ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ هرود ، 47 ةرﺎﻤﺷ ، 1
، رﺎﻬﺑ 1396 تﺎﺤﻔﺻ ، 64 - 49
رد تﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ ﻜﻧﺎﺑ قﻮﻘﺣ
ﻲ
) ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ درﻮﻣ ي ﺎﻫدادراﺮﻗ ي
ﻬﺴﺗ ﻴ ﺪﻨﺳ تﻼ ﻳ
ﺎﻜ ﻲﻳ (
ﺪﻤﺤﻣ ﺪﻴﺳ ﻲﺋﺎﺒﻃﺎﺒﻃ
داﮋﻧ
قﻮﻘﺣ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﺪﻜﺸﻧاد
ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ
يﺮﻗﺎﺑ دﻮﻤﺤﻣ
قﻮﻘﺣ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد ﺪﻜﺸﻧاد
ة اد ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ ﺸﻧ
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕ
ﻲﻧﺎﺧﺮﻓ ﺖﻳاﺪﻫ
زﺎﮔ و ﺖﻔﻧ قﻮﻘﺣ يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻜﺸﻧاد
ة ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد
) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
1394/4/16 -
ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
1395/1/29 (
هﺪﻴﻜﭼ
ﻣزﻻ ﺔ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻟﺎﻌﻓ
ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي
ﺖـﺳا ﻖـﺛﻮﻣ و ﺢﻴﺤﺻ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد يدﺎﺼﺘﻗا .
رد ﻳﺎـﺳ ﺔ
دﺎﻤﺘﻋا ﻞﺑﺎﻗ و ﺢﻴﺤﺻ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد ﻣ
ﻲ ناﻮـﺗ رد ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ زا ﺎـﻫرازﺎﺑ
ي دﻮـﺳ ﻒـﻠﺘﺨﻣ
ﺖﺴﺟ . ﺎﻳ ﺮﺘﺸﻴﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﺮﮕﻳد فﺮﻃ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻴﻓﺮﻃ زا ﻲﻜﻳ يرازﺎﺑ رد ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﻢﻬﻣ
ﺮﺗ ي ﻪﺘﺷاد
خر ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ
ﺪﻫد
ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻛ
ـﺑ
ﻲﻣﺎـﻛﺎﻧ ﻪ رازﺎـﺑ ﺪـﻣﺎﺠﻨﻴﺑ . ﻪـﻠﻤﺟ زا
،يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻟﺎﻣ تﺎﻋﻼﻃا نآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻜﻧﺎﺑ و ﻲﻟﻮﭘ رازﺎﺑ ،ﻢﻬﻣ يﺎﻫرازﺎﺑ ﻲﺘﻴﻤﻫا
ﻪﺑ ﺐﺗاﺮﻣ
ﺪﻧراد ﺎﻫرازﺎﺑ ﺮﻳﺎﺳ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ .
رازﺎﺑ ﻦﻳا رد ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ ﺛﺄﺗ
ﻴ تاﺮ ﻲﺑﺮﺨﻣ
ﺖـﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ .
ﻳ زا ﻲﻜ ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺎﻫ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ ،ﻲﻜﻧﺎﺑ و ﻲﻟﻮﭘ رازﺎﺑ ﺎﻄﻋا
ي ﻬﺴﺗ ﻴ تﻼ يﻮﺳ زا
ﻚﻧﺎﺑ ﺖﺳﺎﻫ . ﺎـﻳ ﻚـﻧﺎﺑ ﺪـﻨﭼ يﻮـﺳ زا ﻪـﻛ ﺖـﺳا تﻼﻴﻬﺴﺗ عاﻮﻧا زا ﻲﻜﻳ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ
ﻣ ﺆ ﻪﺴﺳ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺖﺧادﺮﭘ ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﻪﺑ كﺮﺘﺸﻣ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ .
تﻼﻴﻬﺴﺗ عﻮﻧ ﻦﻳا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪـﺑ
ﻪـﻧﻮﮔ ا ي
ﻚﺴﻳر ﻪﻛ ﺖﺳا تﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ زا ﻲﺷﺎﻧ
ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ
دزﺎـﺳ ﻪـﺷﺪﺧ رﺎﭼد ار نآ نﺎﻣزﺎﺳ .
رد
ﻦﻳا
ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﻲﺷور ﺎﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻠﺌﺴﻣ
ﺔ ﻦـﻳا رﺎﺘﺧﺎـﺳ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ
ﻪﻠﻤﺟ زا نآ ﻞﻣاﻮﻋ و تﻼﻴﻬﺴﺗ ﺖﺳردﺎﻧ ﺶﻨﻳﺰﮔ و ﻲﻗﻼﺧا ﺮﻄﺧ
ﻣ ﻲ زادﺮﭘ ﻳ ﻢ . سﺎﺳاﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا
ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﺎﻜﻳﺪﻨـﺳ يﺎﻀﻋا ﻦﻴﺑ نآ ﻞﻣاﻮﻋ و ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ عﻮﻗو لﺎﻤﺘﺣا ﻞـﻣﺎﻋ ﻚـﻧﺎﺑ و
و
ﭘﻴ مﺎﮕﺸ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا و ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﻦﻴﺑ ﺰﻴﻧ و دراد دﻮﺟو
. ﻪﺑ رﻮـﻈﻨﻣ نرﺎـﻘﺗ مﺪـﻋ زا يﺮﻴﮔﻮـﻠﺟ
و ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺰﻴﻧ نآ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﭘﻴ
دﺎﻬﻨﺸ ﺎﻫ ﻲﻳ ﻪﺋارا ﻲﻣ دﻮﺷ .
يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو
،ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ
،ﻲﻗﻼﺧا ﺮﻄﺧ
،ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ
، ﺖﺳردﺎﻧ ﺶﻨﻳﺰﮔ .
ﻪﻟﺎﻘﻣ لﻮﺌﺴﻣ
ﺲﻛﺎﻓ
: 66409595 [email protected]
Email:
50
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺎﻄﻣ
تﺎﻌﻟ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1396
1 . 1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻫﺎﻣ
ﻴ
ًﺎﺘ
رﺎﺘﺧﺎﺳ ظﺎﺤﻟ زا ﺳﺎﻨﺷ
ﻲ ﺣ ﻗﻮﻘ ﻲ بﻮﺴﺤﻣ ﺖﻛﺮﺷ ، ﻲـﻣ
دﻮـﺷ ياﻮـﻟ ﺖـﺤﺗ و
ﻣﻮﻤﻋ ﺪﻋاﻮﻗ ﻲ
ﺖﻛﺮﺷ قﻮﻘﺣ راﺮﻗ ﺎﻫ
ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ ، و ﻳ ﮔﮋ ﻲ
ﻚـﻧﺎﺑ ﺮـﺑ ﻢﻛﺎﺣ صﺎﺧ يﺎﻫ زا ﺮﻳﺰﮔﺎـﻧ ﺎـﻫ
هزﻮﺣ ﻦﻳا صﺎﺧ ﺪﻋاﻮﻗ لﺎﻤﻋا هوﻼﻋ
ﺖﻛﺮﺷ ﺮﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺪﻋاﻮﻗ ﺮﺑ ﺎﻫ
ﺖﺳ . ﻦـﻳا ﻲﻠـﺻا ﻞـﻴﻟد
ﻚﻧﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺖﻴﻤﻫا ﺎﻫ
ﻳ ﺰﻣ ﻚ ﻳ ﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖ ﻲ
بﻮﺴﺤﻣ ﻣ
ﻲ ﺪﻧﻮﺷ
ﺳﺎﺴـﺣ ﻪـﻛ ﻴ
ﺖ يدﺎـﻳز رد
ﺔﻨﻴﻣز
ﻨﻣا و يدﺎﺼﺘﻗا عﺎﺿوا ﻴﺘ
ﻲ
ﺪﻧراد ﺎﻫرﻮﺸﻛ .
و ﻚﻧﺎﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﻟﺎﻌﻓ
ﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي ﻲﻜﻧﺎـﺑ ﻪـﺑ ﻪـﻧﻮﮔ ا ي
ﻚﻧﺎﺑ ﻚﻳ ﻲﮕﺘﺴﻜﺷرو دراﻮﻣ ﻲﺧﺮﺑ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﺛﺄﺗ
ﻴ تاﺮ
ﺑﺮﺨﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻲﻤﺘﺴﻴﺳ ﻲ
ﻚـﻳ دﺎﺼﺘﻗا ﺮﺑ
ﺸﻛ دراد رﻮ . شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نوﺰﻓازور
ﻚﻧﺎﺑ رد ﺎﻫ ﻊﻳﺮﺳ ﺪﺷر ﺰﻴﻧ و نﺎﻬﺟ ﺛﺄﺗ
ﻴ ﺮ ﻚﻧﺎﺑ ﺎـﻫ ﺮـﺑ
ﻲﻫﺪﻧﺎﻣﺎﺳ موﺰﻟ ،ﺎﻫرﻮﺸﻛ دﺎﺼﺘﻗا مﺎﻈﻧ و
ﺪﻨﻣ ﻦـﻳا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ندﻮﻤﻧ تﺎﺴـﺳﺆﻣ
ﺢﻄـﺳ رد يدﺎﺼـﺘﻗا
ﺎﻴﻧد ﻪﺑزور زور سﺎﺴﺣا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ . مﺎﻈﻧ ﺪﻨﻣ ﺐﺒﺳ ،دﺎﺼﺘﻗا زا ﺶﺨﺑ ﻦﻳا نﻻﺎﻌﻓ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ندﻮﻤﻧ
ﺮﻳﺎﺳ رد ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ و مﺎﻈﺘﻧا دﺎﺠﻳا ﻪﺻﺮﻋ
ﺎـﻫ ي و يدﺎﺼـﺘﻗا ﻏ
ﻴ دﺎﺼـﺘﻗاﺮ ي
ﺪـﺷ ﺪـﻫاﻮﺧ .
قﻮـﻘﺣ
ﻲﻜﻧﺎﺑ زا1
ﻪﺘﺷر ﺎﻫ ي ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺪﻳﺪﺟ ﻌﺳﻮﺗ
ﺔ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ﺮـﺑ ﻲﻫﺪﻧﺎﻣﺎـﺳ يا
ﻧآ ياﺮﺑ تارﺮﻘﻣ ﻢﻴﻈﻨﺗ و ﻲﻗﻮﻘﺣ
هﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﺎﻬ و
ﻦـﻳا ،يراﺪـﻜﻧﺎﺑ ﺖﻓﺮﺸـﻴﭘ و ﻪﻌﺳﻮﺗ رﻮﺧاﺮﻓ ﻪﺑ
ﻓﺎﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺰﻴﻧ ﻪﺘﺷر ﺖﺳا ﻪﺘ
)
،يدﻮﻌﺴﻣ 1387 : 1
. (
ژر ،ﻊﻗاو رد ـﻳ
ﻗﻮـﻘﺣ ﻢ ﻲ
ﻚـﻧﺎﺑ ﺮـﺑ ﻢﻛﺎـﺣ ﻪـﻛ ﺎـﻫ
ًﺎﺘﺤﻣﺎﺴﻣ
ﻜﻧﺎﺑ قﻮﻘﺣ ﻲ
ﻣﺎﻧ ﻴ هﺪ ﻣ ﻲ دﻮﺷ
،
ﻧﻮﻧﺎﻗ ﺮﺘﺴﺑ ﻲ
ﺖﺳا يراﺪﻜﻧﺎﺑ ﻣ نآ رد ﻪـﻛ
ﻢـﻬﻣ تﺎﻋﻮـﺿﻮ
ﻲﻜﻧﺎﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ راﺮـﻗ ﻲﻗﻮـﻘﺣ ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ ﻲﻜﻧﺎـﺑ تﺎﻴﻠﻤﻋ و تﺎﻣﺪﺧ عاﻮﻧا ـﻣ
ﻲ ﮔ ـﻴ دﺮ . زا ﻲـﻜﻳ
ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ بﺬﺟ تﺎﻴﻠﻤﻋ ،ﻲﻜﻧﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ هدﺮﭙـﺳ
ﺎـﻫ ي ﻪـﺑ ﻒـﻠﺘﺨﻣ تﻼﻴﻬﺴـﺗ يﺎـﻄﻋا و مدﺮـﻣ
ﻪﻛ ﺖﺳا نﺎﻴﺿﺎﻘﺘﻣ ﻪﺑ
ﻋﻮﻧ ﻲ ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﻠﺗ ﺰﻴﻧ ﻚﻧﺎﺑ دﺮﻛرﺎﻛ ﻲﻘ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ .
مﺎﻈﻧ نﺪﺷ هﺪﻴﭽﻴﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻄﻋا يﺎﻫ
ي
شور ،تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻦﻳا رد ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻪﻨﻴﻣز دﺎـﺠﻳا
ﺖﺳا هﺪﺷ .
رد تارﺎﻜﺘﺑا ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻮﺤﻧ
ة ﺎﻄﻋا ي رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا تﻼﻴﻬﺴﺗ
ﺎﻳ ﻚﻧﺎﺑ ﺪﻨﭼ نآ ﻣ
ﺆ ﺴﺳ ﺔ يرﺎﺒﺘﻋا و ﻲﻟﺎﻣ ﻪﺑ
ترﻮﺻ كﺮﺘﺸﻣ ﺗ ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﻪﺑ تﻼﻴﻬﺴ ﺎﻄﻋا
ﻣ ﻲ ﻨﻛ ﺪـﻨ .
ﻪﺑ ترﻮﺻ و ﻪـﻌﺟاﺮﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﻪﺑ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺎﻳ ﻲﻘﻴﻘﺣ زا ﻢﻋا تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﺺﺨﺷ لﻮﻤﻌﻣ ياﺮـﺑ
ﻣﺄﺗ ﻴ ﻦ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﺖﻓﺎﻳرد يﺎﺿﺎﻘﺗ دﻮﺧ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ ﻲﻟﺎﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻣ
ﻲ ـﻨﻛ ﺪ . تﻼﻴﻬﺴـﺗ ناﺰـﻴﻣ ﻪـﭽﻧﺎﻨﭼ
ﻛ ﺪﺷﺎﺑ يﺪﺣ رد ﻲﺘﺳاﻮﺧرد زا ﻪ
ﺪﻬﻋ ة ﺎﻳ ﻚﻧﺎﺑ ﻚﻳ ﻣ
ﺆ ﻪﺴﺳ
،ﺪـﻳآﺮﺑ ﺎـﻳ ﻚـﻧﺎﺑ ﻣ
ﺆ ﺴـﺳ ﺔ رﻮﻛﺬـﻣ
تﻼﻴﻬﺴﺗ ﺘﺳاﻮﺧرد
ﻲ
ﺎﻄﻋا ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﻪﺑ ار ﻣ
ﻲ ﻨﻛ ﺪ . ﻲﺘﺳاﻮﺧرد تﻼﻴﻬﺴﺗ ناﺰﻴﻣ ﻲﻫﺎﮔ ﺎﻣا ﻪﺑ
يﺪـﺣ
ﻪﻛ ﺖﺳا ﻣﺄﺗ ﻴ ﻦ زا نآ ﺪﻬﻋ ة ﺎﺑ ﻚﻳ ﺎﻳ ﻚﻧ ﻣ ﺆ ﻪﺴﺳ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻳ ﻤﻧﺮﺑ ﻲ آﻳ ﺪ ﻚﺴـﻳر ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻳ دﺎـﻳز
رﻮﺑﺰﻣ ﻚﻧﺎﺑ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻲﭘ رد
ﺎﻄﻋا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻚﺴﻳر ﻊﻳزﻮﺗ ي
ﺖﺳا تﻼﻴﻬﺴﺗ .
ﻲـﻜﻳ دراﻮﻣ ﻦﻳا رد
زا شور ﺎﻫ ي ﻣﺄﺗ ﻴ ﻦ تﻼﻴﻬﺴـﺗ يﺎـﻄﻋا و ﻲﻜﻧﺎـﺑ يﺎﻜﻳﺪﻨـﺳ ﻞﻴﻜﺸﺗ ،زﺎﻴﻧ درﻮﻣ ﻲﻟﺎﻣ نﻼﻛ ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ .
1. Banking law
ﻲﻜﻧﺎﺑ قﻮﻘﺣ رد تﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ )
ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ يﺎﻫدادراﺮﻗ يدرﻮﻣ (
51
ﻮﻴﺷ ة ﻜﻳﺪﻨﺳ
ﺄﺗ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎ
هﺎﮕﻨﺑ ﻲﻟﺎﻣ ﻦﻴﻣ
،ﺎﻫ رد
و ﻲﻣﻼـﺳا ﻲﻟﺎـﻣ مﺎﻈﻧ ﻲﻠﻛ ﻂﺑاﻮﺿ بﻮﭼرﺎﭼ
،ﺎﺑر نوﺪﺑ ﻲﻜﻧﺎﺑ تﺎﻴﻠﻤﻋ نﻮﻧﺎﻗ
ًﻼﻣﺎﻛ نﺎـﻜﻣا ﺬـﭘ ﻳ ﺮ ﺎـﺑ رﺎﮔزﺎـﺳ و هزﻮـﻣآ
ﺎـﻫ ي
ﺖـﺳا مﺎـﻈﻧ ﻦـﻳا
)
،يﺪـﻤﺤﻣزﺎﺑ 1392 : 121
. (
ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ هزوﺮﻣا زا ﻲـﻜﻳ
ﻢـﻬﻣ ﺮـﺗ ﻳ ﻦ شور ﺎـﻫ ي ﻣﺄـﺗ ﻴ ﻦ ﻲﻟﺎـﻣ
ﺑﻴ ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور
) ﺮﺠﻗ و
،ﻲﻠﺷﻮﻳد 1391 : 231
.(
تﻼﻴﻬﺴﺗ ﺖﻓﺎﻳرد يﺎﺿﺎﻘﺗ ﻚﻧﺎﺑ زا ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ شور ﻦﻳا رد ﻪﺑ
ترﻮﺻ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ـﻣ
ﻲ ـﻨﻛ ﺪ و
مﺎﮕﺸﻴﭘ ﻚﻧﺎﺑ ﻪﻛ رﻮﻛﺬﻣ ﻚﻧﺎﺑ هﺪﻴﻣﺎﻧ1
ﻣ ﻲ دﻮﺷ زا ﺲﭘ ، ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻲـﺿﺎﻘﺘﻣ ﻲﻟﺎـﻣ ﻂﻳاﺮـﺷ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻚﺴﻳر و ﻂﻳاﺮﺷ ﺮﻳﺎﺳ ﻲﻟﺎﻣ تﺎﻋﻼﻃا شراﺰﮔ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻛراﺪﻣ و دﺎﻨﺳا ﺖﻓﺎﻳرد و ﺎﻫ
ماو ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ ، زا
ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ﺎﻳ تﺎﺴﺳﺆﻣ
ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ﻞﻴﻜﺸﺗ ياﺮﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ تﻮﻋد
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ .
ﺮﻳﺎﺳ لﻮﺒﻗ ترﻮﺻ رد ﻚﻧﺎﺑ
ﺎـﻫ
ﺎﻳ تﺎﺴﺳﺆﻣ
ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ، ـﻣ
ﻲ دﻮـﺷ تﻼﻴﻬﺴـﺗ دادراﺮـﻗ دﺎـﻘﻌﻧا زا ﺲـﭘ ﺎﻜﻳﺪﻨـﺳ يﺎﻀـﻋا و
ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ار ﻲـﺿﺎﻘﺘﻣ زﺎـﻴﻧ درﻮـﻣ هﻮـﺟو ،رﻮﻛﺬـﻣ دادراﺮﻗ رد جرﺪﻨﻣ ﻂﻳاﺮﺷ سﺎﺳاﺮﺑ و
ﻣﺄـﺗ ﻴ ﻦ
ﻣ ﻲ ﻨﻛ ﺪﻨ . و ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﻂﺳﻮﺗ نآ يﺎﻀﻣا و دادراﺮﻗ دﺎﻘﻌﻧا زا ﺲﭘ ماو
ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ
ﻧﺎﺑ ﺶﻘﻧ ،
مﺎﮕﺸـﻴﭘ ﻚ
ﺎﭘ ﻳ نﺎ ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ
ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻧﺎﺑ و
يو ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ2
ﻣ ﻲ دﻮﺷ . رد ﻲﻠﻤﻋ ظﺎﺤﻟ زا ﺘﺸـﻴﺑ
ﺮ ﻚـﻧﺎﺑ ﺎﻫﺎﻜﻳﺪﻨـﺳ
مﺎﮕﺸﻴﭘ ﻚﻧﺎﺑ نﺎﻤﻫ ﻞﻣﺎﻋ ﺖﺳا
.
رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﺪﻨﻨﻛ ة
،مﺎﮕﺸﻴﭘ ﻚﻧﺎﺑ ،تﻼﻴﻬﺴﺗ رد ﻲﻠـﺻا ﻦـﻛر رﺎﻬﭼ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا و ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻧﺎﺑ
ﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎ
. ماو ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ ﺶﻴﭘ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ﻞﻴﻜﺸﺗ نﺎﻳﺮﺟ رد ﺰﻴﻧ و ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ﻞﻴﻜﺸﺗ زا
نﺎﻤﺘﻛ ار دﻮﺧ ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺪﻨﻛ
يﺎﺸـﻓا زا و ﺎـﻬﻧآ
يراددﻮـﺧ
دزرو
ﺪﻫد ﻪﺋارا دﻮﺧ يدﺎﺼﺘﻗا حﺮﻃ ﺰﻴﻧ و ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻴﻌﺿو زا ﻲﺘﺳردﺎﻧ تﺎﻋﻼﻃا ﺎﻳ .
ﻚﻧﺎﺑ ﭘ مﺎﮕﺸـﻴ
زا ﻲﺘﻓﺎﻳرد تﺎﻋﻼﻃا زا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺰﻴﻧ ماو
ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ هدﺎﻔﺘﺳاءﻮﺳ ﺮﻛ
هد دﻮـﺧ ﻲﺗﺎـﻋﻼﻃا قﻮﻔﺗ زا و
ﻞﻤﻋ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﺖﻌﻔﻨﻣ فﻼﺧ و ﻲﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺖﻬﺟ رد ﻨﻛ
ﺪ . ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻧﺎﺑ زا ﺲـﭘ ﻪﻛ ﺰﻴﻧ
ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻆﻓﺎﺣ و هﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ،تﻼﻴﻬﺴﺗ دادراﺮﻗ دﺎﻘﻌﻧا مزﻻ تﺎﻋﻼﻃا ﻲﻣﺎﻤﺗ ﺪﻳﺎﺑ و ﺖﺳ
صﻮﺼﺧ رد ماو
ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ شراﺰﮔ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﻪﺑ ار يو يدﺎﺼﺘﻗا حﺮﻃ و يو ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻴﻌﺿو و
ﻲﻄﺨﺗ دﻮﺧ ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا زا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻳﻻد ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،ﺪﻫد ﺮﻛ
هد زا ﻲﺘﻓﺎـﻳرد تﺎـﻋﻼﻃا و
ماو ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﻪﺑ ار ﻧ
ﻨﻜ ﺪ . ﻤﻫ ﺔ
ﻲﺗﺎـﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ دراﻮﻣ ﻦﻳا
3
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻣ ﻲ دﻮﺷ .
نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ
ﺪﺟﻮﻣ دﻮﺧ ﺰﻴﻧ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻞﻣﺎﻋ ود
ﻲﻗﻼﺧا ﺮﻄﺧ بﺎﺨﺘﻧا و4
ﺖﺳردﺎﻧ ﺖـﺳا5
. رد
ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ و ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ مﻮﻬﻔﻣ ود ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻦﻤﺿ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا
، دﺎـﺠﻳا ﻖﻳدﺎﺼـﻣ
1. Leader bank
2. Agent bank
3. Information Asymmetry 4. Moral hazard
5. Adverse Selection
52
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺎﻄﻣ
تﺎﻌﻟ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1396
ﻦﻳا هﺪﻳﺪﭘ رد ﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻲﻳﺎﻜﻳ
ﺮـﺑ ﺮﻇﺎﻧ تارﺮﻘﻣ ﺰﻴﻧ و عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻞﺣ يﺎﻫرﺎﻜﻫار و ﻦﻴﻴﺒﺗ
فﺎﻔﺷ زﺎﺳ ي ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ و ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
2 . 2 . مﻮﻬﻔﻣ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﻲ
ﺰﮔﺎﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﺮﺘﻬﺑ ﻳ
ﺳرﺮﺑ زا ﺮ ﻲ
ﺎﻨﻌﻣ ي ﻮﻐﻟ ي ﺻا و ﺣﻼﻄ ﻲ ماو ﻳ ﻬﺴﺗ ﺎ ﻴ تﻼ
ﺪﻨﺳ ﻳ ﻲﻳﺎﻜ ﺘﺴﻫ ﻴ ﻢ .
2 . 1 . ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ مﻮﻬﻔﻣ
تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ
زا ود دﺮﻔﻣ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ و تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳا .
لدﺎﻌﻣ تﻼﻴﻬﺴﺗ
ژاو ة ﺰﻴﻧ ماو ﺖﺳا ﻊﻤﺟ و ﻞﻴﻬﺴﺗ ﻪﺑ و يﺎﻨﻌﻣ نﺎﺳآ ﻞﻬﺳ و ندﺮﻛ ﻦﺘﺧﺎﺳ
ﺳا ﺖ و زا ﻦﻳا ﺮﻈﻧ ﻪﻛ
ﺋارا ﺔ ﺗ تﻼﻴﻬﺴ
،ﻲﻟﺎﻣ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ماو
ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ ﻞﻴﻬﺴﺗ يو ياﺮﺑ ار ﻣ
ﻲ ﻨﻛ ﺪ
،
هژاو ﻦﻳا زا
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
زا رﻮﻈﻨﻣ ﻊﻗاو رد ژاو
ة ﺖﺳا ماو نﺎﻤﻫ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد تﻼﻴﻬﺴﺗ .
ژاو ة د ﻳ ﺮﮕ
ﺪﻨﺳ ﻳ ﺎﻜ ﻫوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﻐﻟ رد ﻪﻛ ﺖﺳ ﻲ
ﮔ ﻪﺘﻔ ﻣ ﻲ دﻮﺷ اﺮﺑ ﻪﻛ ي دﺎﺼﺘﻗا ﻊﻓﺎﻨﻣ زا عﺎﻓد ي
داﺮﻓا كﺮﺘﺸﻣ
ﻜﺸﺗ ﻴ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞ
)
،ﻦﻴﻌﻣ 1343 : 1930
. (
ﺎﻨﻌﻣ ي ﺣﻼﻄﺻا ﻲ ﻬﺴﺗ ﻴ ﺪﻨﺳ تﻼ ﻳ ﺎﻜ ﻲﻳ ﻧ ﻴ ﺎﻨﻌﻣ زا ناﺪﻨﭼ ﺰ ي
ﻮﻐﻟ ي ﻧ رود نآ ﻴ ﺖﺳا هدﺎﺘﻔ .
ﻮﻧ ﻳ
نﺎﻘﻘﺤﻣ و نﺎﮔﺪﻨﺴ
رﺎﻌﺗ ﻳ ز ﻒ ﻳ دﺎ ي ا درﻮﻣ رد ﻳ ﻬﺴﺗ عﻮﻧ ﻦ ﻴ
تﻼ
ﻪﺋارا هدﺮﻛ ﺪﻧا . ﺧﺮﺑ ﻲ ﻮﻧ ﻳ ﻬﺴﺗ نﺎﮔﺪﻨﺴ ﻴ
تﻼ ﺪﻨﺳ ﻳ ﺎﻜ ﻲﻳ ﻫوﺮﮔ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ ار ﻲ
زا ماو هﺪﻨﻫد
ﻪﺘﺴﻧاد ﺪﻧا ﻪﻛ ﺮﻃ زا ﻳ ﻖ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ا ي ا ز دﺎﻨﺳا و ﺎﻫراﺰﺑا ي ﻧﻮﻧﺎﻗ
1ﻲ اﺮﺑ و ي ﻢﻫاﺮﻓ ندﺮﻛ درﻮﻣ رﺎﺒﺘﻋا
ﻧﻴ ﺿﺎﻘﺘﻣ زﺎ ﻲ ﻢﻫ دﺮﮔ هﺪﻣآ ﺪﻧا
) Lin et al., 2012: 5
.(
ﺎﻗآ ي ﺪﻟﺎﻧود ﻬﺴﺗ ﻴ تﻼ ﺪﻨﺳ ﻳ ﺎﻜ ﻲﻳ
ماو ار
ﻧﻼﻛ ﻲ ﻣ ﻲ ﺪﻧاد ﻪﻛ ﻂﺳﻮﺗ ﻫوﺮﮔ ﻲ زا ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ) ﻟﻮﺌﺴﻣ دﻮﺟو نوﺪﺑ ﻴ
ﻨﻣﺎﻀﺗ ﺖ ﻲ ( ﻪﺑ ﻳ
ﺖﻛﺮﺷ ﻚ
ماو ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ هداد ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﺪﻣ و ﻳ ﺮ ﻳ فﺮﻃ زا ماو ﺖ ماو
نﺎﮔﺪﻨﻫد ﻪﺑ ﺪﻬﻋ ة ﻳ ﻚ ﻳ ﻚﻧﺎﺑ ﺪﻨﭼ ﺎ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ
ﺎﻤﻧ ﻳ ﻪﺘﺷاﺬﮔ هﺪﻨ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ
) Mekonen,2011:13
رﺎﻌﺗ (
ﻳ ﻒ د ﻳ ﺮﮕ ي ﻧ ﻴ ا درﻮﻣ رد ﺰ ﻳ
ﻬﺴﺗ ﻦ ﻴ تﻼ ﻪﺋارا
هﺪﺷ ﻪﻛ ﺮﻘﺗ ﻳ
ًﺎﺒ ﮕﻤﻫ ﻲ ﺎﻬﻧآ هﻮﺟو كﺮﺘﺸﻣ راد ﺪﻧ ﺎﺑ و ﻊﻤﺟ ﺪﻨﺑ ي ﺎﻬﻧآ ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﻬﺴﺗ ﻴ ﺪﻨﺳ تﻼ ﻳ ﺎﻜ ﻲﻳ
" ار ﻋﻮﻧ ﻲ ﺗ ﻬﺴ ﻴ ﻮﺳ زا ﻪﻛ ﺖﺴﻧاد تﻼ ي
ﻫوﺮﮔ ﻲ زا ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ﻳ ﺎ تﺎﺴﺳﺆﻣ ﻟﺎﻣ ﻲ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻳ فﺮﻃ ﻚ
ﻪﺑ دادراﺮﻗ ﻳ
ﻘﺣ ﺺﺨﺷ ﻚ ﻴ
ﻘ ﻲ ﻳ ﻗﻮﻘﺣ ﺎ ﻲ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺿﺎﻘﺘﻣ ﻲ ﻬﺴﺗ ﻴ تﻼ ﻳﺎ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﮔ ﻴ
و هﺪﻧﺮ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ د فﺮﻃ ﻳ رد ،دادراﺮﻗ ﺮﮕ تﻼﻴﻬﺴﺗ دادراﺮﻗ ﺐﻟﺎﻗ
اﺮﺷ سﺎﺳاﺮﺑ و ﻳ
ﻂ ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ هﺪﺷ درﻮﻣ
ﻓﺮﻃ ﻖﻓاﻮﺗ ﻴ ﺖﺧادﺮﭘ ﻦ ﻣ
ﻲ ﻮﺷ د
". دادراﺮﻗ ي ﻣ ﻪﻛ ﻴ نﺎ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﺪﻘﻌﻨﻣ نﺎﮔﺪﻨﻫد ﻣ
ﻲ دﻮﺷ ﻧ ﻴ ﺰ دادراﺮﻗ
ﺪﻨﺳ ﻳ ﺎﻜ داد مﺎﻧ .
1. Legal instruments
ﻲﻜﻧﺎﺑ قﻮﻘﺣ رد تﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ )
ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ يﺎﻫدادراﺮﻗ يدرﻮﻣ (
53
2 . 2 . مﻮﻬﻔﻣ ﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲ
تﺎﻋﻼﻃا رد هراﻮﻤﻫ ﻟﺎﻌﻓ
ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺖﻴﻤﻫا و شزرا ﺑ
رﺎﻴﺴ ي دراد
؛ ﻪﺑ يﺪﺣ زا ﻪﻛ تﺎﻋﻼﻃا
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻳ يدﺎﺼﺘﻗا شزراﺎﺑ يﻻﺎﻛ ﻚ ﻳ
دﺎ هﺪﺷ زا و
»
تﺎـﻋﻼﻃا دﺎﺼـﺘﻗا
« ﺖﺒﺤـﺻ ـﻣ
ﻲ دﻮـﺷ ﻪـﻛ
ﻣ ﻲ ﺗ ﺪﻧاﻮ شزرا ﺰﻫ ﻳ ﻪﻨ ﺎﻫ ﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫﻻﺎﻛ ﻊﻓﺎﻨﻣ و ﻲ
ﻌﺗ ار ﻴﻴ ﺪﻨﻛ ﻦ . ا رد ﻳ ﺶـﻘﻧ ﻪﺘﺷر ﻦ نوﺰـﻓازور
رد تﺎﻋﻼﻃا ﻣز
ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ي رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﺘﺳوداد
و و تﺎﻣﺪـﺧ و ﺎـﻫﻻﺎﻛ رازﺎﺑ ﻪـﺻﺮﻋ
ﺎـﻫ ي ﻒـﻠﺘﺨﻣ
يدﺎﺼﺘﻗا زرا و ﺶﺠﻨﺳ ﻳ
ﺑﺎ ﻲ ﻣ ﻲ دﻮﺷ .
رد تﺎﻋﻼﻃا شزرا ﻟﺎﻌﻓ
ﻴ ﺖ ﺎﻫ ي ﻟﺎﻣ يﺎﻫرازﺎﺑ و يدﺎﺼﺘﻗا ﻲ
ﺶﺨﺑ ﻪﻛ ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ي زا ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ار
ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻫد
، ﻪﺑ ﺐﺗاﺮﻣ ﮓﻧرﺮﭘ ﺮﺗ ﺖﺳا . يﺎﻨﺒﻣ ﺪﻨﻣدﻮﺳ تﺎﻋﻼﻃا ﻤﺼﺗ
ﻴ ﻢ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺻﺎﺨﺷا ﻲ ﺖﺳا
ﺎﻣﺮﺳ رازﺎﺑ رد ﻪﻛ ﻳ
ﻣ ﻪ ﺖﻛرﺎﺸ ﻣ ﻲ ﺪـﻨﻨﻛ
ﺮﻋ ﻦـﻳا نﻻﺎـﻌﻓ زا يرﺎﻴﺴـﺑ و تﺎـﻋﻼﻃا يﺎـﻨﺒﻣ ﺮـﺑ ﻪـﺻ
ﺐﺴﻛ هﺪﺷ ﻪﺑ ﺮﺒﺘﻌﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺎﻣﺮﺳ
ﻳ ﻪ راﺬـﮔ ي رازﺎـﺑ ﻦـﻳا رد ـﻣ
ﻲ ﺪـﻧزادﺮﭘ . ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻪـﻜﻧآ
رد
ﻬﺴﺗ ﻴ تﻼ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ زا ﻲﻤﻴﻈﻋ ﻢﺠﺣ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ لﺎﻘﺘﻧا
ﻲﻣ ﺪـﺑﺎﻳ ﺮﻳﺎـﺳ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ و ﻟﺎﻌﻓ
ـﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي
ﺼﺘﻗا يدﺎ ﺎﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻚﺴﻳر هاﺮﻤﻫ
ﺖـﻴﻤﻫا ،ﺖﺳا درﻮـﻣ رد ﺮـﺒﺘﻌﻣ و ﺢﻴﺤـﺻ تﺎـﻋﻼﻃا دﻮـﺟو
و تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﻚﻧﺎﺑ
ﺎﻫ ي ﺪﻳﺪﺸﺗ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا و لﻮﺌﺴﻣ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ .
ﻳ زا ﻲﻜ ﭘﻴ ﺎﻫﺪﻣﺎ ي ﻋﻼﻃا ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﺳﺎﺳا
،تﺎ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ
دراد هرﺎﺷا يﺮﮕﻳد ﺮﺑ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﻦﻴﻓﺮﻃ زا ﻲﻜﻳ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا يﺮﺗﺮﺑ .
ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳﺪﺑ تﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ
ﻦﻴﻓﺮﻃ ﻪﻟدﺎﺒﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد عﻼﻃا ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ درﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا و ﻂﻳاﺮﺷ و ﺖﻴﻔﻴﻛ زا هزاﺪﻧا ﻚﻳ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﻛ
) Venkatesh,1986: 11
.(
ﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ ت
ﻲﺘﻟﺎﺣ ﺖﺳا ﻚﻳ رد ﻪﻛ ﻄﺑار
ﺔ ﺎﻳ يدادراﺮﻗ
ﻲﻨﻌﻳ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد تﺎﻋﻼﻃا ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا ﺮﺘﻤﻛ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﺎﻳ دادراﺮﻗ ﻦﻴﻓﺮﻃ زا ﻲﻜﻳ ،ﻲﺗﻼﻣﺎﻌﻣ
ﻦﻴﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﻊﻳزﻮﺗ هدﺎﻔﺘﺳا
نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻴﻓﺮﻃ زا ﻲﻜﻳ و ﺪﺷﺎﺑ نﺎﺴﻤﻫﺎﻧ تﺎﻋﻼﻃا زا
ﺰﻣ ياراد ﺮﮕﻳد فﺮﻃ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺖﻳ
) و يﺮﮕﺳﺎﻛ
،ﻢﺠﻋ 1389 : 109
. (
ﺗرﻮﺻرد ﻲ ﻪﻛ درﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا
زﺎﻴﻧ ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا لﺎﻘﺘﻧا و دﻮﺷ ﻊﻳزﻮﺗ داﺮﻓا ﻦﻴﺑ نرﺎﻘﺘﻣﺎﻧ ﻲﺗرﻮﺻ ﻪﺑ
ترﻮﺻ
مدﺮﻣ ﻦﻴﺑ ﺮﺑاﺮﺑﺎﻧ
دﺮﻴﮔ ترﻮﺻ
، ﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤ دﻮﺷ ﺐﺒﺳ ﺪﺣاو ﻲﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
) Hughes,liu,2005:7
.(
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ هوﻼﻋ
ﺰﻴﻧ تﺎﻋﻼﻃا ﻊﻳزﻮﺗ ﺖﻴﻔﻴﻛ ،تﺎﻋﻼﻃا دﻮﺧ ﺮﺑ
ﻠﺌﺴﻣ ﺔ رﺎﻴﺴﺑ
ﺖﺳا ﻲﻤﻬﻣ .
3 . مﺪﻋ نرﺎﻘﺗ تﺎﻋﻼﻃا رد
تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ
ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻪﺑ
ﻄﺳاو ﺔ ﻣﺄﺗ ﻴ ﻦ ﻢﺠﺣ دﺮﺘﺴﮔ ة
و ﻲﻟﺎـﻣ ﻊﺑﺎـﻨﻣ
ﺘﺧﺎـﺳ زا يرادرﻮـﺧﺮﺑ ﺰـﻴﻧ رﺎ
صﺎﺧ يدادراﺮﻗ
، ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ا ي ﻪﻛ ﺖﺳا ماو نﺎﮔﺪﻨﻫد ﺎﺑ ﻲﻤﻛ رﺎﻴﺴﺑ طﺎﺒﺗرا ماو
ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ اد ﺪـﻧر ﻦـﻳا و
و ﺮﻳﺪﻣ ﻚﻧﺎﺑ يﻮﺳ زا ماو دادراﺮﻗ دﺎﻘﻌﻧا زا ﻞﺒﻗ طﺎﺒﺗرا ﺲﭘ
زا ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻚﻧﺎﺑ يﻮﺳ زا نآ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ .
،رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ دﻮـﺟو ﺎﻜﻳﺪﻨـﺳ نﺎﻳﺮﺟ رد ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ عﻮﻗو لﺎﻤﺘﺣا
54
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺎﻄﻣ
تﺎﻌﻟ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1396
دراد
) Diamond ,1991: 15
. (
رﻮﺼﺘﻣ ﺖﻟﺎﺣ ﺪﻨﭼ رد ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ رد ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ
ﺖﺳا :
3 . 1 . مﺪﻋ نرﺎﻘﺗ تﺎﻋﻼﻃا نﺎﻴﻣ يﺎﻀﻋا ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ و ﻚﻧﺎﺑ مﺎﮕﺸﻴﭘ
مﺎﮕﺸﻴﭘ ﻚﻧﺎﺑ ،ﻲﻜﻧﺎﺑ يﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ﻞﻴﻜﺸﺗ ياﺪﺘﺑا رد تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﺎﺑ
هﺮﻛاﺬﻣ ﻪﺑ ﻣ
ﻲ دزادﺮﭘ و
ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﻋﻼﻃا ار
رد ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﺑ صﻮﺼﺧ رد ﻨﻴﻣز ﺔ يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻟﺎﻣ ﺐﺴﻛ يو زا
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ و ﺲﭘ ﺎﺑ هﺮﻛاﺬﻣ زا ﻚﻧﺎﺑ
ﺎﻫ و تﺎﺴﺳﺆﻣ ﻪﺑ ار تﺎﻋﻼﻃا ﻦﻳا ،ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ﻞﻴﻜﺸﺗ و ﺎﻬﻧآ
ﻞﻘﺘﻨﻣ
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ . ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫرازﺎﺑ
، يﺎﻫرازﺎﺑ ﻪﺑ
زور ﻲﻨﺘﺒﻣ و و ﻚﺴﻳر عاﻮﻧا لﺮﺘﻨﻛ و ﺪﻨﺘﺴﻫ تﺎﻋﻼﻃا ﺮﺑ
ﻨﻣدﻮﺳ رﻮﻀﺣ رد يرﺎﺠﺗ نﻻﺎﻌﻓ ﺪ
ﺎﻬﻧآ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻦﻳا ناﺮﮕﻳزﺎﺑ زا فﺎﻔﺷ و ﺢﻴﺤﺻ تﺎﻋﻼﻃا دﻮﺟو
ﻪﺻﺮﻋ ﺖﺳا . نآ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ رد ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ ﺖﻴﻤﻫا زا ﻲﻤﻴﻈﻋ ﻢﺠﺣ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻪﺑﺎﺟ ﺎﺟ ﻲﻣ دﻮﺷ ، ﻪﺑ ﺐﺗاﺮﻣ و ﺮﺘﺸﻴﺑ ﮓﻧرﺮﭘ ﺮﺗ ﺖﺳا
، اﺮﻳز ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ﻚﻳ رد
، و ﻚﻧﺎﺑ يداﺪﻌﺗ
ﻣ ﺆ ﺴﺳ ﺔ ماو ﺪﻨﻫد ة ﺮﻴﻏ ﻪﺑ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻊﻠﻄﻣ ﻧاﻮﺘﺸﭘ
ﺔ ﺐﻧﺎﺟ زا ﻪﻛ ﻲﺗرﺎﻈﻧ و تﺎﻋﻼﻃا ﻚﻧﺎﺑ ﻚﻳ
ﻊﻠﻄﻣ ) ﻞﻣﺎﻋ ﺎﻳ مﺎﮕﺸﻴﭘ (
ﻢﻫاﺮﻓ هﺪﺷ
،ﺖﺳا ﻪﺑ ﺎﻣﺮﺳ ﻳ ﻪ راﺬﮔ ي ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ رد ماﺪﻗا
ﻣ ﻲ ﻨﻛ ﺪﻨ .
يﺎﺸﻓا زا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻳﻻد ﻪﺑ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ﻞﻴﻜﺸﺗ ياﺪﺘﺑا رد مﺎﮕﺸﻴﭘ ﻚﻧﺎﺑ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ تﺎﻋﻼﻃا
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﺑ ﺖﺳد هﺪﻣآ يراددﻮﺧ دﻮﺧ ﻒﻳﺎﻇو يﺎﺘﺳار رد زرو
د ، ﻳ ﻪﻜﻧآ ﺎ ﻪﺑ ار تﺎﻋﻼﻃا زا ﻲﺸﺨﺑ
ﻲﻔﺨﻣ دﻮﺧ ﻊﻔﻧ ﻛ
ﻨ ﺪ ﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﺐﻴﻏﺮﺗ ﺖﻬﺟ رد ﺎﻳ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻪﺑ ﺎﻜﻳﺪ
،
ﻲﻟﺎﻣ ﻖﻳﺎﻘﺣ
ماو ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ
،ﺪﻨﻜﻧ نﺎﻴﺑ ار ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ترﻮﺻ ﻦﻳا رد
ﺪﻳﺪﭘ ة ﻮﻀﻋ ﻦﻳا ﻦﻴﺑ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ
ﺪﻫد خر ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا و .
زا
،ﻮﻀﻋ ﻦﻳا ﻒﻳﺎﻇو ﻪﻠﻤﺟ ﻴﻬﺗ
ﺔ و ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا نﺎﻜﻣا
ﺠﻨﺳ ﻲ حﺮﻃ
ﻂﻳاﺮﺷ زا ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ يرادرﻮﺧﺮﺑ ناﺰﻴﻣ ،يو يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
ﻴﻟوا ﺔ
و ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺖﻴﻌﺿو ،تﻼﻴﻬﺴﺗ ﺬﺧا
،ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﻲﻟﺎﻣ ﺰﺠﺗ
ﻳ ﻪ ﻠﺤﺗو ﻴ ﻞ ﺋارا ،ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ هﻮﺟو شدﺮﮔ ﺔ
ﺎﻳ ﻦﻣﺎﺿ درﻮﻣ رد ﻲﻠﻛ تﺎﻋﻼﻃا
ﺴﻳر ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺳرﺮﺑ ،ﻖﻳﺎﺛو
،ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ يرﺎﺒﺘﻋا ﻚ ﺋارا
ﺔ
لﻮﺼﺣ ،حﺮﻃ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تاﺪﻨﺘﺴﻣ
ﺻ زا نﺎﻨﻴﻤﻃا ندﻮﺑ ﻞﻣﺎﻛ و رﺎﺒﺘﻋا ﺖﺤ
ﻴﻠﻛ ﺔ
،تﺎﻋﻼﻃا ﺋارا
ﺔ ﻴﻠﻛ ﺔ
ياﺮﺑ مزﻻ تاﺪﻨﺘﺴﻣ
فﺎﻔﺷ زﺎﺳ ي ﺖﺳا تﻼﻴﻬﺴﺗ عﻮﺿﻮﻣ .
تﻻﺎﺣ عﻮﻗو ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ يدراﻮﻣ رد رﻮﻛﺬﻣ
ﻨﻣ ﻦﻴﺑ ﻊﻓﺎﻨﻣ ضرﺎﻌﺗ دﺎﺠﻳا ﺐﺒﺳ رﻮﻛﺬﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﻊﻓﺎ
ﻊﻓﺎﻨﻣ ضرﺎﻌﺗ رد رﻮﻛﺬﻣ ﻚﻧﺎﺑ و دﻮﺷ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﺑ دﺎﺠﻳا1
هﺪﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ
ﺪﻫد ﺢﻴﺟﺮﺗ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ .
1. Conflict of interest
ﻲﻜﻧﺎﺑ قﻮﻘﺣ رد تﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ )
ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ يﺎﻫدادراﺮﻗ يدرﻮﻣ (
55
3 . 2 . ﻚﻧﺎﺑ ﻦﻴﺑ تﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ و ﻞﻣﺎﻋ
ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا
ﺎﺑ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﻲﻣﺎﻤﺗ ،ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ماو دادراﺮﻗ دﺎﻘﻌﻧا زا ﺲﭘ ماو
ﮔ ﻴ هﺪـﻧﺮ ، ﻪـﺑ ترﻮـﺻ
ﻏ ﻴ ﻘﺘﺴﻣﺮ ﻴ ﻢ ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻧﺎﺑ ﻖﻳﺮﻃ زا و ترﻮﺻ
ﻣ ﻲ ﺬﭘ ﻳ دﺮ .
زا دﻮﺳ و ﻞﺻا ﺖﻓﺎﻳرد ﻪﺑ ﻒﻇﻮﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﻦﻳا تﻼﻴﻬﺴـﺗ
و هﺪـﻧﺮﻴﮔ رد ﺎﻀـﻋا ﻦﻴـﺑ نآ ﻊـﻳزﻮﺗ
و ﺖﻗو عﺮﺳا ﻪﺑ ﺰﻳراو
بﺎﺴﺣ ﺎﻫ ي ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ هﺪـﺷ
ﺖـﻓﺎﻳرد ﺰـﻴﻧ و
ـﺑ دﺰﻣرﺎـﻛ تﺎـﺒﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎ
ﭘﻴ ﺶ ﺑﻴ ﻨ ﻲ هﺪﺷ
، ﺮﺑ ترﺎﻈﻧ ﻮﺤﻧ
ة
ﺳﻮﺗ دادراﺮﻗ ياﺮﺟا ،ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﻂ
عﻼﻃا ﻧﺎﺳر ﻲ ﻪﺑ ﻊﻗﻮﻣ رد ،ﺎﻀﻋا ﻪﺑ
ﺮﻫ ترﻮﺻ ﺾﻘﻧ ﻪﻧﻮﮔ
دادراﺮﻗ دﺎﻔﻣ ﺖﺳا ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﻂﺳﻮﺗ
.
ﺮﺑ ترﺎﻈﻧ و ﺶﻳﺎﭘ ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻮﺤﻧ
ة و تﻼﻴﻬﺴﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺋارا
ﺔ شراﺰﮔ ﺎﻫ ي
ﺎﻀﻋا ﻪﺑ يراودا
صﻮﺼﺧ ﻦﻳا رد
،
ﻟﺎـﻣ ﺖﻴﻌﺿو ﺮﻤﺘﺴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲـﺿﺎﻘﺘﻣ ﻲ
ﻪـﺑ و ـﻳ هﮋ عﻮـﻗو مﺎـﮕﻨﻫ ناﺮـﺤﺑ
ﺎـﻫ ي
و يدﺎﺼﺘﻗا ﻨﭽﻤﻫ
ﻴ ﻦ
،مﺎﻏدا ﻞﺜﻣ ﻲﻤﻬﻣ يﺎﻫداﺪﻳور و ﻚﻴﻠﻤﺗ
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻠﻛ ﻲ نﺎﻣز ﺎﺗ ﻪﻛ يداﺪﺧر ﺮﻫ
ﻳﻮﺴﺗ ﺔ ﺎﻬﻧ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﻲﻳ ﺪـﺷﺎﺑ راﺬﮔﺮﺛا ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ ﻂﺳﻮﺗ طﺎﺴﻗا ﺖﺧادﺮﭘزﺎﺑ ﺮﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ
ﻬﺗ و ـﻴ ﺔ
شراﺰﮔ درﻮﻣ رد ﺎﻬﻧآ )
ﺖﻳرﻮﻓ ﺪﻴﻗ ﺎﺑ (
، ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ
ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻪﺑ لﺎﺳرا ﺎﻀﻋا
، زا مزﻻ تﺎﻋﻼﻃا ﺖﻓﺎﻳرد
ﻊﺟاﺮﻣ ﺎﺑ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ،هژوﺮﭘ نﺎﻳﺮﺠﻣ ذ
ي ﻂﺑر
ﺮـﻘﻣ و ﻦﻴﻧاﻮـﻗ ﺖـﻳﺎﻋر زا نﺎـﻨﻴﻤﻃا لﻮﺼـﺣ و تار
يرﺎﺟ و
ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا دﺎﺠﻳا
، ﻮﻀﻋ ﻦﻳا ﺮﮕﻳد ﻒﻳﺎﻇو ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺳا
. يو ﻊﻗاو رد
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ة هدﻮﺑ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﺑ و
ﻴ ﻦ
ﺳ يﺎﻀﻋا و يو ﻄﺑار ﺎﻜﻳﺪﻨ
ﺔ
ﺮﺑ ﻞﻛﻮﻣ و ﻞﻴﻛو راﺮﻗ
و ،ﺖـﺳا
ﻮـﺧ ﻒﻳﺎـﻇو فرﺎﻌﺘﻣ دوﺪﺣ رد و ﺖﻴﻧ ﻦﺴﺣ ﺎﺑ و ﻪﻟﻮﺤﻣ ﻒﻳﺎﻇو بﻮﭼرﺎﭼ رد ﺪﻳﺎﺑ ر د
ا مﺎـﺠﻧا
ﺪﻫد .
ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نوﺪﺑ رﻮﻛﺬﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﻞـﻤﻋ
ﺮـﻛ هد مﺎـﺠﻧا رد ﺎـﻳ
ﻂﻳﺮﻔﺗ ﺎﻳ يﺪﻌﺗ ﻪﻟﻮﺤﻣ ﻒﻳﺎﻇو ﻨﻛ
ﺪ ﺎﻳ ﺎﺑ ﻲﻧﺎﺒﺗ ﺮﺛا رد تﻼﻴﻬﺴﺗ
ﻪﺣﺮﺼـﻣ ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا زا هﺪﻧﺮﻴﮔ
يراددﻮﺧ دزرو
مﺎﺠﻧا رد ﺎﻳ ﻔﻴﻇو
ﺔ ﻲﻫﺎﺗﻮﻛ دﻮﺧ ﻲﺗرﺎﻈﻧ ﺪﻨﻛ
ﻊﻓﺎـﻨﻣ ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﻲﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﻳ
ﺖﻟﺎﺣ ،ﺪﻫد ﺢﻴﺟﺮﺗ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﭘﻴ
ﺶ هﺪﻣآ قﻮﻘـﺷ زا و ﻲﺗﺎـﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ ﻖﻳدﺎﺼﻣ زا ﺰﻴﻧ
ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ناﺮﺤﺑ ﺖﺳا1
.
ﻪﻛ يدراﻮﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ناﺮﺤﺑ ﻄﺑار
ﺔ
صﺎﺨﺷا ﻦﻴﺑ ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ
،
هﺪـﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲﻨﻌﻳ -
ﻞﻴـﺻا
ﺠﻳا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،ﺖﺳا راﺮﻗﺮﺑ دﻮﺷ دﺎ
، زا هﺪـﻨﻳﺎﻤﻧ ﻞـﻴﻟد ﺮـﻫ ﻪـﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳا رد اﺮﻳز
رد ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا يراددﻮﺧ رﺮﻘﻣ دوﺪﺣ رد و ﺺﺨﺸﻣ بﻮﭼرﺎﭼ
دزرو دﻮـﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ و
ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺮﺑ ار بﻮﻨﻣ
ﺪﻫد ﺢﻴﺟﺮﺗ ﻞﻴﺻا ﻲﻨﻌﻳ ﻪﻨﻋ .
هوﻼﻋ هﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻚﻧﺎﺑ ،ﻦﻳا ﺮﺑ ـﻣ
ﻲ ﺪـﻧاﻮﺗ زا رﺎﺼـﺤﻧا
ﺗﺎﻋﻼﻃا هدﺎﻔﺘﺳا ءﻮﺳ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﻪﻴﻠﻋ دﻮﺧ ﻲ ﻨﻛ
ﺪ
) Thakor,2000: 5 & Sharpe ,1990: 13
.(
1. Agency problem
56
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺎﻄﻣ
تﺎﻌﻟ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1396
3
4
..
ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ رد ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ رﺎﺛآ
ﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ
لوا ،دراد ﻲـﻔﻨﻣ ﺪﻣﺎﻴﭘ ود ﻲﺗﺎﻋ
ﻲـﻗﻼﺧا ﺮـﻄﺧ
؛ مود
بﻮﻠﻄﻣﺎـﻧ بﺎـﺨﺘﻧا
) ﻲﻤﺋﺎـﻗ و
ﻦﻃو
،ﺖﺳﺮﭘ 1384 : 87
؛ و ﻲﻧﺎﺧ
،ﺪﻧوﺎﺠﻗ 1391 : 69
. (
خر ﻲﻧﺎﻣز ﻲﻗﻼﺧا ﺮﻄﺧ ﻣ
ﻲ ﺪـﻫد ﻦﻴﻓﺮـﻃ زا ﻲـﻜﻳ ﻪـﻛ
يﻮـﺳ زا ﻲﻧاﺪـﻨﭼ ترﺎـﻈﻧ و دراد راﺮـﻗ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ظﺎﺤﻟ زا ﺮﺗﺮﺑ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻪﻛ دادراﺮﻗ ﺎﻳ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ يو لﺎﻤﻋا يور داﺮﻓا ﺮﻳﺎﺳ ﻤﻧ
ﻲ دﻮﺷ دﻮﺧ ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا زا ، فﺮﺻ
ﺮﻈﻧ مﺎـﺠﻧا رد ﺎـﻳ هدﺮـﻛ ﺎـﻬﻧآ
ﻲﻫﺎﺗﻮﻛ ﻨﻛ ﺪ . دﺎﺠﻳا ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﺰﻴﻧ ﺖﺳردﺎﻧ بﺎﺨﺘﻧا ﻣ
ﻲ دﻮﺷ ءﻮﺳ ﺎﺑ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻖﻓﻮﺗ ياراد فﺮﻃ ﻪﻛ
ﺎﻀﻋا ﺎﻳ ﻦﻴﻓﺮﻃ ﺮﮕﻳد و دﻮﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻦﻴﺑ ،يﺮﺗﺮﺑ ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ،
ًﺎﻓﺮﺻ دﺮﻴﮕﺑ ﺮﻈﻧ رد ار دﻮﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ
ﻪـﺑ نﺪﻴـﺳر يﺎﺘﺳار رد و ﺎـﻬﻧآ
ﻞـﻤﻋ ـﻨﻛ ﺪ
) Berndt& Gupta,2008: 5
. (
درﻮـﻣ ود ﻦـﻳا ﻪـﻣادا رد
ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺢﻴﺿﻮﺗ ﻞﺼﻔﻣ .
4 . 1 . ﺮﻄﺧ ﻲﻗﻼﺧا رد ﻂﺑاور ﺎﻀﻋا ي ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ
فﻼﺧﺮﺑ
ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻄﻋا تﻼﻴﻬﺴﺗ لﻮﻤﻌﻣ
رﺎﺒﺘﻋا ،حﺮـﻃ ﻲﺑﺎـﻳزرا ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ يﺎـﻫ ﻲﺠﻨـﺳ
تﻼﻴﻬﺴﺗ
ﺎـﻇو ،هﺪـﻧﺮﻴﮔ ﻳ
ﺗرﺎـﻈﻧ ﻒ ﻲ
اﺮـﺟا ﺎـﺑ طﺎـﺒﺗرا رد ي
ﺎـﺛو و طوﺮـﺷ ﻳ
و ﻖ زﺎﺳﺪﻨﺘﺴـﻣ ي
و
شراﺰﮔ ﮔ ﻴ ﺮ ي
تﻼﻴﻬﺴـﺗ ﻚـﻧﺎﺑ دﻮـﺧ ﻂـﺳﻮﺗ حﺮﻃ زا مﺎـﺠﻧا هﺪـﻨﻫد
ـﻣ ﻲ ﺬـﭘ ﻳ دﺮ
، تﻼﻴﻬﺴـﺗ رد
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ﺴﻘﺗ
ﻴ ﻢ رﺎﻛ ي ترﻮﺻ ﻪﻛ ﻣ
ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ
،
ﺎـﻇو ﻦﻳا ﺐﻠﻏا ﻳ
ﻂـﺳﻮﺗ ﻒ ﻚـﻧﺎﺑ
ﺎـﻫ ي
ﺪﻨﺳ ﻮﻀﻋ ﻳ
ﺸﻴﭘ ﻚﻧﺎﺑ ﻪﺑ ﺎﻜ مﺎﮕ
ﻳﺎ ﻞﻣﺎﻋ لﻮﺤﻣ ﻣ ﻲ ﻮﺷ د . ﻚـﻧﺎﺑ ﻪﺑ هدراو ﻚﺴﻳر ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا
،ﺖﺴـﻴﻧ ﺎﻜﻳﺪﻨـﺳ رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ رد يو ﺪﺻرد ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ مﺎﮕﺸﻴﭘ ﺎﻳ ﻞﻣﺎﻋ ﺰـﻴﮕﻧا
ة ﻪـﺑ ﻚـﻧﺎﺑ ﻦـﻳا
زا ﻲﻌﻗاو نﺎﻳز و دﻮﺳ ﺖﺒﺴﻧ ﺋارا
ﺔ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ تﻼﻴﻬﺴﺗ ﺮـﺘﻤﻛ شﻼﺗ و ترﺎﻈﻧ
ي ار
ﻴﭘ ياﺮﺑ
ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ فاﺪﻫا دﺮﺒﺸ .
ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻲـﻗﻼﺧا ﺮـﻄﺧ ناﻮـﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻳا
ﻣ ﻲ دﻮﺷ
) Pennacchi,1998: 21
. (
ﺮﻓ رد اﻳ ﻗﻼﺧا ﺮﻄﺧ ﺪﻨ ﻲ
،لﻮﺌﺴﻣ ﻚﻧﺎﺑ ﮕﻧا
ﻴ ﺰ ة اﺮﺑ دﻮﺧ ي ترﺎـﻈﻧ
ﻬﺑ ﺮﺑ ﻴ ﮕﻨ ﻲ ﺑﻮﻠﻄﻣ و ﻴ ﺪﻨﺳ ﺖ ﻳ ﺖﺳد زا ار ﺎﻜ ـﻣ
ﻲ ﺪـﻫد
ﻇو مﺎـﺠﻧا رد و ﻴ
ﻪـﻔ شا ﻫﺎـﺗﻮﻛ ﻲ ـﻣ ﻲ ﺪـﻨﻛ
) Jenson mecklin,1976:12
. (
ﻊﻗاو رد ﻠﺌﺴﻣ ﺔ ﻲـﺷﺎﻧ ﺖـﻴﻌﻗاو ﻦـﻳا زا ﻲﻗﻼﺧا ﺮﻄﺧ ـﻣ
ﻲ دﻮـﺷ ﻪـﻛ
ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ي ﺖﻛرﺎﺸﻣ هﺪﻨﻨﻛ
ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ رد
، ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﻣز
ﻚﻳ ﺮﻫ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ
مﺎﻤﺗ ﻎـﻠﺒﻣ ماو درﻮـﻣ
زﺎﻴﻧ ﺎﻘﺘﻣ ﻲﺿ ﻦﻴﻣﺄﺗ ار ﻣ ﻲ ﻨﻛ ﻨ ﺪ
، ﺰﻴﮕﻧا ة يﺮﺘﻤﻛ ﺮﺑ ترﺎﻈﻧ ياﺮﺑ ماو
ﮔ ﻴ هﺪـﻧﺮ ﺪـﻧراد
)
،يﺪـﻤﺤﻣزﺎﺑ 1392
:
124
. (
ﻦﻳا ﺑ ﻲ ﮕﻧا ﻴ ﮔﺰ ﻲ
ياﺮﺑ شﻼﺗ مﺪﻋ زا ﻢﻋا ﺑ
ﻪ زور ﻧﺎﺳر ﻲ
درﻮﻣ رد تﺎﻋﻼﻃا تﻼﻴﻬﺴﺗ
ﮔ ﻴ و هﺪﻧﺮ
ﺗرﺎــﻈﻧ لﺎــﻤﻋا مﺎــﺠﻧا ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ ﻲ
مواﺪــﻣ ﻤﻫ و ــﻴ ﮕﺸ ﻲ دﺎــﻌﺑا رد عﻮــﺿﻮﻣ ﻒــﻠﺘﺨﻣ ﺖــﺳا
) Gorton,Winston,2003: 36
.(
ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا شﻼﺗ
ﺎـﻫ و ﻟﺎﻌﻓ ـﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي ﻚـﻧﺎﺑ
ًﻻﻮـﻤﻌﻣ لﻮﺌﺴـﻣ يﺎـﻫ
ﻏ ﻴ ﺮ ﻞﺑﺎﻗ
،ﺖﺳا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻚﻧﺎﺑ
ﺎﻫ ي رﻮﻛﺬﻣ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺮﺘﻤﻛ شﻼﺗ ي
فرﺎـﻌﺘﻣ شﻼﺗ ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﻳ ﻔﻣ ﺎ ﻴ
ﻣﺎﻧ بﻮﻠﻄﻣ و ﺪ ﻴ
هﺪ ﻣ ﻲ دﻮﺷ
ﺘﺣ و ﺪﻨﻫد مﺎﺠﻧا ، ﻲ
ﻔﺨﻣ ﺎﺑ ﻲ ﺮﻛ ند ﺧﺮﺑ ﻲ و سﺎﺴﺣ تﺎﻋﻼﻃا
ﻲﻜﻧﺎﺑ قﻮﻘﺣ رد تﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ )
ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ يﺎﻫدادراﺮﻗ يدرﻮﻣ (
57
ﺛﺄﺗ ﻴ راﺬﮔﺮ
ا زا ، ﻳ ﺮﺗﺮﺑ ﻦ ي ﺗﺎﻋﻼﻃا ﻲ ياﺮﺑ ﺖﺳد ﻳ
ﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﻦﺘﻓﺎ ﻲ
هدﺎﻔﺘـﺳا ءﻮﺳ دﻮﺧ ـﻨﻨﻛ
ﺪ
) Holmstrom,1979: 17
.(
4 . 2 . بﺎﺨﺘﻧا ﺎﻳ ﺶﻨﻳﺰﮔ ﺖﺳردﺎﻧ ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ي ﺌﺴﻣ لﻮ
و ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻴﻣود ﺠﻴﺘﻧ
ﺔ ﺶﻨﻳﺰـﮔ ﺎـﻳ بﺎـﺨﺘﻧا ،ﺎﻜﻳﺪﻨـﺳ رد ﻲﺗﺎـﻋﻼﻃا نرﺎـﻘﺗ مﺪـﻋ زا هدﺎﻔﺘﺳا ءﻮﺳ
ﺖﺳردﺎﻧ ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ي ﻞﻣﺎﻋ و مﺎﮕﺸﻴﭘ ﺖﺳا
. ﺖﺳردﺎﻧ ﺶﻨﻳﺰﮔ ﺮﻓ
ا يﺪـﻨﻳ
ـﻃ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲ
ﻚـﻧﺎﺑ نآ
ﺑ بﺎﺨﺘﻧا رد ﻞﻣﺎﻋ ﺎﻳ مﺎﮕﺸﻴﭘ ﻴ
ﺎﻀﻋا و دﻮﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻦ ي
ﺪﻨﺳ ﻳ
ﺮـﺗ ار دﻮﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ،ﺎﻜ ﺟ
ﻴ ﺢ ـﻣ ﻲ ﺪـﻫد .
ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ
، دﺎـﻔﻣ ﺰـﻴﻧ و ﺎﻜﻳﺪﻨـﺳ يﺎﻀﻋا يﻮﺳ زا ﻪﻟﻮﺤﻣ ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا يﺎﺘﺳار رد ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ
،ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ دادراﺮﻗ ﺮﻫ
زا ﻚﻳ ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ي
فﻮﺻﻮﻣ ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا رد لﻮﺌﺴﻣ
، ﻲﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ دﺮﻓ و
ي
ﻊﻓﺎﻨﻣ ضرﺎﻌﺗ رد و ﺪﻫد ﺢﻴﺟﺮﺗ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا ﻲﻌﻤﺟ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺮﺑ ار دﻮﺧ دﺎﺠﻳا
دﻮـﺧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ،هﺪﺷ
ﺖﻟﺎﺣ ،ﺪﻨﻳﺰﮔﺮﺑ ار ﭘﻴ
ﺶ هﺪﻣآ
دراد مﺎﻧ ﺖﺳردﺎﻧ ﺶﻨﻳﺰﮔ ﺎﻳ بﺎﺨﺘﻧا .
ﻪـﺟو ﻴﻤﺴـﺗ ﺔ نآ ﻞـﻣﺎﻋ ﻦـﻳا
ﺮﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا زا ﻚﻳ
ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ي لﻮﺌﺴﻣ
بﺎﺨﺘﻧا ود ﻦﻴﺑ زا )
ﻊﻓﺎﻨﻣ بﺎﺨﺘﻧا و ﻲﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ بﺎﺨﺘﻧا
ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا (
ار دﻮﺧ ﻲﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ، ﻣﺮﺑ
ﻲ ﺰﮔ ﻳ ﺪﻨﻨ . ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳا ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ زا يراددﻮﺧ ﻞﻣﺎﺷ ﻢﻫ
،ﻲﺗرﺎﻈﻧ ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا راو
ﻳ ﺰ دﻮﺳ ﺖﻓﺎﻳرد ﺎﻳ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻬﺑ
ة
ﺎﻀﻋا ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻢـﻫ و ﺪﺷﺎﺑ
ﺖﻓﺎﻳرد مﺪﻋ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﺑ
ﻊﻗﻮﻣ زا تﻼﻴﻬﺴﺗ دﻮﺳ و ﻞﺻا ماو
ﮔ ﻴ هﺪﻧﺮ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺰﻳراو ﺎﻳ ﺧﺄﺗ
ﻴ ﺮ ﺰﻴﻧ و نآ
ﺎﺑ يرﺎﻜﻤﻫ تﻼﻴﻬﺴﺗ
ﻣ ﺶﻳاﺰـﻓا يﺎﺘﺳار رد هﺪﻧﺮﻴﮔ
دﺮﻳﺬـﭘ ترﻮـﺻ لﻮﺌﺴـﻣ ﻚـﻧﺎﺑ يدﺮـﻓ ﻊﻓﺎـﻨ
) Pichler & wilhem,2001
. (
ﺪﻨﭼﺮﻫ ا ﻳ رﺎﺘﻓر ﻦ ﺖﺻﺮﻓ ﻪﻧﺎﺒﻠﻃ ا ﺐﺒﺳ ﻳ ر دﺎﺠ ﻳ تﺮﻬﺷ ﻚﺴ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ و
ﻌﻗﻮﻣ و تﺮﻬــﺷ ــﻴ
رﺎــﺠﺗ ﺖ ي ﻮﻣ و هﺪــﻨﻳﺎﻤﻧ و مﺎﮕﺸــﻴﭘ ﻚــﻧﺎﺑ ﻘﻓ
ــﻴ ا ﺖ ــﻳ ﻚــﻧﺎﺑ ﻦ ﻜﺸــﺗ رد ﺎــﻫ ﻴ
ﻞ
ﺪﻨﺳ ﻳ ﺎﻫﺎﻜ ي ﺪﻌﺑ ي ار ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻔﻨﻣ ﻲ ﺖﺤﺗ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ راﺮﻗ ﻣ ﻲ ﺪﻫد
، ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا لﺎﺣ ﺮﻫ رد ﻪﺑ
و ﻳ هﮋ رد
ﻜﻳﺪﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫﺎ تﻼﻴﻬﺴﺗ
ﺖـﺳا ﻢﻛ نآ رد نﺎﮔﺪﻨﻫد
، ار ﺎﻜﻳﺪﻨـﺳ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﺖـﺳا ﻦـﻜﻤﻣ
ﻪﺑ تﺪﺷ ﺖﺤﺗ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺮ راﺮﻗ ﺪﻫد .
5 . شور ﺎﻫ ي ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ ﻂﺑاور رد ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
ﺖﺳا ﺮﻳﺰﮔﺎﻧ يﺮﻣا ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻂﺑاور رد ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ .
ﺎﻣا ﻠﺌﺴﻣ ﺔ
ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ ﻢﻬﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ
ﺳا ءﻮﺳ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ و عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘ
ﻪﻠﺌﺴﻣ
آ ﺶﻫﺎﻛ ﺰﻴﻧ و ﻲـﻗﻼﺧا ﺮﻄﺧ ﻲﻨﻌﻳ نآ رﺎﺛ
ردﺎﻧ ﺶﻨﻳﺰﮔ و ﺖﺳا ﺖﺳ
. ﻲﻳﺎﻜﻳﺪﻨﺳ تﻼﻴﻬﺴﺗ رد شور ﻪﺑ
يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ـﻣ ﻲ ناﻮـﺗ نرﺎـﻘﺗ مﺪـﻋ
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ار ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﺮﻛ
د . ﻳا ﻢﻫا ﻦ شور ﺎﻫ ﻪﻣادا رد ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ ﺪﻧا .
58
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺎﻄﻣ
تﺎﻌﻟ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، هرود 47 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1396
5 . 1 . دﺎﺠﻳا ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا
رد ﻪﭼﺮﻫ تﺎﻋﻼﻃا ،ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻫرازﺎﺑ فﺎﻔﺷ
ﺮﺗ ﺑ ﻖﻘﺤﺗ نﺎﻜﻣا ،ﺪﺷﺎ ارﺎﻛ
ﻲﻳ و ﺖـﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﮕﻨﻴﻬﺑ و
ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا
،
ﺎﻀﻋا ياﺮﺑ تﺎﻋﻼﻃا ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد نﺎﻜﻣا ﻪﭼﺮﻫ ﺖﺴـﻜﺷ لﺎـﻤﺘﺣا ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﻛ
ﺖﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ رازﺎﺑ ﻦﻳا .
و ﻲﻣﻮﻤﻋ يﺎﺸﻓا ،ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ زا دﻮﺼﻘﻣ ﻪـﺑ
ﻊـﻗﻮﻣ ﻲـﻔﻴﻛ و ﻲـﻤﻛ تﺎـﻋﻼﻃا
،ﺢﻴﺤﺻ
رازﺎﺑ رد طﻮﺑﺮﻣ و ﻊﻣﺎﺟ ،ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻛ ﺖﺳا
ذ ي نﺎﻌﻔﻧ ردﺎﻗ ار ﻣ ﻲ دزﺎﺳ ﻲـﻠﻛ ﺖﺧﺎﻨﺷ
،رﺎﺘﺧﺎﺳ ،فاﺪﻫا زا ﻲﺤﻴﺤﺻ ﻲﺑﺎﻳزرا و و ﻚﺴﻳر ﺖﻴﻌﺿو ،دﺮﻜﻠﻤﻋ
شور ﺎﻫ ي
ﻚﻧﺎﺑ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ﺎﻫ
ﺮﻓا و نﺎﻴﺿﺎﻘﺘﻣ و رازﺎﺑ رد لﺎﻌﻓ دا ﻪﺑ
روآ ﺖﺳد ﺪﻧ . ﻦﻴﻤﻫ رد ﻪﻨﻴﻣز ﻢﻬﻣ ﺗ ﺮ ﻳ ﻦ ﻣزﻻ ﺔ رﻮﻀﺣ و ﺪـﻴﻔﻣ
ﺮﺛﺆﻣ
ﻲﻜﻧﺎﺑ يﺎﻜﻳﺪﻨﺳ رد
، زا ﻖﺛﻮﻣ و ﻞﻣﺎﻛ تﺎﻋﻼﻃا ﻦﺘﺷاد رﺎﻴﺘﺧا رد تﻼﻴﻬﺴﺗ
ﺖﺳا هﺪﻧﺮﻴﮔ .
ﺎـﺑ
ﻞﻣﺎﻛ و ﻖﺛﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﺮﺑ دﺎﻤﺘﻋا
،
ﺮـﺑ و ﺎﻜﻳﺪﻨـﺳ رد ﺖﻛﺮـﺷ ﻪـﺑ ﻞﻳﺎﻤﺘﻣ ﺎﻜﻳﺪﻨﺳ يﺎﻀﻋا هﺪـﻬﻋ
ﺪﻬﻌﺗ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﻣ
ﻲ ﺪﻧﻮﺷ .
ﮕﻳد يﻮﺳ زا ﺮ
،
نﻼﻛ ﻎﻠﺒﻣ ﺎﺑ تﻼﻴﻬﺴﺗ يﺎﻄﻋا ﻚﺴـﻳر ﺎﺑ
هاﺮـﻤﻫ هدﻮـﺑ و
ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻚﻧﺎﺑ
ﺎﻫ و تﺎﺴﺳﺆﻣ
ﺪـﻫد راﺮـﻗ ﻲﮕﺘﺴـﻜﺷرو ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ رد ار ﻞﻣﺎﻛ تﺎﻋﻼﻃا ﺪﻗﺎﻓ .
ﺎﺸﻓا ي و تﺎﻋﻼﻃا ﺋارا
ﺔ ﻼﻃا ز تﺎﻋ ﻳ درﻮﻣ رد دﺎ ماو
ﮔ ﻴ نﺎﮔﺪﻧﺮ
ﻣ ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ دﺎﺠﻳا و ،يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻟﺎ
ﻳ ﻲﻜ ﻢﻬﻣ زا ﺮﺗ ﻳ ﻦ رﺎﻛوزﺎﺳ
ﺖـﺳا ﻲﺗﺎـﻋﻼﻃا نرﺎﻘﺗ مﺪﻋ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ .
فﺎﻔـﺷ
ندﻮـﺒﻧ دﻮـﺟو و
ياﺮـﺑ رازﺎﺑ رد نرﺎﻘﺘﻣﺎﻧ تﺎﻋﻼﻃا فﺮﺼـﻣ
نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ
ا ﺐﺒـﺳ ﻳ مﺪـﻋ و رﺎﺼـﺤﻧا دﺎـﺠ ارﺎـﻛ
ﻲﻳ رد
ﺼــﺨﺗ ﻴ ﻬﺑ ﺺ ﻴ ﻊﺑﺎــﻨﻣ ﻪــﻨ ــﻣ
ﻲ دﻮــﺷ . ــﻣ يﺎــﻫرازﺎﺑ رد ،ﻲﻟﺎ
تﺎﺴــﺳﺆﻣ ﺠﻨــﺳرﺎﺒﺘﻋا
1ﻲ ﻪــﺑ ترﻮــﺻ
ﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲ ﻟﻮﺌﺴﻣ هﺪﺷ ﻴ
ﺳرﺮﺑ ﺖ ﻲ ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ ﻟﺎﻣ ﻲ ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ و تﺎﺴﺳﺆﻣ
ﻟﺎـﻣ ﻲ
رﺎـﺒﺘﻋا و ي ا رد ﻳ ﺎـﻔ ي
تاﺪﻬﻌﺗ ﻲﻟﺎﻣ ﺮﺑ ار نﺎﺷ هﺪﻬﻋ
اد ﺪﻧر و سﺎﺳاﺮﺑ ﻟﺎﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﻲ
دﺎﺼﺘﻗا و ي ﻌﻣ و ﻴ و رﺎ كﻼـﻣ ﺎـﻫ ي
ﺗ ﻌ ﻴﻴ ﻦ هﺪﺷ ، تﺎﺴﺳﺆﻣ و ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ
ﺎﻫدﺎﻬﻧ و ي ﻟﺎﻣ ﻲ ار ﻪﺒﺗر ﺪﻨﺑ ي ﻣ ﻲ ﻨﻛ ﺪﻨ . دﺎﺼﺘﻗا نﻻﺎﻌﻓ ي
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
تﺎﻋﻼﻃا زا ﻊﻤﺟ
روآ ي هﺪﺷ
ا ﻂﺳﻮﺗ ﻳ ﻦ تﺎﺴﺳﺆﻣ
ﻪﺑ ار رﻮـﻈﻨﻣ فﺎﻔـﺷ زﺎـﺳ ي ﻌـﺿو ﻴ ﻟﺎـﻣ ﺖ ﻲ و
ﺘﺳد ﻴ ﺑﺎ ﻲ ﻞﻣﺎﻛ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ صﻮﺼﺧ رد
و دادراﺮﻗ فﺮﻃ ﻤﺼﺗ
ﻴ ﻢ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺐﺳﺎﻨﻣ و ﺖﺳرد ﻪـﺑ
رﺎـﻛ
ﺪﻧﺮﺑ . هزوﺮﻣا ﻳ ﻜ ﻲ زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ رﺎﻛوزﺎﺳ ﺎﻫ ي ﻬﺗ ﻴ ﺔ
ﻌﺿو درﻮﻣ رد تﺎﻋﻼﻃا ﻴ
ﻟﺎﻣ ﺖ ﻲ ﺿﺎﻘﺘﻣ ﻴ ،ماو نﺎ
تﺎﻋﻼﻃا زا هدﺎﻔﺘﺳا تﺎﺴﺳﺆﻣ
ﺖﺳا رﻮﻛﺬﻣ .
ﺮﻃ زا ﻳ ﻃا ﻖ ا تﺎﻋﻼ ﻳ ﻦ تﺎﺴﺳﺆﻣ ، ﻚﻧﺎﺑ ﺎﻫ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻣ ﻪﺑ ﻴ ز ناﺰ ﻳ دﺎ ي
ﺿﺎﻘﺘﻣ تﺎﻋﻼﻃا زا ﻲ
ماو ﺖﺳد ﻳﺎ ﺪﻨﺑ ﺮﺑ و ﺎﻨﺒﻣ ي ر ،نآ ﻳ ﻚﺴ ﺎﻣﺮـﺳ ﻳ ﻪ راﺬـﮔ ي رد
ﺪﻨﺳ ﻳ ار ﺎﻜ دوﺪﺣ ﺎﺗ ز ﻳ دﺎ ي ﻠﻘﺗ ﻴ ﺪﻨﻫد ﻞ . ﻳ ﻜ ﻲ زا ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﻻد ﻳ ﻞ ﺪﺷر ﺎﻧ
رازﺎـﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﻬﺴـﺗ ﻴ تﻼ
ﺪﻨﺳ ﻳ ﺎﻜ ﻲﻳ ا رد ﻳ
،ناﺮ ناﺪﻘﻓ ﻳﺎ ﻒﻌﺿ دﺮﻜﻠﻤﻋ تﺎﺴﺳﺆﻣ ﺠﻨﺳرﺎﺒﺘﻋا ﻲ
ﺖـﺳا . ﺪـﺑ ﻳ ﻬ ﻲ ﻪـﻛ ﺖـﺳا
ﻨﭼ ﻴ ﺗﺎﺴﺳﺆﻣ ﻦ ﻲ
هوﻼﻋ
اﺮﺟا نﺎﻣزﺎﺳ لﻼﻘﺘﺳا ﺮﺑ ﻲﻳ
ﻟﺎﻣ و ﻲ ﺪـﻳﺎﺑ ﺎـﻧاﻮﺗ ﻲﻳ زاﺮـﺣا ﺣﻼـﺻ ﻴ ﺖ ﺎـﻫ ي
ﻪﻓﺮﺣ ا ي دروآﺮﺑ ياﺮﺑ ﺒﺗر
ﺔ تﺎﺴﺳﺆﻣ و داﺮﻓا يرﺎﺒﺘﻋا
اﺮﺿ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار ﻳ
ر ﺐ ـﻳ ﻚﺴ ﺎـﻬﻧآ ار
ﻌﺗ ﻴﻴ ﻨﻨﻛ ﻦ ﺪ . ﻦﻳازا ور ﺘﺴﺨﻧ ﻴ
ﻮﻘﺗ ﺖﻬﺟ رد ماﺪﻗا ﻦ ـﻳ
ﺄﺗ و ﺖ ـﻴﻳ ﻞﻘﺘﺴـﻣ تﺎﺴـﺳﺆﻣ ﺪ ﺠﻨـﺳرﺎﺒﺘﻋا
ﻲ
ﺄﺗ ﻴﻳ ﺎﺟ ﺪ ﻳ ﻧﻮﻧﺎﻗ هﺎﮕ ﻲ ﺎﻬﻧآ ﺮﻃ زا ﻳ نﻮﻧﺎﻗ ﻊﺿو ﻖ ﺖﺳا
)
،يﺮﻗﺎﺑ 1391 : 8
.(
1. Credit rating agencies
