ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺮﺛا ﯽﺑﺎﯾزرا ﻮﻧﺎﻧ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد
ﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ
ﯽﺤﻟﺎﺻ ارﺬﻋ ﻪﻔﻃﺎﻋ ،1
ﯽﯾﺎﺿر ﯽﻣﺎﺳ دﻮﻌﺴﻣ ،2 3
*
1 - مﻮﻠﻋ و ﻪﯾﺬﻐﺗ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﯽﻔﯿﮐ لﺮﺘﻨﮐ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔ ،ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﯽﻨﻤﯾا و ﺖﺷاﺪﻬﺑ اﺮﺘﮐﺪﯾﻮﺠﺸﻧاد مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ
ناﺮﯾا ،زاﺮﯿﺷ ،زاﺮﯿﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ .
2 - ﺬﻐﺗ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ رﺎﯾدﺎﺘﺳا مﻮﻠﻋ و ﻪﯾ
ناﺮﯾا ،نﺎﻬﻔﺻا ،نﺎﻬﻔﺻا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ .
3 - ،ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ رﺎﯿﺸﻧاد مﻮﻠﻋ و ﻪﯾﺬﻐﺗ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ
ناﺮﯾا ،نﺎﻬﻔﺻا ،نﺎﻬﻔﺻا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ .
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 11 / 02 / 1401
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 24 / 03 / 1401
تﺎﻤﻠﮐ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
،ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ،ي ،ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ
نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا .
DOI: 10.22034/FSCT.19.132.355 DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.132.26.9
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ : [email protected]
و اﺬﻏ ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا زا مدﺮﻣ ﯽﻫﺎﮔآ ﺶﯾاﺰﻓا و ﺎﻫ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ ﯽﺘﻧآ ﻪﺑ ﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ لﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ندﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺖﻬﺟ يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ ﯽﺳرﺮﺑ و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،نﺎﺴﻧا ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد ﯾ
ﻓ ﺖﺴﯾز ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏ ﮓﻧر نوﺪﺑ و ﻊﯾﺎﻣ لﺎﻌ
ﺎﻬﻨﭘﺮﺗ هداﻮﻧﺎﺧ زا
دراد ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا .
ﻞﯿﻟد ﻪﺑ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﺖﯾراﺮﻓ
ﻻﺎﺑ
هﺪﺷ دوﺪﺤﻣ ﯽﯾوراد و ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ رد نآ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ رﻮﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ و ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺖﺳا . ﻦﯾا رد يد ﺎﻫ ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﻦﯾا ﻊﻓر و ﻪﺒﻠﻏ ياﺮﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ
ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد
ﻮﻧﺎﻧ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا
ﺪﺷ . ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﯽﻟﻮﻣ ﺖﺒﺴﻧ زا
1:4 ، 1:6 و 1:8
ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ تﺎﻨﺑﺮﮐ ﻞﯿﻨﻓ يد ﻪﺑ
يﺎﻫ ﺖﺒﺴﻧ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﺿﺮﻋ هﺪﻨﻫد لﺎﺼﺗا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﯽﻧزو 1:2 ، 1:4 و 1:6 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد .
يد ﺖﯿﻟﻼﺣ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد نﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا زا ﺲﭙﻨﻧﻮﻤﯿﻟ 154
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺑاﺮﺑ .
ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يدﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ار يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد نﺎﺸﻧ دازآ
ﺪﺷر ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و داد (MIC)
ﯽﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و )
(MBC يد
ا ﺲﭘ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد نﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ز
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 324
و 648 ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺒﺗﺮﻣ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺖﺳا سﺎﺴﺣ و ﺰﯾﺮﮕﺑآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻞﻣﺎﺣ ﮏﯿﻨﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ هﺪﺷ ﺰﺘﻨﺳ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐو ﺑ رد ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ دﺮﯿﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮ
. يروﺮﺿ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
رد يﺮﺘﺸﯿﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ ﺖﯿﻤﺳ درﻮﻣ )
in vivo ( ﺖﻬﺟ ﺖﺳا زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ هزﻮﺣ رد دﺮﺑرﺎﮐ ﺪﯿﯾﺄﺗ .
ﻪﻠﺠﻣ
مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ اﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ي
ﯽﺘﻧآ ﻪﺑ ﺎﻫ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ
ﯽﻫﺎﮔآ ﺶﯾاﺰﻓا و ﺎﻫ
ﯽﺳرﺮﺑ و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،نﺎﺴﻧا ﯽﺘﻣﻼﺳ و اﺬﻏ ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا زا مدﺮﻣ يﺎﻫ
اﺪﯿﭘ ﺖﻬﺟ يدﺪﻌﺘﻣ ﯽﺘﻧآ ﻞﻣاﻮﻋ ندﺮﮐ
ترﻮﺻ هﻮﻘﻟﺎﺑ لﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا . ﻪﺑ ﻪﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ اﺮﯿﺧا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯿﻤﻫ هﮋﯾو
ﺲﻧﺎﺳا هرﺎﺼﻋ و ﯽﻨﻏور يﺎﻫ ﯿﮔ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ
درﻮﻣ نﺎﻫﺎ
هﮋﯾو ﻪﺟﻮﺗ راﺮﻗ يا
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧا . هداد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا
ﺪﺿ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا هﺪﺷ اﺪﺟ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ ﯽﺘﻧآ ﯽﯾارﺎﮐ ﺶﯾاﺰﻓا زﺎﺳ دﻮﺒﻬﺑ ،ﺎﻫ
و نآ رﺎﮐ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﺎﻫ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ قﺎﺒﻄﻧا زا ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ ﺎﻫ
. تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﺖﺴﯾز ﻢﮐ يﺬﻐﻣ و لﺎﻌﻓ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ﯽﻧاواﺮﻓ لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ و لﻮﻠﺤﻣ
ﺪﻨﺘﺴﻫ يروﺮﺿ نﺎﺴﻧا ﯽﺘﻣﻼﺳ ياﺮﺑ .
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﻠﻤﺟ زا
ﻦﭘﺮﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ اﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ دﺮﮐ هرﺎﺷا ﺎﻫ
ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﯾ و ﻪﻧﺎﮔ
ﻢﻫ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾارﺎﮐ دﻮﺒﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﯽﯾاﺰﻓا
ﺖﺴﯾز ﯽﻣ ﻞﻤﻋ لﺎﻌﻓ ﺪﻨﻨﮐ
] 1 [ . يد ﺖﺴﯾز ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ لﺎﻌﻓ
ﻦﭘﺮﺗﻮﻧﻮﻣ هداﻮﻧﺎﺧ زﺎﮕﻧر نوﺪﺑ و ﻊﯾﺎﻣ ﺖﺳا ﺎﻫ
] 2 و 1 [.
ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا
راﺪﯾﺎﭘ ﺎﺘﺒﺴﻧ ،قﺎﺗا يﺎﻣد و ﯽﮑﯾرﺎﺗ رد ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ،رﻮﻧ رﻮﻀﺣ رد ﺎﻣا
ﺖﺳا راﺪﯾﺎﭘﺎﻧ ﻻﺎﺑ تراﺮﺣ ﻪﺟرد و ﺖﺑﻮﻃر ،اﻮﻫ ]
3 [.
ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد
ﺮﺠﻨﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻪﮐ دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺖﺤﺗ ﯽﺘﺣار ﻪﺑ ﻞﮑﻟا و نﻮﺘﮐ ،ﺪﯿﺴﮐﻮﭘا دﺎﺠﯾا و نآ ﻢﻌﻃ و ﺮﻄﻋ ﻦﺘﻓر ﺖﺳد زا ﻪﺑ دﻮﺷ ﯽﻣ ] 4 [ . ﺖﯿﺑﻮﻓورﺪﯿﻫ ياراد هدﺎﻣ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭼ ﻢﻫ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣﻻﺎﺑ 1
ﺎﻓ رد نآ ﻒﯿﻌﺿ ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﻣ ﻊﯾﺎﻣ يﺎﻫ ز
دﻮﺷ . شور زا ﯽﺧﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ هزوﺮﻣا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ راﺮﻓ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ و ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻨﯾاﺮﻓ لﻮﻃ رد .
رد ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ شور زا ﯽﮑﯾ
ﺖﺳا نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا ﻮﻧﺎﻧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ،دﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا ] 5 [ . ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧاﻮﻧﺎﻧ ﻞﻣﺎﺣ ﺎﺑ ندﺮﮐ
رﺎﮑﻫار زا ﯽﮑﯾ ﻞﯿﻓورﺪﯿﻫ يﺎﻫ يﺎﻫ
ﺖﺴﯾز و ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾا زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد
ﯽﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧاﻮﻧﺎﻧ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﺚﻋﺎﺑ ندﺮﮐ
و يراﺪﻬﮕﻧ ،يروآﺮﻓ ﻦﯿﺣ رد ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد راﺪﯾﺎﭘﺎﻧ لﺎﻘﺘﻧا اﺪﯾﺎﭘ ،ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﯾاﺰﻓا و هﺪﺷ ﺖﺴﯾز ﺶﯾاﺰﻓا و ير
ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ نﺪﺑ رد ﺎﻬﻧآ .
ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﯽﻣ ﺎﻫ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ رد هﻮﻘﻟﺎﺑ رﻮﻃ
ﻊﯾﺎﻨﺻ هدﺮﺘﺴﮔ دﺮﺑرﺎﮐ ﯽﯾاﺬﻏ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يا
. ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ يﺎﻫ
1. Hydrophobic
ﻪﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ بآ تاﺮﻔﺣ ﻦﺘﺷاد ﻞﯿﻟد
ﻪﺘﺳﻮﭘ و ﺰﯾﺮﮔ ي
بآ ﻞﻣﺎﺣ ﻻﺎﺑ يراﺬﮔرﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺖﺳود ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
ﺑ ﻢﮐ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﺮ ﯽﻣ لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ و لﻮﻠﺤﻣ
ﺪﻨﺷﺎﺑ . نﻮﭼ ﯽﻓﺮﻃ زا
ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﺎﻬﻧآ دﺮﺑرﺎﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻣﺎﺟ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺖﺣار ﯽﯾوراد و ﯽﯾاﺬﻏ ﺖﺳا ﺮﺗ
. ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﺳآ شور و ﺎﻫ
يﺎﯾاﺰﻣ زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ ﯽﺘﻌﻨﺻ سﺎﯿﻘﻣ رد ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻟﻮﻬﺳ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻮﻧﺎﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻢﮐ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﻣﺎﺣ و لﻮﻠﺤﻣ
ﯽﻣ لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ ﺪﺷﺎﺑ
] 6 [.
د ر ﺮﯿﺧا يﺎﻫ لﺎﺳ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
ﺎﺑ يا هدﺮﺘﺴﮔ
ﻪﺑ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧاﻮﻧﺎﻧ
مﺎﺠﻧا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد هﺪﺷ
ﺖﺳا . ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد ﻦﭘﺮﺗﻮﻧﻮﻣ ود ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛا
يد ﺮﺑ ار لوﺮﮐاورﺎﮐ و ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﺎﯿﻧﺎﻤﺸﯿﻟ يرﺎﻤﯿﺑ يور
ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ 2
ﺪﻧداد راﺮﻗ . ﯽﻣ ود ﻦﯾا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻦﯾا ﯽﻧﺎﻣرد ﻮﻧﺎﻧ ﺖﻬﺟ ﺐﺳﺎﻨﻣ ي ﻪﻨﯾﺰﮔ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ يرﺎﻤﯿﺑ ]
7 [ . يﺮﮕﯾد ﻖﯿﻘﺤﺗ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺮﺛا
ﯽﺘﻧآ ﮏﯾ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ و ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ ﺎﺘﺑ ﺎﺑ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ مﺎﮕﻨﻫ ﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ .
ﺮﺑ
مﺎﮕﻨﻫ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﺮﺛا ،هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺳ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽﻧاﺪﻨﭼ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺎﺑ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ يﺎﻫ ﻪﯾﻮ
ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و داﺪﻧ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﯽﻔﻨﻣ مﺮﮔ و ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ رد ﺰﯿﭼﺎﻧ ﺎﯾ دﺎﻀﺘﻣ تاﺮﺛا ،دﻮﺑ هاﺮﻤﻫ ﻢﻨﭙﯿﻤﯾا و ﻦﯿﺳﺎﺴﮐﻮﻠﻓرﻮﻧ ﺎﺑ داد نﺎﺸﻧ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﯾﻮﺳ ﺮﺑاﺮﺑ .
ﻪﮐ ﯽﻣادﺎﻣ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
ﯽﺘﺴﯾژﺮﻨﯿﺳ ﺮﺛا ،ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯿﺴﯾﺎﻣﺎﺘﻨﺟ ﺎﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد يور ﺮﺑ 3
ﺑ يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ا و سﻮﺋﺮﺳ سﻮﻠﯿﺳﺎ
. داد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا يﻼﮐ ]
1 [ .
،داد نﺎﺸﻧ يﺮﮕﯾد ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ
زا و ﺪﻫد ﺶﯾاﺰﻓا ار ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ يراﺪﯾﺎﭘ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻻﺎﺑ يﺎﻣد رد ﯽﺘﺣ نآ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا )
55 داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ
ﺪﻨﮐ . ﯿﺻﺎﺧ ﻪﺑ ﯽﻓﺮﻃ زا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد ﺖﺒﺜﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖ
ﺪﺷ هرﺎﺷا ﺎﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔرواوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺷر رﺎﻬﻣ و ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺑ ]
4 [ . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
سﺎﺴﺣ ﯽﻌﯿﺒﻃ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا نﻮﻣاﺮﯿﭘ يدﺪﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺮﯾﺬﭘ ﺖﺳد ﺖﺴﯾز ﺎﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﯿﻟﻼﺣ و ﺎﻣد ،رﻮﻧ ﻪﺑ ﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﺖﺳا ﻪ
. ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺎﺑ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد
نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ يﺎﻫ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﺪﯿﻣﺎﺗﻮﻠﻓ ﺪﻧﺪﺷ نآ يﺮﯾﺬﭘ لﻼﺤﻧا دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ .
ﺪﺿ يوراد ﮏﯾ ﺪﯿﻣﺎﺗﻮﻠﻓ
2. leishmania 3. synergic
ﻖﯾﺮﻃ زا نآ ﯽﺑﺎﯾ ﺖﺴﯾز ﻪﮐ ﺖﺳا تﺎﺘﺳوﺮﭘ نﺎﻣرد رد نﺎﻃﺮﺳ ﺖﺳا ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﮐارﻮﺧ فﺮﺼﻣ ]
8 [ . ،ﺖﺳا هﺪﻣآ ﯽﺷراﺰﮔ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ندﺮﮐ ﻖﯿﻔﻠﺗ ﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ يﺎﻫ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﺐﯿﻨﺗﻮﻟرا
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا نآ يراﺪﯾﺎﭘ و ﺖﯿﻟﻼﺣ .
ﺪﺿ يوراد ﮏﯾ ﺐﯿﻨﺗﻮﻟرا
ﻂﯾاﺮﺷ رد يراﺪﯾﺎﭘﺎﻧ و ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﯿﻟﻼﺣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻃﺮﺳ دراد ﯽﻔﯿﻌﺿ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﺖﺴﯾز هدور و هﺪﻌﻣ ]
9 [ . ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد ﺎﺑ
ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ يﺎﻫ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد مﺎﮑﯿﺴﮐﻮﻠﻣ ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺶﯾاﺰﻓا نآ ي هﺪﺷ لﺮﺘﻨﮐ ﺶﯾﺎﻫر ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و يراﺪﯾﺎﭘ ،ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺖﻓﺎﯾ ] 10 [.
رد ﻦﯿﭼراد ﺲﻧﺎﺳا ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺎﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ،ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﯽﻃ رد ﺞﻨﻔﺳا ﻮﻧﺎﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا و ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ يﺎﻫ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
نآ يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻫ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ياز
ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ
دﻮﺷ ﯽﻣ ﺲﻧﺎﺳا زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ و ﺪﻫد ﯽﻣ دﻮﺒﻬﺑ ار ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﮑﻠﺑ ﻦﯾا
رﻮﺼﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ياﺮﺑ هﺪﻨﻨﮐ
ﻪﺘﺴﺑ ﺬﻏ داﻮﻣ لﺎﻌﻓ يﺪﻨﺑ ﯽﯾا
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ ]
11 [ . نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
و ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﮏﯿﻟوﺮﻓ ﺪﯿﺳا ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺎﺑ و نآ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ و رﺎﻧا بآ ﯽﻧﺪﯿﺷﻮﻧ رد نآ دﺮﺑرﺎﮐ رﺎﻧا بآ يﺎﻫ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ناﺰﯿﻣ و ﯽﮕﻧر تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺶﯾﺎﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻣ نﺎﻣز تﺪﻣ رد ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ،ﺺﺨﺸ
ﻦﯿﻤﻫ و ﺶﯾاﺰﻓا نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا زا ﺲﭘ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟوﺮﻓ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ نآ ﮓﻧر ﻆﻔﺣ و رﺎﻧا بآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻆﻔﺣ ﺐﺒﺳ رﻮﻃ دﻮﺷ ﯽﻣ . نﺎﻋذا ﻦﯿﻨﭼ ﺎﻫ نآ ،هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟوﺮﻓ ﻪﮐ ﻦﺘﺷاد ﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ يﺎﻫ هﻮﯿﻣ بآ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ هﻮﻘﻟﺎﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴ
يزﺎﺳ هﺮﯿﺧذ لﻮﻃ رد ﺎﻬﻧآ يراﺪﯾﺎﭘ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ يوﺎﺣ دﺮﯿﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ]
12 [ . ﺎﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ،ﺮﮕﯾد ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد
ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳااﻮﻧﺎﻧ رد ﺰﯿﻨﺸﮔ ﺲﻧﺎﺳا ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺮﺑ هوﻼﻋ لﺮﺘﻨﮐ يزﺎﺳدازآ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾدﺎﺠﯾا
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،راﺪﯾﺎﭘ هﺪﺷ
نژﻮﺗﺎﭘ ﺮﺑاﺮﺑ رد نآ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ ار ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ و ﺪﻧﺪﯿﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ داﻮﻣ يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﻒﯿﻌﺿ ﺮﺛا ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ياﺮﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ و ﺪﯾﺪﺟ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﯽﯾاﺬﻏ ﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺮﻈﻧ زا ﯽﻠﻌﻓ ﻪﯾارا ﺪﻧا
ددﺮﮔ ] 13 [ . ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧاﻮﻧﺎﻧ ﺖﻬﺟ ﯽﺸﻫوﮋﭘ نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا
يد يراﺪﯾﺎﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻬﺟ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ نآ ﺖﯿﻟﻼﺣ و
ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد اﺬﻟ ﺖﺳا نآ
هﺪﺷ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﺎﺗ ﻢﯾا ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ يﺎﻫ
يد يوﺎﺣ ﻪﮐ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﺖﺴﯾز ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ ناﺰﯿﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ و هدﺮﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ار ﺖﺳا لﺎﻌﻓ
ﺪﺿ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺑﺎﯾزرا ،نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا ﯽﯾارﺎﮐ ،يﺮﯾﺬﭘ لﻼﺤﻧا ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ،ﮏﻫﺎﭼ زا رﺎﺸﺘﻧا شور ﻪﺑ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار نآ ﯽﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و ﺪﺷر ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﻢﯿﻫد راﺮﻗ . ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﯽﻨﻤﯾا و ﺖﯿﻔﯿﮐ لﺮﺘﻨﮐ
رد ﯽﺳﺎﺳا ﻦﮐر ﮏﯾ هراﻮﻤﻫ و دراد نﺎﺴﻧا ﺖﻣﻼﺳ رد ﯽﺗﺎﯿﺣ ﺶﻘﻧ و ﻖﯿﻗد ﯽﻨﻤﯾا لﺮﺘﻨﮐ نآ تازاﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺢﯿﺤﺻ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ ،ﺰﯿﻧ فﺮﺼﻣ ﺎﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ .
اﺬﻏ
ﺗرﻮﺻ رد دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ اﺬﻏ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد ﻪﭽﻧآ ﺮﻫ و ﯽ
يرﺎﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ فﺮﻃﺮﺑ ار شزﺎﯿﻧ و ﺪﺷﺎﺑ ﺪﯿﻔﻣ نﺎﺴﻧا ياﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ يﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ زا ترﻮﺻ ﻦﯾا ﺮﯿﻏ رد ،ﺪﺷﺎﺑ يﺮﻄﺧ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ زا ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻞﯿﻤﺤﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ و دﺮﻓ ﻪﺑ يﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ناﺮﺒﺟ يﺎﻫرﺮﺿ ﻒﻠﺘﺨﻣ .
ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا يﺎﻫ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ نﻮﻣاﺮﯿﭘ ﯽﻨﯿﻧاﻮﻗ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻪﮐ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ناﺮﯾا دراﺪﻧﺎﺘﺳا
ﺎﮑﯾﺮﻣآ يوراد و اﺬﻏ نﺎﻣزﺎﺳ )
(FDA ﺎﺑ و ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻊﺿو
هزاﺪﻧا ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ ﺰﺘﻨﺳ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻃ رد ﻦﮑﻤﻣ ﻪﮐ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻨﯾآرد ﻮﻧﺎﻧ ﺪﺣ رد تارذ ﯾ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺖﯿﻤﺳ ياراد ﺎ دﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،
يﺎﻬﻧﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﺎﻫ نآ ﯽﺘﺴﯿﺴﮐﻮﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا
زوﺮﮑﻧ و زﻮﺘﭘﻮﭘآ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ،MTT
ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫ هدر يور ﺮﺑ ﺎﻫ نآ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا و ﯽﻤﺳ تاﺮﻄﺧ ندﻮﺑ يرﺎﻋ فﺪﻫ ﺎﺑ ﯽﻧاﻮﯿﺣ يﺎﻫ لﺪﻣ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ندﻮﺑ ﻦﻤﯾا
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ داﻮﻣ
يد و ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺎﻤﮕﯿﺳ ﺖﮐﺮﺷ زا تﺎﻨﺑﺮﮐ ﻞﯿﻨﻓ
ﭻﯾرﺪﻟآ
4
يد ﺲﻧﺎﺳا و ﺎﮑﯾﺮﻣآ هﺪﺤﺘﻣ ﺖﻟﺎﯾا و نﺎﻤﻟآ كﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ زا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ثاﺮﺑ يﻮﺳ نﻮﺘﭙﯾﺮﺗ يﺎﻫ
) (TSB نﻮﺘﻨﯿﻫ ﺮﻟﻮﻣ ،5
رﺎﮔآ ) (MHA ثاﺮﺑ نﻮﺘﻨﯿﻫ ﺮﻟﻮﻣ و6
) (MHB ﺐﻟﻮﯿﮐ زا 7
ادﺎﻧﺎﮐ 8
4. Sigma-Aldrich 5. Tryptone Soy Broth 6. Mueller Hinton Agar 7. Muller Hinton Broth 8. QUELAB
ﺪﺷ يراﺪﯾﺮﺧ .
ﻪﯾﻮﺳ ﺎﯿﺷﺮﺷا ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ يﻼﮐ
35150) : (ATCC ﻼﮕﯿﺷ ، يﺮﺘﻧﺎﺴﯾد
12022) : (ATCC ،
ﺳا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘ سﻮﺋروا
25923) : (ATCC سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا ،
29212) : ATCC ( ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ناﺮﯾا رﻮﺘﺳﺎﭘ ﻮﺘﯿﺘﺴﻧا زا
.
2 - 2 - ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﺎﺘﺑ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐد
باﺬﻣ شور
هدﺎﻔﺘﺳا باﺬﻣ شور زا ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ .ﺪﺷ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ ﺎﺘﺑ
يد و ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ ﻞﯿﻨﻓ
ﺑ تﺎﻨﺑﺮﮐ ناﻮﻨﻋ ﻪ
لﺎﺼﺗا ﻞﻣﺎﻋ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ ﯽﺿﺮﻋ هﺪﻨﻫد
ﯽﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﺐﯿﮐﺮﺗ
ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ : لﺎﺼﺗا هﺪﻨﻫد 1:4 ، 1:6 و 1:8 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
يد اﺪﺘﺑا ﻞﯿﻨﻓ
دﺎﺠﯾا ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ تﺎﻨﺑﺮﮐ ﺪﻧﻮﯿﭘ
ﯽﺿﺮﻋ ﻪﺘﺨﯾر ﺮﺸﺑ ﮏﯾ نورد
ﺎﺘﺑ زا ﯽﺼﺨﺸﻣ راﺪﻘﻣ ﺲﭙﺳ ،ﺪﺷ بوذ و ﯽﻣارآ ﻪﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ
ﻪﺑ و ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ تﺪﻣ
5 يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ 100
- 90 ﻪﺟرد
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ داﺮﮔ ﻢﻫ
نز هدﺰﻤﻫ ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ ﺪﺷ
. ﺎﻤﺗا زا ﺲﭘ
هدﺎﻣ ،ﺶﻨﮐاﻮﻣ داﻮﻣ فﺬﺣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﯽﮕﻧر ﺪﯿﻔﺳ
بآ ﺎﺑ ،هداﺪﻧ ﺶﻨﮐاو )
ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ فﺬﺣ (
لﻮﻧﺎﺗا و
) فﺬﺣ يد ﻞﯿﻨﻓ تﺎﻨﺑﺮﮐ ( ﺖﺴﺷ ﯽﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و
هداد ﻮﺷ
ﺪﺷ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ يﺎﻣد رد نوآ رد ﺎﻫ
45 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﮏﺸﺧ داﺮﮔ
ﺪﻧﺪﺷ هﺮﯿﺧذ و ]
14 [.
2 - 3 - يد ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧرﺪﻨﻧﻮﻤﯿﻟ
ﺎﺘﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ
ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ اﺪﺘﺑا ﺎﺘﺑ
ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ رد
10 ﯽﺳ ﯽﺳ ﺮﺑ و ﺪﺷ ﻞﺣ بآ
ﻢﻫ يور ﻃﺎﻨﻐﻣ نز راﺮﻗ ﯽﺴﯿ ﺖﻓﺮﮔ . ﺖﺒﺴﻧ ﺲﭙﺳ ﯽﻧزو يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ
زا يد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ : ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ 1:2
، 1:4 و 1:6 تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻪﻓﺎﺿا لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺑ
10 ﺰﯾر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻘﯿﻗد ﮏﯿﻧﻮﺳاﺮﺘﻟوا تارذ هزاﺪﻧا نﺪﺷ ﺮﺗ
ﺪﺷ .
درﻮﻣ لﻮﻠﺤﻣ ﺲﭙﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ
24 يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ 25
ﻪﺟرد
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻢﻫ يور ﺮﺑ داﺮﮔ ﻢﻫ ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ نز
هدز ﺪﺷ . ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ
ﯽﻣﻮﯿﻨﯿﻣﻮﻟآ ﻞﯾﻮﻓ ﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺸﺑ رود ،رﻮﻧ ﺶﺑﺎﺗ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ﺪﺷ . تﺪﻣ ﻪﺑ نﻮﯿﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ،ﺮﻈﻧ درﻮﻣ نﺎﻣز فﺮﺻ زا ﺲﭘ
10 ﻪﻘﯿﻗد ﺎﺑ رود 2000 rpm
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ اﺪﺟ ندﺮﮐ يد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
يراﺬﮔرﺎﺑ هﺪﺷ
و يد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يراﺬﮔرﺎﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد هﺪﺸﻧ
ژﻮﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ )
Mpw nstrument -
نﺎﺘﺴﻬﻟ ( ﺪﺷ . ﺲﭙﺳ هدﺎﻣ
9ﯽﯾور يﺎﻣد رد 40
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد – ﮏﺸﺧ هﺎﮕﺘﺳد رد داﺮﮔ
ﻦﮐ
يدﺎﻤﺠﻧا ﺪﺷ ﮏﺸﺧ 10
] 15 [.
2 - 3 - 1 - نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا ﯽﯾارﺎﮐ
10 رد ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ 10
ﺪﺷ هﺪﻨﮐاﺮﭘ لﻮﻧﺎﺗا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ .
ﺲﭙﺳ
تﺪﻣ ﻪﺑ 10 ژﻮﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ رد ﻪﻘﯿﻗد )
Mpw nstrument -
نﺎﺘﺴﻬﻟ (
ﺎﺑ 2000 ﯽﯾور داﻮﻣ بﺬﺟ نآ زا ﺲﭘ ،ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻘﯿﻗد رد رود
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ جﻮﻣ لﻮﻃ رد UV
231
ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ .
يد يراﺬﮔرﺎﺑ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧاﻮﻧﺎﻧ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﻪﻟدﺎﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد هﺪﺷ 1
و 2 ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﺪﺷ ] 15 [.
1 (
(2
×100
2 - 3 - 2 - ﺖﯿﻟﻼﺣ
ﻦﯾﺪﺑ ،رﻮﻈﻨﻣ 10 رد ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ زا مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ 10
ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
تﺪﻣ ﻪﺑ و هﺪﻨﮐاﺮﭘ 24
ﻢﻫ قﺎﺗا يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ ﺪﺷ هدز
. ﺲﭙﺳ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﺎﻫ 2000 تﺪﻣ ﻪﺑ ﻪﻘﯿﻗد رد رود 10
هﺎﮕﺘﺳد رد ﻪﻘﯿﻗد
ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ )
Mpw nstrument -
نﺎﺘﺴﻬﻟ ( رد ،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ ﺪﻌﺑ ي ﻪﻠﺣﺮﻣ داﻮﻣ
هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﯾور
يﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا جﻮﻣ لﻮﻃ رد UV
231 ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ]
5 [.
2 - 4 - ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺑﺎﯾزرا
2 - 4 - 1 - هدﺎﻣآ يزﺎﺳ يﺎﻬﯾﺮﺘﮐﺎﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا
يﺮﺘﮐﺎﺑ اﺪﺘﺑا رﺰﯾﺮﻓ زا ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ يﺎﻫ
80 - ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
و جرﺎﺧ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ TSB
تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻞﻘﺘﻨﻣ 24
18– ﺖﻋﺎﺳ
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔ .
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻂﯿﺤﻣ زا ﺎﻫ
ﻪﺑ TSB
ﻂﯿﺤﻣ و ﻞﻘﺘﻨﻣ MHA
هداد ﺖﺸﮐ ﯽﻄﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﺑ و ﺪﻧﺪﺷ
تﺪﻣ 24 يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ 37
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ داﺮﮔ
يراﺬﮔ
ﺪﻧﺪﺷ . ﺖﯿﻠﭘ يﺮﺘﮐﺎﺑ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﺎﻫ
لﻮﻃ رد هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻬﺟ
تﺎﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻣدرد ﻒﻠﺘﺨﻣ 4
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ داﺮﮔ
.
9. supernatant 10. Freez dryer
2 - 4 - 2 - رﺎﮔآ رد ﮏﻫﺎﭼ زا رﺎﺸﺘﻧا شور
هزاﺪﻧا ﺖﻬﺟ ﺪﺿ ﺖﯿﺻﺎﺧ يﺮﯿﮔ
يد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
و ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ
يد ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ شور زا ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد هﺪﺷ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا رﺎﮔآ رد ﮏﻫﺎﭼ زا رﺎﺸﺘﻧا .
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﻬﺟ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ يﺎﻫ
درﻮﻣ ﻢﯿﻧ ﺖﻗر ﺎﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ ﮏﻣ
ﺪﻨﻟرﺎﻓ ﻪﺑ ﻞﯾﺮﺘﺳا پاﻮﺳ ﻂﺳﻮﺗ 11
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ يور ﺮﺑ ﯽﺤﻄﺳ شور هداد ﺖﺸﮐ MHA
ﺪﻧﺪﺷ . رد
ﺮﻄﻗ ﻪﺑ ﮏﻫﺎﭼ ﺞﻨﭘ ﺖﯿﻠﭘ ﺮﻫ 6
ﯽﻠﯿﻣ كﺮﮐ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺮﺘﻣ
12ررﻮﺑ
ﺪﺷ دﺎﺠﯾا . يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺪﻌﺑ ي ﻪﻠﺣﺮﻣ رد 56
/1 ، 12 /3 ، 25 /6 ،
5/
12 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ يد زا ﺮﺘﯿﻟ
يدو ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا .
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﮏﻫﺎﭼ رد ﺲﭙﺳ
،يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﻫ 100
ﻪﺘﺨﯾر ﺖﻗر ﺮﻫ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﺖﯿﻠﭘ و ﺪﺷ
ﻪﺑ ﺎﻫ
تﺪﻣ 24 يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ 37
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ داﺮﮔ
يراﺬﮔ
ﺪﻧﺪﺷ . ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ 24
ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ ﺖﻋﺎﺳ ﺪﺷر مﺪﻋ ي
ﺲﯿﻟﻮﮐ ﺎﺑ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﻗد ﺎﺑ ﻪﯿﻧرو
01 /0 ﯽﻠﯿﻣ هزاﺪﻧا ﺮﺘﻣ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ . رد
نﻮﻣزآ ﻦﯾا 100
ﯽﺘﻧآ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﻢﻨﭘوﺮﻣ ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ
) ﺖﻗر ﺎﺑ 16
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ
( ﯽﻨﭘ و ﻦﯿﻠﯿﺳ ) ﺖﻗر ﺎﺑ 32 ﺮﺑ مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ ( يﺮﺘﮐﺎﺑ ياﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ مﺮﮔ يﺎﻫ
مﺮﮔ و ﯽﻔﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻂﺳو ﮏﻫﺎﭼ رد ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ ناﻮﻨﻋ .
ﯽﻣﺎﻤﺗ
ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر مﺪﻋ ي
رد ﺎﻫ
ترﻮﺻ راﺮﮑﺗ رﺎﺑ ﻪﺳ ﺎﺑ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﻫ و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ درﻮﻣ ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ ] 16 [.
2 - 4 - 3 - ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻞﻗاﺪﺣ ﺖﻈﻠﻏ ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ (MIC)13
و
ﺎﻫ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر ﯽﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ )
(MBC 14
ﻣ راﺪﻘﻣ ﻞﻗاﺪﺣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﺷر ﻪﮐ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ هدﺎ
ﯽﻣ رﺎﻬﻣ ار ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷMIC دﻮﺷ
.
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟ هﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ
يد ﺪﺷر ي ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ
يد و شور زا ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
وﺮﮑﯿﻣ ﻦﺷﻮﻠﯾاد ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ثاﺮﺑ .
ا ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا ﺖﻬﺟ اﺪﺘﺑ
100 ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﮏﻫﺎﭼ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﺑ MHB
يﺎﻫ
ﺖﯿﻠﭘ 96 ﻪﻧﺎﺧ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا يا .
،ﻒﯾدر ﺮﻫ لوا نﻮﺘﺳ رد ﺲﭙﺳ
ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ 100 ﺖﻈﻠﻏ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ )
50v/v ( 420 و 3/
1 مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ
11. 0.5 McFarland (108 CFU/ml) 12.Cork borer
13. Minimum Inhibitory Concentration 14. Minimum Bactericidal Concentration
يد ياﺮﺑ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ يد و ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﻪﻓﺎﺿا هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﺪﺷ . ﺖﻗر ﺲﭙﺳ ود يﺎﻫ
- ﯽﯾود نﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﻦﻤﺿ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺎﺗ MHB
يﺎﻫ
) 097 v/v /0 - 50 ( 82 /0 - 420 و 0025 /0 - 3 /1 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﯽﻠﯿﻣ يد ﺮﺘﯿﻟ يد و ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﻪﺑ هﺪﺷ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ
ﺖﯿﻠﭘوﺮﮑﯿﻣ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ ﺎﻫ
. ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺪﻌﺑ ي
5 زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ
ﺮﻫ نﻮﯿﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺖﻗر ﺎﺑ يﺮﺘﮐﺎﺑ
CFU/ml 107
) ﺖﻗر لدﺎﻌﻣ
CFU/ml 105
× 5 ( ﮏﻫﺎﭼ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﺑ يوﺎﺣ يﺎﻫ
و MHB
يد ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد ﺎﯾ و ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
.
ﺖﯿﻠﭘوﺮﮑﯿﻣ ﺲﭙﺳ يﺎﻣد رد ﺎﻫ
37 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ
24
ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔ ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔا ﺖﻋﺎﺳ .
يرﻮﻧ ﻢﮐاﺮﺗ 15
) (OD
ﺖﯿﻠﭘوﺮﮑﯿﻣ ﻞﺒﻗ ﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ زا ﺪﻌﺑ و جﻮﻣ لﻮﻃرد يراﺬﮔ
630
هﺎﮕﺘﺳد رد ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ Microplate Reader
) Biotek - ﺎﮑﯾﺮﻣآ
(
ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ . تروﺪﮐ ناﺰﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ هزاﺪﻧا يﺎﻫ
ود ﺮﻫ رد هﺪﺷ يﺮﯿﮔ
ﻪﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر رﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ناﻮﻨﻋ ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺎﻫ
. رد
و ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ زا ﯽﻔﻨﻣ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ ،ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا ﻨﮐ ياﺮﺑ
ﺪﺷر لﺮﺘ
هدﺎﻔﺘﺳا يﺮﺘﮐﺎﺑ و ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ زا ﺪﯾدﺮﮔ
. زا ﺰﯿﻧ ﺖﺒﺜﻣ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ
ﻪﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ
. ﻦﯿﯿﻌﺗ زا ﺲﭘ زا ﮏﯾ ﺮﻫ زا ،MIC
ﮏﻫﺎﭼ ﺖﯿﻠﭘ يﺎﻫ 96
ﻪﻧﺎﺧ ﺪﺷر زا ﻞﺻﺎﺣ يﺮﻫﺎﻇ تروﺪﮐ ﻪﮐ يا
يﺮﺘﮐﺎﺑ هداﺪﻧ نﺎﺸﻧ ار ﺎﻫ پﻮﻟ ﺎﺑ ، ﺪﻧدﻮﺑ
و ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﯾﺮﺘﺳا 16
ﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﺢﻄﺳ ﺮﺑ ﺖ
هداد ﺖﺸﮐ MHA يﺎﻣد رد و ﺪﺷ
37
ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 24
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺖﻋﺎﺳ يراﺬﮔ
ﺪﻧﺪﺷ . يد زا ﯽﺘﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
يد و ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻮﻧﺎﻧ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﺪﺷر رﺎﻬﻣ ﺐﺒﺳ ﻪﮐ هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا 9/
99 يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺻرد يور ﺮﺑ ﺎﻫ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺪﺷ ﺖﯿﻠﭘ ﺪﺷ شراﺰﮔ MBC
. ﺶﯾﺎﻣزآ ﯽﻣﺎﻤﺗ يﺎﻫ
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ رﺎﺑ ﻪﺳ ﺎﺑ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﻫ و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ درﻮﻣ ردMBC
ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ ترﻮﺻ راﺮﮑﺗ ]
16 [.
2 - 4 - 4 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
هداد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫ
رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ±
ﻊﻤﺟ زا ﺲﭘ و شراﺰﮔ راﺰﻓا مﺮﻧ دراو يروآ
SPSS 20 ﺪﻧﺪﺷ
.
اد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ يﺎﻫ نﻮﻣزآ زا ير
T.test ﯽﺟوز
) يﺮﺘﻣارﺎﭘ يﺎﻫﺮﯿﯿﻐﺘﻣ ياﺮﺑ (
نﻮﺴﮐﺎﮑﻠﯾو و )
يﺎﻫﺮﯿﯿﻐﺘﻣ ياﺮﺑ
يﺮﺘﻣارﺎﭘﺎﻧ ( زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ياﺮﺑ
15. Optical density 16. Loop
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
ﺢﻄﺳ رد يراد ﯽﻨﻌﻣ ناﺰﯿﻣ 05
/0 ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد P≤
.
3 - ﺞﯾﺎﺘﻧ
3 - 1 - ﯾارﺎﮐ و يراﺬﮔ رﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ،نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا ﯽ
ﺖﯿﻟﻼﺣ ناﺰﯿﻣ
زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺐﺴﻧ
ﯽﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ
يد ﻞﯿﻨﻓ تﺎﻨﺑﺮﮐ ﻪﺑ
ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ )
1:4 ، 1:6 ، 1:8 ( و ﺖﺒﺴﻧ يﺎﻫ ﯽﻧزو ﻒﻠﺘﺨﻣ
يد ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ
) 1:2 ، 1:4 ، 1:6 ( ﻪﺑ ياﺮﺑ ندروآ ﺖﺳد
يد نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
نﺎﻤﻫ ﻪﮐ رﻮﻃ
لوﺪﺟ رد )
3 - 1 ( ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ يد ﺖﯿﻟﻼﺣ ،دﻮﺷ
بآ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا زا ﺲﭘ ﻪﺑ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺎﻫ
يد ندﺎﺘﻓا ماد هﺮﻔﺣ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
بآ يﺎﻫ ﺶﯾاﺰﻓا ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﺰﯾﺮﮔ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳا . ﻪﺘﺒﻟا يد ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﯿﻟﻼﺣ ناﺰﯿﻣ ﻮﻤﯿﻟ
ﻦﻧ
ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻨﻬﺑ )
زا 1:2 ﻪﺑ 1:6 ( ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ
يد عﺎﺒﺷا ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺖﺒﺴﻧ رد ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . لﺎﺼﺗا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ هﺪﻨﻫد
ﯽﻣ ﺎﻫ لﺎﻧﺎﮐﻮﻧﺎﻧ ﺪﻨﻧاﻮﺗ هﺪﯿﭽﯿﭘ يﺎﻫ
يا
يد نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا زا و ﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ ار ﺪﻨﻨﮐ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
.
ﺑ مزﻻ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد ﺖﯿﻟﻼﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪ دازآ
5/
7 ﯽﻠﯿﻣ ﺖﺳا مﺮﮔ زا ﺲﭘ ﻪﮐ
نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا 154
ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺑاﺮﺑ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ يد ﺪﻫد ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻪﺑ مزﻻ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﯽﺠﯾﺎﺘﻧ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺮﮕﯾد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ
ﻢﮐ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺶﯾاﺰﻓا لﻮﻠﺤﻣ
ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﺖﺳد ﻪﺑ ﺎﻫ
هدروآ ﺪﻧا . رد نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا ﯽﯾارﺎﮐ و يراﺬﮔرﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
ﺖﺒﺴﻧ 1:2 ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
نﺎﻤﻫ ﻻﺎﻤﺘﺣا ﺖﯿﻟﻼﺣ درﻮﻣ رد ﻪﮐ رﻮﻃ
ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﺪﺷ نﺎﯿﺑ لﺎﺼﺗا
ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﻪﺑ هﺪﻨﻫد
ﺖﺳا هﺪﺷ يراﺬﮔرﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ و نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا ﯽﯾارﺎﮐ ناﺰﯿﻣ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ
طﻮﺑﺮﻣ لوﺪﺟ رد نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا ﯽﯾارﺎﮐ و يراﺬﮔرﺎﺑ ناﺰﯿﻣ )
3 - 1 (
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ناﺰﯿﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ
ﯽﻟﻮﻣ ﺖﺒﺴﻧ نﻮﯿﺳﻻﻮﺴﭙﮑﻧا ﯽﯾارﺎﮐ و يراﺬﮔرﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ،ﺖﯿﻟﻼﺣ 1:4 ) هﺪﻨﻫد لﺎﺼﺗا ﻪﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ (
ﯽﻧزو ﺖﺒﺴﻧ و 1:2
) ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد
ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﻪﺑ (
ﻬﺟ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يﺪﻌﺑ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ﺖ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ و بﺎﺨﺘﻧا .
] 17 - 20
، 15
، 9 [.
،ﺖﺳا هﺪﻣآ ﯽﺗﺎﺷراﺰﮔ رد ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺎﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ
رد ﺐﯿﻨﺗﻮﻟرا و ﻦﯿﭼراد ،ﺪﯿﻣﺎﺗﻮﻠﻓ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﻟﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺤﻧا دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ يﺮﯾﺬﭘ لﻼ
ﺪﻧﺪﺷ ﺎﻫ نآ
] 17 و 9 و 8 [.
Table 1 Encapsulation efficiency, Loading capacity and solubilityof limonene loaded nanosponge(L-NS).
Proportion of CDa:DPCb (molar ratio)
Proportion of Lc:NSd (weight ratio)
Encapsulation efficiency
of L (%)
Loading capacity
of L (%) Solubility of L-NS
1:2 52.95 ± 1.16 26.4 ± 0.10 1161.60
1:4 1:4 15.65 ± 0.46 3.9 ± 0.04 362.58
1:6 11.36 ± 0.74 1.8 ± 0.06 312.73
1:2 10.74 ± 0.35 5.37 ± 0.08 217.12
1:6 1:4 12.24 ± 0.44 3.06 ± 0.05 254.96
1:6 8.96 ± 0.21 1.4 ± 0.03 915.46
1:2 13.12 ± 0.80 6.56 ± 0.07 381.26
1:8 1:4 11.46 ± 0. 65 2.8 ± 0.05 366.08
1:6 8.4 ± 0.30 1.3 ± 0.03 141.43
β-cyclodextrin (a), Diphenyl carbonate (b), limonene(c), nanosponge(d)
3 - 2 - زا رﺎﺸﺘﻧا رﺎﮔآ رد ﮏﻫﺎﭼ
17
شور ﺞﯾﺎﺘﻧ يد ياﺮﺑ رﺎﮔآ رد ﮏﻫﺎﭼ زا رﺎﺸﺘﻧا
دازآ مﺮﻓ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﻮﻧﺎﻧ و رد هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا لوﺪﺟ
2 هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺖﺳا
. ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ مﺪﻋ ي
يد ﺪﺷر ﺖﻈﻠﻏ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يﺎﻫ
56 /1 ، 12 /3 ، 25 /6 ، 5/
12
17. Agar well diffution
ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ يﺮﺘﮐﺎﺑ ياﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﯿﺷﺮﺷا
يﻼﮐ 0 ، 5/
10
،
14 ، 5/
15 ﯽﻠﯿﻣ ياﺮﺑ ،ﺮﺘﻣ يﺮﺘﻧﺎﺴﯾدﻼﮕﯿﺷ 0
، 10 ، 13 و 15 ﯽﻠﯿﻣ
ياﺮﺑ ،ﺮﺘﻣ سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا
0 ، 0 ، 5/
12 و 14 ياﺮﺑ و ﺮﺘﻣ ﯽﻠﯿﻣ
سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا 0
، 0 ، 12 و 13 ﯽﻠﯿﻣ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﻣ .
يد يرﺎﻬﻣ ﺮﻄﻗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ رد ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد هﺪﺷ يراﺬﮔرﺎﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﺖﻈﻠﻏ يﺎﻫ 56 /1 ، 12 /3 ، 25 /6 ، 5/
12 ﯿﻣ ﯽﻠ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﯿﻟ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ياﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ يﻼﮐﺎﯿﺷﺮﺷا
5 / 11 ، 13 ، 5/
19 و 5/
20
ﯽﻠﯿﻣ ياﺮﺑ ،ﺮﺘﻣ ﻼﮕﯿﺷ
يﺮﺘﻧﺎﺴﯾد 17 ، 19 ، 5/
23 و 5/
26 ﯽﻠﯿﻣ ،ﺮﺘﯿﻟ
ياﺮﺑ سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا 5
/ 12 ، 5/
12 ، 5/
16 ﯽﻠﯿﻣ ياﺮﺑ و ﺮﺘﯿﻟ
سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا سﻮﺋروا
5 / 12 ، 5/
17 ، 19 و 5/
21 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﻣ
دﻮﺑ ه ﺖﺳا . دازآ مﺮﻓ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يد ،هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ
ﺮﮐذ ﯽﻔﻨﻣ مﺮﮔ و ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ يﺎﻫ ﻪﯾﻮﺳ ﺪﺷر زا هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا و رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ هﺪﺷ يد
ﺮﯿﺛﺎﺗ هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﻢﺸﭼ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺮﺗﺮﯿﮔ )
05 /0 .(P≤
ﺎﺑ ﺮﮕﯾد ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ رد ﻦﺸﯾوآ ﺲﻧﺎﺳا ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا
ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ
راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﻦﯾا MIC
نآ دازآ مﺮﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺪﻧﺪﺷ 21] . [ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﯾﺎﻫ ﺲﻧﺎﺳا ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺎﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺮﮕﯾد
ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﻦﯿﭼراد ﺪﻨﻧﺎﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ
ﺪﻧﺪﺷ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ 17]
. [ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺎﺑ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﺰﯿﻨﺸﮔ ﯽﻨﻏور ﺲﻧﺎﺳا ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا
نآ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺪﻧﺪﺷ ] 13 [.
Table 2 Mean and standard deviation of the inhibition zone of limonene(L) and limonene loaded in nanosponge (L-NS)
Bacterium
Concentration (mg/ml)
Inhibition zone of positive control in plates
containing L (mm)
Inhibition zone of free
L (mm)
Inhibition zone of positive control in plates containing L-
NS (mm)
Inhibition zone of
L-NS (mm)
p.value
12.50 15.50 ± 0.5 20.50 ± 0.5 0.001a
6.25 14.00 ± 0 19.50 ± 0.5 0.000b
3.12 10.50 ± 0.5 13.00 ± 1 0.000b
Escherichia coli
1.56
28.00 ± 0
-
27.00 ± 0.5
11.50 ± 0.5 0.000a
12.50 15.00 ± 1 26.50 ± 0.5 0.000a
6.25 13.00 ± 0 23.50 ± 0.5 0.000a
3.12 10.00 ± 0 19.00 ± 1 0.000b
Shigella flexneri
1.56
34.00 ± 1
-
37.00 ± 1
17.00 ± 1 0.000a
12.50 14.00 ± 0 21.50 ± 0.5 0.000a
6.25 12.50 ± 0.5 19.00 ± 1 0.000a
3.12 - 17.50 ± 0.5 0.000b
Staphylococcus aureus
1.56
40.00 ± 1
-
42.00 ± 1
12.50 ± 0.5 0.000b
12.50 13.00 ± 0 16.50 ± 0.5 0.000b
6.25 12.00 ± 0 12.50 ± 0.5 0.122a
3.12 - 12.50 ± 0.5 0.000a
Enterococcus
1.56
39.00 ± 0.5
-
38.00 ± 0.5
10.00 ± 0 0.000a
a paired samples T.test
b Wilcoxon test (P-value < 0.05 )
و ﺪﺷر ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ - 3 - 3
ﯽﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ
ﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺪﺷر ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪ )
(MIC ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و
ﯽﮔﺪﻨﺸﮐ (MBC)
يد يد و دازآ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﻮﻧﺎﻧ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا لوﺪﺟ رد هﺪﺷ 3
و 4 ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
داد MIC يد يﺮﺘﮐﺎﺑ ياﺮﺑ دازآ مﺮﻓ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﺎﯿﺷﺮﺷا يﺎﻫ
يﻼﮐ
ﻼﮕﯿﺷ و يﺮﺘﻧﺎﺴﯾد 25
/ 26 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺑ ﺮ ﯽﻠﯿﻣ ياﺮﺑ و ﺮﺘﯿﻟ
سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا سﻮﺋروا
سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا و ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ
50 / 52
ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻣ هدﻮﺑ ﺮﺘﯿﻟ ﺖﺳا
. ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣرد يد MIC
ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا يﺮﺘﮐﺎﺑ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﺎﯿﺷﺮﺷا يﺎﻫ
يﻼﮐ ﻼﮕﯿﺷ و يﺮﺘﻧﺎﺴﯾد ﻪﺑ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ
162 /0 و 081 /0 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻣ و ﺮﺘﯿﻟ ياﺮﺑ
سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا و سﻮﺋروا
سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
650 /0 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻣ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﯿﻟ .
ي هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾا
ﺮﯿﮔ ﻢﺸﭼ ﺶﻫﺎﮐ يد MIC
ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد هﺪﺷ
ﯽﻣ نآ دازآ مﺮﻓ ﺪﺷﺎﺑ
. ﺶﯾﺎﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ يد MBC
دازآ مﺮﻓ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ياﺮﺑ ﺎﯿﺸﯾﺮﺷا ﮕﯿﺷ ،يﻼﮐ ﻼ
،يﺮﺘﻧﺎﺴﯾد سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا
سﻮﺋروا و
سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا ﺎﺑﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
25 / 26 ، 50 / 52 ، 210 420 ،
ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻪﺑ ﺮﺘﯿﻟ
ﺪﻣآ ﺖﺳد .
ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا زا ﺲﭘ
يد ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ياﺮﺑ MBC
ﺎﯿﺸﯾﺮﺷا يﻼﮐ و
ﻼﮕﯿﺷ يﺮﺘﻧﺎﺴﯾد ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 162
/0 و 081 /0 ﯽﻠﯿﻣ ﮔ مﺮ
ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻣ ياﺮﺑ و ،ﺮﺘﯿﻟ سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا
سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا و
راﺪﻘﻣ
65 /0 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ ﻪﺑ ﺮﺘﯿﻟ
ﺪﻣآ ﺖﺳد . ﺮﮐذ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ
ﯽﻣ هﺪﺷ يد ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺖﺳا
. ار ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯿﺷ ﻼﮕ يﺮﺘﻧﺎﺴﯾد راﺪﻘﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ و MIC
نآ MBC
دازآ مﺮﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يد
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ 324
و 648 ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺒﺗﺮﻣ
ﺖﻓﺎﯾ . ﺖﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾارد
داﺪﻧ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ .
يﺮﮕﯾد يﺎﻫ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟوﺮﻓ يور ﺮﺑ ﻪﮐ
ﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ناﺰﯿﻣ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻦﯾﺮﺘ
MIC
ﺶﻫﺎﮐ نآ دازآ مﺮﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا زا ﺲﭘ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟوﺮﻓ ﺖﻓﺎﯾ 22] . [ ﺲﻧﺎﺳا ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﺎﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ،ﺮﮕﯾد ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد
ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ رد ﻦﺸﯾوآ و MIC ﺪﻧﺪﺷ نآ دازآ مﺮﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نآ MBC
21] .[
Table 3 Minimal inhibitory concentration (MIC) of L and L-NS MIC
P-value L-NS L Bacterium
0.00 * 0.162 26.25 Escherichia coli
0.00 * 0.081 26.25 Shigella flexneri
0.00 * 0.65 52.5 Staphylococcus aureus
0.00 * 0.65 52.5 Enterococcus
*(P-value < 0.05 )
Table 4 Minimal bactericidal concentration (MBC) of L and L-NS MBC
P-value L-NS L Bacterium
0.00 * 0.162 26.25 Escherichia coli
0.00 * 0.081 52.5 Shigella flexneri
0.00 * 0.65 210 Staphylococcus aureus
0.00 * 0.65 420 Enterococcus
* (P-value < 0.05 )
4 - يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﻮﻧﺎﻧ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد يد ندﺮﮐ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا
ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ نورد ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ يﺎﻫ
ﺎﺘﺑ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ
. داد نﺎﺸﻧ ﺎﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ
يد ﺖﯿﻟﻼﺣ ﻪﮐ دازآ مﺮﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا زا ﺲﭘ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
نآ 154 ﯾرﻮﻠﺑ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺑاﺮﺑ ﯽﮕﻨ
يد ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ نورد نآ ندﺎﺘﻓا ماد ﻪﺑ و ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ﺖﺳا ﺞﻨﻔﺳا ﻮﻧﺎﻧ يﺎﻫ
.
يد داد نﺎﺸﻧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ صاﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ و ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ
ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ترﻮﺻ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ياراد هﺪﺷ
ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ
ﻪﯾﻮﺳ ﺎﯿﺷﺮﺷا يﺎﻫ ﻼﮕﯿﺷ ،يﻼﮐ
سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا ،يﺮﺘﻧﺎﺴﯾد سﻮﺋروا
يد ﻪﮐ ﺖﺴﻫ سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا و ﻟ
ﺖﯿﺻﺎﺧ هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮑﻧا ﻦﻧﻮﻤﯿ
ﺪﺿ ﻢﺸﭼ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ داد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا يﺮﺗﺮﯿﮔ
. ﻪﮐ دﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا ﺪﯾﺎﺑ
ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ ﻪﯾﻮﺳ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ
يﺎﻫ
داﺪﻧ نﺎﺸﻧ هﺪﺷ ﺶﯾﺎﻣزآ .
ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺎﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ
ﺎﺘﺑ ﺞﻨﻔﺳاﻮﻧﺎﻧ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻞﻣﺎﺣ ﮏﯿﻨﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﻠﮑﯿﺳ
بآ ﺰﯾﺮﮔ و ﺖﺳا سﺎﺴﺣ و ﯽﻣ هﺪﺷ ﺰﺘﻨﺳ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
رد ﺎﯾ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ
يﺎﻫ
ﯽﯾاﺬﻏ ﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ
درﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ
دﺮﯿﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻃ رد ﻦﮑﻤﻣ ﻪﮐ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻧ ﺪﺣ رد تارذ هزاﺪﻧا ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ ﺰﺘﻨﺳ
ﺪﻨﯾآرد ﻮﻧ ﯾ
ﺖﯿﻤﺳ ياراد ﺎ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﺎﻫ نآ دﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،
ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺘﺴﯿﺴﮐﻮﺗ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ،MTT
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫ هدر يور ﺮﺑ ﺎﻫ نآ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا زوﺮﮑﻧ و زﻮﺘﭘﻮﭘآ ندﻮﺑ يرﺎﻋ فﺪﻫ ﺎﺑ ﯽﻧاﻮﯿﺣ يﺎﻫ لﺪﻣ يﺮﯿﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و و ﯽﻤﺳ تاﺮﻄﺧ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ندﻮﺑ ﻦﻤﯾا
.
5
- ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Costa MDS, Rocha JE, Campina FF, Silva ARP, Da Cruz RP, Pereira RLS, et al.
Comparative analysis of the antibacterial and drug-modulatory effect of d-limonene alone and complexed with β-cyclodextrin. European journal of pharmaceutical sciences : official journal of the European Federation for Pharmaceutical Sciences. 2019;128:158-61.
[2] Aissou M, Chemat-Djenni Z, Yara-Varón E, Fabiano-Tixier A-S, Chemat F. Limonene as an agro-chemical building block for the synthesis and extraction of bioactive compounds. Comptes Rendus Chimie.
2017;20(4):346-58.
[3] Ghasemi S, Jafari S, Assadpour E, Khomeiri M. Nanoencapsulation of d-limonene within
nanocarriers produced by pectin-whey protein complexes. Food Hydrocolloids. 2017;77.
[4] Su J, Guo Q, Mao L, Gao Y, Yuan F. Effect of gum arabic on the storage stability and antibacterial ability of β-lactoglobulin stabilized d-limonene emulsion. Food Hydrocolloids. 2018;84:75-83.
[5] Ghasemi S, Jafari SM, Assadpour E, Khomeiri M. Nanoencapsulation of d- limonene within nanocarriers produced by pectin-whey protein complexes. Food Hydrocolloids. 2018;77:152-62.
[6] Shringirishi M, Prajapati SK, Mahor A, Alok S, Yadav P, Verma A. Nanosponges: a potential nanocarrier for novel drug delivery-a review. Asian Pacific Journal of Tropical Disease. 2014;4:S519-S26.
[7] Carvalho RdCVd, Sousa VCd, Santos LP, Santos ILd, Diniz RC, Rodrigues RRL, et al.
Limonene-carvacrol: A combination of monoterpenes with enhanced antileishmanial activity. Toxicology in Vitro. 2021;74:105158.
[8] Allahyari S, Esmailnezhad N, Valizadeh H, Ghorbani M, Jelvehgari M, Ghazi F, et al. In- vitro characterization and cytotoxicity study of flutamide loaded cyclodextrin nanosponges.
Journal of Drug Delivery Science and Technology. 2021;61:102275.
[9] Dora CP, Trotta F,Kushwah V, Devasari N, Singh C, Suresh S, et al. Potential of erlotinib cyclodextrin nanosponge complex to enhance solubility, dissolution rate, in vitro cytotoxicity and oral bioavailability. Carbohydr Polym.
2016;137:339-49.
[10] Shende PK, Gaud RS, Bakal R, Patil D.
Effect of inclusion complexation of meloxicam with β-cyclodextrin- and β-cyclodextrin-based nanosponges on solubility, in vitro release and stability studies. Colloids and surfaces B, Biointerfaces. 2015;136:105-10.
[11] Simionato I, Domingues F, Nerín C, Silva F. Encapsulation of cinnamon oil in cyclodextrin nanosponges and their potential use for antimicrobial food packaging. Food and Chemical Toxicology. 2019;132:110647.
[12] Amani F, Rezaei A, Kharazmi M, Jafari S.
Loading ferulic acid into β-cyclodextrin nanosponges; antibacterial activity, controlled release and application in pomegranate juice as a copigment agent. Colloids and Surfaces A:
Physicochemical and Engineering Aspects.
2022;649:129454.
[13] Silva F, Caldera F, Trotta F, NerínC, Domingues FC. Encapsulation of coriander essential oil in cyclodextrin nanosponges: A new strategy to promote its use in controlled- release active packaging. Innovative Food Science & Emerging Technologies.
2019;56:102177.
[14] Tejashri G, Amrita B, Darshana J.
Cyclodextrin based nanosponges for pharmaceutical use: a review. Acta pharmaceutica (Zagreb, Croatia).
2013;63(3):335-58.
[15] Rezaei A, Varshosaz J, Fesharaki M, Farhang A, Jafari SM. Improving the solubility and in vitro cytotoxicity (anticancer activity) of ferulic acid by loading it into cyclodextrin nanosponges. International journal of nanomedicine. 2019;14:4589-99.
[16] Balouiri M, Sadiki M, Ibnsouda SK.
Methods for in vitro evaluating antimicrobial activity: A review. Journal of Pharmaceutical Analysis. 2016;6(2):71-9.
[17] Simionato I, Domingues FC, Nerín C, Silva F. Encapsulation of cinnamon oil in cyclodextrin nanosponges and their potential use for antimicrobial food packaging. Food and Chemical Toxicology. 2019;132:110647.
[18] Ansari KA, Vavia PR, Trotta F, Cavalli R.
Cyclodextrin-based nanosponges for delivery of resveratrol: in vitro characterisation, stability, cytotoxicity and permeation study.
AAPS PharmSciTech. 2011;12(1):279-86.
[19] Pushpalatha R, Selvamuthukumar S, Kilimozhi D.Cross-linked, cyclodextrin-based nanosponges for curcumin delivery - Physicochemical characterization, drug release, stability and cytotoxicity. Journal of Drug Delivery Science and Technology.
2018;45:45-53.
[20] Torne S, Darandale S, Vavia P, Trotta F, Cavalli R. Cyclodextrin-based nanosponges:
effective nanocarrier for tamoxifen delivery.
Pharmaceutical development and technology.
2013;18(3):619-25.
[21] Rezaei A, Khavari S, Sami M.
Incorporation of thyme essential oil into the β- cyclodextrin nanosponges: Preparation, characterization and antibacterial activity.
Journal of Molecular Structure.
2021;1241:130610.
[22] Rezaei A. Encapsulation of ferulic acid into cyclodextrin nanosponges:antibacterial activity and controlled release2021.
