١
ﺲﯿﻠﺑا فﺎﺻوا و ﻦﯾوﺎﻨﻋ ،بﺎﻘﻟا ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﺳرﺮﺑ
) ﻪﻣﺎﻧ و تاﺪﯿﻬﻤﺗ رد ﻦﯿﻋ يﺎﻫ
ﻒﺸﮐ و ﯽﻧاﺪﻤﻫ تﺎﻀﻘﻟا يﺪﺒﯿﻣ راﺮﺳﻻا
( يﺮﯿﭘ ﻪﯿﻤﺳ
ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد
هﺪﯿﮑﭼ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ،نﻮﺘﻣ ﻦﯾا رد ؛ﺖﺳا ﮓﻧرﺮﭘ و ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ نﻮﺘﻣ رد ﺲﯿﻠﺑا ﺶﻘﻧ -
ﯽﻬﻟا هﺎﮔرد دوﺮﻄﻣ دﻮﺟﻮﻣ -
ﺎﺑ توﺎﻔﺘﻣ يﺮﻈﻨﻣ زا
دراﺰﮔ و ،ﺖﯾدﻮﺒﻋ ،صﻮﻠﺧ رد ار ﺲﯿﻠﺑا ،نﺎﻓرﺎﻋ زا ﯽﺧﺮﺑ ؛ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا صﻮﺼﺧ ﻦﯾا رد ﯽﻀﻗﺎﻨﺘﻣ تﺎﯾﺮﻈﻧ و هﺪﺷ ﻪﺘﺴﯾﺮﮕﻧ ﺖﻌﯾﺮﺷ ﺶﯾﻮﺧ ﯽﻣﺮﺑ ﯽﻟﺎﻌﺘﻣ تﺎﺟرد ﻪﺑ ،ﻪﺟو ِﻦﺴﺣا ﻪﺑ يرﺎﮐ ﺖﺴﯿﻧ وا ﺎﺑ يﺮﺑاﺮﺑ و ﺖﺑﺎﻗر يارﺎﯾ ار ﯽﺴﮐ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ﺎﺗ ﺪﻨﺸﮐ
. ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ نﺎﺸﯾا
ﮐ ﻢﻫ ﻪ مدآ ﺶﻨﯾﺮﻓآ ﺎﺑ نﺎﻣز )
ع ( ﺖﺸﮔ نﻮﻌﻠﻣ و هﺪﻧار و دﺮﮐ طﻮﺒﻫ ،ﺶﯾﻮﺧ ﻦﯿﺸﯿﭘ هﺎﮕﯾﺎﺟ زا ﺲﯿﻠﺑا و داد خر ﯽﺛداﻮﺣ ، .
توﺎﻔﺘﻣ هﺎﮕﻧ
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ار ﺲﯿﻠﺑا ِيرﻮﺣﺪﻣ نﺎﺸﯾا ﺎﺗ ﺖﺸﮔ ﺐﺒﺳ ،نﺎﯾﺮﺟ ﻦﯾا رد هداد خر ثداﻮﺣ ﻪﺑ ﺎﻓﺮﻋ ﻦﯾا رد وا ياﺮﺑ و هدﻮﻤﻧ ﻪﯿﺟﻮﺗ ﺮﮕﯾد يا
يدوﺮﻄﻣ و ﯽﻧﻮﻌﻠﻣ ﺎﺷ ﯽﻣﺎﻘﻣ ،
ﺶﮐﺮﺳ يدﻮﺟﻮﻣ زا ﻪﮐ ﺪﻨﻫد راﺮﻗ بﺎﻄﺧ درﻮﻣ ﯽﻓﺎﺻوا و ﻦﯾوﺎﻨﻋ ،بﺎﻘﻟا ﺎﺑ ار وا و ﺪﻨﺑﺎﯿﺑ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ و ﻪﺘﺴﯾ
لﺪﺑ ﯽﺘﺴﻫ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﺪﻨﻤﺷزرا و ﻊﯿﻄﻣ يدﻮﺟﻮﻣ ﻪﺑ مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ زا عﺎﻨﺘﻣا رد يو هﺎﻨﮔ و ددﺮﮔ
) ع ( ﻪﺘﺷﺎﮕﻧا هﺪﯾدﺎﻧ دﻮﺷ
. يدﻮﺟﻮﻣ وا
اﺪﺧ زا ﺮﯿﻏ ،صﺎﺧ ﯽﺘﻟﺎﺳر ﺎﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ةﺪﯾﺮﻓآ ،ﺖﺳا ﯽﻤﻧ ار يدﻮﺒﻌﻣ ﺪﻧو
ﺪﻨﯿﺑ ) ﻦﯿﺴﺣ جﺎّﻠﺣ رﻮﺼﻨﻣ ﻦﺑ (
ﺲﯿﺋر ، ﺖﺳا ﻦﯾﺪﺣﻮﻤﻟا )
ﺪﻤﺣا
ﯽﻟاّﺰﻏ ( كﺎﭘ ﻖﺷﺎﻋ ، ﺖﺳاﺪﺧ ﮥﺘﺧﺎﺑ
) ﯽﯾﺎﻨﺳ ( دراﺪﻧ يرﺎﮐ ﻪﻔﯿﻇو مﺎﺠﻧا ﺰﺟ وا و ﺖﺳا هدﺎﻬﻧ وا ةﺪﻬﻋ ﺮﺑ ار ﺮﺸﺑ ﺖﻟﻼﺿ ﺖﯾرﻮﻣﺄﻣ ﺪﻧواﺪﺧ و
) ﻦﯿﻋ تﺎﻀﻘﻟا .(
ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ شور ﺎﺑ ﺎﺗ ﻢﯿﻧآ ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد و يا
فﺎﺻوا و ﻦﯾوﺎﻨﻋ ،بﺎﻘﻟا ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﺑﺎﯾزرا ﺎﺑ ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ ةﻮﯿﺷ
رد ﺲﯿﻠﺑا تاﺪﯿﻬﻤﺗ
ﻦﯿﻋ ،ﯽﻧاﺪﻤﻫ تﺎﻀﻘﻟا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
ﻪﻣﺎﻧ وا يﺎﻫ ﻒﺸﮐ و
راﺮﺳﻻا ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﻦﯾوﺎﻨﻋ ﯽﺧﺮﺑ نداد ﺖﺒﺴﻧ ﯽﯾاﺮﭼ ﻪﺑ ،يﺪﺒﯿﻣ
ﻖﻓا ،ﻊﺳو رﺪﻗ ﻪﺑ و ﻢﯾزادﺮﭙﺑ ﻪﻗﻼﻋ ﺪﯾد ﺮﺑاﺮﺑ رد ار يﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ
ﺘﺴﮕﺑ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ نﻮﺘﻣ ﻪﺑ ناﺪﻨﻣ ﻢﯿﻧاﺮ
.
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
ﻒﺸﮐ ،بﺎﻘﻟا و ﻦﯾوﺎﻨﻋ ،ﻖﺸﻋ ،ﺮﺒﺟ ،تاﺪﯿﻬﻤﺗ ،ﺲﯿﻠﺑا: راﺮﺳﻻا
.
ﻪﻣﺪﻘﻣ تﺎﯾآ رد نآ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﯾ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽﻣﺎﺳا ﺎﺑ نﺎﻄﯿﺷ زا ﺚﯾدﺎﺣا و نآﺮﻗ
دﻮـﺟﻮﻣ ﻦـﯾا يدﻮـﺟو دﺎـﻌﺑا زا يﺪـﻌﺑ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺎﻫ
ﺖﺳا ﯽﻧﺪﯾدﺎﻧ .
» آ زا ﺶﯿﭘ ﺲﯿﻠﺑا مﺎﻧ ،ﯽﻣﻼﺳا تﺎﯾاور ﺮﺑ ﺎﻨﺑ ن
ﮐ ندﺮﮔ و ﯽﻧﺎﻣﺮﻓﺎﻧ ﻪ ،ﺪﻨﮐ ﯽﺸﮐ
» ﻞﯾزاﺰﻋ « دﻮﺑ
« ) ،ﯽﻔﯾﺮﺷ 1387 : 932 .(
ﯽﻣ ﺖﯾاور سﺎﺒﻋ ﻦﺑا زا سووﺎﻃ و ﺪﻫﺎﺠﻣ ﺪﻨﻨﮐ
ﻪﮐ ﻦﯾا زا ﺶﯿﭘ ﺲﯿﻠﺑا ،ﻞﯾزاﺰﻋ وا ﻢﺳا و دﻮﺑ ﻪﮑﯾﻼﻣ زا ﯽﮑﻠﻣ ،دﻮﺷ ﺖﯿﺼﻌﻣ ﺐﮑﺗﺮﻣ ﻪﮐ
نآ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﮑﯾﻼﻣ ﺲﻨﺟ زا ﻦﯿﻣز نﺎﻨﮐﺎﺳ و دﻮﺑ ﻦﯿﻣز نﺎﻨﮐﺎﺳ زا ﯽﻣ ﻦﺟ ار ﺎﻫ
ﻧﺪﯿﻣﺎﻧ ﺪ . ﯽﺴﮐ ﻢﻠﻋ و دﺎﻬﺘﺟا ظﺎﺤﻟ زا ﻪﮑﯾﻼﻣ نﺎﯿﻣ رد
ﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﮥ ﯽﻤﻧ وا ﺪﯿﺳر . و دﺮﮐ ﺖﻨﻌﻟ ار وا رﺎﮔدروﺮﭘ ،دﻮﻤﻧ ﺪﻧواﺪﺧ نﺎﯿﺼﻋ و دز زﺎﺑﺮﺳ مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ زا و ﺪﯾزرو ﺮﺒﮑﺗ ﺪﻧواﺪﺧ ﺮﺑ نﻮﭼ ﺲﭘ
ﺪﯿﻣﺎﻧ ﺲﯿﻠﺑا ..
) . ،رﺎﺤﺑ 1363 ج ، 11 / 132 - 131 .(
ﺎﻧ ﺮﮕﯾد زا م
،نﺎﻄﯿﺷ رﻮﻬﺸﻣ يﺎﻫ ﺲﯿﻠﺑا
؛ﺖﺳا ﻪﻤﻠﮐ دﺮﻔﻣ يا زا ،سﻼﺑإ و ﺲﻠﺒﯾ هدﺎﻣ
ود ياراد ﻪﺴﻟﺎﺑأ و ﺲﯿﻟﺎﺑأ ﻊﻤﺟ
. ﻦﯾا
،ﻪﻤﻠﮐ رد رﺎﺑ هدزﺎﯾ ،دﺮﻔﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ نآﺮﻗ
مدآ ﺖﻘﻠﺧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﯿﻘﺑ درﻮﻣ ود ﺰﺟ ﻪﮐ هﺪﻣآ )ﻋ
ﻪﯿﻠ
مﻼﺴﻟا ( ﺖﺳا . ﺎﺿر مﺎﻣا ) مﻼﺴﻟا ﻪﯿﻠﻋ (
هدﻮﻣﺮﻓ ،ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ نﺎﻄﯿﺷ ﮥﯿﻤﺴﺗ ﻪﺟو بﺎﺑ رد ﺪﻧا
:
» أ ﻪّﻧﺄﻟ ﺲﯿﻠﺑا ﯽﻤﺳ و ّﺰﻋ ﷲا ﻪﻤﺣر ﻦﻣ ﺲَﻠﺑ
ّﻞﺟ « ) قوﺪﺻ رﺎﺒﺧﻻا ﯽﻧﺎﻌﻣ :
139 ( ﺪﯾدﺮﮔ ﺪﯿﻣاﺎﻧ ّﻞﺟ و ّﺰﻋ ﺪﻧواﺪﺧ ﺖﻤﺣر زا ﻪﮐ اﺮﭼ ﺪﺷ هﺪﯿﻣﺎﻧ ﺲﯿﻠﺑا ،ﺲﯿﻠﺑا ، .
رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻨﺘﻔﮔ
ﺚﯾﺪﺣ ﻦﯿﻤﻫ نﺎﯾﺎﭘ ﯽﻨﻌﯾ نﺎﻄﯿﺷ ﺮﮕﯾد ﻢﺳا زا
» ثرﺎﺣ « ﺪﻘﻣ ًاﺮﻫﺎﻇ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﯾ
ّ
مﺎﻧ ﺮﺑ م ﻬﺷ ﺎﻬﻨﺗ ﺎﻣا ،هدﻮﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﺮﮕﯾد يﺎﻫ تﺮ
دراد ﯽﯾاور .
لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ ﻤﻫ ِﺲﯿﺋر ﺖﻘﯿﻘﺣ رد ﻪﮐ نﺎﻄﯿﺷ ياﺮﺑ ﺖﺳا ﯽﺻﺎﺧ ﻢﺳا ﺲﯿﻠﺑا
ﮥ دﺮﮑﻧ هﺪﺠﺳ مدآ ﺮﺑ ﻪﮐ ﻮﻤﻫ ،ﺖﺳا ﻦﯿﻃﺎﯿﺷ
) ،ﺮﯿﺼﺑ ﯽﯾﺎﻓو 1386
: 158 .(
وا ﺐﯾﺮﻓ ،ﻒّﻠﮑﻣ ،رﻮﻌﺷﺎﺑ ،هﺪﻧز ﺖﺳا يدﻮﺟﻮﻣ اﺪﺧ نﺎﻣﺮﻓ زا دّﺮﻤﺘﻣ و رﺎﮐ
. ﻢﻫ رد ﻦﯿﻨﭼ نآﺮﻗ
ﻢﯾﺮﮐ ﻪﺑ
ياﺮﺑ ﺲﯿﻠﺑا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺐﺳﺎﻨﺗ نﻮﭼ ﯽﺗﺎﻔﺻ ؛ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺮﻤﺷ ﺮﺑ ﯽﺗﺎﻔﺻ وا
،ﻢﯿﺟر
ﻣ ﺪﯾﺮ ) درﺎﻣ ( ساﻮﺳو ، ، ،وﺪﻋ
ﻀﻣ
َﺧ و ّﻞ سﺎّﻨ
)
،نﺎﯿﻧﺎﻫﺮﺑ 1386 : 20 (.
ﺋﺮﺒﺗ ﺮﺑ ﯽﻌﺳ و ﺲﯿﻠﺑا نﺎﯿﺼﻋ ﯽﯾاﺮﭼ درﻮﻣ رد ﮥ
مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ زا عﺎﻨﺘﻣا رد وا )
ع ( و صﺎﺧ ﯽﮔﺪﻧز ﯽﻋﻮﻧ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻗ نﺎﻓرﺎﻋ زا ﯽﺧﺮﺑ
ﺎﻣﺮﻓ روﺪﺻ زا ﺶﯿﭘ يو ياﺮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﻪﻧﺎﺴﻓا و ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺪﺠﺳ ن
ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻞﻘﻧ هرﺎﺑ ﻦﯾا رد يﺮﯿﻃﺎﺳا و ﺎﻫ .
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ زا ﯽﻫوﺮﮔ ﺪﺳر
ﻪﺘﺴﺟ هﺮﻬﺑ نﺎﻨﺨﺳ ﻦﯾا زا ،وا ﯽﻧﺎﻣﺮﻓﺎﻧ ﻪﯿﺟﻮﺗ ياﺮﺑ ﺲﯿﻠﺑا نﺎﻌﻓاﺪﻣ ﺪﻧا
. حﺮﻄﻣ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ تﺎﯾﺮﻈﻧ نآ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ و ﺲﯿﻠﺑا ﯽﮔﺪﻧز درﻮﻣ رد
٢
ﻦﯾا رد هرﻮﻄﺳا ود ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻘﻧ هرﺎﺑ
ﻦﯿﯾﺎﭘ زا ﺲﯿﻠﺑا ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗ
- ﯾﻻ رد ﻪﮐ نﺎﻣز نآ ﮥ
دﻮﺑ ﻦﮐﺎﺳ ﻦﯿﻣز ﻦﯾﺮﯾز -
نآ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﺗ -
شﺮﻋ ﻪﺑ دﻮﻌﺻ -
ﯽﻣ هﺪﯿﺸﮐ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﺑ دﻮﺷ
. رﻮﻄﺳا رد ة
ﻘﺒﻃ رد ار وا ،ﺲﯿﻠﺑا ﺶﻨﯾﺮﻓآ زا ﺲﭘ ﺪﻧواﺪﺧ ،لوا ﮥ
ﻦﯾﺮﯾز
ﻦﯿﻣز - ﻢﺘﻔﻫ ﻦﯿﻣز -
ﯽﻣ راﺮﻗ ﺪﻫد . ﻄﺳاو ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﮥ
تدﺎﺒﻋ ﻪﻧﺎﺒﺷ يﺎﻫ ﺑ و ﯽﻧﻻﻮﻃ و يزور
ﻔﻗو ﯽ ﮥ ﻪﺑ ﻢﺘﻔﻫ ﻦﯿﻣز زا ﺖﺴﻧاﻮﺗ ،ﺶﯾﻮﺧ
نآ زا و ﺪﻨﮐ دﻮﻌﺻ لوا ﻦﯿﻣز ﻘﺒﻃ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﻪﺑ ﺎﺟ
ﮥ نﺎﻤﺳآ - لوا نﺎﻤﺳآ -
ﺪﺳﺮﺑ . ﯽﻣ ﯽﭘ ﺲﯿﻠﺑا ،نﺎﻤﺳآ ﻦﯾا رد ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ﻪﮐ دﺮﺑ
نآ زا ﺪﯾﺎﺑ و ﺖﺳا هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﺮﮕﯾد نﺎﻤﺳآ ﺶﺷ زﻮﻨﻫ ،شﺮﻋ ﺪﯾﺎﻤﻧ رﻮﺒﻋ ﺎﻫ
. نﺎﻤﺳآ ﻦﯾا زا ﻦﺘﺷﺬﮔ ا ﯽﺗدﺎﺒﻋ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﺎﻫ
،ﻪﻟﺎﺳ راﺰﻫ ﺖﺳ
ﺪﯿﺳر يﺪﻧواﺪﺧ شﺮﻋ ﻪﺑ ﺎﺗ دﻮﺑ دﻮﺒﻌﻣ ﺪﺑﺎﻋ ﯽﻧﻻﻮﻃ ﺲﺑ ﯽﻧﺎﯿﻟﺎﺳ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ )
،نوآ 1390 : 96 .(
رﻮﻄﺳا ﻦﯿﻣود ة
ﻦﯾﺪﺑ ﺲﯿﻠﺑا دﻮﻌﺻ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻧﻮﮔ :
نآ ،نﺎﯿّﻨﺟ ﺶﻨﯾﺮﻓآ زا ﺲﭘ ﺪﻧواﺪﺧ ﯽﻣ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﻦﯿﻣز ﻪﺑ ار ﺎﻫ
ﺪﻨﮐ . نآ ﺮﺑ سﻮﻫ و يﻮﻫ ﯽﻣ ﻪﺒﻠﻏ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻧزﺮﻓ ﺐﺣﺎﺻ و ﺪﻨﮐ ﺪﻧﻮﺷ
. ﻮﻨﮐا ن
ناﺪﻧزﺮﻓ و نﺎﯿﻨﺟ تﺎﯿﺣ ﻪﮐ ﺪﻨﯾﻮﺟ هﺰﯿﺘﺳ و دﻮﺴﺣ ،ﺪﻨﻣزآ ﯽﺗادﻮﺟﻮﻣ نﺎﺷ
ﺖﺳا ﻪﻋﻮﻨﻤﻣ رﻮﻣا ﺐﯿﻘﻌﺗ فﺮﺻ هﺮﺴﮑﯾ نﺎﺷ .
ﻪﺑ ﺪﻧواﺪﺧ
ﻄﺳاو ﮥ ياﺮﺑ ﯽﻧاﺮﺒﻣﺎﯿﭘ و نﻻﻮﺳر ،ﺮﺷ زا نﺎﻧآ ﯽﻧادﺮﮔ يور ﺪﯿﻣا ﻪﺑ و ﺶﯾﻮﺧ ﺖﻤﺣر ﯽﻣ ﻞﯿﺴﮔ نﺎﺷ
ﯽﻣ عﺎﻨﺘﻣا نﺎﯿّﻨﺟ ﺎﻣا دراد ﺪﻧزرو
. رد
نﺎﻤﯿﭘ ِﻊﻤﺟ ﻦﯾا نﺎﯿﻣ ﺷ
ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز رﻮﻬﺸﻣ يﺪﻫاز ،رﺎﮐﺎﻔﺟ و ﻦﮑ دراد مﺎﻧ ﻞﯾزاﺰﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
. ﻢﻫ دﺎﺴﻓ ﻞﻤﺤﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻪﮐ وا ﺶﯾﻮﺧ ِنﺎﺨﻨﺳ
ﯽﻣ هرﺎﻨﮐ ﻊﻔﺗﺮﻣ هﻮﮐ ﮏﯾ رد ،ﺖﺴﯿﻧ نآ رد و دﺮﯿﮔ
ﻪﻌﻣﻮﺻ ﺎﺟ ﯽﻣ ﺎﻨﺑ يا
ﺪﻨﮐ . ﻦﯾا رد ار ﺶﯾﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز ﻞﯾزاﺰﻋ ،نﺎﻬﺟ روﺮﺷ زا اﺪﺟ ،ﺎﺟ
ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا اﺪﺧ تدﺎﺒﻋ ﻪﺑ هﺮﺴﮑﯾ .
ﻪﺑ ﯽﻣ وا ﻪﺟﻮﺘﻣ لوا نﺎﻤﺳآ نﺎﮕﺘﺷﺮﻓ يدوز ﯽﻣ ﺎﻋﺪﺘﺳا رﺎﮔدروﺮﭘ زا و ﺪﻧﻮﺷ
ار وا ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ
ﺎﻤﺳ ﻪﺑ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ يدﺎﺷ وا سرﺪﯾد رد ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ نﺎﻨﯾا ﻪﮐ نﺎﻨﭼ ،ﺪﺸﮐﺮﺑ ﺎﯿﻧﺪﻟاء .
ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ار وا ﺪﻧواﺪﺧ زا ،اﺪﺧ تدﺎﺒﻋ رد ﻞﯾزاﺰﻋ و ﺪﺸﮐ
ﯽﻣ ﯽﺸﯿﭘ لوا نﺎﻤﺳآ رد ﺶﻧﺎﮕﯾﺎﺴﻤﻫ دﺮﯿﮔ
.
،مود نﺎﻤﺳآ نﺎﮕﺘﺷﺮﻓ ﯽﻣ اﺪﺧ زا ،وا ِﯽﯾﺎﺳرﺎﭘ زا ﺮﯿﺤﺘﻣ
ﻪﮐ ﺪﻫد هزﺎﺟا ﻞﯾزاﺰﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ
ﺪﻨﮐ ﯽﮔﺪﻧز نﺎﻧآ نﺎﯿﻣ رد .
ﯽﻣ ﻻﺎﺑ هرﺎﺑود وا دور
. ﻢﻫ زا ﯽﮔدﺮﭙﺳﺮﺳ و صﻼﺧا رد ﯽﻣ ﯽﺸﯿﭘ ﺶﻧارﺎﻄﻗ
دﺮﯿﮔ . ﻞﯾزاﺰﻋ ،ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ و
ﯽﻣ ﺶﯿﭘ نﺎﻤﺳآ ﻪﺑ نﺎﻤﺳآ ﻦﯾا ﺎﺗ دور
ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ﺶﯾﻮﺧ شﺮﻋ ﺎﺗ ار وا ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﮐ دﺮﺑ
. ﺎﺑ و شﺮﻋ ِنﻼﻣﺎﺣ رﺎﻏ ِرﺎﯾ ﻪﺑ ﻞﯾزاﺰﻋ ،نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ
ﻪﺘﺷﺮﻓ تادﻮﺟﻮﻣ ﯽﻣ لﺪﺑ ﯽﻧﺎﺳ
ﯽﻣ زاوﺮﭘ شﺮﻋ يﻻﺎﺑ ﺮﺑ ﻪﻔﻗو ﯽﺑ ﻪﮐ ددﺮﮔ ﺪﻨﻨﮐ
. نآ ماﺮﺘﺣا درﻮﻣ نﺎﻨﭼ وا ﻦﺋاﺰﺧ زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻫ
ﯽﻣ راﺬﮔاو وﺪﺑ ار شﺮﻋ ﺖﻧﺎﻣا سﺎﭘ ﻪﺑ ،ار ﺖﺸﻬﺑ ﺪﯿﻠﮐ و ﺪﻨﻨﮐ
يراد ﯽﻣ وا ﻪﺑ ،شا ﺪﻨﺸﺨﺑ
. ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ اﺰﻋ ﻪﮐ نﺎﻤﺳآ رد ﻞﯾز ﯽﻣ زاوﺮﭘ ﺎﻫ
،ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ دﺎﯾﺮﻓ تﺮﯿﺣ و ﺖﻬﺑ رد نﺎﺑﺰﯿﻣ ِنﺎﮕﺘﺷﺮﻓ ﺪﻨﻧز
:»
نزﺎﺧ هآ ﻪّﻨﺠﻟا ! تدﺎﺒﻋ ِنﺎﻧﺎﺒﻬﮕﻧ هآ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
) ،نوآ 1390 : 97 - 96 .(
مدآ ﺖﻘﻠﺧ زا ﺶﯿﭘ ﺲﯿﻠﺑا )
ع ( ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺖﺸﻬﺑ نزﺎﺧ .
ژاو ﻞﯾذ ة ﻦﯾا نزﺎﺧ ،ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﻪﻧﻮﮔ
» ناﺰﺧ ،نﺎﺒﻬﮕﻧ ﻪﻧاﺰﺧ نﺎﺒﻬﮕﻧ و ﯽﭼ
زا ﺪﻨﻨﮐ ﻆﻔﺣ و هﺪﻨﻨﮐ هﺮﯿﺧذ ،ﻒﯾﺎﻄﻟ ة
لﺎﻣ « )
،اﺪﺨﻫد 1325 هژاو ﻞﯾذ ، .(
ﻦﯿﻋ نﻮﭼ ﯽﻓرﺎﻋ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ تﺎﻀﻘﻟا
زا ﺶﯿﭘ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
هدﻮﺑ ﺖﺸﻬﺑ نزﺎﺧ ،نﺪﺷ هﺪﻧار ﯽﻣ هرﺎﺷا ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ وا ﻊﻗاورد ،ﺖﺳا
ﻦﯾا ،دﻮﺑ ﺪﻧواﺪﺧ نﺎﻨﯿﻤﻃا درﻮﻣ داﺮﻓا زا ﺲﯿﻠﺑا نﻮﭼ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
هﺪﺷ لﻮﺤﻣ وا ﻪﺑ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺖﺳا
. نﺎﻨﭼ ﻪﻨﯾﺰﺧ و نﺎﺒﻬﮕﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺴﮐ ،ﻢﻫ هزوﺮﻣا ﻪﮐ ﯽﻣ بﺎﺨﺘﻧا راد
دﺎﻤﺘﻋا و نﺎﻨﯿﻤﻃا درﻮﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺪﺷﺎﺑ . هزاﺪﻧا ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا ،وا هﺎﮕﻧ رد هدﻮﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﺑ يا
ﺖﻧﺎﻣا سﺎﭘ ﻪﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﮐ ﺖﺳا يراد
ﻔﯿﻇو ،شا ﮥ
ار ﺖﺸﻬﺑ زا ﯽﻧﺎﺒﻬﮕﻧ ِﺮﯿﻄﺧ
هداد وا ﻪﺑ ا ﺲﯿﻠﺑا ﯽﮔﺪﻧز مود ﺪﻌﺑ و ﺖﺳا ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ار ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾ
ﺪﻫد .
رد يو دّﺮﻤﺗ و ﺲﯿﻠﺑا زا عﺎﻓد ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺴﮐ ﺎﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﺸﮔ ﺐﺒﺳ ،ﺲﯿﻠﺑا يﺮﯿﻃﺎﺳا ﯽﮔﺪﻧز زا ﺎﻓﺮﻋ زا ﯽﺧﺮﺑ ِيﺮﯾﺬﭘﺮﯿﺛﺄﺗ ،ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ نﻮﺘﻣ رد مآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ )
ع ( ﺪﻧدﺮﮔ هﺮﻬﺷ ،ﺲﯿﻠﺑا نﺎﻌﻓاﺪﻣ ﻪﺑ فﻮﺼﺗ ﺦﯾرﺎﺗ رد و ﺪﻧزادﺮﭙﺑ .
نﺎﻨﭼ ﺘﺴﯿﭼ زا ﻦﺨﺳ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ ﻪﮐ ﺖﯿﻫﺎﻣ و ﯽ
ﯽﻣ ﺲﯿﻠﺑا ﻦﯿﻋ ،دﻮﺷ
ﯽﻣ رﻮﻧ ﯽﺘﯿﻫﺎﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ار ﺲﯿﻠﺑا ،تﺎﻀﻘﻟا ﯽﻣ ،ﺲﯿﻠﺑا نﺪﻧاﻮﺧ رﻮﻧ و ﺪﻧاد
ِيﺮﯿﻃﺎﺳا ﯽﮔﺪﻧز ﻦﯾا زا ذﻮﺧﺄﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻢﻫ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺘﺷﺮﻓ و هﺪﺷ هداد ﺖﯾاﺮﺳ ﺰﯿﻧ وا ﻪﺑ نﺎﺸﯾا ﺖﯿﻧارﻮﻧ ،نﺎﮕﺘﺷﺮﻓ ﺎﺑ تروﺎﺠﻣ و ﯽﻨﯿﺸﻧ
ﺖﺳا ﻪﺘﺸﮔ نﺎﺳ .
ﺮﭼ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻪﺑ ،ﺲﯿﻠﺑا نﺎﻌﻓاﺪﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﮐ ﺖﺷاد ﺮﻈﻧ زا رود ار ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺪﯾﺎﺒﻧ ،ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ،ﻦﯾوﺎﻨﻋ و بﺎﻘﻟا ﯽﺧﺮﺑ نداد ﺖﺒﺴﻧ ﯽﯾا
ﺘﺴﺟﺮﺑ ﺶﻘﻧ ،وا ﯽﯾﺎﻧاد و ﻢﻠﻋ ،ﺪﻧواﺪﺧ دﺰﻧ يو هﺎﮕﯾﺎﺟ ،نﺪﺷ هﺪﻧار زا ﺶﯿﭘ وا ﯽﮔﺪﻧز ﮥ
مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ رد ﯽﻬﻟا رﺪﻗ و ﺎﻀﻗ )
ع ( ،
زآ ﻪﺟو ،هﺪﺠﺳ مﺪﻋ رد ﺲﯿﻠﺑا ﺮﺒﺟ ﻪﺟﻮﺗ ،ﺪﺷ وا ﻖﺣ رد ﻪﮐ ﯽﻓﺎﺤﺟا ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و نﺎﯿﺼﻋ زا ﺲﭘ وا ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ،هﺪﺠﺳ ﻦﯾا يﺮﯾﺬﭘ نﻮﻣ
ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا . ار ﺲﯿﻠﺑا ﯽﻘﺷﺎﻋ و يﺪﺑﺎﻋ ﻪﺟو ،ﺶﯾﻮﺧ تﺎﻧﺎﯿﺑ رد نﺎﺸﯾا -
مﺎﻤﺗ زا ﻖﺸﻋ و تدﺎﺒﻋ رد ار ﺖﻘﺒﺳ يﻮﮔ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ مﺎﮕﻨﻫ نآ
ﯽﻣ نﺎﯿﺗﻮﮑﻠﻣ ﺪﯾﺎﺑر
- ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ﯽﻣ ﺮﺗ ﺮﺟ رد ار وا ﺐﺒﺳ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ،ﺪﻨﻧاد مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ مﺪﻋ نﺎﯾ
) ع ( ﯽﻣ ،ﺪﻨﯾﺎﺘﺳ هﺪﺷ ﺐﺒﺳ ﻞﯾﺎﺴﻣ ﻦﯿﻤﻫ
ﺖﻤﺴﻗ ﯽﺧﺮﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯿﻋ نﻮﭼ ﯽﻧﺎﺴﮐ هﺎﮕﻧ رد ،دراد ﯽﻔﻨﻣ ِﯽﯾﺎﻨﻌﻣ رﺎﺑ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﻪﮐ ﯽﻨﯾوﺎﻨﻋ ،ﺎﻫ
و لﺪﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﯽﻬﺟو ﻪﺑ تﺎﻀﻘﻟا
ﺪﻧﻮﺷ ﻪﯿﺟﻮﺗ .
ﺸﯾر ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﮥ
ﺼﺨﺷ ﻪﺟو ود ﻦﯾا رد ﺪﯾﺎﺑ ،ار ﺲﯿﻠﺑا ﺖﺒﺜﻣ بﺎﻘﻟا و ﻦﯾوﺎﻨﻋ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﯽﺘﯿ
- ﻖﺷﺎﻋ ،دﻮﺒﻌﻣ ﺪﺑﺎﻋ
٣
ﻦﯿﺘﺳار - ﻌﻣﺎﺟ رد ﺞﯾار تاﺮّﮑﻔﺗ ﯽﺧﺮﺑ و ﮥ
ﺖﺴﻧاد ﺎﻓﺮﻋ .
هﺪﺳ رد مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ رد ﺲﯿﻠﺑا دّﺮﻤﺗ زا عﺎﻓد ﻪﮐ ﯽﻨﯾزﺎﻏآ يﺎﻫ )
ع ( حﺮﻄﻣ
ﯽﻣ ﻌﻣﺎﺟ رد ﯽﻣﻼﮐ مﺎﮑﺣا ﯽﺧﺮﺑ ذﻮﻔﻧ ؛ددﺮﮔ ﮥ
ﺸﯾﺪﻧا رد نآ ﻊﺒﺗ ﻪﺑ و رﺎﮔزور نآ ﮥ
ﯽﺑ ﺮّﮑﻔﺗ ﻦﯾا شﺮﺘﺴﮔ رد ناﺪﻨﻤﺸﯾﺪﻧا ﺄﺗ
هدﻮﺒﻧ ﺮﯿﺛ
ﺖﺳا . نﻮﭼ ﯽﻣﺎﮑﺣا شﺮﺘﺴﮔ و جاور
» ،قﻮﻠﺨﻣ رﺎﯿﺘﺧا ﻪﻧ ،ﺪﻧواﺪﺧ ﯽﻟزا ﻢﻠﻋ سﺎﺳاﺮﺑ ﺮﯾﺪﻘﺗ و ﺮﺒﺟ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا 2
- و ﺮﻣا ندﻮﺑ نﻮﮕﻤﻫﺎﻧ
،تﺮﯾﺎﻐﻣ هﺎﮔ و ﻢﻫ زا ﯽﻬﻟا ﺖﯿﺸﻣ 3
- رﻮﺒﺠﻣ قﻮﻠﺨﻣ ﺮﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﺐﻧﺎﺟ زا قﺎﻄﯾ ﻻ ﺎﻣ ﻒﯿﻠﮑﺗ زاﻮﺟ «
) ،ﺎﻤﻠﻋ مدﺎﺧ 1367
: 76 ( و جاور ﻪﺑ
ﻧا ﻦﯾا شﺮﺘﺴﮔ ﺖﺳا هدز ﻦﻣاد نﺎﯿﻓﻮﺻ زا ﯽﺘﻋﺎﻤﺟ ﻦﯿﺑ رد ﻪﺸﯾﺪ
.
،ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ نﻮﺘﻣ نﺎﯿﻣ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد تاﺪﯿﻬﻤﺗ
و ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﻣﺎﻧ يﺎﻫ ﻦﯿﻋ و ﯽﻧاﺪﻤﻫ تﺎﻀﻘﻟا ﻒﺸﮐ
راﺮﺳﻻا ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﯾﺰﮔﺮﺑ يﺪﺒﯿﻣ .
مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ زا ﺲﯿﻠﺑا عﺎﻨﺘﻣا نﺎﯾﺮﺟ رد نﻮﺘﻣ ﻦﯾا نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻪﮐ اﺮﭼ )
ع (
ًﺎﻫﺎﮔ و ﺪﻧراد ﺮﻈﻧ قﺎﻔّﺗا ﻢﻫ ﺎﺑ ﺮﻣز رد
ة ﺲﯿﻠﺑا نﺎﻌﻓاﺪﻣ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺪﻧﻮﺷ
. ﺸﯾﺪﻧا و رﺎﺛآ رد ﻪﺼﺨﺸﻣ ﻦﯾا ﻪﭼﺮﮔ ﮥ
ﻦﯿﻋ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ و ﺮﺗزرﺎﺑ تﺎﻀﻘﻟا ﺖﺳا ﺮﺗ
. ﻪﺸﯿﻤﻫ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ يﺪﺒﯿﻣ هﺎﮕﻧ ﻪﮐ اﺮﭼ
ﻢﯿﻟﺎﻌﺗ ﺎﺑ ﻮﺴﻤﻫ دراﻮﻣ ﯽﺧﺮﺑ رد و ﺖﺴﯿﻧ ﺪﯿﺠﻤﺗ و ﺶﯾﺎﺘﺳ زا ﯽﮐﺎﺣ نآﺮﻗ
ﺲﯿﻠﺑا نﺎﯿﺼﻋ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ود ﺮﻫ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ،ﺖﺳا ﻢﯾﺮﮐ
ﻞﯾﺎﻗ ﺸﯾﺪﻧا ﯽﻋﻮﻧ ﻪﺑ ﮥ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾاﺮﮔﺮﺒﺟ .
ﻦﯿﻋ ﺮﮕﯾد ﯽﻓﺮﻃ زا ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ بﺮﺸﻣ و رﺎﮑﻓا ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ سﺎﺴﺣا ﻪﮐ ﺎﺠﮐ نآ ﺮﻫ يﺪﺒﯿﻣ و تﺎﻀﻘﻟا
ﯽﻣ ﺚﯾدﺎﺣا و تﺎﯾآ ﯽﺧﺮﺑ ﺎﺑ ﺮﯾﺎﻐﻣ نﺎﺸﯾا ﻧﺎﻓرﺎﻋ هﺎﮔﺪﯾد ﻖﺒﻃ ،تﺎﯾآ ﯽﻗوذ ﻞﯾوﺄﺗ ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ
ﮥ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺶﯾﻮﺧ ﺪﻧا
. و ﺲﯿﻠﺑا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد
ﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ زا يو دّﺮﻤﺗ ﯽﯾاﺮﭼ مدآ ﺮﺑ هﺪ
) ع ( يﺪﻨﻧﺎﻤﻫ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ود ﻦﯾا هﺎﮕﻧ ، دراد ﯽﯾﺎﻫ
. ﻦﯿﻋ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﺪﯾﺎﺑ ﻪّﺘﺒﻟا ﻪﺑ ًﺎﻓﺮﺻ تﺎﻀﻘﻟا
ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﺒﺜﻣ ﻦﯾوﺎﻨﻋ و بﺎﻘﻟا .
ﻠﺌﺴﻣ رد يو ﮥ
ﯽﯾاوﺮﭘ ﯽﺑ ﺎﺑ و دراد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﻋﺎﺠﺷ و ترﺎﺴﺟ ،وا ﯽﺸﮐﺮﺳ و ﺲﯿﻠﺑا زا عﺎﻓد
ﯽﻣ حﺮﻄﻣ ار ﺶﯾﻮﺧ ﺪﯾﺎﻘﻋ ﺪﻨﮐ
. وا تاﺪﯿﻬﻤﺗ :
ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﻦﯿﻋ بﺎﺘﮐ ﻦﯾﺮﺗ تﺎﻀﻘﻟا
) 492 - 525 ه ( ﺖﺳا ﻢﻬﻓ ﻞﺑﺎﻗ و هدﺎﺳ نﺎﺒﻃﺎﺨﻣ عﺎﻨﻗا ياﺮﺑ نآ رد ﯽﺿﺎﻗ نﺎﺑز و ﺖﺳا .
نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﺶﯿﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ ياﺮﺑ ﺚﯾدﺎﺣا و تﺎﯾآ ﻪﺑ مﻼﮐ ﻦﺘﺧﺎﺳ ﺪﻨﺘﺴﻣ ﺶﯿﺑ ﻪﮐ ﯽﻧاواﺮﻓ تﺎﯾﺎﻨﮐ و تﺎﻬﯿﺒﺸﺗ ندروآ و ﻦﺨﺳ ﺮﺗ
نآ ﺮﺗ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ ار ﺎﻫ
تﺎﯾآ نآﺮﻗ ﮕﻧر بﺎﺘﮐ ﻪﺑ ،ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻦﯾا زا ؛ﺖﺳا هداد ﻪﻧﻮﮔﺮﻌﺷ ﯽ
ﯽﻣ ،ور ﺪﯿﻣﺎﻧ رﻮﺜﻨﻣ ﺮﻌﺷ ﯽﻋﻮﻧ ار نآ ناﻮﺗ )
،بﺮﻋ 1390 : 98 .(
ﻦﯿﻋ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا تﺎﻀﻘﻟا
» ﻧﺎﮕﯾ ﮥ و ﺖﮑﻠﻤﻣ رﻮﯿﻏ ،نارﻮﺠﻬﻣ روﺮﺳ ،لزا لﺎﻤﺟ ﺮﺑ لﺎﺧ ،دﻮﺟو ...
ﯽﻣ دﺎﯾ ﺎﺗ ﻢﯿﻧآ ﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد ،ﺪﻨﮐ
وﺎﻨﻋ و بﺎﻘﻟا ﻦﯾا نداد ﺖﺒﺴﻧ ﯽﯾاﺮﭼ ﻪﺑ ،نﻮﺘﻣ ﻦﯾا رد ﻢﯾزادﺮﭙﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﻦﯾ
.
ﻧﺎﮕﯾ ﮥ دﻮﺟو
ﻦﯿﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا تﺎﻀﻘﻟا
» ﻧﺎﮕﯾ ﮥ دﻮﺟو « ﯽﻣ دﺎﯾ ﺪﻨﮐ . ﯽﺑ و ﻪﻧﺎﮕﯾ دﻮﺧ ﯽﻘﺷﺎﻋ و يﺪﺑﺎﻋ رد ﺲﯿﻠﺑا ،وا هﺎﮕﻧ رد ﺖﺳﺎﺘﻤﻫ
. ﺖﺳوا ﻂﻘﻓ
ﯽﺴﮐ ﺮﺑ ،ﺪﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺮﺑ ﻖﺣ تﺮﻀﺣ نﺎﺘﺳآ زا ﺮﺳ هﺎﮔ ﭻﯿﻫ و هدروآ ﺎﺟ ﻪﺑ ار قﻮﺸﻌﻣ ﻪﺑ ﺶﯾﻮﺧ يرادﺎﻓو ﻪﮐ قﻮﺸﻌﻣ ﺰﺟ
ﺪﻨﮑﻔﯿﺑ ﺮﻈﻧ .
ﻦﯿﻋ ،ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا رد ﯽﻣ نﺎﮕﺘﺷﺮﻓ زا ﺮﺗﺮﺑ ار ﺲﯿﻠﺑا ،تﺎﻀﻘﻟا
وا ﺮﺑ و هﺪﻨﮑﻓا ﺮﻈﻧ ﯽﮐﺎﺧ نﺎﺴﻧا ﻪﺑ نﺎﮕﺘﺷﺮﻓ ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺪﻧاد
ﺪﻧدﺮﮐ هﺪﺠﺳ .
نآ لﺎﺣ ﺲﺑ و ﺖﺷاد قﻮﺸﻌﻣ ﺐﻧﺎﺟ ﻪﺑ يور ﻂﻘﻓ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ .
دﺮﮐ تﺎﺒﺛا قﻮﺸﻌﻣ ﻪﺑ ار ﺶﯾﻮﺧ ﯽﻘﺷﺎﻋ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ و .
ﯽﺑ يدﻮﺟو ﺲﯿﻠﺑا ﺲﭘ ﺖﺳا ﻪﻧﺎﮕﯾ و ﺮﯿﻈﻧ
. ﻦﯿﻋ ،ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا رد تدﺎﺒﻋ ﻪﺑ ،تﺎﻀﻘﻟا
ﯽﻟزا بﻮﺒﺤﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ وا ﻖﺸﻋ و ﺲﯿﻠﺑا ﯽﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ
دراد ﻪﺟﻮﺗ .
ﺪﻫﺎﺷ ﻒﻟز ،لزا لﺎﻤﺟ ﺮﺑ ِلﺎﺧ
تاﺪﯿﻬﻤﺗ رد ﺲﯿﻠﺑا ﺖﺒﺜﻣ ﻦﯾوﺎﻨﻋ زا
» لزا لﺎﻤﺟ ﺮﺑ ِلﺎﺧ «
و
» ﺪﻫﺎﺷ ﻒﻟز «
ﺖﺳا .
» شﻮﮔ يور و ﻪﻧﻮﮔ رﺎﻨﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﻮﻣ ﻪﺘﺳد ﻒﻟز
ﯽﻣ ار ﭘ ﺪﻧﺎﺷﻮ . لد ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ و لﺎﯿﺧ رﻮﺻ ،قﻮﺸﻌﻣ ﻒﻟز ﺮﺳ بﺎﺗ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﻦﮑﺷ و ﭻﯿﭘ و ﯽﻫﺎﯿﺳ ،يﺪﻨﻠﺑ ،ﯽﺳرﺎﻓ ﯽﯾﺎﻨﻏ ﺮﻌﺷ رد ﺰﯿﮕﻧا
ﺖﺳا هﺪﯾﺮﻓآ رﺎﯿﺴﺑ «
) ،ﻦﯾﺪﺤّﺘﻣ 1372
: 580 .(
ﻪﯿﻓﻮﺻ دﺰﻧ ﻒﻟز ﺮﮕﯾد ﯽﻓﺮﻃ زا
» و ﺖﺴﯿﻧ هار ناﺪﺑ ار ﯽﺴﮐ ﻪﮐ ﺪﻨﯾﻮﮔ ار ﺖﯾﻮﻫ و ﺖﯿﻨﯿﻋ
ﺑ ﯽﻫﺎﮔ و دﻮﺷ قﻼﻃا نﺎﻄﯿﺷ ﺮﺑ ﯽﻫﺎﮔ ﺪﯾآ بﺮﻗ ﯽﻨﻌﻣ ﻪ
« ) نﺎﻤﻫ : 581 .(
ﯽﻣ ﺲﭘ ،ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ نﻮﺘﻣ رد ﺲﯿﻠﺑا نﺪﯿﻣﺎﻧ ﻒﻟز ،ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﺖﺳا ﯽﻬﻟا بﻮﺒﺤﻣ ﻪﺑ وا بﺮﻗ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ .
ﯽﺗاﺮﯿﺒﻌﺗ ﻦﯿﻨﭼ ندﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ زا ﻪﻓﻮﺼﺘﻣ ﺪﺼﻗ ﯽﯾﻮﮔ
» ﻢﺴﺠﺗ رد ﯽﯾﺎﻨﻏ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ نداد هﻮﻠﺟ ﻪﺟﻮﻣ
ﺖﺳا ﯽﻨﯿﻣز قﻮﺸﻌﻣ ﺮﺑ ﯽﻬﻟا ﻖﺸﻋ «
) ،ﻦﯾﺪﺤّﺘﻣ 1372
: 581 .(
ﺧ دﻮﺟو نﻮﭼ ﻮﻠﺟ و ﻦﺴﺣ هﺮﻬﭼ ﻪﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻒﻟز و لﺎ
ة ﯽﻣ ﯽﺻﺎﺧ ،ﺪﻫد
ﻦﯿﻋ و نآ زا تﺎﻀﻘﻟا ﯽﻣ دﺎﯾ ﻒﻟز و لﺎﺧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ وا زا ،دراد ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﯽﺷﺮﮕﻧ ﻪﮐ ﺎﺟ
و ﯽﯾﺎﺒﯾز ﺐﺟﻮﻣ ﯽﻫﺎﯿﺳ ﻦﯿﻋ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﺖﺳا مزﻻ ﯽﯾﺎﺒﯾز مزاﻮﻟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻒﻟز و لﺎﺧ ﻦﯾا دﻮﺟو و هﺪﺷ بﻮﺒﺤﻣ لﺎﻤﺟ .
ز و لﺎﺧ ﻦﯾا نوﺪﺑ ﯽﯾﻮﮔ ﯽﻧاﺪﻨﭼ ﯽﯾﺎﺒﯾز بﻮﺒﺤﻣ ،ﻒﻟ
دراﺪﻧ . ﻞﯾﻻد ﺮﮕﯾد زا ﻦﯿﻋ
ناﻮﻨﻋ نداد ﺖﺒﺴﻧ ياﺮﺑ تﺎﻀﻘﻟا
» لﺎﺧ « و
» ﻒﻟز « ﯽﻣ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ار ﺲﯿﻠﺑا ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ وا هﺎﮔﺪﯾد ناﻮﺗ
٤
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ وا ﻪﮐ اﺮﭼ ،دﺮﻤﺷﺮﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﮓﻧر هﺎﯿﺳ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﺰﯿﻧ ﻒﻟز و لﺎﺧ و ﺖﺳا هﺎﯿﺳ يرﻮﻧ يﻮﻫﺎﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا ،ﺪﻨﮐ
. ﻦﯿﻋ ﻀﻘﻟا تﺎ
ﯽﻣ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ وا لﺎﺧ و ﻒﻟز ﻪﮐ ﺲﯿﻠﺑا دﻮﺟو ﺎﺑ بﻮﺒﺤﻣ ِلﺎﻤﺟ ِﯽﯾﺎﺒﯾز ،ﺪﯾﻮﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ ناﺪﻨﭼود ،دﻮﺷ
.
ﻦﯿﻋ ﺪﻤﺤﻣ تﺮﻀﺣ زا تﺎﻀﻘﻟا )
ص ( ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
»
ﺪﺧ « ﯽﻣ دﺎﯾ ﺸﯾﺪﻧا دﺎﻀﺗ ﻞﺻا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺪﻨﮐ ﮥ
راﺮﻗ وا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ار ﺲﯿﻠﺑا ،ﺶﯾﻮﺧ
ﯽﻣ ﯽﻣ يﺮﮕﯾد دﻮﺟو مﺰﻠﺘﺴﻣ ار ﮏﯾ ﺮﻫ ﺖﺧﺎﻨﺷ و ﺪﻫد ﺪﻧاد
. دراد دﻮﻤﻧ و هﻮﻠﺟ لﺎﺧ و ﺪﺧ رﺎﻨﮐ رد ﺰﯿﻧ ﻒﻟز ﺲﭘ .
ﺪﯿﭙﺳ ِخر ِﻞﺑﺎﻘﻣ رد
ﺮﻬﻈﻣ ﻪﮐ
» ﯽﻟﺎﻌﺗ ﻖﺣ ﻒﻄﻟ ﺖﻔﺻ و ﯽﻟﺎﻤﺟ ﯽّﻠﺠﺗ «
) ،ﻦﯾﺪﺤّﺘﻣ 1372
: 581 ( ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻒﻟز زا ﺖﺳا
» ﯽﻬﻟا ﺮﻬﻗ رادﻮﻤﻧ و ﯽﻟﻼﺟ ﯽّﻠﺠﺗ «
) نﺎﻤﻫ ( ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﯾ .
ﻦﯿﻋ ﻊﻗاو رد
ﻤﺤﻣ تﺮﻀﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ تﺎﻀﻘﻟا ﺪ
) ص ( ﺪﻧواﺪﺧ ﺖﯿﻧﺎﻤﺣر و ﻒﻄﻟ تﺎﻔﺻ زا نﻮﭼ
ﯽﻣ ﯽﺷﺎﻧ ﯽﻣ ﺪﺧ وا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،دﻮﺷ ﺪﺷﺎﺑ
. ﯽﻣ ﯽﺷﺎﻧ ﺪﻧواﺪﺧ ﺮﻬﻗ و ﺖﯾرﺎﺒﺟ زا نﻮﭼ ﺲﯿﻠﺑا ،ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻪﺑ وا زا ،دﻮﺷ
» ﻒﻟز « هﺪﺷ ﺮﯿﺒﻌﺗ
ﺖﺳا . ﻒﻟز ،دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ
» ﺮﻔﮐ زا يﺰﻣر «
) ،ﻦﯾﺪﺤّﺘﻣ 1372
: 589 ( ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻦﯿﻋ ﺐﺒﺳ ﻦﯾﺪﺑ و دور
زا تﺎﻀﻘﻟا ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا
» ﻒﻟز «
ﯽﻣ دﺎﯾ ﻔﺤﻧ و ﺖﻌﻠﺧ ار ﺮﻔﮐ ًﺎﻫﺎﮔ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﮥ
ﯽﻣ ﺮﺑ وا ﺪﻤﺤﻣ نﺎﻤﯾا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻪﮐ دﺮﻤﺷ )
ص ( ﯽﻣ راﺮﻗ دﺮﯿﮔ . ﻪﭼﺮﮔ ﻪﮐ دﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪّﺘﺒﻟا
ﺎﻣا ﺮﻔﮐ زا ﺖﺳا يدﺎﻤﻧ ،ﻒﻟز
» ﻄﺳاو ﻪﺑ ﮥ ﻮﻠﺟ زا يﺰﻣر دﻮﺧ ﻪﮐ يور ﺎﺑ تروﺎﺠﻣ ة
ﻊﻗاو رد ،ﺖﺳا ﯽﻘﯿﻘﺣ ﺖﻓﺮﻌﻣ ﯽّﻠﺠﺗ و ﻖﺣ لﺎﻤﺟ
دراد ﻖﺸﻋ ﻢﺧ و ﭻﯿﭘ ﺮﭘ و زارد هار زا نﺎﺸﻧ «
) ،ﻦﯾﺪﺤّﺘﻣ 1372
: 590 .(
ناﺮﻋﺎﺷ ﺮﻌﺷ رد ﻪّﺘﺒﻟا
» هدﺮﭘ و ﺐﺟﺎﺣ مﺎﻘﻣ رد ار ﻒﻟز ﯽﻫﺎﮔ ،راد
هﺪﯿﺸﺨﺑ ترﻮﺻ و ﺖﯿﺼﺨﺷ ﺪﻧا
« ) ،هداﺰﯿﻠﻗ 1383 : 170 ( . نآ زا و ﻦﯿﻋ ﻪﮐ ﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا ﺎﻫرﺎﺑ تﺎﻀﻘﻟا
» هدﺮﭘ و ﺐﺟﺎﺣ هﺎﮔرد راد
ﯽﻬﻟا « ﯽﻣ دﺎﯾ ﺪﻨﮐ ﺮﯿﺒﻌﺗ ،
» ﻒﻟز « ﯽﻣ ﺶﯾﻮﺧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد هرﺎﺷا ﺲﯿﻠﺑا ِيرﺎﮐ
. نﺎﻤﻫ ﻔﯿﻇو ﻪﮐ رﻮﻃ ﮥ
و ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ،ﺐﺟﺎﺣ
ﯽﻣ يو هﺎﮔرﺎﺑ ﻪﺑ رﺎﯿﻏا دورو زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ و هﺎﺷدﺎﭘ لﻼﺟ و لﺎﻤﺟ و ﻦﺴﺣ هﺎﮔرﺎﺑ زا ﺖﺳاﺮﺣ زا ﻊﻧﺎﻣ ،ﺪﻫﺎﺷ ﻒﻟز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺲﯿﻠﺑا ،ﺪﺷﺎﺑ
و هﺪﺷ قﻮﺸﻌﻣ ِخر ِلﺎﻤﺟ نﺪﺷ رادﻮﻤﻧ ﺮﻬﭼ ﺮﺑ نﺪﻨﮑﻓا ﻪﯾﺎﺳ ﺎﺑ
ة لد نورد ،وا دﺎﺠﯾا نﺎﺠﯿﻫ و قﻮﺷ ،بﻮﺒﺤﻣ نﺎﻘﺷﺎﻋ و نﺎﺒﻟﺎﻃ يﺎﻫ
ﯽﻣ بﻮﺒﺤﻣ ﻪﺑ نﺎﺸﯾا ﺖﺒﻏر و ﻞﯿﻣ ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺚﻋﺎﺑ و هدﻮﻤﻧ مﺮﮔ ار قﻮﺸﻌﻣ لﺎﻤﺟ و ﻦﺴﺣ رازﺎﺑ ،ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا ﻪﺑ و دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺮﺗ ﺪﯾﺎﻤﻧ .
ﻦﯿﻋ ﺖﻤﻈﻋ زا ﯽﮐﺎﺣ ،ﯽﻧﺎﺘﺳآ ﻦﯿﻨﭼ نﺎﺑرد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺲﯿﻠﺑا رﻮﻀﺣ تﺎﻀﻘﻟا ﯽﻣ يو مﺎﻘﻣ
ﺪﻧاد . يﺎﻨﻌﻣ رد ﻒﻟز ،ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا رد ﺲﭘ
هدﺮﭘ و ﺐﺟﺎﺣ ﯽﻣ يﺮﻨﻬﺑ دﻮﻤﻧ راد
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺪﻧاﻮﺗ .
ﺮﮕﯾد ﯽﻓﺮﻃ زا
» ﻒﻟز « ِﻦﯾدﺎﻤﻧ يﺎﻨﻌﻣ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺰﯿﻧ تﺮﺜﮐ دﺎﻤﻧ نﺎﻓﺮﻋ رد
ﺒﺗﺮﻣ ﻪﺑ زﻮﻨﻫ ﺲﯿﻠﺑا ﯽﯾﻮﮔ ،ﻒﻟز ﮥ
تدﺎﺒﻋ دﺪﻣ ﻪﺑ ﯽﻟو ﺖﺳا هﺪﯿﺳﺮﻧ ﯽﻠﯾزاﺰﻋ
ِيزور ﻪﻧﺎﺒﺷ و ﯽﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ ﺒﺗﺮﻣ زا ﺖﺴﻧاﻮﺗ ،ﺶﯾﻮﺧ
ﮥ
ﯽﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ار ﯽﻬﻟا ﺖﯿﻣﺮﺤﻣ و تﻮﻠﺧ رد رﻮﻀﺣ ﯽﮕﺘﺴﯾﺎﺷ وا ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺪﺳﺮﺑ تﺪﺣو ﻪﺑ تﺮﺜﮐ نﺎﻓﺮﻋ رد و دروآ
» رد تﺮﺜﮐ ﻪﮐ ﯽﺘﻗو ﺎﺗ
تﺮﯿﻏ و ﯽﮕﻧﺎﮕﯿﺑ بﺎﺠﺣ زا نﺪﺷ يرﺎﻋ مﺰﻠﺘﺴﻣ ﯽﺧﺎﺘﺴﮔ و تﻮﻠﺧ ،ﺖﯿﻣﺮﺤﻣ اﺮﯾز ،ﺪﺑﺎﯿﻧ ﺖﯿﻣﺮﺤﻣ و تﻮﻠﺧ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ،ددﺮﮕﻧ ﯽﻧﺎﻓ تﺪﺣو ﺖﺳا
« ) ،هداﺰﯿﻠﻗ 1383 : 168 .(
ﻦﯿﻋ ﺐﺒﺳ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا ﯽﻫﺎﮔ تﺎﻀﻘﻟا
» لزا لﺎﻤﺟ ﺮﺑ لﺎﺧ «
ﯽﻣ دﺎﯾ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﻪﮐ ،ﺪﻨﮐ
ﺖﺳا بﻮﺒﺤﻣ و ﺲﯿﻠﺑا يدﻮﺟو تﺪﺣو ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ .
نﺎﻓﺮﻋ رد ﻪﮐ اﺮﭼ
» لﺎﺧ « ﯽﻣ تﺪﺣو زا يدﺎﻤﻧ ﺪﺷﺎﺑ
. ﯽﻧﺎﻓ قﻮﺸﻌﻣ دﻮﺟو رد ﻖﺷﺎﻋ ﺲﯿﻠﺑا
ﯽﻣ تﺪﺣو ﯽﻋﻮﻧ ﻪﺑ و ﺖﺳا هﺪﺷ ا و ﺪﺳر
ﻦﯿﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻤﻫ ،قﻮﺸﻌﻣ و ﻖﺷﺎﻋ ِيدﻮﺟو تﺪﺣو ﻦﯾ ﻖﺸﻋ ِﯽﮔﮋﯾو ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ نآ زا تﺎﻀﻘﻟا
ﯽﻣ دﺎﯾ ﺪﻨﮐ .
نارﻮﺠﻬﻣ ِروﺮﺳ
ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ ﻪﮐ )
ع ( ﯽﺴﮐ ﺮﺑ بﻮﺒﺤﻣ ﺮﯿﻏ ﻪﺑ ﺖﺴﻧاﻮﺘﻧ ،دﻮﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﻖﺷﺎﻋ ﻪﮐ ﺲﯿﻠﺑا ،ﺪﺷ ردﺎﺻ ﺪﻧواﺪﺧ ﺐﻧﺎﺟ زا
ﺪﻨﮐ هﺪﺠﺳ .
ﺷ هﺪﻧار ﯽﻬﻟا هﺎﮔرد زا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺪ
. ﯽﻣ درد و قاﺮﻓ ﻦﯾا زا ﯽﯾاﺪﺟ زا ﺲﭘ ﺲﯿﻠﺑا نآ نﻮﭼ ﯽﻟو ﺪﻟﺎﻧ
ﯽﻣ قﻮﺸﻌﻣ ﺖﺳاﻮﺧ ار ،ﺪﻧاد
ﺖﺳا دﻮﻨﺷﻮﺧ و ﺪﻨﺳﺮﺧ نآ زا .
ﺖﺳا ﻖﺷﺎﻋ ﺐﯿﺼﻧ و هﺮﻬﺑ يرﻮﺠﻬﻣ ،ﻖﺸﻋ ﺖﻘﯾﺮﻃ رد .
ﻦﯿﻋ ﺮﻈﻧ زا ،دﻮﺑ ﻖﺷﺎﻋ نﻮﭼ ﺲﯿﻠﺑا تﺎﻀﻘﻟا
ﺪﺷ رﻮﺠﻬﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .
ﻦﯿﻋ ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا نﺎﮔﺮﮐ ﻢﺳﺎﻘﻟاﻮﺑا زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ تﺎﻀﻘﻟا ناﻮﻨﻋ
» نﺎﻘﺷﺎﻋ و نارﻮﺠﻬﻣ مﺎﻤﺗ روﺮﺳ «
ﯽﻣ دﺎﯾ ﺪﻨﮐ . ﻦﯾا
نﺎﯿﺑ ناﻮﻨﻋ ار ﯽﺴﮐ ،ﻖﺸﻋ رد و ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﯿﻣﺎﻧ نﺎﻘﺷﺎﻋ روﺮﺳ ،ﺖﺳا هﺪﻧﺎﺳر ﺖﯾﺎﻬﻧ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﯽﻘﺷﺎﻋ نﻮﭼ ،ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺮﮔ
ﺖﺳا نﺎﮕﻤﻫ زا ﺮﺗﺮﺑ ﺲﯿﻠﺑا مﺎﻘﻣ ،نﺎﻘﺷﺎﻋ يﻮﮐ رد و ﺖﺴﯿﻧ يو ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر يارﺎﯾ .
ﺖﮑﻠﻤﻣ رﻮﯿﻏ
ﻦﯿﻋ ﺎﻀﻘﻟا ﯽﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ار ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﺐﺒﺳ ناﺪﺑ ت ﯽﻤﻧ ﯽﻬﻟا هﺎﮔرد ﺮﺑ ار ﺮﯿﻏ ،يو ﻪﮐ ﺪﻫد
نﺎـﻤﻫ ،ﺪﻨﯿﺑ روﺪـﺻ مﺎـﮕﻨﻫ ﻪـﮐ ﻪـﻧﻮﮔ
مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ )
ع ( ﺪﻨﯿﺒﺑ ار بﻮﺒﺤﻣ زاﺮﯿﻏ ﺖﺴﻧاﻮﺘﻧ ، .
تﺮﯿﻏ و يرﻮﯿﻏ هزﺎـﺟا رﻮـﯿﻏ و ﻖﺷﺎﻋ ِﺲﯿﻠﺑا ،ﺖﺳا ﻖﺷﺎﻋ تﺎﻔﺻ ﺮﮕﯾد زا يﺰﭘ
ﯽﻤﻧ ﯽﺘﺴﯾﺎﺷﺎﻧ و ﻖﯾﻻﺎﻧ ﺮﻫ ﺎﺗ ﺪﻫد دﻮﺷ ﮏﯾدﺰﻧ ﺶﺑﻮﺒﺤﻣ ﻪﺑ
. ﺲﺑ و ﺪﻫاﻮﺨﺑ دﻮﺧ ياﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ ار بﻮﺒﺤﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺐﺒﺳ يو تﺮﯿﻏ .
ﺟاﻮﺧ ﮥ نﺎﮕﺟاﻮﺧ
٥
ﯽﻣ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ار وا و دﻮﺑ بﻮﺒﺤﻣ هﺎﮔرد بّﺮﻘﻣ و ﺐﺤﻣ ،ﺖﺷاد مﺎﻧ ﻞﯾزاﺰﻋ ﻪﮐ ﯽﻧارود رد ﺲﯿﻠﺑا ﺪﯿﺘﺳﺮﭘ
. ناﻮـﻨﻋ ﻦـﯾا ﺖـﻔﮔ ناﻮـﺘﺑ ﺪﯾﺎﺷ
ﯽﻣ لﺎﺳ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد هرﺎﺷا ﯽﯾﺎﻫ
نآ ار ﺪـﻧواﺪﺧ ﺲـﮐ ﭻﯿـﻫ وا ﺰـﺟ و دﻮـﺑ دﺮـﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ يﺪﺑﺎﻋ و ﻖﺷﺎﻋ ﺲﯿﻠﺑ ﻪـﮐ ﻪـﻧﻮﮔ
ﯽﻤﻧ ﺶﺘﺳﺮﭘ ،دﻮﺑ ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ دﺮﮐ
. ﺎـﻘﺗرا ﺪﻨﻤﺷزرا و ﺖﺒﺜﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﮏﯾ ﻪﺑ رﻮﺣﺪﻣ و دوﺮﻄﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﮏﯾ زا ﺲﯿﻠﺑا ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳاﺪﯿﭘ
ﯽﻣ دراد يﺮﺗﺮﺑ ﻪﻤﻫ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ .
ﻦﯿﻋ ﯽﯾﻮﮔ ﺮﯿﻃﺎﺳا ﻪﺑ ،ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا رد تﺎﻀﻘﻟا
نﺎﺘﺳاد و ﻞـﻘﻧ نﺎﯿـﺼﻋ زا ﺶﯿـﭘ ﺲﯿﻠﺑا ﯽﮔﺪﻧز زا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
هرﺎﺷا ،ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ تدﺎﺒﻋ دﺪﻣ ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ مﺎﮕﻨﻫ نآ ،دراد يا
ﻪـﺒﺗﺮﻣ زا ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﺶﯾﻮﺧ ﺪﻫز و ﯽﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ ﻪـﺑ ﻦﯿـﻣز قﺎـﻤﻋا رد يا
ﺪﯾﺎﺑﺮﺑ نﺎﯿﺗﻮﮑﻠﻣ مﺎﻤﺗ زا ار ﺖﻘﺒﺳ يﻮﮔ ﺰﯿﻧ شﺮﻋ رد ،تﺎﻋﺎﻃ ﻪﻤﻫ نآ ﺐﺒﺳ ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ دﻮﻌﺻ يﺪﻧواﺪﺧ شﺮﻋ ـﺟاﻮﺧ ،ﺐـﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ و
ﮥ
ددﺮﮔ نﺎﮕﻤﻫ .
ﻨﺤﺷ ﮥ ﺖﮑﻠﻤﻣ
ﻦﯿﻋ ﻣﺎﻧ رد تﺎﻀﻘﻟا ﮥ
ﻨﺤﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا ﻢﻫدزﺎﯾ ﮥ
ﯽﻣ دﺎﯾ ﺖﮑﻠﻤﻣ ،ﺪﻨﮐ
» ﻨﺤﺷ ؟ﺖﺴﯿﮐ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ ﯽﻧاد ﻪﭼ ﻮﺗ ﮥ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﮑﻠﻤﻣ
ﺪﻧا هدرﻮﺧ وا ﻢﺧز ﯽﺒﻧ راﺰﻫ رﺎﻬﭼ و ﺖﺴﯿﺑ و ﺪﺻ
» ﻄﯿﺸﻟا ﯽﻘﻟا ﯽﻨﻤﺗ ﻻا ﯽﺒﻧ ﻻ و لﻮﺳر ﻦﻣ ﮏﻠﺒﻗ ﻦﻣ ﺎﻨﻠﺳرا ﺎﻣ و ﻪﯿﻨﻣا ﯽﻓ نﺎ
«
) ﻦﯿﻋ تﺎﻀﻘﻟا 1377 ج ، 1 / 96 .(
هژاو ﻞﯾذ ي
» ﻪﻨﺤﺷ « ﻦﯾا ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﻪﻧﻮﮔ :»
ﺖﺳﺎﯿﺳ و ﺎﻫرﺎﮐ ﻂﺒﺿ ياﺮﺑ هﺎﺷدﺎﭘ ار وا ﻪﮐ يدﺮﻣ
ﺪﻨﮐ ﺐﺼﻧﺮﻬﺷ رد مدﺮﻣ «
) ،اﺪﺨﻫد 1325 هژاو ﻞﯾذ ، .(
ﻦﯿﻋ ﯽﻣ تﺎﻀﻘﻟا ﻨﺤﺷ و ﻪﻏوراد ﺲﯿﻠﺑا ،ﺪﯾﻮﮔ
ﮥ ﺖﺳا ﺖﮑﻠﻤﻣ .
ﻢﻬﻣ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﯽﻣﺎﻘﻣ .
ﻦﯾا رد ﺎﻣا ﯾا ﻪﮐ
ﻦﯿﻋ هﺎﮕﻧ رد ،ﺖﻔﮔ ﺪﯾﺎﺑ ؟ﺖﺳا هداد ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﯽﺴﮐ ﻪﭼ ار ﺖﻤﺳ ﻦ ﺎﻄﻋ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ار ﺖﺒﺜﻣ زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾا ﺪﻧواﺪﺧ ،تﺎﻀﻘﻟا
ﺖﺳا هﺪﯾﺰﮔﺮﺑ ﻪﻨﺤﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار وا و هدﻮﻣﺮﻓ .
نﺎﺴﻧا ﯽﺧﺮﺑ تازﺎﺠﻣ و ﺖﮑﻠﻤﻣ تارﻮﻣا ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺒﻧ ﯽﻘﯾﻻ و نادرﺎﮐ ،ﺲﯿﻠﺑا ﺰﺟ ﯽﻨﻌﯾ ﺎﻫ
دزادﺮﭙﺑ . ﻓآ زا ﺲﭘ ،ﺖﻔﮔ ناﻮﺘﺑ ﺪﯾﺎﺷ مدآ ﺶﻨﯾﺮ
) ع ( ﯽﻣ ار تارﻮﻣا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﯽﮔﺪﯿﺳر ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ، ﺪﻫد
. ﻪﮐ ﺖﺳا ﺲﯿﻠﺑا
زﺎﺟا نﺎﯿﻣدآ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ة
ﯽﻤﻧ ار ﯽﻬﻟا هﺎﮔرد ﻪﺑ دورو نﺎﻨﭼ و ﺪﻫد
ﻠﯿﺳو ﻪﺑ ،دﻮﺷ ﯽﯾﺎﻄﺧ ﺐﮑﺗﺮﻣ ،ﯽﮐﺎﺧ ِمدآ ﻦﯾا ﻪﭼ ﮥ
و تازﺎﺠﻣ ،ﺲﯿﻠﺑا
ﯽﻣ ﻪﯿﺒﻨﺗ دﻮﺷ
. ﻦﯾا رد ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نﺎﯿﻣدآ ﯽﺧﺮﺑ ﺖﺑﻮﻘﻋ ياﺮﺑ ﻪﻄﺳاو ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﺎﺟ .
لﻮﺤﻣ ﯽﯾاﺮﭼ بﺎﺑ رد
ﻪﻔﯿﻇو ﻦﯿﻨﭼ ندﻮﻤﻧ ﻦﯿﻋ ،ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ يا
ﻦﯿﻨﭼ و دراد نﺎﻤﯾا دﻮﺧ ِﻖﺷﺎﻋ ﯽﻧادرﺎﮐ و ﺖﯾﺎﻔﮐ ﻪﺑ بﻮﺒﺤﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا روﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ تﺎﻀﻘﻟا
ﻪﻔﯿﻇو ﺮﺑ ار يا ﯽﻣ وا شود ﺪﻬﻧ
. ﻦﯿﻋ ﻨﺤﺷ ار ﺲﯿﻠﺑا ،تﺎﻀﻘﻟا ﮥ
ﯽﻣ يرﺎﻬﻗ هﺪﯿﺸﭼ ار يو ﺐﯿﺳآ و ﻢﺧز ﯽﻬﻟا يﺎﯿﺒﻧا ﻪﮐ ﺪﻧاد
ﺪﻧا . ﯽﯾﻮﮔ
ﺸﯾﺪﻧا رد ،رﺎﻬﻗ ِﺲﯿﻠﺑا ﮥ
ﻦﯿﻋ ﺖﺳا هدﻮﻣزآ ﺖﯾدﻮﺒﻋ و صﻮﻠﺧ رد ار ﯽﻬﻟا يﺎﯿﺒﻧا ﯽّﺘﺣ ،تﺎﻀﻘﻟا .
هرﺎﭼ ،ﺲﯿﻠﺑا ﻢﺧز زا ناﻮﺘﺑ ﺪﯾﺎﺷ يﺮﮔ
يﺎﻫ
ﺎﯿﺒﻧا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد يو )
ع ( ﺮﯾا ار دﺮﮐ دا .
ﻦﯿﮑﺴﻣ دراد ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺪﻣﺎﺴﺑ ،ﺚﺤﺑ درﻮﻣ ِنﻮﺘﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻓﺎﺻوا و ﻦﯾوﺎﻨﻋ زا .
ﻦﯿﻋ ﻣﺎﻧ رد تﺎﻀﻘﻟا ﮥ
ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا مﻮﺳ و دﺎﺘﺸﻫ
» ﻦﯿﮑﺴﻣ «
ﯽﻣ دﺎﯾ نﻮﭼ ﯽﺘﻔﺻ ﺶﻨﯾﺰﮔ ،ﺪﻨﮐ
» ﻦﯿﮑﺴﻣ « ﯽﻣ مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ )
ع ( دﻮﺑ ﻪﯾﻮﺳود رﻮﺘﺳد ﮏﯾ .
زا
فﺮﻃ ﮏﯾ ﻪﺘﺷﺮﻓ ﺮﯾﺎﺳ رﻮﻀﺣ رد و رﺎﮑﺷآ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ
زا نﺎﻬﻧ ﯽﻤﻟﺎﻋ و ﺐﯿﻏ ﻢﻟﺎﻋ رد ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا و ﻦﮐ هﺪﺠﺳ ،ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ وا ﻪﺑ نﺎﮕﺘﺷﺮﻓ ﻢﻟﺎﻋ ﺪﻨﮑﻧ هﺪﺠﺳ ﯽﺴﮐ ﺮﺑ بﻮﺒﺤﻣ ﺰﺟ ،دﻮﺷ
. مدآ ﺮﺑ و ﺪﻧﺪﯿﻨﺷ ار ﺪﻧواﺪﺧ يﺮﻫﺎﻇ نﺎﻣﺮﻓ ،ناﺮﮕﯾد )
ع ( هﺪﺠﺳ
نآ لﺎﺣ ؛ﺪﻧدﺮﺑ ﺪﺧ ﯽﺒﯿﻏ نﺎﻣﺮﻓ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ
ﻦﯾا ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ،ار ﺪﻧوا ﯽﻣ ،دﻮﺸﻧ هﺪﺠﺳ وا ﺰﺟ ﯽﺴﮐ ﺮﺑ ﻪﮐ
مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ زا و دﻮﻨﺷ )
ع ( عﺎﻨﺘﻣا
ﯽﻣ دزرو . ﻦﯿﻋ ار ﺲﯿﻠﺑا تﺎﻀﻘﻟا
» ﻦﯿﮑﺴﻣ « ﯽﻣ ﻢﻫ زﺎﺑ ﯽﻟو دﻮﻤﻧ ﻞﻤﻋ ،ﺪﺷ هداد ﺐﯿﻏ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﻬﺟ ناﺪﺑ ﺪﯾﺎﺷ ،ﺪﻧاﻮﺧ
ﺪﺷ ﺶﺒﯿﺼﻧ ﺖﺳود ﺖﻨﻌﻟ .
ﺗ و ﺖﻌﻠﺧ ار ﺖﻨﻌﻟ ﻦﯾا نﻮﭼ ﺲﯿﻠﺑا ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻔﺤ
ﮥ ﯽﻣ قﻮﺸﻌﻣ ﯽﻣ نآ ياﺮﯾﺬﭘ ،ﺪﻧاد
دﻮﺷ . ﻦﯿﻋ ﺪﯾﺎﺷ تﺎﻀﻘﻟا
ﯽﻣ ﺖﻔﺻ ﻦﯾا يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺎﺑ مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ نﺎﯾﺮﺟ رد ار ﺲﯿﻠﺑا ﺖﯿﻣﻮﻠﻈﻣ ،ﺪﻫاﻮﺧ
) ع ( ﺪﻨﮐ نﺎﯿﺑ . ﻢﻫ ﯽﻣ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭼ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻌﻣﺎﺟ ِﯽﻣﻼﮐ ﻢﮑﺣ و ﺮّﮑﻔﺗ ﻦﯾا زا ذﻮﺧﺄﻣ ﮥ
ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻓﺮﻋ ﺮﺼﻋ زا بﺎﻨﺘﺟا ﻪﺑ ﺮﻣا ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﭼ ﺮﮔا
هﺎﮔ ﯽﻟو دراد فرﺎﻌﻣ زا ﺖﻋﺎﻃا و ﯽﻫاﻮﻧ
ﺘﺳاﻮﺧ ﻦﯾا ﮥ
ﺖﺴﯿﻧ نﻮﮕﻤﻫ ﯽﻬﻟا ﺖﯿﺸﻣ و ﺮﻣا ﺎﺑ وا .
ﺪﻨﮐ رﺎﺘﻓر ﺪﯾﺎﺑ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﯽﻬﻟا ﺮﯾﺪﻘﺗ ﺮﺑاﺮﺑ رد هﺪﻨﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا مﻮﺘﺤﻣ و رﺪﻘﻣ ﻞﺒﻗ زا .
ﺎﺑ درﻮﻣ و ﺪﻨﮑﻧ هﺪﺠﺳ ﻪﮐ دﻮﺑ هﺪﺷ رﺪﻘﻣ ﯽﻬﻟا ﺖﯿﺸﻣ رد ﯽﻟو ﺪﻨﮐ هﺪﺠﺳ مدآ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺮﻣا وا ﺮﺑ ﻪﭼ ﺮﮔا ﺲﯿﻠﺑا دﺮﯿﮕﺑ راﺮﻗ ﺖﺳاﻮﺧز
) ،ﺎﻤﻠﻋ مدﺎﺧ 1367
: 77 .(
ﻊﻗاو رد
» نآ زا دارا ﺎﺑ ارﺎﮑﺷآ ،رﺎﮔدروﺮﭘ ﺮﻣا ﻪﮐ ﺎﺟ ة
ﯽﻣ ،دﻮﺑ ﺮﯾﺎﻐﻣ وا راﺮﻗ ﺖﻠﻔﻏ درﻮﻣ شﺮﻣا ﻪﮐ ﺖﺳاﻮﺧ
دﺮﯿﮕﺑ . ﯽﻣ ﺪﯿﮐﺄﺗ ﺲﯿﻠﺑا ﻧارّﺎﮑﻣ ﺪﻨﻓﺮﺗ ﻪﮐ دﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﺗﺮﯿﺼﺑ نﺎﻨﭼ زا وا ﺎﻬﻨﺗ ،ﯽﻧﺎﻤﺳآ تادﻮﺟﻮﻣ مﺎﻤﺗ نﺎﯿﻣ زا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﮥ ار اﺪﺧ ﺪﺑﺎﯾرد
دراﺬﮔ ﺮﺳ ﺖﺸﭘ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ ار ﺶﯾﺎﻣزآ و «
) ،نوآ 1390 : 260 - 259 .(
ﺶﺒﺣ هﺎﺷ
٦
ﻦﯿﻋ رد تﺎﻀﻘﻟا تاﺪﯿﻬﻤﺗ
ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا
» هدﺮﭘ ،ﺶﺒﺣ هﺎﺷ ﺪﻫﺎﺷ ﻒﻟز ،ﷲا ﺎّﻟا راد
« ﻦﯿﻋ هﺎﮕﻧ رد نﻮﭼ ،ﺖﺳا هدﺮﮐ دﺎﯾ ،تﺎﻀﻘﻟا
ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ار وا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺳا هﺎﯿﺳ يرﻮﻧ ،ﺲﯿﻠﺑا
» ﺶﺒﺣ هﺎﺷ «
ﻄﺧ درﻮﻣ ﯽﻣ راﺮﻗ بﺎ ﺪﻫد
. ﻦﯾا رﺎﺒﺘﻋا ﻪﺑ و هﺎﯿﺳ ﯽﻣدﺮﻣ ،ﺶﺒﺣ مدﺮﻣ ﻪﮐ
ﯽﻣ هﺎﯿﺳ ﯽﻬﻟا رﻮﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻢﻫ ﺲﯿﻠﺑا و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﺳﻮﭘ هﺮﯿﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد يو ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ،ﺪﺷﺎﺑ
. ﻆﻔﻟ ﺶﻨﯾﺰﮔ
» هﺎﺷ « ﺲﯿﻠﺑا مﺎﻘﻣ
ﯽﻣ ﺎﻘﺗرا ار ﺪﻫد
. ﻦﯿﻋ ﺖﻔﮔ ناﻮﺘﺑ ﺪﯾﺎﺷ ﻄﻠﺳ ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ ،ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا رد تﺎﻀﻘﻟا
ﮥ نﺎﯿﻣدآ ﺮﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﺖﺳا
. ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺴﮐ ،هﺎﺷ ﻪﮐ اﺮﭼ
دراد ﻂّﻠﺴﺗ دﻮﺧ ﻦﯿﻣزﺮﺳ داﺮﻓا .
ﯽﮔﮋﯾو زا ﺖﺳا ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ياراد ﺰﯿﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ ﺖﺳا يو ﻂّﻠﺴﺗ و ﯽﮔﺮﯿﭼ ،هﺎﺷ زرﺎﺑ يﺎﻫ .
ﯽﻓﺮﻃ زا
ﯽﻣ ﺮﮕﯾد ﻦﯾا ار ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ناﻮﺗ ﻦﯿﻋ ﺪﯾﺎﺷ ﻪﮐ دﺮﮐ ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﻧﻮﮔ
هرﺎﺷا تﺎﻀﻘﻟا ﺷ هﺪﻧار زا ﺪﻌﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﺪﻨﮔﻮﺳ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﻬﻨﭘ يا
وا ﻪﮐ دراد نﺪ
ﯽﻠﻋ ،نﺎﯿﻣدآ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﻪﺘﺧﻮﻣﺎﯿﻧ ﯽﻘﺷﺎﻋ ﻪﮐ ار ﯽﻧﺎﺴﮐ صﻮﺼﺨﻟا
ﯽﻣ ،ﺪﻧا ﺪﺒﯾﺮﻓ . ﻢﻫ وا ﺲﭘ ﺖﺳا ﻂّﻠﺴﻣ ،هﺎﺷ نﻮﭼ
. نﺎﻨﭼ ﻢﻫ ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻦﯾا ﻪﭼ
ﻦﯿﻋ هﺎﮕﻧ رد ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﻈﻧﺪﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ تﺎﻀﻘﻟا
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﯿﺟﻮﺗ ﺖﺒﺜﻣ يا .
هدﺮﭘ ﷲا ﺎّﻟا راد
ﻦﯿﻋ ﯽﯾﻮﮔ ﻫ نﺎﺑرد و نﺎﺒﻬﮕﻧ ار ﺲﯿﻠﺑا ،تﺎﻀﻘﻟا
ﯽﻣ ﺰﯿﭼ ﻪﻤ ﺪﻧواﺪﺧ دﻮﺟو ﺰﺟ ،ﺪﻧاد
. هداد ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﺪﻨﻤﺷزرا رﻮﻣا زا ﺖﺳاﺮﺣ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ار ﺲﯿﻠﺑا مﺎﻘﻣ ﺖﻤﻈﻋ ،ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﺖﺳا هﺪﺷ هداد يو ﻪﺑ ﺖﻤﺳ ﻦﯾا ﻪﮐ هدﻮﺑ نادرﺎﮐ و ﻖﯾﻻ ًﺎﻌﻄﻗ ﺲﯿﻠﺑا ،ﺪﻨﮐ
.
ﻪﻫﺮﺑ رد ﺲﯿﻠﺑا ﺖﻣﺮﺣ و ﺖﻤﻈﻋ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا رد ﯽﺿﺎﻗ ﯽﮔﺪﻧز زا يا
ﺷا شا ﯽﻣ هرﺎ نﺎﺒﻫﺎﮕﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار وا ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﮐ مﺎﮕﻨﻫ نآ ،ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ﺮﺑ ﺶﻨﺋاﺰﺧ و ﺖﺸﻬﺑ ﺪﻨﯾﺰﮔ
.
ﺮﻬﻗ ﺖﻔﺻ ِمﻼﻏ
ﻦﯿﻋ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا تﺎﻀﻘﻟا
» ﺮﻬﻗ ﺖﻔﺻ مﻼﻏ ،تﺮﻀﺣ نﺎﺒﺳﺎﭘ «
ﯽﻣ دﺎﯾ ،ﺪﻨﮐ
» ﺮﻬﻗ ﺖﻔﺻ ِمﻼﻏ ؟ﺖﺴﯿﮐ تﺮﻀﺣ نﺎﺒﺳﺎﭘ ﻪﮐ ﯽﻧاد
ﺖﺳا ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ دراد ﻒﻟا ﺪﻗ ﻪﮐ ﺖﺳا
« ) ﻦﯿﻋ ،تﺎﻀﻘﻟا 1389 : 75 - 74 .(
هرﺎﺷا ﺖﻔﺻ ﻦﯾا ؛دراد ﯽﻧﺎﻣﺮﻓﺎﻧ زا ﺲﭘ ﺲﯿﻠﺑا ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ﻪﺑ يا
ﻦﯾا ﺪﺷ هﺪﻧار ﯽﻬﻟا هﺎﮔرد زا ﻪﮐ .
ﻦﯿﻋ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ نﺪﺷ هﺪﻧار زا ﺲﭘ ار ﺲﯿﻠﺑا يﺪﻨﺳﺮﺧ ،ﺖﻔﺻ ﻦﯾا ﺎﺑ تﺎﻀﻘﻟا ﺪﻨﮐ
. ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ﺲﯿﻠﺑا
ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ِﺮﻬﻗ درﻮﻣ .
ا نﻮﭼ ﯽﺘﻣﺎﻗ و ﺪﻗ ،ﺖﺳا ﺪﻨﻠﺑﺮﺳ يرﻮﻬﻘﻣ ﻦﯾا زا وا زا ﯽﺧﺮﺑ دﺰﻧ ،ﺖﺒﯿﺼﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ﯽﯾﺎﺒﯿﮑﺷ ﺐﺒﺳ ﻪﺑ و دراد ﻒﻟ
ﯽﻣ هدﻮﺘﺳ نﺎﻌﻓاﺪﻣ
دﻮﺷ . ﻦﯿﻋ ﻖﺸﻋ رد ﺲﯿﻠﺑا تﺎﺒﺛ و يراﻮﺘﺳا ﻪﺑ ،ﻒﻟا ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﺖﻣﺎﻗ ندﺮﮐ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ و ﺖﻔﺻ ﻦﯾا ﺶﻨﯾﺰﮔ رد تﺎﻀﻘﻟا
ﺖﺳا ﺪﻨﻠﺑﺮﺳ ﻢﻫ زﺎﺑ ،ﺪﻧواﺪﺧ هﺎﮔرد زا نﺪﺷ هﺪﻧار دﻮﺟو ﺎﺑ ﯽّﺘﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺰﯿﻧ .
د ﯽﻓﺮﻃ زا ﺮﮕﯾ
ﯽﻣ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا زا ﺮّﺛﺄﺘﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
ِﯽﻣﻼﮐ ﻢﮑﺣ
» رﻮﺒﺠﻣ قﻮﻠﺨﻣ ﺮﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﺐﻧﺎﺟ زا قﺎﻄﯾ ﻻ ﺎﻣ ﻒﯿﻠﮑﺗ زاﻮﺟ «
) ،ﺎﻤﻠﻋ مدﺎﺧ 1367
: 76 ( ﺪﺷﺎﺑ . ﯽﻣ ﺪﻧواﺪﺧ ﯽﻨﻌﯾ ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺖﺳوا ﺖﺣﺎﺳ ﻪﺑ ﯽﺑدا ﯽﺑ ﯽﻋﻮﻧ ،ﺪﻧواﺪﺧ ﻢﮑﺣ نآ ﺮﺑ هﺪﻨﺑ ﯽﺑدا ﯽﺑ و ،ﺪﺷﺎﺑ وا ناﻮﺗ زا جرﺎﺧ ﻪﮐ ﺪﻫد راﺮﻗ ﯽﻔﯿﻠﮑﺗ هﺪﻨﺑ .ﭘ
ﻦﯾا ﺎﺑ ﺲ
دﻮﺟو
» دﻮﻤﻧ هﺪﺠﺳ ﻪﺑ ﺮﻣا ار وا ،يو ناﻮﺗ فﻼﺧ ﺮﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﺎﻣا دﻮﺑ هدرﻮﺧ ﻢﻗر مدآ ﺮﺑ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ زا عﺎﻨﺘﻣا ﺶﯾاﺮﺑ ﻪﭼﺮﮔ ﺲﯿﻠﺑا «
) ،ﺎﻤﻠﻋ مدﺎﺧ 1367
: 77 .(
تﺮﻀﺣ نﺎﺒﺳﺎﭘ ﺖﺳا نﺎﻓرﺎﻋ زا ﯽﺧﺮﺑ دﺰﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﺖﺒﺜﻣ بﺎﻘﻟا و ﻦﯾوﺎﻨﻋ زا .
ﻦﯿﻋ ﯽﻣ ﻞﻘﻧ ار ﯽﺘﯿﺑ ﺲﯿﻠﺑا نﺎﺑز زا تﺎﻀﻘﻟا ﻨﮐ
ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪ ار مﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﺪﯾﻮﮔ
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺎﻄﻋ يو ﻪﺑ قﻮﺸﻌﻣ .
ﯽﻣ وا ﻪﺑ بﻮﺒﺤﻣ ،ﺖﺳا رﻮﯿﻏ و ﻪﺘﺨﭘ ﯽﻘﺷﺎﻋ نﻮﭼ ﺲﯿﻠﺑا هار ﻦﻣ هﺎﮔرﺎﺑ ﻪﺑ ار ﯽﺴﮐ دﻮﺧ ﺰﺟ ﻪﮐ ﺪﯾﻮﮔ
نآﺮﻫ و ﻮﺷ رﺎﯿﻏا دورو ﻊﻧﺎﻣ و هﺪﻣ ناﺮﺑ ﻢﻫﺎﮔرد زا ،ﺖﺴﯿﻧ ﻦﻣ نﺎﻫاﻮﺧ ﻪﮐ ار ﺲﮐ
. ﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺖﻔﺻ ﻦﯾا ة
ﺖﺧﺎﻨﺷ رد ﺲﯿﻠﺑا ِﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ
ﻮﺧ ﺖﺳا ﺪﺑ و ب .
ﺖﺳا هدﺎﻬﻧ وا شود ﺮﺑ ار ﯽﺘﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﮐ .
ﻦﯿﻋ هﺎﮕﻧ رد ﻊﻗاو رد زﺎﺑ ،نﺪﺷ هﺪﻧار زا ﺲﭘ ﺲﯿﻠﺑا ،تﺎﻀﻘﻟا
و ﻪﺟﻮﺗ زا ﯽﮐﺎﺣ ،ﯽﻧﺎﻣﺮﻓﺎﻧ زا ﺲﭘ ﯽّﺘﺣ وﺪﺑ ﺖﻤﺳ يﺎﻄﻋا ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺖﺳا هﺪﺷ يو هﺎﮔرد نﺎﺒﺳﺎﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺰﯾﺰﻋ بﻮﺒﺤﻣ ياﺮﺑ ﻢﻫ ﺖﺳوا ﻪﺑ بﻮﺒﺤﻣ ﺖﯾﺎﻨﻋ .
اﻮﯾد ﻖﺷﺎﻋ ﻪﻧ
ﻦﯿﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﺒﺜﻣ ﻦﯾوﺎﻨﻋ زا ﯽﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﺎﻓﺮﻋ زا ﺮﮕﯾد ﯽﺧﺮﺑ و تﺎﻀﻘﻟا
ﺪﻫد . ﺖﻐﻟ رد ﻪﻣﺎﻧ ﻦﯾا ﻖﺸﻋ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻪﻧﻮﮔ
» رﺪﺼﻣ زا
»
َﻖَﺸﻋ « ﺮﺑ ﻪﮐ بﻼﺒﻟ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﻘَﺸﻋ زا نآ قﺎﻘﺘﺷا ﺪﻨﯾﻮﮔ ،ﻖﺴﻓ ﺎﯾ و فﺎﻔﻋ يور زا ﺐﺣ رد ﺖﺳا طاﺮﻓا ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ نآ و
ﯽﻣ ﺖﺧرد ﻣ و ﺪﭽﯿﭘ
ﯽﻣ نآ مزﻼ ﺪﺷﺎﺑ
. ﺪﻨﮐ درز و ﮏﺸﺧ ار ﺶﺒﺣﺎﺻ ،دﻮﺷ يرﺎﻃ ﯽﻟد ﺮﻫ ﺮﺑ ﺖﺳا ﻖﺸﻋ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﯿﻤﻫ «
) ،اﺪﺨﻫد
1325 هژاو ﻞﯾذ ، .(
نﺎﻨﭼ ﻦﯿﻋ دﻮﺧ ﻪﮐ ﯽﻣ ﻖﺸﻋ نﺎﯿﺑ رد تﺎﻀﻘﻟا
ﺪﯾﻮﮔ :
» ﺎﺑ ﺪﻧرﺬﺣﺮﺑ وزا قﻮﺸﻌﻣ و ﻖﺷﺎﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﻼﺑ ،ﻖﺸﻋ ،فﺮﻋ رد
اﺪﻧا يراﻮﺧ كﺎﺧ ﺮﺑ يراﺪﺟﺎﺗ مﺎﻘﻣ زا ار وا دﺪﻧﻮﯿﭘ ﻪﮐ ﺮﻫ دز
« ) ﻦﯿﻋ
،تﺎﻀﻘﻟا 1387 : 37 - 36 .(
ﻦﯾا ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و دﻮﺑ ﻖﺷﺎﻋ ﺰﯿﻧ ﺲﯿﻠﺑا
٧
ﺒﺗﺮﻣ زا ار وا ﻖﺸﻋ ﮥ
ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺑ ﻻاو داد لّﺰﻨﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ يا
. ﻦﯿﻋ هﺎﮕﻧ رد ﯽﮔﮋﯾو ياراد ﻖﺸﻋ ،تﺎﻀﻘﻟا
ﺰﺟ يﺰﯿﭼ ﺮﻫ ﻖﺷﺎﻋ دﻮﺟو زا ،ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ كﺎﭘ ار قﻮﺸﻌﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ،ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ار قﻮﺸﻌﻣ ،دﺮﮕﻨﺑ دﻮﺧ ﻪﺑ نﻮﭼ ﻖﺷﺎﻋ ﻪﮐ يا ار دﻮﺧ زﺎﺑ ،ﺪﻨﮐ هﺎﮕﻧ قﻮﺸﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ و ﺪﻨﯿﺑ
ﯽﻣ ﺪﻨﯿﺑ ) ﻦﯿﻋ ،تﺎﻀﻘﻟا 1387 : 3 .(
ﺪﺷ ﻖﺸﻋ يﻼﺑ رﺎﺘﻓﺮﮔ ﺲﯿﻠﺑا .
ﻪﻧاﻮﯾد ِﻖﺷﺎﻋ ﺖﺷاد ﺖﺳود ار ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﮐ يا
. قﻮﺸﻌﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻖﺸﻋ
ﯽﻣ نﻮﻨﺟ ﻪﺑ ار ﺪﻧﺎﺸﮐ
. ﯽﻤﻧ ار ﯽﺴﮐ قﻮﺸﻌﻣ ﺰﺟ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﻧاﻮﯾد ،ﻖﺸﻋ ﻦﯾا زا ﺰﯿﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﺪﯾد
. ﻖﺸﻋ و ﺮﻬﻗ و ﻼﺑ ﺎﺑ وا ﺖﺒﺤﻣ و
ﺪﺷ هﺪﯿﺠﻨﺳ ،قاﺮﻓ ار ﺶﯾﻮﺧ ﻖﺸﻋ فاﺰﮔ ِيﺎﻬﺑ ﺲﯿﻠﺑا و
- بﻮﺒﺤﻣ زا يرود -
ﺖﺧادﺮﭘ .
ﯽﻋاد ﻦﯿﻋ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا تﺎﻀﻘﻟا
» تﺮﻀﺣ نﺎﺑرد ،ﯽﻋاد «
ﯽﻣ دﺎﯾ ﺰﯿﻧ ﺪﻨﮐ
:
ﯽﻣ تﻮﻋد ﻦﮑﯿﻟ و ؛هار رد ﺖﺳا ﯽﻋاد ﺲﯿﻠﺑا ،دﺮﺒﻧ هار ﯽﻨﻌﻣ ﻦﯾا رد ﺲﮐ ﺮﻫ ﻮﻋد ﯽﻔﻄﺼﻣ و ،وا زا ﺪﻨﮐ
ﯽـﻣ ت وﺪـﺑ ﺪـﻨﮐ .
ﻪـﺑ ار ﺲﯿـﻠﺑا
ﺪﻨﺘﻔﮔ و ﺪﻨﺘﺷاد وﺮﻓ تّﺰﻋ تﺮﻀﺣ ﯽﻧﺎﺑرد :
ﯽﺑ و ﺎﻣ هﺎﮔرد ﺮﺑ تﺮﯿﻏ ،ﯽﯾﺎﻣ ﻖﺷﺎﻋ ﻮﺗ ﯽﻣ اﺪﻧ ﻦﯾا و ،راد زﺎﺑ ﺎﻣ تﺮﻀﺣ زا نﺎﮕﻧﺎﮔ
ﻦﮐ :
ﻦـﻣ ﺮـﺳ دراﺪـﻧ ﻪﮐ نآ نورد راﺬﮕـﻣ ﻦـﻣ رد ﺮﺑ ﻦﯿـﺸﻧ ﺖـﻔﮔ اﺮﻣ ،قﻮﺸﻌـﻣ ﻮﮔ ﺪﻫاﻮﺧ اﺮﻣ ﻪﮐ ﺲﮐ نآ :
ﯽﺑ شﺎﺑ دﻮﺧ
ﻦﻣرﻮﺧردﺮﮕﻣ ﺖﺴﯿﻧ ﺲﮐ رﻮﺧرد ،ﻦﯾا )
ﻦﯿﻋ ،تﺎﻀﻘﻟا 1389 : 229 - 228 .(
ﻦﯿﻋ ﯽﻣ ﯽﻋاد ار ﺲﯿﻠﺑا تﺎﻀﻘﻟا ﺪﻧاﻮﺧ
. ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ﯽﻬﻟا يﺎﯿﺒﻧا مﺎﻘﻣ ﺪﺣ ﺎﺗ ار ﺲﯿﻠﺑا مﺎﻘﻣ ﺪـﻤﺤﻣ تﺮﻀﺣ رﺎﻨﮐ رد وا زا و دﺮﺑ
) ص ( ﯽـﻣ دﺎـﯾ -
ﺪﻨﮐ . نﺎﻤﻫ ﺪﻤﺤﻣ تﺮﻀﺣ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ )
ص ( ﯽﻣ تﻮﻋد ﺪﻧواﺪﺧ يﻮﺳ ﻪﺑ ار نﺎﮕﻤﻫ ا ،ﺪﻨﮐ
تﻮـﻋد ﺎـﺑ وا تﻮـﻋد ﺎـﻬﺘﻨﻣ ،ﺖﺳا ﯽﻋاد ﻢﻫ ﺲﯿﻠﺑ
ﺎﯿﺒﻧا ) ع ( ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ .
ﯽﻣ تﻮﻋد ﺲﯿﻠﺑا ﯽﻣ اﺮﻓ اﺪﺧ ِﺮﯿﻏ يﻮﺳ ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﯽﻨﻌﯾ ،وا زا ﺪﻨﮐ
ﺪﻧاﻮﺧ . ﯽﻣ دﻮﺧ ياﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ ار بﻮﺒﺤﻣ وا ﺪـﻫاﻮﺧ
ﺲﺑ و . ﻦﯾا يﺎﺟ ﻪﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻋد اﺪﺧ يﻮﺳ زا ﺮﯿﻏ ﯽﯾﻮﺳ ﻪﺑ ار نﺎﻧآ ،ﺪﻧاﻮﺨﺑ ﺪﻧواﺪﺧ يﻮﺳ ﻪﺑ ار ناﺮﮕﯾد ﻪﮐ
ﯽﻣ تﻮ ﺪـﻨﮐ . ﻦﯿـﻋ رد تﺎـﻀﻘﻟا
ﻦﯾا و وا ﯽﻘﺷﺎﻋ ،ﺲﯿﻠﺑا تدﺎﺴﺣ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﯽﻤﻧ ﺐﯿﻗر ﻖﺷﺎﻋ ﻪﮐ
دراد ﻪﺟﻮﺗ ،دﺮﯾﺬﭘ .
ﺮـﻈﻧ رد ار ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﯽﻔﻨﻣ ﻪﺟو ناﻮﺘﺑ ﻢﻫ ﺪﯾﺎﺷ
ﯽﻣ ﯽﻌﺳ نﺪﺷ هﺪﻧار ﺪﻌﺑ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻨﮐ رود اﺪﺧ زا ار نﺎﯿﻣدآ ،ﺪﻨﮐ
. ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ ،ﯽﻔﻨﻣ ِﺮﯿﺒﻌﺗ ﻦﯾا ﻢﻫ زﺎﺑ ﻦﯿﻋ ﻪﮐ
ﺎﻀﻘﻟا ـﺸﯾر ت ﮥ نآ
ﯽﻣ ﻖﺸﻋ رد ار ﺖﺳا ﻪﺘﺸﮔ لﺪﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ ،ﺪﺑﺎﯾ
. ﯽﻣ ﺲﯿﻠﺑا زا ار وا ﺲـﭘ ،مﻮـﺷ رود بﻮـﺒﺤﻣ زا ﻦـﻣ ،ﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ،ﯽﻣدآ ﻦﯾا ،ﺪﯾﻮﮔ
ﯽﻣ رود بﻮﺒﺤﻣ ﺖﺴﻨﻣ ِنآ ﻂﻘﻓ بﻮﺒﺤﻣ و ﻢﻧادﺮﮔ
.
ﻦﯿﻋ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد رد يﺪﺒﯿﻣ ،ﯽﻧاﺪﻤﻫ تﺎﻀﻘﻟا
ﻒﺸﮐ راﺮﺳﻻا ﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﺖﺒﺜﻣ ﻦﯾوﺎﻨﻋ و بﺎﻘﻟا ﻪﺑ ًﺎﻓﺮﺻ رﺎـﺑ ﻪـﮐ ار ﯽﻨﯾوﺎﻨﻋ و ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭙ
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ،دراد ﯽﻔﻨﻣ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﺪﻨﮐ
. وا ﺮﯿﺴﻔﺗ :
ياراد ًﺎﻋﻮﻤﺠﻣ 445
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﺖﺑﻮﻧ ﻪﺳ رد ﺲﻠﺠﻣ ﺮﻫ و ﺖﺳا ﺲﻠﺠﻣ .
ﺖـﻧﺎﻣا و ﺖـّﻗد و رﺎـﺼﺘﺧا ﺖـﯾﺎﻋر ﺎـﺑ لوا ﺖﺑﻮﻧ رد يو
ﻋ شور ﻪﺑ ار تﺎﯾآ ،مود ﺖﺑﻮﻧ رد ؛ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻪﻤﺟﺮﺗ ناور ﯽﺳرﺎﻓ ﻪﺑ ار تﺎﯾآ ،ﻞﻣﺎﮐ
ﻣﺎ ﮥ رﺎـﺘﻔﮔ و ﺚﯾدﺎﺣا ﺮﺑ ﻪﯿﮑﺗ ﺎﺑ ،ﺖّﻨﺳ ﻞﻫا ِناﺮﺴﻔﻣ
و ﻪﻧﺎﯿﻓﻮـﺻ تﻼﯾوﺄﺗ نﺎﯿﺑ ﻪﺑ يرﺎﺼﻧا ﷲاﺪﺒﻋ ﻪﺟاﻮﺧ ﺮﯿﺴﻔﺗ زا مﺎﻬﻟا ﺎﺑ ،مﻮﺳ ﺖﺑﻮﻧ رد و ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺮﯿﺴﻔﺗ دﻮﺧ زا ﺶﯿﭘ ناﺮﺴﻔﻣ و ﻪﺑﺎﺤﺻ ـﺴﺑ ﯽﯾﺎﺸﻧا ﺎﺑ و ﻪﯿﻓﻮﺻ ناﺪﺷﺮﻣ و ناﺮﯿﭘ ﺮﮕﯾد و تاﺮﻫ ﺮﯿﭘ نﺎﻨﺨﺳ ﻞﻘﻧ ﺎﺑ و ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻪﻧﺎﻓرﺎﻋ ،ﯽـﺳرﺎﻓ و ﯽـﺑﺮﻋ رﺎﻌـﺷا ندروآ و ﺎـﺒﯾز رﺎﯿ
لد يﺮﺛا ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻢﻫاﺮﻓ ﺰﯿﮕﻧا )
،نﺎﯿﻃﺎﯿﺧ 1390
: 39 .(
ﻒﺸﮐ رد ،ﺲﯿﻠﺑا فﺎﺻوا و ﻦﯾوﺎﻨﻋ نﺎﯿﻣ زا يﺪﺒﯿﻣ راﺮﺳﻻا
» ﻦﯿﮑﺴﻣ « و
» رﻮﺠﻬﻣ « ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﯽﯾﻻﺎﺑ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺪﻣﺎﺴﺑ .
ﻦﯿﮑﺴﻣ ﯽﻣ ﻞﻘﻧ ﯽﻨﺨﺳ يﺮﺼﻣ نﻮّﻨﻟاوذ زا يﺪﺒﯿﻣ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا نآ
» ﻦﯿﮑﺴﻣ يا «
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ بﺎﻄﺧ درﻮﻣ :
ﺖﺷاﺪﻧ ﺮﺑ دﻮﺠﺳ زا ﺮﺳ زور ﻞﻬﭼ ﻪﮐ مﺪﯾد ار ﺲﯿﻠﺑا مدﻮﺑ ﻪﯾدﺎﺑ رد ﺖﻔﮔ يﺮﺼﻣ نﻮّﻨﻟاوذ .
ﻦـﯾا ،ﺖـﻨﻌﻟ و يراﺰﯿﺑ زا ﺪﻌﺑ ﻦﯿﮑﺴﻣ ﺎﯾ ﻢﺘﻔﮔ
ﺖﺴﯿﻧ لوﺰﻌﻣ يﺪﻧواﺪﺧ زا وا ﻢﻟوﺰﻌﻣ ﯽﮔﺪﻨﺑ زا ﻦﻣ ﺮﮔا نﻮّﻨﻟااذ ﺎﯾ ﺖﻔﮔ؟ﺖﺴﯿﭼ تدﺎﺒﻋ ﻪﻤﻫ .
رﻮﺷ هﺪﯾ ﻮـﺗ و ﻦـﻣ ﺮﻫد رﺎﮕﻧ يا ﺪﺷ /
ﺗ و ﻦﻣ ﺮﻬﺷ ﻪﺑ ﺎﻣ ﺚﯾﺪﺣ ز ﺪﺷ ﺮﭘ ﻮ
ﭼ لزا ﻪﺑ ﺪﻣآ هدﺮﮐ ﻞﺻو ﺖﻤﺴﻗ نﻮ /
ﻮﺗ و ﻦﻣ ﺮﻬﺑ يﻮﮔ و ﺖﻔﮔ و ﺪﻣآ ﺮﺠﻫ )
ﯽﺑاﺰﻧا ،داﮋﻧ 1385 : 32 .(
ناﻮﻨﻋ
» ﻦﯿﮑﺴﻣ « هرﺎﺷا ترﺎﺒﻋ ﻦﯾا رد داد ﺖﺒﺴﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﺐﺒﺳ ناﺪﺑ و دراد ﯽﻧﺎﻣﺮﻓﺎﻧ زا ﺲﭘ ﺲﯿﻠﺑا ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ﻪﺑ يا
ﻪـﮐ ﺖـﺳا هﺪـﺷ ه
دراﺪﻧ ﭻﯿﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻨﯿﮑﺴﻣ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ نﺪﺷ هﺪﻧار زا ﺲﭘ يو .
دراﺪﻧ ﭻﯿﻫ ﻊﻗاو رد ،دراﺪﻧ ﻪﮐ ار بﻮﺒﺤﻣ ،رﻮﺣﺪﻣ ِﺲﯿﻠﺑا .
ﻦـﯾا رد نﻮـّﻨﻟاوذ
٨
ﻢﺣﺮﺗ هﺎﮕﻧ ﮏﯾ ﯽﯾﻮﮔ ناﻮﻨﻋ دراد ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﺰﯿﻣآ
. ﺖﺳا ﻪﺘﻔﻬﻧ ﺖﯿﻣﻮﻠﻈﻣ ﺖﻟﺎﺣ ﮏﯾ ،بﺎﻄﺧ ﻦﯾا رد ﯽﻋﻮﻧ ﻪﺑ .
ﮏـﯾ رﺎـﺘﻓﺮﮔ ﻪـﮐ ﯽﻣﻮـﻠﻈﻣ
ّﻘﺣﺎﻧ و ﻢﻠﻇ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽ
.
ﺖﻔﺻ ،ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﻦﯾوﺎﻨﻋ نﺎﯿﻣ زا يﺪﺒﯿﻣ
» ﺖﮑﻠﻤﻣ رﻮﺠﻬﻣ ،ﻦﯿﻌﻟ رﻮﺠﻬﻣ ،رﻮﺠﻬﻣ «
ﯽـﻣ ﺖﺒﺴﻧ ار ﺪـﻫد
. هرﺎـﺷا يﺪـﺒﯿﻣ ﺪﯾﺎـﺷ يا
ﺖـﺳا ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ناﺪـﺑ ﯽﻨﻤﺿ يرﻮﻃ ﻪﺑ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﯽﻟو ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﯽﻘﺷﺎﻋ ﻪﺑ رﺎﮑﺷآ .
وا ﯽﻘـﺷﺎﻋ ﯽـﻨﻌﯾ ﺲﯿـﻠﺑا يرﻮـﺠﻬﻣ .
رد
رود و يرﻮﺠﻬﻣ ،ﻖﺸﻋ ﺐﻫﺬﻣ ﯽﻣ ﻖﺷﺎﻋ ِﺐﯿﺼﻧ ي
دﻮﺷ . ﺪﺷ رﻮﺠﻬﻣ و دﺎﺘﻓا رود ،دﻮﺑ ﻖﺷﺎﻋ نﻮﭼ ﺲﯿﻠﺑا .
ﻢﻫ ﯽـﻣ ﺮـﮕﯾد ﯽﯾﺎﺟ رد ﻦﯿﻨﭼ -
ﻠﻤﺟ رد ﺲﯿﻠﺑا يرﻮﺠﻬﻣ زا يﺪﺒﯿﻣ ﺮﯿﺒﻌﺗ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﮥ
» ﺪﯾﺮﻓﺎﯿﺑ ﺶﺗآ زا ار رﻮﺠﻬﻣ ِﺲﯿﻠﺑا
« ) ،يﺪﺒﯿﻣ 1371 ج،
9/
76 .(
ﯽﻣ ﺪـﺷﺎﺑ ﻦﯾا ﺪﻧاﻮﺗ
هدرﻮﺧ ﻢﻗر يو ياﺮﺑ يرﻮﺠﻬﻣ ﻦﯾا ،ﺲﯿﻠﺑا ﺶﻨﯾﺮﻓآ زا ﻞﺒﻗ ﻪﮐ دﻮﺑ
. نﺎﻤﻫ هﺪﺳ رد ،ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻦﯾا زا ﺶﯿﭘ ﻪﮐ رﻮﻃ عﺎـﻓد ﻪﮐ ﻦﯾزﺎﻏآ يﺎﻫ
ﺸﯾﺪﻧا رد ﺲﯿﻠﺑا دّﺮﻤﺗ زا ﮥ
ـﻠﻤﺟ زا ،دز ﻦـﻣاد ﻪﻠﺌـﺴﻣ ﻦـﯾا ﻪﺑ ﯽﻣﻼﮐ مﺎﮑﺣا ﯽﺧﺮﺑ ،دﺮﮐ اﺪﯿﭘ دﻮﻤﻧ ﻪﻓﻮﺼﺘﻣ ﯽﺧﺮﺑ ﮥ
عﻮﯿـﺷ ،مﺎـﮑﺣا ﻦـﯾا
ﺸﯾﺪﻧا ﮥ دارا و ﺖﺳاﻮﺧ ﺮﺑاﺮﺑ رد قﻮﻠﺨﻣ رﺎﯿﺘﺧا مﺪﻋ و ﯽﯾاﺮﮔﺮﺒﺟ ة
ﺑار رد ،دﻮﺑ ﺪﻧواﺪﺧ قﺪـﺻ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﺰﯿﻧ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ و ﺲﯿﻠﺑا ﺎﺑ ﻪﻄ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺰـﯿﻧ يو ﺖـﺷﻮﻧﺮﺳ و ﺲﯿﻠﺑا ياﺮﺟﺎﻣ ،ﺖﺳا هﺪﺷ رﺪﻘﻣ ﺶﯿﭘ زا ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ و ،دراﺪﻧ يرﺎﯿﺘﺧا ﭻﯿﻫ دﻮﺧ زا نﺎﺴﻧا ﻪﮐ يا
ﻦﯾا ﯽﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻬﻟا يﺎﻀﻗ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ﺰﯿﻧ وا ﻪﮐ دﻮﺷ
. ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺳا ﺲﯿﻠﺑا ﺮﺒﺟ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻗ يﺪﺒﯿﻣ زﻮـﻨﻫ ﺲﯿـﻠﺑا ﻪﮐ لزا رد
دﻮﺑ هﺪﻣآ يرﻮﺠﻬﻣ وا ِﺐﯿﺼﻧ ،دﻮﺑ هﺪﺸﻧ هﺪﯾﺮﻓآ .
ﻦﯾا رد ﻢﻫ يﺪﺒﯿﻣ ﺖﻔﮔ ناﻮﺘﺑ ﺪﯾﺎﺷ ﺖـﺳا ﺲﯿـﻠﺑا ياﺮـﺑ ﺖـﯿﻣﻮﻠﻈﻣ ﯽﻋﻮـﻧ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻗ ﺎﺟ
.
ﻦﯾا هرﺎﮐ نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد ﺲﯿﻠﺑا و دﻮﺑ هﺪﺷ رﺪﻘﻣ يرود ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺷاﺪﻧ ضاﺮﺘﻋا ﱢﻖﺣ و دﻮﺒﻧ يا
. ﻦﯾا رد ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ،ترﺎـﺒﻋ
ﮏـﯾ
ﺖﺳا ﺖﺒﺜﻣ ناﻮﻨﻋ .
ﻦﯿﻌﻟ رﻮﺠﻬﻣ
نداد ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺑ هوﻼﻋ يﺪﺒﯿﻣ ﺮﮕﯾد ﯽﯾﺎﺟ رد
» يرﻮﺠﻬﻣ « ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ وا زا ،ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ
» ﻦﯿﻌﻟ « ﯽﻣ دﺎﯾ ﺪﻨﮐ . ﻢـﻫ ،ﺪـﺷ رود و ﺪـﻧﺎﻣ اﺪـﺟ ﻢﻫ
ﺪﯾدﺮﮔ ﺐﯿﺼﻧ ﯽﺑ ﯽﻟﺎﻌﺗ ﻖﺣ ﺖﻤﺣر زا و ﺪﺷ ﺖﻨﻌﻟ .
ﯽﻣ ﺶﻫﻮﮑﻧ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا و ﺖﺳا ﯽﻔﻨﻣ يﺪﺣ ﺎﺗ ،بﺎﻄﺧ ﻦﯾا ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﯽﻣ
-
ﻢـﺸﭼ ﮏـﯾ ار وا ﯽﺧﺮﺑ ﺐﺒﺳ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ،دﺮﮐ ﺎﻔﺘﮐا يو ﺮﻫﺎﻇ ﻪﺑ ﻆﻘﻓ و ﺪﯾﺪﻧ ار مدآ ﺖﺒﺜﻣ تازﺎﯿﺘﻣا ﺲﯿﻠﺑا ،ترﺎﺒﻋ ﻦﯾا رد ﻪﮐ اﺮﭼ ،دﻮﺷ ﻪﺘﺴﻧاد ،ﺪﻧا
» ﺪﯾﺪﻧ لد ﺪﯾد ﻞﮔ مدآزا ،ﺲﯿﻠﺑا ﻦﯿﻌﻟ رﻮﺠﻬﻣ نآ ،
ﺮـﻬﻣ ﺶـﺗآ ﺮـﺑ ﺰـﮔﺮﻫ ،ﺪـﯾﺪﻧ ﻦﻃﺎﺑ و ﺪﯾد ﺮﻫﺎﻇ ،ﺪﯾﺪﻧ ﺖﻔﺻ ﺪﯾد ترﻮﺻ
كﺎﺧ ﺮﺑ ﺮﻬﻣ ،دﺎﻬﻧ ناﻮﺘﻧ ﺶﺗآ ﻪﻧ ﺖﺳا ﺮﯿﮔ ﺮﻬﻣ كﺎﺧ ﻪﮐ دﺎﻬﻧ ناﻮﺗ
« ) ﻒﺸﮐ
،راﺮﺳﻻا 1371 ج ، 8/
100 .(
ﺖﺨﺑﺪﺑ يا ،ﺪﯿﻣﻮﻧ ﺲﯿﻠﺑا
ﺖﻔﺻ يﺪﺒﯿﻣ
» ﺪﯿﻣﻮﻧ « ﯽﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ار ﺪﻫد
. هژاو ﻞﯾذ ي
» ﺲﯿﻠﺑا « ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﯿﺑ
» هدﺎﻣ زا ار نآ بﺮﻋ نﻮﯾﻮﻐﻟ
» سﻼـﺑا « ﻪـﺑ
ﻪﺘﺴﻧاد ندﺮﮐ ﺪﯿﻣﻮﻧ يﺎﻨﻌﻣ ﺪﻧا
« ) ،اﺪﺨﻫد 1325 ج ، 2/
279 .(
ا و ﺪـﺷ هداد ﺖﺒـﺴﻧ يو ﻪـﺑ مﺎﻧ ﻦﯾا ،ﺪﺷ ﺪﯿﻣاﺎﻧ ﻖﺣ ﺖﻤﺣر زا نﻮﭼ ﺲﯿﻠﺑ
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺮﮐذ ﺲﯿﻠﺑا مﺎﻧ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ار ﺖﻔﺻ ﻦﯾا ﺰﯿﻧ يﺪﺒﯿﻣ .
ﯽﻣ نﺎﯿﺑ يﺪﺒﯿﻣ نآ زا ﺲﭘ ﺲﯿﻠﺑا ﺪﻨﮐ
مدآ ﺮﺑ ﻪﮐ )
ع ( مدآ زا ﺮـﺗﺮﺑ ار دﻮﺧ يدﻮﺟو ﺖﯿﻫﺎﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ و دﺮﮑﻧ هﺪﺠﺳ )
ع ( ﺐـﻧﺎﺟ زا ،ﺖـﺴﻧاد
ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ نﺎﯿﺗﻮﮑﻠﻣ
» ﺪﺑ يا ﺖﺨﺑ « ﯽﻣ نﺎﯿﺑ نﺪﺷ هﺪﻧار زا ﺪﻌﺑ ار ﺲﯿﻠﺑا توﺎﻘﺷ ،ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ بﺎﻄﺧ درﻮﻣ ﻦﯾوﺎـﻨﻋ زا و ﺪـﻨﮐ
ﺖﺳا ﺲﯿﻠﺑا ﯽﻔﻨﻣ .
ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هﺎﺒﺗ و هﺎﯿﺳ يو ِرﺎﮔزور ،ﺲﯿﻠﺑا ِﯽﻧﺎﻣﺮﻓﺎﻧ ﺎﺑ ﯽﯾﻮﮔ ﺖـﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ بﺎﻄﺧ درﻮﻣ ﻪﻧﻮﮔ
. ﻢـﻫ ﺪﯾﺎـﺷ
ﻣ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ﺖﻔﮔ ناﻮﺘﺑ ﻧ ﻪﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ و ﺖﺳا ﺖﺒﺜ
ﯽﺑ زا ﯽﻋﻮ ﺚـﻋﺎﺑ ﻪـﮐ هﺪﺠﺳ نﺎﻣﺮﻓ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺲﯿﻠﺑا يﺮﯿﺑﺪﺗ
ﺖـﯿﻌﻗﻮﻣ ﻦﺘـﻓر ﺖـﺳدزا
و هﺪﻣآ هﻮﺘﺳ ﻪﺑ،ﺪﺷ وا ﯽﻟﺎﻋ ا ﺪﻨﺗ ﯽﻨﺤﻟ ﺎﺑ
و ﯽﻣ راﺮﻗ بﺎﻄﺧ درﻮﻣ ار ﺪﻫد
.
ﺪﯿﺳر ﻢﺧز ة
لزا ﺮﻬﻗ
ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺲﯿﻠﺑا زا يﺪﺒﯿﻣ
» ﺪﯿﺳر ﻢﺧز ة
لزا ِﺮﻬﻗ « ﯽﻣ دﺎﯾ ﺪﻨﮐ . ﺖـﺳا هﺪـﺷ هداد ﺖﺒـﺴﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ﺐﺒﺳ ناﺪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا نﺎـﻤﻫ زا ﻪـﮐ
مدآ ﺖﻘﻠﺧ و ﺶﯾﻮﺧ ﺶﯾاﺪﯿﭘ زا ﻞﺒﻗ ،زﺎﻏآ )
ع ( ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻧواﺪﺧ ﺮﻬﻗ درﻮﻣ ، .
نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻗ نﻮﭼ يﺪﺒﯿﻣ ،ﺪﺷ نﺎﯿﺑ ﻦﯾا زا ﺶﯿﭘ ﻪﮐ رﻮﻃ
ﺸﯾﺪﻧا ﮥ ﯽﻣ يو ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ و ﺲﯿﻠﺑا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﯽﯾاﺮﮔﺮﺒﺟ ِﯽﻧﺎـﻣﺮﻓﺎﻧ زا ﻞـﺒﻗ ﺖـﺳا ﺪـﻘﺘﻌﻣ و هدﻮـﻤﻧ ﺐﻠﺳ يو زا ار رﺎﯿﺘﺧا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ
ﺮﺑ ،ﺲﯿﻠﺑا دﻮﺑ هﺪﺷ رﺪﻘﻣ ﯽﻧﻮﻌﻠﻣ و يرود يو يا .
ﺮﻬﭼ يﺪﺣ ﺎﺗ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا ة
هﺮﻬﭼ ﻪﺑ ار ﺲﯿﻠﺑا ﯽﻔﻨﻣ ﯽﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﻊﯿﻄﻣ و ﺖﺒﺜﻣ يا
ﺪﻨﮐ .
هدﺮﭘ نآﺮﻗ هﺎﮔرد راد
ﯽﻣ ﺖﺒﺴﻧ ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ يﺪﺒﯿﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﺒﺜﻣ تﺎﻔﺻ و ﻦﯾوﺎﻨﻋ زا ﺪﻫد
. زا ﯽﻔﯾﺮـﺸﺗ و ﺖـﻌﻠﺧ ،ﺲﯿـﻠﺑا ياﺮـﺑ ناﻮـﻨﻋ ﻦـﯾا يﺪﺒﯿﻣ هﺎﮕﻧ رد
ﺖﺳا ﺪﻧواﺪﺧ ﺐﻧﺎﺟ .
نﺎﻨﭼ و ﺪﻨﮐ رﺬﮔ ﺲﯿﻠﺑا يﻮﮐ زا ﺖﺴﺨﻧ ﺪﯾﺎﺑ ،ﺪﻨﮐ توﻼﺗ ار ﺪﻧواﺪﺧ مﻼﮐ ،ﺪﻫاﻮﺨﺑ ﻪﮐ ﺲﮐﺮﻫ ،ﺪـﻫد هزﺎﺟا يو ﻪﭼ
٩
توﻼﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ نآﺮﻗ
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .
هدﺮﭘ وا ﺖﻣﺎﯿﻗ ﺎﺗ نﻮﭼ ،ﺖﺳا ﺪﻨﺳﺮﺧ ﺖﻤﺳ ﻦﯾا زا ﺲﯿﻠﺑا هﺎﮔرد راد
نآﺮﻗ ﺖﺳا . مﺎـﻘﻣ ،ناﻮـﻨﻋ ﻦـﯾا ﺎـﺑ
ﯽﻣ زﺎﺘﻤﻣ و ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ﺲﯿﻠﺑا ددﺮﮔ
. ﻮﺘﺑ ﺪﯾﺎﺷ ﻞﯾوﺄﺗ ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ،ﺲﯿﻠﺑا ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﯾا نداد ﺖﺒﺴﻧ ﯽﯾاﺮﭼ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد نا ﯽـﯾاﺮﮔ
نﺎـﻓرﺎﻋ يﺎـﻫ
توﻼﺗ زا ﺶﯿﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﻣﺮﻓ ﺪﻧواﺪﺧ نﻮﭼ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ ار ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا و دﺮﮐ هرﺎﺷا نآﺮﻗ
زا ﯽـﺧﺮﺑ ،دﻮﺷ هدﺮﺑ هﺎﻨﭘ وا ﻪﺑ ﺲﯿﻠﺑا ّﺮﺷ زا ،
ﻇ ﺎﺑ ﺶﯾﻮﺧ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ بﺮﺸﻣ و رﺎﮑﻓا ندﺮﮐ ﻮﺴﻤﻫ ياﺮﺑ نﺎﻓرﺎﻋ ﺚﯾدﺎﺣا و تﺎﯾآ ﺮﻫﺎ
ﻦﯾا ار ﺪﻧواﺪﺧ ﻦﺨﺳ ﻦﯾا ، هدﻮـﻤﻧ ﻞـﯾوﺄﺗ ﻪﻧﻮﮔ
ﻪـﮐ ﺪـﻧا
،
