NGHIEN c u u
Tin dung cho hoc sinh, sinh ven co hoan canh kho khan:
yeu cau tat yeu trong dieu ki^n hien nay
• n ^ Thi Minh Tram Ti'irong Dai hoc cong nghiep Ha Noi
a
'Vi&t Nam, giao due va dao tao iuon duac coi trong va la quoc sach hang dau, ia Iinh vuc mi tien trong dau tu phat tri^n nguon nhan luc.Cung chinh vl dieu do, nhu cau hoc tap ciJa nguoi dan ngay cang duac nang cao Mot luong !an sinh vien da thi do va theo hpc (ai ca sa giao due tren khap ca nuac Tuy nhien, do sir phat trien cua nen kinh te thi truong, su chenh lech muc song giua cac vung mi6n, dac biet la nong thon, vung sau, viing xa con gap kho khan nen co nhieu hoc sinh sinh vienCHSSV) dii thi d6 hay dang theo hoc tai cac truang dai hoc, cao dang,..
cung danh phai gac lai su nghiep den sach vi gia dinh khong dil kha nang trang trai chi phi hgc tap, sinh hoat. Vi vay, de giai quyet van de nay Dang va Nha nuoc can co ca che chinh sach phij hgp de dam bao su cong bang trong giao due, gop phan xoa doi giam ngheo, nang cao chat luong ngu6n nhan luc.
1. Tin dung cho HSSV co hoan canh kho khan la yeu cau tat yeu trong dieu kien hien nay.
Boi nhung lydosau:
Thir rihat la, xuSt phat tii su Ihay doi chinh sach tai chinh doi voi giao due dao lao trong co che thi trudng dinh hudng xa hoi chii nghia
Sau dai h6i Dang cong san Vi$t Nam lan thu 6 nam 1986, duong loi doi mai duoc htnh thanh, chuygn doi nen kinh Ie ke hoach sang nen kinh Ee thj truang dinh huang xa hoi chu nghia. Qiia irinh doi mai co che kinh te da lac dong lam thay doi chinh sach cong, dac biet chmh sach d6i vai giao due dao tao.
Trong nen KTTT, chinh sach doi voi GDDT da co su thay doi Iheo huang tich cue, phan dinh lai chirc nang nhiem vu, muc dinh cua cac chu the Nha nuac, nh^
tmung, nguai hpc va xa hgi Nha nuac la nguoi cung cap lai chinh lan nhat va quan ty vi mo vol loan bo he thong gtao due dong thai bao dam cac chinh sach xa hgi trong phat trien giao due; (hue hien nhimg cong viec ma Ihi Iruang khong dam nhiem de tao su phat men hai hoa, dung muc dich,
Ben canh do, n^n KTTT dinh huang XHCN 6 nude la hien nay, giao due khong phai la viee rieng cua nha nuoc^ma mgi Ihanh phan kinh Ie d^u tham gia vao hoa, dong giao d,c Su tham gia cua cae Oianh phAn Kmh le \ao hoal dong giao due dang lao ra su canh -ranh Irong he thong GD-DT a trong nude "a q l T t '
32
nhu ca ehg' thu hgc phi, dgi ngu giao vi6n gioi 66 thu hiit HSSV. Co che canh tranh da pha va cue di^n chi CO don nhat m6 hinh giang day ma lam cho giao vi^n phai cd gang giang day lot hon. D6ng thai, su tham gia cua cac thanh phdn kinh t^' vao hoat ddng gido dye cdn lam cho dao Eao g^n vdi sir dung, hoc di ddi voi hanh, nha tnrdng gdn vdi xa hdi, giao due gan vdi phat trien KTXH cua dSt nude va huy ddng duoe sue luc, Eri tue, Eien cua, mgi nguon lire xa hpi tham gia phat triin GD-OT cimg vdi Nha nude trgn ca sd chia s6 trach nhiem va lai ich.
Tuy nhien, vdi tinh canh tranh cao va su phSn hoa giau ngheo sau sac giiia eac vung, mien, cac dSn t<)c va cac hp gia dinh lam cho ea hoi tie'p c^in va phai tri^n GD-DT giua cac viing, ddi tugng xa h^i, trd !§n chenh leeh hon. DSc biet ddi tugng HSSV cd hoan canh khd khan Vdi ban chAt cua giao due ik dich vij cd tinh chdt cdng cpng, hoc tap \k quy^n lai va nghia vu cua moi ngudi dan va nha nude ta la "Nhk niroc ciia dan, do dan va vi dan", n6n nha nude ciin cb chinh sach uu Ei^n thda dang dg dam bdo su phat trien GDDT can ddi giua cAc viing, mi^n, cac di5i tugng. Day chinh la eo sd tat yeu d^ Dang va Nha nude thuc hi$n ehinh sach mi^n giam hpe phi, cap hge bdng, mi^n giam thu^' thu nhap va dac bi6t tin dung uu dai cho HSSV co hoan eanh khd khan.
Thu hai la xuat phat tir thue t^ kh6 khSn v^ l^i chinh eho viec hgc tap ciia hoc sinh, sinh viSn.
Chi phi dau tu cho GDDT co xu hudng tang do GDDT ngay cang hien dai, khoa hgc va cdng ngh^
phat tnfin nhanh, ddi sdng ng^y cang eao hon...do do dau tu cho GDDT ngay cang "dat" hon. Dac bi^t 1^ <iko tao dai hoc, eao ddng, trung c^p chuyen nghiep, dgy nghe. Ngan sach nha nude khdng ddp ung dugc nhu cdu khi sd luong HSSV tang va doi hdi vk chdt lupng dao tao cao eua xa hdi cung nhu ciia ngudi hgc. Vi v^y miic hge phi cua c^e cd sd giao dpc dao tao ng^y cang tang len tu 340.000 dong d^'n 800.000 ding /ngudi/thang tir nam hoc 2010 — 2011 d^n nam hpc 2014 —2015 [2| chua ke chl phi mua dd diing hpc t^p, chi phi an, d, di Jai... . ehi ti6u cho vi$c hoc hanh trd thanh ganh nang eho nhi^u gia dinh De giai quy^t nhtrng khd khan dd nhi^u gia dinh phai di vay nang 14i de chu cap tidn cho con di hgc, ganh nang ng nan rli ldn, lam eho hg khdng chuytin tam lam an, them vko do thdi tiet khdng thudn Ipi mit miia ddi kem ddn d^n
ngheo lai ngheo hon. Hien tupng HSSVdi lam Ehem de trang Erai chi phi hpc ESp va p h u c vu sinh hoaE hang ngay Erd nen phd bien.
Md rdng va nang cao chaE luong dao tao d e tao ra ddi^ngu nhan luc ddi dao ve sd lupng vd nang cao ve chat lucmg, ddi hdi phai quan tarn den chinh ddi tuong dao lao d o la HSSV. Trong khi ngudn von ngan sach han hep, thu nhap dan cu ndi chung va cha m e HSSV thap, vdi chu Enjong xa hdi hda dao tao; d a m bao cho mgi ngudi dupe di hpc d a c biet la eon em nhtrng gia dinh ngheo, gia dinh ehinh sach can thiet phai xem lai che do hoc phi, cap hoc bdng va quan Q-ong hem la ti^n hanh eho HSSV vay vdn hay edn goi la tin dung cho HSSV cd hoan canh kho khan.
Thir ba la, Xuat phat tii quan diem cdng bdng xa hdi trong giao due, dao tao va nang cao chdt lugng nguon nhan luc
Trong mpt qude gia, su phat hien khong dong deu giua cac viing mi^n la tat yeu khach quan do vi tri dia Iy. dieu ki6n Eu nhien cua moi vung mi^n la khac nhau. O Viet Nam thue Erang giao due dao Eao d cac vung dong bao dan tgc thieu sd. vimg sau, viing xa hien nay cung nhu van de thuc hi$n cdng bang xa hdi trong giao due • dao Ego giua eac dan toe ed nhieu bat cSp. Theo ket qua di^u Era qudc gia ve vi thanh nien va thanh nien Viel Nam, nhung kho khan trong viec trang trai chi phi hoc tap va phai lam viec giiip gia dinh cang nang ne hem vdi thanh Ihieu nien thudc gia dinh ngh6o va dan Igc thieu sd. [3, tr 280| Nghi quvet Hdi nghi Idn thu hai Ban chap hanh Trung uong Dang (khoa Vlll) da khdng dinh: "Chua thuc hien lot eong bang xa hoi trong giao due. Con em gia dinh ngheo gap nhieu khd khan khi mudn hgc len cao. d cac tmdng dai hoc ti le sinh vign la con em gia dinh ngheo, con e m xual than cdng ndng, nhat la ndng dan d viing sau, viing xa, vimg dan Idc thieu sd giam ddn" Ma ly giai cho tinh trang nay la han che trong kha nang tiep can cac dich vy giao due cd chat luong tai nhimg vimg khd khan va yeu the.
Mat khac, ngudn nhan lue cd chat lucmg cao ve tri tu0 va tay nghe mdi la loi the canh tranh cho mdi qudc gia. N^u ngudn luc chi ham ehua nhiing lao ddng vdi trinh dd ky Ehuat don gian Ehi se la sue e p ddi vdi qua tri^nh tang tmdng va phat Erien. Dieu nay eho thdy rdng, cdn tang cudng eung cap lai chinh cho nen GDDT]
nham nang eao chat lucmg ngudn nhan luc. Kinh phi eho giao due dao tao hien nay mdi dap iing khoang 70% nhu cau ehi thudng xuyfen chu chua ndi den nhu eau ddi mdi, phat trien va nang cao chat iuong dao t^o. Hang nam cd khoang i 5% thi sinh dugc luyen vao cac tnrdng dai hpc cao ddng |4, tr329| Nhu vay kinh phi nha nude mdi dau tu mdt sd il ngudi hoe, mol ty le nhd trong xa hdi rd rang la khdng cdng bang vdi da sd ngudi chua duoe hoc; va giai phap dat ra la tang su ddng gdp ciia ngudi hpc, tuc la tang hoc phi. Tuy nhien, chmh sach tang hoc phi bat hop ly so vdi thu
n h a p da 1dm tang them khoang each bat cdng: 35%
phan tai h-g eua ngan sach nha n u d e chay vao idp eon e m cua 20% dan e u g i a u nhal nhung chi cd 15% ngan sach chay vao 20% dan c u ngheo nhat. Chinh sach mien giam hgc phi cho HSSV ngheo ngay eang giam so vdi trudc. Sd ngudi dugc mign giam tir 44% xudng cdn 25% d mien ntli, i 5% d ndng thdn, 10% d thanh thi f3.tr 282].
Thu tu la, Xual phdt tii tinh uu viet ciia tin dung cho hoc sinh, sinh vien ngheo
Cd hai each de cung cap hd tro tai ehinh- thong qua cac ehucmg trinh hoc bdng cd m u c Eieu va Ehdng qua cae ehucmg Irinh cho sinh vien vay, dieu nay iam cho^cac quy cd the tiep can tdi tat ea cac sinh vien m u d n vay cho hgc tap. Mdt sd lupng ldn cua cac to chue va quoc gia da gidi thieu chuong trinh cho vay ma tien hoan tra trieh tir thu nhap sau khi tdt nghiep, Tiiy theo m u c tieu va quan diem cua mdi qude gia de dua ra nhung c o ehe chinh sach khae nhau.Trong hdu hel cac nude, khdng thanh lap ngan hdng chuyen trach ma eac to chiic cho vay sinh vien do nhieu td chue thue hien d u a c dieu hanh bdi cac e a quan nha nude. Chuong trinh eho vay HSSV cua cac qude gia deu hudng den m u e lieu m d rdng giao due sau phd Ihdng, phat trien ngudn nhan luc qudc gia.
Ndm bat d u a c nhung kinh nghiem eua nhieu nude tren the gidi va nghien cuu vao tinh hinh thue le tai Viet Nam. ehinh phu da cd nhieu quyft sach ddu tu cho giao due. Mdt trong nhimg chinh sach cdt Idi trong dau tu cho giao due !a tin dung eho HSSV co hoan eanh khd khan. Tin dung cho HSSV cd hoan canh khd khan dugc thuc hien Ihdng qua ngan hang chuyen trach la NHCSXH. Hoat ddng ciia ngan hang duoe xac dinh nhu mdt dinh che tai ehinh dac Ihii cua Nha Nude de Ihuc hien chinh sach lin dung uu dai ddi vdi ngudi ngheo va cac ddi tucmg chinh sach khac trong dd cd chinh sach tin dung cho HSSV thudc gia dinh khd khan.
2. Tinh [TU Viet cua chinh sach tin dung clio HSSV - Gdp phan dat m u c lieu giao due dao lao ngudn nhan iuc trong thdi ky day manh CNH-HDH va hdi nhap kinh te qudc le. Dao tao nguon nhan lue dap ung yeu cau hdi nhap kinh te qudc le trd thanh qudc sach hang dau ddi vdi nude la Dieu nay d u a c the hien rd Irong chien luge phdl trien kinh te-xa hdi 2011-2020
"phat trien nhanh ngudn nhan luc, nhat la nguon nhan lue chat lupng cao, tap trung vao viec doi mdi can ban nen^gtao due qudc dan, gdn kel chat che phat Irien nguon nhan luc vdi phat tnen va iing dung khoa hoc cdng nghe". |6,tr 7)
J i n dung dao lao eho HSSV gdp phan giam ty le that hgc, phuc vu cho su phai Inen nen kinh te Iri thue, dao Iao nhiing tai nang cho dal nude, tao dieu wen phat Irien giao due dap iing yeu cau su nghiep cong nghiep hda, hien dai hda ddt nude. Viee hd trg
NGHIEN CUU
HSSV CO hoan canh kho khan vay von da gop phan Chinh sach ha tra tin diing cho HSSV ngh&o la c6nB nang cao chat luong nguon nhan luc cho nen kinh te. cu hiru higu giup cho HSSV ngheo tiep can duoc dich Thong qua viec nhieu HSSV duoc hpc len bac cao vu dao tao, phat huy nang li^rc npi sinh d^ co th^ tham hon, nen kinh te CO tiiem diroc nguOn niian luc chat gia vao nen san xuat xa hoi va tao ra tiiu nhap dam lucmg cao, tir dd se nang cao hieu qua hoat dong kinh bao cupc song cua chinh ijan titan va gia dinh, d6nB doanh cho cac doanh nghiep va gop phan vao su phat thoi gdp phiin can doi dao tao cho cac vitng mi^n vf Irien chung cua dat nuoc. Nho tiep can nguOn vdn uu cac doi tirong ia nguoi co hoan canh khd khan vuon
" ' " ' ^ .._,...,_... ^ . . . . , Ien; giam t)dt dan su thie'u hut can bg, tilu hep dan khoang each chenh lech v4 dan tri, v4 Idnh le giua cac I vung mien tao nen su on djnh trong cau mjc kinh ii xa hot d mdi qudc gia.
3. Ket luan
- k - f - n . - . u . u . . J , - - Thuc hien chinh sach tin dung cho HSSV nghto la va an smh xa hoi. Boi yi chinh giao due la con dudng mot tat yeu trong tidn Mnh phat trien kinh t/xa hdi CO ban de giup con ngudi linh hdi, hinh thanh va phai cua nuoc la, th6 hien linh uu viet ciia chd dd xa hffl tnen ky nang, chuyen mdn, nghe nghiep.. de cd dugc chu nghia trong giao due dd la bag dam si, cdng bins viec lam va Ihu nhap bao dam cugc song. Theo ve co hdi Irong tidp can dich vu giao due cho moi nghien cuu cua WB ly le ddi ngheo giam di ciing vdi ngudi; lao dieu kien thuan loi, hd to ngudi n g h t o l su tang len ve nnh dg hoc van cao nhat ciia ngudi lag tuong chinh sach; thuc hien nhung ph£i cdng viSc' Z r H«v H- W T'^ "'*".""* * " * ' """' * '"• ' ^ " S khdng dam nhan, hayljidng I h d d f m Z nhieu HSSV pha, nghi hgc giua chirng va khdng eg du Cd nghia la, chinh sach tin dung ehg HSSV ph^iqu™
^?u- vv T Ji'". ' \ ° " " ' ' ' ' " ' ' "'"' "=" ''''' '^™ <1°' ^^ "hung ddi tuong yeu the' ttong xa hd glu^
ket thuc khoa hgc nhat la nhung HSSV d linh le, vung cho nhung ddi tong nay co L vusn qua d i e n h Z sau vung xa len Ihanh phd hoc Lam cho cugc sdng khd khan v4 lai chinh ' r.^'"«'^"''ung
dai nay, da cd nhieu Hoc sinh sinh vien ed hoan eanh kinh le khd khan ed nguy eo bd hge duoc tiep luc hoc nghe. nang t>' le ngudn nhan luc qua dao Iao cho nen kinh le.
- Gdp phdn ddy manh viee dao Iao gdn li^n vdi xda ddi giam ngheo, dam bao an sinh xa hdi. Phat trien giao due cd lae ddng lich cue de'n xda ddi gidm ngheo
g9p phai nhirng khd khan tri^n mien tii the he nay sang Ihe he khac
nang cao tri Ihiic, eo nghl nghiep va dn dinh cude sdng./.
TLT khi tin dyng sinh vien, hoe sinh di vao thue le nhu mdl nguon ddng luc vd ciing Idn lao tao ca hdi cho nhimg sinh vien dang theo hoc ed di^u kien hpe lap Idl han va hoan thanh dugc khda hoc, thuc hien dupe udc mo vugt ngheo cua hp, Va nhung hoe sinh sinh vien ngh^o ed niem lin hon vao canh cua dai hoc rdng md chao ddn ho. Ho se cd eo hdi duoc dem lai
nang va tri tue cua minh de gdp phdn xay dung dat chi phi hoc tip va" co ch6 nuac la ngay cang pha! tri^n hon. Nhung gia dinh
ngheo cd con ham hpe, ho se yen tam hon khi ed quy tin dung HSSV de lo trang trai mdt phdn chi phi hoc hanh cua con minh. Vi vay cd the khdng dmh tin dung cho HSSV ngheo la bien phap tieh cue nhal Ihuc day hoal dong giao due dao lao, yeu to xda ddi giam ngheo ben vimg lir dd an sinh xa hdi duac dam bdo
- Gdp phdn dai duoc muc lieu cita he Ihd'ng chinh sach xa hoi trong qua Irinh phat trien qudc gia Mue tieu 101 cao cua he thdng ehinh sach xa hdi Irons n^n kinh te la xda bo khoang each giua nhirng ngudi giau va ngheo hudng tdi xa hdi cdng bdng di^u kien de
?huaerchinh s ^ " ^ "^ "^"^^ trien kinh le Truoc khi
kha Eia mn ^^h ? ° "^^^ ^^^^ ^^' ^^^ §'^ *^'"^ ""^" ^""^ ™" °^ ^^ nnung Dai hoc tu kinh ngni?m minh v>^ khn. h "^'^ ^^" ™ " ^ ^ § ™" "l^^*^ ^^"- "<•' 'l^ns phat triin nghien ciiu khoa hpc xa S , d l < n t h """"' " ^ ^ ^ S'^ '^'"h l^hd khan hold ehau Phi
t n Z H ^ "'"^ ''^° " ° " ""' ™"h dl hoe vao eac jmong da. hoe. cao dang, hoc nghe, ddn
Tai lieu tham khao
1. Thu tudng Chinh phii (2010), Nghi dinh s6 49/2010/ND-CP quy dinh ve mi6n, gidm hgc phi, h6 trp tap va CO ch6 thu, su dung hoc phi dCii vdi C0 sd giao due thude he thdng giao due qudc dan tii nam hge 2010 — 2011 den nam hgc 2014 — 2015.
2 Thii tudng Chinh phii (2011), Quy€l djnh s6 09/2011/QD-TTg ve viee ban hanh chudn hd nghfeo, hO can ngheo ap dung cho giai doan 2011-2015.
3. Lien hiep eac hdi Khoa hpc va Ky thuat Vi^t Nam (2007) "Nhimg vdn d^ giao due hi^n nay. Quan di^m va giai phap", Nxb Tri thuc
4 Chu Van Thanh (2007), Dich vu cdng dfii mtii quan ly va td chue eung iing d Viet Nam hi^n nay, Nxb Chinh tri Qudc gia. Ha Ndi.
5. Maureen Woodhall (2004), "Vay np sinh vifin:
trien vpng van de va nhimg bai hpe tir kinh nghiem
binh ddng ve thu nhap vale ddn
L'O "
khdng viec lam - ngheo doi
6. Dang cdng sSn Vi&t Nam (2011), Van ki6n D^i h^i
td^^t7*:°£--'*:^«n^Jp ^*'
loi su bai Dang loan qugc lan thii XI, Nxb Chinh tr) qudc g
34
