ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ هوﺮﮔ رد نارﺎﻴﺘﺳد
ﺎﻫ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ شزﻮﻣآ ي مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ
يﺮﺒﻨﻋ هﺮﻫز
*
،1
يﺪﻳﺪﺟ ﻪﻟا ﺖﻤﺣر 2
-1 ،نﺎﻣرد و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ياﺮﺘﻛد ،رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
،كارا
،كارا ناﺮﻳا
2 - ،نﺎﻣرد و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ياﺮﺘﻛد ،رﺎﻳدﺎﺘﺳا
،كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻳا ،كارا
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ
: 3 / 5 / 1391 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 27 / 8 / 1391
هژاو ﺎﻫ يﺪﻴﻠﻛ ي :
نﻮﻣزآ ،ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
،نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا ، ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
)*
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ (
ﻦﻔﻠﺗ ؛ : 4173641 - 0861 ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا سردآ ، [email protected]:
هﺪﻴﻜﭼ فاﺪﻫا و ﻪﻘﺑﺎﺳ :
ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ رد نﺎﻧآ هﮋﻳو ﺶﻘﻧ ﺮﺑﺎﻨﺑ نارﺎﻴﺘﺳد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يراﺰﺑا ﻲﺣاﺮﻃ
هﺎﮕﺸﻧاد ﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ناﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺶﻴﭘ زا ﺶﻴﺑ .
نﻮﻣزآ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ﻲﺑﺎﻳزرا فﺪﻫ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رد نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا .
شور ﻲﺳرﺮﺑ : د ر ﻔﻴﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻲ
- ﻠﻴﻠﺤﺗ ﻲ 750 ﺳ ﺆ لا ا ز د نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ ر
هوﺮﮔ
،ﻲﺣاﺮﺟ يﺎﻫ
،ﻲﻠﺧاد
،لﺎﻔﻃا
نﺎﻧز و ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ا زا ﻌﺑ ﺎ د
،يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﻮﺻا ﺖﻳﺎﻋر ﺢﻄﺳ
ﺶﺷﻮﭘ ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ
، ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ و ﺰﻴﻤﺗ راﻮﺷد ي و ﺰﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﺶﺷﻮﭘ
كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رد يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا ﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
. ﻊﻤﺟ راﺰﺑا هداد يروآ
ﺎﻫ ﻞﻣﺎﺷ : ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ دراﺪﻧﺎﺘﺳا
،ﻦﻤﻠﻴﻣ ﻚﭼ
ﻴﻧ و فاﺪﻫا ﺶﺷﻮﭘ و ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺢﻄﺳ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﺴﻴﻟ ﺰ
هﺎﮕﺘﺳد قاروا ﺢﻴﺤﺼﺗ
OMR) ( ﻮﺑ د . ر ﺎﻫراﺰﺑا ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاو ﺗﺄ
و ﺪﻳدﺮﮔ ﺪﻴﻳ
هداد سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ نﻮﻣزآ
ﺎﻫ
x2ي
anowa و ﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
، ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ نﺎﻧز هوﺮﮔ )
2 /
±4 5 / 4 ( ياراد ﻢﻛ ﺮﺗ ﻦﻳ
،يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺎﻜﺷا ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻌﺑ زا ﻲﻠﺧاد هوﺮﮔ
ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺢﻄﺳ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ )
40 % دﺮﺑرﺎﻛ ﺢﻄﺳ رد و
47 % ﻢﻬﻓ ﺢﻄﺳ رد (
و ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ ﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد
ي
) 7 / 90 (%
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ و ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺮﺗ ﻦﻳ تﻻاﺆﺳ راﻮﺷد ﺺﺧﺎﺷ ﺪﻌﺑ زا ي
) 3 / 67 (%
ﻴﻤﺗ و ﺰ ) 5 / 73 (%
تﻻاﺆﺳ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد
هوﺮﮔ ﺎﻫ ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا .
،يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا ﻦﻴﺑ ﭘ
و يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا ﺶﺷﻮ تﻻاﺆﺳ
ﻦﻴﺑ رد دراﺪﻧﺎﺘﺳا هوﺮﮔ
ﺎﻫ ي ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ شزﻮﻣآ
ﺪﻳدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا )
001 / 0
P=
(.
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﺖﻳﻮﻘﺗ موﺰﻟ ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺗ
ﻢﻴ يﺎﻫ
،نﻮﻣزآ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻢﺘﺴﻴﺳ ءﺎﻘﺗرا
،نﻮﻣزآ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا يﺎﻫ يراﺰﮔﺮﺑ
هﺎﮔرﺎﻛ و ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ لﺮﺘﻨﻛ
تﻻاﺆﺳ ﺗ نﻮﻣزآ يراﺰﮔﺮﺑ زا ﻞﺒﻗ ﺄ
ﺖﺳﺎﻴﺳ لﺎﻤﻋا و هدﻮﻤﻧ ﺪﻴﻛ ﺎﺑ هروﺎﺸﻣ مﺎﺠﻧا و ﻲﻘﻳﻮﺸﺗ يﺎﻫ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار نﻮﻣزآ ﻲﺠﻨﺳ ناور و ﺖﻴﺑﺮﺗ و ﻢﻴﻠﻌﺗ نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺶﺨﺑﺮﺛا
ﺮﺗ ﻦﻳ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻲﻣ ﺮﻛذ ﺎﻫ ﺪﻳﺎﻤﻧ
.
ص 62 - 52
يﺪﻳﺪﺟ ﻪﻟا ﺖﻤﺣر و يﺮﺒﻨﻋ هﺮﻫز 53
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﻲﺑﺎﻳزرا ،شزﻮﻣآ ﺪﻨﻳآﺮﻓ زا ﻲﻤﻬﻣ ﺶﺨﺑ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ) 1 ( ﻮﺻا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ و ﻦﻳزاﻮﻣ و ل
ﻲﻣ ،دﺮﻳﺬﭘ مﺎﺠﻧا ﺮﻤﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﻲﻤﻠﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار نآ ناﻮﺗ
ﻢﻬﻣ دروآ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ شزﻮﻣآ ﻦﻛر ﻦﻳﺮﺗ )
2 (
،ﺖﻘﻴﻘﺣ رد ﻲﺑﺎﻳزرا
ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﻪﺑ
هزاﺪﻧا يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻮﺠﺸﻧاد ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ يﺮﻴﮔ
ﺪﻳﺎﺑ ﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻛ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ هرود سﺎﺳا ﺮﺑ و هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺖﺳد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﺑ ﺪﺑﺎﻳ
ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ، دﻮﺷ
) 3 ( و
ﻲﺑﺎﻴﺷزرا
، توﺎﻀﻗ و يراﺬﮔ شزرا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا مﺎﺠﻧا
هرﺎﺑرد ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا و ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻚﻳ
شور ، ﻪﺒﺗر ،ﻲﻫددﺎﻳ يﺎﻫ
ﻲﺷزﻮﻣآ هرود ﻚﻳ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺎﻳ و ناﺮﻴﮔاﺮﻓ يﺪﻨﺑ ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ
دﻮﺷ
) 5 - 3 ( . رد هﺰﻴﮕﻧا ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺮﺛﻮﻣ ﻲﺑﺎﻴﺷزرا مﺎﺠﻧا
،هﺪﺷ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﺑﺎﻳزرا رد ار سرﺪﻣ ﻪﻜﻠﺑ
دﻮﺧ يﺎﻫ
ﻲﻣ يرﺎﻳ ﺪﻫد ) 6 ( ﻲﻜﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ رد ﺰﻴﻧ
ياﺮﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺢﻄﺳ
تﺎﻣﻮﻠﻌﻣ
، ترﺎﻬﻣ
، نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد داﺪﻌﺘﺳا و شﻮﻫ ﻪﻠﻴﺳو زا
ﻪﺑ يا
مﺎﻧ نﻮﻣزآ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺷ
) 7 ( ،ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
شور يﺎﻫ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﺪﻳﺎﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺑﺎﻳزرا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ و
ﺷﺎﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ هﮋﻳو فاﺪﻫا ﺎﺑ رﺎﮔزﺎﺳ ﺪ
) 1 ( فاﺪﻫا ﻪﻛ اﺮﭼ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﺘﺧﻮﻣآ
يﺎﻫ ﻲﻠﻤﻋ و يﺮﻈﻧ
بﻮﺴﺤﻣ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻣ
دﻮﺷ هرود نﺎﻳﺎﭘ رد ﺪﻳﺎﺑ هﺪﻧﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻪﻛ
ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﻛ ﺐﺴﻛ ار نآ ﻲﺷزﻮﻣآ )
2 ( . هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
نوﺮﮔ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻧﻮﻟ
Gronlund) (
ﻦﻴﺘﺴﭘا و ﻲﺘﺣﻼﻓ ،
) Epstein
(
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﺣاﺮﻃ ﺖﻴﻤﻫا ﻢﻏﺮﻴﻠﻋ نﻮﻣزآ
يﺎﻫ دراﺪﻧﺎﺘﺳا
،
ﻪﻧﺎﻔﺳﺄﺘﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ
شور يﺎﻫ ﻲﺑﺎﻳزرا و ﺶﺠﻨﺳ
،نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رﺎﻴﺴﺑ
بﻮﻠﻄﻣ ﺪﺣ زا ﺮﺘﻤﻛ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ و ﻪﺟﻮﺗ موﺰﻟ
ار ﺶﻴﭘ زا ﺶﻴﺑ ﻲﻣ
ﺪﺒﻠﻃ ) 10 - 8 ( و ﻲﻗاﺮﻳ گﺮﮔ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
و راﺰﺑا ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ مﺪﻋ ﻦﻳا دﻮﺧ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ﺰﻴﻧ نارﺎﻜﻤﻫ شور ﺶﻫﺎﻛ رد يﺪﻴﻠﻛ و ﻢﻬﻣ ﻲﻠﻣﺎﻋ ،ار ﻲﺑﺎﻳزرا ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ ﻞﻳﻻد زا ﻲﻜﻳ ار نآ و هدﻮﻤﻧ ﺮﻛذ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد هﺰﻴﮕﻧا
،دﻮﺧ بﻮﻠﻄﻣ فاﺪﻫا ﻖﻘﺤﺗ رد ﻲﺷزﻮﻣآ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﻣ ﺮﺑ
ﺪﻧﺮﻤﺷ
) 11 .(
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ا ﻲﺑﺎﻳزرا
يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ز هوﺮﮔ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
يﺎﻫ
ًﺎﺻﻮﺼﺧ ﻲﻜﺷﺰﭘ نارﺎﻴﺘﺳد
، مﺎﻈﻧ رد نﺎﻧآ هﮋﻳو ﺶﻘﻧ ﺮﺑﺎﻨﺑ
هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺷزﻮﻣآ ﻦﻳا ﻢﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺰﻴﻧ و ﺎﻫ
زا هوﺮﮔ ﺶﻧاد
رد نﺎﮕﺘﺧﻮﻣآ ءﺎﻘﺗرا
ﺖﻣﻼﺳ مﺎﻈﻧ
، ﺰﺋﺎﺣ رﺎﻴﺴﺑ ﺖﻴﻤﻫا
و هدﻮﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
يﺎﻫ ﺰﻴﻧ و نارﺎﻴﺘﺳد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ءﺎﻘﺗرا
يزﺎﺳدراﺪﻧﺎﺘﺳا نﻮﻣزآ
ﺎﻫ ﻖﻴﻗد ﺶﺠﻨﺳ فﺪﻫ ﺎﺑ زا
ناﺰﻴﻣ
يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ نﺎﻧآ
ناﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ
راﺮﻗ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ )
12 ( رد ﺢﻴﺤﺻ ﻲﺑﺎﻳزرا هﻮﻴﺷ ﻦﻳوﺪﺗ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻲﺗﻻاﺆﺳ ﻪﺋارا ﺰﻴﻧ و نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا هوﺮﮔ ﻦﻳا شزﻮﻣآ ﺪﻨﻳآﺮﻓ تﻻاﺆﺳ ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺪﻋاﻮﻗ و لﻮﺻا ﺎﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﮔ ﺪﻨﭼ ﻪﻨﻳﺰ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ بﺎﻨﺘﺟا ،يا )
13 .(
ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد
نﺎﻴﻣ زا ﻲﺑﺎﻳزرا
يﺎﻫ ﻲﻤﻛاﺮﺗ ﻲﻧﺎﻳﺎﭘ ﺎﻳ
Summative )
Assessment
( ﻲﻣ مﺎﺠﻧا يرﺎﻴﺘﺳد ﻊﻄﻘﻣ رد ﻪﻛ ، دﻮﺷ
،
نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﺪﻨﭼ ﻪﻨﻳﺰﮔ يا
Multiple Choice Question) ،(
ﺞﻳار ﻦﻳﺮﺗ نﻮﻣزآ ﺎﻫ بﻮﺴﺤﻣ نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا رد ﻲﻣ
دﻮﺷ
) 12
، 4 .(
ا عﻮﻧ ﻦﻳ نﻮﻣزآ ﺎﻫ ،ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﻪﺟرد زا
اﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور ﻪﻠﺌﺴﻣ ﺎﻣا (Content Validity)
، ﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻳاور ر
(Construct Validity) لﻮﺻا ﺖﻳﺎﻋر و ﺶﻧاد ﺢﻄﺳ ﻊﻳزﻮﺗ ،
يرﺎﺘﺧﺎﺳ نآ
ﺎﻫ ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ هراﻮﻤﻫ هدﻮﺑ
ﺖﺳا ) 14 .(
ﻦﻳا نﻮﻣزآ ﺎﻫ ﻮﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﺘﺳرد ﻪﺑ ﺮﮔا ﻧ
ﺪ
ًﻻﻮﺻا ،
ﺢﻄﺳ ﻪﺳ
ﺶﻧاد ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻄﻴﺣ زا (Cognitive Domain)
مﺮﻫ
(Blum) مﻮﻠﺑ يروآدﺎﻳ حﻮﻄﺳ ﻲﻨﻌﻳ
(Recall)
، ﻢﻬﻓ
(Comprehension) و
دﺮﺑرﺎﻛ (Application) ار
ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا )
17 - 15 ( . ﻲﺗرﺎﻬﻣ ﻪﻄﻴﺣ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
(Psychomotor Domain) ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻮﺠﺸﻧاد
: مﺎﺠﻧا رد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﭘ ﻚﻳ رد ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ،ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﺮﺠﻴﺳوﺮ ﻣ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ
ﺆ نارﺎﻤﻴﺑ ﺎﺑ ﺮﺛ
ﻖﻳﺮﻃ زا ،وا ﺖﻴﻗﻼﺧ ترﺪﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺰﻴﻧ و نﻮﻣزآ
يﺎﻫ ﺪﻨﭼ
ﻪﻨﻳﺰﮔ يا ﺮﻳﺎﺳ زا ﺪﻳﺎﺑ و هدﻮﺒﻧ ﺮﻳﺬﭘ نﺎﻜﻣا شور
يﺎﻫ ﻲﺑﺎﻳزرا
،نﻮﻣزآ درﻮﻣ ترﺎﻬﻣ عﻮﻧ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
) 4 ( ﻦﻳا ﺮﺑ
ﻲﻣ سﺎﺳا نﻮﻣزآ و ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﻛ دﻮﻤﻧ نﺎﻋذا ناﻮﺗ
يزﺎﺳ
ياﺮﺑ ﻦﻴﺳرﺪﻣ و ﺖﺳا ﻲﺼﺼﺨﺗ ﺶﻧاد ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ،دراﺪﻧﺎﺘﺳا و نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﻦﻴﻴﻌﺗ ،دﻮﺧ ﺲﻳرﺪﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﻪﻳﺎﭘ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻦﺘﺴﻧاد ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ،يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ دﻮﺑ ) 18 ( ﻻاﺆﺳ ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺪﻴﺗﺎﺳا ًﻻﻮﺻا ﺎﻣا ﻪﻛ ﺪﻧراد ﻲﺗ
ار يروآدﺎﻳ ﺎﻳ ﻪﻈﻓﺎﺣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻮﺠﺸﻧاد يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻦﻴﻳﺎﭘ حﻮﻄﺳ
ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا .
نﺎﻣز فﺮﺻ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻲﺗﻻاﺆﺳ ﻦﻴﻨﭼ ﻲﺣاﺮﻃ نﻮﭼ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ يﺮﺘﻤﻛ ﺖﻗد و .
ﻦﻴﻨﭼ رد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد تاﺮﻤﻧ ﻪﭼﺮﮔ
نﻮﻣزآ شرﻮﺗ ياراد ﻲﻳﺎﻫ (Bias)
ﻦﻴﻨﭼ تاﺮﻤﻧ ﺐﺴﻛ و هدﻮﺑ
نﻮﻣزآ ﺗ نﻮﭼ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻲﻳﺎﻫ رد ﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻳﺎﻧاﻮ
ﺖﺴﺗ ﻪﻨﻳﺰﮔ زا ﻲﺧﺮﺑ ندﺮﻛ فﺬﺣ رد يو ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻳ و ﻲﻧز ﺎﻫ
نﻮﻣزآ هﺮﻤﻧ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ و هدﻮﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺶﻧاد ﻦﺘﺷاد نوﺪﺑ ﺪﻳﺎﻤﻧ دروآﺮﺑ ﻲﻌﻗاو ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ نوﺰﻓا ار ﻮﺠﺸﻧاد )
19 .(
ود ﻲﻃ رد
لﺎﺳ نﻮﻣزآ ،ﺰﻴﻧ ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ
ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا
راﺰﮔﺮﺑ ﻲﻠﻣ ﺢﻄﺳ رد و ﻣ
ﻲ ﺪﺷ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻪﻛ
راﺰﮔﺮﺑ ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد نورد ﻲﻣ
دﻮﺷ . ،اﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور ﺢﻄﺳ ءﺎﻘﺗرا اﺬﻟ
يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﻮﺻا ﺖﻳﺎﻋر و ﺶﻧاد ﺢﻄﺳ ﻊﻳزﻮﺗ ،رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻳاور ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ رﺎﻴﺴﺑ تﻻاﺆﺳ هدﻮﺑ
ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و نﻮﻣزآ
يﺎﻫ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا
، رد ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ
ﻲﻌﻗاو يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
د ﺪﻫاﻮﺧ نارﺎﻴﺘﺳد ﺖﺷا
. ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺰﻴﻧ
فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
ﺞﻳﺎﺘﻧ نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ ﻲﺑﺎﻳزرا هوﺮﮔ رد
شزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رد طﺎﻘﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
هوﺮﮔ رد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ ﻒﻌﺿ و تﻮﻗ
،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺪﻳدﺮﮔ مﺎﺠﻧا
.
شور ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد -
ﺎﺳ هﺎﻣ رﻮﻳﺮﻬﺷ رد ﻪﻛ ،ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ل
1390 داﺪﻌﺗ ،ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رد 750
ﺳ ﺆ نﻮﻣزآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ لا ﻪﻨﻳﺰﮔ ﺪﻨﭼ يﺎﻫ
نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا يا لﺎﺳ
،يرﺎﻴﺘﺳد هرود مﻮﺳ ﺎﺗ لوا رد
هوﺮﮔ يﺎﻫ : ،ﻲﻠﺧاد ،ﻲﺣاﺮﺟ
ﻞﻣﺎﺷ هوﺮﮔ ﺮﻫ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ و ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ و نﺎﻧز ،لﺎﻔﻃا 150
لاﺆﺳ
ﻳزرا درﻮﻣ ﻲﺑﺎ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
. رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ دﺎﻌﺑا
هوﺮﮔ زا ﺪﻧدﻮﺑ ترﺎﺒﻋ رﺎﻴﺘﺳد ياراد ﻲﺷزﻮﻣآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ :
ﻒﻟا ( -
زا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺪﻌﺑ
ﻪﻨﻳﺰﮔ ﺪﻨﭼ تﻻاﺆﺳ يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﻮﺻا ﺖﻳﺎﻋر يا
ﻤﻠﻴﻣ (Millmen) ﻦ ب
( - زا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻌﺑ
ﺢﻄﺳ
ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ تﻻاﺆﺳ
ﻞﻣﺎﺷ مﻮﻠﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻄﻴﺣ رد :
ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ
)I
ﺳ ﺎﻳ و ﻪﻈﻓﺎﺣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ تﻻاﺆ يروآد
( ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ، )II
لاﺆﺳ
ﻢﻬﻓ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ (
ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ و ) III
دﺮﺑرﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ لاﺆﺳ
ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ( ج ( - زا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﻌﺑ
ﺺﺧﺎﺷ يراﻮﺷد
(Difficulty Index) و
ﺰﻴﻤﺗ ﺺﺧﺎﺷ (Discrimination Index)
تﻻاﺆﺳ د ، ( - هﺮﺧﻻﺎﺑ و هوﺮﮔ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
ﺎﻫ ﺶﺷﻮﭘ ناﺰﻴﻣ ﺪﻌﺑ زا ﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻲﻠﺻا فاﺪﻫا
(Core curriculum) ي ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ،
تﻻاﺆﺳ
Must learn )
ياﺮﺑ نآ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻪﻛ ﻲﺗﻻاﺆﺳ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻣ لوا ﺖﻳﻮﻟوا رد
ﺪﺷﺎﺑ ( تﻻاﺆﺳ ﺰﻴﻧ و None core
curriculum Best learn ﺎﻳ
ﺎﻳ ياﺮﺑ نآ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻪﻛ ﻲﺗﻻاﺆﺳ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻤﻧ لوا ﺖﻳﻮﻟوا رد
ﺪﺷﺎﺑ . ﻲﻟاﺆﺳ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد
ﻛ ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﻘﻠﺗ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻞﻣﺎﺷ ﻲﮔﮋﻳو رﺎﻬﭼ ياراد ﻪ
: ﺶﺷﻮﭘ
ﺰﻴﻤﺗ ﺐﻳاﺮﺿ ،يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺎﻜﺷا ﺪﻗﺎﻓ ،ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺢﻄﺳ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ءﺰﺟ و ﺐﺳﺎﻨﻣ يراﻮﺷد و
core curriculum دﻮﺑ
. ﻊﻤﺟ راﺰﺑا
هداد يروآ ﺎﻫ
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ تﻻاﺆﺳ
نارﺎﻴﺘﺳد ﺪﻌﺑ زا
لﻮﺻا ﺖﻳﺎﻋر
،يرﺎﺘﺧﺎﺳ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ
و هﺪﺷ 12 ﻲﻟاﺆﺳ دﻮﺑ ﻦﻤﻠﻴﻣ )
21،20 ( ﻪﻛ 750 رﻮﻃ ﻪﺑ لاﺆﺳ
و ﻦﻤﻠﻴﻣ لﻮﺻا ﻖﺒﻃ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﺰﻛﺮﻣ نارﺎﻳدﺎﺘﺳا زا ﻲﻤﻴﺗ ﻂﺳﻮﺗ
ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ ﻪﻌﺳﻮﺗ و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﻪﻨﻳﺰﮔﺪﻨﭼ ﺣﺎﺻ و ﻂﻠﺴﻣ يا
ﺐ دﻮﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ،ﺪﻧ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ .
ﻦﻴﻴﻌﺗ راﺰﺑا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺺﺧﺎﺷ
و ﺰﻴﻤﺗ
يراﻮﺷد نﻮﻣزآ تﻻاﺆﺳ نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا
هﺎﮕﺘﺳد قاروا ﺢﻴﺤﺼﺗ
هﺎﮕﺘﺳد ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ دﻮﺑ OMR
. ﻦﻳا ﻂﺳﻮﺗ يراﻮﺷد ﺐﻳﺮﺿ
باﻮﺟ داﺪﻌﺗ عﻮﻤﺠﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ زا ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺎﺑ ﻻﺎﺑ هوﺮﮔ ﺢﻴﺤﺻ يﺎﻫ
باﻮﺟ داﺪﻌﺗ داﺪﻌﺗ عﻮﻤﺠﻣ ﺮﺑ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻦﻴﻳﺎﭘ هوﺮﮔ ﺢﻴﺤﺻ يﺎﻫ
ﻦﻴﻳﺎﭘ هوﺮﮔ تاﺮﻔﻧ داﺪﻌﺗ ﺮﺑ ﻻﺎﺑ هوﺮﮔ تاﺮﻔﻧ
P=UP+LP/U+L) (
ﺰﻴﻤﺗ ﺐﻳﺮﺿ و ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ
D= UP‐LP/U) (
ﻞﺿﺎﻔﺗ زا ﺰﻴﻧ
باﻮﺟ داﺪﻌﺗ باﻮﺟ داﺪﻌﺗ ﺮﺑ ﻻﺎﺑ هوﺮﮔ ﺢﻴﺤﺻ يﺎﻫ
هوﺮﮔ يﺎﻫ
ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ هوﺮﮔ ﻚﻳ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد داﺪﻌﺗ ﺮﺑ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻦﻴﻳﺎﭘ .
ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ ﺰﻴﻧ و تﻻاﺆﺳ ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺢﻄﺳ ﻦﻴﻴﻌﺗ ناﺰﻴﻣ
ﺶﺷﻮﭘ
زا يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا شور ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﺘﺴﻴﻟ ﻚﭼ
ﻔﻟد ﻲ
Delphi )
technique
( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻳدﺮﮔ ﻞﻴﻤﻜﺗ .
ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ ﻦﻳا
ناﺮﻳﺪﻣ زا ﻞﻜﺸﺘﻣ ﻲﻤﻴﺗ هوﺮﮔ
يﺎﻫ ياراد ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ شزﻮﻣآ
شزﻮﻣآ ﻪﻌﺳﻮﺗ و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰﻛﺮﻣ نارﺎﻳدﺎﺘﺳا ﺰﻴﻧ و رﺎﻴﺘﺳد ﻲﻜﺷﺰﭘ تﻻاﺆﺳ ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺢﻄﺳ ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻳدﺮﮔ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﻲﻠﺻا فاﺪﻫا ﺶﺷﻮﭘ ناﺰﻴﻣ ﺰﻴﻧ و مﻮﻠﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻄﻴﺣ رد
ﮔدﺎﻳ يﺮﻴ
core curriculum) (
ﺖﻧوﺎﻌﻣ مﻮﻟﻮﻜﻳرﻮﻛ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
ﻢﻴﺗ ﻦﻳا ﻂﺳﻮﺗ ،ﻲﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ ﺮﻫ رد عﻮﺒﺘﻣ ترازو ﻲﺷزﻮﻣآ ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا لاﺆﺳ ﺮﻫ ياﺮﺑ هﺮﺒﺧ .
ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاور
ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ
يﺪﻳﺪﺟ ﻪﻟا ﺖﻤﺣر و يﺮﺒﻨﻋ هﺮﻫز 55
ﻦﻤﻠﻴﻣ ﺰﻴﻧ ﺑ ﻪ ﺗ درﻮﻣ ندﻮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ظﺎﺤﻟ ﺄ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻳ
) 21،20 ( .
ﺢﻄﺳ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ ﻲﻳاور
و ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺶﺷﻮﭘ
ﺪﻴﺗﺎﺳا تاﺮﻈﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا
ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و بﺮﺠﻣ شزﻮﻣآ هوﺮﮔ
ﺪﻴﺗﺎﺳا ﺰﻴﻧ و ﻲﻜﺷﺰﭘ هوﺮﮔ
يﺎﻫ
ﺪﺷ ﺪﻴﻳﺎﺗ ،رﺎﻴﺘﺳد ياراد ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ شزﻮﻣآ .
ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ ﻦﻳا
ﺰﻴﻧ رﻮﻃ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا ود تاﺮﻈﻧ ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ناﺰﻴﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻢﻫ ﻣز نﺎ درﻮﻣ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ
تﻻاﺆﺳ ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺢﻄﺳ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ
79 / 0 r= ناﺰﻴﻣ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و
،تﻻاﺆﺳ يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا ﺶﺷﻮﭘ 81
/ 0 r= ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺪﻴﻳﺄﺗ درﻮﻣ ﻪﻛ .
ﺑ ﻪ لﻮﺻا ﺖﻳﺎﻋر ظﺎﺤﻟ
ﺸﻧاد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و شزﻮﻣآ ﺖﻧوﺎﻌﻣ زا ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻲﻗﻼﺧا هﺎﮕ
ﻮﺠﻣ ز و ﺪﻳدﺮﮔ ﺬﺧا ﻲﺒﺘﻛ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ
مزﻻ يﺎﻫ مﺮﺘﺤﻣ ﺖﺳﺎﻳر ﺎﺑ
ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ﺖﺌﻴﻫ مﺮﺘﺤﻣ يﺎﻀﻋا تاﺮﻈﻧ ﺬﺧا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ
هوﺮﮔ ﻲﻤﻠﻋ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ،رﺎﻴﺘﺳد ياراد ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
. هداد ﺮﺑ ﺎﻫ
سﺎﺳا راﺰﻓا مﺮﻧ "epi
نﻮﻣزآ و
anowa
"
فﻼﺘﺧا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ
د ﺰﻴﻧ و تﻻاﺆﺳ يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺎﻜﺷا ﻦﻴﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻر
ﺎﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا تﻻاﺆﺳ ﺪﺻرد و يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا هوﺮﮔ
يﺎﻫ
زا و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺷزﻮﻣآ
"
نﻮﻣزآ
X2
"
ﺎﻳ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ ،
ﻲﻔﻴﻛ ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻴﺑ لﻼﻘﺘﺳا )
ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﺺﺧﺎﺷ هوﺮﮔ ﺎﺑ يراﻮﺷد و ﺰﻴﻤﺗ يﺎﻫ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺰﻴﻧ و ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
(
ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا تﻻاﺆﺳ
نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ
رد هوﺮﮔ ﻲﺷزﻮﻣآ نﺎﻧز ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ )
2 /
±4 5 / 4 ( ﻢﻛ ياراد ، ﻦﻳﺮﺗ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ لﺎﻔﻃا هوﺮﮔ و يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺎﻜﺷا )
6 /
±13
5 / 7 ( ياراد
دﻮﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺎﻜﺷا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ )
لوﺪﺟ 1 .(
ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻪﺑ مزﻻ
ﻪﻛ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ ﻞﻛ رد يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺎﻜﺷا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
لاﺆﺳ ﻪﻗﺎﺳ رد ﻲﻔﻨﻣ تﺎﻐﻟ ﻦﻴﻴﻌﺗ مﺪﻋ )
18 (%
مﺪﻋ ﺰﻴﻧ و
ﻪﻨﻳﺰﮔ ندﻮﺑ ﮓﻨﺴﻤﻫ ﺰﻴﻧ و يﻮﻐﻟ رﺎﺘﺧﺎﺳ و لﻮﻃ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ
تﻻاﺆﺳ شرﺎﮕﻧ ﻚﺒﺳ )
7 / 6 (%
عﻮﻤﺠﻣ رد و ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺑﺎﻳزرا
3 / 20 % هوﺮﮔ ﺞﻨﭘ رد نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ تﻻاﺆﺳ ﻞﻛ زا
رﻮﻣ دﻮﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺎﻜﺷا ياراد ،ﻲﺳرﺮﺑ د .
داد نﺎﺸﻧ ﻲﻠﻴﺼﻔﺗ ﻲﺳرﺮﺑ
: زا نﺎﻴﻣ 17 % ياراد تﻻاﺆﺳ
ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ رد يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا "
ﻲﻠﺧاد هوﺮﮔ
"
، 3 / 5 %
طﻮﺑﺮﻣ ندﺮﺑ رﺎﻜﺑ ﻪﺑ ﻪﻨﻳﺰﮔ
يا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ) 8 لاﺆﺳ ( و 6 / 4 % طﻮﺑﺮﻣ
دﻮﺑ تﻻاﺆﺳ ﻪﻨﻳﺰﮔ و ﻪﻗﺎﺳ رد تﺎﻐﻟ ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ مﺪﻋ ﻪﺑ )
7 ﺳ لاﺆ (
و 4 % اﺆﺳ ياراد تﻻ ﺦﺳﺎﭘ
ﻲﻳﺎﻫ دﻮﺑ ﻪﻨﻳﺰﮔ ﻚﻳ زا ﺶﻴﺑ .
ﻪﺑ
ﻪﻛ يرﻮﻃ و ﻪﻗﺎﺳ رد
ﻪﻨﻳﺰﮔ ﺰﻴﻧ ﺎﻫ ﻂﻠﻏ يﺎﻫ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻳﻼﻣا
ﺪﻳدﺮﮔ ) 6 لاﺆﺳ ( . زا داد نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا 17
% تﻻﺎﻜﺷا
نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ رد يرﺎﺘﺧﺎﺳ
"
ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ
"
ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ،
ﻞﻣﺎﺷ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ تﻻﺎﻜﺷا :
3 / 9 % ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ دﻮﺑ ﮓﻨﺴﻤﻫ مﺪﻋ
ن
ﻪﻨﻳﺰﮔ ﺎﻫ و يﻮﻐﻟ رﺎﺘﺧﺎﺳ لﻮﻃ ﺮﻈﻧ زا ﺰﻴﻧ
شرﺎﮕﻧ ﻚﺒﺳ )
14
لاﺆﺳ (
، 4 % ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ندﻮﺑ دﺎﻀﺘﻣ
ﻪﻨﻳﺰﮔ ﺎﻫ رد ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ
ﺦﺳﺎﭘ ﺎﻫ دﻮﺑ . زا 18 % يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا ياراد تﻻاﺆﺳ رد
رد نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ هوﺮﮔ
ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
"
و نﺎﻧز
ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ
"
تﻻﺎﻜﺷا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ، ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﻻاﺆﺳ يرﺎﺘﺧﺎﺳ
"
ﻪﻨﻳﺰﮔ ندﻮﺑ ﮓﻨﺴﻤﻫ مﺪﻋ ﺎﻫ
و يﻮﻐﻟ رﺎﺘﺧﺎﺳ ،لﻮﻃ ﺮﻈﻧ زا
شرﺎﮕﻧ ﻚﺒﺳ )
6 % تﻻاﺆﺳ ( رد ﺰﻴﻧ و 4 % تﻻﺎﻜﺷا ﻦﻳا تﻻاﺆﺳ
ﻋ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﻳﺎﺳ زا لاﺆﺳ ﻪﻨﺗ رد ﻲﻔﻨﻣ تﻻاﺆﺳ ﺰﻳﺎﻤﺗ مﺪ
تﺎﻤﻠﻛ "
ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺑﺎﻳزرا
" و لﺎﻔﻃا هوﺮﮔ
"
رد 6 / 32 % تﻻاﺆﺳ زا
دﻮﺧ ) 49 لاﺆﺳ ( ﻲﻔﻨﻣ تﻻاﺆﺳ ﻪﻨﺗ ، ار
ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ تﺎﻤﻠﻛ ﺮﻳﺎﺳ زا
دﻮﺑ هدﻮﻤﻨﻧ و
6
% تﻻاﺆﺳ ) 6 لاﺆﺳ (
، ياراد ﺦﺳﺎﭘ يﺎﻫ زا ﺶﻴﺑ
ياراد ﺰﻴﻧ و ﻪﻨﻳﺰﮔ ﻚﻳ ﻪﻨﻳﺰﮔ
يﺎﻫ ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ) ،دراﻮﻣ ﻪﻤﻫ
ﭻﻴﻫ ماﺪﻛ ( دﻮﺑ .
ﺮﻈﻧ زا ﻲﻠﺧاد هوﺮﮔ ،داد نﺎﺸﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺢﻄﺳ ﺶﺷﻮﭘ ) III
40 (%
ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ و ) II
47 (%
،
ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد هوﺮﮔ
ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا تﻻاﺆﺳ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا ﺶﺷﻮﭘ ﺮﻈﻧ زا ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ و
must
learn
ﻲﺷزﻮﻣآ مﻮﻟﻮﻜﻳرﻮﻛ رد )
7 / 90 (%
هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ و
نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ تﻻاﺆﺳ ﻦﻳﺮﺗدراﺪﻧﺎﺘﺳا هﺪﻨﻫد ﻪﺋارا ) 76 (%
ﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ .
عﻮﻤﺠﻣ رد 8
/ 32 % نﻮﻣزآ تﻻاﺆﺳ ﻞﻛ زا
ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ رد ،ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ هوﺮﮔ ﺞﻨﭘ رد نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا
III
و 4 / 32 % ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ رد و ﺖﺷاد راﺮﻗII
42 ) % 315 لاﺆﺳ ( زا
تﻻاﺆﺳ ﻞﻛ )
750 لاﺆﺳ ( ﺶﺷﻮﭘ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ،
core curriculum
و 34 ) % 255 لاﺆﺳ ( ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا دراﺪﻧﺎﺘﺳا لاﺆﺳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ، .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ 7
/ 44 % ﺷد ﺺﺧﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا تﻻاﺆﺳ ﻞﻛ و يراﻮ
1 / 54 %
ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺐﺳﺎﻨﻣ ،ﺰﻴﻤﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا تﻻاﺆﺳ )
لوﺪﺟ 2 .(
لوﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ 1
ﻚﻳ ﺲﻧﺎﻳراو ﺰﻴﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،
anowa ﻪﻓﺮﻃ هوﺮﮔ رد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ ، ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
و يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺎﻜﺷا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ظﺎﺤﻟ زا يرادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺪﺻرد و يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد ﺰﻴﻧ ﺎﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا تﻻاﺆﺳ
هوﺮﮔ ﺖﺷاد دﻮﺟو ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ )
001 /
=0 .(P
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ نﻮﻣزآ ﻪﺑ
X2
ﺪﺻرد ﻦﻴﺑ لﻼﻘﺘﺳا ﺎﻳ طﺎﺒﺗرا ﺶﺠﻨﺳ ﺖﻬﺟ ،
و ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺶﺷﻮﭘ هوﺮﮔ
شﺮﻳﺬﭘ ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
05 /
<0 ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا يرادﺎﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ،P
) 001 / 0
P= (.
لوﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ 2
شﺮﻳﺬﭘ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ، 05
/
<0 ﻦﻴﺑ ،P
هوﺮﮔ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ تﻻاﺆﺳ يراﻮﺷد و ﺰﻴﻤﺗ ﺺﺧﺎﺷ ،ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﺖﺷاد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا )
001 / 0
P= .(
لوﺪﺟ 1 : ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺢﻄﺳ ،يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
، يﺮﻴﮔدﺎﻳ فاﺪﻫا ﺶﺷﻮﭘ ناﺰﻴﻣ راﺪﻧﺎﺘﺳا تﻻاﺆﺳ ﺪﺻرد و
نﻮﻣزآ رد د ءﺎﻘﺗرا
لﺎﺳ رد كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد نارﺎﻴﺘﺳد 1390
هوﺮﮔ ﻲﺷزﻮﻣآ رﺎﻴﺘﺳد ياراد
رﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا ي
تﻻاﺆﺳ
) ﻦﻤﻠﻴﻣ لﻮﺻا (
* ﺪﺻرد
ﺶﺷﻮﭘ ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ
* فاﺪﻫا ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺻرد
يﺮﻴﮔدﺎﻳ
*
core curriculum) (
+ دراﺪﻧﺎﺘﺳا تﻻاﺆﺳ ﺪﺻرد رد
هوﺮﮔ ﺎﻫ
*
II III
I
ﺪﺻرد ) داﺪﻌﺗ ( ) ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا± (
ﺪﺻرد
) داﺪﻌﺗ (
ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ 17
) % 26 ( ) 4 /
±3 8 / 2 ( 37 ) % 56 ( 40
% ) 60 ( 23 ) % 34 ( 7
/ 90
% ) 136 ( 76
) % 114 (
ﻲﻠﺧاد هوﺮﮔ 17
) % 25 ( ) 7 /
±1 7 / 2 ( 40 ) % 60 ( 47
% ) 70 ( 13 ) % 20 ( 3
/ 57
% ) 86 ( 52
% ) 78 (
لﺎﻔﻃا هوﺮﮔ 38
) % 58 ( ) 6 /
±13 5 / 7 ( 38 ) % 57 ( 11
% ) 17 ( 51
% ) 76 ( 20
% ) 30 ( 3
/ 17 ) % 26 (
ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ هوﺮﮔ
18
% ) 27 ( ) 9 /
±2 6 / 3 ( 21 ) % 32 ( 33
% ) 49 ( 46 ) % 69 ( 7
/ 24 ) % 37 ( 7
/ 12
% ) 19 (
نﺎﻧز هوﺮﮔ 3
/ 9
% ) 14 ( ) 2 /
±4 5 / 4 ( 28
% ) 42 ( 31
% ) 46 ( 41
% ) 62 ( 7
/ 32
% ) 49 ( 12
% ) 18 (
زا ﻊﻤﺟ 750
لاﺆﺳ 3
/ 20
% ) 152 ( )
45 /
±6 22 / 4 ( 8 / 32
% ) 246 ( 4 / 32
% ) 243 ( 8 / 34
% ) 261 ( 42
% ) 315 ( 34
% ) 255 (
001 P-Value=./
*
+ رﻮﻈﻨﻣ ﺪﻗﺎﻓ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗﻻاﺆﺳ ود ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ ﺢﻄﺳ رد و يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺎﻜﺷا
) ﻢﻬﻓ ( ﻪﺳ ﺎﻳ ) دﺮﺑرﺎﻛ ( ﺰﻴﻧ و مﻮﻠﺑ مﺮﻫزا ﺪﻧدﻮﺑ يﺮﻴﮔدﺎﻳ يﺎﻫﺪﻳﺎﺑ ءﺰﺟ
.
يﺪﻳﺪﺟ ﻪﻟا ﺖﻤﺣر و يﺮﺒﻨﻋ هﺮﻫز 57
لوﺪﺟ 2 ﺴﻳﺎﻘﻣ: ﺳ ﺰﻴﻤﺗ و يراﻮﺷد ﺐﻳﺮﺿ ﻲﺒﺴﻧ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻳزﻮﺗ ﻪ ﺆ
ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ تﻻا لﺎﺳ رد كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد نارﺎﻴﺘﺳد
1390
ﻲﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ مﺎﻧ رﺎﻴﺘﺳد ياراد
ﺺﺧﺎﺷ ﺳ يراﻮﺷد ﺆ تﻻا P-Value
تﻻاﺆﺳ ﺰﻴﻤﺗ ﺺﺧﺎﺷ
P-Value
نﺎﺳآ ﺐﺳﺎﻨﻣ
* راﻮﺷد
001 / 0 نﺎﺳآ ﺐﺳﺎﻨﻣ
**
راﻮﺷد
001 / 0
ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ
1
/ 12
% 3
/ 67
% 6
/ 20
% 3
/ 10
% 5
/ 73
% 2 / 16
%
ﻲﻠﺧاد هوﺮﮔ
5 / 20
% 2
/ 60
% 3
/ 19
% 3
/ 21
% 3
/ 70
% 4
/ 8
%
لﺎﻔﻃا هوﺮﮔ
3
/ 64
% 4 / 34
% 3
/ 1
% 1
/ 51
% 9
/ 48
% -
ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ هوﺮﮔ
52
% 32
% 16
% 5
/ 42
% 5
/ 42
% 15
%
نﺎﻧز هوﺮﮔ
59
% 5
/ 29
% 5
/ 11
% 3
/ 49
% 8
/ 37
% 9 / 12
%
ﻞﻛ ﻊﻤﺟ
6 / 41
% 7 / 44
% 7
/ 13
% 9
/ 34
% 6
/ 54
% 5 / 10
%
* هدوﺪﺤﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗﻻاﺆﺳ رﻮﻈﻨﻣ )
5 / 0 - 3 / 0 ( ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا نﺎﺳآ ﻪﻧ و ﺖﺨﺳ ﻪﻧ تﻻاﺆﺳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و .
**
هدوﺪﺤﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺗﻻاﺆﺳ رﻮﻈﻨﻣ )
35 / 0 - 25 / 0 ( و هدﻮﺑ ﺑ ﻒﻴﻌﺿ زا يﻮﻗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺺﻴﺨﺸﺗ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ تﻻاﺆﺳ ناﻮﻨﻋ ﻪ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ .
ﺚﺤﺑ ا رد ﻦﻳا نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ تﻻاﺆﺳ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳ
هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﺒﻨﺟ زا ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺖﻴﻌﻗاو ﻦﻳا ﻦﻴﺒﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ يﺎﻀﻋا ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
ياراد ﻪﻛ ﻲﺗﻻاﺆﺳ ﻲﺣاﺮﻃ رد كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻞﻗاﺪﺣ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﻖﻓﻮﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﻛ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و ﺎﻴﻧرﻮﻜﺷ ﻂﺳﻮﺗ
ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ﺰﻴﻧ ﺪﻳدﺮﮔ مﺎﺠﻧا زاﻮﻫا رﻮﭘﺎﺷ يﺪﻨﺟ هﺎﮕﺸﻧاد رد ﻪﻛ ﺖﺷاد . ﻂﻘﻓ ﺰﻴﻧ ﺎﻴﻧرﻮﻜﺷ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ 8
/ 34 %
ﻪﻨﻳﺰﮔ ﺪﻨﭼ تﻻاﺆﺳ تﻻﺎﻜﺷا ياراد نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ يا
دﻮﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ )
21 ( مﺎﺠﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
هﺪﺷ
دﻮﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ بﺮﻋ و سﺎﻨﺷ ﻖﺣ ،ﻲﻈﻋاو ﻂﺳﻮﺗ
) 23،22،13 (
نارﺎﻜﻤﻫ و ﺖﻧارﺎﺗ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﺎﻣا
Tarrant & et al) (
ﮓﻨﻫ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻜﺸﻧاد رد ﻪﻛ ﮓﻨﻛ
لﺎﺳ رد 2006 ﺖﺷاﺪﻧ ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ،ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ مﺎﺠﻧا يدﻼﻴﻣ .
نﻮﭼ
دوﺪﺣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ يو ﻖﻴﻘﺤﺗ 50
% هﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ تﻻاﺆﺳ
ﻻﺎﻜﺷا ياراد ﺪﻧدﻮﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ ت
) 24 .(
رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ دﺰﻳ و زاﻮﻫا ،ناﺪﻤﻫ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ نﻮﻣزآ رد ﻲﻔﻨﻣ لاﺆﺳ ﻪﻗﺎﺳ رد ﻲﻔﻨﻣ ﻪﻨﻳﺰﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا
يﺎﻫ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا ﺮﻳﺎﺳ زا ﺶﻴﺑ هﺪﺷ راﺰﮔﺮﺑ كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا اﺪﻧ ﻖﻴﺒﻄﺗ
ﺖﺷ
) 26،25،23 (
لاﺆﺳ ﻪﻗﺎﺳ رد ﻲﻔﻨﻣ ﻪﻨﻳﺰﮔ دﻮﺟو ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ
ﺪﻫاﻮﺧ ﺢﻴﺤﺻ ﻪﻨﻳﺰﮔ بﺎﺨﺘﻧا رد ﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻤﮔردﺮﺳ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻔﻨﻣ لاﺆﺳ ﺮﻳز ار ﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺑﺎﻳزرا راﺰﺑا رﺎﺒﺘﻋا ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ﻪﻛ ﺪﺷ دﺮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ .
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺮﻳﺪﻣ ﻂﺳﻮﺗ ،تﻻاﺆﺳ ﭗﻳﺎﺗ ﺪﺣاو ﺪﺳر
ترﺎﻈﻧ و لﺮﺘﻨﻛ و هﺪﺸﻧ ﻪﻴﺟﻮﺗ ،يرﺎﻴﺘﺳد مﺮﺘﺤﻣ ﻫ
مزﻻ يﺎ
مﺎﺠﻧا ﺖﻗد ﺎﺑ ،تﻻاﺆﺳ ﺮﻴﺜﻜﺗ زا ﻞﺒﻗ ،لاﺆﺳ نﺎﺣاﺮﻃ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ .
نارﺎﻜﻤﻫ و ﺎﻴﻧرﻮﻜﺷ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا
ﺖﺷاﺪﻧ ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ .
رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﻼﻜﺸﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ نﻮﭼ
و فﺪﻫ رد حﻮﺿو مﺪﻋ و مﺎﻬﺑا دﻮﺟو ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يو ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻨﻳﺰﮔﺪﻨﭼ تﻻاﺆﺳ ﻪﻗﺎﺳ رد عﻮﺿﻮﻣ رد ﻪﻛ دﻮﺑ يا
94 / 15 %
ﺆﺳ ﺖﺷاد دﻮﺟو مﺎﻬﺑا ﻦﻳا ،تﻻا )
21 ( ﺰﻴﻧ ﺖﻧارﺎﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﻦﻴﻴﺒﺗ مﺪﻋ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﻻاﺆﺳ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺑﺎﻳزرا لاﺆﺳ ﻪﻗﺎﺳ رد فﺪﻫ ﻞﻣﺎﻛ )
24 ( ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد
رد نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ رد يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ندﻮﺑ ﮓﻨﺴﻤﻫ مﺪﻋ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ كارا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﺰﮔ ﻪﻨﻳ رد ﻪﻛ دﻮﺑ شرﺎﮕﻧ ﻚﺒﺳ ﺰﻴﻧ و يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﻮﻃ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ
7 / 6 % دﻮﺑ دﻮﻬﺸﻣ لﺎﻜﺷا ﻦﻳا تﻻاﺆﺳ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻛ
ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺪﺳر
ﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ ترﺎﻈﻧ مﺪﻋ ﺰﻴﻧ و لاﺆﺳ نﺎﺣاﺮﻃ ترﺎﻬﻣ ﺢﻄﺳ ندﻮﺑ هوﺮﮔ ﻪﺑ درﻮﺧزﺎﺑ ﻪﺋارا مﺪﻋ و تﻻاﺆﺳ ﻲﺣاﺮﻃ دﻮﺟو ﻞﻴﻟد ،ﺎﻫ
ﺖﺳا هدﻮﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا .
ا دﻮﺟو ،لﺎﺣ ﺮﻫ رد تﻻﺎﻜﺷ
و هدﻮﻤﻧ ﻞﺘﺨﻣ نﻮﻣزآ رد ار هزﺎﺳ ﻲﻳاور ،ناﺰﻴﻣ ﺮﻫ ﻪﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار نﻮﻣزآ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫدﺮﻛرﺎﻛ ترﻮﺻ ﻦﻳا رد شور ﺎﺑ هﺮﻤﻧ ﺐﺴﻛ ياﺮﺑ ﻪﻨﻴﻣز دﺎﺠﻳا ﺎﺑ ﻪﻟﺄﺴﻣ ﻦﻳا و هداد ﻲﻳﺎﻫ
ﻲﻤﻠﻋ ﻂﻠﺴﺗ زا ﺮﻴﻏ )
و نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد نﺪﺷ هاﺮﻤﮔ ،ندز سﺪﺣ ( ...
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد شﺮﮕﻧ ﻲﻣ ﻪﺟاﻮﻣ لﺎﻜﺷا ﺎﺑ نﻮﻣزآ
دزﺎﺳ .
ﻪﺒﻨﺟ ءﺎﻘﺗرا ﻪﻨﻴﻣز رد شﻼﺗ ﺎﺑ رﺎﺘﺧﺎﺳ و اﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور ﻲﻠﺻا يﺎﻫ
نﻮﻣزآ ﻪﻨﻳﺰﮔ ﺪﻨﭼ يﺎﻫ نﻮﻣزآ ﻦﻳا ،يا
بﻮﻠﻄﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻦﻳﺮﺗ
هﻮﻴﺷ ﻲﻣ ﻞﻳﺪﺒﺗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺶﻧاد ﻲﺑﺎﻳزرا يﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ
. و ﺲﻳوﺎﻣ
نارﺎﻜﻤﻫ )
Mavis & et al
( ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ نﺎﮕﻴﺸﻴﻣ هﺎﮕﺸﻧاد زا
ﺗ ﻪﻨﻳﺰﮔﺪﻨﭼ تﻻاﺆﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ترﻮﺻ رد ﺎﻬﻨ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يا
نﻮﻣزآ ياﺮﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﺎﺒﺘﻋا ،ﺞﻳار شور ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﺎﻫ
ﺪﻨﻛ
) 27 .(
ﻊﻳﺎﺷ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻢﺑ رد نارﺎﻜﻤﻫ و يداﻮﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﻪﻨﻳﺰﮔ رد يراﺮﻜﺗ ﺐﻟﺎﻄﻣ جرد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،تﻻاﺆﺳ رد تﻻﺎﻜﺷا ﺎﻫ
ا تﻻاﺆﺳ ﻪﻗﺎﺳ رد ﻲﻔﻨﻣ تﺎﻐﻟ دﻮﺟو و ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳ
ﺖﺷاﺪﻧ ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ )
28 ( ﺰﻴﻳﻮﻔﻳزﻮﺟ
Jozefowicz) (
ﺰﻴﻧ دﻮﺟو
نﻮﻣزآ رد يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا
ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ يﺎﻀﻋا يﺎﻫ
هﺎﮕﺸﻧاد تﻻاﺆﺳ ﻲﺣاﺮﻃ رد ﻲﻓﺎﻛ ﺖﺻﺮﻓ صﺎﺼﺘﺧا مﺪﻋ ار ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺮﻛذ ﺪﻳﺎﻤﻧ . ﻲﻣ نﺎﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ وا ﻢﻏﺮﻴﻠﻋ ﺪﻴﺗﺎﺳا ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
د ﺐﻟﺎﻄﻣ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ ياﺮﺑ دﺎﻳز نﺎﻣز فﺮﺻ ﻲﻛﺪﻧا نﺎﻣز ،ﻲﺳر
دراﺪﻧﺎﺘﺳا تﻻاﺆﺳ ﻲﺣاﺮﻃ ياﺮﺑ ار ﻲﻣ فﺮﺻ
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ) 29 .(
رد
نارﺎﻜﻤﻫ و يﺮﺑﻮﻛ ﻚﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ
Mccaubri & et al) (
هﺎﮕﺸﻧاد رد
نارﺎﻜﻤﻫ و ﺪﻧﻮﻣﺎﻫ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺰﻴﻧ و لﻮﺘﺴﻳﺮﺑ
Hammond & et )
(al
نﻮﺘﭙﻣﺎﻫ هﺎﮕﺸﻧاد زا
Hampton) (
يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻﺎﻜﺷا دﻮﺟو ،
ﻻاﺆﺳ زا ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﺻرد رد ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ت
) 31،30 .(
زا ار تﻻاﺆﺳ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺘﻛد نﻮﻣزآ ﻲﺑﺎﻴﺷزرا رد يﺰﻳوﺮﭘ نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﻤﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺐﺳﺎﻨﻣ يراﻮﺷد ﺐﻳﺮﺿ ﺮﻈﻧ هوﺮﮔ تﻻاﺆﺳ يﺰﻳوﺮﭘ ﻲﻟو ﺖﺷاد ﻖﻴﺒﻄﺗ ﻲﻠﺧاد و ﻲﺣاﺮﺟ يﺎﻫ ﺰﻴﻤﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا ار
) ﺺﻴﺨﺸﺗ ( ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﻤﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ
هوﺮﮔ تﻻاﻮﺳ
،لﺎﻔﻃا يﺎﻫ ﺰﻴﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد نﺎﻧز و ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ
ﺖﺷاد ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ )
32 ( ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺖﺷاﺪﻧ ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ نارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﺸﺧرد .
يو ﻖﻴﻘﺤﺗ رد نﻮﭼ
ﻂﻘﻓ 3 / 16 % ﺐﻳﺮﺿ ياراد ﻦﻳوﺰﻗ ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻜﺸﻧاد تﻻاﺆﺳ
ﺪﻧدﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺰﻴﻤﺗ و يراﻮﺷد )
33 .(
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ حﺮﻃ ﺖﻠﻋ ﺪﺳر
هوﺮﮔ رد دراﺪﻧﺎﺘﺳا تﻻاﺆﺳ ﻫ
هﺎﮕﺸﻧاد ﻦﻳا ﻲﻠﺧاد و ﻲﺣاﺮﺟ يﺎ
ﺖﺌﻴﻫ يﺎﻀﻋا ﻲﻠﻤﻋ و ﻲﻤﻠﻋ برﺎﺠﺗ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ هوﺮﮔ ﻦﻳا ﻲﻤﻠﻋ ﻪﺘﻴﻤﻛ رد نﺎﻧآ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺖﻳﻮﻀﻋ ﺰﻴﻧ و ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻧﺎﺨﺗرازو ﺢﻄﺳ رد تﻻاﺆﺳ ﻲﺣاﺮﻃ ﺪﺷﺎﺑ
. ﺰﻴﻬﺠﺗ ﻪﭼﺮﮔ
هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ نﻮﻣزآ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﺣاو ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا يﺎﻫ
ﺺﺧﺎﺷ ﻤﺗ و يراﻮﺷد يﺎﻫ ﻲﻣ تﻻاﺆﺳ ﺰﻴ
ار ﻞﻜﺸﻣ ﻦﻳا ﺪﻧاﻮﺗ
لﺎﺳ نﻮﻣزآ ﻲﺣاﺮﻃ ياﺮﺑ ﺪﻳﺎﻤﻧ فﺮﻃﺮﺑ ،ﻲﺗآ يﺎﻫ
.
هوﺮﮔ ﻞﻛ رد داد نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﻂﻘﻓ 42 % تﻻاﺆﺳ ءﺰﺟ و هدﻮﺑ شزﻮﻣآ ﻲﻠﺻا فاﺪﻫا 8
/ 32 % و
4 / 32 % ﻪﻄﻴﺣ زا ﻢﻬﻓ و دﺮﺑرﺎﻛ ﺢﻄﺳ رد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ تﻻاﺆﺳ
ﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد راﺮﻗ مﻮﻠﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ندﻮﺑ اراد مﺪﻋ ﺮﻣا ﻦﻳا ﺖﻠ
ﻞﻜﺷ ﻪﺑ تﻻاﺆﺳ ﻲﺣاﺮﻃ مﺪﻋ ﺰﻴﻧ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا تﻻاﺆﺳ ﻚﻧﺎﺑ ﻢﻫ ،ﻪﻧﺎﻣﺮﺤﻣ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﺪﻴﺗﺎﺳا ﻂﺳﻮﺗ سرد حﺮﻃ ﻦﻳوﺪﺗ ﺎﺑ نﺎﻣز
ﺖﺳا هدﻮﺑ رﺎﻴﺘﺳد ياراد .
مارآ لد ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻖﻴﻘﺤﺗ رد
يراﺰﮔﺮﺑ زا ﻞﺒﻗ ،ﺪﻴﺗﺎﺳا ﻂﺳﻮﺗ نﻮﻣزآ تﻻاﺆﺳ ﻲﺣاﺮﻃ ﺰﻴﻧ نﻮﻣزآ ﻜﻧ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻛذ نﻮﻣزآ يزﺎﺳدراﺪﻧﺎﺘﺳا رد ﻲﻔﻨﻣ ﻪﺘ
ﺖﺳا هﺪﺷ )
34 ( نارﺎﻜﻤﻫ و سﺎﻨﺷ ﻖﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد )
1386 ( ﺰﻴﻧ
ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ رد تﻻاﺆﺳ مرﺎﻬﭼ ﻪﺳ زا ﺶﻴﺑ )I
يروآدﺎﻳ ( ﻲﺣاﺮﻃ
ﺖﻳﺮﺜﻛا ﺰﻴﻧ نارﺎﻜﻤﻫ و داﮋﻧ ﻲﻟﻮﺳر ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد و دﻮﺑ هﺪﺷ ﺢﻄﺳ رد ﻢﻫ نﺎﺷﺎﻛ رد نارﺎﻴﺘﺳد ءﺎﻘﺗرا نﻮﻣزآ تﻻاﺆﺳ ﻲﻣﻮﻧﻮﺴﻛﺎﺗ I
راﺮﻗ ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ
ﺖﺷاد ) 35،22 .(
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ زا
،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يﺎﻫ رد ﻒﻌﺿ
زا ﻲﺧﺮﺑ ﻲﻫﺎﮔآ
هوﺮﮔ ﺪﻴﺗﺎﺳا ﺰﻴﻧ و ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﻲﺧﺮﺑ ﺪﻨﻳآﺮﻓ زا ، ﻦﻴﻟﻮﺌﺴﻣ
نﻮﻣزآ ﻲﺑﺎﻳزرا ءﺎﻘﺗرا
و
،نآ ﻊﺒﺗ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ
كﺪﻧا ﺖﻓﺎﻳرد ياﺮﺑ
ﺞﻳﺎﺘﻧ زا درﻮﺧزﺎﺑ ﻦﻳا
دﻮﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ رد ﻲﻨﻓ ﺺﻘﻧ دﻮﺟو
يﺪﻳﺪﺟ ﻪﻟا ﺖﻤﺣر و يﺮﺒﻨﻋ هﺮﻫز 59
ﻢﺘﺴﻴﺳ لﺎﺳ رد نﻮﻣزآ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا يﺎﻫ 1390
رد
هﺪﻜﺸﻧاد ، ﺎﺗ ﺪﺷ ﺮﺠﻨﻣ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا مﺎﺠﻧا نﺎﻣز
دﻮﺷ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﻢﻴﺗ ﺖﻳﻮﻘﺗ و ﻞﻴﻜﺸﺗ موﺰﻟ ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا يﺎﻫ
هﺎﮕﺸﻧاد رد نﻮﻣزآ ﻢﺘﺴﻴﺳ ءﺎﻘﺗرا ﺰﻴﻧ و ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ
يﺎﻫ
آ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺎﺑ هروﺎﺸﻣ مﺎﺠﻧا ﺰﻴﻧ و نﻮﻣز
ﻲﻣ ﺪﻴﻛﺄﺗ ار نﻮﻣزآ ﻲﺠﻨﺳ ناور و ﺖﻴﺑﺮﺗ و ﻢﻴﻠﻌﺗ و ﺪﻳﺎﻤﻧ
هﺎﮔرﺎﻛ يراﺰﮔﺮﺑ تﻻاﺆﺳ لﺮﺘﻨﻛ ﺰﻴﻧ و ﺶﺨﺑﺮﺛا ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
نﻮﻣزآ يراﺰﮔﺮﺑ زا ﻞﺒﻗ ﺞﻳﺎﺘﻧ نﻮﻣاﺮﻴﭘ ﻲﻧﺎﺳر عﻼﻃا هﺮﺧﻻﺎﺑ و ﺎﻫ
ﺖﺳﺎﻴﺳ لﺎﻤﻋا و تﻻاﺆﺳ ﺰﻴﻟﺎﻧآ رد ﻲﻘﻳﻮﺸﺗ يﺎﻫ
هوﺮﮔ يﺎﻫ
زﻮﻣآ ﻪﺑ ،تﻻاﺆﺳ ﻦﻳﺮﺗدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻲﺣاﺮﻃ فﺪﻫ ﺎﺑ ار ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﺷ
ﺶﺨﺑﺮﺛا ناﻮﻨﻋ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻦﻳﺮﺗ
ﻲﻣ ﺮﻛذ ﺎﻫ ﺪﻳﺎﻤﻧ
. ﻲﻧادرﺪﻗ و سﺎﭙﺳ
ﻲﺘﻤﺣر ﻼﻴﻟ ﻢﻧﺎﺧ رﺎﻛﺮﺳ تﺎﻤﺣز زا ﻪﻠﻴﺳﻮﻨﻳﺪﺑ )
سﺎﻨﺷرﺎﻛ
ﻲﺷزﻮﻣآ يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪﺷرا (
، ﻲﻨﻴﺴﺣ ﻦﻴﻣا ﺪﻴﺳ يﺎﻗآ بﺎﻨﺟ
) نارﺎﻴﺘﺳد رﻮﻣا سﺎﻨﺷرﺎﻛ (
بﺎﻨﺟ ، ﻤﺤﻣ ﺮﺘﻛد يﺎﻗآ ﻲﻨﻴﻣا دﻮ
) ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ ﺮﻳﺪﻣ (
، نﺎﻳﺪﻣﺮﺳ ﻦﻴﺴﺣ ﺮﺘﻛد يﺎﻗآ بﺎﻨﺟ
) ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ﺖﺳﺎﻳر (
، بﺎﻨﺟ ﺪﻨﻤﺟرا ﻲﻠﻋ ﺮﺘﻛد يﺎﻗآ
يﺮﺘﺴﺒﺷ )
ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ نوﺎﻌﻣ (
، بﺎﻨﺟ ﺮﺘﻛد يﺎﻗآ
ﻲﻠﻴﻠﺧ ﺪﻤﺤﻣ )
ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ هوﺮﮔ ﺮﻳﺪﻣ (
، يﺮﻬﻣ ﺮﺘﻛد ﻢﻧﺎﺧ رﺎﻛﺮﺳ
نﺎﻴﻠﻴﻤﺟ )
نﺎﻧز هوﺮﮔ ﺮﻳﺪﻣ (
، هﮋﻴﻨﻣ ﺮﺘﻛد ﻢﻧﺎﺧ رﺎﻛﺮﺳ يزﺎﺒﻬﻛ
) لﺎﻔﻃا هوﺮﮔ ﺮﻳﺪﻣ (
، ﻳﻼﻃ ﻪﻧﺎﺴﻓا ﺮﺘﻛد ﻢﻧﺎﺧ رﺎﻛﺮﺳ ﻲ
) ﺮﻳﺪﻣ
ﻲﻠﺧاد هوﺮﮔ (
ﺪﻧداد يرﺎﻳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا مﺎﺠﻧا رد ار ﺐﻧﺎﺠﻨﻳا ﻪﻛ ،
يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ و ﺮﻜﺸﺗ ﺖﻳﺎﻬﻧ ار
ﻲﻣ ﻢﻳﺎﻤﻧ .
References
1- Bahraini-Tosi MH, Modirazizi MJ, Kaveh Tabatabaee M, Ebraheemzadeh S. Bahraini Tosi V, Bahraini Tosi K. Clinical evaluation and medical school students in 2003 . Iran J Med Education 2002; 2:19. [Persian]
2- Mohamadee Zeidee A, Heidarnia AR. Khalaj M. Comparison of questions designed to test health school before and after accreditation workshop in 2008. Proceedings of the Ninth National Conference on Medical Education-Yazd 2008. [Persian]
3- Joint Center for Medical Education in Great Britain (JCEM). Assessment guide for practitioners and physician assistants. Translated by Asefzadeh S. Journal of Qazvin University of Medical Sciences 2001:58. [Persian]
4- Saberian M, Hajee Aghajanee S. Curriculum Process in Medical Sciences, Tehran, Salemi Press. 2007:234. [Persian]
5- Abasi A, Kamkar A, Mahamed F. Assessment of multiple choice questions at the end of the nursing and midwifery schools’ program in 2006- 2007, Proceedings of the Ninth National Conference on Medical Education Yazd 2008:183. [Persian]
6- Yoshida M ,Tanaka M, Mizuno K, Ishii A, Nozaki K, Urakawa A. Factors influencing the academic motivation of individual college students. Int J Neurosci.2008;118(10):1400-11.
7- Bloom BS. Hasting HT. Madaus GF.
Handbook of Formative and Summative Evaluation, New York, McGraw-Hill, 1971.
8- Gronlund N.E. Linn RL. Measurement &
Evaluation in teaching; 7th Ed. New York.
MacMillan, 1997.
9- Flahatee M, Mohammadzadeh Z, Entezare MH.
Improving the quality and validity of test administration in the testing sessions. Iran J Med Education 2006; 5(1):5-6. [Persian]
10- Epstein RM. Assessment in Medical Education. J Med Edu, 2007; 356(4): 387-96.
11- Garakyaraghi M, Nazem M. Ebrahimi A.
Avizhgan M. Mazaheri M. Ismaili A. The effect of an intervention designed to improve academic achievements questions in 2008-2009.
Proceedings of the Ninth National Conference on Medical Education-Yazd 2008. [Persian]
12- Khoshrang H, Taheri M, Asadi A. Assessment quality of resident enhances questions in educational departments in Gilan University of Medical Sciences. Proceedings of the 4th National Festival of Shaheed Motahari-Mashhad 2012.
[Persian]
13- Vaezi AA, Morovvati MA, Heydari MR.
Procurement rules in multiple questions chooses at the end of the semester faculties. Proceedings of the 9th National Conference on Medical Education-Yazd 2008. [Persian]
14- Bazargan A. Educational Evaluation:
Concepts, models and Operational processes.
Tehran, Publications Samt; 2002:9-17. [Persian]
15- Kaveh Tabatabaee M, Bahraini-Tosi MH, Derahkshan A. Clinical evaluation and medical school students in 2003 . J Mashhad University of Medical Sciences 2003; 45(76):89-95. [Persian]
16- James SC. Designing test for evaluation student achievement, Landon, Longman, 1990:
27.
17- Rezaee HR, Shoghee Shafagharya F, Doolati Y, Mohaghegh MA, Malekzadeh R. Assessment techniques in medicine. Tehran, Ameh Press;
1998. [Persian]
18- Alami A, Derakhshan F, Safdari F. Principles and design and evaluation of a multiple choose questions. Journal of Qazvin University of Medical Sciences; 2012:1. [Persian]
19- Amin MM , Shayan Sh, Hashemi H, Poursafa P, Ebrahimi A. Analysis of multiple choice questions based on classical test theory. Iran J Med Education 2007; 5(10):719-25. [Persian]
20- Saif AA. Measurement, assessment and evaluation of training. Tehran, Dooran Press;
2006. [Persian]
21- Shakurnia A, Khosravi Borojeni A, Mozaffari AR, Elhampour H. An evaluation of exam questions designed by faculty members, emphasizing on the multiple choice questions structure. Journal of Ahvaz University of Medical Sciences; 2009:6(2):129-138. [Persian]
22- Haghshenas MR, Vaheed Shahi K, Mahmoodi M, Shahbaznezhad L, Nezhad Neekoo P, Emadee A. Survey of multiple choice questions in Mazandaran University of Medical Sciences in 2007-2008; Journal of Mazandaran University of Medical Sciences 2008:5(2):119-126. [Persian]
23- Arab M. Survey of multiple choice questions defects in the Hamadan University of Medical Sciences in 2000. Proceedings of the 4th National
