ﻞﯿﻠﺤﺗ ،ﯽﻫوﺮﮔ يرﺎﮑﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﯾاﻮﺘﺤﻣ
، يدﺎﻨﺘﺳا و
ﺖﯾﺎﻋر ناﺰﯿﻣ رد روﻮﮑﻧو هﻮﯿﺷ
ﻊﺒﻨﻣ ﯽﺴﯾﻮﻧ تﻻﺎﻘﻣ
ﻪﻠﺠﻣ ﯽﻤﻠﻋ
- ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
ﻠﺣ ﯿ ﻪﻤ ﻗدﺎﺻ
1ﯽ ، ﺋﻼﺟ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ ﯽ
2ﺮﻓ ، ﺮﺷ ﺎﺿﺮﻣﻼﻏ ﯾ
ﻒ
3هداز
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻨﯿﻣز فﺪﻫ و تﻼﺠﻣ: ﯽﻤﻠﻋ
، ﯽﮑﯾ زا هار ﺎﻫ ي ﺒﺘﻌﻣ ﺮ يراﺮﻗﺮﺑ ﺎﺒﺗرا ط نﺎﯿﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و
ﺼﺨﺘﻣ نﺎﺼ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﻣ ﯽ ﺷﺎﺑ ﺪ . فﺪﻫ زا ﻦﯾا
،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يدﺎﻨﺘﺳا ﻞﯿﻠﺤﺗ رد روﻮﮑﻧو هﻮﯿﺷ ﺖﯾﺎﻋر ناﺰﯿﻣ و
ﻊﺒﻨﻣ ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ تﻻﺎﻘﻣ ﯽﺴﯾﻮﻧ -
ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد دﻮﺑ
.
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ رد: ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ،
168 ﺮﺸﺘﻨﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ هﺪﺷ
ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ رد ﺸﻧاد
لﺎﺳ ﻦﯿﺑ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕ يﺎﻫ
1385 ﺎﺗ
1391
، ﺑﻪ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﺳرﺮﺑ ﻢﻈﻨﻣ ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺮﯿﮔ
ﯽ ﺪﻧﺪﺷ . رد تﻻﺎﻘﻣ ﻦﯾا
، ﺐﯾﺮﺿ يرﺎﮑﻤﻫ
،ﯽﻫوﺮﮔ ﻞﯿﻠﺤﺗ
،ﯽﯾاﻮﺘﺤﻣ ﻫددﺎﻨﺘﺳا ﯽ و
ناﺰﯿﻣ ﺖﯾﺎﻋر هﻮﯿﺷ شرﺎﮕﻧ روﻮﮑﻧو رد ﻊﺒﻨﻣ ﻮﻧ ﯽﺴﯾ
، ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﮏﭼ ﺖﺴﯿﻟ و ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻪﺑ ﻞﺻا كرﺪﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﺷ . ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺣ ﻞﺻﺎ
، ﺎﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا زا مﺮﻧ راﺰﻓا )SPSS
ﺶﯾاﺮﯾو 18 ( نﻮﻣزآ و ﻞﻘﺘﺴﻣt
، ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﯾدﺮﮔ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﻻﺎﻘﻣ رد:
، ﻪﺑ 3634 ﻊﺒﻨﻣ
، دﺎﻨﺘﺳا هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ داﺪﻌﺗ دﺎﻨﺘﺳا
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺮﻫ رد هﺪﺷ 6
/ 21 ﻊﺒﻨﻣ دﻮﺑ .
3/
82 تادﺎﻨﺘﺳا ﺪﺻرد
،
ّﻠﺠﻣ ﻪﺑ تﺎ و 1 / 84 ﺪﺻرد ﺎﻫدﺎﻨﺘﺳا ﻪﺑ ﻘﻣ دﻮﺑ ﻦﯿﺗﻻ تﻻﺎ .
تﻻﺎﻘﻣ ﺪﺻرد ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
،
ّﻠﻌﺘﻣ دﻮﺑ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هزﻮﺣ ﻪﺑ ﻖ .
ﺐﯾﺮﺿ يرﺎﮑﻤﻫ ﺰﯿﻧ ﯽﻫوﺮﮔ 7 /0 دﻮﺑ .
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ ﺮﺻﺎﻨﻋ: بﺎﺘﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ تﻻﺎﻘﻣ درﻮﻣ
،دﺎﻨﺘﺳا
ًﻼﻣﺎﮐ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﺮﺑ هﻮﯿﺷ روﻮﮑﻧو ﻤﻧ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﮐ اﯾ ﻦ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﯿﻟوا ﯽﺳرﺮﺑ رد ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ
تﻻﺎﻘﻣ
، ﺖﺳد ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﮔ راﺮﻗ نارﺎﮐرﺪﻧا
دﺮﯿ .
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ ﻊﺒﻨﻣ:
ﯽﺴﯾﻮﻧ
؛ روﻮﮑﻧو هﻮﯿﺷ
؛ ﯽﻫوﺮﮔ يرﺎﮑﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
؛ يدﺎﻨﺘﺳا ﻞﯿﻠﺤﺗ
؛ ﻪﻠﺠﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
1394
؛ 22 ) 1 :(
76 - 82 .
ﺖﻓﺎﯾرد : 14 / 04 / 1393 شﺮﯾﺬﭘ : 16 / 12 / 1393
؛لوﺆﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ1
سﺎﻨﺷرﺎﮐ راﺪﺑﺎﺘﮐ ﺪﺷرا ي عﻼﻃا و ﻧﺎﺳر ﯽ ﮑﺷﺰﭘ ﯽ
، ﺰﮐﺮﻣ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ي
، ﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽ
ﺑﯿ
،ﺪﻨﺟﺮ
،ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ اﯾ ناﺮ
؛
سردآ : ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ - ﺧ يرﺎﻔﻏ نﺎﺑﺎﯿ - ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد يﺰﮐﺮﻣ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ-
- ﯽﻨﻓ تﺎﻣﺪﺧ
ﻦﻔﻠﺗ : 8825381 ﺮﺑﺎﻤﻧ
: ﯽﮑﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺖﺴﭘ :
سﺎﻨﺷرﺎﮐ٢
ﺶﻧاد و تﺎﻋﻼﻃا ﻢﻠﻋ ﺪﺷرا ﺳﺎﻨﺷ
ﯽ
، ﻠﻣ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ و دﺎﻨﺳا نﺎﻣزﺎﺳ ﯽ
رﻮﻬﻤﺟ ي ﺳا ﻣﻼ ﯽ اﯾ
،ناﺮ ا ،ناﺮﻬﺗ ﯾ ناﺮ
؛
ﻪﻣﺪﻘﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﯽﻤﻠﻋ تﻼﺠﻣ رﺎﺸﺘﻧا اﺮﻣ و ﺎﻫ
ﺰﮐ
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا رﻮﺸﮐ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ دﻮﺷ
، نﺎﺸﻧ
ﯿﻌﻗﻮﻣ هﺪﻨﻫد ﯽﻤﻠﻋ ﺖ
ﻪﻌﺳﻮﺗ زا يدﺎﻤﻧ و ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﮕﺘﻓﺎﯾ
بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻣ
دﻮﺷ
)1 ( .
ﯿﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯾﺮﺸﻧ و ﻢﻠﻋ ﻪﺻﺮﻋ رد ﻪﮐ ﯽﺘ
ﺪﻧﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﯽﻤﻠﻋ ﻖﯿﻗد ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﺖﺳا مزﻻ ،ﺪﻧراد ﺶﻧاد .
ﻞﯿﻠﺤﺗ
،يدﺎﻨﺘﺳا زا ﯽﮑﯾ
شور يﺎﻫ ﯽﻤﻠﻋ ياﺮﺑ ﯽﺑﺎﯿﺷزرا
تﻻﺎﻘﻣ ﮏﯾ ﻪﯾﺮﺸﻧ ﻪﺑ ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﯽﻣ نآ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﮐ دور
ناﻮﺗ
ناﺰﯿﻣ هدﺎﻔﺘﺳا زا عاﻮﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ يا ) ﻪﻟﺎﻘﻣ ،بﺎﺘﮐ ،ﻪﻠﺠﻣ
نﺎﯾﺎﭘ و ﻪﻣﺎﻧ (...
ناﺰﯿﻣ ،تﻻﺎﻘﻣ ﻦﺘﺷﻮﻧ رد ﯽﮔزﺎﺗ
ﺎﯾ ﯽﮔدﻮﺳﺮﻓ
نﻮﺘﻣ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا و نﺎﺑز دﻮﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ ار دﺎﻨﺘﺳا درﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ
)2 .(
ﺶﻫوﮋﭘ رد
مﺎﺠﻧا يﺎﻫ شور ﻦﯾا ﺎﺑ هﺪﺷ
، ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺑﻪ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﺖﺳا
. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد يا
ﻪﮐ ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا
نﺎﺑز ﺮﻈﻧ زا و بﺎﺘﮐ هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺑﺮﻋ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ
) 3 ( ؛ﺖﺳا رد
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﮕﯾد
ي
، تﻻﺎﻘﻣ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺑ نﺎﺑز ﺮﻈﻧ زا و
ﻦﯿﺗﻻ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺳا هدﻮﺑ
) 2 ، 4(
.
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﮏﯾ ﻊﺑﺎﻨﻣ
، بﺎﺘﮐ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﯽﺘﺳرد ﺮﻈﻧ زا نآ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺖﺳا ﯽﺑﺎﯾزرا ﻞﺑﺎﻗ ﺰﯿﻧ .
ﻪﺘﺷﻮﻧ و نﻮﺘﻣ ﺎﻫ
، ﺲﭘ ﻪﻨﯿﻣز ياﺮﺑ يا
اﺮﺑ ﯽﻧﺎﺒﯿﺘﺸﭘ و ﻪﻟﺎﻘﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﯾﺮﻈﻧ ي
ﻪﺘﺧﺎﺳ يﺎﻫ و هﺪﺷ
شﺮﺘﺴﮔ ﯽﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻪﻠﺠﻣ تﻻﺎﻘﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺘﺳرد ﻢﻫ ،ﺎﻫ
ﻢﻫ و نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ياﺮﺑ ياﺮﺑ
و ﺖﺳا ﻢﻬﻣ نﺎﮔﺪﻨﻧاﻮﺧ
ﺲﮑﻌﻨﻣ ﯽﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ دﻮﺧ و ﻪﻠﺠﻣ ،هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ رﺎﺒﺘﻋا هﺪﻨﻨﮐ ﻪﺑ و ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻣ ار نﺎﮑﻣا ﻦﯾا نﺎﮔﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﺮﮐذ تﻻﺎﻘﻣ ﯽﺘﺣار هﺪﺷ
ﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ ار ﻊﺑﺎﻨﻣ رد صﺎﺧ عﻮﺿﻮﻣ ﮏﯾ درﻮﻣ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻌ
ﺪﻨﻨﮐ ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ )5
( .
ّﻗد مﺪﻋ تﻻﺎﻘﻣ ﺬﺧﺂﻣ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﺘﺷﻮﻧ رد ﺖ
ﯽﻤﻠﻋ
، ﺳ ﺮﯾز ار ﻖﯿﻘﺤﺗ ﮏﯾ ﯽﻤﻠﻋ رﺎﺒﺘﻋا ﻪﮑﻨﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺆ
لا
ﯽﻣ دﺮﺑ
، ﻞﮑﺸﻣ ار دﺎﻨﺘﺳا درﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ
ﺪﯾﺎﻤﻧ ﻒﯿﻌﺿ ار هﺪﻨﯾآ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ دﺎﯿﻨﺑ و دزﺎﺳ .
رد ﯽﻫددﺎﻨﺘﺳا ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺖﺳردﺎﻧ تﻻﺎﻘﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ
) 6 .(
نﻮﺘﻣ رد
ﻮﻤﻋ ﯽﺣاﺮﺟ ﯽﻣ
، ﮏﯾ زا ﺶﯿﺑ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا مﻮﺳ
، داﺮﯾا
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد )7
.(
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺴﯿﻟ رد 25
ﺎﺗ 45 تﻻﺎﻘﻣ ﺪﺻرد
ﺮﺸﺘﻨﻣ ﺰﯿﻧ يرﺎﺘﺳﺮﭘ تﻼﺠﻣ رد هﺪﺷ دﻮﺟو هﺎﺒﺘﺷا ﮏﯾ ﻞﻗاﺪﺣ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد )8
.(
ﻪﻠﺠﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ مﻮﻠﻋ
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ
، لﺎﺳ زا 1372
ﯽﻣ ﺮﺸﺘﻨﻣ دﻮﺷ
و لﺎﺳ زا 1382 ﯽﻤﻠﻋ ﻪﺒﺗر ياراد -
ﮋﭘ ﯽﺸﻫو
ﺖﺳا و رد ﻪﻨﯿﻣز مﻮﻠﻋ يﺎﻫ ﯽﮑﺷﺰﭘ
و ﻪﺘﺴﺑاو تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ
، ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﯽﻣ دﺮﯾﺬﭘ . ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺷﺬﮔ
21 لﺎﺳ زا نآ رﺎﺸﺘﻧا
، نﻮﻨﮐﺎﺗ
ﺮﺑ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﻄﯿﺣ ﻦﯾا رد ﯽﺸﻫوﮋﭘ ترﻮﺻ نآ يور
ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ
ﺖﺳا
؛ يﻼﺘﻋا و شﺮﺘﺴﮔ رد ﻪﻠﺠﻣ ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻪﯾﺎﻤﻧ و ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ﺶﻧاد هﺎﮕﯾﺎﭘ رد نآ نﺪﺷ
يﺎﻫ و ﯽﻠﻣ
ﻪﻘﻄﻨﻣ يا
، يروﺮﺿ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا ﻪﺑ
ﺮﻈﻧ ﯽﻣ ﺪﺳر
؛ ﻪﮐ اﺮﭼ
ﯽﺑﺎﯾزرا ﻪﻠﺠﻣ ﻪﺒﻨﺟ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
، ياﺮﺑ تروﺮﺿ ﮏﯾ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ هدﻮﺑ نآ ﮏﯾﮋﺗاﺮﺘﺳا يﺰﯾر و
ﯽﻣ طﺎﻘﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻮﻗ ت و ﻒﻌﺿ
ﺪﯾﺎﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ ار نآ و
ﻦﯿﻟوﺆﺴﻣ ار ﻪﻠﺠﻣ
رد دﻮﺒﻬﺑ نآ دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﺪﯾﺎﻤﻧ يرﺎﯾ
؛ رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺮﺿﺎﺣ ، ﻞﯿﻠﺤﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ
ﻊﺒﻨﻣ رد روﻮﮑﻧو هﻮﯿﺷ ﺖﯾﺎﻋر ناﺰﯿﻣ و يدﺎﻨﺘﺳا تﻻﺎﻘﻣ ﯽﺴﯾﻮﻧ
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
.
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ
ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
، يور ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﮏﯾ
168 ﺮﺸﺘﻨﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻠﺠﻣ رد هﺪﺷ
لﺎﺳ ﻦﯿﺑ يﺎﻫ
1385 - 1391 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ
ناﺮﮐﻮﮐ لﻮﻣﺮﻓ
، 168 ﺪﯾدﺮﮔ دروآﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺎﺨﺘﻧا ياﺮﺑ ،
ﺮﺸﺘﻨﻣ تﻻﺎﻘﻣ ﺖﺴﯿﻟ اﺪﺘﺑا لﺎﺳ ﻦﯿﺑ ،ﻪﻠﺠﻣ رد هﺪﺷ
يﺎﻫ 1385
ﺎﺗ 1391 ) 28 ﺎﺑ هرﺎﻤﺷ 319
ﻪﻟﺎﻘﻣ ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو رﺎﯿﻌﻣ ﻪﮐ
ﺪﻨﺘﺷاد ار
، جاﺮﺨﺘﺳا ﮔ
ﺪﯾدﺮ ) ،يروﺮﻣ ،ﺮﯿﺑد ﺮﺳ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧ تﻻﺎﻘﻣ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﮐﺮﺷ
، ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ تﻻﺎﻘﻣ ،ود يﺮﯿﮔ
ﺑﻪ ﺻ ﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا ﮏﯿﺗﺎﻤﺘﺴﯿﺳ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ترﻮ .
يروآدﺮﮔ راﺰﺑا
هداد ﮏﭼ ود ،ﺎﻫ
ّﻘﺤﻣ ﺖﺴﯿﻟ ﻖ
ﯽﮑﯾ ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ ﻪﺘﺧﺎﺳ ،
تﺎﺼﺨﺸﻣ
ﻞﯿﺒﻗ زا ﻪﻟﺎﻘﻣ :
ﻪﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ داﺪﻌﺗ ،دﺮﻣ و نز ﮏﯿﮑﻔﺗ
ﻊﺑﺎﻨﻣ نﺎﺑز و داﺪﻌﺗ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ شور ،ﻪﻟﺎﻘﻣ عﻮﺿﻮﻣ ،رﺎﺸﺘﻧا لﺎﺳ ﺘﮐ ﺮﺻﺎﻨﻋ يﺮﮕﯾد ﺎﺑ و ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ بﺎ
ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻣ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺂ
ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺮﻫ ﺬﺧ .
درﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ عﻮﻧ اﺪﺘﺑا
دﺎﻨﺘﺳا ) و بﺎﺘﮐ ،ﻪﻟﺎﻘﻣ (...
ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ .
بﺎﺘﮐ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
796 دﺎﻨﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﺴﯿﻠﮕﻧا ﻪﻟﺎﻘﻣ
،
ﺤﺻ ﺮﻈﻧ زا مﺎﻧ ﺖ
ﺎﺑ ﻪﻠﺠﻣ مﺎﻧ رﺎﺼﺘﺧا قﺎﺒﻄﻧا ،ﻪﻟﺎﻘﻣ ناﻮﻨﻋ ﯽﺘﺳرد ،نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ هﺎﮕﯾﺎﭘ رد تﻼﺠﻣ تارﺎﺼﺘﺧا ﺖﺴﯿﻟ Pubmed
ﺤﺻ و ﺖ
ﻪﻄﻘﻧ و يراﺬﮔ (...
ﻊﺒﻨﻣ ﮏﺒﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺶﯾاﺮﯾو روﻮﮑﻧو ﯽﺴﯾﻮﻧ
2011 ) 9 ( ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ .
ياﺮﺑ ﺮﮐذ ﻞﻣﺎﮐ ﺖﺳرد و ﺮﻫ
ﮏﯾ زا
يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﻪﻫﺎﯿﺳ
ﯽﺳراو هﺮﻤﻧ ﮏﯾ و ياﺮﺑ مﺪﻋ ﺎﯾ ﺖﺳردﺎﻧ ﺮﮐذ
ﺮﮐذ هﺮﻤﻧ ﺮﻔﺻ ﺮﻈﻧ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ ﯽﻧاواﺮﻓ
ﺪﺻرد و
ناﺰﯿﻣ ﺖﯾﺎﻋر و مﺪﻋ ﺖﯾﺎﻋر ﺎﺤﻣ ﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﺪﺷ ﻪﺒﺳ
. ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ
تﻻﺎﻘﻣ عﻮﺿﻮﻣ
، هدر مﺎﻈﻧ زا يﺪﻨﺑ
هزﻮﺣ و هدﺎﻔﺘﺳا NLM
ﺼﺨﺗ
ّﻠﮐ ﯽﺼ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ تﻻﺎﻘﻣ ﻪﯿ .
ﺎﻬﻧآ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﮐ ﯽﺗﻻﺎﻘﻣ
دﻮﺒﻧ ﻪﺘﺴﺑاو تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ و ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
، عﻮﺿﻮﻣ رد
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺮﯿﻏ ﯽﻠﮐ .
يرﺎﮑﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ
نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ )
(Coefficient collaboration
، ﺮﯾز لﻮﻣﺮﻓ زا
ﻪﮐ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نآ ﻞﺻﺎﺣ
، ﻦﯿﺑ يدﺪﻋ و ﺮﻔﺻ
ﮏﯾ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺐﯾﺮﺿ ﺮﮔا يرﺎﮑﻤﻫ
) (CC ﻪﺑ ﺖﻤﺳ ﻞﯿﻣ ﮏﯾ دﺪﻋ ﺪﻨﮐ
،
نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ﺖﺒﺴﻧ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ نﺎﯿﻣ بﻮﻠﻄﻣ يرﺎﮑﻤﻫ و ﺖﺳا
ﻪﭼ ﺮﻫ ﻪﺑ ﺮﻔﺻ ﮏﯾدﺰﻧ ﺮﺗ نﺎﺸﻧ ،ﺪﺷﺎﺑ هﺪﻨﻫد
ﻒﯿﻌﺿ ندﻮﺑ ناﺰﯿﻣ
يرﺎﮑﻤﻫ ﯽﻫوﺮﮔ
نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻦﯿﺑ ﯽﻣ تﻻﺎﻘﻣ
ﺷﺎﺑ ﺪ .
1 j=
cc=1- [∑1/j*Fj/n)]
=Fj ياراد ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ تﻻﺎﻘﻣ داﺪﻌﺗ هرود رد ﻪﮐ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧj
هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﻪﻨﯿﻣز ﮏﯾ رد ﯽﺼﺨﺸﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﺪﻧا
.
=N ﯽﻧﺎﻣز هرود نﺎﻤﻫ رد ﻪﮐ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ تﻻﺎﻘﻣ ﻞﮐ داﺪﻌﺗ
ﺺﺨﺸﻣ
، هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﻪﻨﯿﻣز نآ رد ﺪﻧا
.
ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،تﻻﺎﻘﻣ ﯽﺳرﺮﺑ زا ﺲﭘ
، رﺎﻣآ ﺢﻄﺳ ود رد
ﻮﺗ ﯽﻔﯿﺻ ) ﺪﺻرد و ﯽﻧاواﺮﻓ (
ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ و )
نﻮﻣزآ ﻞﻘﺘﺴﻣ t
(
، ﺎﺑ
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا راﺰﻓا
)SPSS ﺶﯾاﺮﯾو 18 ( ﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،
663 ﻦﺘﺷﻮﻧ رد ﺮﻔﻧ 168
ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد يرﺎﮑﻤﻫ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ 205
ﺮﻔﻧ
، مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد زا
ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ .
دﺮﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ داﺪﻌﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ
5/
1 55± /2
، داﺪﻌﺗ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ نز نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ
1 /1 39± /1 دﻮﺑ .
ﯿﺴﻨﺟ ﺮﻈﻧ زا نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ داﺪﻌﺗ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖ
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ ﻞﻘﺘﺴﻣt تﻻﺎﻘﻣ داﺪﻌﺗ ﻦﯿﺑ يراد
ﯿﺴﻨﺟ ﺮﻈﻧ زا نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺖﺷاد دﻮﺟو ﺖ
) 001 / 0 P<
.(
ﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪ
ﺖﺳد
،هﺪﻣآ 8/
98 ﺪﺻرد تﻻﺎﻘﻣ
، ﺎﯾ ود
ﻪﻟﺎﻘﻣ ود ﻂﻘﻓ و ﺪﻨﺘﺷاد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ود زا ﺮﺘﺸﯿﺑ
، ﮏﺗ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ يا
ﺖﺳا هدﻮﺑ )2
/ 1 ﺪﺻرد .(
ﯽﻫوﺮﮔ يرﺎﮑﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
لﺎﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 1390
) 76 /0 ( راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و ياﺮﺑ
لﺎﺳ
1386 ) 66 /0 ( ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد .
ﺐﯾﺮﺿ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ يرﺎﮑﻤﻫ
لﺎﺳ رد ﺰﯿﻧ ﯽﻫوﺮﮔ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
7 / 0 هدﻮﺑ ﺖﺳا ) لوﺪﺟ
1 .(
عﻮﺿﻮﻣ ﺮﻈﻧ زا يﺎﻫ
تﻻﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﺶﺷﻮﭘ ﺖﺤﺗ
ﺮﺸﺘﻨﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﻨﯿﻣز رد ﺐﯿﺗﺮﺗ 16
و ﻪﻟﺎﻘﻣ
دﺪﻏ هﺎﮕﺘﺳد 15
ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﻨﯿﻣز رد تﻻﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و ﻪﻟﺎﻘﻣ
ناﺪﻧد ،ﯽﺳﺎﻨﺷﻮﺗﺮﭘ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ و ﯽﮑﺷﺰﭘ
) ﻪﻟﺎﻘﻣ ﮏﯾ ماﺪﮐ ﺮﻫ (
ﺖﺳا هدﻮﺑ )
لوﺪﺟ 2 .(
لوﺪﺟ 1 - ﯾﺮﺿ و ﯽﻧاواﺮﻓ ﺐ
يرﺎﮑﻤﻫ ﯽﻫوﺮﮔ لﺎﺳ ﯽﻃ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻠﺠﻣ تﻻﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
لوﺪﺟ 2 - زﻮﺗ ﯾ ﻊ ﻧاواﺮﻓ ﯽ عﻮﺿﻮﻣ يﺎﻫ ﻠﺻا ﯽ ﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻠﺠﻣ تﻻﺎﻘﻣ ﯽ
ﺑﯿ ﺪﻨﺟﺮ ﻃ ﯽ لﺎﺳ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﺎﻨﺑ ﺖﺳد
زا هﺪﻣآ ﺑﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ،تﻻﺎﻘﻣ دﺎﻨﺘﺳا درﻮﻣ ﻊ
دﻮﺧ داﺪﻌﺗ ﺳ ﯽﻃ ﻪﻠﺠﻣ يدﺎﻨﺘﺳا
لﺎ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ 8/
4 ﺪﺻرد )
33 /2 ﺪﺻرد ( ﯽﺘﻧﺮﺘﻨﯾا ﻪﻟﺎﻘﻣ ، )
43 /1 ﺪﺻرد ( ﺶﯾﺎﻤﻫ ﻪﻟﺎﻘﻣ ،
) 26 /1 ﺪﺻرد ( ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ حﺮﻃ و )
19 /0 ﺪﺻرد ( ﺖﺳا هدﻮﺑ .
يرﺎﮑﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
ﻪﻟﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ داﺪﻌﺗ
هدزﺎﯾ ﺖﺸﻫ ﺖﻔﻫ ﺶﺷ ﺞﻨﭘ رﺎﻬﭼ ﻪﺳ ود ﮏﯾ لﺎﺳ
رﺎﺸﺘﻧا 67
/ 0
- - - 3 3 5 6 7 - 1385
66 / 0
- - - 2 1 7 10 3 1 1386
7/
0
- 1 1 2 4 4 8 4 - 1387
69 / 0
- - 1 - 1 7 13 2 - 1388
74 /
0 - - 2 5 1 8 7 1 - 1389
76 /
0 1 - - 2 7 10 4 - - 1390
7/
0 2 1 - 1 3 7 6 3 1 1391
7/
0
يرﺎﮑﻤﻫﺐﯾﺮﺿ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
عﻮﺿﻮﻣ ﯽﻧاواﺮﻓ
ﺪﺻرد عﻮﺿﻮﻣ
ﯽﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد
ﺖﺷاﺪﻬﺑ 16
5/
9 يوﺎﻔﻨﻟ و نﻮﺧ هﺎﮕﺘﺳد
4 4/
2
دﺪﻏ هﺎﮕﺘﺳد 15
9/
8 ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻞﻏﺎﺸﻣ
4 4/
2
قوﺮﻋ و ﺐﻠﻗ هﺎﮕﺘﺳد 12
1/
7 يرﺎﻤﯿﺑ
ﺮﯿﮔاو يﺎﻫ 3
8/
1
ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ 12
1/
7 يرﺎﺘﺳﺮﭘ
3 8/
1
بﺎﺼﻋا هﺎﮕﺘﺳد
11 5/
6 شراﻮﮔ هﺎﮕﺘﺳد
3 8/
1
ﯽﮑﺷﺰﭙﻧاور
11 5/
6 ﯽﻧﻼﻀﻋ هﺎﮕﺘﺳد -
ﯽﻧاﻮﺨﺘﺳا 3
8/
1
يرﺎﻤﯿﺑ نﺎﻧز يﺎﻫ 10
0/
6 بوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻨﻤﯾا ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﺳﺎﻨﺷ
3 8/
1
يراردا هﺎﮕﺘﺳد ﺳﺎﻨﺗ–
7 ﯽﻠ 2/
4 يرﺎﻤﯿﺑ
ﺖﻟﻮﻬﮐ نارود يﺎﻫ 2
2/
1
ﯽﻨﯿﺑ و ﻖﻠﺣ ،شﻮﮔ
7 2/
4 ﺖﺳﻮﭘ
ﯽﺳﺎﻨﺷ 2
2/
1
ﮏﯿﻤﺘﺴﯿﺳ تﻻﻼﺘﺧا ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ-
6 6/
3 ﯽﮑﺷﺰﭘ ﻪﻓﺮﺣ
2 2/
1
نﺎﮐدﻮﮐ 6
6/
3 ﺲﻔﻨﺗ هﺎﮕﺘﺳد
2
2/
1
ﻢﺸﭼ ﯽﮑﺷﺰﭘ 5
0/
3 يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ
2
2/
1
ﯽﺳﺎﻨﺷوراد 5
0/
3 نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ
1 6/
0
ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺮﯿﻏ 5
0/
3 ﭘ
ﯽﺳﺎﻨﺷﻮﺗﺮ 1
6/
0
ﯽﺣاﺮﺟ 4
4/
2 ﯽﮑﺷﺰﭙﻧاﺪﻧد
1
6/
0
لوﺪﺟ 3 - ﻌﻣ ﺖﯾﺎﻋر ناﺰﯿﻣ ﯿ
ﻫرﺎ ﺎ ي ﻊﺒﻨﻣ رد روﻮﮑﻧو هﻮﯿﺷ ﺴﯾﻮﻧ
ﯽ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﻻﺎﻘﻣ
ﯽ
رﺎﯿﻌﻣ ﺖﯾﺎﻋر ناﺰﯿﻣ
رﺎﯿﻌﻣ رﺎﯿﻌﻣ ﺖﯾﺎﻋر مﺪﻋ
ﯽﻧاواﺮﻓ ) ﻪﻟﺎﻘﻣ ( ﺪﺻرد ﯽﻧاواﺮﻓ
) ﻪﻟﺎﻘﻣ ( ﺪﺻرد
زا ﺮﺘﺸﯿﺑ 6 هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ 50
4/
70 21
6/
29
ﻪﻟﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ
696 4/
87 100
5/
12
ﻪﻟﺎﻘﻣ ناﻮﻨﻋ
753 6/
94 43
4/
5
ﻪﻠﺠﻣ مﺎﻧ رﺎﺼﺘﺧا
728 5/
91 68
5/
8
ﻪﻠﺠﻣ لﺎﺳ 781
1/
98 15
9/
1
ﻪﻠﺠﻣ ﺪﻠﺟ هرﺎﻤﺷ
781 1/
98 15
9/
1
ﻪﻠﺠﻣ هرﺎﻤﺷ
679 3/
85 117
7/
14
تﺎﺤﻔﺻ هرﺎﻤﺷ
752 5/
94 44
5/
5
يراﺬﮔ ﻪﻄﻘﻧ
734 2/
92 62
8/
7
روﻮﮑﻧو سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ
734 2/
92 62
8/
7
ﻪﻠﺠﻣ ﺪﻠﺟ هرﺎﻤﺷ و لﺎﺳ )1
/ 98 ﺪﺻرد ( ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نآ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و
ﻧ زا ﺶﯿﺑ ياراد تﻻﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ مﺎ 6
دﻮﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺖﺳا ه
)4 / 70 ﺪﺻرد () لوﺪﺟ 3 .(
ﺚﺤﺑ ﻖﺒﻃ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا يﺎﻫ ،
8/
98 درﻮﻣ تﻻﺎﻘﻣ ﺪﺻرد
ﺪﻨﺘﺷاد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﮏﯾ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و
ﺐﯾﺮﺿ
نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ يرﺎﮑﻤﻫ 7/
0 دﻮﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ يرﺎﮑﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ ﻪﮐ
ﺖﺳا . يرﺎﮑﻤﻫ ﺰﯿﻧ ﯽﻟﻮﺘﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد ﯽﻫوﺮﮔ
نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ
، ﻻﺎﺑ
هدﻮﺑ يﺎﺘﺳار رد نآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺪﺷﺎﺑ ) 2(
.
ﯽﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻦﯿﺑ يﻻﺎﺑ يرﺎﮑﻤﻫ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﯽﻫﺎﮔآ
ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺖﺒﺴﻧ
يﺎﯾاﺰﻣ ﻪﺑ يرﺎﮑﻤﻫ
ﯽﻫوﺮﮔ ﺶﯾاﺰﻓا و
تﺎﻃﺎﺒﺗرا ﯽﻤﻠﻋ
ﺘﺒﺴﻧ
ًﺎ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺶﻧاد و نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯿﺑ نﺎﻫوﮋﭘ
ﺎﻔﺘﺳا تروﺮﺿ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻓﺮﻃ زا و ﺪﺷﺎﺑ هد
زا و هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد ،هﺎﮔرﺎﮐ
،ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ﯽﻫوﺮﮔ
نﺎﻣرد و ﺖﺷاﺪﻬﺑ هزﻮﺣ رد
، هزﻮﺣ زا ﺶﯿﺑ يﺎﻫ
مﻮﻠﻋ ﯽﻧﺎﺴﻧا و
ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﺳا
. سﺎﺳا ﺮﺑ تﻻﺎﻘﻣ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
هدر مﺎﻈﻧ يﺪﻨﺑ
ﻪﭼ ﺮﮔا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ NLM مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺟ زا تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ رد
ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻪﻠﻤ
، ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺮﺸﺘﻨﻣ يﺮﺘﺸﯿﺑ
، ﺮﺘﺸﯿﺑ رد ﻪﻟﺎﻘﻣ ﮏﯾ ﻞﻗاﺪﺣ ﯽﻟو
هدر هدر مﺎﻈﻧ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ يﺎﻫ ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺪﻨﺑ
) (NLM ﺮﺸﺘﻨﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘاﺮﯿﭘ و ﯽﮑﺷﺰﭘ تﻻﺎﻘﻣ
دراد . ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻖﺒﻃ يﺎﻫ
ﺑﻪ ﺖﺳد ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،هﺪﻣآ ناﺰﯿﻣ
دﺎﻨﺘﺳا طﻮﺑﺮﻣ ، ﻘﻣ ﻪﺑ
تﻻﺎ
ﺖﺳا هدﻮﺑ تﻼﺠﻣ .
ﻪﺑ ﺰﯿﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻪﯾﻮﻨﻬﻗ ﺶﻫوﮋﭘ رد
تﻻﺎﻘﻣ
، ﻞﻤﺤﻣ ﺮﮕﯾد زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ
: ،بﺎﺘﮐ
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﻨﺘﺳا هﺮﯿﻏ و ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ حﺮﻃ نآ
رد
ﯽﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﺘﺳار ﺪﺷﺎﺑ
)4 (.
و ﯽﯾﺎﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ رد
بﺎﺘﮐ ،نارﺎﮑﻤﻫ ،
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﺻرد
ار دﺎﻨﺘﺳا ﻪﺑ
دﻮﺧ صﺎﺼﺘﺧا
داد ﺖﺳا ه )2
/ 89 ( بﺎﺘﮐ نآ ﺖﻠﻋ ﻪﮐ رﻮﺤﻣ
تﻻﺎﻘﻣ ندﻮﺑ
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
» ﯽﻔﺴﻠﻓ ﺖﻓﺮﻌﻣ
« ﺖﺳا )3 ( ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ نآ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ
دراﺪﻧ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ .
ﻦﯾا رد تﻼﺠﻣ تﻻﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ دﺎﻨﺘﺳا
ﺶﻫوﮋﭘ و ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﻣ ،ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫ
ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ
،يﺪﻣآزور
ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺖﻟﻮﻬﺳ و تﺮﺜﮐ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد
، ﺑ ﻪ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺴﯿﻠﮕﻧا ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﻨﺘﺳا ﯽﺳرﺎﻓ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ
. رد
ﯽﻠﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻤﻫ ﺰﯿﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻞﮔ
ﻪ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد
دﻮﺒﻧ ار نآ ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ
رﺎﭙﮑﯾ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﭼ تﻻﺎﻘﻣ
رد
هﺎﮕﯾﺎﭘ دﻮﺟو زا ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﯽﻫﺎﮔآ مﺪﻋ ،رﻮﺸﮐ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ
شور ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﻦﺘﺷاﺪﻧ و ﯽﺳرﺎﻓ رد ﻮﺠﺘﺴﺟ يﺎﻫ
ﻦﯾا هﺎﮕﯾﺎﭘ ﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد )
10 (.
ﻻد زا ﯾ ﯽﻣ نآ ﺮﮕﯾد ﻞ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺑ ناﻮﺗ
و ندﻮﺑ
سﺮﺘﺳد ﺮﺗﺮﯾﺬﭘ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯿﺗﻻ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﻊﺑﺎﻨﻣ ندﻮﺑ
دﺮﮐ هرﺎﺷا ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ﻪﺑ يﺎﻫ
ﺖﺳد آ ﻦﯾا زا هﺪﻣ
،ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﻠﺠﻣ ،ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﺨﺑ رد هﺎﺒﺘﺷا و ﺎﻄﺧ زا يرﺎﻋ
،نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ 4
/5 ،ناﻮﻨﻋ ﺪﺻرد 5/
8 ،ﻪﻠﺠﻣ ناﻮﻨﻋ ﺪﺻرد
9/
1 ،رﺎﺸﺘﻧا لﺎﺳ ﺪﺻرد 9/
1 ،ﺪﻠﺟ هرﺎﻤﺷ ﺪﺻرد 5/
5 هرﺎﻤﺷ ﺪﺻرد
ﺖﺒﺴﻧ مﺎﻗرا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو هﺎﺒﺘﺷا ،ﻊﺑﺎﻨﻣ تﺎﺤﻔﺻ ﻪﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺖﺳد
آ ﺶﻫوﮋﭘ زا هﺪﻣ
Adhikari
ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ )5
.(
ارﺎﮑﻤﻫ و يﺰﯾﺰﻋ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد تﻼﺠﻣ تﻻﺎﻘﻣ يور ﺮﺑ ﻪﮐ ن
ﯽﻤﻠﻋ - ،هﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﻮﺸﮐ ﯽﺸﻫوﮋﭘ 76
% ياراد ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺪﺻرد
ﺖﺳا هدﻮﺑ هﺎﺒﺘﺷا )6
.(
ﺰﯿﭼﺎﻧ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﭼ ﺮﮔا
ﻪﺑ ﺪﻨﺳﺮﺑ ﺮﻈﻧ
، راﻮﺷد ار ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻊﺒﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﯽﻟو
ﯽﻣ دزﺎﺳ
؛ ﻪﺑ ،ﻊﺒﻨﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ مﺎﻧ ﻪﮐ يدراﻮﻣ رد صﻮﺼﺧ
ﺳرد ﻪﻠﺠﻣ مﺎﻧ ﺎﯾ و ناﻮﻨﻋ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ ﺖ
. ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ّﻗد ﺪﯾﺎﺑ تﻻﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ تﻻﺎﻘﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ جرد رد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .
ّﺘﺒﻟا ﺴﻣ ﻪ ﺆ
ﯿﻟو ﻪﺑ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﺖ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ
ﺤﺻ زا نﺎﻨﯿﻤﻃا و ﻪﻠﺠﻣ نارﺎﺘﺳاﺮﯾو و ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻓﺎﮐ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖ
ﺴﻣ زا ﯽﺸﺨﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﺰﯿﻧ تﻼﺠﻣ ناﺮﯿﺑدﺮﺳ ﺆ
هﺪﻬﻋ ﻪﺑ ار ﺖﯿﻟو
ﺪﻧﺮﯿﮔ .
ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﺮﯿﮔ ي
ﺮﺻﺎﻨﻋ بﺎﺘﮐ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ تﻻﺎﻘﻣ ﯽﺴﯿﻠﮕﻧا درﻮﻣ
،دﺎﻨﺘﺳا
ّﻼﻣﺎﮐ
ﻖﺒﻄﻨﻣ ﺮﺑ هﻮﯿﺷ روﻮﮑﻧو ﯽﻤﻧ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻨﯿﻤﻃا ياﺮﺑ ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ
ﺤﺻ زا تﻻﺎﻘﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖ
، مﺮﻧ زا ﻊﺒﻨﻣ يﺎﻫراﺰﻓا ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺴﯾﻮﻧ
:
End Note ،
Refrence Manager دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هﺮﯿﻏ و
.
،ﺖﺳا مزﻻ شزﻮﻣآ
ﮐ يراﺰﮔﺮﺑ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ مزﻻ يﺎﻫ هﺎﮔرﺎ
ّﺮﮑﻣ يﺎﻫ ر
ﮏﺗ ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و دﺮﯿﮔ ترﻮﺻ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ياﺰﺟا ﮏﺗ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ) بﺎﺘﮐ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
( ﺪﻧﻮﺷ ﺎﻨﺷآ ؛
ناﺮﯾﺪﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
تﻼﺠﻣ ﺪﯾﺎﺑ
ّﻗد ﺎﺑ ار تﻻﺎﻘﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ لﺮﺘﻨﮐ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖ
.
ﺮﮑﺸﺗ و ﺮﯾﺪﻘﺗ
بﻮﺼﻣ ﯽﺸﻫوﮋﭘ حﺮﻃ ﻞﺻﺎﺣ ،ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﺖﻧوﺎﻌﻣ
يروﺎﻨﻓ و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
هﺎﮕﺸﻧاد ﻠﻋ مﻮ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺎﺑ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﺪﮐ
801
ﺖﺳا . ا رد مﺮﺘﺤﻣ ﺖﻧوﺎﻌﻣ يرﺎﮑﻤﻫ زا ﺎﺘﺳار ﻦﯾ و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
يروﺎﻨﻓ هﺎﮕﺸﻧاد ﻢﯾراد ار ﺮﮑﺸﺗ لﺎﻤﮐ ، .
ﻊﺑﺎﻨﻣ :
1- Zaki M. Research Trends Content Analysis in Academic Management Journals. Management knowledge.
2006;19(75):43-74. [Persian]
2- Batooli Z. Survey on citations and collaboration rate in Journal of kashan university of medical sciences (Feyz) between 2002-2008. Feyz. 2010;14(2):154-62. [Persian]
3- Homai B., Soltani R., Afshar E. [Citation Analysis of Quarterly Journal of Marifat-I Falsafi]. Pazhuhesh, 2011;3(1):
175-194. [Persian]
4- Qhnvyh H, Movahedi F, Yarmohammadian MH, Ajami S. Content analysis of the articles published in the Journal of Health Information Management. J Health Adm. 2011;8(1):86-96. [Persian]
5- Adhikari P. Accuracy of references in Indian journal of otolaryngology and head & neck surgery. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg. 2010;62(4):338-41.
6- Azizi F, Raeeszadeh F, Zarei S, Tarygat Saber G, Garzan R. Assessment of Citation in Research Articles Among Scientific Research Journals of is lamic Republic of Iran. Pajouhesh Dar Pezeshki. 2001;25(4):249-55. [Persian]
7- Awrey J, Inaba K, Barmparas G, Recinos G, Teixeira PG, Chan LS, et al. Reference Accuracy In The General Surgery Literature. World J Surg. 2011;35(3):475-9.
Abstract Short Communication
Collaborative Citation Analysis and Accuracy Degree of Vancouver Style Application in References Of The Scientific
Journal of Birjand University Of Medical Sciences
Halimeh Sadeghi1, Masomeh Jalaeefar2, Gholamreza Sharifzadeh3
Background and Aim: The journals are communication links between authors and subject specialists. The aim of the current study was assessing the citation analysis and accuracy degree of applying vancouver style in thereferences of the scientific journal of Birjand University of Medical Sciences.
Materials and Methods: This study was a cross-sectional and randomized sampling investigation. A total of 168 articles which was published in the Journal of Birjand University of Medical Sciences between 2006 and 2012 were assessed. In these articles, collaboration coefficient, citation and applying Vancouver style in referencing were taken into accoun using a checklist and original references. The obtained results were analyzed applying SPSS software (V: 18) and using T-test.
Results: The articles studied had cited to 3634 sources each of which had cited to the average of 21.6 sources. The most Citation (i.e.82.3%) were to journal articles and 84.1% of the citations were to English ones. The highest percent of the articles were in the domain of health and collaboration coefficient was 0.7.
Conclusion: It was found that in the bibliography of the cited English articles, Vancouver style had not been applied completely, which should be paid attention to by scholars in their initial surveying of the articles.
Key Words: Colaboration coefficient; Citation analysis, Journal Article
Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2015; 22 (1): 76-82.
Received: July 5, 2014 Accepted: March 7, 2015
1 Corresponding Author, Msc in Librarianship, Central Library, Birjand University of Medical Sciences, Birjand, Iran [email protected]
2 Msc in Communication Science, National Library And Archives Organization , Tehran, Iran.
3
