﻮﻧور رد ﻪـﮐ

ﮓﻨﺳ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ناﺪﺑ هﺪﻣآ ﻪﺘﺸﺒﻧ kiten

ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ گرﺰﺑ هﺎﺷ ترﺪﻗ ﯽﺒﻫﺬﻣ ﻪﯿﺟﻮﺗ ﺮﺑ هزﺎﺗ ﺖﺳا يﺪﯿﮐﺄﺗ و ﺖﺳا مﺎﯿﭘ زا ﯽﺸﺨﺑ دﻮﺧ

۶

هﺪﻨﯾﺎﻤﻧ دﺰﻣارﻮﻫا ﺖﺷاﺪﮔرﺰﺑ رد هﺎﺷ و ،ﻦﯿﻣز رد ادﺰﻣارﻮﻫا ﯽﻘﯿﻘﺣ ﻪـﻠﺧاﺪﻣ ترﺪﻗ ﺮﺑ ﻊﻗاو رد ﯽﺘﺳﺮﭘ ا

ﯽـﻣ ﺪـﯿﮐﺄﺗ دﻮـﺧ ﻢﯿﻘﺘـﺴﻣ دزرو

.

هژاو نﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ي

akkaya ﯽـﻨﯿﯾآ و ﯽﻨﯾد مﺎﯿﭘ زا ﯽﺸﺨﺑ رد ار ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻦﯿﺒﻃﺎﺨﻣ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﻣﻼﯾا ﺖﺷﻮﻧور رد

ﮓﻨﺳ ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﺘﺸﺒﻧ ﻢﻫ ﻪﮐ دراد ﯽﻧﺎﻣدﺮﻣ ﻪﺑ هرﺎﺷا و ﺪﻨﮐ

ﻢﻫ و يار ترﺎـﺒﻋ ﻪـﺑ ؛ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺎﺸﻨﻫﺎﺷ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺋﺪﯾا ﺖﺳﺎﯿﺳ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﺑ ﺎﭘ

د هﻮﻠﺟ ﺮﮕﯾ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ار نﺎﯿﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﯽﺳﺎﻨﺷروﺎﺑ زا ﺮﮕﯾد يا ﯽـﻨﯾد ﺮـﺒﻫر ﮏـﯾ ﻪﻧ و ياﺮﮕﻧﺎﻣرآ رﺎﯾﺮﻬﺷ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ

ﯽﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺖﺳا نآ زا يراﺪﺳﺎﭘ ﯽﭘ رد يو زا ﺮﺗرﻮﺷﺮﭘ و رﺪﭘ زا ﺶﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ

.

ﻊﺑﺎﻨﻣ

1.

ﻪﻟاژ ،رﺎﮔزﻮﻣآ ) .

1391 ناﺮﯾا يﺮﯿﻃﺎﺳا ﺦﯾرﺎﺗ .(

. ﻢﻫدرﺎﻬﭼ پﺎﭼ .

ناﺮﻬﺗ : ﺳ ﺖﻤ .

2.

ﺮﮕﯾدور ،ﺖﯿﻤﺷا )

1382 .(

نﺎﺑز يﺎﻤﻨﻫار ﯽﻧاﺮﯾا يﺎﻫ

. غﺎﺑ ﯽﯾﺎﺿر ﻦﺴﺣ ﺮﻈﻧ ﺮﯾز] يﺪﯿﺑ

.[ لوا ﺪﻠﺟ . ناﺮﻬﺗ : سﻮﻨﻘﻗ .

3.

ﯽﭘ ،نﺎﯾﺮﺑ ﺮﯾ

) . 1391 .(

نﺎﯿﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﺦﯾرﺎﺗ :

ناﺮﯾا ﯽﻫﺎﺸﻨﻫﺎﺷ ﺦﯾرﺎﺗ ،رﺪﻨﮑﺳا ﺎﺗ شورﻮﮐ زا .

ﺐﻗﺎﺛ ﯽﻀﺗﺮﻣ] ﺮﻓ

.[ ﻢﻫد ﺪﻠﺟ .

لوا ﺶﺨﺑ .

ناﺮﻬﺗ : سﻮﺗ .

4.

ﯽﻠﻋ ،ﯽﻣﺎﺳ ) .

1356 .(

» ﮓﻨﺳ ﻪﺘﺸﺒﻧ مﺎﻨﺑ ﺎﺷرﺎﯾﺎﺸﺧ

» ناﻮﯾد

««

مدﺮﻣ و ﺮﻨﻫ . .

هرﺎﻤﺷ ي 176 . ﺺﺻ 18 - 29 .

5.

گ ﺪﻧﻻور ،ﺖﻨﮐ ) .

1391 .(

هژاو ،نﻮﺘﻣ ،نﺎﺑز رﻮﺘﺳد ،نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ﻪﻣﺎﻧ

. نﺎﯾﺮﻋ ﺪﯿﻌﺳ] .[

ناﺮﻬﺗ : ﯽﻤﻠﻋ .

6.

ﯽﭘ ،كﻮﮐﻮﻟ ﺮﯾ

) . 1389 .(

ﻪﺒﯿﺘﮐ ﯽﺸﻨﻣﺎﺨﻫ يﺎﻫ .

ﯽﻟﺎﺨﻠﺧ ﻼﯾزﺎﻧ] . [

مﻮﺳ پﺎﭼ .

ناﺮﻬﺗ : زور نازﺮﻓ .

7.

ﺰﯿﮕﻨﭼ ،ﯽﯾﻻﻮﻣ ) .

1387 هژاو ،نﻮﺘﻣ هﺪﯾﺰﮔ ،نﺎﺑز رﻮﺘﺳد ،نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز يﺎﻤﻨﻫار .(

.ﻪﻣﺎﻧ مود ﺖﺳاﺮﯾو .

ناﺮﻬﺗ : ﮓﻣﺎﻧﺮﻬﻣ .

8.

ف ﺮﺗوو ،ﻦﻤﻠﮑﻨﻫ .

م ) . 1392 .(

نﺎﯿﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ﺦﯾرﺎﺗ :

ﮓﻨﻫﺮﻓ رد ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﮐ يﺮﮕﯾد نﺎﯾاﺪﺧ ﯽﻣﻼﯾا يﺮﯾﺬﭘ

- ﺮﺑ ﯽﻧاﺮﯾا

ﻪﯾﺎﭘ ﺪﯿﺸﻤﺟ ﺖﺨﺗ ﯽﯾورﺎﺑ نﻮﺘﻣ ي .

ﺗﺮﻣ] ﺐﻗﺎﺛ ﯽﻀ ﺮﻓ

.[ ﻢﻫدرﺎﻬﭼ ﺪﻠﺟ .

ناﺮﻬﺗ : سﻮﺗ .

9.

نﺎﺟ ،ﺰﻠﻨﯿﻫ ) .

1391 ناﺮﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا ﺖﺧﺎﻨﺷ .(

. ﻪﻟاژ] رﺎﮔزﻮﻣآ ﯽﻠﻀﻔﺗ ﺪﻤﺣا–

.[ ﻢﻫدﺰﻧﺎﺷ پﺎﭼ .

ناﺮﻬﺗ : ﻪﻤﺸﭼ .

10 . Cameron, G.G. (1959). “The “Daiva” Inscription of Xerxes: in Elamite”. WO 2. pp. 470-

476.

11 . Cifuentes, Enrique Quintana. (2013). Gramática de la Lengua Elamite. Madrid.

12 . Hallock, R.T. (1969). Persepolis Fortification Tablets. Chicago.

.13

Harmatta. J. (1955). “An Old Persian loan-word in Elamite”. Acta Orientalia Hungarica 5. pp. 195-203.

.14

Hinz, W. & Koch, H. (1987). Elamisches Wörterbuch. 2 vols. Berlin.

15 . Kellens, J. & Pirart, E. (1990).

Textes vieil-avestiques. volume 2. Wiesbaden.

16 . Reiner, E. (1969). “The Elamite Language”. in: Altkleinasiatische Sprachen. pp. 54-118.

Schmitt, R. (2009). Die Altpersischen Inschriften der Achaimeniden. Reichert Wiessbach .17 Verlag.

18 . Skærvø, Prods Oktor. (2002). An Introduction to Old Persian. Prods Oktor Skærvö.