رﺎﯿﺘﺧا و يدازآ ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﻬﻧ رد نﺎﺴﻧا
يﻮﻨﻌﻣ يﻮﻨﺜﻣ و ﻪﻏﻼﺒﻟا ﯽﺗدﺎﻌﺳ ﮏﻣﺎﯿﺳ
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد
يدﺎﺒﻗ ﯽﻀﺗﺮﻣ ﻞﺻا
دازآ هﺎﮕﺸﻧاد يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا
لﺎﺨﻠﺧ
هﺪﯿﮑﭼ يﺪﻌﺑ رد ﻪﭼ يدازآ ﻠﺣﺮﻣ و لﺎﻤﮐ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ،نآ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻌﺑ رد ﻪﭼ و يﻮﻨﻌﻣ ﺪﻌﺑ و يدﺮﻓ
ﮥ ﺖﺳا نﺎﺴﻧا ﺖﻘﻠﺧ ﯽﯾﺎﻬﻧ .
ﺮﻈﻧ زا
ﻟﺎﺻا نﺎﺴﻧا ﻪﮑﻨﯾا ﺖﻠﻋ ﯽﻔﺴﻠﻓ
ًﺎﺘ هﺪﺷ هﺪﯾﺮﻓآ دازآ و رﺎﺘﺨﻣ
، ﺸﯾﺪﻧا و ﻞﻘﻋ لﺎﻤﮐ ﺎﺑ دازآ و رﺎﺘﺨﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﮥ
فﺎﺻ و كﺎﭘ
ر ،ﺖﺳوا كﺎﭘ و ﯽﻬﻟا تﺮﻄﻓ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻪﮐ دﻮﺧ ﯽﻫاﺮﻤﮔ زا ار ﺖﯾاﺪﻫ و ﺢﯿﺤﺻ ها
نآ و هداد ﺺﯿﺨﺸﺗ ،ﺎﻫ تدﺎﻌﺳ ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ بﺎﺨﺘﻧا ار
دﻮﺷ ﻞﯾﺎﻧ تﺮﺧآ و ﺎﯿﻧد .
ﺞﻬﻧ ﺮﻈﻨﻣ زا ﺐﺼﻌﺗ زا نﺪﺷ ﺎﻫر ،ﯽﮔدازآ و يدازآ ﻪﻏﻼﺒﻟا
ﯽﮕﺘﺴﺑاو و ﺎﻫ ﻪﺟرد و ﯽﯾﺎﯿﻧد تﺎﻘﻠﻌﺗ و ﺎﻫ
ﺮﺗﻻﺎﺑ يا
ﻧا جوﺮﻋ و يوﺮﺧا تﺎﻘﻠﻌﺗ زا ﯽﮕﺘﺳراو ﯽﺘﺣ ،ﯽﻌﻗاو نﺎﮕﺘﺳراو ياﺮﺑ و ﻞﻣﺎﮑﺗ ﻪﺑ نﺎﺴ
ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ﺪﯿﻠﮐ ﻢﻫ ﯽﻬﻟا ياﻮﻘﺗ و ﺖﺳا تدﺎﻌﺳ
ﺖﺳا ﯽﮕﺘﺳراو و ﯽﮔدازآ .
ﺰﯿﻧ يﻮﻟﻮﻣ يدازآ
ار ﻪﻠﯿﺳو يا ياﺮﺑ ﻒﺸﮐ ﺖﯿﻗﻼﺧ يﺎﻫ ﺮﺸﺑ ﯽﻣ
؛ﺪﻧاد ﻪﻠﯿﺳو يا ﻪﮐ وا ار هزﺎﺟا ﯽﻣ ﺪﻫد ﻪﺑ ﺮﻫ
ﻪﭽﯾرد يا كﺮﺳ ﺪﻧﺰﺑ و ﺎﺑ ﻒﺸﮐ زﻮﻣر ﯽﺘﺴﻫ نﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﮐ ﺮﺘﻬﺑ ﯽﻣ
،ﺪﻧاد ﺪﺸﯾﺪﻨﯿﺑ و ﯽﮔﺪﻧز ﺪﻨﮐ . ىﻮﻟﻮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺐﻠﻄﻣ ﺖﻘﯿﻘﺣ
ﺾﺤﻣ ىرﺎﯿﺘﺧا ﻪﻧ و ﺖﺳا ىﺮﺒﺟ ﻪﻧ )
ﺾﯾﻮﻔﺗ ( ىﺮﺒﺟ تﺎﯾآ ﻢﻫ ﻪﮐ ﻢﯾﺮﮐ نآﺮﻗ زا ىوﺮﯿﭘ ﻪﺑ و هدﻮﺑ لاﺪﺘﻋا و ﻂﺳو ﺐﺘﮑﻣ وﺮﯿﭘ وا ﻪﮑﻠﺑ
ﺰﯿﻧ ىو ،ىرﺎﯿﺘﺧا ﻢﻫ و دراد دراد نﺎﺴﻧا رﺎﯿﺘﺧا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﺗﺎﯿﺑا ﻢﻫ و يﺮﺒﺟ تﺎﯿﺑا ﻢﻫ
. ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ يﻮﻟﻮﻣ ﻢﻫ ﺮﺒﺟ درﻮﻣ رد
ﻪﻧﺎﻓرﺎﻋ ،ﺮﺒﺟ عﻮﻧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺖﺳا نآ ﻦﯾﺮﺗ
. ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ،ﻪﻓرﺎﻋ ﺮﺒﺟ تﺮﻀﺣ رﻮﻈﻨﻣ و لﻮﺼﺤﻣ ار دﻮﺧ ﻰﻣدآ ﻪﮐ ﺖﺳا لﺎﻤﮐ زا ىا
ﺪﻧاﺪﺑ ﻖﺣ .
دﺮﺒﺑ ﻰﭘ ثداﻮﺣ راﺮﺳا ﻪﺑ و دﻮﺷ هﺎﮔآ ﻢﻟﺎﻋ ﻖﯾﺎﻘﺣ زا .
لﺎﺳ و ﺖﻤﺣز ناراﺰﻫ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻞﯿﻧ ﺷﻮﮐ و شﻼﺗ ﺎﻫ
ﺶ
ﻪﻧﺎﺒﺷ دراد مزﻻ ىزور .
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
: ﯽﻠﻋ مﺎﻣا ،ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ ،رﺎﯿﺘﺧا و يدازآ )
ع ( ﺮﺒﺟ ،يﻮﻟﻮﻣ ، .
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﮥﻟﺎﺴﻣ ﺮﺒﺟ و رﺎﯿﺘﺧا و ﻦﯾا ﻪﮐ ﺎﯾآ رد ﻊﻗاو
،ﺮﻣا نﺎﺴﻧا ﻪﺑ ﯽﻨﻌﻣ ﯽﻌﻗاو
،ﻪﻤﻠﮐ يدﻮﺟﻮﻣ رﻮﺒﺠﻣ
ﺖﺳا ﺎﯾ
،رﺎﺘﺨﻣ زا ﯽﺗﺎﮑﻧ ﺖﺳا ﻪﮐ رد لﻮﻃ
ﺦﯾرﺎﺗ
،ﻪﻔﺴﻠﻓ ناﺪﻨﻤﺸﯾﺪﻧا ﯽﮔرﺰﺑ
ار رﺎﭼدﺮﺳ نآ ﯽﻣ ﻢﯿﻨﯿﺑ و رد نﺎﯾدا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺰﯿﻧ زا ﯽﺗﺎﮑﻧ ﺖﺳ ﻪﮐ ﺚﺤﺑ ﯽﻧاواﺮﻓ ار نﻮﻣاﺮﯿﭘ دﻮﺧ ﻪﺑ هار
ﻪﺘﺧاﺪﻧا و ﺮﻫ ﺲﮐ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﯽﯾ شﻼﺗ ﻪﺘﺷاد ﺎﺗ ﻪﺑ ﻞﺣ ﻦﯾا ﻪﺘﮑﻧ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﯽﻀﻌﺑ زا ﻞﯾﺎﺴﻣ ﺮﮕﯾد ﻪﮐ رد ﻦﯾا ﺮﻣا ﻞﯿﺧد ﯽﻣ
،ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ
دزادﺮﭙﺑ . ﻪﺑ رﻮﻃ لﺎﺜﻣ رد ةﺮﺘﺴﮔ نﺎﯾدا
،ﯽﻬﻟا ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﻪﺑ
ﻦﯾا
،ﻪﻟﺎﺴﻣ ﺪﻨﻤﺸﯾﺪﻧا راﺪﻨﯾد
ار راداو ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ﺎﺗ ﻪﺑ ﯽﻀﻌﺑ زا تﺎﻔﺻ ﯽﺗاذ
ﺪﻧواﺪﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ
،ﻢﻠﻋ ترﺪﻗ و ﺖﻟاﺪﻋ ﺰﯿﻧ يﺮﻈﻧ ﻪﺘﺷاد ﺪﺷﺎﺑ و ﺚﺤﺑ ﺮﺒﺟ و رﺎﯿﺘﺧا ار هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ ﺮﮑﻔﺗ ةرﺎﺑرد ﻦﯾا تﺎﻔﺻ ﺪﻧواﺪﺧ درﻮﻣ
ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﺳرﺮﺑ راﺮﻗ ﺪﻫد .
نﺎﺴﻧا ياﺮﺑ ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻬﻧﺎﻫﺮﺑ ﺎﻬﻟﻻﺪﺘﺳا ،ﻞﯾﻻد هار ﺎﯾ ﺪﻨﯾﺰﮔﺮﺑ ار ﺖﯾاﺪﻫ و ﺪﺷر هار ﺎﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا دازآ و رﺎﺘﺨﻣ وا و هﺪﺷ ﻪﺿﺮﻋ رﺎﺘﺨﻣ
ﯽﻣ ﯽﻬﺘﻨﻣ لﺎﻤﮐ و تدﺎﻌﺳ ﻪﺑ ﯽﮑﯾ ﯽﻟو ﺖﺳا بﺎﺨﺘﻧا رد دازآ وا ؟ار ﺖﻟﻼﺿ و ﯽﻫاﺮﻤﮔ ﺾﯿﻀﺣ رد طﻮﻘﺳ و توﺎﻘﺷ ﻪﺑ يﺮﮕﯾد و دﻮﺷ
ﻞﺻا رد ،دﻮﺧ ﺮﯿﻏ ﺎﺑ نﺎﺴﻧا زﺎﯿﺘﻣا ﻪﺟو ﻪﮐ اﺮﭼ ،نآ زا ﺮﺗﺪﺑ ﯽﺘﺣ و ﺖﯿﻧاﻮﯿﺣ ﻞﯿﺻا
» يدازآ و رﺎﯿﺘﺧا
«.
ﺎﺑ مأﻮﺗ يدازآ ﻪﺘﺒﻟا ﺖﺳا
ﯽﻣ وا ،ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ هار ﺪﻧاﻮﺗ
هار ﻪﮑﻨﯾا ﺎﯾ و دور ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻢﻫ ﻪﮑﺋﻼﻣ زا و هدﺮﮐ بﺎﺨﺘﻧا ار ﺪﺷر ﻦﯿﺋﺎﭘ ﻪﺑ و هدﺮﮐ رﺎﯿﺘﺧا ار ﯽﻫاﺮﻤﮔ و ﺞﮐ
زا ﺮﺗ
رﺎﻬﭼ ﮐ ﺖﺳا ﯽﻨﻌﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﻧ نآ دﺎﻌﺑا مﺎﻤﺗ رد يدازآ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺠﯿﺘﻧ ،ﺪﻨﮐ طﻮﻘﺳ ﻢﻫ نﺎﯾﺎﭘ ﺖﺳود و ﺖﺳاﻮﺧ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﯽﺴﮐ ﺮﻫ ﻪ
رﺎﺘﺨﻣ هﺪﻧور و ﺖﺳا ﻦﺷور و ﺢﺿاو ﺎﻫﺪﺼﻘﻣ و ﺎﻬﻫار ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﺳﺮﺑ لﺎﻤﮐ و تدﺎﻌﺳ ﻪﺑ ﻢﻫ لﺎﺣ ﺮﻫ رد و ﺪﻨﮐ بﺎﺨﺘﻧا و هدﺮﮐ ﻞﻤﻋ ﺖﺷاد دازآ و . نآ مﺎﺴﻗا و يدازآ :
نﺎﺴﻧا ﺮﺑ ﺎﻨﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺐﺗﺎﮑﻣ رد ىدازآ نﺎﻬﺟ و ﻰﺳﺎﻨﺷ
دراد ﻰﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻒﯾرﺎﻌﺗ ﺐﺘﮑﻣ نآ ﻰﻨﯿﺑ .
ﻣ ضﺮﻓ ﻖﻠﻄﻣ ار ىدازآ هﺎﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺐﺗﺎﮑ
هدﺮﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﻰﻣ ﻰﻓﺮﻌﻣ ىدازآ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﺪﻗﺎﻓ ار نﺎﺴﻧا هﺎﮔ و ﺪﻧا .
تﺎﯿﺣ ﺐﺘﮑﻣ ﮏﯾ ﻪﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ مﻼﺳا ﺪﯾدﺮﺗ نوﺪﺑ تدﺎﻌﺳ ﻦﻣﺎﺿ ﻪﮐ ،ﺶﺨﺑ
ﻰﻤﻧ ،ﺖﺳا ﺶﯾﻮﺧ ناوﺮﯿﭘ تﺮﺧآ و ﺎﯿﻧد بﺎﺑ رد ﺪﻧاﻮﺗ
"
ىدازآ
"
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻔﮕﻧ ﻰﻨﺨﺳ نآ دوﺪﺣ و .
رد ىدازآ هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻦﺘﻓﺎﯾ ىاﺮﺑ مﺎﻈﻧ ﻦﯾا
٢
ﻰﻠﮐ ﻦﯾا زا ﺖﻠﻔﻏ ﻪﮐ اﺮﭼ ؛ﻢﯿﻫد راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ار مﻮﻬﻔﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻰﻤﯿﻫﺎﻔﻣ ﺪﯾﺎﺑ ،ﻰﺳﺎﯿﺳ و ىﺮﮑﻓ ﻦﯾا ﺖﺳردﺎﻧ كرد ،ىﺮﮕﻧ
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺐﺟﻮﻣ ار ﻰﺗﺎﯿﺣ و ﻢﻬﻣ ﻪﻟﻮﻘﻣ .
،يدازآ ترﺎﺒﻋ ﺖﺳا زا
» ﯽﻘﺣ ﻪﮐ ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ
،نآ ﺎﻬﻧﺎﺴﻧا ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﺎﻫداﺪﻌﺘﺳا و
ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ يﺎﻫ ﯽﻌﯿﺒﻃ و يداداﺪﺧ ﺶﯾﻮﺧ
ار ﻪﺑ رﺎﮐ ﺪﻧزاﺪﻧا
«.
) قﻮﻘﺣ ﯽﺳﺎﺳا يرﻮﻬﻤﺟ ﯽﻣﻼﺳا
،ناﺮﯾا ج
،لوا ص 196 (
ﯽﻣ ﻪﮐ يا هﺪﻧز دﻮﺟﻮﻣ ﺮﻫ ﺖﺳا يدازآ ﺶﺗﺎﺟﺎﯿﺘﺣا زا ﯽﮑﯾ ،ﺪﻨﮐ ﯽﻃ ار ﻞﻣﺎﮑﺗ و ﺪﺷر هار ﺪﻫاﻮﺧ
و ﺪﺷر و نﺎﺴﻧا نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد و
ﺖﺳا نآ ﺐﻫاﻮﻣ و يدازآ زا يرادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ وا شروﺮﭘ .
» نﺎﺴﻧا نﺎﺴﻧا دازآ يﺎﻫ و ﺪﺷر يﻮﻠﺟ رد ﻪﮐ ﯽﻌﻧاﻮﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ هزرﺎﺒﻣ ﺖﺴﻫ نﺎﺸﻠﻣﺎﮑﺗ ﺪﻨﻨﮐ
. نﺎﺴﻧا ﯽﻤﻧ ﻊﻧﺎﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻦﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻫ ﺪﻨﻫد
«.
)
،يﺮﻬﻄﻣ ﺪﯿﻬﺷ 1372
ص،
: 16 (
يدازآ زا ﻪﺘﺷﺬﮔ ،نﺎﺴﻧا ﻪﺑ تﺎﻧاﻮﯿﺣ و نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
يﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﮏﯾ ،ﺪﻧﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ نآ دراد ﻢﻫ يﺮﮕﯾد يﺎﻫ
.
» يدازآ عﻮﻧ ﮏﯾ
ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا .
وا ﻞﻣﺎﮑﺗ و ﺪﺷر هار رد ﯽﻌﻧﺎﻣ ناﺮﮕﯾد ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يدازآ عﺎﻤﺘﺟا داﺮﻓا ﺮﯾﺎﺳ ﻪﯿﺣﺎﻧ زا عﺎﻤﺘﺟا رد ﺪﯾﺎﺑ ﺮﺸﺑ ﯽﻨﻌﯾ
دﺎﺒﻌﺘﺳا ،ﺪﻨﻨﮑﻧ رﺎﻤﺜﺘﺳا ار وا ناﺮﮕﯾد ،دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺶﺘﯿﻟﺎﻌﻓ يﻮﻠﺟ ﻪﮐ ﺪﻧروﺎﯿﻧ رد ﯽﻧاﺪﻧز ﮏﯾ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ،ﺪﻨﻨﮑﻧ سﻮﺒﺤﻣ ار وا ،ﺪﻨﺷﺎﺒﻧ ﺪﻨﻨﮑﻧ
«.
) ص،نﺎﻤﻫ : 16 (
دراد شزرا ﺮﮕﯾد ﺰﯿﭼ ﺮﻫ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا يﻮﻨﻌﻣ يدازآ ،يدازآ ﺮﮕﯾد عﻮﻧ .
ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻠﻤﻋ و ﺮﺴﯿﻣ يﻮﻨﻌﻣ يدازآ نوﺪﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يدازآ
ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا يﺮﺸﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ زوﺮﻣا درد و ﯽﻤﻧ يﻮﻨﻌﻣ يدازآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﯽﻟو ﺪﻨﮐ ﻦﯿﻣﺄﺗ ار ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يدازآ ﺪﻫاﻮﺧ
دور .
» يدازآ ﻦﯾا
،ﻦﯾد نﺎﺑز رد ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻤﻫ
"
ﺲﻔﻧ ﻪﯿﮐﺰﺗ
"
و
"
اﻮﻘﺗ
"
ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ دﻮﺷ
«.
) ص،نﺎﻤﻫ : 21 (
يدازآ ىﺎﻫ نﺎﺴﻧا ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺎﯾ
،ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ زا
ﺪﻨﭼ ﺖﻬﺟ دوﺪﺤﻣ ﻰﻣ
؛دﻮﺷ و وا ﻰﻤﻧ ﺪﻧاﻮﺗ ﻦﯾا ﺖﯾدوﺪﺤﻣ ﺎﻫ
ار زا ﺶﯿﭘ يور
،درادﺮﺑ ﯽﻟو ﻦﯾا
نﺎﮑﻣا دﻮﺟو دراد ﻪﮐ ﺎﺗ يدوﺪﺣ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا دﺮﺧ و ﺶﻧاد زا ﮏﯾ ﻮﺳ و هﺮﻬﺑ يﺮﯿﮔ زا ىوﺮﯿﻧ هدارا و ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار يﺎﻫ مﺎﻣا زا ىﻮﺳ
،ﺮﮕﯾد
ﻰﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ رد
ﻰﻀﻌﺑ زا ﻦﯾا ﻞﻣاﻮﻋ دوﺪﺤﻣ هﺪﻨﻨﮐ دﺎﺠﯾا ﺪﻨﮐ و ﺎﻬﻧآ ار ﺎﺑ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ىﺎﻫ ﺶﯾﻮﺧ ﻖﺒﻄﻨﻣ دزﺎﺳ و ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ﺶﯾﻮﺧ
ار رد
ﺖﺳد دﺮﯿﮔ .
ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ شور ﺦﺳﺎﭘ ﻰﯾﻮﮔ ﻪﺑ لاﻮﺳ ﻰﯾﺎﻫ ﺎﺑ عﻮﺿﻮﻣ
،ىدازآ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻪﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻢﻬﻣ ﻰﻣﻼﺳا ﻪﺑ صﻮﺼﺧ بﺎﺘﮐ ﻰﻧارﻮﻧ ﺞﻬﻧ ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺖﺳا . رد
،ﯽﺳرﺎﻓ بدا ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ يﺎﻫ ﻪﻣﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺮﺗﺮﺑ زا ﯽﮑﯾ رد يدازآ مﻮﻬﻔﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ،ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ رﺎﻨﮐ ﻢﯾزادﺮﭘ ﯽﻣ يﻮﻟﻮﻣ يﻮﻨﺜﻣ
.
ﯽﺳرﺮﺑ و ﺚﺤﺑ ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ رد يدازآ :
ﯽﻠﻋ مﺎﻣا ) ع ( دازآ ،دﻮﺧ رﺎﺘﻓر و رﺎﺘﻔﮔ رد ﻦﺨﺳ رد ار نﺎﺴﻧا رﺎﯿﺘﺧا و ﻪﺘﺧﻮﻣآ مدﺮﻣ ﻪﺑ ار ﺖﯾﺮﺣ و ﯽﺸﻨﻣ
ﺎﯾ رادﺮﮐ و و شادﺎﭘ و هﺪﺷ روآد
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا نﺎﺴﻧا ﮥﻧادازآ و يرﺎﯿﺘﺧا لﺎﻌﻓا يﺎﺘﺳار رد ﺰﯿﻧ ار تﺮﺧآ رد اﺰﺟ .
ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ لوا ﻪﺒﻄﺧ رد تﺮﻀﺣ ﺶﻨﯾﺮﻓآ نﺎﺘﺳاد
ﻰﻣ نﺎﯿﺑ ار نﺎﺴﻧا ﺪﻨﮐ
. دﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يدازآ زا ﺖﺸﻬﺑ رد نﺎﺴﻧا :
...
ﺪَﻏرَأ ًاراد مدآ ﻪَﻧﺎﺤﺒﺳ َﻦَﮑﺳَأ ﺎﻬﯿﻓ
]
ﻪَﺘَﺸﯿﻋ [ ﻪَﺘﱠﻠﺤﻣ ﺎﻬﯿﻓ َﻦﻣآ و ﻪَﺸﯿﻋ
ﻪَﺗواﺪﻋ و ﺲﯿﻠﺑِإ هرﱠﺬﺣ و . . .
)
،ﺢﻟﺎﺻ ﯽﺤﺒﺻ،ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ ص
: 43 ( ﻢﯿﺘﻔﮔ ىا مدآ ﻮﺗ و تﺮﺴﻤﻫ اﻮﺣ ﺖﺸﻬﺑ ار ىﺎﺟ دﻮﺧ راﺮﻗ ﺪﯿﻫد و زا
ىﺎﻬﺘﻤﻌﻧ نآ
ﺎﺑ ﻰﻟﺎﺤﺷﻮﺧ مﺎﻤﺗ
ﺮﻫ ﻪﭼ ﺪﯿﻫاﻮﺧ ﺪﯾرﻮﺨﺑ و ﮏﯾدﺰﻧ ﻦﯾا ﺖﺧرد ﺪﯾوﺮﻧ ﻪﮐ ﺮﮔا ﺪﯿﺘﻓر زا نارﺎﮑﻤﺘﺳ ﺪﯿﺷﺎﺑ
( و زا نﺎﻄﯿﺷ و
ﻰﻨﻤﺷد وا شﺪﯿﻧﺎﺳﺮﺗ . . .
) ص،مﻼﺳﻻا ﺾﯿﻓ ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ حﺮﺷ :
32 (
اﻮﺣ و مدآ ىا !
ﺖﻤﻌﻧ مﺎﻤﺗ زا ﺎﺗ ﺪﯾدازآ ﺎﻤﺷ هدﺎﻬﻧ نﺎﺘﯾاﺮﺑ ﺖﺸﻬﺑ رد ﻪﮐ ﻰﯾﺎﻫ
ﺪﯾﻮﺸﻧ ﮏﯾدﺰﻧ ﺖﺧرد ﻦﯾا ﻪﺑ ﺰﮔﺮﻫ ﻰﻟو ؛ﺪﯿﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ما
ﺪﺷ ﺪﯿﻫاﻮﺧ نارﺎﮑﻤﺘﺳ زا ﻪﮐ .
يدازآ ﻢﻏﺮﯿﻠﻋ ﺪﻧواﺪﺧ ﺲﭘ هدوﺪﺤﻣ ،دﻮﺑ هداد راﺮﻗ نﺎﺴﻧا رﺎﯿﺘﺧا رد ﻪﮐ ﻰﯾﺎﻫ
ﻪﮐ داد راﺮﻗ وا ىاﺮﺑ ىا
دﻮﺒﻧ ﺰﯾﺎﺟ نآ زا ﯽﻄﺨﺗ .
نآ زا ﻪﮐ دﻮﺑ هداد راﺮﻗ وا ىاﺮﺑ ىدوﺪﺣ ﺪﻧواﺪﺧ و دﻮﺒﻧ ﻖﻠﻄﻣ يدازآ ياراد ﺖﺸﻬﺑ رد نﺎﺴﻧا ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ
ﮑﻧ زوﺎﺠﺗ ﺪﯿﻨ .
مﻼﺴﻟا ﻪﯿﻠﻋ مﺎﻣا ﮑﯾ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد
ﯽﻣ ﻪﮐ مﺎﺷ ﺮﻔﺳ رد نﺎﯿﻫﺎﭙﺳ زا ﯽ ﺪﺳﺮﭘ
: ﻪﺑ نﺪﺷ ﻞﺋﺎﻗ ؟ﺖﺳا ﯽﻬﻟا رﺪﻗ و ﺎﻀﻗ ﻪﺑ مﺎﺷ ﻪﺑ ﺎﻣ ﻦﺘﻓر ﺎﯾآ
ﯽﻤﺘﺣ رﺪﻗ و ﺎﻀﻗ و ﺮﺒﺟ )
يدازآ و رﺎﯿﺘﺧا مﺪﻋ (
ﯽﻣ ﯽﻔﻧ ار ﺪﻨﻨﮐ
. . .
ﮏﺤﯾو
ﮏﱠﻠﻌَﻟ
ﺖْﻨَﻨَﻇ
ءﺎَﻀَﻗ
ًﺎﻣِزﺎَﻟ
و
ًارﺪَﻗ
ًﺎﻤﺗﺎﺣ
ﻮَﻟ
َنﺎَﮐ
ﮏﻟَذ
ﮏﻟَﺬَﮐ
َﻞَﻄﺒَﻟ
باﻮﱠﺜﻟا
و
بﺎَﻘﻌْﻟا
و
َﻂَﻘﺳ
ﺪﻋﻮْﻟا
و
ﺪﯿﻋﻮْﻟا ﱠنِإ
ﻪﱠﻠﻟا
ﻪَﻧﺎﺤﺒﺳ
َﺮﻣَأ
هدﺎﺒﻋ
ًاﺮﯿِﯿْﺨَﺗ
و
ﻢﻫﺎﻬَﻧ
ًاﺮﯾﺬﺤَﺗ
و
ﻒﱠﻠَﮐ
ًاﺮﯿﺴﯾ
و
ﻢَﻟ
ﻒﱢﻠَﮑﯾ
ًاﺮﯿﺴﻋ
و
ﻰَﻄﻋَأ ﻰَﻠﻋ
ِﻞﯿﻠَﻘْﻟا
ًاﺮﯿﺜَﮐ
و
ﻢَﻟ
ﺺﻌﯾ
ًﺎﺑﻮُﻠْﻐﻣ
و
ﻢَﻟ
ﻊَﻄﯾ
ًﺎﻫِﺮْﮑﻣ
و
ﻢَﻟ
ِﻞﺳْﺮﯾ
ءﺎﯿِﺒْﻧَﺄْﻟا
ًﺎﺒﻌَﻟ
و
ﻢَﻟ
ِلِﺰْﻨﯾ
ﺐُﺘُﮑْﻟا
دﺎﺒﻌْﻠﻟ
ًﺎﺜﺒﻋ
و ﺎَﻟ
َﻖَﻠَﺧ
تاوﺎﻤﺴﻟا
و
ضرَﺄْﻟا
و ﺎﻣ ﺎﻤﻬَﻨﯿﺑ ﺎًﻠﻃﺎﺑ
ﮏﻟذ_ ﱡﻦَﻇ
َﻦﯾﺬﱠﻟا اوُﺮَﻔَﮐ
ٌﻞﯾﻮَﻓ
َﻦﯾﺬﱠﻠﻟ اوُﺮَﻔَﮐ
َﻦﻣ رﺎﱠﻨﻟا .) ﺞﻬﻧ ﯽﺤﺒﺻ،ﻪﻏﻼﺒﻟا ص،ﺢﻟﺎﺻ
: 481 (
٣
ﺮﮔا لﺎﻌﻓا و تﺎﮐﺮﺣ ﺎﻣ زا يور ﺮﺒﺟ و يﺎﻀﻗ ﯽﻤﺘﺣ ﺪﺷﺎﺑ و ﺎﻣ دازآ و رﺎﺘﺨﻣ ﻢﯿﺷﺎﺒﻧ ﻦﯾارد
،ترﻮﺻ شادﺎﭘ و ﺮﻔﯿﮐ نداد ﻞﻃﺎﺑ و هﺪﻋو و
ﺪﯿﻋو ﻪﺑ باﻮﺛ و بﺎﻘﻋ ﻢﻫ ﯽﺑ درﻮﻣ
،ﺖﺳا ﺎﻣا ﺪﻧواﺪﺧ لﺎﻌﺘﻣ ﺶﻧﺎﮔﺪﻨﺑ ار
دازآ و رﺎﺘﺨﻣ هﺪﯾﺮﻓآ
ًﺎﺳﺎﺳاو ﺮﻣا و ﯽﻬﻧ ﯽﻬﻟا و ﺖﻋﺎﻃ ﺎﯾ
ﺖﯿﺼﻌﻣ ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﻤﻫ يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ رﺎﯿﺘﺧا و يدازآ نﺎﺴﻧا ﺖﺳﺎﻫ زا ﻦﯿﻤﻫ ﺖﺳور ﻪﮐ ﺪﻧواﺪﺧ لﺎﻌﺘﻣ نﻻﻮﺳر و ﯽﻧاﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ار
ﺎﺑ ﺐﺘﮐ ﯽﻧﺎﻤﺳآ
دﺎﺘﺳﺮﻓ ﺎﺗ نﺎﺴﻧا ﺎﻫ ار ﺖﯾاﺪﻫ ﺪﻨﻨﮐ .
"
ﺪﻧواﺪﺧ نﺎﺤﺒﺳ ﺶﻧﺎﮔﺪﻨﺑ ار
ﺮﻣا هدﺮﮐ ﺎﺑ رﺎﯿﺘﺧا و ﻰﻬﻧ هدﻮﻣﺮﻓ ﺎﺑ ﻢﯿﺑ و سﺮﺗ ) زا باﺬﻋ ( و ﻒﯿﻠﮑﺗ هدﺮﮐ )ﺑ ﻪ رﺎﮐ ( نﺎﺳآ ) ﻪﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﻏر
مﺎﺠﻧا ﺪﻨﻫد ( و رﻮﺘﺳد هداﺪﻧ )ﺑ ﻪ رﺎﮐ ( راﻮﺷد ) ﺎﺗ رد مﺎﺠﻧا نآ رﻮﺒﺠﻣ ﺪﻨﺷﺎﺒﻧ ( و رادﺮﮐ كﺪﻧا ار شادﺎﭘ رﺎﯿﺴﺑ ﺎﻄﻋ هدﻮﻣﺮﻓ ) ﻪﮐ ﻦﯾا دﻮﺧ
ﻪﻣزﻻ رﺎﯿﺘﺧا ﻦﺘﺷاد ﺖﺳا ( و وا ار ﻰﻧﺎﻣﺮﻓﺎﻧ هدﺮﮑﻧ ﺪﻧا زا ﺖﻬﺟ ﻪﮑﻨﯾا بﻮﻠﻐﻣ هﺪﺷ ﺪﺷﺎﺑ ) اﺮﯾز ﺮﺑ ﺶﻧﺎﮔﺪﻨﺑ ﺮﻫﺎﻗ
و ﺐﻟﺎﻏ ﻰﻣ ﺪﺷﺎﺑ ( و
ﺶﻧﺎﻣﺮﻓ ار هدﺮﺒﻧ ﺪﻧا زا ﺖﻬﺟ ﻪﮑﻨﯾا رﻮﺒﺠﻣ هدﺮﮐ ﺪﺷﺎﺑ ) ﻪﮑﻠﺑ ﻪﻤﻫ ار رﺎﯿﺘﺧا هداد و بﺎﺒﺳا ﺮﻫ رﺎﮐ ار هدﺎﻣآ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺖﺳا ( و ناﺮﺒﻤﻐﯿﭘ ار
زا ﺖﻬﺟ ىزﺎﺑ هدﺎﺘﺳﺮﻔﻧ )
ﻪﮑﻠﺑ ﺎﻬﻧآ ار هدﺎﺘﺳﺮﻓ ﺎﺗ ﺖﻋﺎﻃا نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ار
ﺑ ﻪ ﺖﺸﻬﺑ هدﮋﻣ هداد و نﺎﻧﺎﻣﺮﻓﺎﻧ ار
زا خزود ﺪﻨﻧﺎﺳﺮﺘﺑ ( و بﺎﺘﮐ ﺎﻫ
) ﺪﻨﻧﺎﻣ ﮥﯾرﻮﺗ و ﻞﯿﺠﻧا و نآﺮﻗ ( ار ىاﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﺑ هدﻮﻬﯿﺑ هدﺎﺘﺳﺮﻔﻧ )
ﻪﮑﻠﺑ ﺎﻬﻧآ ار هدﺎﺘﺳﺮﻓ ﺎﺗ رﻮﺘﺳﺪﺑ اﺪﺧ ﺎﻨﺷآ ﺪﻨﺷﺎﺑ ( و نﺎﻤﺳآ ﺎﻫ و ﻦﯿﻣز
و ﻪﭽﻧآ رد ﺎﻬﻧآ ﺖﺳا ار ﯽﺑ ﺎﺟ هﺪﯾﺮﻓﺎﯿﻧ ) ﻪﮑﻠﺑ ﻪﻤﻫ ﺎﻬﻧآ ار ﻪﺑ ﺖﻤﮑﺣ
،هﺪﯾﺮﻓآ ﺲﭘ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﯽﻣ دﻮﺷ ﻪﮐ ﻢﯿﮑﺣ ﺖﺳرد رادﺮﮐ ار ﯽﺴﮐ
رﻮﺒﺠﻣ دزﺎﺳ
"
. ) حﺮﺷ ص،مﻼﺳﻻا ﺾﯿﻓ ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ :
1121 (
ﺎَﻟ
ْﻦُﮑَﺗ
ﺪﺒﻋ
كِﺮﯿَﻏ
و
ﺪَﻗ
ﮏَﻠﻌﺟ
ﻪﱠﻠﻟا اّﺮﺣ . . . ) ص،ﺢﻟﺎﺻ ﯽﺤﺒﺻ،ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ :
401 ( هدﺮﺑ و ﺪﺒﻋ يﺮﮕﯾد
،شﺎﺒﻣ رد ﯽﻟﺎﺣ ﻪﮐ ﯽﺘﺳاﺮﺑ
ﺪﻧواﺪﺧ ﻮﺗ ار دازآ راﺮﻗ هداد ﺖﺳا . . .
مﺎﻣا ﻦﺨﺳ ﺐﻃﺎﺨﻣ )
ع ( مدﺮﻣ مﻮﻤﻋ ﻪﻤﻫ ﻪﮐ ﺪﻨﻧاﺪﺑ ﺎﺗ ﺪﻧا
ﻦﯾا و ﺪﻨﻨﮐ بﺎﺨﺘﻧا ار دﻮﺧ شور و هار ﺪﻧراد ﻖﺣ نﺎﺷدﻮﺧ ﻂﻘﻓ ﺪﻧدازآ نﺎﺷ
نآ ﺎﯾ و ﺪﻨﻧﺎﻤﺑ يدازآ ﻞﯿﺻا ﻞﺻا يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻧآ دﻮﺧ ةدارا ﻪﺑ و ًﺎﻌﻗاو نﺎﻧآ اﺮﯾز ﺪﻨﯾآرد ناﺮﮕﯾد ﯽﮔدﺮﺑ ﻪﺑ و هدﺮﮐ لﺎﻤﯾﺎﭘ ار
ًﺎﻧﻮﻧﺎﻗ دازآ ﺪﻨﺘﺴﻫ و ﯾ و هدﺮﮐ ﺐﻠﺳ نﺎﻧآ زا ار يدازآ ﻦﯾا دراﺪﻧ ﻖﺣ ﯽﺴﮐ نآ دﻮﺷ ﯽﻋﺪﻣ ﺎ
هدﺮﮐ ﺎﻄﻋا ﺎﯾ و هﺪﯿﺸﺨﺒﺑ وا ار ﺖﺳا
.
ﺪﯾﺎﻣﺮﻔﯿﻣﺮﺘﺷا ﮏﻟﺎﻣ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧ رد مﻼﺴﻟا ﻪﯿﻠﻋ ﯽﻠﻋ مﺎﻣا :
. . .
"
هَﺮﻣَأ ىﻮْﻘَﺘِﺑ
ﻪﱠﻠﻟا
و
ِرﺎَﺜﯾِإ
ﻪﺘﻋﺎَﻃ
و
ِعﺎﺒﱢﺗا ﺎﻣ
َﺮﻣَأ
ﻪِﺑ ﯽﻓ
ﻪِﺑﺎَﺘﮐ
ْﻦﻣ
ﻪﻀﺋاَﺮَﻓ
و
ﻪﻨَﻨﺳ ﯽﺘﱠﻟا ﺎَﻟ
ﺪﻌﺴﯾ
ﺪﺣَأ ﺎﱠﻟِإ ﺎﻬﻋﺎﺒﱢﺗﺎِﺑ
و ﺎَﻟ ﻰَﻘْﺸﯾ ﺎﱠﻟِإ
ﻊﻣ
ﺎﻫدﻮﺤﺟ
و ﺎﻬﺘﻋﺎَﺿِإ
و
ْنَأ
َﺮﺼْﻨﯾ
ﻪﱠﻠﻟا
ﻪَﻧﺎﺤﺒﺳ ]
هﺪﯿِﺑ
و
ﻪِﺒْﻠَﻗ [
ﻪِﺒْﻠَﻘِﺑ
و
هﺪﯾ
و
ﻪﻧﺎﺴﻟ
ﻪﱠﻧِﺈَﻓ ﱠﻞﺟ
ﻪﻤﺳا
ﺪَﻗ
َﻞﱠﻔَﮑَﺗ
ِﺮﺼَﻨِﺑ
ْﻦﻣ
هَﺮﺼَﻧ
و
ِزاَﺰﻋِإ
ْﻦﻣ
هﱠﺰﻋَأ
و
هَﺮﻣَأ
ْنَأ
َﺮﺴْﮑﯾ ]
ْﻦﻣ
ﻪﺴْﻔَﻧ
ﺪْﻨﻋ [
ﻪﺴْﻔَﻧ
َﻦﻣ
تاﻮﻬﱠﺸﻟا
و ] ﺎﻬﻋَﺰْﻨﯾ [ ﺎﻬﻋَﺰﯾ
ﺪْﻨﻋ
تﺎﺤﻤﺠْﻟا
"
. . . ) ص،ﺢﻟﺎﺻ ﯽﺤﺒﺻ،ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ :
426 (
"
ﺮﻣا ﻰﻣ ﺪﯾﺎﻤﻧ وا ار ﻪﺑ ىرﺎﮐﺰﯿﻫﺮﭘ و
سﺮﺗ زا
،اﺪﺧ و نﺪﯾﺰﮔﺮﺑ نﺎﻣﺮﻓ
،وا و ىوﺮﯿﭘ زا ﻪﭽﻧآ رد بﺎﺘﮐ دﻮﺧ ) نآﺮﻗ ﻢﯾﺮﮐ ( نﺂﺑ ﺮﻣا هدﻮﻣﺮﻓ زا
تﺎﺒﺟاو و تﺎﺒﺤﺘﺴﻣ ﻪﮐ
ﻰﺴﮐ ﮏﯿﻧ ﺖﺨﺑ ﻰﻤﻧ دﻮﺷ ﺮﮕﻣ ﻪﺑ ىوﺮﯿﭘ زا
،ﺎﻬﻧآ و ﺖﺨﺑﺪﺑ ﻰﻤﻧ ددﺮﮔ ﺰﺟ ﻪﺑ ﺮﯾز رﺎﺑ ﻦﺘﻓﺮﻧ و هﺎﺒﺗ ﻦﺘﺧﺎﺳ ﺎﻬﻧآ ،
و ﻪﮑﻨﯾا ) ﻦﯾد ( ﺪﻧواﺪﺧ نﺎﺤﺒﺳ ار لﺪﺑ و ﺖﺳد و نﺎﺑز ىرﺎﯾ ﺪﻨﮐ ) لﺪﺑ نﺎﻤﯾا و روﺎﺑ ﻪﺘﺷاد و ﺑ ﻪ ﺖﺳد زا ﻦﻤﺷد ﻮﻠﺟ دﺮﯿﮔ و ﻪﺑ نﺎﺑز ﺮﻣا
ﺑ ﻪ فوﺮﻌﻣ و ﻰﻬﻧ زا ﺮﮑﻨﻣ ﺪﯾﺎﻤﻧ ( اﺮﯾز ىﺪﻧواﺪﺧ ﻪﮐ
ﺮﺗﺮﺑ ﺖﺳا مﺎﻧ وا ﻦﻣﺎﺿ ﻪﺘﺸﮔ ﻪﮐ ىرﺎﯾ هﺪﻨﻨﮐ دﻮﺧ ار ىرﺎﯾ
،ﺪﻨﮐ و ﺪﻨﻤﺟرا
هﺪﻨﻧاد شا ار ﺪﻨﻤﺟرا ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ .
و وا ار ﺮﻣا ﻰﻣ ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ ﻪﮐ ﺲﻔﻧ دﻮﺧ ار مﺎﮕﻨﻫ تاﻮﻬﺷ و ﺎﻬﺸﻫاﻮﺧ وﺮﻓ
،ﺪﻧﺎﺸﻧ و مﺎﮕﻨﻫ ﺎﻬﯿﺸﮐﺮﺳ اﺮﻧآ
زﺎﺑ دراد ) ﺎﺗ نﺎﻨﻋ ﺖﺳﺪﺑ وا هدﺎﺘﻓﺎﯿﻧ
و رد ﺶﯾﺎﻬﯿﺘﺨﺳ ﺪﻨﮑﻓﺎﯿﻧ
(
"
) ص،مﻼﺳﻻا ﺾﯿﻓ ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ حﺮﺷ :
993 (
مﺎﺠﻧا ﮏﯿﻧ ﻞﻤﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا رﺎﺘﺨﻣ نﺎﺴﻧا ؛ﺖﺳا دﺮﻓ ندﻮﺑ دازآ زا يﺮﮕﯾد ﻪﻧﺎﺸﻧ ،ﺖﺳا هﺪﻣآ تﺮﻀﺣ ﻦﺨﺳ رد ﻪﮐ ىوﺮﺧا ىاﺰﺟ و شادﺎﭘ ﺮﺳ نآ زا ﻪﮐ ﻦﯾا ﺎﯾ و دﺮﯿﮕﺑ شادﺎﭘ نآ لﺎﺒﻗ رد و ﺪﻫد دﻮﺷ تازﺎﺠﻣ و ﺪﻧز زﺎﺑ
. ﻖﻠﻌﺗ تازﺎﺠﻣ ﺎﯾ شادﺎﭘ يرﺎﺒﺟا ﯽﻠﻤﻋ ﺮﺑ هﺎﮕﭽﯿﻫ اﺮﯾز
ﯽﻤﻧ ﻰﻣ ﺎﻨﻌﻣ ﻰﻧﺎﻣز اﺰﺟ و شادﺎﭘ ؛دﺮﯿﮔ ﺎﻄﺧ هار ﺎﯾ و ﺪﺑﺎﯾ شادﺎﭘ و ﺪﻨﮐ بﺎﺨﺘﻧا ار ﺢﯿﺤﺻ هار ،هار ود ﻦﯿﺑ زا ﺪﺷﺎﺑ دازآ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
دﻮﺷ اﺰﺟ ﻖﺤﺘﺴﻣ و دور .
زا ﯽﮑﯾ ﻪﺒﻄﺧ ﻦﯾا رد مﻼﺴﻟا ﻪﯿﻠﻋ ﯽﻠﻋ مﺎﻣا ﺪﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ ﺮﯿﺴﻔﺗ ار نﺎﯿﺑ يدازآ ﯽﻨﻌﯾ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ يدازآ عاﻮﻧا
. ﺎﺑ ار تﺮﻀﺣ ﯽﺼﺨﺷ
ﺪﻧدﻮﻣﺮﻓ مﺎﻣا هﺎﮔ نآ ﺖﻔﮔ ﺎﻨﺛ،ﯽﺣﺪﻣ و ﻆﯿﻠﻏ تارﺎﺒﻋ :
"
ﺎَﻠَﻓ ﯽﻧﻮﻤﱢﻠَﮑُﺗ ﺎﻤِﺑ
ﻢﱠﻠَﮑُﺗ
ﻪِﺑ
ُةَﺮِﺑﺎﺒﺠْﻟا
و ﺎَﻟ اﻮُﻈﱠﻔﺤَﺘَﺗ ﯽﱢﻨﻣ ﺎﻤِﺑ
ُﻆﱠﻔﺤَﺘﯾ
ﻪِﺑ
ﺪْﻨﻋ
ِﻞﻫَأ
ِةردﺎﺒْﻟا
و ﺎَﻟ ﯽﻧﻮُﻄﻟﺎَﺨُﺗ
ِﮥﻌَﻧﺎﺼﻤْﻟﺎِﺑ
و ﺎَﻟ اﻮﱡﻨُﻈَﺗ ﯽِﺑ ﺎًﻟﺎَﻘْﺜﺘﺳا ﯽﻓ ﱟﻖﺣ
َﻞﯿﻗ ﯽﻟ
و ﺎَﻟ
سﺎﻤﺘْﻟا
ٍمﺎَﻈﻋِإ ﯽﺴْﻔَﻨﻟ
ﻪﱠﻧِﺈَﻓ
ِﻦﻣ
َﻞَﻘْﺜَﺘﺳا ﱠﻖﺤْﻟا
ْنَأ
َلﺎَﻘﯾ
ﻪَﻟ
ِوَأ
َلﺪﻌْﻟا
ْنَأ
ضَﺮﻌﯾ
ﻪﯿَﻠﻋ
َنﺎَﮐ
ُﻞﻤﻌْﻟا ﺎﻤِﻬِﺑ
َﻞَﻘْﺛَأ
ﻪﯿَﻠﻋ ﺎَﻠَﻓ_ اﻮﱡﻔُﮑَﺗ
ْﻦﻋ
ٍﮥَﻟﺎَﻘﻣ ﱟﻖﺤِﺑ
وَأ
ٍةرﻮُﺸﻣ
ٍلﺪﻌِﺑ ﯽﱢﻧِﺈَﻓ
ﺖﺴَﻟ ﯽﻓ ﯽﺴْﻔَﻧ
ِقﻮَﻔِﺑ
ْنَأ
َﺊﻄْﺧُأ
و
ﺎَﻟ
ُﻦﻣآ
ﮏﻟَذ
ْﻦﻣ ﯽﻠﻌﻓ ﺎﱠﻟِإ
ْنَأ
ﯽﻔْﮑﯾ
ﻪﱠﻠﻟا
ْﻦﻣ ﯽﺴْﻔَﻧ ﺎﻣ
ﻮﻫ
ﮏَﻠﻣَأ
ﻪِﺑ ﯽﱢﻨﻣ ﺎﻤﱠﻧِﺈَﻓ ﺎَﻧَأ
و
ﻢُﺘْﻧَأ
ﺪﯿِﺒﻋ
َنﻮُﮐﻮُﻠﻤﻣ
بَﺮﻟ ﺎَﻟ
بر
هُﺮﯿَﻏ
ﮏﻠﻤﯾ ﺎﱠﻨﻣ ﺎﻣ ﺎَﻟ
۴
ﮏﻠﻤَﻧ
ْﻦﻣ ﺎَﻨﺴُﻔْﻧَأ
و ﺎَﻨﺟَﺮْﺧَأ ﺎﻤﻣ ﺎﱠﻨُﮐ
ﻪﯿﻓ ﻰَﻟِإ ﺎﻣ ﺎَﻨﺤَﻠﺻ
ﻪﯿَﻠﻋ ﺎَﻨَﻟﺪﺑَﺄَﻓ
ﺪﻌﺑ
ِﮥَﻟﺎَﻠﱠﻀﻟا ىﺪﻬْﻟﺎِﺑ
و ﺎَﻧﺎَﻄﻋَأ
َةَﺮﯿﺼﺒْﻟا
ﺪﻌﺑ ﻰﻤﻌْﻟا .
"
) ﺞﻬﻧ
ص،ﺢﻟﺎﺻ ﯽﺤﺒﺻ،ﻪﻏﻼﺒﻟا :
335 (
"
ﺎﺑ ﻦﻣ ﻰﻧﺎﻨﺨﺳ ﻪﮐ ﺎﺑ نﺎﺸﮑﻧدﺮﮔ )
ىاﺮﺑ شﻮﺧ ﺪﻣآ ﺎﻬﻧآ ( ﻪﺘﻔﮔ دﻮﺸﯿﻣ
،ﺪﯿﯾﻮﮕﻧ و ﻪﭽﻧآ ار زا مدﺮﻣ ﻦﯿﮕﻤﺸﺧ )
ﺮﺑ ﺮﺛا ﻢﺸﺧ ﺎﻬﻧآ (
ىراددﻮﺧ هدﺮﮐ
نﺎﻬﻨﭘ ﻰﻣ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ زا ﻦﻣ نﺎﻬﻨﭘ
،ﺪﯿﺋﺎﻤﻨﻧ و ةاراﺪﻤﺑ و ﻰﺳﻮﻠﭘﺎﭼ و
هﻮﺷر نداد ) ﻪﺑ نﺎﺑز ( ﺎﺑ ﻦﻣ شﺰﯿﻣآ
،ﺪﯿﻨﮑﻧ و رد هرﺎﺑ
ﻦﻣ نﺎﻤﮔ ﺪﯾﺮﺒﻣ ﻪﮐ ﺮﮔا ﻰّﻘﺣ ﻪﺘﻔﮔ دﻮﺷ راﻮﺷد
،ﺪﯾآ و ﻪﻧ نﺎﻤﮔ رد ﺖﺳاﻮﺧ گرﺰﺑ ندﻮﻤﻧ دﻮﺧ ار ) ﻰﻤﻧ ﻢﻫاﻮﺧ ﺎﺑ ﻦﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ نﺎﺸﮑﻧدﺮﮔ
ﻪﮐ ﻦﺨﺳ
ّﻖﺣ نﺎﺸﯾﺎﺑ ﻰﻤﻧ ﺪﻨﯾﻮﮔ رﺎﺘﻓر ﺪﯿﺋﺎﻤﻧ ( اﺮﯾز ﻰﺴﮐ ﻪﮐ ﻦﺨﺳ
ّﻖﺣ ار ﻪﮐ وﺎﺑ ﻪﺘﻔﮔ دﻮﺷ دﺎﯾ ىﺮﮔداد و ﻰﺘﺳرد ار ﻪﮐ وﺎﺑ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ
ددﺮﮔ راﻮﺷد دﺮﻤﺷ ﻞﻤﻋ
ّﻖﺤﺑ و لﺪﻋ ﺮﺑ وا ﺮﺗراﻮﺷد
،ﺖﺳا ﺲﭘ زا ﻖﺣ ﻰﯾﻮﮔ ﺎﯾ ترﻮﺸﻣ لﺪﻌﺑ ىراددﻮﺧ ﺪﯿﺋﺎﻤﻨﻧ
)ﺎﺑ ﻦﻣ ﻰﺑ اوﺮﭘ
ّﻖﺣ ار
ﻪﺘﻔﮔ ﻪﭽﻧآ ار ﺖﺳرد و ﺪﻌﺑ ﻰﻣ ﺪﯿﻧاد نﺎﯿﺑ ﺪﯿﻨﮐ ( اﺮﯾز ﻦﻣ ﺮﺗﺮﺑ ﻢﺘﺴﯿﻧ زا ﻪﮑﻨﯾا ءﺎﻄﺧ ﻢﻨﮐ و زا نآ رد رﺎﮐ ﺶﯾﻮﺧ ﻦﻤﯾا ﻰﻤﻧ ﻢﺷﺎﺑ ﺮﮕﻣ
ﻪﮑﻧآ اﺪﺧ زا ﺲﻔﻧ ﻦﻣ ﺖﯾﺎﻔﮐ ﺪﻨﮐ اﺮﻧآ ﻪﮐ وا نﺂﺑ زا ﻦﻣ ﺮﺘﮑﻟﺎﻣ و ﺮﺗﺎﻧاﻮﺗ ﺖﺳا ) دﻮﺼﻘﻣ مﺎﻣا ﻪﯿﻠﻋ مﻼﺴﻟا ﻪﮐ رد ﺎﺠﻨﯾا ىاﺮﺑ دﻮﺧ ﺎﻄﺧ ار
ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺴﻧاد رد ﻪﮑﯿﺗرﻮﺻ مﺎﻣا
مﻮﺼﻌﻣ و هّﺰﻨﻣ زا ءﺎﻄﺧ
،ﺖﺳا راﺮﻗا ﻦﯾﺎﺑ ﺖﺳا ﻪﮐ ﺖﻤﺼﻋ نآ تﺮﻀﺣ زا ﻪﻠﻤﺟ ﺖﻤﻌﻧ ىﺎﻫ ﺪﻧواﺪﺧ
لﺎﻌﺘﻣ
،ﺖﺳا اﺬﻟ ﻰﻣ ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ (:
و ﺰﺟ ﻦﯾا ﺖﺴﯿﻧ ﻪﮐ ﻦﻣ و ﺎﻤﺷ هﺪﻨﺑ و ﻢﯿﮐﻮﻠﻤﻣ رد رﺎﯿﺘﺧا ىرﺎﮔدروﺮﭘ ﻪﮐ
اﺰﺟ و شروﺮﭘ هﺪﻨﻫد ىا
،ﺖﺴﯿﻧ
ﮏﻟﺎﻣ و ﺐﺣﺎﺻ رﺎﯿﺘﺧا ﺖﺳا زا ﺎﻣ ﻪﭽﻧآ ار ﻪﮐ نﺎﻣدﻮﺧ رد نآ ىرﺎﯿﺘﺧا ﻢﯾراﺪﻧ ) ﺲﭘ ىراﻮﮔرﺰﺑ هﺪﻨﺒﯾز
وا ﺖﺳا و ﻪﻔﯿﻇو اﺰﺟ و ﻰﮔﺪﻨﺑ و
ﻰﻨﺗوﺮﻓ ﺖﺳا ( و ﺎﻣ ار زا ﻞﻬﺟ و ﻰﻧادﺎﻧ ﻪﮐ رد نآ ﻢﯾدﻮﺑ نوﺮﯿﺑ هدروآ ﻢﻠﻌﺑ و ﻰﺘﻓﺮﻌﻣ ﻪﮐ نﺎﻤﺘﺤﻠﺼﻣ دﻮﺑ
قﻮﺳ
،هداد و ﻰﻫاﺮﻤﮔ ﺎﻣ ار ﻪﺑ
ﺖﯾاﺪﻫ و هار ﻦﺘﻓﺎﯾ ﻞﯾﺪﺒﺗ
،دﻮﻤﻧ و ﻰﯾﺎﻨﯿﺑ ﺪﻌﺑ زا ىرﻮﮐ ﺎﻤﺑ ﺪﯿﺸﺨﺑ ) ﺪﻌﺑ زا نادﺎﻧ ندﻮﺑ رد ﺮﻣا ﻦﯾد و ﺎﯿﻧد (
"
. ) ﺾﯿﻓ ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ حﺮﺷ
ص،مﻼﺳﻻا :
689 (
ﻪﯿﻠﻋ ﯽﻠﻋ مﺎﻣا ياﺮﺟﺎﻣ رد ار نﺎﺴﻧا رﺎﯿﺘﺧا و يدازآ يﻼﻋا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﯿﻨﯿﺑ ﯽﻣ ﻞﯿﻘﻋ و مﻼﺴﻟا
:و
ﻪﱠﻠﻟا
ﺪَﻘَﻟ
ﺖﯾَأر ﺎًﻠﯿﻘﻋ
و
ﺪَﻗ
َﻖَﻠﻣَأ ﻰﱠﺘﺣ
ﯽﻨﺣﺎﻤَﺘﺳا
ْﻦﻣ
ﻢُﮐﱢﺮﺑ
ًﺎﻋﺎﺻ
و
ﺖﯾَأر
ﻪَﻧﺎﯿﺒﺻ
َﺚﻌُﺷ
ِرﻮﻌﱡﺸﻟا
َﺮﺒُﻏ
ِناﻮْﻟَﺄْﻟا
ْﻦﻣ
ﻢﻫِﺮْﻘَﻓ ﺎﻤﱠﻧَﺄَﮐ
تدﻮﺳ
ﻢﻬﻫﻮﺟو
ِﻢﻠْﻈﻌْﻟﺎِﺑ
و
دوﺎﻋ ﯽﻧ
ًاﺪﱢﮐَﺆﻣ
و
رﱠﺮَﮐ
ﯽَﻠﻋ
َلﻮَﻘْﻟا
ًاددَﺮﻣ
ﺖﯿَﻐﺻَﺄَﻓ
ﻪﯿَﻟِإ ﯽﻌﻤﺳ ﱠﻦَﻈَﻓ ﯽﱢﻧَأ
ﻪﻌﯿِﺑَأ ﯽﻨﯾد
و
ﻊِﺒﱠﺗَأ
هدﺎﯿﻗ
ًﺎﻗِرﺎَﻔﻣ ﯽﺘَﻘﯾِﺮَﻃ
ﺖﯿﻤﺣَﺄَﻓ
ﻪَﻟ
ًةﺪﯾﺪﺣ
ﻢُﺛ ﺎﻬُﺘﯿَﻧدَأ
ْﻦﻣ
ﻪﻤﺴِﺟ
َﺮِﺒَﺘﻌﯿﻟ ﺎﻬِﺑ
ﺞَﻀَﻓ
ﺞﯿِﺠَﺿ يذ
ﻒَﻧد
ْﻦﻣ ﺎﻬﻤَﻟَأ
و
دﺎَﮐ
ْنَأ
َقِﺮَﺘﺤﯾ
ْﻦﻣ ﺎﻬﻤﺴﯿﻣ
ﺖْﻠُﻘَﻓ
ﻪَﻟ
ﮏْﺘَﻠﮑَﺛ
ُﻞﮐاﻮﱠﺜﻟا ﺎﯾ
ُﻞﯿﻘﻋ
َأ ﱡﻦﺌَﺗ
ْﻦﻣ
ٍةﺪﯾﺪﺣ ﺎﻫﺎﻤﺣَأ
ﺎﻬُﻧﺎﺴْﻧِإ
ﻪِﺒﻌَﻠﻟ
و ﯽﻧﱡﺮﺠَﺗ ﻰَﻟِإ
ٍرﺎَﻧ ﺎﻫَﺮﺠﺳ ﺎﻫرﺎﺒﺟ ﻪِﺒَﻀَﻐﻟ
"
. . . ) ﺞﻬﻧ ص،ﺢﻟﺎﺻ ﯽﺤﺒﺻ،ﻪﻏﻼﺒﻟا :
347 (
ﺪﻨﮔﻮﺳ اﺪﺨﺑ ) مرداﺮﺑ ( ﻞﯿﻘﻋ ار رد ىرﺎﯿﺴﺑ ﺮﻘﻓ و ﻰﻧﺎﺸﯾﺮﭘ مﺪﯾد ﻪﮐ ﻦﻣ ﮏﯾ مﺪﻨﮔ ) زا ﺖﯿﺑ لﺎﻤﻟا ( ﺎﻤﺷ ار زا ﻦﻣ ﺖﺳاﻮﺧرد
،دﻮﻤﻧ و
ﺶﻧﺎﮐدﻮﮐ ار
زا ﻰﻧﺎﺸﯾﺮﭘ مﺪﯾد ﺎﺑ ىﺎﻫﻮﻣ رﺎﺒﻏ هدﻮﻟآ و ﮓﻧر ىﺎﻫ هﺮﯿﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﮑﻧآ نﺎﺷرﺎﺴﺧر ﺎﺑ
ﻞﯿﻧ هﺎﯿﺳ هﺪﺷ
،دﻮﺑ و ﻞﯿﻘﻋ ىاﺮﺑ
ﺖﺳاﻮﺧرد دﻮﺧ
ﺪﯿﮐﺄﺗ هدﺮﮐ ﻦﺨﺳ ار راﺮﮑﺗ ﻰﻣ
،دﻮﻤﻧ و ﻦﻣ شرﺎﺘﻔﮔ ار شﻮﮔ ﻰﻣ
،مداد و نﺎﻤﮔ ﯽﻣ دﺮﮐ ﻦﯾد دﻮﺧ ار وﺎﺑ ﻪﺘﺧوﺮﻓ زا شور
ﺶﯾﻮﺧ ﺖﺳد ﻪﺘﺷادﺮﺑ لﺎﺒﻧد وا ﻰﻣ مور ) ﺮﻫ ﻪﭼ ﺪﯾﻮﮕﺑ مﺎﺠﻧا ﻰﻣ ﻢﻫد ( 3 ﺲﭘ ﻦﻫآ هرﺎﭘ ىا ىاﺮﺑ وا خﺮﺳ هدﺮﮐ ﮏﯾدﺰﻧ ﺶﻨﺗ مدﺮﺑ ﺎﺗ
تﺮﺒﻋ
،دﺮﯿﮔ و زا درد نآ ﻪﻟﺎﻧ و نﻮﯿﺷ دﺮﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﻟﺎﻧ
،رﺎﻤﯿﺑ و ﮏﯾدﺰﻧ دﻮﺑ زا ﺮﺛا نآ
،دزﻮﺴﺑ 4 وﺎﺑ ﻢﺘﻔﮔ : ىا ﻞﯿﻘﻋ ناردﺎﻣ رد گﻮﺳ ﻮﺗ
،ﺪﻨﯾﺮﮕﺑ ﺎﯾآ زا ﻦﻫآ هرﺎﭘ ىا ﻪﮐ ﻰﻣدآ اﺮﻧآ ىاﺮﺑ ىزﺎﺑ دﻮﺧ خﺮﺳ هدﺮﮐ ﻪﻟﺎﻧ ﯽﻣ
،ﻰﻨﮐ و اﺮﻣ ىﻮﺴﺑ ﻰﺸﺗآ ﻪﮐ ﺪﻧواﺪﺧ رﺎﻬﻗ اﺮﻧآ ىاﺮﺑ ﻢﺸﺧ
ﻪﺘﺧوﺮﻓا ﻰﻣ
؟ﻰﻧﺎﺸﮐ ﺎﯾآ ﻮﺗ زا ﻦﯾا ﺞﻧر ) كﺪﻧا ( ﻰﻣ ﻰﻟﺎﻧ و ﻦﻣ زا ﺶﺗآ خزود
؟ﻢﻟﺎﻨﻧ ) ص،مﻼﺳﻻا ﺾﯿﻓ ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ حﺮﺷ و ﻪﻤﺟﺮﺗ :
715 (
ﻪﯿﻠﻋ ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﻰﻣ ار دﻮﺧ رﺎﮐ ﺖﺒﻗﺎﻋ نﻮﭼ ؛ﺪﻧدز زﺎﺑ ﺮﺳ دﻮﺧ رداﺮﺑ ﻪﺘﺳاﻮﺧ مﺎﺠﻧا زا ،ﻞﻤﻋ ىدازآ و ﻰﯾﺎﻧاﻮﺗ دﻮﺟو ﺎﺑ مﻼﺴﻟا
.
ر نآ و ﺪﻧدﻮﺑ هﺎﮔآ رﺎﮐ ﻦﯾا مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﻪﺑ دﻮﺧ ﻢﻠﻋ ﺎﺑ مﺎﻣا زا هدﺎﻔﺘﺳا رد دﻮﺧ ىدازآ زا اﺬﻟ ،ﺪﻧﺪﯾد ﻰﻤﻧ نﺎﺷرداﺮﺑ و دﻮﺧ حﻼﺻ ﻪﺑ ا
ﺖﯿﺑ ﺪﻧدﺮﮐ دوﺪﺤﻣ ار نآ و ﺪﻧدﺮﺒﻧ دﻮﺳ ،لﺎﻤﻟا .
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮑﻠﺑ نﺎﺷدﻮﺧ درﻮﻣ رد ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ مﺎﻣا ﻰﻣ ﺖﯿﻟوﺆﺴﻣ سﺎﺴﺣا ﺰﯿﻧ ناراﺰﮔرﺎﮐ
-
ﺘﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ و دﻮﺧ ﺖﺤﻠﺼﻣ فﻼﺧ ﺮﺑ دﻮﺧ ىﺎﻫ يدازآ زا نﺎﻧآ هﺎﮔﺮﻫ و ﺪﻧدﺮﮐ ﻰﻣ هدﺎﻔ
ﮐ ﯽﻣ ﺮﮐﺬﺗ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ،ﺪﻧدﺮ ﺪﻧداد
.
ﺞﻬﻧ ﺮﻈﻨﻣ زا يدازآ ﻖﯾدﺎﺼﻣ زا ﯽﮑﯾ و تﺎﻘﻠﻌﺗ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد مﺪﻋ و يدازآ و ﯽﮕﺘﺳراو نﺎﻤﻫ و يﻮﻨﻌﻣ يدازآ ،ﻪﻏﻼﺒﻟا
ﯽﮕﺘﺴﺑاو و ﯽﻧﺎﺴﻔﻧ يﺎﻬﺸﻫاﻮﺧ ﯽﻠﻋ ﺮﻈﻨﻣ زا ﺖﺳا يدﺎﻣ و يﻮﯿﻧد يﺎﻫ
) ع ( يرﺎﺘﻓﺮﮔ ﺐﮐﺮﻣ و ﺪﯿﻠﮐ ،يﺰﯿﭼ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد و ﯽﮕﺘﺴﺑاو
ﺖﺳا :
"
ُﮥﺒْﻏﱠﺮﻟا
حﺎَﺘْﻔﻣ
ِﺐﺼﱠﻨﻟا
و
ُﮥﯿﻄﻣ ﺐﻌﱠﺘﻟا
"
) ص،ﺢﻟﺎﺻ ﯽﺤﺒﺻ،ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ :
540 (
ﻊﻤﱠﻄﻟا ﱞقِر ﺪﺑَﺆﻣ : ﻪﮑﻠﺑ و هدﻮﺑ يﻮﻨﻌﻣ يدازآ فﻼﺧ ﺮﺑ دراد لﺎﺒﻧﺪﺑ ار ﯽﮕﺘﺴﺑاو و ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﺰﯿﭼ ﻪﺑ نﺪﯾزرو صﺮﺣ و يﺪﻨﻣزآ
ﯽﻣ ﻪﻧادوﺎﺟ ﯽﮔﺪﻨﺑ ﺪﺷﺎﺑ
.) ص،نﺎﻤﻫ : 501 (
ﺎﻬﯾَأ ا
سﺎﱠﻨﻟ ﱠنِإ
فﻮْﺧَأ ﺎﻣ
فﺎَﺧَأ
ﻢُﮑﯿَﻠﻋ ]
ِنﺎَﺘَﻨْﺛا [
ِنﺎَﻨْﺛا
عﺎﺒﱢﺗا ىﻮﻬْﻟا
و
ُلﻮُﻃ
ِﻞﻣَﺄْﻟا ﺎﻣَﺄَﻓ
عﺎﺒﱢﺗا ىﻮﻬْﻟا
ﺪﺼﯿَﻓ
ِﻦﻋ ﱢﻖﺤْﻟا
و ﺎﻣَأ
ُلﻮُﻃ
ِﻞﻣَﺄْﻟا ﯽﺴْﻨﯿَﻓ ةَﺮﺧﺂْﻟا
"
. . . ) ص،نﺎﻤﻫ : 84 ( ىا مدﺮﻣ ﻦﯾﺮﺘﮐﺎﻨﺳﺮﺗ ﻪﮐ يﺰﯿﭼ
زا ىﻼﺘﺑا ﺎﻤﺷ نآ ﻪﺑ ﻰﻣ ﻢﺳﺮﺗ ود ﺰﯿﭼ ﺖﺳا : لوا ىوﺮﯿﭘ زا
۵
ىاﻮﻫ ﺲﻔﻧ و مود ىوزرآ
،رﺎﻤﺷ ﯽﺑ ﺎﻣا
ىوﺮﯿﭘ زا ىاﻮﻫ ﺲﻔﻧ ﺺﺨﺷ ار زا هار
ّﻖﺣ زﺎﺑ ﻰﻣ
،دراد و ىوزرآ ﻰﺑ بﺎﺴﺣ تﺮﺧآ ار زا دﺎﯾ
ﻰﻣ دﺮﺑ .) ص،مﻼﺳﻻا ﺾﯿﻓ ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ حﺮﺷ :
128 (
ار دﺮﻓ ﮏﯾ ﻪﮐ ﻰﺗاﺮﻄﺧ مﺎﻤﺗ ﻦﯿﺑ زا تﺮﻀﺣ اﺮﭼ ﻰﻣ ﺪﯾﺪﻬﺗ
ﯽﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ار وا فاﺮﺤﻧا ﻪﻨﯿﻣز و ﺪﻨﮐ كﺎﻨﺳﺮﺗ ،دروآ
آ ﻦﯾﺮﺗ زا ىوﺮﯿﭘ ار ن
ﻰﻣ ﻰﻓﺮﻌﻣ ﺲﻔﻧ ىاﻮﻫ
؟ﺪﻨﮐ ﻮﺷ ﺲﻔﻧ ىاﻮﻫ ﺮﯿﺳا و هﺪﻨﺑ نﺎﺴﻧا ﻰﺘﻗو ؛ﺖﺳا ﺐﻠﻄﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻦﯾا ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ ﻰﻧورد ىدازآ ،د
ﻰﻣ ﻪﺒﻠﻏ ﺖﺤﺗ ﺰﯿﻧ ار دﻮﺧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ىدازآ ﻰﺘﺣار ﻪﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺪﻫد ﺪﻫد ﻰﻣ ﺖﺳد زا ـ داﺪﺒﺘﺳا ﻞﺜﻣ ـ ﻰﻧوﺮﯿﺑ ﻞﻣاﻮﻋ
.
ﯽﻠﻋ يﺎﻫرﺎﮑﻫار )
ع ( يﻮﻨﻌﻣ يدازآ ﻪﺑ نﺪﺷ ﻞﯾﺎﻧ ياﺮﺑ :
ﱠنِﺈَﻓ ىﻮْﻘَﺗ
ﻪﱠﻠﻟا
حﺎَﺘْﻔﻣ
داﺪﺳ
و
ُةَﺮﯿﺧَذ
دﺎﻌﻣ
و
ٌﻖْﺘﻋ
ْﻦﻣ ﱢﻞُﮐ
ٍﮥَﮑَﻠﻣ
و
ٌةﺎﺠَﻧ
ْﻦﻣ ﱢﻞُﮐ
ٍﮥَﮑَﻠﻫ ﺎﻬِﺑ
ﺢﺠْﻨﯾ
ﺐﻟﺎﱠﻄﻟا
و ﻮﺠْﻨﯾ
بِرﺎﻬْﻟا
و
ُلﺎَﻨُﺗ
ﺐﺋﺎَﻏﱠﺮﻟا
"
) ص،ﺢﻟﺎﺻ ﯽﺤﺒﺻ،ﻪﻏﻼﺒﻟا ﺞﻬﻧ 352
( يﻮﻘﺗ ﺎﻧﺎﻤﻫ )
اﺪﺧ زا سﺮﺗ (
و ﯽﯾﺎﻫر ﺐﺟﻮﻣ و ﺖﻣﺎﯿﻗ ﮥﺘﺧوﺪﻧا و رادﺮﮐ ﯽﺘﺳرد ﺪﯿﻠﮐ
ﺖﺳا ﯽﻫﺎﺒﺗ ﺮﻫ زا ﯽﯾﺎﻫر و ﯽﮔﺪﻨﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ زا يدازآ .
اﻮﻌﱢﻄَﻘَﻓ
َﻖﺋﺎَﻠﻋ ﺎﯿْﻧﺪﻟا
و اوُﺮِﻬْﻈَﺘﺳا
داَﺰِﺑ ىﻮْﻘﱠﺘﻟا )ﻫ ص،نﺎﻤ : 321 ( ﯽﮕﺘﺴﺑاو ﺲﭘ دﻮﺧ نﺎﺒﯿﺘﺸﭘ ار يرﺎﮔﺰﯿﻫﺮﭘ و ﺪﯾﺮﺒﺑ ﺎﯿﻧد ﻪﺑ ار دﻮﺧ يﺎﻫ
ﻪﺷﻮﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ و ﺪﯿﻨﮐ ﺪﯾﺮﺑ ﺶﯾﻮﺧ هاﺮﻤﻫ يا
.
ﺪﻫزا ﯽﻓ ﺎﯿْﻧﺪﻟا
كْﺮﺼﺒﯾ
ﻪﱠﻠﻟا ﺎﻬﺗارﻮﻋ
و ﺎَﻟ
ْﻞُﻔْﻐَﺗ
ﺖﺴَﻠَﻓ
ٍلﻮُﻔْﻐﻤِﺑ ﮏْﻨﻋ ) ص،نﺎﻤﻫ : 545 ( شﺎﺒﻣ ﺎﯿﻧد نﺎﻫاﻮﺧ )
شﺎﺑ ﺎﯿﻧد زا ﻪﺘﺳاو (
ﻦﯾا رد
ﯽﺘﺷز ،ﺪﻧواﺪﺧ ترﻮﺻ نآ يﺎﻫ
دﺮﮐ ﺪﻫاﻮﺧ نﺎﯾﺎﻤﻧ ﻮﺗ ﻪﺑ ار .
ﯽﺷﻮﺧ نﺪﯾﺰﮔﺮﺑ و نآ ﻪﺑ ندﺮﭙﺳ لد و ﺎﯿﻧد تﺎﻘﻠﻌﺗ و ﺎﯿﻧد ،ﯽﮔدازآ و يدازآ ﺎﯾ و ﯽﮔدﺮﺑ و ﯽﮔﺪﻨﺑ و ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد رﻮﺤﻣ و راﺪﻣ ﺖﺴﻧآ يﺎﻫ
ﺖﺳا يﻮﯿﻧد تﺎﻘﻠﻌﺗ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد مﺪﻋ ،ﯽﮔدازآ و ﻦﻫذ ﻪﺑ نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا مﺪﻋ و ﺎﯿﻧد زا ﺖﻟﺰﻋ و ﺖﯿﻧﺎﺒﻫر ﮥﻬﺒﺷ ،ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ لﺎﺣ ،
ﻢﻫ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ رﺎﮔزور ﻦﯾا ﺎﯾ و نﺎﻬﺟ ﻦﯾا ،ﺎﯿﻧد زا رﻮﻈﻨﻣ ﺎﻣا ﺪﻨﮐ رﻮﻄﺧ ﯽﺷﻮﺧ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد ،ﺖﺳا ﯽﻤﺴﻣ ﺮﺑ نآ ﻢﺳا ﻪﮐ نﺎﻨﭼ
يﺎﻫ
ﯽﺘﺷز ﻪﺑ ندﺮﭙﺳ لد و نآ تﺎﻘﻠﻌﺗ و ارﺬﮔ نود و ﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﮑﻣا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ ﺖﺳا رﺎﮔزور و ﺎﯿﻧد زا ﺮﺘﻬﺑ و ﯽﻟﻮﺻا و ﺖﺳرد يﺎﻫ
.
يﻮﻨﺜﻣ رد نﺎﺴﻧا رﺎﯿﺘﺧا و يدازآ :
ﻢﯿﻨﮐ نﺎﯿﺑ ار ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﻦﯾا هرﺎﺑرد ﯽﻣﻼﺳا قﺮﻓ ﺮﻈﻧ ﺪﯾﺎﺑ اﺪﺘﺑا،نﺎﺴﻧا رﺎﯿﺘﺧا و يدازآ مﻮﻬﻔﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ :
ﻪﻟﺰﺘﻌﻣ ﺮﻈﻧ :
ﺪﻗ و ﺖﺳا ﻞﻌﻓ رد ﻞﻘﺘﺴﻣ و رﺎﺘﺨﻣ نﺎﺴﻧا ار نآ ﻪﮐ ﯽﻣدآ تر
"
ﻪﺛدﺎﺣ ترﺪﻗ
"
ﯽﻣ ﯽﻣ ﺖﯾﺎﻔﮐ لﻮﺼﺣ ياﺮﺑ ﺪﻨﻣﺎﻧ ﺪﻨﮐ
.
ﺮﻈﻧ نﺎﯾﺮﺒﺟ : ﻦﯾا رد يﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﭻﯿﻫ ﯽﻣدآ نﺎﺴﻧا تﺎﮐﺮﺣ و دراﺪﻧ لﺎﻤﻋا ﻪﻧﻮﮔ
ﯽﻣ و ﺪﻧﺪﻨﺑ ﯽﻣ اﺮﻧآ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻧﺎﺧ رد تﺎﮐﺮﺣ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﻪﻧﺎﺧ رد ﻪﮑﻧآ ﯽﺑ ﺪﻨﯾﺎﺸﮔ وﺮﻓ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮑﻓا ﺮﯾز ﻪﺑ ﻻﺎﺑ زا ار نا ﻪﮐ ﯽﮕﻨﺳ ﺎﯾ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يﺮﯿﺛﺎﺗ
ﻣ ﮓﻨﺳ ناﺪﺑ ندﺎﺘﻓا ﺖﺴﯿﻧ طﻮﺑﺮ
نآ ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ رﺎﯿﺘﺧاو ﺮﺒﺟ نﺎﯿﻣ هار نآ و دﻮﻤﯿﭘ يﺮﮕﯾد هار ﻪﺑﺎﺤﺻ نﺎﻨﺨﺳ و يﻮﺒﻧ ﺚﯾدﺎﺣا و ﯽﻧاﺮﻗ تﺎﯾآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يﺮﻌﺷا ﻦﺴﺤﻟاﻮﺑا ﺐﺴﮐ ﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻣ .)
ﺪﻠﺟ،ﺮﻔﻧازوﺮﻓ يﻮﻨﺜﻣ حﺮﺷ 2
ص،
: 564 (
ﻪﻌﯿﺷ ﺮﻈﻧ :
ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻣﺮﻓ باﻮﺟ ،ﺪﻧدﺮﮐ لاﺆﺳ رﺎﯿﺘﺧا و ﺮﺒﺟ صﻮﺼﺧ رد رﺎﻬﻃا ﻪﻤﺋا زا ﻰﺘﻗو :
رﺎﯿﺘﺧا ﻪﻧ و ﺖﺳا ﺖﺳرد ﻖﻠﻄﻣ ﺮﺒﺟ ﻪﻧ
ﻖﻠﻄﻣ ) ﺾﯾﻮﻔﺗ ( ﺖﺳا ﺖﺳرد ود ﻦﯾا ﻦﯿﺑ ىﺰﯿﭼ ﻪﮑﻠﺑ ؛ .
"
ﻪﯿﻠﻋ ُقدﺎﺼﻟا َلﺎﻗ
ِﻦﯾَﺮﻣﺎْﻟا َﻦﯿﺑ ٌﺮﻣا ﻦﮑﻟ و ﺾﯾﻮْﻔَﺗ ﻻ و َﺮﺒﺟ ﻻ مﻼﺴﻟا
"
يدازآ ﻪﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ يﻮﻟﻮﻣ و ﺖﮐﺮﺣ نﺎﻓﺮﻋ وا نﺎﻓﺮﻋ و ﺖﺳا ﺮﺒﺟ ﻒﻟﺎﺨﻣ و هدارا
ﺖﺳا ﻮﭘﺎﮑﺗ .
"
يﻮﻟﻮﻣ نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻪﮐ هﺪﯿﻘﻋ نﺎﯾﺮﺒﺟ ار ﻞﻃﺎﺑ ﯽﻣ
،ﺪﻧاد دﺎﻘﺘﻋا ﻪﯾرﺪﻗ و لﻮﻗ ﻪﺑ ﺾﯾﻮﻔﺗ رﺎﯿﺘﺧا و ﻖﻠﻄﻣ ﺖﺴﺑرد ار ﻢﻫ لﺎﻄﺑا ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . وا
ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺖﺳا ﻪﮐ لﺎﻌﻓا نﺎﺴﻧا ﻪﻧ ﻪﺑ رﻮﻃ ﺒﺟ ﺮ فﺮﺻ ﺖﺳا و ﻪﻧ رﺎﯿﺘﺧا
،ﺾﺤﻣ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﯿﺑﺎﻣ ﺮﺒﺟ و رﺎﯿﺘﺧا ﺖﺳا و رد ﻦﯾا ﻪﻠﺌﺴﻣ
ﻪﯾآ دﺎﻔﻣ ﻪﺑ وا دﺎﻘﺘﻋا
» ﺖﯿﻣرﺎﻣ ذا ﺖﯿﻣر
« ﺖﺳوا ﺖﻘﯾﺮﻃ و ﮏﻠﺴﻣ رﺎﻌﺷ و ﺮﮑﻓ ياﻮﺸﯿﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا .
"
)
،ﯽﯾﺎﻤﻫ 1381 ص،
: 94 (
و ﺖﺳا هﺪﻫﺎﺠﻣ و ﻞﻤﻋ و ﯽﻌﺳ ﺎﯾ دﺎﻬﺟ نﺎﺴﻧا ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ وا ﻪﺘﻔﮔ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ﻪﮐ ﻦﯾا هرﺎﺑرد
ﻪﺑ ﺖﺳوا ﺶﺷﻮﮐ ﻪﺑ طﻮﻨﻣ نﺎﺴﻧا
ترﻮﺻ يﻮﻨﺜﻣ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﺳا هدروآ
:
ﺎﻋد و ﺪﻬﺟ نآ ﺪﺷﺎﺑ ﺖﻤﻫرﺪﻗ
ﯽﻌﺳﺎﻣ ﺎّﻟا نﺎﺴﻧﻼﻟ ﺲﯿﻟ
دﻮﺑ نوﺰﻓا ﻮﺗ ﺪﻬﺟ ﺮﮔ يا هرذ
دﻮﺑ نوزﻮﻣ اﺪﺧ يوزاﺮﺗ رد
يﻮﻧ ﯽﺑﺎﯾ ﻖﺣ مﺎﺟ ﺰﮐ ﻦﮐ ﺪﻬﺟ
يﻮﺷ هﺎﮕﻧآ رﺎﯿﺘﺧا ﯽﺑ و دﻮﺧ ﯽﺑ .
)
،مرﺎﻬﭼﺮﺘﻓد 2913
2911_ (
ﻰﻣ راﺪﯿﺑ ﺰﯿﻧ شرﺎﯿﺘﺧا دﻮﺷ راﺪﯿﺑ ﻰﺘﻗو ﻰﻟو دراﺪﻧ ىرﺎﯿﺘﺧا ﺪﺷﺎﺑ هﺪﯿﺑاﻮﺧ ناﻮﯿﺣ ﻰﺘﻗو دﻮﺷ
. ىاﺬﻏ ﻰﻧاﻮﯿﺣ ﺮﻫ عﻮﻨﺘﻣ ىاﺬﻏ نﺎﯿﻣ زا
ﻰﻣ رﺎﯿﺘﺧا و بﺎﺨﺘﻧا ار دﻮﺧ ﻪﻘﺋاذ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺪﻨﮐ
. ﻧ ﻰﻣدآ ﻰﻣ رﺎﯿﺘﺧا ار ﻰﮑﯾ توﺎﻔﺘﻣ ﺰﯿﭼ ﻦﯾﺪﻨﭼ نﺎﯿﻣ زا ؛ﺖﺳا ﻦﯿﻨﭼ ﺰﯿ ﺪﻨﮐ
.
۶
ﺖﺳا ﻦﮐﺎﺳ ﺖﻧورد رﺪﻧا رﺎﯿﺘﺧا
ﺎﺗ ﺪﯾﺪﻧ وا ﻰﻔﺳﻮﯾ ﻒﮐ ار ﺖﺴﺨﻧ
دﻮﺑ ﺲﻔﻧ رد ﻪﯿﻋاد و رﺎﯿﺘﺧا
شور ﺪﯾد نآ ﻪﮐ ﺮﭘ و ﻰﻟﺎﺑ دﻮﺸﮔ
ﻢﻫ ﺐﺳا ﻮﺟ ﺪﯾد نﻮﭼ ﺪﻨﮐ ﻮﻫﻮﻫ
نﻮﭼ ﺪﺒﻨﺠﺑ ﺖﺷﻮﮔ ﻪﺑﺮﮔ دﺮﮐ ﻮﻣ
رﺎﯿﺘﺧا نآ ﺶﺒﻨﺟ ﺪﻣآ نﺪﯾد
ﻮﭽﻤﻫ ﻰﺨﻔﻧ ز ﺶﺗآ دﺰﯿﮕﻧا راﺮﺷ
ﺲﯿﻠﺑ نﻮﭼ ترﺎﯿﺘﺧا ﺪﺒﻨﺠﺑ ﺲﭘ
ﺪﺷ
ﻪﻟﻻد تدرآ مﺎﻐﯿﭘ ﺲﯾو
دﺮﮐ ﻪﺿﺮﻋ ﺲﮐ ﻦﯾﺮﺑ ﻰﺑﻮﻠﻄﻣ ﻪﮐ نﻮﭼ
رﺎﯿﺘﺧا
ﻪﺘﻔﺧ ﺪﯾﺎﺸﮕﺑ درﻮﻧ
ﻮﯾد ﻢﻏر ﺮﺑ ﺎﻫﺮﯿﺧ ﻪﺘﺷﺮﻓ نآ و
ﻪﺿﺮﻋ دراد ﻰﻣ ﺪﻨﮐ رد لد ﻮﯾﺮﻏ
ﺗ ﺮﯿﺧ رﺎﯿﺘﺧا ﺪﺒﻨﺠﻧ ﺎﺗ
ﻮ ﮏﻧاز
ﺶﯿﭘ زا ﻪﺿﺮﻋ ﻪﺘﻔﺧ ﺖﺳا ﻦﯾا ود ﻮﺧ
ﻪﺿﺮﻋ ﻪﺘﺸﮔ ﻮﯾد و ﻪﺘﺷﺮﻓ ﺲﭘ راد
ﺮﻬﺑ
ﮏﯾﺮﺤﺗ قوﺮﻋ رﺎﯿﺘﺧا
ﻰﻣ مﺎﻬﻟا ز دﻮﺷ ﻪﺳﻮﺳو و ﺎﻫ
رﺎﯿﺘﺧا
ﺮﯿﺧ و تّﺮﺷ هد ﻪﺴﮐ
)
،ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد 2984
2975_
( : ﺮﺒﺟ لﺎﻄﺑا و رﺎﯿﺘﺧا تﺎﺒﺛا رد يﻮﻟﻮﻣ ﻞﯾﻻد
دﺪﻌﺘﻣ ناﺮﺒﻣﺎﯿﭘ نﺪﻣآ :
ﺖﺳا يدﺎﻫ تﻮﺒﻧ يدازآ ﻪﺑ نﻮﭼ
ﺖﺳا يدازآ ﺎﯿﺒﻧا ز ار نﺎﻨﻣﻮﻣ .
دﺎﻬﺘﺟا ﺎﺑ ﺮﺒﻤﻐﯿﭘ ﺐﺒﺳ ﻦﯾز
ﯽﻠﻋ نآ ﺎﺑ دﻮﺧ مﺎﻧ دﺎﻬﻧ ﻻﻮﻣ
ﺖﺳود و ﻻﻮﻣ ﻢﻨﻣ ار ﺲﮐﺮﻫ ﯽﻨﻌﯾ
ﺖﺳوا يﻻﻮﻣ ﯽﻠﻋ ﻦﻣ ﻢﻋ ﻦﺑا
ﺪﻨﮐ تدازآ ﻪﮐ نآ ،ﻻﻮﻣ ﺖﺴﯿﮐ
ﺪﻨﮐ ﺮﺑ ﺖﯾﺎﭘ ز ﺖﯿﻗر ﺪﻨﺑ
ﺪﯿﻨﮐ يدﺎﺷ نﺎﻨﻣﻮﻣ هوﺮﮔ يا
ﺪﯿﻨﮐ يدازآ ﻦﺳﻮﺳ و وﺮﺳ ﻮﭽﻤﻫ
. )
،ﻢﺸﺷ ﺮﺘﻓد 4541
4537_ (
:ﯽﻧاﺪﺟو ﻞﯿﻟد
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ سﺎﺴﺣا دﻮﺧ رد رﺎﯿﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ دﻮﺧ ﺮﺸﺑ ﻪﮐ نﺎﻬﺟردارﺎﻣ ﺖﺴﻫ يرﺎﯿﺘﺧا
نﺎﯿﻋ ﺪﺷ ﯽﻧﺎﺘﻧ ﺮﮑﻨﻣ ار ﺲﺣ
ﻮﺸﻣ يﺮﺒﺟ ﻦﯿﺒﺑ دﻮﺧ رﺎﯿﺘﺧا
وﺮﻣ ﺞﮐ ،آ هر ﻪﺑ يدﺮﮐ ﺎﻫر هر
. )
،ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد 2968
2967_ (
رﻮﻣا رد ددﺮﺗ و ﺪﯾدﺮﺗ ﻞﯿﻟد :
ﻢﻫﺪﻧ ﺎﯾ ﻢﻫﺪﺑ مﺎﺠﻧا ار رﺎﮐ نﻼﻓ ﻪﮐ نﺎﺴﻧا رد ﺪﯾدﺮﺗ ﺖﻟﺎﺣ دﻮﺟو ﻦﯿﻤﻫ ﯽﻨﻌﯾ سﺎﺴﺣا و تﺎﺒﺛا رﺎﯿﺘﺧا دﻮﺧ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺖﺳا ﻞﯿﻟد
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻢﻨﮐ نآ ﺎﯾ ﻢﻨﮐ ﻦﯾا ادﺮﻓ ﻪﮐ ﻦﯾا
ﻢﻨﺻ يا ﺖﺳا رﺎﯿﺘﺧا ﻞﯿﻟد ﻦﯾا
. )
،ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد 3025
(
ﺪﻨﮐ ﯽﻤﻧ اﺪﯿﭘ ﺪﯾدﺮﺗ ﺖﻟﺎﺣ ﺶﺘﻗﺎﻃ زا جرﺎﺧ و ﻦﮑﻤﻣ ﺮﯿﻏ رﻮﻣا رد نﺎﺴﻧا ﻼﺜﻣ
اﻮﻫ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯽﻤﻧ ﺮﮑﻓ ﺰﮔﺮﻫ ار ﻦﯿﮕﻨﺳ هﻮﮐ ﺎﯾ مﺮﭙﺑ
،ﻢﻨﮐﺮﺑ يﺎﺟ زا ﺖﺳد ﮏﯾﺎﺑ و ﻞﻌﻓ ﺪﯾدﺮﺗ ﺖﻟﺎﺣ ﺰﮔﺮﻫ ﺖﺴﯿﻧ ﺮﺸﺑ رﺎﯿﺘﺧا ﺖﺤﺗ ﻪﮐ ﯽﻨﯾﻮﮑﺗ رﻮﻣا رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
كﺮﺗ ﺪﻫد ﯽﻤﻧ ﺖﺳد
ﻢﻨﮑﻧ ﺎﯾ ﻢﻨﮐ هﺎﺗﻮﮐو ﺪﻨﻠﺑ ار دﻮﺧ ﺪﻗ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯽﻤﻧ ﺮﮑﻓ ﺰﮔﺮﻫ ﻼﺜﻣ ﻢﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺎﯾ ﻢﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻢﺸﭼرﺎﻬﭼ ﻢﺸﭼود يﺎﺟ ﻪﺑ ﺎﯾو
ﺎﯿﺑ ﺲﮐ ﺪﯾﻮﮕﻧ ﺰﮔﺮﻫ ار ﮓﻨﺳ
ﺎﻓو ﺪﯾﻮﺟ ﺎﺠﮐ ﺲﮐ ﯽﺧﻮﻠﮐ زو
ﺮﭙﺑ ﺪﯾﻮﮔ ﺎﺠﮐ ﺲﮐ ار ﯽﻣدآ
ﺮﮕﻧ رد ﻦﻣ رد رﻮﮐ يا ﺎﯿﺑ ﺎﯾ
)
،ﻢﺠﻨﭘﺮﺘﻓد 2969
2968_ (
رﺎﯿﺘﺧا ﯽﺑ و دراد ﻪﺸﻋر ضﺮﻣ ﻪﮐ ﺶﻌﺗﺮﻣ ﺖﺳد ﺖﮐﺮﺣ ﻦﯿﺑﺎﻣ رﺎﮑﺷآ و ﺢﺿاو توﺎﻔﺗ دزﺮﻟ ﯽﻣ وا ﺖﺳد
، ﻢﻠﻗ ﻪﮐ ﺐﺗﺎﮐ ﺖﺳد ﺖﮐﺮﺣ ﺎﺑ
ﯽﻣ رﺎﯿﺘﺧا ﺎﺑ و دﺮﯿﮔ ﯽﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺪﺴﯾﻮﻧ
:
٧
شﺎﻌﺗرا زا دﻮﺑ نازﺮﻟ نﺎﮐ ﺖﺳد
شﺎﺟ ز ﯽﻧازﺮﻠﺑ ﻮﺗ ﯽﺘﺳد ﮏﻧآو
سﺎﯿﻗ نآ ﺎﺑ ﻦﯾا دﺮﮐ ناﻮﺘﻧ ﮏﯿﻟ سﺎﻨﺷ ﻖﺣ هﺪﯾﺮﻓآ ﺶﺒﻨﺟ ود ﺮﻫ
ﺶﯾﺪﯿﻧازﺮﻟ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻤﯿﺸﭘ ناز
ﺶﯾﺪﯾد نﺎﻤﯿﺸﭘ ﯽﮐ ار ﺶﻌﺗﺮﻣ
)
،لوا ﺮﺘﻓد 1499 1496_ (
ﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻤﯿﺸﭘ و ﺖﻣاﺪﻧ ﺖﻟﺎﺣ ﺖﺷز لﺎﻌﻓا زا ﺪﻌ
ﯽﻣ ﺖﺳدﺎﻣﺮﺑ ﺢﯿﺒﻗ ﺖﺳا رﺎﯿﺘﺧا ﻞﯿﻟد ﺪﻫد
:
ﺖﺳا ﯽﻧدﺮﮐ ﺖﻤﺴﻗ و ﺖﺳا مﺎﺴﻗ لﺪﻋ
ﺖﺴﯿﻧ ﻢﻠﻇ و ﯽﻧ ﺮﺒﺟ ﻪﮐ ﺐﺠﻋ يا
يﺪﺑ ﯽﻧﺎﻤﯿﺸﭘ ﯽﮐ يدﻮﺑ ﺮﺒﺟ
ﻢﻠﻇ يدﻮﺑ ﯽﮐ ﯽﻧﺎﺒﻬﮕﻧ يﺪﺑ ﻮﺗ
)
،مرﺎﻬﭼﺮﺘﻓد 1644
1643_ (
يرﺎﺴﻣﺮﺷ و ﺖﻠﺠﺧ ﺖﻟﺎﺣ زا ﻪﮐ
ﯽﻣ ضرﺎﻋ نﺎﺴﻧا ﺮﺑ ﺢﯿﺒﻗ ﻞﻌﻓ ﺖﺳا رﺎﯿﺘﺧا ﺮﺑ ﻞﯿﻟد دﻮﺷ
:
راﺮﻄﺿا ﻞﯿﻟد ﺪﺷ ﺎﻣ يراز
رﺎﯿﺘﺧا ﻞﯿﻟد ﺪﺷ ﺎﻣ ﺖﻠﺠﺧ
ﺷ ﻦﯾا رﺎﯿﺘﺧا يدﻮﺒﻧ ﺮﮔ ﺖﺴﯿﭼ مﺮ
ﺖﺴﯿﭼ مرزا و ﺖﻠﺠﺧ و ﻎﯾرد ﻦﯾو
)
،لوا ﺮﺘﻓد 622 621_ (
لاﻮﻗا و لﺎﻌﻓا ﺮﺑ ﺐﻀﻏو ﻪﻨﯿﮐ و ﻢﺸﺧ ﺖﻟﺎﺣ نﺪﺷ اﺪﯿﭘ ناﺮﮕﯾد
:
رﺎﯿﺘﺧا نﺎﯿﺑ ﺪﺷ ﻮﺗ رد ﻢﺸﺧ
ﺎﺗ ﻰﯾﻮﮕﻧ ﻪﻧﺎﯾﺮﺒﺟ راﺬﺘﻋا
ﻰﻣ ار ىﺮﺘﺷا نﺎﺑﺮﺘﺷ ﺮﮔ ﺪﻧز
ﻰﻣ هﺪﻨﻧز ﺪﺼﻗ ﺮﺘﺷ نآ
ﺪﻨﮐ
وا بﻮﭼ نآ ﺎﺑ ﺖﺴﯿﻧ ﺮﺘﺷا ﻢﺸﺧ
ﺲﭘ ز ىرﺎﺘﺨﻣ ﺮﺘﺷ ﺖﺳدُﺮﺑ ﻮﺑ
ﻰﻧز ﻰﮕﻨﺳ وا ﺮﺑ ﺮﮔ ﮓﺳ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺮﺑ ﻮﺗ درآ ﻪﻠﻤﺣ ددﺮﮔ ﻰﻨﺜﻨﻣ
ﺖﺳﻮﺗ ﻢﺸﺧ زا دﺮﯿﮔ ﺮﮔ ار ﮓﻨﺳ
ﻪﮐ ﻮﺗ ود ﺖﺳد ﻮﺗ ﺮﺑ دراﺪﻧ و ىر
رﺎﯿﺘﺧا ﺖﺴﻧاد ﻮﭼ ﻰﻧاﻮﯿﺣ ﻞﻘﻋ
ﻦﯾا
ﻮﮕﻣ ىا ﻞﻘﻋ نﺎﺴﻧا مﺮﺷ راد
)
،ﻢﺠﻨﭘﺮﺘﻓد 3054
3049_ (
ﺖﺳا رﺎﯿﺘﺧا ﻞﯿﻟد ،ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ :
هﻮﯿﺷ ﻪﺑ و ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ رد ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ ﺖﺳا ﻰﻣدآ رﺎﯿﺘﺧا ﺮﺑ ﻰﻤﮑﺤﻣ ﻞﯿﻟد نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ىﺎﻫ
. نداد دﺎﯾ ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ رد اﺮﯾز
ﻪﺘﺴﯾﺎﺑ ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ و ﺎﻫ زا ﻦﺘﺧﺎﺳ رود و ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ و ﺎﻫ
ﻪﺘﺴﯾﺎﺑﺎﻧ ﻪﺘﺴﯾﺎﺷﺎﻧ و ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﺎﻫ
. ﻰﻤﻧ نﺎﺴﻧا ﻰﺴﮐ رﺎﯿﺘﺧا نوﺪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﮐ ﻰﺿار ىﺰﯿﭼ ﻪﺑ ار .
ﻪﻓﺮﺣ ﺎﯾ ﺖﻌﻨﺻ و ﺪﻫد دﺎﯾ وا ﻪﺑ ار ىا
. ﻰﻣدآ رﺎﯿﺘﺧا ﻢﭼﺮﭘ و ﻪﻧﺎﺸﻧ نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد ﺖﯿﺑﺮﺗ و ﻢﯿﻠﻌﺗ ﺰﮐاﺮﻣ ﻪﻤﻫ
ﺖﺳا . ﺪﯾﺪﭘﺎﻧ ﺎﻣ رد ﺖﺴﻫ ىرﺎﯿﺘﺧا
نﻮﭼ ود ﺐﻠﻄﻣ ﺪﯾد ﺪﯾآ رد ﺪﯾﺰﻣ
ﻰﻣ ار نﺎﮐدﻮﮐ نادﺎﺘﺳوا ﺪﻨﻧز
نآ
بدا ﮓﻨﺳ ﻪﯿﺳ ار ﻰﮐ ﺪﻨﻨﮐ
ﺎﯿﺑ ادﺮﻓ ار ﮓﻨﺳ ﻰﯾﻮﮔ ﭻﯿﻫ
رو ﻰﯾﺎﯿﻧ ﻦﻣ ﻢﻫد ﺪﺑ ار
؟اﺰﺳ
!
ﺪﻧز ار ﻰﺧﻮﻠﮐ ﺮﻣ ﻞﻗﺎﻋ ﭻﯿﻫ
ﭻﯿﻫ
ﺎﺑ ﻰﮕﻨﺳ ﻰﺑﺎﺘﻋ ﺲﮐ
؟ﺪﻨﮐ
)
،ﻢﺠﻨﭘ ﺮﺘﻓد 3008
3005_ (
ﺖﺳا رﺎﯿﺘﺧا ﻞﯿﻟد ،ىﺪﺑ و ﻰﺑﻮﺧ ىﻮﺳ ﻪﺑ ﺶﺸﮐ :
نﺎﻣز رد ود ﺮﻫ ﻪﺑ بﺎﮑﺗرا و ود نآ زا ﻰﮑﯾ بﺎﺨﺘﻧا و ىﺪﺑ و ﻰﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﻞﯿﻣ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻪﻤﻫ ،ﻰﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺶﯾاﺮﮔ و ىﺪﺑ زا ﻪﺑﻮﺗ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ىﺎﻫ
ﺖﺳا رﻮﻣا ﻦﯾا ندﻮﺑ ىرﺎﯿﺘﺧا .
ﺖﺳا ﻪﺘﻔﮔ ﻢﯾﺮﮐ نآﺮﻗ تﺎﯾآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ىﻮﻟﻮﻣ :
ﻪﺑ ار نﺎﺴﻧا ود ﺮﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد راﺮﻗ هﺪﻨﻨﮐ تﻮﻋد ود ار نﺎﻄﯿﺷ و ﻪﺘﺷﺮﻓ ﺪﻧواﺪﺧ
ﻰﻣ ﺶﯾﻮﺧ ىﻮﺳ ﺪﻨﻧاﻮﺧ
. هﺪﻋ ﻰﻣ ﮏﯿﺒﻟ ار ﻪﺘﺷﺮﻓ ىاﺪﻧ ىا هﺪﻋ و ﺪﻨﯾﻮﮔ
ﻰﻣ ﺖﺒﺜﻣ ﺦﺳﺎﭘ نﺎﻄﯿﺷ ﻪﺑ ﺮﮕﯾد ىا ﺪﻨﻫد
. ﻪﺑ ﺎﻬﻨﯾا ىود ﺮﻫ
زا ىﻮﻟﻮﻣ حﻼﻄﺻا -
ا ﻪﻤﺘﺗ رﺎﯿﺘﺧ - ﺖﺴﻫ .
ﻰﻣ طﻮﺑﺮﻣ وا رﺎﯿﺘﺧا دﺎﻌﺑا زا ﻰﮑﯾ ﻪﺑ ﻮﯾد و ﮏﻠﻣ دﻮﺟو ﻪﮐ دراد نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ دﺎﻌﺑا ،رﺎﯿﺘﺧا ﻰﻨﻌﯾ دﻮﺷ
.
ﻦﺗ و ﻊﺒﻃ ﺮﯿﺳا ىا ﺪﯾﻮﮔ ﻮﯾد
ﻪﺿﺮﻋ ﻰﻣ مدﺮﮐ مدﺮﮑﻧ روز ﻦﻣ
٨
ﺖﻤﺘﻔﮔ ﻦﻣ تﺪﯾﻮﮔ ﻪﺘﺷﺮﻓ نآ و
ﻪﮐ ﻦﯾزا ىدﺎﺷ نوﺰﻓ ددﺮﮔ ﺖﻤﻏ
نﺎﻨﭼ ﻦﻣ ﻢﺘﻔﮕﻧ تزور نﻼﻓ نآ
ﻰﮐ زا نآ ﺖﺴﯾﻮﺳ هر ىﻮﺳ نﺎﻨِﺟ
حور و نﺎﺟ ﺐﺤﻣ ﺎﻣ ﻮﺗ ىاﺰﻓا
ناﺪﺟﺎﺳ
ﺺﻠﺨﻣ ىﺎﺑﺎﺑ ﻮﺗ
ﻰﻣ ﻢﻫ ﻰﺘﻣﺪﺧ ﺖﻧﺎﻣز ﻦﯾا ﻢﯿﻨﮐ
ىﻮﺳ
وﺪﺨﻣ ﻰﻣ ﺖﯾﻼﺻ ﻰﻣ ﻢﯿﻧز
ىﺪﻋ هدﻮﺑ ار تﺎﺑﺎﺑ هوﺮﮔ نآ
رد بﺎﻄﺧ اوﺪﺠﺳا هدﺮﮐ ﺎﺑا
ﻰﺘﺧاﺪﻧا ﺎﻣ ِنآ ﻰﺘﻓﺮﮔ نآ
ّﻖﺣ ىﺎﻬﺘﻣﺪﺧ ﺎﻣ
ﻰﺘﺧﺎﻨﺸﻧ
ﻪﺿﺮﻋ حور و ﻮﯾد ﻪﮐ ﻦﯾا ﺺَﻠﺨﻣ راد
ﺮﻫ
ود ﺪﻨﺘﺴﻫ زا ﻪﻤﺘﺗ رﺎﯿﺘﺧا
ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ﺎﻣ رد ﺖﺴﻫ ىرﺎﯿﺘﺧا
نﻮﭼ ود ﺐﻠﻄﻣ ﺪﯾد ﺪﯾآ رد ﺪﯾﺰﻣ
)
،ﻢﺠﻨﭘﺮﺘﻓد 3005
2992_ (
ﻰﻣ و ﻪﺘﺴﻧاد نآﺮﻗ ﻰﻫاﻮﻧ و ﺮﻣاوا ار ندﻮﺑ رﺎﺘﺨﻣ ﻞﯾﻻد زا ﻰﮑﯾ ىﻮﻟﻮﻣ ﺪﯾﻮﮔ
:
ﺪﯿﻋو و ﺖﺳا ﻰﻬﻧ و ﺮﻣا نآﺮﻗ ﻪﻠﻤﺟ
ﺮﻣا ندﺮﮐ ﮓﻨﺳ ﻣﺮﻣ ﺪﯾد ﻪﮐ ار ﺮ
ﺪﻨﮐ ﻦﯾا ﻞﻗﺎﻋ ﭻﯿﻫ ﺎﻧاد ﭻﯿﻫ
ﺎﺑ خﻮﻠﮐ و ﮓﻨﺳ ﻢﺸﺧ و ﻦﯿﮐ ﺪﻨﮐ
نﺎﻨﭼ ﺎﯾ ﻦﮐ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﮐ ﻢﺘﻔﮕﺑ ﻪﮐ
ﻧ نﻮﭼ ﮕ ناﺰﺟﺎﻋ و تاﻮﻣ ىا ﺪﯾدﺮ
ﺪﻨﮐ ﻰﻤﮑﺣ ﻰﮐ ﻞﻘﻋ ﮓﻨﺳ و بﻮﭼ ﺮﺑ
ﻞﻘﻋ
ﻰﮐ ﻰﮕﻨﭼ ﺪﻧز ﺮﺑ ﺶﻘﻧ ﮓﻨﭼ
ﺎﭘ ﻪﺘﺴﮑﺷا ﺖﺳد ﻪﺘﺴﺑ مﻼﻏ ىﺎﮐ
هﺰﯿﻧ ﺮﯿﮔﺮﺑ و ﺎﯿﺑ ىﻮﺳ ﺎﻏو )
،ﻢﺠﻨﭘﺮﺘﻓد 3030
3026_ (
ﺖﺳا رﺎﯿﺘﺧا ﻞﯾﻻد زا ﺪﯾدﺮﺗ و ﻪﺑﻮﺗ :
ﺖﺸﮔزﺎﺑ و ﺖﺷز ىﺎﻫرﺎﮐ زا نﺎﺴﻧا ﻪﺑﻮﺗ ﻰﮑﯿﻧ ىﻮﺳ ﻪﺑ
ﺖﺳا ﻰﻣدآ رﺎﯿﺘﺧا ﺮﺑ ﻞﯿﻟد ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺎﻫ .
ﻰﻣدآ ﻪﮐ دراد ﻰﻨﻌﻣ ﻰﯾﺎﺟ رد ﻪﺑﻮﺗ اﺮﯾز
هدﻮﺑ رﺎﺘﺨﻣ ىرﺎﮐ كﺮﺗ ﺎﯾ مﺎﺠﻧا رد ﺪﺷﺎﺑ
. ﻪﻔﯿﻇو ﻪﮐ ﻰﯾﺎﺟ ﻪﻔﯿﻇو ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ و هﺪﺷ ﺐﮑﺗﺮﻣ ،هدﻮﺑ كﺮﺗ شا
هدﺮﮐ كﺮﺗ هدﻮﺑ مﺎﺠﻧا شا
ﺪﺷﺎﺑ . ىﺪﺑ نآز ىدرﻮﺧ ﻪﮐ ﻰﻧﺎﻤﯿﺸﭘ نآ و
ز رﺎﯿﺘﺧا ﺶﯾﻮﺧ ﻰﺘﺸﮔ ىﺪﺘﻬﻣ
ﺖﺴﯿﭼ مﺮﺷ ﻦﯾا رﺎﯿﺘﺧا ىدﻮﺒﻧ ﺮﮔ
ﻦﯾو ﻎﯾرد و ﺖﻠﺠﺧ و مرزآ
؟ﺖﺴﯿﭼ
ﺖﺳاﺮﭼ ناﺮﮔﺎﺷ و نادﺎﺘﺳا ﺮﺟز
ﺮﻃﺎﺧ زا ﺎﻫﺮﯿﺑﺪﺗ نادﺮﮔ ﺖﺳاﺮﭼ
وا ﺮﺒﺟ زا ﺖﺳا ﻞﻓﺎﻏ ﻰﯾﻮﮔ ﻮﺗ رو
هﺎﻣ ﻖﺣ نﺎﻬﻨﭘ ﺪﺷ رﺪﻧا ﺮﺑا وا
ىﻮﻨﺸﺑ را باﻮﺟ شﻮﺧ ار ﻦﯾا ﺖﺴﻫ
ىرﺬﮕﺑ زا ﺮﻔﮐ و رد ﻦﯾد ىوﺮﮕﺑ
ىراز و تﺮﺴﺣ ﺖﺳا ىرﺎﻤﯿﺑ ﻪﮔ
ﺖﻗو
ىرﺎﻤﯿﺑ ﻪﻤﻫ ىراﺪﯿﺑ ﺖﺳا
ﻰﻣ ﻪﮐ نﺎﻣز نآ ىﻮﺷ
ﻮﺗ رﺎﻤﯿﺑ ﻰﻣ
ﻰﻨﮐ زا مﺮﺟ رﺎﻔﻐﺘﺳا ﻮﺗ
ﻰﻣ ﻪﻨﮔ ﻰﺘﺷز ﻮﺗ ﺮﺑ ﺪﯾﺎﻤﻧ
ﻰﻣ ﻰﻨﮐ ﺖﯿﻧ ﻪﮐ زﺎﺑ ﻢﯾآ ﻪﺑ هر
ﻰﻣ نﺎﻤﯿﭘ و ﺪﻬﻋ ﻦﯾا زا ﺪﻌﺑ ﻪﮐ ﻰﻨﮐ
ﺰﺟ ﻪﮐ ﺖﻋﺎﻃ مدﻮﺒﻧ ﻦﯾﺰﮔرﺎﮐ
)
،لوا ﺮﺘﻓد 629 622_ (
ﺖﺳا ﺮﺒﺟ ﯽﻔﻧ ﻞﯿﻟد ،رﺎﯿﺘﺧا و بﺎﺨﺘﻧا :
هدﺮﮐ ىرﺎﯿﺘﺧا ﻪﺸﯿﭘ ﻮﺗ ىا
ىا ىرﺎﯿﺘﺧﺎﮐ
مراد و ﻪﺸﯾﺪﻧا ىا
هﺪﯾﺰﮕﺑ نﻮﭼ ﻪﻧرو ار ﻪﺸﯿﭘ نآ ىا
زا
نﺎﯿﻣ ﻪﺸﯿﭘ ﺎﻫ ىا
؟اﺪﺧﺪﮐ
ﺪﯾآ ﻪﮐ نﻮﭼ اﻮﻫ و ﺲﻔﻧ ﺖﺑﻮﻧ
ﺖﺴﯿﺑ
هدْﺮﻣ رﺎﯿﺘﺧا ﺪﯾآ ﻮﺗ ار
دﻮﺳ رﺎﯾ ﻮﺗ زا ﻪﺒﺣ ﮏﯾ دﺮﺑ نﻮﭼ
رﺎﯿﺘﺧا ﮓﻨﺟ رد ﺖﻧﺎﺟ دﻮﺸﮔ
ﻢﻌﻧ ﺮﮑﺷ ﺖﺑﻮﻧ ﺪﯾﺎﯿﺑ نﻮﭼ
ترﺎﯿﺘﺧا ﺖﺴﯿﻧ زو ﻰﮕﻨﺳ ﻮﺗ ﻢﮐ
ﻦﯿﻘﯾ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﯾا رﺬﻋ ار ﺖﺧزود
ﻦﯾرﺪﻧﺎﮐ
شزﻮﺳ اﺮﻣ روﺬﻌﻣ ﻦﯿﺑ
)
،ﻢﺠﻨﭘﺮﺘﻓد 3074
3069_ (
٩
ﺖﺳﺎﻬﻧآ ندﻮﺑ يرﺎﯿﺘﺧا رد لﺎﻤﻋا شزرا :
ﻟﻮﻣ ﺮﻈﻧ زا يﻮ
ﺖﺳوا تدﺎﺒﻋ بﺎﺨﺘﻧا ﻮﺗﺮﭘ رد ﻰﻧﺎﺴﻧا ﺖﻣاﺮﮐ .
ﮏﻠﻣ و ناﻮﯿﺣ و تﺎﺒﻧ و دﺎﻬﺟ ﻞﯿﺒﻗ زا تادﻮﺟﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﮐ ﻰﻟﺎﺣ رد
ﺖﺳا ىﺮﺒﺟ و ىﺮﻄﻓ ﻪﮑﻠﺑ هدﻮﺒﻧ ىرﺎﯿﺘﺧا نﺎﺸﺗدﺎﺒﻋ .
هﺪﻣﺎﯿﻧ ﻞﺋﺎﻧ نﺎﺴﻧا ﺖﻣاﺮﮐ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻧا
.
ﮏﻤﻧ ار تدﺎﺒﻋ ﺪﻣآ رﺎﯿﺘﺧا
ﻪﻧرو ﻰﻣ ددﺮﮔ ﻪﺑ هاﻮﺧﺎﻧ ﯾا ﮏﻠﻓ ﻦ
بﺎﺘﻋ ﻪﻧ و ﺮﺟا ﻪﻧ ار وا شدﺮﮔ
ﻪﮐ رﺎﯿﺘﺧا ﺪﻣآ ﺮﻨﻫ ﺖﻗو بﺎﺴﺣ
ﺪﻧﺪﻣآ ﺢﺒﺴﻣ دﻮﺧ ﻢَﻟﺎﻋ ﻪﻠﻤﺟ
ﺪﻨﻣدﺰﻣ ىﺮﺒﺟ ﺢﯿﺒﺴﺗ نآ ﺖﺴﯿﻧ
ﻦَﮑِﺑ شﺮﺠﻋ زا ﻪﻧ ﺶﺘﺳد رد ﻎﯿﺗ
ﺎﺗ ﻪﮐ ىزﺎﻏ ددﺮﮔ وا ﺎﯾ هار نز
رﺎﯿﺘﺧا ز مدآ ﺪﺷ ﺎﻨﻣﱠﺮﮐ ﮏﻧاز
ﻢﯿﻧ رﻮﺒﻧز ﻞﺴﻋ ﺪﺷ ﻢﯿﻧ رﺎﻣ
ْﻨﺧ ﺮﺑ ﻰﻣدآ ﮓ
راﻮﺳ ﺎﻨﻣّﺮﮐ
رد ﻒﮐ رد ﺶﮐ نﺎﻨﻋ رﺎﯿﺘﺧا
ﻰﻫز و شﺎﺑﺎﺷ و حﺪﻣ ﻦﯾا نﺎﻬﺟ رد
تارﺎﯿﺘﺧاز و
ظﺎﻔﺣ ﻰﻬﮔآ )
،مﻮﺳﺮﺘﻓد 3296 3287_ (
ﺮﺒﺟ در رد يﻮﻟﻮﻣ ﻞﯾﻻد :
ﺐﺴﺨﻣ هر رد دﻮﺑ ﻦﺘﻔﺧ ﻮﺗ ﺮﺒﺟ
ﺐﺴﺨﻣ ﻪﮔرد و رد نآ ﯽﻨﯿﺒﻧ ﺎﺗ
رﺎﯿﺘﺧا ﯽﺑ ﻞﻫﺎﮐ يا ﺐﺴﺨﻣ نﺎﻫ
راد هﻮﯿﻣ ﺖﺧرد نآ ﺮﯾز ﻪﺑ ﺰﺟ
؟نﺎﻧﺰﻫر نﺎﯿﻣ رد ﻦﺘﻔﺧ و ﺮﺒﺟ
غﺮﻣ
؟نﺎﻣا ﺪﺑﺎﯾ ﯽﮐ مﺎﮕﻨﻫ ﯽﺑ
)
،لوا ﺮﺘﻓد 946 944_ (
ﺎﻘﻟا ﺖﺳا يﺮﻣا ﺮﺒﺟ ﻪﮐ ﻦﯾا و نﺎﺴﻧا يدازآ ﺢﯾﺮﺸﺗ ﺎﺑ يﻮﻟﻮﻣ و ﺮﺷ شﺮﺘﺴﮔ ﺰﺟ ﻪﮐ ﯽﻨﯿﻃﺎﯿﺷ يﻮﺳزا هﺪﺷ
،ﺪﻧراﺪﻧ ﯽﺘﯾرﻮﻣﺄﻣ دﺎﺴﻓ
ﯽﻣ ﺪﯿﮐﺄﺗ ار وا ﯽﻠﻫﺎﮐ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﮐ اﺮﯾز ،دﺰﯿﻫﺮﭙﺑ ﯽﻠﻫﺎﮐ و ﯽﻠﺒﻨﺗ زا و دراﺪﺑ سﺎﭘ ار ﺶﯾﻮﺧ تﺮﯿﺼﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﯽﻣدآ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ و ناﺮﮔودﺎﺟ ﺪﻨﺑ ﻪﺑ
ﺪﻨﮑﻓا ﺪﻫاﻮﺧ نﺎﻣز نﺎﯿﻧﻮﻋﺮﻓ رودﺰﻣ هﺮﺤﺳ :
نﻼﻣﺎﮐ لﺎﺑ و ﺮﭘ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺒﺟ
نﻼﻫﺎﮐ ﺪﻨﺑ و ناﺪﻧز ﻢﻫ ﺮﺒﺟ
)
،ﻢﺸﺷﺮﺘﻓد 1442
(
ﯽﻤﻧ هﺎﺒﺘﺷا ﻪﺑ ﺰﮔﺮﻫ ﺪﻨﻣدﺮﺧ نﺎﺴﻧا ﺘﻓا
ﯽﻤﻧ ار وا ،ﯽﻀﻌﺑ يﺮﺒﺟ هﺎﮔﺪﯾد و ﺪ ﺪﺒﯾﺮﻓ
.
ار ﺮﺒﺟ ﻦﯾا ناد ﻞﯿﻧ بآ ﻮﭽﻤﻫ
ار ﺮﺒﮔﺮﻣ نﻮﺧ و ار ﻦﻣﻮﻣ بآ .
نﺎﻤﻫ
دﺮﺑ نﺎﻄﻠﺳ يﻮﺳ ار نازﺎﺑ ،لﺎﺑ
دﺮﺑ نﺎﺘﺳرﻮﮔ ﻪﺑ ار نﺎﻏاز ،لﺎﺑ
)
،نﺎﻤﻫ 1444 1443_ (
ﻇ ﺖﻓاﺮ ﺖﻨﺳ و تﺎﻧﺎﯾﺮﺟ رد ﻪﺘﻔﻬﻧ يﺎﻫ ﺎﻏ و دراد ﯽﭘ رد ار ناﺪﻨﻣدﺮﺧ يراﺪﯿﺑ ،ﺪﻧواﺪﺧ يﺎﻫ
ﯽﻧادﺎﻧ رد ار نﻼﻓ ﻪﺘﺳاﻮﺧدﻮﺧ يرﺎﮕﻧاﺮﺒﺟ و
-
دﺮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ وﺮﻓ يا .
ﺖﺳا ﯽﻧدﺮﮐ ﺖﻤﺴﻗ و ﺖﺳا مﺎﺴﻗ لﺪﻋ
ﺖﺴﯿﻧ ﻢﻠﻇ و ﯽﻧﺮﺒﺟ ﻪﮐ ﺐﺠﻋ ﻦﯾا
يﺪﺑ ﯽﻧﺎﻤﯿﺸﭘ ﯽﮐ يدﻮﺑ ﺮﺒﺟ
يﺪﺑ ﯽﻧﺎﺒﻬﮕﻧ ﯽﮐ يدﻮﺑ ﻢﻠﻇ
)
،مرﺎﻬﭼﺮﺘﻓد 1644
1643_ (
ﯽﯾﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ و ﺎﻫ كﻼﻣ ﺎﺑ ًﺎﻤﻠﺴﻣ ﺮﺳ ﺮﺑ ﻪﭽﻧآ و ﺖﺳا ﻞﻃﺎﺑ زا ﻖﺣ ﺺﯿﺨﺸﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ،دراد ﻞﻃﺎﺑ و ﻖﺣ ﺖﺧﺎﻨﺷ ياﺮﺑ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ
ﺖﺴﯿﻧ ﺮﺼﻘﻣ وا دﻮﺧ ﺰﺟ ﺲﮐ ﭻﯿﻫ و ﺖﺳوا دﻮﺧ زا ﺪﯾآ ﯽﻣ وا .
ﮓﻨﻟ ﻮﺗ ار دﻮﺧ ﯽﻨﮐ نﻮﭼ يراد يﺎﭘ
ﮓﻨﭼ ﻮﺗ نﺎﻬﻨﭘ ﯽﻨﮐ نﻮﭼ يراد ﺖﺳد
)
،لوا ﺮﺘﻓد 934
(
ﯿﭘ ﺖﺳا رﺎﮑﺒﯾﺮﻓ و ﺮﮕﯾزﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻣدآ ﻦﻫذ و ﺮﮑﻓ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ زا ﯽﻣ ار ﯽﻣدآ ﻪﺘﺳﻮ
ﯽﻣ يزﺎﺑ و ﺪﺒﯾﺮﻓ ﺳا دازآ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ زا و ﺪﻫد
ﺖ
هرﺎﭘ مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﻪﺑ ﯽﻫﺎﮔ ،رﺎﺘﺨﻣ و لﺎﺒﻗ رد دﻮﺧ رادﺮﮐ زا يا
ﯽﻣ ﺾﻗﺎﻨﺗ رﺎﭼد ،ﺪﺸﯾﺪﻧا ﯽﻤﻧ يدازآ ﯽﻣ ﺾﻗﺎﻨﺗ و دﻮﺷ
ﻪﮐ نآ ﺎﺑ و ﺪﯾﻮﮔ
دازآ رد ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ار ي ﯽﻣ ك
يﺮﺒﺟ ﻪﺑ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ يﺮﮔ
ﯽﻣ شﻮﻣاﺮﻓ و ﺪﯾاﺮﮔ دﻮﺑ دازآ ًﺎﻘﻠﻄﻣ وا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
.
ﺮﺒﺻ و ﺮﮑﺷ ﯽﺑ ﯽﻠﻫﺎﮐ زا ﺪﻧﺎﻣ ﻪﮐ ﺮﻫ
ﺮﺒﺟ يﺎﭘ دﺮﯿﮔ ﻪﮐ ﺪﻧاد ﻦﯿﻤﻫ وا
١٠
لوا / شﻮﮔﺮﺧ ﺮﮑﻣ ﻪﺼﻗ دﺮﮐ رﻮﺠﻧر دﻮﺧ دروآ ﺮﺒﺟ ﻪﮐ ﺮﻫ
دﺮﮐ رﻮﮔ رد ﺶﯾرﻮﺠﻧر نﺎﻤﻫ ﺎﺗ
ﺪﻨﮐ نودﺮﮔ و ﺮﺘﺧا ﻪﮐ ﻰﻘﻟﺎﺧ
ﺮﻣا و ﻰﻬﻧ ﻪﻧﻼﻫﺎﺟ نﻮﭼ
؟ﺪﻨﮐ
)
،لوا ﺮﺘﻓد 1072 1070_ (
هﺪﺷ ﻰﻬﻟا و ﻰﻨﯾد ﻒﯿﻠﮑﺗ ﻪﺑ ﻞﺋﺎﻗ ﺮﺒﺟ دﻮﺟو ﺎﺑ ﻪﮐ نﺎﻧآ هدﺮﮐ راﺮﻗا ﻰﻬﻧ و ﺮﻣا ندﻮﺑ ﺚﺒﻋ ﻪﺑ ﻊﻗاو رد ،ﺪﻧا
ﺪﻧا . رﺎﺘﺨﻣﺮﯿﻏ نﺎﺴﻧا اﺮﯾز
ﻬﻧ و ﺮﻣا و هدﻮﺑ تاﺪﻣﺎﺟ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ دراﺪﻧ ىﺮﮕﯾد ﻰﻨﻌﻣ ﻮﻐﻟ و ﻞﻬﺟ زا ﺮﯿﻏ تاﺪﻣﺎﺟ ﻰ
.
ﻰﻣ ىﻮﻟﻮﻣ ﺪﯾدﺎﺘﻓا هﺎﭼ ﻪﺑ و ﺪﯾﺪﻣآرد ﻪﻟﺎﭼ زا ،نﺎﯾاﺮﮔﺮﺒﺟ ﺎﻤﺷ ﺪﯾﻮﮔ
. تاذ رد نآ ﻦﺘﺷاد ﺮﺼﺤﻨﻣ و ﻰﻣدآ زا رﺎﯿﺘﺧا ﻰﻔﻧ ﺎﺑ ﺪﯿﺘﺳاﻮ�
