Cultural Criticism and the Challenges of Women's Identity Conflict in Confrontation with Gender Clichés Case Study: Ghada Al-Saman's Short
Story
Ali Akbar Mohseni1|Hoda Rezaei2
1. Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran. Email: [email protected]
2. Education Teacher, PhD Student, Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Razi University, Kermanshah, Iran. Email: [email protected]
Article Info Abstract
Research Type:
Research Article Gender stereotypes arising from the culture of patriarchal societies introduce common and limiting beliefs about how individuals act in the family and society and the classification of society into masculine and feminine. The present article tries to show how Al-Saman has been able to draw suffering by examining the short story of "Jannat al-Bajja" by Ghada Al-Saman based on the most important principles of cultural criticism in the field of gender and challenging the dominant patriarchal discourse using descriptive-analytical method. Women in the family as an obedient and passive identity in a people-oriented environment, show the transformation of these women and the recovery of their independent identity in an equal environment in the context of their story. The most important area criticized by Al-Saman is the popular culture of Arab societies, which has failed to adapt to the principles of the contemporary modernist movement. Explaining that Al-Saman also depicts the pathology of gender stereotypes in men and also shows the extent of cultural error about men as the upper class of patriarchal society.
Criticism of gender inequalities, the harms of the patriarchal system, women's self-destruction in an unequal gender environment, the conflict between the principles of tradition and modernity, and the reduction of women to sexual identity are some of the most important issues that Al- Saman highlights in his stories.
Received:
20 March 2022
Accepted:
3 December 2022
Keywords:
Ghada Al-Saman, cultural criticism, patriarchy, gender, gender stereotypes.
How To Cite: Mohseni, Ali Akbar, & Rezaei, Hoda (2023). Cultural Criticism and the Challenges of Women's Identity Conflict in Confrontation with Gender Clichés Case Study: Ghada Al-Saman's Short Story. Women in Culture & Art, 15(1), 161-180.
Publisher: University Of Tehran Press.
10.22059/JWICA.2022.346129.1814 doi
Vol. 15, No. 1, Spring 2023, 161-180
گنهرف دقن ی
شلاچ و اه
ی وه ضراعت یتی
لک اب لادج رد نانز هشی
یاه سنج یتی علاطم(
ۀ
هاتوک ناتساد :هناهوژپدروم ةینج «
عجبلا » ة داغ )نامسلا
لع ی
ربکا
نسحم
1ی ده| ی
اضر
2یی
1 . شناد رای بدا و نابز هورگ تای
برع
،ی دکشناد ۀ بدا تای ناسنا مولع و
،ی زار هاگشناد
،ی ا ،هاشنامرک ناری :همانایار . [email protected]
2 . بد ری وجشناد ،شرورپ و شزومآ ی
رتکد ی بدا و نابز تای برع
،ی بدا هدکشناد تای
ناسنا مولع و
،ی زار هاگشناد
،ی ا ،هاشنامرک ناری :همانایار .
هلاقم‌تاعلاطا هدیکچ
:هلاقم‌عون یشهوژپ
لک هشی یاه سنج یتی اهرواب فرعم ،رلااسدرم عماوج گنهرف زا هتساخرب ی
درومرد هدننکدودحم و کرتشم
گنوگچ ی هقبط و هعماج و هداوناخ رد دارفا لمع دنب
ی پ راتشون .دنتسه هنانز و هنادرم هب هعماج شی
ور سررب اب ی
هاتوک ناتساد ةینج«
عجبلا
» ةداغ انبمرب نامسلا ی
مهم رت نی نابم ی گنهرف دقن ی زوح رد ۀ سنج تی و
هب شلاچ شک ندی هرهب اب و رلااسدرم بلاغ نامتفگ گ
یری صوت شور زا یفی
- لحت یلی ناشن یم هنوگچ نامسلا دهد
اب تسا هتسناوت سرت
می جنر اه ی هب هداوناخ رد نانز وه ناونع
یتی طم عی حم رد لعفنم و یطی
س ،روحمدرم ری
نوگرگد ی ا نی زاب و نانز نتفای وه تی نآ لقتسم حم رد ار اه یطی
مهم .دهد ناشن دوخ ناتساد تفاب رد ربارب رت
نی
زوح ۀ ح ،نامسلا داقتنا دروم ۀطی
ماع گنهرف ۀ
برع عماوج ی دوخ تسا هتسناوتن هک تسا دابم اب ار
ی رج نای
دناون شی ا اب .دنک گنهامه رصاعم نی
ضوت حی سآ ،نامسلا هک بی
یسانش لک هشی یاه سنج یتی ن ار نادرم رد زی
سرت می م و هدرک نازی اطخ ی ار نادرم درومرد گنهرف زین
هب عماج تسدارف رشق ناونع ۀ
.تسا هداد ناشن رلااسدرم
رباربان زا داقتنا ی
یاه سنج
،یتی سآ بی یاه اظن گتخابدوخ ،رلااسدرم م ی
حم رد نانز طی
سنج رباربان
،یتی ضراعت
نابم ی نردم و تنس هتی
لقت و لی وه هب نز تی سنج
،ی مهم زا رت نی ثحابم ی عماج گنهرف دقن رد نامسلا هک تسا ۀ
برع ی ناتساد رد اه ی هتسجرب دوخ درک
.تسا ه
:تفایرد‌خیرات 22 دنفسا 1411
خیرات شریذپ
:
12 رذآ
1411 هژاو
اه یدیلک‌ی :
قئاذ ،رنه رد نز ،نانز ۀ
سوم
،ییاقی سوم فرصم
،یقی
نانز تاعلاطم .
دانتسا
ب :هلاقم‌نیا‌ه نسحم
ی
، لع ی ربکا و اضر یی یده ، ( 1412 .) گنهرف دقن ی شلاچ و اه ی وه ضراعت یتی لک اب لادج رد نانز هشی
یاه سنج یتی علاطم(
ۀ
هاتوک ناتساد :هناهوژپدروم عجبلا ةینج«
» ةداغ )نامسلا رنه و گنهرف رد نز . ،
11 ( 1 ،) 161 - 181 .
رشان
:
سسؤم ۀ نارهت هاگشناد تاراشتنا
لاس 15 ۀرامش ، 1-161 ،1402راهب 180
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ
1ﯽ ﺪﻘﻧ ي ﭘ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺎﭘﻮﻧ ﺖﻓﺮﺸﯿ
ﺪـﻘﻧ مﻮﻠﻋ ي ﻧﺎـﺒﻣ زا ﺮﺛﺄـﺘﻣ و ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﯽ
د ﺮـﮕﯾ
ﺪﻘﻧ ﺐﺗﺎﮑﻣ ي
ﺪﺟ ﺪﯾ ﺪﻨﻧﺎﻣ رﺎﺗ ﺦﯾ ﯽﯾاﺮﮔ ﻮﻧ
،ﻦﯾ نﺎﺴﻧا ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﻪﻌﻣﺎﺟ ، ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ـﺴﻨﺟ نﺎﻤﺘﻔﮔ ، ﺖﯿ
ﺪـﻘﻧ و
ﻪﻧﺎﻧز ﺎﯾ ﻤﻓ ﺖﮐﺮﺣ ﻢﺴﯿﻨﯿ ـﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﻪﭽﻧآ .ﺖﺳا ﯽ
ﺎـﺳ زا ار ﺮﯾ شور ﺎـﻤﺘﻣ ﺎـﻫ ﺰﯾ ـﻣ ﯽ ﺪـﻨﮐ شﻼـﺗ ،
ﺮﻤﺘﺴﻣ ي اﺮﺑ ي ﻣﺮﺗ و حﻼﺻا ﯿ
ر ﻢ شو ﺎﻫ ي ﺪﻘﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي
ﺎـﻫﻮﮕﻟا و ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﺮﻈﻨﻣ زا ي
ـﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ
ا و ﺖﺳا ﯾ ﭼ نﺎﻤﻫ ﻦ يﺰﯿ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﺐﺒﺳ ﻣ ﯽ دﻮﺷ ا ﻦﯾ ﻄﺑار ،ﺪﻘﻧ عﻮﻧ ﮥ
ﮕﻨﺗﺎﮕﻨﺗ ﯽ ﻤﻫ ﺎﺑ ﮥ ﻣز ﻪـﻨﯿ يﺎـﻫ
ــﺘﻓﺮﻌﻣ ﯽ ﺪــﻘﻧ و ي د ﺮــﮕﯾ اﺮﺑﺎــﻨﺑ ؛ﺪــﺷﺎﺑ ﻪﺘــﺷاد
،ﻦﯾ ــﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪــﻘﻧ ﯽ
ﻧ زﺎــﯿ ﺎﻫدروﺎﺘــﺳد زا ﺎــﺗ دراد ي
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ رﺎﺗ ،
،ﺦﯾ شور و ﺎﻫ ي ﺳ ﮏﯿﺗﺎﻤﺘﺴﯿ شور رﺎﻨﮐ رد
ﺎﻫ ي ﺑدا ﺪﻘﻧ ﯽ ﺪـﻘﻧ ﻪﭼﺮﮔا .دﺮﺒﺑ هﺮﻬﺑ
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﯽﯾ ﺷور ﯽ اﺮﺑ ﻢﻈﻨﻣ ي ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺑدا نﻮﺘﻣ ﯽ ﻧ
،ﺖﺴﯿ هﺮـﻬﺑ ﺎـﺑ ﮔ يﺮـﯿ ﺎـﺳ زا ﺮﯾ ﺐـﺗﺎﮑﻣ
ﺪﻘﻧ
،ي ﺑ طﺎﺒﺗرا ﻦﯿ ﺑدا نﻮﺘﻣ ﯽ ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ و ي
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﮏﯾ وﺎﮐاو ار ﻪﻌﻣﺎﺟ ي
ﻣ ﯽ ﺪـﻨﮐ ـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ و ﯽ
ﺑدا ﻦﺘﻣ ﯽ زﻮﺣ رد ة ز ﺖﺧﺎﺳﺮﯾ يﺎﻫ ﺮﮑﻓ ي ﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽ ز ﺖﻓﺎﺑ رد نﺎﻬﻨﭘ ﻦﯾﺮﯾ
نآ ﯽﻣ ﺮـﻈﻧ زا .دزادﺮـﭘ
ﮕﻨﻫﺮﻓ ناﺪﻘﺘﻨﻣ
،ﯽ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﮏﯾ ﺮﻓ ﺪﻨﯾا ﻪﻧ ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳﺮﺑ و ﮏـﯾ
ﺮﻌﺗ ﻒـﯾ رﺎـﻌﺗ ،ﻊـﻗاورد) ﺖـﺑﺎﺛ ﻒﯾ
تاذ اﺮﮔ ﻪﻧﺎﯾ ﻤﻧﺮﺑ ار ﯽ ﺪﺑﺎﺗ (؛
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ا ي ـﺴﻨﺟ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ رد ﻪﮐ
،ﺖﯿ ﻣﻮﻗ ،داﮋـﻧ ،ﺖـﯿ ـﻘﺒﻃ ﮥ ﻋﺎـﻤﺘﺟا
،ﯽ
دﺎﺼﺘﻗا ي ﮑﺸﺗ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻞﻣاﻮﻋ و ﻞﯿ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ نﻮﺗﺮﻣ تﺮﺑار . ار ﮓﻨﻫﺮﻓ2
» ﻋﻮﻤﺠﻣ ﮥ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺘﻓﺎﯾ يا زا
شزرا ﺎﻫ ي ﺮﻌﺗ ﺪﻨﻣرﺎﺠﻨﻫ ﯾ
ﻣ ﻒ ﯽ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ي
ﻣ كﺮﺘﺸﻣ ﯿ ﺎـﻀﻋا نﺎ ي ـﯾ هوﺮـﮔ ﮏ ـﯾ
ﺎ ـﯾ ﮏ
ﻌﻣﺎﺟ ﮥ ﻌﻣ ﯿ ﻣ نﺎﻣﺮﻓ ﻦ ﯽ
ﻋﺎﻤﺘﺟا رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺪﻧار ﯽ
ﻪـﺑ ار ـﻋﻮﻤﺠﻣ ناﻮـﻨﻋ ﮥ
نﺎﻣزﺎـﺳ ﯾ ﻪـﺘﻓﺎ ا ي ﻂـﺑاور زا
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ ﺎﻀﻋا ﻪﮐ ي ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯾ ترﻮﺻ ﻪﺑ هوﺮﮔ ﺎ ﺎـﻫ
ي ﮔرد نآ رد نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ـﯿ
ـﻣ ﺮ ﯽ ـﺻﻮﺗ ،ﺪﻧﻮـﺷ ﯿ
ﻒ
ﻣ ﯽ ﮕﻨﻫﺮﻓ رﺎﺘﺧﺎﺳ .ﺪﻨﮐ ﯽ
ﻧ ار ﺰﯿ ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﻨﭼ ﻦﯿ ﺮﻌﺗ ﻒﯾ ـﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪـﮐ دﺮﮐ ﮥ
ﻠﮑـﺸﺘﻣ ﯽ شزرا زا ﺎـﻫ ي
رﺎﺠﻨﻫ ي ﺑ و هدﻮﺑ ﻢﮐﺎﺣ رﺎﺘﻓر ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯿ
داﺮﻓا ﮏﯾ عﺎﻤﺘﺟا ﺎﯾ ﻌﻣ هوﺮﮔ ﻦﯿ ـﻣ كﺮﺘـﺸﻣ ﯽ
ﺪـﺷﺎﺑ «
،زﺮﺛوﺮﮔ) 1374 : 122 ا رد .(
ﻦﯾ ﻣ
،نﺎﯿ ﺑدا تﺎﯿ ﻪﺑ ﺪﺟ ﺶﺨﺑ ناﻮﻨﻋ ا
ﯽﯾ ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ـﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖﻓﺎﺑ ﯽ
و ﻪـﻌﻣﺎﺟ
ﻃ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻒﯿ
هدﺮﺘﺴﮔ ا ي ﺒﻃﺎﺨﻣ زا ﺎ ،نآ ن ﯽﮑﯾ ﻢﻬﻣ زا ﺮـﺗ ﻦﯾ ﻪـﺻﺮﻋ ﺎـﻫ ي ـﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽ
ﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽ ناﻮﺗ ﻠﺤﺗ ﺎﺑ ﻞﯿ ﻟﻮﺗ و رﺎﺛآ تاﺪﯿ ﺑدا ﯽ ﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽ ﺖﻨﺳ و ﺎﻫروﺎﺑ ،نآ ﺎﻫ
ي ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﻢﮐﺎـﺣ
در ار ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﺑ ﯽﺑﺎﯾ
شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ .دﺮﮐ ﺪﻘﻧ و ﺻﻮﺗ
ﯽﻔﯿ - ﻠﺤﺗ ﯽﻠﯿ هﺮﻬﺑ و ﮔ يﺮﯿ زا
ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﻊﺑﺎﻨﻣ ا
ي ﻢﻬﻣ سﺎﺳاﺮﺑ و ﺮﺗ
ﻦﯾ ﻧﺎﺒﻣ ﯽ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﯽ ﺣ رد ﮥﻄﯿ ﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ و رﻻﺎﺳدﺮﻣ نﺎﻤﺘﻔﮔ ي
ﺴﻨﺟ
،ﯽﺘﯿ ﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﯽ هﺎﺗﻮﮐ نﺎﺘﺳاد
» ﻊــﺠﺒﻟا ﺔﯿﻨﺟ «
دﺎﻏ ة نﺎﻤﺴﻟا ﯽﻣ نﺎﺘﺳاد .دزادﺮﭘ ﺎﻫ
ي ﺎـﺑ ،نﺎﻤﺴﻟا
رود ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ة
نآ رﺎﺸﺘﻧا ﻠﺠﺗ ،ﺎﻫ ﯽ هﺎﮔ ﻌﺒﺗ ﺾﯿ ﺴﻨﺟ ﯽﺘﯿ ﺑ ﻦﯿ ﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ نﺎـﻤﺘﻔﮔ ﻂﻠـﺴﺗ ﺎـﺑ ،دﺮـﻣ و نز
ﻤﻫا .ﺖﺳا رﻻﺎﺳدﺮﻣ ﺖﯿ
رﺎﺗ ﯽﺨﯾ نﺎﺘﺳاد رﺎﺸﺘﻧا نﺎﻣز ﺎﻫ
ي ا رد ،نﺎﻤـﺴﻟا ﻦـﯾ
ا ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﻪـﺘﮑﻧ ﻦـﯾ
نﺎﺘﺳاد لﺎﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻫ ﺎﻫ
ي ﻧﺎﻬﺟ ﮓﻨﺟ زا ﺲﭘ ﯽ
ﮔرد و ﮓـﻨﺟ ،رﺎﻤﻌﺘﺳا نارود و مود يﺮـﯿ
يﺎـﻫ
ﻠﺧاد ﯽ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ي ﺑﺮﻋ ﯽ ﻢﻬﻣ و ﻧرﺪﻣ لاﺪﺟ ،نآ زا ﺮﺗ ﻪﺘﯿ
ﺖﺳا ﺖﻨﺳ و ﺖـﮐﺮﺣ ﺎـﺑ ﻪـﮐ
ﺎـﻫ ي ـﺳو ﻊﯿ
1. cultural criticism
2. Robert K. Merton
ﻤﻓ ﯽﺘﺴﯿﻨﯿ ـﺳر دﻮـﺧ جوا ﻪﺑ بﺮﻏ نﺎﻬﺟ رد هﺪﯿ
.ﺖـﺳا رد ا ﻦـﯾ ﺶﻫوﮋـﭘ
، ﺪـﻨﺑﻮﮕﻟا ﺎـﺑ ي
ﻠﺤﺗ و ﻞـﯿ
ﮕﻧﻮﮕﭼ ﯽ ﺎﻤﻧزﺎﺑ ﯽﯾ ﻠﮐ ﻪﺸﯿ يﺎﻫ ـﺴﻨﺟ ﯽﺘﯿ ا رد ﻦـﯾ هﺎـﺗﻮﮐ نﺎﺘـﺳاد ةدﺎــﻏ
ﻮـﺤﻧ و نﺎﻤـﺴﻟا ة
درﻮـﺧﺮﺑ
ﺼﺨﺷ ﺖﯿ يﺎﻫ ا ﻦﯾ دوﺪﺤﻣ ﺎﺑ نﺎﺘﺳاد ﺖﯾ
يﺎﻫ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺶﻘﻧ ،دﻮﺟﻮﻣ ار
ا رد دﺎـﺠﯾ دوﺪـﺤﻣ ﺖﯾ يﺎـﻫ
ﺳآ ﺐﯿ نﺎﺳر ﮔﺪﻧز رد ﯽ ﺳﺮﺗ ناﺮﺘﺧد و نﺎﻧز ﻢﯿ
ﯽﻣ ﻢﯿﻨﮐ صﻼﺧ هار و ا زا نﺪﺷ
ﻦﯾ ﻠﮐ ﻪﺸﯿ ﺎﻫ نﺎـﺸﻧ ار
ﯽﻣ ﻫد ﻢﯿ ﻤﻫا . ﺖﯿ ا ﻦﯾ ﺳرﺮﺑ ﯽ وﺎﮐاو رد ي ﻫﺎﻔﻣ ﯽﻤﯿ ﺎﻨﺒﻣ و سﺎﺳا ﻪﮐ ﺖﺳا ي
ﻪـﺑ و ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ تازرﺎﺒﻣ
ورﺪﻨﺗ زا رود ي
يﺎﻫ ﻤﻓ ﺖﮐﺮﺣ ﻢﺴﯿﻨﯿ ﺑﺮﻋ رﻻﺎﺳدﺮﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽ
ﻪـﺑ ﺦـﺳﺎﭘ لﺎـﺒﻧد ﻪﺑ و ﺖﺳا
ا ﻦﯾ ﭘ ﻠﺻا ﺶﺳﺮ ﯽ
ﺎﻫروﺎﺑ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﻧﻮﮕﭼ ،نﺎﻤﺴﻟا نﺎﺘﺳاد ﻪﮐ ﺖﺳا ي
ﺛورﻮﻣ ﯽ ـﺑﺮﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﯽ
ار
ﻫﺎﮔآدﻮﺧ و هدﺮﮐ ﺪﻘﻧ ﻪﻧﻻﺎﻌﻓ ﯽ
ﻫار ار نﺎﻧز ﯽ
اﺮﺑ ي ا زا رﻮﺒﻋ ﻦﯾ ﺖﻨﺳ .ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد ﺎﻫ
ﺑ نﺎﯿ ﻪﻠﺌﺴﻣ
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﯽ
اراد ي ﺧﺎﺷ ود ﮥ ﻠﺻا ﯽ ژاو ﻪـﭼﺮﮔا .نآ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ و ﺐـﺴﺘﻨﻣ ﺪـﻘﻧ و ﮓـﻨﻫﺮﻓ :ﺖﺳا ة
ﻪﺘﺷﺬﮔ زا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﻫ
ي ﻧ رود ﺰﯿ ﻪـﺑ ﮓـﻨﻫﺮﻓ حﻼﻄـﺻا ،دﻮﺑ حﺮﻄﻣ ناﻮـﻨﻋ
ﮏـﯾ » ـﻋﻮﻤﺠﻣ ﮥ و ،هﮋـﯾ
ﭘ و ﻪﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﺘﺳﻮﯿ
يا ﺻﻮﺼﺧ زا تﺎﯿ ﺮﺸﺑ ي
« اﺮـﺑ ي ﺘـﺴﺨﻧ ﻦﯿ ﺮﻌﺗ ﺎـﺑ رﺎـﺑ ﻒـﯾ
زا ﮓـﻨﻫﺮﻓ مﻮـﻬﻔﻣ
» ﺎﺗ ﺖﻧرﺎﺑ دراودا رﻮﻠﯾ
1« .ﺪﺷ زﺎﻏآ وا لﺎﺳ رد 1871 مﺎﻧ ، اﺪﺘﺑا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﯽﯾ
ﻠـﺻا بﺎـﺘﮐ ﺮـﺑ ار ﯽ
دﻮـﺧ
ﺘﺴﺨﻧ رد و ﺖﺷاﺬﮔ ﻦﯿ
ﻠﻤﺟ ﮥ ،نآ ﻦﯿﻟوا ﺮﻌﺗ ﻒﯾ ﻤﺳر ﯽ ﺮﺻ و ﯾ ﮓـﻨﻫﺮﻓ :داد ﻪﺋارا ار ﮓﻨﻫﺮﻓ زا ﺢ ﺎـﯾ
ﻠﮐ ،نﺪﻤﺗ ﺖﯿ ﻢﻫرد ﻪﺘﻓﺎﺗ ا ي د ،ﺶـﻧاد ﻞﻣﺎﺷ ﺖﺳا ،ﻦـﯾ
ﻗﻼﺧا ،نﻮﻧﺎـﻗ ،ﺮـﻨﻫ ،تﺎـﯿ
و ،مﻮـﺳر و بادآ
ﺎﻧاﻮﺗ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﯽﯾ
ﺗدﺎﻋ و ﯽ ﻣدآ ﻪﮐ ﯽ ﻮﻀﻋ نﻮﭽﻤﻫ ي
ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ـﻣ ﺖـﺳد
ﯽ دروآ رﻮـﺷآ)
،ي 1357 :
35 - 39 ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ حﻼﻄﺻا ﺎﻣا .(
ﯽ اﺮـﺑ ي ﺘـﺴﺨﻧ ﻦﯿ لﺎـﺳ رد رﺎـﺑ 1992
ﺮﻣآ ﺪـﻗﺎﻧ ﻂـﺳﻮﺗ ﯽﯾﺎـﮑﯾ
» و ﺖﻨﺴﻨﯾ ﻟ ﭻﯿ
2« رد ﮏﯾ ﺪﻘﻧ بﺎﺘﮐ ي اﺮﺑ و ي ﺮﻈﻧ ﻪﯾ يﺎﻫ ﺑدا ﺪﻘﻧ تﺎﯿ ﻧرﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻪﺘﯿ
هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ
و .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ي
ا رد ﻦﯾ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ حﻼﻄﺻا ،بﺎﺘﮐ ﯽ
ﺎـﻨﻌﻣ رد ار ي
ـﺳرﺮﺑ ﯽ نﺎـﻤﺘﻔﮔ عاﻮـﻧا رد ﺎـﻫ
ﻣز ﻪﻨﯿ يﺎﻫ رﺎﺗ
،ﯽﺨﯾ ﻋﺎﻤﺘﺟا
،ﯽ ﺳ
،ﯽﺳﺎﯿ ﺳ ﻤﺘﺴﯿ ﯽ شور و ﺎﻫ ي ﺑدا ﺪﻘﻧ ﯽ نآ طﺎﺒﺗرا و ﺎـﻫﻮﮕﻟا ﺎﺑ ﺎﻫ
ي
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﻪﺑ ﺳرﺮﺑ ﺎﻫﺪﻌﺑ .دﺮﺑ رﺎﮐ ﯽ
يﺎﻫ ﻣ ﻞﺸﯿ رد ،ﻮﮐﻮﻓ اﺪﯾ ﻣز ترﺎﺑ نﻻور و ﻪـﻨﯿ
اﺮـﺑ ار ي شﺮﺘـﺴﮔ
ﺑ ﻪﭼﺮﻫ ﺮﺘﺸﯿ ا ﻦﯾ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ .دروآ ﻢﻫاﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﯽ
د نوﺪﺑ هﺎﮔﺪﯾ ﻤﻧ ﺪﻘﻧ ﻪﺑ ﯽ
،دزادﺮﭘ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻪﮑﻠﺑ
ﻃﺎﺒﺗرا ﯽ ﻘﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ ﮥﯿ اﺮﮔ ﺶﯾ يﺎﻫ ﺪﻘﻧ ي د ،دراد هﺎﮔﺪﯾ ﻧﺎﺒﻣ ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﯽ
ﯽﮑﯾ ﻪﺧﺎﺷ زا ﺎﻫ ي ﺪﻘﻧ ي ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﺴﮐرﺎﻣ ،ﻪﻧﺎﻧز ﺪﻘﻧ
،ﻢﺴﯿ وﺮﻓ شور
،ﺪﯾ ﺮﺟ نﺎﯾ دار لﺎﮑﯾ ﺎﯾ نﺎﺴﻧا ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ ﺎﯾ ﻣآ ﻪﺘﺨﯿ يا ـﻤﻫ زا ﮥ
نآ ﻣ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ ﺎﻫ ﯽ
دزﺎﺳ ﻠﺧ)
،ﻞﯿ 2012 : 11 ﻤﻫ ﺮﺑ .(
ﻦﯿ ﻣ سﺎﺳا ﯽ ناﻮﺗ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﺚﺣﺎﺒﻣ ﺖﻔﮔ ﯽ
ﺮﺑ
د ﯽﻫﺎﮔﺪﯾ ﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻗﺎﻧ ﻪﮐ ﯽ
ﺪﻨﮐ ﻣ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ ، ﯽ
دﻮـﺷ ﻪـﺑ دﻮـﺧ و ناﻮـﻨﻋ
ﮏـﯾ درﻮـﻣ ﻞﻘﺘـﺴﻣ شور
ﻤﻧ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ
دﺮﯿﮔ ﺎﺑ . ﺪﯾ ا ﻪﮐ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﻦﯾ
ﻫ ﻪﺑ ﺪﻘﻧ عﻮﻧ ﭻﯿ
ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ ناﻮﻨﻋ ﮏﯾ
عﻮﺿﻮﻣ ﺎـﯾ
اﺮﮔ ﺶﯾ ﻧ صﺎﺧ ﺖﺴﯿ اﺮﮔ . ﺶﯾ ﺎﻫﺪـﻘﻧ ﻪﺑ ناﺪﻘﺘﻨﻣ ي
نورد ـﻨﺘﻣ ﯽ ـﺑدا ﺪـﻘﻧ ﻪـﻠﻤﺟ زا و ﯽ
اﺮـﺑ ﻪـﮐ ي
1. Edward Burnett Tylor
2. Vincent Lich
هرود ا ي ﻧﻻﻮﻃ
،ﯽ ز ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ رد ار دﻮﺧ شﻼﺗ مﺎﻤﺗ ﯽﯾﺎﺒﯾ
يﺎﻫ ﻪﺑ ﻦﺘﻣ رﺎـﻨﮐ رد ،ﺪـﻧدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ
ﻧرﺪﻣ ﺖﮐﺮﺣ رﻮﻬﻇ ﻪﺘﯿ
اﺮﺑ شﻼﺗ و ي
زﺎﺳزﺎﺑ ي ﻫﺎﻔﻣ ﻢﯿ ﺎﻫروﺎﺑ و ي ﺘﻨﺳ
،ﯽ ﭘ و رﻮـﻬﻇ ﺐﺒـﺳ ﺶﯾاﺪـﯿ
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﯽ
ﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﯽ
ز ﺖﺧﺎﺳﺮﯾ يﺎﻫ ﺮﮑﻓ ي ﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽ ﺑدا نﻮﺘﻣ ﯽ ﺮـﻨﻫ و ي ﺪـﻘﻧ رد .ﺪـﺷ
ﮕﻨﻫﺮﻓ
،ﯽ ﺮﺻﺎﻨﻋ ي ﺳرﺮﺑ ﯽ ﻣ ﯽ ﻮﺷ رد ﻪـﮐ د ﮏـﯾ ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎـﺳ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ و دراد دﻮـﺟو ﮓـﻨﻫﺮﻓ ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ اﺮﺷ .ﺖﺳا نآ ﻂﯾ
ﻟﻮﺗ ﺪﯿ ا ﻦﯾ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﯽ
رد و ﯽﺘﻓﺎﯾ درﻮـﻣ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻪـﺑ نﺎـﻘﻠﻌﺘﻣ ﻪـﮐ
ﺳرﺮﺑ ﯽ نآ زا ﻨﭼ رﻮﺤﻣ ،ﺪﻧراد ﺎﻫ ﻦﯿ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ا ي ﻟﻮﺳر) ﺖﺳا
،ﯽ 1396 : 2 زﻮﺣ ناﺪﻘﺘﻨﻣ .(
ة ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﺮﺑ
ا ﻦﯾ ﻣ ﻪﮐ ﺪﻧروﺎﺑ ﯽ
ناﻮﺗ ﻤﻫ ﮥ ﮕﻨﻫﺮﻓ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽ
ﮏﯾ ﺑدا نﻮﺘﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ
،ﯽ ﻪﻧﺎﺳر رﺎـﺛآ و ﺎـﻫ
د يراﺪﯾ ﻨﺷ و يراﺪﯿ ﻪﺑ ار ...و ﮕﻨﻫﺮﻓ دﺮﮐرﺎﮐ ﻦﺘﺧﺎﺳرﺎﮑﺷآ رﻮﻈﻨﻣ ﯽ
يا ﻠﺤﺗ ،ﺪـﻧراد ﻪﮐ ﻞـﯿ
ـﺳرﺮﺑ و ﯽ
؛دﺮﮐ ﯽﻨﻌﯾ ا داد نﺎﺸﻧ ﻦﯾ
ﻐﺗ و لﺎﻘﺘﻧا ﺎﺑ ﻪﻧﻮﮕﭼ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺮﯿﯿ
ا عاﻮﻧا ﻞﮑﺷ
،يژﻮﻟﻮﺋﺪﯾ ـﺑﺮﺠﺗ ﻪﺑ
ﮥ ﺎـﻣ
ﻞﮑﺷ ﯽﻣ ا رد .ﺪﻨﻫد ﻦﯾ دﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﺖﻟﺎﺣ ﮏﯾ
ﺑدا ﻦﺘﻣ ﯽ ﻪﺑ ـﺋﺰﺟ ناﻮﻨﻋ ﯽ
ﻃ زا ﻒـﯿ رﺎـﺗ نﻮـﺘﻣ ﯽﺨﯾ
-
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﻣ راﺮﻗ ﺮﻈﻧﺪﻣ هرود نﺎﻤﻫ ﯽ
دﺮﯿﮔ ﻠﺋﺎﺴﻣ و ﯽ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻧاﻮﻗ ﻦﯿ ﮐ يﺮـﻔﯿ ﻮﻟوا ، ﺖـﯾ يﺎـﻫ ،شزﻮـﻣآ
شﺮﮕﻧ ﺎﻫ ي ﺴﻨﺟ رﻮﻣا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
،ﯽﺘﯿ ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ي ا و ﻢﮐﺎـﺣ ترﺪﻗ يژﻮﻟﻮﺋﺪـﯾ
يﺎـﻫ ،نآ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ
ﺮﻈﻧ ﻪﯾ يﺎﻫ ﺳ ﯽﺳﺎﯿ دﺎﺼﺘﻗا و ي ار ﺞﯾ ﻪﺑﺮﺠﺗ و ﺎﻫ ي ﻪﺑ داﺮﻓا ﺷﺎﺣ ﻪﯿ هﺪﻧار ﻢـﻬﻣ ،ﻪـﻌﻣﺎﺟ رد هﺪﺷ ﺮـﺗ
ﻦﯾ
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ رد حﺮﻄﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﯽ
.ﺖﺳا نﻮﺘﻣ
ﺣﻼﻄﺻا ،ﻦﺘﻣ ﯽ
ﺮﻨﻫ رﺎﺛآ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا مﺎﻋ ي
ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ ﻣ قﻼﻃا ﯽ
،دﻮﺷ :ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﻤﻧ ،نﺎﻣر ،ﻪﻣﺎﻨـﺸﯾ
ﻓ ﻢﻠﯿ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎﻫ ي ﻮﻠﺗ
،ﯽﻧﻮﯾﺰﯾ نﺎﺘﺳاد ﺎﻫ ي ـﻬﮔآ ،هﺎـﺗﻮﮐ ﯽ
يﺎـﻫ ﻧﺎـﮔرزﺎﺑ
،ﯽ . ...و نﻮﺗرﺎـﮐ
» ا رد ﻦـﯾ
ﻪﺑ ﻦﺘﻣ ،ﺖﻟﺎﺣ ناﻮﻨﻋ
ﮏﯾ ﺮﻨﻫ ﻞﻤﻋ
،ي ﻌﺳ هراﻮﻤﻫ ﯽ
ﻧﺎﻬﺟ ﺎﺗ دراد ﯽ
زا ﻪﺘـﺳﺎﺧﺮﺑ ﻪـﮐ ﺪـﻨﮐ رﻮﺼﺗ ار
ﺎﻫروﺎﺑ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ي
ﺮﺸﺑ ي ﺖﺳا « ا)
،ﺮﺟﺮﺑاﺰﯾ 2003 : 48 اﺮﺑ .(
ﻦﯾ سﺎﺳا ـﺑدا ﻦﺘﻣ ، ﯽ ـﺸﺨﺑ ﯽ ﻦﺘـﻣ زا
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﺑدا و ﺖﺳا تﺎﯿ ﻪﺑ ﺣ رد ،مﺎﻋ رﻮﻃ ﮥﻄﯿ
ﺎﺟ ﮓﻨﻫﺮﻓ ي
ﻣ ﯽ دﺮﯿﮔ .
ﯽﮑﯾ ﻢﻬﻣ زا ﺮﺗ ﻦﯾ ﭘ رد ﻞﻣاﻮﻋ ﺶﯾاﺪﯿ
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ
،ﯽ ﻫاﻮﺧدﺪـﺠﺗ ﺖـﻀﻬﻧ رﻮﻬﻇ ﯽ
ﺎـﯾ ﻧرﺪﻣ ﻪـﺘﯿ
1
ﺪﭘ .ﺖﺳا ةﺪﯾ ﻧرﺪﻣ
،ﻪﺘﯿ ﺮﺟ لﻮـﺼﺤﻣ تﺎـﻧﺎﯾ
ﺎﻫداﺪـﺧر و ﯽﯾ
ﻏ .دﺎـﺘﻓا قﺎـﻔﺗا بﺮـﻏ رد ﻪـﮐ دﻮـﺑ ﺮـﯿ
زا
بﻼﻘﻧا ﺎﻫ ي ﻤﻠﻋ
،ﯽ د تﻻﻮﺤﺗ يﺮﮕﯾ
ﺳ ﻞﺋﺎﺴﻣ رد ﯽﺳﺎﯿ
دﺎﺼﺘﻗا و ي بﺮﻐﻣ مدﺮﻣ ـﻣز
ﻦﯿ ﻪـﮐ داد خر
ﭘ رد دﺮﺒﺸﯿ ﻪﺑ ﻮﺳ ي ﻧرﺪﻣ ﻪﺘﯿ ﺬﭘﺎﻧرﺎﮑﻧا ﻢﻬﺳ يﺮﯾ
ﻪﺘـﺷاد ﺪـﻧا ـﻠﻤﺟ زا . ﮥ ا ﻦـﯾ بﻼـﻘﻧا ،تﻻﻮـﺤﺗ ﺎـﻫ
ي
ﺳ ﯽﺳﺎﯿ ﺮﻣآ رد ﺎﮑﯾ ﺘﻌﻨﺻ بﻼﻘﻧا و ﻪﺴﻧاﺮﻓ و ﯽ
،زﺮـﺗاو :ك.ر) دﻮـﺑ نﺎﺘـﺴﻠﮕﻧا رد 1381
: 218 ﺪـﻘﻧ .(
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﻧﺎﺒﻣ زا ﯽ ﻧرﺪﻣ ﻪﺘﯿ ﺗﺎـﻘﺒﻃ تازرﺎﺒﻣ و ﻪﻄﻠﺳ مﺎﻈﻧ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ رد ﺲﮐرﺎﻣ تاﺮﮑﻔﺗ ًﺎﺻﻮﺼﺧ و ﯽ
ﻤﻫ زا .ﺖﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ ﻦﯿ
ﺎﺟ ﻄﺑار ﻪﮐ ﺖﺳا ﮥ
ا ﻦﯾ ﻤﻓ ﺎﺑ ﺪﻘﻧ ﻢﺴﯿﻨﯿ ﺎﯾ2
ﻣ راﺮﻗﺮﺑ ﻪﻧﺎﻧز ﺪﻘﻧ ﯽ
؛دﻮﺷ ﻪـﮐ اﺮـﭼ
ﻤﻓ ﺖﺴﯿﻨﯿ ﺎﻫ ﻧ ﺰﯿ ﻄﻠﺳ ﻪﺑ ﮥ دﻮﺑ ضﺮﺘﻌﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ تﺎﻧﺎﮑﻣا ﺮﺑ نادﺮﻣ ﺪﻧ
ﻌﺳ و ﯽ ﺮﺑاﺮﺑﺎـﻧ ﺎﺗ ﺪﻧدﺮﮐ ي
ـﺑ ﻦﯿ
ﺎﻫﻮﮕﻟا ﺶﻘﻧ رد ار دﺮﻣ و نز ي
ـﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﻪـﺑ ﻪـﻌﻣﺎﺟ و هﮋـﯾ ﻣز رد ﮥـﻨﯿ ـﺴﻨﺟ ﺖﯿ مﺎـﻈﻧ زا ﻪﺘﺧﺎـﺳﺮﺑ
1. modernity
2. feminism
ﺶﻨﮐ و رﻻﺎﺳدﺮﻣ ﺎﻫ
ي ﺘﻨﺳ ﯽ ﻣﺎﺣ ﯽ ا ﻦﯾ ﺟﻮﺗ ﻪﻄﻠﺳ ﻪﯿ .ﺪﻨﻨﮐ
ﺎﻫروﺎﺑ ي ﮕﻨﻫﺮﻓ
،ﯽ ﯽﮑﯾ ﻠﺻا ﺮﻫﺎﻈﻣ زا ﯽ
ﺘﻨﺳ ﺶﻨﮐ ﯽ ﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺶﯿ ﺎﻀﻓ رد ﻪﮑﻧآ زا ي
ـﻌﻗاو ﯽ
ﻣ نﺎﯿ ﺪﭘ هﺪﯾ يﺎﻫ ﻌﻗاو ﯽ ﺷا و ﺎﯿ د هﺪﯾ دﻮﺷ
، ﻨﻫذ ﺢﻄﺳ رد ﯽ
ـﻧاور و ﯽ د داﺮـﻓا هﺪـﯾ ـﻣ ﯽ دﻮـﺷ هﺎـﮕﻧ زا .
ﺮﺑو ﺲﮐﺎﻣ
، ﺶﻨﮐ ﺎﻫ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ ﻪﺘـﺳد رﺎـﻬﭼ :ﺪـﻧا
» ﺶﻨـﮐ ﺎـﻫ ي ـﻧﻼﻘﻋ ﯽ فﺪـﻫ ﻪـﺑ فﻮـﻄﻌﻣ
« ،
» ﺶﻨﮐ ﺎﻫ ي ﻧﻼﻘﻋ ﯽ شزرا ﻪﺑ فﻮﻄﻌﻣ
« ،
» ﺶﻨﮐ ﺎﻫ ي ﻔﻃﺎﻋ ﯽ
« و
» ﺶﻨـﮐ ﺎـﻫ ي ﺘﻨـﺳ ﯽ
« هﺎـﮕﻧ رد .
ﺘﻨﺳ ﺶﻨﮐ ،ﺮﺑو
،ﯽ ﺸﻨﮐ ﯽ داﺮﻓا ﻪﮐ ﺖﺳا
» ﻟد نوﺪﺑ ﻞﯿ
« ﺬﭘ ار نآ اﺮﯾ ا ﻪﺑ ﻂﻘﻓ و ﺪﻧﻮﺷ ﻦﯾ
ﻪـﮐ ﺮﻃﺎـﺧ
ﮏﯾ ﺪﻗ رﺎﺠﻨﻫ ﯽﻤﯾ ماﺰﻟا و ا زا .ﺪﻨﻫد مﺎﺠﻧا ار نآ ،ﺖﺳا روآ ﻦﯾ
هﺎـﮕﻧ
، ﺘﻨـﺳ ﺶﻨـﮐ ﯽ
رﺎـﺘﻓر ي ﺖـﺳا
ﺳرﺮﺑ نوﺪﺑ ﯽ
يﺎﻫ اﺮﮔدﺮﺧ ﻪﻧﺎﯾ
،ﺮﺑو) 1384 : 163 .(
ﯽﮑﯾ هزﻮﺣ زا ﺎﻫ ي ﻠﺻا ﯽ ﻧرﺪﻣ و ﺖﻨﺳ لاﺪﺟ ﻪـﺘﯿ
ﺑزﺎﺑ سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﻨﯿ
ﺎﻫروﺎﺑ رد ي ﺛورﻮﻣ ﯽ ﺘﺧﺎﺳدﻮﺧ و ﮥ
ﺮﺸﺑ
،ي زﻮـﺣ ة ـﺴﻨﺟ
1ﺖﯿ ﺖـﺳا ﻋﻮـﺿﻮﻣ ﻪـﮐ ﯽ
ﻤﻓ ﺖﮐﺮﺣ ﻂﺳﻮﺗ و ﺖﺳا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻢﺴﯿﻨﯿ
ﺎﯾ ﺎﭘ و ﺪـﺷ حﺮـﻄﻣ ﻪﻧﺎﻧز ﺪﻘﻧ ﻪـﯾ
يﺎـﻫ ﺮـﮑﻓ ي و
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﺎﺑ .دروآرد هزﺮﻟ ﻪﺑ ار رﻻﺎﺳدﺮﻣ ﻊﻣاﻮﺟ ﺪﯾ
ﺴﻨﺟ ﻪﮐ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ
،ﺖﯿ ﺎﻤﺘﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ﺰﯾ
از مﻮـﻬﻔﻣ
2ﺲﻨﺟ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا
» توﺎﻔﺗ ﺎﻫ ي ز ﺖﺴﯾ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺑ و ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿ
« ﯽﻣ دﻮﺷ ﺮﻓ) ،ﻦﻣﺪـﯾ 1381 : 19 .(
ﺑدا رد ــﯿ ﻤﻓ تﺎ ﯿﻨ ﯿ ﺘــﺴ ﯽ ژاو ، ة ﻪــﺑ و ﺲﻨــﺟ توﺎــﻔﺗ ،نآ ﻊــﺒﺗ
ﺎــﻫ ي ــﺴﻨﺟ ﯽ ﻪــﺑ و ناﻮــﻨﻋ ﯾ ــﮔﮋ ﯽ ﺎــﻫ ي
زﯾ ﺖﺴ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ ﺑ ﻪﺑ ًﺎﻓﺮﺻ ، يژﻮﻟﻮﯿ
ﻞـﺒﻤﮔ و مﺎـﻫ) دراد هرﺎـﺷا دﺮﻓ ،
1382 : 398 ﺑ ﻪـﺑ .(
ـﯿ د نﺎ ﯾ ﺮـﮕ
،
» ﺴﻨﺟ ﯿ ﻪﻘﺒﻃ ﺖ ﺪﻨﺑ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ ﺿﻮﺗ ار ﻪﻧﺎﻧز و ﻪﻧادﺮﻣ ﻪﺑ ﯿ
ﻣ ﺢ ﯽ ﺪﻫد « ﻔﻟد) ﯽ ، 1385 : 163 ﺴﻨﺟ .(
ﺖﯿ
ﻮﻫ ﻪﺑ دﺮﺧ ﺢﻄﺳ رد ﺖﯾ
ﺼﺨﺷ و ﺖﯿ دﺮﻓ
،ي دﺎﻤﻧ ﺢﻄﺳ رد
،ﻦﯾ ا ﻪﺑ هﺪـﯾ يﺎـﻫ ـﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ تارﻮـﺼﺗ و
ﺒﻟﺎﻗ ﯽ ﮕﻧادﺮﻣ ﯽ ﮕﻧﺎﻧز و ﯽ رﺎﺘﺧﺎﺳ و نﻼﮐ ﺢﻄﺳ رد و ي
ﺴﻘﺗ ﻪﺑ ﻢﯿ رﺎﮐ نﺎﻣزﺎﺳ و ﺎﻫدﺎﻬﻧ رد ﺲﻨﺟ ﺎـﻫ
ﻣزﺎﺑ ترﺪﻗ ﻂﺑاور و ﯽ
ددﺮﮔ ،لﺎﺷرﺎﻣ) 1998 : 250 .(
ﻤﻓ ﻢﺴﯿﻨﯿ ﺮﮕﻧزﺎﺑ و ي ﻌﻗﻮﻣ رد ﺖﯿ ﺴﻨﺟ ﯽﺘﯿ نادﺮﻣ و نﺎﻧز ﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ
ﺮﻘﺗ
ًﺎﺒﯾ ﺳ ﯽ ﭘ زا ﺪﻌﺑ لﺎﺳ ﺶﯾاﺪﯿ
ﻧﺎﺒﻣ ﯽ ﻧرﺪﻣ ﻪﺘﯿ حﺮﻄﻣ و ﺑﺮﻏ ﻊﻣاﻮﺟ رد نآ نﺪﺷ
،ﯽ ﺧﺎﺷ ﮥ نﺎﻧز ﺪﻘﻧ ﺎﯾ
ﻤﻓ ﻢﺴﯿﻨﯿ ﺪﭘ ﺪﯾ ا .ﺪﻣآ ﻦﯾ ﻪﺑ ،ﺪﻘﻧ عﻮﻧ ﻟو ،ﺖﺳا ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ نﺎﻧز ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺮﺑ صﺎﺧ رﻮﻃ
ﯽ هزوﺮﻣا
ﻪﺑ ﺣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،مﺎﻋ رﻮﻃ ﮥﻄﯿ
ﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽ
ﺑ و ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿ ـﺴﻨﺟ مﻮـﻬﻔﻣ ﺮﺑ ﺖﯿ
.ﺖـﺳا ﺰـﮐﺮﻤﺘﻣ
ﻪﺑ ﻣ رﺎﺼﺘﺧا و لﺎﻤﺟا ﯽ
ناﻮﺗ ﺣ ﻪﻄﯿ يﺎﻫ ﺖﮐﺮﺣ ﻤﻓ ﺖﺴﯿﻨﯿ ـﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ رد ﯽ
زﻮـﺣ رﺎـﻬﭼ رد ار ة
ز ﺮـﯾ
ﺳرﺮﺑ ﯽ دﺮﮐ :
ﻧ نﻮﺘﻣ رد نز ﺶﻘ ﺑدا
ﯽ و ﺶﻘﻧ ﺎﺑ نآ طﺎﺒﺗرا و ي
ﮔﺪﻧز رد ﯽ
؛هﺮﻣزور
ﺑ هﺮﻬ ﮔ يﺮﯿ ﻪﺑ نﺎﻧز زا ناﻮﻨﻋ ﮏﯾ ﻮﻫ ﺖﯾ ﺴﻨﺟ
؛ﯽ
ﺳ ﻄﻠ ﮥ ﺴﻨﺟ ﻂﺑاور ،رﺎﮐ رازﺎﺑ ﺮﺑ دﺮﻣ ﯽ
ﺎﺳ و ﺮﯾ ﻌﻗﻮﻣ ﺖﯿ يﺎﻫ ﮔﺪﻧز
؛ﯽ
ﻣ ناﺰﯿ ﻫﺎﮔآدﻮﺧ ﯽ اﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻧز ﻂﯾ
ا) دﻮﺧ
،ﺮﺟﺮﺑاﺰﯾ 2003 : 65 - 66 .(
1. gender
2. sex
ﻪﺘﻔﮔﺎﻧ ﭘ اﺪﯿ ﺖﮐﺮﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺶﺒﻨﺟ و ﺎﻫ
ﺎﻫ ي ﻤﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ
،ﯽﺘﺴﯿﻨﯿ ﺑ ﺶﯿ ﭼ ﺮﻫ زا ﺰﯿ مﻮـﻬﻔﻣ ود ﺮﺑ
» رﻻﺎﺳدﺮﻣ ي
« و
» ﻌﺒﺗ ﺾﯿ ﺴﻨﺟ ﯽﺘﯿ
« ﻣ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ ﮐﺄﺗ و ﺪﯿ ﻪـﮐ ﺪـﻧراد
» ـﻘﺒﻃ ﮥ ـﺴﻨﺟ ﯽ نﺎـﻨﭼ
ﻤﻧ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا فرژ ﯽ
ﺪﯾآ ﺷﺎﭘوﺮﻓ ...
ﯽ هزﻮﺣ رد ﺎﻬﻨﺗ نﺎﻧز ﺎﻫ
ي ﺎﻤﻧ ﯽﻧﺎﯾ لﺎﻐﺘـﺷا و نﻮﻧﺎـﻗ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﻧ
،ﺖﺴﯿ ﻪﮑﻠﺑ رد ﺼﺨﺷ ﻂﺑاور ﯽ
ﻧ ﺰﯿ ﻣ توﺎﻔﺗ .دراد دﻮﺟو نﺎﯿ
ﺴﻨﺟ ﺖﯿ ﺎﻫ ﻣﺎﻤﺗ ﻪـﺑ ﺖـﯿ ﮔﺪـﻧز ﯽ ﻞﮑـﺷ
ﻣ ﯽ
؛ﺪﻫد ﻪﻧ نﺎﻧز ﺖـﺳدوﺮﻓ نادﺮـﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎــﻧز ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻧراد قﺮﻓ نادﺮﻣ ﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﺪـﻧا
« و تﻮـﺑآ)
،سﻻاو 1381 : 294 - 295 .(
ﻪﺑ ﻣ ﺮﻈﻧ ﯽ ﺪﺳر ﺒﻠﻏ ﮥ ﻧﻼﻘﻋ ﺖﯿ ﺪﺟ ﺪﯾ ﻓﺎﺘﻣ ﺮﮑﻔﺗ ﺮﺑ ﯽﮑﯾﺰﯿ
ﺳﻼﮐ ﮏﯿ ﻫﺎﮔآ ،نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ و ﯽ
نﺎﺴﻧا
ﻌﺿو زا ﺖﯿ ﻣﺎﻤﻀﻧا ﯽ ﻮﺧ ﺶﯾ رد ﺘﺴﻫ ﯽ
، ﻠﺻا ﻞﻠﻋ زا ﯽ
ﺮﺟ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ نﺎـﯾ
ﻪﻄﻠـﺳ ﺮـﮔ ي مﺎـﻈﻧ ﺎـﻫ ي
دﺮﺘﺴﮔ تﺎﮐﺮﺤﺗ .ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺻﺎﻌﻣ نارود رد ترﺪﻗ ﻪﺑ فﻮﻄﻌﻣ ة
ﺮﺟ نﺎﯾ يﺎﻫ ﻤﻓ ﯽﺘﺴﯿﻨﯿ ﻧ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﺰـﯿ
ﻋﻮﻧ ﯽ ﻘﻣ رد ﺶﻨﮐاو ﻞﺑﺎ
ﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ي يﺎﻫ ﺴﻨﺟ ﯽﺘﯿ ﻄﻠﺳ و ﮥ مﺎﻈﻧ ﺎﻫ ي د يﺎﭘﺮﯾ رد ﻪـﮐ ﺖـﺳا رﻻﺎـﺳدﺮﻣ
ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﻫ ي ر ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﺸﯾ هﺪﻧاود ﻣ) ﺪﻧا ﺮﻨﻠﯿ و واﺮﺑ
،ﺖﯾ 1387 : 182 .(
ا رد ﻦﯾ ﻣ
،نﺎﯿ رﻻﺎـﺳدﺮﻣ ي ﺎـﯾ
رﻮﺤﻣدﺮﻣ ي ﻣﺎﻧ ﯽ اﺮﺑ ﺖﺳا ي رﺎﺘﺧﺎﺳ و مﺎﻈﻧ ي
ﺎﻫدﺎﻬﻧ هار زا ﻪﮐ ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا
،ﯽ ﺳ ﯽـﺳﺎﯿ دﺎـﺼﺘﻗا و ي
ز ار نﺎﻧز ،دﻮﺧ ﺮﯾ
ﻪﻄﻠﺳ دراد ﺎﻘﻟا لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ،رﻻﺎﺳدﺮﻣ نﺎﻤﺘﻔﮔ . ي
ﺘﺳداﺮﻓ ﺮﮑﻔﺗ ﯽ
ﺘـﺳدوﺮﻓ و نادﺮﻣ ﯽ
رﻻﺎﺳدﺮﻣ مﺎﻈﻧ ترﺪﻗ مواﺪﺗ .ﺖﺳا نﺎﻧز ي
ﺷﺎﻧ ﯽ ﺘﺳد زا ﺳﺮ ﯽ ﺑ ﺮﺘﺸﯿ اﺰﻣ ﻪﺑ نادﺮﻣ يﺎـﯾ
ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎـﺳ ي
ﺑ و نورد رد ترﺪﻗ نوﺮﯿ
ﻨﭽﻤﻫ و هداﻮﻧﺎﺧ زا ﻦﯿ
ﻄﺳاو ﮥ ﺴﻘﺗ ﻢﯿ رﺎﮐ ا ﻦﯾ اﺰﻣ يﺎـﯾ ﻋﺎـﻤﺘﺟا ﯽ ﻪـﻌﻣﺎﺟ رد
ﻌﻣ) ﺖﺳا
،ﻦﯿ 1387 : 324 .(
رﻻﺎﺳرﺪﭘ ي ﻧ ﺰﯿ ز ﮥﻋﻮﻤﺠﻣﺮﯾ رﻻﺎـﺳدﺮﻣ
ي ﻪـﺑ ـﻣ بﺎـﺴﺣ ﯽ
؛ﺪـﯾآ ﯽـﻨﻌﯾ
رﻻﺎﺳدﺮﻣ ي ﻠﮐ ﯽ ﺮﺗ ﻣﻮﻬﻔﻣ و ﯽ ﺮﺗ رﻻﺎﺳرﺪﭘ زا ي
ﺖﺳا .
مﻮﻬﻔﻣ ﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ي ﺴﻨﺟ ﯽﺘﯿ رد اوا ﻞﯾ ﻫد ﮥ 1970 ﻢﮐ و ﺪﻟﻮﺘﻣ هوﺮـﮔ ﺐـﻟﺎﻏ نﺎـﻤﺘﻔﮔ ﻪﺑ ﻢﮐ
ﺎـﻫ ي
ﻤﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻢﺴﯿﻨﯿ .ﺪﺷ لﺪﺑ
» ﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ي ﺴﻨﺟ ﯽﺘﯿ درﻮـﺧﺮﺑ زا ﺖـﺳا ترﺎـﺒﻋ ﺎـﯾ
ـﻠﻤﻋ ﯽ سﺎـﺳاﺮﺑ ﻪـﮐ
ﺴﻨﺟ ﺖﯿ ﻘﺤﺗ ﻪﺑ داﺮﻓا
،ﺮﯿ ا و دﺮﻃ دﺎﺠﯾ ﻠﮐ ﮥﺸﯿ ﻣ ﻪﻧادﺮﻣ و ﻪﻧﺎﻧز ﯽ
دزادﺮﭘ ﺷﺮﮕﻧ و ﯽ ار نﺎـﻧز ﻪـﮐ ﺖﺳا
دﺮﻣ و ﺖﺳدوﺮﻓ نا
ار ﻓﺮﻌﻣ ﺖﺳداﺮﻓ ﯽ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ اﺮﮔ . ﯽﺸﯾ ﺴﻨﺟ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﯿ
ﻘﺤﺗ ﻪﺑ داﺮﻓا
،ﺮﯿ ،دﺮـﻃ
ﻠﮐ و ندﺮﻤﺷراﻮﺧ ﻪﺸﯿ
يﺪﻨﺑ ـﻣ نﺎﻧآ ﯽ دزادﺮـﭘ
« ﻣ) ،ﻞـﺸﯿ 1376 : 24 .(
ﻠﮐ ﻪـﺸﯿ ﺎـﯾ ﺒﻟﺎـﻗ ﺮـﮑﻔﺗ ﯽ
ﻪـﺑ
وﺎﺼﺗ يﺮﯾ ﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﻦﻫذ رد ﯽ
دﻮﺷ هﺪـﻣآرد دوﺪـﺤﻣ و ﺖـﺑﺎﺛ ﻞﮑـﺷ ﻪﺑ ﻪﮐ ،ﺎـﻫروﺎﺑ ﻪـﺑ ﺐـﻠﻏا و ﺪـﻧا
شزرا و تادﺎﻘﺘﻋا ﻣزﺎﺑ ﺎﻫ
ﯽ ﮔ ﻤﻫ ﻪﺑ .ﺪﻧدﺮ ﻦﯿ
ﻟد
،ﻞﯿ ﻫﺎﻣ ﯽﺘﯿ ﻋاﺰﺘﻧا ﯽ ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ ﻪﻌﻣﺎﺟ زا نﻮﭼ و ﺪﻧراد
ﻣ ﯽ
،ﺪﻧﺮﯿﮔ ﻣ ﯽ ﺪﻨﻧاﻮﺗ كرد ﻪﺑ ﺎﻫ ي داﺮﻓا ﮏﯾ ﺪﭘ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ هﺪﯾ
ﺎﻫ ﻌﻗاو و ﺖﯿ ﺎﻫ زا و ﺪﻨـﺸﺨﺑ تﺪﺣو ...و
ﻠﺴﻧ ﯽ د ﻞﺴﻧ ﻪﺑ ﺮﮕﯾ لﺎﻘﺘﻧا ﺪﻨﺑﺎﯾ ،هدﻮﺘﺳ) 1387 : 175 .(
ﺪﺑ ﯽﻬﯾ توﺎـﻔﺗ ﻪـﮐ ﺎـﺠﻧآ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺎـﻫ
ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽ ﻨﺘﺒﻣ ﯽ ﺟ ﺮﺑ
،ﺖﯿﺴﻨ ﺘﺧﺎﺳﺮﺑ ًﻼﻣﺎﮐ ﮥ
ا زا ،ﺖـﺳا نﺎﺴﻧا ﻦﻫذ ﻦـﯾ
ور ـﻣ ﯽ ناﻮـﺗ ﺎـﻫﺮﻈﻨﻣ زا ي
ﻠﺤﺗ ﻪﺑ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻞﯿ
وﺄﺗ و ﻞﯾ ﻠﺤﺗ .ﺖـﺴﺸﻧ نآ ﯽـﻠﯿ
ﻘﺣ رد ﻪـﮐ ،ﺖـﻘﯿ رد شﺎـﮑﻨﮐ ﻪـﺑ ﺖـﺳا راﻮﺘـﺳا
ﻠﮐ ﻪﺸﯿ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﻪﮐ ﺎﻫ ي ﮔﺪﻧز ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽ
ﻋﺎﻤﺘﺟا
،ﯽ ـﮕﻨﻫﺮﻓ
،ﯽ دﺎـﺼﺘﻗا ي ﺳ و ﯽـﺳﺎﯿ ﮏـﯾ ﺲﻨـﺟ
د ﺲﻨﺟ ﺮﺑاﺮﺑ رد ار (نز) ﺮﮕﯾ
وﺪﺤﻣ ﺎﺑ (دﺮﻣ) ﺖﯾد
يﺎﻫ ﻘﺤﺗ و هﺪﻨﻫدرازآ ﺰﯿﻣآﺮﯿ
ﻣ لﺮﺘﻨﮐ ﯽ ﺪـﻨﮐ ﻪـﭽﻧآ .
ﺑ ﺮﺘﺸﯿ ﻠﮐ ﻪﺑ ،ﻪﻤﻫ زا ﻪﺸﯿ
يﺎﻫ ﺴﻨﺟ زا ﻪﺘﺳﺎﺧﺮﺑ ﺖﯿ
ﻣ ﻦﻣاد ﯽ
،ﺪﻧز ﺖﺳا ﮓﻨﻫﺮﻓ .
نﺎﯾﺎﺷ ﺣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﮥﻄﯿ
،ﮓﻨﻫﺮﻓ ﮏﯾ ﺴﻨﺟ فﺎﮑﺷ ﯽﺘﯿ
ﻤﻋ ﻖﯿ ﺪﭘ رﺎﮑﺷآ و ﺪﯾ
.ﺖـﺳا هﺪﻣآ
ﺪﺑ ﻦﯾ نﺎﺳ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﮐ ﺎﯾ
ﺴﻘﺗ دﺮﻣ و نز ﺐﻄﻗ ود ﻢﯿ
ا رد و هﺪـﺷ ﻦـﯾ
،قﺎﻘـﺸﻧا و مﺎـﺴﻘﻧا
ﻪﺑ ﻏ ترﻮﺻ ﻪﻧﺎﻔﺼﻨﻣﺮﯿ يا
ﺘﻣا تازﺎﯿ ﺴﺑ رﺎﯿ و و
،هﮋﯾ صﺎﺼﺘﺧا نادﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ
ـﻤﻫ ﻪﺑ .ﺖﺳا ﻦﯿ
ﻟد ،ﻞـﯿ
ﯽﮑﯾ اﺪﻫا زا ف ﻠﺻا ﯽ ﻤﻓ ﺶﺒﻨﺟ ،ﻢـﺴﯿﻨﯿ ـﺑ ﺎـﺑ ﺖـﻔﻟﺎﺨﻣ ﯽ
ﯽﺘﻟاﺪـﻋ دﺎﻬﻧ ﻪـﻨﯾ هﺪـﺷ و نﺎـﻧز ﻖـﺣ رد
ﻪﺑ ﺶﻟﺎﭼ ﺸﮐ نﺪﯿ ﺖﺳدوﺮﻓ ندﻮﺑ ﺎﺷ .ﺖﺳا نادﺮﻣ ﺮﺑاﺮﺑ رد نﺎﻧز نﺎﯾ
ا ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﺮـﮐذ ﻦـﯾ
،ﺖـﻔﻟﺎﺨﻣ
ﺳرﺮﺑ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﯽ
دﺎﻘﺘﻧا ي ﻌﻗﻮﻣ ﺖﯿ ﻧﻮﻨﮐ ﯽ ﺘﺷﺬﮔ و ﮥ ا ﺎـﺑ ﺶﻟﺎﭼ و ،نﺎﻧز يژﻮﻟﻮﺋﺪـﯾ
يﺎـﻫ ﻧارﻻﺎـﺳدﺮﻣ ﮥ
ﺘﺳدوﺮﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻢﮐﺎﺣ ﯽ
ﺮﻣا ار نﺎﻧز ي
ﺒﻃ ﯽﻌﯿ ﻧﺎﮕﻤﻫ و ﯽ ﻘﻠﺗ ﯽ ـﻣ ﯽ ؛ﺪـﻨﻨﮐ اﺮﺑﺎـﻨﺑ
،ﻦﯾ ﺮـﻣا ار نآ ي
بﺎﻨﺘﺟا ﺬﭘﺎﻧ ﺮﯾ ﻣ هﻮﻠﺟ ﯽ ﺪﻨﻫد ،تﻮﺑآ) 1381 : 31 .(
ﻪﭼﺮﮔا ﺘﻌﻨﺻ بﻼﻘﻧا عﻮﻗو زا ﺲﭘ ﯽ
ﺑ نﺮﻗ زﺎﻏآ رد
،ﻢﺘﺴﯿ ﻌﺿو ﺖﯿ ﺶﺨﺑ رد نﺎﻧز ﺎﻫ
ﯽﯾ نﺎﻬﺟ زا
ﮐﺪﻧا ﯽ ﻐﺗ ﺮﯿﯿ ﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ،دﺮﮐ ي
ﺑﺮﻋ ﯽ ﻪﺑ ﻟد ﻞﯿ مﺎﻈﻧ ﻂﻠﺴﺗ ﺎﻫ
ي داﺪﺒﺘـﺳا و رﻻﺎـﺳرﺪﭘ ي
ﻤﮐﺎﺣ و ﺖـﯿ
ﻧﺎﺘﺨﺳﺮﺳ ﮥ ﻠﻘﺗ ﺎﻫﺪﯿ بادآ و ﺘﻨﺳ ﯽ ﻧ و ﺰﯿ ﭘ مﺪـﻋ ﺖﻓﺮـﺸﯿ ـﻤﻠﻋ ﯽ ﺘﻌﻨـﺻ و
،ﯽ ﻌـﺿو ﺖﯿ ناﺪـﻨﭼ نﺎـﻧز
ﻐﺗ يﺮﯿﯿ ﻧ ﺖﻓﺎﯿ ا)
،يرﺪﯿﺤﻟ 2003 : 1 .(
ﯽﮑﯾ ﺘﺴﺨﻧ زا ﻦﯿ ﺶﺒﻨﺟ ﺖﮐﺮﺣ ﺎـﻫ
ي قﺎـﻔﺗا ﺮـﺼﻣ رد نﺎـﻧز
ﺮﺼﻣ ﺮﮑﻔﻨﺷور نﺎﻧز .دﺎﺘﻓا
،ي ﻢﻫ لﻼﻘﺘﺳا تازرﺎﺒﻣ ﺎﺑ نﺎﻣز ﺖﮐﺮﺣ زا ،ﻪﻧﺎﺒﻠﻃ
ﺎﻫ ي ﻤﻓ ﯽﺘـﺴﯿﻨﯿ مﺎـﻬﻟا
اﺮﺑ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ي
ﻧﻮﻧﺎﻗ تﺎﺒﻟﺎﻄﻣ ﯽ
ﺎﺟ ﺎﺗ ؛ﺪﻧدﺮﮐ شﻼﺗ دﻮﺧ ﯽﯾ
ﻻﺎـﺑ تﺎﻘﺒﻃ نﺎﻧز ﻪﮐ ي
ـﻟوا ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﻦﯿ
لﺎـﺳ رد ار نﺎﻧز قﻮﻘﺣ زا عﺎﻓد نﺎﻣزﺎﺳ 1923
ﺄﺗ ًﺎﻤـﺳر ـﺳ ﺲﯿ ا ﻪـﮐ ﺪـﻧدﺮﮐ ﻦـﯾ
ﻦﻤـﺿ ،نﺎﻣزﺎـﺳ
ﻟﺎﻌﻓ ﺖﯿ يﺎﻫ ﻤﻓ ﺶﺒﻨﺟ ﺖﺴﻧاﻮﺗ دﻮﺧ ﯽﺘـﺴﯿﻨﯿ
ﻮﻘﺗ بﺮـﻋ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻊـﻣاﻮﺟ رد ار ﺖـﯾ
ﺎـﺳ رد .ﺪـﻨﮐ ﺮﯾ
ﺎﻫرﻮﺸﮐ ي ﺑﺮﻋ ﯽ ﻧ ﺮﺼﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺰﯿ
ﻖـﺣ تازرﺎـﺒﻣ رد نﺎـﻧز ـﺒﻠﻃ
ﯽ ﺮﻃ زا و ﺪـﻧدﺮﮐ ﺖﮐﺮـﺷ ﻖـﯾ
ا ﻦـﯾ
ﺶﺨﺑ ﻪﺑ ،تازرﺎﺒﻣ ﺎﻫ
ﯽﯾ ﺳ بﻮﻠﻄﻣ قﻮﻘﺣ زا
،ﯽﺳﺎﯿ ﺘﻗا يدﺎﺼ ﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽ ﺖﺳد ﺪـﻨﺘﻓﺎﯾ زا . ﻣ نآ نﺎـﯿ
ﻣ ﯽ ناﻮﺗ اﺰﻓا ﻪﺑ ﺶﯾ ﺎﺗ جاودزا ﻦﺳ 14
ﮕﻟﺎﺳ
،ﯽ زﺎﺟا ة ﺼﺤﺗ ﻞﯿ أر ﻖـﺣ ،ناﺮﺘﺧد ي
ﻮﮐ رد نﺎـﻧز ،ﺖـﯾ
ﻟ
،ﯽﺒﯿ ﻟﺎﻣﻮﺳ ،ﺲﻧﻮﺗ ﯽ
ﺗوﺎﻔﺘﻣ و ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﺟرد ﻪﺑ قاﺮﻋ و ﯽ
دﺮﮐ هرﺎﺷا .
رد ا ﻦﯾ دﺮﺗ ﺮﻣا يﺪﯾ ﻧ ﺖﺴﯿ ﺎﺟ هزوﺮـﻣا ﻪـﮐ ،هﺎـﮕﯾ
ﺎـﺑ بﺮـﻋ نﺎـﻬﺟ رد نﺎـﻧز عﺎـﺿوا و ﺖـﻟﺰﻨﻣ
ﺶﻟﺎﭼ و تﺎﻀﻗﺎﻨﺗ ﺎﻫ
ي و نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ رﺎﮑﺷآ
ي ﻪﺑور ﺪﺑ .ﺖﺳا ور ﻦﯾ
نﺎﺳ زا ﻪﮐ ﮏـﯾ ـﻬﺟو ﺎـﺑ نز ﻮـﺳ ﮥ
ردﺎﻣ ي ﮔﺪﻨﺸﺨﺑ ،فﺮﺷ ،ﺖﻔﻋ ﺄﺸﻨﻣ ﯽ
و زروﺮﻬﻣ ي ﻮﺳ زا و ي د ﺮﮕﯾ ﺮـﻬﭼ ﺎـﺑ ة ﻧاﻮﻬـﺷ ﯽ ﺰـﻣر دﻮـﺧ
ﺧ ،ﻒﻌﺿ ،تراﺮﺷ ﺖﻧﺎﯿ
ﻞﻬﺟ و ﺖﺳا ﺤﻟا)
،يرﺪﯿ 2003 : 14 .(
واﺪﻌﺳ لاﻮﻧ ي
ﻧ ﺰﯿ ﺐﻘﻋ ﮔﺪﻧﺎﻣ ﯽ نﺎـﻧز
ﺗﺎﻘﺒﻃ مﺎﻈﻧ دﻮﻟﻮﻣ ار بﺮﻋ ﯽ
ﻣ رﻻﺎﺳرﺪﭘ ﯽ
،ﺪﻧاد از ﻪﻧ ةﺪﯿﯾ نز ندﻮﺑ ﺎﯾ نﺎﻤﻠﺴﻣ ندﻮﺑ ﺎـﯾ ﻗﺮـﺷ ﯽ ندﻮـﺑ
واﺪﻌﺳ)
،ي ﺑ ﯽ ﺎﺗ : 30 .(
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﯽ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﮏﯾ ﺐﺘﮑﻣ ﺪﻘﻧ ي ا رد ﺎﭘﻮﻧ ناﺮﯾ ﻧ ﺰﯿ ـﻠﻤﺟ زا .ﺖـﺳا هﺪﺸﻧ حﺮﻄﻣ ناﺪﻨﭼ ﻪ
رﺎﺛآ ي ا رد ﻪﮐ ﻦﯾ ﻣز ﻪﻨﯿ هﺪﻣآرد شرﺎﮕﻧ ﻪﺑ
، ﻟﺎﻘﻣ ﮥ ﻟﻮﺳر وزرآ ﯽ ﺑﺎ ناﻮﻨﻋ
» ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﯽ
تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ رد
رﺎﺗ ﯽﺨﯾ ﻪﺑ و ﻪﺗﺎﻣﻮﺌﮔ شرﻮﺷ ترﺪﻗ
ﺳر نﺪﯿ راد شﻮﯾ گرﺰﺑ ) « 1396 ﻮﻧ ﻪـﮐ ﺖﺳا ( هﺪﻨـﺴﯾ
ﻪـﺑ نآ رد
حﺮﻄﻣ ﺚﺣﺎﺒﻣ ﺪﻘﻧ ﻣز رد هﺪﺷ
ﮥﻨﯿ ا ﻦﯾ ور داﺪـﯾ و ﯽـﺑ ﻬﺟﻮـﺗ ﯽ ـﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖـﻓﺎﺑ ﻪـﺑ ﯽ
ا ناﺮـﯾ .ﺖـﺧادﺮﭘ
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻟﺎﻘﻣ ﮥ
» ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﯽ
نﺎﺘﺳاد
» لﺪﻣ « ﺳ ﻦﯿﻤﯿ نﺎـﻧز تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮـﻈﻨﻣ ﻪـﺳ زا رﻮـﺸﻧاد «
) 1387 ﺑ ( ﺮﺘﺸﯿ ا طﺎﺒﺗرا ﻦﯾ ﺮـﮑﻓ ﺐـﺗﺎﮑﻣ ﺎﺑ ار ﺪﻘﻧ ي
ـﺑﺮﻏ ﯽ ﺴﮐرﺎﻣ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﻢـﺴﯿ
اﺮﮔرﺎﺘﺧﺎـﺳ و ﯽﯾ
ﻣ رد .دﺮﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﯿ
ﺎﭘ نﺎﯾ ﻪﻣﺎﻧ ﺎﻫ ﻧ ﺰﯿ ﻠﻋ :ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺶﻫوﮋﭘ ود نﻮﻨﮐﺎﺗ ﯽ
) ﻪـﻧاوﺮﭘ 1397 (
رد » ور دﺮﮑﯾ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﯽ
ـﺑﺮﻋ ﺮـﺻﺎﻌﻣ بدا رد
؛ﯽ ـﺳرﺮﺑ ﯽ درﻮـﻣ ي د هﺎﮔﺪـﯾ يﺎـﻫ ﺪـﻘﻧ ي ﷲاﺪـﺒﻋ
ﻣاﺬﻏ ﯽ « ﻪﺑ ﻪﮐ د حﺮﺷ ﻪﺑ ﻞﺼﻔﻣ رﻮﻃ هﺎﮔﺪﯾ
يﺎﻫ ﻣاﺬﻏ ﯽ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ بﺎﺑ رد ﯽ
ﺑﺮﻋ ﺮﻌﺷ ﯽ و ﺖـﺧادﺮﭘ
ﻼﻣ ﺪﻤﺣا ﯽﯾ ) 1396 ( رد » ﮕﻨﻫﺮﻓ ﺪﻘﻧ ﯽ ﺑدا رد تﺎﯿ ا ﺮﺻﺎﻌﻣ ناﺮﯾ ﻌﻟﺎﻄﻣ) ﮥ درﻮﻣ ي نﺎـﻣر ﺎـﻫ ي ﺪـﻣ ﺮﯾ
ﺰﺟ ،نﻮﺷوﻮﺳ ،ﻪﺳرﺪﻣ ةﺮﯾ
ﻧادﺮﮔﺮﺳ ﯽ (نﺎﺑرﺎﺳ و « ر ﻪﺑ ﻪﺸﯾ يﺎﻫ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﺎـﻫروﺎﺑ رد ي ـﻌﻣﺎﺟ ﻂـﻠﻏ ﮥ
ا ناﺮﯾ ا رد ﻪﮐ ﻦﯾ نﺎﻣر ﻪﺟﻮﺗ ،هﺪﺷ ﺲﮑﻌﻨﻣ ﺎﻫ ﻓﺮﻌﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ .داد نﺎﺸﻧ
ﯽ نﺎﺘـﺳاد
و دﺎﻘﺘﻧا ،نﺎﻤﺴﻟا ي
ﺳﺮﺗ ار نﺎﻧز تﻼﮑﺸﻣ ﻪﺑ ﻢﯿ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ ﮔﺮﺑرد و ةﺪﻧﺮﯿ ﺪﻧزﺎـﺳ و توﺎﻔﺘﻣ هﺎﮕﻧ ة ا
ﻪـﺑ و
ﻠﮐ ﻪﺸﯿ يﺎﻫ ﺴﻨﺟ ﯽﺘﯿ .ﺖﺳا نادﺮﻣ و نﺎﻧز ﻞﺑﺎﻘﺗ مﺪﻋ و نﺎﻧز
ﭘ ﮥﻨﯿﺸﯿ ﺶﻫوﮋﭘ
دﺎﻏ نﺎﻤﺴﻟاة
نﺎﻤﺴﻟا ﯽﮑﯾ ﺮﺗراﺪـﻣﺎﻧ زا ﻦﯾ
ﻮﻧ ،نﺎﮔﺪﻨـﺴﯾ ﻪـﻣﺎﻧزور و ناﺮﻋﺎـﺷ
رﻮـﺳ نز نارﺎـﮕﻧ ﻪﯾ
رود رد ة ﺮـﺻﺎﻌﻣ
ﻪﺑ ﻣ رﺎﻤﺷ ﯽ دور ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﻪﮐ ﺑﻮﺧ
ﯽ ﻤﻋ ﻞﮑـﺷ ﻪﺑ دﻮﺧ رﺎﺛآ رد ار نﺎﻧز تﻼﮑﺸﻣ و ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻖـﯿ
و و هﮋﯾ يا .ﺪﻫد بﺎﺗزﺎﺑ ﻪﺑ
ورﺮﻫ ي ،ا ار و ﯽﮑﯾ هﺮﻬﭼ زا ﺎﻫ ي ﻪﺑ ﻪﻧﺎﻧز تازرﺎﺒﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻣ رﺎﻤﺷ
ﯽ ﺪـﻧروآ .
ا زا ﻦﯾ ور ،
» ﻣﺎﮕﻨﻫ ﯽ ﻪﮐ بدا زا دﺎﻏ ة ﻣ ﻦﺨﺳ نﺎﻤﺴﻟا ﯽ
،ﻢﯿﯾﻮﮔ ﺑدا ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻨﭼ تﺎﯿ
ﻧﺎﻧز ﮥ نﺎـﻨﺒﻟ
د ﻒﻠﺘﺨﻣ لﺎﮑﺷا و نﺎﮐرا مﺎﻤﺗ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ هﺎﮔﺪﯾ
ﺎﻫ ﺎﻀﻗ و يﺎﯾ ﻣ نآ ﯽ ﻢﯾزادﺮـﭘ ) « ،ﻒـﺳﻮﯾ 2010 : 65 .(
ا ﺑ و ﺎ ﻧﻻﻮﻃ ﺖﻧﻮﮑﺳ ﯽ
ﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻪﺴﻧاﺮﻓ رد ﻪ
ﺪﻧا رد ﻞﻣﺄﺗ و ﻪﺸﯾ
ﺎـﻫ ﻤﻓ رﺎـﺛآ و ﯽﺘـﺴﯿﻨﯿ ﻪـﺑ ، و هﮋـﯾ رﺎـﺛآ
ﻤﻓ ﺖﺴﯿﻨﯿ ﺰﮔا ﺖﺴﯿﻟﺎﯿﺴﻧﺎﺘﺴﯾ اﺮﮔدﻮﺟو)
ي ﺳ ( نﻮﻤﯿ ﻠﺻا ﺎﺑ ،راﻮﺑود ﯽ
ﻦﯾﺮﺗ ﻧﺎﺒﻣ ﯽ ﺮﮑﻓ ي ا ﻦـﯾ ﺖـﮐﺮﺣ
ﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ تﺎﻬﺟ زا و ﺪﺷ ﺎﻨﺷآ ﯽ
ﺛﺄﺗ نآ زا ﺮﯿ ﺬﭘ ﺖﻓﺮﯾ . ﺎﻣا ا ﻦﯾ ﻪـﺑ ﺎﺗ ﺪﺸﻧ ﺐﺒﺳ ﺰﮔﺮﻫ ﺮﻣا ،ﻞـﻣﺎﮐ رﻮـﻃ
ﻖﻠﻌﺗ ﻧﺎﺒﻣ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﺮﻃﺎﺧ ﯽ
ﺪﻧا ﮥﺸﯾ ﻣﻼﺳا ﯽ ﻧ و ﺰﯿ ﺑﺮﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﯽ
ـﺴﻧ قﺎـﻃ ﻪﺑ نﺎﯿ
.درﺎﭙـﺳ نﺎﻤـﺴﻟا
ﻣ هراﻮﻤﻫ ﯽ ﺪﯿﺷﻮﮐ زﺎﺑ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺑ ﯽﻨﯿ ﻧاﻮﺧزﺎﺑ و ﯽ ﺪﻧا ﻪﺸﯾ ﻣ و ثاﺮﯿ رﺎﮔزﺎﺳ و بﺮﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ ي
ـﻀﻌﺑ ﺎﺑ نآ ﯽ
ﻧﺎﺒﻣ زا ﯽ ﺪﺟ ﺪﯾ ﻧرﺪﻣ
،ﻪﺘﯿ ﻌﺿو حﻼﺻا ﻪﺑ ﺖﯿ
و .دزادﺮﭙﺑ بﺮﻋ نﺎﻧز ي
ﻫﺎـﮕﻧ ﺎﺑ ﯽ ﻣ ﻪـﺑ ﻮـﻧ ثاﺮـﯿ بدا
ﺪﻗ
،ﻢﯾ ﺎﻫدروﺎﺘﺳد ي ﺪﺟ يﺪﯾ اﺮﺑ ي ﺑدا تﺎﯿ ،نﺎﻤﺴﻟا) دروآ رﺎﺑ ﻪﺑ ﺮﺻﺎﻌﻣ 1981
: 195 .(
نﺎﺘﺳاد ﻊﺠﺒﻟاﺔﯿﻨﺟ
درﻮﻣرد نﺎﺘﺳاد ﮏﯾ
ﻧﺎﻨﺒﻟ نز ﯽ 45 داﻮﻧﺎﺧ هاﺮﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻟﺎﺳ ة
ـﺣﻮﺒﺤﺑ رد ،دﻮـﺧ ﮥ
ـﻠﺧاد ﮓـﻨﺟ ﯽ
ﺮﺴﻤﻫ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﻪﺑ تﺮﺟﺎﻬﻣ ﻪﺑ رﻮﺒﺠﻣ نﺎﻨﺒﻟ ا
ﻪﮐ و ﯽﮑﯾ ﺑ ناﺪﻨﻤﺗوﺮﺛ زا توﺮـﯿ
ﺮـﺑ ،ﺖـﺳا
ﻪﺘﺴﺑ ﺮﺛا ﻋﻮﻨﻤﻣ و بﺎﺴﺣ نﺪﺷ ﺖﯿ
ﻪﺑ ،كﻼﻣا شوﺮﻓ ﻘﻓ تﺪﺷ
ﺮﯿ هﺪﺷ
، ﻧ ﺮـﺿﺎﺣ ﺎﻣا ﺖـﺴﯿ
ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ
ﮏﯾ دﺎﻋ دﺮﻓ ي رﺎﮐ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ي
ا رد .دﻮﺷ ﻦﯾ اﺮﺷ
،ﻂﯾ ﻠﻋ نز ﯽ ﻢﻏر ﺤﻣ ﻪﺑ ،ﺮﺴﻤﻫ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ ﻂﯿ
رﺎـﮐ
دراو ﯽﻣ ﺷ ﻮ ﻞﻐﺷ عاﻮﻧا و د ﺎﻫ
ي ـﺼﺤﺗ كرﺪﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﯽﻠﯿ
ـﻣ نﺎـﺤﺘﻣا ار دﻮـﺧ ﯽ
ﺪـﻨﮐ مﺎﺠﻧاﺮـﺳ و
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﮏﯾ ﺪﻣ ﺮﯾ ﺐﺴﮐ رد ،ﻖﻓﻮﻣ اﺮﺑ رﺎﮐو
ي ﻣﺎﻧ دﻮﺧ ﯽ ﻣ ﺐﺴﮐ ﯽ ﺪﻨﮐ .ا ﺑ رد ﻪﮐ و
،توﺮﯿ ﻮـﺳ زا ي
ﻪﺑ هداﻮﻧﺎﺧ هﺪﺷ رﻮﺼﺤﻣ تﺪﺷ دﻮﺑ
نﻮﻨﮐا ، ﺎﻀﻓ ﺎﺑ ي ﺪﺟ يﺪﯾ ﺮﺑاﺮﺑ زا ي رد نﺎـﻧز قﻮـﻘﺣ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا و
ﻣ ﺎﻨﺷآ ﻪﺴﻧاﺮﻓ ﯽ
دﻮﺷ ﻤﻫ . ﻦﯿ ﻣ ﺐﺒﺳ ﺮﻣا ﯽ
دﻮﺷ ﺤﻣ زا ﺎﺗ ﻂﯿ ﻌﻣﺎﺟ ﮥ ﺑﺮﻋ ﯽ ﺑ راﺰـﯿ مﺎـﻤﺗا زا ﺪـﻌﺑ .ﺪـﺷﺎﺑ
ﻠﺧاد ﮓﻨﺟ ﯽ
اﺮﺷ ،نﺎﻨﺒﻟ ﻂﯾ اﺮﺑ ي داﻮﻧﺎﺧ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ة
ﺑ ﻪﺑ نز توﺮﯿ ﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﯽ دﻮﺷ و ﺮﺴﻤﻫ و ي وا ﻪـﺑ
ا ﻦﯾ ﺘﺧا رﺎﯿ ﻣ ار ﯽ ﺪﻫد ﺑ ﻪﮐ ﻦﯿ ﺑ ﻪﺑ ﻦﺘﻓر و قﻼﻃ طﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺴﻧاﺮﻓ رد نﺪﻧﺎﻣ توﺮـﯿ
هداﻮﻧﺎـﺧ هاﺮـﻤﻫ
ﯽﮑﯾ ﻤﻫ دﻮﺟو ﺎﺑ نز .ﺪﻨﮐ بﺎﺨﺘﻧا ار ﮥ
ﮕﺘﺴﺑاو ﯽ شا ﺎﻘﻣ ﺎـﺑ ،هداﻮﻧﺎـﺧ ﻪﺑ ﮥـﺴﯾ
،ﻪـﻌﻣﺎﺟ ود ﮓـﻨﻫﺮﻓ
ﻤﺼﺗ مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﻢﯿ
ﻣ ﯽ دﺮﯿﮔ ﺪﻧﺎﻤﺑ ﻪﺴﻧاﺮﻓ رد
، حﺮـﻄﻣ زا ﻞﺒﻗ ﺎﻣا ا ندﺮـﮐ
ﻦـﯾ ﻤـﺼﺗ
،ﻢﯿ ﻐﺗ ﻪـﺟﻮﺘﻣ ﺮـﯿﯿ
ﺮﮑﻓ ي دﻮﺧ ﺮﺴﻤﻫ ﯽﻣ
ﺷ ﻮ ﻣرد و د ﯽ ﺑﺎﯾ ﺪ ﻣ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ترﻮﺻ رد ﻪﮐ ﯽ
ﺪﻧاﻮﺗ ﺑ رد رﺎﮐ ﻪﺑ نﺎﻨﭽﻤﻫ نوﺮـﯿ
.ﺪﻫد ﻪﻣادا ﻪﻧﺎﺧ زا
ﺳرﺮﺑ و ﺚﺤﺑ ﯽ
ﻠﺻا ﯽ ﻦﯾﺮﺗ حﺮﻄﻣ ﺚﺣﺎﺒﻣ نﺎﺘﺳاد رد هﺪﺷ
» ﺔﯿﻨﺟ ﻊﺠﺒﻟا « ﺮﺻ ﺪﻘﻧ ،نﺎﻤﺴﻟا ﺢﯾ
ا ﺎﻀﻓ ﻪﺑ و ي ﺮـﮑﻓ ي و
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﻌﻣﺎﺟ ﮥ ﻧﺎﺒﻣ و بﺮﻋ ﯽ
ﺘﻨﺳ ﯽ خﻮﺳر ﺐﻠﺼﺘﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ
ﻻ رد ﻪﯾ يﺎﻫ رﺎـﺑرد نآ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ة
و نﺎـﻧز
ﺎﻫﻮﮕﻟا ي رﻻﺎﺳدﺮﻣ مﺎﻈﻧ ﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ ي
ﺑﺮﻋ ﻊﻣاﻮﺟ رد ﯽ
.ﺖﺳا ا ﻣ ﺎﻣا و ﯽ ﺪﺷﻮﮐ ا ﺎﺗ ﻦﯾ نﺎﺸﻧﺮﻃﺎﺧ ار ﻪﺘﮑﻧ
اﺮﺑ ﻪﮐ دزﺎﺳ ي
ﺎﻧاﻮﺗ توﺎﻀﻗ ﯽﯾ
ﺎﺒﻧ ،نﺎﻧز ﺪﯾ ﻠﮐ ﺮﺑ ﻪﺸﯿ يﺎﻫ ﺛورﻮﻣ ﯽ ﮑﺘﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﯽ
ـﻫ ﻪـﺑ و دﻮـﺑ ﭻﯿ
ﺴﻨﺟ ،ناﻮﻨﻋ ﺖﯿ
ﻧﻮﻧﺎﮐ ﻪﺟو ﯽ ﻮﻫ ﺖﯾ ﻧ نﺎﻧز
،ﺖﺴﯿ ـﺷ و شﺮـﮕﻧ ،رادﺮـﮐ ،رﺎﺘﻓر ﻪﮑﻠﺑ ةﻮﯿ
نﺎـﻧز ﺮـﮑﻔﺗ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻫﺮﺑ و رﺎﺼﻋا رد ﺎﻫ
ي ﻮﻫ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﺖﯾ
زﺎﺳ ،ﻪﺴﻤﺧ) ﺖﺳا 1383
: 132 .(
ﻪﻈﺤﻟ رد نﺎﺘﺳاد ا
ي ﻣ زﺎﻏآ ﯽ دﻮﺷ ﺎﺑ نز ﻪـﮐ ﺪـﯾ ﻣ نﺎـﯿ ﻦـﻃو ﻪـﺑ ﻦﺘـﻓر ﺎـﯾ
ﺖـﺑﺮﻏ رد نﺪـﻧﺎﻣ
ﻤﺼﺗ ﻢﯿ يﺮﯿﮔ دﺮﺗ اﺪﺘﺑا رد .ﺪﻨﮐ ﺪﯾ
و ي اﺮﺑ ي ﺠﻋ ﺐﻃﺎﺨﻣ ﺐﯿ
روﺎﺑ و ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ﻪـﮐ نﺎﺘﺳاد ﺪﻧور ﺎﻣا ،ﺖﺳا
وار ﺎﺑ ي لوا رﻮﺤﻣ ﺮﺑ و ﺐﻘﻋ ﻪﺑ ور ﺖﮐﺮﺣ و ﺺﺨﺷ ﺖﯾ
دﺰﻧ و رود تاﺮﻃﺎﺧ ﮏـﯾ
ﺮﺟ رد نﺎـﯾ ،ﺖـﺳا
ﻢﮐ ﻟدود زا هدﺮﭘ ﻢﮐ ﯽ
ﻣﺮﺑ نز ﯽ دﺮﯿﮔ ﻏﺪﻏد ﺎﺑ ار ﺐﻃﺎﺨﻣ و ﮥ
و كﺎﻧدرد و ﺦﻠﺗ ي
ﻣ هاﺮﻤﻫ ﯽ دزﺎـﺳ وا .
ﺻﻮﺗ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا رد ﻒﯿ
ﺑﻮﺧ تﺎﻈﺤﻟ و ثداﻮﺣ ﯽ
ﻣ ﯽ دزادﺮﭘ رﺎﭘ رد ﻪﮐ ﺲﯾ ﺎـﺑ ار ﻪﻈﺤﻟ ﺮﻫ و هدﺮﮐ ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﺮﻃﺎﺧ ة ﻤﻫ ﺦﻠﺗ ﻘﺤﺗ ﺎﺑ هاﺮ ﺮﯿ ﺑ رد توﺮﯿ ﺎﻘﻣ ﻪﺴﯾ ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ ﻪﺑ . ﻠﮐرﻮﻃ ﯽ ا رد نﺎﻤـﺴﻟا ﺪﻘﻧ ، ﻦـﯾ
ار نﺎﺘـﺳاد
ﻣ ﯽ ناﻮﺗ ﻪﺘﺳد ﻢﻬﻣ عﻮﺿﻮﻣ رﺎﻬﭼ رد ﺪﻨﺑ
ي دﺮﮐ .
ﺖﺳدوﺮﻓ ﺒﻠﻏ و نﺎﻧز ندﻮﺑ ﮥ
رﻻﺎﺳدﺮﻣ نﺎﻤﺘﻔﮔ
ﺮﻬﭼ ﺐﻟﺎﻗ رد نﺎﻤﺴﻟا نﺎﺘﺳاد رد ﺖﻨﺳ ﺮﻫﺎﻈﻣ ة
ﻧﺎﻧز ﯽ ﺳﺮﺗ ﻢﯿ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻄﻣ و ﻞـﻌﻔﻨﻣ ترﻮـﺻ
،ﻊـﯿ
ﻪﺑ نآ ﺮﺑاﺮﺑ رد و هدﺮﮐ تﻮﮑﺳ ﻪﻌﻣﺎﺟ رﻻﺎﺳدﺮﻣ مﺎﻈﻧ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻠﮐ ترﻮﺻ
ﯽ ﻠﺴﺗ ﻢﯿ هﺪﺷ ﻮـﺼﺗ .ﺪـﻧا ﺮﯾ نآ ﺎـﻫ
ﻮﺼﺗ ﺮﯾ ﻧﺎﻧز ﯽ ﺘﻨﺳ ﯽ نآ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا و ﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾ يﺎﻫ ﻠﮐ ﻪـﺸﯿ يا - ـﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽ ﺘﻨـﺳ و ﯽ ﮏـﯾ و ﺮـﺴﻤﻫ ،ردﺎـﻣ
ﺶﻘﻧ ﺎﻫ ي ﮔداﻮﻧﺎﺧ ﯽ ﺘﻨﺳ ﯽ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﻧ و ﯽ
ﻟوا .دراد ﻪﺒﻠﻏ ﻦﯿ
ﺮﻬﭼ ة ﺘﻨﺳ نز ﯽ ا رد ﻦـﯾ ﻪـﺑ ﻖـﻠﻌﺘﻣ ،نﺎﺘـﺳاد
وار ردﺎﻣ ي ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻮﻫ رد ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ
ﺖﯾ ﻟﻮﺗزﺎﺑ يﺪﯿ ﻘﺣرد .ﺖﺳا ﻪﺘﻓروﺮﻓ رﻻﺎﺳدﺮﻣ نﺎﻤﺘﻔﮔ
،ﺖﻘﯿ مﺎـﻈﻧ
رﻻﺎﺳدﺮﻣ ي ﻣ ﺐﺒﺳ ﯽ دﻮﺷ ﻌﻣﺎﺟ ﺎﺗ ﮥ ترﺪﻗ ﻊﺿﻮﻣ رد نادﺮﻣ ﯽﻨﻌﯾ
ﮕﺑ راﺮـﻗ ﺖـﺳداﺮﻓ ﻊـﺿﻮﻣ ﺪـﻧﺮﯿ
ﻪـﺑ و
ﻣﺎﻤﺗ ﯽ ﺳﺮﺘﺳد ﻪﻌﻣﺎﺟ تﺎﻧﺎﮑﻣا ﯽ
ا .ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻦﯾ
د ﺖﻬﺟ زا ﺮﻣا ﺮﮕﯾ
ﻣ ﺐﺒﺳ ﯽ دﻮـﺷ رد نﺎـﻧز ﻊـﺿﻮﻣ ﺎـﺗ
ﻌﻗﻮﻣ ﺖﯿ ﺒﺜﺗ ﺖﺳدوﺮﻓ ﺖﯿ
ﺋﺰﺟ ﺪﻨﻧﺎﻣ و دﻮﺷ ﯽ
ﻧﺎﮑﻣا زا ﺎ ﺳر ﺖﻬﺟ رد ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ت نﺪﯿ
ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﻪﺑ ﺎـﻫ ي نادﺮـﻣ
د سﺎﺳاﺮﺑ و ﺪﻨﻨﮐ ﻞﻤﻋ هﺎﮔﺪﯾ
ﺎﻫ ﺎﻫروﺎﺑ و ي نآ ﺮﻌﺗ ﺎﻫ ﻒﯾ .ﺪﻧﻮﺷ ا ﻪﺑ و ناﻮﻨﻋ ﮏﯾ ﻪﻧ ،ردﺎﻣ ار شﺮـﺘﺧد ﺎـﻬﻨﺗ
ﻣادا رد ﮥ ﺼﺤﺗ ﻞﯿ ﻫاﺮﻤﻫ ﯽ ﻤﻧ ﯽ ﺎﺑ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻨﮐ ﺮﺨﺴﻤﺗ
ا ﮐﺄﺗ و ﯿﺪ ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ ﺣﻼـﺻ نﺎﻧز ﻪﮐ ﺖﯿ
ـﺤﻣ رد رﺎـﮐ ﻂﯿ
ﺑ نوﺮﯿ ﺎﺑ و ﺪﻧراﺪﻧ ار ﻪﻧﺎﺧ زا ﺪﯾ
ﺎﺗ ﺪﻨﻨﮐ شﻼﺗ درﻮﻣ
ﻪﺟﻮﺗ ﮏﯾ دﺮﻣ راﺮـﻗ ﺪـﻧﺮﯿﮔ :ﺪـﻨﻨﮐ جاودزا و
» ﯽــﻨﺗﺮﺟز
لﻮــﻘﯾ اذﺎــﻣ .ﮏــﻬﺟو ﻦﻋ ﺔﺒﻋﺮﻤﻟا تارﺎﻈﻨﻟا هﺬﻫ ﯽﻌﻓراو ،ﮏﯿﻨﯿﻋ لﺎﻤﺟ ﻦﯾﺮﺨﺴﺘﺳ .ةءاﺮﻘﻟا ﻦﻋ ﯽﻔﮐ :ﯽﻣأ ﯽﺿﺮﯿﺳ ﺲﯾﺮﻋ یأو اﺬﮑﻫ کوﺪﻫﺎﺷ اذإ سﺎﻨﻟا ءاﺪــﺗرا ﺔــﻌﺑرﻷا رﻮﮐﺬــﻟا ﯽﺋﺎﻘﺷأ ﻊﺳﻮﺑ نﺎﮐ ؟ﮏﻨﻣ باﺮﺘﻗﻻﺎﺑ
ﻒﻌــﺿو ﯽﺗرﺎــﻈﻧ ﻦــﻣ ﻞــﺠﺨﻟﺎﺑ ﺮﻌــﺷأ ﯽــﻨﻠﻌﺠﯾ ﯽﺗﺎــﻤﻋو ﯽﺗﻻﺎــﺧو ﯽــﻣأ ﻒــﻠﺣ نﺎﮑﻓ ﺎﻧأ ﺎﻣأ مﻼﺴﺑ ﻢﻬﺗارﺎﻈﻧ ﺔــﺳﺪﻨﻫ ةدﺎﻬــﺸﺑ زﻮــﻓأ نأ ﺪــﯾرأ ؟ةرﺎــﻈﻧ ﻼــﺑ سردأو ﺮــﮐاذأ نأ ﻦﯾﺪــﯾﺮﺗ ﻒﯿﮑﻓ ،نﺎﺤﺘﻣﻻا اﺪﻏ ﻦﮑﻟو .یﺮﺼﺑ ﺎﻤﻟ :ﺔﺑراﻮﻣ ﻼﺑ ﺖﻟﺎﻗ .رﻮﮑﯾﺪﻟا ﯽﺋﺎﻘــﺷأ ﻊــﺳﻮﺑ نﺎــﮐ ؟ﮏــﺟوز ﺦﺒــﻄﻣ ﯽــﻓ ﺎــﻬﻘﯿﻠﻌﺘﻟ ؟اذ
ءاﺪــﺗرا ﺔــﻌﺑرﻷا رﻮﮐﺬــﻟا
ﻒﻌــﺿو ﯽﺗرﺎــﻈﻧ ﻦــﻣ ﻞــﺠﺨﻟﺎﺑ ﺮﻌــﺷأ ﯽــﻨﻠﻌﺠﯾ ﯽﺗﺎــﻤﻋو ﯽﺗﻻﺎــﺧو ﯽــﻣأ ﻒــﻠﺣ نﺎﮑﻓ ﺎﻧأ ﺎﻣأ مﻼﺴﺑ ﻢﻬﺗارﺎﻈﻧ یﺮـﺼﺑ
« ،نﺎﻤﺴﻟا) 1994 : 108 - 109 د ﻪـﮐ داد رازآ اﺮـﻣ مردﺎﻣ :ﻪﻤﺟﺮﺗ) ( ﺮـﮕﯾ
،هﺪـﻧ ﻪـﻣادا نﺪـﻧاﻮﺧ ﻪـﺑ
ز ﯽﯾﺎﺒﯾ زا ار ﺖﻧﺎﻤﺸﭼ ﻫاﻮﺧ ﺖﺳد
ﯽ ا .داد ﻦﯾ ﻋ ﮏﻨﯿ يﺎﻫ ـﺘﻗو مدﺮﻣ .رادﺮﺑ ﺖﺗرﻮﺻ زا ار كﺎﻨﺳﺮﺗ ﯽ
ار ﻮـﺗ
ﺒﺑ ﻨﯿ ﻣ ﻪﭼ ﺪﻨ ﯽ ﺪﻨﯾﻮﮔ دﺎﻣاد ماﺪﮐ و ي
دﺰﻧ ﻮﺗ ﻪﺑ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺿﺎﺣ ﮏﯾ
رﻮـﻄﭼ ،مراد نﺎـﺤﺘﻣا ادﺮﻓ ﻦﻣ ؟دﻮﺷ
راد رﺎﻈﺘﻧا ي ﻋ نوﺪﺑ ﮏﻨﯿ ﻣ ؟ﻢﻧاﻮﺨﺑ سرد ﯽ
ﻢﻫاﻮﺧ ﺘﺷر رد ﮥ ﺳارﻮﮐد نﻮﯿ ﻠﺧاد ﯽ غرﺎﻓ ـﺼﺤﺘﻟا ﻞﯿ ﺎـﺑ .مﻮـﺷ
ﮔ ﺖﺣاﺮﺻ اﺮﺑ :ﺖﻔ ي اﺮﺑ ؟ﻪﭼ ي وآ ﻦﺘﺨﯾ د ﻪﺑ نآ راﻮﯾ ﻧﺎﺧﺰﭙﺷآ ﮥ ﻪـﺑ مﺮﮐﺬـﻣ رداﺮـﺑ رﺎﻬﭼ ؟تﺮﺴﻤﻫ ـﺘﺣار
ﯽ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺗ ﻋ ﮏﻨﯿ ﺪﻨﻧﺎﻤﺑ ﻢﻟﺎﺳ و ﺪﻧراﺬﮕﺑ
، ﺘﺳﺪﻤﻫ ﺎﻣا ﯽ ﻪﻟﺎﺧ ،ردﺎﻣ ﻪـﻤﻋ و ﺎـﻫ ﺎـﻫ
ﻢﯾ زا دﻮـﺑ هﺪـﺷ ﺚـﻋﺎﺑ
ﺑ ﻒﻌﺿ ﯽﯾﺎﻨﯿ ﻋ ﻦﺘﺷاﺬﮔ و ﮏﻨﯿ
.(ﻢﺷﺎﺑ هﺪﻨﻣﺮﺷ
ﺎﻘﻣ ﮥﺴﯾ ﺑ ﺮﺘﺧد ﻦﯿ و دﻮﺧ ﺶﻧارداﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪـﻤﻋ ترﻮﺻ ي
اﺮـﺑ ﻢـﻫ ار ﺮﮐﺬـﻣ ﺖﻔـﺻ ي
نآ ﺮـﮐذ ﺎـﻫ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﮐ ﻧﺎﮔود رﺎﺘﻓر ﻪﺑ ، ﮥ
ردﺎﻣ ﺎﺑ نآ ﺬﭘ و ﺎﻫ شﺮﯾ ﺮﺗﺮﺑ ي .دراد ﺚـﻧﺆﻣ ﺲﻨﺟ ﺮﺑ ﺮﮐﺬﻣ ﺲﻨﺟ
» ا نﻮﻨﮐﺎـﺗ ﻦـﯾ
هدﻮﺑ نﺎﻧز ﺑ ار نز ﻪﮐ ﺪﻧا ﺶﯿ
هدﺮﮐ ﺶﻧزﺮﺳ ﻪﻤﻫ زا ﺪﻧا
، ﺎﻣ ﻪﻧ « ﻧ) ،ﻪـﭽﯿ 1375 : 232 اﺮـﺑ ردﺎـﻣ راﺮـﺻا .(
ي
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﺧد ندﺮﮑﻧ ﭘ ﺮﻃﺎﺧ
يﺮﯿﮕﺸﯿ ﺑ ﻒﻌﺿ زا ﯽﯾﺎﻨﯿ ﻧ و نﺪﻣﺎﯿ ﻫاﺮﻤﻫ و ،ﻪﻧﺎﺧ ﻪﺑ رﺎﮕﺘﺳاﻮﺧ ﯽ
ﻪـﻤﻋ ﺎـﻫ
ﻪﻟﺎﺧ و ﺎﻫ ي ﺄﺗ رد ﺮﺘﺧد ﺪﯿﯾ ﻤﺼﺗ ﻢﯿ ا رد ،ردﺎﻣ ﻦﯾ ـﻤﻫ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﻪـﺘﻔﻬﻧ ﻪـﺘﮑﻧ ﮥ
شﻼـﺗ ﮏـﯾ ﺘﻨـﺳ نز
،ﯽ
اﺮﺑ ﺮﺘﺧد شروﺮﭘ ي
ﻪﺑ و جاودزا ﻋﻮﻧ ﯽ شزﻮﻣآ ا اﺮﺑ و ي ﺬﭘ شﺮﯾ ﮏﯾ ﺷﺎﺣ ﺶﻘﻧ ﻪﯿ يا ـﺴﻔﺗ .ﺖﺳا ﺮﯿ
درﻮﺑ ﻮـﯾ
ﺮﺑ ﻧاردﺎﻣ شﻼﺗ ﯽ
ﻘﻧا رد دﻮﺧ ﻪﮐ دﺎﯿ
رﻻﺎﺳدﺮﻣ ي ﺳا ﺮﯿ ﻧ ار دﻮـﺧ ناﺮﺘﺧد ﺎﻣا ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺰـﯿ
ـﺴﻣ نﺎـﻤﻫ ﻪـﺑ ﺮﯿ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﺘﺳﺮﻓ ﺮﺘﻬﺑ ، ﻦﯾ ﻟد ﻞﯿ ا ﺮﺑ ﻦﯾ :ﺖﺳا ﺮﻣا
» ﺮﺗﺪﺑ نﺎﻧز ﻦﯾ ﺪﻨﺘـﺴﻫ دﻮـﺧ نﺎﻨﻤﺷد «
درﻮﺑ) ،ﻮـﯾ 2009 : 69 .(
ﻘﺣ رد
،ﺖﻘﯿ ﺘﻨﺳ ناردﺎﻣ ﯽ ﺮﺟ رد ﯾ ﻪﻌﻣﺎﺟ نﺎ ﺬﭘ يﺮﯾ ﻪﺑ ،ﻂﻠﻏ ﻋﻮﻧ ﯽ ﮕﺘﺧﺎـﺑدﻮﺧ ﯽ ﻮـﻫ ﯾﺘ ﯽ هﺪـﺷ رﺎـﭼد ﺪـﻧا
و
ﺬﭘ ﻪﺘﻓﺮﯾ ﺪﻧا ﻧآ ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﺷﺎﺣ هداﻮﻧﺎﺧ رد نﺎ ﻪﯿ
يا ﻋﺮﻓ ، ﯽ ﻢﮐ و ﻤﻫا ﺖﯿ ا رد .ﺖﺳا ﻦﯾ نآ ،ﺖﻟﺎﺣ ﻪـﺑ ﺎـﻫ تﺪـﺷ
