ﻪﻠﺠﻣ ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي
لﺎﺳ 13 ) 2 ( ، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1390 ﻪﺤﻔﺻ ، -23 114
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ي
ﺑ طﺎﺒﺗرا ﻴ
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻦ
ﻦﻴﻣا دﻮﺼﻘﻣ*
ﻲﻗﺪﻨﺧ
هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ ﻮﻀﻋ و ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ ي
ناور ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد ،
كﺎﭘ هﺪﻴﻤﺣ ﺮﻬﻣ
ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪﺷرا
يﺰﻳر
ﻲﺳرد ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد ،
لﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ*
:
،ﺪﻬﺸﻣ ،ناﺮﻳا ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد ﺲﻳدﺮﭘ
،ﺪﻬﺸﻣ هﺪﻜﺸﻧاد ناور و ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ ي ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻦﻔﻠﺗ : 05118783008
[email protected] لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ :
16 / 9 / 89
ﺪﻴﻳﺎﺗ ﺦﻳرﺎﺗ : 15 / 12 / 89
ﻪﺻﻼﺧ ﻪﻣﺪﻘﻣ دﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ: ي
ﻳ ﻜ ﻲ ﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ فاﺪﻫا زا ﻲ
ﻪﻔﻟﻮﻣ و يا ﻠﻛ ﻴ ﺪ ي رد
ﻮﺠﺸﻧاد ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻳ
نﺎ ﺖﺳا . ﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ اﺬﻟ ﻲ
ﺑ طﺎﺒﺗرا ﻴ ﻦ
ﻮﺠﺸﻧاد يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻳ
نﺎ
ترﻮﺻ ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
ﺖﻓﺮﮔ .
شور رﺎﻛ رد : ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ عﻮﻧ زا ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا 357
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ﺮﻔﻧ )
196
و ﺮﺘﺧد 161 ﺮﺴﭘ ( رد ﻪﻛ ﺼﺤﺗ لﺎﺳ ﻲﻠﻴ 90 1389- ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﻪﺑ نﺎﮔرﻮﻣ و ﻲﺴﺟﺮﻛ لوﺪﺟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻴﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ يﺮﻴﮔ
ﻪﺷﻮﺧ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺪﻨﭼ يا ﺶﺳﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و بﺎﺨﺘﻧا يا
ﻪﻣﺎﻧ
ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ
ﺎﻴﻧﺮﻔﻴﻟﺎﻛ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ نﻮﻣزآ و گﺮﺑﺪﻠﮔ )
ب مﺮﻓ ( ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ .
هداد ﺻﺎﺣ يﺎﻫ نﻮﻣزآ و نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻞﻴﻠﺤﺗ ،نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻞ
اوﻮﻧﺎﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ : ﻲﻨﻌﻣ
يراد دﻮﺟو نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻦﻴﺑ
ﺖﺷاد ) 01 /
<0 (P ﺑ زا ﻪﻛ ﻴ ﻦ ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﺑ ،باﺮﻄﺿا ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻴ
ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲ ) 17 / 0 -
=
،r 01 / 0
= (P ﮔدﺮﺴﻓا و ﻲ
، ﺮﺘﻤﻛ ﻳ ﻦ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲ ) 06 / 0 -
=
،r
05 /
>0 (P دﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﺎﺑ ار ي
داد نﺎﺸﻧ . ﻢﻫ ﻨﭼ ﻴ
،ﻦ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺲﻧﺎﻳراو
ﺶﻴﭘ ﻞﺑﺎﻗ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا دﻮﺑ ﻲﻨﻴﺑ
) 01 /
<0 .(P
ﺖﻣﻼﺳ رد ناﺮﺘﺧد ﻦﻤﺿ رد
هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﻬﺑ ﺖﻴﻌﺿو زا ناﺮﺴﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ناور )
001 /
<0 (P ناﺰﻴﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻣا
ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﺢﻄﺳ ﻚﻳ رد ﺲﻨﺟ ود ﺮﻫ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ )
05 /
>0 .(P
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﻪﻄﺑار ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ: ﻲﻨﻌﻣ ي
ﻲﻣ ،يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻦﻴﺑ راد ﺗ
ناﻮ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺢﻄﺳ يﺎﻘﺗرا ﻪﺑ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻲﻣ ﺮﺠﻨﻣ ددﺮﮔ . و ﻪﺑ ﻳ هﮋ اﻳ ﻦ ترﺎﻬﻣ ﻪﻛ ﺎﻫ
ي دﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ي
ﻮﺠﺸﻧاد رد ﻳ
نﺎ ﻪﺘﺷر يﺎﻫ
ﻜﺷﺰﭘ ﻞﻏﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲ
ﻬﺑ و ﺘﺷاﺪ ﻲ
، ﺗروﺮﺿ ﻲ دراد ﻒﻋﺎﻀﻣ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ يدﺎﻘﺘﻧا:
، ﻮﺠﺸﻧاد ،ﺮﻜﻔﺗ
، ناور ﺖﻣﻼﺳ
ﭘ ﻲ ﺖﺷﻮﻧ : ﻪﺘﻴﻤﻛ ﺪﻴﻳﺎﺗ زا ﺲﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ي
هﺪﻜﺸﻧاد ناور ي ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺑ و
نوﺪ ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻲﺻﺎﺧ دﺎﻬﻧ
مﺎﺠﻧا هﺪﺷ و ﻲﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﺑ
ﺪﻨﺴﻳﻮﻧ نﺎﮔ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻲﻃﺎﺒﺗرا .
زا ﺖﻛﺮﺷ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﺮﻜﺸﺗ
دﻮﺷ .
Original Article
The relationship between students' critical thinking and mental health in Mashhad University of Medical Sciences
Abstract
Introduction: Developing critical thinking is one of the important goals in higher education level and a key element in students' mental health. This study aimed at investigating the relationship between students' critical thinking and mental health in Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad city, Northeast of Iran.
Materials and Methods: In a descriptive-correlation research, 357 students (196 girls and 161 boys) in Mashhad University of Medical Sciences during academic year of 2010-2011 were selected by multi-stage clustering method, using Morgan and Kerjcie's table. They completed Goldberger's General Mental Health Questionnaire (1979) and the California Critical Thinking Skills Test-Form B (1994). Data were analyzed by Pearson's correlation coefficient, regression model and MANOVA test.
Results: There was a significant correlation of students' critical thinking with their mental health status (P<0.01).
Among components of mental health, anxiety (r=-0.17, P=0.01) and depression (r=-0.06, P>0.05) had the highest and the least correlation with mental health, respectively.
Variance of students' mental health can be predicted by their critical thinking (P<0.01). Comparing with boys, Girls had a better mental health status, according to the Questionnaire (P<0.001). Both genders had relatively similar level in critical thinking (P>0.05).
Conclusion: Considering the significant relationship between critical thinking and mental health, it can be concluded that critical thinking affects mental health. Such relationship is increasingly important in students of medicine and health sciences.
Keywords: Critical, Mental health, Student, Thinking
*Maghsood Amin-Khandaghi Membership of scientific board of faculty of psychology and educational sciences, Ferdowsi University of Mashhad
Hamideh Pakmehr
M.Sc. student in educational consulting, Ferdowsi University of Mashhad
*Corresponding Author:
Faculty of psychology and educational sciences, Ferdowsi University of Mashhad Campus, Mashhad, Iran
Tel: +985118783008
[email protected] Received: Dec. 7, 2010
Accepted: Mar. 6, 2011
Acknowledgement:
This study was approved by the research committee of faculty of psychology of Ferdowsi University of Mashhad.
No grant has supported the present study and the authors had no conflict of interest with the results.
Vancouver referencing:
Amin-Khandaghi M, Pakmehr H. The relationship between students' critical thinking and mental health in Mashhad University of Medical Sciences. Journal of Fundamentals of Mental Health 2011; 13(2): 114-23
116 ﻪﻠﺠﻣ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 13
) 2 ( ، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1390
ﻣ ﻲﻗﺪﻨﺧ ﻦﻴﻣا دﻮﺼﻘ رﺎﻜﻤﻫ و
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﺪﻳدﺮﺗ نوﺪﺑ
، ﻪﻌﺳﻮﺗ رد ﻲﺳﺎﺳا ﻲﺸﻘﻧ ي
دراد ﻪﻌﻣﺎﺟ .
ﺶﻧاد ﺖﻴﺑﺮﺗ ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ فاﺪﻫا زا ﻲﻜﻳ
هﻮﻴﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧﺎﮕﺘﺧﻮﻣآ ﻪﺑ ﺮﻜﻔﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪﻧزادﺮﭙﺑ ﻲﻤﻠﻋ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ )
1 .(
ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ رد ،ﺮﮕﻳد ﻲﻳﻮﺳ زا
يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﺟﻮﺗ1
. ﺖﺌﻴﻫ يﺎﻫ صﺎﺧ ﻲﻠﻣ
ﻲﮔﺪﻴﺳر ﻮﺗﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ مﺎﻈﻧ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﻧا
مﺎﻈﻧ ﻲ ﺎﻫ ي
ﻲﺷزﻮﻣآ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ شروﺮﭘ رد
نﺎﻫاﻮﺧ و هدﺮﻛ نﺎﻋذا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ شزﻮﻣآ نﺪﻴﻧﺎﺠﻨﮔ ،مﺎﻈﻧ ﻦﻳا ﻲﺳرد يﺎﻫ
ﻲﺳﺎﺳا و ﻪﻳﺎﭘ شزﻮﻣآ ﺮﺼﻨﻋ ﻦﻴﻣرﺎﻬﭼ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ )
زا ﺲﭘ
ندﺮﻛ بﺎﺴﺣ و ﻦﺘﺷﻮﻧ ،نﺪﻧاﻮﺧ (
هﺪﺷ و ﺪﻧا ﻢﻫ
،ﻦﻴﻨﭼ مﺎﻤﺗ
مﺎﻈﻧ زا ﺶﻴﭘ ار ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻲﺳورد نﺪﻧارﺬﮔ ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد يﺎﻫ
غرﺎﻓ ﻪﺘﺴﻧاد مزﻻ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد نﺪﺷ ﻞﻴﺼﺤﺘﻟا ﺪﻧا
) 2 .(
زﺮﻳﺎﻣ ﺪﻘﺘﻌﻣ2
ﻦﻳا ﺮﮕﻣ دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺨﻧ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻛ ﺖﺳا دﻮﺧ ﺖﺷادﺮﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ زا ار
ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺖﻴﻌﻗاو ﺖﻴﻌﻗاو ﻪﺑ و ﺪﻨﻫد
يﺎﻫ
ﺑ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ﺪﻨﺸﻳﺪﻨﻴ
) 3 .(
ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺑ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻪﻛ
ﺮﻣا ي ﺮﻓ رد ﻢﻬﻣ آ
و يدﺎﻴﻨﺑ ﻲﻤﻬﻓ دﺎﺠﻳا ،هﺪﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ شزﻮﻣآ ﺪﻨﻳ
ﺖﺳا مزﻻ ﺮﻜﻔﺗ ﻦﻳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻧﺎﻌﻣ زا كﺮﺘﺸﻣ )
4 .(
ﺎﺗ ﻪﺘﺒﻟا
ﻦﻳا رد ﺎﻣا ،هﺪﺷ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ زا يدﺪﻌﺘﻣ ﻒﻳرﺎﻌﺗ نﻮﻨﻛ ﻪﻛ
دﻮﺟو ﺮﻈﻧ قﺎﻔﺗا ،ﺖﺴﻴﭼ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ دراﺪﻧ
) 5 .(
ﺑ زا يرﺎﻴﺴ
ﺐﺣﺎﺻ و نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻲﻋﻮﻧ ار يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ،هزﻮﺣ ﻦﻳا ناﺮﻈﻧ
ﻲﻣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ترﺎﻬﻣ ﺪﻨﻧاد
) 8 - 6 (.
ﻲﻟﺎﺣ رد
ﺦﻴﺗﻮﻟ ﻪﻛ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻪﻛ دراد دﺎﻘﺘﻋا3
، ندﺮﻛ ﺮﻜﻓ ﺖﺳرد هار
ﺖﺳا ) 9 .(
4لوﺎﺑ ﮔرد ار يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﺮﻴ
،رﻮﻣا رد دﺮﻓ نﺪﺷ
ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و ﻲﻘﻄﻨﻣ يﺮﻴﮔ نآ لﺎﺒﻗ رد يﺮﻳﺬﭘ
مﺎﺠﻧا ﻪﭼ
،ﺖﺳا هداد ﻲﻣ
ﺪﻧاد ) 10 .(
يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ
ترﺎﻬﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﺑ ﻞﻳﻻد ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻞﺜﻣ صﺎﺧ يﺎﻫ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا دﻮﺟﻮﻣ ﻞﻳﻻد ﺶﺠﻨﺳ و لﻮﻘﻌﻣ ترﻮﺻ ددﺮﮔ
) 11 .(
5ﺞﻴﭘ مﻮﻠﺑ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ حﻮﻄﺳ ﺮﻜﻔﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ار يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ 6
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يﻻﺎﺑ )
ﻲﺑﺎﻴﺷزرا و ﺐﻴﻛﺮﺗ ،ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ (
ﻲﻓﺮﻌﻣ
1Critical Thinking
2Myers
3Lyutykh
4Bowell
5Page
6Bloom
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) 12 ( ﺎﻓ ،ﺖﻳﺎﻬﻧ رد و ﺳ
7نﻮﻴ و
،شرﺎﻜﻤﻫ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ
ترﺎﻬﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار ﻲﺳﺎﻴﻗ لﻻﺪﺘﺳا ،ﻞﻴﻠﺤﺗ ،طﺎﺒﻨﺘﺳا ،ﻲﺑﺎﻴﺷزرا يﺎﻫ
و لﻻﺪﺘﺳا ﻲﻣ ﻲﻳاﺮﻘﺘﺳا ﺪﻨﻧاد
) 13 .(
مﺎﺠﻧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا ﺮﺑ يور
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
داد نﺎﺸﻧ ﻪﻛ
شزﻮﻣآ ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ ﻲﻳ
ﺮﻴﻈﻧ ﺮﻜﻔﺗ
،يدﺎﻘﺘﻧا ﻞﺣ ﺴﻣ ﺌ ﻪﻠ و ﻢﻴﻤﺼﺗ يﺮﻴﮔ نﺎﻧآرد ﻲﻓﺎﻛﺎﻧ ﺖﺳا
سﻼﻛ و ﺎﻫ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﺪﻳﺎﺑ ﻲﺳرد ﻪﺑ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻆﻔﺣ و ﻞﻌﻔﻨﻣ يﺎﻫ
ﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﺖﻤﺳ ﻮ
ﻪﻔﻟ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻞﻴﻬﺴﺗ رد يا
ﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺣ )
14
، 15 ( . ﻢﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﻦﻴﻨﭼ ي
و ﻲﻧﺎﻘﻫد
و نارﺎﻜﻤﻫ ﺲﻴﺗرﻮﻛ
نارﺎﻜﻤﻫ و8
نﺎﺸﻧ ﺮﻜﻔﺗ ناﺰﻴﻣ رد ﻪﻛ داد
دراﺪﻧ دﻮﺟو ناﺮﺴﭘ و ناﺮﺘﺧد ﻦﻴﺑ ﻲﺗوﺎﻔﺗ يدﺎﻘﺘﻧا )
16
، 17 .(
نﺎﻤﻫ ﻲﻜﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ شزﻮﻣآ ،ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ
روﺮﺿ يﺮﻣا ﻲﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ فاﺪﻫا زا ي
ﺖﺳا ) 4 .(
،ﻮﺳ ﻚﻳ زا
و هﺪﺷ ﻪﺟﻮﺗ رد لﻼﺘﺧا ﺚﻋﺎﺑ ،ﻲﺘﻣﻼﺳ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﻼﻜﺸﻣ ﺮﻓ آ ار نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺮﻜﻔﺗ ﺪﻨﻳ ﻲﻣ ﻞﺘﺨﻣ
دزﺎﺳ ) 18 ( ﻲﻳﻮﺳ زا و
ﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ،ﺮﮕﻳد ﻮ
ﻪﻔﻟ رد يﺪﻴﻠﻛ يا
دراد تروﺮﺿ ناور ﺖﻣﻼﺳ )
15 .(
ﻞﺋﺎﺴﻣ يور ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
،
ﻲﻣ ﺰﻛﺮﻤﺗ و ﺮﻜﻔﺗ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺎﺑ ﺪﻨﻨﻛ
رﺎﮔزﺎﺳ ﺮﺘﻬﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﻬﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ زا و هﺪﺷ )
21 - 19 .(
ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
ﻳﻮﺠﺸﻧاد ،ﺮﮕﻳد ،ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﺷ ﻒﻳﺮﺤﺗ رﺎﻜﻓا ياراد ﻪﻛ ﻲﻧﺎ
ناور ﺖﻣﻼﺳ و ﻪﺘﺷاد دﻮﺧ ﻲﮔﺪﻧز ﺮﺑ يﺮﺘﻤﻛ لﺮﺘﻨﻛ سﺎﺴﺣا
ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺪﻧراد يﺮﺗ )
22 .(
ﺮﻓ هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ آ
حﻮﻄﺳ يﺎﻫﺪﻨﻳ
يﺮﻜﻓ يﻻﺎﺑ ﺗ نﺎﻧآ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺮﺑ داﺮﻓا
ﺎ ﻲﻣ ﺮﻴﺛ ﻲﺧﺮﺑ و ﺪﻧراﺬﮔ
ﻲﻣ داﺮﻓا لﻻﺪﺘﺳا ﻖﻳﺮﻃ زا تﺎﻗوا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ناﻮﺗ
ﻣﻼﺳ ار نﺎﻧآ ﺖ ﺶﻴﭘ
دﻮﻤﻧ ﻲﻨﻴﺑ . درﻮﻣ رد داﺮﻓا شﺮﮕﻧ ،ﻊﻗاو رد
ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﻨﻌﻳ ﺖﻣﻼﺳ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر نﺎﻧآ
رد
ناور ﺖﻣﻼﺳ رد ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ،ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻦﻳا درﻮﻣ ﺷ
دراد نﺎ ) 23 .(
نﺎﻤﻫ ﻲﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ ﻲﺑﺎﻴﺷزرا و لﻻﺪﺘﺳا ،دﻮﺷ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ترﺎﻬﻣ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ يﺎﻫ )
13 ( ﺗﺎ ﻣ ﺮﻴﺛ ﺖﻣﻼﺳ و رﺎﺘﻓر ﺮﺑ ﻲﻤﻬ
ﺪﻧراد داﺮﻓا .
ﺖﻠﻋ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ
، هزوﺮﻣا هﮋﻳو ﻪﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ يﺎﻫدﺮﻜﻳور ﺮﺑ
ﻪﺘﺷر شزﻮﻣآ رد ﻲﺑﺎﻴﺷزرا و ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ ﺮﺑ و ﻲﻜﺷﺰﭘ يﺎﻫ
يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺗﺎ ﺪﻴﻛ ﻲﻣ دﻮﺷ ) 24 (.
ﺖﻣﻼﺳ ناور ﺐﻟﺎﻗ ود رد ناﺪﻘﻓ
يرﺎﻤﻴﺑ ﻲﻧاور و سﺎﺴﺣا يﺪﻨﻤﺘﻳﺎﺿر
و تﺬﻟ زا
،ﻲﮔﺪﻧز
7Facione
8Curtis
درﻮﻣ يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﺟﻮﺗ زا
ﺼﺨﺘﻣ نﺎﺼ و نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻦﻳا
هزﻮﺣ
ﺖﺳا ) 25 .(
،ﻊﻗاو رد ناور زا ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻟﺎﺣ ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ
ﻲﻣ نﺎﺴﻧا ﺖﻴﺼﺨﺷ لﺎﻤﻛ و ﺪﺷر ،دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ ﺖﺳا ددﺮﮔ
و
ﻪﺑ دﺮﻓ ﻚﻤﻛ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ ﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يرﺎﮔزﺎﺳ ناﺮﮕﻳد و دﻮﺧ
ﺪﺷﺎﺑ ) 26 .(
ﻚﻴﻨﺴﻳو و
ﻳرﻮﻓ
١ﻪ ﺖﻣﻼﺳ زا يﺪﻌﺑ ﺪﻨﭼ ﻲﻳﻮﮕﻟا
ارا ار ناور ﻳ
ﺪﻧداد ﻪ . رد ﻦﻳا ﻮﮕﻟا
، زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ناور ﺖﻣﻼﺳ
ترﺎﺒﻋ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﻳا زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ا
زا ﺪﻧ :
1 - دﻮﺧ شﺮﻳﺬﭘ 2
- ناﺮﮕﻳد ﺎﺑ ﺖﺒﺜﻣ طﺎﺒﺗرا 3
- يوﺮﻴﭘ دﻮﺧ
4 - ﻂﻴﺤﻣ ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ 5
- ﻲﮔﺪﻧز رد يﺪﻨﻤﻓﺪﻫ 6
- ﻲﺼﺨﺷ ﺪﺷر
) 27 .(
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ
ﻪﻛ ﺖﺳا هداد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘﺮﻴﻏ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺖﻣﻼﺳ
ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻦﻴﻳﺎﭘ يﺮﺗ ﺪﻧراد ) 30 - 28 ( يرﺎﻤﻴﺑ و ﻊﻳﺎﺷ ﻲﻧاور يﺎﻫ
گرﺰﺑ ،ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻞﺜﻣ ﺮﺗ
ﻦﻳ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﺖﺴﻜﺷ ﺖﻠﻋ ﻦﻳا
ﺖﺳا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد )
31 .(
ﻲﺳرﺮﺑ كﺎﭘ ﻮﺘﻧ و ﻲﻧﺎﺛ يﺮﻔﻌﺟ و ﺮﻬﻣ
2
زا ﺮﺴﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﺧد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺑ يﺮﺘﻬﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺖﻴﻌﺿو ﺪﻧرادرﻮﺧﺮ
. ﻦﭼ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺎﻣا
نارﺎﻜﻤﻫ و
، ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺘﻬﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ ناﺮﺴﭘ )
34 - 32 .(
مﺎﺠﻧا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هدﺮﺘﺴﮔ يا رد
ﻪﻳﺮﺠﻴﻧ ﺖﺧﺎﺳ نﺎﻳﺎﻤﻧ ﻪﻛ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﻪﺘﺷر يﺎﻫ ﻲﻜﺷﺰﭘ و ناﺪﻧد ﻲﻜﺷﺰﭘ ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺮﮕﻳد زا
ﻪﺘﺷر ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ رد
ضﺮﻌﻣ ﺶﻨﺗ راﺮﻗ ﺪﻧراد ) 35 .(
رد
ﺮﮕﻳد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ر ﺮﺑ
يو نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻜﺷﺰﭘ
هﺎﮕﺸﻧاد ،يﺰﻟﺎﻣ
داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ
9 / 41 ﺪﺻرد زا ﻦﻳا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد كﻮﻜﺸﻣ
ﻪﺑ
ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﻲﻧاور تﻻﻼﺘﺧا ﺪﻨﺘﺴﻫ
) 36 .(
هدﺮﺘﺴﮔ ﺶﻫوﮋﭘ رد ي
ﻲﺘﻌﻳﺮﺷ نارﺎﻜﻤﻫ و رد ﻪﻛ
ﻪﻄﺑار ﺎﺑ ﺖﻣﻼﺳ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻣﻮﻤﻋ
هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ ترﻮﺻ رﻮﺸﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ ﺰﻴﻧ
تﻻﻼﺘﺧا ﻲﻧاور
د ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ر 6
/ 15 ﺪﺻرد
شراﺰﮔ ﺪﻳدﺮﮔ ) 37 .(
ﺶﻫوﮋﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﻜﻧ ﻪﺘﺷر
يﺎﻫ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﺢﻄﺳ رد ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﺪﻧراد راﺮﻗ ناور ﺖﻣﻼﺳ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ .
ﺞﻳوﺮﺗ ،ﻮﺳ ﻚﻳ زا
ترﺎﻬﻣ ﺖﻟﺎﺳر زا ﻲﻜﻳ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ يﺎﻫ مﺎﻈﻧ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
شزﻮﻣآ هدﻮﺑ ﻲﻟﺎﻋ )
4 ( نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ،ﺮﮕﻳد ﻲﻳﻮﺳ زا و مﻮﻠﻋ
1Wissing and Fourie
2Neto
ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ ﻲﻳورﺎﻳور ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ ﺶﻨﺗ
موﺰﻟ و ﺮﺘﺸﻴﺑ ياز
ﺐﺳﺎﻨﻣ يرﺎﮔزﺎﺳ ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ
نﺎﺷ ﺖﻣﻼﺳ زا ﺪﻳﺎﺑ
ﺪﻨﺷﺎﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﻬﺑ ناور )
38 .(
نآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﭼ
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ يﺮﻈﻧ ﻲﻧﺎﺒﻣ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ و ﺑ ﺪﺳر
ﺮﻜﻔﺗ ﻦﻴ
ناور ﺖﻣﻼﺳ و يدﺎﻘﺘﻧا ﻦﻳا
ﻪﻄﺑار نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ي
ﻨﻌﻣ ﻲ يراد
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو .
نآ زا ﺎﺗ ﻪﻛ ﺎﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﭻﻴﻫ نﻮﻨﻛ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ يا
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد رد ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻳا ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
ترﻮﺻ
ﻲﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭙﻧ ﻪﻴﺿﺮﻓ
ي ﻪﻄﺑار ي
اد ناور ﺖﻣﻼﺳ و يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ترﻮﺻ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧ
ﺖﻓﺮﮔ . ﻪﻴﺿﺮﻓ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ي
هﺪﺷدﺎﻳ ي ناﺰﻴﻣ و نﻮﻣزآ
يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻦﻳا
ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﻴﺴﻨﺟ .
شور رﺎﻛ
ﻲﮕﺘــﺴﺒﻤﻫ عﻮــﻧ زا و ﻲﻔﻴــﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦــﻳا و هدﻮــﺑ
ﻪــﻌﻣﺎﺟ ي
يرﺎﻣآ ار نآ ﺪﻬـﺸﻣ ﻲﻜـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ هﺎﮕـﺸﻧاد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻣﺎﻤﺗ
ﺗ ﻲــﻣ ﻞﻴﻜــﺸ ﺪــﻧداد
رد ﻪــﻛ ــﺼﺤﺗ لﺎــﺳ ﻲﻠﻴ
90 - 1389 ﻦــﻳا رد
دﻮﺑ ﻞﻴــﺼﺤﺗ ﻪــﺑ لﻮﻐــﺸﻣ هﺎﮕــﺸﻧاد ــﻧ
ﺪ . داﺪــﻌﺗ 364 ﻦــﻳا زا ﺮــﻔﻧ
نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد )
199 و ﺮــﺘﺧد 165 ﺮــﺴﭘ ( ﻲــﺴﺟﺮﻛ لوﺪــﺟ ﻖــﺒﻃ و
هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ،نﺎﮔرﻮﻣ ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺷﻮﺧ يﺮﻴﮔ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺪﻨﭼ يا
بﺎﺨﺘﻧا يا
ﺪﻧﺪﺷ .
هﺪﻜـﺸﻧاد ﺖـﺸﻫ ﻦﻴـﺑ زا اﺪـﺘﺑا ﻪـﻛ ترﻮﺻ ﻦﻳا ﻪﺑ ي
ﻦـﻳا
ﻧاد ،هﺎﮕﺸ هﺪﻜﺸﻧاد ﺎﻫ
اﺪـﻧد ،ﻲﻜـﺷﺰﭘاﺮﻴﭘ ،ﻲﻜﺷﺰﭘ ي ن
و ﻲﻜـﺷﺰﭘ
ﺪﻧﺪــﺷ بﺎــﺨﺘﻧا ﻪــﻋﺮﻗ ﺪــﻴﻗ ﻪــﺑ يزﺎــﺳوراد .
ﻪــﻠﺣﺮﻣ رد ي
زا مود
هﺪﻜﺸﻧاد رﻮﻛﺬﻣ يﺎﻫ
، و بﺎـﺨﺘﻧا فدﺎـﺼﺗ ﻪﺑ سﻼﻛ ﺪﻨﭼ ياﺮـﺑ
فاﺪﻫا درﻮﻣ رد ﺮﺼﺘﺨﻣ ﺢﻴﺿﻮﺗ زا ﺲﭘ ﺶﻫوﮋﭘ قﻼﺧا ﺖﻳﺎﻋر ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺐﻠﺟ و زا ﺎﻫ
آ نﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﻪـﻣﺎﻧ
ي
ﻲﻣﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ ﺮﻠﻴﻫ و گﺮﺑﺪﻠﮔ
GHQ-28)
3( ﺮـﻜﻔﺗ نﻮﻣزآ و
ﺎــﻴﻧﺮﻔﻴﻟﺎﻛ يدﺎــﻘﺘﻧا ﺮــﻜﻔﺗ -
ب مﺮــﻓ CCTST-B)
4( ﻞــﻴﻤﻜﺗ ار
ﻪﻛ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ 357
ﺶﺳﺮﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻣﺎﻧ )
196 و ﺮﺘﺧد 161
ﺮﺴﭘ ( ﺖـﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ و ﺪﺷ ﻞﻴﻤﻜﺗ .
هداد ﻞـﺻﺎﺣ يﺎـﻫ
نﻮـﻣزآ و نﻮﻴﺳﺮﮔر ،نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﻴﻧ MANOVA ﺪﻧﺪﺷ ﺮﻴﺴﻔﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ
. راﺰﺑا يروآدﺮﮔ هداد
رد ﺎﻫ
ﺶﺳﺮﭘ ود ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا دﻮﺑ ﻪﻣﺎﻧ
.
3Goldberg and Hiller,s General Health Questionnaire-28
4The California Critical Thinking Skills Test (B form)
118 ﻪﻠﺠﻣ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 13
) 2 ( ، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1390
ﻣ ﻲﻗﺪﻨﺧ ﻦﻴﻣا دﻮﺼﻘ رﺎﻜﻤﻫ و
1 - ترﺎــﻬﻣ نﻮــﻣزآ ﺮــﻜﻔﺗ يﺎــﻫ
يدﺎــﻘﺘﻧا ﺎــﻴﻧﺮﻔﻴﻟﺎﻛ - ب مﺮــﻓ
CCTST-B) :(
ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا يوﺎﺣ ﻪﻣﺎﻧ
34 ﺳ ﻮﺌ لا ﻪﻨﻳﺰﮔﺪﻨﭼ يا
ﺎﺑ ﻚـﻳ ﺦـﺳﺎﭘ ﺢﻴﺤـﺻ رد ﺞﻨـﭘ هزﻮـﺣ ي ترﺎـﻬﻣ يﺎـﻫ ﺮـﻜﻔﺗ
ﻞﻣﺎﺷ يدﺎﻘﺘﻧا ،ﻲﺑﺎﻴﺷزرا
و ﻲـﺳﺎﻴﻗ لﻻﺪﺘـﺳا ،ﻞـﻴﻠﺤﺗ ،طﺎﺒﻨﺘـﺳا
لﻻﺪﺘﺳا ﺖﺳا ﻲﻳاﺮﻘﺘﺳا .
نﻮـﻣزآ ﻦـﻳا ﻪﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ نﺎﻣز تﺪﻣ
45 ﻲﻣ ﻪﻘﻴﻗد ﺪﺷﺎﺑ . ﺳ ﺮﻫ ﻮﺌ لا 1
زﺎـﻴﺘﻣا و ﻪﺘـﺷاد زﺎﻴﺘﻣا ﻲﻳﺎـﻬﻧ
رد
نﻮــﻣزآ 34 ﺖــﺳا ) 13 .(
نﻮــﻣزآ ﻲﻳﺎــﻳﺎﭘ ﺐﻳﺮــﺿ 62
/ 0 رﺎــﺒﺘﻋا و
هزﺎـﺳ ي مﺎــﻤﺗ هدﺮــﺧ ﻘﻣ سﺎــﻴ ﻦﻴــﺑ ﻻﺎــﺑ و ﺖــﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘــﺴﺒﻤﻫ ﺎــﺑ ﺎــﻫ
65 / 0 - 60 / 0 ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ )
39 .(
2 - ﺶـــﺳﺮﭘ ﻪـــﻣﺎﻧ ﻲﻣﻮـــﻤﻋ ﺖﻣﻼـــﺳ ي GHQ-28)
:(
ﻦـــﻳا
ﺶﺳﺮﭘ لﺎﺳ رد ﺮﻠﻴﻫ و گﺮﺑﺪﻠﮔ ار ﻪﻣﺎﻧ 1979
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺺﻴﺨﺸﺗ
ﻲﻧاور تﻻﻼﺘﺧا ﻦﻳوﺪﺗ ﻒﻴﻔﺧ
ﺪﻧدﺮﻛ . رد ﺐﻟﺎﻗ ،ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ يﺎﻫ
60 ، 30 ، 28 و 12 ﻪﻳﻮﮔ ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا يا ﺪﻧراد دﻮﺟو ﻪﻣﺎﻧ
. مﺮـﻓ 28
ﻪﻳﻮﮔ ﺶﺳﺮﭘ يا ﻪﻣﺎﻧ
ي ﺖﻣﻼﺳ ﺰﻴﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﻛ ﻲﻣﻮﻤﻋ
هدﺮــﺧ رﺎــﻬﭼ ياراد ،ﺖــﺳا ﻪــﺘﻓﺮﮔ راﺮــﻗ هدﺎﻔﺘــﺳا درﻮــﻣ سﺎــﻴﻘﻣ
) ﻪﻧﺎﺸﻧ و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا دﺮﻛرﺎﻛ رد لﻼﺘﺧا ،باﺮﻄﺿا ،ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ يﺎﻫ
ﻲﮔدﺮﺴﻓا ( ﻲـﻣ
هدﺮـﺧ رﺎـﻬﭼ ﻦـﻳا تاﺮـﻤﻧ عﻮـﻤﺠﻣ زا ﻪـﻛ ﺪـﺷﺎﺑ
هﺮﻤﻧ ﻚﻳ ،سﺎﻴﻘﻣ ي
ﻲـﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ ياﺮﺑ ﻲﻠﻛ ﺪـﻳآ
.
ﺳ ﻪﺑ ﻮﺌ ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا تﻻا ﺎﻧ
ﻪـﺟرد رﺎـﻬﭼ سﺎـﻴﻘﻣ رد ﻪﻣ تﺮـﻜﻴﻟ يا
ﻲﻣ هداد ﺦﺳﺎﭘ دﻮﺷ
) 40 .(
ﻪــﺑ ﻚــﻴﻜﻔﺗ رﻮــﻈﻨﻣ داﺮــﻓا
ﻪــﺑ ود ﻪﺘــﺳد ي يدﺎــﻋ و نﺎﮔﺪــﻧراد
تﻻﻼﺘﺧا ﻲﻧاور
ﺮـﻴﻏ ناور ﺮـﭘ ﻪـﻄﻘﻧ ،ﺶﻳ ي
شﺮـﺑ هﺮـﻤﻧ ي 23 رد
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .
ﻲﻧﺎﺴﻛ ﻲﻨﻌﻳ ﻪﻛ
هﺮﻤﻧ ي نﺎﻧآ ﺮﺘﻤﻛ زا 23
ا
،ﺖﺳ وﺰـﺟ هوﺮـﮔ داﺮـﻓا رادرﻮـﺧﺮﺑ ﺖﻣﻼـﺳ زا
ناور و ﺪﻨﺘـﺴﻫ
ﻲﻧﺎﺴﻛ ﻪﻛ هﺮﻤﻧ ي ﺮﺗﻻﺎﺑ نﺎﻧآ زا
23 ﻲﻣ
،ﺪـﺷﺎﺑ رد هوﺮـﮔ يداﺮـﻓا
ﺖﻣﻼﺳ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻧراﺪﻧ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ناور
) 41 .(
ﺶـﺳﺮﭘ ﻲﻳاور ﻪـﻣﺎﻧ
ي ﻪـﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ترﻮـﺻ يﻮـﻘﺗ ﻂـﺳﻮﺗ رﻮﻛﺬـﻣ
ﺖﺳا . ﻢﻫ ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ،يو ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻦﻴﻨﭼ ﻖـﻳﺮﻃ زا ﻪﻣﺎﻧ
خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﺐﻳﺮﺿ 90
/ 0 ﺖـﺳا هﺪـﻳدﺮﮔ شراﺰﮔ )
42 .(
رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ا ﻂـﺳﻮﺗ ي ﺮـﻴﺑدوﺮﺑ
نارﺎـﻜﻤﻫ و١
ياﺮـﺑ ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ ﺐﻳاﺮـﺿ ،
هدﺮﺧ ﻘﻣ سﺎﻴ ﻪﻧﺎـﺸﻧ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﻤـﺴﺟ يﺎـﻫ
67 / 0 باﺮﻄـﺿا ، 71
/ 0 ،
ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا دﺮﻛرﺎــﻛ رد لﻼﺘــﺧا 59
/ 0 ﻲﮔدﺮــﺴﻓا و 75
/ 0 مﻼــﻋا
ﺪﻳدﺮﮔ ) 43 .(
1Broadbear
ﺞﻳﺎﺘﻧ
196 ﺮﺘﺧد ) 55 (%
و 161 ﺮﺴﭘ ) 45 (%
ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﺶﻫوﮋﭘ
ﺪﻧداد . 132 ﺮﻔﻧ زا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد هﺪﻜﺸﻧاد
ي ﻲﻜﺷﺰﭘ ) 11 / 37 (%
، 82
هﺪﻜﺸﻧاد زا ﺮﻔﻧ ي
ﻲﻜﺷﺰﭘاﺮﻴﭘ )
68 / 22 (%
، 68 هﺪﻜـﺸﻧاد زا ﺮﻔﻧ ي
اﺪــﻧد ن ﻲﻜــﺷﺰﭘ ) 07 / 19 (%
و 75 هﺪﻜــﺸﻧاد زا ﺮــﻔﻧ ي
يزﺎــﺳوراد
) 13 / 21 (%
ﺪﻧدﻮﺑ ) لوﺪﺟ 1 (.
لوﺪﺟ 1 ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺪﺻرد و ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻳزﻮﺗ- ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺖﻴﺴﻨﺟ و هﺪﻜﺸﻧاد
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ
ﺪﺻرد
هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﻜﺷﺰﭘ
132
11
/ 37
ﻲﻜﺷﺰﭘاﺮﻴﭘ 82
68
/ 22
ناﺪﻧد ﻲﻜﺷﺰﭘ 68
07
/ 19
يزﺎﺳوراد 75
13
/ 21
ﺖﻴﺴﻨﺟ ﺮﺘﺧد
196
55
ﺮﺴﭘ 161
45
لوﺪﺟ ) 2 ( ﺺﺧﺎﺷ ﻧدﻮﻣزآ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ رﺎﻣآ يﺎﻫ ﻲ
ﺎﻫ ﺐـﺴﺣ ﺮـﺑ ار
هﺮﻤﻧ ﺖﻴﺴﻨﺟ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ نﺎﻧآ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد .
لوﺪﺟ -2
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و ﺤﻧا فاﺮ رﺎﻴﻌﻣ ﺖﻣﻼﺳ ناور و ﺮﻜﻔﺗ
ﻪﻔﻟﻮﻣ و يدﺎﻘﺘﻧا نآ يﺎﻫ
ﺎﻫ ﻪﺑ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺖﻴﺴﻨﺟ
ﺺﺧﺎﺷ يرﺎﻣآ
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ناﺮﺘﺧد
196 ناﺮﺴﭘ
161 ﻞﻛ
357
M SD M SD M SD
ناور ﺖﻣﻼﺳ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ي
باﺮﻄﺿا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا لﻼﺘﺧا
ﻲﮔدﺮﺴﻓا 88
/ 21 98 / 11 92 / 26 46 / 11 15 / 24 00 / 12
67 / 5 77 / 3 39 / 6 91 / 3 00 / 6 84 / 3
13 / 5 07 / 4 76 / 6 26 / 4 87 / 5 23 / 4
75 / 7 06 / 3 26 / 8 80 / 2 98 / 7 96 / 2
32 / 3 99 / 3 49 / 5 02 / 5 30 / 4 60 / 4
يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ
ﻲﺑﺎﻴﺷزرا
طﺎﺒﻨﺘﺳا
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﺳﺎﻴﻗ لﻻﺪﺘﺳا
ﻲﻳاﺮﻘﺘﺳا لﻻﺪﺘﺳا 50
/ 10 84 / 1 55 / 10 79 / 1 52 / 10 82 / 1
75 / 3 53 / 1 74 / 3 62 / 1 74 / 3 57 / 1
67 / 3 51 / 1 85 / 3 36 / 1 75 / 3 45 / 1
47 / 3 77 / 1 13 / 4 46 / 1 77 / 3 67 / 1
26 / 4 43 / 1 00 / 4 45 / 1 14 / 4 44 / 1
19 / 3 52 / 1 03 / 3 68 / 1 12 / 3 59 / 1
نﺎﻤﻫ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ ناور ﺖﻣﻼـﺳ تاﺮـﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،دﻮﺷ
ﺮﺴﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ﺮﺘﻤﻛ ﺮﺘﺧد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺎـﻨﻌﻣ ﻦـﻳا ﻪـﺑ
ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﻬﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ زا ناﺮﺘﺧد ﻪﻛ .
نﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪـﻛ
،ﺪﺷ ﺮﻛذ هﺮﻤﻧ
ﺮﺘﻤﻛ ي ﺶﺳﺮﭘ رد ﻪﻣﺎﻧ
ي ،ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻪﻧﺎـﺸﻧ
ي
ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ .
ﻢﻫ ﺎـﺒﻳﺮﻘﺗ ﺲﻨـﺟ ود ﺮـﻫ رد يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ تاﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﻨﭼ
ﺖﺳا ﺮﺑاﺮﺑ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻨﻴﻣز رد ﺎﻫ ي
ﻪﻴـﺿﺮﻓ نﻮﻣزآ ي
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻲﻠـﺻا
ﻣ نﺎﺸﻧ ﻲ ﺪﻫد ﻦﻴﺑ ﻪﻛ تﻻﻼﺘﺧا ﻧاور
ﻒـﻴﻔﺧ ﻲ
يدﺎـﻘﺘﻧا ﺮـﻜﻔﺗ و
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
ﻪﻄﺑار ي ـﻨﻌﻣ ﻲ دراد دﻮـﺟو يراد .
اﺮـﻳز
ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮـﺿ ﺎـﺑ ﻪﻄﺑار ﻦﻳا 18
/ 0 - يﺎـﻔﻟآ ﺢﻄـﺳ رد 01
/ 0
ﻨﻌﻣ ﻲ دﻮﺑ راد ) لوﺪﺟ 2 .(
ﻢﻫ ﻦﻴـﻨﭼ ﻪـﺘﻓﺎﻳ نﺎـﺸﻧ لوﺪـﺟ ﻦـﻳا يﺎـﻫ
ﻲﻣ ﻣ ﻦﻴﺑ زا ﻪﻛ ﺪﻫد ﻮ
ﻪﻔﻟ ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ باﺮﻄـﺿا ،ناور ﺖﻣﻼـﺳ يﺎﻫ
ﻲﮕﺘـــﺴﺒﻤﻫ )
17 / -0 r=
، 01 / 0 P= ( ﻛ ،ﻲﮔدﺮـــﺴﻓا و ـــﺘﻤ
ﺮ ﻦـــﻳ
ﻲﮕﺘــﺴﺒﻤﻫ )
06 / 0 - r=
، 05 /
>0 (P
راد يدﺎــﻘﺘﻧا ﺮــﻜﻔﺗ ﺎــﺑ ار د
) لوﺪﺟ 3 .(
ﻖﻴﻗد ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻄﺑار ﺮﺗ
ي يدﺎـﻘﺘﻧا ﺮـﻜﻔﺗ ﻦﻴﺑ
يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻢﻬﺳ ﻦﻴﻴﻌﺗ و ناور ﺖﻣﻼﺳ و )
ﺶﻴـﭘ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴـﺑ
( رد
ﺶﻴﭘ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻨﻴﺑ )
كﻼﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ (
هدﺎﺳ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻞﻴﻠﺤﺗ زا
ﻞﻛ ياﺮﺑ نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪـﺟ رد نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ا
لو ) 4 و
5 ( ﺖﺳا هﺪﻣآ .
ﻦﻴـﺑ ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮـﺿ راﺪـﻘﻣ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻦـﻳا رد
ﺶﻴﭘ ﺮﻴﻐﺘﻣ ناور ﺖﻣﻼﺳ و ﻦﻴﺑ
18 / 0 ناﺰﻴﻣ و R2 ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 03 / 0 ﻪﺑ
ﺪـﻣآ ﺖﺳد .
ﻲـﻨﻌﻳ 03 / 0 زا نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ناور ﺖﻣﻼـﺳ ﺲﻧﺎـﻳراو
ﺖﺳا ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻞﺑﺎﻗ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻖﻳﺮﻃ )
01 /
<0 (P .
ﻨﻌﻣ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻲ
ﺐﻳﺮﺿ يراد ـﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﻪ ،هﺪـﻣآ ﺖـﺳد
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد
رد هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣF
ﺢﻄﺳ 01 / 0 ﻨﻌﻣ ﻲ ﺖـﺳا راد ) 01 / P<0 ، 41 / 11 F= .(
ﺎـﻨﺑ ﺮـﺑ ﻦـﻳا
ﻪـﺑ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ
ﺶﻴـﭘ ﻪـﺑ ردﺎـﻗ ﻲـﻠﻛ رﻮـﻃ
ناور ﺖﻣﻼـﺳ ﻲـﻨﻴﺑ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻢﻫ
لوﺪـﺟ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭼ )
4 (
ﺎـﻨﻌﻣ نﻮـﻣزآ ي
يراد
نﺎﺸﻧ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺐﻳﺮﺿ ﻲﻣ
يدﺎـﻘﺘﻧا ﺮـﻜﻔﺗ ﻪـﻛ ﺪﻫد )
01 /
<0 ،P
37 / -3 t= ( ﻲﻣ ﻦﻴـﻴﺒﺗ ار نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺲﻧﺎﻳراو ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﻛ
، ﺎـﻬﻧآ يدﺎـﻘﺘﻧا ﺮـﻜﻔﺗ ﺢﻄـﺳ ﻪـﻛ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻲﻨﻌﻳ
ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ زا ،ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ .
لوﺪــﺟ رد )
6 ( ﺞﻳﺎــﺘﻧ نﻮــﻣزآ MANOVA يﺎــﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ياﺮــﺑ
ﺎــﻘﺘﻧا ﺮــﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼــﺳ يد
ﻣ و ﻮ ﻪــﻔﻟ يﺎــﻫ نﺎــﺷ ﻚــﻴﻜﻔﺗ ﻪــﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺖﻴﺴﻨﺟ .
ناور ﺖﻣﻼــﺳ ﻦﻴــﺑ ،لوﺪــﺟ ﻦــﻳا رد جرﺪــﻨﻣ ﺞﻳﺎــﺘﻧ سﺎــﺳا ﺮــﺑ نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد ــﻨﻌﻣ توﺎــﻔﺗ ﺮــﺴﭘ و ﺮــﺘﺧد
ﻲ دراد دﻮــﺟو يراد .
ــﺑ ﻪ
يرﻮﻃ ناور ﺖﻣﻼـﺳ زا ناﺮـﺴﭘ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ناﺮـﺘﺧد ﻪﻛ يﺮﺗﻻﺎـﺑ
ﺪــﻧرادرﻮﺧﺮﺑ )
001 / P<0 ، 23 / 16
=
) 355،1
F(
( . ﻢــﻫ ﺞﻳﺎــﺘﻧ ﻦﻴــﻨﭼ
ﻮﻣزآ ن ﻮﻧﺎﻣ و رد ا ﺮﻳﺎﺳ ﻣ ﻮ ﻪﻔﻟ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ناور ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ ﻪـﻛ ﺪﻫد
ﻣ رد ﻮ ﻪﻔﻟ ي ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ،ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ يﺎﻫ ﻲ
و ناﺮﺘﺧد ﻦﻴﺑ يراد
دراﺪﻧ دﻮﺟو ناﺮﺴﭘ )
05 / P>0
، 10 / 3
=
) 355،1
F(
(.
لوﺪﺟ -3 ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺐﻳاﺮﺿ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺖﻣﻼﺳ ناور و ﻣ ﻮ ﻪﻔﻟ يﺎﻫ نآ
ﺎﺑ ﺮﻜﻔﺗ يدﺎﻘﺘﻧا
ﺺﺧﺎﺷ يرﺎﻣآ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﻣ ﻮ ﻪﻔﻟ ﺎﻫ 1
2 3 4 5 6
ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ تﻼﻜﺸﻣ 1
باﺮﻄﺿا 51***
/ 0 1
دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا 26***
/
*** 0 46 / 0 1
ﻲﮔدﺮﺴﻓا 31***
/
*** 0 55 /
*** 0 52 / 0 1
ﺖﻣﻼﺳ
*** ناور 68 /
*** 0 84 /
*** 0 69 /
*** 0 80 / 0 1
ﺮﻜﻔﺗ يدﺎﻘﺘﻧا 16**
/ 0
** - 17 / 0
** - 15 / 0 - 06 / 0
** - 18 / 0 - 1
***
ﻲﻨﻌﻣ يراد رد ﺢﻄﺳ 001 / 0 **
ﻲﻨﻌﻣ يراد رد ﺢﻄﺳ 01 / 0
لوﺪﺟ -4
ﺶﻴﭘ ياﺮﺑ هدﺎﺳ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺞﻳﺎﺘﻧ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻨﻴﺑ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻞﻛ رد يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﻊﺒﻨﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ SS
df MS F R2 P
ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ 14 / 1598 1 14 / 1598 41 / 11 03 / 0
**
001 / 0
139/97 355 49689/75 هﺪﻧﺎﻣﻲﻗﺎﺑ ﻞﻛ 89 / 51287 356 -
* * ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد يراد 01
/ 0
لوﺪﺟ -5
نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺐﻳﺮﺿ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺮﻴﻐﺘﻣ
ﺶﻴﭘ ﻦﻴﺑ ﺐﻳﺮﺿ نﻮﻴﺳﺮﮔر SE b
Beta t P
يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ
16 / 5 - 34 / 0 17 / 0 - 37 / 3 -
**
001 / 0
**
ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد يراد 01
/ 0
ﻣ رد ﻮ ﻪﻔﻟ ي ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ،باﺮﻄﺿا ﻲ
ناﺮـﺴﭘ و ناﺮـﺘﺧد ﻦﻴـﺑ يراد
دراد دﻮﺟو
، ﺑ ﻪ يرﻮـﻃ
باﺮﻄـﺿا ﻪـﻛ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ناﺮـﺘﺧد زا ناﺮـﺴﭘ
ﺖـــﺳا ) 001 / P<0
، 10 / 3
=
) 355،1
F(
(.
ﻣ رد ﻮ ﻪـــﻔﻟ ي رد لﻼﺘـــﺧا
دﺮـﻜﻠﻤﻋ
ـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ ،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻲ
ناﺮـﺴﭘ و ناﺮـﺘﺧد ﻦﻴـﺑ يراد
دراﺪﻧ دﻮﺟو )
05 / P>0
، 70 / 2
=
) 355،1
F(
(.
ﻣ رد ﻮ ﻪﻔﻟ ي ،ﻲﮔدﺮﺴﻓا
ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻲ
دراد دﻮـﺟو ناﺮﺴﭘ و ناﺮﺘﺧد ﻦﻴﺑ يراد
، ـﺑ ﻪ يرﻮـﻃ
د زا ناﺮــﺴﭘ ﻲﮔدﺮــﺴﻓا ﻪــﻛ ﺖــﺳا ﺮﺘــﺸﻴﺑ ناﺮــﺘﺧ
) 001 / P<0 ،
80 / 20
=
) 355،1
F(
(.
ﻦﻴـﺑ ،لوﺪـﺟ ﻦـﻳا رد جرﺪـﻨﻣ ﺞﻳﺎـﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ
يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺮﺴﭘ و ﺮﺘﺧد ﻲ
دﻮـﺟو يراد
ﻧ دراﺪ ﺢﻄـﺳ ﻚـﻳ رد يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ناﺰﻴﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺲﻨﺟ ود ﺮﻫ و
ﺪﻧراد راﺮﻗ )
05 / P>0
، 07 / 0
=
) 355،1
F(
(.
ﻢﻫ نﻮـﻣزآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻦﻴـﻨﭼ
120 ﻪﻠﺠﻣ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 13
) 2 ( ، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1390
ﻣ ﻲﻗﺪﻨﺧ ﻦﻴﻣا دﻮﺼﻘ رﺎﻜﻤﻫ و
ﻮﻧﺎﻣ و ﺳ رد ا ﻣ ﺮﻳﺎ ﻮ ﻪﻔﻟ
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ يدﺎـﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ يﺎﻫ رد ﻪـﻛ ﺪـﻫد
ﻣ ﻮ ﻪــﻔﻟ ي ــﻨﻌﻣ توﺎــﻔﺗ ،ﻲﺑﺎﻴــﺷزرا ﻲ
ناﺮــﺴﭘ و ناﺮــﺘﺧد ﻦﻴــﺑ يراد
دراﺪـــــﻧ دﻮـــــﺟو )
05 / P>0
، 001 / 0
=
) 355،1
F(
(.
ﻣ رد ﻮ ﻪـــــﻔﻟ ي
ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ،ﻲﺑﺎﻴﺷزرا ﻲ
دراﺪـﻧ دﻮـﺟو ناﺮﺴﭘ و ناﺮﺘﺧد ﻦﻴﺑ يراد
) 05 / P>0
، 32 / 1
=
) 355،1
F(
(.
ﻣ رد ﻮ ﻪــــﻔﻟ ي توﺎــــﻔﺗ ،ﻞــــﻴﻠﺤﺗ
ﻨﻌﻣ ﻲ
دراد دﻮـﺟو ناﺮـﺴﭘ و ناﺮـﺘﺧد ﻦﻴـﺑ يراد
، ـﺑ ﻪ يرﻮـﻃ ﻪـﻛ
ﺖــﺳا ﺮﺘــﺸﻴﺑ ناﺮــﺘﺧد زا ناﺮــﺴﭘ ﻞــﻴﻠﺤﺗ ترﺪــﻗ )
001 / P<0
،
85 / 13
=
) 355،1
F(
( . ﻣ رد ﻮ ﻪــــﻔﻟ ي توﺎــــﻔﺗ ،ﻲــــﺳﺎﻴﻗ لﻻﺪﺘــــﺳا
ــﻨﻌﻣ ﻲ دراﺪــﻧ دﻮــﺟو ناﺮــﺴﭘ و ناﺮــﺘﺧد ﻦﻴــﺑ يراد )
05 / P>0
،
84 / 2
=
) 355،1
F(
(.
ﻣ رد ﻮ ﻪـــﻔﻟ ي توﺎـــﻔﺗ ،ﻲﻳاﺮﻘﺘـــﺳا لﻻﺪﺘـــﺳا
ــﻨﻌﻣ ﻲ ــﺑ يراد دراﺪــﻧ دﻮــﺟو ناﺮــﺴﭘ و ناﺮــﺘﺧد ﻦﻴ )
05 / P>0
،
90 / 0
=
) 355،1
F(
(.
لوﺪﺟ -6
هﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ MANOVAي
ﺖﻬﺟ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي ﻣ و يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻮ
ﻪﻔﻟ رد نآ يﺎﻫ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﺮﻴﻐﺘﻣ SS
df1 df2 MS F
P
ناور ﺖﻣﻼﺳ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ي
باﺮﻄﺿا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا لﻼﺘﺧا
ﻲﮔدﺮﺴﻓا يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ
ﻲﺑﺎﻴﺷزرا طﺎﺒﻨﺘﺳا
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﺳﺎﻴﻗ لﻻﺪﺘﺳا
اﺮﻘﺘﺳا لﻻﺪﺘﺳا ﻲﻳ
26 / 2243 1 355 26 / 2243 23 / 16 001 / 0
68 / 45 1 355 68 / 45 10 / 3 07 / 0
76 / 233 1 355 76 / 233 48 / 13 001 / 0
63 / 23 1 355 63 / 23 70 / 2 10 / 0
32 / 418 1 355 32 / 418 80 / 20 001 / 0
24 / 0 1 355 24 / 0 07 / 0 78 / 0
002 / 0 1 355 002 / 0 001 / 0 97 / 0
78 / 2 1 355 78 / 2 32 / 1 25 / 0
44 / 37 1 355 44 / 37 85 / 13 001 / 0
93 / 5 1 355 93 / 5 84 / 2 09 / 0
31 / 2 1 355 31 / 2 90 / 0 34 / 0
ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ
ﻪـﻄﺑار ﻲـﺳرﺮﺑ ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ ي
ﺮـﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼـﺳ
دﻮـﺑ ﺪﻬـﺸﻣ ﻲﻜـﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻜﺷﺰﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يدﺎﻘﺘﻧا .
ﺘﻧ ،ﻞـﻛ رد ﻪـﻛ دﻮـﺑ نآ زا ﻲﻛﺎﺣ نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ ﺞﻳﺎ
ﻨﻌﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲ
دﻮـﺟو يدﺎـﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼﺳ ﻦﻴﺑ يراد
دراد ) 01 /
<0 .(P ﻢﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻴﻨﭼ ﻣ ﻦﻴﺑ زا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﻮ ﻪﻔﻟ يﺎﻫ
ﻣ ،ناور ﺖﻣﻼــــﺳ ﻮ
ﻪــــﻔﻟ ي ﻲﮕﺘــــﺴﺒﻤﻫ ﻦﻳﺮﺘــــﺸﻴﺑ باﺮﻄــــﺿا
) 17 / 0 - r=
، 01 / 0 P= ( ﻣ و ﻮ ﻪﻔﻟ ي ﻛ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺘﻤ
ﺮ ﻦﻳ ﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ ﻲ
) 06 / 0 - r=
، 05 /
>0 (P
ﺪـﻧراد يدﺎـﻘﺘﻧا ﺮـﻜﻔﺗ ﺎﺑ ار .
ﺮـﻛذ نﺎﻳﺎـﺷ
ﻪـﻨﻴﻣز رد ﻲـﺑﺮﺠﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﭻﻴﻫ نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ي
ﻦﻴـﺑ طﺎـﺒﺗرا
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭙﻧ ترﻮﺻ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و ناور ﺖﻣﻼﺳ .
ﻪـﻴﺟﻮﺗ رد
ﻪﻄﺑار ﻦﻳا ي ﻨﻌﻣ ﻲ ،راد ا ﻦﻳ طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻪﻧﻮﮔ ﻣ
ﻲ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻛ دﻮﺷ
ﺷزرا و لﻻﺪﺘﺳا ،ﻞﻴﻠﺤﺗ ترﺪﻗ زا ﻪﻛ ،ﺪـﻧرادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺑﺎﻴ
ﺪﻧراد يﺮﺗﻻﺎﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ ناﺰﻴﻣ .
ﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا درﻮﻣ رد ﻲ
ﻦﻴﺑ راد
ﻲﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا ،يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ و باﺮﻄﺿا ار دﺮﻓ باﺮﻄﺿا ﻪﻛ ددﺮﮔ
ﻲﻨﻫذ ﻲﮕﺘﻔﺷآ رﺎﭼد ﻣ
ﻲ حﻮﻄـﺳ تاﺮـﻜﻔﺗ مﺎـﺠﻧا زا ار وا و ﺪﻨﻛ
زﺎﺑ ﻻﺎﺑ ﻣ ﻲ ،دراد اﺬـﻟ ـﻣ ﻲ لﻼﺘـﺧا رﺎـﭼد ار يدﺎـﻘﺘﻧا ﺮـﻜﻔﺗ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﻳﺎﻤﻧ ﺪ ) 44 .(
هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺘﺒﻟا ﺖﺳا
ﻪﻛ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﺖﻛرﺎﺸﻣ رد
هرود ﺎﻫ ي ،ﻲﺣاﺮﻃ ،ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﻣﻼﺳ شزﻮﻣآ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا و اﺮﺟا ﺎﻫ
ﻦﻳا ي هرود ﺎﻫ
، ترﺎﻬﻣ ﺮﻜﻔﺗ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار يدﺎﻘﺘﻧا ﺪﻫد
) 33 .(
ﻪﺘﻓﺎﻳ رد ي يﺪﻌﺑ 03 / 0
ﻖﻳﺮﻃ زا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﺑﺎﻗ يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ
ﻦﻴﻴﺒﺗ دﻮﺑ . ﻲﻨﻌﻳ ﻣ ﻲ ﺮﻃ زا ناﻮﺗ ﻳ
ار ناور ﺖﻣﻼﺳ ،يدﺎﻘﺘﻧا ﺮﻜﻔﺗ ﻖ
ﺶﻴﭘ دﻮﻤﻧ ﻲﻨﻴﺑ )
01 /
<0 .(P ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﻴﺟﻮﺗ رد ﻣ
ﻲ ناﻮﺗ
طﺎﺒﻨﺘﺳا دﺮﻛ ﻪﻛ ،نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ ﺮﻜﻔﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﻣ ﻲ دﻮﻤﻧ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ار نﺎﻧآ ناور ﺖﻣﻼﺳ ناﺰﻴﻣ ناﻮﺗ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ي د ﺮﮕﻳ ﻴﻣز رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻪﻨ
ي
ﺖﻣﻼﺳ توﺎﻔﺗ ﻲﺳرﺮﺑ
ﺖﺒﺴﻧ ناﺮﺘﺧد ﻪﻛ دﻮﺑ نآ زا ﻲﻛﺎﺣ ،ناﺮﺴﭘ و ناﺮﺘﺧد ﻦﻴﺑ ناور ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺗﻻﺎﺑ ناور ﺖﻣﻼﺳ زا ناﺮﺴﭘ ﻪﺑ )
05 /
<0 (P .
ﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴ رد ناور ﺖﻣﻼﺳ تاﺮﻤﻧ ناﺮﺴﭘ
92 / 26 ناﺮﺘﺧد رد و
88 / 21 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا كﺎﭘ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
و ﺮﻬﻣ
ﻦﭼ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ و ناﻮﺨﻤﻫ ﻮﺘﻧ و رﺎﻜﻤﻫ ناﻮﺨﻤﻫﺎﻧ ١
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 34 - 32 .(
ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا ﻪﻴﺟﻮﺗ رد رود ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،هداﻮﻧﺎﺧ ﻂﻴﺤﻣ زا ﻮﺠﺸﻧاد ناﺮﺴﭘ ندﻮﺑ نﺎﻧآ ﻪﻛ
،ﺪﻧراد راﺮﻗ يﺪﺷر و ﻲﻠﻣﺎﻜﺗ تاﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻲﻨﺳ صﺎﺧ ﻂﻳاﺮﺷ رد هﺪﻨﻨﻛدﺎﺠﻳا ﻞﻣﺎﻋ ي
د و ﻲﮔدﺮﺴﻓا و باﺮﻄﺿا ﺖﻳﺎﻬﻧ ر
هﺪﻨﻨﻛﺪﻳﺪﻬﺗ ي
ﻲﻣ ناور ﺖﻣﻼﺳ ﺪﺷﺎﺑ
. ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ،ﺮﮕﻳد ﻲﻳﻮﺳ زا
ﻦﻳا تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ ﻪﻛ راﺪﻳد
ﺑﺎ ﺮﺘﺧد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻦﻴﺑ رد هداﻮﻧﺎﺧ
ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ اﺬﻟ ،ﺖﺳا ﺮﺴﭘ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ي
ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﻲﻣ ،ﺶﻫوﮋﭘ ناور ﺖﻣﻼﺳ ندﻮﺑ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻞﻳﻻد زا ﻲﻜﻳ ناﻮﺗ
ناﺮﺴﭘ ناﺮﺘﺧد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﻤﻛ ار
دﻮﺑ ن تﺎﻌﻓد راﺪﻳد نﺎﻧآ ﺑﺎ
1Chan
