١
ﮔدﺮﺴﻓا عﻮﻴﺷ ﻲ
و ﺺﺧﺎﺷ ﻲﺧﺮﺑ ﺎﺑ نآ طﺎﺒﺗرا ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد يﺎﻫ
ﺶﻧاد رد ﻪﻟﺰﻟز زا ﺲﭘ ﻢﺑ ﺮﻬﺷ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻴﺑد نازﻮﻣآ لﺎﺳ
1382
يرﻮﻧا ﺪﻨﻣﺎﻴﺳ
11 - لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
يﺮﺘﻛد ﻪﻓﺮﺣ يا
،ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻜﺸﻧاد
هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻳا
Email:[email protected]
ﻪﻟﺎﻘﻣ لﻮﺻو :
30 / 02 / 88
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻲﻳﺎﻬﻧ شﺮﻳﺬﭘ :
30 / 04 / 88
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ناﺮﺤﺑ زا ﺲﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ: رﻮﺸﻛ رد
ﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ي
، شراﺰـﮔ ﺎـﻫ ﻳ ﺾﻗﺎـﻨﺘﻣ ﻲ ار
نﺎـﻴﺑ ﻲﮔﺮـﺴﻓا عﻮﻴـﺷ صﻮـﺼﺧ رد
هدﻮﻤﻧ ﺪﻧا
، نﺎﻣرﻮﺸﻛ رد ﺎﻣا ،ناواﺮﻓ ﻲﻌﻴﺒﻃ ثداﻮﺣ دﻮﺟو ﺎﺑ
و ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻲﻛﺪﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ دراد دﻮﺟ
. فﺪـﻫ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ زا
،ﺮﺿﺎﺣ و ﻲﮔدﺮﺴﻓا عﻮﻴﺷ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ نآ طﺎﺒﺗرا
ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد يﺎﻫ ﺶﻧاد رد
نازﻮﻣآ ﺮﻬﺷ ﻢـﺑ ـﭘ زا ﺲ ز ﻪـﻟﺰﻟ
لﺎﺳ رد 1382 ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
شور ﺎﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا: ﻲﻌﻄﻘﻣ
- ﻲﻣ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ رد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻚﻳ 472 ﺮﻔﻧ ي ﺶﻧاد زا ﺮﻬـﺷ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻴﺑد نازﻮﻣآ
ﺎﺠﻧا ﻢﺑ ﺪﺷ م . ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺶﻫوﮋﭘ راﺰﺑا 21
ﻚﺑ ﻲﻟاﻮﺳ (Beck)
ﺸﻣ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ
مﺮـﻧ ﻂـﺳﻮﺗ ﻪـﻛ دﻮـﺑ يدﺮـﻓ تﺎﺼﺨ راﺰـﻓا
ﻪﺨﺴﻧSPSS 11 ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا و ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ رﺎﻣآ و ﺪﺷ
.
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ زا: 472 ﺶﻧاد زﻮﻣآ ، 8 / 64 ﺪﻧدﻮﺑ دﺮﻣ ﻲﻘﺑﺎﻣ و نز ﺪﺻرد .
داﺮﻓا ﻲﻨﺳ هدر ﻦﻳا رد
ﺶﻫوﮋﭘ 14 ﻲﻟا 18 دﻮـﺑ لﺎﺳ .
2 / 74 ﻲﮔدﺮﺴﻓا زا ﻲﺗﺎﺟرد ياراد داﺮﻓا زا ﺪﺻرد ﺪﻳﺪﺷ ﺎﺗ ﻒﻴﻔﺧ)
( ﺪﻧدﻮﺑ .
ﺖـﺳدزا ،ﺲﻨـﺟ و ﻲﮔدﺮـﺴﻓا ناﺰـﻴﻣ ﻦﻴﺑ نداد
ﻜﻳ ﻲ ﻪﻟﺰﻟز نﺎﻳﺮﺟ رد هداﻮﻧﺎﺧ داﺮﻓا زا زا ﺖﻳﺎﺿر و هداﻮﻧﺎﺧ داﺮﻓا زا ﻲﻜﻳ ﺎﻳ و دﻮﺧ ياﺮﺑ ﻲﻤﺴﺟ ﻞﻜﺸﻣ نﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ ،
ﻧز ﺖﻴﻌﺿو ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﻲﮔﺪ
يراد ﺖﺷاد دﻮﺟو )
5 (p<% . ﺎﻣا ﻦﻴﺑ ﻲﮔدﺮـﺴﻓا ناﺰﻴﻣ ،
رد ﻲﻧﻮﻜـﺴﻣ لﺰـﻨﻣ ﺐـﻳﺮﺨﺗ و ﻦـﺳ
ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﻪﻟﺰﻟز نﺎﻳﺮﺟ اﺪﻧ دﻮﺟو يراد
ﺖﺷ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ: ﺶﻧاد رد ﻲﮔدﺮﺴﻓا عﻮﻴﺷ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ
نازﻮـﻣآ ،ﻢـﺑ ﺮﻬـﺷ ﻲﻧﺎﺘـﺳﺮﻴﺑد
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﻊﻣﺎـﺟ يﺰـﻳر
ﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ صﻮﺼﺧرد ﻲ
ﺴﻧا و ﻲﻌﻴﺒﻃ ثداﻮﺣ زا ﺲﭘ ﺎ
ﺖﺧﺎﺳ ن ﺑ يروﺮﺿ و مزﻻ
ﻪ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﺪﺳر .
او هژ يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ
،ﻲﮔدﺮﺴﻓا:
،ﻢﺑ ﻪﻟﺰﻟز ﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ ،نازﻮﻣآ ﺶﻧاد
ﺖﺧﺎﺳ نﺎﺴﻧا و ﻲﻌﻴﺒﻃ ثداﻮﺣ ،ﻲ
2
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﺢﻧاﻮﺳ گﺮﻣ ﻪــﺑ ﺮﺠﻨﻣ نﺎﻬﺟ ﺢﻄﺳ رد لﺎﺳ ﺮﻫ
ﺖﻴﻟﻮــﻠﻌﻣ و ناراﺰﻫ
ﻲــﻟﺎﻣ تﺎـــﻣﺪﺻ و ﺮﻔﻧ يرﺎﻴـﺴﺑ
ﻲــﻣ دﻮــﺷ . ،هزﺮــﻟ ﻦﻴــﻣز ﻞــﻴﺒﻗ زا ﻪــﺒﻗﺮﺘﻣ ﺮــﻴﻏ ثداﻮــﺣ
،نﺎﻓﻮﻃ ﺗآ ﺶ و يزﻮﺳ ...
زا ﺶﻴﺑ رﺎﺘﺸﻛ ﺚﻋﺎﺑ 3
نﻮﻴﻠﻴﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﻫد لﻮﻃ رد ﺮﻔﻧ ناﺮﻳا.
ﻪﺑ ﻞﻴﻟد راﺮﻗ
ﻦﺘﻓﺮﮔ يور ﻂﺧ ﻪﻟﺰﻟز ﻞﻤﺤﺘﻣ رﺮﺿ نﺎﻳز و يﺎﻫ ﺪﻳﺪﺷ
يدﺎﺼﺘﻗا و
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﺷﺎﻧ
زا ﻪﻟﺰﻟز رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﺣاﻮﻧ
هدﻮﺑ ﺖﺳا . رد ﻲﻃ 90 لﺎﺳ ﻪﺘـﺷﺬﮔ ﺶﻴـﺑ زا 180000
ﺮﻔﻧ رد ﻪﻟﺰﻟز يﺎﻫ دﺪﻌﺘﻣ زا ﻦﻴـﺑ ر ﻪـﺘﻓ .ﺪـﻧا يرﺎﻴـﺴﺑ زا
ﺎﻫﺮﻬﺷ
،ناﺮﻬﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ
،ﺰﻳﺮﺒﺗ
،رﺎﺑدور
،ﻞﻴﺠﻨﻣ
،ﺲﺒﻃ
،رﻻ
،ﻦﻳوﺰـﻗ
ناﺪـﻤﻫ ،نﺎـﺠﻧز و
هﺎـﺸﻧﺎﻣﺮﻛ رد
ضﺮـﻌﻣ
تارﺎـﺴﺧ و
رﺮـﺿ و نﺎـﻳز يﺎـﻫ زا ﻲـﺷﺎﻧ ﻪـﻟﺰﻟز
هدﻮﺑ ﺪﻧا ) 1 ( .
رد ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻟﺰﻟز ﻢﺑ لﺎـﺳ رد 1382
ﺶﻴـﺑ زا 30000 ﺮـﻔﻧ
ﺮﺑ ﻎﻟﺎﺑ ،ﻪﺘﺸﻛ 10000
ﺮـﻔﻧ ﻲـﻤﺧز و ﺶﻴـﺑ زا 100000
ﻧ ﺮﻔ ﻲﺑ نﺎﻤﻧﺎﺧ ﺪﻧﺪـﺷ . رد دوﺪـﺣ 80 ﺪـﺻرد ﻪـﻧﺎﺧ ﺎـﻫ
ﺐـﻳﺮﺨﺗ و
زا يرﺎﻴـﺴﺑ ﺮـﻳز
ﺖﺧﺎـﺳ يﺎـﻫ يﺮﻬـﺷ و
ﻲﻳﺎﺘﺳور مﺪﻬﻨﻣ
ﺪـﺷ
، ـﺑ ﻪ يرﻮـﻃ شزرا ﻪـﻛ ،تارﺎـﺴﺧ
ﺶﻴﺑ زا 800 نﻮﻴﻠﻴﻣ رﻻد دروآﺮﺑ ﺪـﻳدﺮﮔ ) 1 ( ﻪـﺘﺒﻟا ﻪـﻛ
رد نوﺪﺑ ﻨﻳﺰﻫ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ
ﻪ ﻫ
،ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ يﺎ ﺞﻧر و درد
ﻲﻧاور و ﻲﺣور رﺎﺑ و ثداﻮﺣ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﺳا نآ
. تﺎـﻔﻠﺗ
گﻮﺳ ﺶﻨﻛاو ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺛدﺎﺣ زا ﺲﭘ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻲﻣ
دﻮﺷ و
مﺪـــﻋ و ناﺪﻧوﺎﺸﻳﻮــﺧ نداد ﺖـﺳد زا ﺖـﻠﻋ ﻪـﺑ داﺮﻓا رﺎــﭼد هﺪــﻨﻳآ ﻲﮔﺪــﻧز ﻪــــﺑ دﺎــﻤﺘﻋا ﻲــﻧاور تﻻﻼﺘــﺧا
ﻲﻣ ﺪﻧدﺮﮔ ) 2 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد يا
هرﺎﺑرد ﻪﻟﺰﻟز زا ﺲﭘ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﺎﻛدﻮﻛ
1999 ناﺰﻴﻣ نﺎﻧﻮﻳ رد
5PTSD
/ 4 دﺮﺴﻓا و ﺪﺻرد ﻲﮔ
ﻲﻨﻴﻟﺎــﺑ 9 / 13 ﺪــﻳدﺮﮔ دروآﺮــﺑ ﺪــﺻرد )
3 .(
ﺶﻫوﮋــﭘ رد
نﺎـﻛدﻮﻛ يور يﺮﮕﻳد 16
- 10 زوﺮـﺑ ،ﻲﻳﺎـﻜﻳﺮﻣآ ﻪﻟﺎـﺳ
ﺐﻴﺳآ زا ﺲﭘPTSD تﺎﻓدﺎـﺼﺗ و ﻢﺟﺎﻬﺗ زا ﻲﺷﺎﻧ يﺎﻫ
ﺖــﺑﻮﻧ ود رد يرﻮــﺗﻮﻣ 1
و هﺎــﻣ 6 ﻪــﺛدﺎﺣ زا ﺲــﭘ هﺎــﻣ لوا ﺖـﺑﻮﻧ رد ﻪـﻛ ﺪـﻳدﺮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ
44 نﺎـﻛدﻮﻛ ﺪـﺻرد
دﻮﺑ دﺎﺣ ﻲﻧاور رﺎﺸﻓ لﻼﺘﺧا ياراد ﺪـﻧ
و زا ﺲـﭘ 6 هﺎـﻣ
5 / 12 رﺎــﭼد ﺪــﺻرد ﺪــﻧدﻮﺑPTSD
) 4 .(
ﺶﻫوﮋــﭘ رد
ﺎـﺑ ﻦﭘاژ يﺎﻴﻣﻮﻨﺸﻴﻧ ﺮﻬﺷ رد ﻪﻟﺰﻟز زا ﺲﭘ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا زا يدرﻮـﻣ ﭻﻴﻫ ﺐﺠﻌﺗ لﺎﻤﻛ PTSD
ﻪـﭽﺑ رد ﺖـﻓﺎﻳ ﺎـﻫ
ﺪﻳدﺮﮕﻧ ) 5 .(
ز ﻦﻳا رد ناﺮﻳا رد ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﻨﻴﻣ
ﺖﺳا ﺰﻴﭼﺎﻧ .
رﺎـﺑدور ﻪـﻟﺰﻟز زا ﺲﭘ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺶﻫوﮋﭘ
د لﺎﺳ ر 1369 ﻪﺘﻔﻫ ﺪﻨﭼ رد نﺎﻛدﻮﻛ ﻪﻤﻫ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ،
ﻲـﻧاور لﻼﺘـﺧا ﻢـﺋﻼﻋ رﺎـﭼد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ لوا ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺑﺮﺿ زا ﺲﭘ )
2 .(
رد ﻪـﻛ ﺰﻴﻧ يﺮﮕﻳد ﺶﻫوﮋﭘ رد
ﺖـﻓﺮﮔ مﺎـﺠﻧا لﺎﺳ نﺎﻤﻫ 68
ﻪـﺑ داﺮـﻓا ﺪـﺻرد PTSD
دﻮﺑ ﻼﺘــﺒﻣ ﺪﻳﺪــﺷ ﺪــﻧ
، 38 ،ﺪﻳﺪــﺷ ﻲﮔدﺮــﺴﻓا ﺪــﺻرد 39
و ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺻرد 23
ﻔﺧ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺪﺻرد ﺪﻨﺘـﺷاد ﻒـﻴ
) 6 .(
د ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻳ
ﺮــﮕ ي لﺎــﺳ رد 73
عﻮﻴــﺷ ناﺰــﻴﻣ
نﺎﻛدﻮﻛ ردPTSD 16
- 9 ﺲـﭘ هدز ﻪﻟﺰﻟز ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﻟﺎﺳ
زا 3 لﺎﺳ 7 / 51 دﻮﺑ ﺪﺻرد )
2 .(
تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا دﻮﺟو ﺎﺑ
رد ﻪـﺑ ﻢـﺑ ﻪـﻟﺰﻟز رد ﻲﮔدﺮـﺴﻓا عﻮﻴﺷ ناﺰﻴﻣ صﻮﺼﺧ
زا ﻲﻜﻳ ناﻮﻨﻋ بﺮـﺨﻣ
ﺮـﺗ ﻪـﻟﺰﻟز ﻦﻳ
نﺎﻴﻟﺎـﺳ ﻲـﻃ رد ﺎـﻫ
،ﺮﻴﺧا دﺎﻨﺘﺳا ﻞﺑﺎﻗ رﺎﻣآ دراﺪﻧ دﻮﺟو ي
. ﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻜﻨ
و گﺮـﻣ ﻲﻠـﺻا ﺺﺧﺎـﺷ ود ثداﻮـﺣ لﺎـﺒﻧد ﻪﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﺑ ﻪﺟرد رد و ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻴﺣوﺮﺠﻣ ﻲﻟﺎـﻣ تﺎﻣﺪـﺻ ﺪﻌ
زا
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ يا هﮋﻳو ﺖﻴﻤﻫا ﻪـﻛ ﺖـﻴﻌﻗاو ﻦﻳا و
ﻧاور ﺐﻗاﻮﻋ ﻲ
دﺮﻛرﺎـﻛ ﺖـﻓا و ﺞـﻧر ﺐﺟﻮﻣ ثداﻮﺣ ﻦﻳا
هوﺮﮔ ﻊﻴﺳو يﺎﻫ
ﺮﺗ نﺎﺴﻧا زا ي ﺎـﻫ
ﻲـﻣ دﻮـﺷ ﻢـﻬﻣ ﺮـﺗ ﻦﻳ
د دروﺎﺘﺳ
دﻮـﺑ ﺪــــﻫاﻮﺧ نﺎﮔﺪـﻧﺎﻣزﺎﺑ ياﺮـﺑ
؛ ﻪـﺑ ﺐـﻠﻏا
ﻲﻣ هدﺮﭙﺳ ﻲﺷﻮﻣاﺮﻓ ،دﻮﺷ
ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نآﺮـﺑ
ﺖـﺳا
ـﻧاواﺮﻓ ﻲـﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺎﺗ ﻲ
ﻲﮔدﺮـﺴﻓا رد ﻪـﺛدﺎﺣ زا ﻲـﺷﺎﻧ
ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ نﺎـﻧاﻮﺟ
ﻢـﺧز ﺖﻤـﺳ ﻪـﺑ ار تﺎـﻬﺟﻮﺗ يﺎـﻫ
ﻧاور ا نﺎﻬﻨﭘ ﻲ ﻳ
فﻮﻄﻌﻣ ﻪﺛدﺎﺣ ﻦ ﻢﻴﻳﺎﻤﻧ
.
شور ﺎﻫ ﻲـﻣ ﻲﻌﻄﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ـﺷﺎﺑ
رد ﻪـﻛ ﺪ لﺎـﺳ
1383 ) ﻪﻟﺰﻟز عﻮﻗو زا ﺲﭘ لﺎﺴﻜﻳ (
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻚـﻳ ﻦﻴـﺑ رد
472 ﺮﻔﻧ ي ﺶﻧاد زا ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﻢﺑ ﺮﻬﺷ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻴﺑد نازﻮﻣآ
بﺎـﺨﺘﻧا ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ
،ﺪﻧﺪـﺷ
ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا .
ﺎـﺑ ﻦﻴـﻘﻘﺤﻣ
سﻼﻛرد نﺪﺷ ﺮﺿﺎﺣ دﺎـﻤﺘﻋا ﺐـﻠﺟ زا ﺲـﭘ سرد يﺎﻫ
يرﺎﻜﻤﻫ ﺲﺣ دﺎﺠﻳا و ﺎﻬﻧآ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ياﺮـﺟا ﭘ
،ﺶﻫوﮋ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 21
ﺑ ﻲﻟاﻮﺳ (Beck) ﻚ
ﺎـﺑ هاﺮـﻤﻫ 6
لاﻮـﺳ
يدﺮـﻓ تﺎﺼﺨﺸﻣ )
داﺮـﻓا نداد ﺖـﺳد زا ،ﻦـﺳ ،ﺲﻨـﺟ
ـﺑ ،ﻪـﻟﺰﻟز نﺎﻳﺮﺟرد دﻮﺧ هداﻮﻧﺎﺧ ﻪ
ﻞﻜـﺸﻣ نﺪـﻣآدﻮﺟو
ﻪـﻟﺰﻟز نﺎـﻳﺮﺟ رد هداﻮﻧﺎﺧ داﺮﻓا ﺎﻳ و دﻮﺧ ياﺮﺑ ﻲﻤﺴﺟ
ﻲﮔﺪــﻧز ﺖﻴﻌــﺿو زا ﺖﻳﺎــﺿر ،ﻢــﺑ لﺰــﻨﻣ ﺐــﻳﺮﺨﺗ ،
ﻲﻧﻮﻜﺴﻣ ( ار ﺶﻧاد ﻦﻴﺑ رد ﻊﻳزﻮﺗ نازﻮﻣآ
ﺪﻧدﺮﻛ .
اﻳ ﺶﺳﺮﭘ ﻦ ﻪﻛ ﻪﻣﺎﻧ
ﻞﻣﺎﺷ 21 رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ،ﺖـﺳا لاﻮﺳ
ﻪﻧﺎــﺸﻧ و ﺎــﻫدرﻮﺧزﺎﺑ ﺶﺠﻨــﺳ ﺎــﻫ
ي ﺑ ﻴ هدﺮــﺴﻓا نارﺎــﻤ
ﻣ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ داﻮ
ﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﺎﺳﺎﺳا نآ ي
هﺪﻫﺎـﺸﻣ
ﺨﻠﺗ و ﻴ شﺮﮕﻧ ﺺ ﻪﻧﺎـﺸﻧ و ﺎﻫ
ﺎـﻫ ي ﺑ رد لواﺪـﺘﻣ ﻴ
نارﺎـﻤ
ﻧاور ﻲ ﻬﺗ هدﺮﺴﻓا ﻴ
هﺪﺷ ﻪ ﺪﻧا . د ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﻳ
ا ،ﺮﮕ ـﻳ داﻮـﻣ ﻦ
نزو و ﺎﻫ ي نآ
ـﻘﻄﻨﻣ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﺎـﻫ ﻲ
هﺪـﺷ بﺎـﺨﺘﻧا ﺪـﻧا
.
اﻮﺘﺤﻣ ي اﻳ ﺶﺳﺮﭘ ﻦ ﻪﻧﺎـﺸﻧ ﻊﻣﺎﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ ،ﻪﻣﺎﻧ
ـﺳﺎﻨﺷ ﻲ
ﮔدﺮﺴﻓا ﻲ ﺖﺳا ؛ ﺑ ﺎﻣا ﻴ اﻮﺘﺤﻣ ﺮﺑ ﺮﺘﺸ ي
ﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻲ ﺗ ﺄ ﻛ ـﻴ ﺪ
دراد . ﺶﺳﺮﭘ ﮔدﺮـﺴﻓا ﻪﻣﺎﻧ ﻲ
نﻮـﻣزآ عﻮـﻧ زا ﻚـﺑ ﺎـﻫ
ي
ﺠﻨﺳدﻮﺧ ﻲ
رد و ﺖﺳا ﻲﻃ
نﺎﻣز تﺪﻣ ﻗد هد ﺎـﺗ ﺞﻨﭘ
ﻴ ﻪـﻘ
ﻤﻜﺗ ﻴ ـﻣ ﻞ ﻲ دﻮـﺷ . ﻣ داﻮ زا عﻮـﻤﺠﻣ رد نﻮـﻣزآ 21
هدﺎـﻣ
ﻪﻧﺎــﺸﻧ ﺎــﺑ ﻂﺒﺗﺮــﻣ ﺎــﻫ
ي ﻜــﺸﺗ ﻒــﻠﺘﺨﻣ ﻴ
ﻞ ــﻣ ﻲ ﻪــﻛ دﻮــﺷ
ﻧدﻮﻣزآ ﻲ ﺎﺑ ﺎﻫ ـﻳ ور ﺪ ي ـﻳ ﻘﻣ ﻚ ـﻴ
ﻪـﺟرد رﺎـﻬﭼ سﺎ ا
ي زا
ﺪــﻨﻫد ﺦــﺳﺎﭘ نآ ﻪــﺑ ﻪــﺳ ﺎــﺗ ﺮﻔــﺻ .
ا ــﻳ هدﺎــﻣ ﻦ رد ﺎــﻫ
ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ﻲﻳ ﮕﻤﻏ ﻞﺜﻣ ﻴ ـﻨ ﻲ ﺑﺪـﺑ ، ﻴ ﻨ ﻲ
ﻧاﻮﺗﺎـﻧ سﺎـﺴﺣا ، ﻲ
و
ﮕﺘﻔﺷآ ،هﺎﻨﮔ سﺎﺴﺣا ،ﺖﺴﻜﺷ ﻲ
نداد ﺖـﺳد زا ،باﻮـﺧ
ﺑ دﻮﺧ زا ،ﺎﻬﺘﺷا ﻴ
راﺰ ي و ...
ﺪﻨﺘﺴﻫ . ا ﻪﺑ ﻳ ﺗﺮﺗ ﻦ ـﻴ ﻪـﻛ ﺐ 2
ﻃﺎﻋ ﻪﺑ نآ زا هدﺎﻣ ،ﻪﻔ
11 ،ﺖﺧﺎﻨـﺷ ﻪﺑ هدﺎﻣ 2
ﻪـﺑ هدﺎـﻣ
ﺎﻫرﺎﺘﻓر ي ،رﺎﻜﺷآ 5 ﻪﻧﺎـﺸﻧ ﻪﺑ هدﺎﻣ ﺎـﻫ
ي ﻧﺎﻤـﺴﺟ ﻲ و 1
ﻪﻧﺎـﺸﻧ ﻪﺑ هدﺎﻣ ـﺳﺎﻨﺷ
ﻲ ﻣ ـﻴ نﺎ دﺮـﻓ ي صﺎـﺼﺘﺧا ﻳ
ﻪـﺘﻓﺎ
ﺖــﺳا . ﻪــﺑ ا ــﻳ ﻦ ﺗﺮﺗ ــﻴ ا ﺐ ــﻳ ﻘﻣ ﻦ ــﻴ ﻒــﻠﺘﺨﻣ تﺎــﺟرد ،سﺎ ﮔدﺮﺴﻓا
ﻲ ﻔﺧ زا ار ﻴ ﺴﺑ ﺎﺗ ﻒ ﻴ ﺪﺷ رﺎ ﻳ ﻌﺗ ﺪ ﻴﻴ ـﻣ ﻦ ﻲ و ﺪـﻨﻛ
ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ ﻞﻗاﺪﺣ زا نآ تاﺮﻤﻧ ﻪﻨﻣاد 63
ﺖﺳا ) 7 (.
ﻤﻫا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻴ
ا ﺖ ﻳ ﺨـﺸﺗ رد راﺰﺑا ﻦ ﻴ
ﻟﺎـﺑ ﻪـﻠﺧاﺪﻣ ﺺ ﻴ
ﻨ ﻲ ،
ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي ناور ﺠﻨﺳ ﻲ ﻧاواﺮﻓ ﻲ و هرﺎـﺑرد ﻳ
ـﮔﮋ ﻲ ﺎـﻫ ي
ناور ﺠﻨـﺳ ﻲ ﺖــﺳا هﺪـﺷ مﺎــﺠﻧا نآ .
ﻢـﻬﻣ زا ﺮــﺗ ﻳ ا ﻦ ــﻳ ﻦ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻣ ﺎﻫ ﻲ ﻠﺤﺗاﺮﻓ ﻪـﺑ ناﻮﺗ ﻴ
ـﻠ ﻲ رد ﻪـﻛ دﺮـﻛ هرﺎـﺷا
لﺎﺳ 1988 ا ﻂﺳﻮﺗ ي . ﺗ ﻲ . ﺘـﺳا ،ﻚﺑ ﻴ
ﺑرﺎـﮔ و ﺮ ﻴ
مﺎـﺠﻧا ﻦ
ﺪﺷ . ﺑ ﺎﺑ ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻚﺑ ـﺳرﺮ
ﻲ ﺶﻫوﮋـﭘ ﺎـﻫ ﻲﻳ زا ﻪـﻛ
اﻳ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا راﺰﺑا ﻦ
، رد ﻳ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺎﺑ نآ
ــﺷ زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﻴ
ﺎــﻣزآزﺎﺑ هﻮ ﻲﻳ
ــﺑ ﻪﻠــﺻﺎﻓ ﺐــﺴﺣﺮﺑ ﻴ
ﻦ
ﻧ و اﺮﺟا تﺎﻌﻓد ﻴ
ﻌﻤﺟ عﻮﻧ ﺰ ﻴ
ﺖ هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ زا
48 / 0 ﺎﺗ
86 / 0 ﻐﺘﻣ ﻴ ﺖﺳا ﺮ .
د رﺎـﺑ نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻚﺑ ﻳ
لﺎـﺳ رد ﺮـﮕ
1996 ﺮﺿ ﻳ ﺎﻣزآزﺎﺑ رﺎﺒﺘﻋا ﺐ ﻲﻳ
ﻪﻠـﺻﺎﻓ رد نﻮﻣزآ ـﻳ
ﻚ
ﻪــﺘﻔﻫ ا ي ار 93 / 0 ﺪــﻧدروآ ﺖــﺳد ﻪــﺑ .
اور درﻮــﻣ رد ﻲــﻳ
ﺶﺳﺮﭘ ﮔدﺮﺴﻓا ﻪﻣﺎﻧ ﻲ
ﻧ ﻚـﺑ ـﻴ ﺶﻫوﮋـﭘ ﺰ ﺎـﻫ
ي ـﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲ
ﺖــﺳا هﺪــﺷ مﺎــﺠﻧا .
ﻣ ــﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﮕﺘــﺴﺒﻤﻫ ﻦ ﻲ
ﺶــﺳﺮﭘ ﻪــﻣﺎﻧ
ﮔﺮــﺴﻓا ﻲ ﻘﻣ ﺎــﺑ ﻚــﺑ ــﻴ
ﻪــﺟرد سﺎ ﺪــﻨﺑ
ي ناور ﻜــﺷﺰﭘ ﻲ
ﻤﻫ ﻴ نﻮﺘﻠ HRSD) ( ﻘﻣ ، ﻴ ﺠﻨﺳدﻮﺧ سﺎ ﻲ
ﻘﻣ ،ﮓـﻧوز ـﻴ
سﺎ
ﮔدﺮــﺴﻓا MMPIﻲ
ﻘﻣ ، ــﻴ ﻔﻃﺎــﻋ تﺎﻔــﺻ سﺎ ﻲ
ﻪــﻧﺎﮔﺪﻨﭼ
ﮔدﺮﺴﻓا ﻲ SCL-90 و ـﺑ ،
ﻴ زا ﺶ 60 / 0 ﺖـﺳا . ﻞـﺧاد رد
ﻧ رﻮﺸﻛ ﻴ ﺶﻫوﮋﭘ ﺰ ﺎﻫ
ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
هزاﺪــﻧا ﻪــﺑ ﮔ
ــﻴ ﺮ ي و ﻳ ــﮔﮋ ﻲ ﺎــﻫ ي ناور ﺠﻨــﺳ ﻲ ا ــﻳ راﺰــﺑا ﻦ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧا . ﺑ زا ﻴ ا ﻦ ﻳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﻣ ﺎﻫ
ﻲ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻪـﺑ ناﻮﺗ
ﺮﻜــﺸﺗ ي ﺮﻬﻣ و ــﻳ لﺎــﺳ رد رﺎ 1373
ﻪــﻛ دﺮــﻛ هرﺎــﺷا
ﺮﺿ ﻳ ﺎﭘ ﺐ ﻳ ﺎ ﻲﻳ ا رد نآ ﻳ ار ناﺮ 78 / 0 آ ﺖـﺳد ﻪﺑ ﺪـﻧدرو
.
ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺎﻫ
ي د ﻳ ﻮﺗﺮﭘ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺮﮕ ي
لﺎـﺳ رد
1354 بﺎــﻫو ، لﺎــﺳ رد هداز 1352
ﮕﭼ و ﻴ ــﻨ ﻲ لﺎــﺳ رد
1381 ، ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺶﺳﺮﭘ
،ﻚﺑ ﻪﻣﺎﻧ ﺪـﺻرد ﺎﺑ
شراﺰـﮔ ﻻﺎـﺑ
زا و هﺪﺷ 70
/ 0 ﺎﺗ 90 / 0 ﻐﺘﻣ ﻴ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮ )
8 .(
ﻊـﻤﺟ تﺎﻋﻼﻃا يﺪـﻨﺑﺪﻛ و ﻲـﺳرﺮﺑ زا ﺲـﭘ هﺪـﺷ يروآ
ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ تﻻاﻮـﺳ ﻪـﺑ ﺦﺳﺎﭘ سﺎﺳاﺮﺑ رد ﻲﮔدﺮـﺴﻓا
لﺎـــــﻣﺮﻧ هدر رﺎـــــﻬﭼ )
15 - 0 ( ﻒــــــﻴﻔﺧ ، )
31 - 16 ( ،
ﻂـــﺳﻮﺘﻣ )
47 - 32 ( ﺪﻳﺪـــﺷ ، )
63 - 48 ( هدر و ﺪــﺷ يﺪــﻨﺑ
4
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ يرﺎﻣآ راﺰﻓا
SPSS 11 رﺎﻣآ و
نﻮﻣزآ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا و ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ Chi square
ﺗ ﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠ .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ
زا 472 ﺶﻧاد هﺪـﺷ ﻲـﺳرﺮﺑ زﻮـﻣآ 8
/ 64 و نز ﺪـﺻرد
ﺑﺎﻣ ﺪﻧدﻮﺑ دﺮﻣ ﻲﻘ .
ﻦﻴـﺑ داﺮـﻓا ﻦﻳا ﻲﻨﺳ هدر 14
ﻲـﻟا 18
دﻮﺑ لﺎﺳ .
ﺶﻧاد ﻦﻳا رد ﻲﮔدﺮـﺴﻓا عﻮﻴﺷ ناﺰﻴﻣ نازﻮﻣآ
2 / 74 ﺪــﺻرد )
ﻒــﻴﻔﺧ ﻲﮔدﺮــﺴﻓا 0
/ 50
% ﻲﮔدﺮــﺴﻓا ،
ﻂﺳﻮﺘﻣ 9 / 22 % ﺪﻳﺪـﺷ ﻲﮔدﺮﺴﻓا و 3
/ 1 (%
دﻮـﺑ . ﻞـﻛ زا
داﺮﻓا 8 / 39 هداﻮﻧﺎـﺧ داﺮـﻓا زا ﻲـﻜﻳ ﻪﻟﺰﻟز ﺮﺛا رد ﺪﺻرد
و ﺪﻧدﻮﺑ هداد ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ 0
/ 78 دﻮﺧ ياﺮﺑ ﺪﺻرد ،
نﺎـﻳﺮﺟرد ﻲﻤـﺴﺟ ﻞﻜـﺸﻣ ﺎـﻬﻧآ نﺎﮕﺘـﺴﺑ ﺎﻳ و هداﻮﻧﺎﺧ دﻮــﺑ هﺪــﻣآ دﻮــﺟو ﻪــﺑ ﻪــﻟﺰﻟز )
دﻮــﺧ 2 / 10
% هداﻮﻧﺎــﺧ ،
2 / 24
% نﺎﮕﺘــﺴﺑ ، 6
/ 43 (%
و 7 / 54 رد داﺮــﻓا زا ﺪــﺻرد
دﻮـﺧ ﻲﮔﺪـﻧز ﺖﻴﻌـﺿو زا ﺎـﻳآ ﻪـﻛ لاﻮـﺳ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺪﻧدﻮﺑ هداد ار ﺖﺒﺜﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺪﻴﺘﺴﻫ ﻲﺿار .
9 / 86 ﺪـﺻرد
ﺶﻧاد زا ﻣ نازﻮﻣآ ﻲﺘﻤـﺴﻗ ﻪﻟﺰﻟز نﺎﻳﺮﺟ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮ
دﻮﺑ هﺪﺷ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﺎﻬﻧآ ﻲﻧﻮﻜﺴﻣ لﺰﻨﻣ ﻞﻛ ﺎﻳ .
نﻮﻣزآ Chi Square ﻲﮔدﺮـﺴﻓا ناﺰـﻴﻣ ﻦﻴﺑ داد نﺎﺸﻧ
ﺲﻨــﺟ و )
3 (df=3, X2=% ﻲــﻨﻌﻣ ﻪــﻄﺑار
يرﺎــﻣآ راد
دراد دﻮﺟو نﺎﻧز رد ﻲﮔدﺮﺴﻓا ،
) 9 / 50 ( نادﺮﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ
) 3 / 23 (%
زا و دﻮﺑ 9
/ 50 ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻧز ﺪﺻرد
ﺪﻧراد ﺎﻬﻧآ ﺮﺜﻛا ، )
8 / 31 (%
ﺞـﻧر ﻒـﻴﻔﺧ عﻮﻧ ﻲﮔدﺮﺴﻓا زا
ﻲﻣ ﺪﻧﺮﺑ . ﺖﺳدزا ﻦﻴﺑ ﻪﻟﺰﻟز نﺎﻳﺮﺟ رد هداﻮﻧﺎﺧ داﺮﻓا زا ﻲﻜﻳ نداد
(df=3, X2=0.023) ﻲﻤـﺴﺟ ﻞﻜـﺸﻣ نﺪـﻣآدﻮﺟو ﻪﺑ ،
هداﻮﻧﺎـﺧ داﺮـﻓا زا ﻲـﻜﻳ ﺎـﻳ و دﻮﺧ ياﺮﺑ )
21 (df=9, %
X2=
ﻲﮔﺪــﻧز ﺖﻴﻌــﺿو زا ﺖﻳﺎــﺿر ، )
00
% (df=3,
ﺖــﺳدزا وX2=
هداﻮﻧﺎــﺧ داﺮــﻓا زا ﻲــﻜﻳ نداد )
21
%
(df=9, X2=
ﻲــﻨﻌﻣ ﻪــﻄﺑار ﻲﮔدﺮــﺴﻓا ﺖﻴﻌــﺿو و راد
ﺖﺷاد دﻮﺟو يرﺎﻣآ .
ﻲﮔدﺮﺴﻓا ناﺰﻴﻣ و ﻦﺳ ﻦﻴﺑ )
158 (df=12, X2=./
ﻪﻄﺑار
ﻲﻨﻌﻣ ﺖـﺷاﺪﻧ دﻮﺟو يرﺎﻣآ راد ﻦـﺳ رد ﻲﮔدﺮـﺴﻓا ،
17
ﺖﺳا ﺮﮕﻳد ﻦﻴﻨﺳ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ لﺎﺳ )
9 / 33 ﺪﺻرد .(
ﻲﮔدﺮﺴﻓا ناﺰﻴﻣ ﻦـﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻲﻧﻮﻜﺴﻣ لﺰﻨﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ و
) 158 (df=3, X2=./
ﻲـﻨﻌﻣ ﻪـﻄﺑار ﻪﻟﺰﻟز نﺎﻳﺮﺟ رد راد
ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو يرﺎﻣآ .
لوﺪﺟ 1 .
ﺶـﻧاد رد ﻲﮔدﺮـﺴﻓا عﻮﻴـﺷ ناﺰﻴﻣ نازﻮـﻣآ
لﺎﺳ رد ﻢﺑ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻴﺑد 1383
ﺚﺤﺑ ﻪـــﺘﻓﺎﻳ ﻪـــﻛ داد نﺎـــﺸﻧ ﻪـــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـــﻳا يﺎـــﻫ 2
/ 74 % زا
ﺶﻧاد زا ﻲﺗﺎﺟرد ياراد ﻢﺑ ﺮﻬﺷ ﻪﻄﺳﻮﺘﻣ ﻊﻄﻘﻣ نازﻮﻣآ
ﻲﻣ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺪﻨﺷﺎﺑ
. ﺶـﻧاد ناﺮﺘﺧد رد ﻲﮔدﺮﺴﻓا زﻮـﻣآ
ﻪﻨﻴﻣز ﻞﻣاﻮﻋ و دﻮﺑ ناﺮﺴﭘ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ رد ﻲﮔدﺮـﺴﻓا زﺎﺳ
ﺶﻧاد ﺮﺜﻛا ﺖﺷاد دﻮﺟو نازﻮﻣآ
.
ر يﺎـﻫرﺎﻣآ ﺎـﺑ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﮔدﺮـﺴﻓا ناﺰﻴﻣ ﻦﻳا ﻲﻤـﺳ
هﺪﺷ ﻪﺋارا نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻦﻴﺑ رد
ﻪﻛ ﻂﺳﻮﺗ رد يرﺎﺸﻓا
لﺎﺳ رد مﺮﻴﻤﺳ 82
- 81 ) 42 ﺪﺻرد ) ( 9 ( يرﺪﻨﻜﺳا ، رد
لﺎﺳ رد نﺎﻨﻤﺳ 1376
) 2 / 33 ﺪﺻرد ) ( 10 ( و هدازردﺎﻗ ،
لﺎﺳ رد جﻮﺳﺎﻳ رد يﺮﻗﺎﺑ 1378
) 45 / 4 ﺪﺻرد ) ( 11 ( و
لﺎـﺳ رد مﻼﻳاﺮﻬﺷ رد ﻲﻧﺎﻀـﻣر 1380
) 6 / 71 ﺪـﺻرد (
) 12 ( ﻮــﻣآ ﺶــﻧاد ﻦﻴــﺑ رد هداد مﺎــﺠﻧا ناز
ﺶﻳاﺰــﻓا ،ﺪــﻧا
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ﺪـﻫد
. يﻻﺎـﺑ رﺎـﻣآ ﻞـﻴﻟد ﺪﻳﺎـﺷ
و ﻂﻳاﺮـﺷ ناﻮـﺘﺑ ار ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻲﮔدﺮﺴﻓا عﻮﻴﺷ رد ﻪـﻛ ﺖﺴﻧاد ﻲﺗﻼﻜﺸﻣ و ﻢﺑ ﺮﻬﺷ رد ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻌﺿو دراد دﻮﺟو نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ نآ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ناﺰـﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
ﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﺲﻨﺟ و ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻲﻨ
ﻦﻳا ﻪﺑ ؛دراد دﻮﺟو يراد
ﻪﻛ ﺪﺷ هﺪﻳد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا نز ﺲﻨﺟ رد ﻪﻛ ﻲﻨﻌﻣ
ﻲﺳرﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﻞﺧاد رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
ﻲﮔدﺮﺴﻓا
داﺪﻌﺗﺪﺻرد
لﺎﻣﺮﻧ
ﻒﻴﻔﺧ
ﻂﺳﻮﺘﻣ
ﺪﻳﺪﺷ
ﻊﻤﺟ 122
236
108
6 472 8
/ 25
0 / 50
9 / 22
3 / 1
100
۵ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و رﻮﺸﻛ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
لﺎﺳ رد ﺮﺴﻠﻛ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ
1994 لﺎــﺳ رد ،نارﺎــﻜﻤﻫ و ﺎــﻛور 1999
و ﺪــﻠﻴﻔﻴﻟﻮﻫ
لﺎﺳ رد ،نارﺎﻜﻤﻫ 1990
لﺎـﺳ رد نارﺎـﻜﻤﻫ و گﺮﺑﺪﻠﮔ
1987 لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و رﺎﻬﺑ و 1990
هداد مﺎﺠﻧا ،ﺪـﻧا
ﻢـــﻫ دراد ﻲﻧاﻮـــﺧ )
13 ، 14 ، 15 ، 16 ، 17 ( ؛ ار نآ ﻞـــﻴﻟد
ﻲﻣ
ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ رد نﺎـﻧز ﺶـﻘﻧ ندﻮﺑدوﺪـﺤﻣ ﻪـﺑ ناﻮﺗ يﺎـﻫ
سﺮﺘﺳا ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رد دﻮـﺟﻮﻣ تﻼﻜـﺸﻣ و ﻲﻄﻴﺤﻣ يﺎﻫ
ﺖﺴﻧاد ﺮﻬﺷ نآ .
نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﻳﺎﺳ
ﻲـﻣ ناﺰـﻴﻣ ﻦﻴـﺑ ﻪـﻛ ﺪـﻫد
دزا و ﻲﮔدﺮــﺴﻓا ﺖــﺳ
رد هداﻮﻧﺎــﺧ داﺮــﻓا زا ﻲــﻜﻳ نداد
ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﻪﻟﺰﻟز نﺎﻳﺮﺟ دراد دﻮﺟو يرﺎﻣآ راد
و ﻦـﻳا
ﺮﻣا دراد ﺖـﻘﺑﺎﻄﻣ رﻮﺸﻛ جرﺎﺧ و ﻞﺧاد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ
؛ ﻪـﺑ
ﺖﺳد زا ﺶﻘﻧ ﻪﻛ ﻲﻨﻌﻣ ﻦﻳا هداﻮﻧﺎـﺧ داﺮـﻓا زا ﻲﻜﻳ نداد
ﺑ ﻪ ﺑ ﻦﻳﺪﻟاو صﻮﺼﺧ ﻪ
ﻲﻣ ناﻮﺟﻮﻧ ﻲﻣﺎﺣ ناﻮﻨﻋ ﺪﻧاﻮﺗ
ﮔﺎـﻧﻮﮔ تﻻﻼﺘﺧا زوﺮﺑ ياﺮﺑ ار ﻪﻨﻴﻣز ﻖـﻠﺧ ﻪـﻠﻤﺟ زا نﻮ
ﺪﻳﺎﻤﻧ هدﺎﻣآ هدﺮﺴﻓا و ﻦﻴﻳﺎﭘ )
13 ، 14 ، 15 ، 16 ، 17 .(
نﺎﻤﻫ ﻲﻣﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ زا ﻪﻛرﻮﻃ و ﻲﮔدﺮـﺴﻓا ناﺰـﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﺪﻳآ
داﺮـﻓا ﺎـﻳ و دﻮـﺧ ياﺮـﺑ ﻲﻤـﺴﺟ ﻞﻜـﺸﻣ نﺪﻣآدﻮﺟو ﻪﺑ ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار هداﻮﻧﺎﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو يراد
رﻮــﺸﻛ ﻞــﺧاد )
18 و 10 ( جرﺎــﺧ تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ و
رﻮــﺸﻛ ) 14 و 16 ( ﻪــﻛ ﻲــﻨﻌﻣ ﻦــﻳا ﻪــﺑ دراد ﺖــﻘﺑﺎﻄﻣ
سﺮﺘــﺳا ﻞــﻣاﻮﻋ ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ ﻲﻤــﺴﺟ تﻼﻜــﺸﻣ ﻪــﺑ و از
ﻪـﻨﻴﻣز ﻞﻣاﻮﻋ ناﻮﻨﻋ ﻲـﻧاور تﻻﻼﺘـﺧا دﺎـﺠﻳا ياﺮـﺑ يا
) 19 ( ﻲﻣ ار يﺮﺛﻮﻣ ﺶﻘﻧ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺪﻧاﻮﺗ
.
ﺖﻴﻌـﺿو زا ﺖﻳﺎـﺿر و ﻲﮔدﺮـﺴﻓا ناﺰـﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺪــﺷ هﺪــﻳد يرﺎــﻣآ راد ﻲــﻨﻌﻣ ﻪــﻄﺑار ﻲﮔﺪــﻧز .
ﻪــﭼ ﺮــﮔا
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻦﻤﺳﺎﺗ ﻂﺳﻮﺗ ه
) 20 ( و
نارﺎﻜﻤﻫ و نﻼﭘﺎﻛ )
21 ( ﻂﻳاﺮـﺷ و ﺖﻴﻌﺿو زا ﺖﻳﺎﺿر
اﺬـﻟ ﺪﻨﻧاد ﻲﻤﻧ ﺮﺘﻤﻛ ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺮﺑ ﻲﻠﻴﻟد ار ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﮔﺪﻧز ﻪـﻨﻴﻣز ﻦـﻳا رد ﺮﺘـﺸﻴﺑ يﺎـﻫ ﺶﻫوﮋـﭘ مﺎـﺠﻧا تروﺮﺿ ﺖﺴﻳروﺮﺿ .
ناﺰـﻴﻣ ﻦﻴـﺑ ﻪـﻛ دﻮـﺑ ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﻳﺎﻤﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ﻦﺳ و ﻲﮔدﺮﺴﻓا رﺎﻣآ راد
ﺪﺸﻧ هﺪﻳد ي .
ﻦـﻳا
مﺎﺠﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ رﻮﺸﻛ جرﺎﺧ و ﻞﺧاد رد هﺪﺷ
ﻲﻣ ار نآ ﻞﻴﻟد ﻪﻛ دراﺪﻧ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ
ﻚﻳدﺰﻧ ناﻮﺗ ﻦـﺳ ندﻮﺑ
ﺖﻛﺮﺷ داﺮﻓا ﺖﺴﻧاد ﺶﻫوﮋﭘ رد هﺪﻨﻨﻛ
) 14 ﺎﺗ 18 لﺎﺳ .(
ﻲﻧﻮﻜـﺴﻣ لﺰﻨﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ و ﻲﮔدﺮﺴﻓا ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲـﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ار نآ ﻞـﻴﻟد و ﺖـﺷاﺪﻧ دﻮـﺟو يرﺎـﻣآ راد
ﻲﻣ اﻮﺗ ﺶـﻧاد ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ن
ﻪـﺑ داﺮـﻓا ﻦـﻳا ﻪـﻜﻨﻳا و نازﻮـﻣآ
ﻲﺘــﺳﺮﭘﺮﺳ و ﺖﻳاﺪــﻫ ﻪــﻔﻴﻇو هداﻮﻧﺎــﺧ ﻮــﻀﻋ ناﻮــﻨﻋ داد طﺎﺒﺗرا ،ﺪﻧراﺪﻧ هﺪﻬﻋﺮﺑ ار هداﻮﻧﺎﺧ .
ﻪـﺋارا ﺐـﻟﺎﻄﻣ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ موﺰـﻟ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا رد هﺪـﺷ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ هﺪـﻨﻳآ ناور ﺖـﺷاﺪﻬﺑ صﻮـﺼﺧرد ﻊﻣﺎـﺟ يﺰﻳر
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يروﺮﺿ ﻢﺑ ﺮﻬﺷ نازﺎﺳ ﺲـﭘ ﻪـﻜﻨﻳا و ﺪﺳر
ﺎﺣزا و دﺮـﻛ ﺎـﻫر ﺪـﻳﺎﺒﻧ ار هﺪـﻳد ﻪﺛدﺎﺣ ﻖﻃﺎﻨﻣ داﺮﻓا ﻪﺛد تﺎﻣاﺪـﻗا ﻪﺣﻮﻟﺮـﺳ ﺪﻳﺎﺑ ار ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ رﻮﻣا يﺮﻴﮕﻴﭘ
دادراﺮـﻗ ناﺮـﺤﺑ زا ﺲﭘ .
تروﺮـﺿ يﺎـﻳﻮﮔ ﺐـﻠﻄﻣ ﻦـﻳا
ﻲﻣ ناﺮﺤﺑ زا ﺲﭘ و ﻦﻴﺣ ﺢﻴﺤﺻ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﺷﺎﺑ
.
.
6
ﻓ ﺮﻬ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺳ :
1- Abjam. Z, Ibrahim Babaee. Sh, Falah F, and et al. Assessing Mohharam Public Education plan in Red Crescentin 2007.
Relife&Rescue J, 1(1): 49-52. [In Persian]
2- Karami S. The status of behavioral disorders and disorder after blow (PTSD) in children, teenagers, girls and boys age levels in 16-9 year’s earthquake-stricken regions after 3 years in comparison with other earthquake- stricken regions. The letter to specialized PhD psychiatry, Institute of psychiatry Tehran University of Medical Sciences of Iran. 1373.,p:93 [In Persian]
3- Roussos A, Goenjian AK, Steinberg AM. Post traumatic stress and depressive reactions among children and adolescents after the 1999 earthquake in Ano Liosina, Greece. Am J Psychiatry.
2005; 162(3): 530-7.
4- Stedman RM, Yule W, Smith P. Acute stress disorder and post traumatic stress disorder in children and adolescent involved in assault or motor vehicle accident. Am J Psychiatry. 2005; 162(7):
1381-3.
5- Shirutaki S, Matsukawa Y, Kashiwagi H. Mental health condition and mental health care of children after the great Hanshin, Awaji earthquake. Acta Psychiatry Scand. 1996; 93: 477-81.
6- Dejakam M, Disorder after the earthquake-stricken people hit in north of the country. In short articles stress seminar. Tehran Allameh Tabatabaei University. 1370 p: 65. [In Persian]
7- Beck A.T, Steer R.A & Garbin M.G.
Psychometric properties of the Beck Depression Inventory: Twenty-five years of evaluation. Clinical Psychology Review, 1988, 8:77-100.
8- Khosh A. Use of psychological tests and clinical diagnosis Tehran Rouen 1387 third edition of the 226-224 .[In Persian]
9- Afshari Ali: Depression among students in third year High School of Samirom, 2003-2002. Research has not yet been published. [In Persian]
10- Ramezani R: Depression comparison in athlete and non-athlete students of the Guidance and Secondary schools in
Ilam, 2001.
http://www.ilam.medu.ir/get-
precis.aspx? rcid.pgid=15. [In Persian]
11- Ghaderzadeh B, Depression prevalence in third and fourth year students of Yasoj high
schools,2000.http://www.edu.blogfa.co m/83114.aspx [In Persian]
12- Kokabeh F: Study the mental disorders epidemiology in rural areas Azarshahr, Tabriz. Dissertation of MA, Clinical Psychology, Medical Sciences University of Iran in 1993, p:87-89. [In Persian]
13- Kessler RC, Mcgonagle KA, Zhao S, Nelson CB, Hughers M, Eshleman S, et al. Lifetime and 12-mouth prevalence of DSM-III-R psychiatry disorder in the United States. Arch Gen Psychiatry, 1994, 51:9-19
14- Roca M, Gili M, Ferrer V, Bernardo M, Montano JJ, Salva JJ, et al. Mental disorders on the island of Formentera:
Prevalence in general population using the Schedules for Clinical Assessment in Neuropsychiatry. Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 1999,p:88-97
15- Hollifield M, Laton W, Spain D, Pule L, Anxiety and depression in a village of Lesoto: A comparison with the United States. Br J Psychiatry, 1990; 156:343- 50. [In Persian]
16- Goldberg D, The detection of psychiatric illness by questionnaire. London: Oxford University Press; 1973.p.20-25
17- Bahar E, Henderson AS, Mackinnon AJ, An epidemiological study of mental health and socioeconomic conditions in Sumatra, Indonesia. Acta Psychiatr Scand 1992; 85:257-63
18- Eskandari S. Study of depression and its related factors in Semnan high school students in 1997. Available from:
http://www.orshidfestival.com/persian/p amphlet%20Contest.htm [In Persian]
19- ADAMS- GA. American Psychiatric Association 4th Edition, 1994, p:89-99.
20- Tasman Ky. Text book of Psychiatry, 6th Edition, 1997, p:556.
21- KaplanHL. Comprehensive Textbook of Psychiatry (Mental & Behavioral Disorders of Childhood & Adolescent).
6th Edition 1995, p:335.
