TAP CHi SINH HQC. 2012, 34(1): 88-93 DA DANG N G U 6 N TAI NGUYEN T H I / C V ^ T
TAI KIIU BAO T 6 N T H I E N NHIEN XUAN N H A , T I N H S O N LA Trim Huy Thai
Vign Sinh thai va lai nguyen sinh v^t, thaiiebr(§yahoo.com.vn
TOM TAT: Buoc d.iii chung loi da xSc djnh dugc h§ thirc v§l ciia Khu bao ion thien nhien XuSn Nha g6m 1.131 loii ihuc v(it thugc 650 chi vA 189 hg ciia 6 nginh thuc v^t bgc cao c6 mgch, trong so do c6 33 loili ihyc v^it quy hiem trong S^ch Do Vi^t Nam vdi cic miic dO nguy cap (EN): 11 lodi; sS nguy cap (VU). 19 lo^i vA r^t nguy cap (CR): 3 \o&\. Nguon tii nguyen Ihuc vgl tgi Khu Bao ton thien nhi^n Xuan Nha khi phong phii vd da d^ing CSn cii vdo gid trj sir dyng. chiing toi tgm xep chiing thdnh 8 nh6m cay tdi nguyfin nhu nhom cay cho go' 356 loai, nh6m cdy Idm thuoc: 400 lodi; nhdm cSy cd tinh dau: 90 lodi;
nh6m cay c6 dau bio- 21) loni. nh6m cay cho tanin vd lhu6c nhugm: 30 lodi, nh6m cay cho sgi vd do thu Loni; my nghe, 30 lodi. nh6m cay Sn dugc. 100 lodi vd nh6m cdy cdnh; 45 lodi.
Tir kh6a- Cay cho tinh dau, cay thuoc, Idi nguyen th^rc val, KBTTN Xuan Nha.
Khu bao ton thien nhien (KBTTN) Xuan Nha, hujcn MQC Chau. tinh Son La, cd dja hinh da dang, gdm nui dat va niii da voi xen ddi dat, tuong doi cao hon a phia Tay Bac va thap dan ve phia Dong Nam, cd dp cao tir 260 m den 1.900 m. trung binh 1.000 m (so vdi m^l bien) Viing dat phia Tay Bac khu bao ton cd dp cao trung binh tren 1.100 m, dinh Pha Luong cao 1.886 m la dinh cao nhat ciia kbu vuc va giap vdi Lao. Vimg giiTa va phia Ddng KBT cd dp cao trung binh khoang 500-600 m. Dia hinh phan nhieu la cac ddng nui ciia 3 he thong nui khai dau ciia day Trucmg Son. He thong niii da vdi chay dpc ranh gidi KBT theo hudng Tay Bac - Ddng Nam; h? thong nui da vdi xen niii dat chay tir Yen Chau ve Hda Binh; h? thdng nui dk cd xen da voi chay tir Yen Chau dpc bien gidi Viet Lao den Quan Hda, Thanh Hda.
Xen ke trong cac ddng niii la cac dai doi dat h?p hay cac dai dat doc tu chan niii; day la phan dat quan trpng, la viing dan cu va dat canh tac cua ddng bao cac dan tpc Muong, Thai va H'Mdng cua 3 xa viing cao nay.
Nhin chung, thyc vat rirng trong khu bao ton (KBT) con giir dugc su phong phu ve loai, nhung ngheo ve so lugng cac ca the trong tirng loai, kich thuac trung binh ca the ciia loai nhd;
nhieu loai cay gd qui nhu lat hoa, du sam, cho chi, dinh thdi, gidi xanh, kim giao, thdng nang, sa mdc dau... va nhieu loai cay thuoc quicd gia trj su dung cao nhu hai gam, hoang dang, thach
hpc, lan mpt la, huyet ddng... da tro nen khan hiem. Thanh phan thg-c vgt d KBTTN Xuan Nha chii yeu la thyc v|t nhi^t ddi; thyc v^t a nhi|t ddi. Da cd mpt so cdng trinh nghien cuu ve khu hg dpng thyc v^t d day, nhung cung mdi chi la nhirng sd li?u so bp ban dau, chua that diy dii [4, 6, 10]. Vi vay, vigc dilu tra, nghien ciru linh
da dang ciia he thyc v^t 6 day nhdm danh gia mpt each day
dit ve hien trang, ve nhirng loai qui hiem bj de dpa va de xuat cac giai phap bao ton chiing la nhirng van de can thiet, cd y nghTa khoa hpc va Ihyc tien.
PHUONG PHAP NGHIEN COU
Tham khao h? thdng cac thong tin da cd d KBT trudc day, tien hanh dieu tra theo tuyen khao sat va xac djnh cac d tieu chuan vdi kich thuoc hgp ly dugc thiet ke qua cac kieu rirng va cac sinh canh khac nhau nham md ta, ghi chep ngoai thyc dja, giam djnh ten khoa hpc va phan tich trong phdng thi nghi?m. Nhirng nghien cihi v6 thyc v^t rieng dugc ap dyng theo cac phuong phap nghien ciru lam sinh hpc thong dyng [9].
Su dyng may do dinh vj (GPS) xac djnh tpa dp va nghien cuu sy phan bd cua nhiTng cay d?c hiru, qui hiem dugc ghi trong Sach Dd Viet Nam (2007) [1].
Dieu tra tri thirc ban dja trong cpng dong cac dan tpc (H'Mong va Thai) vh vi?c su dyn^, suu tdm nhiing loai thyc v$t trong cdc nhdm ddi tugng tren. Chiet xuat va phan tich ho^it tinh
sinh hpc, ham lugng tinh dau cua mdt so loai thuc vat cd y nghTa kinh te va khoa hpc trong khu vuc nghien ciru theo nhiing phuang phap tach chiet va chung cat thong dung trong phong thi nghiem.
KET QUA VA THAO LUAN Cau true ciia he thuc vat
Dac diem dac trung ciia cau true he thyc vat dugc phan tich dya vao danh sach thdng ke ve thanh phan loai cua KBTTN Xuan Nha. He thyc vat ciia KBTTN Xuan Nha da thdng ke dugc
Tran Huy Thai
1.131 loai thuc val thupc 650 chi va 189 hp cua 6 nganh thyc vat bgc cao cd mach, Phan bo Iheo cac taxon dugc chi ra d bang 1.
Ket qua thu dugc trong bang 1 cho thay, h?
thyc vat trong KBTTN Xuan Nha kha da dang, vdi sy cd mat cua 6 Uong 7 nganh thyc vat bac cao CO mach, dac biet la su cd mat cita nganh Khuyet la thdng vdi 1 hp, 1 chi va I loai. Thyc vgl khuyet trong KBT cd 23 hp vdi 40 chi va 76 loai, chii;m 6,71% tong so loai thyc vat 6 day, nganh Hat kin, dac biet la Idp 2 la mam ed 160 hp, 601 chi va 1040 loai chiem uu IhS (92%).
Bdng 1. Sy phan bd sd hp, chi va loai theo cac nganh ciia hg thyc vat KBTTN Xuan Nha Nganh th\rc v^t
1. Thuc vat khuyet Khuyet la thonji (Psilotophyta) Thong dat (Lycopodiophyta) Moc tac (Equisetophyta) Duong xi (Polypodiophyta) 2. Hat tran (Pinophyta) 3 Hat kin (Magnoliophyta) Lop Hai la mam Lop Mot la mam Tong
Sohg 23
1 2 1 19 6 160 139 21 189
Ty lc % 10,1 0,52 1,05 0,52 10,0 3,17 84,6 73,5 11,1 100
Sochi 40
1 3 1 35 9 601 541 60 650
Ty le % 6,15 0,15 0,46 0,15 5,38 1,38 92,4 83,2 9,20 100
S6 loai 76
1 8 2 65 15 1040 945
95 1.131
Ty le % 6,71 0,09 0,70 0,30 5,7 1,32 92,0 83,5 8,39 100 Co 10 hp thuc vat vdi sd loai nhieu nhat
gdm 347 loai, chiem 30,6%i long sd loai thyc vat hien cd d day. Cac hp giau loai lan lugt la hg Dau (Fabaceae): 82 loai; hp Thau ddu (Euphorbiaceae): 60 lodi; hp Dau tam (Moraceae): 38 loai; hp Ciic (Asteraceae): 36 loai; hp Long nao (Lauraceae); 34 loai; hp De (Fagaceae): 25 lodi; hp Co (Poaceae): 21 loai;
hp Triic dao (Apocynaceae): 17 loai; hp Cd phe (Rubiaceae): 17 loai va hp Hoa moi (Lamiaceae): 17 lodi.
Trong 650 chi thyc vat, cd 10 chi cd sd lodi nhieu nhk (84 lodi; chiem 7,4%) Id: Ficus (24 lodi), Castanopsis (10 lodi), Elaeocarpus (10 lodi), Syzygium (10 loai), Lilsea (8 lodi), Diospyros (8 loai), Cinnamomum (8 loai), Lithocarpus (8 loai), Pteris (8 lodi), Dioscorea (7 loai).
Thuc vat quy hiem trong khu bao ton Trong sd 1.131 lodi Ihyc vat cua KBTTN Xuan Nha cd 33 loai thuc vat qui hiem (chiem
2,91%) dugc ghi trong Sach Dd Viet Nam (2007) [1], Irong do, d miic dp nguy cap cd 11 loai, se nguy cap cd 19 lodi va rat nguy cap cd 3 lodi (bang 2).
Cac nhom cay tai nguyen Nhom cay cho go
Nhdm cay cho gd cd khoang 356 loai, chi6m 31,4% so vdi long sd lodi, Cac loai cay gd cd mpt vi tri quan trpng trong vigc tao nen cac tang tan cua rirng, chi phoi cac loai cay khdc. Mpi sd dai dien dien hinh nhu po mu {Fokienia hodginsii), mun {Diospyros mum), lat hoa {Chukrasia labularis), dinh {Markharia spitulala), sen {Madhuca pasquieri), nghien {Excentrodendron tonkmense), tau mat {Vatica odorala), gu huong {Cinnamomum balansae), gpi nep {Aglaia speclabilis), lim xet {Pellophorum plerocarpum), rang rang {Ormosia sp.), de gai {Castanopsis indica), ngai {Gironniera subaequalis), dung giay {Symplocos laurina)....
TAP CHI SINH HOC, 2012,34(1):!
Bang 2. Danh luc cac loai thuc vat qui hiem tai KBTTN Xuan Nha STT
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33
Ten khoa hpc Magnoliophyta
AcanlhopaiuLx Irifulialus (L.) Merr, Actinodaphne cliplibacea Koslerm.
Adinandra megaphvlla Hu Anoectochiliis selaceus Blume .•\qiiihinii crassna P i c n c Ardisia silveslris Pilard A.sarum glabrum Merr.
Calamus plalyacanthus Warb.ex Becc, Chukrasia labularis A. Juss.
Cinnamomum balansae Lee.
Clculiocarpon laurinum Airy-Shaw Cuiminghamia konishii Ilayata Dendrobium wardianum R.Warner Dendrobium nobile Lindl.
Excentrodendron tonkinen.se{Ga%nep.) Chang
& Miau
Fallopia mulliflora (Thunb) Haraldson Madhuca pasquieri H.J. Lam.
Melianiha suavis Pierre Nervilia fordii (Hance.) Sch.
Pap hi oped Hum hirsulissimum (Lindl. Ex Hook.) Stein
Platanus kerrii Gagnep.
Polygonatum longiflora Craib.
Rauvolfia serpentina (L.) Benlh. ex Kurz.
Slephania brachyandra Diels Smilax peleloliJ. Koyama Tsoongiodendron odorum Chun Gymnospermae
Cunninghamia konishii Hayata Cycas balansae Warb Cvcas peclinala Buch-Ham
Fokienia hodginsii (Dunn) A. Hcruy ct Thomas Keteleeria evelyniana Mast.
Pinus kwangtungensis Chun ex Tsiang Polypodiophyta
Drynaria Jorlunei (0. Kuntze ex Mett.) Smith
Ten phd thdng Nganh Mgc lan Ngu gia bi gai BOp qua bau dye Sum la to Kim tuyi3n long Tnim La khdi Hoa tien Song mat Lat hoa Gil huang Den la rgng Sa mpc dau Ngu tinh Thach hpc Nghien Ha thii 6 do Sen mat Rau sdng Lan mpt la Tien hdi Cho nudc Hoang tinh vdng Ba gac hoa dd Binh vdi nhi ngan Cam cang Gidi lya Ngdnh Hal Iran Sa mpc dau Tue balance Tue luge Pa mu Du sam nui dat Thong pa c6 Nganh Duong xi Cot loai bd
Mirc dp de dpa EN Al,a,c,d=2c,d VU Ale VU Alc,d EN Ald,BI+2b,c,e ENAIc,d,Bl VUAIa,c,d+2d VU Alc.d VU Al,c,d+2c,d VU Al,e,d+2d VU Ale VU A1+23 VUAla,d, CI VUBI+2e ENBI+2b,c,e EN Al a„d+2,c,d VU AIa,c,d EN Ala,c,d VUBI+2e EN Ald,+2d CRAla,c,d,Bl VUBI+2e EN Alc,d CR Al,ec, Bl+2b,c ENAId,Bl+2c CR B2b,3d VU Alc,d+2c,d VU Al.a,c VU Al,a,c VUAl,a.L-d.B2b.c ENAla,c.J V U A l a . c d VU Ala,c,d E N A l c d Doi vdi nhung cay gd cd gia tri ve kinh te
vd sii dung, mac dii Ban quan ly KBT da cd nhieu CO gang trong vigc bao v? nhung vi?c khai Ihac trai phep trong rirng vSn xay ra ddi vdi pa mu, du sam, tau, dinh, nghien, sa mu ddu...
Hien nay, chua cd bien phap tot hon de bao ve nhUng loai cay tren ciing nhu nghien ciru kha
nang nhan gidng nham phuc hoi va bao tdn chiing.
Nhdm cdy Idm thuoc
Nhdm cay lam thudc cd tdi tren 400 lodi chiem ty le cao (35,3%) so vdi tdng sd loai trong khu bdo ton. Trong sd dd, cac loai dang
Tran Huy Thai
chii y nhu ba kich {Morinda officinalis), sa nhan {Ainomum sp.), chan chim {Schejflera oclophyla), thach hoc {Dendrobium perulalum), day dau xuong {Tinospora sinensis), budi bung {Acronychia pendunculata), dan budt {Bidens pilosa), ba dau {Croton tiglium), trau khdng {Piper lolol), da cam {Hedyotis capilellala), la khoi {Ardisia silveslris), hoang dang {Fibraurea tincloria), cau lich {CiboHum baromelz), binh voi {Slephania sp.). Id hpi {Aloa vera), mdc cau dang {Uncaria scandens), thien nien kien (Homalomena occulta), bd cdt loai {Drynaria fortunei), rau sang ( Meliatha suavis).... Mdt so loai thudng gap nhu cau tich, thien nien kien, tac ke da, ich mau, mdc cau dang.,, cd the de xuat phucmg ihiic khai thac ben viing. Mpt so lodi cay qui hiem, cd nguy co bi de dpa nhu lan gam, huyet dang, hoang dang, la khdi, hoang linh vong .. can cd bien phap bao ve va nghien ciiu nhan gidng trong KBT.
Nhdm cay co tinh ddu
Nhdm cay cho tinh ddu gdm 90 loai, chiem 7,9% so lodi trong KBTTN Xuan Nha. Cac loai re {Cinnamomum spp.), tram {Canariiim parvum), huong nhu tia {Ocimiim sanctum), mang lang {Lilsea cubeba), sa {Cymbopogon cilratus), hau rirng {Piper spp.), nhan Iran {Adenosma caeruleum), hong bi {Clausena lansium), sen {Zanthoxylum spp.), ich mau {Leonurus japonicus), thuy xuang bo {Acorus gramineus), thien nien kien {Homalomena occulta), pa mu {Fokienia hodginsii), sa mu ddu {Cunninghamia konishii).... Mpi so loai co Irii lugng lu nhien con dang ke nhu sa nhan, ich mau, sen, gidi, thien nien kien, pa mu, thiiy xuang bo... Ket qua nghien ciru ve ham lupng va thanh phan hda hpc tmh dAu d mpt so lodi, cho thay ham lugng tinh ddu tir gd sa mu dau (Cunninghamia konishii) dat 0,48% (theo nguyen Heu kho khong khi). Cd 25 hpp chat trong tinh dau da dugc xac dinh, nhirng hgp chat chinh cua linh ddu la: a-cedrol (36,98%), p-penchyl alcohol (27,54%), borneol L (8,33%), ct-cedren (4,46%).
Ham lugng tinh ddu trong gd pa mu {Forkienia hodginsii) dat 0,37% (theo nguyen lieu kho khdng khi). Co 26 hgp chat trong tinh ddu da dugc xac dinh, nhftng hgp chat chinh cua
tinh dau la: dipsiro [2.1.2.4] undecan, 8- mcthylen (19,75%), p-cudesmol (18,46%), ncrolidol (13,85%), l,4-hcxandicn,3-ethyl-4,- dimethyl (13,40%), elemol (5,09%), y-eudesmol (4,72%), 5-3-caren (3,04%),
Thanh phdn hda hpc chinh cua linh dau thong pa ed {Pinus kwangtungensis) dat 0,05%
(theo nguyen ligu khd khdng khi). Co 34 hgp chat trong tinh ddu da dugc xac dinh, nhirng hgp chat chinh cua linh dau la: pinen a- (16,4%), f3-caryophyllen (14,5%), 5-cadinen (8,09%), a-cadinol (7,59%), L-limonen (6.65%), bicyclo (4.4.0) dec-1-en, 2-isopropyl- 5methyl-methylen (6,7%), gcrmacren-D (4,95%). Day la nhifng dan lieu khoa hpc mdi ve thdnh phan hda hpc cua loai cay nay a Viet Nam.
Nhdm cdy cho ddu beo
Cd 20 lodi, chiem khoang 1,76% so loai thyc vat trong KBT. Mpt so lodi cho dau beo dai dien nhu trau {Vernicia fordii), mac nieng {Eberhardlia sp.), dai hai {Hodgsonia macrocarpa), dpc (Garcinia sp.), sen (Madhuca pasquieri), gdc {Mormodica cochinchinensis) va den (Cleidiocarpon laurimun).
Nhdm cay cho tanin vd lam thuoc nhugm Nhom cay cho tanin va thuoc nhupm gom 30 loai, chiem 2,65% sd loai thuc val trong KBT. Mot sd dai dien chinh nhu cay vang {Caesalpinia sappan), nghe {Curcuma longa), danh ddnh {Gardenia augusid), sau sau {Liquidamba fonnosna), gac (Momordica cochinchinensis), cam {Peristrophe roxburghiana), hoang dang {Fibraurea tinctorea), cham meo {Slrobilanthes cusia), cu nau (Diospyros cirrosa), tram {Syzyziiim sp.), sim {Rhodomyrtus tomentosa), v6i thudc (Schima argentea), so nui {Dillenia scabrena) va che {Camellia sp.).
Nhdm cdy cho spi vd lam do thd cong my nghe Co 30 lodi, chiem 2,6% trong tong sd loai Ihuc vat d day. Cay cho sgi nhu hu day {Trema orienlalis), gai meo (Cannabis saliva), co ke {Grewia hirsura), gai rung {Boehmeria nived) va tram {Aquilaria crassna). Cay cho vat lieu dan lat nhu song {Calamus rudentum), may (Calamus sp.), tre {Bambusa spinosa), niia
91
TAP CHI SINH HQC, 2012, 34(1): 88-93 {Neohouzenana dulloa), sal {Sinobambu.sa sat),
diing dinh (Carvoia mili.i), la non (Livislona bracleala), day gam (Gnetum monlanum) va gupt {Dicranoplcris lineari.s).
Nhdm cdy dn dir^c
Nhdm cdy lam rau an vd cu qua an dugc khd phong phu, gom 100 loai, chiem ty Ig khoang 8,83% trong tong sd loai trong KBT. Mpt so dgi dign chinh nhu cii cai {Dioscorea alala), cix mdi {Dioscorea persinulis), nua {Amorphophallus rhiromatosm), dong rieng {Canna cdults), rau ddn (Callipteris csculcnta), thu hai dudng (Begonia tonkinensis), chan chim {Schefjlcra tonkinensis), chuoi rung {Mu.\a acuminata), tre (Bambusa .spinosa), nua (Neohouzenana dulloa), rau bo khai {Erylhropalum scaiiden.s), sau {Dracuntomelon duperreanuin), dpc (Garcinia mulliJJora), tai chua {Garcinia cowa), bd cdng anh {Taraxacum ojftcinale), non dimg dinh (Caryola mills), tram trang {Canarium album), hdng bi {Clausena lansium), dau da dat {Baccaurea ramiflora)....
Nhdm cdy canh
Cay cho bdng mat, cay canh gdm 45 lodi, chiem 3,47% tdng sd lodi thyc vdt ciia KBT.
Mpt sd dai dien chinh nhu dd quyen {Rhododendron sp.), thong tre {Podocarpus nerifolius), dan (Ixora sp.), si {Ficus striata), sanh (Ficus benjamina), ray leo (Polhos chinensis), thu hai dudng {Begonia spp.), diing dinh {Caryola mills), cac loai phong lan {Dedrobium spp.), thien tue (Cycas sp.), bdng bdng (Dracaena anguslifolia), huyet dy (Cordyline fruclicosa), huyet gidc (Dracaena cambodiana)....
Hien tai ddng bdo H'Mong song tgi viing d?m ciia KBT thuang vao rirng thu lugm dc ban mpt sd loai phong lan nhu lan ki6m (Cymbodium sp.), hodng thao (Dendrobium spp.), lan Ipng (Bullbophyllum sp.) va lan hai nhu hai Idng {Paphiopedilum hirsulissimum), v?
hdi cdnh vang (P. gralrixianum). Cdn co bipn phap quan ly, bdo tdn, cam khai thac cac loai lan ndi tren vd nghien ciru nhan giong, gay trong chiing trong KBT.
KET LUAN
Budc ddu chiing toi da xac djnh dugc hg
thyc vat cua KBTTN Xuan Nha gom 1.131 loai thyc vat thupc 650 chi va 189 hg ciia 6 nganh thyc vat bac cao cd mach, trong dd cd 33 loai thyc vat quy hiem trong Sach Dd Vi?t Nam 2007 vdi cdc mirc dp nguy cap (EN) cd 11 loai, se nguy cap (VU) cd 19 lodi vd rat nguy cdp (CR) cd 3 lodi.
Nguon tdi nguyen thyc vat tat KBTTN Xuan Nha kha phong phii va da dang. Can cir vao gia trj sir dyng, chung toi tam xep chiing thdnh 8 nhdm cay tai nguyen nhu nhdm cay eho go (356 loai), nhdm cay 1dm thudc (400 loai), nhdm cay cd tinh ddu (90 lodi), nhdm cay cd dau beo (20 loai), nhdm cay cho tanin vd thuoc nhupm (30 lodi), nhdm cay cho sgi vd dd thii cdng my nghg (30 lodi), nhdm cay an dugc (100 loai) vd nhdm cay cdnh (45 lodi).
T/il LIEU THAM KHAO
1 Bg Khoa hgc va Cong nghe, Vien Khoa hpc va Cdng nghg Viet Nam, 2007. Sach Dd Vipt Nam. Phan I: Thyc vat. Nxb. Khoa hgc ty nhien va Cdng nghg, Hd Npi.
2. Bp Ndng nghiep vd Phat trien ndng thon, 2000. Ten cay rirng Viet Nam. Nxb. Nong nghiep. Ha Npi.
3. Le Tran Chan, Nguyen Hiru Hien, Nguyin Kim Ddo, 1999. Gdp phan nghien cuu da dang sinh hpc khu he thuc vat luu vuc ho thiiy dign Son La. Tuyen tap bao cao khoa hpc tgi Hpi nghj mdi trudng todn qudc 1998.
Tr 1002-1006.
4. Vd Van Chi, 1996. Tir didn cay thudc Vi?t Nam. Nxb. Y hgc.
5. Chuong trinh Birdlife, 2003. Vien DiSu tra qui hoach rimg. Thdng tin cac khu bao v?
hi?n cd va de xudt d Viet Nam, Hd Npi.
6. Trdn Dinh Dai, Nguyen Trung V?, 1990.
Mpt sd dan lipu budc dau ve tdi nguyen thuc vat Son La. Tuyen tap cdng trinh nghien ciiu sinh thai va tdi nguyen sinh vat.
7. Pham Hoang Hp, 1993. Cay co Viet Nam.
Nxb. Montreal.
8. La Dinh Mdi (chu bien), 2001. Tai nguyen thyc vat cd tinh ddu d Viet Nam, tap I. Nxb.
Ndng nghigp, Ha Ngi.
92
Tran Huy Thai 9. La Dinh Mdi (chu bien), 2002. Tdi nguyen 11. Trdn Huy Thai vd nnk. 2006. Da dang sinh
thyc v|it cd tinh ddu d Vigt Nam, t|ip 2. Nxb. vdt khu bdo tdn thien nhien Xuan Nha vd Ndng nghigp, Hd Npi. cdc giai phap bdo tdn. Bdo cao dd tdi cua 10. Phgm Nhdt, Nguyen Cu, Vii Si Tuan va nnk, *'"^ ^on La.
2003. So tay hudng din diSu tra va giam sdt 12, Uy Ban Nhdn dan tinh San La, Chi cue da dang sinh hpc. Nxb. Giao thong vgn tdi, Kilm lam, 2003. Khu Bdo tdn thien nhien HaNpi. Xuan Nha.
DIVERSITY OF PLANT RESOURCES
IN THE XUAN NHA NATURE RESERVE, SON LA PROVINCE Tran Huy Thai
Institute of Ecology and Biological Resources, VAST SUMMARY
The paper reported 1,131 plant species belonging to 650 genera and 189 families in six divisions of higher vascular plants in Xuan Nha Nature Reserve. Of the total, 33 rare and precious species are observed in the Red Data Book of Vietnam, and of those species 11 species are as endangered (EN), 19 species as vulnerable (VU) and 3 species as critical (CR).
Based on the use value, these plant resources are diveded into 8 following commodity groups- woody plants (356 species), medicinal plants (400 species), essential oil plants (90 species), oleiferous plants (20 species), tannin and dye producing plants (30 species), fibre plants and rattans (30 species), edible plants (100 species), ornamental plants (45 species).
The yield and chemical compositions of there essential oil plants were identified, such as, Cunninghamia konishii, Forkienia hodghisii, Pinus kwangtungensis. Some suitable solutions for conservation of this plant reosources have been recommended, especially for rare and precious plants.
Keyword. Essential oil plant, medicinal plant, plant resource, Xuan Nha nature reserve,
Ngdy nhdn bai: 2-1-2011