١
ﻪﻨﯿﺠﻨﮔ رد ﻖﺸﻋ ةﻮﻠﺟ ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ راﺮﺳﻻا
يوﺮﺴﺧ ﻪﻤﯿﻠﺣ
مﻼﯾا هﺎﮕﺸﻧاد ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ
ﯽﻧﺎﻄﻠﺳ ﻦﺴﺣ
رﺎﯾدﺎﺘﺳا مﻼﯾا هﺎﮕﺸﻧاد
هﺪﯿﮑﭼ ﻪﺘﺷﺬﮔ زا ﯽﻨﯿﺴﺣ ﮥﺳﺎﻤﺣ رود يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﺑز ﯽﺳرﺎﻓ ناﺮﻋﺎﺷ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ .
هﺎﮔﺪﯾد ﺎﺑ ناﺮﻋﺎﺷ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﻪﺑ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﻪﺘﺴﯾﺮﮕﻧ ﻪﻌﻗاو ﻦﯾا ﺪﻧا
. ﺖﺳﺎﻬﻧآ ﮥﻠﻤﺟ زا ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ هﺎﮔﺪﯾد .
نآ زا ﺪﻌﺑ و ﻼﺑﺮﮐ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺎﺗ ﺶﻧارﺎﯾ و مﺎﻣا ﻪﮐ ار ﯽﻠﺣاﺮﻣ ،فرﺎﻋ ناﺮﻋﺎﺷ
هدﻮﻤﻧ ﯽﻃ ﻫا ﮥﻧﺎﻘﺷﺎﻋ و ﻪﻧﺎﻓرﺎﻋ ﯽﻟﺎﻤﮐ ﺮﯿﺳ ﺎﺑ ،ﺪﻧا
ﯽﻣ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ لد ﻞ ﺪﻨﻫد
. زا ارﻮﺷﺎﻋ ﺖﯿﻌﻗاو ﻒﯿﺻﻮﺗ رد ناﺮﻋﺎﺷ هﺎﮔﺪﯾد ﻦﯾا رد
ﺖﯾاور شراﺰﮔ يﺎﻫ ﻪﺘﻓر ﺮﺗاﺮﻓ ﻪﻧﻮﮔ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﻦﯾدﺎﻤﻧ ﯽﻧﺎﺑز ﻪﺑ و ﺪﻧا
. ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧاﺮﻋﺎﺷ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ يﺮﺛا ،صﺎﺧ رﻮﻃ
ﺖﺳا هدوﺮﺳ ارﻮﺷﺎﻋ ﻢﯿﻈﻋ ﮥﺛدﺎﺣ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ حﺮﺷ رد ﻞﻘﺘﺴﻣ .
ﻢﻬﻣ ﺎﺷ ﻪﮐ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﻖﺸﻋ ﮥﻠﺌﺴﻣ ،ﻪﺘﺧادﺮﭘ نآ ﻪﺑ شرﺎﻌﺷا رد ﺮﻋ
ﺖﺳا . دراد ﯽﻨﺘﺴﺴﮔﺎﻧ و ﻪﻨﯾﺮﯾد يﺪﻧﻮﯿﭘ ،نﺎﻓﺮﻋ ﺎﺑ و ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﯿﺑدا ﯽﺳﺎﺳا نﺎﮐرا زا ،ﻖﺸﻋ .
ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ ةﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا -
ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ
ﻪﻨﯿﺠﻨﮔ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ و ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻖﺸﻋ ﺮﺼﻨﻋ ﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ نآ فﺪﻫ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷﻮﻧ ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ راﺮﺳﻻا
ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ زا
ﺖﺳا ﯽﯾارﻮﺷﺎﻋ ﺮﻌﺷ رد .
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
: ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﺮﺻﺎﻨﻋ ،ﻖﺸﻋ ،ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ ،ارﻮﺷﺎﻋ .
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﺐﻘﻠﻣ ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ ﷲارﻮﻧ ازﺮﯿﻣ
» ءاﺮﻌﺸﻟا جﺎﺗ «
مود ﻪﻤﯿﻧ مﺎﻨﺑ ياﺮﻌﺷ زا ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ يﺮﺠﻫ ﻢﻫدرﺎﻬﭼ هﺪﺳ ﻞﯾاوا و ﻢﻫدﺰﯿﺳ هﺪﺳ
دور . ﮏﯾ ﭻﯿﻫ رﺎﻬﺘﺷا ﯽﻟو ﺪﻧا ﻪﺘﺷاد ﯽﺘﺳد نﺎﻓﺮﻋ و بدا رد ﯽﮕﻤﻫ و هدﻮﺑ يﺮﺻﺎﻧ ﺪﻬﻋ سﺎﻨﺷﺮﺳ ياﺮﻌﺷ زا شﺪﺟ و ﻮﻤﻋ ،رﺪﭘ ﻪﭼ ﺮﮔا
ﺪﺳر ﯽﻤﻧ نﺎﻤﻋ ﻪﺑ .
ﻪﻨﺳ ﻪﺠﺤﻟا يذ ﻢﻫدزﻮﻧ ﻪﺒﻨﺷ ﺐﺷ رد ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ 1285
ه . ﺐﺷ رد و ﺪﺷ ﺪﻟﻮﺘﻣ نﺎﻣﺎﺳ رد ق ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﺒﻨﺷ ﻪﺳ
لاﻮﺷ ﻢﻫدزاود 1322
ﺖﻓﺎﯾ تﺎﻓو يﺮﻤﻗ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ يو زا ﻪﮐ يرﺎﺛآ
:
» ﻪﻣﺎﻧ جاﺮﻌﻣ
« ،
» راﺮﺳﻻا ﮥﻨﯿﺠﻨﮔ
« ،
» ررﺪﻟا نﺰﺨﻣ «
و
رﺎﻌﺷا ناﻮﯾد .
ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ ﺮﺛا ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ
» راﺮﺳﻻا ﮥﻨﯿﺠﻨﮔ «
نزو و هﻮﯿﺷ و ﮏﺒﺳ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا
» راﺮﺳﻻا ةﺪﺑز «
و ﻪﺘﺧﺎﺳ هﺎﺸﯿﻠﻋ ﯽﻔﺻ
ﺧادﺮﭘ دور ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﻌﯿﺷ بدا يﺎﻫ رﺎﮑﻫﺎﺷ زا و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘ .
لﺎﺳ ﻪﺑ ار راﺮﺳﻻا ﮥﻨﯿﺠﻨﮔ تادﻮﺴﻣ ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ 1305
ه . رد ق
هدﻮﻤﻧ ﻦﯾوﺪﺗ و يروآ ﻊﻤﺟ لﺎﺳ ﮏﯾ لﻮﻃ رد ،ﺖﺳا هدﻮﺑ نﺎﯾاﺮﺳ ﻪﺟاﻮﺧ ﺲﯿﯾر ﻪﮐ ﯽﻣﺎﻧ نﺎﺧ نﺎﻤﯿﻠﺳ ﺎﻗآ ﺐﯿﻏﺮﺗ و ﻖﯾﻮﺸﺗ ﻪﺑ نﺎﻬﻔﺻا ﺖﺳا ) ،هدازﺪﻤﺤﻣ 1383
: 1004 ﻞﻘﻧ راﺮﺳﻻا ﻪﻨﯿﺠﻨﮔ ﻪﻣﺪﻘﻣ زا .(
يو
» ار ﯽﻠﻘﻧ و ﯽﻠﻘﻋ مﻮﻠﻋ ،ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ ﺖﯿﺼﺨﺷو نادﺎﺘﺳا ﺖﻣﺪﺧ رد
ﯽﻣ ﺮﺧﺎﻔﺗ نﺎﮕﯾﺎﭘ ﺪﻨﻠﺑ نآ يدﺮﮔﺎﺷ ﻪﺑ ،ﺖﺷاد ﯽﻨﺨﺳ ﺎﺠﮐ ﺮﻫ و ﻪﺘﻓﺮﮔاﺮﻓ دﻮﻤﻧ
. ﺖﻣﺎﻘﺘﺳا و ﻦﻫذ تﺪﺣ و راﻮﮔرﺰﺑ نآ لﺎﻤﮐ و ﻞﻀﻓ
ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺑ راﺪﻘﻣ ﯽﻟﺎﻋ نآ ﮥﻘﯿﻠﺳ ﯽﻣ سﻮﻠﺟ ﺎﺠﮐ ﺮﻫ ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﯾ
و دﻮﻤﻧ ﯽﻣ ﻦﺨﺳ ﯽﺘﺒﺳﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺘﻣ دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﻪﻤﻫ ،دﻮﻣﺮﻓ
ﺖﺧﺎﺳ . ﻪﺑ
ﯽﻣ لﺎﻤﮐ و ﻞﻀﻓ ﻪﺑ ار وا ﻪﻘﻓ و لﻮﺻا و ﯽﻠﻘﻋ مﻮﻠﻋ رد نﺎﯿﻋا يﺎﻤﻠﻋ و نﺎﻣز يﻼﻀﻓ ﺖﺷﺬﮔ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز كﺪﻧا رد ظﺎﺤﻟ ﻦﯿﻤﻫ و ﺪﻧدﻮﺘﺳ
ﯽﻣ ﻆﻔﺣ دﻮﺧ ةﺬﻣﻼﺗ نادﺮﮔﺎﺷ ﻊﻤﺟ رد ار ﺶﻣاﺮﺘﺣا ﺪﻧدﺮﮐ
. رد نﻮﭼ ﯽﺘﻟﺰﻨﻣ و ﺖﺒﺗﺮﻣ ﻦﯿﻨﭼ رد وا هداﻮﻧﺎﺧ
ﻪﺑ مﺪﻗ ﺮﻋﺎﺷ و ﺐﯾدا ﯽﯾ
دﻮﺑ ﯽﻤﻠﻋ ﺮﻨﻫ و قوذ ياراد و ﺶﻨﻣ ﺮﻋﺎﺷ ،دﻮﺑ ﻪﺘﺷاﺬﮔ دﻮﺟو ﻪﺻﺮﻋ .
ﺖﺷاد ﯽﺑﺮﻋ و ﯽﺳرﺎﻓ ﻪﺑ بﻮﺧ ءﺎﺸﻧا ﺖﻬﺟ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺷ .
درﻮﻣ
ﺪﺷ هﺪﯿﺸﮐ ﯽﺑدا ﻞﻓﺎﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﯿﻤﻠﻋ ﮥﺳرﺪﻣ زا مارآ مارآ ،ﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ نﺎﻓﺮﻋ و بدا ﻞﻫا ﻪﺟﻮﺗ
« ) ،ﻦﯾﺪﻟارﺪﺑ ﮏﻧ 1389
: 88 و 87 ( .
ﻪﮐراﺮﺳﻻا ﻪﻨﯿﺠﻨﮔ يﻮﻨﺜﻣ ﯽﻣ
رﻮﻬﻇ زا يراﺮﺳا ﯽﺘﺳار ﻪﺑ هدﺮﮐ يوﺮﯿﭘ ﯽﻧﺎﺳاﺮﺧ يﻮﻟﻮﻣ ﺪﻤﺤﻣ ﻦﯾﺪﻟا لﻼﺟ ﺎﻧﻻﻮﻣ زا ،ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
و زار زا يراﺮﺳا ،لﺎﻤﺟ و ﻖﺸﻋ ﺮﺤﺑ رد ار قﻮﺷ و ﺪﺟو تﻻﺎﺣ و كﻮﻠﺳ و ﺮﯿﺳ زا يرﺎﻌﺷا ﻪﺻﻼﺧ و قﻮﺸﻌﻣ يﺎﻫ ﻪﺑﺬﺟ و ﻖﺷﺎﻋ زﺎﯿﻧ
ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ فوﺬﺤﻣ سﺪﺴﻣ ﻞﻣر )
،نﺎﻤﻫ 1389 : 146 ( .
٢
ﺖﺷادﺮﺑ ﺎﺑ ،رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ يﻮﻨﺜﻣ ﻦﯾا رد تﺮﻀﺣ ،سﺎﺒﻋ تﺮﻀﺣ ،ّﺮﺣ زا ﯽﻨﯿﺴﺣ يارﻮﺷﺎﻋ نﺎﯾﺮﺟ زا ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ بﺎﻧ يﺎﻫ
ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ ،ﻢﺳﺎﻗ
و ءاﺪﻬﺸﻟا ﺪﯿﺳ ﻦﺘﻓر ناﺪﯿﻣ ﻪﺑ هﺮﺧﻻﺎﺑ و ﺮﻐﺻا ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ تدﺎﻬﺷ ،ﺐﻨﯾز تﺮﻀﺣ يﺮﯿﮔ نﺎﻨﻋ و ءاﺪﻬﺸﻟا ﺪﯿﺳ ﻦﺘﻓر ناﺪﯿﻣ ﻪﺑ ،ﺮﺒﮐا ﺖﺳا هﺪﻣآ نﺎﯿﻣ ﻪﺑ ﻦﺨﺳ يﺪﻧواﺪﺧ هﺮﯿﺧذ نآ تدﺎﻬﺷ نﺎﯾﺮﺟ .
ﺎﺗ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ كﻮﻠﺳ نآ رد نﺎﮑﻟﺎﺳ ﻪﮐ ﺪﻧاد ﯽﻣ ﯽﻧاﺪﯿﻣ ار ارﻮﺷﺎﻋ ،نﺎﻤﻋ
ﻮﺼﻘﻣ و داﺮﻣ ﻪﺑ ﺪﻨﺳﺮﺑ دﻮﺧ د
. ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا ناﺪﯿﻣ ﻦﯾا رد )
ع ( نﺎﯾﻮﭙﻫر يو ناﺪﯾﺮﻣ و بﺎﺤﺻا و ﺖﺳا نﺎﮑﻟﺎﺳ ﺪﺷﺮﻣ و نﺎﻓﺮﻋ ﺐﻄﻗ
ﺪﻨﻟﺎﺻو . زا ﺲﭘ ﯽﮑﯾ ار ﺖﻘﯾﺮﻃ يﺎﻫ يداو ﺪﯾﺎﺑ ﺶﻧﺎﻫاﺮﻤﻫ و مﺎﻣا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻖﺸﻋ ﺮﻬﺷ ﺖﻔﻫ ﻼﺑﺮﮐ ﺎﺗ ﻪﻨﯾﺪﻣ ﺮﯿﺴﻣ ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ ﺮﻈﻧ زا
ﺪﻨﺑﺎﯾ ﺖﺳد لﺎﺻو ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﻧراﺬﮕﺑ ﺮﺳ ﺖﺸﭘ يﺮﮕﯾد .
يو مﺎﻣا و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ يدﺎﯾز تارﺎﺷا ﻖﺣ ﺎﺑ مﺎﻣا تﺪﺣو ﻪﺑ دﻮﺧ رﺎﻌﺷا رد )
ع ( نﺎﺴﻧا ار
ﺪﻧاد ﯽﻣ تﺮﻀﺣ نآ تدﺎﺒﻋ و صﻼﺧا ﻞﺻﺎﺣ ار تﺪﺣو ﻦﯾا و ﺪﻧاد ﯽﻣ ﻪﺘﺳر ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ زا و ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﻖﺣ ﻪﺑ .
يﻮﺳ زا ﻪﮐ ﻞﯿﺋﺮﺒﺟ ﺎﺑ مﺎﻣا
ﯽﻣ ﻮﮔ و ﺖﻔﮔ ﻪﺑ هدروآ مﺎﯿﭘ وا ياﺮﺑ ﻖﺣ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﻣﺎﻘﻣ زا يا ﻪﻤﺷ و ﺪﻨﯿﺸﻧ
ﯽﻣ ﻮﮔزﺎﺑ ﻞﯿﺋﺮﺒﺟ ﻪﺑ ار شا ﯽﻟﺎﻌﺗ نﺎﯾﺮﺟ رد ﻢﻫ وا ﺎﺗ ﺪﻨﮐ
مﺎﻣا ارﻮﺷﺎﻋ رد دﺮﯿﮔ راﺮﻗ مﺎﻣا ﯽﻧﺎﺣور )
ع ( ﺪﻧدﻮﺑ ﺐﻠﻃ مﺎﻘﻣ رد ﺶﺑﺎﺤﺻا و دﺎﺷرا مﺎﻘﻣ رد وا ﻪﮑﻠﺑ دﻮﺑ ﻖﯾﺮﻃ ﮏﻟﺎﺳ نﺎﺘﺴﻣ ﻪﻘﻠﺣ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ .
اﺮﻓ ﻪﺑ و ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ كﻮﻠﺳ زا يا ﻪﺒﺗﺮﻣ رد ارﻮﺷﺎﻋ بﺎﺤﺻا زا ﮏﯾ ﺮﻫ نﺎﻤﻋ هﺎﮔﺪﯾد زا باﺮﯿﺳ مﺎﻣا ﺖﻓﺮﻌﻣ رﺎﺳ ﻪﻤﺸﭼ زا نﺎﺷزﺎﯿﻧ رﻮﺧ
ﺪﻧﺪﺷ ﯽﻣ .
ﭻﯿﻫ زا نﺎﻧآ يﺮﯿﮕﺘﺳد رد و دﻮﺑ لﻮﻐﺸﻣ نﺎﮑﻟﺎﺳ و نﺎﺒﻟﺎﻃ ﺖﯾاﺪﻫ و ﻢﯿﻠﻌﺗ ﻪﺑ مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ ،زﻮﺴﻟد يداﺮﻣ نﻮﭽﻤﻫ مﺎﻣا
دﻮﺑ ﺎﺿر مﺎﻘﻣ ﻪﺑ نﺎﮑﻟﺎﺳ و نﺎﺒﻟﺎﻃ رﺎﮐﺬﺗ ،ﺖﻘﯾﺮﻃ ﺪﺷﺮﻣ نآ ﻢﯿﻠﻌﺗ ﺖﯾﺎﻬﻧ و دﻮﺒﻧ راﺬﮔوﺮﻓ ﯽﺸﺷﻮﮐ .
ﻼﺑﺮﮐ هﺮﺧﻻﺎﺑ و زا يﺮﮕﯾد راﺮﮑﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺦﺴﻣ ﺮﺸﺑ ﺎﺑ مﻮﺼﻌﻣ نﺎﺴﻧا و ﯽﻫاﻮﺧ دﻮﺧ ﺎﺑ ﻖﺸﻋ ،ﻞﻬﺟ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻧاد ،ﺖﻤﻠﻇ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷور ﯽﯾورﺎﯾور )
،هدازﺪﻤﺤﻣ 1383
: 722 و
723 (.
نﺎﻓﺮﻋ رد ﻖﺸﻋ
ﯿﺑدا ﯽﺳﺎﺳا نﺎﮐرا زا ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎ
ﺖﺳا ﻖﺸﻋ ﻪﻟﺄﺴﻣ،
. ﻨﯾدﺎﻬﻧ نآ ﺖﺷﺮﺳ رد و دراد ﯽﻨﺘﺴﺴﮔﺎﻧ و ﻪﻨﯾﺮﯾد يﺪﻧﻮﯿﭘ ،نﺎﻓﺮﻋ ﺎﺑ ﻖﺸﻋ هﺪﺷ ﻪ
ﺖﺳا . ﺪﻧا ﻪﺘﻔﮔ نآ ﻒﺻو رد :
» يﺰﯿﭼ ﻪﺑ ﺪﯾﺪﺷ ﻞﯿﻣ و طﺮﻔﻣ قﻮﺷ .
ﻖﺸﻋ دزﻮﺴﺑ ار بﻮﺒﺤﻣ و دﻮﺷ ﻊﻗاو ﺐﻠﻗ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﺗآ .
ﻖﺸﻋ
ﻪﻄﺳاوﻼﺑ قﻮﺸﻌﻣ ﺎﺑ ﺖﺳا ﺐﻠﻗ مﺎﯿﻗ و ﯽﻬﻟا نﻮﻨﺟ و ﻼﺑ يﺎﯾرد ...
ﻪﮐ ﻞﻣﺎﮐ نﺎﺴﻧا ﺎﻬﻨﺗ ار مﺎﻘﻣ ﻦﯾا و ﺖﺳا ﺖﻘﯾﺮﻃ ﻦﮐر ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻖﺸﻋ
ﯿﭘ ار ﻞﻣﺎﮑﺗ و ﯽﻗﺮﺗ ﺐﺗاﺮﻣ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ كرد ﺖﺳا هدﻮﻤ
. ﯽﻣ هﺎﮔآﺎﻧ و ﻪﻧﺎﮕﯿﺑ دﻮﺧ زا ﻪﮐ ﺪﻫد ﺖﺳد ﯽﺘﻟﺎﺣ ،ﻖﺸﻋ لﺎﻤﮐ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ار ﻖﺷﺎﻋ -
ز زا و دﻮﺷ دزﺎﺳ ﯽﻣ و دزﻮﺳ ﯽﻣ بﻮﺒﺤﻣ قاﺮﻓ زا و ؛غرﺎﻓ نﺎﮑﻣ و نﺎﻣ
« ) ،يدﺎﺠﺳ 1381 : 580 و 582 ( ﯽﺘﺴﻫ مﺎﻈﻧ رﻮﻬﻇ ،ﺎﻓﺮﻋ دﺰﻧ رد
ﻪﻠﭘ ،لﺎﻤﮐ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر رد ار ﮏﻟﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻖﺸﻋ ﻦﯿﻤﻫ و ﺖﺳا ﻖﺸﻋ ﮥﻄﺳاو ﻪﺑ ﯽﻣ ﻖﺣ تﺎﻗﻼﻣ ﺎﺗ ﻪﻠﭘ
ﺪﻧﺎﺳر . ﺶﺗآ ﺖﺨﺳ ﻖﺸﻋ يداو از
ﺲﺑ و ﺖﺳا نﺎﻘﺷﺎﻋ رﺎﮐ ﻂﻘﻓ يداو ﻦﯾا رد ندﺮﭙﺳ هر و ﺖﺳا ﻞﻌﺘﺸﻣ و .
» ﻖﺣ تاذ و ،ﺖﺳا ﯽﻗﻮﺷ مﺎﻬﻟا و ﯽﻧﺎﻤﺣر ﺖﻔﻟا ،ﯽﻘﯿﻘﺣ ﻖﺸﻋ
او ﻪﮐ ﺖﺳا قﻮﺸﻌﻣ و ﻖﺷﺎﻋ ،ﺖﺳا تاﺬﻟﺎﺑ ﻞﻗﺎﻋ و ﺖﺳا تﻻﺎﻤﮐ ﺪﺟ .
تاذ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻘﯿﻘﺣ بﻮﺒﺤﻣ ءﺎﻘﻟ ﻪﺑ ﻖﺸﻋ ،ﯽﻘﯿﻘﺣ ﻖﺸﻋ ﻪﻠﻤﺠﻟﺎﺑ
ﺪﺷﺎﺑ ﺖﯾﺪﺣا «
) ،ﯽﻤﯾﺮﮐ 1386 : 140 .(
ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﺮﻫﺎﻈﻣ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،اﺪﺧ ﻪﺑ ﻖﺸﻋ زا ﺪﻧا ﻪﺘﻔﮔ ناﺮﻈﻧ ﺐﺣﺎﺻ و ﺎﻤﻠﻋ ﻪﭽﻧآ ﺮﺑﺎﻨﺑ
ارﻮﺷﺎﻋ ﯽﻣ ناﻮﺗ دﺮﺑ مﺎﻧ . ﻦﯿﻨﻣﻮﻤﻟا ﺮﯿﻣا ﻪﺑ بﺎﻄﺧ ،ﻼﺑﺮﮐ زا رﻮﺒﻋ مﺎﮕﻨﻫ ،ارﻮﺷﺎﻋ ﻪﺛدﺎﺣ زا ﻞﺒﻗ نﺮﻗ ﻊﺑر ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ مﻼﺴﻟا ﻪﯿﻠﻋ ﯽﻠﻋ
دﻮﻣﺮﻓ نﺎﺸﻧﺎﻫاﺮﻤﻫ :
» هﺎﮕﻠﺘﻗ ﺎﺠﻨﯾا ﻖﺷﺎﻋ ناﺪﯿﻬﺷ
؛ﺖﺳا
"
ّﺸﻋ عرﺎﺼﻣ و اﺪﻬﺷ قﺎ
ء
"
ﻤﻫ مﻼﺴﻟا ﻪﯿﻠﻋ ﻦﯿﻨﻣﻮﻤﻟا ﺮﯿﻣا رﺎﺘﻔﮔ ﻦﯾا ﻖﺒﻃ ﮥ
ﻨﺤﺻ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ ﮥ
ﻬﺒﺟ رد ﻼﺑﺮﮐ رازرﺎﮐ ﮥ
ﯽﻣ رﺎﮑﯿﭘ ﺪﯿﺣﻮﺗ دﺮﮐ
ﺪﻧﺪﯿﺑﻮﮐ ﯽﻣ نﺎﯿﻐﻃ و نﺎﯿﺼﻋ قﺮﻓ ﺮﺑ نﺎﻓﺮﻋ و نﺎﻤﯾا ﺮﯿﺸﻤﺷ و ﺪﻧ
،
ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻧواﺪﺧ ﻖﺷﺎﻋ ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا و
) مﻼﺴﻟا ﻪﯿﻠﻋ (
ﯽﻣ دﻮﺧ ﺮﮑﺸﻟ ﻪﺑ ار رﺎﮔدروﺮﭘ ﻪﺑ ﯽﻘﺷﺎﻋ و ﻖﺸﻋ سرد ﻪﮐ دﻮﺑ ﻖﺸﻋ هﺎﭙﺳ رادﺮﺳ -
ﺖﺧﻮﻣآ
« ) ،ﯽﻠﻣآ يداﻮﺟ 1388
: 239 .(
،درﺬﮕﺑ ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ زا ارﻮﺷﺎﻋ زور رد دﺮﮐ راداو ار مﻼﺴﻟا ﻪﯿﻠﻋ ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا ﻪﮐ يﺰﯿﭼ
» تﺎﺑﺮﮑﻟا ﺮﯿﺳا )
ﺎﻫ يرﺎﺘﻓﺮﮔ ﺮﯿﺳا (
ﺮﻫ و ددﺮﮔ
نﺎﻬﮔﺎﻧ ﻪﮐ دﻮﺒﻧ يﺰﯿﭼ ﻦﯾا و دﻮﺑ لﺎﻌﺘﻣ ياﺪﺧ ﻪﺑ ﻖﺸﻋ ﻂﻘﻓ ؛ﺪﻨﮐ ﻞﻤﺤﺗ ار ﯽﻫوﺪﻧا و ﺖﺒﯿﺼﻣ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ اﺪﯿﭘ ﻼﺑﺮﮐ ﺮﻔﺳ ﻪﺛدﺎﺣ رد و
دﻮﺑ تدارا و ﻖﺸﻋ ﻦﯾا لﻮﺼﺤﻣ و هﺮﻤﺛ ﺖﻘﯿﻘﺣ رد ارﻮﺷﺎﻋ ﻪﺛدﺎﺣ و ﺖﺷاد دﻮﺟو ﻖﺸﻋ ﻦﯾا تﺮﻀﺣ نآ تﺎﯿﺣ نارود مﺎﻤﺗ رد ﻪﮑﻠﺑ .
تﺎﺟﺎﻨﻣ ﺖﺳا تﺮﻀﺣ نآ دﻮﺟو قﺎﻤﻋا رد نآ ذﻮﻔﻧ و تدارا و ﻖﺸﻋ ﻦﯾا يﺎﯾﻮﮔ دراد دﻮﺟو ﺎﻣ سﺮﺘﺳد رد تﺮﻀﺣ نآ زا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ «
) نﺎﻤﻫ
، 1388 : 239 (
٣
رد ﺖﺳا ﺖﻓﺮﻌﻣ و ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺮﺳاﺮﺳ و نﺎﻓﺮﻋ ﺎﺑ ماﻮﺗ نﺎﺸﯾا ﻪﻓﺮﻋ يﺎﻋد و
اﺪﺧ ﻪﺑ تﺮﻀﺣ نآ تدارا و ﻖﺸﻋ يﺎﯾﻮﮔ ي
ﺖﺳا لﺎﻌﺘﻣ .
رد
دﺮﮐﺮﮐذار نآ سوﺎﻃ ﻦﺑا ﻪﮐ ﯽﺗدﺎﯾز ﺖﻤﺴﻗرد ﺖﺒﺤﻣ و ﻖﺸﻋ صﻮﺼﺧ رد ار ﻖﯿﻤﻋ ﯽﻓرﺎﻌﻣ و ﺪﻨﻠﺑ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ ﻪﮐ ﺎﻋد ﻦﯾا ﯽﻣ ﺖﺳا ه
ﻢﯿﻧاﻮﺧ :
»
ﺖْﻧَأ يﺬﱠﻟا
ﺖْﻗَﺮْﺷَأ ِبﻮُﻠُﻗ ﯽﻓ راﻮْﻧَﺄْﻟا
ْﻟا ﺖْﻟزَأ يﺬﱠﻟا ﺖْﻧَأ و كوﺪﺣو و كﻮُﻓَﺮﻋ ﻰﱠﺘﺣ ﮏﺋﺂﯿﻟوَأ ﺖْﻧَأ كِﺮﯿَﻏ ﻰَﻟِإ آﻮُﺌﺠْﻠﯾ ﻢَﻟ و كاﻮﺳ اﻮﺒﺤﯾ ﻢَﻟ ﻰﱠﺘﺣ ﮏﺋﺂﺒﺣَأ ِبﻮُﻠُﻗ ْﻦﻋ رﺎﯿْﻏَﺄ
ﻣ ﻢﻟﺎﻌﻤْﻟا ﻢﻬَﻟ ﺖَﻧﺎﺒَﺘﺳا ُﺚﯿﺣ ﻢﻬَﺘﯾﺪﻫ يﺬﱠﻟا ﺖْﻧَأ و ﻢﻟاﻮﻌْﻟا ﻢﻬْﺘَﺸﺣوَأ ُﺚﯿﺣ ﻢﻬَﻟ ﺲﻧﻮﻤْﻟا
َﻘَﻓ ْﻦﻣ ﺪﺟو اَذ ﺎ كﺪﺟو ْﻦﻣ ﺪَﻘَﻓ يﺬﱠﻟا ﺎﻣ و كﺪ
ﻰَﻐﺑ ْﻦﻣ َﺮﺴَﺧ ﺪَﻘَﻟ و ﺎًﻟﺪﺑ ﮏَﻧود ﯽﺿر ْﻦﻣ بﺎَﺧ ﺪَﻘَﻟ ...
َﻦﯿﻘﱢﻠﻤَﺘﻣ ﻪﯾﺪﯾ َﻦﯿﺑ اﻮﻣﺎَﻘَﻓ ِﮥﺴَﻧاَﺆﻤْﻟا هوﺂَﻠﺣ هءﺎﺒﺣَأ َقاَذَأ ْﻦﻣ ﺎﯾ ..
. ﯽﻨﺒُﻠْﻃُا ﯽِﻬَﻟِإ
ﺻَأ ﻰﱠﺘﺣ ﮏﺘﻤﺣَﺮِﺑ
ﮏﯿَﻠﻋ َﻞِﺒْﻗُأ ﻰﱠﺘﺣ ﮏﱢﻨﻤِﺑ ﯽﻨﺑﺬﺟا و ﮏﯿَﻟِإ َﻞ «
) ﯽﯾﺎﻨﺷور يﺪﻧﺎﺑﺎﺗ ﻪﮑﻧآ ﯽﯾﻮﺗ لد رد ار ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺧﺎﻨﺷ ﺎﺗ ،ﺖﻧاراﺪﺘﺳود يﺎﻫ
،ﻮﺗ ﺮﯿﻏ ﻪﺑ ﺪﻧﺮﺒﻧ هﺎﻨﭘو ،اﺮﺗ ﺰﺟ ﺪﻧراﺪﻧ ﺖﺳود ﺎﺗ ،ﺖﻧاراﺪﺘﺳود يﺎﻬﻟد زا ار ناﺮﮕﯾد يدﺮﮐ ﻞﯾاز ﻪﮐ ﻪﮑﻧآ ﯽﯾﻮﺗو ،اﺮﺗ ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﻧﺎﮕﯾ و اﺮﺗ ﻮﺗ ﺪﯾدﺮﮔ رﺎﮑﺷآ ﻪﮐ ﺎﺟﺮﻫ اﺮﻧﺎﺸﯾا يدﺮﮐ ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار ﻪﮑﻧآ ﯽﯾﻮﺗ و ،صﻮﺼﺨﻣ تﻻﺎﺣ ار نﺎﺸﯾا دزﺎﻧا ﺖﺸﺣﻮﺑ ﻪﮐ ﺎﺟﺮﻫ نﺎﺸﯾاﺮﺑ مﺪﻤﻫ ﯽﯾ
ﻪﻧﺎﺸﻧ نﺎﺸﯾاﺮﺑ ﺪﺷ موﺮﺤﻣ ﺎﻧﺎﻤﻫ ،اﺮﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﮐ ﯽﺴﮐ هدﺮﮐ ﻢﮔ ﺰﯿﭼ ﻪﭼ و ،اﺮﺗ ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﮐ ﻢﮔ ﻪﮐ ﯽﺴﮐ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺰﯿﭼ ﻪﭼ ،ﺎﻬﻫار يﺎﻫ
ﻮﺗ ﺰﺟ ﺪﯾدﺮﮔ دﻮﻨﺸﺧ ﻪﮐ ﯽﺴﮐ ﺪﻨﮐ زوﺎﺠﺗ ﻪﮐ ﯽﺴﮐ ﺖﺳا رﺎﮑﻧﺎﯾز ﺎﻧﺎﻤﻫو ،ار يﺮﮕﯾد
...
ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ ﺶﻧاراﺪﺘﺳود ﻪﺑ هﺪﻧﺎﺸﭼ ﻪﮑﻧآ يا
نﺎﯾﻮﮔ ﺪﻣآ شﻮﺧ شﺮﺑاﺮﺑ رد ﺪﻨﺘﺳاﻮﺧ ﺎﭙﺑ ﺲﭘ ،ار ﯽﻣﺪﻤﻫ ...
ﺎﺑ اﺮﻣ ﻦﮐ بﺬﺟ و ﻮﺘﺑ مﻮﺷ ﻞﺻو ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺗ ﺖﯿﻧﺎﺑﺮﻬﻣ ﺎﺑ اﺮﻣ هاﻮﺨﺑ ﻦﻣ دﻮﺒﻌﻣ
ﻮﺘﺑ مروآ يور ﻪﮑﻨﯾاﺎﺗ ﺖﯾراﺬﮔ ﺖّﻨﻣ (
هﺎﮕﻧ رد ﺐﻠﻃ و ﻖﺸﻋ ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ
ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻃ ﺖﻬﺟ ﺪﻨﭼ زا ﻼﺑﺮﮐ ياﺮﺟﺎﻣ ﺎﺑ نآ ﺪﻧﻮﯿﭘ و ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﻖﺸﻋ ﮥﻟﺄﺴﻣ ،نﺎﻤﻋ هﺎﮕﻧ رد .
ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺜﺣﺎﺒﻣ ﻪﺑ بﺎﺑ ﻦﯾا رد وا
ﻖﺸﻋ و ﻞﻘﻋ ﻪﺑﺬﺟ و ﯽﻘﯿﻘﺣ قﻮﺸﻌﻣ ﺚﺤﺑ ،نآ تﺎﻔﺻ و ﻖﺸﻋ ،
و وا ﯽﯾﻮﺟﻼﺑ و ﻖﺷﺎﻋ يزﺎﺒﮐﺎﭘ و لﺎﺻو ﺰﯿﻧ و نآ يﺎﻫ .
..
ﯽﻣ دزادﺮﭘ . رد
ﯽﻣ اﺪﺧ ار ﯽﻘﯿﻘﺣ قﻮﺸﻌﻣ ﻊﻗاو رد ﺎﻣا ؛ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا ﯽﻫﺎﮔ و ﺖﺳاﺪﺧ قﻮﺸﻌﻣ ﯽﻫﺎﮔ يو هﺎﮕﻧ ﺪﻧاد
. و مﺎﻣا و ﺪﻧواﺪﺧ ﻦﯿﺑ ﮥﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ﮥﻄﺑار ﻪﺑ
و مﺎﻣا دﻮﺧ ﺰﯿﻧ و ،نارﺎﯾ ﯽﻣ هرﺎﺷا ﺶﻧﺎﻫاﺮﻤﻫ و ناﺪﻧزﺮﻓ
ﺐﯿﮐﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﺪﻨﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ تﺎﻤﻠﮐ و نﺎﮔژاو و ﺎﻫ
هرﻮﻄﺳا ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﯽﻔﻃﺎﻋ ﯽﻧﺎﺑز رد ار ﻪﻧﺎﻓرﺎﻋ ﻒﯾﺎﻄﻟ و ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ،يزﺎﺠﻣ ﻖﺸﻋ يﺎﻫ ﺪﻨﮐ
. تﺎﯾﺎﻏ ﺖﯾﺎﻬﻧ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ يﻻﺎﺑ مﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ نﺎﻤﻋ
ءﺎﻘﻟ و تدﺎﻬﺷ ،ﷲا ﯽﻓ نﺎﻓرﺎﻋ ﯽﻠﺻا يوزرآو ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد هرﺎﺷا هراﻮﻤﻫ ﺖﺳا ﷲا
. ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﻖﺸﻋ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ار ارﻮﺷﺎﻋ ﻊﯾﺎﻗو ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ يو
باﺬﺟ ﺪﻨﮐ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﺮﺗرﻮﺷﺮﭘ و ﺮﺗﺎﺒﯾز ،ﺮﺗ .
ﯽﻣ رﻮﺼﺗ رﺎﯾ ﺎﺑ لﺎﺻو زور ار ارﻮﺷﺎﻋ زور وا و ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺎﻨﻌﻣ ﻖﺸﻋ ﺖﻓﺎﯿﺿ ار ﻼﺑﺮﮐ هﺎﮕﻣزر و ﺪﻨﮐ
ﻖﺸﻋ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ار ﺶﺑﺎﺤﺻا و ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا يﺰﯾﺮﻧﻮﺧ و تدﺎﻬﺷ ﯽﻣ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﯽﯾﺎﺒﯾز ﻪﺑ ،ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺤﻣ و
و ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا دﺎﻬﺟ ،نﺎﻤﻋ ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ و ﻪﻧﺎﻓرﺎﻋ كﻮﻠﺳ ﯽﻋﻮﻧ ار ﺶﻧارﺎﯾ ﯽﻠﺻا ﻪﮐ ﺪﻧاد
ﺖﺳا ﯽﻟزا قﻮﺸﻌﻣ هار رد يزﺎﺒﮐﺎﭘ ،نآ ﮥﺒﻨﺟ ﻦﯾﺮﺗ ،
ﺮﮕﯾد ،مﺎﻣا درﻮﻣ رد ﻪﺘﺒﻟا
هﻮﻠﺟ ارﻮﺷﺎﻋ ردو هﺪﯿﺳر ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﯽﻟﺎﻋ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ مﺎﻣا اﺮﯾز ﺖﺴﯿﻧ حﺮﻄﻣ كﻮﻠﺳ ﯽﻣ رﺎﮑﺷآ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﻣﺎﻘﻣ و تﻻﺎﺣ و ﺎﻫ
دﻮﺷ .
هرﺎﺷا ﺮﯾز ﺖﯿﺑ رد ﯽﻣ نﺎﯿﺑ نﺎﻤﻋ ﻪﮐ ﯽﯾ
دﻮﺟو و دﺮﯿﮕﺑ يﺎﺟ نآ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻨﻠﺑ ﯽﺣور و ﻊﯿﺳو ﯽﻫﺎﮕﯾﺎﺟ لﺎﺒﻧد ﻖﺸﻋ ،ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ار ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا ﯽﻣ ﺮﮐذ حور و ﻖﺸﻋ ﻦﯿﺑ ﮥﻄﺑار رد ﻖﺸﻌﻟا ﯽﻓ ﺢﻧاﻮﺳ بﺎﺘﮐ رد ﯽﻟاﺰﻏ ﺪﻤﺣا ﻪﭽﻧآ ﺎﺑ ،ﺪﺑﺎﯾ
ﺪﻨﮐ ﺖﺳا ﻖﺑﺎﻄﻣ .
دﺎﺘﻓا حاﺰﻣ ﻪﭼ ﺎﺗ ﻢﻧاﺪﻧ دﻮﺟو وﺪﺑ رد ،دﻮﺑ حور ﺐﮐﺮﻣ ﻖﺸﻋ ،ﺮﻈﺘﻨﻣ ﻖﺸﻋ دﻮﺟو ﺪﺣﺮﺳ ﺮﺑ ﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ مﺪﻋ زا حور .
ﯽﻟﺎﺧ ﻪﻧﺎﺧ
ﯽﻤﻧ ﯽﺘﻬﺟ رد ار وا ﻪﮐ ﺖﺳا هّﺰﻨﻣ تﺎﻬﺟ زا وا ﺖﻘﯿﻘﺣ ﺎﻣا ﺖﻓﺮﮕﺑ يﺎﺟ ﺖﻓﺎﯾ دﻮﺑ ﻖﺸﻋ ﺎﺗ ،ﺖﺷاد ﺪﯾﺎﺑ
) ،ﯽﻟاﺰﻏ 1386 : 18 .(
ﺎﻓﺮﻋ ﺪﯾد زا
ﻪﮑﻧآ ياﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﺘﺴﮔ رﺎﯿﺴﺑ ﺪﯾﺎﺑ دزﺎﺳ رادﻮﻤﻧ دﻮﺧ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﯽﮔرﺰﺑ و ﺖﻤﻈﻋ نآ ﺎﺑ ار ﻖﺸﻋ ،حور
:
فﺎــﺻ ﺪﯾد ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﮏﻠﻣ ،ﻖــﺸﻋ
ﺮﺘــﺸﯿﺑ ﺶﯾﺎـﻀﻓ ،نآ طﺎـــﺴﺑ زا
فﺎـﻗ ﻪﺑ ﺎﺗ ﻪﺘﻓﺮـﮔ ﺶـﻓﺎﻗ زا ﺖﻫﺰﻧ
ﺮﺘـــﺸﯿﭘ ،ﺪﯾآ ﻪــﭼ ﺮــﻫ دراد يﺎﺟ
)
،نﺎﻤﻋ 273 (
و ﯽﻣ نﺎﮑﻟﺎﺳ ﺖﮐﺮﺣ ﺪﺟﻮﻣ ار ﻖﺸﻋ هدوﺮﺳ ﺮﺣ ﻒﺻو رد ﻪﮐﺰﯿﻧ ﺮﯾز ﺖﯿﺑ رد ﯽﻘﯿﻘﺣ قﻮﺸﻌﻣ ياﺪﻓ ار دﻮﺧ ﻖﺷﺎﻋ ،ﺪﻧاد
) ﺪﻧواﺪﺧ (
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ :
۴
داد دﺎـــﺑ ﺮﺑ نﺎـــﺟ و دﺮﮐ نﺎﻧﺎﺟ ﺪــﺼﻗ
داد دﺎـــﯾ ،نادﺮــــﻣ ﻪﺑ يدازآ ﻢـــﺳر )
،نﺎﻤﻋ 296 (
ﯽﻣ ﻖﺸﻋ هار ﺮﻀﺧ ار ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا ،نﺎﻤﻋ ،ﺖﺳا هﺪﻣآ نﺎﯿﻣ ﻪﺑ ﺮﻀﺧ تﺮﻀﺣ زا ﻦﺨﺳ ﯽﺑدا رﺎﺛآ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﻦﯿﺑ ،ﯽﺘﯿﺑ رد و ﺪﻧاد
ﯽﻣ راﺮﻗﺮﺑ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ،ﻖﺸﻋ هار ﺮﻀﺧ و عﺮﺷ ياﺪﺘﻘﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﯽﻣ دﺎﯾ ﺮﯿﺑﺎﻌﺗ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا زا و ﺪﻨﮐ
ﺪﻨﮐ :
ﻖﺸﻋ هﺎﺸﻨﻫﺎﺷ لﺎﺣ حﺮﺷ ﻪﺻﺎﺧ
ﻖﺸﻋ هار ﺮﻀﺧ و عﺮﺷ ياﺪﺘﻘﻣ
)
،نﺎﻤﻫ 349 (
ﺖﻘﯿﻘﺣ ﯽﻃﻮﻃ و ﻖﺸﻋ يﻮﮐ ﺐﯿﻟﺪﻨﻋ ،ﺎﺒﺻ ﺮﯿﺑﺎﻌﺗ ﺎﺑ ﻞﻀﻔﻟاﻮﺑا تﺮﻀﺣ زا ﺮﯾز ﺖﯿﺑ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﻣ دﺎﯾ ﻖﺸﻋ يﻮﮔ
ﺪﻨﮐ :
ﻖﺸﻋ يﻮﮐ ﺐﯿﻟﺪﻨﻋ زا ﺎﺒــﺻ يا
ﺖﻘﯿﻘﺣ ﯽﻃﻮــﻃ ،ﻮﺗ يا ﻖﺸﻋ
)
،نﺎﻤﻋ 302 (
زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﺎﺒﺻ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﺣﻼﻄﺻا رد
» ﺪﯾآ ﺖﯿﻧﺎﺣور قﺮﺸﻣ ﺖﻬﺟ زا ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻤﺣر تﺎﺨﻔﻧ .
ﺮﯿﺧ ﺮﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﭽﻧآ ﺰﯿﻧ
ﺪﺷﺎﺑ
« ) ،يدﺎﺠﺳ 1379 : 520 .(
ﯽﻣ ﺮﻋﺎﺷ و مزﻼﻣ وا ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻤﺣر تﺎﺨﻔﻧ و هﺪﯿﺳر ﻖﺣ ﻪﺑ و ﺖﺳا ﻖﺸﻋ يﻮﮐ ﺐﯿﻟﺪﻨﻋ سﺎﺒﻋ تﺮﻀﺣ ﺪﯾﻮﮔ
ﺖﻘﯿﻘﺣ ﯽﻃﻮﻃ و ﻪﺘﺸﮔ هاﺮﻤﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻖﺸﻋ يﻮﮔ
.
ﻤﻋ ﯽﻣ نﺎ ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ شﺪﻧزﺮﻓ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻟد ،بﻮﺒﺤﻣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر هار رد يﺪﻧزﺮﻓ و رﺪﭘ ﻒﻃاﻮﻋ دﻮﺟو ﺎﺑ مﺎﻣا ﺪﯾﻮﮔ ﺰﯿﻧ ار ﺮﺒﮐا
ﯽﻣاو ﯽﻣ ﺶﺑﻮﺒﺤﻣ ﺪﻧزﺮﻓ ﻪﺑ بﺎﻄﺧ و دراﺬﮔ ﻮﺸﻣ ﺪﺳ و ﻊﻧﺎﻣ ﻖﺣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر و ﺖﺒﺤﻣ و ﻖﺸﻋ هار رد ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ
:
ﻮــــﺸﻣ ﺪــــﺼﻘﻣ ﻊﻧﺎـــﻣ ،هر ﻞﯾﺎـــﺣ
ﺖﺒﺤﻣ هار ﺮــﺳ ﺮﺑ ،
ﻮـــﺸﻣ ﺪـــﺳ
)
،نﺎﻤﻫ 316 (
ﯽﻣ ﻞﻀﻔﻟاﻮﺑا تﺮﻀﺣ درﻮﻣ رد ﺮﮕﯾد ﯽﯾﺎﺟ رد ﺪﯾﻮﮔ
:
وﺮــــﺸﯿﭘ ﯽﻨﯿــــﺴﺣ قﺎــــّﺸﻋ ﻪــﺑ ﺪﺑ
ﺶﯾﺪﻧا كﺎــﭘ و يآﺮﻃﺎــــﺧ كﺎـــﭘ ور
) )
،نﺎﻤﻋ 305 (
ﻪﺸﯾﺪﻧا و ﺖﯿﻧ صﻮﻠﺧ ﺎﺑ و دﻮﺑ ﺮﺗﻮﻠﺟ ﯽﻨﯿﺴﺣ نﺎﻘﺷﺎﻋ ﮥﻤﻫ زا ﯽﻘﺷﺎﻋ ﻢﺳر و هار رد ﻞﻀﻔﻟاﻮﺑا تﺮﻀﺣ ﺮﻋﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا و كﺎﭘ ﯽﯾ
ﯽﻣ ﯽﻃ ار بﻮﺒﺤﻣ ﯽﻘﺷﺎﻋ هار ﻪﻧﺎﺼﻠﺨﻣ دﺮﮐ
. هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ بدا ﯽﺘﻨﺳ ناﺮﻋﺎﺷ ةﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﺮﻋﺎﺷ رد ﺞﯾار ﻪﯿﺒﺸﺗ و تﺎﯾﺎﻨﮐ و نﺎﮔژاو زا يﺮﯿﮔ
ﻮﻣ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ يﺎﻀﻓ نﺎﮔداﺪﻟد هﺎﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ و هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ نﺎﺑز ﺎﺑ ار دﻮﺧ ﺮﻈﻧ در
) قﻮﺸﻌﻣ ( ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا درﻮﻣ رد ار
) ع ( ﺖﺳا هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ .
ﺮﯾز ﺖﯿﺑ رد :
نﺎﮔداﺪﻟد ﻪـــﺷ نآ ﺖﺴﺑ ﺮﺑ ﻮــُــﭼ ﺐﻟ
نﺎﮔدازآِﺮـَـﺳ نآ ،ﺖــﺴﺟ ﺎـــﺟز ّﺮــــﺣ
)
،نﺎﻤﻫ 295 (
ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﯽﻨﻌﻣ ،ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ يﺎﻀﻓ رد ﻪﯿﺒﺸﺗ و تﺎﯾﺎﻨﮐ و نﺎﮔژاو زا يﺮﯿﮔ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ بدا ﯽﺘﻨﺳ ناﺮﻋﺎﺷ ةﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﺮﻋﺎﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ و هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ نﺎﺑز ﺎﺑ ار دﻮﺧ
» نﺎﮔداﺪﻟد هﺎﺷ «
ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا درﻮﻣ رد ار )
ع ( ﺖﺳا هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ .
ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﺑز زا ﺮﮕﯾد يﺎﺟ رد و )
ع ( دراد ﺖﺳود ار ﯽﯾﺎﺒﯾز و ﺖﺳا ﺎﺒﯾز ﺪﻧواﺪﺧ ﻪﮑﻨﯾا و ﺶﯾﻮﺧ يﺮﮑﺳ ةﺪﯿﻘﻋ ﻦﯿﻤﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ
) لﺎﻤﺟ ﺐﺤﯾ و ٌﻞﯿﻤﺟ ﷲا ﱠنِإ (
وا زا ) ﺪﻧواﺪﺧ ( ﯽﻣ دﺎﯾ نﺎﺷﻮﻬﻣ رﺎﯾﺮﻬﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﮐ
:
نﺎﺷﻮﻬَــﻣ رﺎﯾﺮﻬـــﺷ نﺎﮐ ،ﻢــﺷﻮﺧ ﺮــﺳ
ﻣاد ﺪﻬﻧ ﺎــﭘ ﻞﺘـﻘﻣ ﻪﺑ ﯽﮐ نﺎـــﺸﮐ ﻦـــ
)
،نﺎﻤﻫ 295 (
ﯽﻣ نﺎﮑﻟﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﻘﯿﻘﺣ بآ و ﻪﺘﻓﺮﮔ شود ﺮﺑ ﮏﺸﻣ ﻪﮐ ﺪﻧاد ﯽﻣ ﯽﺴﮐ ار وا سﺎﺒﻋ تﺮﻀﺣ ﻒﯿﺻﻮﺗ رد ﺮﯾز تﺎﯿﺑا رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺪﻧﺎﺷﻮﻧ . بآ نﺪﯿﺷﻮﻧ ﻪﻧ هدﻮﺑ ﺖﻘﯿﻘﺣ ﺪﻧا هدﻮﺑ نآ ﯽﭘ رد ارﻮﺷﺎﻋ ياﺮﺟﺎﻣ رد ﯽﻬﻟا نﺎﮑﻟﺎﺳ و سﺎﺒﻋ تﺮﻀﺣ ﻪﭽﻧآ ﻊﻗاو رد :
۵
ﻢَﻠﻋ ﯽﺘﺴﻣ زا ﺖﺷاﺮﻓا لد زﺎﺑ
،ﯽﻨﯿﺴﺣ رﻮﺷ ﺎﺑ ﻪﺘﺸﮔ ﻪﻤﻐﻧ
ﺮﮔ
شوﺮﺧ ﺎﺑ نازﺎﺗ ،بﺎﺤﺻا ﺐﻧﺎﺟ
ﻢَﻠﻋ راﺪﻬﭙﺳ ﺪﺷ ،
ﻒﺟ ﻢﻠﻘﻟا
ﺮﺑ ﻪﺑ هدﺮﮐ نﺎﯿﺳﺎﺒﻋ تﻮﺴﮐ
ﺮﭘ ﺖﻘﯿﻘﺣ بآ زا ﯽﮑﺸﻣ ،
شود ﻪﺑ
)
،نﺎﻤﻋ 299 (
ﻪﮐ ﺖﺳا ﺚﯾﺪﺣ رد
» ساﺮﺿ ﻻا و ًﺎﻣد عﻮﻣﺪﻟا نﻮﮑﺗ نأ ﻞﺒﻗ ﮏﺘﯿﺸﺧ ﻦﻣ ﻊﻤﻟا بورﺬﺑ ﺐﻠﻘﻟا نﺎﯿﻔﺸﺗ ﻦﯿﺘﻟﺎﻤﻫ ﻦﯿﻨﯿﻋ ﯽﻨﻗزرا ﻢﻬُﻠﻟا
ًاﺮﻤﺟ « ) ،ﺮﻔﻧازوﺮﻓ 1375 : 206 .(
ياﺮﺑ ﯽﻫار عﺮﻀﺗ و يراز ﺎﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﺪﻧراد ار ﻖﺣ ﺖﻓﺮﻌﻣ و لﺎﺻو يوزرآ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ ﺮﻋﺎﺷ ةﺪﯿﻘﻋ ﻪﺑ
د ﺎﺗ ،ﺪﻨﺑﺎﯿﺑ يو ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﻦﯿﻨﭼ ﻦﯾا ﺮﮔا ﻪﮐ ﺪﻧزﺎﺳ يرﺎﺟ هﺪﯾد زا زﺎﯿﻧ ﮏﺷا ﺖﺳود يﺎﻘﻟ ياﺮﺑ ﺪﯾﺎﺑ و ﺪﻧدﺮﮔ زﺎﺑ دﻮﺧ ﻞﺻا ﻪﺑ هرﺎﺑو
ﻪﺘﺷاد ﻪﮐ ﺖﺳا يﺪﻨﻠﺑ دﻮﺼﻘﻣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳﺮﻧ نآ مﺎﺟﺮﻓ ﺪﻨﻨﮑﻧ ﺪﻧا
:
ﻮﺠﺑ يراز ﺎﺑ ﻪﻨﺸﺗ ﺐَﻟ يا ﯽﺑآ
ﺖﺳا ﻦﺘﺴﺟ يراز ﻪﺑ ،ﺖﺑآ ﻦﯾا طﺮَﺷ
ﺑ يرآ زﺎﺑ ﻪﺘﻓر بآ ﻪﮐ ﻮﺑ ﻮﺠ
يراﺪﻧ رو ،
ﺖﺳا ﻦﺘﺴﺷ يو زا ﺖﺳد
)
،نﺎﻤﻋ 347 (
ﯽﻣ ﺮﻋﺎﺷ اﺮﺟﺎﻣ ﮥﻣادا رد تﺮﻀﺣ هار رد نﺪﺷ اﺪﻓ ياﺮﺑ و دروآرد نﻻﻮﺟ ﻪﺑ ار ﺶﺒﺳا ﺖﻓﺎﯾ نﺎﯾﺎﭘ شﺮﻫاﻮﺧ ﺎﺑ مﺎﻣا مﻼﮐ ﻪﮐ ﺪﯾﻮﮔ
و جاﺮﻌﻣ هﺎﮕﻧﺎﺑﺮﻗ يﻮﺳ ﻪﺑ ﺶﻟﺎﺻو ﻪﺑ نﺪﯿﺳر و ﺖﺳود ﺪﺷ ﻪﻧاور تدﺎﻬﺷ
. قﻮﺸﻌﻣ و ﻖﺷﺎﻋ نﺎﯿﻣ لﺎﺻو هﺎﮕﯾﺎﺟ ﺮﻋﺎﺷ ﺮﻈﻧ زا )
ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا
ﺪﻧواﺪﺧ و ( ﯽﻣ ﻞﺋﺎﻧ ﯽﻟزا قﻮﺸﻌﻣ لﺎﺻو و تدﺎﻬﺷ ﺾﯿﻓ ﻪﺑ ﺶﯾﻮﺧ نﺎﺟ زا ﻦﺘﺴﺷ ﺖﺳد ﺎﺑ مﺎﻣا و ﺖﺳا هﺎﮕﻠﺘﻗ و تدﺎﻬﺷ ناﺪﯿﻣ ، دﻮﺷ
:
؟هار دﺮﻣ يا لﺎﺻﻮْﻟاراد نآ ﺖﺴﯿﭼ
هﺎﮕﻠﺘﻗ فﺮَﻃ و ناﺪﯿﻣ ﺖﺣﺎﺳ
)
،نﺎﻤﻋ 349 (
ﺪﺷ هﺎﺗﻮﮐ ﻦﺨﺳ و نﻻﻮﺟ داد
ار ﺖﺳود ،
ﺪﺷ هﺎﮕﻧﺎﺑﺮﻗ ﻪﺑ دراو
)
،نﺎﻤﻫ 342 (
ﻦﯿﺴﺣ ) ع ( ﯽﻣ رد ،ﺖﺳود رﻮﻀﺣ رد يزﺎﺑ ﻖﺸﻋ مﺰﺑ نآ رد شزرا ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻐﻣرا ﭻﯿﻫ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ زا ﺮﺗ يور ﺮﺑ ﻪﮐ ،ﺖﺴﯿﻧ ﺮﻐﺻا
ﯽﻣ ﻖﺣ هﺎﮔرد ﺶﮑﺸﯿﭘ يﺮﻫﻮﮔ ﺶﻧﺎﺘﺳد ﺪﻨﮐ
. ﻖﺸﻋ هار ﻪﻧ ﺪﻧراد ور ﺶﯿﭘ رد ﻪﮐ ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ و ﺎﻫﻼﺑ زا نﺎﻘﺷﺎﻋ و ﺖﺳا ﺖﻨﺤﻣ و ﺞﻧر ﻦﯾﺮﻗ
ﯽﻤﻧ يور ﺎﻬﻨﺗ ﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﺪﻧﺪﯿﻧادﺮﮔ
ﯽﻣ نآ لﺎﺒﻘﺘﺳا ﻪﺑ زﺎﺑ شﻮﻏآ ﺎ ﯽﻣ ﺖﺒﺤﻣ ﻖﯾﺮﻃ يﺎﻀﺘﻘﻣ ار ﻦﯾا و ﺪﻧور
ﺪﻨﻧاد . ﻪﺑ مﺎﻣا ﻒﺻو رد نﺎﻤﻋ
ﯽﺑ ﯽﻣ هرﺎﺷا ﻖﺷﺎﻋ ﯽﮐﺎﺑ ﺖﻘﺸﻣ و ﺞﻧر دﻮﺟو ﺎﺑ نﺎﺸﯾا ﻪﮑﻨﯾا و ﺪﻨﮐ
ﻪﻤﻫاو ﭻﯿﻫ هﺎﮑﻧﺎﺟ يﺎﻫ ﯽﻤﻧ اﺪﯿﭘ هار ﺶﻟد ﻪﺑ ﯽﯾ
ﺖﺣﺎﺳ ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ
ﯽﻤﻧ هار ﯽﺘﺴﺳ و شﺰﻐﻟ ﭻﯿﻫ ﺶﺘﻤﻈﻋ ﺎﺑ دﻮﺟو ﺪﺑﺎﯾ
:
ﻮﻧ ﻪﺑ ﻮُﻧ شدﻮﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﻼﺑ ﺎﺑ
كﺎــﻧدرد يﺎﻫ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ نآ زا ﻪﻧ
درد و ﺞﻧر و شوﺮﺧ و شﻮﺟ نآ زا ﻪﻧ
ﺮﺘﺸﯾر ﯽﺘﺸﮔ ﻪﭼﺮﻫ ﻦﺗ ﺶﻠﮔ نﻮﭼ
ﺮﭙﺴﻫر ﺶﯾﻮﺳ ﻪﺑ ﯽﻐﯿﺗ ﺮﻫ ﻪﺘﺸﮔ
ﺶﯾﻮﺳ يﺮﯿﺗ ﺮﻫ ﻪﺘﻓر ،
ﻦﻣاد نﺎﺸﮐ
ور مﺮﮔ ﺖﻤﻫ ﺶﺧر ﺶﻧﺎﻨﭽﻤﻫ
كﺎﺑ ﭻﯿﻫ ار ﺶﺘﻟﺎﺣ ﯽﻟﺎﺑُا ﻻ
دﺮﮔ ﭻﯿﻫ ار ﺶﻨﻣاد ﯽﯾﺎﯾﺮﺒﮐ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻢﺴﺒﺗ ﺪﺑ ار شا ﻪﭽﻨﻏ
ﺮﭙﺳ ﮏﻨﯾﺎﮐ ،ار ﻪﻨﯿﺳ هدﺮﮐ زﺎﺑ
ﮏﻨﯾﺎﮐ ار هﺪﯾد هدﻮﺸﮔ ﺮﺑ ،
نﺎﺸﻧ
)
،نﺎﻤﻋ 349 (
زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ جاﺮﻌﻣ ،هﺪﺷ هرﺎﺷا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ جاﺮﻌﻣ ﻪﺑ نآﺮﻗ رد :
» ﻻﺎﺑ ندﺮﮐ دﻮﻌﺻ ،ﻦﺘﻓر .
مﺮﮐا ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ جوﺮﻋ ،حﻼﻄﺻا رد )
ص (
ﺖﺳا
« ) ،يدﺎﺠﺳ 1379 : 729 ( . و ﺖﺳا بﻮﺒﺤﻣ ﻪﺑ ﯽﮑﯾدﺰﻧ ﯽﻋﻮﻧ و نﺎﻤﺳآ ﻪﺑ ﻦﺘﻓر ﻻﺎﺑ ،تدﺎﻬﺷ ﻢﻫ و جاﺮﻌﻣ ﻢﻫ ،نﺎﻤﻋ هﺎﮔﺪﯾد زا
ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ،جاﺮﻌﻣ ﺐﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ )
ص ( نﺎﻤﺳآ ﻪﺑ ﯽﻣ ﯽﻬﻟا يﺎﻘﻟ ﻪﺑ حور ﺰﯿﻧ تدﺎﻬﺷ زا ﺲﭘ هﺪﻣآ ﻞﺋﺎﻧ ﺖﺳود يﺎﻘﻟ ﻪﺑ و ﺖﻓر ﺎﻫ
،ﺪﺳر
۶
ﺮﻨﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﻋﺎﺷ
» لﺎﺣ نﺎﺑز « مﺎﻣا لﻮﻗ زا )
ع ( بﺎﻄﺧ ﯽﻣ حﺎﻨﺠﻟاوذ ﻪﺑ بﻮﺧ ﺖﺳا ﻦﻣ ﻦﺷور هار ﺖﺳود يﻮﺳ ﻪﺑ ﻦﺘﻓر ﺪﯾﻮﮔ
ﺖﺳا هﺪﯿﺳر راﺮﻓ تدﺎﻬﺷ و جوﺮﻋ نﺎﻣز ﻪﮐ ﻦﮐ ﺎﺷﺎﻤﺗ :
ﺖﺳا ﻦﻣ جﺎﻬﻨﻣ ،ﺖﺳود يﻮﮐ ﻪﺑ ور
زوﺮﻓ ﯽﺘﯿﮔ نآ جاﺮﻌﻣ ﺐﺷ ﻪﺑ ﺪﺑ
ﻦﻣ يﺎﻤﯿﭘ نﺎﻤـــﺳآ قاﺮﺑ ﻮﺗ
ﺖﺳا ﻦﻣ جاﺮﻌﻣ ﺖﻗو ﻦﮐاو هﺪﯾد
ُﺮِﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﻣ جاﺮﻌﻣ ﺐﺠﻋ يا
زو
ﻦﻣ ياﺮﺳا ﺐﺷ ارﻮﺷﺎﻋ زور
)
،نﺎﻤﻋ 326 (
ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا نﺪﯿﺳر نﺎﯿﺑ رد ﻪﮐ يﻮﻨﺜﻣ رد ﺮﻋﺎﺷ )
ع ( ﯽﺑﻮﺑر هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا و مﺎﻣا هﺪﻫﺎﺠﻣ حﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺳا ﷲﺎﺑ ءﺎﻘﺑ ﮥﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ
ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ،هﺪﯿﺳر .
ﺠﻣ قﻮﺸﻌﻣ تﺎﻔﺻ زا دﻮﺧ تﺎﻔﯿﺻﻮﺗرد و ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧواﺪﺧ ياﺮﺑ يزﺎ
ﺪﻨﮐ ؛ ةرﺎﺑرد ﺮﻌﺷ ﻦﯾزﺎﻏآ ﺖﻤﺴﻗ رد
هدﺮﭘ و يرادزار ﯽﻣ رﺎﻬﻇا ﻦﯿﻨﭼ ﻖﺷﺎﻋ يرد
ﺪﻨﮐ :
مﺎﺟ ﻪﺑ ار تﺮﺸﻋ بآ نآز ﻦﮑﻓ رد
؟رد ،هدﺮﭘ رد ﺎﻣ زار ﺮﺧآ ﯽﮐ ﺎﺗ
كﻮﻠﺳ نﺎﯾاﺪﮔ ﻦﯾا ﺪﻧرآﺮﺑ ﺎﺗ
ﺪﻨﻨﮐ ﻖﺣ نﺎﻘﺷﺎﻋ لﺎﺣ ﺮﮐذ
ﺪﻨﺴﭙﻣ ﻦﯾا زا ﺶﯿﺑ مﺎﮐ ﻪﻨﺸﺗ ار ﺎﻣ
هدﺮﭘ باﺮﺷ ناز هد يﺮﻏﺎﺳ رد
هﺮـﻌَﻧ نﺎﺑﻮﮐ يﺎﭘ ي
» كﻮُﻠﻤْﻟا َﻦﯾَا
«
هدﺮـﭘ ﺖﻘـﯿﻘـﺣ ﻞـﻫا ،
ﺪﻨَﻨُﮐ ﻖــﺷ
)
،نﺎﻤﻋ 348 و 349 (
هژاو و باﺮﺷ هﺎﮔ ﺮﻋﺎﺷ ﻪﺑ ار ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫ
ﯽﻣ رﺎﮐ هدروآ قﻮﻓ ﺖﯿﺑ رد ﻪﮐ ﯽﻗﺎﺳ حﻼﻄﺻا دﺮﺑ
» يدﺪﻌﺘﻣ ﯽﻧﺎﻌﻣ ﺮﺑ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﯿﺑدا رد
ﺖﺳا هﺪﺷ قﻼﻃا :
ﺖﺳا ﻖﻠﻄﻣ ضﺎﯿﻓ زا ﻪﯾﺎﻨﮐ هﺎﮔ ...
ﺪﻧا هدﺮﮐ هدارا ﺰﯿﻧ ﻞﻣﺎﮐ ﺪﺷﺮﻣ نآ زا هرﺎﻌﺘﺳا ﻪﺑ و
« ) ،يدﺎﺠﺳ 1379 : 452 .(
رد
اد ﻪﺑ ﺖﺳد ﮏﻟﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﺤﺒﺳ ﺪﻧواﺪﺧ ،ﯽﻗﺎﺳ زا ﺮﻋﺎﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﺎﺠﻨﯾا ﯽﻣ ﺶﻧﺎﻣ
ﯽﻣ و دﻮﺷ زا يﺮﻏﺎﺳ ﺪﻧﺎﻤﺑ نﺎﻬﻧ ﺎﻣ زار ﯽﮐ ﺎﺗ ﺪﯾﻮﮔ
ﻪﻠﻌﺷ ﺎﺗ ﻦﮐ ﺎﻄﻋ ﺎﻣ ﻪﺑ يدﻮﺨﯿﺑ ةدﺎﺑ نآ و ﺮﮑﺳ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﻖﺷﺎﻋ ﻪﮐ اﺮﭼ ﻢﯾﻮﺷ ﺖﺴﻣﺮﺳ ،هدز ﺎﻣ نﺎﺟ ﺮﺑ ﻖﺸﻋ ﺶﺗآ زا ﯽﯾ
ﯽﻣ ﻦﺘﺸﯾﻮﺧ زا يدﻮﺨﯿﺑ ﺎﯾ ﯽﺘﺴﻣ ﺪﻧز ﯽﻣ ﺖﺳد راﺮﺳا يﺎﺸﻓا ﻪﺑ هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ ﺪﺳر
.
ﯽﻣ هرﺎﺷا رﻮﻬﺸﻣ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ يﺎﻫ ﻪﺼﻗ زا ﯽﮑﯾ ﻪﺑ اﺪﺧ ﻪﺑ تﺮﻀﺤﻧآ ﻖﺸﻋ ﺶﯾﺎﻤﻧ ردﺮﯾز ﺖﯿﺑ ردﺮﻋﺎﺷ يﺎﻬﻘﺸﻋ ﻪﮐ ارﺬﻋ و ﻖﻣاو و ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ مﺎﻧ ار ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻨﻏ تﺎﯿﺑدا رد ﯽﻨﯿﻣز و يزﺎﺠﻣ دﺮﺑ
:
ﯽﻘـــﺷﺎﻋ زﺎـــﯿﻧ و قﻮـــــﺸﻌﻣ زﺎــــﻧ
ﯽﻘـــﻣاو يﺎﺿر و ارﺬــَـﻋ رﻮـــﺟ
)
،نﺎﻤﻋ 273 (
ﯽﻣ ﻪﮐ ﺮﺒﮐا ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ شﺪﻧزﺮﻓ ﻪﺑ مﺎﻣا ﻖﺸﻋ نﺎﯿﺑ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ياﺮﺑ ﺖﺳاﻮﺧ
نﺎﺸﯾا قﺎﯿﺘﺷا ﺖﯾﺎﻬﻧ دﺮﯿﮕﺑ هزﺎﺟا ﻪﺑرﺎﺤﻣ ﻪﺑ ﻦﺘﻓر
ار شﺪﻧزﺮﻓ ﺮﺑ ،
ﻖﺷﺎﻋ ﺐﻠﻗ يرﻮﺠﻧر ﺐﺒﺳ ﻪﮐ ﻖﺸﻋ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻪﺑ و ﺖﺳا هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ نﻮﻨﺠﻣ و ﯽﻠﯿﻟ ﺪﻨﻧﺎﻣ يزﺎﺠﻣ يﺎﻫ قﻮﺸﻌﻣ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ
ﯽﻣ هدﺮﮐ دﺎﯾ لد نﻮﺧ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ دﻮﺷ :
ﺎﺑﺎﺑ ﻦﯾا زا ﺶﯿﺑ !
ﻦﮑﻣ نﻮـــﺧ ار ﻢــﻟد
ــﻣ ﯽﻠــــﯿﻟ ةداز ﻦـﮑﻣ نﻮﻨﺠــﻣ اﺮ
)
،نﺎﻤﻫ 315 (
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﻠﯿﻟ ﺪﻧزﺮﻓ ﺰﯿﻧ ﺮﻣا ﻊﻗاو رد ﺮﺒﮐا ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﻪﮑﻨﯾا ﻦﻤﺿ ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻠﯿﻟ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺗ مﺎﻬﯾا و نﻮﻨﺠﻣ ﯽﻣﺎﻬﯾا نﺎﯿﺑ .
ﯽﻣ ﺮﮕﯾد يﺎﺟ رد ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﺪﯾﻮﮔ
هدﺮﮐ ﺎﻫر ار هﺎﮕﻣزر ﯽﺗﺪﻣ زا ﺲﭘ دﻮﺑ ﻪﺘﻓر ناﺪﯿﻣ ﻪﺑ رﺪﭘ ﺖﺼﺧر ﺎﺑ ﻪﮐ ﺮﺒﮐا ،
زﺎﺑ رﺪﭘ دﺰﻧ
ﯽﻣ ﯽﻠﻋ ،نﺎﻓرﺎﻋ هﺎﮕﻧ رد ددﺮﮔ ﮐا
ﺮﺒ ) ع ( ﯽﻣﺮﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﺖﺳا ﺖﯾاﺪﻫ نﺎﻄﻠﺳ ﻪﮐ تﺮﻀﺣ و دزﻮﻣﺎﯿﺑ ار يرادزار ،نﺎﺘﺴﻣﺮﺳ ﯽﻗﺎﺳ زا ﺎﺗ ددﺮﮔ
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ار شﺪﻧزﺮﻓ ﯽﻬﻟا ﺪﻨﮐ شﺎﻓ ار ﯽﻬﻟا راﺮﺳا زا يّﺮﺳ دﻮﺧ زا يﺎﻨﻓ ﺎﺑ ﻪﮐ دور ﯽﻣ نآ ﻢﯿﺑ و هﺪﺷ اﺪﺧ زا رﺎﺷﺮﺳ و ﺰﯾﺮﺒﻟ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ وا نﺎﻫد ﺮﺑ نﺎﻫد ﯽﻣ ﺶﻧﺎﺒﻟ ﺮﺑ ار ﺶﻤﺗﺎﺧ و دراﺬﮔ
ﺪﻬﻧ : :
ﺪــﻧز مد ﺖــﻘﯿــﻘﺣ ﺰــﮐ ﺪــﺷ نآ ﺖــﻗو
ﺪـــﻧز مدآ ﯽـــﻨﺑ نﺎــــــﺟ ﺮـﺑ ﻪﻠﻌــــــُﺷ
٧
ﺪــﻨﮐاو ،ﺐــﺗاﺮـــﻣ يور زا هدﺮــــﭘ
ﺖﺳا يﺪﻫ نﺎﻄﻠــﺳ ﻪـﮐ ﻦــﯾد هﺎــــﺷ ﺪﯾد :
ﺖﺳا ﯽــﺸﮐﺮــﺳ يﺎﻨﺑ ار ﺶــﮐﺎﭘ ﻖـــﺸﻋ
ﺖﺳا ﺮــﺳ رد ،ﺶﻘـﺸﻋ يﺎﺒﻬﺻ شرﻮـــﺷ
ﯽـــﻣ ﯽﯾاﺪـــﺟ ﺲﻠﺠـــﻣ زا ﮏﻨﯾا ﺪﻨﮐ
ﺰـــﻐﻣ ﯽﻣ دﻮـــــﺧ ﺮﺑ
ار ﺖﺳﻮــﭘ ،ﺪﻓﺎﮑﺷ
ﺖﺳوُا عﺮـــﻓ ار وا ﻞـــﺻا رد ﯽﻤﮑــــﺤﻣ
داد ﻪــــﺳﻮﺑ ﺶﻧﺎــﻫد ﺮﺑ نﺎﻤﯿﻠﺳ ﺲﭘ
ﺐﻟ نآ ،ﺮـــﻬﻣ دﺮــﮐ شﺎـﭘﺮـــﻫﻮـــﮔ يﺎﻫ
ﮥﻠﻤــــﺟ
قﺎـــــﺸﻋ
ﮐ اﻮـــﺳر ار ﺪﻨ
...
ﺖﺳاﺪـــﺧ ﺰـﯾﺮــﺒﻟ ﻪﮐ ار دﻮــــﺧ ﺮـــﺒﮐا
ﺖﺳا ﯽﺸﺗآ ياﻮﻫ ار ﺶﮐﺎــﺧ و بآ
ﺖﺳا ﺮﺘﻧوﺰـــﻓا ناﺮـــﮕﯾد زا ﺶﯿﺘــﺴﻣ
ﯽـــﻣ ﯽــﯾاﺪــــﺧ يﻮــــﻋد شﺎـــﻓ ﺪﻨﮐ
شﺎــــﻓ ﯽﻣ دزﺎــــﺳ ﺚﯾﺪـــﺣ
ﺖــﺳود
ﮏـﯿﻟ ﺶﻧاﻮــﻨﻋ
، فﻼـــﺧ عﺮــﺷ ﺖﺳوا
كﺪﻧا كﺪﻧا ﺶـﻤﺗﺎــﺧ
دﺎــــﻬـﻧ ﺐﻟ ﺮﺑ
دﺮﮐ شﺎـــﻓ ار ﻖــــﺣ ّﺮــﺳ درﺎﯿﻧ ﺎـﺗ
)
،نﺎﻤﻋ 320 و 324 (
ﯽﻣ ﻪﮐ يﻮﻟﻮﻣ ﺖﯿﺑ ﻦﯾا ﺮﯿﻈﻧ ﺪﯾﻮﮔ
:
دﻮـﺑ نﻮﭼ دﻮـﺒَﻧ زﺎﻤَﻏ ﻪـﻨـﯾآ دﻮﺑ نوﺮـﯿﺑ ﻦﺨـﺳ ﻦﯿﮐ ﺪﻫاﻮﺧ ﻖﺸﻋ
)
،يﻮﻟﻮﻣ 1385 : 3 (
ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ﺮﻋﺎﺷ و ﻖﺷﺎﻋ يﺎﻨﻓرد ﻖﺸﻋ ﯽﻨﯾﺮﻓآ
ﯽﻣ هرﺎﺷا وا ياﺪﯿﺷ ﯽﻣ اﺪﻓ ار دﻮﺧ ﯽﻬﻟا ﻖﯾﺮﻃ نﺎﮑﻟﺎﺳ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﮑﻨﯾا و ﺪﻨﮐ
رد ،ﺪﻧزﺎﺳ
ﺪﻧا ﻪﺘﺷاﺬﮔ دﻮﺧ ﯽﺘﺴﻫ ﺮﺳ ﺮﺑ ﺎﭘ و هﺪﺷ اﺪﯿﺷ ،ﯽﺘﺴﻣﺮﺳ زا ﻪﮐ ﺪﻧاد ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺘﺴﻣ ار نﺎﻧآ ﻼﺑﺮﮐ ياﺪﻬﺷ ﻒﯿﺻﻮﺗ رد ﺮﻋﺎﺷ ﺎﺠﻨﯾا :
ﺖﺳد ﯽﯾاﺪﯿﺷ ﺮﺑ
ﯽﺘﺴﻣ زا
ﺪﻨﻧز
نﺎﻘﺷﺎﻋ لﺎﺣ ﺮﮐذ
ﺪﻨﻨﮐ ﻖﺣ
ﺪﻨﻧز ﯽﺘﺴﻫ ﺮﺳ ﺮﺑ ﯽﺘﺴﻣ ز ﺎﭘ
هدﺮـﭘ ﻞـﻫا ﺖﻘﯿﻘـﺣ ، ﻖــﺷ ﺪﻨَﻨـُﮐ
)
،نﺎﻤﻋ 349 (
اﺪﯿﺷ
» ﺎﯿﻠﻏ تﺪﺷ ﺪﻨﯾﻮﮔ ار ﯽﻘﺷﺎﻋ و ﻖﺸﻋ ن
. ﯽﻣ شﻮﻣاﺮﻓ ار دﻮﺧ ﻖﺷﺎﻋ ،مﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد ﺪﻨﮐ
« ) ،يدﺎﺠﺳ 1379 : 518 .(
ﺖﻓﺎﯾرد ﻪﺑ ندﺮﺑ هار ياﺮﺑ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ﺮﯿﺑﺎﻌﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا يﺎﺟ رد ﻪﻧﺎﻓرﺎﻋ يﺎﻫ
ﯽﻣ هﺪﯾد ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ بﺎﺘﮐ يﺎﺟ دﺰﻧ رد ﻪﭽﻧآ و دﻮﺷ
شﺮﮕﻧ عاﻮﻧا زا نﺎﻤﻋ يﺮﮑﺳ نﺎﻓﺮﻋ ﻪﺑ تﺪﺷ ﻪﺑ يو ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺖﺳﺎﻨﺘﻋا ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ يﺎﻫ
) ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ( ﺖﯿﺑ رد ،ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ :
ﻦﺑّﺮﺣ نﺎﺑز زا ار نآ ﻪﮐ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﯽﺣﺎﯾر ﺪﯾﺰﯾ
ﯽﻣ و نﺎﺘﺴﻣ ﺮﯿﺑﺎﻌﺗ ندروآ ﺎﺑ ﺪﻨﮐ ﻪﯿﻠﻋ مﺎﻣا نﺎﯾﺮﮑﺸﻟ يﺎﺟ ﻪﺑ نﺎﺘﺳﺮﭘ
نﺎﯿﺑ ﯽﭘ رد مﻼﺴﻟا
ﺖﺳا دﻮﺧ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﺐﺘﮑﻣ رد ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ مﻮﻬﻔﻣ .
هﺪﻣآ نﺎﯿﻣ ﻪﺑ ﻦﺨﺳ نآ زا ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﯿﺑدا رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻖﺸﻋ و ﻞﻘﻋ ﻞﺑﺎﻘﺗ ﺖﺳا
. و دراد ﯽﻌﯿﻓر هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻞﻘﻋ
» ﯽﻣ تدﺎﺒﻋ ار اﺪﺧ ﻪﻠﯿﺳو ناﺪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺰﯿﭼ نﺎﻓرﺎﻋ دﺰﻧ ﻪﺑ ﺪﻨﻨﮐ
« ) ،يدﺎﺠﺳ 1379 : 585 .(
ﺪﻨﺴﭘﺎﻧ ار ﺶﯾﺪﻧا ﺖﯿﻓﺎﻋ ﻞﻘﻋ نﺎﻧآ ﺎﻣا
ﯽﻣ ﺪﻧرﺎﻤﺷ . ﯽﻣ حﺪﻣ ار ﺐﻨﯾز تﺮﻀﺣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز نﺎﻤﻋ ﯽﻣ لد ةدارا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻞﻘﻋ ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ زا ،ﺪﻨﮐ
ﺪﯾﻮﮔ :
ﻞﻘــــﻋ ﺮﺑ لد زﺎﺑ ﯽﻣ
نﺎﻨــﻋ دﺮﯿــــﮔ
نﺎﻧز نﺎــﺟ رﺪﻧا ﺶﺗآ ار لد ﻞﻫا
)
،نﺎﻤﻫ 329 (
ﯽﻣ ﻂﻠﺴﻣ ﻞﻘﻋ ﺮﺑ لد ﺎﯾ ﻖﺸﻋ نﺎﻤﻋ ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ هﺎﮕﻧ رد ﯽﻣ دﻮﺧ مار ار ﻞﻘﻋ و دﻮﺷ
ﻖﺸﻋ زا ﻪﮑﻧآ ﮥﻄﺳاو ﻪﺑ ﺐﻨﯾز تﺮﻀﺣ مﺎﻧ و دزﺎﺳ
ﯽﻣﺮﺑ ﺶﺗآ ﻦﯿﺘﺳار نﺎﺒﺤﻣ و ﯽﻘﯿﻘﺣ نﺎﻘﺷﺎﻋ نﺎﺟ رد هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﯽﻬﻟا دزوﺮﻓا
. ﯽﻣ ﺮﻋﺎﺷ ﺮﮕﯾد ﯽﯾﺎﺟ رد ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﺪﯾﻮﮔ
هﺎﮕﻣزر ﻪﺑ ﺮﺒﮐا
ﯽﻣ ﺎﺠﻧآ رد و دﻮﺑ ﻪﺘﻓر ﺧ
ﺎﻣا ؛ﺪﻨﮐ ﻼﻣ ﺮﺑ ار قﺎﺸﻋ ّﺮﺳ و درادﺮﺑ ﺖﻘﯿﻘﺣ راﺮﺳا زا هدﺮﭘ ﺖﺳاﻮ :
ﺖﻓﺮﮔ ار ﺶﻧﺎﺑز ،ﺪﻣآ ﻞﻘﻋ زﺎﺑ
ناراﻮﺨﯿﻣ ﺮﯿﭘ ،
ﺖﻓﺮﮔ ار ﺶﻧﺎﻨﻋ
شرﻮــﺷ وآ نﺎﺘــﺴﻣ ِﺰﻐــﻣ رﺪﻧا
مر
ﯽﻣ دﺎــــﯾ ﻪــــﺑ ﯽــــﻣ مروآ نﺎﺘـــﺳﺮﭘ
)
،نﺎﻤﻋ 295 (
٨
)
،نﺎﻤﻫ 320 (
مﺎﻣا و دراد ﯽﻣ رﺬﺣ ﺮﺑ ار ﻖﺷﺎﻋ ،ﺶﯾﺪﻧا ﺖﺒﻗﺎﻋ و يﻮﺟ ﺖﯿﻓﺎﻋ ﻞﻘﻋ ﺎﻣا ،دراد تﺎﻓﺎﻨﻣ يرادزار ﺎﺑ ﯽﻘﺷﺎﻋ ﯽﻌﯿﺒﻃ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﻪﯿﻠﻋ دﻮﺸﻧ رﺎﮑﺷآ نﺎﻘﺷﺎﻋ راﺮﺳا ﺎﺗ ﺪﻨﮐ رﺎﯿﺘﺧا يرادزار و ﯽﺷﻮﻣﺎﺧ ﺎﺗ ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﻣ وا زا ﻞﻣﺎﮐ نﺎﺴﻧا و داﺮﻣ و ﺮﯿﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ مﻼﺴﻟا .
يا ﺪﯾرادﺮﺑ ﮓﻨﺳ
نﺎﮕﻧازﺮﻓ
ﻪﻧاﻮﯾد ﺮﺑ ﻪﭼ زا ﺖﺴﯿﻧ ﮓﻨﻫآ ،نﺎﺗ
ﺎﺑ ار ﻞﻘﻋ
ﻖﺸﻋ ،
؟ﻮﮐ ﮓﻨﺟ بﺎﺗ
نﺎﮕﻧاﻮﯾد ﺮﺑ هﺪﻧرآ مﻮﺠﻫ يا
ﺪﺷ ﺎﯿﻬﻣ وا ،
ﺖﺴﯿﻧ ﮓﻨﺳ ار ﺎﻤﺷ
ﺪﯾﺎﺑ ﮓﻨﺳ ﺎﺠﻨﯾا رﺪﻧا ،
؟ﻮﮐ ﮓﻨﺳ
) ،نﺎﻤﻋ 299 (
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﻨﻤﺷد ،نﺎﮕﻧازﺮﻓ زا ﺮﻋﺎﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﺪﺳر
) ع ( هرﺎﭼ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺸﯾﺪﻧا
و مﺎﻣا ﺎﺑ دﻮﺧ ﯽﻧﻼﻘﻋ ﺖﺳردﺎﻧ يﺎﻫ
ﺪﻧا ﻪﺘﺳاﻮﺧﺮﺑ هزرﺎﺒﻣ ﻪﺑ ﺶﻧارﺎﯾ .
ﻪّﺘﺒﻟا ؛ﺖﺴﯿﻧ زﺎﺳرﺎﮐ نﺎﻘﺷﺎﻋ ﺮﺑ نﻼﻗﺎﻋ ﮓﻨﺳ و ﺖﺴﯿﻧ ﻖﺸﻋ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يارﺎﯾ ار ﻞﻘﻋ نﺎﺘﺳاد ﻪﺑ ﯽﺤﯿﻤﻠﺗ
ﯽﻣ ﮓﻨﺳ ﯽﮕﻧاﻮﯾد ﺖﻤﻬﺗ ﻪﺑ ار نﻮﻨﺠﻣ ﻪﮐ دراد نﻮﻨﺠﻣ و ﯽﻠﯿﻟ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ هدز
ﺪﻧا .
ﻦﯿﺴﺣ ) ع ( ﯽﻣ رد ،ﺖﺳود رﻮﻀﺣ رد يزﺎﺑ ﻖﺸﻋ مﺰﺑ نآ رد شزرا ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻐﻣرا ﭻﯿﻫ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ زا ﺮﺗ يور ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﺮﻐﺻا
ﯽﻣ ﻖﺣ هﺎﮔرد ﺶﮑﺸﯿﭘ يﺮﻫﻮﮔ ﺶﻧﺎﺘﺳد ﺪﻨﮐ
. ﻖﺸﻋ هار ﺞﻧر ﻦﯾﺮﻗ ﻪﻧ ﺪﻧراد ور ﺶﯿﭘ رد ﻪﮐ ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ و ﺎﻫﻼﺑ زا نﺎﻘﺷﺎﻋ و ﺖﺳا ﺖﻨﺤﻣ و
ﯽﻤﻧ يور ﺎﻬﻨﺗ ﯽﻣ نآ لﺎﺒﻘﺘﺳا ﻪﺑ زﺎﺑ شﻮﻏآ ﺎﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﺪﻧﺪﯿﻧادﺮﮔ
ﯽﻣ ﺖﺒﺤﻣ ﻖﯾﺮﻃ يﺎﻀﺘﻘﻣ ار ﻦﯾا و ﺪﻧور ﺪﻨﻧاد
. ﻪﺑ مﺎﻣا ﻒﺻو رد نﺎﻤﻋ
ﯽﺑ ﯽﻣ هرﺎﺷا ﻖﺷﺎﻋ ﯽﮐﺎﺑ ﺖﻘﺸﻣ و ﺞﻧر دﻮﺟو ﺎﺑ نﺎﺸﯾا ﻪﮑﻨﯾا ،ﺪﻨﮐ
او ﭻﯿﻫ هﺎﮑﻧﺎﺟ يﺎﻫ ﻪﻤﻫ
ﯽﻤﻧ اﺪﯿﭘ هار ﺶﻟد ﻪﺑ ﯽﯾ دﻮﺟو ﺖﺣﺎﺳ ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ
ﯽﻤﻧ هار ﯽﺘﺴﺳ و شﺰﻐﻟ ﭻﯿﻫ ﺶﺘﻤﻈﻋ ﺎﺑ ﺪﺑﺎﯾ
:
ﻮﻧ ﻪﺑ ﻮُﻧ شدﻮﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﻼﺑ ﺎﺑ
كﺎﻧدرد يﺎﻫ ﻪﻣﺎﮕﻨﻫ نآ زا ﻪﻧ
درد و ﺞﻧر و شوﺮﺧ و شﻮﺟ نآ زا ﻪﻧ
ﺮﺘﺸﯾر ﯽﺘﺸﮔ ﻪﭼﺮﻫ ﻦﺗ ﺶﻠﮔ نﻮﭼ
ﺮﭙﺴﻫر ﺶﯾﻮﺳ ﻪﺑ ﯽﻐﯿﺗ ﺮﻫ ﻪﺘﺸﮔ
يﺮﯿﺗ ﺮﻫ ﻪﺘﻓر
ﺶﯾﻮﺳ ، ﻦﻣاد نﺎﺸﮐ ﺶﺧر ﺶﻧﺎﻨﭽﻤﻫ
ﺖﻤﻫ ور مﺮﮔ
كﺎﺑ ﭻﯿﻫ ار ﺶﺘﻟﺎﺣ ﯽﻟﺎﺑُا ﻻ
ار ﺶﻨﻣاد ﯽﯾﺎﯾﺮﺒﮐ دﺮﮔ ﭻﯿﻫ
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻢﺴﺒﺗ ﺪﺑ ار شا ﻪﭽﻨﻏ
ﺮﭙﺳ ﮏﻨﯾﺎﮐ ،ار ﻪﻨﯿﺳ هدﺮﮐ زﺎﺑ
ﮏﻨﯾﺎﮐ ار هﺪﯾد هدﻮﺸﮔ ﺮﺑ ،
نﺎﺸﻧ
)
،نﺎﻤﻋ 349 (
ﻧﺎﺑﺮﻗ ﮏﯾ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،ﺖﺳا ﻞﻣﺎﮐ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ مﺎﻣا دﺎﻬﻧ هﺎﮕﻧﺎﺑﺮﻗ مﺰﺑ رد يﺎﭘ ﯽ
. هار رد ﻪﮑﻨﯾا ﯽﮑﯾ هدﺮﮐ هرﺎﺷا ﻪﺘﮑﻧ ﺪﻨﭼ ﻪﺑ ﺮﻋﺎﺷ ﺖﯿﺑ ﻦﯾا رد
ﺖﺳا ﺖﻘﯿﻘﺣ دﺎﻤﻧ ﺎﯾرد ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﺖﺳﺎﯾرد دﻮﺧ مﺎﻣا ﻪﮑﻨﯾا مود ﺖﺳا ﯽﻘﺷﺎﻋ ﻢﺳر و نﺎﺸﻧ نﺪﺷ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ﺖﺳود .
» لد يراز زا ﺖﺳاﺪﯿﭘ ﯽﻘﺷﺎﻋ
ﺖﺳا ﺐﺗ رﺎﺘﻓﺮﮔ ﺶﻗﺮﻓ ﺎﺗ يﺎﭘ
ياﺮﻔﺻ زا ﺶﮕﻧر ﺪﺷ درز ،ادﻮﺳ
لد يرﺎﻤﯿﺑ ﻮﭼ يرﺎﻤﯿﺑ ﺖﺴﯿﻧ
«
ﺖﺳا برﺎﯾ بر ﺎﯾ ﺮﮐذ زا ناﺮﮔﺮﺳ
ﺪﺷ درد يﻼﺘﺒﻣ ﺮﺳ ﺎﺗ يﺎﭘ
)
،نﺎﻤﻋ 338 (
ﯽﻣ ﯽﻬﻟا ﻖﺸﻋ بﺎﺗ و ﺐﺗ رد تﺮﻀﺣ نآ ﻪﺘﻔﮔ دﺎﺠﺳ تﺮﻀﺣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ار قﻮﻓ تﺎﯿﺑا ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ و ﺖﺳا ﻖﺣ ﻖﺸﻋ رﺎﺘﻓﺮﮔ ودزﻮﺳ
ﺪﺷ وردرز و رﺎﻤﯿﺑ ،ناﺮﺠﻫ درد زا ﻦﯿﺘﺳار نﺎﻘﺷﺎﻋ .
يﻮﮕﺘﻔﮔ دﺮﮐدﺎﯾ زا ﺲﭘ ﺮﻋﺎﺷ
ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا )
ع ( ﯽﻣ ﺶﯿﭘ ار ﻖﺸﻋ راﺮﺳا ﺚﺤﺑ ،ﺐﻨﯾز تﺮﻀﺣ و دروآ
:
ﻖﺸﻋ ز ﺪﻫاﻮﺧ نﺎﺑز يرآ ،ﻖﺸﻋ شﻮﮔ
ﺖﺴﯿﻧ زاوآ ﻦﯾا ﺮﮕﯾد نﺎﺑز ﺎﺑ
ﻖﺸﻋ ز ﺪﻫاﻮﺧ نﺎﯿﺑ يرآ ﻖﺸﻋ ﻢﻬﻓ
ﺮﮕﯾد شﻮﮔ ،
ﺖﺴﯿﻧ راﺮﺳا مﺮﺤﻣ
)
،نﺎﻤﻋ 330 (
٩
ﻦﯾﺮﯾﺎﺳ ياﺮﺑ قﻮﺸﻌﻣ و ﻖﺷﺎﻋ ﻦﯿﺑ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ راﺮﺳا )
رﺎﯿﻏا ( ﻦﯿﻨﭼ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺬﮔ هار ﻦﯾا رد مﺪﻗ ﻪﮐ ﯽﺴﮐ ﺎﻬﻨﺗ و ﺖﺴﯿﻧ رﺎﮑﺷآ
ﯽﻣ ﻒﻗاو زار نآ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ بﻮﺒﺤﻣ و وا ﻦﯿﺑ ﯽﺸﺸﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻘﺷﺎﻋ ﺚﯾﺪﺣ زار و ﺰﻣر كرد ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ار ﯽﺴﮐ ﺮﻫ و دﻮﺷ
.
ﻤﮐ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ ﻪﮐ ار ﯽﺘﺨﺳ ﺮﻫ ﻦﯿﺘﺳار نﺎﻘﺷﺎﻋ ﯽﻣ اﺮﯾﺬﭘ لد و نﺎﺟ ﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ يﻮﻨﻌﻣ لﺎ
ﻢﻗر ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ ﻪﮐ ار ﻪﭽﻧآ و ﺪﻧﻮﺷ
ﯽﻣ ﯽﻣ ﻪﻧﺎﻗﺎﺘﺸﻣ درﻮﺧ ﻖﺣ هار رد ترﺎﺳا ﺎﯾ ﺪﺷﺎﺑ تدﺎﻬﺷ ﺖﺑﺮﺷ نﺪﯿﺷﻮﻧ هاﻮﺧ ،ﺪﻧﺮﯾﺬﭘ
. تﺮﻀﺣ نﺎﺑز زا ﺖﯿﺑ ود ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﻪﭽﻧآ ﺮﯿﻈﻧ
ﺖﺳا هﺪﻣآ شرداﺮﺑ ﻪﺑ بﺎﻄﺧ ﺐﻨﯾز :
ﻢﯿﻠﻣﺎﮐ ﺖﻋﺎﻃ مﺎﺠﻧا رد ود ﺮﻫ
ﺟ تدﺎﻬﺷ ﻮﺗ لﻮﺳر ﻂﺒﺳ يا ﯽﺘﺴ
ﻢﯿﻠﻣﺎﺣ ار ﺮﮔد ﺮﻣا ﯽﮑﯾ ﺮﻫ
لﻮﺒﻗ مدﺮﮐ نﺎﺟ ﻪﺑ ار يﺮﯿﺳا ﻦﻣ
)
،نﺎﻤﻋ 331 (
ﻢﻬﯿﻠﻋ ﺖﯿﺑ ﻞﻫا ﻊﻗاو رد و دﻮﺑ قﻮﺸﻌﻣ ﺾﺤﻣ ﻊﯿﻄﻣ ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻖﺣ تﺮﻀﺣ ﺮﻣاوا ﻊﯿﻄﻣ مﻼﺴﻟا
. ﯽﻣ ﺮﻋﺎﺷ ﺪﯾﻮﮔ : ﺮﻬﻣ ﺶﺗآ
ﻪﻠﻌﺷ وا رد ﻪﮐ شﺮﻫاﻮﺧ ﻪﺑ مﺎﻣا ﮥﻗﻼﻋ و ﯽﻌﻧﺎﻣ و ﺪﺳ ﭻﯿﻫ رﺎﮔدروﺮﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺤﻣ و ﻖﺸﻋ هار رد مﺎﻣا ﺎﻣا ؛هﺪﺷ ﻖﺸﻋ هار ﺪﺳ ﺖﺳا رو
ﯽﻤﻧ ﯽﻣ ﺐﻨﯾز تﺮﻀﺣ ﻪﺑ و ﺪﺳﺎﻨﺷ ﺮﻓ
ﺪﯾﺎﻣ :
ﻦُﮑﻣ يﺮﯿﺠﻧز ،قﻮــــﺷ يﺎـــﭘ ﺶﯿﭘ
ﻦﮑﻣ يﺮﯿﮕﻧﺎﻨﻋ ﻦﯾا ﺖﺳا ﻖﺸﻋ هار
)
،نﺎﻤﻋ 330 (
مﺎﻣا دﻮﺟو ﮥﻤﻫ )
ع ( ﯽﻣ ار ﯽﻘﯿﻘﺣ قﻮﺸﻌﻣ ﯽﻣ ﺐﻨﯾز تﺮﻀﺣ ﻪﺑ و ﺪﺒﻠﻃ
و شاﺮﺘﻣ ﻊﻧﺎﻣ و ﺪﻨﺒﻣ ﺮﯿﺠﻧز هﺰﯿﮕﻧا و قﻮﺷ ﻦﯾا يﺎﭘ ﺮﺑ ﺪﯾﻮﮔ
ﺪﻨﮐ ﯽﻃ ار دﻮﺧ ﺮﯿﺳ ﻖﺸﻋ هار هﺪﺑ هزﺎﺟا و شﺎﺒﻣ قﻮﺷ ﻦﯾا ندﺮﮐ مار و رﺎﻬﻣ ﯽﭘ رد .
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻞﻤﻋ رد ﻢﻫ ار ﻦﯾا و ﺖﺳاﺪﺧ ﯽﻘﯿﻘﺣ ﻖﺷﺎﻋ ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا ﺣ نآ ،ﺪﻫد
ﯽﻣ ﺖﺳد دراد ﻪﭼ ﺮﻫ زا تﺮﻀ رﺎﻤﻗ رد و ﺪﯾﻮﺷ
ﯽﻣ ﻖﺸﻋ ﯽﻣ قﻮﺸﻌﻣ ياﺪﻓ و دزﺎﺑ ﺪﻨﮐ
، ﺖﺳﺎﺠﺑ ﯽﻨﺘﺧﺎﺑ ،ﻢﻫ ﻦﺘﺧﺎﺑ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻢّﻠﺴﻣ :
زﺎﺒﮐﺎﭘ ﻒﯾﺮﺣ نآ نﻮﭼ مﺮﺟ ﻻ
ﻪﺴﯿﮐ ﺎﺑ نوﺮﺑ ﺪــُــﺷ ﻪﺘــﺧادﺮﭘ ﯽﯾ
زﺎﺒﮐﺎﭘ ﺪـــُـﺷ ﯽﻘـــﺷﺎﻋ رﺎﻤُﻗ رد
ﻪﯾﺎﻣ زا ﯽﯾ ﻞُﮐ زا و وﺰــــﺟ
، ﻪﺘﺧﺎﺑ
)
،نﺎﻤﻋ 345 (
ﯽﻣ ﺮﯿﺒﻌﺗ زﺎﺒﮐﺎﭘ ﻒﯾﺮﺣ و نازﺎﺒﮐﺎﭘ هﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ مﺎﻣا زا ﺮﻋﺎﺷ ﮏﭼﻮﮐ ﻖﺸﻋ رﺎﻤﻗ رد و ﺖﺳا ﯽﻟﺎﻌﺗ ﻖﺣ قدﺎﺻ و ﺺﻟﺎﺧ ﻖﺷﺎﻋ مﺎﻣا ،ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ رﺎﺜﻧ ار گرﺰﺑ و ﺪﻨﮐ
. هﺪﯿﻘﻋ ﻦﯿﻤﻫ ﺰﯿﻧ ﺪﻌﺑ ﺖﯿﺑ رد ﺮﻋﺎﺷ ﯽﻣ و دراد ار
ﺾﺒﻗ ﻪﺟﻮﺘﻣ هﺎﮔﺎﻧ ﯽﻧﺎﻣدﺎﺷ و طﺎﺴﺒﻧا ﺖﻟﺎﺣ رد مﺎﻣا ﺪﯾﻮﮔ
ﯽﻣ دﻮﺧ رد ﯽﺣور ﯽﻣ ،دﻮﺷ
و قﺪﺻ ﺮﺳ زا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺳا هدﺮﮐ نﻮﮔﺮﮔد ار ﺶﻟﺎﺣ ﻪﮐ هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﯽﻘّﻠﻌﺗ دﺮﮔ زﻮﻨﻫ ﺪﯾﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﺸﯾﺪﻧا
ﯽﻣ ﯽﻌﺳ يزﺎﺒﮐﺎﭘ ﺶﻧﺎﺒﻧا رد ﺮﮔا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
) لد ( ﮓﻧر ﺪﯾادﺰﺑ ار نآ ﺖﺳا ﯽﻘﻠﻌﺗ و ﻦﯿﻌﺗ :
ﺲﭘ دﺮﮐ ﺪﻬــﺟ ،يزﺎﺒـــﮐﺎﭘ يورز
دﺮﮔ ﻪﺴﯿﮐ رد ﺮﮔا ﺖﺴﻫ ﺪﻧﺎـــﺸﻓ ﺎﺗ )
،نﺎﻤﻫ 345 (
ﯽﻠﻋ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا ﯽﻣ هرﺎﺷا ﻢﻫ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﮥﺛدﺎﺣ ﻦﯾا ﻪﺑ تﺎﯿﺑا ﻦﻤﺿ رد و دزادﺮﭘ ﯽﻣ ﺮﻐﺻا
ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ )
ع ( يﻮﻠﮔ ﺮﯾز ار ﺶﺘﺳد ود ﺮﻫ
شﺪﯿﻬﺷ ﺪﻧزﺮﻓ ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ
ﯽﻣ نﻮﺧ زا ﻮﻠﻤﻣ ﺶﻧﺎﺘﺳد ﻒﮐ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻐﺻا ﯽﻣ نﺎﻤﺳآ يﻮﺳ ﻪﺑ ار نﻮﺧ نآ ،ﺖﺸﮔ
و ﺪﯿﺷﺎﭘ
ﯽﻣ دﻮﻣﺮﻓ : ﺖﺒﯿﺼﻣ ﻦﯾا ﺖﺳا نآ ﺪﻫﺎﺷ ﺪﻧواﺪﺧ اﺮﯾز ؛ﺖﺳا نﺎﺳآ و ﻞﻬﺳ ﻦﻣ ﺮﺑ ﺎﻫ
) ،سووﺎﻃ ﻦﺑا 1385
: 161 .(
و حﺪﻣ زا ﺲﭘ ﺮﻋﺎﺷ
ﯽﻠﻋ تﺮﻀﺣ ﺶﯾﺎﺘﺳ ﯽﻣ ﺮﻐﺻا
ﺪﯾﻮﮔ :
ﺸﺗ زا ًاﺮﻫﺎﻇ دﻮﺑ بﺎﺘﯿﺑ ﯽﮕﻨ
زﺎﻧ نﺎﻄﻠﺳ نآ مﺰﺑ رﺪﻧﺎﮐ ﺖﻓﺎﯾ
دﺮﺑ ﺖﻗو رﺪﻧا ﺪﺑ يدروآ هر شﻮﺧ
ﺗ يﺎﻘﺴﺘﺳا ﻪﺑ ﺮﻫﻮﮔ ﻦﯾا ﻪﺷ يﺎﮐ ﺖﺴ
ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ ًﺎﻨﻃﺎﺑ دﻮﺑ بآ ﺮﻫ ي
ﻖﯾﻻ ﺖﺴﯿﻧ ﺮﻫﻮﮔ ﻦﯾا زا ﺮﺗ
، زﺎﯿﻧ
دﺮﺑ هﺎﺷ ﺶــﯿﭘ ﻪﺑ ﺶﺘﺳد ِﺮﺳ ﺮﺑ
ﺶﺑآ ﺶﻫاﻮﺧ ،
ﺖﺴﺗ يﺎﭘ كﺎﺧ ز
١٠
ﻦﮐ بﺎﯾﺎﻧ ﺮﻫﻮﮔ ﻦﯾا ﺮﺑ ﻒﻄﻟ
عﺰﺟ زا ﺮﻬُﮔ ﻦﯾا كﺎﻨﺑﺎﺗ يﺎﻫ
زا ﺮﻬُﮔ ﻦﯾا ﮏﺷا
نﻮُﺧ ز ﺮﭘ يﺎﻫ
ﻦُﮐ باﺮﯿﺳ ﺶﺗﺮﻀﺣ لﻮﺒﻗ زا
ﺮﻫﻮُﮔ ﺎﺴﺑ يا
كﺎﺧ ﻪﺑ دﺰﯾر وﺮُﻓ
ﯽﻣ سﺎــﻤﻟا ﺪﻨﮐ ار ﺎﻫ
، نﻮﮕﻠﻌَﻟ
)
،نﺎﻤﻋ 347 (
ﻖﺷﺎﻋ يﺎﻬﺒﻧﻮﺧ ﺪﻧواﺪﺧ )
مﺎﻣا ( ﯽﻣ ﺖﺳد ﻪﻧﺎﮕﯾ دﻮﺒﻌﻣ هار رد ﺶﯾﻮﺧ نﺎﺟ زا ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا ﺮﻋﺎﺷ ﮥﺘﻔﮔ ﻪﺑ ﺖﺳا ﺮﭘ ﯽﯾﺎﻬﺑ ﻪﺘﺒﻟا و ﺪﯾﻮﺷ
ﯽﻣ ﺶﺘﺳد ﻪﺑ شزرا ﯽﻣ مﺎﯿﭘ مﺎﻣا ياﺮﺑ اﺪﺧ يﻮﺳ زا ﻞﯿﺋﺮﺒﺟ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ ﺪﺳر
دروآ :
ﺎـﻫر يدﺮﮐ ﻢـﻫر رد ار يدﻮــﺧ نﻮــﭼ
نﻮــــﺧ اﺮـــﻣ ﻮﺗ ،
ﺎﻬﺒﻧﻮـــﺧ ﻢﯾاﺮﺗ ﻦﻣ
)
،نﺎﻤﻫ 360 (
ﷲارﺎﺛ وا ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻨﭼ ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا ﺎﺑ اﺪﺧ ﮥﻄﺑار )
اﺪﺧ نﻮﺧ (
ﻦﯾا رد ﺖﺧﻮﻣآ ﻪﯿﻄﻋ ﻪﺑ قدﺎﺻ مﺎﻣا ﻪﮐ ﯽﺗرﺎﯾز رد ،هﺪﺷ هﺪﯿﻣﺎﻧ
ﺖﺳا هﺪﻣآ صﻮﺼﺧ :
» ﯽﻓ ﷲا رﺎﺛ ﮏّﻧاو ﺎّﻟا ضرﻻا ﻦﻫرﺎﺛ كرﺪﯾ ﻻ يﺬﻟا مﺪﻟا ﻦﻣ ضرﻻا
ﮏﺋﺎﯿﻟوﺄﺑ . اﺪﻬﺸﻟاﺪﯿﺳ ﺪﻧﻮﯿﭘ و ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ تﺪﺷ
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺨﻧ صﺎﻘﺗ ،ءﺎﯿﻟوا ﯽﻫاﻮﺨﻧﻮﺧ ﺎﺑ ﺰﺟ ﻪﮐ ﺖﺳا اﺪﺧ ﮥﻠﯿﺒﻗ زا ﯽﻧﻮﺧ نﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر نﻮﭽﻤﻫ ﺶﺗدﺎﻬﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا يﻮﺤﻧ ﻪﺑ اﺪﺧ ﺎﺑ «
) ،يدورﺎﻣﺮﮔ يﻮﺳﻮﻣ 1384
: 515 .(
روآدﺎﯾ ﻢﻫ مود عاﺮﺼﻣ )
ﻦﻣ و ﯽﻨﺘﻘﺸﻋ ﯽﻨﺒﺣأ ﻦﻣ و ﯽﻨﻓﺮﻋ ﯽﻧﺪﺟو ﻦﻣ و ﯽﻧﺪﺟو ﯽﻨﺒﻠﻃ ﻦﻣ
ﻪﺘﯾد ﯽّﻧﺄﻓ ﻪﺘﯾد ﯽﻠﻋ ﻦﻣ و ﻪﺘﯾد ﯽﻠﻌﻓ ﻪﺘﻠﺘﻗ ﻦﻣ و ﻪﺘﻘﺸﻋ ﯽﻨﺘﻘﺸﻋ (
ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ نﺎﻓرﺎﻋ تاﺪﻘﺘﻌﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻪﮐ ﺖﺳا دور
.
ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻣ ﺖﺷﺬﮔ ﻪﭽﻧآ ﺮﺑﺎﻨﺑ هدﺮﺘﺴﮔ زا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
رارﺮﺳﻻا ﻪﻨﯿﺠﻨﮔ يﻮﻨﺜﻣ رد ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ ﻦﯾﺮﺗ ،
ﺮﺑاﺮﺑ رد يراﻮﺘﺳا و اﺪﺧ ﻪﺑ ﻖﺸﻋ
يراﻮﺷد هژاو و ﯽﯾﺎﻨﻏ ًﻼﻣﺎﮐ يﺎﻫﺮﯿﺒﻌﺗ زا ﺮﻋﺎﺷ ﺖﺳاﺪﺧ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر هار يﺎﻫ ﻪﺘﺴﺟ هﺮﻬﺑ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ لﺰﻏ يﺎﻫ
ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺜﺣﺎﺒﻣ ﻪﺑ و ﺖﺳا
ﯽﮔﮋﯾو و ﻖﺷﺎﻋ تﺎﻔﺻ ،ﯽﻘﯿﻘﺣ قﻮﺸﻌﻣ ،ﻖﺸﻋ و ﻞﻘﻋ ،ﻖﺸﻋ يﺎﻫ ...
ﯽﻣ هدﺮﮐ هرﺎﺷا ﻦﯾا ﻪﺑ ﺮﻋﺎﺷ دزادﺮﭘ نﺎﻘﺷﺎﻋ ﺶﺑﺎﺤﺻا و مﺎﻣا ﻪﮐ ﺖﺳا
كﺎﭘ ﻪﺘﺧﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﯾ ﺪﻨﺘﺷﺬﮔ دﻮﺧ ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ زا و ﺪﻧدﺮﮐﺎﻓو ﺖﺴﻟأ نﺎﻤﯿﭘ ﻪﺑ ،ﻖﺣ ﺖﯿﺸﻣ ﺮﺑاﺮﺑ رد ندﻮﺑ ﺾﺤﻣ ﻢﯿﻠﺴﺗ و ﺖﯾﺎﺿر ﺎﺑ
. ﺎﺑ
ﺪﻧﺎﺳر ﻞﺻو ةدﺎﺑ نﺪﯿﺷﻮﻧ و ﺎﻨﻓ مﺎﻘﻣ ﻪﺑ ار نﺎﻧآ ﺪﻧواﺪﺧ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺪﻨﺘﺷﺬﮔ دﻮﺧ ﺰﯿﭼ ﻪﻤﻫ زا ،ﷲاءﺎﻘﻟ ﻪﺑ قﻮﺷ ةﺰﯿﮕﻧا .
ﯽﯾﺎﻫ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ وا
ﻮﺸﻌﻣ و ﻖﺷﺎﻋ ،ﻖﺸﻋ يﺎﻫ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻞﯿﺒﻗ زا و ﻖﺸﻋ و ﻞﻘﻋ ،ﻖﺸﻋ ﯽﮔﮋﯾو و ﺖﯿﻫﺎﻣ ،لﺎﺻو و قاﺮﻓ ،ق
. ..
تﺎﮑﻧ و راﻮﺷد ﺐﻟﺎﻄﻣ و دزادﺮﭘ ﯽﻣ
ﺪﺸﮐ ﯽﻣ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﺑ ﻦﺷور و هدﺎﺳ ﯽﻧﺎﺑز رد ﯽﻌﯿﺒﻃ و ﻒﯿﻄﻟ ﯽﺗﺎﻬﯿﺒﺸﺗ ﺎﺑ و ﻪﻧاﺮﻋﺎﺷ ﻊﯾﺪﺑ و ﺎﺒﯾز ﺮﯿﺑﺎﻌﺗ ﺐﻟﺎﻗ رد ار ﻖﯿﻗد .
،وا هﺪﯿﻘﻋ ﻪﺑ
ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻣا )
ع ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻖﺸﻋ رد ﯽﻧﺎﻓ ِﺐﺤﻣ زا ﺖﺳا ﯽﯾ .
يداو ﻖﺸﻋ باﺮﺷ زا ﺶﻧارﺎﯾ و تﺮﻀﺣ نآ و ﺖﺳا ﺞﻧر و ﺎﻨﻋ ﻪﺑ نوﺮﻘﻣ ﻖﺸﻋ
بﻮﺒﺤﻣ هار رد ﺎﻫ ﻖﺸﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﻪﻧﺎﺼﻟﺎﺧ و ﻦﯾﺮﺗ ﻖﯿﻤﻋ ﻪﺻﺮﻋ ﻼﺑﺮﮐ و ﺪﻧا هدﺎﻬﻧ مﺪﻗ يداو ﻦﯾا رد لﺎﺒﻗا ﺎﺑ و ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺴﻣ ﯽﻬﻟا ﺖﺳا
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ
- ؛ﻦﯿﺴﺣ ،ﻦﯾﺪﻟارﺪﺑ
» ﻪﻣﺪﻘﻣ
« ﮏﻧ ، : ﻪﻨﯿﺠﻨﮔ ؛نﺎﻤﻋ ،ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ ﺼﻗ مﺎﻤﻀﻧا ﻪﺑ راﺮﺳﻻا
ﻪﻣﺎﻧ جاﺮﻌﻣ و ﺪﯾﺎ ،
ناﺮﻬﺗ : مﻮﺳ 1389
- ﻢﻫدزاود ،ءاﺮﺳا ﺮﺸﻧ ،ﻢﻗ ،نﺎﻓﺮﻋ و ﻪﺳﺎﻤﺣ ،ﷲاﺪﺒﻋ ،ﯽﻠﻣآ يداﻮﺟ 1388
- مﻮﺳ ،ﯽﯾﺎﻨﺳ ،ناﺮﻬﺗ ،ﻦﯾﺪﻟا رﺪﺑ ﻦﯿﺴﺣ مﺎﻤﺘﻫا ﻪﺑ ،ﻪﻣﺎﻧ جاﺮﻌﻣ و ﺪﯾﺎﺼﻗ مﺎﻤﻀﻧا ﻪﺑ راﺮﺳﻻا ﻪﻨﯿﺠﻨﮔ ،ﷲاﺪﺒﻋ ﻦﺑ ﷲارﻮﻧ ،ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ نﺎﻤﻋ
1389 ﮓﻨﻫﺮﻓ ،ﺮﻔﻌﺟﺪﯿﺳ ،يدﺎﺠﺳ ـ ﻢﺠﻨﭘ ،يرﻮﻬﻃ ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تاﺮﯿﺒﻌﺗ و تﺎﺣﻼﻄﺻا
1379
ﻢﺘﺸﻫ ،هﻼﺻﺮﺸﻧ ،ﻢﻗ ،يﺰﯾﺰﻋ سﺎﺒﻋ ﮥﻤﺟﺮﺗ ،فﻮﻬﻟ ،سووﺎﻃ ﻦﺑا ،ﺪﯿﺳ ـ 1385
- ﻖﺸﻌﻟا ﯽﻓ ﺢﻧاﻮﺳ ،ﻦﯾﺪﻟا ﻒﯿﺳ ،يرﺰﺧﺎﺑ و ﺪﻤﺣا ،ﯽﻟاّﺰﻏ )
ﻖﺸﻋ رد ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ ﻪﻟﺎﺳر ود (
، مﻮﺳ ،يﺮﻬﭼﻮﻨﻣ ،ناﺮﻬﺗ ،رﺎﺸﻓا جﺮﯾا ﺶﺷﻮﮐ ﻪﺑ
1377
- ﻊﯾﺪﺑ ،ﺮﻔﻧازوﺮﻓ ،ناﺮﻬﺗ ،ﺮﯿﺒﮐﺮﯿﻣا ،يﻮﻨﺜﻣ ﺚﯾدﺎﺣا ،نﺎﻣﺰﻟا
1379
- ،ﯽﻬﺘﻨﻤﻟا هرﺪﺳ ،ناﺮﻬﺗ ،فﻮﺼﺗ و تﺎﯿﺑدا ،نﺎﻓﺮﻋ ،نﺎﺑزﺮﻣ ،ﯽﻤﯾﺮﮐ 1386
١١
- ﯽﯾارﻮﺷﺎﻋ ﺮﻌﺷ ﮥﻣﺎﻨﺸﻧاد،ﻪﯿﺿﺮﻣ ،هدازﺪﻤﺤﻣ :
،ﯽﻣﻼﺳا دﺎﺷرا و ﮓﻨﻫﺮﻓ ترازو ،ناﺮﻬﺗ ،ﻢﺠﻋ و بﺮﻋ ناﺮﻋﺎﺷ ﺮﻌﺷ رد ﯽﻨﯿﺴﺣ بﻼﻘﻧا
ج 2 ، 1383
- ﺪﯿﺳ ،يدورﺎﻣﺮﮔ يﻮﺳﻮﻣ ،ﯽﻣﻼﺳا دﺎﺷرا و ﮓﻨﻫﺮﻓ تارزو ،ناﺮﻬﺗ ،ارﻮﺷﺎﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ ،قدﺎﺻ ﺪﻤﺤﻣ
1384
- ﺪﻤﺤﻣ ﻦﯾﺪﻟا لﻼﺟ ،يﻮﻟﻮﻣ ،
ج ،ﻮﻧ يﺎﯿﻧد ،ناﺮﻬﺗ ،ﻦﺷور ﺪﻤﺤﻣ ﻪﯿﺤﺸﺗ و ﺢﯿﺤﺼﺗ ﻪﺑ ،يﻮﻨﻌﻣ يﻮﻨﺜﻣ ﻪﺳ 1
، 1385
