١
ﯽﻟوا كﺮﺗ ﻢﺸﺷ و ﻢﺠﻨﭘ نﺮﻗ ﺮﺘﺴﮔ حﺪﻣ گرﺰﺑ ﺮﻋﺎﺷ ﺞﻨﭘ ﺮﻌﺷ رد ﺎﻫ
ﯽﻠﮔ ﺪﻤﺣا
ﻮﻀﻋ و رﺎﯿﺸﻧاد ﺖﺌﯿﻫ
نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ﯽﻧﺪﻣ ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ
يﻮﻨﻌﻣ ﻪﻤﻃﺎﻓ
هرود يﻮﺠﺸﻧاد نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ﯽﻧﺪﻣ ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز يﺮﺘﮐد
هﺪﯿﮑﭼ ﻪﻤﻫ نﺎﯿﻣ رد هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﻻاو هﺎﮕﯾﺎﺟ زا ﯽﻨﯾد و ﯽﺒﻫﺬﻣ گرﺰﺑ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻞﻠﻣ و نﺎﯾدا
ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻣاﺮﺘﺣا ﯽﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ و ﺪﻧا
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯾا ﻪﺑ هﺪﯾدﺮﮔ ﺎﻬﻧآ ناوﺮﯿﭘ يﻮﺳ زا ﺪﯾﺪﺷ يﺎﻫ ﻞﻤﻌﻟا ﺲﮑﻋ هﺎﮔ و ﺮﻃﺎﺧ ﺶﺠﻧر ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ
زا ﯽﯾﺎﻫ ﯽﻨﮑﺷرﺎﺠﻨﻫ هﺎﮔ ﺎﻣا ؛ﺖﺳا
ﻒﻠﺘﺨﻣ فاﺪﻫا و ضاﺮﻏا ﻪﺑﺎﻨﺑ ﻊﻣاﻮﺟ و داﺮﻓا زا ﯽﻀﻌﺑ يﻮﺳ ﯽﻣ و ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
دﺮﯿﮔ . ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﺑ ﺖﺳد تﺎﯿﺑدا هزﻮﺣ رد ﻪﮐ يداﺮﻓا
هدز ﯽﻨﮑﺷ رﺎﺠﻨﻫ ﻦﯿﻨﭼ ﺪﻣ ناﺮﻋﺎﺷ هﮋﯾو ﻪﺑ اﺮﻌﺷ ،ﺪﻧا
ح هدﻮﺑ ﺮﺘﺴﮔ ﻪﺒﺗﺮﻣ و هﺎﺟ ﻪﮐ ﺪﻧا
ﻢﻫ ار دﻮﺧ حوﺪﻤﻣ ﭘ مﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﮓﻨﺳ
و ناﺮﺒﻣﺎﯿ
هداد راﺮﻗ ﯽﻨﯾد نﺎﮔرﺰﺑ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻦﯾا زرﺎﺑ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ و ﺪﻧا
هﺪﯿﺠﻨﺳ نﺎﺸﻧﺎﺣوﺪﻤﻣ ﺰﯿﭼﺎﻧ مﺎﻘﻣ ﺎﺑ ار ﺎﻫ ﺪﻧا
.
هﺪﺷ ﯽﻌﺳ كﺪﻧا لﺎﺠﻣ ﻦﯾا رد ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ و يﻮﻧﺰﻏ ﺮﺼﻋ ـ حاﺪﻣ ﺺﺧﺎﺷ ياﺮﻋﺎﺷ ﺎﻬﻧآ رد ﻪﮐ ﯽﺤﯾاﺪﻣ زا ﯽﻀﻌﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا
- ﻪﺑ ) كﺮﺗ
ﯽﻋﺮﺷ بدا (
هدز ﺖﺳد دﻮﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ،ﺪﻧا
.
هژاوﺪﯿﻠﮐ :ﺎﻫ
،ﯽﻋﺮﺷ بدا كﺮﺗ يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا ،يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ ،ﯽﻧﺎﺘﺴﯿﺳ ﯽﺧﺮﻓ ،يﺮﺼﻨﻋ ،يرﻮﻧا ،ﻮﺑﺎﺗ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﯽﻤﻧ ﺎﺿرا ار وا دراد راﺮﻗ نآ رد ﻪﮐ ﯽﻫﺎﮕﯾﺎﺟ و ﺖﺳا شﻼﺗ رد ﻪﺸﯿﻤﻫ لﺎﻤﮐ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺖﻬﺟ رد نﺎﺴﻧا ﯽﭘ رد ور ﻦﯾا زا ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ﺮﺗﺮﺑ يﺎﻫ ﻖﻓا ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺪﺷﺎﺑ
. دﻮﺧ مﺎﻧ ﻦﺘﺧﺎﺳ رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ياﺮﺑ ﺰﯿﻧ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺦﯾرﺎﺗ ناروﺎﮕﻨﺟ و نﺎﺤﺗﺎﻓ ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
» ﻎﻟﺎﺒﻣ
ﺪﻧا هدﺮﮐ ﻪﻨﯾﺰﻫ نارﻮﻨﺨﺳ رد هﺰﯿﮕﻧا ﻦﺘﺨﯿﮕﻧا ﺮﺑ و دﻮﺧ رﺎﺑرد ﻦﺘﺧﺎﺳ ﺪﻨﻤﻫﻮﮑﺷ ياﺮﺑ ار ﯽﺘﻔﮕﻨﻫ .
ﯽﻣ بﻮﺧ اﺮﯾز رﺎﮐ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻧاد
دﺮﮐ ﺪﻫاﻮﺧ ﮏﻤﮐ ﺎﻬﻧآ ترﺪﻗ و هزاوآ ﻦﺘﺧﺎﺳ ﺮﯿﮕﯾﺎﺟ ياﺮﺑ دﻮﺧ يدﻮﺧ ﻪﺑ .
ﻫ و بدا ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ نﺎﺳ ﻦﯾﺪﺑ ﯽﺳرﺎﭘ نﺎﺑز ناروﺮﭘﺮﻨ
...
ﺪﯾﺪﭘ
ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ هزاوآ ،هﺪﻣآ
« )
،ﺎﮑﭙﯾر 1383 : 25 - 324 فﺮﺼﺗ ( ﻪﺘﻓر و ﺖﺳا هﺪﯿﺋاﺮﮔ جوا ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻖﻧور نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ و ءاﺮﻣا يﺮﮕﺸﯾﺎﺘﺳ رازﺎﺑ ﻪﺘﻓر
ﻪﺤﯾﺮﻗ و قوذ ﻪﮐ هﺪﺷ ﯽﻧﺎﯾاﺮﺳ هﺪﯿﺼﻗ زا ﺮﭘ ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ و يﻮﻧﺰﻏ ،ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ رﺎﺑرد ﻪﮑﯿﺋﺎﺟ ﺎﺗ ﺶﯾﺎﺘﺳ رد ار دﻮﺧ ي
ﻪﺑ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ
ﻪﻨﺘﻓﺮﮔرﺎﮐ ﺪﻧا
. ﯽﻣ ﯽﻌﺳ ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﮐ ﯽﯾاﺮﻌﺷ حوﺪﻤﻣ ﺮﻈﻧ رﻮﻈﻨﻣ و ﺪﻨﯾﺎﺑﺮﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ار ﺖﻘﺒﺳ يﻮﮔ حوﺪﻤﻣ ﺶﯾﺎﺘﺳ و حﺪﻣ رد ﺪﻧدﺮﮐ
ﺪﻧﻮﺷ ﻊﻗاو دﻮﺧ .
» تﺎﺣﻮﺘﻓ و ﯽﻤﺳر مﺎﯾا و دﺎﯿﻋا رد ار هﺎﺷدﺎﭘ دﻮﺑ ﻒﻇﺆﻣ نآ ﺮﺑاﺮﺑ رد و ﺖﺷاد يا ﻪﺒﺗار و ﻪﻔﯿﻇو حاﺪﻣ ﺮﻋﺎﺷ ﺮﻫ ﻻﻮﻤﻌﻣ
هﺮﯿﻏ و دراد ﺖﻓﺎﯾرد ﺰﯿﻧ ﺪﯾﺪﺟ تﻼﺻ دﻮﺑ ﻦﮑﻤﻣ ﯽﺣﺪﻣ ﺮﻫ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳاﺪﯿﭘ و ﺪﯾﻮﮔ ﺖﯿﻨﻬﺗ و حﺪﻣ .
ﺪﯾاﻮﻋ ﻢﻫ گرﺰﺑ ءاﺮﻣا و ءارزو تﻼﺻ
داد ﯽﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ناﺮﻋﺎﺷ ياﺮﺑ ار يا هزﺎﺗ ..
« )
،ﺎﻔﺻ 1384 : 100 (
هﺪﻣآ ﯽﻘﻬﯿﺑ ﺦﯾرﺎﺗ رد دﻮﺧ مﺰﺑ ﺲﻟﺎﺠﻣ زا ﯽﮑﯾ رد دﻮﻌﺴﻣ نﺎﻄﻠﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا
: » هزاﺪﻧا ﺪﯿﺸﺨﺑ ار اﺮﻌﺷ ﻪﭽﻧآ ﺐﺷ ﮏﯾ رد ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ دﻮﺒﻧ
ار ﯽﺒﻨﯾز يﻮﻠﻋ ...
ﻞﯿﭘ ﮏﯾ ﻪﻧﺎﺧ ﻪﺑ و ﺪﻧدﺎﻬﻧ ﻞﯿﭘ ﺮﺑ ار ناﺮﮔ ﺖﻠﺻ ﺎﺗ دﻮﻣﺮﻓ و ﺪﯿﺸﺨﺑ مرد راو ﺪﻧدﺮﺑ يﻮﻠﻋ ي
...
هد و رﺎﻨﯾد راﺰﻫ مرد راﺰﻫ
ار اﺮﻌﺷ يﺪﯿﺸﺨﺑ ﺪﻨﭼ ﻪﮐ دﻮﺒﻧ هزاﺪﻧا دﻮﺧ ار ﺶﯿﺑ و ﻢﮐ ...
«.
) ﯽﻘﻬﯿﺑ ، 1383 : 148 (
ﺘﺨﻣ يﺎﻫ هﺰﯿﮕﻧا ﺎﺑ ناﺮﻋﺎﺷ ﻊﻗاو رد ﻪﻠﻤﺟ زا ﻒﻠ
: ﺪﻧا هدروآ يور ﯽﯾاﺮﺳ ﻪﺤﯾﺪﻣ ﻪﺑ ﺖﺳد ﻦﯾا زا يدراﻮﻣ و مﺎﻘﻣ و توﺮﺛ ﺐﺴﮐ .
ﺎﻣ
و يرﻮﻧا و يﺰﻌﻣ ﺮﯿﻣا ،يﺮﺼﻨﻋ ،يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ ،ﯽﺧﺮﻓ نﻮﭼ يرﺎﯿﺴﺑ ناﺮﻋﺎﺷ ...
ﻪﺘﺷاد ار ﻪﮐ ﻢﯾا هدﻮﺑ بدا و ﺮﻌﺷ نﺎﮔرﺰﺑ زا
و ﺪﻧا
ﺮﺷ مﺎﺟ ،يﺬﻏﺎﮐ گﺮﺑ ﺐﺴﮐ ياﺮﺑ ﺎﻣا ﺖﺳاﻮﯿﺷ و راﻮﺘﺳا رﺎﯿﺴﺑ نﺎﺷرﺎﻌﺷا ﯽﺑا
، هدﺮﺑ ار دﻮﺧ يوﺮﺑآ ﯽﯾﺎﭘ رﺎﻬﭼ ﯽﺘﺣ و ﯽﻣﺎﻘﻣ و تﺮﻬﺷ -
ﻢﻫ ار گرﺰﺑ ﻦﯿﻃﻼﺳ و ﺪﻧا ﻪﯾﺎﭘ
هدﻮﺘﺳ ار نﺎﻧآ ﻪﻧاﺮﮕﻤﺘﺳ لﺎﻤﻋا و ﻪﺘﺴﻧاد ﺎﻬﻧآ زا ﺮﺗاﺮﻓ ﯽﺘﺣ و ﻦﯾد نﺎﮔرﺰﺑ ي ﺎﺑ ﻪﮐ يا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺪﻧا
ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻤﯿﺳ ناﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا ﺮﻌﺷ نﺪﻧاﻮﺧ ﯽﻣ ﻢﯿﺳﺮﺗ نﺎﻣﺮﻈﻧ رد رﺎﮔزور نآ يداﺪﺒﺘﺳا ي
دﻮﺷ ﺎﻣا. ﻪﮐ دﺮﮐ رﻮﺼﺗ ﻦﯿﻨﭼ ﺪﯾﺎﺒﻧ »
هﺰﯿﮕﻧا ي
ﺖﺳا ﯽﺳﻮﻠﭘﺎﭼ و ﻖﻠﻤﺗ هﺮﺴﮑﯾ ﯽﯾاﺮﺳ ﻪﺤﯾﺪﻣ و هدﻮﺑ نﺎﻧآ ﺖﻌﯿﺒﻃ ﯽﺘﺴﭘ ﻂﻘﻓ ﻪﺘﺳد ﻦﯾا يﺮﻋﺎﺷ .
ﯽﻣ ﻊﯾﺎﻨﺻ ءﺰﺟ بدا و ﺮﻌﺷ ﻪﮐ ﻢﯿﻧاد
ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﻘﯿﺳﻮﻣ و يزﺎﺳ ﻪﻤﺴﺠﻣ و ﯽﺷﺎﻘﻧ ﻒﯾدر رد و ﺖﺳا ﻪﻔﯾﺮﻇ ﻣا و ﻦﯿﻃﻼﺳ ﺰﺟ ﻪﺘﺷﺬﮔ راودا رد ﻪﮐ ﺖﺳا مﻮﻠﻌﻣ ﺰﯿﻧ دور
ءاﺮ
ﻪﺒﻨﺟ ﺎﻓﺮﺻ ﻪﮐ ـ ﻪﻓﺮﻈﺘﺴﻣ ﻊﯾﺎﻨﺻ راﺪﯾﺮﺧ نﺎﮔرﺰﺑ و ﯽﻤﻧ ﺮﺛﺆﻣ يدﺎﻣ ﯽﮔﺪﻧز ظﺎﺤﻟ زا و ﻪﺘﺷاد ﯽﻠﻤﺠﺗ ي
ﺰﯿﻧ ﺮﻋﺎﺷ و ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ هدﺎﺘﻓا
٢
ﺪﻨﮐ ﻪﺿﺮﻋ شراﺪﯾﺮﺧ ﻪﺑ ار نآ ﻪﮐ دﻮﺑ رﺎﭼﺎﻧ ﺶﯾﻮﺧ ﺮﻨﻫ و ﺖﻌﻨﺻ ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ ﺮﮕﯾد ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ .
مدﺮﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ًﺎﺒﻟﺎﻏ يدﺎﻋ ي
يرﺎﺘﻓﺮﮔ ﻪﻔﯾﺮﻇ ﻊﯾﺎﻨﺻ و ﺎﻫﺮﻨﻫ ﯽﻌﻗاو شزرا ﻪﻧ ﺖﺸﯿﻌﻣ ﯽﮕﻨﺗ ﺪﯾﺎﺷ و يدﺎﻣ ﯽﻧﺎﮔﺪﻧز يﺎﻫ ﯽﻣ كرد ار
ﺪﻧدﺮﮐ
ﯽﻣ بﺎﺠﯾا ار يﺮﻣا ﻦﯿﻨﭼ ﺎﻬﻧآ ﻊﺿو ﻪﻧ و دﺮﮐ
. « ) ،ﯽﻔﺳﻮﯾ 1341 : 41 - 40 (
ﯽﯾﺎﻤﻧﺮﻨﻫ ياﺮﺑ ناﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا ﺮﮔ ﮏﻤﮐ قاﺮﻏا صﻮﺼﺨﻟا ﯽﻠﻋ و هرﺎﻌﺘﺳا ،ﻪﯿﺒﺸﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻏﻼﺑ يﺎﻫاﺰﺑا زا دﻮﺧ يﺎﻫ
ﻪﺘﻓ ﻊﻗاو رد ،ﺪﻧا
يﻮﺳ زا و ﻪﺘﺧﺎﺳ دﻮﻨﺸﺧ ار دﻮﺧ حوﺪﻤﻣ ﻮﺳ ﮏﯾ زا حﺪﻣ رد قاﺮﻏا ﻖﯾﺮﻃ زا ﻢﻫ ﺎﺗ دﻮﺑ حاﺪﻣ ياﺮﻌﺷ ﺖﺳد رد يا ﻪﯾﺎﻤﺘﺳد قاﺮﻏا ﻪﻠﻤﺟ زا ﺪﻨﯾاﺰﻔﯿﺑ دﻮﺧ هﺎﺟ و لﺎﻣ ﺮﺑ ﺮﮕﯾد ﯽﻣ يﺮﺼﻨﻋ هدروآدﺮﮔ ﺖﻔﮕﻨﻫ توﺮﺛ دﻮﺧ يﺎﻫ ﺶﯾﺎﺘﺳ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﮐ ﯽﻧارﻮﻨﺨﺳ ي
ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﻮﻤﻫ يو زا ﺲﭘ ياﺮﻌﺷ ﺪﻧا هدز ﻞﺜﻣ وا توﺮﺛ و لﺎﻣ ﻪﺑ هرا
. ﺪﯾﻮﮔ ﻦﯿﻨﭼ يﺮﺼﻨﻋ ﻪﺑ ﺾﯾﺮﻌﺗ ﺎﺑ يﺮﻌﺷ رد ﯽﻧﺎﻗﺎﺧ ﻪﮑﻧﺎﻨﭼ :
يﺮــﺼﻨﻋ نﺎﺘﺳ رﻮﺸﮐ دﻮﻤﺤﻣ ز ﺪـﯾد ﮏـــﯿﻧ ﺶﺸﺨﺑ مﺮﮐ رود ﻪﺑ
يﺮــﺼﻨﻋ نﺎﺘــﺳوﺪﻨﻫ ﺢﺘﻓ ﮏﯾز ﺖﻓﺎﯾ هدﺮﺑ و هرﺪﺑ ﺪﺻ ﺖﯿﺑ هد ﻪﺑ
ﺖﺧﺎﺳ رز ز ناﺪﮕﯾد دز هﺮﻘﻧ زا ﻪﮐ مﺪﯿﻨــــﺷ يﺮﺼﻨﻋ ناﻮﺧ تﻻآ
ﯽﻣ يﺮﺼﻋ رد اﺮﺳ ﻪﺤﯾﺪﻣ ﺮﻋﺎﺷ ﻊﻗاو رد ﻪﮐ ﺖﺴﯾز
» ﻦﺨﺳ و داﺪﻌﺘﺳا و ترﺪﻗ ﺶﯾﺎﻤﻧ ﺮﻌﺷ رد ﻮﻠﻏ و قاﺮﻏا و ﻪﻐﻟﺎﺒﻣ ﺖﺳوا ﯽﯾاﺮﺳ
ﺖﺳا روآ ﺖﻔﮕﺷ و ﻦﯾﺮﯿﺷ تارﺎﻌﺘﺳا و تﺎﻬﯿﺒﺸﺗ زا ﺮﯾﺰﮔﺎﻧ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻦﯾا نداد نﺎﺸﻧ ياﺮﺑ وا و .
« )
،يﺮﺒﻨﻗ 1385 : 24 - 23 ( ﺖﺳور ﻦﯾا زا
ﺳ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﮐ ﻦﺨ
نﺎﺠﻨﺳ
» ﯽﻣ ﯽﺑدا ﻒﻄﻟ زا ﯽﻟﺎﺧ ار قاﺮﻏا و ﻪﻐﻟﺎﺒﻣ نوﺪﺑ ﺮﻌﺷ ﺪﻨﻧاد
. ﯽﺑدا نﺎﺑز رﺎﯿﻌﻣ و كﻼﻣ ار ﻪﻐﻟﺎﺒﻣ ﯽﺧﺮﺑ ﯽﺘﺣ
ﯽﻣ اﺮﻌﺷ ﯽﯾﺎﻣزآ ﻊﺒﻃ ﻪﻠﯿﺳو و ﺪﻨﻧاد
. ﺮﺘﺸﯿﺑ نآ ﯽﺑدا رﺎﺒﺘﻋا و شزرا ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﻌﺷ ﮏﯾ قاﺮﻏا و ﻪﻐﻟﺎﺒﻣ ﻪﭼﺮﻫ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ
ﺪﺷ ﻞﺜﻣ ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯾا ﺎﺠﻧﺎﻤﻫ زا و ﺖﺳا ﻪﮐ ﺖﺳا ه
: » ﻪﺑﺬﮐا ﺮﻌﺸﻟا ﻦﺴﺣا
« ).
،يﺪﻤﺤﻣ نﺎﺧ 1384
: 89 ( ﯽﺘﺒﺜﻣ هﺎﮔﺪﯾد ﺰﯿﻧ ﯽﺧﺮﺑ ﺎﻣا
ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﯽﻃﻮﻠﻔﻨﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺪﻧراﺪﻧ قاﺮﻏا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ :
» ﻪﻐﻟﺎﺒﻣ و قاﺮﻏا زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺰﯿﭼ غورد ﯽﯾاوﺮﻤﮑﺣ و ﺖﻘﯿﻘﺣ ندﺮﮐ ﺪﯾﺪﭘﺎﻧ ياﺮﺑ
رﻮﺻ ﺖﻘﯿﻘﺣ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﺠﻨﯾا رد ﺖﺴﯿﻧ صﺎﺨﺷا و ءﺎﯿﺷا ﺶﻫﻮﮑﻧ ﺎﯾ ﺶﯾﺎﺘﺳ رد ﯽﻣ ﺖﺳدزا ار دﻮﺧ ﯽﻘﯿﻘﺣ ت
ﺪﯾﺪﭘﺎﻧ ﻪﺸﯿﻤﻫ ياﺮﺑ و ﺪﻫد
ددﺮﮔ ﯽﻣ موﺪﻌﻣ و .«
) ،ﯽﻨﺑﺎﮑﻨﺗ 1328 : 1 (
رد اﺮﻌﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺑز راﺰﺑا ﻦﯾﺮﺗدﺮﺑرﺎﮐﺮﭘ زا قاﺮﻏا نﻮﭽﻤﻫ دراد ﺪﻧﻮﯿﭘ ﻪﯿﺒﺸﺗ ﺎﺑ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا و زﺎﺠﻣ ﺎﺑ ﯽﯾﻮﺳ زا ﻪﮐ ﺰﯿﻧ هرﺎﻌﺘﺳا ﺪﻧا هﺪﯾزﺎﯾ ﺖﺳد نآ ﻪﺑ دﻮﺧ يﺎﻫ يﺮﮔﺮﯾﻮﺼﺗ .
» رد ﺮﻋﺎﺷ زا ار ﻪﺸﯾﺪﻧا ﯽﻘﻄﻨﻣ ﯽﻟاﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻨﺘﻓﺎﯿﻧ ﺖﺳد يﺎﻫ يﺪﻨﻠﺑ ﻪﺑ يزاوﺮﭘ
ﺪﻫد ﯽﻣ ﺖﺳد ...
ﻪﻔﯿﻇو زا ﯽﮑﯾ دراد يﺮﺗﺮﺑ ﻖﻄﻨﻣ ﺮﺑ لﺎﯿﺧ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﻪﮐ ﯽﻗﺮﺷ ﻦﻫذ رد و زا ﻪﺘﻓﺎﯾ وﺮﯿﻧ ﯽﻧﺎﻬﺟ ﺶﻨﯾﺮﻓآ هرﺎﻌﺘﺳا يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻨﺘﻓﺎﯾرد ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﯾﺎﺒﯾز هﺎﮔﺪﯾد زا هﺪﻨﻧاﻮﺧ ياﺮﺑ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﻮﮔ ﻪﻓاﺰﮔ ).
،ﺎﮑﭙﯾر 1383 : 174 ( ﺎﺑ ناﺮﻋﺎﺷ ﻊﻗاو رد
ﺖﻌﻨﺻ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ ﯽﺳور نﺎﯾاﺮﮔرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﺨﺳ ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﻏﻼﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
» ﺖﺳا تﺎﻤﻠﮐ ﺰﯿﺧﺎﺘﺳر ﺮﻌﺷ .
« )
،ﯽﻨﮐﺪﮐ ﯽﻌﯿﻔﺷ 1370
:
5 ( ﻪﻣﺎﺟ ﯽﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ﯽﺑدا نﺎﺑز رد يﺰﯿﺧﺎﺘﺳر و هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ﻞﻤﻋ ي ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﻧروآ
و ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار نارﻮﻨﺨﺳ ﻦﺨﺳ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ ﻞﻣﺄﺗ
ﻢﯿﻫد راﺮﻗ ﻪﻧﺎﻓﺎﮑﺷﻮﻣ .
ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﺑ هوﻼﻋ حاﺪﻣ ناﺮﻋﺎﺷ يﺰﯿﺘﺳ ﻦﯾد ﺚﺤﺑ تﺎﺳﺪﻘﻣ ﻦﯿﺑ ﺶﻟﺎﭼ ﺮﻈﻨﻣ زا رﺎﮔزور نآ يداﺪﺒﺘﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ–
ﺖﺳا ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﺑﺎﻗ ﺰﯿﻧ سﺪﻘﻣﺎﻧ رﻮﻣا و .
ﻪﮐ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ ﯽﺑﻮﻘﻌﯾ ﺮﺘﮐد »
ﯽﻨﯾد ﺖﯿﻋﻮﻨﻤﻣ ﻂﻘﻓ ﺎﻫ ﺖﯿﻋﻮﻨﻤﻣ نﺎﯿﻣ زا -
ﯽﺒﻫﺬﻣ
ﮐ ﺖﺳا ﯽﻣ ﮏﯾدﺰﻧ ﻮﺑﺎﺗ ﻪﺑ ﻪ ﺪﯾﺎﻤﻧ
. « ) ،ﯽﺑﻮﻘﻌﯾ 99:1386 (
ﯽﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﯽﻨﮑﺷ ﻮﺑﺎﺗ ﯽﻋﻮﻧ ار حاﺪﻣ ناﺮﻋﺎﺷ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻋﺮﺷ بدا كﺮﺗ ﺪﻨﮐ
.
ﺎﻣ ياﺮﺑ » ﯽﻣ ﺖﻟﻻد دﺎﻀﺘﻣ يﺎﻨﻌﻣود ﻪﺑ ﻮﺑﺎﺗ مﻮﻬﻔﻣ فﺮﻃ ﮏﯾ زا ﺪﻨﮐ
» سﺪﻘﻣ
« ، » ﺺﺘﺨﻣ « مﻮﻬﻔﻣ ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا و »
باﺮﻄﺿا
ﺰﯿﮕﻧا
« ،
» كﺎﻧﺮﻄﺧ
« ، » عﻮﻨﻤﻣ « و » ﺪﯿﻠﭘ « ار ﯽﻣ ﺪﻧﺎﺳر ...
ﻊﻨﻣ رد ًﺎﺳﺎﺳا ﻮﺑﺎﺗ و ﯽﻣ ﯽﻠﺠﺗ دﻮﯿﻗ و ﺎﻫ
ﺪﻨﮐ . نﺎﻣدﻮﺧ سﺪﻘﻣ سﺮﺗ حﻼﻄﺻا
ﺪﻧﺎﺳر ﯽﻣ ار ﻮﺑﺎﺗ ﯽﻨﻌﻣ نﺎﻤﻫ دراﻮﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد .
« )
،ﺪﯾوﺮﻓ 27:1390 (
نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ،ﺮﯿﻃﺎﺳا ﯽﯾاوﺮﻤﮑﺣ رﺎﮔزور و ﯽﯾاﺪﺘﺑا ماﻮﻗا نﺎﯿﻣ رد
ﺘﺷاد ﺰﯿﻧ ﺖﯿﻫﻮﻟا مﺎﻘﻣ ﯽﺘﺣ ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺖﺳاﺪﻗ زا ياراد نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺳﺎﺑ ناﺮﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا رد ؛ﺪﻧا ﻪ
» ﯽﻫﺎﺷ هﺮﻓ
« ، - ﻦﯾا
يدﺰﯾا ﺖﺒﻫﻮﻣ -
هدﻮﺑ ﺪﻧا . ﯽﺳﺎﺳا و ﯽﻠﮑﻫﺪﻋﺎﻗود ﺎﺑ دﻮﺧ ﯽﻨﯾد نﺎﯾاﻮﺸﯿﭘ و نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ،نﺎﮔدﺮﮐﺮﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يوﺪﺑ ماﻮﻗا رﺎﺘﻓر ﻊﻗاو رد
ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﺪﻧﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻞﻤﮑﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ضرﺎﻌﺘﻣ ﻪﮑﻧآ زا ﺶﯿﺑ ود نآ و دﻮﺷ
. » دﻮﺧ ﺪﯾﺎﺑ ﺖﻧﺎﯿﺻار ﺎﻬﻧآ ﺪﯾﺎﺑ و ﺖﺷاد ﻪﮕﻧ نﻮﺼﻣ ﺎﻬﻧآ زا ار
دﺮﮐ . « نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺮﯿﻃﺎﺳا زار و ﺰﻣر ﺮﭘ يﺎﯿﻧد رد ﯽﺴﮐ يدﻮﺑﺎﻧ ﺎﯾ گﺮﻣ ﺐﺒﺳ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﮐﺎﻧﺮﻄﺧ و ﺰﯿﻣآ راﺮﺳا ،ﯽﯾودﺎﺟ يوﺮﯿﻧ ﻞﻣﺎﺣ
ﯽﻣ ﺪﻧدﺮﮔ . )
،ﺪﯾوﺮﻓ 47:1390 فﺮﺼﺗﺎﺑ
( نآ رد ﻪﮐ ﯽﺑدا رﺎﺛآ ﯽﻣ ﺎﻫ
ﻪﮔر ناﻮﺗ ﺎﺳا يﺎﻫروﺎﺑ زا ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﻠﻣ ﻦﻬﮐ و يﺮﯿﻃ
ﺪﯾد ار ﺎﻫ
ﻦﯿﺋآ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ زﻮﻣر و راﺮﺳا ﻪﺑ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ تارﺎﺷا زا ﺖﺳا ﺮﭘ ﺖﺳد ﻦﯾا زا ﯽﯾﺎﻫروﺎﺑ و ﺎﻫ
. ﻪﻧﻮﻤﻧ ،لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و ﺰﯿﻣاراﺮﺳا ترﺪﻗ زا يا
ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ ﻪﮐ ﯽﺘﻣﺪﺧ ﻪﺘﺴﻧاﺪﻧ يو ﻪﮐ ﻢﯿﻨﯿﺑ ﯽﻣ هﺎﻣ هﺮﺧ نﺎﺘﺳاد رد رد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﺑزﺮﻣ رد ار هﺎﺷدﺎﭘ ﯽﯾﻮﺑﺎﺗ نﻮﭼ ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ ي
ار ﺪﺷﺎﺑ ماﺮﻬﺑ
٣
هدﺎﻣ ﻊﻄﻗ زا ﺮﺒﺧ وا ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺗ ﺪﺷ نﺎﻄﻠﺳ ﺮﻃﺎﺧ ﺮﯿﻐﺗ ﺚﻋﺎﺑ و دﺮﮑﻧ ﺪﻧداد ناﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ي
: » ﺮﯿﺷ دﻮﺑ دﺎﺘﻌﻣ ﻪﭽﻧآ زا ناﺪﻨﻔﺳﻮﮔ زوﺮﻣا
هداد ﺮﺘﻤﮐ ﺪﻧا
...
ﻊﻄﻗ رد ﻪﮐ هﺪﯿﻧادﺮﮔ ﻊﻄﻘﻨﻣ ﺮﻈﻧ ﻦﺴﺣ و ﺖﺳا ﻪﺘﺸﮕﺑ ﺖﯿﻋر ﺎﺑ ﺖﯿﻧ ار ﺎﻣ هﺎﺷدﺎﭘ زوﺮﻣا ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺖﻔﮔ وا ﺎﺑ ﺮﺘﺧد
هدﺎﻣ ي ﯽﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ناﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺮﯿﺷ ﺪﻨﮐ
.«
)
،ﻪﻣﺎﻧ نﺎﺑزﺮﻣ 1387
، 66 (
هرود رد و هﺪﻧﺎﻤﻧ ﺮﯿﻃﺎﺳا نارود ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﻂﻘﻓ هﺎﺷدﺎﭘ ﺖﺳاﺪﻗ عﻮﺿﻮﻣ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
هداد نﺎﺸﻧ ار دﻮﺧ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ -
ﺖﺳا . هرود رد هﺪﻧﺎﻣزﺎﺑ ﯽﺑدا و ﯽﺨﯾرﺎﺗ رﺎﺛآ رد نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﯽﯾﻮﺑﺎﺗ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺰﯿﻧ ﯽﻣﻼﺳا هرود زا
يﺎﻫ بﺎﺗزﺎﺑ ﻦﯿﻃﻼﺳ ﯽﯾاوﺮﻤﮑﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﻣ سﺮﺘﺳد رد ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ار ﺮﺜﻧ و ﻢﻈﻧ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺪﻫاﻮﺷ و ﺖﺳا ﺪﺷﺎﺑ
. هﮋﯾو ﻪﺑ اﺮﻌﺷ و نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻪﮐ ﯽﯾاﺮﻌﺷ
ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﯽﻨﯾد ﯽﺒﻫﺬﻣ قﺮﻋ ناﺪﻨﭼ هدﻮﺑ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ نداد سﺪﻘﺗ ﺖﻬﺟ رد ﯽﻌﺳ هراﻮﻤﻫ ﺪﻧا
ﻪﯾآ و ﺪﻧا ي
» ا ﺎﻬﯾَأ ﺎﯾ اﻮُﻨﻣآ َﻦﯾﺬﱠﻟ
ﻢُﮑﻨﻣ ِﺮﻣَﺄْﻟا ﯽﻟوُأو َلﻮﺳﱠﺮﻟا اﻮﻌﯿﻃَأو ﻪـﱠﻠﻟا اﻮﻌﯿﻃَأ ...
ءﺎﺴﻧ﴿ / 59 «﴾ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ناﺮﻋﺎﺷ و نﺎﺒﯾدا زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺖﺳد رد يﺰﯾوﺎﺘﺳد
فوﺮﻌﻣ ﺚﯾﺪﺣ ﺎﯾ و ﺪﻧﻮﺷ ﺮﮐﺬﺘﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺮﺸﻗ ياﺮﺑ ار نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ زا يرادﺮﺒﻧﺎﻣﺮﻓ موﺰﻟ و ﺪﻨﻨﮐ ﺮﯿﺒﻌﺗ هﺎﺷدﺎﭘ ﻪﺑ ار ﺮﻣﻻا ﯽﻟوا » مﻮﻠﻈﻣ ﻞﮐ ﻪﯿﻟا يوﺄﯾ ضرﻻا ﯽﻓ ﷲا ﻞﻇ نﺎﻄﻠﺴﻟا «
)
،ﺮﻔﻧازوﺮﻓ 116:1370 (
ﺮﮕﯾد ﯽﻠﯿﻟد ﯽﻣ ﺎﻋﺪﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ
ﺪﺷﺎﺑ . » نﺎﮔرﺰﺑ يﻮﺑﺎﺗ ﯽﻟو
ندﺮﮐ راﺮﻗﺮﺑ و ﻮﺑﺎﺗ رﺎﻨﮐ رد ﺎﺠﻨﯾا رد ﺖﺴﻧاد ﺎﻬﻧآ ﺮﺑاﺮﺑ رد داﺮﻓا ﺖﻧﺎﯿﺻ و ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ موﺰﻟ زا ﯽﺷﺎﻧ ار ﺎﻬﻧآ ناﻮﺘﻧ ﺪﯾﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻨﻧﺎﻨﭼ ﺑ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا تاﺮﻄﺧ ﺮﺑاﺮﺑ رد زﺎﯿﺘﻣا نﺎﺒﺣﺎﺻ دﻮﺧ ﻆﻔﺣ نآ و ﻪﺘﺷاد ﺖﻟﺎﺧد ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد تروﺮﺿ ﮏﯾ يرﺎﺑرد تﺎﻔﯾﺮﺸﺗ هدﻮ
ﺖﺳا . تروﺮﺿ
دراد ﺶﯾﻮﺧ عﺎﺒﺗا ﯽﮔﺪﻧز رد يو ﻪﮐ ﺖﺳا يﺮﯿﻄﺧ ﺶﻘﻧ زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا تاﺮﻄﺧ ﺮﺑاﺮﺑ رد نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺖﻧﺎﯿﺻ .
ﻪﻤﻠﮐ ﻖﯿﻗد ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ
ﯽﻣ ﻢﯿﻈﻨﺗ ار نﺎﻬﺟ شدﺮﮔ ﻪﮐ ﺖﺳوا ﺪﻨﮐ
. دﺎﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﺪﻨﻧﻮﯾﺪﻣ وا ﻪﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﯿﻣز رﺎﻤﺛا نﺪﯿﺋور ﺐﺒﺳ ،ار بﺎﺘﻓآ و نارﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ وا ﺖﻣا
ار ﯽﺘﺸﮐ ﻪﮐ ﯽﻣ ﻞﺣﺎﺳ ﻪﺑ
ﯽﻣ مﺎﮔ نآ ﺮﺑ نﺎﯿﻣدآ ﻪﮐ ﯽﻨﯿﻣز و دﺮﺑ يو زا ﺰﯿﻧ ﺪﻨﻬﻧ
ﺪﻧراد .«
)
،ﺪﯾوﺮﻓ 47:1390 (
رد نآﺮﻗ رد لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﻢﯿﻧاﻮﺧ ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﺪﯿﺷرﻮﺧ بوﺮﻏ و عﻮﻠﻃ درﻮﻣ :
َﺮﺑِإ َلﺎَﻗ
ِﺮْﺸﻤْﻟا َﻦﻣ ِﺲﻤﱠﺸﻟﺎِﺑ ﯽﺗْﺄﯾ ﻪـﱠﻠﻟا ﱠنِﺈَﻓ ﻢﯿﻫا
ِﺮْﻐﻤْﻟا َﻦﻣ ﺎﻬِﺑ تْﺄَﻓ ِق
َﻓ ِب
َﺮَﻔَﮐ يﺬﱠﻟا ﺖِﻬﺒ َﻦﯿﻤﻟﺎﱠﻈﻟا مﻮَﻘْﻟا يﺪﻬﯾ ﺎَﻟ ﻪـﱠﻠﻟاو
) 2 / 258 (
ﺖﺳا هدروآ ﻦﯿﻨﭼ و هداد ﺖﺒﺴﻧ دﻮﺧ حوﺪﻤﻣ ﻪﺑ ار ﺪﯿﺷرﻮﺧ عﻮﻠﻃ يرﻮﻧا :
برﺎﻏ ﺲﻤﺷ ﺖـــــــــــــﺸﮔ ﻮﺗز قرﺎﺷ ﯽﺘﯿﮔ ﻞﻐﺷ ﺖـــــــﺸﮔ ﻮﺗ ﻪﺑ ﻦــــــــــــــﺷور
) ق ،يرﻮﻧا 15
ب ، 14 : ص 35 (
ﯽﻣ يو ﻪﺑ ﯽﻬﻟا فﺎﺻوا نداد ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﻦﯾﺪﻟا ﺮﺻﺎﻧ ﻦﺑ ﻒﺳﻮﯾ ﺮﯿﻣا حﺪﻣ رد ﯽﺧﺮﻓ ﺎﯾ ﺪﯾﻮﮔ
:
ناﺮﮔ ﻦﯿﻣز و ﺖﺳا ﮏﺒﺳ اﻮﻫ اﺮـــــﭼ ﻪﻧرو ﺮﮕﻣ ﻦﯿﻣز و اﻮﻫ ﺖﺳوا ﻢﻠﺣ و ﻊﺒــــــﻃ زا
) ق ،ﯽﺧﺮﻓ 149
ب ، 2 : ص 297 (
» ﻪﺘﻔﮔ ﻪﭽﻧآ ﺮﻫ ﻪﺑ ﺪﻨﯿﺑ ﻪﻧﻮﮕﭼ ار وا دﻮﺧﺎﺗ دﺮﮕﻧ هﺎﺷدﺎﭘ لد رد ﻪﻧﺎﻣز ﺪﻧا ددﺮﮔ ﻞﯾﺎﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻞﯿﻣ ار وا
. « ﺮﯿﻐﺗ نﺎﻄﻠﺴﻟا ﺮﯿﻐﺗ اذا
نﺎﻣﺰﻟا « ) ﻪﻣﺎﻧ نﺎﺑزﺮﻣ 1387
: 58 (
هﺪﺷ ﯽﻌﺳ ﺮﺿﺎﺣ ﯽﺳرﺮﺑ رد و ﺖﺳا ﺖﺳد ﻦﯾا زا ﯽﺗﺎﯿﺑا زا ﻮﻠﻤﻣ حاﺪﻣ ناﺮﻋﺎﺷ ﺮﻌﺷ ﺮﻋﺎﺷ ﺞﻨﭘ ﺮﻌﺷ رد تﺎﯿﻋﺮﺷ كﺮﺗ ﺎﺗ ﺖﺳا
هرود حاﺪﻣ گرﺰﺑ دﻮﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻊﻣﺎﺟ و ﯽﻟﺎﻤﺟا رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ و يﻮﻧﺰﻏ ي
. ﺮﮐذ ﻂﻘﻓ ﺎﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا مزﻻ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺮﻌﺷ زا ﺪﻌﺑ ﮏﯾ ﻪﺑ
ﻪﺘﺷاد ﺮﻈﻧ گرﺰﺑ ناﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا گﺮﺑ نﻮﭽﻤﻫ نﺎﺷرﺎﺛآ و هدﻮﺑ ﯽﺳرﺎﭘ بدا گرﺰﺑ ناﺪﻣآﺮﺳ زا رﻮﮐﺬﻣ ناﺮﻋﺎﺷ ﻪﮑﻨﯾا صﻮﺼﺧ رد و ﻢﯾا
ﯽﻣ ناﺮﯾا ﯽﺑدا ﺦﯾرﺎﺗ رد ﯽﻨﯾرز يﺎﻫ ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻓﺮﺣ ،ﺪﺸﺧرد
.
يﻮﻧﺰﻏ رﺎﺑرد ياﺮﻌﺷ
ﺎﻣﺎﺳ زا ﺪﻌﺑ ﻪﮐ يﻮﻧﺰﻏ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﯽﻣ ترﺪﻗ ﻪﺑ نﺎﯿﻧ
ياﺮﻌﺷ و هﺪﯾزرو تردﺎﺒﻣ نﺎﺷرﺎﺑرد رد اﺮﻌﺷ بﺬﺟ ﻪﺑ نﺎﻧآ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺪﻨﺳر
ﯽﻣ ﻊﻤﺟ دﻮﺧ رﺎﺑرد رد ار ﯽﺧﺮﻓ و يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ ،يﺮﺼﻨﻋ نﻮﭼ ﯽﮔرﺰﺑ ﺪﻨﻨﮐ
. رد اﺮﻌﺷ ﻦﯾا دﻮﺟو ﻪﺒﻨﺟ ﺮﺘﺸﯿﺑ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ياﺮﺑ رﺎﺑرد
ﻪﻧﺎﺳر رﺎﮐ يرﺎﺑرد ياﺮﻌﺷ و ﺖﺷاد ﯽﺗﺎﻐﯿﻠﺒﺗ د هﺪﻬﻋ ﺮﺑ ار يزوﺮﻣا ﯽﻌﻤﺟ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺷا . ﻊﻗاو رد : » هدﻮﺑ ﺰﯿﭼ ود نﺎﺷرﺎﮐ يرﺎﺑرد ناﺮﻋﺎﺷ
ﺖﺳا : ﻪﻔﯿﻇو يﺎﻔﯾا يﺪﺣ ﺎﺗ ﯽﮑﯾ ﺮﺗ ﯽﻤﯿﻤﺻ ﻪﺟو ﻪﺑ ـ و يزوﺮﻣا رﺎﮕﻧ ﻪﻣﺎﻧزور ي
ﻦﺨﺳ و مﺰﺑ ﻒﯾﺮﺣ و ﻖﻓاﻮﻣ ﻦﯿﺸﻨﻤﻫ ﻒﯿﻟﺎﮑﺗ– ﻦﯿﭼ
هﺰﯾر و ﺖﻤﻌﻧ ناﻮﺧراﻮﺧ .
« )
،ﯽﻨﮐﺪﮐ ﯽﻌﯿﻔﺷ 1362
: 95 ( ﻦﺘﺧﺎﺳ رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﻪﺑ كﺮﺗ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا و ﻪﻗﻼﻋ ﺦﯾرﺎﺗ رد دﻮﺧ مﺎﻧ
ي
نﺎﺷوﺮﻓ ﻦﯾد ﻦﯾا يﺎﭘ ﻪﺑ ار ﯽﻧﻼﮐ توﺮﺛ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﺑ رﺎﮐ ﻦﯾا ياﺮﺑ ار ﯽﺳرﺎﻓ بدا نﺎﯾاﺮﺳ هﺪﯿﺼﻗ ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ ﺪﻨﺘﺷاد ﺮﻓاو ﺪﻨﺘﺨﯾر . ﻪﻧ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﻧﺎﺳر ﯽﯾﺎﺟ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﺳ ﺎﯾ دﻮﻤﺤﻣ نﻮﭼ ﯽﻧﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﻒﺻو رد ﯽﻣﺮﺷ ﯽﺑ و ﺖﺣﺎﻗو ناﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا رد ار نﺎﺣوﺪﻤﻣ ﻦﯾا ﺎﻬﻨﺗ
مﺎﻘﻣ ﻪﺘﺴﻧاد نﺎﻧآ زا ﺮﺗاﺮﻓ هﺎﮔ و ﯽﻨﯾد نﺎﮔرﺰﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ قاﺮﻏا و ﻪﯿﺒﺸﺗ ﻪﯾﺎﭘ ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﺮﺗاﺮﻓ ار ﺎﭘ ﻪﮑﻠﺑ ﺪﻧا
؛ﺪﻧدﺮﺑ ﻻﺎﺑ ﺖﯿﻫﻮﻟا مﺎﻘﻣ ﺎﺗ ار ﺎﻬﻧآ ي
۴
ﯽﻤﻧ مﻼﮐ رد لاﺰﯾﻻ ﮏﻟﺎﻣ ،نﺎﻣز و ﻦﯿﻣز رﺎﮔﺪﯾﺮﻓآ ،ﯽﺘﺴﻫ گرﺰﺑ ﻖﻟﺎﺧ زا ﻦﺨﺳ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد تﺎﻔﺻ و تاذ ﻒﯿﺻﻮﺗ زا تﺎﻤﻠﮐ و ﺪﺠﻨﮔ
ﺪﻧﺰﺟﺎﻋ ﯽﻬﻟا ﻮﻫ ﻦﺘﻔﮔ و ﻢﯿﻠﺴﺗ ﺮﺳ ندروآ دوﺮﻓ ﺰﺟ نﺎﻨﻣ دﺰﯾا ﺮﺑاﺮﺑ رد هﺪﻨﺑ و
» ﻦﯿﻘﻟﺎﺨﻟا ﻦﺴﺣا «
ﯽﻤﻧ يﺮﮕﯾد ﻦﺨﺳ نﺎﺑز ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
دروﺎﯿﺑ . ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ندادﺮﭘ و لﺎﺑ و حوﺪﻤﻣ ندﻮﺘﺳ ياﺮﺑ هرﺎﻌﺘﺳا و زﺎﺠﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا اﺮﻌﺷ هﺎﮔ ﺎﻣا و لﺎﻌﻓا نداد زا ﯽﺘﺣ ﺎﻬﻧآ ي
هﺪﯾزرﻮﻧ ﻎﯾرد ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﯽﻬﻟا تﺎﻔﺻ ﻧا
نﺎﮔﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻦﻫذ رد ار لاﻮﺳ ﻦﯾا و ﺖﺳا روآ مﺮﺷ رﺎﯿﺴﺑ ﻪﮐ ﺪﻧا هدروآ نﺎﺑز ﻪﺑ ار ﯽﻧﺎﻨﺨﺳ و ﺪ
ﻪﺑ نﺎﺷرﺎﻌﺷا ﯽﻣ دﻮﺟو
ﻦﯿﻨﭼ ﻪﺑ حاﺪﻣ ياﺮﻌﺷ ﻒﯿﻃ ﺎﻣا ؟ﻪﻧ ﺎﯾ ﻪﺘﺷاد ار ﯽﯾﺎﻫرﺎﮐ ﻦﯿﻨﭼ شزرا يﻮﯿﻧد راﺪﯾﺎﭘﺎﻧ ﺐﺼﻨﻣ و هﺎﺟ ﺎﯾآ ﻪﮐ دروآ
هﺪﯾزﺎﯾ ﺖﺳد ﯽﻟﺎﻤﻋا ﺪﻧا
.
يﺮﺼﻨﻋ ﻨﻋ ﺪﻤﺣا ﻦﺑ ﻦﺴﺣ ﻢﺳﺎﻘﻟاﻮﺑا هرود رد ﯽﺳرﺎﻓ بدا نﺎﯾاﺮﺳ هﺪﯿﺼﻗ و نارﻮﻨﺨﺳ ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ زا ﯽﺨﻠﺑ يﺮﺼ
ﯽﻣ نﺎﯾﻮﻧﺰﻏ ي ﺪﺷﺎﺑ
. ﺢﯾاﺪﻣ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ رﺎﺼﻋا رد اﺮﻌﺷ دﺰﻧﺎﺑز ﺰﯿﻧ دﻮﺧزا ﺪﻌﺑ رﺎﮔزور رد ﻪﮑﻠﺑ يو رﺎﮔزور رد ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ دﻮﻤﺤﻣ ﺶﯾﺎﺘﺳ رد وا .
ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟﺎﺗ
ﻄﻗ و ﯽﯾاﺮﺳ ﻪﺤﯾﺪﻣ رازﺎﺑ ﻖﻧور دﺎﺴﮐ ﺎﺑ ﻪﮐ يو زا ﺲﭘ ناﺮﻋﺎﺷ ﻪﮐ ﯽﻧﻼﮐ توﺮﺛ زا ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺟاﻮﻣ دﻮﺧ ﺮﺼﻋ ﻦﯿﻃﻼﺳ و ناﺮﯿﻣا تﻼﺻ ﻊ
ﯽﻣ دﺎﯾ تﺮﺴﺣ ﺎﺑ دﻮﺑ هدﺮﮐ ﺐﺴﮐ دﻮﻤﺤﻣ رﺎﺑرد رد يو ﺪﻨﻨﮐ
. هرﺎﺑرد ﺮﻔﻧازوﺮﻓ دﺎﺘﺳا ﺖﺳا هدروآ ﻦﯿﻨﭼ يو ي
:
» ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ يﺮﺼﻨﻋ
هﺪﯿﺼﻗ دﺎﺘﺳا ﭻﯿﻫ ﮏﺒﺳ ﺖﻗﺎﺷر و ﻆﻔﻟ ﺖﻟاﺰﺟ رد ﻪﯾﺎﻣ و ﻪﯾﺎﭘ ﻦﯾﺪﺑ نﻮﻨﮐﺎﺗ و ﺖﺳا ﯽﺳرﺎﭘ نﺎﺑز ﻪﮑﻠﺑ ﻢﺠﻨﭘ نﺮﻗ ياﺮﺳ حﺪﻣ و زادﺮﭘ
هﺪﯿﺼﻗ ناﺮﻋﺎﺷ زا زا ﮏﯾ هﺪﻋ و تﺮﺜﮐ ﺎﺑ اﺮﺳ
ﻪﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ ﻪﺿرﺎﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و هﺪﯿﺼﻗ ﺪﻧا
ﺪﻨﻨﮐ ءﺎﺸﻧا يا
«.
)
،ﺮﻔﻧازوﺮﻓ 1350 : 112 ( ﺎﺑ ﯽﻟو
يو دﻮﺟو ﻦﯾا »
لﺪﺘﻌﻣ يزادﺮﭘ ﻪﺤﯾﺪﻣ ﻪﻐﻟﺎﺒﻣ زا شﺮﻌﺷ و هدﻮﺑ
هرود ناﺮﻋﺎﺷ يﺎﻫ ﺖﺳا يرﺎﻋ ﺪﻌﺑ ي
« ).
،ﯽﯾﺎﺿﺮﻣﻼﻏ 81:1381
( ﮏﻨﯾا
يو يﺎﻫ ﯽﻨﮑﺷ رﺎﺠﻨﻫ زا ﯽﯾﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ :
ﺪﯾﻮﮔ ﻦﯿﻨﭼ و ﻪﺘﺴﻧاد حوﺪﻤﻣ ﺖﻤﻌﻧ ار رﺎﻬﺑ يﺮﺼﻨﻋ :
اﺮﻌﺷ ﺮﻃﺎﺧ و ﻊﺒﻃ وا زا ﺪﺷ نﺎﺘﺳﻮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻢﺠﻋ وﺮﺴﺧ ﺪﻧواﺪﺧ ﺖﻤﻌﻧ رﺎﻬﺑ
) يﺮﺼﻨﻋ ، ق 1 ب ، 11 : ص 1 (
ﺎﯾ ﯽﻤﻧ راﺮﺳا ﺮﺑ ﻒﻗاو ار ﺪﻧواﺪﺧ ﺰﺟ ﯽﻨﯾد ﺮﮑﻔﺗ و ناﺮﻗ رد ﯽﻣ هﺮﻘﺑ هرﻮﺳ رد ﻪﮐ نﺎﻨﭼ ﻢﯿﻧاد
ﻢﯿﻧاﻮﺧ :
ﯽﻓ ﺎﻣ ﻢَﻠﻌﯾ روﺪﺼﻟا تاﺬِﺑ ﻢﯿﻠﻋ ﻪﱠﻠﻟاو َنﻮُﻨﻠﻌُﺗﺎﻣ و َنوﱡﺮﺴُﺗﺎﻣ ﻢَﻠﻌﯾ و ِضرَﺄْﻟا و تاوﺎﻤﺴﻟا
) 2/
7 (
ﺪﯾﻮﮔ ﻦﯿﻨﭼ دﻮﻤﺤﻣ حﺪﻣ رد يﺮﺼﻨﻋ :
ﻧاد نﺎﻬـــــــﺟ راﺮـــﺳا ﺮﺑ ﻒﻗاو ﯽﯾﻮﺗ ﻪﺸــــــــﯾﺪﻧا ﺮﺑ ﯽﯾﻮﮔ ﻖﻠﺧ ﺮـــــﺳ و ﯽ
) ق ،يﺮﺼﻨﻋ 13
ب ، 474 : ص 40 (
وا زا ﺮﮕﯾد و
نادﺰﯾ ﺖﺠﺣ ﻪﺑ ﺪﻧﺎﻣ ﻪﭼ ﻪﺑ وا ﺢﯾﺪــــــــﻣ دﻮﺟﻮﻣ دﻮﺑ ﯽﻤﻫ ﯽﺘــــﺴﻫ ﻪﻤﻫ رد ﻪﮑﻧآ زا
) ق،يﺮﺼﻨﻋ 55
ب ، 2310 : ص 238 (
و ي ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ حوﺪﻤﻣ ياﺮﺑ ﺎﻋد رد ﻪﺒﻠﻏ ﻢﯿﻫاﺮﺑا تﺮﻀﺣ ﺮﺑ دوﺮﻤﻧ ﺶﺗآ نﺪﺷ دﺮﺳ ياﺮﺟﺎﻣ
رﺎﺘﺳاﻮﺧ تﻼﮑﺸﻣ ﺮﺑ ار حوﺪﻤﻣ ي
ﯽﻣ و ﺖﺳا ﯽﻣ نﺎﺘﺴﻠﮔ وا ياﺮﺑ ار ﺶﺗآ دﺮﮐ نﺎﺘﺴﻠﮔ ﻢﯿﻫاﺮﺑا ﺮﺑ ﺶﺗآ ﻪﮐ اﺪﺧ نﻮﭽﻤﻫ ﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﺶﺗآ ردﻮﺗ حاﺪﻣ ﺮﮔا ﺪﯾﻮﮔ
ﯽﻨﮐ :
ﺶﺗآ بﺎﺠﺘﺴﻣ يﺎﻋد نﻮﭼ ﻮﺗ حاﺪـــﻣ دﻮﺑ رذآ رد ﻢﯿﻫاﺮﺑا ﻮــــــﭼ ﺮﮔ ﯽﻨﮐ نﺎﺤﯾر وا ﺮﺑ
) ق ،يﺮﺼﻨﻋ 287
، ب 2721 : ص 287 (
ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﻦﯾا و ﻪﺘﺴﻧاد ﺮﺗﺮﺑ نﺎﻤﯿﻠﺳ تﺮﻀﺣ زا ار وا نﺎﻤﯿﻠﺳ تﺮﻀﺣ نﺎﺘﺳاد ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ حوﺪﻤﻣ ﻪﺑ بﺎﻄﺧ رد ﺎﯾ ﺪﯾﻮﮔ
:
ﻻﺎﺤـــــــــــــــﺗرا ﺖــــــــــﻗو ﺖﺨﺗ ﺮﯾﺰﺑ يدﺮﮐ ﻪﺘﺴــــــﺑ ﺮﮔ ار دﺎﺑ نﺎﻤﯿﻠـــــــــﺳ
ــــــــﯿﻣا ﻻاود رﺪــــــﻧا نازو دﺎـــــــﺑ ﺮـــــــــــﺳ دراد ﻪﺘﺴــــﺑ ﻢﻫ ﺮـــــﻔﺳ رﺪﻧا ﺮــ
) ق،يﺮﺼﻨﻋ 2
ب ، 71 : ص 5 (
وا زا ﺮﮕﯾد :
يﺮﺟ يدﻮﺑ يﺮﺘﺸﮕﻧا و يﺮﺒﻤﻐﯿﭘ زا ﺶﯾار ﺖﺴﺒﺑ ار ناﻮﯾد يار زا ﻦﯾا زا ﺶﯿﭘ نﺎﻤﯿﻠﺳ ﺮﮔ
ﻮﺗ ز ﺪــﺷ ﻪﺘـــــﺴﺑ دﻮﺑ يﻮﯾد مﺎﯾا رد ﻪﭼﺮﻫ
يﺮﺘﺸﮕﻧا ﻪﻧ و ﺖﺴﯾﺎﺑ يﺮـــﺒﻤﻐﯿﭘ ار ﻮﺗ ﻪﻧ
) ق ،يﺮﺼﻨﻋ 70
ب ، 2793 - 2792 : ص 346 (
۵
هﺰﺠﻌﻣ ﺎﯾ ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻢﻈﻧ ﻦﯿﻨﭼ ﻦﯾا و ﻪﺘﺴﻧاد ﺰﯿﭼﺎﻧ رﺎﯿﺴﺑ حوﺪﻤﻣ يﺎﻫرﺎﮐ ﺮﺑاﺮﺑ رد ار ﺢﯿﺴﻣ تﺮﻀﺣ
:
لﺎﻄﺑا ﻪﺷ يا ﻢﻨﯿـــــــــــﺑ ﯽﻤﻫ ﻮﺗ رد ﺶﻧﺎﯿﻋ ﺢﯿﺴﻣ تاﺰﺠﻌﻣ ز مﺪﯿﻨﺷ ﻪﮐ ﺮﺒــــــــﺧ نﺎﻨﭼ
لﻼﺿ ﺪﻨﺑز ﺪﺷ ﻪﺘﺳر ﻮﺗ ﺖﺠـــــــﺣ ﻪﺑ دﺮﺧ ياﺪﺧ دﺮﮐ هﺪﻧز هدﺮــــــــــﻣ وا تﻮﻋﺪﺑ ﺮﮔا
) ق،يﺮﺼﻨﻋ 63
، 1862 : ص 84 (
تﺮﻀﺣ يروﺎﮕﻨﺟ و يﺮﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ناﺮﻋﺎﺷ ﻪﺒﺸﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار نﺎﺸﯾا ﯽﻠﻋ
هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ نﺎﺣوﺪﻤﻣ درﻮﻣ رد يروﻻد ﻪﺑ ﯽﺘﺣ وﺪﻧا
ﯿﺻﻮﺗ يو زا ﺮﺗاﺮﻓ ار حوﺪﻤﻣ هﺎﮔ ﯽﻣ ﻒ
يﺮﺼﻨﻋ لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺪﻨﮐ ﯽﻣ دﻮﻤﺤﻣ ﻒﺻو رد
ﺪﯾﻮﮔ :
ﺮﺒﯿﺧ نﻮﭼ دﻮﺑ ﺪﻨﺑ ﺪــــﺻ ار ﯽﮑﯾ ﺮﻫ ﻪﮐ دﺎﺸﮔ ﻪﻌﻠﻗ ﺖﺴﯾود هر رد و ﺪﺷ نﺎﺘﻟﻮـــﻣ ﻪﺑ
رﺪﯿﺣ دﻮﺑ هدﺮﮑﻧ ﺮﯿﺒﯿﺧ مدﺮﻣ ﻪﺑ ﺎﺠــــﮐ دﺮﮐ نآ رﺎﯾﺮﻬﺷ ﺪﻨﻫ ﺖﯿﺣﺎﻧ و ﺪﻨـــــﺳ ﻪﺑ
) ق ،يﺮﺼﻨﻋ 34
ب ، 68 و 1466 : ص 133 (
يﺮﺼﻨﻋ ﻞﻫا ﻪﮑﻨﯾا دﻮﺟو ﺎﺑ مﺎﻣا زا ،دﻮﺑ ﻦﻨﺴﺗ
ﺖﻟاﺪﻋو يﺪﻬﻣ ﻪﺘﺷاﺪﻧ يﺮﮔدادو ﺖﻟاﺪﻋ رد قاﺮﻏا ياﺮﺑ نﺎﺸﯾا يﺮﺘﺴﮔ
دﻮﺧ حوﺪﻤﻣ ي
هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﻦﯿﮑﺘﮑﺒﺳ حﺪﻣ رد و
ﺪﯾﻮﮔ :
رواد داد زور ﻪﺑ ﺪــــــــﺴﯾﻮـــﻨﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﯿﺒﺑ ﺮﮔا شا ﻦـــــــــﯿﺒﺗﺎـــــﮑﻟا ماﺮـــــــﮐ
ﻮــــﮔ ﯽــﮑﯾ ﺮﺒــــــﮐا ﷲا ﯽﺒﻧ ﺪـــــــــــﯾﻮﮔ ﯽﮑﯾ اﺪﯿﭘ ﺖﺸﮔ يﺪﻬـــــــﻣ ﻪﮐ ﺪﯾ
) ق،يﺮﺼﻨﻋ 15
ب ، 98 - 597 : ص 49 (
ﯽﻧﺎﺘﺴﯿﺳ ﯽﺧﺮﻓ
رﺎﺑرد نﺎﺣاﺪﻣ ﻦﯾﺮﺗراﺪﻣﺎﻧ زا و ﻢﺠﻨﭘ نﺮﻗ ﻞﯾاوا و مرﺎﻬﭼ نﺮﻗ ﺮﺧاوا ياﺮﺳ ﻪﺤﯾﺪﻣ گرﺰﺑ ناﺮﻋﺎﺷ زا قﻮﻟﻮﺟ ﻦﺑ ﯽﻠﻋ ﻦﺴﺤﻟاﻮﺑا ﯽﻣ يﻮﻧﺰﻏ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
» ﺶﻧﺎﻨﺨﺳ و رﺎﮑﻓا زا هدﺎﻔﺘﺳا رد يو ﺖﺳا زﺎﺘﻤﻣ ﺖﻧﺎﺘﻣ و مﺎﮑﺤﺘﺳا و ﯽﻧاور و ﯽﮔدﺎﺳ ﻪﺑ نﺎﯾﻮﮔ هﺪﯿﺼﻗ نﺎﯿﻣرد
هدﺎﺳ نﺎﺑز ﻪﺑ نآ نﺎﯿﺑ و يدﺎﻋ تﺎﺳﺎﺴﺣا گرﺰﺑ ﺮﻋﺎﺷ يﺪﻌﺳ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ هﺎﮔ ﺚﯿﺣ ﻦﯾا زا ﻪﮐ هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ترﺎﻬﻣ ناﺪﻨﭼ ناور و ﻦﺷور ي
ﺖﺳا دﻮﺧ زاﺪﻌﺑ ﻢﯿﻧ و نﺮﻗ ود
« ) ﺎﻔﺻ ، 126:1384 (
ﺰﯿﻧ يو ﺎﻣا شرﺎﺷﺮﺳ ﻪﺤﯾﺮﻗ و داﺪﻌﺘﺳا ،رﺎﺑرد رد دﻮﺧ رﺎﻄﻗ ﻢﻫ ناﺮﻋﺎﺷ ﺮﯾﺎﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﺖﺳا هدﺮﮐ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ و ناﺮﯿﻣا حﺪﻣ فﺮﺻ ار .
آ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ ﯽﺑدا و ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ يا ﻪﻠﺌﺴﻣ وا هدﻮﺑ ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ بﺎﻨﺘﺟا هرود ن
» ﻪﻐﻟﺎﺒﻣ هﺎﮔ دﻮﺧ ﺢﯾاﺪﻣ رد ﺮﯾﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا يا هﻮﯿﺷ ﻦﯾا و ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽﻧاواﺮﻓ يﺎﻫ
ﺪﻧا هدﺮﮐ ﺰﯿﻫﺮﭘ نآ زا ﻻﻮﻤﻌﻣ وا ﺮﺼﻋ ﻢﻫ ناﺮﻋﺎﺷ .
«
)
،ﯽﯾﺎﺿﺮﻣﻼﻏ 85:1381
( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ يو ناﻮﯾد
» ﯽﻣ هﺪﯾد ﯽﺒﻫﺬﻣ ﺐﺼﻌﺗ و يراد ﻦﯾد ﻪﺑ ﺮﻫﺎﻈﺗ ﯽﻋﻮﻧ دﻮﺷ
. ﻪﺑ ﺮﻫﺎﻈﺗ ﻦﯾا اﺮﻫﺎﻇ
اﺮﯾز ﻪﺘﻓﺎﯾ هار شﺮﻌﺷ رد وا يﺎﻫ ﺖﺳﺎﯿﺳ ﺪﯿﯾﺄﺗ و يﻮﻧﺰﻏ دﻮﻤﺤﻣ ﺮﻃﺎﺧ ﺪﻣآ شﻮﺧ ياﺮﺑ ﯽﺒﻫﺬﻣ ﺐﺼﻌﺗ و يراﺪﻨﯾد ﻪﺑ ار حوﺪﻤﻣ ارﺮﮑﻣ
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻖﯾﻮﺸﺗ نﺎﺒﻫﺬﻣﺪﺑ و نﺎﯿﻄﻣﺮﻗ ﻦﺘﺧاﺪﻧاﺮﺑ .«
)
،ﯽﯾﺎﺿﺮﻣﻼﻏ 84:1381
( ار حوﺪﻤﻣ ﻂﺳﻮﺗ ير مدﺮﻣ مﺎﻋ ﻞﺘﻗ يو ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ﺎﺗ
ار يو لﺎﺘﻗ يﻮﺧ و هدﻮﺘﺳ »
ءﺎﯿﺒﻧا يﻮﺧ «
ﺖﺳا هﺪﻧاﻮﺧ :
ﺖﯿــــــــﻨﻬﺗ
ﯽﺘــــــــــﯿﮔ ﻢﯾﻮﮔ
ﻮﺗ ار نﻮﭼ ﯽﺘـــــــــــﯿﮔ ﻪﻤﻫ ﻪﮑﻧاز ﺖﺳار ﻮﺗ ير
ﻪﻧﺎﺧ ﻪﻤﻫ يﺮــــــــــﯿﮔ نﺎــــــــﻨﯾد ﯽﺑ ي ﺖﺳﺎﯿﺒﻧا يﻮــــــﺧ ﻮﭼ ﻮﺗ يﻮﺧ ﺖــــــــــﺳار
ﯽﻣ ﻪﻣادا ﺎﺠﻧآ ﺎﺗ ار ﯽﻣﺮﺷ ﯽﺑ ﺎﯾ ﺪﯾﻮﮕﯿﻣ دﻮﻤﺤﻣ ﺶﯾﺎﺘﺳ رد و ﺪﻫد
:
نﺎﯿﻋ و ﺖﺳا ﻦﺷور ﺖـــــــﺨﺳ ﻦﯾا و دراد هﺎﺷ دﻮﺒﻧ هﺰـــــــﺠﻌﻣ ﺶﯿﺑ ناز ار ناﺮﺒﻣﺎﯿــــﭘ
) ﺧﺮﻓ ق ،ﯽ 127 ب ، 6 : 250 (
ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ﺎﺠﻧآ ﺎﺗ ار حوﺪﻤﻣ ﻒﺻو قاﺮﻏا رد ﺎﯾ ﯽﻣ ﻪﮐ دﺮﺑ
ﺪﯾﻮﮔ :
نﺎﻤﮔ ﺲـــﮐ ﺖﺳدﺮﮑﻧ ﻮﺗ توﺎـــــــﺨﺳ رﺪﻧاو ﺪﻨﻨﮐ نﺎـــﻤـﮔ ﯽــــــﻫوﺮﮔ ياﺪﺧ ﯽﺘﺴﻫ رد
) ق ،ﯽﺧﺮﻓ 149
ب ، 4 : ص 297 (
هرﺎﺑ مﻼﻏ ﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا ﯽﺧﺮﻓ
ﯽﻣ و ﻪﺘﺴﻧاد يﺮﻓﺎﮐ ار حوﺪﻤﻣ ﺮﻣا ﺮﺑاﺮﺑرد نﺎﯿﺼﻋ ﺪﯾﻮﮔ
:
ﺖﺳﺎـــــــــﯿﻟوا زا ﺮﮔا ددﺮﮔ ﺮــــــــــــﻓﺎﮐ ﺪﯾﺪﭘ درآ نﺎﯿـــــــــــﺼﻋ ار ﻮـــــﺗ ﻪـﮐ ﺮﻫ
) ق ،ﯽﺧﺮﻓ 10 ب ، 5 : ص 18 (
ﯽﻣ ﯽﯾﺎﺟ ﺎﺗ دﻮﻤﺤﻣ ﺶﯾﺎﺘﺳ رد ار ﺖﺣﺎﻗو وا ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻧﺎﺳر
ﺪﯾﻮﮔ :
ﻫ و ﺖﺳا زﺎﻤﻧ نﻮﭼ ﻮﺗ ﺖﻋﺎﻃ رﺎﺴـــــﮕﻨﺳ ﺪﯾﺎﺑ دﺮﮐ ار وا ﺖﻓﺎﺗ ﻮﺴﮑﯾ ﻪﺑ ﺮﺳ زﺎﻤﻧ ﺰﮐ ﺲﮐ نآ ﺮ
۶
دروآ ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ حوﺪﻤﻣ يروﺎﮕﻨﺟ ﻒﯿﺻﻮﺗرد يو :
ﺐﺼﻗ ﻪﺑ ﺪﻨﮐ وا ﻪﭽﻧآ دﺮـــــــﮑﻧ رﺎﻘﻔﻟاوذ ﻪﺑ ﯽﻠﻋ ياﺪﺧ ﻦﻤﺷد ﺎﺑ ﻪﮐﺮـــــــﻌﻣ زور ﻪﺑ ق ،ﯽﺧﺮﻓ)
9 ب ، 12 : ص 17 (
ﯽﻧﺎﻐﻣاد يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ
فوﺮﻌﻣ ﺰﻐﻟ ﺐﺣﺎﺻ ﯽﻧﺎﻐﻣاد يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ ﺪﻤﺣا ﻦﺑ صﻮﻗ ﻦﺑ ﺪﻤﺣا ﻢﺠﻨﻟاﻮﺑا
» ﻊﻤﺷ « هرود مﺎﻧ ﻪﺑ ناﺮﻋﺎﺷ زا يو ﺖﺳا يﻮﻧﺰﻏ لوا ي
نﺎﻨﭼ نﺎﯾﻮﻧﺰﻏ رﺎﺑرد رد »
ﺪﺷ ناﺮﻗا دﻮﺴﺤﻣ ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﯽﺘﺒﺗﺮﻣ و هﺎﮕﺘﺳد .
« )
،ﺎﻔﺻ 133:1384 (
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺘﺷاد ﻪﮐ ﯽﻫﺎﺗﻮﮐ ﺮﻤﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻟو هدﻮﺑ يرﺎﺑرد يﺮﻋﺎﺷ يو ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻓ و يﺮﺼﻨﻋ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﯾاﺮﻌﺷ
ﻪﺒﺗﺮﻣ رد ﯽﺧﺮ
ﺖﺳا هدﻮﺑ باﺮﺷ و ﺖﻌﯿﺒﻃ ﻒﯿﺻﻮﺗ هداد نﺎﺸﻧ ار دﻮﺧ زرﺎﺑ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ يو ﺮﻌﺷ رد ﻪﭽﻧآ و دراد راﺮﻗ يﺮﺗ نود .
ناﻮﺗ ﯽﻤﻧ دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ
ﺪﺷ در ﯽﮔدﺎﺳ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ رﺎﻨﮐ زا و ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺪﯾدﺎﻧ ار يو ﺢﯾاﺪﻣ .
ﭽﻤﻫ ار حوﺪﻤﻣ ﺮﻣا نﺎﯿﺻﺎﻋ دﻮﻤﺤﻣ نﺎﻄﻠﺳ حﺪﻣ رد يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ ﺖﺳا هدروآ و ﻪﺘﺴﻧاد ياﺪﺧ ﺮﺑاﺮﺑ رد ناﻮﯾد نﺎﯿﺼﻋ نﻮ
:
ﻢﻌﻧ ؟ﺪﺷﺎﺑ ﯽــــــﺻﺎﻋ ياﺪﺧ ﺮﻣا رد ﻮﯾد يوا ﺮﻣا رد ﯽﺻﺎﻋ ﺖﺴﻫ ﻪﮐ ﺲﮐ نآ ﺖﺳا ﻮﯾد
) ق ،يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ 29
ب ، 17 : ص 60 (
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ نآ ﯽﻣﺮﺑ ﺦﯾرﺎﺗ ي
شﻼﺗ مﺎﻤﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ ﺪﯾآ نﺎﺣوﺪﻤﻣ ندﺮﮐ مﺎﻧ شﻮﺧ ﺖﻬﺟ رد ﻪﮐ اﺮﻌﺷ يﺎﻫ
ﻪﺘﺴﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺪﻧا
هدﺮﭘ ﺲﭘ رد ار ﺎﻬﻧآ كﺎﻔﺳ هﺮﻬﭼ ﺪﻧا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ ﻢﻫزﺎﺑ ﻮﻠﻏ و تارﺎﻌﺘﺳا و تﺎﻬﯿﺒﺸﺗ ي
هﺮﻬﭼ هاﻮﮔ ﺦﯾرﺎﺗ و ﺪﻨﻨﮐ نﺎﻬﻨﭘ دﻮﺧ يﺎﻫ ﯽﻌﻗاو ي
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ناﺮﮔادﻮﺳ و نﺎﻤﻟﺎﻇ ﻦﯾا .
ﯽﻓﺎﻨﻣ لﺎﻤﻋا ارﺎﮑﺷآ و ﻼﻤﻋ هﺎﮔ ﻪﮑﻠﺑ ﺪﻧا هدﻮﺒﻧ راﺪﻨﯾد ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺦﯾرﺎﺗ ﺖﯾاور ﻪﺑ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﻦﯾا ﻦﯾد
هداد ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﺰﯿﻧ ﯽﻣ راﺮﻗ ﻦﯿﺴﺤﺗ درﻮﻣ ار ﺎﻬﻧآ لﺎﻤﻋا ﯽﻣﺮﺷ ﯽﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ اﺮﻌﺷ و ﺪﻧا
ﺪﻧداد . ﻪﻣﺪﻘﻣ رد ﯽﻔﺳﻮﯾ ﻦﯿﺴﺤﻣﻼﻏ ﺮﺘﮐد ي
ﻦﯿﻨﭼ ﯽﻧﺎﺘﺴﯿﺳ ﯽﺧﺮﻓ ناﻮﯾد ﺮﺑ دﻮﺧ ﺪﺴﯾﻮﻧ ﯽﻣ
: » ﻪﻤﻫ ﺎﺑ دﻮﻤﺤﻣ ي
مﺰﺑ ﻦﺘﺷاد ﺎﭘﺮﺑ و نﺪﯿﺷﻮﻧ باﺮﺷ زا ﻦﯾد ﻪﺑ ﺮﻫﺎﻈﺗ و يراﺪﻨﯾد
راد دﻮﺧ رﻮﻬﺸﻣ يﺎﻫ ﺖﺷاﺪﻧ ي
. « ) ،ﯽﻔﺳﻮﯾ 1341 : 276 ( ﯽﻣ ﺎﻣا ﻪﺟرد يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ نﻮﭼ يﺮﻋﺎﺷ ﻢﯿﻨﯿﺑ و هداد يو ﻪﺑ ﺰﯿﻧ تﻮﺒﻧ ي
ﯽﻣ و ﻪﺘﺴﻧاد يو رﺎﮔزﻮﻣآ ار ﻞﯿﺋاﺮﺒﺟ ﺪﯾﻮﮔ
:
رﺎــــﯿﺘﺨﺑ و رﺎــــﯿﺘﺧا ﺶﻨﯿﻤﻟﺎــــﻌﻟا بر هدﺮﮐ ﻞﯿﺋاﺮﺒﺟ شرﺎﮔزﻮﻣآ ﺖﺴﻫ ﻪﮐ لدﺎــﻋ وﺮﺴﺧ
ﺘﺳار و ﻖــﺣ ﻪﺑ ﻻا رﺎــــــﯿﺘﺧا شدﺮﮑﻧ ﻦﯾا رﺎﮔزﻮﻣآ لﺪﻋ ﻪﺑ ﺰﺟ و ﺮﯿﺧ ﻪﺑ ﺰﺟ شدﻮﺒﻧ نآو ﯽ
) ق ،يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ 16
ب ، 15 و 14 : ص 28 (
ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ رﺎﺑرد نﺎﯾﻮﮔ حﺪﻣ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﺑ نﺎﺸﻣﺎﻧ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و دﻮﺧ ﺶﯾﺎﺘﺳ و حﺪﻣ ياﺮﺑ ار يرﺎﺑرد ياﺮﻌﺷ نﺎﯾﻮﻧﺰﻏ نﻮﭽﻤﻫ ﺰﯿﻧ ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ ءاﺮﻣا و نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧا . ﻪﯾور نﺎﻤﻫ ﺰﯿﻧ ناﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا ي
هداد ﻪﻣادا ار دﻮﺧ ﺶﯿﭘ ناﺮﻋﺎﺷ ﺪﻧا
. ﻊﻗاو رد
» ﺮﻌﺷ روآ ﺖﻔﮕﺷ جاور ﺮﺼﻋ نﺎﯿﻗﻮﺠﻠﺳ رﺎﮔزور
ﺖﺳا ﺶﯾﺎﺘﺳ .
ﭻﯿﻫ ﺶﯾﺎﺘﺳ ﺮﻌﺷ هرود ﻖﻧور هﺎﮔ
هدﺮﮑﻧ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ ﻦﯿﻃﻼﺳ ي نﺮﻗ رد ﻦﮑﯿﻟ ﺖﺳا
هﺰﯿﻣآ ﺶﯾﺎﺘﺳ ﺮﻌﺷ ﺪﻌﺑ يﺎﻫ يا
ﯾﺪﻣ ترﻮﺻ زا و ﺖﺳا نﺎﻓﺮﻋ و ﺖﻤﮑﺣ و ﻪﻈﻋﻮﻣ نﺎﻣأﻮﺗ ﺐﯿﺒﺸﺗ و لﺰﻐﺗ زا ﻪﺤ
ﯽﻣ جرﺎﺧ ﺾﺤﻣ ي دﻮﺷ
. « ) ،يﺮﺒﻨﻗ 1385 : 26 ( نﺎﻣﺮﻫ
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﺟﻼﺳ رﺎﮔزور رد ﯽﺣﺪﻣ ﺮﻌﺷ شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ ناﺮﯾا ﯽﺑدا ﺦﯾرﺎﺗ رد ﺰﯿﻧ ﻪﺗا :
» رد ﯽﯾاﺮﺳ ﻪﺤﯾﺪﻣ رازﺎﺑ ﻖﻧور
هﺪﺳ ﺖﺑﺎﻗر ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ ،ناﺮﯿﻣا ﮏﭼﻮﮐ يﺎﻫرﺎﺑرد و ﺮﺠﻨﺳ نﺎﻣز رد نآ جوا و يدﻼﯿﻣ ﻢﻫدزاود ي ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﺪﻨﻤﻗﻼﻋ رﺎﭼﺎﻧ ﻪﺑ
هدﻮﺑ تﺎﻐﯿﻠﺒﺗ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺪﻧا
ﺖﺳا ناﺮﻋﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻋﺎﺴﻣ ﺮﻈﻧ ي .
ﻪﺴﯿﺳد ،ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ يﺎﻫرﺎﮐ ناﺪﻘﻓ ،ﯽﮕﻣﺎﮐدﻮﺧ زا ﻪﮐ ﯽﺗوﺮﺛ و يرﺎﺑرد يﺎﻫ
هدﻮﺗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻊﯿﺳو يﺎﻫ ﯽﻣ
ﯽﺴﯿﻟ ﻪﺳﺎﮐ و ﻮﺳ ﮏﯾ زا ﺪﺷ ﻪﻨﻫاﺪﻣ وﺎﻫ
ﻪﻨﯿﻣز ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﻠﻣاﻮﻋ زا ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﯽﻨﺘﻔﮔﺎﻧ ﺎﻫ ﻋﺎﺴﻣ رﺎﯿﺴﺑ ي
يﺪ
ﺶﯾﺎﺘﺳ ﺪﯾﺎﺼﻗ يﺎﻤﻧ و ﻮﺸﻧ ياﺮﺑ ﯽﻣ ﺎﯿﻬﻣ ﺰﯿﻣآ
ﺖﺧﺎﺳ ).
نﺎﻤﻫ : 27 ( حﺪﻣ گرﺰﺑ ياﺮﻌﺷ زا ﯽﻣ ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ رﺎﺑرد ﺮﺘﺴﮔ
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ ناﻮﺗ
دﺮﮐ هرﺎﺷا يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا و يرﻮﻧا نﻮﭼ ﯽﯾاﺮﻌﺷ .
٧
يﺰﻌﻣ ﺮﯿﻣا
ﻪﺑ فوﺮﻌﻣ يﺰﻌﻣ ﮏﻠﻤﻟاﺪﺒﻋ ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ ﷲاﺪﺒﻋﻮﺑا اﺮﻌﺸﻟا ﺮﯿﻣا »
يﺰﻌﻣ ﺮﯿﻣا «
زا زا و مﺎﻨﺑ ناﺮﻋﺎﺷ هﺪﯿﺼﻗ ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ
حﺪﻣ نﺎﯾاﺮﺳ
ﺖﺳا هدﻮﺘﺳ ار ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ و ءاﺮﻣا دﻮﺧ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ رد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﺳرﺎﭘ بدا رد ﺮﺘﺴﮔ .
هرﺎﺑرد ﯽﻓﻮﻋ نﻮﭼ ﯽﻧﺎﺴﯾﻮﻧ هﺮﮐﺬﺗ
و يﺮﻋﺎﺷ ﻪﺒﺗﺮﻣ هدروآ ي
ﻪﮐ ﺪﻧا : » ﻪﺒﺗﺮﻣ و مﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﺖﻣﺪﺧ رد وا رﺎﮐ و دﻮﻤﺤﻣ دﺰﻧ رد يﺮﺼﻨﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺎﺸﮑﻠﻣ ﺖﻣﺪﺧ رد ﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا
ﻄﻠﺳ دﻮﺑ هﺪﺸﻧ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻦﯾا ﻦﯿﻃﻼﺳ ﺖﻣﺪﺧ رد يﺮﺼﻨﻋ و ﯽﮐدور ﺰﺟ ﻪﺑ ،ناﺮﻋﺎﺷ زا ار ﺲﮐ ﭻﯿﻫ ﻪﮐ ﺪﯿﺳر ﯽﯾﺎﺟ ﻪﺑ نﺎ .
« ) ،ﺎﻔﺻ
1384 : 261 ( هدﺮﮐ ﯽﯾﺎﻣزآ ﻊﺒﻃ ﺖﻤﮑﺣ و ﻆﻋو نﻮﭼ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ رد و ﻪﺘﺷاد ﯽﯾﺎﻫ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻨﯿﻣز رد يو ﺪﻨﭼﺮﻫ
هﺪﻤﻋ تﺮﻬﺷ ﺎﻣا ﺖﺳا ﻪﻨﯿﻣز رد يو
ﯾاﺮﺳ هﺪﯿﺼﻗ نآ رد ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽ
» هزﺎﺗ ﻼﻣﺎﮐ رﺎﮑﻓا ﺴﻧ يا
ﻪﺟرد ﻦﯾا و دراد نﺎﯿﻨﯿﺸﯿﭘ ﻪﺑ ﺖﺒ و رﺎﮑﺘﺑا
ﻪﻗﻼﻋ ﯽﻣ ﻊﯾﺪﺑ ﺐﻟﺎﻄﻣ و ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ ندروآ ﻪﺑ ار وا ﺪﻧﺎﺳر
).
نﺎﻤﻫ ( ﻧ وا دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﻤﻫ نﻮﭼ ﺰﯿ
ﻪﺤﯾﺮﻗ حاﺪﻣ ناﺮﻋﺎﺷ رد ار دﻮﺧ رﺎﺷﺮﺳ
ﺖﺳا هداد راﺮﻗ رﺎﺑرد ﺖﻣﺪﺧ .
نآ رد يو ﻪﮐ يدراﻮﻣ ﻪﺑ ﻞﯾذ رد ﯽﻣ هرﺎﺷا هﺪﯾزﺎﯾ ﺖﺳد ﯽﻋﺮﺷ بدا كﺮﺗ ﻪﺑ
ددﺮﮔ .
يﺪﻬﻣ تﺮﻀﺣ ﺎﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻤﻫ ﻦﯾا ﮏﯾ يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا )
ع ( ﺪﯾﻮﮔ ﻦﯿﻨﭼ :
ﺖﺳﻮﺗ نﺎﻣز رد نﺎﻬﺟ ﺖﺳار و ﯽﯾﻮﺗ يﺪﻬﻣ نﺎﻬﺟ ﻪﻤﻫ يﺪﻬﻣ ندﺮﮐ ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﺳار ﺮﮔ
) ق ،يﺰﻌﻣ ﺮﯿﻣا 64
ب ، 1 : ص 263 (
و ﺮﻣا نﺎﻬﺟ دﻮﺷ ﻦــــــﻤﯾا يﺪﻬﻣ نﺎﻣز رد ﺮﮔ
ﻮﺗ نﺎﻣز رد نﺎﻬﺟ ﺖﺳا ﻦـــــــــﻤﯾا زو
) ق ،يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا 428
ب ، 19 : ص 591 (
هﺪﯿﺼﻗ رد يﺰﻌﻣ ﺮﯿﻣا ﺖﺳوا يﺮﺘﺴﮔ ﺖﻟاﺪﻋ ﺮﻈﺘﻨﻣ ﺖﻘﻠﺧ ياﺪﺘﺑا زا نﺎﻬﺟ ﻪﮐ هﺪﯿﻣﺎﻧ ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ ار وا هﺎﺸﮑﻠﻣ نﺎﻄﻠﺳ حﺪﻣ رد يا
:
ﮐ ﯽﻤﻫ ار ﺶﻟﺪﻋ نﺎﻣﺮﻓ نﺎﻬﺟ ﻦﯾا ﺪﯾﺮﻓآ مدآ ﺺﺨﺷ دﺰــــــﯾا ﻪﮐ ﯽﺘﻗو نآ رﺪﻧا رﺎﻈﺘﻧا دﺮ
) ق ،يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا 201
ب ، 19 ص ، 278 (
ﯽﻣ فﺮﺣ ﯽﻧﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ يﺮﺘﺴﮔ ﺖﻟاﺪﻋ زا يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا نﻮﭼ ﯽﻧاﺮﻋﺎﺷ ﻊﻗاو رد ﻖﺣ رد ار ﺎﻬﻧآ تﺎﯾﺎﻨﺟ ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ هاﻮﮔ ﺦﯾرﺎﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﻧز
ﺖﺳا ناﺮﯾا مدﺮﻣ .
ﻪﯾﺎﭙﻤﻫ ار وا حوﺪﻤﻣ ﺶﯾﺎﺘﺳ رد هﺪﯿﺼﻗ رد ﺎﯾ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ي
) ص ( ﺪﯾﻮﮔ و ﻪﺘﺴﻧاد :
ﺪﻣآ ﯽﯾﻮﺗ نﻮﭼ ﻦﯿﻃ زا ار ﻦﯿﻃ ﺮﻫﻮﺟ فﺮﺷ ﺖﺳا رﻮﻧ ﺰﮐﺮﻣ ﺮﺑ ﻞﺳﺮﻣ ﺪﻤﺣا نﻮﭼ و
) ق ،يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا 4
ب ، 19 : ص 6 (
ﻪﯿﻠﻋ مدآ تﺮﻀﺣ نﺎﺘﺳاد ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ ﺎﯾ ﯽﻣ مﻼﺴﻟا
ﺪﯾﻮﮔ :
اور ﺶﯾﻮﺧ ﺪﯿﮐ ﺲﯿﻠﺑا يدﺮﮑﻧ وﺮﺑ ﺮﺒﺧ ﺪﻠﺧ ﻪﺑ ﯽﺘﺷاد شﺮــــﻨﻫ زا مدآ ﺮﮔ
) ق ،يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا 18
ب ، 5 : ص 28 (
مﺪﻘﺗ ﺎﺑ ﺮﮕﯾد يﺎﺟ رد هدروآ مدآ تﺮﻀﺣ ﺮﺑ حوﺪﻤﻣ
:
ﻪﯾﺎﺳ رﺎﯿﺘﺧا ار وا لﺪﻋ ﻢﻟﺎﻋ دﺮﮐ مدآ زا ﺶﯿﭘ ﺖﺨﺑ ﺪﯿﯾﺄﺗ زا ﻪﮐ نﺎﻄﻠﺳ ﮏﻠﻣ نادﺰﯾ ي
) ق ،يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا 209
ب ، 3 : ص 290 (
و ﻦﯿﻃ دﻮﺑ رﺎﻧ زا ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﺘﻔﮕﺑ ﺲــــﯿﻠﺑا مدآ ﺮـــــــــﻫﻮﮔ زا يﺪﺷاﺪﯿﭘ ﻮﺗ رﻮﻧ ﺮﮔ
) ق ،يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا 324
ب ، 15 : ص 453 (
يرﻮﻧا ﻪﺑ ﺐﻘﻠﻣ يدرﻮﯿﺑا يرﻮﻧا ﺪﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ ﻦﯾﺪﻟاﺪﺣوا
» ﻖﺤﻟا ﻪﺠﺣ «
ﯽﻗاﺮﻋ و ﯽﻧﺎﺳاﺮﺧ ﻦﯿﺑﺎﻨﯿﺑ ﮏﺒﺳ عزﺎﻨﻣﻼﺑ ﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ
ﺖﺳا . ﻪﺑ وا تﺎﻗﻼﻣ ياﺮﺑ نﺎﻄﻠﺳ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ يو ماﺮﺘﺣا درﻮﻣ و ﺖﻓﺎﯾ هار ﺮﺠﻨﺳ نﺎﻄﻠﺳ رﺎﺑرد ﻪﺑ ﯽﻧاﻮﺟ زﺎﻏآ نﺎﻤﻫ زا وا
ﺖﻓر ﯽﻣ ﺶﻟﺰﻨﻣ .
» ﻪﮐ يرﻮﻧا و دﻮﺑ ﺮﯿﻨﻣ ﻞﯾﺎﻀﻓ نﺎﻬﺟ وا ﺮﯿﻤﺿ ﻮﺗﺮﭘ زا
...
رد ﺎﯾﺮﺛ ﻢﻈﻧ و يﺮﺤﺑ زا يﺮﻄﻗ وا ﺶﯿﭘ رد ﻞﺿﺎﻓا ﻞﯾﺎﻀﻓ
يﺮﻄﺳ هرﻮﺳ زا وا ﺮﺜﻧ و ﻢﻈﻧ ﺶﯿﭘ ...
«.
)
،ﯽﻓﻮﻋ 1360 : 612 (
» و ﻖﯿﻗد ﯽﻧﺎﻌﻣ ندروآ رد ﺮﻓاو ﯽﺗرﺎﻬﻣ و رﺪﺘﻘﻣ يا ﻪﺸﯾﺪﻧا و يﻮﻗ ﯽﻌﺒﻃ
اد نﺎﺑز ﺐﻃﺎﺨﺗ ﻪﺠﻬﻟ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ و ناور مﻼﮐ رد ﻞﮑﺸﻣ ﻦﯿﻤﻫ وا ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺟو ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ و ﺖﺷ
...
ﺖﺳا ﺮﻌﺷ رد هروﺎﺤﻣ نﺎﺑز زا هدﺎﻔﺘﺳا
٨
... . ﺸﯿﭘ مﻮﺳر مﺎﻤﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ وا ﻪﻘﯾﺮﻃ و ﺖﺷﻮﻧرد ار ﺮﻌﺷ رد نﺎﯿﻨﯿ
نﺎﺑز ﺮﺑ ندﻮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﮐ دﺮﮐ عاﺪﺑا نآ رد يا هزﺎﺗ
ﺮﻓاو ﯽﺑﺮﻋ تﺎﻐﻟ ﺎﺑ نآ شﺰﯿﻣآو مﻼﮐ ﯽﮕﯾاﺮﯿﭘ ﯽﺑ و ﯽﮔدﺎﺳ ﺖﯾﺎﻋر ﺎﺑ ،ﺐﻃﺎﺨﺗ ...
هاﺮﻤﻫ رﺎﯿﺴﺑ تارﺎﻌﺘﺳا و تﺎﻬﯿﺒﺸﺗ و ﻖﯿﻗد رﺎﮑﻓا
ﺖﺳا
« . )
،ﺎﻔﺻ 289:1384 (
ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ يرﻮﻧا ﯽﺣﺪﻣ ﺪﯾﺎﺼﻗ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ ﯽﻨﮐﺪﮐ ﯽﻌﯿﻔﺷ ﺮﺘﮐد ﺪﯾﻮﮔ
: » ،يرﻮﻧا ﯽﺣﺪﻣ ﺪﯾﺎﺼﻗ ﻢﻫ يور ﺮﺑ
ﯽﻣ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا زا و ﯽﺳرﺎﻓ ﺮﻌﺷ رد ﺢﯾﺪﻣ نﺪﺷ روﺎﻨﺷ جوا و ﺖﺳا يرﺎﺑرد يﺮﮕﺸﯾﺎﺘﺳ جوا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﮐ دﺮﺑ ﯽﭘ ناﻮﺗ
ي ﺮﺼﻋ ﯽﻧاﺮﯾا
ﻪﺑ ﺶﯾﻮﺧ داﺪﺒﺘﺳا نارود ﻦﯾﺮﺗﺰﮐﺮﻤﺘﻣ رد ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ ﯽﻣ ﺮﺳ
ﺖﺳا هدﺮﺑ .
« ) ،ﯽﻨﮐﺪﮐ ﯽﻌﯿﻔﺷ 1362
: 94 (
فاﺰﮔ يﺎﻫ قاﺮﻏا ﺎﺑ ار دﻮﺧ نﺎﺣوﺪﻤﻣ مﺎﻘﻣ و ﺪﻧداد ﻪﻣادا ار دﻮﺧ نﺎﯿﻨﯿﺸﯿﭘ هار ﺰﯿﻧ ﯽﻗﻮﺠﻠﺳ ﺮﺼﻋ ناﺮﻋﺎﺷ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﯽﻬﻟا ءﺎﯿﻟوا و ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ﺎﺑ ﺶﺠﻨﺳ و ﯽﯾاﺪﺧ مﺎﻘﻣ ﺎﺗ ﻪﺘﺴﻧاد رﺎﮔدوﺮﭘ ﺮﮐذ ﻦﯾﺮﻗ ار وا ﺮﮐذ حوﺪﻤﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ رد يرﻮﻧا ﻪﻠﻤﺟ زا ﺪﻧا هدﺮﺑﻻﺎﺑ
ﺖﺳا هﺪﯿﺸﮐ ﻢﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭼ و :
ﺖــــــــﺳا ﻦﯾﺮﻗ رﺎﮔدﺮﮔ مﺎﻧ ار ﻮﺗ مﺎﻧ ﺖﺳار ﻢﻨﮐ رﺎﮔدﺮﮔ ﺮﮐذ ﺎﺑ ﻮﺗ ﺮــــــــــــﮐذ
) ق ،يرﻮﻧا 36 ب ، 11 : ص 88 (
تﺎﯾآ هﺮﻘﺑ هرﻮﺳ رد 110
و 127 ﺮﯿﺼﺑ تﺎﻔﺻ صﻮﺼﺧ رد ﻢﯿﻧاﻮﺧ ﯽﻣ ﺪﻧواﺪﺧ ﻊﯿﻤﺳ و
:
ٌﺮﯿﺼﺑ َنﻮُﻠﻤﻌَﺗ ﺎﻤِﺑ ﻪـﱠﻠﻟا )
2/
110 (
ﻢﯿﻠﻌْﻟا ﻊﯿﻤﺴﻟا ﺖﻧَأ ﮏﱠﻧِإ 2/﴿
127 (
ﺪﯾﻮﮔ ﻦﯿﻨﭼ حوﺪﻤﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ رد يرﻮﻧا :
ﺖﺳا ﺮﯿﺼﺑ و ﺖﺳا ﻊﯿﻤﺳ ﻪﮐ ﺪﺷ ﻦﯿﻘﯾ يور ﻦﯾز ﺪﻨﺒـــــﺑ زار و دﻮﻨـــﺸﺑ دﺮﺧ لاﻮـــــــــﻗا
) ق ،يرﻮﻧا 30
ب،
5 : ص 71 (
ﺮﮕﯾد و : ﺖﺳا رﻮﻧﺎﺟ ﻪﮑﻧآ ﺮﻫ دراد ﻮﺗ نﺎﺟ ز نﺎــــﺟ ﻪﮐ نآ ﯽﭘ زا ﺖﻧﺎﺟز ﯽﻟﺎﺧ ﻮﺗ ﻢـــــــــــﺴﺟ دﺎﺒﻣ
) ق ،يرﻮﻧا 25 ب ، 4 : ص 60 (
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يرﻮﻧا هرﺎﺷا ﺎﻬﻧآ زا ﯽﻀﻌﺑ ﻪﺑ ﻞﯾذ رد ﻪﮐ دراد ﯽﻧاواﺮﻓ تﺎﯿﺑا دراد ﻦﯾد نﺎﮔرﺰﺑ و ءﺎﯿﺒﻧا و دﻮﺧ نﺎﺣوﺪﻤﻣ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ يا
ﯽﻣ ددﺮﮔ . ا هﺪﯿﺸﮐ ﻢﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭼ و ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد ﻒﯿﻌﺿ نارﻮﻣ ار وا نﺎﻨﻤﺷد و نﺎﻤﯿﻠﺳ ار حوﺪﻤﻣ ﯽﻧﺎﻤﻫ ﻦﯾا و ﯽﻧﺎﺳ ﻢﻫ يﺎﻋدا ﺎﺑ و
ﺖﺳا : يﺮﺑ ﻪﻧاد زا ﻪﻤـﻫ و نوﺮــﺑ ﻪﻧﺎــﺧ زا ﻪـﻤﻫ ﻒﯿﻌـــﺿ نارﻮـﻣ ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻦﯾاو ﯽﻧﺎـﻤﯿﻠــــــﺳ ﻮـﺗ
ﺖﺳا ﺦﻠــــﻣ يﺎﭘ ﻪـﻤﻫ نﺎﺸﯾا ﻦﻃﺎـﺑ و ﺮـــــﻫﺎــﻇ
يرﺬﮔ رد ﯽﺨﻠﻣ يﺎﭘ ﺮـﺳ ﺮﮔ دﻮـﺷ ﻪـﭼ
)
ق ،يرﻮﻧا 189 ب ، 10 و 9 ص ، 468 (
ﺢﯿﺴﻣ تﺮﻀﺣ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ ﺎﯾ )
ع ( ﯽﺳﻮﻣ و ) ع ( ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﺪﯾﻮﮔ
:
هﺮـــــــﺨﺳ ﺪﻨﮑﻧ ﻞﺣ ﻢﯿــــــــﻠﮐ نﺎﮐ ﯽﻠﮑـــــــــﺸﻣ ﻮﺗ ﻦﯿﺘـــــــﺳآ و ﺖﺳد ي
دﺎﺑ
دﺎﺑ ﻮﺗ ﻦﯿــــــﻫر نآ ﻞﯿﺼــــــــــﺤﺗ هار دﺮﺒﻧ ﯽﭘ ﺢﯿــــــﺴﻣ نﺎﮐ يﺰﺠــــــــــﻌﻣ
) ق ،يرﻮﻧا 51
ب ، 3 و 4 : ص 117 (
وا زا ﺮﮕﯾد : مد و ﻒﮐ زا ﺖﺳا هدﺮﮑﻧ نآ ﺮﻤـــﻋ رد ﻪﮐ ﻮﺗ ﯽﻨﮐ نآ ﮏـــــﻠﻣ رد يار و ﮏــــــﻠﮐ ﻪﺑ
ناﺮﻤﻋ ﯽﺳﻮﻣ ﺎﺼـــــــﻋ زﺎـــــــﺠﻋا ﻪﺑ
ﻢﯾﺮﻣ ﯽــــــــــﺴﯿﻋ ﺎﻋد بﺎﺠــــــــﯾا ﻪﺑ
) ق ،يرﻮﻧا 128
ب ، 5 و 6 : ص 331 (
و ﻢﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭼ ﻦﯾا ،ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد اور ﺎﻬﻧآ ﻖﺣ رد ار يدﺎﯾز تﺎﯾﺎﻨﺟ و هدﻮﺑ نﺎﯿﻀﻓار ﺖﺨﺳﺮﺳ نﺎﻨﻤﺷد زا ﻪﮐ ﮏﻠﻤﻟا مﺎﻈﻧ حﺪﻣ رد
هﺪﯿﺸﮐ : دﺮـــــــﺳ ﻮﺗ دﻮﺟو ﺶﻨﯾﺮﻓآ ﺮــــــﺳ ﺮﺑ ﻮﺗ ﺖـــــــﺳد ﯽﻫز
ﺶــــــﻨﯾﺮﻓآ ﺮﺘﻓ
ﻪﺒﻄﺧ ﺎﻀــــــﻗ ﺶـــــــﻨﯾﺮﻓآ ﺮﺒﻨـــــــــﻣ ﺮﺑ ﻮﺗ مﺎﻧ ﻪﺑ ﺖﻠﻣ و ﮏﻠﻣ رد هدﺮﮐ ﺎﻫ
ﻪﻃﺎـــــﺸﻣ لﺎﺳ ﻞﻬــــــﭼ ﺶﻨﯾﺮﻓآ رﻮـــــــﯾز ار ﻮﺗ مﻮـــــــﺳر هدﺮﮐ نﻮﮐ ي
٩
ﻪﻠــــــــﻀﻓ ﺮﮔا ﺮــــــــﻫﻮﮔ يﺪﻣآﺮﯿﻘـــــــﺣ يدﻮﺒﻧ ﻮﺗ ﺮـــــﻫﻮﮔ ي
ﺶﻨﯾﺮﻓآ
) ق ،يرﻮﻧا 103
ب ، 4 - 1 : ص 264 (
و ﺖﺳا هدروآ و ﻪﺘﺴﻧاد مﻼﺳا مﺮﮑﻣ ﯽﺒﻧ ﻪﯾﺎﭙﻤﻫ ار حوﺪﻤﻣ ﺖﺒﯿﻫ و هﻮﮑﺷ ﺢﺘﻔﻟاﻮﺑا ﻦﯾﺪﻟاﺮﺻﺎﻧ ﺢﺘﻓ رد :
ار يﺰﻋ و تﻻ ﺪﻨــــــﮑﻓ رد شﺎﻫ قﺎﻃ ز ذﺎﻔﻧ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺮﺧآ ﺖﯾﻮﻔﻄـــــــﺼﻣ هﻮﮑﺷ
) ق ،يرﻮﻧا 1
ب ، 6 : ص 3 (
ﺮﮕﯾد و : ﺪﻤﺤــــــــــﻣ لﺎﻌﺘﻣ دﺰﯾا ﻪﺑ ﺪﻤــــــــﺤﻣ كﺎﭘ ناور ﺪﻨﮔﻮﺳ ﺪﻫد وا لﺎﺒﻗا ﻪﺑ ﻪﮑﻧآ
) ق ،يرﻮﻧا 111
ب ، 4 : ص 280 (
ﯽﻣ و ﻪﺘﺴﻧاد لﺎﺟد ار يو نﺎﻨﻤﺷ و يﺪﻬﻣ ار حوﺪﻤﻣ ﺮﮕﯾد يﺎﺟ رد و ﺪﯾﻮﮔ
:
لﺎﺟد ﻮﺗ ناﺪــــــــﺳﺎﺣ ﻪﻤﻫ و ﯽﯾﺪﻬﻣ ﻮﺗ ﺲﯿﻠﺑا ﻮﺗ نﺎﻨﻤﺷد ﻪﻤﻫ و ﯽـــــــﻣدآ ﻮﺗ
) رﻮﻧا ق ،ي 113 ب ، 13 : ص 285 (
رﺎﺑرد ناﺮﻋﺎﺷ ﺢﯾاﺪﻣ يﺎﯾرد زا دﻮﺑ يا هﺮﻄﻗ ﻻﺎﺑ رد هﺪﺷ ﺮﮐذ دراﻮﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ كﺪﻧا لﺎﺠﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗﺎﺑ ﻪﮐ ي
ياﺮﻌﺷ ﺮﮐذ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ
،يﻮﻧﺰﻏ يﺮﺼﻨﻋ ،يدرﻮﯿﺑا يرﻮﻧا نﻮﭼ اﺮﺳ ﻪﺤﯾﺪﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﺪﺷ هﺪﻨﺴﺑ ﯽﻧﺎﺘﺴﯿﺳ ﯽﺧﺮﻓ و ﯽﻧﺎﻐﻣاد يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ
.
ﯾاﺮﮔ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻢﺸﺷ نﺮﻗ زا ﯽﻣ هﺪﯾد فﻮﺼﺗ و نﺎﻓﺮﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﺸ
ﯽﻣ ﮓﻧر يرﺎﺑرد ﺮﻌﺷ ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر دﻮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و دزﺎﺑ
رﺎﮐ و ﺐﺴﮐ رازﺎﺑ ندﺎﺘﻓا ﻖﻧور زا و يﺮﻋﺎﺷ و ﺮﻌﺷ ﻪﺑ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺖﺒﻏر مﺪﻋ ﺶﺸﺨﺑ و تﻼﺻ نآ زا ﺮﮕﯾد ناﺮﻋﺎﺷ
ءاﺮﻣا و نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ يﺎﻫ
ﯽﻤﻧ يﺮﺒﺧ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ و ﯽﯾاﺮﮔ نوﺮﺑ زا اﺮﻌﺷ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد دﻮﺷ
ﯽﯾاوﺮﻣﺎﮐ و ﯽﮔﺪﻧز يﺮﻫﺎﻇ يﺎﻫ هﻮﻠﺟ ﯽﺷﻮﺧ و ﺎﻫ
نآ يﺎﻫ نورد ﻪﺑ
ﯽﻣ اﺪﯿﭘ قﻮﺳ ﯽﯾاﺮﮔ ﯽﻧورد تﻻﺎﺣ نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ ﺐﻟﺎﻗ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻪﮐ ﯽﯾاﺮﺳ لﺰﻏ ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ
ﯽﯾاﺮﺳ هﺪﯿﺼﻗ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ زا و هدروآ يور ،ﺖﺳا
يور ﺖﺳا حﺪﻣ ياﺮﺑ ﺐﻟﺎﻗ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻪﮐ ﯽﻣ نادﺮﮔ
ﺪﻧﻮﺷ . ﺗ ﺎﺑ ﯽﺑدا ﺖﺸﮔزﺎﺑ نارود رد ﻪﮑﻨﯾاﺎﺗ ﻮ
هرود ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟ
ﯽﻣ ﻖﻧور ﯽﺣﺪﻣ ﺪﯾﺎﺼﻗ رﺎﺟﺎﻗ ﯿﮔ
دﻮﺧ ﯽﯾاور و ﻖﻧور ﻪﺑ ﺰﮔﺮﻫ ﺎﻣا دﺮ ﯽﻤﻧ نﺎﯿﻗﻮﺠﻠﺳ رﺎﮔزور رد
ﺪﺳر .
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
هﺮﻬﭼ ﻢﯿﺳﺮﺗ ﺪﻫﺎﺷ ﺮﯿﻃﺎﺳا رﺎﮔزور هﮋﯾﻮﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ رﺎﺼﻋا زا هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ رﺎﺛآ ﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﻣ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ رد ﯽﯾﻮﺑﺎﺗ و سﺪﻘﻣ ي
ﻢﯿﺷﺎﺑ
ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﺨﯾرﺎﺗ رﺎﺛآ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﺤﻧا -
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ بﺎﺗزﺎﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ زا هﺪﻧﺎﻣزﺎﺑ ﯽﺑدا .
ﯽﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ حاﺪﻣ ياﺮﻌﺷ ﺮﻌﺷ رد ﺎﻣ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﯽﺒﻫﺬﻣ يﻮﺑﺎﺗ يﺮﮕﯾد و ﻦﻬﮐ و يﺮﯿﻃﺎﺳا يﺎﻨﻌﻣ رد سﺪﻘﻣ يﻮﺑﺎﺗ ﮏﯾ ﻢﯿﻬﺟاﻮﻣ سﺪﻘﻣ يﻮﺑﺎﺗ عﻮﻧ ود ﺎﺑ ﻢﻋا رﻮﻃ ﻪﺑ -
ﻪﮐ ﯽﻨﯾد
ﺎﻀﺗ رد ار ﻮﺑﺎﺗ ود ﻦﯾا حاﺪﻣ ناﺮﻋﺎﺷ هدروآﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﻞﺑﺎﻘﺗ و د
ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻂﻠﺴﻣ ار نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ يﻮﺑﺎﺗ و ﺪﻧا رد ﻪﮐ ﯽﻟﺎﻤﺟا ﯽﻠﻣﺄﺗ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ و ﺪﻧا
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا گرﺰﺑ ﺮﻋﺎﺷ ﺞﻨﭘ ﻦﯾا ناﻮﯾد ،
ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺘﻣ ﺎﺑ و هرﺎﻌﺘﺳا يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺎﺑ ﺪﻧا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﯽﺑﻮﺨﺑ ﺮﮕﺸﯾﺎﺘﺳ ناﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا ﻦﯾا ﻪﮐ ﻢﯾﻮﺷ
ﻪﻣﺎﺟ ﺎﺴﮑﯾ و ﯽﻧﺎﻤﻫ ﻦﯾا يﺎﻋدا ﻪﺑ نﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ﻞﻤﻋ ي ﻪﯾارآ ﻦﯾا ﯽﻧ
ﻪﺑ و ﯽﺑدا دﻮﺧ نﺎﺣوﺪﻤﻣ ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻪﺑ قاﺮﻏا ﺮﺼﻨﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﮋﯾو
هدﻮﺒﻧ ﺶﯿﺑ ﯽﯾﺎﭘ هدﺮﺧ ياﺮﻣا ﻪﮐ ارﺪﻧا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﯽﮐﺎﻔﺳ و ﯽﻧاراﺬﮕﺷﻮﺧ ﻪﺑ مﺎﺷ ﺎﺗ مﺎﺑ زا ﻪﮐ رﺎﺴﮕﯿﻣ نﺎﺷﺎﯿﻋ ﻦﯾا مﺎﻧ و هداد ﺮﭘ و لﺎﺑ ﺪﻧا
وﺪﻤﻣ ﺶﯾﺎﺘﺳ فﺮﺻ ار دﻮﺧ ﺮﮑﺑ داﺪﻌﺘﺳا و ﻪﺤﯾﺮﻗ و ﺪﻧزﺎﺳ ﻪﻧادوﺎﺟ ﺪﻨﮐ ﯽﻧﺎﺣ
ﺶﯾﺎﺘﺳ ﻦﯿﻨﭼ ﻖﯾﻻ ﻪﮐ هدﻮﺒﻧ ﯽﯾﺎﻫ
ﺪﻧا .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1 - ﻢﯾﺮﮐ ناﺮﻗ
2 - ﮏﻠﻤﻟاﺪﺒﻋ ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ ،يﺰﻌﻣﺮﯿﻣا )
1385 (،
ناﻮﯾد راوز ،ناﺮﻬﺗ ،يﺮﺒﻨﻗ ﺎﺿر ﺪﻤﺤﻣ ﺢﺤﺼﻣ ، .
3 - ،ﺪـﻤﺤﻣ ﻦـﺑ ﯽـﻠﻋ ،يرﻮﻧا )
1376 ( ،ناﻮـﯾد ، ) 2 ج ( ناﺮﻬﺗ،يﻮـﺿر سرﺪـﻣ ﯽـﻘﺗ ﺪـﻤﺤﻣ ﺢﺤـﺼﻣ ، :
،بﺎـﺘﮐ ﺮـﺸﻧو ﻪـﻤﺟﺮﺗ هﺎـﮕﻨﺑ
1376 .
4 - ،ﻦﯿــﺴﺣ ﻦــﺑ ﺪــﻤﺤﻣ ﻞــﻀﻔﻟاﻮﺑا ،ﯽــﻘﻬﯿﺑ )
1383 ( ، ،ﯽــﻘﻬﯿﺑ ﺦﯾرﺎــﺗ مﺎــﻤﺘﻫا ﻪــﺑ ،ضﺎــﯿﻓ ﺮــﺒﮐا ﯽــﻠﻋ ﺮــﺘﮐد ﺢﯿﺤــﺼﺗ ﻪــﺑ
،مرﺎﻬﭼ پﺎﭼ،ﺪﻬﺸﻣ ﯽﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد تارﺎﺸﺘﻧا،ﯽﻘﺣﺎﯾ ﺮﻔﻌﺟﺪﻤﺤﻣ 5 -
،ﺮﺒﮐا ﯽﻠﻋ،اﺪﺨﻫد )
1373 ﻪﻣﺎﻨﺘﻐﻟ (،
ﺪﯾﺪﺟ هرود زا لوا پﺎﭼ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد پﺎﭼو تارﺎﺸﺘﻧا ﻪﺴﺳﻮﻣ،
١٠
6 - نﺎﺧ ،ﻦﯿﺴﺣ ﺪﻤﺤﻣ ،يﺪﻤﺤﻣ )
1384 ( ، ﻊﯾﺪﺑ ﻪﯾارآ– ﻦﺨﺳ يﺎﻫ -
ﻦﯿﻨﻣﻮﻤﻟاﺮﯿﻣا ﺮﻬﻣ تارﺎﺸﺘﻧا
7 -
،نﺎﯾ ،ﺎﮑﭙﯾر )
1383 ( ناﺮﯾا تﺎﯿﺑا ﺦﯾرﺎﺗ ، ﻢﺟﺮﺘﻣ ،
: ﻦﺨﺳ ﺮﺸﻧ ،يﺮﺳ ﻢﺳﺎﻘﻟاﻮﺑا
8 - ،ﺎﺿر ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻨﮐﺪﮐ ﯽﻌﯿﻔﺷ )
1370 ( ، ﺮﻌﺷ ﯽﻘﯿﺳﻮﻣ هﺎﮔآ ،ناﺮﻬﺗ،
9 - ---
،) 1369 (،
شوﺮﻓﺎﯿﻤﯿﮐ ﺲﻠﻔﻣ ﻦﻤﻬﺑﺮﺸﻧ ،ناﺮﻬﺗ ،
10 - سوﺮﯿﺳ ،ﺎﺴﯿﻤﺷ ،
) 1387 ( نﺎﯿﺑ و ﯽﻧﺎﻌﻣ ، ،
سودﺮﻓ تارﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﻬﺗ
11 - ﺢﯿﺑذ ،ﺎﻔﺻ
،ﷲا ) 1384 ( ، ناﺮﯾا تﺎﯿﺑدا ﺦﯾرﺎﺗ لوا ﺪﻠﺟ ،
) ﻪﺻﻼﺧ مود و لوا ﺪﻠﺟ ي (
سﻮﻨﻘﻗ ،ناﺮﻬﺗ،
12 - ،ﺪﻤﺤﻣ ،يﺮﺼﻨﻋ )
1362 (،
ناﻮﯾد ،يﺪﻤﺣا ﻪﻧﺎﺨﭘﺎﭼ ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻗﺎﯿﺳﺮﯿﺑد ﺪﻤﺤﻣ ﺪﯿﺳ ﺢﺤﺼﻣ و ﻪﻣﺪﻘﻣ،
1363
13 - ،ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻓﻮﻋ )
1360 بﺎﺒﻟﻻا بﺎﺒﻟ(،
ناﺮﻬﺗ ،ﯽﺴﯿﻔﻧ ﺪﯿﻌﺳ ﺢﯿﺤﺼﺗ ،
14 -
،ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﯾﺎﺿﺮﻣﻼﻏ )
1381 ( ، ﯽﺳرﺎﻓ ﺮﻌﺷ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﮏﺒﺳ ﯽﻣﺎﺟ تارﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﻬﺗ ،
15 - ،ﯽﻧﺎﺘﺴﯿﺳ ﯽﺧﺮﻓ )
1349 ( ، ناﻮﯾد راوز تارﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻗﺎﯿﺳﺮﯿﺑد ﺪﻤﺤﻣ ﺢﺤﺼﻣ ،
16 -
،نﺎﻣﺰﻟا ﻊﯾﺪﺑ ،ﺮﻔﻧازوﺮﻓ )
1370 ( ، يﻮﻨﺜﻣ ﺚﯾدﺎﺣا ﺮﯿﺒﮐﺮﯿﻣا تارﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﻬﺗ،
17 - --- ---
،) 1350 ( نارﻮﻨﺨﺳ و ﻦﺨﺳ ، ﯽﻣزراﻮﺧ تارﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﻬﺗ ،
18 -
،ﺪﻧﻮﻤﮕﯾز،ﺪﯾوﺮﻓ )
1390 ( ، ﻢﺗﻮﺗ و ﻮﺑﺎﺗ
،يرﻮﻬﻃ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﯽﮑﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا تارﺎﺸﻧا ،ﯽﺠﻨﺧ ﯽﻠﻋ ﺪﻤﺤﻣ ﻪﻤﺟﺮﺗ،
1390 .
19 -
،صﻮﻗ ﻦﺑ ﺪﻤﺣا ﻢﺠﻧﻮﺑا ،يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ )
1347 ناﻮﯾد(،
راوز،ناﺮﻬﺗ،ﯽﻗﺎﯿﺳﺮﯿﺑد ﺪﻤﺤﻣ ﺢﺤﺼﻣ،
20 -
،ﻦﯾﺪﻟاﺪﻌﺳ ،ﯽﻨﯿﻣارو )
1387 (،
ﻪﻣﺎﻧ نﺎﺑزﺮﻣ ،
هﺎﺸﯿﻠﻋ ﯽﻔﺻ ﺮﺸﻧ ،ناﺮﻬﺗ ،ﺮﺒﻫر ﺐﯿﻄﺧ ﻞﯿﻠﺧ ﺢﺤﺼﻣ
21 - ،ﻦﯿــﺴﺤﻣﻼﻏ ،ﯽﻔــﺳﻮﯾ )
1341 (،
ﯽﻧﺎﺘــﺴﯿﺳ ﯽــﺧﺮﻓ -
ـــوا ﺮﻌــﺷ و رﺎــﮔزور و لاﻮــﺣا حﺮــﺷ رد ﯽــﺜﺤﺑ ،
تارﺎــﺸﺘﻧا ،ناﺮــﻬﺗ
نﺎﺘﺳﺎﺑ ﯽﺷوﺮﻔﺑﺎﺘﮐ ﻪﻟﺎﻘﻣ
1 - ،ردﺎﻘﻟاﺪــﺒﻋ ﺪﯿــﺳ ،ﯽﻨﺑﺎــﮑﻨﺗ )
1328 ﯽﻃﻮــﻠﻔﻨﻣ هﺎﮔﺪــﯾدزا ﯽﯾﻮــﮔ ﻪــﻐﻟﺎﺒﻣ و قاﺮــﻏا (،
) ﻪــﻤﺟﺮﺗ ( و ﯽﻧﺎــﺳر عﻼــﻃا ﻪﯾﺮــﺸﻧ ،
يراﺪﺑﺎﺘﮐ
» مﻼﺳا ﻦﯿﯾآ
« ، هرﺎﻤﺷ 240
2 - ،ﺎــﺳرﺎﭘ ،ﯽﺑﻮـﻘﻌﯾ )
1386 ( ﯽــﺳرﺎﻓ ﮏﯿـﺳﻼﮐ تﺎــﯿﺑدا رد نآ ﺮﯿـﺳ و ﯽــﺑدا ﯽﻨﮑـﺷﻮﺑﺎﺗ ﺎــﺑ ﯽﯾﺎﻨـﺷآ ، و تﺎــﯿﺑدا هﺪﮑــﺸﻧاد ﻪﯾﺮـﺸﻧ ،
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ هرﺎﻤﺷ،
183
