Nghien ctfu 6c

(1)

N g h i e n c t f u 6c

N g h i e n c t f u k h t f m u i n t f d c t h a i

c u a n h a m a y c h e b i e n b p t s a n

THS. LUU THI LE THUY'¹', PGS. TS. LE OUt MANH'²', DANG THI VAN QUY'³' MO? DAU

Ntidc thai cua nha may che bien bpt san sau qua trinh xti ly ki khi thtidng co mau xanh den, co mui hoi thdi va co cac dang ket tua 10 Iting. Mui hoi cua ntidc thai chu yeu la do H2S, cac hpp chat mecaptan, NH3 va cac axit htiu cO phan td ItiOng thap, de bay hdi dtidc tao thanh trong qua trinh len men ki khi. Viec nghien ctiu sti dung cac chat hoa hpc de khti mui hdi va loai bo cac thanh phan can la btidc cudi cung trong toan bp qua trinh xti ly trtidc khi thai ra moi trtidng, nham dam bao cac qui dinh ve tieu chuan xa thai.

Viec sd dung cac chat tay rtia co kha nang oxi hoa nhti hypoclorite nham loai trti cac chat khi tao mui de bi oxi hoa la mpt trong nhdng phtidng phap phd bien nhat de kiem soat mui cua ntidc thai. [5]

NGUYEN LIEU VA PHUtTNG PHAP

1. Nguyen lieu: Ntidc thai cua nha may che bien bdt san, Cong ty TNHH Qudc Dung - Tinh Tay Ninh.

2. Phtidng phap

- Xac dinh nhu cau oxi hoa hpc (COD) bang phtidng phap Kalibicromat theo TCVN 6491:1999

- Xac dinh ham Itidng S²- bang phtidng phap chuan dp vdi iod

- pH do tren may METTER MP 220 cua Otic KET QUA VA BAN LUAN

1. Nghien ctiu cac dieu kien khti mui S²"

Ntidc thai sau xti ly ki khi co mui thdi, mau xanh - den, co cac dang ket tua Id Idng, co pH trong khoang 7-8 va chi so COD giao dpng trong khoang 130-140 mg/l, ham Itidng S²-: tti 6 -12 mg/l.

Trtidc khi xti ly, chung toi khao sat anh htidng cua mdt so yeu to (pH, thdi gian va ham Itidng cua cac chat) den qua trinh xti ly.

1.1. Khao sat anh hifdng cda pH den qua trinh xtily Tuy thupc vao pH cua moi trtidng ma dang ton tai cua cac hdp chat htiu cd cung nhti cua sunfua trong dung dich co the khac nhau. Do vay, pH co anh htidng tdi kha nang oxy hoa cac hdp chat htiu cd va sunfua trong qua trinh xti ly.

Lay 5 binh non dung tich 250ml, cho vao moi binh 100ml ntidc thai. pH cua dung dich dtidc dieu chinh bang dung dich H2S04 hoac NaOH bang. Trong thi nghiem nay, chung toi chi nghien cdu pH ban dau td 6,5-8,5 la khoang pH cho phep cua ntidc thai theo QCVN 24:2009/BTNMT- Loai B. Sau do, cho vao moi binh 0,04g CaO va l,5mg CaOCI2, lac deu cho tan het CaO va CaOCI2. Lpc loai bo phan ket tua. Lay dich lpc dem xac dinh COD ItiOng S²' con lai va quan sat mau, mui cua ntidc thai sau xd ly. Ket qua dtidc trinh bay d Bang 1.

Bang 1: Anh htidng cua pH den qua trinh xti ly mui

Cac chi tieu pHd

Cac chi tieu

6,5 H I 7,5 8,0 8,5 CODd (mg/l) 140 140 140 140 140 CODs (mg/l) 120 100 95 89 102

S^mg/I) 12 12 12 12 12

S('(mg/l) 0,8 0,5 0,7 1,0 1,3

pHs 6,2 7,2 7,7 8,1 8,6

Mau (++) (+) (-) (-) (-)

Mui + - - + +

Ghi chu: (d: cac chi tieu cua ntidc thai khi chtia xti ly mui s: cac chi tieu cua ntidc thai sau xti ly mui)

++: mui thdi (++): mau xanh den (-): khong mau

+ : mui hdi thdi (+): mau hdi xanh (-): khong mui

Tti ket qua Bang 1, chung tdi thay pH cua ntidc thai co anh htidng den qua trinh xti ly cac hdp chat htiu cd, mau va mui.

Khi pH trong khoang 7,0-8,0; qua trinh xti ly hdp chat htiu cd dat ket qua cao nhat va dat QCVN24:2009/BTNMT- Loai B ve COD cua ntidc thai. Con pH < 7, pH >8 hieu qua xti ly kem hdn, COD co giam nhting khong nhieu, chtia dat yeu cau thai, mui thdi cua ntidc thai van con, mau hdi xanh.

Hdn nda, d pH > 7, cac axit hdu cd tao ket tua vdi Ca²⁺ va de dang bi loai trti khi qua lpc, do do COD cd trong dich lpc sau xti ly giam. Khoang pH tdi tiu nay cung chinh la khoang

1. Phan Vien Cong nghiep thi/c pham tai Tp. Ho Chi Minh; 2. Vien Cong nghiep thdc pham; 3. Khoa Y te Cong dong, Trddng Dai hoc Y Thai Binh 38 KHOA HOC & CONG NGHE (S4 4 - 12 2010)

(2)

G i d i t h i e u

P^h dau ciia ntidc thai. Nhti vay, pH cua ntidc thai rat thuan ldi chd qua trinh xti ly cac hdp chat htiu cd co trong ntidc thai.

pH cua ntidc thai sau khi xti ly thay ddi khong dang ke so vdi pH ban dau va van nam trong gidi han cho phep ve pH cua ntidc thai theo tieu chuan B (pH: 5-9).

1.2. Khao sat anh htfdng cda thdi gian den qua trinh xtfly

Lay 4 binh non dung tich 250ml, cho vao moi binh 100ml ntidc thai da qua xd ly ki khi, dieu chinh pH7, bd sung 0,04g CaO va l,5mg CaOCI2, de phan dng xay ra theo cac khoang thdi gian khac nhau. Sau do dem Iqc, loai bo phan ket tua, lay dich lpc dem xac dinh COD, S²", mui va mau. Cac ket qua the hien d Bang 2.

Tti ket qua nghien ctiu d Bang 2 thay rang, thdi gian gan nhti khong anh htidng den qua trinh xti ly S²', cac hdp chat htiu cd va mau, nhti vay phan ting oxy hoa khti gitia CaOCI2

Bang 2: Anh htidng ciia thdi gian den qua trinh xti ly mui

Bang 3: Anh htidng cua Itidng CaO den qua trinh xti ly mui

Cac chi tieu Thdi gian (phut)

Cac chi tieu 10 15 20

CODd (mg/l) 130 130 130 130

CODs (mg/l) 96 88 88 80

S<'(mg/I) 11 11 11 11

Sftmg/I) 0,5 0,5 0,6 0,5

Mau (-) (-) (-) (-)

Mui + - - -

vdi S²" va hdp chat htiu cd xay ra gan nhti tdi tdc thdi.

Nhting mui cua ntidc thai co thay ddi theo thdi gian, cang de lau mui ntidc thai cang giam. Tuy nhien, sti thay doi nay khong Idn. Vi vay, de chpn dieu kien xti ly trong thtic te, can phai tinh toan gitia viec tang thdi gian xd ly vdi viec tang ham Itidng cac chat de qua trinh xti ly dat hieu qua kinh te tot nhat.

2. Nghien ctiu cac tac nhan khti mui S²

2.1. Khao sat anh htfdng cda ltfdng CaO den qua trinh xtf ly

Lay 5 binh non dung tich 250 ml, cho vao do 100 ml ntidc thai da qua xti ly ki khi, dieu chinh pH7 va l,5mg CaOCI²-. Luting CaO bd sung thay dd'i 0,01; 0,02; 0,03; 0,04;

0,05. Lac deu de cac hoa chat tan het. Lpc, loai bd phan ket tua, lay dich lpc dem xac dinh S²", COD, mau va mui. Cac ket qua dtidc trinh bay d Bang 3.

Qua ket qua Bang 3, chung toi thay Itidng CaO cang cao thi gia tri COD sau xd ly cang giam. Khi Itidng CaO bang 0,04g; gia tri COD cua ntidc thai dat QCVN24:2009/BTNMT- Loai B (<100mg/l). Vdi Itidng CaO nhti tren, mau cua ntidc thai cung mat, S^2_ bi loai hoan toan va khong con mui. Cung vdi viec tang ham Itidng CaO thi Itidng ket tua nhieu hdn, nhti vay co the vai tro cua CaO la cung cap Ca^:" de chuyen cac chat tan gay 6 nhiem ve dang ket tua.

2.2. Khao sat anh htfdng cda Itfting CaOCI, den qua trinh xtf ly

CaOCI2 la chat oxy hoa manh, no co the oxy hoa cac hdp chat htiu cd, xyanua, S² thanh cac chat ket tua (vi du S)

Cac chi tieu Ham Itidng CaO (g/l) Cac chi tieu 0,01 0,02 0,03 0,04 0,05 CODd (mg/l) 130 130 130 130 130 CODs (mg/l) 120 110 90 84 80

Sfcmg/I) 10 10 10 10 10

sftmg/l) 1,6 1,4 1,1 0,5 0,4

Mau (-) (-) (-) (-) (-)

Mui + + - - -

hoac chat de bay hdi (vi du C02). Luting CaOCI2 thay doi co anh htidng den hieu qua xti ly sunfua, cac hdp chat htiu cd trong ntidc thai.

Lay 4 binh non dung tich 250ml, cho vao dd 100ml ntidc thai da qua xd ly ki khi, dieu chinh pH7; 0,04g CaO va cho vao moi binh ttidng dng 0,005; 0,01; 0,015; 0,02g CaOCI2. Lac deu cho tan het hoa chat. Lpc, loai bo phan ket tua, lay dich lpc dem xac dinh S²", COD va quan sat mau, mui cua ntidc thai sau xti ly. Ket qua dtidc chi ra d Bang 4.

Tti ket qua tren chung toi thay, Itidng CaOCI2 thay ddi cd anh htidng den ca COD, S^2_, mau va mui cua ntidc thai sau xti ly. Luting CaOCI2 tang, hieu qua xd ly tot hdn. Khi Itidng CaOCI2 thap, mau cua ntidc thai sau xti ly con, mui ntidc thai thdi. Ham ItiOng S²" cho phep trong ntidc thai theo tieu chuan B (<lmg/l), khi Itidng CaOCI2 tang den 0,02g; ket qua xd ly ttidng ddi tot, ntidc thai sau xti ly khdng cdn S²", khong mau, mui con rat it va COD (<100mg/l) dat chi tieu ntidc thai loai B.

Bang 4: Anh htidng cua Itidng CaOCI2 den qua trinh xti ly mui

Cac chi tieu 0,5 1,0 1,5 2,0

CODd (mg/l) 140 140 140 140

CODs (mg/l) 125 116 108 72

S²" (mg/l) 20 20 20 20 S²" (mg/l) 1,5 0,5 0,5 0

Mau (+) (+) (+) (-)

Mui ++ ++ - -

Ket hpp ket qua d cac bang 2, 3, 4 chung toi thay rang, de xd ly mui thdi cua 100ml ntidc thai nha may che bien bpt san, can l,5mg CaOCI2 va 0,04g CaO.

Sau khi them CaO va CaOCI2, khuay deu va loai bo can rdi thai vao hd on dinh hoac ra kenh rach. Nhti vay, de xti ly mui thdi ciia ntidc thai sau xd ly ki khi, can dung 15mg CaOCI2 va 0.4g CaO cho lm³ ntidc thai.

TAI LIEU THAM KHAO

1. Luting Out Pham (2002). Cong nghe xir ly nude thai bang bien phap sinh hpc. NXB Giao due.

2. Quy chuan Viet Nam 24:2009/BTNMT.

3. American Public Health Association (1998). Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. Washington, D.C.

4, Makiney K, H, Weber W.J., 1972, Analysis of Industrial Wastewater.

Wiley New York.

5. Metcaff & Eddy, 1991, Wastewater Engineering, Treatment, Disposal, Reuse Inc- Mc Graw-Hill International Editions, pp. 359 - 434.

6. Schroeder E.D, 1977, Water and Wastewater Engineering Treatment.

Mc Graw-Hill, New York .

(S6 4-12/2010) - KHOA HOC & CONG NGHE 39