ﯽﺳرﺮﺑ هﻮﻠﺟ يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا رﺎﻌﺷا رد كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ زا ﯽﯾﺎﻫ
ﻪﻤﻃﺎﻓ يﺪﺑﺎﻋ ﻞﮔ
نﺎﻣﺮﮐ ﺮﻨﻫﺎﺑ ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد
ﺖﯾﺎﻨﻋ ﺮﺘﮐد ﻒﯾﺮﺷ ﷲا
رﻮﭘ
ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز ﺶﺨﺑ رﺎﯿﺸﻧاد نﺎﻣﺮﮐ ﺮﻨﻫﺎﺑ ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
هﺪﯿﮑﭼ ﮑﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﺐﺘﮑﻣ نآ ﮥﺴﯾﺎﻘﻣ و ﺎﭘورا ﯽﺑدا ﺐﺗﺎ
ﺎﻫ ﺶﺨﺑ ﺮﮕﯾد ﯽﺑدا رﺎﺛآ ﺎﺑ ﺧﺎﺷ زا ﯽﮑﯾ ،نﺎﻬﺟ يﺎﻫ
ﻪ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ تﺎﯿﺑدا يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﯾآ . يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺳد ار ﯽﺑدا ﺐﺘﮑﻣ ﻦﯾا لﻮﺻا ،كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ و ﻖﯿﻗد ﯽﺳرﺮﺑ زا ﺪﻌﺑ ،ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ تﺎﯿﺑدا ةزﻮﺣ رد ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا و هدﺮﮐ
ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ،مرﺎﻬﭼ نﺮﻗ رد بﺮﻋ گرﺰﺑ ﺮﻋﺎﺷ ،يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا رﺎﻌﺷا رد .
يرﺎﻤﻌﻣ ﺮﻨﻫ رد ،ﺎﯿﻟﺎﺘﯾا رد ،يدﻼﯿﻣ ﻢﻫدﺰﻧﺎﺷ نﺮﻗ ﺮﺧاوا رد كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ ﻪﺧﺎﺷ ﺮﮕﯾد ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ
خﻮﺳر ﺮﻨﻫ يﺎﻫ
دﻮﻤﻧ . ﯿﻗد ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ و ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يدﻼﯿﻣ ﻢﺘﺴﯿﺑ نﺮﻗ زا ﺐﺘﮑﻣ ﻦﯾا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻖ
ﺖﺳا . ﻪﺼّﺨﺸﻣ زا ﺐﺘﮑﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﺑﺎﻗ و ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
و ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ نﺎﯿﺼﻋ ،ﺖﺻﺮﻓ مﺎﻨﺘﻏا ،ﺖﮐﺮﺣ ةرﺎﻌﺘﺳا ،ﺎﻣﺪﻗ زا ﺪﯿﻠﻘﺗ مﺪﻋ ،كورﺎﺑ .
..
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﺼّﺨﺸﻣ ﻦﯾا نﺎﯿﻣ رد ﻪﻤﻫ زا ﺶﯿﺑ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ،ﺎﻫ
ﻢﺸﭼ و هﺮﺘﺴﮔ ترﻮﺻ ﻪﺑ ار نآ و دراد ﻪﺟﻮﺗ نﺎﻣز رﺬﮔ و گﺮﻣ ﻪﺑ ﯾﺎﻤﻧ شرﺎﻌﺷا رد ،ﺮﯿﮔ
ﺖﺳا هدﺮﮐ نﺎ .
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
: يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا .
كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ .
گﺮﻣ . ﺎﯿﻧد . ﻪﻔﺴﻠﻓ
1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺸﮐ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ناﺮﻋﺎﺷ رﺎﺛآ ﯽﺳرﺮﺑ نآ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮ
رد ،ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺮﺑ ﺎﻫ ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ تﺎﯿﺑدا رﺎﮐ ةزﻮﺣ
دﺮﯿﮔ .
ﮑﻣ ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ دراد ﯽﻌﺳ هزﻮﺣ ﻦﯾا رد ﺰﯿﻧ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا دزادﺮﭙﺑ ،يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ،بﺮﻋ بدا ﮥﺘﺴﺟﺮﺑ ﺮﻋﺎﺷ و كورﺎﺑ ﺐﺘ
.
ﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﯽﻘﺑﺎﻄﺗ ﭻﯿﻫ ﯽﻧﺎﻣز ﺮﻈﻧ زا كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ زوﺮﺑ ﺮﺼﻋ و ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺮﺼﻋ ﺪﻨﭼﺮﻫ شور و لﻮﺻا ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﻣا ﺪﻧراﺪﻧ ﺮﮕ
ﺐﺘﮑﻣ يﺎﻫ
ﻮﺑا رﺎﺛآ رد كورﺎﺑ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ءﻼﻌﻟا
ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻫد لﺎﺳ ﺎﻫ
ﻮﻨﻋ ﻪﺑ كورﺎﺑ زوﺮﺑ زا ﺶﯿﭘ ﺎﻫ ﮏﯾ رﺎﺛآ رد ،ﯽﺑدا ﮏﺒﺳ ﺎﯾ ﺐﺘﮑﻣ ﮏﯾ نا
ﻮﺧ نﺎﻣز بدا ﮥﻐﺑﺎﻧ ﻪﮐ بﺮﻋ ةﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﺮﻋﺎﺷ هرود و د
ﯽﻣ ﺪﻌﺑ يﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ،ﺪﺷﺎﺑ
.
1 - 1.
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﮥﻨﯿﺸﯿﭘ
فوﺮﻌﻣ زا يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻣ ناﺮﯾا رد بﺮﻋ بدا ناﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾﺮﺗ
ا ﮥﻔﺴﻠﻓ و ﮏﺒﺳ و ﯽﮔﺪﻧز نﻮﻣاﺮﯿﭘ يدﺎﯾز تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ مﺎﺠﻧا و
ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ﺖﺳا . ﯽﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺳا هﺪﻧادﺮﮔﺮﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ﻪﺑ ار نآ ﻢﺟ ﻮﯾﺪﺧ ﻪﮐ خوّﺮﻓ ﺮﻤﻋ ﮥﺘﺷﻮﻧ يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻔﺴﻠﻓ ﺪﯾﺎﻘﻋ بﺎﺘﮐ ﻪﺑ ناﻮﺗ
دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا .
ﻣ ﺰﯿﻧ كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ناواﺮﻓ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮ
. ﯽﻣ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا طﺎﯿﺧ ﻦﯾﺮﺴﻧ ﻢﻧﺎﺧ ﮥﻟﺎﻘﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﮐ
هﻮﻠﺟ د كورﺎﺑ يﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ يرﻮﺑﺎﺸﯿﻧ مﺎﯿﺧ رﺎﺛآ ر
. مﺎﺠﻧا نﻮﻨﮐﺎﺗ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا رﺎﺛآ رد ﺐﺘﮑﻣ ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ ،نﺎﻔّﻟﺆﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻖﺒﻃ ﺎﻣا
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭙﻧ .
1 - 2.
يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا
ﻪﺘﺷﻮﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا بﺮﻋ تﺎﯿﺑدا ﻢﺠﻨﭘ و مرﺎﻬﭼ نﺮﻗ راﺪﻣﺎﻧ و گرﺰﺑ ةﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﺮﻋﺎﺷ ،ﺮﯿﻈﻧ ﻢﮐ ﻎﺑاﻮﻧ زا ﯽﮑﯾ ،ﷲاﺪﺒﻋ ﻦﺑ ﺪﻤﺣا ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺎﻓ و بﺮﻋ بدا نﺎﮔرﺰﺑ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ يدﺎﻤﺘﻣ يﺎﻫ نﺮﻗ لﻮﻃ رد وا ﺪﯾﺎﻘﻋ و رﺎﻌﺷا ،ﺎ .
لﺎﺳ رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا 363
ه . ﺪﻣآ ﺎﯿﻧد ﻪﺑ ،ﺖﺳود ﺶﻧاد و ﺪﻨﻤﺗوﺮﺛ ،مﺎﻨﺷﻮﺧ يا هداﻮﻧﺎﺧ رد ،ﻪﯾرﻮﺳ يﺎﻫﺮﻬﺷ زا ﯽﮑﯾ ،هّﺮﻌﻣ رد ق .
ﻪﺳ رد
ﺶﯾﺎﻫ ﻢﺸﭼ ،ﻪﻠﺑآ يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﯽﮕﻟﺎﺳ ﺪﺷ ﺎﻨﯿﺑﺎﻧ و داد ﺖﺳد زا ار
. ﺪﻧارﺬﮔ ار دﻮﺧ ﯽﻧاﻮﺟﻮﻧ و ﯽﮐدﻮﮐ شا هداﻮﻧﺎﺧ دﺰﻧ و هّﺮﻌﻣ رد وا
و
» ﺖﺧﻮﻣآ ﻮﺤﻧ ﻢﻠﻋ و تﺎﯿﺑدا و ﺖﻐﻟ يراﺪﻘﻣ رﺪﭘ زا .
« ) ،خوّﺮﻓ 1381 : 37 ( شزﻮﻣآ هداﻮﻧﺎﺧ يﺎﻀﻋا ﺮﮕﯾد دﺰﻧ رد ار نآﺮﻗ و ﺚﯾﺪﺣ ﻢﻠﻋ
ﺐﻠﺣ رد ،ﺖﺧادﺮﭘ ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫﺮﻔﺳ ﻪﺑ ﯽﻧاﻮﺟ ياﺪﺘﺑا رد و ﺖﻓﺎﯾ و ﺖﺧﻮﻣآ يدﺎﯾز ﯽﺑﺮﻋ و ﯽﻨﯾد مﻮﻠﻋ ،ﻮﺤﻧ ﻢﻠﻋ
» ﯽﮕﻟﺎﺳ ﺖﺴﯿﺑ ّﻦﺳ رد
ﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ مﺮﮔﺮﺳ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ و ﺖﺸﮔزﺎﺑ هّﺮﻌﻣ ﻪﺑ ﺐﻠﺣ زا .
« ) نﺎﻤﻫ : 38 (
هرود رد يّﺮﻌﻣ ﯽﻣ يا
و ﯽﻨﯾد تﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ نﺎﻬﺟ ﻪﮐ ﺖﺴﯾز ﯽﻣ مﺮﻧ ﻪﺠﻨﭘ و ﺖﺳد ﯽﻧاواﺮﻓ ﯽﺳﺎﯿﺳ
دﺮﮐ . ﺟ ﺎﺑ مدﺮﻣ ﺎﭘورا رد ﮓﻨ
يﺎﻫ
ﺑ نﺎﺒﯾﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺳد ﯽﺒﯿﻠﺻ ﺪﻧدﻮ
. ،بﺮﻋ هﮋﯾو ﻪﺑ و قﺮﺷ ﮏﻟﺎﻤﻣ رد
» ﯽﻨﯾد ﺪﯾﺎﻘﻋ رد ﻒﻌﺿ و لﺰﻟﺰﺗ و ﺖﺴﮑﺷ ةرود ﺪﯾﺎﺑ ار هرود ﻦﯾا
٢
ﺪﻧاﻮﺧ . « )
،يرﻮﺧﺎﻔﻟا 1361
: 431 ( ﻦﯿﻣزﺮﺳ ﺮﺳاﺮﺳ رد ﯽﻟو بدا و ﻢﻠﻋ ،ﯽﻣﻼﺳا يﺎﻫ
ﺖﺨﺘﯾﺎﭘ ﻞﯿﮑﺸﺗ و دﻮﺑ شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ور رد ﯽﺑدا يﺎﻫ
ﻦﯿﻣزﺮﺳ ﻦﯾا يﺎﺟ يﺎﺟ ﻪﺑ ور ﺎﻫ
ﺖﻓر ﯽﻣ ﯽﻧوﺰﻓ .
زا ﯽﮑﯾ ﺖﺨﺘﯾﺎﭘ ﻦﯾا ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ
- ﺖﺷاد راﺮﻗ داﺪﻐﺑ رد ﻖﻧورﺮﭘ و فوﺮﻌﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﺑدا .
ﺪﺷ داﺪﻐﺑ مزﺎﻋ هّﺮﻌﻣ زا ،بدا و ﻢﻠﻋ نﺎﮔرﺰﺑ ﺎﺑ راﺪﯾد و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﮥﻣادا ياﺮﺑ ،رﺪﭘ تﺎﻓو زا ﺪﻌﺑ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا .
» ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ زا ﻪﮑﻧآ زا ﺪﻌﺑ يﺎﻫ
ﻋﺎﻤﺘﺟا و داﺮﻓا ﻖﯾﺮﻃ زا و ﺖﺧﻮﻣآ ﻪﺑﺮﺠﺗ رﺎﯾد نآ نادﺮﻣ زا و داﺪﻐﺑ اﺪﺟ داﺪﻐﺑ زا ﺖﻫاﺮﮐ ﺎﺑ ،ﺪﯾدﺮﮔ ﺎﻨﺷآ ﯽﺳرﺎﻓ و يﺪﻨﻫ ﺐﻫاﺬﻣ ﺎﺑ تﺎ
ﺪﺷ . « ) ،خوّﺮﻓ 1381 : 45 و 46 ( دﺮﮐ كﺮﺗ ار ﺎﺠﻧآ ،رﺎﯾد نآ زا يرﻮﺨﻟد ﺎﺑ و ﺪﺷ ﻞﻤﺤﺘﻣ ار ﯽﻧاواﺮﻓ يﺎﻫ ﺖﯾذا و رازآ داﺪﻐﺑ رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا .
» لﺎﺳ نﺎﻀﻣر ﺮﺧآ ﮥﻫد رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا 400
ه.
ﺖﺸﮔزﺎﺑ هّﺮﻌﻣ ﻪﺑ و دﺮﮐ كﺮﺗ ار داﺪﻐﺑ ق .
« ) نﺎﻤﻫ : 46 ( و ﺪﻧﺎﻣ هّﺮﻌﻣ رد دﻮﺧ ﺮﻤﻋ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ و
ﺖﺷﺎﻤﮔ ﺖﻤﻫ يدﺎﯾز نادﺮﮔﺎﺷ شزﻮﻣآ و ﺖﯿﺑﺮﺗ ﻪﺑ .
رد ﺰﯿﻧ مﺎﺠﻧاﺮﺳ
» لﺎﺳ لوﻻا ﻊﯿﺑر مود ،ﻪﻌﻤﺟ زور 449
ه.
ق « ) ،نﺎﯿﺠﻨﮔ 1389 : 6 ( فﻮﺴﻠﯿﻓ و ﺮﻋﺎﺷ ،هزور ﻪﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﮏﯾ ﯽﭘ رد
ﻟﺎﺧ ﻪﮐ دﻮﺧ ﻦﯾﺮﯾد يوزرآ ﻪﺑ و ﺖﻔﮔ عادو ار ﯽﻧﺎﻓ راد هّﺮﻌﻣ ﺖﻓﺎﯾ ﺖﺳد ،دﻮﺑ شﺪﻨﺑرد حور زا ﻦﺗ ﺲﻔﻗ ندﺮﮐ ﯽ
.
،ندﻮﺑ رﻮﮐ ﺮﺑ هوﻼﻋ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا
» ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد نﻮﮔ ﻪﻠﺑآ ﯽﺗرﻮﺻ و هدﻮﺑ رﻮﺠﻧر و ماﺪﻧا ﺮﻏﻻ ،ﺪﻗ هﺎﺗﻮﮐ .
« ) ،خوّﺮﻓ 1381 : 53 ( شﻮﻫ زا وا
دﺮﺑ هﺮﻬﺑ نﺎﻣز نﻮﻨﻓ و مﻮﻠﻋ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﻦﺘﺧﻮﻣآ رد نآ زا و دﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ .
ﻧ ﯽﺣور ﺮﻈﻧ زا ﺰﯿ
» ﻖﯿﻗر دﻮﺑ ﺐﻠﻘﻟا .
ﻒﯿﻄﻟ ﯽﺳﺎﺴﺣا
ﺖﺷاد . ﺳ ﻊﯾﺮ دﻮﺑ مرزآﺮﭘ و لﺎﻌﻔﻧﻻا .
ﻪﺷﻮﮔ ﯽﻣ شﻮﺧﺎﻧار ﺎﯿﻧد و دﻮﺑ ﺮﯿﮔ ﺖﺷاد
. « ) ،يرﻮﺧﺎﻔﻟا 1361
: 503 ( هاﺮﻤﻫ وا ﺎﺑ ﻪﮐ يﺮﻘﻓ دﻮﺟو ﺎﺑ
،دﻮﺑ ﻦﯿﺸﻨﻤﻫ و ﮏﻤﮐ شﺪﻨﻤﺘﺴﻣ نادﺮﮔﺎﺷ و ناﺮﯿﻘﻓ ﻪﺑ
ﯽﻣ ﯽﻧاواﺮﻓ ﯽﻟﺎﻣ يﺎﻫ دﺮﮐ
. ﻧازﻮﺳ ﯽﻣ لد تﺎﻧاﻮﯿﺣ لﺎﺣ ﻪﺑ ﯽّﺘﺣ ندرﻮﺧ و ﺪ
دﻮﺑ هدﺮﮐ ماﺮﺣ دﻮﺧ ﺮﺑ ار ﯽﻧﺎﺴﻧا ﯽﮔﺪﻧز دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ تﺎﻧاﻮﯿﺣ زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﻞﺴﻋ و ﺮﯿﺷ و ﺖﺷﻮﮔ .
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯿﺑﺪﺑ رﺎﯿﺴﺑ يدﺮﻓ وا
ﺑ ﺶﯾﻮﺧ نﺎﯿﻓاﺮﻃا و نﺎﻬﺟ دﻮ
. ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﯽﺷﻮﺧﺎﻧ ﺐﺒﺳ ار نﺎﻧز جاودزا و ﺖﺴﻧاد
ﯽﻣ ﯽﻓّﺮﻌﻣ هدﻮﻬﯿﺑ و ﺚﺒﻋ يرﺎﮐ ار دﺮﮐ
. ﻞﺴﻧ ﮥﻣادا ﻪﺑ
ﻪﻗﻼﻋ ﭻﯿﻫ ﺮﺸﺑ ﺮﺑ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ و ﺖﺷاﺪﻧ يا
ﯽﻣ ﺪﯿﮐﺄﺗ ﺪﻧزﺮﻓ ﻦﺘﺷاﺪﻧ و ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ دﻮﻤﻧ
.
ﺷاد ﻪﺿﺮﻋ بدا و ﻢﻠﻋ ﮥﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ ،ﺮﺜﻧ و ﻢﻈﻧ زا ﯽﻧاواﺮﻓ رﺎﺛآ ،شرﺎﺑﺮﭘ ﺮﻤﻋ تﺪﻣ رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺖ
. ﯽﻣ ﺖﺒﺴﻧ وا ﻪﺑ ﻪﮐ يرﺎﺛآ داﺪﻌﺗ ﻨﻫد
،ﺪ
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ و رﺎﯿﺴﺑ .
ﻢﻬﻣ ﺎﻣا ﭼ ﻪﺑ نﻮﻨﮐﺎﺗ وا زا ﻪﮐ يرﺎﺛآ ﻦﯾﺮﺗ و ﺖﺳا هﺪﯿﺳر پﺎ
ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ هزوﺮﻣا ﯽﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ ،دﻮﺷ
ﺪﺷﺎﺑ :
1.
تﺎﯿﻋرﺪﻟا ﻊﻣ ﺪﻧّﺰﻟا ﻂﻘﺳ ناﻮﯾد :
ﺪﺘﺑا رﺎﻌﺷا نﻮﭼ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا دﻮﺧ ﮥﺘﻔﮔ ﻪﺑ ناﻮﯾد ﻦﯾا ﯽﻣ ﺮﺑ رد ار وا ﯽﻧاﻮﺟ و ﯽﮔﺪﻧز يا
و دﺮﯿﮔ
» ﻪّﻗﺮﺟ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﺖﺳا هﺪﯿﻬﺟ وا دﻮﺟو قﺎﻤﺨﭼ زا ﻪﮐ ﺖﺳا يا
. « ) ،يرﻮﺧﺎﻔﻟا 1361
: 504 ( ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ دﻮﺧ ﺮﺑ ار مﺎﻧ ﻦﯾا .
2.
مﺰﻠﯾ ﻻ ﺎﻣ موﺰﻟ ناﻮﯾد :
رد ﯽﻨﻌﯾ ؛ﺖﺳا هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ار مﺰﻠﯾﻻﺎﻣ موﺰﻟ ﺖﻌﻨﺻ نآ رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﻪﮐ ﺖﺳا يرﺎﻌﺷا ،تﺎﯿﻣوﺰﻟ ناﻮﯾد
ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد مﺰﻠﻣ ار دﻮﺧ نآ زا ﺶﯿﭘ فﺮﺣ ﻪﺳ ﺎﯾ ود و يور فﺮﺣ ندروآ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ .
» هدﻮﺒﻧ سﺎﻨﺟ عﻮﻧ ﻦﯾا ﺮﮑﺘﺒﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا
ﯽﻟو ﺖﺳا هدﺮﮑﻧ ﺮﻈﻧ فﺮﺻ نآ زا ﺰﮔﺮﻫ و ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ ار مﺰﻠﯾﻻﺎﻣ موﺰﻟ ﺖﻌﻨﺻ ﺶﻧاﻮﯾد ﯽﻣﺎﻤﺗ رد .
« ) ،خوّﺮﻓ 1381 : 74 ( ﻦﯾا
بﺎﺘﮐ
» ﺖﺳﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻗﻼﺧا و ﯽﻧاﺪﺟو ،ﯽﻠﻘﻋ ﯽﮔﺪﻧز ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﯽﻗدﺎﺻ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ .
« ) ،يرﻮﺧﺎﻔﻟا 1361
: 508 (
3.
نﻮﺼﻐﻟاو ﮏﯾﻷا 4.
ﮥﻟﺎﺳر ﻪﮑﺋﻼﻤﻟا
5.
ﮥﻟﺎﺳر ناﺮﻔﻐﻟا : ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﮐ ﻦﯾﺮﺗ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﻬﻟا يﺪﻤﮐ ﻦﺘﺷﻮﻧ رد ﻪﺘﻧاد ﻊﺒﻨﻣ ﺎﯾﻮﮔ ﻪﮐ ﺖﺳا ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺮﺜﻧ ﺐﺘ .)
ر.
ﻪﺑ ك
ﯽﻧﺎﻤﻠﺳ . 1388 . 83 ( ﯾوادرا ،ﻪﻟﺎﺳر ﻦﯾا ﯽﻣ دﺎﯾ ﻪﺑ ار نﺎﯿﯾﺎﺘﺳوا ﮥﻣﺎﻧ فاﺮ
ﯽﻣ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﺑ ار ﯽﺼﺨﺷ و دروآ و ﺖﺸﻬﺑ ﻪﮐ ﺪﺸﮐ
ﯽﻣ خزود هﺪﯾد و دور هﺪﯿﻨﺷ و ﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ار ﺶﯾﺎﻫ ﺪﻨﮐ
.
6.
تﺎﯾﺎﻐﻟا و لﻮﺼﻔﻟا 7.
ءﻮﺿ ﺮﯾﻮﻨّﺘﻟا حﺮﺷ وأ ﻂﻘﺴﻟا
8.
ﻞﺋﺎﺳر ﮥﻋﻮﻤﺠﻣ 9.
ﺢﺑﺎّﻨﻟا ﺮﺟز 10 . ﻞﯿﺒﺴﻟا ﯽﻘﻠﻣ
11 . ﺪﻤﺣا ﺰﺠﻌﻣ )
ﯽﺒﻨﺘﻣ ناﻮﯾد حﺮﺷ (
) ،يرﻮﺧﺎﻔﻟا 1361
: 503 و 504 ( و ) ،نﺎﯿﺠﻨﮔ 1389 : 6 (
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ زﺎﺘﻤﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ناﺮﻋﺎﺷ ﺮﮕﯾد زا ار وا ﻪﮐ دراد ﯽﺻﺎﺧ نﺎﯿﺑ ترﺪﻗ شرﺎﺛآ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا .
ﯽﻨﻌﻣ زا ﺶﯿﺑ وا ﻊﻗاورد
ﺪﻫد ﯽﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﻆﻔﻟ ﻪﺑ .»
ﯽﻣ هﺪﯾد ،هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﺑﺎﯿﻤﮐ يﺎﻫ ﻪﻐﯿﺻ و ﺐﯾﺮﻏ ظﺎﻔﻟا و ﺖﺳا دﺎﯾز تادﺮﻔﻣ رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا يﻮﻐﻟ ترﺪﻗ
دﻮﺷ . « ) ،خوّﺮﻓ 1381 : 69 ( هﺎﮕﯾﺎﺟ رد ﺎﻫ نآ نداد راﺮﻗ و ﺐﺳﺎﻨﻣ تﺎﻐﻟ بﺎﺨﺘﻧا رد وا دراد يا هﮋﯾو ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺰﯿﻧ دﻮﺧ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
.
٣
ﯽﻧاواﺮﻓ ﮥﻗﻼﻋ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﻮﻠﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ
ﯽﻣ ﯽﻌﺳ و دراد شرﺎﻌﺷا رد ﯽﻏﻼﺑ م هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﻨﮐ
ﯽﻔﺴﻠﻓ ﺪﯾﺎﻘﻋ دورو و مﻮﻠﻋ ﻦﯾا زا شا
ﺑ ،نﺎﺒﻃﺎﺨﻣ ﮥﻤﻫ ﺎﺗ ﺪﯾﻮﮕﺑ ﻦﺨﺳ ضﺎﻤﻏا ﺎﺑ ،ﺮﻌﺷ رد ﻪ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ار وا ﻦﺨﺳ كرد ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،ضﺮﻐﻣ يداﺮﻓا هﮋﯾو .
» ﺎﻌﺷا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ر
ﯽﺑ و ﻢﮑﺤﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا د يدﺮﻣ وا نﻮﭼ ﺖﺳا ﺐﯿﻋ
اﻮﻣ ﯽﻀﻌﺑ ﻪﭼﺮﮔا ،ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺖﻐﻟ ﻞﻫا و ﺐﯾدا و ﺪﻨﻤﺸﻧا ﻒﯿﻌﺿ ار وا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﻒّﻠﮑﺗ ﻊﻗ
ﯽﻣ ﯽﻋﻮﻧ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ وا رﺎﻌﺷا رد ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ
دروآ . « ) نﺎﻤﻫ : 88 ( ا ﯽﻣ نﺎﯿﺑ تﺎﯿﻣوﺰﻟ ﮥﻣﺪﻘﻣ رد دﻮﺧ و رد بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﺖﺳ
ﯽﻣ ناواﺮﻓ ﺖﯿﻤﻫا نزو و ﻪﯿﻓﺎﻗ ﺪﻫد
. ﺘﻧا و وا رﺎﻌﺷا ﻒﯿﺻﻮﺗ رد بﺎﺨ
ﻪﯿﻓﺎﻗ و نزو ﺖﻔﮔ ﺪﯾﺎﺑ مﻼﮐ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ يﺎﻫ
:
» و ﺖﺧﺎﻨﺷ صﻮﺼﺧرد
ﺖﺴﯿﻧ ﺮﺑاﺮﺑ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺎﺑ ﯽﺴﮐ ﺖﻘﯿﻘﺣرد بﺮﻋ ياﺮﻌﺷ نﺎﯿﻣ ،ﻪﯿﻓﺎﻗ و نزو لﺎﻤﻌﺘﺳا .
« ) ،يدﺎﻣاد 1377 : 51 (
ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار ﻪﺑ ار داﺮﻓا ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ و ﺖﺳا ﻞﺋﺎﻗ ناواﺮﻓ ﺖﯿﻤﻫا و شزرا ﯽﻣدآ ﺮّﮑﻔﺗ ةﻮﻗ و ﻞﻘﻋ ياﺮﺑ ،شرﺎﺛآ رد يّﺮﻌﻣ اﻮﺧ
ﻞﻘﻋ زا ﻦﺘﺳ
و دﻮﺧ ﯽﻣاﺮﻓ ،ﻪﻧارﻮﮐرﻮﮐ ﺪﯿﻠﻘﺗ زا يرود ﺪﻧاﻮﺧ
. رﺎﻌﺷا ،ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻪﻔﺴﻠﻓ ﮥﻨﯿﻣز رد ﻪﮐ ﯽﻧاواﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺎﻣا ﺖﺴﯿﻧ فﻮﺴﻠﯿﻓ وا
ﺖﺳا هدوﺮﺳ ﯽﻧاواﺮﻓ ﯽﻔﺴﻠﻓ .
» ﺮﯿﻫز ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻧاﺮﻋﺎﺷ ﺰﯿﻧ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا زا ﺶﯿﭘ ﺪﻨﭼﺮﻫ هدوﺮﺳ ﯽﻔﺴﻠﻓ ﺮﻌﺷ ﺶﯿﺑﺎﻤﮐ ﯽﺒﻨﺘﻣ و
يﺎﻫﺮﻌﺷ ﺎﻣا ،ﺪﻧا
ﯽﻔﺴﻠﻓ دراد دﻮﺧ ﻪﺑ صﻮﺼﺨﻣ ﮏﺒﺳ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ًﻼﻣﺎﮐ نﺎﻧآ ﺮﻌﺷ ﺎﺑ و
. ءﻼﻌﻟاﻮﺑا تﺎﻋاﺪﺑا زا ﯽﮑﯾ ﺪﯾﺎﺑ ار ﯽﻔﺴﻠﻓ ﺮﻌﺷ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
دروآ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ .
« ) ،نﺎﯿﺠﻨﮔ 1389 : 10 (
ﻟد ﻪﺑ نﺎﺒﯾدا و ماﻮﻋ زا يرﺎﯿﺴﺑ ار ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻣ ﺮﻔﮐ يﻮﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻨﺨﺳ و رﺎﻌﺷا ﻞﯿ
ﯽﻣ ﺮﻓﺎﮐ و ﺪﺤﻠﻣ ،ﺪﻫد ﺴﻧاد
ﻪﺘ ﺪﻧا . وا
» اﺪﺧ دﻮﺟو ﻪﺑ
ﺖﺳا هدﺮﺒﻧ ﯽﭘ نآ ﺖﻘﯿﻘﺣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺎﻣا ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ .
« ) ،يرﻮﺧﺎﻔﻟا 1361
: 510 ( ﺪﯿﻘﻋ ﻦﯾا و نﺎﯿﺑ شرﺎﺛآ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ار ه
ﯽﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ وا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺦﯾرﺎﺗ لﻮﻃ رد داﺮﻓا زا يرﺎﯿﺴﺑ ﯽﻨﯿﺑﺪﺑ ﺐﺒﺳ وا نﺎﻨﺨﺳ ﻦﯾا ،ﺪﻨﮐ .
ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯿﻘﻋ ﻦﯾا ﺮﺑ خوّﺮﻓ ﺮﻤﻋ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا
ﻬﻨﺗ شرﺎﺛآ رد و ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ًﻼﻣﺎﮐ يدﺮﻓ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ار ﻦﯿﺸﯿﭘ ﮥﻔﺳﻼﻓ ﺪﯾﺎﻘﻋ ﺎ
دﺮﯿﮕﺑ ﺮﺨﺴﻤﺗ ﻪﺑ ﺎﯾ ﺪﻨﮐ ﺪﻘﻧ ار نﺎﻧآ ﺎﺗ ﺪﻨﮐ .)
ر . ،خوّﺮﻓ ﻪﺑ ك
1381 : 94 ( دﻮﺟو ﺎﺑ ﻦﯾا
، ﺖﻔﮔ ﺪﯾﺎﺑ :
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﭼﺮﻫ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻔﺴﻠﻓ رﺎﻌﺷا و نﺎﻨﺨﺳ ﻞﯿﻟد )
و ﻢّﮑﻬﺗ ،ﯽﻨﯿﺑﺪﺑ ،ﻪﯿﻘﺗ .
(..
ار ﺪﯾﺎﻘﻋ ﻦﯾا وا ، رد
ﺖﺳا هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ مﺎﻤﺗ ﺖﻋﺎﺠﺷ و ﺖﺣاﺮﺻ ﺎﺑ شرﺎﻌﺷا .
1 - 3 . كورﺎﺑ
ﺖﺳا ﺎﭘورا رد بدا و ﮓﻨﻫﺮﻓ ﯽﯾازﻮﻧ و لﻮﺤﺗ ﺮﺼﻋ ،ﺲﻧﺎﺴﻧر ﺮﺼﻋ .
ﻪﺑ هرود ﻦﯾا ﮏﭼﻮﮐ ﺖﻤﺴﻗ ﺪﻨﭼ ﻪﺑ ،ﯽﮔدﺮﺘﺴﮔ ﻞﯿﻟد
ﻢﯿﺴﻘﺗ ﺮﺗ
ﯽﻣ دﻮﺷ .
» ﺮّﺧﺄﺘﻣ و ﻪﻧﺎﯿﻣ ،ﻪﯿﻟوا ﺲﻧﺎﺴﻧر .
كورﺎﺑ حﻼﻄﺻا نﺎﻘّﻘﺤﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ ،نآ تﺎﯿﺑدا ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻪﮐ رود ﺮﺑ ار
ﺲﻧﺎﺴﻧر ﺮﺼﻋ ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ نا
هدﺮﮐ قﻼﻃا ﺪﻧا
. « ) ،يﺮﻔﻌﺟ 1378 : 37 (
كورﺎﺑ ) BAROQU (
ﯽﯾﺎﯿﻟﺎﺘﯾا ةژاو زا نآ ﮥﺸﯾر ﻞﺻا ﻪﮐ barrueco
ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﻐﻟ رد ،ﺖﺳا
» ﻢﻈﺘﻨﻣ ﺮﯿﻏ ﺪﯾراوﺮﻣ
« ) ،زﺎﺒﮐﺎﭘ
1383 : 65 ( ﯽﻣ هدرﻮﺧﺎﻧ شاﺮﺗ ﮓﻨﺳ ﺎﯾ و ﺪﺷﺎﺑ
. يﺮﻨﻫ ﺎﯾ ﯽﺑدا ﮏﺒﺳ ﻪﺑ ﻢﻫدزﻮﻧ ةﺪﺳ ﺎﺗ حﻼﻄﺻا ﻦﯾا ﯽﻤﻧ قﻼﻃا ﯽﺻﺎﺧ
و ﺖﺳا هﺪﺷ
ﺐﺳﺎﻨﺘﻣﺎﻧ و لﻮﻘﻌﻣ ﺮﯿﻏ رﺎﺛآ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ )
دﻮﺧ ﺮﺻﺎﻌﻣ رﺎﺛآ ﺎﺑ (
ﻪﺸﯾﺪﻧا ياراد ﻪﮐ جرﺎﺧ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ قﻼﻃا ،ﺪﻧدﻮﺑ لﻮﻤﻌﻣ رﺎﺠﻨﻫ زا ﺪﺷ
. زا ﺪﻌﺑ ﺎﻣا
ﺛآ ﻪﺑ كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ حﻼﻄﺻا ،يدﻼﯿﻣ ﻢﻫدزﻮﻧ نﺮﻗ نﺮﻗ مﺎﻤﺗ و ﻢﻫدﺰﻧﺎﺷ ةﺪﺳ ﺮﺧاوا رﺎ
د ﻪﮐ يدﻼﯿﻣ ﻢﻫﺪﺠﻫ و ﻢﻫﺪﻔﻫ يﺎﻫ ﺶﯾارآ يارا
-
ﯽﻣ ناواﺮﻓ ﯽﻣﻼﮐ يﺎﻫ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ،دﻮﺑ
.
ﺪﺷ عوﺮﺷ ﺎﯿﻟﺎﺘﯾا زا اﺪﺘﺑا كورﺎﺑ .
ﺪﺷ ﺪّﻟﻮﺘﻣ يرﺎﻤﻌﻣ ﺮﻨﻫ رد ﺐﺘﮑﻣ ﻦﯾا .
ﻮﻟرﺎﮐ ﮏﺒﺳ ﻦﯾا يرﺎﻤﻌﻣ ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﻦﯾﺮﺗ گرﺰﺑ زا ﯽﮑﯾ
لﺎﺳ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻮﻧردﺎﻣ 1603
رد دﻮﺧ قوذ وا و ﺪﻨﮐ ﻞﯿﻤﮑﺗ ار وﺮﺘﯿﭘ ﻦﺳ يﺎﺴﯿﻠﮐ ﺎﺗ ﺖﻓﺎﯾ ﺖﯾرﻮﻣﺄﻣ پﺎﭘ فﺮﻃ زا ار كورﺎﺑ يرﺎﻤﻌﻣ
ﺳر رﻮﻬﻇ ﻪﺑ نآ ﻞﯿﻤﮑﺗ رد ﺪﻧﺎ
. ﺖﻤﺴﻗ ﺮﮕﯾد رد يرﺎﻤﻌﻣ زا ﺪﻌﺑ و ﺶﯾﺎﻤﻧ ،تﺎﯿﺑدا ،ﯽﻘﯿﺳﻮﻣ ،ﯽﺷﺎّﻘﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺮﻨﻫ يﺎﻫ
. ..
دﻮﻤﻧ خﻮﺳر ﺰﯿﻧ .
ﺖﻔﮔ ﺪﯾﺎﺑ كورﺎﺑ و ﺎﭘورا تﺎﯿﺑدا شﺰﯿﻣآ ﺢﯿﺿﻮﺗ رد :
دروآ يور كورﺎﺑ ﻪﺑ ﯽﻤﻬﻓ ﻪﻤﻫ و ﯽﮔدﺎﺳ زا ﺰﯾﺮﮔ ﯽﭘ رد تﺎﯿﺑدا .
حﻼﻄﺻا ﻦﯾا
رد ﯽﺑدا ﺪﻘﻧ
» ﺻ ﯽﺑ ،ﻒّﻠﮑﺘﻣ ﺮﺛا ﮏﯾ ياﺮﺑ ﺖﺳا ﯽﺘﻌﻨ ﺮﯿﮕﻤﺸﭼ و ﻪﯾارآﺮﭘ ،هﺪﻋﺎﻗ
. « ) ،زﺎﺒﮐﺎﭘ 1383 : 66 ( ﻪﮐ ﺖﺳا يﺮﯿﯿﻐﺗ نﺎﻤﻫ ﻦﯾا و
دروآ دﻮﺟو ﻪﺑ ناﺮﯾا بدا رد يﺪﻨﻫ ﮏﺒﺳ .
ﯽﮔﮋﯾو زا تﺎﯿﺑدا رد كورﺎﺑ زرﺎﺑ يﺎﻫ
» و ﺰﻣر و مﺎﻬﯾا و مﺎﻬﺑا ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺨﯿﻣآ ﻪﻧﺎﺸﻧ لﻼﻘﺘﺳا و ﺖﯿﻌﻄﻗ مﺪﻋ ،زار
و ﺎﻫ يﻮﻗ ﻢﻬﻣ و ﺮﺗ زا ﺮﺗ
ﻪﯾارآ و ﻦﯿﯾﺰﺗ ﻪﺑ صﺎﺧ ﻪﺟﻮﺗ و ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﺖﮐﺮﺣ و يراﺪﯾﺎﭘﺎﻧ ،دراﻮﻣ ﻦﯾا «
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) . ،مﺪﻗا ﯽﻨﯾﺪﻟارﻮﻧ 1392
: 39 و 40 ( ﺐﺘﮑﻣ ﻦﯾا رد
رد ﯽﻌﺳ ،ﮏﺒﺳ ﻦﯾا ناﺮﻋﺎﺷ و نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و دراد جاور يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ زﺮﻃ ﻪﺑ مﺎﻬﯾا و مﺎﻬﺑا ،هرﺎﻌﺘﺳا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻌﯾﺪﺑ تﺎﮑﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻔﺘﺳا ﻪﯾارآ ﻦﯾا زا ناواﺮﻓ ةدﺎ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻢﻬﻓ زا رود و ﻢﻬﺒﻣ ار دﻮﺧ ﻦﺨﺳ ﺎﺗ ﺪﻧراد ﺎﻫ
.
» ﺎﺑ ﯽﺼﺨﺷ رﺎﻌﺷا ﻞﻣﺎﺷ ﺮﺘﺸﯿﺑ كورﺎﺑ ﺮﻌﺷ
يزﺎﺳﺮﯾﻮﺼﺗ ﺖﺳا مﻮﻬﻔﻣﺎﻧ نﺎﻨﺨﺳ ﻢﻫ ﯽﻫﺎﮔ و نﺎﺸﺧرد رﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫ
. « ) ،ﯽﻠﻋﺰﯿﻣ ةداز ﻦﺴﺣ 1391
: 55 (
۴
ﻫ و ﻢﻫﺪﻔﻫ ،ﻢﻫدﺰﻧﺎﺷ ةﺪﺳ ﺮﺧاوا ﻪﺑ ار كورﺎﺑ ،ﺐﺗﺎﮑﻣ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﺪﻨﭼﺮﻫ ﯽﻣ ﺖﺒﺴﻧ يدﻼﯿﻣ ﻢﻫﺪﺠ
ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﻤﻧ زاﺮﺑا ﺪﯾﺎﺑ ﺎﻣا ﺪﻨﻫد
ﮏﺒﺳ ﯽﻤﻧ ﺺّﺨﺸﻣ ةرود ﮏﯾ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻬﻨﺗ هرود رد و ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﺗ
دﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ار نآ زا ﯽﻧاواﺮﻓ يﺎﻫ .
2 . ﺚﺤﺑ
نﺎﻤﻫ ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﮐ رﻮﻃ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾﺮﺗزرﺎﺑ و ﻦﯾﺮﺗ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ و مﺎﻬﺑا كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ يﺎﻫ ار نآ
ﺐﺘﮑﻣ ﻪﺑ
ﯽﻣ ﻪﯿﺒﺷ ﻢﺴﯿﻟﺎﺋررﻮﺳ ﺖﻔﮔ ناﻮﺘﺑ ﺪﯾﺎﺷ ﯽﻟو دزﺎﺳ
: ﺖﺳا ﻢﺴﯿﻟﺎﺋررﻮﺳ ﺐﺘﮑﻣ دﺎﺠﯾا ﮥﻤﺸﭼﺮﺳ ﺎﯾ ﺮﮔزﺎﻏآ كورﺎﺑ ﻢﺘﺴﯿﺑ نﺮﻗ ياﺪﺘﺑا رد .
مﺎﻬﯾا ود ﺮﻫ ﻪﮐ اﺮﭼ ﯽﻣ راﺮﻗ دﻮﺧ رﺎﮐ ﮥﻬﺟو ار مﺎﻬﺑا و
ﯽﻣ ﻪﻣادا ﯽﯾﺎﺟ ﺎﺗ ار نآ و ﺪﻨﻫد ﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻫد
ﯽﻣ ﺲﮐودارﺎﭘ و ﺾﻗﺎﻨﺗ ﻪ ﺪﻣﺎﺠﻧا
.
ﻦﯾا ﯽﮔﮋﯾو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﻪﻟﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺺّﺨﺸﻣ ار نآ لﻮﺻا كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ ﻮﺑا رﺎﻌﺷا رد ار لﻮﺻا ﻦﯾا ﺲﭙﺳ و ﺪﻨﮐ
يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟا
ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺪﻫد
.
2 - 1.
نﺎﮕﺘﺷﺬﮔ ثاﺮﯿﻣ ﯽﻔﻧ و ﺎﻣﺪُﻗ زا ﺪﯿﻠﻘﺗ مﺪﻋ
ﯽﮔدﺎﺳ و دﺮﮐ ﻢَﻠﻋ ﺪﻗ ﺎﻣﺪُﻗ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد كورﺎﺑ دﺎﻬﻧ رﺎﻨﮐ ار نﺎﻧآ ﮏﺒﺳ
. ﺑ ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﻞﻘﻋ ﺮﺑاﺮﺑ رد كورﺎ
ﺪﻧدﺮﮐ دﻮﺟوزاﺮﺑا ﯽﯾاﺮﮔ .
ﺐﺘﮑﻣ
ﺖﺧادﺮﭘ هزرﺎﺒﻣ ﻪﺑ دﻮﺧ نﺎﻣز رد ﺞﯾار ةدﺎﺳ ﯽﺑدا لﻮﺻا ﺎﺑ و دﻮﻤﻧ تﺎﯿﺑدا دراو ار مﺎﻬﺑا و ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ كورﺎﺑ .
عﻮﻧ ﺮﻫ هﺎﮕﯾﺎﺟ ﺐﺘﮑﻣ ﻦﯾا
ﺖﺳا ﻦﯿﺸﯿﭘ تﺎﯿﺑدا ﺞﯾار رﺎﺠﻨﻫ زا جوﺮﺧ و ﯽﻨﮑﺷرﺎﺠﻨﻫ .
ﮏﺒﺳ زا ار نآ ،ﯽﺑدا نﻮﺘﻣ ﻪﺑ ﯽﮔراوﺰﻣر و مﺎﻬﯾا و مﺎﻬﺑا دورو ﺎﺑ كورﺎﺑ ﯽﺑدا
ﺖﺧﺎﺳ ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ دﻮﺧ زا ﺶﯿﭘ تﺎﯿﺑدا .
ﺖﺳا هﺮﻬﺷ ﯽﻔﺴﻠﻓ و ﻢﻬﺒﻣ نﺎﻨﺨﺳ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا بﺮﻋ بدا نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ناﺮﻋﺎﺷ زا ﯽﮑﯾ ،يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا .
ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺰﯿﻧ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا
ﺐﻟﺎﻗ نﺎﻤﻫ زا كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ ناﺮﻋﺎﺷ يﺮﻌﺷ يﺎﻫ
دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﮕﺘﺷﺬﮔدﺰﻧ رد زا ﯽﻟو ﺪﻨﮐ
ﻪﺸﯾﺪﻧا و ﺮّﮑﻔﺗ ةﻮﯿﺷ ﺮﻈﻧ ،فرژ يﺎﻫ
اﺮﻓ ﺮﯿﮔ هدﺮﺧ و نادﺎﻧ داﺮﻓا ﻢﻬﻓ زا ﺶﻧﺎﻨﺨﺳ ﻪﮑﻨﯾا ياﺮﺑ و ﺖﺳا ناﺰﯾﺮﮔ دﻮﺧ نﺎﯿﻓاﺮﻃا ﯽّﺘﺣ و نﺎﮕﺘﺷﺬﮔ زا وا ﺖﻔﮔ ﺪﯾﺎﺑ ﺎﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗ
ﯽﻣ ﻦﺨﺳ ﯽﻔﺴﻠﻓ ﯽﻣﺎﻬﺑا ﺪﯾﻮﮔ
.
» تدﺎﻋ ﺐﻟﺎﻗ رد ار وا ﮏﺒﺳ ﺖّﻨﺳ ،يﺰﯿﺘﺳ
يﺰﯾﺮﮔ يزادﺮﭘ ﻊﻗاو و ﯽﺳﺪﻘﻣ ﻖﯾﺎﻘﺣ نآ ﯽﻠﺻا ةﺮﻫﻮﺟ ﻪﮐ يا
ا ﯽﻣ ،دراد روﺎﺑ نآ ﻪﺑ ﺮﻋﺎﺷ ﻪﮐ ﺖﺳ ﺎﯾزرا ناﻮﺗ
دﺮﮐ ﯽﺑ . « ) يرﻻ ﯽﻨﯿﻣا .
1388 . 20 ( ﻮﮑﯿﻧ نﺎﮕﺘﺷﺬﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻨﺨﺳ زا يرﺎﯿﺴﺑ وا
ﯽﻣ ﯽﻣ در ار ﺪﯾآ ﻦﺨﺳ رﺎﯿﺴﺑ و ﺪﻨﮐ
ﻢﻫ و نﺎﮕﺘﺷﺬﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﮐ دراد ﺎﻫ ﯽﻣ ﻪﻧاﺪﺤﻠﻣ ﺶﻧاﺮﺼﻋ
ﺪﺷﺎﺑ .ﻧ ﻧﻮﻤ يﺮﯿﮕﻟد ﻦﯾا زا ﯽﯾﺎﻫ ﻪ و ﺎﻫ
ﻦﺘﺴﻧاد شﻮﺧﺎﻧ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﺮﯾز رد ﺎﻫ
ددﺮﮔ .
ز ﻪﺑ ار نآ و ﺖﺳا ﺮﯿﮕﻟد نﺎﮕﺘﺷﺬﮔ و فاﺮﻃا مدﺮﻣ ﯽﻧادﺎﻧ زا ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻣ نﺎﺑ
ﯽﻣ ﻻآ ار ﺶﯾﺎﻫدرد ﺎﺗ دروآ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﻢﻬُﺘﻓَﺮﻋ َﻦﯾﺬﱠﻟأ ﻢﻣُﻻأ َﻞﻬﺟأ ﺎﻣ
ُﺮﺒﺗأ و ﱡﻞَﺿأ ﻢﻬَﻔَﻟﺎﺳ ﱠﻞﻌَﻟ و )
،نﺎﯿﺠﻨﮔ 1389 : 93 (
) و نادﺎﻧ ﻪﭼ ﻢﺳﺎﻨﺷ ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﻣدﺮﻣ ﻦﯾا ﺪﻧدﺮﺧ ﯽﺑ
! ﯽﺑ نﺎﻧآ نﺎﯿﻨﯿﺸﯿﭘ ﺪﯾﺎﺷ هاﺮﻤﮔ و ﺮﺗدﺮﺧ
هدﻮﺑ ﺮﺗ ﺪﻧا (.
ﯽﻣ اﺰﺳﺎﻧ دﺎﺑ ﻪﺑ ار نادﺎﻧ داﺮﻓا ﻦﯾا ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻣ وا ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻨﺨﺳ و دﺮﯿﮔ
ﯽﻤﻧ ﯽﺘﯿﻤﻫا ﻮﺠﻫ ﻪﭼ و حﺪﻣ ﻪﭼ ،ﺪﻨﯾﻮﮔ ﭻﯿﻫ ﻪﺑ ار نآ و ﺪﻫد
ﯽﻣ درﺎﮕﻧا . ﱠﻦَﻠَﻔﺤَﺗ ﻻ ﻢﻬﺣﺪﻣ و ﻢﻫﻮﺠﻫ
ﺢﺒُﻧ ﺐﻠَﮐ أ مﻮَﻘﻟأ ﺎﻤّﻧﺈَﻓ )
،خوّﺮﻓ 1381 : 375 (
) ﻦﯾا ﻪﮐ هﺪﻣ ﺖﯿﻤﻫا نﺎﻧآ ﻮﺠﻫ و حﺪﻣ ﻪﺑ ﯽﻣ سرﺎﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺎﮕﺳ نﻮﭼ هوﺮﮔ
ﺪﻨﻨﮐ (.
ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﺶﯾﺎﺘﺳ و حﺪﻣ راواﺰﺳ ﺶﻧﺎﮕﺘﺷﺬﮔ و نﺎﯿﻓاﺮﻃا ،مدﺮﻣ زا ﮏﯾ ﭻﯿﻫ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺮﻈﻧ رد ﮔآ و مﻮﻠﻋ و ﺪﻨﻧادﺎﻧ ﻪﮐ اﺮﭼ ،
ﯽﻫﺎ ار نﺎﻧآ يﺎﻫ
ﯽﻤﻧ دﺮﯾﺬﭘ .
؟ُﻞﺋﺎﻗ ﺪﻤﺤﯾ مﺎﯾﻻأ ﯽﻨﺑ يأ و
ﱠﺮﺟ ﻦﻣ و ﺎﺒَﻠﺛ ﻢﻬﻌﺳوا ماﻮﻗﻻا ب )
نﺎﻤﻫ : 376 (
ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻤﻧ ار نﺎﮕﺘﺷﺬﮔ ﺪﯾﺎﻘﻋ و ﻦﯾد دﻮﺧ ﻪﮐ ﺲﮐﺮﻫ ﯽّﺘﺣ و دﺮﯾﺬﭘ
ﯽﻣ ﻮﺠﻫ ﺰﯿﻧ ﺪﻨﮐ رﺎﺘﻓر نﺎﻧآ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺪﯾﻮﮔ
.
اﻮﻔَﻠﺳ ﻢﻬَﻟ هﺎﺑآ شﺎﻋ ﺎﻤَﮐ اﻮﺷﺎﻋ اوﺪﺟو ﺎﻤَﮐ ًاﺪﯿﻠﻘَﺗ َﻦﯾﺪﻟا اﻮﺛروا و
اﻮﻌﻤﺳ ﺎﻣ و اﻮﻟﺎﻗ ﺎﻣ َنﻮﻋاﺮﯾ ﻼَﻓ
ﻟﺎﺒﯾ ﻻ و
اوﺪﺠﺳ ﻦﻤﻟ ﯽﻏ ﻦﻣ َنﻮ )
نﺎﻤﻫ : 377 (
) نﺎﻤﻫ ار ﻦﯾد و ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﮔﺪﻧز دﻮﺧ نارﺪﭘ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻧدﺮﺑ ثرا ﻪﺑ ﺪﯿﻠﻘﺗ يور زا ،دﻮﺑ لﻮﻤﻌﻣ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ
.
ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ ﻪﺘﻔﮔ و ﺪﻧا هﺪﯿﻨﺷ ﯽﻤﻧ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻧا ﻪﺑ ،ﯽﻫاﺮﻤﮔ يور زا و ﺪﻨﻨﮐ
ﯽﻣ هﺪﺠﺳ وا ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﺴﮐ ،نﺎﺷدﻮﺒﻌﻣ ﯽﻤﻧ ﺖﯿﻤﻫا ،ﺪﻨﻨﮐ
ﺪﻨﻫد (.
وا
ﮔ و مدﺮﻣ ﯽﻣ رﺎﮑﻫﺎﻨﮔ يداﺮﻓا ار دﻮﺧ نﺎﮕﺘﺷﺬ ﺎﻬﻨﺗ ﯽﯾﻮﮑﯿﻧ ﻞﻤﻋ و ﻪﺸﯾﺪﻧا ﭻﯿﻫ نوﺪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧاد
ﯽﻣ ﺐﺷ ﻪﺑ ار ﺢﺒﺻ و ﺢﺒﺻ ﻪﺑ ار ﺐﺷ -
ﺪﻨﻧﺎﺳر . ﻓ ﻢﻫﺪِﺠَﺗ
ٍﮥﻔﻟﺎﺨﻣ ٍﻞﯾوﺎﻗأ ﯽ
تﺎﻋاﺬﻣ راﺮﺳأ و ِباﻮﺼﻟا ﻪﺟو
۵
ﺖﺼَﻠَﺧ نإ و ِبﺎﺒﻟﺄِﺑ َنوﺮﮐﺎﺒﯾ
تﺎﻋﺎﻄﻣ ءاﻮﻫﺄﺑ و َﮥﯿﺼﻌﻣ )
نﺎﻤﻫ : 378 (
) ﺪﺷ ﻼﻣﺮﺑ مدﺮﻣ راﺮﺳا .
نآ رﺎﺘﻓﺮﮔ ار ﺎﻫ ﯽﻣ ﺖﺳردﺎﻧ و ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﯾﺎﻘﻋ
ﯽﻨﯿﺑ . ﺸﯾﺪﻧا ﺎﺑ ﻪ سﻮﻫ و هﺎﻨﮔﺮﭘ يﺎﻫ ﺢﺒﺻ ﻪﺑ ار ﺐﺷ ،هﺪﺷ هﺮﯿﭼ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻨﻧﺎﺳر (.
2 - 2.
هرﺎﻌﺘﺳا ﺖﮐﺮﺣ يﺎﻫ
هرﺎﻌﺘﺳا كورﺎﺑ ﮏﺒﺳ رﺎﺛآ رد ﺖﮐﺮﺣ يﺎﻫ
ﯽﻣ هدﺮﻤﺷﺮﺑ ﺐﺘﮑﻣ ﻢﻬﻣ لﻮﺻا زا ﯽﮑﯾ ﯽﻣ رﺎﺛآ ﻦﯾا فّﺮﻌﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺪﺷﺎﺑ . و ﯽﺗﺎﺒﺛ ﯽﺑ ﻦﯾا
ﺖﮐﺮﺣ ﯽﺷﺎّﻘﻧ رد ﻪﮐ تﺎﯿﺑدا رد ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﻪﻤﺴﺠﻣ ،يرﺎﻤﻌﻣ ،ﺎﻫ
و يزﺎﺳ ﯽﻣ حﻮﺿو ﻪﺑ ار ﺖﮐﺮﺣ ﻦﯾا ﺰﯿﻧ ﺐﺘﮑﻣ ﻦﯾا رﺎﺛآ ﺮﮕﯾد ﺪﯾد ناﻮﺗ
.
ﯽﻣ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ناﻮﺗ
ﺛآ ﯽﻨﯿﻣورﻮﺑ ﻮﮑﺴﭽﻧاﺮﻓ رﺎ )
1599 - 1667 ( ﻪﻤﺴﺠﻣ فوﺮﻌﻣ زﺎﺳ ﻪﻤﺴﺠﻣ ﻪﮐ دﺮﺑ مﺎﻧ ار ﯽﯾﺎﯿﻟﺎﺘﯾا
رد ار يرﺎﻤﻌﻣ و يزﺎﺳ
ﯿﻣآ ﻢﻫ ﻪﻤﺴﺠﻣ رد ار ﯽﯾﺎﯾﻮﭘ و ﺖﮐﺮﺣ و ﺖﺨ دروآرد ﺶﯾﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻫ
.
ﯾد ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﻋﺎﺷ ﺮﮕ
هرﺎﻌﺘﺳا شرﺎﺛآ رد كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ ناﺮ ﺖﮐﺮﺣ زا ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣرد ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ار نﺎﻬﺟ ياﺰﺟا دروآ
. ﺖﯿﺑ رد وا
ﯽﻣ يراﺪﻧﺎﺟ ار كﺎﺧ ﺮﯾز ﻨﭘ
ﯽﻣ ار نﺎﯿﻣدآ دﻮﺟو و نﺎﺟ ﻪﮐ دراﺪ ﺪﻌﻠﺑ
.
ًاﺮِﺑﺎﻏ ﮏﻌﺿو ثاﺪﺣﻷا ِﻦﺴﺣأ ﻦﻣ
ُﺮﺒﻏأ باﺮُﺗ ﻪُﻠُﮐﺄﯾ ،ِبﺮﱡﺘﻟا ﯽﻓ )
،نﺎﯿﺠﻨﮔ 1389 : 93 (
) ﻮﺗ ندﺮﮐ ﻦﻓد ﺎﻫرﺎﮐ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ زا ﯽﮑﯾ )
نﺎﮔدﺮﻣ ( د ﺖﺳا كﺎﺧ ر .
ﯽﻣ ار ﻢﺴﺟ هﺮﯿﺗ كﺎﺧ ﯽﻣ دﻮﺑﺎﻧ و درﻮﺧ
دزﺎﺳ (.
ﯽﯾﺎﻨﯿﺑﺎﻧ دﻮﺟو ﺎﺑ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺎﯾﻮﮔ ﯽﻣ ﺮﮕﯾد ﯽﻫﺎﮕﻧ ﺎﺑ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ شا
و ﺖﮐﺮﺣ لﺎﺣ رد يدﻮﺟﻮﻣ ار نﺎﻬﺟ ياﺰﺟا مﺎﻤﺗ و ﺖﺳا ﻪﺘﺴﯾﺮﮕﻧ
ﺴﺠﺗ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ مﺎﺠﻧا ﯽﻣ ﻢ
زا ﻪﮐ اﺮﭼ ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ هرﺎﻌﺘﺳا عﻮﻧ ﻦﯾا
يرﺎﮕﻧاراﺪﻧﺎﺟ و ﺎﻫ )
ﻢﺴﯿﻤﯿﻧآ ( نﺎﯿﻣ رد ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ ناواﺮﻓ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا رﺎﻌﺷا -
دﻮﺷ .
2 - 3 . نﺎﻬﺟ يراﺪﯾﺎﭘﺎﻧ و نﺎﻣز رﺬﮔ
هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﺮﻋﺎﺷ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا دراد ﯽﻣاو ﺮّﮑﻔﺗ ﻪﺑ ار وا ،ﺮﻤﻋ رﺬﮔ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻨﻤﺸﯾﺪﻧا يا
. ﯽﻣ رﺬﮔ لﺎﺣ رد ار نﺎﻬﺟ ﺑ ﺲﭘ ﺪﻨﯿﺑ
لد نآ ﻪ
ﯽﻤﻧ دﺪﻨﺑ . د ﺮﻈﻧ ر ﯽﻤﻧ ارﺬﮔ ﺰﺟ ﯽﻣﺎﻧ ،نﺎﻬﺟ وا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺪﻧاﻮﺗ
.
ﻪﱡﻠﮐ ُﺮﻫﺪﻟا ﯽﻫ ٍمﺎﯾا ُﮥﺛﻼﺛ
ﺪَﻐﻟاو ِﺲﻣﻷا و ِمﻮﯿﻟاَﺮﯿَﻏ ﱠﻦﻫ ﺎﻣ و )
نﺎﻤﻫ : 97 (
) ادﺮﻓ و زوﺮﻣا و زوﺮﯾد ﺰﺟ ﺖﺴﯿﻧ يﺰﯿﭼ نﺎﻬﺟ و رﺎﮔزور (
ﺎﻬﻠﻫأ و دﻼِﺒﻠﻟ َﺮﯿﺻ ُﷲاو
ِﻦﯿَﻓﺮَﻇ : و ًﺎﺒﻫاذ ًﺎﺘﻗو
ًﺎﻧﺎﮑﻣ ) ،خوّﺮﻓ 1381 : 407 (
) ﻦﯿﻣزﺮﺳ ياﺮﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﺖﺳا هداد راﺮﻗ فﺮﻇ ود نﺎﺸﻠﻫا و ﺎﻫ
: نﺎﮑﻣ و ارﺬﮔ نﺎﻣز (
ود ﻦﯾا رد رﺎﺘﻓﺮﮔ ار مدﺮﻣ هراﻮﻤﻫ وا فﺮﻇ
) نﺎﮑﻣ و نﺎﻣز (
ﯽﻣ رﺬﮔ لﺎﺣ رد ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﮐﺮﺣ رد ﯽﺘﺴﯿﻧ و ﺎﻨﻓ يﻮﺳ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﯿﺑ
.
ِﻦﯾَﺮﻣأ ﯽﻓ َﻖﻠَﺨﻟأ يرأ :
ٍﻞﺒﻘﻣ و ِضﺎﻣ
ﺮَﻇ و
ِﻦﯿَﻓ :
ٍنﺎﮑﻣ و ٍةﺪﻣ ﯽﻓﺮَﻇ
) نﺎﻤﻫ ) ( ر مدﺮﻣ ﯽﻣ رﺎﺘﻓﺮﮔ ﺰﯿﭼ ود رد ا ﻢﻨﯿﺑ
: فﺮﻇ ود رد ﺮﯿﺳا و هﺪﻨﯾآ و ﻪﺘﺷﺬﮔ :
نﺎﮑﻣ و نﺎﻣز فﺮﻇ (
2 - 4.
گﺮﻣ ﮥﺸﯾﺪﻧا
ﺖﺳا گﺮﻣ ﻪﺑ ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ مواﺪﻣ ﮥﺸﯾﺪﻧا كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ رد ﻢﻬﻣ ﻞﺻا ﺮﮕﯾد .
نﺎﺷرﺎﺛآ يﺎﺟ يﺎﺟ رد ار ﻪﺸﯾﺪﻧا ﻦﯾا كورﺎﺑ ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ
ﺪﻧزﺎﺳ ﯽﻣ نﺎﯾﺎﻤﻧ .
و هﺪﻔﻫ ،هدﺰﻧﺎﺷ نوﺮﻗ يﺎﻫﺎﺴﯿﻠﮐ يرﺎﻤﻌﻣ رد ﯽﺷﺎّﻘﻧ ،هﺪﺠﻫ
هﺮﮑﯿﭘ و ﺎﻫ يزﺎﺳ
و ﯽﺑدا رﺎﺛآ ،هرود ﻦﯾا يﺎﻫ .
..
ﻪﻤﻫ و ﻪﻤﻫ
ﻪﻏﺪﻏد و ﻪﺸﯾﺪﻧا ﻦﯾا ﺮﻣ يﺎﻫ
طﻮﺑ ﯽﻣ رﺎﮑﻧا ﻞﺑﺎﻗﺮﯿﻏ و ﺺّﺨﺸﻣ ،نآ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﺰﯿﻧ ﯽﻧﺎﻣز كﺪﻧا ﯽّﺘﺣ گﺮﻣ ﮥﺸﯾﺪﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧاﺮﻋﺎﺷ زا يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻤﻧ ﺎﻫر ار وا فﻮﺴﻠﯿﻓ لﺎﯿﺧ ﻦﻫذ
ﺪﻨﮐ . شرﺎﺛآ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد وا
ا ﻪﺸﯾﺪﻧا ﻦﯾ ﺖﺳا هدراﺬﮔ ﺶﯾﺎﻤﻧ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﯽﻧورد يﺎﻫ
. ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ناﺮﻔﻐﻟا ﮥﻟﺎﺳر ﺰﯿﻧ رﺎﺛآ ﻦﯾا ﻦﯾﺮﺗزرﺎﺑ زا ندروآ ﺮﺒﺧ و ﺖﻣﺎﯿﻗ دﺮﮐدﺎﯾ
اﺮﻋﺎﺷ ،ﺮﮕﯾد نﺎﻬﺟ ﯽﻣ ساﺮﻫ گﺮﻣ زا ار نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ن
ﺪﻫد .
ﺎﻧءﺎﺑآ َلاز ﺎﻤَﮐ ُلوﺰَﻧ يﺮَﺗ ﺎﻣ ﯽﻠﻋ ُنﺎﻣﱠﺰﻟا ﯽﻘﺒﯾ و
) نﺎﻤﻫ : 330 (
) ﯽﻣ ﺎﻣ ﯽﻣ ﻦﯿﺑ زا و ﻢﯾﺮﯿﻣ ﻫ ﻢﯾور
ﻪﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا ﺎﻣ نارﺪﭘ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤ هﻮﯿﺷ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ رﺎﮔزور ﯽﻟو ﺪﻧا
ﯽﻣ نﻮﻨﮐا ﻪﮐ يا ﯽﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﯽﻨﯿﺑ
ﺪﻧﺎﻣ (.
ﻪﻧﺎﺧ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ار ﺎﯿﻧد وا ﯽﻣ يا
دﺎﻬﻧ ﯽﻗﺎﺑ ناﺮﮕﯾد ياﺮﺑ و دﺮﮐ كﺮﺗ ار نآ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﯿﺑ .
ﺖﺴﯿﻧ نﺪﻧﺎﻣ ﮥﺘﺴﯾﺎﺷ ﻪﮐ اﺮﭼ .
ﺎﻬﻨﮐﺎﺳ ﱡﻞﮐ ٍراﺪَﮐ ﺎﯿﻧد
ﻮَﺘﻣ
ِﻞﻘﱠﻨﻟأ ﻦﻣ ًﺎﺒﺒﺳ ﻊﱢﻗ )
نﺎﻤﻫ : 339 (
) ﺖﺳا يا ﻪﻧﺎﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﯿﻧد ﻪﮐ
ﻪﻠﯿﺳو رﺎﻈﺘﻧا رد ﺶﻧﺎﻨﮐﺎﺳ مﺎﻤﺗ ﺪﻨﺘﺴﻫ نآ زا نﺎﮑﻣ ﻞﻘﻧ ياﺮﺑ يا
(.
ا هﺪﻨﻫد راﺬﻧا نﻮﭼ ار گﺮﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑ ﺻا ياﺮﺑ يا
ﯽﻣ ناﺮﮕﯾد و دﻮﺧ ﯽﻧﻮﻨﮐ ﯽﮔﺪﻧز حﻼ ﺪﻨﯿﺑ
.
۶
ٌﮥﮐِرﺎﺗ ﯽﻫ و ﺎﻧاﻮﺳ ﺎﯾﺎﻨﻤﻟأ َﺬَﺧأ
دﺎﻌﯾا و ﺎﻬﻨﻣ ًﮥَﻈﻋ ﺎﻨَﻠﯿﺒَﻗ
) نﺎﻤﻫ : 392 (
) ﺎﻣ زا ﺮﯿﻏ ﯽﻧﺎﺴﮐ ،گﺮﻣ دراﺬﮔ ﯽﻗﺎﺑ ﺪﯾﺪﻬﺗ و نداد ﺪﻨﭘ ياﺮﺑ ار ﺎﻣ و دﺮﺑ ار
(.
2 - 5 . ﺶﯾﺎﻤﻧ ﮥﻨﺤﺻ
ﻪﻨﺤﺻ ﯽﻣ ﻢﺴﺠﺗ كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﺖﺳا ﺖﻌﯿﺒﻃ زا ﺪﯿﻠﻘﺗ ،ﺪﻨﮐ
. ﯽﻣ ﯽﻓّﺮﻌﻣ فﺪﻫ ﮏﯾ ﮥﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ار ﺖﻌﯿﺒﻃ زا ﺪﯿﻠﻘﺗ كورﺎﺑ ،ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ار ضﺮﻓ ﯾﺬﭘﺎﻧﺮﯿﺛﺄﺗ و ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ ﯽﺘﻘﯿﻘﺣ ﺖﻌﯿﺒﻃ رد ﻪﮐ دراﺬﮔ
دﻮﺟو ﺮ ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار ﺮﻫﺎﻇ ﻪﮐ دراد ؛ﺪﻫد
ﻪﺸﯾﺪﻧا ﻪﮐ يا
ﻪﻧاﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﯽﯾﺎﻤﻧزﺎﺑ ﺘﺸﯿﺑ ﺖّﻗد ﺎﺑ و ﺮﺘﻬﺑ ﺖﯿﻌﻗاو زا ﺪﯿﻠﻘﺗ ﻪﭼ ﺮﻫ شا
ﻪﻧادوﺎﺟ و ﺮﺗﺎﺒﯾز ،ﺪﻨﻫد مﺎﺠﻧا يﺮ ﯽﻣ ﺮﺗ
دﻮﺷ . ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا
د ار نﺎﻬﺟ كورﺎﺑ ﮏﺒﺳ ﯽﻣ ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد و ﺮﯿﯿﻐﺗ و ﺖﮐﺮﺣ لﺎﺣ ر
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﺑ ار ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد و ﺖﮐﺮﺣ ﻦﯾا ،ﺪﻨﯿﺑ لﺎﺣ رد ﯽﺸﯾﺎﻤﻧ زا ﻪﻨﺤﺻ ﮏﯾ
ﺮﺟا ﯽﻣرد ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﺑ ناواﺮﻓ ﺖّﻗد ﺎﺑ ،ا و دروآ
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺪﯾد ضﺮﻌﻣ رد ار نآ ﺪﻫد
.
ﻪﻨﺤﺻ ﺰﯿﻧ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا رﺎﻌﺷا رد ،ﺖﮐﺮﺣ لﺎﺣ رد نﺎﻬﺟ ﺶﯾﺎﻤﻧ زا ﯽﯾﺎﻫ ﯽﻣ هﺪﯾد
دﻮﺷ . ﯽﻣ يدﻮﺟﻮﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﺑ ار زور و ﺐﺷ رد ﻪﮐ ﺪﻨﯿﺑ
ﺎﻤﻧ ﮥﻨﺤﺻ ﻞﯾﻮﺤﺗ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ار نﺎﺴﻧا ،ﺶﯾ
ﯽﻣ ﯽﻣ ﺲﭘزﺎﺑ ﺮﮕﯾد رﺎﺑ و ﺪﻨﻫد ﺪﻧﺮﯿﮔ
.
سﺪﻨﺣ و ﯽﺴﻣ و ﺢﺒﺻ ﯽﻨَﻟواﺪَﺗ
ﺲﻣﻷا و ﺪﻐﻟاأ و مﻮﯿﻟأ ﯽﻠﻋ ﱠﺮﻣ و )
نﺎﻤﻫ : 350 (
ﻪﻨﺤﺻ رد وا و نﺎﻧز ﺮﮕﯾد يا
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﮔدﺮﺑ ﻢﮑﺣ رد نادﺮﻣ ﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﯿﺑ
ﯽﻣ ﺶﻘﻧ ياﺮﺟا ﻪﺑ نﺎﻬﺟ رد رﺎﺒﺟا ﺎ ﺪﻌﺑ و ﺪﻧزادﺮﭘ
مﺎﻤﺗا زا
ﺸﻘﻧ ﯽﻣ كﺮﺗ ار نﺎﻬﺟ نﺎﺸ ﯽﻣ ﺶﯿﭘ گﺮﻣ يﻮﺳ ﻪﺑ و ﺪﻨﯾﻮﮔ
ﺪﻧور .
ﺪﯿﺒﻋ تاﺮﱠﮐَﺬﻤﻟأ ﮏﯿﻠﻤﻠﻟ
ءﺎﻣإ تﺎﻨﻣﺆﻤﻟا كاﺬَﮐ و
) نﺎﻤﻫ : 70 (
) دﺮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ نﺎﺳ ﻪﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﯽﻣ هدﺮﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ وا ياﺮﺑ نﺎﻧز و نا
ﺪﻨﺷﺎﺑ (.
2 - 6.
ﺖﺻﺮﻓ مﺎﻨﺘﻏا
نﺎﻤﻫ رد نﺎﻬﺟ ،ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ ﻮﺑا ﺮﻈﻧ
ﺖﺻﺮﻓ و هﺎﺗﻮﮐزور ﺪﻨﭼ ﻦﯿﻤﻫ ءﻼﻌﻟا نآ زا و ﺪﻧاﺪﺑ ﻢﻨﺘﻐﻣ ار نآ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا كﺪﻧا يﺎﻫ
ﺪﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺖﺻﺮﻓ مﺎﻨﺘﻏا ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻤﻧ شﻮﻧ و ﺶﯿﻋ و ﯽﻧارﺬﮕﺷﻮﺧ رد ار
ﺪﻨﯿﺑ . ﻦﯾا ار ﯽﮔﺪﻧز ﮥﻔﺴﻠﻓ وا نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾرد ﻪﻧﻮﮔ
دزادﺮﭙﺑ تدﺎﺒﻋ ﻪﺑ هﺎﺗﻮﮐ نﺎﻣز هزور ﺪﻨﭼ ﻦﯾا رد ﺪﯾﺎﺑ دﺮﺑ نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺑ هﺎﻨﮔ زا يرود رد ار ﯽﮔﺪﻧز و
.
ﺖﻓﺎﯾرد ار عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ناﻮﺗ ﯽﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﮔﺪﻧز رد كﺪﻧا ﯽﻬﺟﻮﺗ ﺎﺑ .
ﻪﺷﻮﮔ و تدﺎﺒﻋ رد ار ﺶﯾﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز وا ﺪﻧارﺬﮔ ﯽﻨﯿﺸﻧ
. و رازآ
ﺨﺑﺎﻧ ﯽﻫﺎﻨﮔ ار راﺪﻧﺎﺟ تادﻮﺟﻮﻣ و ناﺮﮕﯾد ﻪﺑ ﺖﯾذا ﯽﻣ ﯽﻧدﻮﺸ
ﯽﻣ يرود نآ زا و ﻪﺘﺴﻧاد دﻮﻤﻧ
.
2 - 7 . ﻨﮑﺷ رﺎﺠﻨﻫ ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ نﺎﯿﺼﻋ و ﯽ
رﺎﺠﻨﻫ
ّﺨﺸﻣ زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ يﺮﻫﺎﻇ ﯽﻨﮑﺷ ﻪﺼ
ﺎﺑ يﺎﻫ ﺖﺳا كورﺎﺑ ﮏﺒﺳ زر .
ﯽﻨﮑﺷرﺎﺠﻨﻫ ﻦﯾا نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ رد ﺎﻫ
ﻣ ﻦﯾا يﺎﻫ رد ﺐﺘﮑ
هرود ﺮﮕﯾد رﺎﺛآ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺖﺳا نﺎﯾﺎﻤﻧ ﯽﻨﺷور ﻪﺑ ،ﺎﻫ
.
ﯽﻨﮑﺷرﺎﺠﻨﻫ ﺘﺸﯿﺑ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا يﺎﻫ
ﻢﻬﻣ ﻦﮑﻟ ؛ﺖﺳا نﻮﻤﻀﻣ و مﻮﻬﻔﻣ رد ﺮ ﻦﺨﺳ ﺮﻫﺎﻇ رد وا ﯽﻨﮑﺷرﺎﺠﻨﻫ ﻦﯾﺮﺗ
زا ناواﺮﻓ ةدﺎﻔﺘﺳا ﺪﯾﺎﺑ ار
ﻪﯾارآ دﺮﮐ نﺎﯿﺑ مﺰﻠﯾﻼﻣ موﺰﻟ ﺖﻌﻨﺻ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﻌﺷ ناﻮﯾد ﮏﯾ ندوﺮﺳ و وا نﺎﻣز ﯽﺑدا رﺎﺛآ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻊﯾﺪﺑ يﺎﻫ .
ار ﺖﻌﻨﺻ ﻦﯾا
ءﻼﻌﻟاﻮﺑا زا ﻞﺒﻗ
» ﺖﺳا هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﯿَﺜُﮐ رﺎﺑ ﻦﯿﻟوا ياﺮﺑ بﺮﻏ ﺮﻌﺷ ﺦﯾرﺎﺗ رد .
« ) ﻤﻫ نﺎ : 75 ( ﺎﺑ ﻞﻣﺎﮐ ناﻮﯾد ﮏﯾ ندوﺮﺳ ب ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻟو
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺖﺒﺛ دﻮﺧ مﺎﻧ ﻪﺑ ار ﯽﻌﯾﺪﺑ ّﻦﻓ ﻦﯾا ،نآ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﺑ ناواﺮﻓ ﺪﯿﮐﺄﺗ و مﺰﻠﯾﻻﺎﻣ موﺰﻟ مﺎﻧ .
ا ﺮﻈﻧ زا نآ رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﻪﮐ يﺮﺼﻋ ،ﯽﺑد
ﯽﻣ ﻮﻧ و ناﺮﻋﺎﺷ ،ﺖﺳا ﻪﺘﺴﯾز هدﺎﺳ ﻪﺑ بﺮﻋ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾ
هدﺎﺳ و ﯽﯾﻮﮔ ﻪﺘﺷاد ﺖﺒﻏر ﯽﺴﯾﻮﻧ
ﺮﻨﻫ و ﺪﻧا ﯽﻌﯾﺪﺑ يﺎﻫ ﻪﺑ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ةدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺳا دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ﺮﺑاﺮﺑ رد وا ﺮﮔ نﺎﯿﺼﻋ حور زا نﺎﺸﻧ يا .
ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻞﻀﻓ زاﺮﺑا ﻪﺑ ﯽﻣﻮﺠﻧ تﺎﺣﻼﻄﺻا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ،ﺮﯾز تﺎﯿﺑا رد .
ﺚﱠﻨﻟاو رﺎّﻨﻟأ و ﺲﻤﱠﺸﻟأو ﺎﯾَﺮﱡﺜﻟأ و
ءﺎﻤﺴﻟاو ﯽﺤﱡﻀﻟاو ضرﻷاو ُةر
ُلﻮﻬﺟ ﱠﻦﻬَﻟﻮﺣ بﻻﺮُﻄﺳُا
ِبﻻﺮُﻄﺳُﺎِﺑ ﺎﯾﺪﻫ ﻮﺟﺮﯾ ﻮﻬَﻓ
) نﺎﻤﻫ : 70 (
) ﺮﭘ نﺎﮔرﺎﺘﺳ و ﺶﺗآ و ﺪﯿﺷرﻮﺧ و ﻦﯾوﺮﭘ ﮥﺷﻮﺧ و نﺎﻤﺳآ و زور و ﻦﯿﻣز و هﺪﻨﮐا
.
ﻂﺧ ﺪﻨﮑﯿﻣ ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار بﻻﺮﻄﺳا ﻪﺑ ار وا ﻪﮐ ﺪﯿﻣا ﻦﯾا ﻪﺑ ددﺮﮔ ﯽﻣ نآ دﺮﮔ ﺮﺑ نادﺎﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ (.
تﺎﯿﺑا رد ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺖﯾﺎﻋر كﺮﺘﺸﻣ يور فﺮﺣ ود ندروآ رد ار مﺰﻠﯾﻻ ﺎﻣ موﺰﻟ ﺖﻌﻨﺻ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ،ﺮﯾز .
ًاﺮِﺒﺠﻣ َﺮﺋﺎﺒَﮑﻟا َﻞﻌَﻓ ﻦﻣ َنﺎﮐ نإ
ُﻞﻌﻔﯾ ﺎﻣ ﯽﻠﻋ ﻢﻠُﻇ ﻪﺑﺎﻘﻌَﻓ
ﻢﻟﺎﻋ ُندﺎﻌﻤﻟا َﻖَﻠَﺧ ُﷲا و اﺪﺤﻟا ﱠنإ
ُﻞﻌﺠَﺗ ﺎﻬﻨﻣ ﺾﯿﺒﻟا د
) نﺎﻤﻫ : 73 (
٧
) ﺖﺳا ﻢﺘﺳ وا ياﺰﺟ و بﺎﻘﻋ ﺲﭘ ﺖﺳا رﻮﺒﺠﻣ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ هﺎﻨﮔ ﻪﮐ ﯽﺴﮐ ﺮﮔا .
ﯽﻣ ار تاﺰﻠﻓ نﺪﻌﻣ ﻪﮐ ﺪﻧواﺪﺧ ﯽﻣ ﺮﯿﺸﻤﺷ ﻦﻫآ ﺎﺑ ﻪﮑﻨﯾا زا ،ﺪﯾﺮﻓآ
دﻮﺑ هﺎﮔآ ،ﺪﻧزﺎﺳ (.
ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ ﺎﺒﯾز ار دﻮﺧ نﺪﺷ ﺮﯿﭘ ﻪﯿﺒﺸﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﯾز ﺖﯿﺑ رد .
يدﺮﺑ َنﺎﮐ و بﺎﺒّﺸﻟأ ﺖَﻘَﻠﺧأ و
ﺖَﻗِرﺎﻓ و ﯽﻨﺘﺣ َنﺎﮐ و مﺎﺴﺤﻟا )
نﺎﻤﻫ : 328 (
) مدﺮﮐ عادو ،دﻮﺑ ﻦﻣ هاﺮﻤﻫ و ﺲﻧﻮﻣ ﻪﮐ يﺮﯿﺸﻤﺷ ﺎﺑ و مدﺮﮐ ﻪﻨﻬﮐ ار ﯽﻧاﻮﺟ ﮥﻣﺎﺟ (.
2 - 8 . ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ و مﺎﻬﺑا
ﻪﺼّﺨﺸﻣ زا كورﺎﺑ ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ نﺎﺑز رد مﺎﻬﯾا و مﺎﻬﺑا ﮏﺒﺳ ﻦﯾا ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ هدﺮﻤﺷﺮﺑ دﻮﺷ
. ﻃ و نﺎﻬﺟ رد ﻪﺸﯾﺪﻧا ﺎﺑ نﺎﻧآ فاﺮﻃا ﺖﻌﯿﺒ
و ﮏﺷ رﺎﭼد ﯽﻣ ﯽﻤﮔردﺮﺳ
ﺪﻧﻮﺷ . ﻦﯾا ار نﺎﻬﺟ مﺎﻬﺑا ﻦﯾا ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﻪﻧﻮﮔ
دراد :
ﻢُﮑﺑﺎﺟأ ﯽﻨﺘﯿﻋﺄﻓ ﯽﻧﻮﻤُﺘﻟﺄﺳ أ ﯽﻋدأ ﻦﻣ
ﺎﺑﺬَﮐ ﺪَﻘَﻓ ٍراد ﻪﱠﻧ
) نﺎﻤﻫ : 345 (
) ﻦﻣ زا ) نﺎﻬﺟ درﻮﻣ رد (
مدﻮﺑ ناﻮﺗﺎﻧ باﻮﺟ زا ﺪﻧﺪﯿﺳﺮﭘ .
ﯽﻣ ار ﺖﻘﯿﻘﺣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﺎﻋدا ﺲﮐ ﺮﻫ ﯽﯾﻮﮕﻏورد ،ﺪﻧاد
ﺖﺴﯿﻧ ﺶﯿﺑ (.
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻣ نﺎﻬﺟ رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﻪﮐ ﯽﻣﺎﻬﺑا
ﻘﺣ و ﺪﻨﯿﺑ ﻪﺸﯾﺪﻧا ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﯿﺑ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ ﻖﯾﺎ
،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد نآ ﻪﺑ دﻮﺧ فرژ يﺎﻫ
ار ﻦﺨﺳ نﺎﯿﺑ رد مﺎﻬﺑا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ ﯽﻘﯾﺎﻘﺣ نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ شور ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ
ﻧاد ﯽﻣ رازآ ار وا نورد ﻪﮐ ﺪ ﯽﻣ شدرد ﺮﺑ زور ﺮﻫ و ﺪﻫد
ﺪﯾاﺰﻓا .
ﻧ ﺪَﻗ ًاﺮﻫﺎﻇ ِﺮﺷﺎﻌﻤﻟا ﯽﻓ ًاﺮﯿَﺧ َلﺎ
تﺎﺑ ﻦﻣ
ًاءﻮﺒﺨﻣ ﻪﻧﺎﺴﻟ ﺖﺤَﺗ )
نﺎﻤﻫ : 343 (
) ﯽﻣ ﯽﺘﺨﺒﺷﻮﺧ ﻪﺑ ﯽﺴﮐ مدﺮﻣ نﺎﯿﻣ رد ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻬﻨﭘ ﺶﻧﺎﺑز ﺮﯾز رد ﻪﮐ ﺪﺳر
(.
ﻢِﻬِﺑ ﯽﺘَﻓِﺮﻌﻣ ِﻖﻠَﺨﻟا ﯽﻓ ﯽﻧﺪﻫز و ﯽﻤﻠﻋ و
ءﺎﺒﻫ َﻦﯿﻤَﻟﺎﻌﻟا ِنﺄﺑ )
نﺎﻤﻫ : 341 (
) ﻪﺷﻮﮔ ﻪﺑ ﻖﻠﺧ نﺎﯿﻣ رد اﺮﻣ ،ﺖﺳا ﯽﻧﺪﺷدﻮﺑﺎﻧ و هدﻮﻬﯿﺑ نﺎﻬﺟ ﻪﮐ ﻦﯾا زا ﯽﻫﺎﮔآ و مدﺮﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ هرﺎﻨﮐ و ﯽﻨﯿﺸﻧ
ﺖﺷاداو نﺎﻧآ زا يﺮﯿﮔ (.
2 - 9.
ﺦﺳﺎﻨﺗ
ﺮﮕﯾد نﺎﺴﻧا ﺎﯾ دﻮﺟﻮﻣ نﺪﺑ رد نﺎﺴﻧا حور لﻮﻠﺣ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ حﻼﻄﺻا رد ﺦﺳﺎﻨﺗ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﯾا ﺮﺑ دﻮﺧ رﺎﺛآ دﺎﺠﯾا رد كورﺎﺑ ﮏﺒﺳ
ﺮﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯿﻘﻋ و هﺪﻧز يﺮﻨﻫ ﺮﺛا
ﺖﺳا حور ياراد .
ﯽﻣ ﻦﺨﺳ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺎﺑ ﺑ و ﺪﯾﻮﮔ
ﯽﻣ دﻮﺧ رد ﻪﺘﻔﻬﻧ ﻢﻬﻣ تﺎﮑﻧ نﺎﯿﺑ ﻪ دزادﺮﭘ
. ﻦﯾا
دراد نﺎﯾﺮﺟ ﺮﺛا نآ رد ،ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﺠﯾا وا ياﺮﺑ يﺮﻨﻫ ﺮﺛا ﻪﮐ ﯽﺴﮐ ﺎﯾ و ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ حور زا ﯽﺘﻤﺴﻗ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ .
ناﺮﻋﺎﺷ ﺖﻌﻨﺻ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﯽﻌﯾﺪﺑ يﺎﻫ
ﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﯽﻣرد ﺶﯾﺎﻤﻧ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﺒﯾز ﻪﺑ ار ﺦﺳﺎﻨ ﺪﻧروآ
. ﯽﻣﺎﻈﻧ و مﺎﯿﺧ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
ﺧ و هﺰﺒﺳ زا نﺎﺷرﺎﺛآ رد ﺎﻫرﺎﺑ ،ﯽﻧﺎﻗﺎ ﯽﻣ ﺖﺒﺤﺻ ﯽﯾﺎﻫ
ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ هﺪﯿﯾور ﻦﯿﺸﯿﭘ نﺎﮔدﺮﻣ نﺪﺑ كﺎﺧ زا
نﺎﻧآ كﺎﺧ ﺎﺑ ﻪﮐ يراﺰﺑا ﺎﯾ و ﺪﻧا
ﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ هﺪ ﺪﻧا . ﺗ عﻮﻧ زا ،ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ نآ ﻪﺑ ناﺪﻨﻣﺮﻨﻫ ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﺨﺳﺎﻨﺗ ﻊﻗاورد ﺢﻠﻄﺼﻣ ﺦﺳﺎﻨ
) ﺣ ﺮﮕﯾد يدﻮﺟﻮﻣ نﺪﺑ رد حور لﻮﻠ (
ﯽﻤﻧ -
ﺪﺷﺎﺑ . نﺎﻧآ دﻮﺟو ،نﺎﮕﺘﺷﺬﮔ زا هﺪﻧﺎﻣﺎﺟ ﻪﺑ راﺰﺑا نﺪﯾد ﺎﺑ نﺎﻧآ ﻪﮑﻠﺑ ﯽﻣ رﻮﺼﺗ راﺰﺑا و تادﻮﺟﻮﻣ رد ار
و ﺪﻨﻨﮐ و دﻮﺧ تﺮﺒﻋ ﮥﯾﺎﻣ ار نآ
ﯽﻣ ناﺮﮕﯾد ﺪﻨﻧاد
.
ﯽﻫﺎﮕﻧ ﺎﺑ نﺎﮔرﺰﺑ ﻦﯾا ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺰﯿﻧ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﻣ ﺖﻌﯿﺒﻃ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺰﯿﻣآ تﺮﺒﻋ
ﯽ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﯾﺮﮕﻧ .
دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ ،ﺦﯾرﺎﺗ لﻮﻃ رد ﯽﺧﺮﺑ ﺪﻨﭼﺮﻫ
ﻠﻣ ار ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ،ﺮﯾز ﺖﯿﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺗﺎﯿﺑا ﻪﺑ هدﺮﮐ ﯽﻓّﺮﻌﻣ ﺦﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ و ﺪﺤ
ﺪﻧا .
ﺎﻬﯿﻓ ُﺮﺒﺣأ َنﺎﻨﺠﻟا روزأ و
ِلﻮﻃ ﺪﻌﺑ
ِسﺎﻣرﻷا ﯽﻓ دﻮﻤﻬﻟا )
نﺎﻤﻫ : 397 (
) ﯽﻣ ﺎﻬﻧآ ﯽﺗﺪﻣ ﻪﮑﻨﯾا زا ﺲﭘ ﺪﻧراﺪﻨﭘ رد ﯽﻧﻻﻮﻃ
ﯽﻣ هدﺮﺑ ﺖﺸﻬﺑ ﻪﺑ ﺲﭘ ،ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ رﻮﮔ ﺪﻧﻮﺷ
(.
دﻮﺷ ﯽﻣ ﻦﺷور ،ﺖﺳا هﺪﯾزرو ﯽﻣ ﺪﯿﮐﺄﺗ ﺎﻫ نآ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ رد و ﻪﺘﺷاد مﻼﺳا ﻦﯾد زا ﻪﮐ يﺪﯾﺎﻘﻋ و وا ﯽﮔﺪﻧز ةﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﯽﺘّﻗد كﺪﻧا ﺎﺑ ﺎﻣا ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ يا هﺪﯿﻘﻋ ﺦﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ وا ﻪﮐ .
» ر ﯽﺘﺴﯿﻧ و ﺪﻧاد ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﺞﻧر زا ﺶﯾﺎﺳآ ار گﺮﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺪﻧاد ﯽﻣ ﺮﺗﺮﺑ دﻮﺟو ﺖﻤﻌﻧ زا ا
. «
) نﺎﻤﻫ : 241 ( ﯽﻤﻧ يدﺮﻓ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﻗﻼﻋ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نﺎﻬﺟ ﻪﺑ هرﺎﺑود ﺖﺸﮔزﺎﺑ و ﺦﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ يا .
ﻮﺧ زا ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺮﮔا ﺮﯿﺷ و ﺖﺷﻮﮔ ندر
ﯽﻣ يراددﻮﺧ ﻞﺴﻋ و رازآ مﺪﻋ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ ﺦﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ وا دﺎﻘﺘﻋا ﺮﺑ ﻞﯿﻟد هدﻮﻤﻧ
و ﻞﻤﻋ ﻦﯾا ﻪﺑ ار وا ناراﺪﻧﺎﺟ ﯽﻣا
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد .
ﺖﺳا هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﺢﯾﺮﺻ و ﻦﺷور ار ﺦﺳﺎﻨﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دﻮﺧ دﺎﻘﺘﻋا ﺮﯾز تﺎﯿﺑا رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا .
َنﻮﻟﻮﻘﯾ :
ﻪﺣور ُﻞَﻘﻨﯾ ﻢﺴِﺠﻟا ﱠنإ
ِﻞﻘﱠﻨﻟا ﺎﻬﺑَﺬﻬﯾ ﯽّﺘﺣ هِﺮﯿَﻏ ﯽﻟأ
ًﮥﱠﻠَﺿ ﮏَﻧوﺮﺒﺨﯾ ﺎﻣ َﻦﻠﺒﻘَﺗ ﻼَﻓ
كﻮﺗأ ﺎﻣ ﺪﯾَﺆﯾ ﻢَﻟ اذإ
ِﻞﻘﻌﻟا ﻪﺑ
ﺎﻤﺳ نأ و ِﻞﯿﺨﱠﻨﻟﺎﮐ مﻮﺴﺟ ﺲﯿَﻟ و
ﺎّﻟإ عﺮَﻔﻟا ﺎﻬِﺑ
ِﻞَﻘﺒﻟا ﺖﺒَﻧ ﺎﻤُﻠَﺜﻣ )
نﺎﻤﻫ : 398 (
) ﯽﻣ ﺪﻨﯾﻮﮔ : ﯽﻣ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺮﮕﯾد ﯽﻤﺴﺟ ﻪﺑ ار ﺶﺣور ،ﻢﺴﺟ ﺑﺎﺟ ﻦﯾا ﺎﺗ ﺪﻨﮐ
ﻪ ﯽﯾﺎﺟ ﺪﻨﮐ كﺎﭘ ار وا ﺎﻫ (
٨
) ﻮﺗ نآ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﻮﺗ ،ﺖﻓﺮﯾﺬﭙﻧ ار نﺎﻧآ ةﺪﻨﻨﮐ هاﺮﻤﮔ ﻦﺨﺳ ﻞﻘﻋ ﺮﮔا ﻦﮑﻣ ﻪﺟ
(.
) ﻦﺗ ﻪﺧﺎﺷ ﺲﭙﺳ و ﺪﻧﻮﺷ ﮏﺸﺧ و ﺪﻨﻨﮐ ﺪﺷر ،ﺪﻨﻧﺎﻤﺑ ﯽﺗﺪﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﻞﺨﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻫ دﻮﺷ نآ ﻦﯿﺸﻧﺎﺟ ﺮﮕﯾد يا
(.
2 - 10 . ﺲﮐودارﺎﭘ
ﺖﺳا ﻊﯾﺪﺑ ﻢﻠﻋ رد ﻦﺨﺳ يزﺎﺳﺎﺒﯾز ﻊﯾﺎﻨﺻ زا ﯽﮑﯾ ﺎﻤﻧ ﺾﻗﺎﻨﺘﻣ ﺎﯾ ﺲﮐودارﺎﭘ .
كورﺎﺑ يﺎﻫﺮﻨﻫ ﺮﮕﯾد ياﺰﺟا رد )
،يزﺎﺳ هﺮﮑﯿﭘ
و يرﺎﻤﻌﻣ ...
( ﺾﻗﺎﻨﺗ ﻦﯾا ﺰﯿﻧ ﺖﺳاﺪﯿﭘ
. ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ار كورﺎﺑ ،ﺮﻨﻫ يﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﮐ يا
» ﺖﯿﻌﺑﺎﺗ رد اﺰﺟا ﯽﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﻖﯾﺮﻃ زا لدﺎﻌﺗ
ﻞﮐ زا « ) ،زﺎﺒﮐﺎﭘ 1383 : 66 ( هدﺮﮐ ﯽﻓّﺮﻌﻣ ﺪﻧا
. ﻮﮔ ﻪﺑ ،ﺾﻗﺎﻨﺘﻣ هﺎﮔ و اّﺰﺠﻣ ﯽﯾاﺰﺟا ﻪﮐ ﺖﺳا يﺮﻨﻫ كورﺎﺑ ،ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻦﯾا سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻧ
رد يا
و هزﺎﺗ مﻮﻬﻔﻣ ﮏﯾ ياراد ﻪﮐﺪﻧﺮﯿﮕﺑ راﺮﻗ ﻢﻫ رﺎﻨﮐ ﺪﻧﻮﺷ ﺎﺒﯾز
.
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ار نآ ،ﺎﯿﻧد ﻒﯾﺮﻌﺗ رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﻣ تﺎﻀﻗﺎﻨﺘﻣ زا يا
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻢﻫ رﺎﻨﻣ رد ﻞﮐ ﮏﯾ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻧاد ﺪﻧا
.
بإ و ٌﺮﺴﯾ و ماﺪﻋإ ُﺮﻫﺪﻟاو
و مار
ٌﻞﯿَﻟ و رﺎﻬَﻧ و ﺺﻘَﻧ )
،خوّﺮﻓ 1381 : 330 (
) زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ رﺎﮔزور :
يزوﺮﯿﭘ ،ﺶﯾﺎﺳآ و ﯽﺘﺳﺪﮕﻨﺗ زورو ﺐﺷ و ﺖﺴﮑﺷ و
(.
ﯽﺒَﺘﺠَﺘَﻓ ِمﺎﻨﻤﻟا ﯽﻓ ﯽﮑﺒﺗ ﻦﯿﻌﻟﺎﻓ
َﺗ و ًﺎﺣﺮَﻓ ﺮﺒﻌَﺘَﻓ دﺎﻗّﺮﻟا ﯽﻓ ﮏﺤﻀ )
نﺎﻤﻫ : 344 (
) ﻪﯾﺮﮔ نﺪﯾد ﯽﻣ دﺎﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﮥﻧﺎﺸﻧ باﻮﺧ رد
ﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﯿﺒﻌﺗ هوﺪﻧا ﻪﺑ هﺪﻨﺧ نﺪﯾد و ي دﻮﺷ
(.
2 - 11 . نﺎﺴﻧا ﺶﻧاد دﻮﺒﻧ ﻞﻣﺎﮐ
ﯽﺑ و ﻞﻣﺎﮐ ار يﺮﺸﺑ ﻢﻠﻋ كورﺎﺑ ﯽﻤﻧ ﺺﻘﻧ
د ﺮﻫ رد و ﺪﻧاد ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﮏﺷ و ﻪﻬﺒﺷ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﺟ ﯽﺸﻧا
ﺪﻨﯿﺑ . اﻮﺑا ﻪﮐ ﺎﻋدا ﻦﯾا ﺰﯿﻧ ءﻼﻌﻟ
ﯽﻣ نﺎﺴﻧا ﻧاد ﺖﯾﺎﻬﻧ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﯽﻣ در ار ﺪﺑﺎﯾ ﺖﺳد ﺖﻘﯿﻘﺣ ﻪﻨﮐ و ﺶ ﯽﻤﻧ ار نآ و ﺪﻨﮐ
دﺮﯾﺬﭘ . ﯽﺑ ار دﻮﺧ ﺶﻧاد ﺺﻘﻧ وا و سﺮﺗ ﭻﯿﻫ
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ يﺪﯾدﺮﺗ ﺪﻨﮐ
.
ﯽﻤﻬَﻓ ﯽﻋدأ و ِﻞﻬﺠﻟﺎﺑ ترَﺮﻗأ
،مﻮَﻗ و يﺮﻣﺄَﻓ
ﺐﺠﻋ ﻢﻫُﺮﻣأ
) نﺎﻤﻫ : 343 (
) ﯽﻣ راﺮﻗا دﻮﺧ ﯽﻧادﺎﻧ ﻪﺑ ﻦﻣ ﯽﻫوﺮﮔ و ﻢﻨﮐ
ﻦﻣ ﺶﻧاد ﻪﺑ !
نآ و مدﻮﺧ رﺎﮐ زا ﻦﻣ ﻢﺘﺴﻫ تﺮﯿﺣ رد ﺎﻫ
.(
ٌﻞﻬﺟ ﱡﻦَﻈﻟاو ،ﯽﺘَﻔﻟا يرﺪﯾ ﺎﻣ و
ﻀﻗأ و
تﺎﺒﯿﻐﻣ ﮏﯿﻠﻤﻟا َﮥﯿ )
نﺎﻤﻫ : 345 (
) ﯽﻤﻧ ﺖﻘﯿﻘﺣ زا يﺰﯿﭼ نﺎﺴﻧا ندﺮﺑ نﺎﻤﮔ و ﺪﻧاد
ﺖﺳا ﻞﻬﺟ ﮥﻧﺎﺸﻧ .
ﺖﺳا ﯽﺒﯿﻏ رﻮﻣا وﺰﺟ ﺪﻧواﺪﺧ ﻢﻠﻋ (.
ﺎﯾاﺮﺒﻟا ﯽَﻠﻋ َﻦﺴِﺒَﺘﻠﯾ رﻮﻣا
ﱠنﺄَﮐ
ٌلﺎﻘﻋ ﯽﻓ ﺎﻬﻨﻣ َﻞﻘﻌﻟا )
نﺎﻤﻫ : 352 (
) ﻮﻣا نﺎﺴﻧا ﺮﺑ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ﯽﻣﻮﻠﻋ و ر ﺖﺳا هﺪﯿﺷﻮﭘ ﺎﻫ
. ﺖﺳا ﺪﻨﺑ رد مﻮﻠﻋ نآ يﻮﺳ ﻪﺑ ﻦﺘﻓر ياﺮﺑ ﻞﻘﻋ يﺎﭘ ﺎﯾﻮﮔ (.
2 - 12 . يزﺎﯿﻧ ﯽﺑ و يدازآ
ﺎﺑ ﺑ ﺐﺘﮑﻣ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﻟﻮﺻا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻣ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ،ﺪﺷ نﺎﯿﺑ كورﺎ
ﯽﺑ مﻼﻋا و يدازآ ﯽﭘ رد كورﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يزﺎﯿﻧ
ﺖﺳا داﺮﻓا و ﺐﺗﺎﮑﻣ ﺮﮕﯾد .
ﮥﻤﻫ زا ار دﻮﺧ و ﺖﺳا هدازآ ًﻼﻣﺎﮐ ﯽﻧﺎﺴﻧا وا ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﯾد ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﮔﺪﻧز رد نﺎﺴﻧا
ﯽﻣ زﺎﯿﻧ ﯽﺑ ﺎﻫ ﺪﻧاد
. ﯽﻤﻧ يرﺎﯾ ﯽﺴﮐ زا وا و ﺪﺒﻠﻃ
ﭘ و ﻪﻠﺻ ﯽﭘ رد ﯽﻤﻧ شرﺎﺛآ و رﺎﻌﺷا ﺮﺑاﺮﺑ رد شادﺎ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﺑ نﺪﺷ ﮏﯾدﺰﻧ ﯽﻣ دﻮﺧ هوﺪﻧا ﺐﺒﺳ ار ﻪﻣﺎﻋ مدﺮﻣ
و يرود رد و ﺪﻧاد يزﺎﯿﻧ ﯽﺑ
ﯽﻣ يدﺎﺷ و ﯽﺷﻮﺧ نﺎﻧآ زا ﺪﺑﺎﯾ
.
ﻢُﮑﻨﻋ ﺪﻋﺎﺒﱠﺘﻟا ﯽﻓ ﯽﻠﺜﻣ ُةرﺎﻬَﻃ
ﺮُﻗ و ﯽﺳﺎﻧدأ و ﯽﻣﻮﻤﻫ ﯽﻨﺠﯾ ﻢُﮑﺑ )
نﺎﻤﻫ : 387 (
) ﮐ رد ﻦﻣ ﯽﮐﺎﭘ هرﺎﻨ
ﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﮑﯾدﺰﻧ و ﺖﺳﺎﻤﺷ زا يﺮﯿﮔ ﯽﻣ هوﺪﻧا و ﻢﻏ ﻪﺑ ﻦﻣ ﯽﮑﯾدﺰﻧ ﺐﺒﺳ
دﻮﺷ (.
ﯽﻨَﺘﯿَﻠﻓ اﺬﻫ ﱢﻞُﮐ ﻦﻣ يﺪﯾ ﺖﺤﺴﻣ
ﺢﺋﺎﺴﻤﻟا ﺐﯿَﺷ َﻞﺒَﻗ ﯽﻧﺄﺸﻟ ﺖﻬﺑأ )
نﺎﻤﻫ : 389 (
) ﻦﯾا مﺎﻤﺗ زا ﺎﻫ
) ﺎﻫاﺬﻏ ( ﻢﺘﺴﺷ ﺖﺳد .
ﺒﻗ ار عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا شﺎﮐ ﯽﻣ ﻢﯾﺎﻫﻮﻣ نﺪﺷ ﺪﯿﻔﺳ زا ﻞ
ﻢﺘﺴﻧاد (.
ِﮥﱠﻀَﻔِﺑ ﺪَﺷأ ﺎّﻟأ ﯽﺒﻫﺬﻣ ﻦﻣ
و ﯽﺣﺪَﻗ
ِجﻮﻌﻣ ِبﺮُﺸﻟ ﯽﻐﺻأ ﻻ
) نﺎﻤﻫ (
) مرﻮﺨﻧ بآ جﺎﻋ حﺪﻗ زا و مﺪﻨﺒﻧ لد هﺮﻘﻧ فﺮﻇ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﻦﻣ ﺪﯾﺎﻘﻋ زا (.
3 . ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
ﻣ كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ ﻞﻘﻋ ،ﯽﮔدﺎﺳ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺒﺘﮑ
ﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ يﺪﻨﻣ نﻮﻧﺎﻗ و ﯽﯾاﺮﮔ .
رد ﺐﺘﮑﻣ ﻦﯾا دﺎﺠﯾا ﻢﻫدﺰﻧﺎﺷ نﺮﻗ ﺮﺧاوا
دراﺬﮕﺑ ﺶﯾﺎﻤﻧ ﻪﺑ ار ﺪﻨﻣﺮﻨﻫ نﺎﯿﺼﻋ ﺎﺗ ﺪﺷ .
٩
يﺮﺠﻫ ﻢﺠﻨﭘ و مرﺎﻬﭼ نﺮﻗ بﺮﻋ ةﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﺮﻋﺎﺷ يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﻪﻔﺴﻠﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا
ﻪﺑ مزﻻ ﺪﻨﭼﺮﻫ دراد كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ يا
ﻪﺸﯾﺪﻧا ياراد گرﺰﺑ ةﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و فﻮﺴﻠﯿﻓ ،ﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ و ﻖﯿﻤﻋ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ را ﯽﻤﻧ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ نآ ناﻮﺗ
رد ار ﺎﻫ
هداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ وا رﺎﻌﺷا رد ار كورﺎﺑ ﮏﺒﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ لﻮﺻا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ؛دﻮﻤﻧ دوﺪﺤﻣ صﺎﺧ ﮏﺒﺳ ﺎﯾ ﺐﺘﮑﻣ ﮏﯾ بﻮﭼرﺎﭼ ﺖﺳا . ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ
ّﺨﺸﻣ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺ
: هدازآ يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﻮﺧ ﺮﺼﻋ ﻂﻠﻏ تاﺮّﮑﻔﺗ و هﺎﺒﺘﺷا ﺪﯾﺎﻘﻋ ﺪﺿﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا يا
ﯽﻣ د درﻮﺷ
ﯽﻣ دﺎﻘﺘﻧا دﺎﺑ ﻪﺑ ار ﺖﺳردﺎﻧ ﺪﯾﺎﻘﻋ ﯽﻣﺎﻤﺗ و دﺮﯿﮔ
. ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ و دراد دﻮﺧ ناﺮﺼﻋ ﻢﻫ نﺎﯿﻣ رد ﺢﯿﺤﺻ يﺮّﮑﻔﺗ دﺎﺠﯾا رد ﯽﻌﺳ وا
ﺪﯾادﺰﺑ دﻮﺧ نﺎﻣز نﺎﺴﻧا ﻦﻫذ زا ار نﺎﮕﺘﺷﺬﮔ تﺎﻫﺎﺒﺘﺷا .
ا ﻪﺼّﺨﺸﻣ و لﻮﺻا ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ءﻼﻌﻟاﻮﺑ دراد يرﺎﻌﺷا ﻪﻧﻮﻤﻧ كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ يﺎﻫ
. ﺶﯿﺑ ﻦﯾﺮﺗ ﺖﻤﺴﻗ ناﺪﺑ كورﺎﺑ ﺮﻈﻨﻣ زا ءﻼﻌﻟاﻮﺑا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﮕﺘﺷﺬﮔ ثاﺮﯿﻣ ﯽﻔﻧ و ﯽﻔﺴﻠﻓ ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ،مﺎﻬﺑا و گﺮﻣ ﮥﺸﯾﺪﻧا ،ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1.
ﺎّﻨﺣ ،يرﻮﺧﺎﻔﻟا .
) 1361 ﯽﺑﺮﻋ نﺎﺑز تﺎﯿﺑدا ﺦﯾرﺎﺗ .(
. ﯽﺘﯾآ ﺪﯿﻤﺤﻟاﺪﺒﻋ ﮥﻤﺟﺮﺗ .
ناﺮﻬﺗ . سﻮﺗ
2.
ﻼﯿﻟ ،يرﻻ ﯽﻨﯿﻣا .
ﷲا ﻞﻀﻓ ﺪﯿﺳ ،يردﺎﻗﺮﯿﻣ ).
رﺎﻬﺑ 1388 .(
» مﺎﯿﺧ و ﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺪﯾﺎﻘﻋ و رﺎﮑﻓا ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ
« . نﺎﺘﺳﻮﺑ ﮥّﻠﺠﻣ
بدا . زاﺮﯿﺷ هﺎﮕﺸﻧاد .
لوا ةرود . لوا ةرﺎﻤﺷ .
ﺺﺻ 15 - 33
3.
ﺮﺘﻟاو ،وﺮﻧوا ).
نﺎﺑآ و ﺮﻬﻣ 1378
(
» ﮏﯿﺳﻼﮐ ﮥﻨﺤﺻ :
كورﺎﺑ ﺮﺼﻋ زﺎﻏآ
« . يدﻮﻫﺮﻓ ﺪﯿﻌﺳ ﮥﻤﺟﺮﺗ ﺶﯾﺎﻤﻧ .
. ةرﺎﻤﺷ 20 و
21 . ﺺﺻ 74 - 82
4.
ﮏﯾاوﺮﺗ ،ﺮﻨﮐﺎﺑ .)
1373 .(
ﺦﯾرﺎﺗ نﺎﻬﺟ تﺎﯿﺑدا .
ﯽﯾﺎﺿر ﯽﻠﻌﺑﺮﻋ ﮥﻤﺟﺮﺗ .
ناﺮﻬﺗ . نازﺮﻓ ﺮﺸﻧ
5.
ﻦﯿﯾور ،زﺎﺒﮐﺎﭘ .)
1383 ﺮﻨﻫ فرﺎﻌﻤﻟا ةﺮﯾاد ( . .
مرﺎﻬﭼ پﺎﭼ .
ناﺮﻬﺗ . ﺮﺻﺎﻌﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ تارﺎﺸﺘﻧا
6.
دﻮﻌﺴﻣ ،يﺮﻔﻌﺟ .)
1378 .(
ﺎﭘورا رد ﻢﺴﯿﺘﻧﺎﻣر ﺮﯿﺳ .
ناﺮﻬﺗ . ﺰﮐﺮﻣ ﺮﺸﻧ
7.
ﺮﯿﻣﻻاﺪﺒﻋ ،يرﺎﻨﭼ ).
رﺎﻬﺑ 1387 .(
» و ﺪﻘﻧ ﻪﺸﯾﺪﻧا ﯽﺳرﺮﺑ يﺪﻌﺳ و يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟاﻮﺑا رﺎﺛآ رد كﺮﺘﺸﻣ ﺮﯿﺑﺎﻌﺗ و ﺎﻫ
« ﮥﻣﺎﻨﺸﻫوﮋﭘ .
ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ .
ةﺎﻤﺷ 57 . ص 47 - 68
8.
ﷲاﺪﺒﻋ ،ﯽﻠﻋﺮﯿﻣ ةداز ﻦﺴﺣ .
ﻼﯿﻟ ،ﯽﻧﺎﻣﺎﺷ ).
رﺎﻬﺑ 1391 .(
» يﺪﻨﻫ ﮏﺒﺳ ﺎﺑ كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ )
يدرﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ :
يﻮﻠﻫد لﺪﯿﺑ (
« . ﺶﻫوﮋﭘ ﮥﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز يﺎﻫ
. ﺳ ةرود مﻮ . ةرﺎﻤﺷ 1 . ص 51 - 66
9.
ﻪﻃ ،ﻦﯿﺴﺣ ).
دادﺮﻣ 1358 .(
» ﯽﮔدازآ و ﻞﻘﻋ روآ مﺎﯿﭘ :
يّﺮﻌﻣ ﻼﻌﻟاﻮﺑا
« . دازﺮﻓ ﻦﯿﺴﺤﻟاﺪﺒﻋ نادﺮﮔﺮﺑ نﺎﺑز و تﺎﯿﺑدا ﮥﯾﺮﺸﻧ .
.ﺎﻫ
ﻦﯿﮕﻧ . ةرﺎﻤﺷ 169 . ﺺﺻ 34 37–
10 . دوواد ،ﯽﺗﺎﺠﻧ و ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻧﺎﻗﺎﺧ .
ﺎﺿر ،ﻪﯾﻮﻠﺴﮐﺮﺗ يﺮﻔﻌﺟ ).
نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1389 .(
» نﺎﻬﺟ رد رﺎﯿﺘﺧا و ﺮﺒﺟ ﯽﺳرﺮﺑ و ﻆﻓﺎﺣ ﯽﻨﯿﺑ
يّﺮﻌﻣ
« ﯽﺳرﺎﻓ بدا و نﺎﺑز ﮥﻣﺎﻨﺸﻫوﮋﭘ . )
ﺎﯾﻮﮔ ﺮﻫﻮﮔ مرﺎﻬﭼ لﺎﺳ.(
. مود ةرﺎﻤﺷ .
ص 1 - 22
11 . ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻧﺎﻗﺎﺧ .
سﺎﺒﻋ ،ﯽﻬّﻠﻟاﺪﯾ ).
نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ 1388
.(
» كورﺎﺑ ﯽﺑدا ﮏﺒﺳ ﮥﻨﯿﯾآ رد يوﺎﻫز
« . ﯽﺑﺮﻋ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز ﮥّﻠﺠﻣ .
ةرﺎﻤﺷ 1 . ﺺﺻ 65 - 82
12 . ﻦﯾﺮﺴﻧ ،طﺎّﻄﺧ .
ﺎﺿﺮﯿﻠﻋ ،ﯽﻧﺎﻫﻮﺷ ).
ﺰﯿﯾﺎﭘ 1385 .(
» هﻮﻠﺟ مﺎﯿﺧ تﺎﯿﻋﺎﺑر رد كورﺎﺑ ﺐﺘﮑﻣ زا ﯽﯾﺎﻫ
« يﺎﻫ نﺎﺑز يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ .
ﯽﺟرﺎﺧ . ﻢﻫدزاود لﺎﺳ .
ةرﺎﻤﺷ 33 . ص 49 - 64
13 . داﻮﺟ ،يدﺎﻣاد .
قدﺎﺻ ،ﺪﻧو ﻪﻨﯿﯾآ ).
نﺎﺘﺴﻣز 1377 .(
» ﺮﻋﺎﺷ و ﻢﯿﮑﺣ ،يّﺮﻌﻤﻟاء ﻼﻌﻟاﻮﺑا ﯽﺑدا ﮏﺒﺳ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺮﺑ يﺪﻣآرد ﺶﯿﭘ
يﺮﺠﻫ مرﺎﻬﭼ نﺮﻗ
« . سرﺪﻣ . ةرﺎﻤﺷ 9 . ﺺﺻ 43 - 59
14 . ﺎﺿﺮﯿﻠﻋ ،ﻮﻟﺰﮔاﺮﻗ ﯽﺗوﺎﮐذ ) .
نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1375 .(
»
؟ﺖﺳا ﺪﺤﻠﻣ ﻼﻌﻟاﻮﺑا ﺎﯾآ
« ﺮﻌﺷ ﮥﯾﺮﺸﻧ . .
ةرﺎﻤﺷ 20 . ﺺﺻ 18 - 21
15 . يﺪﻬﻣ ،ﯽﻧﺎﻤﻠﺳ ).
نﺎﺘﺴﻣز 1388 .(
» ﻼﻌﻟاﻮﺑا و ﯽﯾﺎﻨﺳ ﯽﻧﺎﺣور ﺮﻔﺳ
« . ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز ﮥﻣﺎﻨﺸﻫوﮋﭘ .
لوا لﺎﺳ . ةرﺎﻤﺷ
مرﺎﻬﭼ . ﺺﺻ 69 86–
16 . ﺮﻤﻋ ،خوّﺮﻓ .)
1381 .(
اﻮﺑا ﯽﻔﺴﻠﻓ ﺪﯾﺎﻘﻋ يّﺮﻌﻣ ءﻼﻌﻟ
. ﻢﺟ ﻮﯾﺪﺧ ﻦﯿﺴﺣ ﮥﻤﺟﺮﺗ .
لوا پﺎﭼ . ناﺮﻬﺗ . هزوﺮﯿﻓ تارﺎﺸﺘﻧا
17 . ﻤﻨﻬﮐ ﻪﻟاژ ،ﯽﯾﻮ ) . نﺎﺘﺴﻣز 1382 .(
» هﻮﻠﺟ ﺪﯾﺪﺟ نﺎﻣر رد كورﺎﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷﺎﺒﯾز يﺎﻫ
« . ﮋﭘ ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ ﻪﻣﺎﻨﺸﻫو .
ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
ﯽﺘﺸﻬﺑ . هرﺎﻤﺷ 37 . ﺺﺻ 69 - 79
١٠
