و ﻲﻤﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﺳرﺮﺑ ﺶﻨﻛاو
ﺎﻫ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑ ي تﺎﺒﻛﺮﻣ ﺔﻳﺎﭘ ود
ﺶﻨﺗ ﻪﺑ
نورد يرﻮﺷ ﻪﺸﻴﺷ
يا
ﻲﺒﻴﺒﺣ زﺮﺒﻳﺮﻓ
* ،1
يﺮﻴﻣا ﻞﻴﻋﺎﻤﺳاﺪﻤﺤﻣ
2
1 . نﺎﺠﻧز هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﻛ ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد
2 . د ،ﻲﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد نﺎﺠﻧز هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﻛ ةﺪﻜﺸﻧا
ﻪﻟﺎﻘﻣ لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ :
ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
هﺪﻴﻜﭼ ﺶﻨﻛاو و ﻲﻤﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ تﺎﺒﻛﺮﻣ ﺔﻳﺎﭘ ود ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑ يﺎﻫ
] ﺞﻧرﺎﻧ
Citrus aurantium L.) (
سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ و
Poncirus trifoliata Raf.) [(
ﻪﺑ
نورد يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ
ﻪﺸﻴﺷ
ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ يا .
ﻪﻧﻮﻤﻧﺰﻳر
ﻪﻳﺎﭘ ود ﺮﻫ يﺎﻫ گﻮﻜﺳا و ﮓﻴﺷارﻮﻣ ﺪﻣﺎﺟ يروآﺮﭘ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﻪﺑ
MS) ( يوﺎـﺣ 9 / 8
ﻞﻳﺰﻨﺑ رﻻﻮﻣوﺮﻜﻴﻣ
ﻦﻴﻧدآ
BA) ( و 5 / 0
ﻦﻴﻟﺎﺘﻔﻧ رﻻﻮﻣوﺮﻜﻴﻣ
ﺪﻴﺳا ﻚﻴﺘﺳا
NAA) ( ﺖـﻈﻠﻏ ﺎﺑ ،ﺮﻔـﺻ يﺎـﻫ 50
، 100 ، 150 و 200 ﻲـﻠﻴﻣ رﻻﻮـﻣ
ﺪﻳﺮﻠﻛ رد ﻢﻳﺪﺳ 6 ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ راﺮﻜﺗ .
ﺖﺷﺬﮔ زا ﺪﻌﺑ 6
،داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﻪﺘﻔﻫ ﺔﻳﺎﭘ
حﻮﻄﺳ يرﻮﺷ و ﺮﺛا نآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ
،ﺎﻫ ﺮﺑ مﺎـﻤﺗ يﺎـﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ
هزاﺪﻧا يﺮﻴﮔ هﺪﺷ ﺮﺛا ﻲﻨﻌﻣ يراد ﺖﺷاد . ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
ﻲﺘﻧآ يﺎﻫ
ﻞﻴﺒﻗ زا ناﺪﻴﺴﻛا :
،ﻦﻴﻟوﺮـﭘ ناﺰﻴﻣ ،زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ تﺎﺑرﻮﻜﺳآ و زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ،زﻻﺎﺗﺎﻛ
يد نﻮﻟﺎﻣ ناﺰﻴﻣ و لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ
ﺪﻴﺋﺪﻟآ
MDA) (
ﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻳﺎﭘ ود ﺮﻫ رد يرﻮﺷ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ
ﻪـﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا ناﺰـﻴﻣ ﻪﻛ ﺖ
ﻢﻳﺰـﻧآ ﺰـﺟ
و زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ دﻮﺑ سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ ﺔﻳﺎﭘ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺞﻧرﺎﻧ ﺔﻳﺎﭘ رد MDA
. ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ
ﺖـﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎـﻛ ﻪـﻳﺎﭘ ود ﺮﻫ رد يرﻮﺷ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻞﻛ .
ﺔـﻳﺎﭘ
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﺞﻧرﺎﻧ ﺖﺷاد سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ ﺔﻳﺎﭘ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻞﻛ
. ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﺖﺳد
ﻪﺸﻴﺷ نورد ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺞﻧرﺎﻧ ﺔﻳﺎﭘ ،هﺪﻣآ ﻘﻣ ،يا
موﺎ ﺔـﻳﺎﭘ زا ﺮـﺗ
ﺖﺷاد يرﻮﺷ يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻞﻤﺤﺗ و دﻮﺑ يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ .
ﺪﻴﻠﻛ هژاو ﺎﻫ ﻢﻳﺰﻧآ: ﻲﺘﻧآ يﺎﻫ ،ناﺪﻴﺴﻛا ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ،ﻞﻛ ،ﻦﻴﻟوﺮﭘ ،لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ يد نﻮﻟﺎﻣ
ﺪﻴﺋﺪﻟآ .
هرود
15 هرﺎﻤﺷ
4 نﺎﺘﺴﻣز 1392
ﻪﺤﻔﺻ يﺎﻫ 177 - 165
31 / 40 / 3131 31
/ 34 / 3131
1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺶﻨﺗ زا ﻲـﻜﻳ يرﻮﺷ ﺶﻨـﺗ
ﺎـﻫ ﻲـﻄﻴﺤﻣ ي ﻢـﻬﻣ
ﺖـﺳا ﻪـﻛ
تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻔﻨﻣ ﺮﺑ
ﻢﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ و ﺪﺷر تﺎﺒﻛﺮﻣ
دراد ] 35 [.
ﺶﻨﺗ
ﺪﺷر زا يرﻮﺷ تﺎﺒﻛﺮﻣ
ﻖﻳﺮﻃ زا ﺶﻨﺗ ﺎﻫ ﺖﻴﻤـﺳ ،يﺰﻤﺳا ي
ﻢﻫﺮـﺑ ،نﻮﻳ صﺎﺧ لدﺎـﻌﺗ ندز
نﻮـﻳ ﺎـﻫ و ﺶﻨـﺗ ﻲﺸـﻳﺎﺴﻛُا
يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ ] 32 [.
ﻪــﻳﺎﭘ زا ﻲــﻜﻳ ﺞــﻳار تﺎــﺒﻛﺮﻣ يﺎــﻫ
، ﺞﻧرﺎــﻧ
Citrus .)
aurantium L
( ﻪﺸﻳر ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻪﻛ ﺖﺳا يا
هدﺮﺘﺴـﮔ و ﻖـﻴﻤﻋ
و دراد
ﺸﺧ و ﺎﻣﺮﺳ ﻪﺑ موﺎﻘﻣ ﺖﺳا ﻲﻜ
. كﺎﺧ ﺎـﺑ ﻦﻴﮕﻨﺳ يﺎﻫ
ﻲــﻣ ﻞــﻤﺤﺗ ار زﻮــﻤﮔ ﺰــﻴﻧ و ﻒﻴﻌــﺿ ﻲﺸــﻜﻫز ﺪــﻨﻛ
] 42 [ .
سوﺮﻴﺴـــﻧﻮﭘ
Poncirus trifoliata Raf.) (
ـــﻧﻮﮔ ﺎـــﻬﻨﺗ ﺔ
ناﺰﺧ و هﺪﻨﻨﻛ موﺎﻘﻣ ﺮﺗ ﻳﺎﭘ ﻦﻳ ﺔ بﻮﺴـﺤﻣ ﺎﻣﺮـﺳ ﻪـﺑ تﺎـﺒﻛﺮﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺪـﺗﺎﻤﻧ ،ﺲﻴﺳوﺮﭘﻮﻠﻳاز ،اﺰﺘﺴﻳﺮﺗ سوﺮﻳو ﻪﺑ ﻪﻳﺎﭘ ﻦﻳا
كﺎﺧ و ﻪﻗﻮﻃ ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ ،تﺎﺒﻛﺮﻣ
ـﺑ ﻦﻴﮕﻨـﺳ يﺎﻫ ﺶـﻜﻫز ﺎ
ﺖﺳا موﺎﻘﻣ ﻒﻴﻌﺿ ]
46 [ . ﺐﻠﻏا ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ يرﻮﺷ ﻪﺑ تﺎﺒﻛﺮﻣ ي
سﺎﺴﺣ و يژﻮـﻟﻮﻓرﻮﻣ يرﻮـﺷ ﺶﻨـﺗ ،دراﻮـﻣ ﺮﺜﻛا رد و ﺪﻧا
ﻲﻣﻮﺗﺎﻧآ ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ار تﺎﺒﻛﺮﻣ ي ﺪﻫد
] 2 [ . ،تﺎـﺒﻛﺮﻣ رد
ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ ﻲﻳ ﻪﺑ ﻪﻳﺎﭘ ناﻮﻨﻋ ﺎﻫ
ﻪـﻘﺒﻃ يرﻮـﺷ ﻪـﺑ ﻞـﻤﺤﺘﻣ ي يﺪـﻨﺑ
ﻲﻣ
دوﺪﺤﻣ رد ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ رد ﺮﻠﻛ و ﻢﻳﺪﺳ ﻊﻤﺠﺗ ندﺮﻛ
گﺮﺑ ﺎـﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ]
31 [.
ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ تﺎﺒﻛﺮﻣ ياﺮﺑ ﺮﻠﻛ نﻮﻳ
ﺖﻴﻣﻮﻤﺴﻣ ﻢﻳﺪﺳ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ي ﺪﻨﻛ
] 40 [ . ﻪﺑ رﻮـﻃ ﻲـﻠﻛ
ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﺶﻫﺎـﻛ ﺎـﻳ ﺶﻳاﺰـﻓا رد تﺎـﺒﻛﺮﻣ ﺮـﺑ يرﻮـﺷ ﺮﻴﺛﺄﺗ آ ﻢﻳﺰﻧ ﺎﻫ
آ ﺖﻌﻴﺒﻃ ﻪﺑ ﻲﮕﺘﺴﺑ ﻢﻳﺰﻧ
ﺎﻫ و هﺎﻴﮔ ماﺪﻧا ،ﺶﻨﺗ ناﺰﻴﻣ ،
ﻪﻧﻮﮔ دراد ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ ]
32 [.
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺶﻨـﺗ
رﻮـﺷ ﺚـﻋﺎﺑ ي
ﻪــﻧﻮﮔ ﺪــﻴﻟﻮﺗ يﺎــﻫ
ﺮﮕﺸــﻨﻛاو نﮋﻴﺴــﻛا
)1
(ROS
ﺪــﻨﻧﺎﻣ
ﺮﭘ ،ﺪﻴﺴﻛاﺮﭘﻮﺳ ا
لﺎﻜﻳدار و نژورﺪﻴﻫ ﺪﻴﺴﻛ ﻞﻴﺴﻛورﺪﻴﻫ يﺎﻫ
ﻲﻣ نﮋﻴﺴﻛا و ﺪﻧﻮﺷ
] 21 [ .
ﻪـﻧﻮﮔ ﻦﻳا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎـﻫ
ﺮﮕﺸـﻨﻛاو
نﮋﻴﺴــﻛا
، ترﺎﺴــﺧ ﻖــﻳﺮﻃ زا لﺎــﻣﺮﻧﺮﻴﻏ ﻢﺴــﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺚــﻋﺎﺑ
ﻲﺸــﻳﺎﺴﻛُا ﺗوﺮــﭘ ،ﺎﻫﺪــﻴﭙﻴﻟ ﻪــﺑ
ﺌ ﻦﻴ ﻚــﻴﺌﻠﻛﻮﻧ يﺎﻫﺪﻴــﺳا و ﺎــﻫ
1. Reactive Oxygen Species
ﻲﻣ دﻮـﺷ ] 38 [.
آ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﻢﻳﺰـﻧ
ﺎـﻫ ﻲـﺘﻧآ ي ﻧاﺪﻴﺴـﻛا ﺘ ﻲ ﺪـﻨﻧﺎﻣ
ﺮﭘ تﺎﺑرﻮﻜــﺳآ ،زﻻﺎــﺗﺎﻛ ا
ﺮﭘ ،زاﺪﻴﺴــﻛ ا
نﻮﻴﺗﺎــﺗﻮﻠﮔ ،زاﺪﻴﺴــﻛ
در و ﺖـﺤﺗ زﺎﺗﻮﻤﺴـﻳد ﺪﻴﺴﻛاﺮﭘﻮﺳ و زﺎﺘﻛ ﺶﻨـﺗ
رد يرﻮـﺷ
ﻲﻣ اﺪﻴﭘ ﺶﻳاﺰﻓا نﺎﻫﺎﻴﮔ
آ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗرا و ﺪﻨﻨﻛ ﻢﻳﺰﻧ
ﺎـﻫ و
راد دﻮﺟو يرﻮﺷ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ د
] 26 [.
لﺎـﺜﻣ ياﺮﺑ ﻪـﺑ ﻞـﻤﺤﺗ
ﻚﻳ ﻪﺑ يرﻮﺷ ﻲﺘﻧآ ﻢﺘﺴﻴﺳ
و دراد ﻲﮕﺘﺴـﺑ ﺪﻣآرﺎﻛ ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا
رد ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ ي ﻞﻤﺤﺘﻣ ناﺰـﻴﻣ يرﻮـﺷ يﻻﺎـﺑ حﻮﻄـﺳ رد و ﺮـﺗ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ آ ﻢﻳﺰﻧ ﺎﻫ ﻲﺘﻧآ ي ناﺪﻴﺴـﻛا ﺮﺘﺸـﻴﺑ
ﺖـﺳا ] 19 [ . ﻢﻴـﻈﻨﺗ
لﻮﻠــﺳ يﺰﻤــﺳا ﻞﻴﺴــﻧﺎﺘﭘ ﺶﻫﺎــﻛ و يﺰﻤــﺳا ﻚــﻤﻛ ﻪــﺑ
لﻮﻠﺤﻣ ﺖﻴﻟﻮﻤﺳا يﺎﻫ ﻪـﺑ
ناﻮـﻨﻋ ﻚـﻳ زﺎـﺳ و رﺎـﻛ رد ﻢـﻬﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ يرﻮﺷ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ]
33 [.
ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ فﻼﺘﺧا ﻦﻴﻴﻌﺗ ،ﻪﻋرﺰﻣ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺶﻨـﺗ
ﺎـﻫ رد
ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ
ﻪﺑ ،ﺖﺳا راﻮﺷد هﻮﻴﻣ نﺎﺘﺧرد ي زا يرﺎﻴﺴـﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻞﻴﻟد
ﻂﻳاﺮــﺷ و كﺎــﺧ يﺰﻴﺨﻠــﺻﺎﺣ ﺮــﻴﻈﻧ ﻲــﻄﻴﺤﻣ ﻞــﻣاﻮﻋ ،كﺎــﺧ ﻞــﻴﻓوﺮﭘ رد ﻚــﻤﻧ ﻲﮔﺪــﻨﻛاﺮﭘ ،نآ ﻲﻜﻳژﻮــﻟﻮﻳﺰﻴﻓ شور و ﻲﻳاﻮﻫ و بآ ﻂﻳاﺮﺷ و يرﺎﻴﺑآ يﺎﻫ
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻞﻣاﻮﻋ
ﻠﺣﺮﻣ ﻞﺜﻣ ﻲﻫﺎﻴﮔ ﺔ
ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻞـﻤﺤﺗ ناﺰـﻴﻣ ،ﻪـﻳﺎﭘ و ﻢﻗر ،ﺪﺷر
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ] 41 [ . ﻚﻴﻨﻜﺗ ﺖﺸﻛ ﺖﻓﺎﺑ ﺮﺑ ﻦﻳا ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﺎﻫ
ﻪـﺒﻠﻏ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ و ﻪـﺑ ﺪـﺷر هﺎـﻴﮔ ﺖـﺤﺗ ﻂﻳاﺮـﺷ ﻪـﻳﺬﻐﺗ يا و بآ و
ﻲﻳاﻮﻫ لﺮﺘﻨﻛ هﺪﺷ
ﻲـﻣ هزﺎﺟا ﺪـﻫد
و مﺎـﺠﻧا ﺶﻳﺎـﻣزآ ﺎـﻫ رد
ﻂﻳاﺮﺷ نﺎﺴﻜﻳ رد مﺎﻤﺗ لﻮﻃ لﺎﺳ نﺎـﻜﻣا ﺮﻳﺬـﭘ ﺖـﺳا ] 42 [ .
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ لﺎﺜﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻨـﻛاو ﻪـﻳﺎﭘ ﺎـﻫ رﻮـﮕﻧا ي
Dogridge, )
SO4, H-144, 3309C
( يرﻮـﺷ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﺖـﻈﻠﻏ رد NaCl
ﺎﺗ ﺮﻔﺻ 125 ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ نورد ﻂﻳاﺮﺷ رد ر ﻪﺸﻴﺷ
يا
،داد نﺎﺸﻧ
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﻴﻣ ﻞﻛ
،ﻦﻴﻟوﺮﭘ ، ﻢﻳﺪﺳ
و ﻢﻴﺳﺎﺘﭘ مﺎﻤﺗ رد ﻪﻳﺎﭘ
ﺎـﻫ
ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا
؛
ﻲﻟﺎـﺣ رد ﻪـﻛ
،
ﻞـﻴﻓوﺮﻠﻛ ناﺰـﻴﻣ
ﻞـﻛ ﺪـﻨﻗ و
ﺶﻫﺎــﻛ ﺖــﻓﺎﻳ ] 1 [.
،ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ ﺮــﺛا
يرﻮــﺷ ﺶﻨــﺗ و NaCl
CaCl2
ﺮﺑ ﺐﻴﺳ M4
ﻪﺸﻴﺷ نورد ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻪـﺑ يا
ﺶﻳاﺰـﻓا
ﺖﻈﻠﻏ ﻢﻳﺪﺳ ، ﺮﻠﻛ
ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رد لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ و ﻦﻴﻟوﺮﭘ ،
ﺎـﻫ
ناﺰﻴﻣ و ﺪﺷ ﺮﺠﻨﻣ ﻞﻴﻓوﺮﻠﻛ
گﺮﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد
ﺖــﻓﺎﻳ ] 44 [.
آ ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ ﻢﻳﺰــﻧ
ﺎــﻫ ﻲــﺘﻧآ ي ﻞــﻴﺒﻗ زا ناﺪﻴﺴــﻛا :
اﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ تﺎﺑرﻮﻜﺳآ ،زﺎﺗﻮﻤﺴﻳد زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘﻮﺳ زاﺪﻴﺴـﻛاﺮﭘ ،ز
ﺪـﻳﺮﻠﻛ يرﻮـﺷ حﻮﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ زﻻﺎﺗﺎﻛ و رد ﻢﻳﺪـﺳ
ﺔـﻳﺎﭘ
Gisela5سﻼﻴﮔ ﺶﻳاﺰﻓا ، ﺖﻓﺎﻳ
] 19 [.
نﻮﻨﻛﺎﺗ
، يدﺎﻳز تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ
ناﺰـﻴﻣ و ﻪﻧﺎﺘـﺳآ ﺖﺧﺎﻨﺷ
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ ي ﻂﻳاﺮﺷ رد يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ تﺎﺒﻛﺮﻣ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ
و
ﺖـﺳا هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻋرﺰﻣ توﺎـﻔﺗ و
يﺮﻴﮕﻤﺸـﭼ ﺮـﻈﻧ زا
رﻮﺷ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ناﺰﻴﻣ
نآ رد ي ﺖـﺳا هﺪـﺷ شراﺰـﮔ ﺎﻫ ]
28 ،
32
، 46 [ . ﺮﺘﺸﻴﺑ رد يرﻮﺷ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ
ﻳﺎﭘ ﺮﺑ تﺎﺒﻛﺮﻣ ي ﺔ
گﺮـﺑ رد نﻮـﻳ ﻊـﻤﺠﺗ و ﺐﻴﺳآ ﺎـﻫ
زﺎـﺳ زﻮﻨﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻠﻳﻻد زا ﻲﻜﻳ ﻦﻳا و ﺖﺳا هدﻮﺑ و
رﺎـﻛ
رد يرﻮﺷ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﻖﻴﻗد ﻪﻳﺎﭘ
ﺎﻫ هﺪﺸـﻧ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ تﺎﺒﻛﺮﻣ ي
ﺖﺳا .
،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳﻮـﻧ و يدﺎـﻴﻨﺑ
ياﺮـﺑ ﺖﺧﺎﻨـﺷ
رد يرﻮﺷ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ناﺰﻴﻣ و ﻪﻧﺎﺘﺳآ ﻪﻳﺎﭘ
ﺎﻫ يﺮـﻣا تﺎﺒﻛﺮﻣ ي
ﺖــﺳا يروﺮــﺿ .
،ﻦﻳاﺮﺑﺎــﻨﺑ ﺎــﺑ
ﻲﺑﺎــﻳزرا ﺶﻨــﻛاو
ﺎــﻫ ي
ﻲﺘﻧآ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑ و ﻲﻧاﺪﻴﺴﻛا ﻪﻳﺎﭘ
ﺎﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ي )
و ﺞﻧرﺎـﻧ
سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ (
، ﻲﻣ ناﻮﺗ
نآ ﻞﻤﺤﺗ ناﺰﻴﻣ ار ﺎﻫ
ﻪﺑ رﻮﻃ رد ﻖـﻴﻗد
ﻪﺸﻴﺷ نورد يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ا
ﺺﺨﺸﻣ ي ﺮﻛ
د .
2 . داﻮﻣ و شور
ﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻪﺑ
ترﻮﺻ حﺮـﻃ ﺐـﻟﺎﻗ رد ﻞـﻳرﻮﺘﻛﺎﻓ ﺶﻳﺎـﻣزآ
ﻲﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﻛ
CRD) ( هوﺮـﮔ ﺖـﻓﺎﺑ ﺖﺸـﻛ هﺎﮕﺸـﻳﺎﻣزآ رد
لﺎﺳ رد ،نﺎﺠﻧز هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ 1391
ــ 1390
، مﺎـﺠﻧا
ﺪﺷ .
،ﻪـﻧﻮﻤﻧﺰﻳر هﻮـﻴﻣ
ﺪﻴـﺳر يﺎـﻫ ة
ﺮـﻫ
ﻪـﻳﺎﭘ ود ) و ﺞﻧرﺎـﻧ
سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ (
ﺴﺳﺆﻣ زا ﺔ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺎﺒﻛﺮﻣ
رﻮﺸـﻛ ت
، ﺮﻬـﺷ رد
ﺮﺴﻣار
، ﻪﻴﻬﺗ ﺪﺷ .
هﻮﻴﻣ زا روﺬﺑ ﺮﻫ يﺎﻫ
ﻪـﻳﺎﭘ ود و جاﺮﺨﺘـﺳا
اﺪـﺟ زا ﺲﭘ
ندﺮـﻛ
ﺘـﺳﻮﭘ ﺔ ،ﻲﺟرﺎـﺧ روﺬـﺑ
ﺪـﻨﭼ ﻦﻴـﻨﺟ زا
يﺎﻫرﺬﺑ ﻚﺗ ﻦﻴﻨﺟ اﺪـﺟ ﺪﻧﺪـﺷ . رد روﺬـﺑ ﺪـﻨﭼ ﻦﻴـﻨﺟ ﻚـﻳ
لﺎﻬﻧاد ﻲﺴﻨﺟ
لﺎـﻬﻧاد ﺪـﻨﭼ و رﻼـﺳﻮﻧ
دراد دﻮـﺟو .
روﺬـﺑ
ﺪﻨﭼ ﻦﻴﻨﺟ
ﻞﻳﺮﺘﺳا ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ ﻞﻳﺮﺘﺳا دﻮﻫ ﺮﻳز رد ﺖﺴﺷ
و
ﺖﻳﺮﻠﻛﻮﭙﻴﻫ ﺎﺑ و ﺪﻧﺪﺷ هداد ﻮﺷ
ﻢﻳﺪﺳ 5 / 0 تﺪـﻣ ﻪـﺑ ﺪﺻرد 15
و ﻪــﻘﻴﻗد
،ﺲﭙــﺳ لﻮﻧﺎــﺗا ﺎــﺑ 70
ﺪــﺻرد ﻪــﺑ رﻮــﻃ ﻞــﻣﺎﻛ
ﺪﺿ ﺪﻧﺪﺷ ﻲﻧﻮﻔﻋ .
ﺪﺿ روﺬﺑ ﻲﻧﻮﻔﻋ ﻞﻳﺮﺘـﺳا ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ هﺪﺷ
3 رﺎﺑ ) 5 ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻪﻘﻴﻗد رﺎﺑ
( ﻲﺸﻜﺑآ ﺪﻧﺪﺷ .
،ﺲﭙﺳ ﺮﻫ روﺬﺑ
ﻪﻳﺎﭘ ود گﻮﻜـﺳا و ﮓﻴﺷارﻮﻣ ﺪﻣﺎﺟ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ رد
MS) (
] 34 [ ﺖﺸﻛ فوﺮﻇ رد 250
ﻲﻠﻴﻣ ياراد يﺮﺘﻴﻟ 50
ﻲﻠﻴﻣ ﺮـﺘﻴﻟ
ﻂﻴﺤﻣ
MS) ( ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﻛ يﺎـﻣد ﺎـﺑ ﺪـﺷر ﻚـﻗﺎﺗا ﻞﺧاد و
±2 25 ﺟرد ﺔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ داﺮﮔ .
ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﺐﻴﻛﺮﺗ
MS) ( ياﺮﺑ ﻪﻧاﻮﺟ ﻲﻧز ﻞﻣﺎﺷ ،روﺬﺑ
ﻦـﻫآ و ﻦﻴﻣﺎﺘﻳو ،وﺮﻜﻴﻣ ،وﺮﻛﺎﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺎـﺑ
30 ﺮـﺘﻴﻟ رد مﺮـﮔ
،زرﺎﻛﺎﺳ 7 و رﺎﮔآ ﺮﺘﻴﻟ رد مﺮﮔ نوﺪﺑ
ﻢﻴﻈﻨﺗ هﺪﻨﻨﻛ
ﺪـﺷر يﺎـﻫ
دﻮﺑ . ﻪﻧاﻮﺟ زا ﺪﻌﺑ
لﺎـﻬﻧاد ﺪـﺷر و روﺬﺑ ﻲﻧز و ﻲﺴـﻨﺟ يﺎـﻫ
رﻼﺳﻮﻧ ) 6
ﺖﺸـﻛ زا ﺪـﻌﺑ ﻪﺘﻔﻫ (
ﻪـﭽﻫﺎﻴﮔ زا ، رﻼـﺳﻮﻧ يﺎـﻫ
) ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ
زاﺪﻧا ﺎﺑ يﺎﻫ ة
ﺖﺧاﻮﻨﻜﻳ (
ﻪﺑ ناﻮـﻨﻋ ياﺮـﺑ ﻪـﻧﻮﻤﻧﺰﻳر
ﺮﻫ ﻪﻳﺎﭘ ود هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ .
ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ رﻼﺳﻮﻧ يﺎﻫ ياﺮـﺑ
ﺖﺸـﻛ ﻂﻴـﺤﻣ ﻪـﺑ يروآﺮـﭘ
ﺎــﺑ ﺪــﻣﺎﺟ 9
/ 8 ﻞــﻳﺰﻨﺑ رﻻﻮــﻣوﺮﻜﻴﻣ ﻦﻴــﻧدآ
BA) ( و 5 / 0
ﻦﻴﻟﺎﺘﻔﻧ رﻻﻮﻣوﺮﻜﻴﻣ ﺪﻴـﺳا ﻚﻴﺘﺳا
NAA) ( و ﺪﻧﺪـﺷ ﻞـﻘﺘﻨﻣ ،
ﺖـﺷﺬﮔ زا ﺪﻌﺑ 50
زور
،
ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا يروآﺮـﭘ .
رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ
ﻪﺸـﻴﺷ نورد يرﻮـﺷ ﺶﻨﺗ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ
ﻪـﭽﻫﺎﻴﮔ زا ،يا يﺎـﻫ
رﻼﺳﻮﻧ
رد ،سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ و ﺞﻧرﺎﻧ
يروآﺮﭘ ﺖﺸﻛ ﻂﻴﺤﻣ نﺎﻤﻫ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺪﻳﺮﻠﻛ
ﻢﻳﺪﺳ
NaCl) ] ( ﺮﻔﺻ ) ﺪﻫﺎﺷ ( ،
50 ، 100 ، 150 و 200 ﻲــﻠﻴﻣ ﻻﻮــﻣ ر [ رد 6 راﺮــﻜﺗ ) فﺮــﻇ
ﺖﺸﻛ ( ﺖﺸﻛ فﺮﻇ ﺮﻫ رد ﻪﻛ ، 3
ﺖـﺧاﻮﻨﻜﻳ ﻪﻧﻮﻤﻧﺰﻳر )
ﻪـﺑ
زاﺪﻧا ة 2 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ( تﺪﻣ ﻪﺑ 6
،ﻪﺘﻔﻫ ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﻛاو .
ﻂﻳاﺮـﺷ
ﻪﮕﻧ
ﺖﺸﻛ ﻲﻣﺎﻤﺗ يراد مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
هﺪﺷ )
ا و رﺬﺑ ﺖﺸﻛ ياﺮـﺟ
يرﻮــﺷ رﺎــﻤﻴﺗ (
يﺎــﻣد رد ،ﺪــﺷر ﻚــﻗﺎﺗا رد
±2 25 د ــﺟر ﺔ
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺎﺑ داﺮﮔ 16 رﻮـﻧ تﺪـﺷ و ﻲﻳﺎﻨـﺷور ﺖﻋﺎـﺳ 3000
-
2500 دﻮﺑ ﺲﻛﻮﻟ .
رود نﺎﻳﺎﭘ رد ة
ﺶﻨﺗ ) ﺘﻔﻫ ﺔ ﻢﺸﺷ ( ، ﻪـﺑ ﻞﻛ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﻴﻣ
درﻮﻓداﺮﺑ شور ]1
12 [ هزاﺪـﻧا ﺮـﻴﮔ
ﻪـﺑ ،ﺪـﺷ ي رﻮـﻈﻨﻣ
ـﻴﻬﺗ ﺔ
لﻮﻠﺤﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا زا
ﻦﻴﻣﻮﺒﻟآ مﺮـﺳ يوﺎـﮔ ) 2
(BSA
هدﺎﻔﺘـﺳا
ﺪﺷ . ناﺰﻴﻣ بﺬﺟ
لﻮـﻃ رد جﻮـﻣ
595 ﺮﺘﻣﻮﻧﺎـﻧ ﺎـﺑ د هﺎﮕﺘـﺳ
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﻜﭙﺳا
Cecil.Series 2, England) (
هﺪـﻧاﻮﺧ ـﺷ ﺪ .
ﻲـﻠﻬﻣ و ﺲﻧﺎﭼ شور ﻪﺑ زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ و زﻻﺎﺗﺎﻛ ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
3
] 13 [
ادﺎﺳآ شور ﻪﺑ زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ تﺎﺑرﻮﻜﺳآ ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و
4
] 5 [ هزاﺪﻧا ﺮﻴﮔ ﺪﺷ ي . هزاﺪﻧا ﺮـﻴﮔ
يد نﻮﻟﺎـﻣ ناﺰـﻴﻣ ي ﺪـﻴﺋﺪﻟآ
5
MDA) ( ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﺪـﻴﭙﻴﻟ نﻮﻴﺳاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ
ﺎـﺑ شور
ﺮﻜﻴﭘ و ﺚﻴﻫ ]6
24 [ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﺲﺘـﻴﺑ شور ﻪﺑ ﻦﻴﻟوﺮﭘ ناﺰﻴﻣ
نارﺎﻜﻤﻫ و ]7
11 [ و لﻮـﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ ﺎـﺑ
شور و ﺲﻳﻮـﺑود
نارﺎﻜﻤﻫ ]8
18 [ هزاﺪﻧا يﺮﻴﮔ ﺪﻧﺪﺷ .
هداد
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻠﺻﺎﺣ يﺎﻫ راﺰﻓا
يرﺎﻣآ
MSTAT-
و ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ C
ﺴـﻳﺎﻘﻣ ﺔ
ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﺎـﻫ
ﻚـﻤﻛ ﻪـﺑ
ﻦــﻜﻧاد نﻮــﻣزآ رد
لﺎــﻤﺘﺣا ﺢﻄــﺳ 5
ﺪــﺻرد مﺎــﺠﻧا ﺪــﺷ و
ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﺎﺑ مﺮﻧ راﺰﻓا
Excel 2007
ﻢﺳر ﺪﺷ ﺪﻧ .
3
. ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ
آ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻢﻳﺰﻧ ﺎﻫ ﻲﺘﻧآ ي
ﻄـﺳ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎﺑ ناﺪﻴﺴﻛا ﻮ
يرﻮـﺷ ح
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻨﻌﻣ راد ي ﺮﻫ رد ﻪﻳﺎﭘ ود ﺶﻳاﺰﻓا ﺪـﻨﺘﻓﺎﻳ ) لوﺪـﺟ 1 ( .
ﺮﻫ رد يرﻮﺷ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ زﻻﺎﺗﺎﻛ ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪـﻳﺎﭘ ود
ﺶﻳاﺰﻓا ﻓﺎﻳ ﺖ ﻲﻟو ، ناﺰﻴﻣ رد ﺶﻳاﺰﻓا ﺞﻧرﺎﻧ ﺔﻳﺎﭘ
ﺮﺘﺸﻴﺑ زا ﺔﻳﺎﭘ
سوﺮﻴﺴــﻧﻮﭘ دﻮــﺑ
، ﻪــﺑ رﻮــﻃ ﻪــﻛ ي ﺮﺘﺸــﻴﺑ ﻦﻳ راﺪــﻘﻣ ) 18 / 3
ﺮــﺑ لﻮــﻣوﺮﻜﻴﻣ ﺮــﺗ نزو مﺮــﮔ
ﻪــﻘﻴﻗد رد (
رﺎــﻤﻴﺗ رد 200
ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ رد ﻢﻳﺪﺳ ﺪﻳﺮﻠﻛ ر ﺞﻧرﺎﻧ ﺔﻳﺎﭘ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺷ ) لوﺪـﺟ
1. Bradford
2. Bovine serum albumin 3. Chance and Maehly 4. Asada
5. Malondialdehyde 6. Heath and Packer 7. Bates et al 8. Dubious et al
1 ( . ﻴﺑ ﺘﺸ ﻦﻳﺮ راﺪﻘﻣ زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ )
2 / 4 لﻮﻣوﺮﻜﻴﻣ
ﺮﺑ نزو مﺮﮔ ﺮﺗ ﻪﻘﻴﻗد رد ( رﺎﻤﻴﺗ رد 200 ﻲـﻠﻴﻣ ﻻﻮـﻣ ﺪـﻳﺮﻠﻛ ر
ﻪﺑ سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ رد ﻢﻳﺪﺳ ﺪﻣآ ﺖﺳد
) لوﺪﺟ 1 ( .
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺎـﺑ
زاﺪﻴﺴـﻛاﺮﭘ تﺎﺑرﻮﻜـﺳآ ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يرﻮﺷ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﻫ رد ﻪﻳﺎﭘ ود ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻓﺎﻳ ، ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪـﻛ ي ـﻴﺑ ﺘﺸ ﻦﻳﺮ راﺪـﻘﻣ
) 45 / 2 ﺮﺑ لﻮﻣوﺮﻜﻴﻣ ﺮﺗ نزو مﺮﮔ
ﻪـﻘﻴﻗد رد ( رﺎـﻤﻴﺗ رد 200
ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ ر رد ﻢﻳﺪﺳ ﺪﻳﺮﻠﻛ ﺞﻧرﺎﻧ ﺔﻳﺎﭘ
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
لوﺪـﺟ
1 (.
ﮔراﺮﻗ ﻦﺘﻓﺮ ﺶﻨﺗ ﺮﻴﻈﻧ ﻂﻴﺤﻣ ﺪﻋﺎﺴﻣﺎﻧ ﻂﻳاﺮﺷ رد نﺎﻫﺎﻴﮔ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ يرﻮﺷ ﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ
نژورﺪـﻴﻫ
ﻲـﻣ دﻮـﺷ .
ﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ﻲـﺜﻨﺧ ﻲﻜﻳﺮﺘﻜﻟارﺎﺑ ﺮﻈﻧ زا و راﺪﻳﺎﭘ ًﺎﺘﺒﺴﻧ نژورﺪﻴﻫ
ﻲﻣ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا ﺎﻣا ،ﺖﺳا رﻮـﺒﻋ ﻲﻟﻮﻠـﺳ يﺎﺸـﻏ نﺎﻴﻣ زا ﺪﻧاﻮﺗ
ﻛ ﺪﻨ و و نﺎﻳز رﺎﻴﺴﺑ ،دﻮﺷ ﻲﻟﻮﻠﺳ ياﺰﺟا درا ﺖـﺳا روآ
] 29 [ .
ﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ﺪﻴﺴـﻛاﺮﭘﻮﺳ لﺎـﻜﻳدار رﻮﻀﺣ رد نژورﺪﻴﻫ
O2-) ( ،
ﻞﻴﺴﻛورﺪﻴﻫ لﺎﻜﻳدار
OH) (
ﻲﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ار لﺎـﻌﻓ رﺎﻴﺴﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ﺖﺳا .
،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲﺜﻨﺧ ﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ندﺮﻛ يﺎـﻘﺑ ياﺮـﺑ نژورﺪـﻴﻫ
هﮋﻳو ﺖﻴﻤﻫا لﻮﻠﺳ دراد يا
] 26 [ . ﺮـﺑاﺮﺑ رد ﺖـﻈﻓﺎﺤﻣ ياﺮـﺑ
ﺮﺗ ﻦﻳا
لﻮﻠﺳ ،ﻲﻤﺳ تﺎﺒﻴﻛ
ﻚﻣاﺪـﻧا و هﺎـﻴﮔ يﺎﻫ ﺮـﻴﻈﻧ ﻲﻳﺎـﻫ
ﻲﺴﻛاﺮﭘ و يرﺪﻨﻛﻮﺘﻴﻣ ،ﺖﺳﻼﭘوﺮﻠﻛ ﻢﺘﺴﻴﺳ موز
ﻲﻋﺎـﻓد يﺎﻫ
ﻲﺘﻧآ
ﻪﺑ ار ﺖﻧاﺪﻴﺴﻛا ﻲﻣ رﺎﻛ
ﺪﻧﺮﺑ ] 43 [ . زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ نﺎﻫﺎﻴﮔ
ﻲﺘﻧآ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﻤﻳﺰﻧآﺮﻴﻏ ناﺪﻴﺴﻛا
) ،ﻲﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ،ﻦﺗورﺎﻛﺎﺘﺑ
تﺎﺑرﻮﻜــﺳآ (
ﻲــﻤﻳﺰﻧآ و )
ﺎﺑرﻮﻜــﺳآ ،زاﺪﻴﺴــﻛاﺮﭘ ،زﻻﺎــﺗﺎﻛ ت
زﺎﺗﻮﻤﺴﻳد ﺪﻴﺴﻛاﺮﭘﻮﺳ و زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ (
نآ
ﻲﻣ فﺬﺣ ار ﺎﻫ ﺪـﻨﻨﻛ
] 25 [ . يرﻮــﺷ ﻪــﺑ موﺎــﻘﻣ نﺎــﻫﺎﻴﮔ ﻲــﺘﻧآ ﻢﺘﺴــﻴﺳ
ﻲﻧاﺪﻴﺴــﻛا
يﺮﺗﺪـﻣآرﺎﻛ راد
ﺪـﻧ ] 6 [ . تﺎﺑرﻮﻜـﺳآ و زاﺪﻴﺴـﻛاﺮﭘ ،زﻻﺎـﺗﺎﻛ
ﻳﺰﺠﺗ زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ﺔ
نژورﺪـﻴﻫ ﺪﻴﺴـﻛاﺮﭘ ار
رد و لﻮﻠـﺳ نورد
ﺖﺳﻼﭘﻮﭘآ ﻲﻣ ﺰﻴﻟﺎﺗﺎﻛ
ﺪﻨﻨﻛ ] 43 [ . ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺘﺸﻴﺑ
آ ﻦﻳا ﻢﻳﺰﻧ ﺎـﻫ
ﻲﺸﻳﺎﺴﻛُا ﺶﻨﺗ ناﺰﻴﻣ زا ﻲﻣ
ﻛ ﺎ ﻫ ﺪ ﻲﻜﻴﻟﻮﺑﺎـﺘﻣ يﺎﻫﺪﻨﻳآﺮﻓ زا و
ﻲﻣ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺎﻴﮔ و لﻮﻠﺳ يﺎﻘﺑ ﻦﻣﺎﺿ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
] 30 [ .
آ ﻦﻳا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻢﻳﺰﻧ
ﺎﻫ
ـﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺔ
ﺶﻨـﺗ ﻂﻳاﺮـﺷ و ﻲﻫﺎـﻴﮔ
ﺖـﺳا ﺮﻴﻐﺘﻣ ]
21 [.
ﻪـﺑ رﻮـﻃ
ﻪـﻛ ي
، نورد يرﻮـﺷ ﺶﻨـﺗ رد
ﻪﺸﻴﺷ ﻳﺎﭘ يا ﺔ سﻼﻴﮔ
Gisela5
حﻮﻄﺳ رد ،ﺮﻔﺻ
50 ، 100 و
150 ﻲــﻠﻴﻣ ﻻﻮــﻣ ﺪــﻳﺮﻠﻛ ر آ ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ ،ﻢﻳﺪــﺳ
ﻢﻳﺰــﻧ ﺎــﻫ ي
ﻲﺘﻧآ ﺖﻧاﺪﻴﺴﻛا ﻪﺑ
رﻮﻃ ﻲﻨﻌﻣ راد ﺶﻳاﺰـﻓا ي ﺖـﻓﺎﻳ
] 19 [ . ﻦـﻳا
آ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺶﻳاﺰﻓا ﻢﻳﺰﻧ
،ﺎﻫ ﺸﻨﻛاو ﻲ زا يﺮﻴﮔﻮـﻠﺟ ياﺮﺑ ﻲﻋﺎﻓد
ﻪﺑ ﺶﻨﻛاو رد هﺎﻴﮔ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﻮﻠﺳ ﺐﻴﺳآ ﺖﻈﻠﻏ
ﺎﻫ يﻻﺎﺑ ي
ﺪﻳﺮﻠﻛ
ﻲـﻣ نﺎﺸـﻧ دﻮﺧ زا ﻢﻳﺪﺳ ﺪـﻫد
. ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻦـﻳا لﺎـﺜﻣ
ﺶﻳاﺰﻓا آ ﻢﻳﺰـﻧ ﺎـﻫ
ﻲـﺘﻧآ ي نورد يرﻮـﺷ ﺶﻨـﺗ رد ناﺪﻴﺴـﻛا
ﻪﺸﻴﺷ ﻳﺎﭘ يا ﺔ ﺐﻴﺳ
MM106
ﺖـﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺰﻴﻧ ]
30 [ .
رد
،ﺖﻳﺎﻬﻧ رد زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ تﺎﺑرﻮﻜﺳآ و زﻻﺎﺗﺎﻛ ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺞﻧرﺎﻧ ﺔﻳﺎﭘ زا
سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ ﺔﻳﺎﭘ ﻲﻟو ،دﻮﺑ
ناﺰﻴﻣ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ
ﻳﺎﭘ رد زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ﻢﻳﺰﻧآ ﺔ
سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ ﺮﺘﺸﻴﺑ
زا ﺞﻧرﺎﻧ ﺔﻳﺎﭘ دﻮﺑ
،
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﻛ ي ﻴﺑ ﺘﺸ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﻦﻳﺮ ناﺰـﻴﻣ
آ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﻢﻳﺰـﻧ
ﺎـﻫ ي
رﻮﻛﺬﻣ ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ رﺎﻤﻴﺗ رد 200 ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮـﻣ
ﺪـﻳﺮﻠﻛ ر و ﻢﻳﺪـﺳ
ﻞﺻﺎﺣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﺪﺷ
) لوﺪﺟ 1 ( . ﺞﻧرﺎـﻧ ﺔﻳﺎﭘ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎـﺑ
آ ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ ﻢﻳﺰــﻧ
ﺎــﻫ ﻲــﺘﻧآ ي ﻞــﻤﺤﺗ ناﺪﻴﺴــﻛا ﺮﺘﺸــﻴﺑ
ﻪــﺑ ي
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ ﺪﻳﺮﻠﻛ يﻻﺎﺑ ي داد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﻢﻳﺪﺳ
. ﺪﻨﭼﺮﻫ رد
ﭘ ﺔﻳﺎﭘ سوﺮﻴﺴﻧﻮ ﻢﻳﺰـﻧآ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ،يرﻮـﺷ حﻮﻄـﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ
ﺶﻳاﺰﻓا زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ﺖﻓﺎﻳ
ﻪـﻛ دﻮـﺑ ﻢـﻛ ﻞﻤﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﻢﻫ زﺎﺑ ،
ﻲﻣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا ياﺰـﺟا ﻪـﺑ ﺮـﺻﺎﻨﻋ تﺎﻣﺪـﺻ زا ﻲـﺷﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺎﺸﻏ و ﻚﻣاﺪﻧا ،ﻲﻟﻮﻠﺳ ﺪﺷﺎﺑ
ﺶﻫﺎﻛ ار ﻲﻋﺎﻓد ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺛا ﻪﻛ
ﻲﻣ ﺪﻫد ﻲﺜﻨﺧ ﺎﻳ ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ ] 4 [.
د ﻞـﻛ ﻦﻴﺌﺗوﺮـﭘ ناﺰﻴﻣ يرﻮﺷ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺮـﻫ ر
ود
ﻪﻳﺎﭘ
ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ،ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ
، يرﻮـﺷ و ﻪـﻳﺎﭘ ﻞـﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮـﺛا
ﻲﻨﻌﻣ راد ﺪﺸﻧ . رد ﻞﻛ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻪﻳﺎﭘ
ﺎﻫ ﺞﻧرﺎـﻧ ي
سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ و ﻪﺑ
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺎﺑ 15 / 0 و 13 / 0 ﻲﻠﻴﻣ رد ﺮـﺘﻴﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﺖﻈﻠﻏ 200 ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ر )
لوﺪﺟ 1 .(
لوﺪﺟ 1 . يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﺮﺛا
NaCl) ( ﻓ ﺮﺑ آ ﺖﻴﻟﺎﻌ ﻢﻳﺰﻧ ﺎﻫ ﻲﺘﻧآ ي ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ ﻞﻛ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ و ناﺪﻴﺴﻛا ﺞﻧرﺎﻧ يﺎﻫ
Citrus )
aurantium L
( سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ و
Poncirus trifoliata Raf) (
يروآﺮﭘ ﻂﻴﺤﻣ رد ﺪﻣﺎﺟ MS
6 ﻪﺘﻔﻫ ﺖﺸﻛ زا ﺪﻌﺑ
ﻪﻳﺎﭘ ﺢﻄﺳ يرﻮﺷ
mM) ( ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ زﻻﺎﺗﺎﻛ
) مﺮﮔ ﺮﺑ لﻮﻣوﺮﻜﻴﻣ
ﻪﻘﻴﻗد رد ﺮﺗ نزو (
زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
) مﺮﮔ ﺮﺑ لﻮﻣوﺮﻜﻴﻣ رد ﺮﺗ نزو
ﻪﻘﻴﻗد ( ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
تﺎﺑرﻮﻜﺳآ زاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ
) مﺮﮔ ﺮﺑ لﻮﻣوﺮﻜﻴﻣ ﺮﺗ نزو
ﻪﻘﻴﻗد رد ( ﻞﻛ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ
) ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ (
0 g
14 / 1 e
95 / 0 e
35 / 1 a
31 / 0
50 f
23 / 1 de
29 / 1 d
57 / 1 abc
25 / 0
100 ef
42 / 1 de
41 / 1 c
89 / 1 abcd
23 / 0
150 c
54 / 2 cd
06 / 2 b
18 / 2 cde
19 / 0
ﺞﻧرﺎﻧ
200 a
18 / 3 bc
78 / 2 a
45 / 2 de
15 / 0
0 h
94 / 0 e
04 / 1 f
16 / 1 ab
28 / 0
50 e
5 / 1 de
43 / 1 ef
23 / 1 bcde
21 / 0
100 d
92 / 1 bc
26 / 2 e
37 / 1 cde
18 / 0
150 d
04 / 2 b
89 / 2 d
64 / 1 de
15 / 0
سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ
200 b
9 / 2 a
2 / 4 b
25 / 2 e
13 / 0
ﺎﻴﻣ ﻦﻴﮕﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
، فﻼﺘﺧا ﻲﻨﻌﻣ راد لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ي 5
ﺪﻧراﺪﻧ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﺪﺻرد .
زا ﻲﻜﻳ ﻢﻬﻣ يﺎﻫﺪﻨﻳآﺮﻓ ﺖﺤﺗ ﻪﻛ
ﺶﻨﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ راﺮﻗ يرﻮﺷ
ﻲﻣ
ﻦﻴﺌﺗوﺮـﭘ ﺰﺘﻨـﺳ ،دﺮـﻴﮔ ﺖـﺳﺎﻫ
. لﻮـﻠﺤﻣ ﻦﻴﺌﺗوﺮـﭘ راﺪـﻘﻣ
ﺖـﺳا نﺎـﻫﺎﻴﮔ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑ ﺖﻴﻌﺿو زا ﻲﻤﻬﻣ ﺖﻣﻼﻋ ]
17 [ .
يرﺎﻴﺴﺑ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ زا
ﻲـﻣ ﺰﻴﻟورﺪـﻴﻫ ﺶﻨﺗ ﻲﻃ ﺎﻫ ﺮـﺑ و ﺪﻧﻮـﺷ
ﻲـﻣ ،ﻞـﻛ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ رد ﺶﻫﺎﻛ ،سﺎﺳا ﻦﻴﻤﻫ زا ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﺶﻨﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ .
ﺮﺑ سﺎﺳا يرﻮـﺷ ،تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﻀـﻌﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻲـﻣ هﺎـﻴﮔ ﻦﻴﺌﺗوﺮـﭘ راﺪـﻘﻣ رد ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ دﻮـﺷ
] 15 [ . ﺎـﻣا
ــﺠﻴﺘﻧ رد ﺶﻫﺎــﻛ ﻦــﻳا ﻪــﻛ ﺖﺴــﻴﻧ ﺺﺨﺸــﻣ ﺔ
ﺐــﻳﺮﺨﺗ
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ
نآ ﺮﺘﻤﻛ ﺰﺘﻨﺳ ﺎﻳ ﺖﺳﺎﻫ ﻫ
ﺎ . ﻦﺘﺴـﻜﺷ ﺐﺒـﺳ يرﻮـﺷ
ﺶﻳاﺰـﻓا ﺐـﺟﻮﻣ و ﻚﻴﺗﺎﺘـﺳاروﺪﻴﻫ يﺎﻫﺪﻧﺎﺑ ﺶﻨـﻛاو
ﺎـﻫ ي
ﺖﺳوﺪﺑآﺮﻴﻏ )
ﻚﻴﺑﻮﻓورﺪﻴﻫ (
ﻲﻣ دﻮـﺷ ] 17 [ . رد ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻦـﻳا
ﻪﺸﻴﺷ نورد يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﻳﺎﭘ يا
ﺔ ﺐﻴﺳ حﻮﻄـﺳ رد M4
35 ،
100 و 200 ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ ﺪﻳﺮﻠﻛ ر ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻢﻳﺪﺳ
. ـﻴﺑ ﺘﺸ ﻦﻳﺮ
،ﻞﻛ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﻪﺑ
ﺐﻴﺗﺮﺗ رﺎـﻤﻴﺗ رد 35
و 200
ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ ر ﻪﺑ ﺖﺳد ﺪـﻣآ ] 44 [ .
،ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ يرﻮـﺷ ﺶﻨـﺗ رد
ﻪﺸﻴﺷ نورد يا
سﻼﻴﮔ ﺔﻳﺎﭘ
Gisela5
حﻮﻄﺳ رد ،ﺮﻔـﺻ
50 ،
100 و 150 ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮـﻣ ﺪـﻳﺮﻠﻛ ر ناﺰـﻴﻣ ﺶﻫﺎـﻛ ﻪـﺑ ،ﻢﻳﺪـﺳ
،ﺪﺷ ﺮﺠﻨﻣ ﻞﻛ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﻪﺑ
رﻮﻃ ﻦﻴﺌﺗوﺮـﭘ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ﻪﻛ ي
رﺎﻤﻴﺗ رد ﻞﻛ 150
ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ر ﺪﺷ
] 19 [ . ﺚﻋﺎﺑ ﺶﻨﺗ ﺑ
نژ نﺎﻴ هﮋﻳو يﺎﻫ ﻲﻣ يا
رد يرﺎﮔزﺎـﺳ ﻪـﺑ ار هﺎـﻴﮔ ﻪـﻛ دﻮﺷ
ﻚﻤﻛ ﺪﻋﺎﺴﻣﺎﻧ ﻂﻳاﺮﺷ ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ ] 38 [ ،
،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺶﻳاﺰﻓا نﺎﻜﻣا
دراد دﻮﺟو ﺰﻴﻧ ﻞﻛ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ]
9 [ . ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺶﻨﺗ ،لﺎﺜﻣ
نورد ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻢﻳﺪﺳ ﺪﻳﺮﻠﻛ يرﻮﺷ
ﻪﺸـﻴﺷ
ﻪـﻳﺎﭘ ﺮـﺑ يا
يﺎـﻫ
ﻪـﻳﺎﭘ ﻲﻣﺎـﻤﺗ رد ﻞﻛ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ رﻮﮕﻧا
ﺎـﻫ
ﺪـﺷ ] 1 .[
تﺎـﺒﻛﺮﻣ ﭗـﻴﺗﻮﻧژ ود ﺶﻨـﻛاو ،ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
Citrus )
jambhiri Citrus karna و
( حﻮﻄـﺳ رد 25
، 50 ، 75 ، 100 و
125 ﻲﻠﻴﻣ ﺪﻳﺮﻠﻛ رﻻﻮﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﻢﻳﺪﺳ
ﻦﻴﺌﺗوﺮـﭘ ﺮـﻫ رد ﻞـﻛ
ﺪـﺷ ﺮـﺠﻨﻣ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ود ]
36 .[
ﻪـﻛ ﻲﻧﺎـﻣز عاﻮـﻧا ﺪـﻴﻟﻮﺗ نﺎـﻴﻣ
ﺮﮕﺸﻨﻛاو
ﻲـﺘﻧآ ﻢﺘﺴﻴﺳ و نﮋﻴﺴﻛا
ﻦـﻳا ﻊـﻓد ياﺮـﺑ ﻲﻧاﺪﻴﺴـﻛا
ﻣ لﻮﻜﻟﻮ ،تﺎـﺒﻴﻛﺮﺗ ﻦـﻳا دﺎـﻳز راﺪـﻘﻣ ،ﺪـﺷﺎﺒﻧ راﺮﻗﺮﺑ لدﺎﻌﺗ ﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻢﻫﺮﺑ ار ﻲﻟﻮﻠﺳ لدﺎﻌﺗ و ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻢﺴﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ
ﺐﺒـﺳ و ﺪـﻨﻧز
ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ،ﺎﻫﺪﻴﭙﻴﻟ ﻪﺑ ﻲﺸﻳﺎﺴﻛُا تﺎﻣﺪﺻ
ﻚﻴﺌﻠﻛﻮﻧ يﺎﻫﺪﻴﺳا و ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ] 45 .[
ﺎـﻳ و ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﺰﺘﻨﺳ يﺎﻫﺮﻴﺴﻣ ﺔﻣﺪﺻ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
نآ ﺐﻳﺮﺨﺗ
ﻲﻣ ﺎﻫ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻠﻋ ﺪﻧاﻮﺗ ناﺰﻴﻣ
ﻴﺌﺗوﺮﭘ
نآ ﺪﻴﻟﻮﺗ و ﻦ
ﺪﺷﺎﺑ ] 14 .[
نﮋﻴﺴـﻛا ﺮﻴﺛﺄﺗ
يﺎـﻫ ﺮﮕﺸـﻨﻛاو ﺮـﺑ
و DNA RNA
ﻲﻣ
ﻦﻴﺌﺗوﺮـﭘ ﺰﺘﻨﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﻞﻳﻻد زا ﺪﻧاﻮﺗ
ﺶﻨـﺗ ﻂﻳاﺮـﺷ رد ﺎـﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ] 27 .[
ﻪﺑ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﺎﺑ
ﺶﻳاﺰﻓا يرﻮﺷ ﺢﻄﺳ ناﺰﻴﻣ
يﺎﻫﺪﻨﻗ
ﻪﻳﺎﭘ ود ﺮﻫ لﻮﻠﺤﻣ ﺶﻳاﺰﻓا
ﺖﻓﺎﻳ ) ﻞﻜﺷ 1 .(
ﻞﻜﺷ 1 . ﺮﺛا حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﻳﺮﻠﻛ ﻢﻳﺪﺳ
NaCl) ( ﺮﺑ اﺰﻴﻣ لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ ن ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ
سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ و ﺞﻧرﺎﻧ يﺎﻫ
) فوﺮﺣ ﻪﺑﺎﺸﻣﺮﻴﻏ ياراد فﻼﺘﺧا ﻲﻨﻌﻣ راد رد ﺢﻄﺳ لﺎﻤﺘﺣا 5 ﺪﺻرد ﺪﻨﺘﺴﻫ (
ﻴﺑ ﺘﺸ رﺎـﻤﻴﺗ رد لﻮـﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪـﻨﻗ ﻊـﻤﺠﺗ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮ 200
ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ ﺮﻫ رد و ر ﻪﻳﺎﭘ ود
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
فﻼﺘﺧا ﻲﻨﻌﻣ راد ي
ﻦﻴـــﺑ ﺖـــﻈﻠﻏ ﺎـــﻫ ي 50 و 100 و
،ﻦﻴـــﻨﭽﻤﻫ 150
و 200
ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ رد لﻮـﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ ﻊﻤﺠﺗ ناﺰﻴﻣ رد ر ﺞﻧرﺎـﻧ ﺔـﻳﺎﭘ
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
ﻞﻜﺷ 1 .(
لﻮـﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ ﻊﻤﺠﺗ ﻦﻴﺑ ار ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﺎﻘﻘﺤﻣ رد يرﻮﺷ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ ناﺰﻴﻣ و ﻪـﻳﺎﭘ
ﺎـﻫ ﺮـﻛذ هﻮـﻴﻣ نﺎـﺘﺧرد ي
ﺪﻧدﺮﻛ ] 1 ، 19
، 44 [ . ،ﺶﻳﺎـﻣزآ ﻦـﻳا رد ﺞﻧرﺎـﻧ ﺔـﻳﺎﭘ
ﻊـﻤﺠﺗ
لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ي
سوﺮﻴﺴـﻧﻮﭘ ﺔﻳﺎﭘ د
ﺖـﺷا
ﻞﻤﺤﺗ زا نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺮﺘﺸﻴﺑ
يرﻮـﺷ يﻻﺎـﺑ حﻮﻄـﺳ ﻪﺑ ﻪﻳﺎﭘ ﻦﻳا
دراد . ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﻳﺮﻠﻛ يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ رد لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ ﻢﻳﺪـﺳ
ﻪﺸــﻴﺷ نورد ﺖﺸــﻛ رد ﭗــﻴﺗﻮﻧژ يا
تﺎــﺒﻛﺮﻣ يﺎــﻫ ]
36 [ ،
ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ رﻮﮕﻧا ي ]
1 [ ﺐﻴﺳ ، ] 44 [ ، سﻼﻴﮔ ] 19 [ ﺰﻴﻧ ﻪـﺑ ﺖـﺳد
هﺪﻣآ
ﻴﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺘﺸ
ﻦﻳﺮ لﻮـﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪـﻨﻗ ﻊﻤﺠﺗ حﻮﻄـﺳ رد
يرﻮﺷ يﻻﺎﺑ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺪﺷ . يﺎﻫﺪـﻨﻗ ﻢﺴـﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺮـﺑ يرﻮـﺷ
ﻲﻣ ﺮﺛا لﻮﻠﺤﻣ
ﻲـﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار نآ راﺪﻘﻣ و دراﺬﮔ ﺪـﻫد
] 45 [ .
ﺦــﺳﺎﭘ رد زا تارﺪــﻴﻫﻮﺑﺮﻛ ﻊــﻤﺠﺗ ،نﺎــﻫﺎﻴﮔ يﺰﻤــﺳا يﺎــﻫ
ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻟﻮﻠـﺳ يﺎﺸـﻏ رد تﻻﻼﺘـﺧا زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ
ﻛ ﻨ ﺪ ] 30 [ . ﺶﻨـﺗ ﻲﻃ ﺪﻨﻗ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ
يدﺮﻛرﺎـﻛ ﺶﻘﻧ ﺮﺑ هوﻼﻋ يرﻮﺷ ـﺑ
ﻪ ناﻮـﻨﻋ ﺖـﻇﺎﻔﺣ ﺪـﻨﻨﻛ ة
،يﺪﺷر ياﺮﺘﺴﺑﻮﺳ و يﺰﻤﺳا ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ﻢﻴﻈﻨﺗ ﺪـﻨﻨﻛ ة نژ نﺎـﻴﺑ
ﺶﻘﻧ ﺰﻴﻧ
ﻲﻣ ﺎﻔﻳا ار ﻲﻤﻬﻣ يﺎﻫ ﺪﻨﻛ
] 16 [ . ﺪـﻨﭼﺮﻫ ﺮـﺑ سﺎـﺳا
مﺎﺠﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻊـﻤﺠﺗ ﺐﺒـﺳ يرﻮـﺷ ﺶﻨﺗ ،هﺪﺷ
تارﺪﻴﻫﻮﺑﺮﻛ
ﻲـﻣ ﻒـﻠﺘﺨﻣ نﺎﻫﺎﻴﮔ رد ﺎﻫ دﻮـﺷ
] 9 [ ﺶﻫﺎـﻛ ،
ﺪﺷ شراﺰﮔ ﺰﻴﻧ لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ و تارﺪﻴﻫﻮﺑﺮﻛ ﺖـﺳا ه
] 3 [
ﻪﻛ ﻲـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ ﺮـﺛا ﺮـﺑ
زﺎـﺳ رد لﻼﺘـﺧا و
آ رﺎـﻛ ﻢﻳﺰـﻧ ﺎـﻫ ي
ﺖﻛﺮﺷ
هﺮﻴﺧذ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ ﺪـﺷﺎﺑ يا
] 10 [ . و لﻮـﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪـﻨﻗ ﻊـﻤﺠﺗ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻦـﻳا ﺮﺑ هﺪﻴﻘﻋ
ﺠﻴﺘﻧ رد ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺔ
ﺖـﻓﺎﺑ رد يرﻮـﺷ ﺶﻨﺗ
لﻮﻠـﺳ و ﺎـﻫ يﺎـﻫ
ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﺮـﻴﺧذ ﻞـﻣﺎﻋ ﺎـﻳ و يﺰﻤـﺳا ﻢﻴﻈﻨﺗ ة
ﺪﻨﻛ ﻞﻤﻋ يﺰﻤﺳا ]
20 [ .
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ لﻮـﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪـﻨﻗ ﻊـﻤﺠﺗ
ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﺛا ﺮﺑ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﺮﺘﺸﻴﺑ فﺮﺼـﻣ ﺎـﻳ و ﺪـﻨﻗ ﻪـﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸـﻧ
تارﺪﻴﻫﻮﺑﺮﻛ ﺮﺘﻤﻛ
ﺖﻓﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ ﺎﻫ
ﺮﺛا ﺮﺑ ﻣﺪـﺻ ﺔ ﻪـﺑ هدراو
ﺪﺷﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ و ﻲﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫﺪﻨﻳآﺮﻓ ]
39 .[
ﺎـﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺢﻄـﺳ
يرﻮﺷ ناﺰﻴﻣ ﺮﻫ لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪﻨﻗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺰﻴﻧ ﻦﻴﻟوﺮﭘ ﻊﻤﺠﺗ ود
ﻪﻳﺎﭘ ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻓﺎﻳ
) ﻞﻜﺷ 2 (.
ﻞﻜﺷ 2 . ﺮﺛا حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﻳﺮﻠﻛ ﻢﻳﺪﺳ
NaCl) ( ﺮﺑ ﻦﻴﻟوﺮﭘ ناﺰﻴﻣ ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ
سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ و ﺞﻧرﺎﻧ يﺎﻫ
) فوﺮﺣ ﻪﺑﺎﺸﻣﺮﻴﻏ ياراد فﻼﺘﺧا ﻲﻨﻌﻣ راد رد ﺢﻄﺳ لﺎﻤﺘﺣا 5 ﺪﺻرد ﺪﻨﺘﺴﻫ (
ﺮﺘﺸــﻴﺑ رﺎــﻤﻴﺗ رد ﻦﻴﻟوﺮــﭘ ﻊــﻤﺠﺗ ناﺰــﻴﻣ ﻦﻳ 150
و 200
ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ رد ر ﺎﭘ ﺞﻧرﺎﻧ ﺔﻳ ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﺑ
رﻮﻃ فﻼﺘـﺧا ﻪﻛ ي
ﻲﻨﻌﻣ راد ﻦﻳا ﻦﻴﺑ ي ود
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يرﻮﺷ ﺢﻄﺳ .
ﻦﻳﺮـﺘﻤﻛ
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ رد ﻦﻴﻟوﺮﭘ ﻊﻤﺠﺗ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ
ﺖﺳد فﻼﺘﺧا ﻪﻛ ﺪﻣآ
ﻲﻨﻌﻣ راد ﺮﻫ ﻦﻴﺑ ي ﻪﻳﺎﭘ ود
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
ﻞﻜﺷ 2 .(
ﺶﻳاﺰـﻓا
ﻦـﻳا ﻪﻛ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يرﻮﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﺢﻄﺳ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ رد ﻦﻴﻟوﺮﭘ ﺶﻨﺗ رد ﻪﺠﻴﺘﻧ نورد يرﻮﺷ
ﻪﺸﻴﺷ يا ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺎﻫ تﺎـﺒﻛﺮﻣ ي
] 36 [ ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ رﻮﮕﻧا ي ]
1 [ ، ﻪـﻳﺎﭘ ﺎـﻫ ﺐﻴـﺳ ي ]
30
، 44 [ ، ﺔـﻳﺎﭘ
سﻼﻴــﮔ
Gisela5
] 19 [ ﺖــﺳا هﺪــﺷ ﻞــﺻﺎﺣ ﺰــﻴﻧ .
ﺪــﻨﭼﺮﻫ
ﻦﻴﻟوﺮﭘ رد ﻤﻫ ﺔ ماﺪﻧا يﺎﻫ هﺎـﻴﮔ ﻲـﻃ ﺶﻨـﺗ ﻊـﻤﺠﺗ ﻲـﻣ ﺪـﺑﺎﻳ ،
ﻊﻳﺮﺳ ﻦﻳﺮﺗ ﺖﺷﺎﺒﻧا ار رد گﺮﺑ ﺎﻫ دراد ] 30 [ . ﻪـﺑ ﺶﻨـﺗ لﺎـﺒﻧد
ﻤﻣ ﻦﻴﻟوﺮﭘ ﻊﻤﺠﺗ ،يرﻮﺷ
ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﻜ ﺎـﻳ ﺰﺘﻨـﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻞﻴﻟد
ﺪﻫد خر ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺶﻫﺎﻛ ]
7 [ . ،ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻦﻴﻟوﺮﭘ ﺶﻳاﺰﻓا
ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻴﺴﻛا ﺶﻫﺎﻛ ،ﻦﻴﻟوﺮﭘ ﺰﺘﻨﺳ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻪﺑ ﻦﻴﻟوﺮﭘ نﺪﺷ
ﺎـﻳ و ﻦﻴﺌﺗوﺮـﭘ ﺰﺘﻨـﺳ رد نآ فﺮﺼـﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻳ و تﺎﻣﺎﺗﻮﻠﮔ
ـﻳﺰﺠﺗ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺔ
ﻦﻴﺌﺗوﺮـﭘ ﺎـﻫ ﺪـﺷﺎﺑ ] 37 [ . ﻞﻴﺴــﻧﺎﺘﭘ ﺶﻫﺎـﻛ
ﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد هﺎﻴﮔ رد يﺰﻤﺳا ﻊﻤﺠﺗ ﺎﺑ ﺶﻨ
نﻮـﻳ ﺎـﻫ ﻲﻧﺪـﻌﻣ ي
ﻞﺜﻣ و Na
Cl
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﻪﻛ دﻮﺷ
تاﺮﻴﺛﺄﺗ نﺎﻳز ﺪـﺷر ﺮﺑ يرﺎﺑ
دراد هﺎﻴﮔ ]
23 .[
نﻮﻳ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز
رد ﺮـﻠﻛ و ﻢﻳﺪـﺳ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﻲﻳﺎـﻫ
لﻮﻠﺳ ﻞﺋﻮﻛاو
ﻲﻣ يﺎﺟ ﺎﻫ
رد يﺰﻤﺳا رﺎﺸﻓ لدﺎﻌﺗ ياﺮﺑ ،ﺪﻧﺮﻴﮔ
ﻚﻣاﺪــﻧا و لوزﻮﺘﻴــﺳ رد ﻦﻴﻟوﺮــﭘ ،لﻮﻠــﺳ ﻊــﻤﺠﺗ و ﺰﺘﻨــﺳ ﺎــﻫ
ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ ] 21 .[
وﺮﭘ ﻊﻤﺠﺗ
ﻪﻳﺎﭘ رد ﻦﻴﻟ
ﻪﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻲﻣ ،ﺪﻧراد يرﻮﺷ
و ﻪـﻠﺑﺎﻘﻣ ياﺮـﺑ ﻲﻋﺎﻓد رﺎﻛ و زﺎﺳ ﻚﻳ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺑ ﻢﻫ و ﺪﺷﺎﺑ ﺶﻨﺗ ﻞﻤﺤﺗ
ﻲﺸـﻨﻛاو ﻢﻫ و ﺶﻨﺗ ﺖﻣﻼﻋ ناﻮﻨﻋ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳ ]
33 .[
رد ﻦﻴﻟوﺮـﭘ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا
ﺶﻨﺗ
لﻮﻠﺳ رد ﻲﻄﻴﺤﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻊﻤﺠﺗ ﺎﻫ
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ و ﺪـﺑﺎﻳ
ﻲﺘﻇﺎﻔﺣ ﺶﻘﻧ
ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻞﻳﻻد زا ﻲﻜﻳ ،يﺰﻤﺳا ﻢﻴﻈﻨﺗ و نآ
ندﻮـﺑ
ﻲـﻣ ﺞﻧرﺎﻧ ﺔﻳﺎﭘ رد ﻞﻤﺤﺗ
ﻪـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻦـﻳا ﺮﺘﺸـﻴﺑ ﻊـﻤﺠﺗ ﺖـﻠﻋ
ﻲﻧﻮـﻳ و يﺰﻤﺳا ﺶﻨﺗ زا ﻲﺷﺎﻧ تﺎﻣﺪﺻ زا ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻨﻴﻣآﺪﻴﺳا ﺪﻳﺮﻠﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺳﺎﻛ ﻢﻳﺪﺳ ]
36 .[
يد نﻮﻟﺎﻣ ﺪﻴﺋﺪﻟآ
MDA) ( ﻪﺑ
ﻪﺑ هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ
ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ناﻮﻨﻋ
ﺎﻫﺪﻴﭙﻴﻟ نﻮﻴﺳاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ ياﺮﺑ ﻲﺘﺴﻳز
ﺶﻨـﺗ رد ﻲﺸـﻳﺎﺴﻛُا يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻛ ﻪـﺑ ﺎﻫﺪـﻴﭙﻴﻟ ﺮـﺑ هوﻼـﻋ ﻪـﻛ دور ﻪﻣﺪـﺻ ﺰـﻴﻧ DNA
ﻲﻣ
ﻲﺴـﻛﻮﺋد ﻞﺜﻣ ﺪﺋاز تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ و ﺪﻧﺎﺳر
و ﻦﻳزﻮـﻧاﻮﮔ
ﻲﺴﻛﻮﺋد
ﻲـﻣ ﺮـﺠﻨﻣ ﻦﻳزﻮـﻧدآ
دﻮـﺷ ] 43 .[
ﺢﻄـﺳ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎـﺑ
يد نﻮﻟﺎﻣ ناﺰﻴﻣ ،يرﻮﺷ
رﺎـﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻳﺎﭘ ود ﺮﻫ رد ﺪﻴﺋﺪﻟآ
ﺖـﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﻫﺎﺷ )
ﻞﻜـﺷ 3 .(
ﺑ ناﺰـﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸـﻴ رد MDA
رﺎﻤﻴﺗ 200 ﻲﻠﻴﻣ
ﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ رﻻﻮﻣ .
رد ﺪـﻴﭙﻴﻟ نﻮﻴﺳاﺪﻴﺴـﻛاﺮﭘ
دﻮﺑ ﺞﻧرﺎﻧ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ ﺔﻳﺎﭘ )
ﻞﻜﺷ 3 .(
ﻪﺑ ﺎﻫﺪﻴﭙﻴﻟ نﻮﻴﺳاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ
ترﺎﺴـﺧ ناﻮـﻨﻋ
ﺪـﻨﻳآﺮﻓ ﻦﻳﺮـﺗاز
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪـﺟﻮﺗ نآ ﻪـﺑ ،هﺪـﻧز دﻮﺟﻮﻣ ﺮﻫ رد هﺪﺷ .
ﻪﺑ تﺎﻗوا ﻲﻫﺎﮔ ،ﺎﺸﻏ ﻪﺑ ﻪﻣﺪﺻ رﺎﭘ ﺎﻬﻨﺗ ناﻮﻨﻋ
ﻦﻴـﻴﻌﺗ ﺮﺘﻣا ةﺪـﻨﻨﻛ
ﺶﻨﺗ ﺖﺤﺗ ﺪﻴﭙﻴﻟ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﺢﻄﺳ
هﺪـﺷ ﻲـﺳرﺮﺑ ،ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ و ﺖﺳا
ﺶﻨـﺗ ﻲـﻃ لﻮﻠـﺳ ﺐـﻳﺮﺨﺗ ﻞـﻳﻻد ﻦﻳﺮﺗ
دﺎـﺠﻳا بﺮـﭼ يﺎﻫﺪﻴـﺳا ﺐﻴﻛﺮﺗ رد ﻲﺗاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا يرﻮﺷ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) لﺎﻌﻓﺮﻴﻏ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ نﺪﺷ
يﺮﻳﺬﭘذﻮﻔﻧ ﺶﻳاﺰﻓا و ﺎﺸﻏ يﺎﻫ
ﺎﺸﻏ (
ﻮﻠـﺳ يﺎﻫﺎﺸـﻏ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ و رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻖﻳﺮﻃ ﻦﻳا زا و ار ﻲﻟ
ﻲـﻣ راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ
ﺪـﻫد ] 6 .[
رد ﻢـﻫ ﺪـﻴﭙﻴﻟ نﻮﻴﺳاﺪﻴﺴـﻛاﺮﭘ
ﻚﻣاﺪﻧا يﺎﺸﻏ رد ﻢﻫ و لﻮﻠﺳ يﺎﺸﻏ
ﻲـﻣ خر ﻲـﺘﻗو ،ﺎﻫ ﺪـﻫد
حﻮﻄﺳ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ
يﺎﻫ ﺮﮕﺸﻨﻛاو نﮋﻴﺴﻛا ﻪﻧﺎﺘـﺳآ ﺪﺣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺑ
ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ،ﺪﺳﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻲﻟﻮﻠﺳ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ
ﻲﻣ
ﺮﻃ زا ار ﻲﺸﻳﺎﺴﻛُا ﺶﻨﺗ ﻪﻜﻠﺑ ،دراﺬﮔ
لﺎﻜﻳدار ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻖﻳ
يﺎﻫ
ﻲــﻣ ﺪﻳﺪﺸــﺗ ،ﺎﻫﺪــﻴﭙﻴﻟ زا ﻲــﺷﺎﻧ ﺪــﻨﻛ
] 21 .[
بﺮــﭼ يﺎﻫﺪﻴــﺳا
سﺎﺴﺣ عﺎﺒﺷاﺮﻴﻏ
زا ﺐﻳﺮﺨﺗ و نﺪﺷﺪﻴﺴﻛا ﻪﺑ ﺎﺸﻏ ﺶﺨﺑ ﻦﻳﺮﺗ
ﺖﺳا ﻲﺸﻳﺎﺴﻛُا ﺶﻨﺗ ﻖﻳﺮﻃ .
و يﺰﻤـﺳا ﺶﻨـﺗ دﺎﺠﻳا ﺎﺑ يرﻮﺷ
ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺐﺒﺳ ﻲﻧﻮﻳ ﻪﻧﻮﮔ
ﻫ يﺎ ﺮﮕﺸﻨﻛاو نﮋﻴﺴﻛا ﻲﻣ دﻮـﺷ ] 8 .[
ﻪـﺑ عﺎﺒـﺷاﺮﻴﻏ بﺮـﭼ يﺎﻫﺪﻴﺳا ﺔﻳﺰﺠﺗ ﺮﺛا ﺮﺑ نﮋﻴﺴـﻛا ﻚـﻤﻛ
يد نﻮﻟﺎــﻣ ﻞــﺜﻣ ﻲﺗﺎــﺒﻴﻛﺮﺗ ،ﺮﮕﺸــﻨﻛاو ﺪــﻴﺋﺪﻟآ
MDA) ( ﺪــﻴﻟﻮﺗ
ﻲﻣ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﺖﻴﻣﻮﻤﺴﻣ لﻮﻠﺳ ياﺮﺑ ﻪﻛ دﻮﺷ
ﺪﻨﻛ . نﻮﻟﺎﻣ ﻊﻤﺠﺗ
يد يﺎﺸـﻏ يﺮﻳﺬـﭘذﻮﻔﻧ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺪﻴﺋﺪﻟآ
ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻤﺳﻼﭘ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻧﻮﻳ ﺖﺸﻧ و دﻮﺷ ﻲﺼـﺧﺎﺷ ﻪﻛ ﺪﺑﺎﻳ
ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻲﺸﻳﺎﺴﻛُا ﺔﻣﺪﺻ ناﺰﻴﻣ زا دور
] 22 [.
ﻞﻜﺷ 3 . ﺮﺛا حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﻳﺮﻠﻛ ﻢﻳﺪﺳ
NaCl) ( ﺮﺑ ناﺰﻴﻣ يد نﻮﻟﺎﻣ ﺪﻴﺋﺪﻟآ
MDA) ( ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ و ﺞﻧرﺎﻧ يﺎﻫ
) فوﺮﺣ ﻪﺑﺎﺸﻣﺮﻴﻏ ياراد فﻼﺘﺧا ﻲﻨﻌﻣ راد رد ﺢﻄﺳ لﺎﻤﺘﺣا 5 ﺪﺻرد ﺪﻨﺘﺴﻫ (
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﺎﺑ
ﺮﺘﺸﻴﺑ
مﺎـﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ،دراد ﺖـﻘﺑﺎﻄﻣ هﺪـﺷ
ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ رد لﺎﺜﻣ
درﻮـﻣ رد
ـﻳﺎﭘ ﺔ رد ﺞﻧﺮﺘﻴـﺳوﺰﻳرﺎﻛ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ ،ﺮﻔﺻ ي 30 ، 60 و 90 ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮـﻣ ﻢﻳﺪـﺳ ﺪـﻳﺮﻠﻛ ر
راﺪـﻘﻣ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪﺑ يرﻮﺷ حﻮﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
MDA
،ﺪﺷ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ
رﻮﻃ ﻪﻛ ي ﺮﺘﺸﻴﺑ رﺎﻤﻴﺗ رد نآ ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳ 90
ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ر ]
4 [ .
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ نورد يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ رد
ﻪﺸﻴﺷ يا ،ﺮﻔﺻ حﻮﻄﺳ رد ﻢﻳﺪﺳ ﺪﻳﺮﻠﻛ 30
و 60 ﻲﻠﻴﻣ ﻻﻮﻣ ر
يور ﻪﻳﺎﭘ ﺎﻫ ﺞﻧﺮﺘﻴﺳ وﺰﻳرﺎﻛ و ﻮﻠﻣوﺮﺘﻴﺳ ،اﺮﺗﺎﭘﻮﺌﻠﻛ ﻲﮕﻧرﺎﻧ ي
ناﺰــﻴﻣ نآ رد ﻪــﻛ ﺮــﻫ MDA
10 ﻚــﻳ زور ﻲــﻃ رﺎــﺑ
1 هﺎــﻣ
هزاﺪﻧا ﺮﻴﮔ و نﺎـﻣز ﺖـﺷﺬﮔ ﺎـﺑ ،داد نﺎﺸـﻧ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ،ﺪﻧﺪـﺷ ي
ناﺰﻴﻣ يرﻮﺷ حﻮﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا MDA
ﻳﺎﭘ رد و ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺔ
سﺎﺴﺣ ناﺰـﻴﻣ ،يرﻮـﺷ ﻪـﺑ ﺮـﺗ ﺮﺘﺸـﻴﺑMDA
نﺎـﻣز ﻲـﻃ ي
ــﻣ ﻪــﻛ ﺪــﺷ هﺪﻫﺎﺸ ﺮﺘﺸــﻴﺑ
ناﺰــﻴﻣ ﻦﻳ ﺮــﺧآ زور رد MDA
هزاﺪﻧا ﺮﻴﮔ ي ﺪﺷ
ﻳﺎﭘ رد و ﺔ رد ،دﻮـﺑ ﺞﻧﺮﺘﻴـﺳوﺰﻳرﺎﻛ سﺎﺴـﺣ
ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ
، ـﻳﺎﭘ رد ﺔ ناﺰـﻴﻣ اﺮﺗﺎـﭘﻮﺌﻠﻛ ﻲﮕﻧرﺎـﻧ موﺎـﻘﻣ
MDA
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﻤﻛ ﺔﻳﺎﭘ ود
ﺖﺷاد ﺮﮕﻳد ]
31 [ . ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد
،ﺰﻴﻧ سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ ﺔﻳﺎﭘ ناﺰﻴﻣ
ﺮﺘﺸﻴﺑMDA
ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ ي ﺔـﻳﺎﭘ
ﺞﻧرﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ رد ﺖﺷاد دﻮﺧ .
ﻪـﻛ دراد ﻦـﻳا ﺮﺑ ﺖﻟﻻد ﺮﻣا ﻦﻳا
ﻊﻤﺠﺗ ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﺸﻧ MDA
ﺪﻨﻫد ة ﺶﻨـﺗ ﻪـﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ه
ﺖﺳا ﻲﺸﻳﺎﺴﻛُا ﻪﺑ ﺪﻴﭙﻴﻟ نﻮﻴﺳاﺪﻴﺴﻛاﺮﭘ.
ﻦﻴﺌﺗوﺮـﭘ ﺎـﻫ ﺎﺸـﻏ ي
هﺪﻧﺮﻴﮔ و دراو ﻪﻣﺪﺻ
آ ،ﺎـﻫ ﻢﻳﺰـﻧ ﺎـﻫ
لﺎـﻧﺎﻛ و ار ﻲﻧﻮـﻳ يﺎـﻫ
ﻲﻣ لﺎﻌﻓﺮﻴﻏ ﺪﻨﻛ
] 4 [ . ﺮﺘﻤﻛ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ رد MDA
ﺞﻧرﺎـﻧ ﺔﻳﺎﭘ
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺔﻳﺎﭘ
سوﺮﻴﺴﻧﻮﭘ ﻲﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ ﻪـﺑ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﻞـﻴﻟد ﺮﺘﺸـﻴﺑ
آ ﻢﻳﺰﻧ ﺎﻫ ﻲﺘﻧآ ي ﻊﻤﺠﺗ و ناﺪﻴﺴﻛا ﺮﺘﺸﻴﺑ
رد ﻪـﻛ ﺪـﺷﺎﺑ ﻦﻴﻟوﺮﭘ
ﻪﺘﺷاد ﺶﻘﻧ يراﺪﻳﺎﭘ ﻦﻳا ﺪﻧا
] 32 [.
4 . ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮـﻴﮔ ﻲـﻠﻛ ﻲـﻣ ﺖـﻔﮔ ناﻮـﺗ ﺞﻧرﺎـﻧ ﺔـﻳﺎﭘ
رد
ﺎــﺑ ﻪﺴــﻳﺎﻘﻣ سوﺮﻴﺴــﻧﻮﭘ ﺔــﻳﺎﭘ
و ﻲــﻤﻳﺰﻧآ ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮــﻈﻧ زا
ﺖــﻣوﺎﻘﻣ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴــﺷﻮﻴﺑ ﺮﺘﺸــﻴﺑ
رد يرﻮــﺷ ﺶﻨــﺗ ﺮــﺑاﺮﺑ رد ي
نورد ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﺸﻴﺷ
يا د درا . ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ هﺮﻬﺑ ﻪﺑ زا ﺶﻴﭘ يرادﺮﺑ
زا هدﺎﻔﺘـﺳا ،نآ ﺢﻄـﺳ ﺶﻫﺎـﻛ و ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺪﺣ بآ
ﺖﺴﻴﻧ رﺎﻈﺘﻧا زا رود حﻼﻣا ياراد يﺎﻫ .
،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ يرﻮـﺷ
ــﻳﻮﻧﺎﺛ ﺔ كﺎــﺧ ﺮــﺛا ﺮــﺑ
هﺪــﻳﺪﭘ ،بآ ﺖــﻴﻔﻴﻛ ﺶﻫﺎــﻛ يا
