The Quarterly Journal of
Fundamentals of Mental Health Vol. 8, Autumn & Winter-2006 No. 31& 32, P.73-80
ﯽﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
،
لﺎﺳ ﻢﺘﺸﻫ ، ﺰﯿﯾﺎﭘ و نﺎﺘﺴﻣز 1385 ،
ﻢﮑﯾ ﯽﺳ هرﺎﻤﺷ و
ﻪﺤﻔﺻ ،مود و ﯽﺳ 80
-
73
ﺧ ﻼ ﻪﺻ
ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا فﺮﺼﻣ
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رد ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ –
دﺮﻣ نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد :
و عﻮﯿﺷ زا ﯽﻫﺎﮔآ
ﯽﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ نآ
دﺮﻓ ﺮﮔرﺎﮐ یﺪﻬﻣ ﺮﺘﮐد*
ثﺎﯿﻏ ﺪﯿﺠﻣ ﺮﺘﮐد ،1
،2
نﺎﮔداز ﻢﯾﺮﮐ ﺎﺿر ﺪﻤﺣاﺮﺘﮐد ﯽﺷﺎﮐ ﯽﻠﻋ ،3
4
هﺪﮑﺸﻧاد رﺎﯾدﺎﺘﺳا و ﯽﻠﯿﻤﮑﺗ تﻼﯿﺼﺤﺗ و ﯽﺸﻫوﮋﭘ نوﺎﻌﻣ1
نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ
2، نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺰﮐﺮﻣ ﺲﯿﺋر
ناﺮﯾا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ ﺖﺌﯿﻫ ﻮﻀﻋ3 4 ،
نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا فﺮﺼﻣ زا ﯽﮐﺎﺣ نﺎﻬﺟﺮﺳاﺮﺳ رد نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ : -
ناﻮﺟﻮﻧ و ناﻮﺟ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻦﯿﺑ رد ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
وراد ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ﺐﻠﻏا ﻪﮐ دﺮﯿﮔ ﯽﻣ ترﻮﺻ نآ ﺪﺑ ضراﻮﻋ زا ﯽﻫﺎﮔآ نوﺪﺑ و ﮏﺷﺰﭘ ﺰﯾﻮﺠﺗ نوﺪﺑ ﺎﻫ
.
فﺮﺼﻣ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا
یﺎﻫوراد قﻮﻓ ﺎﻫوراد ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ﯽﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ درﻮﻣ رد نﺎﻧآ ﯽﻫﺎﮔآ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ و نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد دﺮﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻦﯿﺑ رد
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
شور ﮐ ﺎ ر ﺳا ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ عﻮﻧ زا ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ : ﺖ
. ﻌﻣﺎﺟ ﻪ ﻪﯿﻠﮐ یرﺎﻣآ ﻞﯿﮑﺸﺗ نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ دﺮﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد
ﺪﻨﻫد ﯽﻣ
؛ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ لﺎﺳ رد ﻪﮐ 84
- 1383 ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﯿﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﻦﯾا رد .
مﺎﻧ ﺮﮐذ نوﺪﺑ و ﯽﻫد شراﺰﮔ دﻮﺧ ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ یﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا راﺰﺑا
ﻦﯿﺑ رد ﻪﮐ دﻮﺑ 310
هﺎﮕﺸﻧاد دﺮﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا ﺮﻔﻧ ﺗ
ﻊﯾزﻮ ﺪﺷ . ﯽﻫد ﺦﺳﺎﭘ خﺮﻧ 3
/ 81 ) % 252 زا ﺮﻔﻧ 310 ﺮﻔﻧ ( دﻮﺑ . ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ یﺎﻫ هداد ،ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا هرﺎﻤﺷ ﺶﯾاﺮﯾو SPSS
) 5 / 11 ( ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ درﻮﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻃﺎﺒﻨﺘﺳا و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ دﺮﺑرﺎﮐ و
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ: ﻪﮐ
3 / 8 ) % 21 ﺮﻔﻧ ( ﮏﯾ یاﺮﺑ ﻞﻗاﺪﺣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا وراد ﻦﯾا زا رﺎﺑ
ﺎﻫ و ﺪﻧا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا 5
/ 5 %
) 14 ﺮﻔﻧ ( ﺪﻧراد داﻮﻣ ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ﻪﺑ تدﺎﻋ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣرد نﺎﻧآ زا .
دﻮﺑ ترﺪﻗ و ﯽﻧﻼﻀﻋ ﺖﻓﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا داﻮﻣ ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ﻞﯿﻟد ﻦﯾﺮﺗ هﺪﻤﻋ .
95 / 5 %
) 15 ﺮﻔﻧ ( ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺎﻫوراد ﻦﯾا نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ زا نﺪﺑ ﻪﺑ یرﺮﺿ ﭻﯿﻫ ادز ﻢﺳ یﺎﻫوراد ﺎﺑ نآ ﯽﻫاﺮﻤﻫ ﺎﯾ ﻦﯿﯾﺎﭘ زود ﺎﺑ وراد ﻦﯾا فﺮﺼﻣ
ﺪﻧﺎﺳر ﯽﻤﻧ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 6 / 1 ) % 4 ﺮﻔﻧ ( رﺎﻬﻇا نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ زا زﺎﺑ ﺎﻫوراد ﻦﯾا ﺪﺑ ضراﻮﻋ زا عﻼﻃا ﻢﻏﺮﯿﻠﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد
تردﺎﺒﻣ ﺎﻬﻧآ فﺮﺻ ﻪﺑ ﻢﻫ
و ﺪﻧزرو ﯽﻣ 8
/ 0 ) % 2 ﺮﻔﻧ ( ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ رﻮﺼﺗ ﺰﯿﻧ ﺎﻬﻧآ زا ﺘﺳا
ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮ -
ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ یرﺮﺿ ﭻﯿﻫ
دراﺪﻧ نﺪﺑ یاﺮﺑ .
و ﺚﺤﺑ یﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﻂﻠﻏ یﺎﻫ ﯽﻫﺎﮔآ ﺎﯾ و ﯽﻫﺎﮔآ مﺪﻋ و نﺎﻧاﻮﺟ ﻦﯿﺑ رد ﺎﻫوراد ﻦﯾا یﻻﺎﺑ فﺮﺼﻣ ناﺰﯿﻣ زا ﯽﮐﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ :
ار یﺮﯿﮕﺸﯿﭘ یﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ دﺎﺠﯾا موﺰﻟ ﻪﮐ ،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺎﻫوراد ﻦﯾا ﺪﺑ ضراﻮﻋ درﻮﻣ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ دزﺎﺳ ﯽﻣ رﺎﮑﺷآ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ
.
یﺪﯿﻠﮐ یﺎﻫ هژاو :
ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ،عﻮﯿﺷ ،ﯽﻫﺎﮔآ -
ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ
ﻪﻣﺪﻘﻣ سﺎﺳاﺮﺑ شراﺰﮔ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ
فﺮﺼﻣ داﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ازوﺮﯿﻧ ﺖﻬﺟ ﺶﯾاﺰﻓا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﺷزرو ﮏﯾ ﻞﮑﺸﻣ گرﺰﺑ رد
ﺎﯿﻧدﺮﺳاﺮﺳ بﻮﺴﺤﻣ
ﯽﻣ دﻮﺷ و ﻪﻗﻼﻋ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ ﻦﯾا داﻮﻣ رد ﺢﻄﺳ
ﻦﯿﺑ ﯽﻠﻠﻤﻟا رد لﺎﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺳا ) 5 - 1 .(
فﺮﺼﻣ ﻦﯾا داﻮﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ هدﺮﺘﺴﮔ
یا رد ﮏﯾ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ رﺎﯿﺴﺑ
ﻊﯿﺳو زا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ رد ﻦﯿﺑ نارﺎﮑﺷزرو حﻮﻄﺳ
ﻒﻠﺘﺨﻣ و ﯽﺘﺣ
ﺮﯿﻏ نارﺎﮑﺷزرو ﺖﻓﺎﯾ
ﯽﻣ دﻮﺷ . ﻪﺘﺒﻟا ﻦﯾا ﺎﻬﻨﺗ نارﺎﮑﺷزرو ﻪﻓﺮﺣ
یا
ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﻪﮐ زا داﻮﻣ ازوﺮﯿﻧ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺶﯾاﺰﻓا دﺮﮑﻠﻤﻋ هدﺎﻔﺘﺳا ﻣ ﯽ
،ﺪﻨﻨﮐ
ﻪﮑﻠﺑ نارﺎﮑﺷزرو ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ
) 6
، 7 (
، ﺮﯿﻏ نارﺎﮑﺷزرو و
ﯽﺘﺣ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد
ﺰﯿﻧ زا ﻦﯾا داﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ) 10 - 8 .(
ﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ سردآ*
ﺆ لو : نﺎﻬﻔﺻا هﺪﮑﺸﻧاد ،نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ،زاﺮﯿﺷ هزاورد-
،ﯽﻧﺪﺑ ﺖﯿﺑﺮﺗ
ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ
،هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﻠﯿﻤﮑﺗ تﻼﯿﺼﺤﺗ و
سﺎﻤﺗ ﻦﻔﻠﺗ : 7932573 - 0311 [email protected] Email:
لﻮﺻو ﺦﯾرﺎﺗ : 4 / 5 / 85 ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺦﯾرﺎﺗ :
13 / 10 / 85
ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا فﺮﺼﻣ -
نﺎﻬﻔﺻا دﺮﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رد ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ نارﺎﮑﻤﻫ و دﺮﻓ ﺮﮔرﺎﮐ یﺪﻬﻣ ﺮﺘﮐد
ﻦﯾا ﺎﻫوراد ﻞﻣﺎﺷ : یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا
،ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ یﺎﻫوراد
،کﺮﺤﻣ
یﺎﻫوراد
،رﺪﺨﻣ ﯽﻧﺪﯿﺷﻮﻧ یﺎﻫ
،ﯽﻠﮑﻟا نﻮﻣرﻮﻫ ﺪﺷر ﯽﻧﺎﺴﻧا و
یﺎﻫوراد ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﺮﮕﯾد ﯽﻣ دﻮﺷ ) 10 .(
زا ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻠﺋﺎﺴﻣ ﻪﮐ رد
لﺎﺳ یﺎﻫ ﺮﯿﺧا نﺎﻧاﻮﺟﺮﻈﻧ و
نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ یرﺎﯿﺴﺑ ار ﻪﺑ دﻮﺧ ﺐﻠﺟ
هدﺮﮐ ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺮﻫﺎﻇ ﯽﻧﺪﺑ ﺑ ﻪ ﻪﻠﯿﺳو ﺶﯾاﺰﻓا ﻢﺠﺣ و هدﻮﺗ
ﯽﻧﻼﻀﻋ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا عﻮﯿﺷ تﻻﻼﺘﺧا ﻪﯾﺬﻐﺗ
یا
و تادﺎﻋ فﺮﺼﻣ داﻮﻣ ازوﺮﯿﻧ رد ﻦﯿﺑ نﺎﻧاﻮﺟ و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ
هﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺳا اﺮﯾز دﺮﻣ نا ناﻮﺟ رﺎﯿﺴﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﻦﺘﺷاد ﮏﯾ نﺪﺑ
ﯽﻧﻼﻀﻋ ﺪﻧراد . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ تﺎﻐﯿﻠﺒﺗ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻪﻧﺎﺳر
ﺎﻫ ﯽﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻦﯾا
ﻪﮐ نﺪﺑ هﺪﯾا لآ یاﺮﺑ
،نادﺮﻣ نﺪﺑ یﺎﻫ ﯽﻧﻼﻀﻋ ﯽﻣ
،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺑ
ﻦﯾا ﻞﮑﺸﻣ ﻦﻣاد ﯽﻣ ﺪﻧز ) 11
، 12 .(
ﯽﺧﺮﺑ زا نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ
ﻪﮐ ﯽﻧادﺮﻣ ﻪﮐ یاراد تﻼﻀﻋ یﺮﺘﮔرﺰﺑ ﯽﻣ
ﺪﻨﺷﺎﺑ زا ﺖﯿﺑاﺬﺟ
یﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ )
9 .(
دﺎﺠﯾا ﮏﯾ ﯽﺘﯾﺎﺿرﺎﻧ زا
ﭗﯿﺗ ﯽﻧﺪﺑ رد
ﻦﯿﺑ ﯽﺧﺮﺑ داﺮﻓا و ﻞﯾﺎﻤﺗ ﻪﺑ نآﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﮑﯾ زا ﻞﻣاﻮﻋ ﻢﻬﻣ رد
فﺮﺼﻣ ﯽﺧﺮﺑ
،ﺎﻫوراد نﻮﭽﻤﻫ یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ
ﺖﺳا
) 11
، 12 ( ﻪﮐ
ًﺎﺗﺪﻤﻋ فﺪﻫ زا فﺮﺼﻣ ﺎﻬﻧآ ﺶﯾاﺰﻓا هدﻮﺗ ﯽﻧﻼﻀﻋ و
دﻮﺒﻬﺑ ﻞﮑﺷ یﺮﻫﺎﻇ نﺪﺑ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 8
، 9
، 13 .(
ﭽﻤﻫ ﻦﯿﻨ یﺎﻫرﺎﻣآ
هﺪﺷﺮﺸﺘﻨﻣ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ
هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ یﺎﻫ
ﺮﺒﺘﻌﻣ ﻪﺘﯿﻤﮐ ﻦﯿﺑ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﮏﯿﭙﻤﻟا
نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد ﻪﮐ ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ﻦﯾﺮﺗ ناواﺮﻓ
هدﺎﻣ ﺺﯿﺨﺸﺗ هداد هﺪﺷ
زا ﻞﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ یﺎﻫ ﺖﺒﺜﻣ ﮓﻨﯿﭘود
؛ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺘﺒﻟا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ دﺪﻌﺘﻣ
ﯽﻤﻠﻋ تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪﺑ ﻦﯾا ﺎﻫوراد ار تﺎﺒﺛا هدﺮﮐ ﺖﺳا ) 1 ، 18 - 14 .(
رد لﺎﺳ 1935 تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺒﺜﻣ نژورﺪﻧآ ﺮﺑ
یور ﻢﺴﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻪﺑ تﺎﺒﺛا ﺪﯿﺳر ) 19 ( و
ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ زا لﺎﺳ 1950 ﻪﺑ ﺪﻌﺑ نارﺎﮑﺷزرو
ﻪﺘﺷر یﺎﻫ ﯽﺗرﺪﻗ ﺺﺧﻻﺎﺑ ﻪﻧزو نارادﺮﺑ زا ﻦﯾا وراد ﺎﻫ ﻪﺑ ﺪﯿﻣا دﻮﺒﻬﺑ
دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﺷزرو و ﺶﯾاﺰﻓا ترﺪﻗ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧدﻮﻤﻧ ) 7 .(
ﯽﮐراﺪﻣ ﺰﯿﻧ
دﻮﺟو دراد ﻪﮐ فﺮﺼﻣ ﻦﯾا ﺎﻫوراد رد ﻦﯿﺑ داﺮﻓا رﺎﮑﺷزروﺮﯿﻏ ﺰﯿﻧ
رد
لﺎﺳ 1980 رد رﻮﺸﮐ ﺎﮑﯾﺮﻣآ ﻊﯾﺎﺷ
،هﺪﺷ و ﺑ ا ﻪ ﻦﯾ ترﻮﺻ ءﻮﺳ
فﺮﺼﻣ ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا رد
ﻦﯿﺑ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﺎﻧاﻮﺟ رﺎﮑﺷزرو و
ﺮﯿﻏ
رﺎﮑﺷزرو جاور
اﺪﯿﭘ دﺮﮐ ) 20 .(
رد ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ﻪﺘﺳد
لﺎﺳ 1974 ﺖﺴﯿﻟ ﻪﺑ یﺎﻫوراد ﻪﻋﻮﻨﻤﻣ ﻪﺘﯿﻤﮐ ﻦﯿﺑ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﮏﯿﭙﻤﻟا
ﻓﺎﺿا ﻪ ﺪﻧﺪﺷ
، اﺮﯾز یژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ
ﺺﯿﺨﺸﺗ ﻦﯾا داﻮﻣ دﺎﺠﯾا هﺪﺷ دﻮﺑ .
ﺖﺴﺗ یﺮﯿﮔ ﻦﯾا داﻮﻣ ﺎﻬﻨﺗ رد لﻮﻃ ﺖﺑﺎﻗر ﺎﻫ مﺎﺠﻧا ﯽﻣ ﺖﻓﺮﮔ . ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ نارﺎﮑﺷزرو رد
هرود یﺎﻫ ﯽﻨﯾﺮﻤﺗ زا ﻦﯾا داﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽﻣ ﺪﻧدﺮﮐ و ﻞﺒﻗ زا تﺎﻘﺑﺎﺴﻣ فﺮﺼﻣ ﺎﻬﻧآ ار ﻊﻄﻗ ﯽﻣ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ) 21 .(
یﺎﻫوراد ﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ زا
تﺎﻘﺘﺸﻣ ﯽﻋﺎﻨﺻ ﺘﺴﺗ ﻮ نوﺮﺘﺳ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﮐ رد ﺖﺧﺎﺳ ﺎﻬﻧآ ﯽﻌﺳ هﺪﺷ ﺖﺳا ﺎﺗ تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ
و ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ ﺎﻬﻧآ
زا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ اﺪﺟ
،دﻮﺷ ﻪﺑ یﻮﺤﻧ ﻪﮐ تاﺮﺛا ﯽﺒﻧﺎﺟ
ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ ﺎﻬﻧآ
رد ﻞﻗاﺪﺣ و تاﺮﺛا ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ ﺎﻬﻧآ
رد ﺮﺜﮐاﺪﺣ
دﺮﯿﮔراﺮﻗ . ﻪﺘﺒﻟا یزﺎﺳاﺪﺟ تاﺮﺛا
ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ و
ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ ا
ﻦﯾ
ﺎﻫوراد ﺑ ﻪ ﻞﻣﺎﮐرﻮﻃ ﺮﯿﻏ
ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا . رد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﻦﯾا ﺎﻫوراد
یاراد ﺖﯿﺻﺎﺧ ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ ﺪﻨﺘﺴﻫ
. زا نآ ﯽﯾﺎﺟ ﻪﮐ ضراﻮﻋ و
تاﺮﺛا ﯽﺒﻧﺎﺟ نژورﺪﻧآ ﺎﻫ ﻞﻣﺎﺷ آ
،ﻪﻨﮐ ﺶﯾور یﺎﻫﻮﻣ
،ترﻮﺻ
ﺖﻧﻮﺸﺧ و ﺮﯿﯿﻐﺗ
،اﺪﺻ ﯽﺳﺎﻃ ﺎﺑ یﻮﮕﻟا
،ﻪﻧادﺮﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ رد تﻼﯾﺎﻤﺗ
ﯽﺴﻨﺟ و ﯽﻓوﺮﺗآ ﻪﻀﯿﺑ ﺎﻫ ﯽﻣ ددﺮﮔ ﺮﺛا نآ ﺮﺑ یور ﺲﻨﺟ ﺚﻧﺆﻣ رد
ﯽﺗرﻮﺻ ﻪﮐ ﺰﯾﻮﺠﺗ نآ ﺚﻋﺎﺑ ﺢﺷﺮﺗ ﻦﯿﭘوﺮﺗودﺎﻨﮔ ﺎﻫ
،دﻮﺷ ﻞﮑﯿﺳ یﺎﻫ
ﯽﮔﺪﻋﺎﻗ ار ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ ﯽﻣ دزﺎﺳ . رد ترﻮﺻ فﺮﺼﻣ زارد تﺪﻣ وراد
ﺶﯾاﺰﻓا یﺎﻫﻮﻣ
،نﺪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺟﺮﺑ ﯽﻧﻼﻀﻋ
و ﯽﻓوﺮﺗﺮﭙﯿﻫ
،ﺲﯾرﻮﺘﯿﻠﮐ ﻪﺑ
ﻮﺤﻧ یﺮﯿﮕﻤﺸﭼ زرﺎﺑ
ﯽﻣ ددﺮﮔ و ﯽﻀﻌﺑ زا تاﺮﺛا ﯽﺒﻧﺎﺟ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﻢﺑ نﺪﺷ اﺪﺻ ﺮﯿﻏ ﻞﺑﺎﻗ ﺖﺸﮔﺮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺑ ) 22 .(
رد تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ یدﺪﻌﺘﻣ ﻪﮐ ﺮﺑ یور فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا
مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا شراﺰﮔ هﺪﺷ یداﺮﻓا ﻪﮐ زا ﻦﯾا راد و ﺎﻫ یاﺮﺑ
ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد نﺎﺳآ ﻪﺑ فاﺪﻫا نﺎﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ هوﻼﻋ ﺮﺑ تاﺮﻄﺧ
یﺪﺟ ﻪﮐ ﺖﻣﻼﺳ نآ ﺎﻫ ار ﺪﯾﺪﻬﺗ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ﻪﮐ فﺮﺼﻣ ﻦﯾا ﻮﻣ دا
ﺐﺟﻮﻣ زوﺮﺑ تﻻﻼﺘﺧا یرﺎﺘﻓر
و ﯽﺘﯿﺼﺨﺷ و
زوﺮﺑ یﺎﻫرﺎﺘﻓر
ﻦﺸﺧ رد نآ ﺎﻫ ﯽﻣ دﻮﺷ ) 9
، 13
، 24 - 22 .(
رد تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ یﺮﮕﯾد
ﻪﮐ رد درﻮﻣ ﻦﯾا ﺎﻫوراد مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا شراﺰﮔ هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﮐ
فﺮﺼﻣ ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ﯽﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﻨﯿﻣز زﺎﺳ ﺎﯾ ﻪﻣﺪﻘﻣ یا
یاﺮﺑ فﺮﺼﻣ داﻮﻣ یﺮﮕﯾد نﻮﭽﻤﻫ داﻮﻣ رﺪﺨﻣ و ﯽﻧﺪﯿﺷﻮﻧ یﺎﻫ
ﯽﻠﮑﻟا ﺪﺷﺎﺑ ) 6
، 9
، 13
، 23 .(
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ یدﺪﻌﺘﻣ ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ عﻮﯿﺷ یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ
رد
ﻦﯿﺑ ﺖﯿﻌﻤﺟ یﺎﻫ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧا . یروا و
ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ )
7 (
شراﺰﮔ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ 7
/ 2
% زا نادﺮﻣ و ناﺮﺘﺧد ﻊﻄﻘﻣ ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار رد
رﻮﺸﮐ ﺎﮑﯾﺮﻣآ زا ﻦﯾا ﺎﻫوراد هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ .
ﯽﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ 85
، هرﺎﻤﺷ 31 ،
32
نﻮﺴﻠﯿﻧ و ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ )
9 ( 5827 ﺶﻧاد زﻮﻣآ 16 و 17 ﻪﻟﺎﺳ ار رد
ﯽﻧﺎﺘﺳا رد ﺪﺋﻮﺳ درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ راﺮﻗ ﺪﻧداد و ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد ﻪﮐ ﻪﺑ
ﺐﯿﺗﺮﺗ 6 / 3 % و 8 / 2 % زا نادﺮﻣ و ناﺮﺘﺧد ﺶﻧاد زﻮﻣآ زا ﻦﯾا
داﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ .
ﮓﻨﯾورا و ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ )
8 ( ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ فﺮﺼﻣ ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا
ﻂﺳﻮﺗ 4746 ﺶﻧاد زﻮﻣآ ﻊﻄﻘﻣ ﯾﺎﻤﻨﻫار ﯽ و ﯽﻧﺎﺘﺳﺮﯿﺑد ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ
.
و عﻮﯿﺷ 4 / 5 % و 9 / 2 % ار یاﺮﺑ نادﺮﻣ و نﺎﻧز ﺖﮐﺮﺷ هﺪﻨﻨﮐ رد ﻦﯾا
ﻖﯿﻘﺤﺗ شراﺰﮔ ﺪﻧدﺮﮐ . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ
فﺮﺼﻣ
ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ار
رد نارود نﺎﺘﺳﺮﯿﺑد رد ﻪﻨﻣاد یا ﻦﯿﺑ 4 / 1 % ﺎﺗ 12 %
رد ﻦﯿﺑ نادﺮﻣ و 5 / 0 % ﺎﺗ 9 / 2 % رد ﻦﯿﺑ ناﺮﺘﺧد ﯽﻧﺎﺘﺳﺮﯿﺑد شراﺰﮔ
هدﺮﮐ ﺪﻧا ) 6
، 11
، 25 ( ﻪﮐ
ًﺎﻣﻮﻤﻋ مﻮﺳود زا ﻦﯾا فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
رد ﻦﺳ 17 ﯽﮕﻟﺎﺳ عوﺮﺷ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ ﻦﯾا ﺎﻫوراد ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ ) 6 .(
ﻦﯾﺮﮔ و ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ عﻮﯿﺷ
ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ار
رد ﻦﯿﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد
رﺎﮑﺷزرو 1
/ 1 % شراﺰﮔ ﺪﻧدﺮﮐ ) 26 (.
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ یدﺪﻌﺘﻣ
ﺰﯿﻧ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯾزرا ﯽﻫﺎﮔآ فﺮﺼﻣ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
ﻦﯾا ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫوراد رد درﻮﻣ ﯿﺛﺄﺗ تاﺮ و ضراﻮﻋ ﯽﺒﻧﺎﺟ ﻦﯾا ﺎﻫوراد
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧا و نﺎﺸﻧ هداد ﺪﻧا ﻪﮐ نارﺎﮑﺷزرو رد
درﻮﻣ فﺮﺼﻣ
ﻦﯾا ﺎﻫوراد ﻪﺑ ۀزاﺪﻧا ﯽﻓﺎﮐ عﻼﻃا ﻪﺘﺷاﺪﻧ و رد بﺎﺨﺘﻧا ﺎﻫوراد
ﺮﺘﻤﮐ ﺖﻗد ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ ) 25
، 30 - 27 .(
دﻮﺟو ﻦﯿﻨﭼ تاﺪﯾﺪﻬﺗ یﺪﺟ
یاﺮﺑ ﺖﻣﻼﺳ نﺎﻧاﻮﺟ و عﻮﯿﺷ
هدﺮﺘﺴﮔ یا ﻪﮐ رد یﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺮﮕﯾد
رد فﺮﺼﻣ ﺳا ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘ
هﺪﯾد ﯽﻣ
،دﻮﺷ ﻖﻘﺤﻣ ار نآﺮﺑ ﺖﺷاد ﺎﺗ ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ عﻮﯿﺷ ﻦﯾا
ﺎﻫوراد و ﯽﺑﺎﯾزرا ناﺰﯿﻣ ﯽﻫﺎﮔآ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد هﺎﮕﺸﻧاد
نﺎﻬﻔﺻا رد
درﻮﻣ ضراﻮﻋ و تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪﺑ ﻦﯾا ﺎﻫوراد
،دزادﺮﭙﺑ ﺎﺗ ﺎﺑ ﻢﯿﺳﺮﺗ
هﺮﻬﭼ یا ﻦﺷور زا ﻞﮑﺸﻣ ﺮﺿﺎﺣ و ﻢﯿﻤﻌﺗ هداد یﺎﻫ ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ
ﻪﺑ نﺎﻧاﻮﺟ ﻞﯿﺼﺤﺗ هدﺮﮐ
،رﻮﺸﮐ ﻪﺑ ﻪﺋارا یﺎﻫرﺎﮑﻫار ﺐﺳﺎﻨﻣ
رد
صﻮﺼﺧ ﻊﻓر
و یﺮﯿﮕﺸﯿﭘ زا
ﻞﮑﺸﻣ ﺮﺿﺎﺣ ماﺪﻗا هدﻮﻤﻧ و ﺎﺑ
ندادراﺮﻗ تﺎﻋﻼﻃا ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ رد رﺎﯿﺘﺧا ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ و نﺎﻣزﺎﺳ یﺎﻫ
ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﻢﻬﻓ و کرد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯾا ۀﺪﯾﺪﭘ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﮏﻤﮐ ﺪﯾﺎﻤﻧ .
شور رﺎﮐ
ﯽﻧدﻮﻣزآ ﺎﻫ : ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ زا عﻮﻧ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﺖﺳا . ﻪﻌﻣﺎﺟ یرﺎﻣآ
ﺗ ﻖﯿﻘﺤ ار ﻪﯿﻠﮐ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد
دﺮﻣ هرود ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ و
ﺪﺷرا ﻞﯿﮑﺸﺗ ﯽﻣ
،ﺪﻧداد ﻪﮐ رد لﺎﺳ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ 84 - 1383 رد هﺎﮕﺸﻧاد
نﺎﻬﻔﺻا لﻮﻐﺸﻣ ﻪﺑ ﻞﯿﺼﺤﺗ ﺪﻧدﻮﺑ . داﺪﻌﺗ 315 ﺮﻔﻧ زا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺮﻫ
ود ﻊﻄﻘﻣ ﻪﺑ رﻮﻃ ﯽﻓدﺎﺼﺗ هدﺎﺳ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﻧﻮﻤﻧ یرﺎﻣآ بﺎﺨﺘﻧا
،ﺪﻧﺪﺷ
ﻪﮐ رد ﻞﮐ ﺎﺑ ﺘﺣا بﺎﺴ خﺮﻧ ﯽﻫﺪﺨﺳﺎﭘ 80 % داﺪﻌﺗ 252 ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ
درﻮﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ .
راﺰﺑا ﻖﯿﻘﺤﺗ : رد ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ زا ﮏﯾ ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ 19
ﯽﻟاﺆﺳ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ ﻪﮐ تﻻاﺆﺳ نآ زا ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ یﺎﻫ
ﯽﮑﺳﻮﻣﺎﺗﻼﯾﺮﺑﺎﮔ
و نارﺎﮑﻤﻫ ) 10 (
، لﺪﻧار و نارﺎﮑﻤﻫ )
6 ( و نﻮﺴﻠﯿﻧﺮﮐرﻮﺳا و
ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ )
20 ( ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ هﺪﺷ دﻮﺑ . ﻦﯾا ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﻞﻣﺎﺷ
تﻻاﺆﺳ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ یاﺮﺑ هزاﺪﻧا یﺮﯿﮔ ناﺰﯿﻣ
،ﯽﻫﺎﮔآ شﺮﮕﻧ و
عﻮﯿﺷ یﺎﻫوراد ﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا
ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ ﯽﻣ
ﺪﺷ و ﻞﻣﺎﺷ 11 درﻮﻣ
یاﺮﺑ ﺖﺳد ﻪﺑ ندروآ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻨﯿﻣز
،یا 10 لاﻮﺌﺳ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ
،ﯽﻫﺎﮔآ 5 لاﺆﺳ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ شﺮﮕﻧ و 4 لاﺆﺳ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ عﻮﯿﺷ دﻮﺑ .
شور ﻊﻤﺟ یروآ ﻼﻃا تﺎﻋ : ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ یﺎﻫ
ﺮﺿﺎﺣ ﻪﺑ داﺪﻌﺗ
315 ﻪﺨﺴﻧ ﺮﯿﺜﮑﺗ و ﻂﺳﻮﺗ ﻖﻘﺤﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ
یا رد
هﺎﮕﺑاﻮﺧ یﺎﻫ ﯽﯾﻮﺠﺸﻧاد )
هﺎﮕﺑاﻮﺧ یﺎﻫ ﯽﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
ﺪﺷرا و نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
( ﻊﯾزﻮﺗ ﺪﺷ . نﺎﻣز ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ یاﺮﺑ
ﺮﻫ ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ
ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ
10 - 7 ﻪﻘﯿﻗد رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﺷ .
شور ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﻞﯿﻠﺤﺗ تﺎﻋﻼﻃا : تﺎﻋﻼﻃا دﻮﺟﻮﻣ
رد ﻪﯿﻠﮐ
ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﺎﻫ
رد اﺪﺘﺑا ﺪﮐ یراﺬﮔ ﺪﻧﺪﺷ و ﻂﺳﻮﺗ مﺮﻧ راﺰﻓا
ﺶﯾاﺮﯾو SPSS هرﺎﻤﺷ
5 / 11 ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا رﺎﻣآ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺮﯿﻈﻧ :
،ﯽﻧاواﺮﻓ
،ﺪﺻرد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و فاﺮﺤﻧا دراﺪﻧﺎﺘﺳا
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﻧﺪﺷ . ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﻫ و ﻪﻄﺑار ﻦﯿﺑ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﻖﯾﺮﻃ
آ نﻮﻣز ضﺮﻓ یﺎﻫ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ رد رﺎﻣآ ﯽﻃﺎﺒﻨﺘﺳا مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺘﻓﺎﯾ یﺎﻫ ﻖﯿﻘﺤﺗ : رد عﻮﻤﺠﻣ زا 315 ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﻊﯾزﻮﺗ
هﺪﺷ
رد ﻦﯿﺑ
،نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد داﺪﻌﺗ
252 ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﺖﺸﮔﺮﺑ
و درﻮﻣ
ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﻞﯿﻠﺤﺗ راﺮﻗ
،ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻪﮐ خﺮﻧ ﯽﻫد ﺦﺳﺎﭘ رد
ﻦﯾا
ﻖﯿﻘﺤﺗ 80 % دﻮﺑ . ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﺳ ﻞﮐ ﺖﮐﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ رد ا ﻦﯾ ﻖﯿﻘﺤﺗ
3 / 23 ﺎﺑ ﻪﻨﻣاد ﯽﻨﺳ 25 - 18 لﺎﺳ دﻮﺑ .
ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا فﺮﺼﻣ -
نﺎﻬﻔﺻا دﺮﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رد ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ نارﺎﮑﻤﻫ و دﺮﻓ ﺮﮔرﺎﮐ یﺪﻬﻣ ﺮﺘﮐد
لوﺪﺟ 1 ﯽﺷزرو یﺎﻫ ﻪﺘﺷر ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﯽﻧاواﺮﻓ ﻊﯾزﻮﺗ -
یزﺎﺴﻧﺪﺑ ﻪﺘﺷر رد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﺎﻬﻔﺻا دﺮﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رد
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ هﻮﺤﻧ
داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﻘﺑﺎﺳ نوﺪﺑ
86 13 / 34
زا ﺮﺘﻤﮐ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ 6
هﺎﻣ 84
33 / 33
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ 6 - 12 هﺎﻣ 23
13 / 9
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ 1 - 2 لﺎﺳ 34
49 / 13
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ 2 - 4 لﺎﺳ 14
56 / 5
زا ﺶﯿﺑ 4 لﺎﺳ 11
36 / 4
ﻊﻤﺟ 252
100
ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ لوﺪﺟ یﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ )
1 (
،ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ داﺪﻌﺗ
166 ﺮﻔﻧ
) 66 % ( یا ﻪﻓﺮﺣ ﺎﯾ ﯽﺤﯾﺮﻔﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا ﯽﺷزرو ﻪﺘﺷر رد
ﺒﯾﺮﻘﺗ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ یزﺎﺴﻧﺪﺑ
ًﺎ 33 % زا ﺮﺘﻤﮐ 6 و هﺎﻣ 54 / 32
زا زا ﺶﯿﺑ ﺪﺻرد 6
ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﻘﺑﺎﺳ هﺎﻣ .
دوﺪﺣ 169 ﺮﻔﻧ ) 67
% ( زا ﻞﮐ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رد ﻪﺘﺷر یﺎﻫ ﯽﺷزرو یﺮﮕﯾد ار ﺰﯿﻧ ﺪﻨﺘﺷاد .
لوﺪﺟ 2 ﯽﺷزرو یﺎﻫ ﻪﺘﺷر رد ﯽﻧﺎﻣﺮﻬﻗ ی ﻪﻘﺑﺎﺳ ﯽﻧاواﺮﻓ ﻊﯾزﻮﺗ -
ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﺎﻬﻔﺻا دﺮﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رد
ﻪﺘﺷر یﺎﻫ ﯽﺷزرو ﯽﻧاواﺮﻓ
رو شز یﺎﻫ ﯽﻣزر 12
لﺎﺒﺗﻮﻓ 10
ﯽﺘﺸﮐ 8
شروﺮﭘ ماﺪﻧا 7
ﺎﻫ ﻪﺘﺷر ﺮﯾﺎﺳ 3
ﻊﻤﺟ ﻞﮐ 40
لوﺪﺟ یﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ )
2 (
،ﺪـﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ 40
ﺮـﻔﻧ ) 16 % (
صﺎـﺧ ﯽـﺷزرو ﻪﺘﺷر ﮏﯾ رد ﯽﻧﺎﻣﺮﻬﻗ ی ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﮐ زا ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ رد ﻞﻗاﺪﺣ ار .
لوﺪﺟ 3 ﯽﻧاواﺮﻓ ﻊﯾزﻮﺗ - ﺘﺳا یوراد عﻮﻧ
ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ فﺮﺼﻣ یﺪﯿﺋوﺮ
نارﺎﮑﺷزرو
وراد عﻮﻧ ﯽﻧاواﺮﻓ
نﺎﺘﻣ 17
نﺎﺘﻣ ﯽﺴﮐا 15
نﻮﻟورﺪﻧﺎﻧ 14
نوﺮﺘﺳﻮﺘﺴﺗ 14
لﻮﺑﺎﻧﺎﯾد 8
لوﺮﺘﺳا ﻦﯾو 7
ﺎﻫوراد ﺮﯾﺎﺳ 12
ﺮﺑ سﺎﺳا ﺞﯾﺎﺘﻧ لوﺪﺟ ) 3 (
، هﺪﻤﻋ ﻦﯾﺮﺗ یﺎﻫوراد ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ هﺪﺷ
،نﺎﺘﻣ
ﯽﺴﮐا
،نﻮﻟﺎﺘﻣ نﻮﻟورﺪﻧﺎﻧ و ﺘﺴﺗ ﻮ
،نوﺮﺘﺳ لﻮﺑﺎﻧﺎﯾد و ﻦﯾو ﺳا لوﺮﺘ دﻮﺑ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا ﻖﯿﻘﺤﺗ نﺎﺸﻧ داد ﻪﮐ 133 ﺮﻔﻧ ) 53
% ( زا ﻞﮐ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﺎﺗ ﻪﺑ لﺎﺣ ﻞﻗاﺪﺣ مﺎﻧ ﯽﮑﯾ زا یﺎﻫوراد ﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ
ار هﺪﯿﻨﺷ ﺪﻧا ﻪﮐ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻊﺒﻨﻣ ﺐﺴﮐ تﺎﻋﻼﻃا درﻮﻣرد ﻦﯾا ﺎﻫوراد
ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ : نﺎﺘﺳود 43
%
، تﻼﺠﻣ ﯽﺷزرو 41
%
، ﺖﻧﺮﺘﻨﯾا 30
%
،
نﺎﯿﺑﺮﻣ 12 % و ﺎﺧ هداﻮﻧ 12 % دﻮﺑ .
عﻮﻤﺠﻣ رد 21
ﺮﻔﻧ ) 3 / 8
% ( ﮏﯾ ﻞﻗاﺪﺣ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ فاﺮﺘﻋا
یوراد ﺪﻧدﺮﮐ دﻮﺧ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ رد ار یﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا .
14 ﺮﻔﻧ ) 5 / 5 % ( ﺰﯿﻧ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫوراد ﻦﯾا زا ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ
. زا
داﺪﻌﺗ 21 ﺮﻔﻧ ﺎﻫوراد ﻦﯾا هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ 15
ﺮﻔﻧ ) 95 / 5
% ( ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا
ﯾا فﺮﺼﻣ ﻪﮐ ﺮﮕﯾد یﺎﻫوراد ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺎﯾ ﻢﮐ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﺎﻫوراد ﻦ
) ادز ﻢﺳ ( دراﺪﻧ نﺪﺑ یاﺮﺑ یرﺮﺿ .
2 ﺮﻔﻧ ) 8 / 0 % ( ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا ﻢﻫ
ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫوراد ﻦﯾا ﻪﮐ
و ﺪﻨﺘﺴﻫ رﺮﺿ ﯽﺑ 4
ﺮﻔﻧ ) 6 / 1
% ( ﻢﻫ ﯽﻠﻋ
ﺎﻬﻧآ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﯽﻣ ﺮﻀﻣ ار ﺎﻫوراد ﻦﯾا ﻪﮐ ﻦﯾا ﻢﻏر ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﯽﻣ ماﺪﻗا .
44 % ﻣ زا ناﺮﮕﯾد ﻪﺑ ار ﺎﻫوراد ﻦﯾا نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼ
و ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ 63
% ار ﺎﻫوراد ﻦﯾا دﺪﺠﻣ فﺮﺼﻣ ﺪﺼﻗ ﺰﯿﻧ ﺎﻬﻧآ
ﺪﻨﺘﺷاد هﺪﻨﯾآ رد .
118 ﺮﻔﻧ ) 47 % ( ﯽﻧﺎﺘﺳود ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﮐ زا ﺪﻨﺘﺷاد ار
ﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا ﻪﮐ فﺮﺼﻣ
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 131 ﺮﻔﻧ 52
% رﺎﻬﻇا ﻢﻫ
ور ﺮﺑ ﺎﻫوراد ﻦﯾا ﯽﻔﻨﻣ تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ی
ﺪﻧا هدﻮﺑ ﺎﻬﻧآ .
103 ﺮﻔﻧ ) 41
% ( ﺮﮑﻓ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻣ
ﻪﻓﺮﺣ نارﺎﮑﺷزرو ﻪﮐ
و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫوراد ﻦﯾا زا یزﺎﺴﻧﺪﺑ ﻪﺘﺷر رد یا 140
ﺮﻔﻧ ) 6 / 55 % ( ﺎﻫوراد ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻢﻫ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ًﺎﻌﻗاو
دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ و 110 ﺮﻔﻧ ) 6 / 43
% ( رﺎﻬﻇا ﻦﯾﺮﺗ هﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد
ﺼﻣ ﻞﯿﻟد ﺶﯾاﺰﻓا نارﺎﮑﺷزرو ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫوراد ﻦﯾا فﺮ هدﻮﺗ و ﻢﺠﺣ
لوﺪﺟ ﺖﺳا ﯽﻧﻼﻀﻋ )
3 ( . 131 ﺮﻔﻧ ) 52 % ( ﺮﮔا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا ﺰﯿﻧ
ﻦﮑﻤﻣ نﺎﺸﯾاﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﯿﻬﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار ﺎﻫوراد ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ﺪﺼﻗ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . 84 ﺮﻔﻧ ) 33 % ( ﻪﺑ شزرو رد ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ یاﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ
زﺎﯿﻧ ﺎﻫوراد ﻦﯾا فﺮﺼﻣ و ﺖﺳا
65 ﺮﻔﻧ ) 26
% ( ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻢﻫ
دﻮﺷ هداد ﺎﻫوراد ﻦﯾا فﺮﺼﻣ هزﺎﺟا نارﺎﮑﺷزرو ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ .
147 ﺮﻔﻧ
) 58
% ( ﺪﻧدﻮﻤﻧ رﺎﻬﻇا ﻢﻫ ﻪﮐ
ار ﯽﻠﻤﮑﻣ ﺎﯾ وراد ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد
ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا ﺪﺷﺎﺒﻧ ﺮﻀﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺳﺎﻨﺸﺑ .
ﯽﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ 85
، هرﺎﻤﺷ 31 ،
32
لوﺪﺟ 4 نارﺎﮑﺷزرو ﻞﯾﻻد ﯽﻧاواﺮﻓ ﻊﯾزﻮﺗ - اد فﺮﺼﻣ یاﺮﺑ
یﺎﻫور
یﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا
فﺮﺼﻣ ﻞﯿﻟد داﺪﻌﺗ
ﺪﺻرد
ﯽﻧﻼﻀﻋ هدﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا 110
6
/ 43
ترﺪﻗ ﺶﯾاﺰﻓا 50
84
/ 19
ﺖﻣﺎﻘﺘﺳا ﺶﯾاﺰﻓا 8
17
/ 3
ﺖﻋﺮﺳ شراﺰﻓا 4
6
/ 1
ﻢﻧاد ﯽﻤﻧ 80
8
/ 31
ﻊﻤﺟ 252
100
رد داﺮــﻓا شﺮــﮕﻧ هﺮــﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎــﯿﻣ عﻮــﻤﺠﻣ رد 5
لاﻮﺌــﺳ ﻪــﺑ طﻮــﺑﺮﻣ
شﺮﮕﻧ 9 / 5 زا ) هﺮﻤﻧ ﺮﺜﮐاﺪﺣ 10
( ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و عﻮـﻤﺠﻣ زا ﯽﻫﺎﮔآ هﺮﻤﻧ
10 لاﻮﺌﺳ ﯽﻫﺎﮔآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 8
/ 13 ) زا هﺮﻤﻧ ﺮﺜﮐاﺪﺣ 20
( ﺪﺷ شراﺰﮔ .
هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ هوﺮﮔ رد ﯽﻫﺎﮔآ ناﺰﯿﻣ )
2 / 17 ( زا یرادﺎـﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ
هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﺮﯿﻏ هوﺮﮔ )
3 / 13 ( دﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ) 05 / P<0 .(
رد ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
هﺪـﻨﻨﮐ فﺮﺼـﻣ ﺮـﯿﻏ و هﺪـﻨﻨﮐ فﺮﺼـﻣ هوﺮـﮔ ﻦﯿـﺑ ﺎـﻫ شﺮﮕﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺪﺸﻧ هﺪﯾد یرادﺎﻨ )
2 / 6 ﺮﺑاﺮﺑ رد 8 / 5 ، 05 /
>0 .( P
لوﺪﺟ 5 ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﻊﻄﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد شﺮﮕﻧ و عﻮﯿﺷ ،ﯽﻫﺎﮔآ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ -
ﻊﻄﻘﻣ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﯽﻫﺎﮔآ عﻮﯿﺷ شﺮﮕﻧ
ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ 7
/ 13 18 / 8 8
/ 5
ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﺪﺷرا 86 / 13 45 / 8 97
/ 5
ﺢﻄﺳ یرادﺎﻨﻌﻣ 104 / 0 081 / 0 072 / 0
لوﺪﺟ یﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ هرﺎﻤﺷ
) 5 ( عﻮﯿﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ،ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ
و ﯽـﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ هرود نﺎﯾﻮﺠﺸـﻧاد ﻦﯿـﺑ شﺮﮕﻧ و ﯽﻫﺎﮔآ ناﺰﯿﻣ ،فﺮﺼﻣ
ﭻﯿــﻫ ﺪــﺷرا ﯽــﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
ﺪﺸــﻧ هﺪﻫﺎﺸــﻣ یراد ﺎــﻨﻌﻣ توﺎــﻔﺗ ﻪــﻧﻮﮔ
) 05 /
>0 .( P ﯽﻟﺎﺣ رد ﻪﮐ رد ﯽﻧﺎﻣﺮﻬﻗ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻪﮐ ﯽﻫوﺮﮔ ﻦﯿﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
رد یرادﺎـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ ﺪﻨﺘـﺷاﺪﻧ ﯽﻧﺎـﻣﺮﻬﻗ ﻪﻘﺑﺎـﺳ ﻪـﮐ ﯽﻫوﺮﮔ ﺎﺑ ﺪﻨﺘﺷاد
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ عﻮﯿﺷ و ﯽﻫﺎﮔآ ناﺰﯿﻣ )
05 / P<0 (
، ﺑ ﻪ هوﺮـﮔ ﻪـﮐ یرﻮـﻃ
ﺪﻨﺘﺷاد یﺮﺘﺸﯿﺑ عﻮﯿﺷ و ﯽﻫﺎﮔآ نﺎﻧﺎﻣﺮﻬﻗ لوﺪﺟ
هرﺎﻤﺷ ) 6 .(
ﯽﻟﺎـﺣ رد
اﺪﻧ نﺎﺸﻧ یراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺎﻫ شﺮﮕﻧ ﻦﯿﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪﮐ د
.
لوﺪﺟ 6 ﯽﻧﺎﻧﺎﻣﺮﻬﻗ ﻪﻘﺑﺎﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ نارﺎﮑﺷزرو رد عﻮﯿﺷ و ﯽﻫﺎﮔآ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ -
نارﺎﮑﺷزرو ﯽﻫﺎﮔآ
عﻮﯿﺷ
ﯽﻧﺎﻧﺎﻣﺮﻬﻗ ﻪﻘﺑﺎﺳ یاراد
2 / 15 5
/ 27
ﯽﻧﺎﻧﺎﻣﺮﻬﻗ ﻪﻘﺑﺎﺳ نوﺪﺑ
28 / 12 71
/ 4
یرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
01 / 0 000
/ 0
فﺮﺼـﻣ عﻮﯿﺷ ﻪﮐ ﻢﯿﺘﻓﺎﯾرد ﯽﻫﺎﮔآ و عﻮﯿﺷ ،شﺮﮕﻧ ﻪﻄﺑار ﯽﺳرﺮﺑ رد
ﮔ ﭻﯿﻫ ﺎﻫوراد دراﺪـﻧ شﺮﮕﻧ ﺎﺑ یراد ﯽﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﻪﻧﻮ
) 05 /
>0 .( P ﯽـﻟو
دﻮـﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴـﻣ و راد ﺎـﻨﻌﻣ ﯽﻫﺎـﮔآ و عﻮﯿـﺷ ﻪـﻄﺑار )
32 / r=0 ، 05 / P<0 .(
ﻢﯿﻘﺘﺴــﻣ و رادﺎــﻨﻌﻣ ﻪــﻄﺑار ﺮﮕﯾﺪــﮑﯾ ﺎــﺑ ﺰــﯿﻧ شﺮــﮕﻧ و ﯽﻫﺎــﮔآ ،ﻦﯿــﻨﭽﻤﻫ ﺪﻨﺘﺷاد ) 21 / r=0 ، 05 / P<0 .(
یﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ
ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘـــﺳا عﻮﯿـــﺷ ناﺰـــﯿﻣ ﯽـــﺳرﺮﺑ ﻪـــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـــﯾا فﺪـــﻫ ی
ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ - ناﺰـﯿﻣ و نﺎﻬﻔـﺻا هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻦﯿﺑ رد ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ
دﻮـﺑ ﺎـﻬﻧآ ﯽﺒﻧﺎـﺟ ضراﻮـﻋ درﻮﻣ رد نﺎﻧآ ﯽﻫﺎﮔآ .
ﻖـﯿﻘﺤﺗ یﺎـﻫ ﻪـﺘﻓﺎﯾ
ﺖـﯿﻌﻗاو ﮏـﯾ نﺎـﻧاﻮﺟ ﻦﯿـﺑ رد داﻮـﻣ ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻪـﺑ ﺮﺼـﺤﻨﻣ ﺎـﻬﻨﺗ کﺎـﻧﺮﻄﺧ و ﺮﻀـﻣ یﺎـﻫوراد فﺮﺼـﻣ ﻞﮑﺸﻣو هدﻮﺑ
آ و ﺎﭘورا ،ﯽﺟرﺎﺧ یﺎﻫرﻮﺸﮐ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻤﻧ ﺎﮑﯾﺮﻣ .
داد نﺎﺸـﻧ ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا
ﻪﮐ 3 / 8 % تردﺎـﺒﻣ ﺎـﻫوراد ﻦـﯾا فﺮﺼﻣ ﻪﺑ هﺎﮕﺸﻧاد ﻦﯾا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ . ﺮﮕﯾد یﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ رﺎﻣآ ﻦﯾا ﻪﮐ
ﻦـﯾا فﺮﺼـﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﻀﻌﺑ رد ﻪﮐ اﺮﭼ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﮐﺪﻧا ﺎـﻬﻨﺗ رﺎﮑﺷزرو نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻦﯿﺑ رد ﺎﻫوراد 1
/ 1 % ﺰـﮔ ﺖـﺳا هﺪـﺷ شرا
) 26 ( نآ لﺎﺣ ؛ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﮐ 67 %
رد هﺪـﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮـﺷ داﺮـﻓا زا
ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا
ﺪﻧدﻮﺑ رﺎﮑﺷزرو .
ﻦﯿــﺑ رد ﺎــﻫوراد ﻦــﯾا عﻮﯿــﺷ ﻪــﮐ ﺪــﻧا هداد نﺎﺸــﻧ دﺪــﻌﺘﻣ تﺎــﻘﯿﻘﺤﺗ ــﺑ نارﺎﮑــﺷزرو ﻪ
ﺖــﺳا نارﺎﮑــﺷزروﺮﯿﻏ زا ﺮﺘﺸــﯿﺑ یراد ﺎــﻨﻌﻣ ترﻮــﺻ
) 8
، 31 .(
اﺰﯿﻣ ﻪﮐ ﻢﯿﻨﮐ ﻪﺟﻮﺗ ﺰﯿﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا ﻦـﯾا عﻮﯿـﺷ ن
رد دﺮــﻣ نﺎــﻧاﻮﺟ و نﺎــﻧاﻮﺟﻮﻧ ﯽﻣﻮــﻤﻋ یﺎــﻫ ﺖــﯿﻌﻤﺟ ﻦﯿــﺑ رد ﺎــﻫوراد ﻦﯿﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ یﺎﻫرﻮﺸﮐ 4
/ 1 % ﺎﺗ 12 %
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ )
6
، 26 .(
ﻦـﯾا
ﻪـﺑ ﯽـﺘﺣ دﻮـﺷ ﯽﻣ هﺪﯿﺠﻨﺳ یا ﻪﻓﺮﺣ نارﺎﮑﺷزرو ﻦﯿﺑ رد ﯽﺘﻗو ﺪﺻرد 78 % ﻢﻫ
ﺪـﺳر ﯽﻣ ) 3 .(
ﻦـﯾا رد هﺪـﺷ شراﺰـﮔ عﻮﯿـﺷ ناﺰـﯿﻣ ًﻻﺎـﻤﺘﺣا
ﺪـﻧاﻮﺗ ﯽـﻣ ﻢﻫ زﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﯽﻣﺎـﻤﺗ ﻢﯾﺪـﻘﺘﻌﻣ ﺎـﻣ ﻪـﮐ اﺮـﭼ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸـﯿﺑ
ﻫاﻮﺨﻧ نآ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ فاﺮﺘﻋا ،داﻮﻣ ﻦﯾا نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﻨ
دﺮﮐ ﺪ .
،نﻮﻟﺎـﺘﻣ ﯽﺴـﮐا ،نﺎـﺘﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﯽﻓﺮﺼﻣ یﺎﻫوراد ﻦﯾﺮﺗ ﺞﯾار نوﺮﺘﺴﺗ ،نﻮﻟورﺪﻧﺎﻧ و
رد ﻪـﮐ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد و ﺪﻧدﻮﺑ لﻮﺑﺎﻧﺎﯾد
ﺪـﯾد توﺎـﻔﺗ ﯽﮐﺪـﻧا ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺮﮕﯾد و دﻮـﺷ ﯽـﻣ ه
،لوﺮﺗﻮﺒﻨﯿﻠﮐ ﻞﺜﻣ ﯽﯾﺎﻫوراد و نﻮﻟوﺮﺘﺴـﻣ ،نﻮﯾﺪﻨﺘﺳرﺪﻧﺎﺘﻣ ،DHEA
یﺮﺘﻤﮐ عﻮﯿﺷ نﻮﻟﻮﺒﻧﺮﺗ )
رد ﯽﻀﻌﺑ دراﻮﻣ
ًﻼﺻا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺸﻧ ( راد ﻧ ﻪـﮐ ﺪ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا
ناﻮﺗ ﯽﻣ ﺖﻠﻋ نآ ار رد ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺎﻫوراد ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺖﺴـﻧاد
ﻪﮐ اﺮﭼ ﯽﺧﺮﺑ ﺎﻫوراد ﻞﺜﻣ ﯽﺴﮐا نﻮﻟﺎﺘﻣ و ﺪﻧﺎﻧ نﻮﻟور ءﺰﺟ حﺮﻃ
ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ یﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺘﺳا فﺮﺼﻣ -
نﺎﻬﻔﺻا دﺮﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد رد ﮏﯿﻧژورﺪﻧآ نارﺎﮑﻤﻫ و دﺮﻓ ﺮﮔرﺎﮐ یﺪﻬﻣ ﺮﺘﮐد
ﻧژ یﺎﻫوراد ﺮ
رد و هدﻮﺑ ناﺮﯾا ﮏﯾ
رد و ﺪﻧﻮـﺷ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ رﻮﺸﮐ ﻞﺧاد
سﺮﺘــﺳد رد ﻒــﻠﺘﺨﻣ یﺎــﻫ هار زا و هدﻮــﺑ دﻮــﺟﻮﻣ ﺎــﻫ ﻪــﻧﺎﺧوراد ﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ نارﺎﮑﺷزرو .
یﺎﻫوراد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ داﺮﻓا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد
یﺎﻫ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو نﻮﭽﻤﻫ ﺰﯿﻧ ار یﺮﮕﯾد B6
Bn، E، C، ﻣ ،
یﺎﻫ ﻞﻤﮑ
ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ فﺮﺼﻣ ﺰﯿﻧ ﯽﻧﺪﻌﻣ و ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻦﯾا ﻦﻤﺿ ﺎﻬﻧآ فﺮﺼﻣ
ﺑ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﺎﻬﻧآ ندﻮﺑ ﯽﺗادراو ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ار یدﺎﯾز ﯽﻟﺎﻣ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻪﮐ ﻪ
ﺶﺨﭘ و ﺪﯿﻟﻮﺗ رد ﯽﻓﺎﮐ یﺎﻫ لﺮﺘﻨﮐ ندﻮﺒﻧ و ﺖﻣﻼﺳ ﺖﻧﺎﻤﺿ مﺪﻋ ﺖﻠﻋ نآ
ﺖﻣﻼﺳ یاﺮﺑ ﯽﺗاﺮﻄﺧ لﺎﻤﺘﺣا ،ﺮﺒﺘﻌﻣ یﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ یﻮﺳ زا ﺎﻫ
نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ دراد دﻮﺟو ﺎﻬﻧآ
.
ﯽﻫﺎﮔآ هﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﭼﺮﮔا
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد هﺪﺷ شراﺰﮔ 8
/ 13
فﺮﺼﻣ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗﺮﮔا ﯽﻟو دﻮﺑ
ﻦﯾا زا داﺮﻓا ﻦﯾا ﯽﻫﺎﮔآ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ ﻢﯿﺑﺎﯾ ﯽﻣ رد ﻢﯾﺮﮕﻨﺑ داﻮﻣ ﻦﯾا هﺪﻨﻨﮐ
ﻪﻧﻮﮕﭽﯿﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻄﻠﻏ یﺎﻫروﺎﺑ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ و هدﻮﺑ ﻢﮐ رﺎﯿﺴﺑ ﺎﻫوراد
ﺪﻧراﺪﻧ ﯽﻤﻠﻋ ﺖﯾﺪﻨﺳ .
ﺎﺑ ﻦﯾا ﻪﺘﺒﻟا
ﻦﯾا یﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺺﺘﺨﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﺎﻫرو
ﺖﺴﯿﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ
، ﺮﭽﺗﺎﮐ ) 30 (
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯽﻄﻠﻏ یﺎﻫروﺎﺑ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ
دﺮﮐ درﻮﺧﺮﺑ ﺶﯾﻮﺧ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ .
نارﺎﮑﺷزرو ﺪﯾﻮﮔ ﯽﻣ یو یزﺎﺴﻧﺪﺑ
،ﯽﯾﺎﻫوراد ﻦﯿﻨﭼ درﻮﻣ رد ﯽﻠﺻا نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ رﻮﺼﺗ
نآ زا ﺎﻫ لﺎﺳ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧارﺎﮑﺷزرو ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
و ، ﻦﯾا
ﺿﻮﻣ دﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﻤﻠﻋ یﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺑ ﺎﻫ نآ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﯽﺑ ﺚﻋﺎﺑ عﻮ .
ﻪﭼ ﺮﮔا
و ﯽﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ درﻮﻣ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ داﺮﻓا تﺎﻋﻼﻃا دﻮﺑ ﻢﮐ ﺎﻫوراد ﻦﯾا تاﺮﻄﺧ و
ﺦﺳﺎﭘ خﺮﻧ ﻦﮑﯿﻟ ﺢﯿﺤﺻ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﯽﻫد
نآ نارﺎﮑﺷزرو ﻂﺳﻮﺗ داﻮﻣ ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ﻞﯾﻻد درﻮﻣ رد ﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ
ﺮﺜﮐا ﻪﮐ ﺪﻫد ﻪﮐ یداﺮﻓا
ﺎﻫوراد ﻦﯾا ﺎﺑ ﺪﻨﺳﺎﻨﺷ ﯽﻣ ار
تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺒﺜﻣ
ﺎﻫ نژورﺪﻧآ
رد ﻢﺴﯿﻟﻮﺑﺎﻧآ ﺎﻨﺷآ ﺖﻓﺎﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻪﮐ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﻄﯿﺣ ﻦﯾا رد یدﺎﯾز تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ )
8
، 9
، 13 .(
ﻪﮐ یداﺮﻓا ﺪﺻرد
نآ ﻪﺑ ﺎﻫوراد ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا ﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ 44
%
ﻦﯾا فﺮﺼﻣ خﺮﻧ و دﻮﺑ د
ورا 3 / 8
%
، ﻦﯾا توﺎﻔﺗ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ هﺪﻋ ﻪﮐ
یا ﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﺑ ماﺪﻗا ،ﺪﺷﺎﺑ وراد ندﻮﺑ ﺮﻀﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﺻﺎﺧ ﻞﯾﻻد
ﺪﻧا هدﺮﮑﻧ نآ فﺮﺼﻣ .
ار عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ یﺮﮕﯾد ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺖﯾﺎﻤﺣ
ﻦﯾا ﯽﻔﻨﻣ تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا یداﺮﻓا ﺪﺻرد ﺪﻨﮐ ﯽﻣ
ﺪﻧا هدﻮﺑ نآ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ یور ﺮﺑ وراد )
52 % ﻧ ﻞﮐ زا ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤ .(
زا
ﻦﯾا ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار یﺮﯿﮕﺸﯿﭘ یﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ موﺰﻟ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻠﻤﺟ
ناﺰﯿﻣ توﺎﻔﺗ رد یﺮﯿﺛﺄﺗ ﭻﯿﻫ تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﮑﻧ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ داﺮﻓا شﺮﮕﻧ و ﯽﻫﺎﮔآ ،عﻮﯿﺷ .
ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا رﺎﻨﮐ رد ﺮﮔا
یاﺮﺑ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ رﻮﺼﺗ ﻪﮐ یداﺮﻓا ﺪﺻرد نﻮﭽﻤﻫ یﺮﮕﯾد یﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ
و رد ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﺖﺳا زﺎﯿﻧ ﺎﻫوراد ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ﻪﺑ شزر
) 33
% ( ﺎﯾ و
ﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻣ ﻪﮐ یداﺮﻓا ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ
ﺮﻀﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺳﺎﻨﺸﺑ ار ﯽﯾوراد ﺎﯾ ﻞﻤﮑﻣ
نآ ﺪﺷﺎﺒﻧ فﺮﺼﻣ ار ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ
58
%
، دﺮﯿﮔ راﺮﻗ یﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ دﺎﺠﯾا موﺰﻟ
رﺎﮑﺷآ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ ار یﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد ﻪﮐ اﺮﭼ دزﺎﺳ ﯽﻣ
ﯾ شﺮﺘﺴﮔ نﺎﻧاﻮﺟ ﻦﯿﺑ رد ﻂﻠﻏ یﺎﻫروﺎﺑ ﭻﯿﻫ و ﺪﺑﺎ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﻪﻧﻮﮔ
ﯽﯾﻮﺟ ﺖﺑﺎﻗر ﺖﯿﻫﺎﻣ دﺮﯾﺬﭙﻧ ترﻮﺻ یﺮﯿﮕﺸﯿﭘ و ﯽﺷزﻮﻣآ
یﺎﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
،ﯽﺷزرو ا ،نارﺎﮑﺷزرو ﺮﮕﯾد ﻂﺳﻮﺗ داﻮﻣ ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ،دﺮﺑ یﺎﻫ هﺰﯿﮕﻧ و ﺎﻫوراد ﻦﯾا هﺪﺷ تﺎﺒﺛا صاﻮﺧ یورﺮﺑ دﻮﺟﻮﻣ هدﺮﺘﺴﮔ تﺎﻐﯿﻠﺒﺗ
یﺮﻫﺎﻇ و ﺮﺘﮔرﺰﺑ ﯽﺗﻼﻀﻋ ﻦﺘﺷاد یاﺮﺑ ﯽﻧاﻮﺟ تﻼﯾﺎﻤﺗ و هﺰﯿﮕﻧا
ﯾ ﺮﺗﺎﺒﯾز ﺖﻬﺟ رد ﯽﻠﻣﺎﻋ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺷزرو یﺎﻫ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﺐﺴﮐ ﺎ
ﺖﻣﻼﺳ هﺪﻨﻨﮐ ﺪﯾﺪﻬﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﺶﯾاﺰﻓا و وراد فﺮﺼﻣ نوﺰﻓازور ﺪﺷر
ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻧاﻮﺟ .
ﯽﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﯾﺎﭘ 85
، هرﺎﻤﺷ 31 ، 32
░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░░
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1. Juhn MS. Popular sport supplement and ergogenic aids. (review). Sport Medicine 2003; 33(12): 921-939.
2. Donovan RJ, Egger G, Kapernick V, Mendoza JA. Conceptual framework for achieving performance enhancing drug compliance in sport. Sport Medicine 2003; 32(4):269-284.
3. Copeland J, Peters R, Dillon P. Anabolic androgenic steroid use disorders among a sample of Australian competitive and recreational users. Drug and Alcohol Dependence 2000; 60(1): 91-96.
4. Van Eenoo P, Delbeke FT. The prevalence of doping in Flanders in comparison to the prevalence of doping in international sports. International Journal of Sports Medicine 2003; 24(8): 565-570.
5. Tokish JM, Kocher MS, Hawkins RJ. Argogenic Aids: A review of basic science, performance, side effects, and status in sports. American Journal of Sports Medicine 2004; 32(6): 1543-1553.
6. Randall R, Wroble MD, Michael Gray, Joseph A, Rodrigo BS. Anabolic steroids and pre-adolescent athletes: Prevalence, Knowledge and attitudes. The Sport Journal 2002; 5(3).
7. Avery P, Leonard D, Pouglas E, Micheli, Gardner and Lyle J. Anabolic steroid use by male and female middle school student. International Pediatrics 1998; 101(5): 6-16.
8. Irving LM, Wall M, Neumark Sztainer D, Story M. Steroid use among adolescents: Journal of Adolescent Health 2002; 30(4): 243-252.
9. Nilsson S, Baigi A, Marklund B, Fridlund B. The prevalence of androgenic-anabolic steroids by adolescent in county of Sweden. European Journal of Public Health 2001; 11(2):195-197.
10. Gabriela T, Christina S. The use of performance-enhancing substances by New Brunswick students: Pilot study report .A collaborative venture between. Faculty of Kinesiology, university of New Brunswick and Royal Canadian mounted police. 2001.
11. Laber MP. Adolescent boys and the muscular mole body ideal. Journal of Adolescent Health 2002;
30 (4). 233-242.
12. Peters MA, Phelps L. Body image dissatisfaction and distortion, steroid use, and sex differences in college age body builders. Psychology in the Schools 2001; 38(3): 283-289.
13. Kanayama G, Cohane GH, Weiss RD, Pope GH. Past anabolic-androgenic steroid use among men admitted for substance abuse treatment: Journal of Clinical Psychiatry 2003; 64(2):156-160.
14. Parssinen M, Seppala T. Steroid use and long-term health risk in former athletes. Sports Medicine 2002; 32(2): 44-83.
15. Karila T. Adverse effects of anabolic androgenic steroids on the cardiovascular, metabolic and reproductive systems of anabolic substance abusers. [Thesis]. Academic Dissertation, June 2003.
16. Karila T, Hovatta O, Seppala T. Concomitant abuse of anabolic androgenic steroid and human chronic gonadotrophin impairs spermatogenesis in power athletes. International Journal of Sport Medicine 2004; 25(4):257-263
17. Boyadjiev NP, Eeorgieva KN, Massoldjieva RI. Reversible hypogonadism and azoospermia as a result of anabolic–androgenic steroid use in a body builder with personality disorder. Journal of Sports Medicine and Physical Fitness 2000; 40(3): 271-274.
18. Rashid W. Testosterone abuse and affective disorders. Journal of Substance Abuse Treatment 2000; 18(2):179-184.
19. Steven J. Adolescents and anabolic steroids: A subject review. Committee on Sports Medicine and Fitness. American Academy of Pediatrics 1997; 99(6): 904-908.
20. Nilsson S, Allebeck P, Marklund B, Baigi A, Fridlund B. Evaluation of a health promotion program to prevent the misuse of androgenic anabolic steroids a many Swedish adolescents. Health Promotion International 2004; 19(1): 61-67.
21. Michele V. Drug use and abuse in sport. Best Practice and Research Clinical Endocrinology and Metabolism 2000; 14(1):1-23.
