اهی نوین رد کشاورزی و منابع طبیعی اولین همایش ملی ایده گی

(1)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)

254

لولحم رثا یتم یشاپ

ژولوفروم تافص رب تانومساج ل ییایمیشوتیف و یکی

ییوراد هایگ

هفرخ (Portulaca oleracea L.)

ینزا یدمحم یدهم

1

، *

یدارم نیسح

، 2

یمساق نارماک یب ایروپ ،2

3اورپ

یوجشناد1

دشرا یسانشراک و یزرواشک مولع هاگشناد ،یعارز مولع هدکشناد ،ینابغاب مولع هورگ

یراس یعیبط عبانم

یراس یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد ،یعارز مولع هدکشناد ،ینابغاب مولع هورگ رایداتسا2

هدکشناد ،هیاپ مولع هورگ رایداتسا3

یسدنهم یراس یعیبط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد ،یعارز

سم هدنسیون * و

:لو [email protected].

هدیکچ نیتکپ داوم یواح هک تسا یدنمشزرا ییوراد هایگ هفرخ ی

نیئتورپ ، اه تاردیهوبرک ،

،اه و ینادیسکا داوم ،برچ یاهدیسا

یم یندعم رصانع دشاب

. شیامزآ نیا رد لیتم

،رفص حطس هس رد تانومساج 75

و 150 یپ یپ ما لولحم هفرخ هایگ رب -

و دش یشاپ کیژولوفروم تافص

ی

،هایگ عافترا ،هقاس رطق هلمج زا ک دادعت

پ میشویب تافص و لوس ی

و گرب لنف لماش ییا

گرب دیئونولاف هزادنا

.دش یریگ رب

سا جیاتن سا هدمآ تسدب

تانومساج لیتم 150

عافترا و هقاس رطق هزادنا شیازفا ببس

یگ دش هایگ رد لوسپک دادعت و ها .

لولحم نینچمه تانومساج لیتم یشاپ

150 ب هولاع ر دوبهب رد یکیژولوفروم تافص

دیئونولاف و لنف دننام ییایمیشویب تافص زین

زا ار حطس نیرتلااب داد ناشن دوخ

. یم رظن هب اذل دسر

انومساج لیتم اب ت

تفاب یلولس میسقت رد تکراشم ببس یهایگ مسیناکم رب ریثات اب و لولس لوط شیازفا ببس لاعف و دشر لاح رد یاه

دیئونولاف و لنف نازیم شیازفا دوش

.

:یدیلک ناگژاو ید

یپ یپ ،چا یتنآ نف ،دیئونولاف ،نادیسکا .ل

همدقم ( هفرخ

Portulaca oleracea L. )

خ زا هلاس کی یهایگ هداونا

Portulacaceae

یم دشاب . هقاس اب هلاس کی یهایگ هفرخ تشوگ یا

راد

گرب و لگ و لباقتم یاه یم گنر درز یاه

( دشاب 8 ).

هفرخ تاردیهوبرک ،نیئتورپ ،نیتکپ ،یباعل داوم یواح

، ،برچ یاهدیسا

ینادیسکا داوم لماش ددعتم یندعم رصانع و

م ،نهآ مادنا رد رفسف ،میسلک ،میساتپ ،س نیا فلتخم یاه

گ دوجو های دراد

نیماتیو زا ینغ عبنم نینچمه یاه

،A و C ( دشاب یم E 8

).

تابیکرت یواح هایگ نیا یتنآ

ناوارف ینادیسکا ام

دنن

کیبروکسا دیسا ،لورفوکوتافلآ و

یم نویتاتولگ (دشاب

6

، 10 ).

نومساج لیتم میظنت کی تا

یم هایگ ینورد هدننک شقن هک دشاب

شنت هب خساپ و ومن دشر رد یمهم مایپ لوکلوم کی ناونع هب و دراد یطیحم یاه

ندش لاعف و مایپ لاقتنا رد ناسر متسیس

فد عا ی یم افیا شقن ناهایگ دنک

( 4 ).

هایگ یور رب یشهوژپ یط کچرک

(

Ricinus communis

ببس تانومساج لیتم رامیت )

شیازفا نآ لابند هب و هایگ رد نژیسکا لاعف هنوگ عمجت میزنآ تیلاعف

یتنآ یاه دش ینادیسکا

( 12 ).

شیامزآ نیا زا فده

هدافتسا زا لا ی تم روتیس ی یکیژولوفروم تایصوصخ رب تانومساج ل و

ییایمیشوتیف یم هفرخ ییوراد هایگ

.دشاب

(2)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

255

م و دا و شور اه

رد شهوژپ نیا ق

ناتسبات طساوا ات راهب رخاوا زا رارکت هس اب یفداصت لماک کولب حرط بلا 1397

مولع هاگشناد هناخلگ رد

.دش ماجنا یراس یعیبط عبانم و یزرواشک لولحم

لیتم یشاپ ،رفص( حطس هس رد تانومساج

75 و 150 یپ یپ ما ) رد هس هلحرم

تشه ،شش(

و هدزاود یگرب لامعا هایگ یور رب ) دش

. شیامزآ دحاو نادلگ

رطق اب یکیتسلاپ یاه 20

عافترا اب و 30

یتناس رتم

دوب اب هک کی کاخ رپ تخاون دش

.دن

هقاس رطق هلمج زا یکیژولوفروم تافص شیامزآ نایاپ رد (

اب هایگ عافترا ،)سیلوک (

اب طخ ک دادعت ،)شک پ

تافص و لوس

یشویب ایم گرب لنف لماش یی (

11 گرب دیئونولاف و ) (

2 ) .تفرگ رارق یبایزرا دروم هداد زیلانآ

مرن زا هدافتسا اب اه رازفا

وSAS

نیگنایم هسیاقم .دش ماجنا دصرد جنپو کی لامتحا حطس رد نکناد هنماد دنچ نومزآ قیرط زا اه

جیاتن ثحب و ییایمیشوتیف تافص

اتن ساسارب لولحم رثا سنایراو هیزجت لودج جی

رب دیئونولاف و لنف نازیم رب تانومساج لیتم یشاپ کی حطس رد هفرخ هایگ گ

ینعم دصرد دش راد

لودج(

1 ).

لولحم رامیت رد گرب لنف نازیم تانومساج لیتم یشاپ

150 یپ یپ ب ما ه ینعم روط تبسن یراد

هب

تسا هدوب حطس نیرتلااب رد رگید رامیت ود

؛ تانومساج لیتم رامیت هک تسا یلاح رد نیا 75

یپ یپ ینعم توافت دهاش و ما -

یراد اب تشادن مه دن

لکش(

1 ).

لولحم رامیت رد دیئونولاف نازیم یشاپ

75 و 150 یپ یپ ا هب تسا هدوب نازیم نیرتلااب رد م -

یروط عم توافت یاراد دهاش رامیت اب هک ین

یراد تسا هدوب لکش(

2 انومساج لیتم .) شنت لباقم رد ار یهایگ مسیناکم ت

یاه

یم شیازفا یطیحم و دهد

یم هیوناث تیلوباتم شیازفا بجوم درگ

د ( 5 ).

یشرازگ یط

Moglia

ناراکمه و 2008

دندرک نایب

بجوم تانومساج لیتم یم ناهایگ رد کیلونف یاهدیسا و دیئونولاف زتنسویب

.دوش نینچمه

Basilio

و

Cisneros-Zevallos

( 2009 دندرک نایب ) هک

نازیم شیازفا ثعاب ایبول و هبوچرام ،زمرق بیس ،ینیمز بیس دننام یناهایگ رد تانومساج لیتم

.تسا هدش یلنف تابیکرت لودج

1 هفرخ هایگ ییامیشوتیف و یکیژولوفروم تافص رب تانومساج لیتم رثا سنایراو هیزجت :

هقاس رطق df هایگ عافترا

ک دادعت پ لوس گرب لنف

گرب دیئونولاف

2.579**

92.11**

34.404**

2.0194**

4422.25**

6 اطخ 0.029 0.333

0.404 0.025

232.97

cv%

2.24 1.42

6.1 10.28

11.82

،*

و*

ینعم فلاتخا دوجو مدع رگنایب بیترت هب :**

ینعم ،راد رد راد لامتحا حطس 5

و % 1

% .

(3)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

256

لکش 1 لولحمرثا : نازیم رب تانومساج لیتم یشاپ لکش هفرخ گرب لنف

2 لولحمرثا : هفرخ گرب دیئونولاف نازیم رب تانومساج لیتم یشاپ

یکیژولوفروم تافص صاح جیاتن یم ناشن سنایراو هیزجت لودج زا ل

ره رد لوسپک دادعت و هایگ عافترا ،هقاس رطق دهد حطس رد هتوب

لامتحا کی

ینعم دصرد تسا هدش راد

لودج(

1 ).

لولحم تانومساج لیتم یشاپ 150

یپ یپ هب ما ط ینعم رو لولحم هب تبسن یراد یشاپ

لیتم تانومساج 75

یپ یپ شیازفا ثعاب دهاش و ما ک دادعت و هایگ عافترا ،هقاس رطق

پ دش هایگ رد لوس لودج(

2 ).

لیتم

انومساج قت رد تکراشم اب ت تفاب یلولس میس

شر لاح رد یاه یم لولس لوط شیازفا ببس لاعف و د

دوش ( 3 ).

Shirani

Bidabadi

ناراکمه و (

2013 نایب ) هرگ شیازفا بجوم تانومساج لیتم رامیت دندرک یم یناهاش مقر روگنا یاه

.دوش

لودج 2 هفرخ هایگ یکیژولوفروم تافص رب تانومساج لیتم رثا نیگنایم هسیاقم :

رامیت هقاس رطق

هایگ عافترا لوسبک دادعت

دهاش 6.65c

35.33c 7.26c

یپ یپ 7.63b ما

39.33b 10b

یپ یپ 8.5a ما

46.66a 14a

ینعم فلاتخا یاراد نوتس ره رد کرتشم فورح اب دادعا ( راد

P<0.01 یمن ) دنشاب .

عبانم

1. Basilio, J. and Cisneros-Zevallos, L. 2009. The effectsof exogenous ethylene and methyl jasmonate on theaccumulation of phenolic antioxidants in selectedwhole and wounded fresh produce. FoodChemistry115: 1500-1508.

2. Chang, C.,Yang, M.,Wen, H. and Chern, J. 2002. Estimation of total flavonoid content in propolis by two complementary colorimetric methods. Journal of Food Drug Anal, 10: 178-182

3.Creelman, R. A., and Mullet, J. E. 1995. Jasmonic acid distribution and action inplants: Regulation during development and response to biotic and abiotic stress.Proceedings of the National Academy of Sciences, USA 92: 4114-4119. Science andBiotechnology 16(4): 277- 283.

4. Creelman, R. A. and Mullet, J. E. 1997. Biosynthesis and action of jasmonate in plants. Annual Review of Plant Physiology and Plant Molecular Biology 48: 355-381.

5. Horbowicz, M., Chrzanowski, G., Koczkodaj, D.,Mitrus, J. 2011. The effect of methyljasmonatevapors on content of phenolic compounds inseedlings of common buckwheat (Fagopyrumesculentum Moench). Acta Societatis Botanicorum Poloniae 80: 5-9

6. Liu, L., Howe, P., Zhou, YF, Xu, ZQ, Hocart, C.and Zhan, R.2000 Fatty acids and beta-carotene inAustralian purslane (Portulaca oleracea) varieties.J. Chromatogr A.Sep; 893 (1): 207 - 13.

7. Moglia, A. A., Lanteri, S., Domino, C., Acquadro, A.,DE Vos R., Beekwilder, J. 2008. Stress-inducedbiosynthesis of dicaffeoylquinic acids in globeartichoke. ـJournal of Agricultural and FoodChemistry 56: 8641- 8649

8. Mohamed, AI, Hussein, AS.1994. Chemicalcomposition of purslane (Portulaca oleracea).Plant Foods Hum Nutr. Jan;

45 (1): 1 - 9.

b b

a

0 0.5 1 1.5 2 2.5 3

دهاش لیتم

تانومساج 75 -یپ

یپ ما

تانومساج لیتم 150 یپ یپ ما گرب لنف ( هدام مرگ ره رد دیسا کیلاگ مرگ یلیم کشخ

b

a a

0 50 100 150 200 250 300 350

دهاش لیتم

تانومساج 75 -یپ

یپ ما

تانومساج لیتم 150 یپ یپ ما گرب دیئونولاف( هدام مرگ ره رد نیتسرئوک مرگ یلیم کشخ )

(4)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

257

9. Shirani Bidabadi, S., Mehri, H., Ghobadi, C., Baninasab, B., and Afazel, M. 2013.Morphological, physiological and antioxidant responses of some Iranian grapevinecultivars to methyl jasmonate application. Journal of Crop Sciences and Biotechnology, 16(4): 277-283.

10. Simopoulos, A.P., Norman, H.A., Gillaspy, J.E. and Duke J.A. Common purslane: a source of omega-3 fatty acids and antioxidants. J. Am. Coll. Nutr. 1992 Aug; 11 (4)84-374.

11. Slinkard, K. and V.L. Singleton. 1977. Total phenol analysis:automation and comparison with manual methods. Amrican Journal of Enology and Viticulture. 28: 49-55.

12. Soares, A. M. S., Souza, T. F., Jacinto, T., Machado, O.L. T. 2010 Effect of methyl jasmonate onantioxidative enzyme activities and on the contentsof ROS and H2O2 in Ricinus communis leaves.Journal of Plant Phsyiology 22: 151- 158.