BANTJEUJ 34-36
Dikaloearkeun 2 lambar
Nederland djeung Ethiopie.
Saroea djeung dihoedangkeun ti- na kotak, Ethicpie anoe geus lawas aja dina tjangkereman Italie teh ajeuna ngalalakon atawa dilala- konkeun deui, kos Europa oemoem- va, koe nagara Walanda hoexoesua, L zsrs aremoet keneb, dina keur raramena perang di Afrika-wetan teh sebagi elid anos disciplinair, Nederland noe toean Da Grasif minister Buitenlandeche Zaken-na,
harits amoem ka Volksnbond noe nangtoeng njanghareupan Italie, malah nepi ka nibankeunana sancties tea,
'Tembong mechteloos-na Volken-
bond anoe diloeloegoean koe Inggr's enggoning ngajonan taladjak Italia di Afrika- Wetan, nja nepi ku lastarina pisan Ethiopie teb, aja dina genggeman Italie, pakarang Volkenbond fsancties) nos teu men- tal tem diampihkeun, saheulaanan lalakon Habsi bisa diseboet taru
Osrang Rome tingtjorcwok menta
idisahkeun beunang ngadjabelna, menta di-erkand Ethiopie-nn, koe doenja oemoemna, kos Inggris hoesoesna, sigana soepaja dimanu Reus erkerd tea Mussolini gantjang bisa njeboet ,,tjak" !
Ieu penting keur ngendemkeun positie-na di Laoetan-tengah djeung lebah Sucz-kanaal, tapi iwal ti Duitechland noe mangsa harita loma ka Italia, noesedjen taju noe daek ngadeukeuten, Iaai
ngesahkeun beubeunangan ng:
djahus.
Kadjadian doenja robah2 j Italie norek, teroes moeroegoel djongdjon njantosaan kaajaanana di djero djeung sakoerilingeun Lsoetan - tengah, bari sara sakali teu malire ka noe sedjen, sababaraha kali ugantjam rek kaloear ti Volken- bend, nepi ka gedjligoa pisan
@anjar-anjar ieu mah.
'Tjotjorowokanana ka pihak Esgeland, koe oerang Londen poera-poera teu kadenge, henteu didenge.
Der perang sadoeloer di Spanje, der peraog Tiongkok — Japan . . . Tanggelan Europa, luggris ba- bakoena, beuki riweuh, di Koslon
njarghureupan Italie djeung Djer-
man, di Wetan Japan tapi Italie just miloe ka noa ngariweuhkeu- nana, kawas Duitschland, ngahidji djeung Djepang dina beungkeutan verdrag anti-Komintera !
Engeland tiboeboerandjat njau- tosaan positie-na di Europa, tapi keukeuh kawalahaa ari koedop an Djepang nos sakitos
ana kapantingai di beulah Wetan mab. Diplomatiek- ng, pakarangna, tatela teustjoekoep koedos dipake ngajonan noe sukitos paboerantakna mab.
Sanadjan kitoe, henteu toaloej nangkeup toeoer ngahoeroen ba- loeng kce toelang oerang Inggris teb, lantaran jakin kana antjama- nana: disanghareupan doeanan Italie—Djerman di Europa dj
Djepang (noe tjeuk Kominter:
$ Djerman djeung
Italie) tetela moal k: anana, sedeng moentang ka Amerika—Sa- rikat keukeuh gogodeg, oerang Washington teu lesot ngeukeupan
#solatiepolitiek-ne, ngan semet djeung siga rek asoepoa ka paka- langan teh.
Keur Inggris beuki pabeulit:
njanghareupan Eurcpa woengkoel koemaba Beulah Wetan, njang- hareupan Beulah Wetan woengkoel
Siy
Kemis 13 Januari 1938 / 11 Hapit 1356
4
Tapi John Bull lain ngaran sukatiga 5 geus karoehan pang:
na ka Uncle Sam pikeun bal ngan ngepoeng Japan teu ditjoem- ponan, henteu boentoe akal. Jakin kana djero-djeroanana eta karoewe- tan :
Di Beulah Wetan, Japan hajang koemawasa sorangan, hajang njiah- keun blanke rassan djsung kapentinganana, bangsa djeung kapentingan Inggris panppangos, noe pangdiantjamnas di Beulah Koelon (Europa) bahaja teh njako di doea nagara: Djerman noe keukeuh hajang meunavg tanah djadjahan djeung Italia (noe sang- Keus meunang Ethiopie) hajang dianggap beubeunangan ngadjabal- , rek dipake fundament keur njantosaan positie-na di Afrika- wetan djeung Middellandsche-zse.
Djadi, di Berlija djaung di Ro- me njalingkeraa antjaman ka Europa, Engeland hoesoesom teh
di Reulah Koelou mah.
Tinggal nimbang2 beurat mans- mana nose koedue 6un, sangkan bisa djongdjon njanghareupan saloe- woek, sarta nilik kana badja2 nos kabandoengan — kabehdieunakaun, Ioggris teh milih Berlija nomer hidji djeung Rome nomer does, tjindekna ngahculakeun Beulah Koelon,
Tegesna aksi Japan kos Inggris dianggap leuwih bahaja ti buatan Italie djeung Djerman, anoe matak dosen magara kasaboet pandeuri anoe rak diheulakeun dibebaresaa oge, soepaja djongdjon njangha- reupan Beulah Wetan.
Hal ieu nonggarakna pisan mah dina perdjalanan lord Halfsx ka Barlijn tes, noe kabehdisunakeun
ditortoerkeun kos bedja magur
Vansittart baris ka Rome. Koe ieu den roepn bedja saenjana gous tjoekoep pikeun njirikeun ks mana
lojogna politiek Inggris ajeuna
tah, noedoehkeun dengdekna ka Rome djeung Berlijn. Baner atjan tetela pisan, tapi da tara ngadja- rentoel atoeh politiek (Inggris) mab, noe sadjenna bisa diregep- keun sapandeurieun. Oagkoh atoeh aiga koamaba indrukna ka Djerman
djeung Italie, ka doonja lega dja-
oabns, ari Engeland koedoe nem- brak soemorojot ku doew nagara noe kaseboet bisu mah.
Nose sedjanna bisa dibandoengan ti samemah ngajakeun confarentie
lupan Nagara keneh: barita
katangen E geland bangoen nose
njoeroang -njosroengksun — batoer enggoning njanghareupinana Dje pang tah: lain ngan semet ngadja- kan nosrea bae, tapi bari tjitjing toekangeun nue sedjan, nota-bene
noe leutik, tepi gja hurtina. Gsura,
tahuen: TKI
Hoofdredacteur : MOHAMAD KOERDIE Taoen ka XV Lambaran ka I No. 10
awang2.
Commissie Autonoom dia- degkeun di Nantao.
Kaoem militair Djepang me- re kalonggaran, geusan nga-
jakeun karapihan.
Chiang Kai Shek ka medan
perang.
Rauter—Hankow. Sabada Chiang Kai Shek ngajakeun babadi djeung pamingpin-pamingpin anoe pangoetamana ti balatantara Tiong- bos, pc& isu indit ka medan perang di pandjangna djalan kareta
api Lunghai.
Kalawan hate anos ngageter, djalma rea noanggor2 poetoesan naha moeka opsnsief di sakabah medan psrang tah, rek didjalankeun atawa moal.
Madjoe dina doea boeboehar.
Noerostkeun bedja2 ti pihak
Tionghos, sabadana males nara- djang di Tsining sakoeloneun Hsu- ehow —anoa nimboelkaun hasil
hade — perdjoerit Tionghon ngang-
seg dina doea boeboehan, sabagian
gerak di sapandjangna djalan
kareta api Tientsin—Pukow noa-
djoe ka Yarchow, sedeng barisan noe hidji deui naradjang Ningy di sakalereun Yanchouw djeung bsbarengan njoba ngepoong per- djoerit Djepang, nos ajeuna gerak antara Yenchow djeung Tsouhien,
Barisan djomantara Tionghoa
naradjang !
Sadjero — kitoe, kapul2 oedara Tionghoa ngabombardeer tampat2 barisan awang2 Djepang di Pro- vircies Kiungsie Chekiang djaung Aohivei, nos teu koerang bebutna
Pihak a nerangkeun,
jen dina tg. 10 Januari n.g. k.
bombers Tiongkox nipi ka doea
kali »aredjang lapang nangapce
ngan Diapaog antara Hingchow
djeung Nanking.
Lauwih ti kitoe, diterangkeun
kapan confarantie teh tadina mah|deus, jon pangsueutikna aja 10 rek diajakeun di Den Haag, dajeuhNederland. Oapama disaboet batinns ata maksoed nokal nagara Walanda, djadi pokal Esgeland d'sebost noe batoer, noe Nederland, lauwih tote- la: Ioggris njalingker toekungaun Den Haag, lamoan Japan sabong-
brong, teu aneb, lantaran Nederland oge gede kapentinganana di Beulah Wetan, noe direct atawa indirect miloe kaantjam kos aksina Djepang.
'Tapi nagara Walanda oga henteu salantjar, insjaf kana Pihartieunana, noe matak tosloesna di Brussel
Di isu nagara oge rarasaan Ing- gris mah boeni njoempoatkeun diri- na tina panendjo Djepang teh, koe sabab Belgis oge kapenti- nganana di Beulah Wetan henteu saeutik, toer miloe nanda kana perdjangdjian Salapsu Nagara
Meureun aja nos nanja ki Naha bet Balgie mah sig” ri dipake pipindingna koe Ia» tau tjara Nederland ?
Terasna dina pag. 3
koemaha Europa!
kapal oedara Djepang anoe rosksak, sadeng tanks bezine dibedilar napi ka kukoerosan,
Lapang pangapoengan Djepung di Kiasking djsung Har chow ope,
dina tg, 9 Jan. koengsi dibombar
dear.
Tsilin direboet deul, barisan mariem Djepang moendoer.
'Trassocaan nerangkaun, jen
nosroetkeun wawaran opisil, malas naradjangna balatantara Tiongbos deukeut Hangchow djeung di we-
wengkon djalan karetm api Tiontsin
—Pukow, geus bisa ngajakeun robuhun gede dina kasjaan militair
di eta tempat.
Si na datang bala- baniosan, ina kalsreun medan perang
Tientsin—Pukow, balatantara Ti-
onghon geus njatetkeun kaoeng-
.Ikoelan, sarta bisa ngareboet deui
'Tsiliny—noe dina peperangan saba-
baraha powe—geus goenta-ganti kakawasaan, Ahirna barisan mariem Djepang dipoendoarkeun, napi ka henteu bisa ngabedilan deui
eta kota
Balatantara Tionghoa ngabeberik pardjuerit Djepang nos moendoer
ku Kuog Chow.
Chowhsien bakal direboet deui?
Barisan Tionghon noe sedjen2na oge, kubedjakeun oenggoel d: deu-
keut Tenhsi, noe dina hidji manehna diantjam koe bahaju.
Ajeuon ieu barisan teh ngangez teroes di sepandjangna djilan kareta api Tientsin- Pukow roeijoe
ka Chowsien. nos koe sangkaan mah moal lila oge bakal direboet deui.
Barisan guerllla
gede tanagana Operatres militair ti oslatantara Tionghoa teh, dibantos koetembah tetiviteit barisan2 guerilla Tiong- hos. Maranehna gerak di sntoaka- ngeunara barisan Djepang, nga- ganggos barisan perbosboengan djeuog ngibalanyan dikosndjalna
barang? pikeun perdjoerit Djepang,
babakoena di kulereun waloengan
Hosngho.
Kidoelan Tientsin — Pukow masih djempling...
Kasjaan di bagian sabeulab kidoelna medan parang Tientsin—
Pukow teroes tiiseun. Tapi oemoem- na pada boga wangwangan, jen monl lila deui—sabada balatantara Tionghoa diatoer deui peperangan di eta wewengkon oge, bakal di teroeskeun.
Kos sabab eta kaajaan militair
di Shantung djeusg Kiangsu,
bakal nimbeelkeun robahann nos hade pikeun balatantara Tionghoa
TELEFOON 1520
1yp, Pengharapan B4
'Pamarentah Anti Dje- pang koedoe digoe-
lingkeun!?
Perdjoerit Tionghoa, noe dibantoe koe bari- san guerilla, njatetkeun kaoenggoelan.
Dajeuh Hankow ditaradjang (devi) ti
RADJA BAND
493
Maandkalender Sip. ledis !
Maandkalender Sip. 1938 teh ajeuna tos seep, noe ngintoen- keun artos katampi ti dinten ieu (memeh maos ieu wawaran), koe Administratie bade ditambihkeun kana artos langganan bae, da kantenan rentjed diwangsoelkeun deui mah.
Teu aja sanes soepados tari- ngali, sareng moegi oelah djadi bendoe ka noe seepeun!
Adm. Sip.
Balatantara Tionghoa geus deukeut ka Hangchow.
Ajeuna geus rea balatantara anoe
dikoempoelkeun di Shansi djeung
Honan, Patali djeung eta djalma
rea pada boga sangkuan, jen pihak
Tionghoa ajeuna keur ngatoer oftansief anjar di eta provincies.
Pasal peperangan geusan goa- reboet deui Hangchow bisa dite- rungkeun, jen bulatantara Tiong- bos geus mareuntas di waloengao Coientang, sarta rgarotroeg ganri- san balutantara Djepang deukeut
eta kota,
SETROE
Penjakit batoek jang enteng atau jang beibat apa matjem djoega, mas- kipoen jang berbahaja: batoek kering.
BATOEK
batoek gangsa, menggik, batoek darah. sakit batoek anak-ketjil (kinkhoest) d.I.Ls. obatnja jang paling moestadjab sendiri jalah ..SETROE BATORK".
Mandjoernja ini obat tida sabandingnja, Walaupoen sakit tering kena dipe-
ngaroehi oleh ini obat. Inilah ada dari djasanja Professor F. Katsmada, jang soedah bisa dapetken ini obat. Boekan sadja penoeloeng besar bagi
orang jang sakit batoek tetapi djoega sanget moedjarab boeat menolak
penjakit2 jang diseboet dibawah dal:
badan berasa panas kepala
poesing. pinggang dan kaki berasa linoe dan pegel, banjak aos, utaupoen pilek serta sering wahing.
Wadjib discdiaken didalem roemah dan didalem perdjalanan.
Apabila terhinggap batoek, djanganlah ajal, mesti Ikas-lekas pake ini
-SETROE BATOEK'.
djangan alpa hingga bisa kasep.
Atoeran pake ada sama obatnja.
Per fl. besar f 1.25
» fl. ketjil f 0,75 Agent di Bandoeng:
Toko G. Satob, Tjikoedapateuh, Tok
Semarang Malang
Haroes bericbtiar aken bisa lekas semboeb, Bisa dapet beli pada:
Firma ,06AWA YOK Oo"
Pekodjan 50 Petjinanstr. 31.
ujino Tiikoedapateub.
Toko Nipponkang. Toko Nakamura Kaceman 40. Toko.Tokyo".
Kemis 13 Januari 1938 11 Hapit 1356
Perdjoerit Djepangnanggoeng karoeksakan gede.
Pertjobaan ti pi j taresroen di Hailin,
waloengan Chientang pikeun nga- bokong balatantara Tionghon, ge kanjahoan sarta henteu bisa djalan teroas.
Perdjoerit Djepang tjenah mau- gede, rea para- noe dikaremkeun.
Enja Djepang geus teter naradjanp ?
'Transccean—Shanghai, Mangsa isu kaoem tangsi oge geus daek ngajakeun babarengan djeung Tiongkok pasal ajana karapihun.
Ieu anggapan teh soemender kana tjaritaan di kalangan Djepsng anos ternama di Shanghai.
Diterangkeun, magar diteroes- keunana peperangan teb, mosl mawa kacentoengan ka pihak Dje- pang, sarta nadjan koekoemaba oge maksoed mwilitair sabagian gede geus kalaksanakeun.
Kakoerangan initintief, noe dina waktos sababursha minggoe ka- behdieunakeun, katembong di ka-
langan perdjoerit Djepang, tjenah patali djeung eta kanjaaa.
Tapi diterangkeun deui. Djepang koedoe meunang kapastian jen Ti- cagkok bener2 hajungua dami, la- moen p:huk Tionghoa nerangkeun daek ngajakeun babadamian opisil djeung Djepang teh.
Lamoen henteu kitos, pepera- ngan koedoe didjalankeun terors nepi ka Tiongkok taloek. .
Commissie Autonoom nga- deg di Nantao,
Reuter — Shunghi Cammissie Autonoom, nos didjadikeun kos 13 anggota, geus diadegkaun di Nan- tao, Ajeuna geus ngaloearkeun bewara biass, noe njempad (nja- lahkeun) Pamarentah Nationaal,
Hankow digerebeg deui.
Reuter—Hankow. 24 bomber djeung 8 kapal oedara toekang ngabebarik moesoeb, tadi isoek nga- dadak naradjang lapang panga- poengan di Hankow.
Bom2 sorana patingbeledoeg, waktos kira2 100 bom ditinggang- tinggangkeun.
Haseup tingboerial pagoeloeng- goeloeng ti lepang pangapoengan.
Mariem2 Tionghoa gerak nakisan panaradj 1 kapal2 oedara k katjida loehoerna, kabedi! djeung meng- perat katjida rarikatna.
Pamarentah Tiongkok Anti Djepang rek digoelingkeun.
Domei-Tokyo, Kezarlijs Confe- reutie, noe dimimitian pk. 2 beu- rang, ditostoepna dina pk. 3 sore.
Px. 3.57 Prins Konoya ka loear ti karaton.
B-djana Kezarlijk Corferentie tah, gsus ngesahkeun poetoesan kabinet, rek nygagoslinpkeun Pa:
marentab Anti Djepang di Tiong- kok, kadjaba lumoan pumarentah Chiang Kai Shek ngarobah sikepoa non Anti- Djepang.
Et» poetoesan teh, ngeunaan oke kana djalanna kapredjoeritan djrusg politiek kerss, nos bakal ditetepkeun pikeun ngalaksanakeun
& dina powe isu moal ngalosarkeun commun'gue opisil pasal Keizarlijk Confereutie teh.
Bisu djadi eta Commun'gue ba- kal dikalocarkeun noenggoe saba- bsraha powe deui.
Engelsch-lersche conferentie.
Woengkoel pasal diplomatieke vertegenwcoordigers anoe moal dibadamikeun teh,
Londen, 12 Jan, (Reuter), Diva tanggal 17 Januari n.b.d., di Londen baris ngamimitian di- ajakeun conferentie antara Enge- land djeung Ierland, diloeoehan kos premier Neville Chamberlain djeung president Iersche Vrijstaat, Da Valera.
ljoung
Delegatie ti Ierland baris diwa- ngoen kos president De Valera, para ministers Lemauss, M. Eentee djeung Ryan, delegatie ti
Engeland baris diwangoen
SIPATAHOFNAN
premier Neivilla Chamberlain, di-sarengan koe Sir John Simar, Mac Donald djeung Samuel Hoare anoe pada njarepeng pangkat2 anoe specinal patali djeung Ierland- Kaler.
Sakabeh mas'alsh2 anos paren- ting pikeun doea nagara baris didjadikeun djedjer tjarite, tapi moal baris diajakeun agenda anos specinal, samemehna tina bubada- mian2 dina powe2 anoe bakal datang tatjan katangan, uahu eta babadamian teh bari boeahna anor bade alaeunan
Koe lantaran etr, babadamian ano3 mimiti teh djadi woengkoel ngandoeng bakat anoe tatahar bae, njamboeng babadamian anoetatanja (informeel), anoe kos Mac Donald djeung De ra koengai keun sakapeung di Ganeve, sakapeung di Londen.
Djedja2 tjarita ditimbang - timbung lamoen babadamian
njoegemakeua hasi nja etu porkura perdjagaan nagara Ierland, kasjaan doeitne, landbouw, por djangdjian perdagangan anoe leuwih lepa ti batan ,,Coal Caitle Paci“ anoe ajeuna.
Bisa djadi oge, jen mas'alah
ngabagi lerland djadi Esre djeung Ierland-Kaler baris dibadrmikeun dina conferentie teh, tapi pasal ngabenoem wawakil2 diplomatiek di loear nagara mah moal dibuda- mikeun, kos lantaran ieu hal teh oeroesan djero nagara.
unos baris diajakeun, tatahar tah
Komplotan ,C S,A R.“timboel deui.
Anoe ngabeledoegkeun bom di Parijs beunang ditankep Clermont Ferrand, 12 Jan.
(Hayas).
Di dieu geus aja deui anoe di- tangkep snoe pohara pisan nga- goejoerkeunana, nja eta patali
djeung komplotan ,C 3.A.R.“ tes.
Tadi isoek, Gaston Vauclard, nja ingenieur di rubberfabriek M-che- lin geus ditangkep. Vauclard koengsi ngawawoehkeun L-cuty ka Motenier anoe dosa toeloaj ditengkepan, nja ota pi
ajana bom bitoe di Parijs dina
boslan September taoen toekang.
Locuty anoe oge djadi lid ti staf Micbelin-corzsrn kamari geus
eta, jen
ngakoe teroes terang, nj dibawana eta bom ka
noeroetkeun perentahna Metanier.
Opperste leden Oorlogsraad.
Parijs, 12 Jan. (Reuter).
Maarschalk Petain djeung maar- scbaik Franchet Dasperay geus di- banoam djadi ledea ti oppersten Osrlogsraad.
»Code pour la paix sociale"
Disanggakeun ka Parlement Parijs, 11 Jan. (Reuter)
Powe isu Parlement Fravkriji geus ngamimitian masamoan pi-
keun zitting anoe lilana 5 boelan.
Zitingen anos minggos ieu kapandang pobara pentingna, koe lantaran Premier Cbuutemps powe isu nerangkeun ka kabinet tina hal hasilnha babademian andjeunna
djeung vooizitter ti Verbond voor Werkgevers, Gignovx.
Dina tanggal 13 Januari, pre- mier Chautemps baris njanggakeun .scode pour la paix sociala"
(oendang2 pikeun karapiban scciaal) ka Parlement sakoemaba anoe divoorstelkeun koe andjeunna Didameloa eta rarantjang koe Premier Chautemps teh. eta dina tadjaro minggoo toekang.
Confederativn Generale du Patronat Francais sanggoep
Confederation Generale du Patro- nat Francais njoemponan pangon- dangna Premier Chautemps geus sanggoep pikeun miloe babadamian djeuug pekoempoelan2 kaoem boeroeh, nja eta anoe baris di ajakeunai
kalawan dipingpin koe pamarentah baris diajakeun silih toskeuran pikiran anos lega pisan, noe di pambrih soepaja djadi leuwih ha- dena perhoeboengan antara kapitaal djeung kaoem boeroeh.
Sateroesna communigue pasal ieu nerangkeun deui kieu: Tapi masing kalah koemaha oge, isu babadamian teh moal baris nim- boelkeun djadi dihadeanana struct-
tur kamerdiksav djeung hak si- dina powa Rebo, sartaji
gendom anoo ajeunr, kitos deui dasar? fadamenterl oge baris monl disawalakeun, koe lantaran ieu mas'slsh2 teh ajana loehosreun kakawasannana vakorganisatiss",
M Gignovx GGP.F, djeung direcleur soernt kabar ,Journee Industrial", koe andjeun njangga- keuu djawaban pakoempoelanans ka premier Cbautemps teh.
(Sskoemaba anos kamari diba- djukeun, babsudumian teh — djadi henteu toeloes, koe lantaran barang arek prak ngamimitian, pakoem- porlan kavem madjikan Pri geus ngasongkeun kabeuberatne.
Rsd.)
.Samoan—Clipper“ (leuagit!
Antara Pago-Pago dieung Auckland.
San Franrcircn, Il Jan. (Reuter)
»Samoan—Clipper sotara Pago-
"ago djeung Auckland (Nieuw—
Zseland) geus leungit,
Noeroetkeun para gegeden ti Pan Amer'cio Airwrys ,,Samonn—
Ciippsi” teh ngamoesat genep paga- we djeung luchtmail exorasse.
Kahoeroean, sakabeh panoempang- panoempang tiwas.
Washington, 12 Jan, (Rauter).
'Trippe nerangkeun, jan dialesan kom bedja-bedja radio ti marine- rudi station Amereka - Sariket di Samos, geus ditetepkeun, jen pa- guwe-paguwe ,Samoan Clipper”
kabeh tiwas, barang eta Clipper reeksak anoe I-in dikieuna, dilan- keun koe kuhoeroean no au nepi ka ajeuna tatjan
Tatjan moesna bae perlawa- nan perdjoerit poetih di
Teruel teh.
Di djalan djalan taroeng rongkah.
Salamarca, 11 Jan. (Trans Ocsav) Barisan katoebos ti perdjoerit nationalist dina tanggal 10 Januari geus bisa ngadjabel Villa Star anoe ajana kira-kira 7 k.m. deui ti Teruel. Perdjoerit nationalist Reus pada meuntasan waloangan Rio Turin, sarta teroes ngangseg ka beulah Van del Ebro.
Roepana bae di Teruel teh masih keneh aja perdjosrit national koe lantaran sakabeh bedja? saroea, jen seminarium djeung gedong Barca de Espana tatjan beunang
didjabel koe bulatantara republiek,
sarta pardjoerit poetih teroes- teroesan nadah pansradjangan bebeakan.
Diva tanggal 10 boelan ieu di Teruel geus timbcel pertarosngan2
hebat di djalan2, pangpangna
deukeut Plezi de Torico djeung di djslas2 anoe brasna ka ieu plein.
Perdjoerit nationalist anoe nga- bela teroes-terors1n njapoe moesoeh anos teu petot2 meunang bala bantosan.
Djang naon aja di Boekarest ! Euweuh goenana deui.
Buakarast, 11 Jan. (Reuter) Ostrowski, nja eta gezant Sovjet
Rusland anos kahidji djeung anoe
hidji-hidjina, geus moendoet ka pamareotahnu di Moskou, soepaja dipiwarang moelh deui bae.
Eta gezant nerangkeun, jan ajana audjeunan di Boekarest teh henteu aja goenana deui patali djeung politiek pamurentah Roe- menie anoe ajeuna.
Sport.
TENNIS.
Donald Budge gering.
Adelaide, 12 Jan. (Aneta).
Dovald Budge, kampioen Wim-
biedon, ajeuna gering moeriang panasttiris, njeri tikoro djeung awakna pohara panasna, atoeh henteu bisa miloe muen tennis single dina pertandingan tennis internationaal antara Australie djeung Amerika-Sariket anoe baris keunana dina tgl. 13 boelan
Tapi harepan, jen manvehns baris tjageur deui samemehna tang- gal 22 Januari n.b.d., nja eta pikeun miloe mareboetkeun tennis- kampioenschap Ausi
Promotor Ame
ngalelekan leuw noe sedjen2 ka Budge, soepaja Budge daek djadi prof, tapi Budge ngandoeng maksoed pikeun noeleengan Ame- rika-Sariket dina ngabela mageuhan
Davis-Cup taoen isu.
4 Lambaran ka | No 10 Taoen ka xv
Potret teh teplakan salira.
Teplakan noe onnatuurlijk, noe henteu sawadjarna, mata
potretna ge tanwande pala oa. se Palsoena potret,
njatjadan salira
Bl FOTOo—
ALOENgi
Salamina ngagoenakeun basis (dadasar) noe SOETJENG!
Indonesia.
DJAKARTA.
Bangsat anoe asoep ka pagadean gang Katapang tea,
Makena thee di sadoenja.
Nosroetkeun ststisti:ch bulletin hoelanan ti Intefnntionaal Thee Comite, bisa ditetelakeun jon makana thes di saslam duenja dina boelan Decamber geus diterangkeun tiantarana okieu: Dina periode April-Septembar 1937 aja 410.669.
Sababaraha oeang emas|000 Ibs, sederg diva taoen 1936 geus dipesakan, mah dina waktoe snos saroem
2 $ djeung eta teh aja 426.897.000
Njamboeng kana bedja anoe geus 7 TE 3 dilaningk out ka F SaNkelana lbs. Dina boelan September
dean 2no0 ka saboet di loehoer geus kadatangau bangsat tapi centoeng kanjahoan koe toean Jansen anoe djadi Beheerderua di eta pagadean.
Kanjahoanana koe tosan Jansen, saenjana Isin ngahadja rek ngaron da, tapi rek menerkeun djam anoe kabandoengan geus eureun. Barang loehoer kanjahono aja djelema asoep djalanna tina anteng bari ngaroeksak oesoeknu,
sen gAN- tjang njokot pestol tina latji medja ningal kabeh
Koe lantaran toeun J
kentoorno, eta bangsat teh henteu kaboeroe loempat djaoeh, tjitjing bas di eta tempat, sabab koe tocan Jansen diantjam.
Teu koengsi lila toskang goedang djeung djongos kebon daratang, nja kitos demi politie. Barang di guledah tetela dina sakoena gaus aja sababarsha osang mas, mulah dipariksa tempatos eta burang aju deui dosu ali emas anoo leu- f 20, sigana bue leungitun teh kaboeroe disloeng- d
ngit pangadji
keun koe eta pendjahat,
Dina waktoe dipariksu, manehna geus moangkir jen ngadjalankeun
perhoebsengun aja ete kalakoean teh benteu bedjana — atawa
djaung djelema sedjan.
Koe sabab kitoe,
pendjahat
kana tahanan.
Djoemblahna
anoe make motor di Sa Indonesia.
Nepi ka tanggal 1 Januar 1938.
Ti Semarang Aneta mera bedji jeu nepi ka tanggal 1 Jauuar tmoan ieu, koe ieu budan geus di- kaloearkeun sabaraha lobuna toa- tormpakan anse make motor di sa-Indonesis.
Lsmosn noeroetkeun kana ka- guntjanganana njatetkeun, IMC teh njatetkeunana siganw pangheu- lana sanndjan — dibandingkeun djeung di nagara mana oge.
'Tjeuk tjutetetanana IM C. nepi ka tanggal 1 Januari anos anjar kaliwat teh, lobana tostoempakan anoe maka motor di isu n aja 82400, sedeng dina tanggal 1 Januari taoen 1937 mah ngan aja 75 900
Koe sabub kitoe dina satzoen, nambahsnana toetoempsken anoe make motor di sa-Indonesia aja 6400.
Maot
Lantaran kalaparan?
ngadadak Di harsupeun toko2 di Waroang- pandjang (Sanen) peuting kamari politie geus manggihan majitua bangsa Indonesier. Di eta tempat teh memang geus djadi kabissaan pamatoehan anoe teu poegoeh pa gaweanana (noe loombang limboeng lantaran nganggoer),
Parang ditanjakeun ka djelema2 anos aja di eta tempat kabeh njeboetkeun teu njaho, ngan tadi njebostkeun munehua njeri beu-
teung,
(Bisa djadi maotna teh lantaran
kalaparan doemeh henteu boga pagawean anea tangtos pikeun
ngadatangkeun pangasilan,) ajeuna eta
teh geus diasoepkeun
toetoempakan
woengkoel lobana export thee teh aja 102579000 Ibs, dina boelan Augustus-na aja 83 506 000 nja
deui dina boslan Saptembor 1936 aja 94 713.000 Ibs.
Diitveng ti April vepi ka Sap- temter 1937, djoemblahns make
thea di sualam doenja aja 403.
977.000 Ikz, nja kitoe deui dina boelan September woengkosl ma-
keun sualam doenja teh aja 78.
374000 Ibs. Dina boelan Septam- ber 1936 aja 78.701.000 lbs.
(Nilik kana angke2 anoe kase- boet di loshoer, tetela k: n thee teh, lamoeu dibandingkeua djeung waktoe katoekang-toekang,
dina taoen 1937 teb pinanggih
djeung — kamadjosan snoo lain
loemajan. 2
Katjilakaan djiwa koe kareta api listrik S, S.
Di deukeut station Meester Cornelis
Lamoen digitik-ratakeuo, ajaua
kadjadian katjilakaun anne sok ka-
doepak kos kareta api tah nja eta
dina peupountasan djelema (dja- djalaneun) anoa henteu didjaga.
Kamari Raho isoek2 di deukeut station Rawabangka geus aja deui bae ketjilakaan anoe kitoe, mulah aco8 matak karoenja teh ieu snos tjilaka teb aki-aki anoe pagaweu-
nana nja eta tookung dagaog
koeroeng.
Dooka koemuba ntoeh, sigara
bae koe manehanana benteu
njahoau yen bakal aja kareta api U|datang, kadoepuk teroes manehna kebantingkeun nepi ka asoep ku
:Ikolongoa era kareta kawoegoesoer
iIsawatara djaoehus. Karoeban bas, harita keneh djiwans beuteu ka- toeloengan. Osrang mana djeung
saha ngaranna nepi ka jau bedja
ditoelis utjun aja katerangan ano9 tetela,
Rehhtshoogeschool.
Noe loeloes examenna.
Pikeun doctorasl-ex-men bagian kadoea djoeragan R. Soedja,
SOEKABOEMI
Ti Landraad.
Sawatara boelan katoekang dina
ieu soarat kabar geus diwawarkaun,
jen di Kp. Kebondjati geus aja
hidji awewe geus ditoables koe peso kos popotonganaas, nepi ka raheut ,parna. Ari nos boga dosa
ngaran Oadi.
Powe Rebo eta perkara gaus didjagragkeur ka — Pangadilan Landraad di Soekaboemi : noe boga dosa geus ditibanan hoekoeman boei lilana 9 boelan.
Ari padamel kantur onderneming 'Tjikasintoe, bawahan katjamatan Sagaranten, djenengan Soemantri, lantaran ngadjengkangkeun koeli, nog maksa ascep ka kantor sarta nembongkeun paroman. ngariboet- keun, nepi ka eta koeli laboah nangkarak (ninggang) batos seu- keut, sirahna —ti toekang—raheut, sarta heuleut sababarahu powe nga- upaskeun njawana di roemah sakit.
leu, geus dipari heulasun noe
Noe didakwa boga kasalahan, njaeta djgr. Soemantri, ditibanan bos wman bosi, lilana 4 kcelan
sa
1 ( g
"Kemis 1! Jam
Nederland djeung
Ethiopie.
Samboengan pagina hidji.
Mangkaning doenja terang, sa- reboe kali dissboet gede oga kapan tingan Belgie di Beulah Wetan, eri dibandingkeun djsung kapsa- tingan Nederland mah tete'mn saban dapeunana ?
Isu pidjawabevnananjs di ko e-
lom: baner di Wetan Bslgia teu sakoemaha bostoehna koe Toperis, tapi di Europa, di yasteland Ez- ropa enggoniug ngabandingkeun Djerman nos hidji mangsa koengsi ngabedah ieu nagars, Engeland teh pohara pontingua. Doenja ngade- iantarana Radja Leopold,
oge Bslgie baris adjeg nangtoeng sofangan 5 tapi nilik kans kaajan- nanwanos tetelapisan, Belgie teh henteu djeung moal bisa njeboet- keun 100pCt., sama sakali tau boe- toeh koe Inggris, atjan kaitoong djeung soempingaa Radja Leopold ka Eageland anjar2 isu... . . - Djaba ti eta, rarantjang €c7n bloc anoe diasongkeua koe Van Zseland ka Chamberlain, antara Ameri rikat, Taggris, Fraok-
rijk, Djermaa djeung Italie, Naha henteu djol ti oerang Iog- ris?
Djadi, oenggal boga pokal, boh yoo ngandoeng harti pateuus-teuns, boh maksoed katjida ngeledanana, ngelehanane, nepi ka matak sja jodruk goreug keur hidji groote mo- rendheid pantar Eogeland, goe- bragoa ka doenjs-raya teb tara djol ti Londeo, tapi njisun djalan moe- ter, koeroenjoeng (sige) ti butoer. ..
..
Balik deni ka nos dipake djoe- doel karangan, Nederland djeung Etbiopie :
Tjan sabaraba lilana koengsi njebar bedja, magar Nederland baris barempoeg djeung Oslo- staten pikeun, ngadjak Inggris djeung Frankrijk — ngesahkeun (erkennen) kana kakawasuan Italio di Ethiopie.
Poogoeh bae kawas gelup tengah powa ereng-erengan mah, lantaran sarerea terang koemaha tangtoe- ngan nagara Walanda terhadep eta oeroesan. Alesanana pang ki-
tor, tjevah oelah nambaban renggangna — verbouding ancara Dan Hasg djsuag Rome, keur mah eukeur yaus teu boga (neun- deunna) gezrut2 atjau nagara Wa- landa di Italie teh.
Koe sakitoe noe ngabandoengan tsu tjoekoep, henteu soegema, nawar keneh katerangan noe sedjenva, noe leuwih tetela, anoe matak solonong tosan Voirink (S.D.A.P) ngasongkeun interpella- tie di Esrsto Kamer.
Ari balesan tosan Patijn, minister Buitanlandschs Zaken na- gara Walanda ajeunn, ringkesna pisan mah kieu :
Ioitintief pamarentnh nagara Walanda kitos Jerkennen hak djeung kukawasaan Italis di Ethio- pie) teh henteu katembong alesana- na matak nimboelkeun indruk koerang hade ka bangsa anoe di djadjahna maksoedna saperti bang- sa Indonesiers di tanah djadjahan Nederland, sakoemaba noe dipake rempan koe toean Vorrink. Djaba ti eta tjenah enggoning netepkeun tanytoengan kitos teh pamarentah katjida merhatikeunana (rekening Rehouden) kana sagala roapa ppe- toesan djeung anggapan Volken- bond. Noe leuwih tetela, koe sabab Nederland jakin, ajeuna di Ethiopie teh taja deui noe njekel kakawa- saan iwal ti Italie, toer ospama
ajeuna nagera Walande ngesahkeun eta kukawasaau teh lain miheulaan noe rea, da nos sedjau mah eng- geus, utoeh Volkenbond oge geus ti heula, saperti kos njabostna saocties terhadep Italie tea, Hik hak teu koedoe diterapkeu ki kaajaan noe sabalakana, noe sanj:
tana, hidji hal anoe pohara bangga- na dina bagbagan bak internatio- naal mah ieu teh.
Koe djalan kieu (erkennen Ita- lie) minister ngaharep, soagan kaajaan di Europa bakal rada rerep.
Punt,
8: Il Hapit 1356
Kos ieu katerangen oge wakil SD.A.P. kevkeuh teu sosgema, kawas wakil Vr. Damocrast tosan Embden, tapi noe sedjenna, sa parti ti Anti - Revolution", Cnristelijk Historische party, Ni K Staatspartij djeune N.SB. nem- bongkeun nose sabulikna,
Ajeuna tjeuk oerang.
Ospama nilik (ogabandoengan) koemaha gamblangna tangtoengan bangsa Indcnesier, nose ngabangoan loheemsche bevolking van de overzsesche gebiedan” navara Wa- landa tea njola tuladjak Italie bari pageuh tjitjing di pihuk oorang Afrika, ajeuna langkah Nederland kitoe teh tetela matak bandjakalna : teu moestahil nimboelkeun ,onge- wenschte indruk“ saparti noe di maksoed koe tosan Vorrink oge.
'Tjenah eta heuteu miheulann ba-
toer, malah ditjontonn koe Volken-
bond: tjeuk saha? Iraha Volken- bond geus njieun postoasan luitsprank) mgesahkeun Italie di Ethiorie ? Benerjari njaboetna deui sancties noe ondoaltreffond tea mah, nygasospkeun deui pakarang unoe geus karoehan teu teurak, teu mental, taja poonaun, tapi atjan ngandoeng harti ngakoo kana beneroa Italie, paling-paling oge bisa diseboet machteloos.
Hsug daui eta tjenah songan sabeunjeureun, susieuroun, koe dja- lan kitoe Nederland njoembang kana tarekah ngarerepkeun kanjaan Europa.
Ab, asa teu keunaj asa leuwib merenah diseboet tanggelan Inggris awa Prantjis riweuh ngoeross- keun njongkabna banoes Kuropa mah, Lauwih pajoes moen initi- tief saroepa kitoe djolon ti Parijs atauwa Londen, lain ti Dan Hasg nos rok ngadjakan Inggris djeuug Parasman : ongkoh batiniahna mah
Italis teh tihocbosrandjatna bujang
disahkeun koe Engeland, doemsb bantrok kapentingauana di Lacetan- tengab, lebah Suez-kauaal erz
Toeb model lain ?
Tapi henteu aneh oepama gorar g malikan deui djoedjortan ti heula, koemaha rikipna Inggris enggoning
ngasrog-ngasrogkeun neo lian
Ajeuna oerang lelebah kisu :
Italie geus teu awong-awongan deui mentana disahkeun ka Inggris teh: lain geus teu boetoeh, tapi jakin kana bingoengeunana E 1ge- land, jukin kana geus moal diko retkeunana deui, toemali djaung kariweah sanghareupaneunana teu, anoe matak henteu digorgoedjeg.
Inggris subalikne, leuh djiga koe- maha indruknn atoah keur komara Eageland anoe teu karana dipapeu- ta deui (rechtstraaks) oedjong- ondjoeg solonong mah erkeningus diasongkeun ka Italie ?
Naha moestahil, oepamu Jebah
Inggris ngoemaha ka Dan Hrg
daek tjeg njokot taitin- tisfun, noa ongkena baris diroe- djoskan koe laggris, Frankrijk enz?
Ngurah boeni bag, oelah nepi kasiga eleh (ngelehan) katendjone koe oerang Rome. Tagesnn langkah nagara Walanda kitoe tah teu kosdoe rempan taja non ngarce djoerun, poegoeh susat Inggris nos nistna, noe boga pokalun,
Minangka pamoslangna. ? Naha teu moestshil oepama tjsuk Inggris teh :
Lamoen andjaun (Nederland) daek ngawakilan koering ngolo- ngan Italis kos erkenning kanu beubeunarganana di Afriku-wetan, atawa initiatisl-na djol ti andjeun, heug oerang Roms napi ka bisa direrepeh, Europa tengtram meu- eusan. Dina kitoena, koering |Ing- gris) laloeasa pikoun njanghareupan an di Beulah Wetan, nose har-
oge ngadjaga aa
n andjeun |(Nsderland) di bahaja antjamau Japan ! kitos moastabil ?. . . .
Mb. K
Parantos kagoengan boekos
Pangalengan ?
Enggal bilih seepsun !
SIPATAHOENAN
Kota.
Kapalingan tangkal angkrek pangadji F100.—
D. J. C,, osrang Roemer- Visscher-
wag geus kapalingan sawatara tangkal angkrek pangadji f100-eun,
Kareta mesin saha?
Sala-sahidji oepas geus manggih kareta mesin awewe, merk ,A. D.
Corcurrent” di Tosulinde Park. Anos ngarasa ka Jeungitan bisa nanja- keun ka bureau politis.
Mr. Oesman Sastroamidjojo Dibenoam djadi adrocrat en procuraur di Hooggerechtshof van Indie, mr, Ossman
Landgerecht Bandoeng,
11 Jan. '38.
Reana perkara aja 132, anoe dipoetoes aja 126, djadi anoe ditoenda aja 6. Anos diboete ti 5 ketip nepi ka F. 25.—, koe lantaran ngalanggar oendung2, muhala anteng, timbangan teu make tjap anoe sjali (bosta F. 15.—) dieung meuntjit gelap (boste F. 25.—)
Anos dibosi ti I nepi 3 boelan, kos lantaran maling leuleutikan, nipoe enteng, laha-loho teu poegoeh djeung baramaen. Anoedibebaskeun aja tilosan.
Noe daragang di hareupeun Elita.
Noe ngaliwat ka hareupeun bioskop Elita djeung Varia atawa Orieatul ajeuna tangtoe pangling, lantaran ajeuna mah plosng-piong tetandjoan, henteu — ngaredes pajoeng mangroepa saseng kawas
nos enggeus-enggeus.
Isu teh saanjana gous lils djadi
tjarita djeung timbanganana
wadjibs ka toekang koengsi noe rak mindahkeun tempat anoe deragang, ari alesanana magar matak sareukssuk — deudsulauan, ontsieran kana kaberesan djeung kanllossanana gedong2 bioskop djeung toko-tokone, atosh aloen2 ogo milos karoemsukan. Ka deukeut
masigit tjanah rek dipindahkeunana tah karita mah, tapi sedjen pihak nolak, teu moepakat tempat soetji dibekorekan babaluan !
Koe lantaran tsmpat sedjan geusan pigantisunana teu mang- gih, tempat non sakadar teu matak tongenah ka sala sahi ibak, nja koangsi aja taosuna ti harita teh pamaksoedan tetep dina pa- maksoedan bana.
Pisoendanwag diparatkeun ks Kantoorwag, koe diboekana sasak
Tjikapoendoang daukent Orintsl
tes: bsulah kidosleun sasek, ge- meenta boga Ishan, sisi pasoan- danwag napi ka Tjikapoendoeng.
Ngeng daui bedja tjenah noe daragang teh rek dipindahkeun ka dinja, tepi bedja kitos ditostoer- kaun koe selontingna magar tau dibageakeun kos noe dmaganna mab, lantaran katimbang djolok teving. djsoeh ti tempat nos di-
heronnana (bioscopsn).
Ajeuna ?
Peuntsseun Oriental, beulah ki- doel deukeut tennisbaan, aja lahan ngoblog kagosngan Kg Dalem:
tuh ka dinja ajeuna dipindahkeu- nana noe daragang teb, njewa ka noe kagoenganang, koe pokal tare- kuhna dioaragan R Atmadi Nata, Indon. Wethouder,
Kosmaha karasana koe noe da- ragang, atjan panganggoeran dile- lekan, ngan tjeuk selentingan mah soogemaaun masranehanana toh, lantaran merenah, toer henteu djaoeh ti bioscoop. Djaba ti eta teh tjenah sewaanans miringan, atoeh temput dagangaa bisa disina matoeb, teu tjara keur hareupeur Elita tea koados oengkrah-angkrih : psuting diampihkeun, dipanggoe- lan, pajoong galede teh, isoakua
digotongan deui, dipasangkeun,
kitoe bae sateroesna.
Noe katendjo mah, na ngan kari ngomean djalan-djalanna bae lebah dinja teh, keur lalarliwatna anoe barang-beuli, pangpangna dina oe3oam hoedjan. Lauwih aloas
#opama dipangnjieunkeun adegan
anos maneuh, diromng-roang, mosi
Lambaran ka | No. 10 Taoen ka XV
tou leuwih gezellig ti batan ditempat asal!
Aieuna tanah gemeents anoe sisi Tjikapoendoong tea.
Keur naon?
Nepi ka ajeunoa masih kosong, sedeng nilik kans kaajaanana siga ka ditoe teu mandjing, ka dieu teu mahi, kagok. Kawasns aloes lamoen dipslakan djoekoet bae, didjieua park leuleutikan, dipelakan tangkal djeung saperloena. Teu koedoe rongkah-rongkah kawas noe sedjen, poegosh tempatas oge
sasutik, ieu mah tamba koebra teu karoshan bas, heug landi
»Pasoendan - park“, ngabanding
»Pasoendan-brug” atawa nsasak
Pasoondan“, sigana euntjeup na- nakerai
Kahajang ieu mah: koemaha lezars moepakat ?
Katjilakaan kapal oedara.
Nvoe taroempakna oekoer barared.
Kamari isoek2, kira poskoel satengah limn soeboeh, kapal oedara Fokker C. X. ti Militaire Lucbt- 'dorling di Andir dina waktoe diadjar ngapoeng ti pouting, hen- teu lila sabadana ni Ikeuo taneuh, geus ngarandapan karoek- sakan motor, atoeh kapaksa koedoe toeroen deui.
Waktoe harita te eta kupal oedara ajaa di koeloneun Ispang pangapoengan. Didinja aja water- leiding anoe legana 2 meter djeung djerona 3 meter, nja eta anoo ngewangoen wates eta lapang pa- ngapoengan.
'Anoe njoopiran eta kapal oedara Iste Luitenaot- vlieger W. J. E Kusnz”l, geus njoba2 mengkolkeun
no9 dipambrib bisa toeroen dina lapang pangapoengan keneb, tap:
henteu hasil, koe lantaran kaps|
oedara teh tatjan sakoemaha loe- hoerna. Atoeh Fokker teh tidin mah tibeubeut ragrag kana water- leiding tea, nepi ka roeksak anoe pobara pisan.
Luitenant Kuenzsl tatoe dine siruhsa, kitoe deui toelang igane rengat, tapi kanjaanana henteu bahaja.
Anos sedjenna anoe miloe toem- pak, nja eta luitensot-waarneman O F. over den Linden meh henteu kosa kieu.
Eta dosa opsir gantjang dikirim- keun ka roemah sakit Militair.
Diharep, jen eta opsir2 tel tnoal kosngsi lila deui baris kaloear deui ti roemah sakit.
KRAWANG.
Hoedjan getih di Krawang Kasakitoe kalina kadjadian di Indonesia.
Dina powe Siptos nak, di deukeut Krawang geus hosdjan getib. Kadja lam anoesakitoe anebna tah geus dilaporkeun ka
Koninklijt en Mateorologitcb Ob servatorium di Batawi anon torloej
mariksa isu kadjadian anoe pohara langkans. Tjonto2 tina isu tjai
anon mangroepa getih koengsi di-
kirimkeun, sarta ting katerangan anoe beunung diperi
jen eta tjai hoedjan teh bener ngandoeng eusi an09 beureum, miloe ragragan ti langit.
"Tjonto2 tea diterveskeun ka .cheidkundig laboratorium ti Ga-
neeskundiga Hooga choul. Nepi ka
ajeuna Reus kanjahonn, jen anoe ngalantarunkeun beureumon eta tjui hoedjau teh, asuloa Iwin tina hidji snorganisch element, Ajeuns bidji botanicis keur mariksa ata tjai hoedjan kos djalan plant- kundig.
Sanadjan hoedjan gatih teh po- hara langkana, tapi di Indonesi koengsi sababaraha kali kadjadia- nana teh. Dina taoen 1900 djeung tanggal 15 Januari 1913 kcengsi hoedjan getih di Batawi. Tjai hoe- djan anoe taoon 1913 dieusi barang boureum anoa diwangoen kos mangrebos2 malioen sasatoan Ia leutik, nja eta sasatoin anoe eencellig. Lamoen garing, eta sasa- toan teh disebarkeun koe angin.
tidinja toeloaj djadi ngahidji devi kos hosdjan. Koa lantaran asoap deui ka tjai toeloej bae djadi micro- orgamismen deui.
Anoe pangpandeurina kadjadian,
samemehna di wawengkon Krawang,
nja eta di Bogor dina tanggal 10 Januari 1929.
KOETAORDJO.
Pabrik sigaret ,Eng Siang”.
Baris dilegaan.
Noerostkeun bedja Anip-Aneta ti Kootoardjo, pabrik sigaret ,Ang Siong“ di Keboemen anoe ajeuna ngagawekeun mangratoss - ratoes pagawe2, moal koengsi lila deui baris dilegaan.
Djadi bisana dilegaan teh, nja kos lantaran ajeunn oge meunang
pasar di Djawa-Tengah beulah keler, nja eta Semarang, Demak djaung Djapara.
Filiaal eta pakrik anoe di Gom- bong ge moal koenysi lila deui baris dilegaan.
Koprah djawa-tengah.
Poesahaan baris dilegaan.
Anip-Aneta ti Koetoardjo mere bedju, jan patali djeung naekua
produetis pabrik-pabrik minjak
kelapa di Koetoardjo, pasesahaan2 noehoerkeun koprah di desa-desa Wodjo djeung Moentillan (regent- ccbap Poerworedjo) anoe henteu djaoeh tidinja, baris dilegaau auoe
penting oge.
Oenggal powe ngabroel anoe
daratany ngadjoealan kalapa ka desa2 ti wewangkouon.
SEMARANG
Bodjong ganti nyaran Voorstel ti Bd W
Ti Semarang Anip-Aneta mere bedja jen College van BX W geus ojanggakeun voorstel pikeuu nga- ganti ngaran djalan anoe pangrome- Bodjong kana Juliava- boulsvard, ari djalan3 anoe sedjena nosroctkeun djenenganana Prius Bernbard djeung poetrs sooe bakal dibabarkeun,
Lain Aluminium, tapi Fosfaten.
B.F.M. oekoer ngadjalankeun formaliteiten.
Patali djaung anoe diwawerkeua dina ,Javasca Courabt“ sawatara powe kntoekang, nja eta soerst2
ti BPM. pikeun dipusihan conces- ses ngala aluminium— koper—
djernz calciumfosfaten, Anip-Aneta meunang bedja deui sakoemaha
di handap ieu :
B.P.M. teh geus mere kasem- petan di idji vargunning- sterieinen- otervatio“ pikeun ugala fosfaten. Sabada di sawatara tempat ditetelakeun, kalawan pa- mentuna B.P.M. sarta pikeun kaperloeanaua ,,Interuatio“ hak2-na cancessies teh dilakoekeun.
Ajsuna eta hak2 teh gous di- pasrabkeun ka ,Interaatio", sarta jeu paoesahaan sawatara waktos deui bur. nesmimitian ngaoesa- bakeun tempat2 anos aja fo:fatenos.
Djadi BPM. teh ngan oekoer ngadjal akeun sawatara foroali- teitan dina bul mant, cncassias, koelantarau geus tetelu, jan di tempat2 vuguunin. sa ngandoeng fosfatan,
Panen goela taoen 1939.
1550000 ton.
Noaroetkeun regeeringsvarorde- niog productie goela ta-ah Djawa (Java-Suiker) tsoenan, nja eta
pikeun taosa panen 1939, geus ditetepkeun gedena 1.550 000 ton, Sakoemaha anoe geus dibedjakeun ti heula, pamarentah teh baris njandak poetoesan — sapagodos djeung advies2 ti Nivas djeung Dapartsment van Ecsnomische Zaker, anoe njankgakeun voorstel netepkeun panen taoen 1929 teh kana 1.550.000. ton.
Moerid2 ,,Wilde Scholen".
Djeung powe pikaboengaheun noe bakal datang
Noeroetkeun wawaran ti pihak opisil, moerid2 sakabeh sakola ka- asoep sakols2 anos meunang sub- sidie djsung henteu meunang subsidie, kitoe deui anoe kntelah .wilda scholeu", boh dina powe kebangsaan bob dina powe2
ti harits, ba-:v dibere pere.
tgn ma PNP AN TA TN LAMA
we nat
Aan aan atn Mean Maan ena NN
Kemis 13 Januari 1938 11 Hapit 1356
HEIDISAN TABLET KONENG
Kanggo kasawat kahampangan nanah.
Dr. MARIS MADE IN GERMANY
Kasawat kahampangan teh, asal tina kapelesiran,nja eta tepa ti istri mnoe balangor.
Dina waktos ajeuna parantos aja sabubaraha roepi
oebarna pikeun nolak eta panjakit. Namoeng arianoe
kuetang mandjoer mah, kenging “disebatkeun teu aja.
Koemargi eta, roemah obat: Dr. Maris kalajan benteu ngareken onkost ageung, parantos ngadamel saroepi
oebar anoe pargmandjoerna pikeun nolak kasawat anoe kasebat di lochocr. Sanaos anoe parantos lami (mang-
taoen-taoen), saparantos nganggo ieu oebar, tangtos tinsa sae deul.
Namoeng moegi oelah lali, para djoeragan kedah merhatoskeun kana merkoa, soepados oelah kantos kenging tiroean.
Tinsa moendoet ka oenggal-oenggal toko obat Tjioa.
ATOERAN NOEWANGNA:
3 kali sadinten a& 2 Tablet. Nganggo tji-enteh.
Pangaos f 1,50 sa-doos.
Hoofd Depot I TEK & Co. Shanghai — Singapore.
Agenten: Semarang: Tek Seng Tong: Tjimahi: Po An Tong:
Bandoeng : Ban Ka Tjoen: Tjee Sioe Tong: Ban Goan Tioen: Pekalongan: Taij Tjoen Ho.
Hoofd-agent :
719 BAN SIOE TJOEN Zuider Pasarstraat No. 12. Bandoeng.
PASAR Biet 10 st. 5 Ct. f Ol
0 Terong Djawa 3 st. f 0,0 Lobak 4 beungkeut I Ct. f 0,0 Bontang 3 st. f 0.0:
Boengboeng per st. ICt. # 0,0:
Noeroetkeun tjatetavana Ge- Katjang pandjang
meentelijk Pasarbedrjjf Bandoeng, . 100 beungkeut £ barga roepa2 kadaharan djeung | Tjabe beureum 100 st. f nose sedjenna nee aja di Pasar » hedjo 100 st, f 0,0:
fo, f f PASAR BANDOENG.
Bundoeng, ti minggos toskang) , djepoon per kati 4 Ct.
nepi ka powe kamari sakoemaha| Bsas bodas per kati 3, sen
Persadalan di handap: Aa Beng beureum ,, 0,06
ran barar ga :
Aas kapala € liter & £ 0,09 | Beas ketan bodas (hideug)
le kw. f 0,08" - perkati4 sen f 0,06
"29 2 Sa f 0,08 Katjang gede (kadok|
Endog hajum sahidji — f 0.03 Kalanerekah Pa mh 1008
Endog meri f 002 Goela bodas perkati5 Ct. f 0,06 Kalapa sahidji f0,02, n.k. f 0,04 I Kopi atuh per kati 10Ct. f 0,14 Minjak kalapa sabotol 5 Kopi asak perliter 13Ct. f 0:20
|. Ula liter F 0,30 Imarigos per kati f 0,08
Laoek asin sukati f 0,15 n.k. f 0,60 SesoWiparalaysilfporikati" 41008
Toe Inoet “I, kg. 015 £ 025 patok por Kak Bam f #10
Daging sapi keur sop Gabah (bangsal) par katie f 0,03
1, kati t 0,20 Ip: b
5 ! jagong beunang motjelan
Daging sapi meunang per kati f 0,02,
Kaur AD Papa £ 025 Igmih per kati — f 0,07
Daging saji meunang or 1 Oejah perkati — f 0,03 njatjag sala kg. Daging moending sakati £ 0,25 | garari 10,25 | pedes per kati Par kati — £0,35 —f 0.12
m babi sakati f 0,50 ne kaf 0,60 | Kapan hedicrar hati 3
Desa an nba Geun P0 | Ketimak Hati perkakia SU
: d Ager sahidji £ 0,02
uata skali 1035 An ka 040 Gedang sabidji 5 son £ 0,12
Maman Naa hate nepI £ O'35 Tjaoe radja sasikat 4 Ct. f 0,10
SNP 12 ITjaoe ambon sasikat 8 Ct. f 0,10
Huei (koemel: sapikoel ti en IMiaos eh sasikat 4 Cc. f O.10
dam LO ana Pop K1 5-50 Irrjapo wangi sasikat 3 Ct. ! 0,08
An oeladjawa mpaktif 0:02 10 |Djeroek manis 10 7, Ct. £ 0,15 Satar doa" IDjerosk keprok 10 35 Ct. £ 0,60 5 Legok pos | Djeroek mipis 10 2,Ct. f 0,05
Tjaoa Ambon ti 20,05 mk f 05 Daan Ng ada Gu Op Djeroek mahidji 10,02 » f 005 ye reg meri 10. “t9i9
Ganas sabidji ti #0,03 , f 0,07 Kadoe an lo £ 020
'Tjsos radja ti10,05 nk £ 0,15 ea ti #loab
$ Lsngkeng sakati ( 045
|. PASAR TJIREBON Kalupa kopior sasirah 10 Ct. f 0/15
Harga? palawidja djeung noe| Djeroek bali sahidji 5 Cc. f 0,25
sedjenna aja robahan sakoemaha | Kalapa susirah 1? Ct. f 0,04 di handap ieu: Djumbos koeloetoek
Kakap par kati 90Ct. £ 0,50 Laka IA 110,02
Kaku p beureum P 10 Ct £0,25 Bawang gede sakati per kati Bawang leutik sakati f 0,08 £ 0,08
Soemban 100 st. f 0,05
Boekoer 100 st. 3 Cr. fo04| PASAR BEAS DIBATAWI.
Bawal per st. 22 Ct. f 0,35 Batavia 12 Januari 1938.
Dangean
edang gede , st.
PenguN ROEANIA 02)f 0,02
(Via MakelaarskantoorPa Kepiting perst. 1 Ct. £ 0,04 Li Ukhuis
Oadang leutik per kati f 0,10 Int 9:
Sontong 10s. f 0,06) Java Ketan e.k. Batawi
Blekoetuk 10st. f 0,25 |ditawarkeun f 10.04 'Tjoemi2 gede 10st.25 Ct. f 0,50 | Krawang: franco wagon Krat
Tawes perst. 1 Ct. f 0,/03|wanglija (noeroetkeun kwalitei-
Blanak 10 st. f 0,10'|djeung tempat ngirimkeun:) Petok 100 st. 8 Ct. f 0,25 | Petjah Koalit Boeloe,
Pendjelan garing perkati f 0.10 |Jan. ditawarkoun
Sepat per kati f 0,13 f 680-f 6.88
Peda per fo,l0| Lolosan Boeloe,
Bawal panggang per st. f 0,30 (Jan. ditawarkeun
'Tjoetjoat panggang f 742 7.20
perst. I, per krti f 0,15#| f Huller Boeloe Pindang Tandjan 10 st. f
Pindang Roemahan 10 st. f Koemeli gede per kati
8Ct.nk. f0 Koemeli leutik per kati f 0,
Bortol 10 st. f0,
fo, 0,
02 iJan, ditawarkeun 15
20 f 7.45-f 7.53
Sliip Boeloe, 0 |Jan. ditawarkeun
8 f 8.oh-f 8.09
21 Petjah Koelit Tjere Saladah 10 — beungkeut 0
Katjang Kadok per kt. 6 Ct, f 0,08
Kemir 10 st. f 0,10
Lopang 10 beungkeut f 0,09 | Lolosan Tjare Eogkol bodas sabidji f 0,17 |Jan. ditawarkeun
80/60 pCt. beureum.
Jan. ditawarkeun
f 6.23,-f 6,31"
naa Panam r f Oli f 647-f 6.56
wi las sabenggol f 0,038) Tjiandjoer: fr. wagon Saledri sabeungkeut f 0,05 | Tjiandjoer :
SIPATAHOENAN
Beas Machine S.L.R.Ven Foeng ditawarkeun Beas Machine S.P.A.
Jan. Ven Foeng
ditawarkeun f 9.06,
Boemiajoe: fr. wagon Boemiajoe :
Slip Boeloe H.
Jan. ditawarkeun f 8.09, Sljp Boeloe kapala H.G.
Jan, ditawarkeun f 874 HARGA BEAS TI SOEDAGAR2
LEUTIK DI BATAWI.
f 8.58
p- nicol
Ketan Java f 1044?
Slijp Boeloe Krawang f &66
Huller , 3 £ sim
Baas Machine Tjiandjoer f 9.875 PASAR BATAWI Kamari lohor pasar aja oge sababaraha roepa producten noe kadenge tina djoeal meuli
Tapi powe ieu pasor didenge- keunana masih bae sepi. Harga?
oge teu sabaraha aja robah, ampir masih tetep.
Goela pasir. Narima di goedang nos ngadjoeal, bargana par ka- roeng nos 102 K.@. f 10.65 Tipoeng tarigoe : Harga ketieran tjup kodok f 2.65, Koeda merah, Boeroeng Kaleng f 2.55 djeung ace sedjen2-na f 2.45 per bantal.
Minjak kalapa: Pintce ketjil
harga f1,80 nepi ka f1,82”/, per
kilo sablek. 24 kati bruto eukeur kaloear roepa2 fabriek,
Bawang beureum : Kwaliteit 'Tiongliap anjar 13,20 per 100 Kg. Tiengtoa anjar f 3,40 djeung Tiongtos heubeul f 3,50 doeanans harga 100 Kg.
Katjang tanah: Kwaliteit Che ribontarima di Batawi kira2 harpa f5,20 per picol,
Koffie Robusta: Lampong Kc- busta 15 pCt. ek. Telok sadia kira2
f 8,10 per picol mom. Kwaliteit
39pCt. Batavia lev. sadia f $,10 20m.
Minjak sereh: Keur noa contract A djeung waktos anos sodjenna harga f1,22!/, per kilo meuli, f 1,25 ngadjoeal,
Pedes Hideung Lampoeng:
Kamari lohor djudi lev Maart
f7,70 per picol lev April-Mei
17,70, lev Febr.-Maart f 7,60, Po- wa isu ley Jan-Maart f 7,50 meuli, 5 ngadjoeal, lev Maart-Mer 5 meuli, f7,90, Ek Batawi 90 nom, Louden noteering nuek
1-16, per lb. Jau-Maart 2 7/16
ngadjoeal,
Pedes Bodas Muntok: Fob.
Paogkalpinang lev. sadis ejauna kira2 f13,50 per picol nom. Lon- den boga tjatetan 1 1/16 d. nja eta harga ngadjoeal 3 5/8 d. keur lev Jan-Maurt.
Katjany Kadele: Tegal fob Te- gal lev Febr-Maart nom. f 5,07'/, per picol, mata hideung fob Pu- naroekan oogst ka II uom. f 3.95 Kwaliteit Ampenau fob Ampenan lov sadia 1 5,75 nom.
Copra: — Louden noteariny
21436 per ton nga- djoval. Harga di dieu f 3,95 nepi ka f4,10 per picol.
Tapioca : Mecbinala Seeds f 3.45 nepi f3,65 per picsl nom. Machi-
nale Pearls f 3,85 nepi f 3,85.
Tipoeng merk G.L.T. f 2,40, merk
G.L.T, A A 12,60 nom.
Karet: Java Std. Sheets kamari djadi 22 3/8 per "4 kilo nom. Java Std. Crepe 23 3/4 Cc. per V4 kilo aom,
PASAR COPRA.
Londen, 10 Jan. |Comm. Reut, Esster),
Copra Straits Jan. shipment per ton £ 14 5-0 ditawarkeun,
Kiriman ti Indonesia :
Januari 14-2-6
Feor. 14-3-9
Amsterdam, 10 Jan. | Aneta).
Januari 12-2-16
Febr. 12-5- 6
PASAR PEDES DI LONDEN Londen, 16 Jan. (Comm. Rsut.
Eatern,
Pedes hideung Singapoer
Dec.-Jan. 2 11/16 d. p.|b.
nawarkeun
Pedes bodas Muntok
Jan.-Maart 8 5/8 d. p bb.
Pedes hideung Lampoeng
Jan-Maart oo 238 dp. db.
nawarkeuo.
'ambaran ka | No 10 Taoen ka XV"
NYA NYA SA SNYA
DAA SA SAS A
Tennisbaan Pasoendan
(di Pasoendanweg 14 Bandoeng).
Masih terboeka !
Waktoenja tiap-tiap pagi: Senen — Selasu — Rebo Kemis — Djoem'at dan Saptoe
Kepada njonja-njonja (tocan2) jang berkepentingan, hendaklah berhoeboengan dengan jang bertanda
@ dibawah ini:
Dari djam 8 t/m 3 siang: di kantoor Oude Kerk- hofweg 34-36 tel. 1520.
| | Sesoedah kantoor ditoetoep di Regentsweg 157/15 c.
| ! Segala keboetochan toean tocan, disediakan!
Hoermat : NITI SOEMANTRI.
NP 2 MP2 2
AMA A AIA AI
FSL CAD TAS TAS FALS TAS TAI GBI FAL PAL FA TAS TOL FAN TAS KM9
Bandoeng - Tjiwidej v.v.
GAMPIL AJEUNA MAH!
Angkat ka Soreang teras ka Tjiwidej teb, anggo Autobusdienst LAKSANA (MADJOE).
RAOS, ENGGAL, MIRAH !
Miosna ti Bandoeng di Bodjongloa, taboeh :
740 — 955 — 1120 — 1.10 — 215 — 3.50. (panoetoep)
Ti Tjiwidej dipajoeneun pasar, taboeh:715 — 905 — 10.10 — 12 — 125 — 3.40— 4.30 (nanoetoep).
FAO TAM TAI AS TAI TAN PAS FAN TAI TAP CUI TAL FAN TAS TAHU
GOENOENG-SAHARI 84, TEL. WL. 909 BATAVIA-C
LV.EV.O. ”-
Sekolah bagian ELECTRO dan RADIO-TECHNISCH jang baik. sempoerma dan jang pertama
sekali diakoci dengan Besluit Pemeriatab.
Didikan boeat djadi
Electromonteur - Radiomonteur
Permoelaan cursus baroe 1 Febr. dan 1 Aug.
Oedjian pengabisan berlakoe dibawah penilikan goeroe- 9oeroe tinggi dari sekolah-sekolah Gouvernement Sebagian besar dari moerid! jang loeloes. dipekerdjakan kepada
peroesahaan-peroesahaan jang besar dengan gadji jang baik, Soerat-soerat keterangan boleh diperiksa, Prospectus dikirim
dengan gratis, djika diminta.
Wang sekolah F 15.— seborlan boeat satoe bugian.
Tnteroaat disediakan 217
Rn
Para djoeragan istri pameget,oepami para djoeragan ngaraos kaloeman koe bisoel, djarawat sareng kokoloteun dina
raraj, mangga geura anggo BEDAK LOTOS.
Ieu wedak teh sanes bae matak nambihan sari kana raraj djoeragan, moeng oge koe oenggal dinten nganggo ieu wedak teh tangtos karidjoetna koelit raraj djoeragan teh tiasa itjal.
KKN
Oge kanggo pameget, saparantosna diparas, sareng kanggo baji teu kinten saena.
KEKEMEKKKKKAM
Tiasa ngagaleuh di mana-mana.
TOKO sareng APOTHEEK.
KERMKKNKE
195KEKE KEKKKK 8
Sotja djoeragan kirang awas ocpami majoenan padamelan, | jeu teh djadi hidji pangbalang noe ageung pisan. Nganggo katja sotja oepami teu tjotjog sareng panjawrat sotja djoeragan
teh sanes djadi landong, moeng matak djadi langkoeng
resak sotja djueragan, Koemargi eta mangga geura soempingan
Chinese Optical Go. Opticien
di Groote Postweg No. 26A. Bandoeng
margi nja didinja pisan djoeragan tangtos mendakan katja |
sotja noe leres kanggo sotja djoeragan. Sajagi bahan-bahan |
katja sotja wedalan Shanghai sareng Europa. Kwaliteitaa |
|
djempol. pangaosna mirah.
Oge tiasa nampi recept ti Dokter.