) اي ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﺎرﻳﺦ و ﺗﺮاﻛﻢ ﻛﺎﺷﺖ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﻤﻲ و ﻛﻴ

(1)

84 يزروﺎﺸﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ مﻮﺑ ﻪﻳﺮﺸﻧ ﺪﻠﺟ ،

6 هرﺎﻤﺷ ، 1 رﺎﻬﺑ ، 1393

84-96 .ص،1393رﺎﻬﺑ ،1 هرﺎﻤﺷ،6ﺪﻠﺟ

Vol. 6, No. 1, Spring 2014, p. 84-96

ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠﺷ ﻲﻔﻴﻛ و ﻲﻤﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ يا

)

Brassica rapa

( L.

ﻚﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ ﺖﺸﻛ مﺎﻈﻧ رد ﻲﺘﺸﻛ

ﻲﻳﺎﭼ ﺎﺿر ﺪﻤﺤﻣ

1ﻲﭼ رﺎﺸﻓا زروﺎﺸﻛ ﺎﺿر ،*

هدازﺮﺒﻨﻗ ﺪﻴﻌﺳ و2

3

ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :

08 / 02 / 1390

شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :

08 / 08 / 1391

هﺪﻴﻜﭼ

ﺟو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﺘﺳا رد تﺎﺒﻛﺮﻣ ﻊﻴﺳو تﺎﻏﺎﺑ دﻮ

تﺎـﻏﺎﺑ ﺖـﺸﻛ ﺮـﻳز ﻲـﺿارا زا هدﺎﻔﺘـﺳا رﻮـﺸﻛ رد ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﻦﻴﻣﺄـﺗ ﻪﺑ مﺮﺒﻣ زﺎﻴﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻲﻟﺎﻤﺷ يﺎﻫ

مﺎﻈﻧ ﺐﻟﺎﻗ رد تﺎﺒﻛﺮﻣ يﺎﻫ

ﻪﻓﻮﻠﻋ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا زا يا

ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ .

ور ﻦﻳا زا

، نﺎـﻜﻣا ﻲـﺳرﺮﺑ فﺪـﻫ ﺎـﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ

ﻠﺷ هﺎﻴﮔ ﺖﺷﺎﻛ ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐ

هﺎﻴﮔ ﻦﻳا ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﻞﺑﺎﺑ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ تﺎﺒﻛﺮﻣ تﺎﻏﺎﺑ رد يا لﺎﺳ رد

1389 ﺪـﺷ مﺎﺠﻧا . ترﻮـﺻ ﻪـﺑ حﺮـﻃ

هﺪﺷ دﺮﺧ تﺮﻛ كﻮﻠﺑ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﻳرﻮﺘﻛﺎﻓ

ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﻫ ﺎﺑ

ﻪﺳ اﺮﺟا راﺮﻜﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺸﻛ مﺎﻈﻧ ﻪﻛ يا

تﺮﻛ ﻪﺑ يﺎـﻫ ﺖـﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎـﺗ و ﻲﻠـﺻا )

20

،ﺪﻨﻔﺳا 5 ﻦﻳدروﺮﻓ و 20 ﻦﻳدروﺮﻓ ( ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و )

ﻚﻳ ، ود و رﺎﻬﭼ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ رﺬﺑ رد رﺎﺘﻜﻫ ( تﺮﻛ ﻪﺑ ﻞﻳرﻮﺘﻛﺎﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺎﻫ

ﺪﻧﺪـﺷ هداد صﺎـﺼﺘﺧا ﻲﻋﺮﻓ .

داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ ﻂﺳﻮﺘﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻢﻐﻠﺷ ﻞﻛ ﻪﻓﻮﻠﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ رﺎﻬﭼ ﻪﺑ رﺬﺑ فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ

. ﺮﻴﺧﺄـﺗ ﺎـﺑ رد

هﺪﻨﻳﻮﺷ رد لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ فﺎﻴﻟا راﺪﻘﻣ و ﺶﻳاﺰﻓا بآ رد لﻮﻠﺤﻣ تارﺪﻴﻫﻮﺑﺮﻛ راﺪﻘﻣ و ﻢﻀﻫ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ،ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ﺖـﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ يﺪﻴﺳا يﺎﻫ

. ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳا ﺞﻳﺎـﺘﻧ

ﻪﻓﻮﻠﻋ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﺎﻴﺴﺑ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ داد نﺎﺸﻧ ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ مﺎﻈﻧ ﺐﻟﺎﻗ رد رﻮﺸﻛ لﺎﻤﺷ تﺎﺒﻛﺮﻣ تﺎﻏﺎﺑ رد ﻢﻐﻠﺷ هﮋﻳو ﻪﺑ يا

دراد دﻮﺟو .

هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ :

نارﺪﻧزﺎﻣ ،ﻪﻓﻮﻠﻋ ﺖﻴﻔﻴﻛ ،راﺪﻳﺎﭘ يزروﺎﺸﻛ ،هﺪﻏ ،تﺎﺒﻛﺮﻣ غﺎﺑ

ﻪﻣﺪﻘﻣ 1

ﻪﻓﻮﻠﻋ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺪﻴﻟﻮﺗ و ﺖﺸﻛ داﻮﻣ ﻦﻴﻣﺄﺗ رد ﻪﻴﻟوا هدﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يا

ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و رﻮـﺸﻛ ﻲﻳاﺬﻏ ﺖﻴﻨﻣا و ﻲﺘﻣﻼﺳ ﻆﻔﺣ رد ﻲﻨﺒﻟ و ﻲﻨﻴﺌﺗوﺮﭘ هﮋﻳو ﺖﻴﻤﻫا زا ﻲﺋﺎﻔﻛدﻮﺧ ﻪﺑ ﻞﻴﻧ درﻮﺧﺮﺑ يا

ﺖﺳا را . ﻲﻠﻋ هﺎـﮕﻳﺎﺟ ﻢـﻏر

ﻪﻓﻮﻠﻋ نﺎﻫﺎﻴﮔ زرﺎﺑ

ـﺗ رد نﺎـﻫﺎﻴﮔ ﻦﻳا ﺶﻘﻧ و رﻮﺸﻛ رد يا ﺄ

ﺖـﻴﻨﻣا ﻦﻴﻣ

هدرواﺮﻓ و ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﺪﻴﻟﻮﺗ صﻮﺼﺨﺑ و ﻲﻳاﺬﻏ يﺎﻫ

نﺎﻨﭽﻤﻫ هزوﺮﻣا ،ﻲﻣاد

دراد دﻮـﺟو رﻮﺸﻛ رد نﺎﻫﺎﻴﮔ ﻦﻳا ﺪﻴﻟﻮﺗ دﻮﺒﻤﻛ Keshavarz Afshar, )

(.2010 نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺖﺸﻛ شﺮﺘﺴﮔ هﺪﺷ حﺮﻄﻣ دراﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻓﻮﻠﻋ

يا

و يزروﺎـﺸﻛ ﺶـﺨﺑ نﺎـﻴﻟﻮﺘﻣ ﻪـﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺶﻴﭘ زا ﺶﻴﺑ ﺪﻳﺎﺑ رﻮﺸﻛ رد دﺮﻴﮔ راﺮﻗ نﺎﻘﻘﺤﻣ .

ﺶﻳاﺰـﻓا ياﺮـﺑ راﺪـﻳﺎﭘ يزروﺎـﺸﻛ رد ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫرﺎﻜﻫار زا ﻲﻜﻳ مﺎﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا يزروﺎﺸﻛ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫ

ﻲـﻣ ﻲﺘـﺸﻛﺪﻨﭼ ﺪـﺷﺎﺑ

Ghanbarzadeh et al., 2010)

.

( زا ﻲـﻜﻳ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ،ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ

1 ، 2 و 3 - ﻪـﺘﺧﻮﻣآ ﺶـﻧاد و ﻲـﻋارز نﺎـﻫﺎﻴﮔ يژﻮـﻟﻮﻛا يﺮـﺘﻛد يﻮﺠـﺸﻧاد ،دﺎﺘﺳا

ﻛ ﺲﻳدﺮﭘ ﺖﻋارز ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ وﺎﺸ

ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزر

*) - لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :

Email: [email protected]

( ﻮﻧا مﺎﻈﻧ عا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻢﺘـﺴﻴﺳ عﻮـﻧ ﺮـﻫ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ،ﻲﺘﺸﻛﺪﻨﭼ يﺎﻫ ﻖـﻴﻔﻠﺗ ﻖـﻳﺮﻃ زا لﻮﺼﺤﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻛ ﻦﻴﻣزﺮﺳ زا راﺪﻳﺎﭘ

دﻮﺷ ماد ﺎﻳ و ﺎﻳﺎﭘ ﻲﺑﻮﭼ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺎﺑ ﻪﻟﺎﺴﻜﻳ ﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ .

مﺎـﻈﻧ ﻦﻳا رد

،ﻲـﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا تﺎﻴـﺻﻮﺼﺧ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ تﺎﻴﻠﻤﻋ ﺪﻴﻟﻮﺗ مﻮﺑ و يدﺎﺼﺘﻗا ﺎﻨـﺷ

ﻲـﻣ لﺎـﻤﻋا ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﺮـﻫ ﻲﺘﺧ دﻮـﺷ

Gordon & )

Newman, 1997

.

( رد تﺎــﺒﻛﺮﻣ ﻊﻴــﺳو تﺎــﻏﺎﺑ دﻮــﺟو ﻪــﺑ ﻪــﺟﻮﺗ ﺎــﺑ

نﺎﺘﺳا يﺎﻫ رد ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﻦﻴﻣﺄـﺗ ﻪـﺑ مﺮـﺒﻣ زﺎﻴﻧ و ﻮﺳ ﻚﻳ زا رﻮﺸﻛ ﻲﻟﺎﻤﺷ

هﺮﻬﺑ و رﻮﺸﻛ ﻦﻴﻣز زا ﻪﻨﻴﻬﺑ يرو

يﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا يزروﺎﺸﻛ

ﻞﮕﻨﺟ مﺎﻈﻧ ﺐﻟﺎﻗ رد هﻮﻴﻣ تﺎﻏﺎﺑ ﺖﺸﻛ ﺮﻳز ﻲﺿارا زا ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﻲﻋارز

ﻪﻓﻮﻠﻋ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا زا يا

. ﻦـﻳا رد نﻮﻨﻛﺎـﺗ ﺎﻣا

ﺖـﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ ﻲﻧاﺪﻨﭼ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رﻮﺸﻛ رد ﻪﻨﻴﻣز .

ﻲﻟﺎـﺣ رد ﻦـﻳا

هدﺮﺘﺴﮔ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﻳﺎﺳ رد ﻪﻛ ﺖﺳا نﺎـﻫﺎﻴﮔ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻨﻴﻣز رد يا

ﻪﻓﻮﻠﻋ

ﺖـﺳا هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ مﺎﻈﻧ رد يا .

ﺪـﻌﻣ زا ﻲـﻜﻳ رد دو

ﺖـﺳا هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا رﻮـﺸﻛ رد ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ

، و هداز ﺮـﺒﻨﻗ

نارﺎﻜﻤﻫ Ghanbarzade et al., 2010) ترذ ﺪﻴﻟﻮﺗ نﺎﻜﻣا ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ(

ﻪﺠﻴﺘﻧ رﻮﺸﻛ لﺎﻤﺷ تﺎﺒﻛﺮﻣ تﺎﻏﺎﺑ رد ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ يﺮﻴﮔ

ﺮﻳدﺎـﻘﻣ ناﻮﺗ

مﺎـﻈﻧ ﺐﻟﺎﻗ رد تﺎﻏﺎﺑ ﻦﻳا رد ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲـﻋارز ﻞـﮕﻨﺟ يﺎـﻫ

(2)

ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠﺷ ﻲﻔﻴﻛ و ﻲﻤﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ يا

...

85

دﻮـﻤﻧ ﺪـﻴﻟﻮﺗ .

ﺎﭘ نارﺎـﻜﻤﻫ و ﺎـﻤﻟ Palma et al., 2006)

شراﺰـﮔ ﺰـﻴﻧ(

ﻪﻓﻮﻠﻋ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺖﺸﻛ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺮـﺑ هوﻼـﻋ ﻲـﻋارز ﻞـﮕﻨﺟ مﺎﻈﻧ رد يا

نژوﺮـﺘﻴﻧ يﻮﺸﺘﺴﺷ و كﺎﺧ ﺶﻳﺎﺳﺮﻓ ،ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ار كﺎﺧ زا 70

و 30 داد ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد .

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد يدﺎـﻳز يﺎـﻫ

ﺖﻳﺎﺿر ﺪﻴﻟﻮﺗ صﻮﺼﺧ

مﺎـﻈﻧ رد ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﺶﺨﺑ يﺎـﻫ

رد ﻲـﻋارز ﻞـﮕﻨﺟ

دراد دﻮـﺟو نﺎـﻬﺟ ﺮـﺳاﺮﺳ Lowry et al., 1988; Belsky et al., )

1989; Weltzin & Coughenour, 1990 مﺎـﻈﻧ ﻦـﻳا ياﺮـﺟا ﺎـﺑ (.

ﻪﺑ ،رﻮﺸﻛ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ ﻪﻓﻮﻠﻋ زا ﻲﺸﺨﺑ ﻦﻴﻣﺄﺗ ﻦﻤﺿ ،ﺖﺸﻛ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻄﺳاو

مﻮﺑ يﺎﻳاﺰﻣ مﺎﻤﺗ زا ﻲﺘﺴﻳز عﻮﻨﺗ رد عﻮﻨﺗ ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ

ﻛا ﻢﺘــﺴﻴﺳﻮ يﺎــﻫ و تﺎــﻓآ نﺎــﻴﻐﻃ زا يﺮﻴﮔﻮــﻠﺟ هﮋــﻳو ﻪــﺑ يزروﺎــﺸﻛ

يرﺎﻤﻴﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﻴﻧ ﺎﻫ ﻲﻣ

ﻦـﻳا رد يراﺪـﻳﺎﭘ ﺢﻄـﺳ ،عﻮـﻤﺠﻣ رد و دﻮﺷ

ﺖﺸﻛ مﻮﺑ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻫ ﺪﺑﺎﻳ

. ﻦـﻳا رد هدﺮﺘـﺴﮔ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا موﺰﻟ اﺬﻟ

ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ و زﺮﺤﻣ رﻮﺸﻛ رد ﻪﻨﻴﻣز .

ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠﺷ يا

L. ) Brassica rapa ﺎـﺑ (

اراد ندﻮـﺑ ـﺻﻮﺼﺧ تﺎﻴ

دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ نﻮـﭽﻤﻫ ي

هﻮـﺒﻧا ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﺪـﻴﻟﻮﺗ

هﮋـﻳو ﻪـﺑ رد ﻪـﻜﻴﻧﺎﻣز

ﻪﻓﻮﻠﻋ نﺎﻫﺎﻴﮔ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻲـﻤﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻟﻮﺼﺤﻣ دﺮﺳ و مﺮﮔ لﻮﺼﻓ يا

-

ﺪﻨﻨﻛ ، ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ و يژﺮﻧا ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺘﺸﻴﺑ

تﻼﻏ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد

ﻒﻠﻋ و يﺎﻫ ﻲﻨﻤﭼ ﻪﻟﺎﺳﺪﻨﭼ ، ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﻪـﺠﻴﺘﻧ رد و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ياﺮﭼ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ

ﺋﺎﭘ ﺖﺷادﺮﺑ ﻦﻴ ، يرﺎﮔزﺎﺳ ترﺪﻗ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ

و ﻲـﻤﻴﻠﻗا ﻂﻳاﺮﺷ زا يرﺎﻴﺴﺑ

ﻛﺎﺧ (Rao & Horn 1986) ﻲ ﻲﻣ

رد ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﺖﺸﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ رﻮﺸﻛ لﺎﻤﺷ تﺎﺒﻛﺮﻣ تﺎﻏﺎﺑ .

ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪـﺑ زﺎـﻴﻧ و نﺎـﻬﺟ ﺖﻴﻌﻤﺟ نوﺰﻓا زور ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هﺮﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺢﻴﺤﺻ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،يزروﺎﺸﻛ تاﺪﻴﻟﻮﺗ يرادﺮﺑ

يﺮﺜﻛاﺪﺣ زا

ﺖﻴﻓﺮﻇ ﻂﻴﺤﻣ يﺎﻫ بﺎﻨﺘﺟا ﻲﺗروﺮﺿ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ رد

ﺖـﺳا ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ .

رد

ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻦﻳا ﻦﻳﺮﺗ

ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﺷر ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ رد يﺎﺘﺳار ﺶﻳاﺰـﻓا

دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻪﺑ ﺮﺜﻛاﺪﺣ نﺪﻴﻧﺎﺳر هﺮﻬﺑ يرو هدﺎﻬﻧ و ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا يﺎﻫ

درﻮﻣ يدورو دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ

.

ﻟﻮﺗ رد ﻲﺘﻳﺮﻳﺪـﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﺪـﻴ

ﻲﻣ ﻲﻋارز تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪـﺑ ﺖـﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ

دﻮـﻤﻧ هرﺎـﺷا لﻮـﺼﺤﻣ ﻲـﻔﻴﻛ و ﻲـﻤﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ Jeon et al., 1992)

.(

ﻪـﻓﻮﻠﻋ نﺎـﻫﺎﻴﮔ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ يا

Cusicanqui & Lauer, 1999) ﻪـﺑ ﺰـﻴﻧ يﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺮﺑ(

تﺪﺷ ﺖﺳا راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ Widdicombe & Thelen, 2002; Defoor )

et al., 2001 .(

ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠـﺷ ﻲـﻋارز ﻪﺑ ﻪﻨﻴﻣز رد ﻦﻴـﻴﻌﺗ هﮋـﻳو ﻪـﺑ يا

تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ رﻮـﺸﻛ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد ﺖـﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮـﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ رد ﻲﻛﺪـﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﻳﺎﺳ رد ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ ﻲﻧاﺪﻨﭼ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا .

ﻴﻤﻫ رد

نﺎـﺧ ﺎﺘـﺳار ﻦ Khan, 1990)

(

فﺮﺼﻣ ،ﻢﻐﻠﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رد 2

/ 2 ﺎـﺗ 8 / 2 مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ

ﻪـﺘﻳراو ﻢﻐﻠﺷ ﺖﺷﺎﻛ ياﺮﺑ ار رﺎﺘﻜﻫ رد رﺬﺑ Alltop

دﻮـﻤﻧ دﺎﻬﻨـﺸﻴﭘ .

رد

ﺶﻫوﮋﭘ

ﻚـﻣ ﻲﻬﺑﺎـﺸﻣ يﺎـﻫ نارﺎـﻜﻤﻫ و نرﺎـﻓ

Mcferran et al., )

(1962 نﻮﻣرﺎــﻫ و لاو لد و Del Valle & Harmoon, 1970)

( ﺎﺸﻧ ﺎﺗ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ رﺬﺑ فﺮﺼﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ ﺪﻧداد ن 13

و 11 رد مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ

ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ رﺎﺘﻜﻫ ﺖﺷاﺪﻧ ﻢﻐﻠﺷ هزﺎﺗ ﻪﻓﻮﻠﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ يراد

.

ﻏﺎﺑ ﺖﻌﺳو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ تﺎ

ﻪـﺑ مﺮـﺒﻣ زﺎـﻴﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و رﻮﺸﻛ لﺎﻤﺷ

رﻮﺸﻛ رد ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻦﻴﻣﺄﺗ و

دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ زا ﻪﻨﻴﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا تروﺮﺿ

،ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠﺷ هﺎﻴﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮ

مﺎـﻈﻧ ود رد يا

ﻚﺗ

ﺖـﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ و ﻲﺘﺸﻛ .

ﻦﻳﺮـﺘﻬﺑ ﻦﻴـﻴﻌﺗ

ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠﺷ ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ زا هﺪـﺷ دﺎﻳ ﺖﺸﻛ مﺎﻈﻧ ود ﺮﻫ رد يا

دﻮﺑ حﺮﻃ ﻦﻳا ياﺮﺟا فاﺪﻫا ﺮﮕﻳد .

شور و دراﻮﻣ ﺎﻫ

ﻪﺑ

و ﻲـﻤﻛ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺮـﺑ ﺖـﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮـﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠﺷ ﻲﻔﻴﻛ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ

ﻚـﺗ مﺎـﻈﻧ ود رد يا ﻞـﮕﻨﺟ و ﻲﺘـﺸﻛ

دﺎـﻬﺟ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ترﺎﻈﻧ ﺖﺤﺗ تﺎﺒﻛﺮﻣ تﺎﻏﺎﺑ زا ﻲﻜﻳ رد ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﻋارز رﺎﻨﻛ ﻞﺑﺎﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد و ﻞﺑﺎﺑ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ يزروﺎﺸﻛ ﻲـﻋارز لﺎـﺳ رد

90 -

1389 ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .

ﺶﻳﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ﻞﺤﻣ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ضﺮﻋ 36

و ﻪﺟرد

34 ﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ ،ﻲﻟﺎﻤﺷ ﻪﻘﻴﻗد نآ ﻲ

52 و ﻪﺟرد 44 و ﻲﻗﺮـﺷ ﻪـﻘﻴﻗد

دازآ يﺎﻳرد ﺢﻄﺳ زا ﻂﺳﻮﺘﻣ عﺎﻔﺗرا 2

-

دﻮـﺑ ﺮﺘــﻣ . ﻞـﺤﻣ كﺎـﺧ ﺖـﻓﺎﺑ

ﻞﻣﺎـﺷ كﺎـﺧ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴـﺷ تﺎﻴـﺻﻮﺼﺧ و ﻲﻨـﺷ مﻮـﻟ ﺶﻳﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا pH

) 5 / 7 ( ﻲﻟآ ﻦﺑﺮﻛ ، 96

/ 0 ﺪﺻرد ( ﻞﻛ نژوﺮﺘﻴﻧ ، )

11 / 0 ﺪﺻرد ( ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻔﺴﻓ ،

بﺬﺟ ) 1 / 39 ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﺮﺑ مﺮﮔ (

بﺬـﺟ ﻞﺑﺎﻗ ﻢﻴﺳﺎﺘﭘ و )

226 ﻴﻣ ﻲـﻠ

مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﺮﺑ مﺮﮔ (

هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﻴﮔ . ﻂـﺳﻮﺘﻣ ﻲـﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ رﺎـﻣآ سﺎﺳا ﺮﺑ

ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ 800

ﻲـﻠﻴﻣ تراﺮـﺣ ﻪـﺟرد ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ و ﺮـﺘﻣ

ﻪﻧﻻﺎﺳ 16 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺖﺳا داﺮﮔ

.

ﺶﻳﺎﻣزآ ترﻮﺻ ﻪﺑ هﺪﺷ دﺮﺧ تﺮﻛ كﻮـﻠﺑ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﻳرﻮﺘﻛﺎﻓ

يﺎـﻫ

ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ ﺎﺑ

ﻪﺳ اﺮﺟا راﺮﻜﺗ ﺪﻳدﺮﮔ . ﻧ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا رد ﺖﺸﻛ مﺎﻈ

ﻪـﺑ

تﺮﻛ ﺖﺸﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ و ﻲﻠﺻا يﺎﻫ )

رﺬـﺑ ناﺰـﻴﻣ يﺎـﻨﺒﻣ ﺮﺑ

ﻲﻓﺮﺼﻣ ( تﺮﻛ ﻪﺑ ﻞﻳرﻮﺘﻛﺎﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ هداد صﺎﺼﺘﺧا ﻲﻋﺮﻓ .

ﺢﻄﺳ ود رد ﺖﺸﻛ مﺎﻈﻧ )

ﻚﺗ و ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ ﻲﺘﺸﻛ

( رد ﺖـﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ،

ﺢﻄﺳ ﻪﺳ ) 20 ،ﺪﻨﻔﺳا 5 ﻦﻳدروﺮﻓ و 20 ﻦﻳدروﺮﻓ ( ﺰـﻴﻧ ﺖـﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و

ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد )

ﻚﻳ ، ود و رﺎﻬﭼ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ رﺬﺑ رد رﺎﺘﻜﻫ ( و ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .

ﻖـﻤﻋ رد ﺖﺷﺎﻛ طﻮﻄﺧ يور ﺮﺑ روﺬﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﻚـﻳ

ﺎﺗ ود ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا يﺮﺘﻣ ﻲﺘﻧﺎﺳ .

ﻲـﻋﺮﻓ تﺮـﻛ ﺮـﻫ دﺎـﻌﺑا 3

× 5 و ﺮـﺘﻣ

ﻒﻳدر ﻦﻴﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ،ﺖﺷﺎﻛ يﺎﻫ

50 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .

زا ﺖﺷﺎﻛ نﺎﻣز رد 50

ﺺﻟﺎﺧ نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ رد

ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ رﺎﺘﻜﻫ

ﻪﻳﺎﭘ دﻮﻛ و نژوﺮﺘﻴﻧ 150

دﻮـﻛ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ مﻮﻴﻧﻮﻣآ يد تﺎﻔﺴﻓ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ

هدﺎﻔﺘﺳا يراﻮﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺮﻔﺴﻓ ﺪﻳدﺮﮔ

. ﺦﻳرﺎـﺗ رد ﺖـﺷادﺮﺑ تﺎﻴﻠﻤﻋ 10

ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ هﺎﻣ ﺮﻴﺗ .

ﻪﻴـﺷﺎﺣ ﺮﺛا فﺬﺣ زا ﺪﻌﺑ ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز رد يا

ﺎـﺑ ،

تارداﻮﻛ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻚﻳ

زا ﻲﻌﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ﻪﺳ

ﻧ تﺮﻛ ﺮﻫ ﻲﻧﺎﻴﻣ ﻂﺧ ﻪـﻧﻮﻤ

-

يرادﺮﺑ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نزو و هزاﺪﻧا هرﺎﺴﺧﺎﺷ و هﺪﻏ ﺮﺗ يﺮﻴﮔ

ﺪﻳدﺮﮔ . ﺲﭙـﺳ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞـﺧاد رد زور ﺞﻨﭘ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻚـﺸﺧ

ﻦـﻛ يﺎـﻣد ﺎـﺑ 70 ﻪـﺟرد

(3)

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺪﻧﻮﺷ ﻚﺸﺧ ًﻼﻣﺎﻛ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ داﺮﮔ .

نآ زا ﺲﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ

ﻦﻳزﻮﺗ هﺪﺷ ﻚﺸﺧ و

ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﻳدﺮﮔ

.

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ زا ﺲﭘ

ﺧ ﻚﺸ نﺪﺷ ياﺮـﺑ و هﺪﺷ بﺎﻴﺳآ ًﻼﻣﺎﻛ

نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا ﻲﻔﻴﻛ يﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﺑ .

يﺮـﻴﮔ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ

ﻲﻔﻴﻛ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ هﺎﮕﺘﺳد زا

NIRs¹ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪـﻛ

هﺎﮕﺘﺳد NIRs ياﺮﺑ ،ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ ﺪﺻرد اﺪﺘﺑا ،دﻮﺒﻧ هﺮﺒﻴﻟﺎﻛ يا ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠﺷ

ﺮﺒﻴﻓ و ﺮﺘﺴﻛﺎﺧ ،بآ رد لﻮﻠﺤﻣ تارﺪﻴﻫﻮﺑﺮﻛ هﺪﻨﻳﻮـﺷ رد لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ

يﺎـﻫ

و يﺮـﻴﮔ هزاﺪـﻧا ﻲﻳﺎﻴﻤﻴـﺷ شور ﺎـﺑ ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ مﺎﻤﺗ زا راﺮﻜﺗ ﻚﻳ يﺪﻴﺳا ﺲﭙﺳ هداد ﻦﻳا ﻚﻤﻛ ﻪﺑ ﺪﺷ هﺮﺒﻴﻟﺎﻛ هﺎﮕﺘﺳد ،صﻮﺼﺨﻣ راﺰﻓا مﺮﻧ و ﺎﻫ

.

هﺎﮕﺘﺳد نﻮﻴﺳاﺮﺒﻴﻟﺎﻛ زا ﺲﭘ

،

NIRs ﻞﻣﺎـﺷ ﻲﻔﻴﻛ تﺎﻔﺻ هدﺎـﻣ ﺪـﺻرد

ﻢــﻀﻫ ﻞــﺑﺎﻗ ﻚــﺸﺧ DMD² )

،

( بآ رد لﻮــﻠﺤﻣ يﺎﻫﺪــﻨﻗ ﺪــﺻرد

WSC³)

،

( ﺪــﺻرد مﺎــﺧ ﻦﻴﺌﺗوﺮــﭘ

4) (CP

،

رد لﻮﻠﺤﻣﺎــﻧ فﺎــﻴﻟا ﺪــﺻرد

هﺪﻨﻳﻮﺷ يﺪﻴﺳا يﺎﻫ

5) (ADF و ﻞﻛ ﺮﺘﺴﻛﺎﺧ ﺪﺻرد Ash)

( هزاﺪﻧا يﺮﻴﮔ

ﺪﻧﺪﺷ

. هداد يور ﺮـﺑ يرﺎـﻣآ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ مﺎﺠﻧا ﺖﻬﺟ ماﺪﻗا ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ زا ﺶﻴﭘ

ﺖﺴﺨﻧ ،ﺎﻫ هداد ندﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ ﺎﻫ .

يرﺎـﻣآ ﻪﻳﺰﺠﺗ

راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ SAS 9.1

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تﺎﺴﻳﺎﻘﻣ و ﺎﻫ

زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ

راﺰﻓا مﺮﻧ MSTATC ﺪﺷ مﺎﺠﻧا

. ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﺎـﻫ

زا نﻮـﻣزآ

لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ ﺎﺑLSD ﺞﻨﭘ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺻرد .

ﺖـﻴﻔﻴﻛ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ ياﺮـﺑ

ماﺪﻧا و ﻪﺸﻳر راﺰـﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﻢﻐﻠﺷ ﻲﻳاﻮﻫ يﺎﻫ

MSTAT-

نﻮﻣزآC T² Hotlling ﺪﺷ مﺎﺠﻧا

. ﻳا ياﺮﺑ تﺎـﺻﻮﺼﺧ مﺎﻤﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻦ

ﻲـﻫوﺮﮔ رد ﻪـﺸﻳر ﻲـﻔﻴﻛ تﺎﻴـﺻﻮﺼﺧ و هوﺮﮔ ﻚﻳ رد هرﺎﺴﺧﺎﺷ ﻲﻔﻴﻛ ظﺎـﺤﻟ زا ﻢﻐﻠـﺷ هﺪـﻏ و هرﺎـﺴﺧﺎﺷ ﺎـﻳآ دﻮﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﮕﻳد ﺮﻴﺧ ﺎﻳ ﺪﻨﺘﺴﻫ توﺎﻔﺘﻣ ﻲﻔﻴﻛ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ .

ﻦﻳا زا ﺲﭘ ﺪـﺷ ﺺﺨـﺸﻣ ﻪﻛ

توﺎﻔﺗ ﻲﻨﻌﻣ راد

ﻲـﮔﮋﻳو ظﺎـﺤﻟ ﻪـﺑ ﻢﻐﻠﺷ هﺪﻏ و هرﺎﺴﺧﺎﺷ ﻦﻴﺑ ي يﺎـﻫ

اد دﻮﺟو ﻲﻔﻴﻛ ﻪﺑ تﺎﻔﺻ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ،در

نﻮـﻣزآ شور ﺎـﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮﺻ

مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و هﺪﺷ ﺖﻔﺟT راﺰﻓا

ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣSPSS

.

ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ

ﻮﻠﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻓ

ﻪ

ﺮـﺑ ﺖـﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮـﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ،ﺖﺷﺎﻛ مﺎﻈﻧ ﺮﺛا ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ لوﺪﺟ رد يا

1 ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .

ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠﺷ هرﺎﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻚﺗ مﺎﻈﻧ ود رد يا

ﻞـﮕﻨﺟ و ﻲﺘﺸﻛ

ﺪﻨﺘـﺷاﺪﻧ ﻲﺗوﺎﻔﺗ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﻲﻋارز )

لوﺪـﺟ 2 .(

ﺦﻳرﺎـﺗ رد ﺮﻴﺧﺄـﺗ ﺎـﺑ

ﻪـﺑ ؛دﻮـﻤﻧ يوﺮـﻴﭘ ﻲـﺸﻫﺎﻛ ﺪـﻧور ﻚـﻳ زا هرﺎـﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﺖﺷﺎﻛ

1- Near infrared reflectance spectroscopy 2- Dry matter digestibility

3- Water soluble carbohydrate 4- Crude protein

5-Acid detergent fiber يرﻮﻃ

ﻪﻛ ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ رد 20

ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﺻرد ﻪﻧ هرﺎﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﻨﻔﺳا

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ زا 20

دﻮﺑ ﻦﻳدروﺮﻓ )

لوﺪﺟ 2 .(

ﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻳا رد ﻪﻛ دﺮﻜ

ﻚـﺗ مﺎـﻈﻧ رد دﺎـﺘﻓا قﺎـﻔﺗا ﺖﺷﺎﻛ تﺎﻴﻠﻤﻋ رد ﺮﻴﺧﺄﺗ ﺮﺛا رﺎﻴـﺴﺑ ﻲﺘـﺸﻛ

سﻮﺴﺤﻣ دﻮﺑ ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ مﺎﻈﻧ زا ﺮﺗ )

لوﺪﺟ 3 .(

ﺖﺸﻛ مﺎﻈﻧ ود ﺮﻫ رد

رﻮﻃ ﻪﺑ هرﺎﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻓﺮﺼﻣ رﺬﺑ راﺪﻘﻣ ﺶﻳاﺰﻓا و ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻲﻨﻌﻣ رﺎـﻬﭼ ﻪـﺑ ﻚـﻳ زا رﺬـﺑ فﺮـﺼﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا يراد

مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ هرﺎﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ رﺎﺘﻜﻫ رد 13

ﺖـﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﺻرد )

لوﺪـﺟ

4 .(

ﻢﻛاﺮـﺗ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ﻪﺳ ﺮﻫ رد )

رد رﺬـﺑ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ رﺎـﻬﭼ

رﺎﺘﻜﻫ ( تﺎـﻴﻠﻤﻋ ﻪـﭼ ﺮﻫ ﻲﻟو ،دﺮﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ ار هرﺎﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻢـﻛ ﺖﻔـﺻ ﻦـﻳا ﺮـﺑ رﺬـﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﺮﺛا ﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻴﺧﺄﺗ ﺎﺑ ﺖﺷﺎﻛ

ﮓﻧر ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺪﺷ ﺮﺗ رد ﻪﻛ يا

ﺖﺸﻛ ﺦﻳرﺎﺗ 20

راﺪـﻘﻣ ﻪﺳ ﻦﻴﺑ ﻦﻳدروﺮﻓ

ﺦﻳرﺎـﺗ رد ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ ،ﺪﺸﻧ هﺪﻳد ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ناﺪﻨﭼ توﺎﻔﺗ ﻲﻓﺮﺼﻣ رﺬﺑ 15 دﻮﺑ ﺮﺗﺮﻴﮕﻤﺸﭼ رﺎﻴﺴﺑ توﺎﻔﺗ ﻦﻳا ﺪﻨﻔﺳا )

لوﺪﺟ 5 .(

ﻚﺗ مﺎﻈﻧ رد

ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠـﺷ هﺪـﻏ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﻲﺘﺸﻛ دوﺪـﺣ رد يا

17

دﻮـﺑ ﻲـﻋارز ﻞﮕﻨﺟ مﺎﻈﻧ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﺻرد )

لوﺪـﺟ 2 .(

مﺎـﻈﻧ ود ﺮـﻫ رد

ﻚﺗ زا ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ رد ﺮﻴﺧﺄﺗ ﺎﺑ ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ و ﻲﺘﺸﻛ 20

ﻪـﺑ ﺪﻨﻔﺳا 5

ﻲـﻨﻌﻣ رﻮـﻃ ﻪﺑ هﺪﻏ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻳدروﺮﻓ ﻦـﻳا ﻲـﻟو ،ﺖـﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎـﻛ يراد

ﻚﺗ مﺎﻈﻧ رد ﺶﻫﺎﻛ دﻮﺑ ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ مﺎﻈﻧ زا ﺮﺗﺪﻳﺪﺷ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﻲﺘﺸﻛ

) لوﺪﺟ 3 .(

ﺖـﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎـﺗ ود ﻦﻴـﺑ مﺎـﻈﻧ ود ﺮـﻫ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ 5

و 20

ﻜﻠﻤﻋ ﺮﻈﻧ زا ﻲﺗوﺎﻔﺗ ﻦﻳدروﺮﻓ ﺖـﺷﺎﻛ رد ﺮﻴﺧﺄـﺗ و ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ هﺪﻏ دﺮ

زا ﺲﭘ 5 ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳدروﺮﻓ ﺖﺷاﺪﻧ هﺪﻏ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺮﺑ يراد

) لوﺪﺟ 4 .(

ﺎـﺑ

هرﺎـﺴﺧﺎﺷ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺎـﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻪﻛ يﺪﻧور ﺲﻜﻋ ،ﻪﺗﻮﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا

يرﻮـﻃ ﻪـﺑ ،ﺪـﻳدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ هﺪﻏ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﺪﺷ هﺪﻳد ﻪـﻛ

ﺎـﺑ

ﻠﻴﻛ رﺎﻬﭼ ﻪﺑ ﻚﻳ زا ﻲﻓﺮﺼﻣ رﺬﺑ راﺪﻘﻣ ﺶﻳاﺰﻓا دﺮـﻜﻠﻤﻋ ،رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮ

زا ﺶﻴﺑ ﻢﻐﻠﺷ هﺪﻏ 18

ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد )

لوﺪﺟ 2 .(

دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ

ﻚﺗ مﺎﻈﻧ ود ﺮﻫ رد ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺛا رد هﺪﻏ ﻲـﻋارز ﻞـﮕﻨﺟ و ﻲﺘـﺸﻛ

ﻚﺗ رد ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻳا ﻲﻟو ،ﺪﻳدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ سﻮﺴﺤﻣ ﻲﺘﺸﻛ

دﻮﺑ ﺮﺗ ) لوﺪﺟ

4 .(

ﻪـﺠﻴﺘﻧ رد و ﻪـﺸﻳر ﻪﺑ ﻪﻗﺎﺳ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﻛ ﻲﻣ هﺪﻏ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎ ددﺮﮔ

. ﺪـﺣاو رد ﻪﺗﻮﺑ داﺪﻌﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

راﺮـﻗ هﺪـﻏ ﺪـﻴﻟﻮﺗ و ﺪﺷر ياﺮﺑ ﻪﺗﻮﺑ ﺮﻫ رﺎﻴﺘﺧا رد يﺮﺘﻤﻛ يﺎﻀﻓ ﺢﻄﺳ ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . زا هﺪـﻏ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﻦـﻳا ﺖـﺷﺎﻛ تﺎـﻴﻠﻤﻋ رد ﺮﻴﺧﺄـﺗ ﺎـﺑ ﻲﻟو ،دﻮﻤﻧ يوﺮﻴﭘ ﻲﺸﻫﺎﻛ يﺪﻧور

ﺎﻧ توﺎﻔﺗ سﻮﺴﺤﻣ ﺮﺗ يرﻮﻃ ﻪﺑ ،ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﻛ

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ رد 20

ﻦﻳدروﺮﻓ

ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻢﻛاﺮﺗ ﻦﻴﺑ هﺪﻏ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﻈﻧ زا يراد

يﺎـﻫ هﺪـﻳد ﻒـﻠﺘﺨﻣ

ﺪﺸﻧ ) لوﺪﺟ 5 .(

ﻚﺗ مﺎﻈﻧ ود رد ﻢﻐﻠﺷ يﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻞﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻞـﮕﻨﺟ و ﻲﺘﺸﻛ

ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﻲﻋارز ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ يراد

) لوﺪـﺟ 2 .(

ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ زا ﻲﻛﺎﺣ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻪﻓﻮﻠﻋ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﺎﻴﺴﺑ

يا

ﻲـﻣ رﻮـﺸﻛ لﺎﻤـﺷ تﺎـﺒﻛﺮﻣ تﺎﻏﺎﺑ رد ﻢﻐﻠﺷ هﮋﻳو ﻪﺑ ﺪـﺷﺎﺑ

. ،ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ

ﻲﻣ هدﺎﻔﺘـﺳا تﺎـﻏﺎﺑ بﻮﻜـﺷا ﺮﻳز رد ﻪﻓﻮﻠﻋ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ هﺎﻴﮔ ﻦﻳا زا ناﻮﺗ

ﻪـﻨﻳﺪﻘﻧ تﻻﻮـﺼﺤﻣ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻪـﺑ ار ﻲـﻋارز ﻲـﺿارا و دﻮﻤﻧ ﺪﻨﻤـﺷزرا يا

(4)

ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠﺷ ﻲﻔﻴﻛ و ﻲﻤﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ يا

...

87

داد صﺎﺼﺘﺧا ﺞﻧﺮﺑ نﻮﭽﻤﻫ .

ﻦﻳا مﺎﺠﻧا ﻪـﺑ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻤﺿ ﺮﻣا

ﻖـﻧور ﺚﻋﺎﺑ ،نازروﺎﺸﻛ ﺪﻣآرد ﺶﻳاﺰﻓا و يزروﺎﺸﻛ تﻻﻮﺼﺤﻣ تادراو ﻲـﻣ رﻮﺸﻛ ﺪﻌﺘﺴﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮﻳﺎﺳ و ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻳا رد يروﺮﭙﻣاد ﺮﺘﺸﻴﺑ دﻮـﺷ

.

ﻢﻛاﺮﺗ ﻦﻴﺑ ﺖﺸﻛ مﺎﻈﻧ ود ﺮﻫ رد يﺎﻫ

زا رﺎـﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ ود و ﻚﻳ

ﻲـﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻞﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﻈﻧ

اﺰـﻓا ﻲـﻟو ،ﺪـﺸﻧ هﺪـﻳد يراد ﺶﻳ

رد ار ﻞﻛ ﻪﻓﻮﻠﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ رﺎﻬﭼ ﻪﺑ رﺬﺑ فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ داد ﺶﻳاﺰـﻓا ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ ﻂﺳﻮﺘﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺸﻛ مﺎﻈﻧ ود ﺮﻫ )

لوﺪـﺟ 4 .(

ﺎﺑ نﻮﭼ ﺶﻳاﺰﻓا ﻢﻛاﺮﺗ ،ﻲﻓﺮﺼﻣ رﺬﺑ ناﺰﻴﻣ ﻪﺗﻮﺑ

رد ﺪﺣاو ﺶﻳاﺰﻓا ﺢﻄﺳ

ﻲﻣ ﻦﻳﺪﺑ ،ﺪﺑﺎﻳ ماﺪـﻧا ﻲﻨﻌﻳ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ،ﺐﻴﺗﺮﺗ هﺪﻨﻨﻛﺰﺘﻨـﺳﻮﺘﻓ

رد ﺪـﺣاو

ﺶﻳاﺰﻓا ﺢﻄﺳ ﻪﻛ ﻪﺘﻓﺎﻳ

رد ﻪﺠﻴﺘﻧ هدﺎﻣ ﻚﺸﺧ ﻲﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ يﺮﺘﺸﻴﺑ دﻮـﺷ

.

ياﺮـﺑ ﻢﻛاﺮـﺗ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺮـﺛا رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ

ﻪـﻓﻮﻠﻋ نﺎـﻫﺎﻴﮔ ﺮﻳﺎﺳ ﺖـﺳا هﺪـﺷ شراﺰـﮔ نﺎـﻘﻘﺤﻣ ﺮﻳﺎـﺳ ﻂـﺳﻮﺗ يا

Modarres et al., 1998; Ayub et al., 2003; Safari et al., ) (.2008 ﻪﺗﻮﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا ﻪﻳﺎﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻞﻴﻟد ﻪﺑ

يزاﺪﻧا

ﻪﺗﻮﺑ ﺮﺑ

ﻚـﻳرﺎﺗ ﺪـﻨﻳآﺮﻓ ﻖﻳﺮﻃ زا ،ﺎﻫ ﻲـﻳور

نﻮـﻣرﻮﻫ ﺰﺘﻨـﺳ ﺶﻳاﺰـﻓا و1

ﻲـﻣ هﺎﻴﮔ ﺪﺷر ﻚﻳﺮﺤﺗ ﺐﺒﺳ ﻦﻴﺴﻛا ياﺮـﺑ يرﺎـﻜﻫار دﻮـﺧ ﻪـﻛ دﻮـﺷ

ﻪـﻓﻮﻠﻋ نﺎـﻫﺎﻴﮔ هدﻮـﺗ ﺖﺴﻳز و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻳاﺰﻓا ﺖـﺳا يا

Moadab )

Shabestari & Mojtahedi, 1990 (.

ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ

زا رﺬـﺑ فﺮـﺼﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ، رد مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ رﺎـﻬﭼ ﻪـﺑ ود

ار هرﺎﺴﺧﺎﺷ ﻚﺸﺧ ﻪﻓﻮﻠﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻂﺳﻮﺘﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ رﺎﺘﻜﻫ 824

مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ

ار هﺪـﻏ ﻚـﺸﺧ ﻪـﻓﻮﻠﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺶﻳاﺰﻓا رﺎﺘﻜﻫ رد 325

رد مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ

داد ﺶﻫﺎﻛ رﺎﺘﻜﻫ .

رد زروﺎﺸﻛ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻪﭽﻧآ ﻲﻨﻌﻳ ،يدﺎﺼﺘﻗا هﺎﮔﺪﻳد زا

ﺎﻬﭼ ﻪﺑ ود زا رﺬﺑ فﺮﺼﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ،دراد راﺮﻗ ﺖﻴﻤﻫا لوا ﻪﺟرد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ر

ار هﺪﻏ شوﺮﻓ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺪﻣآرد رﺎﺘﻜﻫ رد )

رد ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﺖـﻤﻴﻗ يﺎـﻨﺒﻣ ﺮـﺑ

لﺎﺳ ياﺮﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ 1390

( 975000 زا ﻞـﺻﺎﺣ ﺪـﻣآرد و ﺶﻫﺎـﻛ لﺎـﻳر

ار هرﺎﺴﺧﺎﺷ ﻪﻓﻮﻠﻋ شوﺮﻓ 988800

داد ﺶﻳاﺰـﻓا لﺎﻳر .

رد ﺎـﺑ ،ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ

رﺬـﺑ ﺖﻤﻴﻗ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ )

100000

رﺬـﺑ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ ﺮـﻫ يازا ﻪـﺑ لﺎـﻳر (

رﺬﺑ فﺮﺼﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐـﺟﻮﻣ ﻪـﭼﺮﮔا رﺎـﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ رﺎﻬﭼ ﻪﺑ ود زا

ﻲـﻣ ﺢﻄﺳ ﺪﺣاو رد يﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻓﻮﻠﻋ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮـﻈﻧ زا ﺮـﻣا ﻦـﻳا ﺎـﻣا ،دﻮـﺷ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﻪﻓﺮﺻ ﻪﺑ نوﺮﻘﻣ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد يدﺎﺼﺘﻗا .

1

لوﺪﺟ 1 - ﺲﻧﺎﻳراو ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ )

تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ (

ﻢﻐﻠﺷ ﻪﻓﻮﻠﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺖﺸﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ،مﺎﻈﻧ تاﺮﺛا ﻪﻓﻮﻠﻋ

يا

Table 1- Analysis of variance (mean of square) for the effect of cropping system, date of planting and seeding rate on forage yield of turnip

تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ

S.O.V يدازآ ﻪﺟرد

df هرﺎﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ

Shoot yield

هﺪﻏ دﺮﻜﻠﻤﻋ Tuber yield

ﻞﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ Total forage

yield

كﻮﻠﺑ

Block ( 2

378534^ns 18185 ^ns

392263^ns

ﺖﺷﺎﻛ مﺎﻈﻧ

Cropping system 1

1227934^ns 2169209^*

80118^ns

لوا يﺎﻄﺧ

Error a 2

264566 25482

156812

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ

Date of planting 2

2685106^**

6007801^**

16439218**

ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ

Seeding rate) 2

5101657^**

1150877^**

1578022**

مﺎﻈﻧ × ﺦﻳرﺎﺗ

Cropping system× Date of planting 2

1175453^**

1836707^**

4685449^**

مﺎﻈﻧ × ﻢﻛاﺮﺗ

Cropping system× Seeding rate 2

183173^ns 222746^**

3085^ns

ﺦﻳرﺎﺗ × ﻢﻛاﺮﺗ

Date of planting × Seeding rate 4 (

502446^**

475470^**

488807**

مﺎﻈﻧ × ﺦﻳرﺎﺗ

× اﺮﺗ ﺖﺸﻛ ﻢﻛ

C×D×P 4

80376^ns 121741^**

33424^ns

مود يﺎﻄﺧ

Error b 32

58163 43677

119188

تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ (%)

CV (%)

3 8

3

:*

ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد راد ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا

**، : ﻲﻨﻌﻣ رد راد ﺪﺻرد ﻚﻳ لﺎﻤﺘﺣا

ns و : ﻲﻨﻌﻣﺮﻴﻏ

*, ** and ns means significant at p≤0.05, p≤0.01 and no significant, respectively.راد

1- Etiolation

(5)

لوﺪﺟ 2 - ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ،مﺎﻈﻧ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﻢﻐﻠﺷ ﻪﻓﻮﻠﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ

Table 2- Mean comparisons of effect of cropping system, date of planting and seeding rate on forage yield of turnip

رﺎﻤﻴﺗ Treatment

هرﺎﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ) رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ (

Shoot yield (kg.ha^-

1) هﺪﻏ دﺮﻜﻠﻤﻋ

) مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ

رﺎﺘﻜﻫ رد (

Tuber yield (kg.ha^-1)

ﻞﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ )

رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ رﺎﺘﻜﻫ (

Total forage yield (kg.ha^-1)

ﺖﺷﺎﻛ مﺎﻈﻧ Cropping system

ﻚﺗ ﻲﺘﺸﻛ Mono cropping 7821 (±158.8)a

2694 (±167.7)a 10515 (±249.1)a

ﻞﮕﻨﺟ ﻋارز ﻲ

Agro forestry 8122 (±93.9)a

2293 (±60.4)b 10438 (±112.1)a

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ Date of planting

20 ﺪﻨﻔﺳا 10^th March 8348 (±154.9)a

3158 (±193.6)a 11539 (±170.2)a

5 ﻦﻳدروﺮﻓ 25^th March 7990 (±153.4)b

2208 (±45.4)b 10199 (±136.5)b

20 ﻦﻳدروﺮﻓ

9^th April 7576 (±128.8)c

2113 (±34/0)b 9689 (±128.3)c

ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ Seeding rate

1 رﺎﺘﻜﻫ رد رﺬﺑ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ

1 kg seed per ha 7537 (±99.8)c

2756 (±205.5)a 10293 (±238.2)b

2 kg seed per ha 7812 (±107.3)b

2471 (±155.9)b 10316 (±237.9)b

4 kg seed per ha 8565 (±163.8)a

2252 (±76.8)c 10817 (±218.7)a

نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد وLSD

. ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ مﺪﻋ ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﺑ راد

ﺪﻫد . داﺪﻋا يﺎﻄﺧ ﺰﺘﻧاﺮﭘ ﻞﺧاد

ﻲﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺷﺎﺑ .

Means are separated according to LSD test at 5% probability level. Within columns, means followed by the different letters are significantly different at (p≤0.05) (for each factor separately). Values in parentheses represent standard error.

لوﺪﺟ

3 - ﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻢﻐﻠﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ و مﺎﻈﻧ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎ ﻪﻓﻮﻠﻋ

يا

Table 3- Mean comparisons of interaction effect of cropping system × date of planting on forage yield of turnip

ﺖﺷﺎﻛ مﺎﻈﻧ

Cropping system ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ

Date of planting هرﺎﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ )

رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﻜﻫ رﺎﺘ (

Shoot yield (kg.ha^-1)

هﺪﻏ دﺮﻜﻠﻤﻋ )

ﻚﺗ ﻲﺘﺸﻛ Monocropping

20 ﺪﻨﻔﺳا 10^thMarch 8399 (±267.3)a

3727 (±252.0)a 12127 (±125.5)a

5 ﻦﻳدروﺮﻓ 25^thMarch 7924 (±241.4)b

2224 (±78.9)c 10148 (±194.5)c

9^thApril 7138 (±121.5)c

2130 (±59.5)c 9268 (±125.5)d

ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ Agro forestry

20 ﺪﻨﻔﺳا 10^thMarch

8296 (±173.2)a 2589 (±121.7)b

10952 (±145.3)b

5 ﻦﻳدروﺮﻓ 25^thMarch 8056 (±201.6)b

2193 (±49.9)c 10249 (±201.8)c

9^thApril 8014 (±88.2)b

2096 (±36.1)c 10110 (±99.57)c

نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد وLSD

. ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ مﺪﻋ ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ نﺎﺸﻧ ار ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﺑ راد

ﻲﻣ ﺪﻫد . يﺎﻄﺧ ﺰﺘﻧاﺮﭘ ﻞﺧاد داﺪﻋا

ﺘﺳا ﻲﻣ دراﺪﻧﺎ ﺪﺷﺎﺑ

Means are separated according to LSD test at 5% probability level. Within columns, means followed by the different letters are significantly different at (p≤0.05) (for each factor separately).Values in parentheses represent standard error.

(6)

89 يزروﺎﺸﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷ مﻮﺑ ﻪﻳﺮﺸﻧ ﺪﻠﺟ ،

6 هرﺎﻤﺷ ، 1 رﺎﻬﺑ ، 1393

ﺦﻳرﺎﺗ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يﺎﻫ

ﺖﺸﻛ 20 و ﺪﻨﻔـﺳا 20 ﻲﺗوﺎـﻔﺗ ﻦﻳدروﺮـﻓ

ﻢﻛاﺮﺗ رد ﻞﻛ ﻪﻓﻮﻠﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﺑ يﺎﻫ

رد ًﺎﻓﺮـﺻ و ﺪـﺸﻧ هﺪـﻳد ﻒﻠﺘﺨﻣ

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ 5

مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ رﺎﻬﭼ ﻪﺑ ﻲﻓﺮﺼﻣ رﺬﺑ ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻦﻳدروﺮﻓ

ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺒﺳ رﺎﺘﻜﻫ رد ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﻔﺻ ﻦﻳا راد

) لوﺪﺟ 5 .(

مﺎﻈﻧ رد

ﻚﺗ رﺎﺗ رد ﺮﻴﺧﺄﺗ ﻲﺘﺸﻛ زا ﺖـﺷﺎﻛ ﺦﻳ

20 ﻪـﺑ ﺪﻨﻔـﺳا 5

و 20 ﻦﻳدروﺮـﻓ

ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪـﻳدﺮﮔ ﻢﻐﻠﺷ ﻪﻓﻮﻠﻋ ﻞﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ راد

) لوﺪـﺟ 3 .(

زا ﺖﺷﺎﻛ رد ﺮﻴﺧﺄﺗ ﺰﻴﻧ ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ مﺎﻈﻧ رد 20

ﻪﺑ ﺪﻨﻔﺳا 5 ﻦﻳدروﺮـﻓ

ﺖـﺷﺎﻛ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻴﺧﺄﺗ ﻲﻟو ،داد ﺶﻫﺎﻛ ار ﻪﻓﻮﻠﻋ دﺮﻜﻠﻤﻋ )

زا 5 ﻪـﺑ 20

ﻦﻳدروﺮﻓ ( يﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺷاﺪﻧ ﺖﻔﺻ ﻦﻳا ﺮﺑ )

ﺟ لوﺪ 3 (.

ﻪﺑ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ

، ﺮﻴﺧﺄـﺗ

هﺮـﻬﺑ ياﺮـﺑ يﺮـﺘﻤﻛ ﺖـﺻﺮﻓ ﻪـﻛ ﺖـﺳا مﻮﻬﻔﻣ ناﺪﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ رد

راﺮـﻗ هﺎـﻴﮔ رﺎـﻴﺘﺧا رد لﻮـﺼﺤﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا يرادﺮﺑ ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . ﻪﺑ هﺎﻴﮔ يﺪﺷر نارود درﻮﺧﺮﺑ ﺐﺒﺳ ﺖﺷﺎﻛ رد ﺮﻴﺧﺄﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﻲﻣ ﺮﺘﻤﻛ ﺖﺑﻮﻃر و ﺮﺘﺸﻴﺑ يﺎﻣﺮﮔ ﺶﻫﺎـﻛ ﺮـﺑ ﺰـﻴﻧ ﺮـﻣا ﻦـﻳا ﻪـﻛ دﻮـﺷ

ﻜﻠﻤﻋ ﻲﻣ دﺮ دﻮﺷ ﻊﻗاو ﺮﺛﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ .

ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ

، ﺶﻫﺎـﻛ ﻲـﻌﻴﺒﻃ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﺖﺷﺎﻛ رد ﺮﻴﺧﺄﺗ ﺮﺛا رد دﺮﻜﻠﻤﻋ

هرﺎﻬﺑ نﺎﻫﺎﻴﮔ

ﺶﻴـﭘ ﻞـﺑﺎﻗ يﺮـﻣا ﻲـﻨﻴﺑ

ﺖﺳا .

ﻪـﻓﻮﻠﻋ ﻢﻐﻠـﺷ ﻪﻛ دﻮﻤﻧ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ صﻮـﺼﺨﻣ هﺎـﻴﮔ ،يا

ﺦﻳ و ﺎﻣﺮﺳ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻚﻨﺧ ﻞﺼﻓ هدﺮﻛ ﻞﻤﺤﺗ ار ﻢﻳﻼﻣ ﻲﮔدز

، ﺎﻣﺮﮔ ﻲﻟو

ﻲﻤﻧ ﻞﻤﺤﺗ ار اﻮﻫ و بآ و ﺪﻨﻛ

ﺪـﺷر ياﺮﺑ ار ﻲﺑﻮﻠﻄﻣ ﻂﻳاﺮﺷ بﻮﻃﺮﻣ ي

ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ هﺎﻴﮔ ﻦﻳا ﺪﻳﺎﻤﻧ

Keshavar Afshar, 2010) ﺖـﺸﻛ ياﺮﺑ.(

دﺮـﻴﮔ مﺎﺠﻧا ﺖﺻﺮﻓ ﻦﻴﻟوا رد هرﺎﻬﺑ ﺖﺸﻛ ﻪﻛ دﻮﺷ شﻼﺗ ﺪﻳﺎﺑ هﺎﻴﮔ ﻦﻳا Bohnert, 2008) رد(

ﺮﻴﻏ ﻦﻳا

بﺎـﻨﺘﺟا دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ترﻮﺻ ﺮﻳﺬـﭘﺎﻧ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ . ﻨﺟ مﺎﻈﻧ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﻜﻧ دﻮـﺟو ﻲﻋارز ﻞﮕ

و دﻮـﻤﻧ ﻲـﺜﻨﺧ يدوﺪـﺣ ﺎـﺗ ار ﺖـﺷﺎﻛ رد ﺮﻴﺧﺄﺗ ﺪﻋﺎﺴﻣﺎﻧ تاﺮﺛا ﺖﺧرد رﻮـﻃ ﻪـﺑ مﺎـﮕﻨﻫﺮﻳد ﺖـﺸﻛ ﺦﻳرﺎـﺗ رد مﺎـﻈﻧ ﻦـﻳا رد دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻨﻌﻣ ﻚﺗ مﺎﻈﻧ زا ﺮﺘﻤﻛ يراد دﻮﺑ ﻲﺘﺸﻛ

.

ﺶـﻘﻧ عﻮـﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺮﻴﻏ

ﻞـﺑﺎﻗ

مﺎﻈﻧ رد ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ رد ﺖﺧرد رﺎﻜﻧا ار ﻲـﻋارز ﻞـﮕﻨﺟ يﺎـﻫ

تﺎﺒﺛا ﻲﻣ ﺪﻨﻛ .

لوﺪﺟ

4 - ﻢﻐﻠﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و مﺎﻈﻧ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﻓﻮﻠﻋ

يا

Table 4- Mean comparison of interaction effect of cropping system× seeding rate on forage yield of turnip

ﺖﺸﻛ مﺎﻈﻧ Cropping system

ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ )

رد رﺬﺑ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ رﺎﺘﻜﻫ ( Seeding rate

(kg.ha^-1) هرﺎﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ

) مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ

رﺎﺘﻜﻫ رد (

ﻚﺗ ﻲﺘﺸﻛ

Monocropping

1 7277 (±136.2)d

3070 (±371.5)a 10347 (±457.5)b

10348 (±454.9)b 2668 (±292.3)b 7680 (±176.3)c 2

10848 (±410.0)a 2343 (±132.6)cd 8504 (±313.7)a 4

ﻲﻋارز ﻞﮕﻨﺟ Agro forestry

1 7796 (±83.1)bc

2443 (±130.1)c 10240 (±176.8)b

10285 (±182.7)b 2274 (±90.7)cd 7943 (±116.4)b 2

10878 (±186.8)a 2161 (±73.9)d 8626 (±121.7)a 4

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ

مﺎﺠﻧا ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد وLSD ﺖﺳا هﺪﺷs

. ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ مﺪﻋ ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﺑ راد

ﺪﻫد . داﺪﻋا ﺰﺘﻧاﺮﭘ ﻞﺧاد

ﻲﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻄﺧ ﺪﺷﺎﺑ

Means are separated according to LSD test at 5% probability level. Within columns, means followed by the different letters are significantly different . at (p≤0.05) (for each factor separately).Values in parentheses represent standard error.

لوﺪﺟ 5 - ﻢﻐﻠﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ و ﺦﻳرﺎﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻋ

ﻪﻓﻮﻠ يا

Table 5- Mean comparison of interaction effect of date of planting × seeding rate on forage yield of turnip

ﺖﺷﺎﻛ ﺦﻳرﺎﺗ Cropping system

ﺖﺷﺎﻛ ﻢﻛاﺮﺗ )

رﺬﺑ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ رﺎﺘﻜﻫ رد (

Seeding rate (kg seed.ha^-1)

هرﺎﺴﺧﺎﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ )

مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ رﺎﺘﻜﻫ رد (

20 ﺪﻨﻔﺳا 10^th March

1 7780

(±101/0)d 3704 (±378.4)a

11485 (±296.9)a

2 8168 (±146.9)c

3206 (±286.9)b 11474 (±311.7)a

4 9094 (±175.2)a

2565 (±162.9)c 11659 (±325.4)a

5 ﻦﻳدروﺮﻓ 25^th March

1 7429 (±97.5)e

2359 (±102.1)d 9789 (±76.8)c

2 7736 (±112.9)d

2155 (±44.9)de 9891 (±124.3)c

4 8804 (±06.6)b

2111 (±40.9)e 10916 (±115.5)b

9 April 1

7400 (±252.9)e 2206 (±74.4)de

9607 (±236.7)c

2 7531 (±202.3)de

2053 (±30.7)e 9584 (±231.6)c

4 7796 (±219.3)d

2080 (±51.6)e 9877 (±218.7)c

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد وLSD .

ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ مﺪﻋ ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ نﺎﺸﻧ ار ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﺑ راد

ﻲﻣ ﺪﻫد . داﺪﻋا ﺰﺘﻧاﺮﭘ ﻞﺧاد

ﻲﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻄﺧ ﺪﺷﺎﺑ

.

Means are separated according to LSD test at 5% probability level. Within columns, means followed by the different letters are significantly different at (p≤0.05) (for each factor separately).Values in parentheses represent standard error.