نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رد ﺎﻬﻧآ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و
دﺰﻳ ﺮﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ
نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
يﺮﻈﺘﻨﻣ ﺪﻤﺤﻣ ﻲﻠﻴﻛوﺮﻬﻣ نﺎﻤﺣرﺪﻴﺳ،
12
1 . ناﺮﻬﺗ ،رﻮﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ ، رﺎﻳدﺎﺘﺳا ناﺮﻳا،
2 . لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
نﺎﺟﺮﻴﺳ ،ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ ،ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ناﺮﻳا،
سﺎﻤﺗ ﻦﻔﻠﺗ : 09135206373
Email: [email protected]
ﺖﺷاﺪﻬﺑ عﻮﻠﻃ
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﻣ ود دﺰﻳ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ لﺎﺳ
هرﺎﻤﺷ : ﻢﺸﺷ
ﺪﻨﻔﺳا و ﻦﻤﻬﺑ 1395
ﻞﺴﻠﺴﻣ هرﺎﻤﺷ 60 :
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ :
4 / 3 / 1394
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
21 / 5 / 1394
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻟﺎﻘﻣ
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﺷر ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ زﺎﻴﻧ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﻲﻓﺎﻛ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ:
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ،نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻳارﺎﻛ و يرو هﺮﻬﺑ ﺮﺑ نآ ﺮﻴﺛﺄﺗ .
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا فﺪﻫ
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺎﺑ نآ ﻪﻄﺑار ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ ﻮﮕﻟا ﺶﻘﻧ و هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺖﺳا دﺰﻳ ﻲﻗوﺪﺻ .
ﻲﺳرﺮﺑ شور
يا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا ﺎﻫ هداد يروآ ﻊﻤﺟ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،ﺖﺳا ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ عﻮﻧ زا ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ،ﻖﻴﻘﺤﺗ شور:
ﻞﻣﺎﺷ 51
،ﻪﻳﻮﮔ 36 نارﺎﻜﻤﻫو دﺮﻓ ﻲﻳﺎﻧاد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ ﻮﮕﻟا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻳﻮﮔ )
3 ( ﺎﺑ
ﻧﺮﺑ،ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو،ﻲﻳاﺮﮔ فﺪﻫدﺎﻌﺑا و ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋو ﻲﻳاﺮﮔ لدﺎﻌﺗ ،ﻲﻳاﺮﮔ تﺎﺒﺛ ،ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎ
15 ﻪﻳﻮﮔ
،ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ يﺎﻬﻴﮔﮋﻳو دﺎﻌﺑا ﺎﺑاﺮﺸﻴﻣ و رﺰﺘﻳﺮﭙﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ،دﺎﻤﺘﻋا و ندﻮﺑ راد ﻲﻨﻌﻣ ،يراﺬﮔﺮﻴﺛﺎﺗ ،يرﺎﺘﺨﻣدﻮﺧ .
ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاور ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ درﻮﻣ
ﺶﺠﻨﺳ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻳدﺮﮔ ﺪﻴﻳﺎﺗ و .
راﺰﻓا مﺮﻧ ﺎﺑ هﺪﺷ يروآدﺮﮔ يﺎﻫ هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ SPSS19
مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ رد ﺎﻬﻧآ يزﺎﺳ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻦﻴﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ:
دراد دﻮﺟو يراد ﺎﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار دﺰﻳ ﻲﻗوﺪﺻ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد .
ﻦﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يﺎﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ
،ﻲﻳاﺮﮔ فﺪﻫ
ﻲﻳاﺮﮔ لدﺎﻌﺗ ،ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار دﺰﻳ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و
ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﺎﻬﻧآ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗو نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻳاﺮﮔ تﺎﺒﺛ ﻪﻔﻟﺆﻣ ود ﻦﻴﺑ ﻲﻟو ،دراد دﻮﺟو يراد دراﺪﻧ دﻮﺟو يراد .
يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ:
ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻪﻔﻟﺆﻣ رﺎﻬﭼ ﻦﻴﺑ ﺖﺒﺜﻣ و رادﺎﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار دﻮﺟو و ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ناﺮﻳﺪﻣ ،ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رد ﺎﻬﻧآ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺪﻧﻮﺷ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ .
يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ هژاو ﺮﮔ لدﺎﻌﺗ ،يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ،ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا:
دﺰﻳ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ ،ﻲﻳا
تﺮﻴﺣو ﻲﭘﺎﻴﭘ مﺎﺠﻧا و زﺎﻏآ و يراﺪﻳﺎﭘﺎﻧ ﺮﺼﻋ رﻮﻬﻇ ﺪﻋاﻮﻗ روآ
يﺎﻀﻓ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ يﺎﻫ ﺖﻴﻌﺿو مدﺎﻣد ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ،ﺖﺑﺎﻗر يزﺎﺑ
طﺎﺒﺗرا كرد ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﭼرﺎﭼ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد تروﺮﺿ ،رﺎﻛ و ﺐﺴﻛ نورد يﺎﻴﻧد ﺪﻨﻤﺷور )
ﻦﻫذ ( نوﺮﺑ و ) نﺎﻣزﺎﺳ ( ﺪﻧاﺰﻴﮕﻧا ﻲﻣﺮﺑ ارﺎﻣ
يﺎﻫ يروآﻮﻧ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ياﺮﺑ ار ﺶﻳﻮﺧ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ لﺪﻣ ﻪﻛ
ﻢﻴﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ هﺪﻨﻳآرد ﺮﺘﻬﺑ .
ﺮﻣا ﻦﻳا
يﺎﻫﻮﮕﻟا ﺖﺧﺎﻨﺷ مﺰﻠﺘﺴﻣ
ﺰﻴﻧ و ناﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ ﻲﻧﻮﮔﺮﮔد ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ
دراد نﺎﻣزﺎﺳ هﺪﻨﻳآ زا ﺎﻬﻧآ رﻮﺼﺗ و ﻢﺴﺠﺗ هﻮﻴﺷ .
نﺎﺸﻧ ،ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ لﺪﻣ ﻪﻛ ﻲﻧاﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺎﻳ داﺮﻓا ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ
يﺮﺗ بﻮﻠﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧو ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺗ ﻖﻓﻮﻣ يروآﻮﻧرد ﺪﻧرادﺮﺗﺎﻳﻮﭘ
ﺪﻧروآ ﻲﻣ ﺖﺳﺪﺑ .
هزوﺮﻣا
ﺮﺼﻋ زﺎﻏآ ﺪﻫﺎﺷ ،نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ و ﻊﻳﺎﻨﺻ رد
يﺎﻫ نﺎﻳﺮﺟو ﺎﻫ ﺪﻧور ﻞﻴﻠﺤﺗ يﺎﻫﻮﮕﻟا رد ﻲﮕﺘﺨﻴﺴﮔ و يراﺪﻳﺎﭘﺎﻧ
ناﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻦﻫذ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ ﺮﻴﻴﻐﺗ لﺎﺣ رد ﻢﺋاد
ﻢﻴﺘﺴﻫ يدﺮﺒﻫار .
و نﻮﮕﻤﻫﺎﻧ تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ ذﺎﺨﺗا
ﻲﻣ نﺎﻳﺎﻤﻧ ار ﻲﮕﺘﻔﺷآ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﭘﺎﻴﭘ ترﻮﺻ ﻪﺑ ضرﺎﻌﺘﻣ ﻨﻛ ﺪ .
ﺎﻬﻧآ نﺪﺷ كرد ﺖﻋﺮﺳ زا ﺎﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺖﻋﺮﺳ ﻲﻳﻮﮔ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻲﺸﻴﭘ ناﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻂﺳﻮﺗ .
ﻦﻳا رد
ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ رد ﺎﻳﻮﭘ يروآﻮﻧ يﺮﻴﮔ ﻞﻜﺷ و ﻲﻫد ﻞﻜﺷ ،ﻂﻳاﺮﺷ
بﻮﭼرﺎﭼ ﻚﻳ رد ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﻪﺑ تﺎﻤﻴﻤﺼﺗ نداد ﺪﻧﻮﻴﭘ رﻮﻈﻨﻣ
ﺶﺨﺑﺮﺛا و ﺪﻣارﺎﻛ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ لﺪﻣ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﻖﻳﺮﻃ زا ﻢﺠﺴﻨﻣ
يروﺮﺿ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺐﺴﻛ ناﻮﺗ و ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻫ ﻲﮕﺘﻔﺷآ ﺎﺗ ،ﺪﺳﺮﻴﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا بﻮﻠﻄﻣ .
لﺪﻣ ﻊﻗاو رد )
يﻮﮕﻟا ( ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا داﺮﻓا ﺶﻧاد رﺎﺘﺧﺎﺳ ،ﻲﻨﻫذ
ﺪﻨﻧﺎﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺖﺳا :
،ﻲﮔﺪﻴﭽﻴﭘ ناﺰﻴﻣ
ﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ و ﻞﻴﻠﺤﺗو ﻪﻳﺰﺠﺗ دﻮﺷ ي
) . 1 .(
ﺪﻧا هﺪﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا
، ﻪﺑ
كﺮﻛ و ﺪﻨﻳاو لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ
) 2002 ( ار نآ
"
ﻪﻛ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ ﺪﻨﻳاﺮﻓ
هدﺮﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ هدﺮﺑ رﺎﻛ ﻪﺑ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑﺎﻨﻌﻣ ياﺮﺑ
"ﺪﻧا . هﺎﮔﺪﻳد زا ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﺮﮕﻳد ﻒﻳﺮﻌﺗ )
ﺰﻧﺮﺑ 2005 ( ﻪﺑ
ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﺗﺪﻴﻘﻋ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ترﻮﺻ و ﺢﻴﺿﻮﺗ ،ﻒﻴﺻﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ
و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ،ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ ﺎﻫ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ وﺪﻴﻟﻮﺳﻮﻜﺴﭘ و ﺖﻜﺳارد )
2002 ( ار نآ
"
ﻚﻳ ﻦﻳدﺎﻤﻧ ﺶﻳﺎﻤﻧ
مﺎﻈﻧ نآ زا رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر و مﺎﻈﻧ
"
ﺪﻧا هدﻮﻤﻧ ﻒﻳﺮﻌﺗ )
2 (.
دﺮﻓ ﻲﻳﺎﻧاد نارﺎﻜﻤﻫ و
) 3 (
ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻨﻫذ يﻮﮕﻟا ﺶﺷ
ﻫ يﻮﮕﻟا
تﺎﺒﺛ ،ﻲﻳاﺮﮔ لدﺎﻌﺗ ،ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو ،ﻲﻳاﺮﮔ فﺪ
رد ﻪﻛ ،ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ حﺮﻄﻣ ار ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ،ﻲﻳاﺮﮔ ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺶﺠﻨﺳ يﺎﻨﺒﻣ ﺰﻴﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا .
1 - ﻲﻳاﺮﮔ فﺪﻫ :
نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ رد ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ
و ﺎﻫ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺎﺗ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﻲﺼﺨﺸﻣ فﺪﻫ اﺪﺘﺑا ﺪﻳﺎﺑ ﺪﻧﺮﻴﮕﺑ ﻞﻜﺷ نآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ ﺪﻨﻳاﺮﻓ .
رد ﺎﺒﻟﺎﻏ
يﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ
،ﺪﻨﺘﺴﻫ مﺎﻬﺑا ياراد فاﺪﻫا ،ﻲﺘﻟود رد ﺖﻴﻓﺎﻔﺷ و
ﺖﺳﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ رد ﻢﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ فاﺪﻫا .
ﻲﻓاﺪﻫا اﺬﻟ
ﺪﻳﺎﺑ ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻪﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺺﺨﺸﻣ
.
2 - ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو :
ﺎﺳ رد ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ ﺪﻳﺎﺑ اﺪﺘﺑا نﺎﻣز
ﻦﻴﺑ كﺮﺘﺸﻣ ﺖﻴﻨﻫذ و ﻪﻴﺣور ﻚﻳ ﺪﺣاو
دﺎﺠﻳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
دﺮﻛ .
ﻲﻣﺎﻤﺗ ،نﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ﺖﻬﺟ رد ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳﺪﺑ
ﺪﻨﻫد مﺎﺠﻧا ار مزﻻ يﺎﻫ يرﺎﻜﻤﻫ ﺎﻫ ﺪﺣاو .
ﻲﻨﻫذ يﻮﮕﻟا
ﺖﺳا ﻲﻤﺘﺴﻴﺳ ﺮﻜﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو
، وزﺎﺳ نآ رد ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ
ﺟو نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻪﺸﻴﻤﻫ رﻮﺧزﺎﺑ يﺎﻫرﺎﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮ
. ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳﺪﺑ
ﺖﺴﻴﻧ يدﺮﻓ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و ﺪﻨﺘﺴﻫ لﻮﺌﺴﻣ ﻢﺘﺴﻴﺳ رد ﻪﻤﻫ ﻪﻛ .
ياﺮﺑ و
ﺎﻫﺪﺣاو ﻦﻴﺑ كﺮﺘﺸﻣ ﺖﻴﻨﻫذ دﺎﺠﻳا و نﺪﺷ اﺮﮔ تﺪﺣو
، ﻪﺑ زﺎﻴﻧ
ﻲﻳﺎﻫ هوﺮﮔ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ )
ﺎﻫ بﺰﺣ ( ﺖﻴﻨﻫذ ﻦﻳا زﺎﺳ ﺮﺘﺴﺑ ﻪﻛ ﻢﻳراد
رد ﻲﻳاﺮﮔ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ هوﺮﮔ ﻦﻳا ﻒﻌﺿ و ﺪﻧﻮﺷ كﺮﺘﺸﻣ زﺎﺳ رد ﺎﻫ يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ دﻮﺷ ﻲﻣ نﺎﻣ
.
3 - ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ :
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ و ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﺘﺷاد ،نﺎﻣزﺎﺳ
تﺪﻣ ﺪﻨﻠﺑ ) ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ (
ﺖﺳا تﺎﻳروﺮﺿ زا نآ ياﺮﺟا و .
دﻮﺷ ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ رد،ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ دﺎﺠﻳا ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
هزﻮﺣ رد ار ﻲﺼﺨﺸﻣ و نوﺪﻣ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻛ ﺖﺳا زﺎﻴﻧ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ .
يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ اﺬﻟ نﺎﻣزﺎﺳ
ياراد ﺪﻳﺎﺑ
نآ ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ مزﻻ يﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ و هدﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺪﻨﺑ ﺖﻳﻮﻟوا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو .
ا مﺎﻈﻧ ﻚﻳ دﻮﺟو و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ حﻼﺻا ياﺮﺑ ﻲﺑﺎﻳزر
ﺎﻫ و مزﻻ ، دﻮﺷ ﻲﻣ ﺎﻬﻧآ ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﺚﻋﺎﺑ .
4 - ﻲﻳاﺮﮔ تﺎﺒﺛ :
دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ
،نﺎﻣزﺎﺳ رد ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺶﻳاﺰﻓا و دﻮﺑ اﺮﮔ تﺎﺒﺛ ﺪﻳﺎﺑ
، ﻞﻜﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ
دﻮﺷ ﻲﻣ ﻪﭼرﺎﭙﻜﻳ نﺎﻣزﺎﺳ يﺮﻴﮔ .
ﻲﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ يدﺪﻌﺘﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ
ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻲﺗﺎﺒﺛ
ﻲﺗﺎﺒﺛ ﻲﺑ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﻠﻤﺟ نآ زا
ﺖﺷاد هرﺎﺷا ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ .
يﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ ﻦﻴﺑ ﺐﺳﺎﻨﺗ مﺪﻋ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺖﺳا هدز ﻦﻣاد ﻲﺗﺎﺒﺛ ﻲﺑ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ ﺖﻤﺳ و ناﺮﻳﺪﻣ .
ﻢﺘﺴﻴﺳ و دﺮﻜﻠﻤﻋ ،فﺪﻫ رد يراﺪﻳﺎﭘ ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ رد تﺎﺒﺛ
ﺖﺳا نﺎﻣز لﻮﻃ رد يرادا يﺎﻫ .
ياﺮﺑ نﺎﻣزﺎﺳ رد تﺎﺒﺛ ﻊﻗاو رد
تﺎﻣاﺪﻗا ﺖﺳا يروﺮﺿ ﻪﻧاﺪﻬﻌﺘﻣ و ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺎﺑ .
دﺎﻌﺑا يرادا تﺎﺒﺛ
ﺖﺳا نآ ﻢﻬﻣ دﺎﻌﺑا زا ﻲﻜﻳ ﻞﻨﺳﺮﭘ تﺎﺒﺛ ﻪﻛ دراد ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ .
ﺪﻧﺰﺑ ﻦﻣاد تﺎﺒﺛ مﺪﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻞﻨﺳﺮﭘ تاﺮﻴﻴﻐﺗ .
5 - ﻲﻳاﺮﮔ لدﺎﻌﺗ :
ﻚﻳ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺪﺣاو ﻦﻴﺑ لدﺎﻌﺗو نزاﻮﺗ
ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ رد ﻲﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ ،نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و
نآ ﺎﺳ
ﺖﺳا نﺎﻣز .
،دوﺮﺑ ﻦﻴﺑ زا ﺎﻫﺪﺣاو ﻦﻴﺑ لدﺎﻌﺗ ﻪﻛ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ
دﺮﻛ دﺎﺠﻳا نﺎﻣزﺎﺳ ياﺰﺟا ﻦﻴﺑ ار مزﻻ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ناﻮﺗ ﻲﻤﻧ .
ﻲﻜﻳ
ﻦﻴﺑ ﻲﻳﻮﺴﻤﻫ ،نﺎﻣزﺎﺳ رد نزاﻮﺗ ﻦﻳا دﺎﺠﻳا ﻲﻠﺻا يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ زا ﺖﺳﺎﻫﺪﺣاو زاﺪﻧا ﻢﺸﭼ و نﺎﻣزﺎﺳ زاﺪﻧا ﻢﺸﭼ .
ترﻮﺻ ﻦﻳا رد
ﺳ زاﺪﻧا ﻢﺸﭼ فاﺪﻫا ﻖﻘﺤﺗ رد ﺪﺣاو ﺮﻫ ﻢﻬﺳ
ﺺﺨﺸﻣ نﺎﻣزﺎ
دﻮﺷ ﻲﻣ . ﺎﻫ يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﺺﺼﺨﺗ و ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﺑ ءﺎﻜﺗا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
دﻮﺷ ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﻴﺑ لدﺎﻌﺗ دﺎﺠﻳا ﺚﻋﺎﺑ .
ياﺮﺟا رد
رد مزﻻ تﺎﺒﺛ ﻪﻛ ﺪﻳآ ﻲﻣ دﻮﺟﻮﺑ ﻲﻧﺎﻣز لدﺎﻌﺗ ﻦﻳا ﺰﻴﻧ ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ .
6 - ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ :
دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ ياﺮﺑ و نﺎﻣزﺎﺳ رد
مزﻻ ﺪﻨﻛ ﻞﻤﻋ ﺪﺣاو ﻪﻧﺪﺑ ﻚﻳ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺘﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻜﻨﻳا
ﺖﺒﺴﻧ و ﻲﺑﺎﻳزرا مواﺪﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ نآ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻒﻌﺿ طﺎﻘﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا دﻮﺷ ماﺪﻗا نآ ﻊﻓر ﻪﺑ .
دﺮﻜﻳور ﻪﺑ ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ هﺎﮔﺪﻳد
ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ رﻮﻣا هرادا اﺬﻟ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻚﻳدﺰﻧ ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ دﺮﻴﮔ مﺎﺠﻧا ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﺮﻴﻏ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ يرﺎﻜﻤﻫ دﺮﻜﻠﻤﻋ و
ﺖﺳا زﺎﻴﻧ نآ ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ﻪﻛ دﻮﺷ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و ﻲﺑﺎﻳزرا ماﺪﻣ رﻮﻃ
ﺪﺷﺎﺑ ﻢﻛﺎﺣ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﺪﺣاو ﻪﻤﻫ رد يرﻻﺎﺳ ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ مﺎﻈﻧ .
ﻲﻓﺮﻃ زا
ﻲﺘﺑﺎﻗر يﺎﻴﻧد رد زوﺮﻣا
ﺖﻳﺰﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ يﺰﻴﭼ نآ ،
دﻮﺷ ﻲﻣ حﺮﻄﻣ ﺎﻬﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺎﻬﺘﻛﺮﺷ ﻲﺘﺑﺎﻗر
،
يﺎﻬﻫﺎﮕﺘﺳد ﺐﺼﻧ
ﺖﺴﻴﻧ يا ﻪﻧﺎﻳار ﻪﺘﻓﺮﺸﻴﭘ
؛ ﺖﺳﺎﻬﻧآ ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ ﻪﻜﻠﺑ .
ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﻊﻣاﻮﺟ و ﺎﻫ ﺖﻛﺮﺷ ،ﺎﻬﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺪﺷر ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ
ﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻨ ﺪ ) 4 .(
ﻲﻜﻳ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا يﺎﻫ هﺎﮕﻨﺑ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ ﻪﻏﺪﻏد زا
و ﻪﺘﺨﻴﻫﺮﻓ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يروآدﺮﮔ ،نﺎﻬﺟ ﻖﻓﻮﻣ يدﺎﺼﺘﻗا يزرودﺮﺧ ا
ﻪﻛ ﺖﺳ نﺎﻣزﺎﺳ رد لﻮﺤﺗ دﺎﺠﻳا ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ﺶﻴﭘ زا ﺶﻴﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻢﻬﻣ ﻦﻳا و
ﺖﺸﮔ ﺪﻫاﻮﺧ ﻖﻘﺤﻣ يدﺎﻳز دوﺪﺣ ﺎﺗ ،نﺎﻧآ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ )
5 .(
ﺖﺳا ﻲﻧﺪﺸﻧ رﺎﻜﻧا يﺮﺼﻨﻋ .
سﺎﺳا ﻦﻴﻤﻫ ﺮﺑ ،
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻢﻠﻋ ﻳا ﻪﺑ
ﻦ
رﻮﻣا و دﺎﺼﺘﻗا رد ﺪﻫاﻮﺨﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺮﮔا ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻧﺎﻤﻧ ﺐﻘﻋ ﺖﺑﺎﻗر ﻪﺻﺮﻋ رد و ﺪﺷﺎﺑ زﺎﺘﺸﻴﭘ دﻮﺧ يرﺎﻛ
، زا ﺪﻳﺎﺑ
ﺪﺷﺎﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻻﺎﺑ هﺰﻴﮕﻧاﺎﺑ و قﻼﺧ ،ﺺﺼﺨﺘﻣ ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ .
ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ
، ﺪﻫد ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار نﺎﻣزﺎﺳ ﻚﻳ ﻲﻌﻗاو توﺮﺛ سﺎﺳا
) 6 (.
ﻪﺑ ﻞﻴﻧ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ،يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد ﺮﻤﺘﺴﻣ دﻮﺒﻬﺑ
ﺖﺳا
، ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ يﺎﻬﻤﻴﺗ و داﺮﻓا ذﻮﻔﻧ شﺮﺘﺴﮔ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻪﻛ
دﻮﺷ ﻲﻣ ﻖﻘﺤﻣ نﺎﺸﻔﻳﺎﻇو و ﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﺮﺘﺸﻴﺑ رد ،ﺖﻴﺣﻼﺻ ﺎﺑ و )
7 .(
ﺪﻨﻫاﻮﺨﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ﺮﮔا ﻪﻜﻨﻳا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻪﺋارا ﻲﻟﺪﻣ اﺮﺸﻴﻣ ﻲﮔﮋﻳو ﺞﻨﭘ ﺪﻳﺎﺑ ،ﺪﻧزﺎﺳ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ ار ناﺮﮕﻳد نﺎﻧآ رد ار
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ يﺪﻴﻠﻛ ﺪﻌﺑ ﺞﻨﭘ ﻦﻳا ﻪﻛ ،ﺪﻨﻨﻛ دﺎﺠﻳا )
8 (:
1 . ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ سﺎﺴﺣا )
ﻲﺸﺨﺑ ﺮﺛا دﻮﺧ :(
يا ﻪﺟرد ﻪﺑ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ
ﺪﻫد مﺎﺠﻧا ترﺎﻬﻣ ﺎﺑ ار ﻲﻠﻐﺷ ﻒﻳﺎﻇو ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ دﺮﻓ ﻚﻳ ﻪﻛ
ﺪﻧراد .
2 . ﻧا ﻖﺣ سﺎﺴﺣا بﺎﺨﺘ
) ﻲﻧﺎﻣﺎﺳدﻮﺧ :(
ﺎﻳ ﻲﻧﺎﻣﺎﺳ دﻮﺧ
و ﻞﻤﻋ يدازآ ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ بﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ ﻦﺘﺷاد ار يرﺎﺘﺨﻣدﻮﺧ ﻲﻠﻐﺷ ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ مزﻻ يﺎﻫ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻦﻴﻴﻌﺗ رد دﺮﻓ لﻼﻘﺘﺳا ﺪﻧا هدﺮﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ .
3 . ندﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ سﺎﺴﺣا )
ﻲﺼﺨﺷ يﺎﻫ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﺘﻓﺮﻳﺬﭘ :(
ﺗ ﺖﺤﺗ ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ داﺮﻓا نداد راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄ
،ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻛ ﻲﺠﻳﺎﺘﻧ ﺎﻳ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ رﺎﻛ نآ رد ﻪﻛ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺪﻨﻨﻛ دﺎﺠﻳا ﺮﻴﻴﻐﺗ .
4 . ندﻮﺑ ﻢﻬﻣ ﺎﻳ ندﻮﺑ راد ﻲﻨﻌﻣ سﺎﺴﺣا )
ندﻮﺑﺪﻨﻤﺷزرا :(
راد ﻲﻨﻌﻣ
ﻪﺑ ﺺﺨﺷ ﻲﻧورد ﻪﻗﻼﻋ و ﻲﻠﻐﺷ فاﺪﻫا ندﻮﺑ شزرا ﺎﺑ ﻲﻨﻌﻳ ندﻮﺑ ﻞﻐﺷ .
5 . ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا سﺎﺴﺣا :
دﺎﻤﺘﻋا سﺎﺴﺣا ياراد ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ داﺮﻓا
ﻲﻣ رﺎﺘﻓر ﻪﻧﺎﻗدﺎﺻ و ﻪﻧﺎﻔﺼﻨﻣ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧراد نﺎﻨﻴﻤﻃا و ﺪﻨﺘﺴﻫ دﻮﺷ .
ﻞﻜﺷ
2 : و ﺮﻓ ﻲﻳﺎﻧاد ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﻲﻨﻫذ يﻮﮕﻟا ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ نارﺎﻜﻤﻫ
) 1389 ( اﺮﺸﻴﻣ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و 1997
(
ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا
اﺮﮔ فﺪﻫ ﻳ ﻲ
اﺮﮔ تﺪﺣو ﻳ
ﻲ
اﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻳ ﻲ
اﺮﮔدﺮﻜﻠﻤﻋ ﻳ
ﻲ
اﺮﮔ لدﺎﻌﺗ ﻳ ﻲ
اﺮﮔ تﺎﺒﺛ ﻳ ﻲ
سﺎﺴﺣا ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ / ﯽﺸﺨﺑﺮﺛادﻮﺧ
بﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ ﻦﺘﺷاد سﺎﺴﺣا /
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳدﻮﺧ
سﺎﺴﺣا ندﻮﺑﺮﺛﺆﻣ / شﺮﻳﺬﭘ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﯽﺼﺨﺷ
سﺎﺴﺣا ندﻮﺑ ﻢﻬﻣ / ندﻮﺑﺪﻨﻤﺷزرا
ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﻦﺘﺷاد سﺎﺴﺣا
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﻲﺳرﺮﺑ شور
ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ شور ﻪﺑ و يدﺮﺑرﺎﻛ عﻮﻧ زا
رد ﺎﻬﻧآ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار دﺰﻳ ﺮﻬﺷ ﻲﻗوﺪﺻ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد )
دﺎﺘﺳ هزﻮﺣ (
مﺎﺠﻧا
ﺖﺳا هﺪﺷ . ﻪﻴﻠﻛ ﻞﻣﺎﺷ ﻖﻴﻘﺤﺗ يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ دﺎﺘﺳ هزﻮﺣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
هﺎﮕﺸﻧاد ) 635 ﺮﻔﻧ ( ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ يرﺎﻣآ ﻪﻧﻮﻤﻧ
،ﻲﻓدﺎﺼﺗ يا ﻪﻘﺒﻃ يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﻪﺑ و نﺎﮔرﻮﻣ لوﺪﺟ 240
ﺮﻔﻧ ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
هداد يروآدﺮﮔ ياﺮﺑ زا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
. ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاور ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ
درﻮﻣ
ﺶﺠﻨﺳ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ ﺪﻳدﺮﮔ ﺪﻴﻳﺎﺗ و .
نﻮﻣزآ ياﺮﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد
،ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ شور زا
. ﺮﺑ
يور ﻲﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﺎﺑ ،شور ﻦﻳا سﺎﺳا 30
ﻪﻌﻣﺎﺟ زا ﺮﻔﻧ
يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و يرﺎﻣآ SPSS 19
ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ناﺰﻴﻣ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يﺎﻫﻮﮕﻟا
ﻲﻨﻫذ 930 / 0 يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ و
نﺎﻨﻛرﺎﻛ 873 / 0 ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ .
ﻪﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ ﻮﮕﻟا
ﺎﻬﻧآ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ
دﺰﻳ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رد
اﺬﻟ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ يﺎﻫ هداد
ﺑ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ اﺮﺸﻴﻣ و رﺰﺘﻳﺮﭙﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﻠﻴﺳو ﻪ
) 1997 ( ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ ﻪﻛ 15
ﻒﻴﻃ نآ ﺶﺠﻨﺳ سﺎﻴﻘﻣ ﻪﻛ لاﺆﺳ
تﺮﻜﻴﻟ ) ًﻼﻣﺎﻛ ،ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ،ﻢﻘﻓاﻮﻣ يﺪﺣﺎﺗ ،ﻢﻘﻓاﻮﻣ ،ﻢﻘﻓاﻮﻣ ًﻼﻣﺎﻛ
ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ( ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ و 5 ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﻛ ﻲﻋﺮﻓ ﺺﺧﺎﺷ
لاﻮﺳزا ) 3 - 1 (
، يرﺎﺘﺨﻣدﻮﺧ لاﻮﺳ زا
) 6 - 4 ( ، يراﺬﮔﺮﻴﺛﺎﺗ لاﻮﺳزا
) 9 - 7 (
، ندﻮﺑ راد ﻲﻨﻌﻣ لاﻮﺳزا
) 12 - 10 (
، دﺎﻤﺘﻋا لاﻮﺳزا ) 15 -
13 (
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﻋﺮﻓ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ياﺮﺑ دﺪﻋ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ و
) دﺎﻤﺘﻋا ،ندﻮﺑ راد ﻲﻨﻌﻣ ،يراﺬﮔﺮﻴﺛﺎﺗ ،يرﺎﺘﺨﻣدﻮﺧ ،ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ (
دﺪﻋ 5 ﺖﺳا ) ﻒﻴﻃ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 5
ﻲﻳﺎﺗ : دﺪﻋ ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ﻼﻣﺎﻛ 1
، دﺪﻋ ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ
2 دﺪﻋ ﻢﻘﻓاﻮﻣ يﺪﺣ ﺎﺗ ، 3
دﺪﻋ ﻢﻘﻓاﻮﻣ ، 4
و ﻼﻣﺎﻛ
دﺪﻋ ﻢﻘﻓاﻮﻣ 5
.(
ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ هداد
يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ درﻮﻣ رد نﺎﮔﺮﺒﺧ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
نارﺎﻜﻤﻫو دﺮﻓ ﻲﻳﺎﻧاد ﻦﺴﺣ ﻪﺘﺷﻮﻧ ناﺮﻳا رد ﻲﻘﻓا ﺖﻟود )
3 ( ﻪﺘﻓﺮﮔ
تﺮﻜﻴﻟ نآ ﺶﺠﻨﺳ سﺎﻴﻘﻣ ﻪﻛ هﺪﺷ )
ﺎﺗ ،ﻢﻘﻓاﻮﻣ ،ﻢﻘﻓاﻮﻣ ًﻼﻣﺎﻛ
ﺎﺨﻣ ًﻼﻣﺎﻛ ،ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ،ﻢﻘﻓاﻮﻣ يﺪﺣ ﻢﻔﻟ
( ﻞﻣﺎﺷ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ 36
ﻪﻳﻮﮔ
ﺖﺳا . يﺎﻫﻮﮕﻟا ﺶﺷ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ ﻲﻨﻫذ
ﻪﻔﻟﺆﻣ
،ﻲﻳاﺮﮔ فﺪﻫ
و ﻲﻳاﺮﮔ تﺎﺒﺛ ،ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو زا ﻚﻳ ﺮﻫ زا دﺮﻓ ﻪﻛ يا هﺮﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،دﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﻳاﺮﮔ لدﺎﻌﺗ دﻮﺷ ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ دروآ ﻲﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ تﻻاﻮﺌﺳ .
ﻻاﺆﺳ ،ﻞﻣﺎﺷ تﻻاﺆﺳ ﻦﻳا ت
1 ﻲﻟا 6 ﺮﻤﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ
فﺪﻫ ه
تﻻاﺆﺳ ،ﻲﻳاﺮﮔ 7
ﻲﻟا 12 ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو هﺮﻤﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ ،
تﻻاﺆﺳ 13 ﻲﻟا 18 تﻻاﺆﺳ ،ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ 19
ﻲﻟا 24 تﻻاﺆﺳ ،ﻲﻳاﺮﮔ تﺎﺒﺛ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ 25
ﻲﻟا 30 ياﺮﺑ
تﻻاﺆﺳ و ﻲﻳاﺮﮔ لدﺎﻌﺗ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ 31
ﻲﻟا 36 هﺮﻤﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ
ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ
. ﺗﻻﺎﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ياﺮﺑ دﺪﻋ ﻦﻳﺮ
ﻲﻨﻫذ يﻮﮕﻟا )
،ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو ،ﻲﻳاﺮﮔ فﺪﻫ
ﻲﻳاﺮﮔ لدﺎﻌﺗ و ﻲﻳاﺮﮔ تﺎﺒﺛ ،ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ (
دﺪﻋ 5 ﺖﺳا ) ﺎﺑ
ﻒﻴﻃ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ 5
ﻲﻳﺎﺗ : دﺪﻋ ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ﻼﻣﺎﻛ 1
دﺪﻋ ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ، 2
ﺎﺗ،
دﺪﻋ ﻢﻘﻓاﻮﻣ يﺪﺣ 3
دﺪﻋ ﻢﻘﻓاﻮﻣ ، 4
دﺪﻋ ﻢﻘﻓاﻮﻣ ﻼﻣﺎﻛ ، 5
.(
ﻪﻴﻠﻛ
ﺖﻳﺎﻋر ﻲﻜﻨﻴﺴﻠﻫ ﻪﻧﺎﻴﺑ ﻖﺒﻃ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻗﻼﺧا تﺎﻈﺣﻼﻣ ﺖﺳا هﺪﻳدﺮﮔ .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﺘﻓﺎﻳ و ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺰﺟ ﻪﺑ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻦﻴﺒﻣ نآ يﺎﻫ
يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻦﻴﺑ ،ﻲﻳاﺮﮔ تﺎﺒﺛ و ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻨﻫذ يﻮﮕﻟا ود
ﻲﻨﻫذ )
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،ﻲﻳاﺮﮔ لدﺎﻌﺗ ،ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو ،ﻲﻳاﺮﮔ فﺪﻫ
ﻲﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ لﺪﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ دﻮﻤﻧ نﺎﻋذا ناﻮﺗ
دﺰﻳ ﻲﻗوﺪﺻ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
دراد دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا .
دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻴﺿﺮﻓ ود ﺰﺟ ﻪﺑ ﺲﭘ
ﺪﻧﺪﺷ ﺪﻴﻳﺎﺗ .
ﻦﻣﺮﻴﭙﺳا و نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺸﻧاد نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا نﺎﻴﻣ
مﻮﻠﻋ هﺎﮕ
لوﺪﺟ رد دﺰﻳ ﺮﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ 1
ﺖﺳا هﺪﻣآ .
لوﺪﺟ 1 : ﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا نﺎﻴﻣ ﻪﻄﺑار ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻴﺿﺮﻓ نﻮﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ دﺰﻳ ﻲﻗوﺪﺻ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رد ﺎﻬﻧآ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و نﺎ
ﻪﺠﻴﺘﻧ
ﻦﻣﺮﻴﭙﺳا ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﻣزآ يرادﺎﻨﻌﻣ دﺪﻋ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﻣزآ نﻮﺳﺮﻴﭘ
يرادﺎﻨﻌﻣ دﺪﻋ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ
ﻖﻴﻘﺤﺗ تﺎﻴﺿﺮﻓ
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ 0/021 0/149 0/051 0/126 لوا ﻪﻴﺿﺮﻓ ) ﻲﻳاﺮﮔ فﺪﻫ (
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ 0/030 0/140 0/144 0/095 مود ﻪﻴﺿﺮﻓ ) ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو (
ﻪﻴﺿﺮﻓ در
0/075 0/115 0/191 0/085 مﻮﺳ ﻪﻴﺿﺮﻓ
) ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ (
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ
0/008 0/170 0/093 0/109 مرﺎﻬﭼ ﻪﻴﺿﺮﻓ
) ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ (
ﻪﻴﺿﺮﻓ در 0/079 0/113 0/432 0/051 ﻢﺠﻨﭘ ﻪﻴﺿﺮﻓ ) ﻲﻳاﺮﮔ تﺎﺒﺛ (
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺪﻴﻳﺄﺗ 0/005 0/181 0/025 0/145 ﻢﺸﺷ ﻪﻴﺿﺮﻓ ) ﻲﻳاﺮﮔ لدﺎﻌﺗ (
و ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ
ﻪﺑ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ زﺎﻴﻧ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﻲﻓﺎﻛ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد وﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﺷر ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد رﻮﻈﻨﻣ نآ ﺮﻴﺛﺄﺗ
و يرو هﺮﻬﺑ ﺮﺑ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ،نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻳارﺎﻛ .
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
مﺎﺠﻧا نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺮﺑ راﺬﮔﺮﻴﺛﺎﺗ ﻞﻣاﻮﻋ يور ﺮﺑ يرﺎﻴﺴﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ .
نﺎﻤﻫ ﺎﻳ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ لﺪﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻬﻧآ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻛ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا .
ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا
اور هﺪﻨﻫد ﻞﻜﺷ ﻲﻠﺻا و ناﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ شﺮﮕﻧ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ نورد ﻂﺑ
ﺖﺳا نﺎﻨﻛرﺎﻛ
، ﺞﻳﺎﺘﻧ يورﺮﺑ يا ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ياراد ﻪﻛ
دراد ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ .
و ناﺮﻳﺪﻣ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻦﻴﺑ دﺎﻤﺘﻋا دﻮﺒﻬﺑ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻛرﺎﻛ ،ناﺮﻳﺪﻣ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ . ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ياﺮﺑ ﻲﻧﺎﻜﻣ ار نﺎﺷ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻛ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ كاردا ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﺪﻨﻛ ﻲﻣ درﻮﺧﺮﺑ ﻪﻧﻻدﺎﻋ و ﻪﻧﺎﻔﺼﻨﻣ ﺎﻬﻧآ ﺪﻬﻌﺘﻣ و ﺪﻨﺒﻳﺎﭘ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ و ﺪﻨﻨﻛ دﺎﻤﺘﻋا دﻮﺧ نﺎﻣزﺎﺳ و ناﺮﻳﺪﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ور ﻦﻳا زا
د ﺎﻬﻧآ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ر
ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ دﺰﻳ ﻲﻗوﺪﺻ .
طﺎﺒﺗرا ًﺎﻘﻴﻗد ﻪﻛ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ ،ﻖﻘﺤﻣ يﻮﺠﺘﺴﺟ رد ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻪﺑ مزﻻ
ﺪﺸﻧ ﺖﻓﺎﻳ ،ﺪﺷﺎﺑ هداد نﺎﺸﻧ ار ﻪﺘﺴﺑاو و ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻴﺑ .
ﻦﻴﺑ راد ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار دﻮﺟو ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ لوا ﻪﻴﺿﺮﻓ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻨﻫذ يﻮﮕﻟا ﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و ﻲﻳاﺮﮔ فﺪﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ نﺎﻨﻛر .
ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ ﻦﺒﻤﻫ
نﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا ﺶﻨﻳﺰﮔ نﺎﻳﺮﺟ رد داﺮﻓا ﺮﮔا
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖﻛرﺎﺸﻣ
، ﻲﻣ رﺎﻛ ﻚﻟﺎﻣ و ﻚﻳﺮﺷ ار دﻮﺧ ﺞﻳرﺪﺗ ﻪﺑ
رد و ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ﺖﺳا يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﻣزﻻ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻬﺘﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و ﺪﻨﻧاد ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﺛﺆﻣ نﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ رد ﻪﺠﻴﺘﻧ .
ناﻮﺗ ﻲﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻫ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻫ نﺎﻨﻛرﺎﻛ هﺎﮔﺮ
رﺎﻈﺘﻧا ناﻮﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ اﺮﮔ ف
،ﺖﺷاد ﻦﻳا نﺎﻣزﺎﺳ رد يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ دﻮﺷ
.
ﻪﻄﺑار دﻮﺟو تﺎﺒﺛا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ،مود ﻪﻴﺿﺮﻓ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﺑ ﻲﻨﻫذ يﻮﮕﻟا
،نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو
ﻲﻣ
ناﻮﺗ ﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﻠﻤﻋ يﺎﻫرﺎﻛ هار زا ﻲﻜﻳ نﺎ
مﺎﺠﻧا ار
ﺖﺴﻧاد ﻲﻤﻴﺗ ترﻮﺼﺑ رﺎﻛ .
ﻢﻫ و نوﺎﻌﺗ ﻪﻴﺣور ﻞﻴﻟد ﻪﺑ هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ تﺪﺷ ﻪﺑ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ لﺎﺳ رد ،ﻲﻳاﺰﻓا .
ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻦﻳا زا
ﺪﻣﺎﻴﭘ يﺎﻫ ﺶﻴﺑ زا ﺪﺣ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻪﻔﻴﻇو ﺎﻫرﺎﻛ رد
ﻪﺘﺷﺬﮔرد هدﻮﺑ
،ﺖﺳا اﺬﻟ زا ﺪﻌﺑ
، يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ
ﻲﻣ
دﻮﺷ ﻲﻣ ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﺷﺎﺑ
ﺖﻴﻨﻫذ ﻚﻳ و كﺮﺘﺸﻣ ﻪﻴﺣور ﻚﻳ
ﺪﻳآ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻦﻴﺑ كﺮﺘﺸﻣ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺑ هﺪﻨﻫد قﻮﺳ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ
ﺖﺳا ﻲﻫوﺮﮔ رﺎﻛ و ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻪﻴﺣور ﻆﻔﺣ ،ﺰﻴﻧ .
ﻒﻌﺿ اﺬﻟ رد
ﻲﻨﻫذ يﻮﮕﻟا رد ﻲﻳاﺮﮔ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻳاﺮﮔ تﺪﺣو
ﺣ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺷ ﻢﻛﺎ
ﻒﻴﻌﻀﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﻳا و دﻮ
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ آ ﻲﮔﺰﻴﮕﻧا ﻲﺑ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻬﻧ
،دﻮﺷ ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار ﻦﻳا ﻪﻛ
) 9 ( و ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ،
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻮﺴﻤﻫ .
ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار دﻮﺟو مﺪﻋ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ مﻮﺳ ﻪﻴﺿﺮﻓ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺖﺳا نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و ﻲﻳاﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ .
ﻞﺻﺎﺣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
دﻮﺟو تﺎﺒﺛا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ،مرﺎﻬﭼ ﻪﻴﺿﺮﻓ زا
ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار ﻲﻨﻫذ يﻮﮕﻟا
،نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
ياراد ﺪﻳﺎﺑ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺖﻬﺟ
نآ ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ مزﻻ يﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ و هدﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺪﻨﺑ ﺖﻳﻮﻟوا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو .
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ يرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻊﻧاﻮﻣ زا ﻲﻜﻳ
ﺎﻨﻛرﺎﻛ ن
، و ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻚﻳ دﻮﺟو مﺪﻋ ﺖﻣوﺎﻘﻣ
نﺎﻨﻛرﺎﻛ رد ﺮﺑاﺮﺑ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺖﺳا ﺖﻠﻋ ﻦﻴﻤﻫ
. ﻚﻳ دﻮﺒﻧ اﺮﻳز
و ﺮﻴﻴﻐﺗ ياﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ندﻮﻤﻧ هدﺎﻣآ ﺖﻬﺟ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ دﻮﺷ ﻲﻣ ﺚﻋﺎﺑ ،هﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺶﻴﭘ زا يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻠﻴﻤﺤﺗ ﻮﺟ دﻮﺟو فاﺪﻫا ﻪﺑ نﺪﻴﺳر و ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺎﺗ
رﺎﭼد ،نﺎﻣزﺎﺳ
ﺪﻧﻮﺷ ﺪﻳدﺮﺗ و ﻚﺷ .
ﺎﺗ دﻮﺸﻴﻣ ﺚﻋﺎﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻳاﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ًﺎﺳﺎﺳا
ﺪﻧور ﺶﻴﭘ ﻪﺑ هﺪﺷ بﺎﺴﺣ و ﻖﻴﻗد يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻚﻳ ﺎﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺎﻛ ﺖﻳﺎﺿر ﺚﻋﺎﺑ يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و نﺎﻨﻛر
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ دﻮﺷ ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ
.
اﺮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻒﻌﺿ اﺬﻟ
ﻦﻳا و هﺪﺷ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻤﮔردﺮﺳ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻳ
ﻲﮔﺰﻴﮕﻧا ﻲﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧرد و نﺎﻨﻛرﺎﻛ
رد يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻒﻴﻌﻀﺗ
نﺎﻣزﺎﺳ دﻮﺷ ﻲﻣ .
ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار دﻮﺟو مﺪﻋ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﻢﺠﻨﭘ ﻲﻋﺮﻓ ﻪﻴﺿﺮﻓ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﺳا نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و ﻲﻳاﺮﮔ تﺎﺒﺛ .
و ﻲﻳاﺮﮔ لدﺎﻌﺗ ﻲﻨﻫذ يﻮﮕﻟا ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار دﻮﺟو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻧاﻮﺗ دﻮﺟو ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤ لدﺎﻌﺗو نزاﻮﺗ
يﺎﻫ ﺪﺣاو ﻦﻴﺑ
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ رد ﻲﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ نﺎﻣزﺎﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ نآ
ﺪﺷﺎﺑ .
ﻲﮕﭼرﺎﭙﻜﻳ ناﻮﺗ ﻲﻤﻧ ،دوﺮﺑ ﻦﻴﺑ زا ﺎﻫﺪﺣاو ﻦﻴﺑ لدﺎﻌﺗ ﻪﻛ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ دﺮﻛ دﺎﺠﻳا نﺎﻣزﺎﺳ ياﺰﺟا ﻦﻴﺑ ار مزﻻ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ و .
زا ﻲﻜﻳ
ﺴﻤﻫ ،نﺎﻣزﺎﺳ رد نزاﻮﺗ ﻦﻳا دﺎﺠﻳا ﻲﻠﺻا يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ
ﻦﻴﺑ ﻲﻳﻮ
ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﺣاو زاﺪﻧا ﻢﺸﭼ و نﺎﻣزﺎﺳ زاﺪﻧا ﻢﺸﭼ
دﻮﺷ ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ .
يراﺮﻗﺮﺑ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﮔا لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
،ﻲﻫد شادﺎﭘ ،يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ مﺎﻈﻧ
بﺎﺼﺘﻧا و ماﺪﺨﺘﺳا و شزﻮﻣآ ،ﻊﻴﻓﺮﺗ زا ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ ﺖﻬﺟ رد
،هﺪﻨﻨﻛ اﺮﺟا يﺎﻫ ﺪﺣاو و ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
يرﺎﻜﻤﻫ
يﺎﻫ
ﺚﻋﺎﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ار فﺪﻫ ﻦﻳا ﻖﻘﺤﺗ ﺖﻬﺟ رد مزﻻ
دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و هﺪﺷ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻒﻴﻌﻀﺗ
ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ .
رد ﺺﺼﺨﺗو ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﺑ ﺎﻜﺗا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻳا ﺐﺒﺳ ،ﺎﻫ يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﻴﺑ لدﺎﻌﺗ دﺎﺠ
ﻲﻠﺘﻧاﺮﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار ﻦﻳا ﻪﻛ دﻮﺷ )
2 ( ﻮﺴﻤﻫ و ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ،
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﻨﻤﺷزرا ﻊﻓﺎﻨﻣ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ،ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
و ﻪﺘﺷادﺮﺑ رد ار ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و
ندﻮﺑ و ﻖﻴﻘﺤﺗ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻦﻴﺑ ﺖﺒﺜﻣ و رادﺎﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﻪﻔﻟﻮﻣ رﺎﻬﭼ
و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا
فﺪﻫ ﻦﺘﺷاد ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺎﺑ ﻂﺑاور ﺮﺘﻬﺑ ﻢﻴﻈﻨﺗ هار زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻲﻣ
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،يرﺎﻜﻤﻫ و ﻢﻫﺎﻔﺗ ﻮﺟ ﺶﻳاﺰﻓا ،ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ
ﻬﺳ ،يرﻻﺎﺳ ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ مﺎﻈﻧ يراﺮﻗﺮﺑ ،ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ،ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ ﻢﻴ
و تﺎﻋﻼﻃا رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ ندﻮﻤﻧ ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﺖﻳﻮﻘﺗ و يﺎﻬﺷور دﻮﺧ
،ﻲﺗرﺎﻈﻧ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﻮﮕﻟا ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺚﻋﺎﺑ دﻮﺒﻬﺑ
ﺪﻧﻮﺷ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ .
ﻪﺋارا و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ يﺰﻳر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ اﺬﻟ
ﺪﻳﺎﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ رد ﻊﻳﺮﺴﺗ ﺖﻬﺟ ﻲﻳاﺮﺟا يﺎﻫرﺎﻜﻫار
دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﺖﻳﻮﻟوا رد .
ﺮﻜﺸﺗ و ﺮﻳﺪﻘﺗ
ﺎﭘ رد زا نﺎﻳ و ﻦﻴﻟﻮﺌﺴﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
هزﻮﺣ مﺮﺘﺤﻣ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد دﺎﺘﺳ
دﺰﻳ ﺮﻬﺷ ﻲﻗوﺪﺻ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ د ﻪﻛ ﻲﻧاﺰﻳﺰﻋ ﻲﻣﺎﻤﺗ و
ﻊﻤﺟ ر
زﺎﻴﻧدرﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا يروآ ﺪﻧدﻮﻤﻧ يرﺎﻜﻤﻫ هژوﺮﭘ
و ﺮﻜﺸﺗ ،
دﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﻧادرﺪﻗ .
References
1-Jafari M & Ghoochani F. The Explanation of effect of mental models on Shared vision. Journal of Business Administration Perspective 2008; 7 (29): 31-50
2-Brantley W. The effect of mental models on creating organizational alignment around a change vision [Doctoral Thesis), Walden University.2009.
3-Danayeefard H, Alvani M, Jandaghi GH & Nickraftar T. Experts,s mental models about challenges of Horizontal government in Iran. Journal of Public Administration Perspective 2010; 2: 9-24.
4-Irannejad Parizi M. In translation Staff’s empowerment.Scatt S & Jafeh D.1st ed. Karaj: Researches and Management Education Institute Publication; 2008.
5-Abolalaee B. Performance management: managers guide for assessment and improvment of Staff’s performance. 1st ed. Tehran: Industrial Management Organization Publication; 2010.
6-Bakhtiari H & Daneshgar M. The overview of Staff’s empowerment. 1st ed. Tehran: Behamuz Publication;
2011.
7- Blanchard K. H., Carlos, J. P., & Randloph, A. Empowerment take more than one minute. San Francisco:
Barret-Koehler.2003.
8- Oaraee Yazdani H. An Attitude on empowerment. 1st ed. Tehran: Business Studies; 2002.
9-Davison G, Blackman D. (2005). The role of mental models in innovative teams. European journal of innovation management 2005; 8(4):409-423.
Received: 2015/5/25 Accepted:2015/8/22
Investigating the Relation Between Mental Models with Employees Empowerment in
Medical Sciences University of Shahid Sadoghi in Yazd
Mohamad Montazeri (Ph.D)
1, Said Rahman Mehrvakili (M.Sc)
21.Assistant Professor, Department of Management, Payame Noor University, Tehran,Iran.
2. Corresponding Author : M.Sc in Public Management , Islamic Azad University, Sirjan, Kerman, Iran.
Abstract
Introduction: Empowerment is considered in organizatins due to the enough attention to the staff’s need, in order to achieve further growth and therefore its impact on the productivity and efficiency of the organization. So The purpose of this study is to clarify the position and the role of mental models and to determine its relationship with empowerment of Yazd medical college staff.
Methods: The research method in this descriptive study was correlative. To collect data, a questionnaire has been used which containing 51 items, 36 items related to mental models derived from the questionnaire of Danayifard et al (2010), with the dimensions of the goal orientation, unison orientation, application orientation, stability orientation, balance orientation and performance orientation. Also, 15 items related to empowerment of staff with the dimensions of competence, autonomy, effectiveness, significance and confidence that Spertizer and Mischa questionnaire has been used for them. Reliability and validity of the . questionnaires was evaluated and confirmed. Data analysis was performed by using SPSS (V.19).
Results: The findings show that there is a significant relationship among mental models of staff’s Shahid Sadughi medical university of Yazd and empowerment of them. Also, there is a significant relationship among the components of goal orientation, unison orientation, application orientation, balance orientation, performance orientation and empowerment of Yazd medical university. But there is no significant relationship between components of stability orientation and performance orientation of staff and empowerment of them.
Conclusion: According to the research topic and existence of significant and positive relationship among the four components of mental models of staff’s Shahid Sadughi medical university of Yazd and empowerment of them, managers of the organizations can improve staff’s empowerment by Strengthening their mental models.
Keywords: Mental models, Empowerment, Balance orientation, Competence, Yazd medical university.
This Paper Should be Cited as:
Mohamad Montazeri (Ph.D),Said Rahman Mehrvakili (M.Sc). Investigating the Relation Between Mental Models with Employees Empowerment in . Journal Tolooebehdasht Sci
