• Tidak ada hasil yang ditemukan

PANJEBAR S

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "PANJEBAR S"

Copied!
20
0
0

Teks penuh

(1)

No. 71. TAOEN lil

O p laag 5 0

24 SAPAR 1867. - 16 MEI 1936.

P AN JEB A R S

Direktoer: Dr. R. Soetomo

Pangarsa pengaron.~ : Im.

Soepardi

Nomer telefoon 348 9 Zuid .

WEEKBLAD DJ AWA OEMOEM

Sesosif o.50 ~ 1

kv; artaa l f l .so

Diwetokake saben dina Sabtoe dening: N. V. Handel Mij.

Advertentie

segaris

f

0.20 Apese

f 2. - ko n tan sak

pasangan

Redaktoer

ing

V orstenlanden : •

Soe topo Wonobojo. Kratonan. Solo. Drukk. ,,Indonesia" Soeraba;a.

Adres

Redal<si lan Admini~trasi i

G. N. I. Boeboetan, S'baja.

Agenten kanggo advertentie: Ing SOERABAJA: Reclame en advertentiebureau .. Niar", Pasar Besar. Ing BETA WI: Publiciteits ..

kantoor ,.De Globe" Rijswijk 7 B, - Advertentie en Uitgevers Mij. A. de La Mar Azn, postbox no. 28, - Publiciteitsbureau:

"Arta"', Molenvliet W. 90, - Advertentiebureau .. I. R. A. B." Kebon Ojeroek 2 E. Ing NEDERLAN U: Publiciteitskantoor .. De Globe" N. Z. Kolk 19 No. 19343 Amsterdam.

Diimat -

D

OKTER Soetomo oleh pa- saksen . .jen kandhane wong dene bangsakoe iki ratjake kekoe- rangan energie merga panganne sega, i k o e or a n j at a. awit wong Djepang kang saben dina ija mangan sega, hla kok ndoe- weni energie tjoekoep. trenggioas, tjoekat, gedhe tekade.

•Toeking kekarepan kang tegoeh

W elas Ian lt si h.

Wasij ~ te K ungdjeng N obi Isa a. s.

l( afrisnan. fresn a-bangsa. frisna-sisama .

Dening :

R.

SISWOTO.

I.

kang bisa moedjoedake pegawl!jan ILl ATRESNAN Ian sib, tresna

1 barioing manoesa. manoesa oega kang ngebat ebati, ora lija saka l'"a Ian asih. temboeng loro ! kadoenoengan sipat tresna Ian semangat energie. • kang njatane toen 99a1. toenggal

I

asih.

Bangsakoe isih ak:h sin~ kler_oe ra~a, moenggoeh soeroeh m~na, ~ Sapa kan~ ~it~ tresnani Ian tampa. Paogirane, pegaweian b1sa k~ia deoe l~emab Ian koe~e.pe,

I

sapa kang k1ta s1h1 7

madjoe, dagangan bisa lar:s, dinoeloe sedie. roepane, .. gimgit

I

Kang kita tresnani Ian kita pangkat bisa moenggah, ikoe saka padha ra~a~e, Ja _ta .,rasa. goeng sihi .. jaikoe kang kita roemangsani dajane ... .. djimat. Moela akeh ka.ng nge~eki dia.gad, hr r~s~ sa-dj1wa Ian sa-njawa, tali katres•

bae kang mfojang panggonaone I asin-e _sarem_. Oe1~h. den ont1~t1 J nan Ian sih kang ngiket kita. ja- dhoekoen. oetawa m~ka!!:, saper-

!

rasa a~m-e, ikoe ~ep:od?~ne dia- ( ikoe tali rasa roemangsa sa-djiwa Ice nd1aloek sarat, dpmat. oetawa ! ga_d k~nqatan r .. sa . t:e~na ~an

I

Ian sa•nj.iwa kang ng•ket kita.

pangestoe.

j

a~ih, temtoe kang tme~ioe •1n.g Moela ja ora aran nggoemoenake, . Ana

mane~

. kang . direwangi i

~!a~d :~f.7

woeng: "sepa-sepi- jen. ta lam.oen

~ang ~~moe~

.kita t1rakat, patigem, moet1h Ian sa- a oe · s1h1 Ian k1ta tresnam 1koe, 1a1koe bang sane. . Apa . ta moenggoeh ing s__ak anak•bodio. sanak sedoeloer, akr;:;b L k ;I pevnawei·an n1ata-01atane kang aran .. katres- kang kaprenah tjedhak karo kita.

. oegcene, as. e ., • ..

0 7 - .. · ·

S{lrta pandjangka kita iko<", nan moo · Seba~ev orA .hia. 1a1koe amarga doedoe saka pitoeloenganne lijan, Kang aran katresnan ing sa• ~~.ng1kete talir?sa roi!mangsa sa·

doedoe saka dajane djimat, na- njatane ikoe ora ana lija ija ikoe a11wa .l~n sa-n1awa .mara~g ~~lo­

nging sak?. kita dhewe, 5 aka • rasa roemangsa sa d1iwa Ian sa · ngan 1k1 kang loew1h kentieng.

aw a k d hew e k, anggere kita njawa, .ja rasa toenggal, manoeng- Nanging era kena samono, era bisa ngoerip•oerip marang djiwa- gale rasa. ilar:g sipate manoeng- moeng samono djadjahanne daja ne semacgat energie kita maoe. sane. kang ana moeng rasa perbawane rasa tresna Ian asih Begdja tjilaka kita, ana iog toenggal. rasa tresna Ian asih. kita, sebab daja perbawane tresna tangan kira dhewe I dene manoengsane maoe ming Ian asib ikoe ora kawengkoe ing Kekarepan kang tegoeh, kang kari dadi piranti kanggo pamba- wates, kebak. ngebeki djagad bisa ambabarake p~gawejan kaog baring rasa tresna Ian as1h mace. raja. Kabeh iki. goemantoeng betjik. ngoenggahake pangkat, Babaring katresnan Ian sih ikoe marang tangine tali rasa roe.

nekakake kaoentoengan, era kok ana iog roemeksa Ian peparing, mangsane dbewe - dhewe [mede- saka tirakat kang ndjalari badan sakadene manoenggale rasa mace, gevoel.]

dadi ringkih, ora kok saka dajane ora ana rasa lija maneh-maneh, Apa kang kita arani .,tresna-

djimat kang 1ma j;i ikoe: .,fa kana•ja bangsa" ikoe? ·

Saia bakal betjik woedjoede kene, kana-kene padha bae" Kang kita arani tresoa bangsa pegawejac kang kita tindakake, Moela kena kita basakake, ikoe. ja ikoe katresnao kita ma ..

jen badao kita, - jaikoe piranti sipating katr~snan Ian asih ikoe, rang bangsa kita. Dadi lamtJen kanggo njamboet gawe, - kaha- ija sipating Goesti: God is liefde I kita nenangi Ian ngoerip - oerip nane santosa. Bisane santosa, jeo Sebab ing poerwane, nalika dja- rasa tresna bangsa marang bangsa bagas kwarasan. Bisane kwarasan, g .d iki sak isen-isene isih doeroeng kita, ikoe ngertine, kita nenangi jen oeripe manoet pranatan Ian ana, Ian isih doeroeng ana apa- rasa trPsna Ian asih, soepafa panganne bWik Ian tjoekoep. apa, kang ana moeng Goesti. bangsa kita tresna Ian asih ma•

Moela bener pasaksen log Goesti kang sifat tresna Ian asih, rang bangsane, ora ming tresna dhoewoer maoe, kanggo moe- roem?ksa Ian peparicg, moela Ian asih roaring garwa .. poetra djoedake pegawejan kang bi>.tiik, Goesti .ja roemeksa, Ja peparing Ian famili sakoekoeban wae I sarana dajane energie, adja kok marang kawoelane Perloe kateraogake otga. kita tirakat sarta anggembol djimat, Manoesa titahing Goestf, asale nenangi rasa tresna baogsa maraog nanging malah . . . . manganna saka Goesti, kena kaoepamakake bangsa kita, ikoe ngertine, kita sega sing akeh. pletiking Goesti. Goesti kang sipat nenangi rasa tresoa Ian asib, ja·

trisna Ian asih, moela ing sanoe- ikoe katresnan Ian sih sipatJng

Goesti. soepaja bangsa kita tiesna Ian asih marang baag~ane dhewe.

Klawao neoangi rasa tresna Ian asih iki. hla rak njata tjetha wela wela, tangeh banget lamoen kita nenangi rasa gething Ian se- satroo.

Akeh bae kang kliroe panampa, tresna bangsa iki ndjoerditampani gething marang bangsa lija. Jen kita gething mcirang lijan, wong lija ikoe oega bakal males gething maraog kita Apa kang kita se- barakt>, ja ikoe kang bakal kita paneni. Endi ana wong nandoer

p~ri. awoh djagoeng oepamane.

Lan maneh, sabetjik betjikane njebar gegething, hla rak sewoe loewih oetama njebar kabetjikan, katresnan Ian asih. Apa kang di- sebar sebarake, kang diawoet- awoet klawan gegaman kang ora weroeh ing irid dening ki Panje- bar,

fa

ikce widji gegembolane kandhoetane ki Panjebar .

Lan maneh, soemoerkangsem•

boerating soembere goemroeboel metoe banjoene kang beoing kin"

tjlong .. kintjlong sapa wonge, temtoe weroeh, jen ing keno ana soembere banjoe kang oerip.

Nalika akoe isih tiilik, taoe kawoelang goeroekoe, kapoerib ngapalake tembang [gedicht] kaag oenioe:

.Heb wel ten hekel aan bet kwaad, maar niet aan hem, die 't kwade doet ;4 want als ge hem 't kwade slecht merken laat. dan haat en laat hij moo·

gelijk bet kwaad, en doet met moed z'n best veer 't goed.M Soerasaoe koerang loewih 1

"Sirikana Ian gethlngana tindak kang loepoet (kedjaha•

tan

l

nanging poma edja pisan- pisan sira nggethingi marang wonge kang nindakake kaloe- poetao [kedjahatan] maoe.

Se-

bab, lamoen sira ora getbing marang dheweke Danging tres·

na Ian ngeman dheweke sarana njoemoeroepake .1.taloepoetanne maoe klawan tindak Ian tan ..

doek kang ngresepake, sapa weroeh. mbokmanawa sakban- djoere dheweke dhewe getbing marang tMidak kang loepott ogono maoe Ian klawan san-

(2)

Katja 2. .. P AN

J

EB A R S EM A N GA T"' 16 MEl 1936.

tosaning tekad bakal njiriki tindak kaog loepoet maoe sak- lawase "

lki piw-oeli~:i:l I.::Iadjere tresna

si!~ama.

roe kapenak. Nangiog koetiiwa.

ne. dene sarwa enak Ian kf1penak iki ming ditoedjokake toemrap kanggooe kap?rloewane dhewe, to~moedioe mar:rng eoak Ian ke- penake awake dhewe, moela p

penoinan ka11g mangkono maoe kaleboe bang sane pepcnginao kang isib asor dradjade.

Dadi je;1 kita trt:sna bangsa

I

kit;:;, iki b'1bar p[san ora mak· 1· soed kits geth1ng bangsa lija.

Boedi kam;inoesane kang gega- Kaprij: ta. rnoE~;goeh s,·Je~e 1 jo(:bane pepeoginane mol'41l~ dra- bas·; . .. tre5na ~etrl\~sci 1.'oe mo~ei~h ~ di<!d samcno, ja isib asor, sebab gamblange. ter;in·,ie. awit kerep

!

je:i kita moeng tan.sah mikir Ian -~··-"·--.~.._ .. ,_,,._=:ati~i'"'" om:"'"_..., ... i ngoed: marang enalt li!n karena·

~~~~ - ~'~~~"an:."""!I ~ w

---~~~-~~~-·--; 1 kinlJ awak kita dhewe. sisip sem-

i

Tcerooed•oe n~r.raO\l pang-

j j

bire kita nd oer ngroesak enak

I

gonan h10g t edbak, naoging

' I

I i..,n kapenaking Jijen oetaWa fill We jen tiod?.k kita men~gak mer.~- I b roegijane Ian sangsaraning lijan

' l ~ h' '

I gok sar ~;:i :eran-eren. mesl 1 1

L soewe t.:k;:ir:e.

I

1

!

Moela worg kang isib samono

L __ . __ _ . .

i drndj;d ka1mmce;ane, kang dita- li:.~~~ -.. ".l!~~-.z:,,;s·,,, 'Psr!Wa

!

kok2i:e loewih dhis•k: ~Pfrloene wae akoe mrnnggoeli ;-i ca'.-o- oe-

!

11pa". B<d<i karo wong kang tawa paogr!Jc.el.-. men~hne: loehoer boedi kcimar.oesane. Sa-

.. /.!.,pa t,-! perlo-.::ii:. tr-:s:i~1 bangsa bar::rn,_1 , kor?. c.>.:; ". a ;,vd: dhewe Ian .1nak b.-·.:i:;.: ,,,,:; pad1a segcr kwarn~an, or:. k.-:.r.rnr:g s?.widji apa. n10E·· [i \ivii.t-•'h~a. rel"!'r;in apa maneh, de:ne k~k n!:i::;-rena mikir tresua ban 1s, ba:<::;g ?"

Nadvon or-. (., \\;. \li.~etue p!~an

. , . I t . ,...

pitakon :aG pi:.ngr::~oc.r. ,:;..;a 1~1'<!

ndhoewoer, na:i,.}ing h-itandlla

tj~th;:; saka koerange kawig.:.tenne sebagejan geJhe sako bangsa kita, toemrap -:pa bae kang g~a:oetain

karo bab rasa ~ tresna ban\ sa"

I

maoe. njntn jen kat· esnane scba- gej:rn gfdhe s;ika bang~rnkoe iki toemrap mar'1!lQ bangsnne dhewe isih pfrioe d:~i::H!-J?.h, dit.:taogi.

Wis daJi w.:it;;klng manoesa, jen .:!;::no:sa iko.:'. b~ng d:p;u11ini

jaikue bo~J ~.ir-..va e8ak Ian kn·

pen< k. bi :anc m«;;gan enr.k toe- a

c.idjau C<>(.la cdoewe pipenginao . ne::•ging toedjoene pFpenginan iki or· toemrap mii~i k~nggo! e ka- pcr!0ewane awrske dhcwe, enak hin k~penake aw.-1ke dbewe, nangir:g soepaja bisa asoecg enak Ian k?.per;cik warang lijan. kaja dene pangaod1kane pandjenenQa·

ne Dr. Soetomo:

.. Kita ora bisi; cgrarnkake

~C!k bn nikmat idjen aoa ing soewarga, jen ta p;:ira ka:fang·

kadang kita padha kasrakat lan kasik~a ing uaraka !"

L W e

k as an n e, mi n g g 0 e nga repj.

-

~

B

1~' 1-.~r, -~ · ~

ti "'

~ '"'

r'\l

'D

.

ir~r• l

-

f-'l!'lf~::· ;·

- - .ri> "'· LR·. . I" .'\. ' ,._, I - -

AH~-1

AD HVSNI -p.o. box· 18 . SOLO

Tjoekoep menjediakan matjam2 batik ke..:.

loearan DJOKJA. SOLO. TASI!<MALA·

JA, TOELOENGAGOENG d.1.1. dari jang paling kasar sampai jang paling haloes.

I< a i n pa n d j an g. <.Ian s a roe n g, mcelai dc.ri h<irga f 13.- f 15.- f 18.- f 22.- f 30.- f •10.-sampai f 50.-per kodi.

I k a t k e pa I a. s e l en cl a n g, moelai dari barga f 9.- f 12.-- f 15,- f 20.-

f 30.- sampai f 36.- per kodi.

Kain~ pa ndjang dan saroeng1 jang ha I o es, dari soeratan a tau tjap haloes, model2 matjam1 en babar koeat moelai dal'i harga f 3.- f 3.50 f '4.- f 5.- f 7.-

sampai f 10.- per lembar.

ATOER LAH PESANAN!

Boeat didjoeal lagi toean-toean akan da- pat moerah dari kita. Tentoe toean-toeao akan dapat oentoeng bagoes. Pesanan, ba- njak atau sedikit selamanje diterima dengan senaog hati. Pengiriman selamanja dengan

rembours.

PRIJSCOURANT bergambar batik diz.

kirim pertjoema.

M enoeoggoe pesanan dengan bormat.

K.a soe niafa n.

K afonggengan,

S

ATEMENE manoesa ora

I

b:sa njritakake !<asoenjatan

I

oetaw_r1 l\aiang.Jengan. snna~ian 11 para b·1edar.;;" oetawa para alim.

B1sa-bis.!r:e ::noe~1g kandha, jen

J

Kasoc-nj ~an oe-t.::wa !°'ed:aten ikoe ora kf;•:• d tjrirak;;!ke oetilwa di·

kantha-n r.tha l.laliie: La jo•: ka:a f... . ;.\J~::e ora kena kinaja

n~api'l l\;Q,;ng semono pengC.r- tijc-ne bc::d• i1:g atase Kc:soenja- tan. Buc•ji n!Oeng b sa ojana- nj"na. jen Ka:oen:at• n ikoe ana, nanging ora maot>d1oed Oep;m1a woed;ocd<l, rok mestb; n1a as;ile

o ' . I.

oetc;wa nit<! l~an~J moeajoEd:u·e. Barnng dj!.:~ tanpa s 1. g~an ora b•sa. Au;;ne wewoediCJedan ikoe era moeog sing katon l::ae oetaw<1 sing moe• g ! iina d1soemoer,;epi saraoa pauij+d: ija w;;dbag bae.

ana Oeja woedjoed aices, sing era ke a disoemoeroepi scirana panlja·c.iri;a, mi.llah r.g;:inti aloes bang.: t ijil ena, kc;jata woedjoe- ding bcedi kita. B.-\dan :iti bae kita do::rneng socmoercep Nek ati limpa octawa d·actoeng ija

w;s soeui::eroeri ikoe doedoe

I

sing doew-! r?.S:l. boengah, sciesah, gela, trenjoeh, wdas, asih sapa- dhane. Vv'oed!ocd-wcedjoed ka-

1

beh maoe. sing h sar Ian sing (

a lo ~ s- aloe's,

mesthi ana asale, ora

djleg tanpa sangkan.

Woedjoede doeoiadi kabeh, sing kasar Jan sing aloes-aloes, saka asal ~id i [sa-. ml]. ija saka dajaning oerip, awit ikoe sing kwasa dbewe. Nanging bc?ndjoer

;;:rnbabar dadi teioe. ja:i<o~ poer- waning doemadi, sing bakal tak ..

tjaritakake in-,. Loeri.

_ Jen

d·~emb:!:1gake dj;:gad sa-

1sen-1se11ne kc.n· 11. s10g kasar Jan s;ng aioes, ikc'·? moeng S?. woetoeh sidji, ija ik .e sipate Pan~eran srd;ati, sing ura owoedjoed

k e -

seboet n\]i'lre:-- maoe Panguan sEdjati 01a0-= ngagem boes,·na sap-saran.

o ;ehi.:oe b;sa ngandharake

kawroe h Kasoe njata n ing dhoe- wcer ikoe :.:nka ptngr rtijanne boed,koe. r'::;.cii sntemene sing medhar w•t;z;r_, ikoe bo<d1koe. W :s me:.thi bae paSlflilOnkoe ija saka b:) i·oe-boekoe Ian pi- wcek.ngc v.ong ~a::g ;:1hii boedi Nan1Ji11g akce roem, sa. jeo boe- ciikoe saiki isih baji. aw1t olebkoe nga.,dhakake m~ngkono koewi i•1h lautu. n paot1i'ldrija kasar.

Moelane we· gkono. rr:er~1a pan- t1a· dtij.:-:koe aloes doeroeug toe- woeh oetawa keboek;<. P,rntja- ddj<1 aloes ikoe docmot:>noeng ing badan aloes, ikoe bisa waspada w<:irang woedjoed sir.g gaib gaib ing alam aloe~

Jen wis keboeka par:tja~drijakdle batin. mh thi s;.ja cegi:s clebkoe ngandharake kawroeh bc.b Kasoe- rqatan maoe. Saiki kije prasa!'at moeng lagi amek schets

e

bae.

Ewa-s~mono boedikoe ngoegimi, jeo pengertijan ikoe om kieroe, kena ditoeroet ka:-~:go m:--ihang ...

ake boedi. mo(::d:.:ika d•wasane.

Bisaoe kebceka pHnti;i ;. drija gaib ikoe ija saka tlaten marsoedi pfogcrtijan gaib lao i<asoenjatan.

:rnrta kerep ngrasak; ke rasa djati liogaj.

S:;:>citing I<asoenjatan oetawa Pangc:ran sedjati tampa papao ortawa tan pa pangr·ouan ·volume.1, malah mengkoe dj;1gad aloes- ajoes Ian kase:r. !·:asoe:iiLitn:! ikoe

'' asoeoj,tan ikoe saiki isih dadi object [le,,;,nj bo<di dadi •ub·ect·e 'djfc:jerl B~ .,,...uztzij:·, madeg ing ti:':npa wiw.tan, rnnpa wekasan . . ooe-di, i~ah•!r~an oho _kono koewi·

dadi tunpa djanrnu oetawa

" '·ek.

doeroeng aloe~. doeroen~ loehoet", toe, malah meu1;;koe sakehiog doerceug joga Tetepe joga ikoe djamao. • ien bewustzijr. w s onh1t saka Sakabehe vioedjced, sing kasar bord;. bandjoer djoemrneng Fri- fiag do:ija] Ian sing aloes aloes br'di. t"roes Kasoc.njatan. Soeme•

dog a lam aloes. aloes) pnciba oerip lehe bodi bandjoer pasrah ma- kabeb. We toe, wesi lem;ih. ba- rang Kr ~oenj;itan ikoe roengsit njoe. g~n1, loemoet, ciiamoer, banget. Manawa bewustzijn wis t::1 goe. manoesa, djim. l~lemboet. jcga [r:oeo;_hF:il] karc ; asoenjatan,

maiaekat, dewa Ian liia - lijane sing djcem:..ceng sub;•ct ija Ka-

k-. .. <•Leh p··I:· "' o'h IC 1 oe·i· p O ··a bi·sa <• -na soenia. t;;n; dene boedi doedoe

woedj,_.ed om oerip. Angger aua barang barao~J [soewoeog]. Sing woedjoe<l ija ana ceripe, angger dadi object ija kasoeniatan Dadi ana oerfp ij11 maoedjoed. karooe kang r.mga1i Kasoenjatan, kaog ora bisa pisab. W r·edjo!!d kasar den tingali ija kc:soeoj•.tan [dioem•

oeripe ija kasar, woedjoed does boeh] Oe.awa kang ograsakake oeripe ija aloes. Oeripe woedjoed- Ge sang Se d.j at i. kc;ng den wcedjoed ikoe kabeb saka oerip rasakake ija G

e

s a n g S

e

d

i

a t i, sidji jaikoe oerip sedjati, sing

tanpa wo~djoed Dal1le : Cbajoen bi la roebin. Oerip s~djati ikoe sing dadi poeod,ere oetawa tl)eke sakebing oerip, ija sak•:hing woe•

djoed.

Oeripe woedjoed - woedjoed ikoe doedoe oerip sedjati. moeog ombakane oetawa energie-ne oerip sedjati. Oerip kasar ija cmbakan oetawa sorot kasar, oerip aloes ija ombakan oetawa sorot P loes Sorot aloes loewih padhang t'nimbang sorot kasar.

,,.

.. .

Bok manawa an;:i saw;neh saka par;; maos slog takon meng.:.

kene : Paedahe wong ngerti Ian krasa ngono koewi apa? Wang- soelan : pantjene pitakon meng- kono ikoe woes ora ana, aw;t pitakon ngono koewi metoe saka rasa pepenginan. wewengkoene badan amarah oetawa radjas Wong kang wis padhang bordine, ora doewe pitakonan meogkono

(3)

16 MEI 193n.

ikoe, awit p~peoqinan ikoe wis keweogkoe ing boedi kabeh

SOSROSOEMARTO.

R e c t i f i c a t i e.

Kar;-,ngankoe bab Tam~ Batin ing P. S No 69. katja 2 kolom w~bs;;n ~oa sing kliw;;tan s~lririk en.~gcir:::ie ng "rrap letter. Pamrajo- ga koe pat :o •n;;os kerso-a ojoerasa oekara iki ! ae:

J~n r.;i::;;;· oetawa bewustzijn repot <!;·a :r '1 ::!dj;iba b::.-, m>:sthi cira kc':"!er n\)garnp bewus~zijn

bot'dt Ian Ras:·• d!i1ti. pril:li'.:!:::t k.·sao,J:;,.o~ c~t;;,w:1 ke~rimped iog nd;aoa bc:e.

S.

Se rat Was; j a t, sapc- rangan sa kin~1 serat Sri Ba- roto kasebat ing nging,1il. isi kawroeh kasepoeha:-i, f L'.80

Bubode sawatara.

[)ARA maos mesthi akeh sing

li doeroeng pr1ksa jen da- rah Banjoemas tekan seprene isrh akeh kc;D'J ora ge(tim nerak pe- pali, djalaran ila·ila oed aring wong toe,.va sok male:ti

Endi ta woedjoede pepali maot.

para maos tak <1toeri b.?b;?d rje- kak;rn bia ing ngisor iki:

M a cl o e B r a t a. oegi .. E ~. ~ I a fl t J · .:i - 1 ;c: a n t I a '-" a- s~ perangan saking Sri U<t- be h. pad ha s

e

k 5 en a r; B,

roro. isi ngdrn!Je kasoeniatan theorie Ian prah ijk. nqmito; 9 satoeroen-toeroenkoe :. djilid tammat, boten hn~ing mocndhoet I?amo~ng s-:djilid, rr9i ;:~ i ta k w" l::: r i a ci j a pad ha

~ 9 d;ilid . · . · · · · . f 2 50 ~- : '· .i o d '" ~ r 1 a n m a n g a n

~ W i n a rs a, Impoenao kawroeh waroi warni ingbng sam·

1

~ ti m 0 e 11 p 0 et i h, 5

e

b ab

t

pocn bperdhet deleg'tJoer:· 3 djilid t<!mma!, regi . f

.o

95 . ~ i.j a ti m 0 en i k 0 e k a n g

I .... . . _ - .. -·.

3 at hara Kr:! a. Nedya madban9akeo ~;:idherek iogkanq ..-..; ~ me h a g awe ti was k 0 e.

_ t~ksih semar.iJ·Semang ing pnmangiJih. regi f 0.55 ! M:angkooo maneh tak waltrl Gan di i I Ga n e p, gagasan bab •Nitialan ! doemcegi ~ 0 r a k

en

a gen d ha k s i- iO. [(oleb<!c goegon toehon. nangiog per!oe dipoen waos, ca- j k a r a a jam a I as, a w it

r; d an boten dipoen angge. regi namoeng . f 0 22

!

i k o e k an g mi t 0 e i 0 en g i

~

1

~ Poer w a n i n g Paso e pen an. blijan seselan piwcela~q

I

n jaw a k 0 e ...

woatenip.:Jen pikirau, poe:nika asalipoen saking poemip::i. r?.gi f0.27

! . .

w

~~· Dai an i 0 g EI in g, kangge oe!a::• jen wadiibing kiiwoela

I

T;~ac: seprene toeroven~e ~a~en

poenika kedah eling dhateng Pnngerao, awit eling poenibi I ~arioi~ a

1

~eh kang ngemen-emen4 margi •~:.1eng ingkang andjog dhateng Kawiloedjengan, reQi f O 27

j

.·ke pepa.i maoe.

~-- So e d j n r ab, ojarij-:>saken sediuahipoen para trah ing ill1i

I

mBandjoerake tjritane Raden

~ Banjocmas. Karanglo, Madioen, Djoeroero'lrt~nen, Pati. So~me- i Baribir.i.

~ nep, Praboe estri icg Padjang. Madoera, Lemboe Peteng, 2

I

Tindake teroes t~kao pesmr

-~ djilid, ri!gi f L -

I

kidoei bandioer noernet mengoe•

h Ser at Dew a Roe t j i. r;gi beda ka!ijan serat i;ane5-

1

Ion, s?.woese sawatara lawas

1i

ipoen. awit wocten ewah ewahanipoeo, regi. f O 35

~

1ekvn ing tan:ih Bagelen Ian lerep

~ Si n a o e M en

e

n g. ioggih manekoecg, kado~ hofrn ana ing omahe kamitoewa desa

I

perloe kater:mgaken wigatosipoen, a wit njata wigatos regi f 0.42 l<a!?ng Ana ing kono ija ora bisa Ke s r i pa ha n. impoenan saking serat waroi. noekilan lawas, djalaran woes ana oen.

I

saking sesorahipoen R SosrosoeQondo. regi . f 0.32 dhang saka Modjopahit, sapa-

~ Sandi Di aka Taro e p, ogoedhari tjarijos in~kang sapa !.'in~ gelem kepondhokan

~ elok elok ing salebWpoen dcngengan Oiaka Taroep, regi f 0.27 Raden Bari bin, bakal tam pa

~ Ser at La ks i ta rd i o. impoenan saking kawroeh paoekoeman.

~ warni warni. regi f 0.60 sapoenika kaandhapaken . . f

o

32 Moelane Raden Baribin banget

!

Soni a Roe r I, leloetjonipoen Gareng kalija11 Petroek, kaloeta. lo:?ota. sawat..;ra mangsa

~ ngrembag kebatosan . . . f 0.22 tekan ing Ngajah. nanging bareng

t.'i Sa I an g So er o e p, anjarijosakfo begalanlng tijan~ nilar woes sswatara ija bandjcer ne ..

I ~

raga. kadhapot>k ingkang

neags~ maken

manah . f 0,50

~

roesakep tindakdeb, woesana bablas Sadaja regi sampoen kapetanQ ragad ngintoenaken.

!i

tekan cisoen an

~ Kotjapa negara ing Pedj~djaran

·---1•••••

ing djoemeneng l'ata ing wektoe

Katja 3.

ikoe Praboe Silih Wrmgi, ikoe kagoenga:i sedberek t.iteloe kang sepoeh asma Rriden Banjaktjotro

[Rei den Ka rnirndoko

!

dioe mi! neng Hoepati ;;na inQ Pasirloeboer [b;iwah Poerwokf?rto saikiJ. b.ng kapindbo k;;prenah raii asma Raden Gagaknqampar dadi Boe-

p;iti ana ing Dcjo'oehoer [b;:wah T1ilatjap saikij woerngile poetri.

Bareog sang Praboe Sil·b wangi midhang~t wu to9 jen ana poetraniog nata tiuoendhoeog

J

sr.ka prr.d:a Modiopahit. hanget

I

we!ase. moel;ine dhawoeh marang para kawo~l,;i r. r.'."·:i'l padba ngajoman<i mara:::l:l f<ac.len Baribia maoe. W c•esanane Rilden Earibin

I

kapoendboet mar;t':)e. dhaoep

karo raji daiem s n-;; wnra9il

An-1 ing Pt:djadjarnn f~aden B:~ribi,, i:::r.adji-~d i bang-t. re.

men tirakat sarra ti'c;l~!h r!hahar Ian sare, n~1aoti ~a:Eloh s:uiboet pandh't"! poetra.

P;mdhita ::ioetra m"oe katjrita woes pepcetrn s1a11 kakoeng, j ;isma Raden I<eto hoe. Rilden

I Ke:oehoe m r? sawoese: diwasa

I

rPmfo

l ~Lrn a.

ndi;idj,1h d-·sa mi-

1 lilng. kcri nganti in~ sawidii

I

din;i Banjo!':mas tehrn ing sc.ild V'/lor K!ampok.} 1rosobo [t!2tab

I

I I

S. D.S.

SOEJCET T f.DJOEN.

[We k as a o e. min g go e].

f

1

awg · :r-nggo ne

DOe·

Doeran.

Toemrap praoepa.

l<ang (atjad.

pANGETJAKE poepoeran

· Ian sapance::iggalane, ora perloe di nodharake maneh, tjoe ..

koep mbaleni matja P. S. no. 64.

Ewade11e. kapeksa nambahi sa- thithik, dening saloog isih ketber, jaikoe poepoeran toemrap rai kang aoa tjatjade

Para wanita ora mawang roepa betjik elek. darah loehoer Ian doedoe, soeglh oetawa ora doewe.

saperangan gedhe aKeh kang pa•

dba seneng poepoeran. Bab iki pantjen wis dadi anggone, aran loemrab. Moela tce:mrap rai tia~

tjad; tilas tatoe, belang, kokop, boerik br~tjak, tjekrik, malah koedce kerep poepoeran.

tN:ng ndjoer adja bral lo, sa•

dherekl) Dene patrape mangkene:

Poepoerane kang rada kandbel, pangdmboege dhisik ing perna- blng tjatjad, oepama boerik, poe•

poer aeija nganti kerl ana ing legokaa, noeli di ratakake, boe ..

(4)

Katja 4.

rike ora ketara. Nanglng toemrap boerik bretjak, kang njrambab1 rata sak rai. poepoerane relamatan.

mal;;h boer1ke minangka pasren kekembangao, d;,di lao pa1oete, ora lija marga saka wasise poe- poeran.

Kenia kang pakoelitane ireng.

adja lali, manawa poepoeran, ing dbadba koedoe di w e d b a k i, modbele saiki k1ambi bledebane dboewoer, koethoebaroe amba, moela ing dhadba ija di wedbaki, djoemboeb karo raine.

Saroepane karesikan awak ka- seboet kabeb maoe, kang perloe katindakake dening para wanita, jaikoe:

Poepoeran, wedbakan pareman, Ieogan ramboet, ngoekuep djarik.

Wanita kang ana (dedo?wrn]

Ioewib ·betjik d tambabi: ratoesan.

mangiran, dene kang ioewib ana [katjoekoepan] prajoga kadbing kala niodakake ing sakabebe.

Saja toemrap para ~arwa ana {kasembadanj oetamane adjeg tjetjawis satjoekoepe, kanggo mi- ranteni ambetjikake ing ragane oetawa saodbangane.

Toemrap ing Solo, kanggo djaman saiki, isib akeh kang pa.:

dha nindakake, moeog lenga t j e n d h a n a, d j t? b a d a n. a- rang bangit padha nganggo.

keoa d arani wis era migoenakake, amarga araog anane, kadjaba para poetri ing djero Kedbaton serta para prij:igoeng loeboer isih akeh, dene prij.:11i moeng sawatara, Ian sedoeloer lijane kari sidji loro kang padba nganggo.

Ing woesaoane pan·oewoeokoe, sarebniog ilmoe aesthet ic a [kawroeh karesikanj to~~rap angoedi penioing salira, pant~s1ng

boesaoa, para waoita koedoe ngrawoehi nindakake moerib bisa ngoendakake edining roepa oe~a­

wa kawarasaniog raga, sab1sa bisa bab piranti kaoggo angoelah parfumerie (gegandan wangi), bab reresikan ngoepakara koelit awak [teiot) oetawa pangratjikan ~oe

boe koedoe sedija ing sab1sane, kanggo miranteni awake dhewe.

Kabeh boemboe boemboe, pi- nangkane saka tjrakeo, i~g ogeodi kcetha kang gecihe meitbl aaane. Ing :joerobojo 111. ora koerang toko kang njedbijani ratjikan djamoe (empon empoa) spo.

Manawa arep mboetoehake, ora perloe ngarani sid1i Sidjiniag boe mboe, tjoekoep toekoe b o em- b o e parem, wedh;,;k, eaz. Wong dodol wis ngerti dhewe.

Bab anggaweae, mhthioe sedje negara, beda bed.~. maaoet tjaraae dbewe, deoe aaa kaog misoe-

\voer oepama : ing Solo, ngaati mbokajoe Nji Marta ngaod1ka, djare: poetri Solo Mataram apik

r~sik salirane. - lki apa ngoea- djoeki?? Ngan ti keselak akoe, ning ja mak glegeg ! ! - woag sioipat djalma ana alam ndoaja, apa apane padba bae, anane ge•

seh s;,ka salabe dhewe, tjoato:

adoes ikoe marahi resik, geneja manoesa sok emoh adoes, ba•

reng bengkerok. awake, dising- kang singkang : nesoe.

.. PA NJ EB A R S EM AN G A T"

Pefioef Nagaserang.

Pakarjanne Dewi Sri.

1

1' ASEBOET ing dalem kandha, para W idadari p11dha toe~

l. moeroen marang Ngartjopodo. marepeki Dewi Sri, andba- woehake timbalanne Sang Hyang Ojagatnata: ,,He, Sri I Sira njoewoen p e d ha t I s i D a n g. kang apangirid I em b 0 e g 0 e m a r a n g. ape p e t.j 0 et

n a g a s e r a n g : kan\j sira arani nagaseraog ikoe nag a saran a kang dadi kantbonging wid i ridje- kining manoesa, tegese sira njoewoen kawasa andoem kabegyan marang saroepaning manoes<i ing Ngartjo · podo, Ian anawoerake sabarang widji kang saka iag Swarga, ija woes kalilan ing sap;inoewoenira.

Wiwit ing saben tengah wengi reka ..

ning · byar rahina, sira nganglanga djagad, noengganga pedbati sinang · kang apangirid lemboe goemarang.

apepetjoet nagaserang.

lny nalika sira ametjoetake jekti sabarang widji metoe saka ing kono, dadi kabegdjaning n:anoesa kaog tangi ing wektoe ikoe. Dene jen woes ebyar rahina, ikoe genti boeboebaning Sang Hyaog Soeria kang anoewoehake saroepaning widji ikoe. den kebat sira mandjinga wisma kang woes meng~ lawaoge. Jen woes soeroep Soerja sira moeoggaha maraog Kahyangan maneh. log sa- mangsa teogah wengi s·ra ngaogia-

nga djagad kaja kaag maoe''. . .

Sawoese rampoeng timba!an kang kadbawoe~ake, D~wt Sn m11toer san:lika bandjoer n'tih pedhati karo Dewi T1ksnowat1, sarta Widadari kabeh padha moeksa.

Kl DEWANDAROE.

Manawa i;rep ngratiik. bab nganti mateng, toemoeli disoki wewangen (reukwerkr prajoga banjoe asem Ian santen.

taken pisao maraog toekang tjn1.

ken, dene kepengin ngrakit wor- Band en g ma • woran djantonne (specerijen) tjara s a k . . . d r i I.

Djawa koelonan, gadjege ing Njepakna bandeng kang wls koetha Soerobojo kene. ora koe•

j

diboewang djerowane Ian wis di- rang koeraog po:_tri saka koel~·

I

koembah resik, Ian oesar .. cesar- nan, njoewoen sesoeroepan me- , ana banjoe djeroek karo oejah.

njang Gentheag Sidamoekti, Ka- Boemboene: bawang 3 sioeng, liasin, Mergo'oso. mestbia~ bi.sa

I

brambaog .. sioeag. Iombok rawit tampa kawroeb bab scbooahe1d (idjo) 10 idji. Tjemploengna iog IJhek bijen, sakitere kp. keno. wadjan mawa Ienga klapa 2 sen•

akeb wanita Ojawa tengab. Se- dhok maogan sing wis oemob.

mene dhisik sedje d.na disam- Jen wis aoeli sokna baojoe-dje•

boeag bab : leoga tjendbana dje• roek, ketjap Ian wedang djarang.

badan l. s. p.. moeng welingkoe Keh sethitbike kira-kiranen dhewe.

sedoeloer kabeh sing mantep Bandeng noeli tjemploengna.

tresnane marang Dewi Panjebar Banjoene adja nganti kasaten.

Semangat iki.

SRI SOESINAH. Siblek

ken g.

Si D

Njepakna paroetan tela po- hoeng.

Boemboene: oejah, lombok,

K

I

d'

brambang, codbong brambang,

awroen napcer ·

Ian ontjom dioeleg adja kelem- S am be I gore ng boeten. (loewih marem, mantep, g o d h o g. nikmat, ootjom sing d;amoeren

N

GRATJIKA radjangao boen- banget).

tjis oetawa laboe-aer poetih Oelegan boemboe maoe di- Ian djanganan sasenenge. Bawang boente:I ogaoggo pa.roetane po. brambang. trasi, lombok abaag. hoeng, kawangoen pesagi· pesagi, laos, oejah, dioeleg lemboet, noeli toemoeli digoreng ing lenga klapa.

digoreng nganti mateng. Ratjikan

boentjis oetawa Iaboe aer poetih

I

H. KOK K. B. I. Jacatra.

Ian djanganane pisan [sing wis (Sammy Cohen,) diradjangi] noeli ditjempioeogake

16 MEI 1J36 ..

,

P anggoe,awenfhal.ing ' ' w afak .

Wonten ing pamoelanga n .

Lare ingkang re m e n m bed a.

M

ANAWI SlOeroe oetawf tijaag sepoeb mawas ge- saogipoen !are. saged soemerep bilih lare poeoika asring njoela- jani kadjengipoen t1jaog sepoeh, Limn:bipen anggennipoen meka- tea waoe, a wit saking !are ngroe- maosi manawi namoeng poenik~

lampahipoeo. soepados saged maodbireog pribadi W Ooten Ware ni warni l 1mpabipoen lare. ang• gennipoen njoelajat!i ka!ijan ka- djeaging tijang sepoeb. ananging makatfo poenika inggih giE-JaD•

dhengan kalijan tandoekipoen tijnng s~poeb dbateng lare. Ma- nawi djoeroe panggoelawenthah tindakipoen keras sanget, 9are ladjeng kethoekoelan watak ing- kang kadjeogipoeo boten noe•

roet waoe boten ngeblak. mawi lampah s?singitan Manawi djoe- roe panggoelaw?.ntah kesabaren, lare ladjeng kethoekoelan watak koerang adiar oetawi mengkoe·

sang~t dhateng iagkang manggoe- lawi!nthah. T1ekakipoen lare ing- kang njoelajaoi oetawi ngreridhoe poenika limrabipoen la re ingkaog kagelan manabipoen Teg\?sipoen <

lare ladjeng boten poeroen ne- tepi anggennipoen dados ma- noengsa, ingkang sifat sob;ect Ian object.

Wooten iog pamoelangan para·

goeroe temtoenipoeo aoga!am!

kawoatenan kados ingkang badhe koela gambar poenika.

Manawi lare taksih gadhah kawanen, toemindak kaotbi ka•

mardikaniog kadjeng. tindakipoen waoe ladjeng dame! kapitoenani•

poen kaatja kantjanipoen, inggib poenika dame! reridhoe wonten ing pamoelangan, mbeda kaatia·

nipoen, nganiaja kantjaoipoen, nganiaja dbateng kewan Ian sa · nesipoea. Manawi !are sampoen ketialan kekendelaoipo en oetawi sampoen alit manahipoen. won- tenipoen namoeog kendel thok.

Kawontenanipoen lare. (de le- venslijn) sedjatosipoen boten pa:S tos angel dipoen soemoeroepi.

Lare oemoer 10 taoen. ngetje goeroenlpoen, mawi ndhelik ing sawingkinging goeroe, lare estri oemoer 12 taoen. remen omong kalijan kantjanipoen, kalih kalih- ipoen sami badhe ngetingalakeo kelangkoenganipoen, lngkaog sa- toenggal roemaos dados tijJng prawiro, deoe kantja kuntianipoea anggoemoeni pijambnkirol.?n. Sa- toeoggalipoen roenrnos gadhab kamardikaa tngk111.1~ n~~nu. boteo

(5)

16 MEI 1936. .. P A N

J

E B A R S E M A N GA T•

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

kengetan dbateog pranataning se- kolahan. Kalib kaiihipoeo sami ngleaggahi sub ect thok. teges'- poen boten n~engeti dhateog si•

patiag object, 1nggih p'1enika boten poeroen ngroemaosi oetawi boten poeroen ketaman keda- dosanipoen tindak waoe na·

nging !are ingkang gadh.tb tindak m?katen waoe m¥sthi b<idhe ka- tjelik amargi djoeroe pangtJoela- wentbah mesthi badhe doek;i oe- tawi matrapi paoekoeman. ana- nging poen lare mesthinipoen botfo ladjeng enggal mantoeni anggen. ipoen dame! riboet, ladjeng pados a~al sanesipoen. Manawi goeroes tansah na- moeug ngoekoem kemawon, poen lare sangsaja mempeno;l anggen- nipoen badhe dame! ribet, Mana- wi paoekoemanipoen waoe awrat sr:tnget sagi?d oegi mantoeni, ana·

nging poen lare 1,!!djeng kethoe- koelan w;itak na'moeng mendel tbok, boten gadhah kadjeng poe- napa • poenapa. ketingal1poen bodho Saged oegi kengetan dhateng levensplanipoen ing kang waoe•waoe. lad,eng saja ketin~Jal

anggennipoen badhe lampah a won.

Manawi djoeroe panggoe· lawenthah tindakipoen kaloesen, vloesananipoen inggih boten s e.

Manawi lare boten d•poen oe. koem. ladjfog katoewoeban raos manawi tindakipoen badhe saged dipoen ladjenakeag, roemaosipoen dados lare ingkang kendel Ian kekendelanlpoen waoe angsal oewoh. Ananging lare ingkang makaten waoe temtoe badhe ngalami m;inawi tindakipoen ingkang makaten waoe boten tjotjog kalijan kadjenging gesangi- poen,

Limrahipoen djoeroe panggoe- lawenthah boten keras- keras sa-

ng~t. nanging boten kesabaren.

awit saking poenika !are mesthi- nipoen boten badhe gadhah tindak ingkang langkoeog saking sak wates, Rehning goeroe waoe roemaos dados manoesa, temtoe nipoen ingqih ladjt'ng saged fmaoggib akal ingkang damel ta ta tentreming moerid-moerld- ipoen. Satoenggalipoen goeroe ingkaag ogroemaosi kamanoeng•

sanipoen Ian poeroen ngangge sipatipoen subject Ian object, temtoe badhe saged mapanakeo lenggahipoen. logkang perloe dipoen maoah poenika kados poendi sagedipoen goeroe ang•

gigah raosipoen lare, ang· gadbahi koewadjiban toemrap iog sf.samin1ng ~esaog. Temto~­

nipoen boten saged nemtokaken tiara iog kang poendi, iogkang kedah dipoen angge. Tjaranipoen goemantoeng dhateng salirani- poen goeroe pije:mbak, tegesipoen poenapa poen goeroe waoe saged

• toemindak kados dene tijang ingkaog ogleoggahi kamanoeng- sanipoeo, inggib poenika ingkang saged meper hawa napsoenipoen.

inggih poenika saged andjoewe- nengakeo pribadi.

Satoeoggal • satoeoggalipoen goeroe poen ka mesthi saged nindakaken koewadjibaoipoeo.

A margi satoenggal-satoenggali- poen tijaog poenika kadoenoengan gesang. Manawi satoenggalipoen goeroe boten saged ngereh moe- ridipoeo, ladjeng pitakeoa dhateng badanipoen pijambak, poenapa aaggenlpoen mi;;katen waoe boten saking lepating ,,ijambak, t~ges­

ipcen poenapa goeroe waoe ka- wengkoe iag kawontenan ingkang dereag lnras kalijan kadjenging gesaag. Dados tegesipoen po en goeroe waoe ngroemaosana le- patipoeo pijambak, Manawi ma•

katen tandoekipoen mesthi badbe saged dame! tentr~ming sekola- hanipoen. ( 1..ie weg van ht't !even is de weg tot zelfopvoeding).

Mila engetana pathokan poe- n ka:

Manawi wontcn !are ingkang remen dame! ramenipoen klas.

kadjagija soepados lare waoe nandhaog kedadosanipoen angge- nipoen dame! rame : Oepami anggarap pzdamelan. ingkang dereng dipoen garap pijambak- ipoen Nilar klassipoen amargi pijambakipoen dame! ribeting kaot a-kantj<rn;poen. Goeroe mi- tedbahaoa dhateng lare waoe, manawi levensplanipoen boten leres. lilo dipoen soekanaoa soe- m!.rep niaoawi goeroe boten merang. boten ad1rih Ian boten si>'ngit dhateng !are iogkang da- me! ramenipoen klas, namoeng mawon badhe soeka soemerep.

manawi !are ingkaog toemindbak makaten waoe baten saged ogon- tjati kedadosaoipoen lampahipoen pijambak.

M: SOETEDJO.

Moeng

toemrap sedoe- loer

sing

moendhoet

katran gan.

Saka /} dmin:sfrafie

Abo. 3431 Baro o. Postw. Jan, f 1.50 kanggo sasi Sept. t m Nov.

19.35

Abn. 5444 Ban t o er. Postw.

f 1,50 wis katampa

Abn. 3855 G a n d o e s a r i Kena.

Abo. 5173"Baron Wisentek.

Ahn H82 Kr i.j an. Meloe sasi Mei ! 036

Abn. 1355 Bat a vi a C. Doet roeng tampa.

Abo. 62'15 S aw o. Wlwit Me.

1936 P. S. April wis eotek.

Abn. 5547 Malang. Kena.

A bn. 'l 297 M agelaog. Ora kenia Abo. 2179 Semanding. Mes.

thine kena.

Abn. 6054 Toeloengagoeng.

Ojadial kirimna P. S. no 70 wis kakirim.

Abo. 1687 Malang. Postw.

f l ,'iO wis tampa, no. abonne sing bener 6605 Ian wiwit dadi abonne I Jan. '36.

Pikiran Dimoedha.

Gagasan

sapala.

pARA ~adoeloer abonne P. S kabeh mesthine wis oga- koni sapira betjike soer<~ t kabar kita iki, awit kadjaba isine pepak ija gampaog dimangerteni kita kabeh wiwit kaoem terpeladj:.1r ngaoti kaoem bodho, wiwit kaoem dhoewoer toemeka kaoem ngisor.

Ora moeng toewa wae kaog kasengsem isine. oanging pemoe- dha kita oega karem ngrasakake sarine karangan-karangan, pitoe- toer-pitoetoer Ian dhidhikao•dhi·

dhikaoe kang kaemot ing P. S.

kabeh.

Saraoa peodhidhikao kaog bener, kita iog t~mbe bakal ogoeo- dhoeh wohe kang betjik Ian kaog maedahi kanggo Noesa Ian Baogsa.

Thoekoeling pergoeroewan-per- goeroewan nasional ing waktoe iki kena kita oep;imakake kaja djamoer kanQ tboekoel ing mangsa reodheng nroetjoek akeh banget Ora moeng tng koetba kang gedbe-gedbe bae. nanging ing itoetha tjilik ija akeh. lki ora lija ija arep aweh dhidbikan marang pemoedha kita kang joetao kehe.

Awlt ikoe woes dadi koewadjiban kita kabeh.

Pamoedba kita kang woes oleh dhidhikan saka koelonao kita sa- Wa!!g sawaog kok wis geseh ba·

nget karo pemoedba kita kaog oleh dbi:ihikan saka wetanan. Apa sababe iki, apa saka pemoedbane dhewe kang loepoet anggonoe niodakake, apa saka pendhidhik•

ane, akoe njoemanggakake bae maraog para maos kabeh. Awit fea woes oleh dhidhikan saka koelonao kok bandjoer lali maraog adat )<10 tata tjara kita dhewe.

Sing ditelat bandjoer ngoelooi kabeh. Ja bok kang ditiroe ikoe kang betjik betjik wae Ian kang maedabi. Jen wis rada pinter basa maotja baodjoer rlkoeb ngaoggo basane dhewe Ian isin ;jen koem·

poel karo haogsane kacg ora bisa basa mant!a Apa ja bener watak mc;ogkono ikoe. benere ogono malah ngloehoerke basaoe dhewe, kok malah isin.

A pa maoeh bah ojenjaodbang sanadjan botiab wadon kaog wis gedhe sarta woes diwasa ija isih seneng nganggo rok, ja jen rake landhoeng, lawong tjekak. Jen di- takoni diare tjikben practisch, ora ribet. Ora dipikir saroene La pemoedhane jen oganggo tjlana kombor b;inget Ian landhoeng nganti kepidakan sepatoe. Wah iki eman eman banget lawoog tjlaoane gabardine kok tekoekane soewek tilas sepatoe Apa iki ora ngroesak eocoaomie awit sadhela maneh wis njoewoen wong toe•

wane.

Katfa 5.

Apa jen woes njaodhang Ian tjatoeran karo kan tjaoe oganggo basa maotja ikoe bandjoer diakoe doedoe baogsa ludonesia. Ora se- doeloer malah diarani neniroe, na- nging loepoet paoiroene Kanggo~

ne botjab wadoo kan1-1 woes diwasa pantjene ngono betjik njandhang tiara Diawa. sepisan rapi. ping pindho ora r:eniroe Ian maneh ogadjokake dedagangan kita dbe-

we, ,jaikoe d1arik Ian kebajak

loerik weton Indonesia.

Kadjaba jen botjah wadon kang isih tjilih, awit doeroeog saroe Ian doeroeog bisa dandan dhewe. len nganggo tjara Ojawa mestbine ribet

Kanggone babagan economie pemoedha kita isih angel bisane ngati ati. Tandhane isih akeh pemoedha kang ropyan ropyan kasengsem nenonton. gawbar hi- doep I I I. Ora seth1thik dhoewlt kang diboewangi saben bengi.

Ana ngendi endl kang diremboeg gambar hidoep, Nanton gambar hidoep ikoe ja ana betjike, ang.

gere kang ditiroe kang betjik2 bae, adja kabeb ditiroe, Ian ma- nehe koedoe kala mangsa. jaikoe jen dina malem Minggoe oetawa dina vacaotie. Kanggone botjah sekolah bisa oega ngendhokake pasinaon. Apa ora ngelingi ma•

rang woog toewaoe kang rekasa Ian melang melaog Jen dilereni aoggonoe ojamboet gawe? Apa ora mikiri mbesoek .jen dadi wong toewa dhewe, awit jen ora saka saiki dikoelinakake ngatl at!, be- soek mesthi roesak oeripe bab roemah tanggane. Mangka kita arep nggajceh oerlp kang moelja, rak ija ta? Moelane saka ikoe moega,moega para pemoedha poetri miwah kakoeng gelema matja soerat kabar kira ikf, awit P. S. iki ngemot pitoetoer lan pendhidhikan warna waroa kang- go noedoehake dalan kaog bener.

Kaoggo para moedha ija mathoek banget. awit para moedha ikoe isib taogeh kang djinangka lao isih soewe kang bakal dilakoni.

s.

Toemang"aring widii gorol..

Doemadining manoengsa ana alam iki sajektioe soetji Ian we·

oing. S~sipatao reged doenoengiog maooengsa, djalarao toemibaning bibit oerip, metoe saka zat kang koerang oetawa ora moeroi.

Pe·

piridan kang metoe saka chadi- sing agama Islam, njethakake:

"E' manoengsa, lamoeo sira arsa oglaotarake widji oerip, padha sesoetjija Ian semadia dbisih, mepeta bababan hawa sesanga. Ian oega rampoeogana sarana sesoetji."

Sarebning saperangan gedbe, toemoeroenlog widji maoe metoe saka doerbalaning bawa nepsoe.

moelane ora nggoemoenake jen doemadloing maooengsa ratjak woes kasipatan widji regrdoetawa goroh. Oepc:.-mane toeking kall ikoe boethek, ilioe rak ija ora beniog : katooe bening manawa

(6)

Katja 6.

- - - - - - - ---· ·-

dieaebake,

Para m<los saged mawas ma- nawa diagad iki wis karoban widji goroh thok - thok. bebasaa borji;b kang doeroenq bisa mboeang oembel. gorohe wis noeroet ramboet Manoengsa kang tipis gorobe Ian wis t!nar- boeka nalare. sasat koewalabeo olehe arep njemakake S,;kabehing dhidhikan, sawernaniog piwoe- I lang. ditjara meagkene·mengkene, jekti saperangan gedbe [jen di·

prematekake] loegoe moenQ arep mbrantas watak goroh. Watak goroh kang mandjing ing ma·

noengsa kang woes wareg dh'- dbik:m. ketone socm:imar [aloes];

deoe kaog ngrag;i manoenpsa bodho agal. dadi bodho Ian P'nte~ kadoenoengan wata k watak ikoe. moeng katjek :-:gal Ian aloes Wawatakan iki sana.

d an ditoetoepana, woe ·?.:iane ija katon melok.

l\radj';n2 kang iJP-dha ogano:k-

ake s~koetoe3n, ;•,dha b~dbami

m"tes1 keh!ng wd ij'l baia l<:n pirantioing pfrang L :jau;1 prase"' tija padha ditancllrn tan~ani Hm, si Goroh kang D~ra('la soekma, bareng moengkoer. ngedhang krang ogisisake siJoenge.

Botjab metjabak•? tjan·;Jkir. Da- nging ora an;i kang m2roebi , bareng bapa-bijoenge narka, nganti soepata malah wis bisa awad, .jeo kang metjahake ikoe pit!k enz e~z Kanggo W:lwasane para

pen-

dhidhik, akoe ari'.p ngatoeri kada- dej,,n kang kerep ki!sampar

ke-

san::lhoeng ing sadina-sawengine.

aadija panglimbang, endi pehak kang kan::iel warake goroh.

A. Sawidjining wektoe, • i-·apa- bijoeng lagi enak h'loenµgcehan ana inJ acnben, sinambi med::ing patjitane tela. Anake ni?.dhak nemboeng ndjaloek tela marang bijoen1~e ; uangin~ wa~1\:lsceL:ning bijoeng sasar: botjah boesoe :, :: :.:.roe woewoes, teia wis soe- i::,.;idhin1J· pidjer n!Embang-nem- boeng, la bok ija ndjoepoeka !

B. Secije dini:l, kang wedok njawisi tela Ian wedang leladen sing lanang ; anake weroeh. ndjoepoek Ian tanpa n~mboeng. ngelmgi oepama nemboenga, m~sthi bak1d disreng;?ni Kotjapa bareng bijoenge wfroeh leladen tela entek, srengfo ruar.10g anake.

entek amek koerang golek.

Nitik ka~11deian A Ian B wis tjetha ke: ,·:I: ~,:lea. Botjah ban - djoer kato;:w.,ehan widji: n~m­

boeng disr"ngeoi, ora nemboeog digentak ; loew h bhjik om nem~

boeog Ian jen ditakoni ora waleh.

C.

Botjah manoeh moengkir [goroh]. dialuan bapa·bijoer.ge saben-saben baudjoer kelangan lari. Kang maoene pantjene tipis watake goroh, dikandW oetawa diwidjeni dening kang toewa.

Bareog watake goroh wis ngoelit~

daging. sembate ngaroe • ara, botjah disebat-sebatake.

KI-S~LOMOJO.

..P A N

J

EB A R S E M ;\ N G A 1"' 16 MEI 1936.

-~--·---·---

K asoes1 ane Dan · 1 g sa o·- JeDang. I I

djaka maoe. saAkoe soemelringking , w.jen 1range, sasi dje. rta merga pengin neboes alaning djenenge, baodjoer ... . harakiri.

Andjaga pangrasa kasoesilan it1g oemoem

1

Patl1ine piwoelang ,,ba uh ido ' '.

Dening : R. SOETOMO.

N

ADJ..U.N waog kang is1h

I

Ratjake, wawasaone bangsakoe nembe manggon ana ing kliroe b.1ngh toemrape bangsa Djepang. nanging mesthi bandjoer Ojepang

nQrasa eram marang watak watake Aw.t jen kita ooedjoe ogrem- bangsa iki kang katon njolok boeg b<1b ban~1sa Ian negara iki, mripnt adat~ bandjoer sanalika thoekoel Ka1ata ing bab hoermate !:idji gagas:.n mara g kehin\J geisha, Lrn sidjine. loewih loewih pa- wanita cndah kaog tanpa wil<ing~n

koermate toemrap marang wo:·g kehe. jaiLue para wara11ggaua, mantja, bab tatakr,,mane, t~ng- kang c!iib:!rntake kaja dene

\JOnDe senfog tetoeloeog Sarta kdepoe kang maotja \Varna elare.

tj<1raae olehe nampa dhc;joh kang mabocr ogalor ngidoel ing ping- sarwa patoet sarta koermat (bui- gir ratan . , . . .

ten;;e\VCne gastvrij). Njatane, ora mengkono. J-n

\,Yong monr!hok ing hotel. ora

I

kita mlakoe ai.l« koe iny Tokyo, perlce kwatir kelangan. Jen rube I era kagoeda de in.,; p·mandhe- neri leloengan, man. ka lawaoge

1

,

og~n kcrn;i an'.J~ang;:ioe pangrnsa id .. !en ngoentji. ora soesah kwa- bsoesilan.

tir kt:langan baran.1e digo:1dhol . Ja. ben>r, ioewih lo.-wih toe- doerd:;rna, aw;t ing Djepar:g pra.

i

mrape Tokyo kang gedhe Ian sr1sat ora ana malinq. MDela saka · rame iki, a1)~1 dene oerip.: bangsa

dh k I!

ikoe wong m;rntia kan~J mon o 1 iki akeb sinJ mlarat, akeh kaoem ing hotel. orn soesah kw•1tir ba- wanita k.•ng <ilakoe sedheng, ma- range ilang merg:, lemari oetawa , !ah kedadijan oega ana wong senthonge klaleu ngoeotji.

!

adol anake wad on, - nanging na·

\Vis dadi kaloemrahan, wis ; djan mengkonowa kita ora mrang- 01?.mr:em. jen wong klalen n'.ni_;gal goeli kahonan k·.ng Df.!COesak ka barang::: ana iog 1axi oetawa aoa see-ii.in, B~ib wong lakoe ngiwa ing par.~ig011an lijane, ora n·•;;ng<Jo aoa panggouanne dhewe. sarta ing aapgoleki. mer~1a barnnge kang 1 kono pangrasa kasoesilaa oemoem

~laien .oetawa ilanJ m,,oe. ~a- ll ora bakal kaganggoe babar pisao

!<al bah . . . . marn dhewe. drn· [Men waakt tegen de schending terake d~ning politie. anggere

I

der openbare zedelijkheidj

wer?eh maraog .2?.res e vrne I Moela saka ikoe, \>.;ong wadoa rv1a.s soplr t_ax1 11a ora n~p·loek ~ betjik betjik ora soesah soemelar:g prabeia loeil'n

1h s:;ka mcs:h1~-e ,. ioem2koe idjen ana ing kene,

.. Koetha To: yo ikoe .. qat1~h a wit ora bakal mranggoeli pa- t11wa~e · 000.0CL'. dadi 113 r<'lne trap kang di~oemelangake.

banget. Bneroe ih. salHh :.1di'-

1 .w ·-

ning mitra~ce, <!i1rgold:i p;id.::;e- i Vi. ong DJepan\:! 11a om wa!

r:ceng;rn\.:oe sar;=na nj·?·,;.·;l taxi

I

scemelang nQetjcelake anak anaKe Nganti l djam so;?W~ne si sopir wadon srawoeng:rn Ian njamooet anggoleki hotel k<rn\J dak pon- gawe ana ing kan:or Ian toko2,

dh k -· w h a•::ic oemoeme n .. asrawoeng~.n

o i. r:anginQ rneks.i ora weroe -.

doenoenge. Bareng sadjake wis iog kana padlia n,;oermatl ma- tita, bandioer ngoendang kaotjane. IE r.aag woog sid?i sidjine. loewih sopir lijane, ngakoa soep;;ja oga dene marang kaoem wanita. Jen terake mitrakoe mace sarana ta-

j

aaa kabanan kang njalawadi, kang xine sopir hja maoe. f·ll:trnkoe

I

nglanggar marang kabijasan. pa- m<ioe rehne ograsa wis noempak srawoengan ngaoerip ija bandjoer taxi sarta sopir kang sakawit nelakake ora senenge.

njat;i auggoleki hotelkoe, nanging Kaja kang wis kedadij.m boe- ora bisa nemokake, - n:oeianc roe ik!. Ana student kang gan- bandjoer arep mbajar prnbeja ong- droeng maranp, sawidjining kenia kosetaxi, Nangirrg prije? Si sopir toek?.ng. ndjaga lift (piranti kang·

noelak. ora gelem nampani, merga go moenggab medhoen ing pang·

dheweke ora bisa anggawa mitra· goeng saraoa daja listrik). Sa- koe maoe marang paoggonan rehne patrape djed,aka kang kang dilrnr~pake. gaodroen1l maoe ora njeneagake Semono oega, ing negara iki. toemrap si keaja. apadene nganti langka anane wong ndjaloek ngroesak p~rasaan kasoesilane p~rsen. log hotel. restaurant sarta oemoern, sanalika ikoe oega dje.

ing panggonan lijane kang oe- djaka maoe diranr;kep politie, df ..

moeme wong kerep ngetokake koendjara pitoeng dica, deae pi!rsenan sarta wong ngrasa bakal soerat soerat kabar bandjoer kagodha deniog bab iki. njatane

I

padha ngabarake bah ikoe maoe ing kene ora, merga ora ana woag ngaaggo aksara kandel sarta nje- kang ndjaloek persen, Wong boet djenenge botjah lanang maoe meojang rt>staurant. hotel sabang-

I

kaath1 terang terangaa. ,,,atrape sane bakal tentrem atine, ora maoe ditjatjLid banget. Maagk;1 kaganggoe dening pangrasa

I

jeo kaaggone ing negara kita.

..akoe bakal merseni pira, Ian sapa bab iki maoe padhane moeag wae sing !.-oedoe tak perseni". dianggep kwajoogensstreken wae.

S~xpangat apa ta dene kang bisa ndjalari bangsa D1e;.>ang ndoeweni kasoesilan l~aja kaseboet maoe?

Jen ktta wer:'leh marang prana· tan oeripe bar :;s.i satrija. b;ingsa Sam Uri.Ii. kan1-1 aran .,bushido", ora goemoea 1,;n neh maraog aoane kasoesilan ma c:.

Moenggoeh patho"-anne kang kaseboet inJ pranatan maoe, ja·

ikoe;

Mitoeiorni wong sing riny•

kih.

Ora bal:al rq oetjira, tiolong plajoe.

Tentri>m .~tine ing s::idjroning kriboenga !w:.. oeta wa k~soe- sahan.

Jen samangsa wadjib. ora eman patine. or:-i p~rloe oerip lawas in~J donj:,i sr:.woengan san<1k koel;:; war~;aoe

Samadi. jaikoe ngreka njawi•

djekake dhir!ne ing pan:,;ajoe- n,-nne kanQ Maha Sof'tji'

Seiya marnng f~adja Ian Tr.nab Woetr1h GE:tihe.

M;moedji leloehoere.

~.lfrtjaia marang kasoetjijanne soekmaoe ruaaoesa.

lja kang kas?boet ing ndhoe- woer iki kang dadi agamaoe wong Diep::.ng sc.rta kang dipraktekake ing sadioa-dina.

Tcem::ape w~n~~ D:epa.;~, aga- ma ikoe lagi diarani oer1p, jen dienggo. d tindakake ing srawoe- ngau sadina d;na.

Apa bangsa Ojepang ikoe ora odoewe agama?

· ! joba kita deleng tjandhi:1e I Jaikoe tjandld Shinto, p;.;nggonan

~cang~o rn~a~oedii b n memoedja 1:,g t1andh1 :rnnc. om c.na barang wewoediodno kaog koedoe di- disembah !an dipepoeudlii kajata dene retja sabangsr.ne. Kang ana

M<1m~rng. soem~laa;i rnelang, m~l«ng koernnQ k;;pert•ajan.

wedi. k.w;;rir, iki kabeh bisa nd.c:Jari WODIJ k<Jri enggonne leloemban ing kalangan ke- mad oewan.

moeng • • . rengi'on. Pralambang sot>paja woug ngilo . . . . awake dhewe. e awakkoe iki apa wis resik tenan, apa wis ndoeweni soenar, apa tjuh:ane wis anelahi

ka'a dene pangilon maae?

Akoe kok bandjoer kelingan maraog koersoes kebat'nao d;a- man djenate P B I. kang dak arep arep baoget. soepaja diedegake maneh dening sedoeloer sedoe·

loerkoe ing Soerobojo, soepaja saora orane bisa dadi paadam pandomiog sedoeloere lijane eng· gonne arep mangastoeti padaoing Ojeng lboe.

Referensi

Dokumen terkait

n11gara mantja pradja kang padha meloe confereotie maoe, kaiata ; nagara T1ongkok, Ian lija lijane, kang nagera-nagara maoe oega isib akeh banget anane batoer toekon maoe Mangka fen

pantjen akeh tetem- boengan piningit, wong kang na- lar bisa ngontjeki, ora dadi apa ; marga ing kono bakal nganakake bobot timbang dhewe, preloe di- Jakoni oetawa digoegoe, apa ora,