1
هﺪﮑﺸﻧاد ي
ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور و ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ ﯽﺷزﻮﻣآ هوﺮﮔ ﯽﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ
نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺟرد ﺖﻓﺎﯾرد ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ي
ﻪﺘﺷر رد ي
ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يزﺎﺴﻬﺑ و شزﻮﻣآ
:ناﻮﻨﻋ
ﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﻄﺑار هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر و ﯽﺘﮐرﺎ
ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو
ﺪﯿﺗﺎﺳا ﺎﻤﻨﻫار :
يداﺮﻣ دﻮﻌﺴﻣ ﺮﺘﮐد ﻖﻟﺎﺧ ﯽﻠﻋ ﺮﺘﮐد هاﻮﺧ
دﺎﺘﺳا
روﺎﺸﻣ :
نﻼﺑﺎﺑ ﺪﻫاز لدﺎﻋ ﺮﺘﮐد
ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ :
ﯽﺘﻤﺴﻗ مﺎﻬﻟا نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 95
مﺎﻧ ﯽﮔداﻮﻧﺎﺧ ﻮﺠﺸﻧاد
: ﯽﺘﻤﺴﻗ مﺎﻧ
: مﺎﻬﻟا
ناﻮﻨﻋ نﺎﯾﺎﭘ ﻪﻣﺎﻧ
هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر و ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﻄﺑار:
ﺑﺎﻨﻣ يرو ﻧﺎﺴﻧا ﻊ ﯽ
ﺪﯿﺗﺎﺳا ﺎﻤﻨﻫار : هاﻮﺧ ﻖﻟﺎﺧ ﯽﻠﻋ ﺮﺘﮐد و يداﺮﻣ دﻮﻌﺴﻣ ﺮﺘﮐد
دﺎﺘﺳا وﺎﺸﻣ :ر نﻼﺑﺎﺑ ﺪﻫاز لددﺎﻋ ﺮﺘﮐد
ﻊــﻄﻘﻣ ﻠﯿــﺼﺤﺗ
:ﯽ ﺪــﺷرا ﯽــﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
ﻪﺘــﺷر : ﺑ و شزﻮــﻣآ ﻧﺎــﺴﻧا ﻊﺑﺎــﻨﻣ يزﺎــﺴﻬ
ﯽ
هﺎﮕــــﺸﻧاد :
ﯽــــﻠﯿﺑدرا ﻖــــﻘﺤﻣ
هﺪﮑــــﺸﻧاد :
ﯽــــﺘﯿﺑﺮﺗ مﻮــــﻠﻋ ﯽــــﺳﺎﻨﺸﻧاور و
ﺦﯾرﺎﺗ :عﺎﻓد /9 /4 1395
داﺪﻌﺗ ﺤﻔﺻ :تﺎ 105
ﯿﮑﭼ هﺪ : ﻪﻄﺑار ﯽﺳرﺮﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا زا فﺪﻫ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر و ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ي
ﺎﻨﻣ يرو ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑ
ﯽﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻦﯾا نﺎﻨﮐرﺎﮐ هﺎﮔﺪﯾد زا ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا زﺎﮔ ﺖﮐﺮﺷ ﺘﺴﺒﻤﻫ عﻮﻧ زا ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .ﺪﺷﺎﺑ
ﺖﺳا ﯽﮕ ﻪﻌﻣﺎﺟ .
ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ لﺎﺳ رد زﺎﮔ ﺖﮐﺮﺷ ﻞﻏﺎﺷ نﺎﻨﮐرﺎﮐ زا ﺮﻔﻧ 600
ﻧ شور ﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﻦﯾا نﺎﯿﻣ زا .دﻮﺑ94 ﻪﻧﻮﻤ
يﺮﯿﮔ رد
سﺮﺘﺳد ﯽﺴﺟﺮﮐ لوﺪﺟ سﺎﺳاﺮﺑ و -
ﻪﻧﻮﻤﻧ ،نﺎﮔرﻮﻣ ا
ﻢﺠﺣ ﻪﺑ ي هداد .ﺪﯾدﺮﮔ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﻔﻧ238
ا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﺳ ز
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ) ﯽﻀﯿﻓ ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ي ) ﯽﮑﺳﻮﻧﻮﮐ و نﺎﮔروا ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ،(1386
و (1996 هﺮﻬﺑ يرو
ﺎﺟ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ) ﺪﻫ
ﻊﻤﺟ (1385 هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ياﺮﺑ .ﺖﺳا هﺪﺷ يروآ شور زا ﺎﻫ
ﺗ رﺎﻣآ يﺎﻫ ﯿﮕﻧﺎﯿﻣ) ﯽﻔﯿﺻﻮ
و ﻦ
) ﯽﻃﺎﺒﻨﺘﺳا رﺎﻣآ و (دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﺗt
ﺪﻨﭼ نﻮﯿﺳﺮﮔر و نﻮﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ ،يا ﻪﻧﺎﮔ
.ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا (
ﻪﺘﻓﺎﯾ نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
، ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﮐ :داد ﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر
ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ي هﺮﻬﺑ و
يرو ﻣ ﻧا ﻊﺑﺎﻨ ﯽﻧﺎﺴ ﺣ زا ﺪ
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻨﻌﻣ يا
ﺎﺘﻓر و ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻦﯿﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار و ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ راد ﻧوﺮﻬﺷ ر
ﺎﻌﺑا و يﺪ د
نآ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﺎﻫ نﺎﯿﻣ زا داد نﺎﺸﻧ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﻮﯿﺳﺮﮔر ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ .دراد دﻮﺟو ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو دﺎﻌﺑا
ﻣ ﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪ ﺎ
،ﯽﺘﮐر
ﺒﻫر لﺮﺘﻨﮐ و رﺎﺘﺧﺎﺳ ،يﺮ ﺶﯿﭘ
هﺮﻬﺑ رادﺎﻨﻌﻣ ﻦﯿﺑ دﺎﻌﺑا نﺎﯿﻣ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو
ر ﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓ يﺪﻧو
ﺶﯿﭘ يدﺮﻤﻧاﻮﺟ و ﻢﯾﺮﮑﺗ و ماﺮﺘﺣا ،ﯽﺘﺳود عﻮﻧ ،ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﯿﺑ
هﺮﻬﺑ راد ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو ا
ﺖﺳ .
ﺪﯿﻠﮐ هژاو ﺎﻫ : هﺮﻬﺑ ،شﺰﯿﮕﻧا
،ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ،ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ،يﺮﺒﻫر
أ
ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺖﺳﺮﻬﻓ
ناﻮﻨﻋ
ﺻ ﻪﺤﻔ
ﺶﻫوﮋﭘ تﺎﯿﻠﮐ :لوا ﻞﺼﻓ
ـ1 ـ 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ ...
...
...
...
...
...
2
ـ1 ـ 2 ﺑﯿ نﺎ ﻪﻠﺌﺴﻣ : ...
...
...
...
...
...
4
ـ1 ـ 3 تروﺮﺿ و ّﻤﻫا ﯿ ﺖ ﺶﻫوﮋﭘ : ...
...
...
...
...
8
ـ1 ـ 4 فاﺪﻫا ﺶﻫوﮋﭘ ...
...
...
...
...
. 11
ـ1 ـ4 ـ 1 فﺪﻫ ﻠﮐ ﯽ ...
...
...
...
...
...
11
ـ1 ـ4 ـ 2 فاﺪﻫا ﻋﺮﻓ ﯽ ...
...
...
...
...
11
ـ1 ـ 5 ﺎﻬﻟاﺆﺳ ي ﺶﻫوﮋﭘ ...
...
...
...
...
12
ـ1 ـ5 ـ 1 تﻻاﺆﺳ ﻠﺻا ﯽ : ...
...
...
...
...
12
ـ1 ـ5 ـ 2 تﻻاﺆﺳ ﻋﺮﻓ ﯽ : ...
...
...
...
...
12
ـ1 ـ 6 رﺎﻌﺗ ﯾ ﻒ ﺮﻈﻧ ي و ﻠﻤﻋ ﯿﺗﺎ ﯽ ﻐﺘﻣ ﯿ ﺎﻫﺮ : ...
...
...
...
...
13
:مود ﻞﺼﻓ ﯽﻧﺎﺒﻣ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ و يﺮﻈﻧ ﺶﻫوﮋﭘ
2-1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ ...
...
...
...
...
...
16
ـ2 ـ2 رﺎﻌﺗ ﯾ ﻒ هﺮﻬﺑ رو ي ...
...
...
...
...
17
ـ2 ـ 3 رﺎﺗ ﯾ ﻪﭽﺨ ﻬﺑ هﺮ رو ي : ...
...
...
...
...
18
ـ2 ـ 4 ﻫﺎﻔﻣ ﯿ ﻢ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎﺑ هﺮﻬﺑ رو ي ...
...
...
...
...
18
ـ2 ـ 5 حﻮﻄﺳ هﺮﻬﺑ رو ي : ...
...
...
...
...
19
ـ2 ـ 6 ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ ﺮﺑ هﺮﻬﺑ رو ي ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺋارا لﺪﻣ ﺎﻫ ي ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ : ...
...
...
20
ـ2 ـ 7 ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي هﺮﻬﺑ رو ي نﺎﻣزﺎﺳ : ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 8 ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ ﺑ ﺮ اﺰﻓا ﯾ ﺶ هﺮﻬﺑ رو ي رد نﺎﻣزﺎﺳ : ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 9 ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ رد ﺶﻫﺎﮐ هﺮﻬﺑ رو ي : ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 10 ﺴﻘﺗ ﯿ ﻢ ﺪﻨﺑ ي ﺎﻫ ي هﺮﻬﺑ رو ي ...
...
....
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 12 ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ ﺮﺑ هﺮﻬﺑ رو ي ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 12 اﻮﻓ ﯾﺪ هﺮﻬﺑ رو ي : ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 13 ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ ﺑ ﺮ هﺮﻬﺑ رو ي زا د ﯾ هﺎﮔﺪ ناﺮﻈﻨﺒﺣﺎﺻ مﻮﻠﻋ
رﺎﺘﻓر ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ و ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ ...
Error!
Bookmark not defined.
ـ2 ـ 14 ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ي هﺮﻬﺑ رو ي رد ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ : ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 15 ﺶﻘﻧ نﺎﺴﻧا رد دﻮﺒﻬﺑ هﺮﻬﺑ رو ي ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 16 مﻮﻬﻔﻣ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 17 ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺘﮐرﺎﺸﻣ ﯽ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 18 ﺳ ﯿﺮ ﻮﮑﺗ ﯾ ﻦ ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺘﮐرﺎﺸﻣ ﯽ ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 19 ﺮﻈﻧ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻨﺘﺒﻣ ﯽ ﺮﺑ ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺘﮐرﺎﺸﻣ ﯽ ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 20 حﻮﻄﺳ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 21 لﺎﮑﺷا ﺖﮐرﺎﺸﻣ : ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 22 اﺰﻣ ﯾﺎ ي اﯾ دﺎﺠ مﺎﻈﻧ ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺘﮐرﺎﺸﻣ ﯽ ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 23 ﺶﻘﻧ ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺸﻣ ﺘﮐرﺎ ﯽ رد دﻮﺒﻬﺑ هﺮﻬﺑ رو ي ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 24 رﺎﻌﺗ ﯾ ﻒ رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 25 رﺎﺗ ﯾ ﻪﭽﺨ رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 26 دﺎﻌﺑا رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 27 عاﻮﻧا رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 28 وﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 29 ﺶﻘﻧ رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ رد ﻘﻓﻮﻣ ﯿ ﺖ نﺎﻣزﺎﺳ ...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 30 ﺎﻫرﺎﺘﻓر ي ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ﺚﻋﺎﺑ ﺖﻌﻔﻨﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ ...
Error! Bookmark not defined.
ـ2 ـ 31 ﻞﻣاﻮﻋ ﺛﺄﺗ ﯿ راﺬﮔﺮ رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ﺮﺑ هﺮﻬﺑ رو ي ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ ...
Error! Bookmark not defined.
2-32 -ﭘ ﯿ ﺸ ﯿ ﻪﻨ ي ﺸﻫوﮋﭘ ﯽ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
2-32-1 -ﭘ
ﯿ ﺸ ﯿ ﻪﻨ ي ﻠﺧاد ﯽ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -32 -ﭘ2 ﯿ ﺸ ﯿ ﻪﻨ ي ﺟرﺎﺧ ﯽ ...
...
...
. Error! Bookmark not defined
مﻮﺳ ﻞﺼﻓ ﺶﻫوﮋﭘ شور و داﻮﻣ :
ﺶﻫوﮋﭘ
3-1 - ﻣﺪﻘﻣ ﻪ ...
...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ3 ـ 2 شور ﺶﻫوﮋﭘ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ3 ـ 3 ﻪﻌﻣﺎﺟ رﺎﻣآ ي ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ3 ـ 4 ﻢﺠﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ و شور ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮔﯿ ﺮ ي ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ3 ـ 5 راﺰﺑا و شور ﺎﻫ ي روآدﺮﮔ ي تﺎﻋﻼﻃا و هداد ﺎﻫ ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ3 ـ5 ـ 1 ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ي هﺮﻬﺑ رو ي ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ : ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ3 ـ5 ـ 2 ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ي ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺗرﺎﺸﻣ ﯽ : ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ3 ـ5 ـ 3 ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ي رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ : ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ 3 ـ 6 ﺷ ﯿ هﻮ ي ﺰﺠﺗ ﯾﻪ و ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ تﺎﻋﻼﻃا ...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ3 ـ6 ـ 1 رﺎﻣآ ﺻﻮﺗ ﯿﻔ ﯽ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ3 ـ6 ـ 2 رﺎﻣآ ﻃﺎﺒﻨﺘﺳا ﯽ ...
...
...
. Error! Bookmark not defined
مرﺎﻬﭼ ﻞﺼﻓ ﺞﯾﺎﺘﻧ:
ﻪﺘﻓﺎﯾ و ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ج
4-1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ ...
...
...
...
Error! Bookmark not defined.
4-2 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ و ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ : ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
4-2-1 - ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي ﺻﻮﺗ ﯿﻔ ﯽ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -2 -ﯾ4 ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي ﻃﺎﺒﻨﺘﺳا ﯽ ...
...
...
. Error! Bookmark not defined
ﻢﺠﻨﭘ ﻞﺼﻓ ﻧ و ﺚﺤﺑ :
ﺘ ﻪﺠﯿ يﺮﯿﮔ
ـ5 ـ 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ : ...
...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ5 ـ 2 ﺚﺤﺑ و ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ ﮔﯿ ﺮ ي ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ5 ـ 2 تﻻاﺆﺳ1 ﻘﺤﺗ ﯿ ﻖ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ5 ـ 3 دوﺪﺤﻣ ﯾ ﺖ ﺎﻫ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ5 ـ 4 ﭘﯿ تادﺎﻬﻨﺸ ﺶﻫوﮋﭘ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ـ5 ـ 5 ﭘﯿ تادﺎﻬﻨﺸ دﺮﺑرﺎﮐ ي ...
...
...
. Error! Bookmark not defined
ﺖﺳﺮﻬﻓ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﺬﺧﺂﻣ : ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ﺖﺳﻮﯿﭘ ﺎﻫ و ﻢﺋﺎﻤﺿ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
ﺖﺳﺮﻬﻓ لواﺪﺟ
ناﻮﻨﻋ و هرﺎﻤﺷ لواﺪﺟ
ﺻ ﻪﺤﻔ
لوﺪﺟ -2 رﺎﻌﺗ1 ﯾ ﻒ رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ...
...
...
...
45
لوﺪﺟ -2 دﺎﻌﺑا2 رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ زا د ﯾ هﺎﮔﺪ ﺮﻈﻧ ﯾﻪ نازادﺮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ ...
...
...
47
لوﺪﺟ ـ3 ـ 1 ﺮﺿ ﯾ ﺐ ﺎﻔﻟآ ي خﺎﺒﻧوﺮﮐ هﺮﻬﺑ رو ي ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ و دﺎﻌﺑا نآ ...
...
...
69
لوﺪﺟ ـ3 ـ 2 ﺮﺿ ﯾ ﺐ ﺎﻔﻟآ ي خﺎﺒﻧوﺮﮐ ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﮐرﺎﺸﻣ ﺘ ﯽ و دﺎﻌﺑا نآ ...
...
...
70
لوﺪﺟ ـ3 ﺮﺿ3 ﯾ ﺐ ﺎﻔﻟآ ي خﺎﺒﻧوﺮﮐ رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ و دﺎﻌﺑا نآ ...
...
...
71
لوﺪﺟ -4 تﺎﻋﻼﻃا1 ﻌﻤﺟ ﯿ ﺖ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ...
...
...
..
74
لوﺪﺟ -4 ﻌﺿو2 ﯿ ﺖ هﺮﻬﺑ رو ي ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ ﺖﮐﺮﺷ زﺎﮔ نﺎﺘﺳا ﺑدرا ﯿ ﻞ ...
...
...
75
لوﺪﺟ -4 ﻌﺿو3 ﯿ ﺖ ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺘﮐرﺎﺸﻣ ﯽ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺖﮐﺮﺷ زﺎﮔ نﺎﺘﺳا ﺑدرا ﯿ ﻞ ...
Error! Bookmark not defined.
لوﺪﺟ -4 ﻌﺿو4 ﯿ ﺖ رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺖﮐﺮﺷ ﺎﮔ ز نﺎﺘﺳا ﺑدرا ﯿ ﻞ ...
Error! Bookmark not
defined.
لوﺪﺟ -4 ﺮﺗﺎﻣ5 ﯾ ﺲ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ ﺑﯿ ﻦ ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺘﻣرﺎﺸﻣ ﯽ و دﺎﻌﺑا نآ ﺎﺑ هﺮﻬﺑ رو ي ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ ...
...
78
لوﺪﺟ -4 ﺮﺗﺎﻣ6 ﯾ ﺲ ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﯽ ﺑﯿ ﻦ رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ و دﺎﻌﺑا نآ ﺎﺑ هﺮﻬﺑ رو ي ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ ...
...
79
لوﺪﺟ -4 ﻢﻬﺳ7 ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺘﮐرﺎﺸﻣ ﯽ و رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ رد ﭘﯿ ﺶ ﺑﯿ ﻨ ﯽ هﺮﻬﺑ رو ي ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ ...
. 80
لوﺪﺟ -4 8 ﻢﻬﺳ دﺎﻌﺑا ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﺘﮐرﺎﺸﻣ ﯽ رد ﭘﯿ ﺶ ﺑﯿ ﻨ ﯽ هﺮﻬﺑ رو ي ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ ...
...
..
81
لوﺪﺟ -4 ﻢﻬﺳ9 دﺎﻌﺑا رﺎﺘﻓر ﺪﻧوﺮﻬﺷ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ رد ﭘﯿ ﺶ ﺑﯿ ﻨ ﯽ هﺮﻬﺑ رو ي ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ ...
...
82
1
:لوا ﻞﺼﻓ
ﺶﻫوﮋﭘ تﺎﯿﻠﮐ
ـ1 ـ 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺶﻧاد رد ﻢﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ ءﺎﻘﺗرا ،ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﻒﯾﺎﻇو ﻦﯾﺮﺗ
هﺮﻬﺑ يرو رد 1
نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ ﯽﺘﻌﻨﺻ ﺖﺳا ﯽﺗﺎﻣﺪﺧ و يرﺎﮑﻤﻫ و ﻪﻌﺳﻮﺗ نﺎﻣزﺎﺳ)
يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ ،2
.(2001
مﻮﻬﻔﻣ هﺮﻬﺑ ﯽﻣ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﯽﺸﺨﺑ ﺮﺛا و ﯽﯾارﺎﮐ ﻪﺟو ود زا ﺖﻟود ﺶﺨﺑ رد يرو .دﺮﯿﮔ
تﺎﻣﺪﺧ ﯽﯾارﺎﮐ
ﻨﯾﺰﻫ ﻪﺑ هﺪﺷ دﺎﺠﯾا تﺎﻣﺪﺧ ﺖَﯿﻤﮐ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﻪ
زﺎﯿﻧ درﻮﻣ (ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖَﯿﻤﮐ) هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
ﺖﻬﺟ ﺎﺑ يدﺮﮑﯾور ﯽﯾارﺎﮐ .دراد هرﺎﺷا تﺎﻣﺪﺧ دﺎﺠﯾا ياﺮﺑ نورد يﺮﯿﮔ
ﯽﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ مﻮﻬﻔﻣ .ﺪﯾآ
ﻢﻬﻣ ناﻮﻨﻋ ،ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ رد .ﺖﺳا تﺎﻣﺪﺧ ﺪﺻﺎﻘﻣ و فاﺪﻫا ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ناﺰﯿﻣ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺐﺴﮐ رد ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ هﺪﻤﻋ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
دﺎﻘﺘﻋا و هﺪﺷ داﺪﻤﻠﻗ دﻮﻬﺸﻣﺎﻧ ﯽﯾاراد ﻦﯾﺮﺗ
نﺎﻣزﺎﺳ هﺮﻬﺑ و ﺖﯿﻔﯿﮐ دﻮﺒﻬﺑ سﺎﺳا و ﻪﯾﺎﭘ ار نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻪﯿﻠﮐ يرو
ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا و ﯽﯾارﺎﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﯽﻠﺻا يﺎﻨﺒﻣ ار ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾا ﺪﯾﺎﺑ اﺬﻟ و ﺖﺴﻧاد ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ شزرا ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ﻦﯾﺮﺗ ،يﺮﯾاﺰﺟ) دﺮﮐ داﺪﻤﻠﻗ ﺖﺑﺎﻗر ﯽﯾﻼﻃ ﺪﯿﻠﮐ و
ﻦﯿﺑ نﺎﻣزﺎﺳ .(1386 رﺎﮐ ﯽﻠﻠﻤﻟا
ﻒﯾﺮﻌﺗ رد 3
هﺮﻬﺑ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﻦﯿﻨﭼ يرو هﺮﻬﺑ :ﺪﻨﮐ
ﻪﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾ زا ﻞﺻﺎﺣ هدﺎﺘﺳ ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑار زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ يرو
هداد هدﺎﺘﺳ نآ ﺪﯿﻟﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ هﺮﯿﻏ و رﺎﮐ يوﺮﯿﻧ ،ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ،ﻦﯿﻣز ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻪﺘﻓر رﺎﮐ ﻪﺑ يﺎﻫ ) ﺎﻫ
،ﻦﻨﯾر و مﻮﻠﺑ
يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ مﺎﻤﺗ ﺎﺑ نﺎﺴﻧا .(2011 هﺮﻬﺑ ﯽﺳﺎﺳا ﻞﻣﺎﻋ ﺶﯾﺎﻫ
ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ نﺎﺴﻧا ﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﮏﺒﺳ ،ﺖﺳا يرو
يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ زا و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺪﯾﺎﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا يﺎﺘﺳار رد بﻮﻠﻄﻣ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ وا يﺎﻫ
يرﻮﺤﻣ ﺶﻘﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
هﺮﻬﺑ رد ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﮏﺒﺳ .ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ يرو ،4
ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﯾﻮﭘ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﮏﺒﺳ
ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ رد ﯽﻤﻬﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ي
ﻢﻫ ﺪﻣآرﺎﮐ و بﻮﻠﻄﻣ ﯽﮑﺒﺳ .دراد ﺎﻫ
ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد و ﻪﺘﻓﺮﺸﯿﭘ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺮﺜﮐا رد و هدﻮﺑ ﻖﻓﻮﻣ نﻮﻣزآ رد ﯽﻠﻤﻋ ظﺎﺤﻟ زا ﻢﻫ و يﺮﻈﻧ ظﺎﺤﻟ زا ﯽﺑ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ َﻼﻣﺎﮐ ﺨﺑ ﺪﯾدﺮﺗ
ﻪﻏﺪﻏد زا ﯽﻤﻈﻋا ﺶ ﻪﺑ ﯽﻓﺎﮐ ﻪﺟﻮﺗ ،ناﺮﯾﺪﻣ ﯽﻨﻫذ يﺎﻫ
هﺎﺗﻮﮐ و ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ ﯽﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻤﮐ و ﯽﻔﯿﮐ ﺪﺷر و ﻪﻌﺳﻮﺗ هار ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻗدﺎﺻ) .ﺪﺷﺎﺑ ،ﺮﻓ
ص ،1392 ﺪﯾﺎﺑ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ عﻮﻧ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ندﺮﮐ ﯽﻧورد يزﺎﺳ ﺮﺘﺴﺑ ياﺮﺑ .(56
نﺎﻣزﺎﺳ رد و دﻮﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻫ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯽﻄﯿﺤﻣ ،ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ،ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﻞﻣاﻮﻋ و يدﺮﻓ ﻞﻣاﻮﻋ يور ﺎ ،دﻮﺷ يﺰﯾر
ﯽﻣ ﺮﯾﺪﻣ ﯽﻄﯾاﺮﺷ رد و هدﻮﺑ نﺎﻣزﺎﺳ غﻮﻠﺑ و ﺪﺷر ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﮏﺒﺳ ﻦﯾا ﺖﺴﺑرﺎﮐ اﺮﯾز ﺪﯾﺎﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا ﺪﻧاﻮﺗ
1 Productivy
2 Organisation for Economic Cooperation and Development
3 ILO
participative management
4
3
نﺎﻣزﺎﺳ رد و هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ دﺎﺠﯾا نﺎﻣزﺎﺳ رد ار يرﺎﮑﻤﻫ حور ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﻨﯾدﺎﻬﻧ ﺎﻫ
و
شﺮﮕﻧ زا ،يﺪﯿﺷرﻮﺧ) ﺪﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا ﻖﻘﺤﺗ ﺖﻬﺟ نﺎﻨﮐرﺎﮐ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ص ،1391 و .(50
ﺖﮐﺮﺷ و نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﯾارﺎﮐ و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو دﺎﻘﺘﻋا ﻦﯾا ﺮﯿﺴﻣ ﻦﯾا رد ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو يدﺎﯾز ﺪﺣ رد ﺎﻫ
ﺶﻘﻧ و ﺎﻫرﺎﮐ ﻦﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ياﺮﺑ ،نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺶﺷﻮﮐ و شﻼﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺶﻘﻧ و ﻪﻔﯿﻇو زا ﺮﺗاﺮﻓ يﺎﻫ
حﺮﺷ رد هﺪﺷ
ﯽﻣ ﻞﻐﺷ ،ﯽﺗﺎﺠﻧ و يﺮﺼﺒﺘﺴﻣ) ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ و شﻮﺟدﻮﺧ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻦﯾﻮﻧ تﺎﯿﺑدا رد .(1387 ي
ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ و ﻒﯾﺎﻇو نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻧﻮﻧﺎﻗ اﺮﻓ يﺎﻫ
ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر“ ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ ”
،عراز) دﻮﺷ
ﺳ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻬﺟ رد ﺖﺳا ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ و ﮏﻤﮐ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر .(1383 ﯽﺘﯿﻫﺎﻣ ،نﺎﻣزﺎ
مﺎﻈﻧ ﻂﺳﻮﺗ ًﺎﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ﺖﺳا ﯽﻤﻧ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﺑﺎﻗ نﺎﻣزﺎﺳ شادﺎﭘ يﺎﻫ
نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ و ﺪﺷﺎﺑ
،مﺪﻘﻣ ﯽﻧﺎﺴﺣا) دراد ﻪﺘﺷاد نﺎﯿﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ .(1389
ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﻪﮐ ﺪﻧا هﺮﻬﺑ ﻪﺑ5
و ﯽﯾارﺎﮐ ،يرو
ﯽﻣ ﮏﻤﮐ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﯽﻣ هزﺎﺟا ناﺮﯾﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﯾﺎﻤﻧ
ﺑ ﺎﺗ ﺪﻫد ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ فﺮﺻ ار دﻮﺧ ﺖﻗو ﺮﺘﺸﯿ هﺮﻬﺑ يﺎﻫ
-
ﻒﯾﺎﻇو مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ار نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ يرو ﯽﻣ دﻮﺒﻬﺑ نﺎﺷ
،ﺲﻧﻼﺒﻠﻟ) ﺪﺸﺨﺑ .(1992
نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ ،يرﺎﮑﻤﻫ ﻪﺑ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﻞﯾﺎﻤﺗ نوﺪﺑ ﺎﻫ ﻮﺧ ﯽﯾارﺎﮐ و ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ي
ﻨﺘﺴﯿﻧ د توﺎﻔﺗ .ﺪ
د يدﺎﯾز ﺖﯿﻤﻫا ،يرﺎﺒﺟا ﺎﺑ شﻮﺟدﻮﺧ يرﺎﮑﻤﻫ ر دﻮﺧ ﻒﯾﺎﻇو دﺮﻓ ،رﺎﺒﺟا ﺖﻟﺎﺣ رد اﺮﯾز ،درا
رد ا ر يﺎﺘﺳا
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا و تارﺮﻘﻣ ،ﻦﯿﻧاﻮﻗ ﻤﻫ رد ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ،ﺪﻫد
ﺧ يرﺎﮑ و شﻮﺟدﻮ
ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ ﺖﻬﺟ رد ار دﻮﺧ تﺮﯿﺼﺑ و يژﺮﻧا ،ﺶﺷﻮﮐ داﺮﻓا ،ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ ﺘﺣ و ﯽﺼﺨﺷ يﺎﻫ
ﻧ ﻪﺑ ﯽ ﻊﻔ
ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ .ﺪﻧﺮﯿﮔ
ار ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ يﺎﻫراﺰﺑا مﺎﻤﺗ ﺪﻧﺪﻨﻤﻗﻼﻋ ناﺮﯾﺪﻣ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﺑ
ﮐ ﺎﺗ ﺪﻧﺮﯿﮔ رﺎﮑ ﯽﻧﺎﻨﮐرﺎ
هﺮﻬﺑ ﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد اﺬﻟ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺎﯾﻮﭘ و رو هﺮﻬﺑ ﺶ
رﺎﮐ يرو نﺎﻨﮐ
ﯽﻣ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يروﺮﺿ ددﺮﮔ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا و ﺪﺳر
.ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ناﺮﯾﺪﻣ ﻪﺑ يدﺎﯾز ﮏﻤﮐ
ﺑﺎﻨﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯾاﺮ ﻒﯿﺻﻮﺗ
يﺎﻫ ﭘ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﮋ
ﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺶﻫو ﯽ
ﺪﻫد ﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪ
ﻪﺧﺎﺷ ﮏﯾ ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﻋ ي
نآ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ و ﺖﺳا ﺪﺷر لﺎﺣ رد ﯽﻤﻠ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﺮﯿﻐﺘﻣ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ
ﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻧ
ار ﯽﻓﺮﮕﺷ تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﺑ
هﺮﻬﺑ ار ﻪﮐ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺠﻨﻣ نﺎﻣزﺎﺳ يرو ﻪﻄﺑ
ﺪﻣ ﯾ ﺖﯾﺮ
هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر و ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ زﺎﺳ ﺮﮔا ور ﻦﯾا زا ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو
ﺨﺑ نﺎﻣ رد ﺪﻫاﻮ ا
ﻦﯾ
ﺷر ﯽﺘﺑﺎﻗر ﻂﯿﺤﻣ ﻦﯾا رد ءﺎﻘﺑ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻧﺎﻤﺑ ﯽﻗﺎﺑ راﺪﯾﺎﭘﺎﻧ و هﺪﯿﭽﯿﭘ ﻂﯿﺤﻣ ﺗ و ﺪ
ﻮ رد ﻪﻌﺳ ﺟ ﻪﺒﻨ
ﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ هﺮﻬﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ دراد تروﺮﺿ ﺪ
ﺣ دﺮﮑﻠﻤﻋ و يرو د نﺎﺸﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﺳﺎﺴ
.ﺪﻫ
5 Organizational Citizenship Behavior
ـ1 ـ2 ﻪﻠﺌﺴﻣ نﺎﯿﺑ
هﺪﯾﺪﭘ نﺎﻣزﺎﺳ و هﺪﺷ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ يرﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﯾآ ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻤﺘﺟا يا
رﻮﻐﺛ و دوﺪﺣ ياراد
ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﺪﻨﮑﯿﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﻤﯾاد ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﮏﯾ سﺎﺳاﺮﺑ ،ﯽﻓاﺪﻫا ﺎﯾ فﺪﻫ ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ و ﺪﺷﺎﺑ
ﺰﻨﯿﺑار)
،6
نﺎﻣزﺎﺳ .(2001 ﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﻪﺑ دﻮﺧ فاﺪ نﺎﯿﻣ نآ زا ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ ،ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ هدﺮﺘﺴﮔ و ﻦﯾﺮﺗﺮﺛﺆﻣ ،ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ناﻮﻨﻋ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻣ ﯽﻘﻠﺗ ﺎﻫ
و ﺖﯿﺑﺮﺗ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ
ﻪﺑ ﺰﯿﻧ و ﺪﻧراد هﺪﻬﻋﺮﺑ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ داﺮﻓا ﯽﻤﺳر ﻢﯿﻠﻌﺗ ﻦﯿﻣﺄﺗ ناﻮﻨﻋ
هﺪﻨﻨﮐ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﯾﺎﺳ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ي زا ،ﺎﻫ
هﮋﯾو ﺖﯿﻤﻫا يﻮﻫ)ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ يا
،ﻦﺳﻮﮔﺮﻓ و 7
.(1985 نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﺎﻫ
ﺎﻫ
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳو ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻫ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد عﻮﻨﺘﻣ تﺎﻋاﺮﺘﺧا و يﺮﺸﺑ ﺶﻧاد شﺮﺘﺴﮔ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ،دﻮﺷ
يﺎﻫ
نﺎﻣزﺎﺳ رد نآ دﺮﺑرﺎﮐو ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﺮﺑ هﺪﺷ ﺐﺒﺳ ،ﺎﻫ
ﻪﺘﺷر رد و دﻮﺷ هدوﺰﻓا ﺎﻫ ﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ي
ﻪﻧ يﺮﺸﺑ ﺶﻧاد نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﺮﺑ ﻪﮑﻠﺑ ،هﺪﺸﻧ ﻪﺘﺳﺎﮐ نﺎﺴﻧا ﺖﯿﻤﻫا زا ﺎﻬﻨﺗ
هﺪﺷ هدوﺰﻓا ﺎﻫ
نﺎﺴﻧا يزﺎﺳﺎﻧاﻮﺗ :دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺻﻼﺧ هﺎﺗﻮﮐ ترﺎﺒﻋ ﻦﯾا رد ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ،يﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ﺮﻈﻨﻣ زا .ﺖﺳا ﺎﻫ
ا ﺮﻈﻧ فﺮﺻ .ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳو ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،يدﺮﻓ ﯽﮔﺪﻧز ﺮﺘﻬﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ياﺮﺑ هﺎﮔﺪﯾد ز
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻢﻬﻣ ﻪﭽﻧآ ،ﺎﻫ -
ﻪﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ناﺪﯾوﺎﺟ و لاﺰﯾﻻ ﻊﺒﻨﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺪﺳر ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ ﺖﻟﻮﻬﺳ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ
هﺪﯾﺪﭘ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺖﺳا ﯽﯾاﺰﻓادﻮﺧ لﺎﺣ رد ﺐﺗﺮﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺢﯿﺤﺻ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ترﻮﺻ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يا
يﺎﻘﺗرا و
يراﺰﺑا ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺲﭘ .دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ هﺮﻬﺑ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ
ﻊﺑﺎﻨﻣ .ﺖﺳا رﺎﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد داﺮﻓا يرو
ﻪﺒﻨﺟ ﺮﻫ زا ،رﻮﺸﮐ ﮏﯾ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻪﺑ ﻪﭼ ،دﻮﺷ ﻪﺟﻮﺗ نآ ﻪﺑ ﻪﮐ يا
ﻢﯿﻤﺼﺗ ناﻮﻨﻋ نﻮﻧﺎﻗ و ناﺮﯿﮔ
ﺢﻄﺳ رد ناراﺬﮔ
ﻢﻬﻣ ،دﺮﺧ ﺢﻄﺳ رد نﺎﻨﮐرﺎﮐ و ناﺮﯾﺪﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﭼو نﻼﮐ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ رﻮﺸﮐ نآ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ
،ﯽﺨﯿﺷ)دﻮﺷ .(1388
ﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ و رﻮﺸﮐ ﺮﻫ ﯽﯾاراد و توﺮﺛ ﻦﯾﺮﺗﺎﻬﺒﻧاﺮﮔ و ﻦﯾﺮﺗﺎﻬﺑﺮﭘ ﺪﻣآرﺎﮐ و ﺮﻫﺎﻣ ﯽ
ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ ناﺪﻘﻓ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ،رﺎﺷﺮﺳ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا يرادرﻮﺧﺮﺑ دﻮﺟو ﺎﺑ ﻊﻣاﻮﺟ زا يرﺎﯿﺴﺑ .ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻠﻣ ﺮﮕﯾد .ﺪﻨﻧارﺬﮔ ﯽﻣ ﯽﺘﺨﺳ ﻪﺑ ار رﺎﮔزور و ﺪﻧراﺪﻧ ار ﯽﻬﻟا ﺖﺒﻫﻮﻣ ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ناﻮﺗ ﻖﯾﻻ و ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ ﺎﻫ
و هﺪﯿﺳر هﺎﻓر و ﺶﯾﺎﺳآ ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ و هدﻮﻣزآرﺎﮐ ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ ﻦﺘﺷاد ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ دﻮﺒﻤﮐ ﻢﻏر ﻪﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﻫ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ زا .ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ لﺎﺒﻧد ار ﯽﻗﺮﺗ و ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﺮﯿﺴﻣ راﻮﺘﺳا و ﺪﻨﻠﺑ يﺎﻫ مﺎﮔ ﺎﺑ ﯽﻣ نآ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر و ﻊﯾﺮﺴﺗ هﺮﻬﺑ ،دﻮﺷ
نﺎﻤﻫ)ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ يرو .(ﻊﺒﻨﻣ
،ﯽﻧﻮﻨﮐ ﺖﺑﺎﻗرﺮﭘ يﺎﯿﻧد رد
هﺮﻬﺑ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻫ فﺪﻫ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ،دﻮﺒﻬﺑ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ هﺎﮔﺪﯾد و ﻪﻔﺴﻠﻓ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يرو
ﯽﻣ ﯽﻣ و ﺪﻫد هﺮﯿﺠﻧز نﻮﭽﻤﻫ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يا ﺶﺨﺑ ﻪﯿﻠﮐ يﺎﻫ
،يﺮﻫﺎﻃ)دﺮﯿﮔ ﺮﺑ رد ار ﻪﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫ ﻪﺑ .(1378
اﺮﯾﺪﻣ ﯽﻠﺻا فﺪﻫ و ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺖﻟﺎﺳر ﻪﮐ يرﻮﻃ تﺎﻧﺎﮑﻣا و ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﻪﻨﯿﻬﺑ و ﺮﺛﺆﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻫ ن
6 Robbins
7 Hui & Ferguson
5
يوﺮﯿﻧ نﻮﭼ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﯽﻣ تﺎﻋﻼﻃا و يژﺮﻧا ،داﻮﻣ ،ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ،رﺎﮐ
،يرﻮﺼﻨﻣو يﺮﯾزو)ﺪﺷﺎﺑ ﺐﺒﺳ ﺮﻣا ﻦﯾا.(1389
هﺮﻬﺑ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﯿﻠﮐ رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺐﺳﺎﻨﻣ و ﺮﺘﻬﺑ ﻪﭼﺮﻫ و ﺢﯿﺤﺻ هدﺎﻔﺘﺳا و يرو
ﻞﻣاﻮﻋ عﻮﻤﺠﻣ زا ﺮﺗ
ﻣﺪﺧ و ﻻﺎﮐ زا ﻢﻋا)ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﻤﻫ و دﻮﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﯽﻠﻣ ﯽﺘﯾﻮﻟوا ﻪﺑ (تﺎ
مواﺪﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺳﺮﺑ روﺎﺑ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻊﻣاﻮﺟ ي
هﺮﻬﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نوﺪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﻫ تﺎﯿﺣ
،ﯽﻣﻮﺼﻌﻣو نﺎﯾﻮﭘ)ﺖﺴﯿﻧ ﻦﮑﻤﻣ يرو تﺎﯿﺑدا رد .(1388
هﺮﻬﺑ حﻼﻄﺻا ؛ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هﺮﻬﺑ زا ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﯽﻧﺎﻌﻣ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ يرو هﺮﻬﺑ ﻒﯾرﺎﻌﺗ ﻪﻠﻤﺟزا .ﺪﻫد
ﺎﻨﻣ يرو ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑ هﺮﻬﺑ ﯽﻠﮐ يﺎﻨﻌﻣ ﮏﯾ رد :دﺮﮐ هرﺎﺷا ﻞﯾذ درﻮﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ
هدﺎﻔﺘﺳا ناﻮﺗ ﯽﻣ ار يرو
ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺎﯾ ﻻﺎﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﻠﻣاﻮﻋ زا ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ .دﺮﮐ ﻒﯾﺮﻌﺗ دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زاﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺮﯿﻈﻧ دور
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ...و ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ،رﺎﮐ ،ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ ﻞﺻﺎﺣ يﺮﺘﺸﯿﺑ هدﺎﺘﺳ ﻪﮐ ﻢﯿﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا يا
هﺮﻬﺑ ،ﺪﯾآ ﺶﯾاﺰﻓا ار يرو
هداد هرﺎﭘ .ﻢﯾا هﺮﻬﺑ داﺮﻓا زا يا هرﺎﺑرد شﺮﮕﻧ ﮏﯾ ار يرو
رد ﺮﻤﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﺷﺮﮕﻧ .ﺪﻨﻧاد ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز ي
هﺮﻬﺑ ﺮﮕﯾد ﯽﺧﺮﺑ .دراد دﻮﺟو دﻮﺟﻮﻣ ﻂﯾاﺮﺷ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﮐ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﺪﻧا هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار يرو
نﺎﺴﻧا ﻪﺑ ﯽﻣ ﺎﻫ ﮐ بﺎﺨﺘﻧا ار ﯽﺘﻬﺟ ﻪﭼ دزﻮﻣآ .دﻮﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﯽﻫدزﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﺗ ﺪﻨﯾﺎﻤﯿﭙﺑ ار يﺮﯿﺴﻣ ﻪﭼ و ﺪﻨﻨ
هﺪﻋ هﺮﻬﺑ يا نﺎﻬﺟ ﮏﯾ ار يرو ﯽﻣ ﯽﻨﯿﺑ
طﺎﺒﻨﺘﺳا مﺎﻤﺗ ﺎﺑ ﻦﮑﯿﻟ .ﺪﻨﻧاد هﺮﻬﺑ زا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ يرو ﺖﺳا
ﻪﻨﯿﻣز ﻪﭽﻧآ ﻪﮐ ﺪﻧراد نﺎﻋذا هﺪﯿﻘﻋ ﻦﯾاﺮﺑ ﯽﮕﻤﻫ هﺮﻬﺑ يﺎﻘﺗرا يﺎﻫﺮﺘﺴﺑ و ﺎﻫ
ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار يرو ،ﻦﯿﺷﺎﻣ ﺪﻨﮐ
ﺑا و شور يﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻧﺎﯿﻗﺪﺻ ﯽﺤﻟﺎﺻ)ﺖﺳا نﺎﺴﻧا ﻪﮑﻠﺑ ،ﺖﺴﯿﻧ راﺰ
ﺐﯿﺒﺣ ،مﺪﻘﻣ
،هداز هﺮﻬﺑ .(1388
ﺎﺒﻋ يرو ر ت
ﻪﺑ زا ﺖﺳا هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﻦﮑﻤﻣ دﻮﺳ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ندروآ ﺖﺳد
و داﺪﻌﺘﺳا ،ناﻮﺗ ،رﺎﮐ يوﺮﯿﻧ زا ﻪﻨﯿﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا و يﺮﯿﮔ
ﺎﺟ هﺎﻓر ءﺎﻘﺗرا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ...و نﺎﮑﻣ ،نﺎﻣز ،لﻮﭘ ،ﻦﯿﺷﺎﻣ ،ﻦﯿﻣز ،ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ ترﺎﻬﻣ هﺮﻬﺑ .ﻪﻌﻣ
ﺢﻄﺳ رد يرو
ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﯽﻠﻣ و دﺎﺼﺘﻗا ،نﺎﻣزﺎﺳ ،نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﻪﻓﺮﺻ :ﻪﻠﻤﺟ زا يﺪﯾاﻮﻓ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ياراد و دﻮﺷ
ﻪﻨﯾﺰﻫ رد ﯽﯾﻮﺟ ،ﺎﻫ
ﺶﯾاﺰﻓا ،نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﯽﻠﻐﺷ ﺖﯿﻨﻣا ،نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﯽﻣﻮﻤﻋ شزﻮﻣآ ،باﺬﺟ يرﺎﮐ ﻂﯿﺤﻣ دﺎﺠﯾا ،نﺎﻨﮐﺎﮐ ﯽﻠﻐﺷ يﺎﻘﺗرا ،ﯽﮐﺎﺧ)ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ يرﺎﮐ هﺰﯿﮕﻧا و هﺎﻓر ،قﻮﻘﺣ ،1386
هﺮﻬﺑ.(22 ﯽﻌﺳ هراﻮﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺮﮑﻓ هﺎﮔﺪﯾد ﮏﯾ يرو
هﺮﻬﺑ .ﺪﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ،ﺖﺳا دﻮﺟﻮﻣ ﺮﻇﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻪﮐ ار ﻪﭽﻧآ دراد نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯿﻘﻋ ﻦﯾا ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ يرو
ﯽﻣ هدﺎﺳ ،ﻞﮐ رد .ﺪﻧﺎﺳﺮﺑ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﺶﯿﭘ زور زا ﺮﺘﻬﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺬﺧا ﺎﺑ و ﺮﺘﻬﺑ زور ﺮﻫ ار ﺶﻔﯾﺎﻇو و ﺎﻫرﺎﮐ ﺪﻧاﻮﺗ -
ﺮﻬﺑ زا ﻪﮐ ﯽﻔﯾﺮﻌﺗ ﻦﯾﺮﺗ ه
ﯽﻣ هداد ﻪﺑ هدﺎﺘﺳ ﺖﺒﺴﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ يرو ﯽﮐﺎﺧ)ﺪﺷﺎﺑ
هﺎﮕﯾد رد .(1387
هﺮﻬﺑ ،ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ،ﻊﻗاو رد .ﺪﻨﮑﯿﻣ نﺎﯿﺑ فاﺪﻫا ﺐﺴﮐ ياﺮﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ار ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ناﺰﯿﻣ يرو
هﺮﻬﺑ هﺮﻬﺑ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد .دراد ﺮﺑ رد ار ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﻢﻫو ﯽﯾارﺎﮐ مﻮﻬﻔﻣ ﻢﻫ يرو ﯽﯾارﺎﮐ ﻞﻣﺎﺷ يرو
و
هﺮﻬﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ﺶﻫﺎﮐ ،دﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﯿﻓﺮﻇ ،يروآدﻮﺳ ،ﺪﯿﻟﻮﺗ ،ﯽﺟوﺮﺧ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﻤﯿﻫﺎﻔﻣ ﺎﺑ يرو
ﯽﻣ قﺮﻓ ﯽﻓﺎﺿا رﺎﮐ ﺎﯾ ،ﻪﻨﯾﺰﻫ درﺎﭽﯾﺮﭘ)ﺪﻨﮐ
،8
هﺮﻬﺑ ﯽﺧﺮﺑ .(1992 و ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ،ﯽﯾارﺎﮐ زا ﺐﮐﺮﻣ ار يرو
ﺪﻨﻧاﺪﯿﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﺟرﺎﺧ و ﯽﻠﺧاد تﺎﺋﺎﻀﺘﻗا ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ
،ﯽﻤﻇﺎﮐ) .(1381
ﻒﯾﺮﺷ و هداز
8 Pritchard
يﺪﻤﺤﻣ مﺪﻘﻣ ) ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ طﺎﺒﺗرا ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد (1388 هﺮﻬﺑ ﺎﺑ نﺎﻨﮐرﺎﮐ يزﺎﺳ
ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ يرو
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ نﺎﺘﺳﺮﻟ نﺎﺘﺳا ﯽﻣﺎﻈﺘﻧا ﯽﻫﺪﻧﺎﻣﺮﻓ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ،ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا ،ﯽﺷزﻮﻣآ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﮐ ﺪﻧا
هﺮﻬﺑ رد ﺖﮐرﺎﺸﻣ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺎﺘﺳا ﯽﻣﺎﻈﺘﻧا ﯽﻫﺪﻧﺎﻣﺮﻓ ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ يرو
.دراد ﯽﯾاﺰﺴﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ نﺎﺘﺳﺮﻟ ن
ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ هﺮﻬﺑ ﻪﻨﯿﻣز رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺪﻨﮐ ﺶﻘﻧ يﺎﻔﯾا ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو
ﯽﻣ هﺮﻬﺑ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺪﯾدﺮﺗ نوﺪﺑ .ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺖﺴﯿﻧ ﯽﺻﺎﺧ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﺮﺛﺄﺘﻣ ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ يرو
ﻞﻣﺎﮑﺗ ي
نآ زا .ﺖﺳا ﯽﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ لاﻮﻋ ﺐﯿﮐﺮﺗو ﺎﺟ
هﺮﻬﺑ ﻪﮐ ﯽﯾ ﻪﻟﻮﻘﻣ يرو
ﻪﺒﻨﺟ ﺪﯾﺎﺑ ًﺎﻣوﺰﻟ ﺲﭘ ،هدﻮﺒﻧ ﯽﻋاﺰﺘﻧا يا
ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻨﯿﻣز ندروآ ﻢﻫاﺮﻓ رد ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺶﻘﻧ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ .ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يدﺮﺑرﺎﮐ ندﺮﮐ ﻪﻨﯾدﺎﻬﻧ رﻮﻈﻨﻣ
ﮋﯾو ﺖﯿﻤﻫا ياراد نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﺮﻈﻨﻣ ﻦﯾا زا و ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ نآ ءﺎﻘﺗرا و ه
و ﻪﺟﻮﺗ ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺖﺳا يا
ﺮﮐ ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺄﺗ ﻪﺑ نﺎﺴﻧا ﺖﻣا
هﺮﻬﺑ ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾا ﻪﺑ هﺪﻨﯾاﺰﻓ ﻪﺟﻮﺗ و يدﺮﺒﻫار ﻞﻣﺎﻋ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ -
ﯽﻣ ﻢﻗر ار يرو ﺮﻫ ﻪﺟﻮﺗ و ﺪﻧز
نوﺰﻓا ﻪﭼ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﯾاﺪﻫ :ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺮﺗ
ﻢﻫاﺮﻓ و ﺎﻫ
ﻪﻨﯿﻣز ندروآ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ و ﺪﺷر ياﺮﺑ يروﺮﺿ يﺎﻫ
سأر رد ﺪﯾﺎﺑ نﺎﺴﻧا هﻮﻘﻟﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
ﺮﻫ يﺰﯾر
ﻒﯾﺮﺷ)دﺮﯿﮔ راﺮﻗ نﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻤﺤﻣ ،هداز
،مﺪﻘﻣ ﺮﮕﯾد ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫزﺎﯿﻧ ياراد زوﺮﻣا نﺎﻨﮐرﺎﮐ .(1388
زوﺮﻣا نﺎﺴﻧا يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻧور ﯽﻤﻧ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ هﺪﻨﻧاﺰﯿﮕﻧا ﻞﻣﺎﻋ ﺎﻬﻨﺗ ﯽﻨﻤﯾا يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻦﯿﻣﺄﺗ و ﺎﯾاﺰﻣو قﻮﻘﺣ ﻣا نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻫزﺎﯿﻧ زا ﯽﮑﯾ .ﺖﺳﺎﻬﻨﯾا زا ﺮﺗاﺮﻓ زا ﯽﻫاﻮﺧﺮﻈﻧ و ﺖﮐرﺎﺸﻣ ،يﺮﮑﻓ ﻢﻫ ﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ زوﺮ
نآ ﯽﻣ رﻮﻣا رد ﺎﻫ ﻪﺑ .ﺪﺷﺎﺑ
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺒﺗر و مﺎﻘﻣ زا جرﺎﺧ نﺎﻨﮐرﺎﮐ،ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﺪﻨﯾﺎﯿﺑ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ
اﺮﭼ مراد ترﺎﻈﻧ دﻮﺧ ﯽﮔﺪﻧز مﺎﻤﺗ ﺮﺑ نﻮﻨﮐا :دﻮﺷ ﺪﯾﺪﺟ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﯾا ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺪﯾﺎﺑ ﯽﺘﻨﺳ ﻪﻧﺎﺑﺂﻣ رﺪﭘ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ فاﺮﻃا تﺎﻤﯿﻤﺼﺗ رد ﻪﮐ ،ﯽﻌﯿﺑر و نﺎﯾرﻮﯿﮔ) مراﺬﮔ ﯽﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ دﻮﺧ
و ﺲﺘﯿﺑ نراو ،ﺲﯾﺮﮔرآ ﺲﯾﺮﮐ .(1381
هدﺮﮐ لﻻﺪﺘﺳا تﺮﮑﯿﻟ ﺲﯿﺴﻧر هﺮﻬﺑ و ﯽﻠﻐﺷ يدﻮﻨﺸﺧ ،رﺎﮐ رد نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺪﻬﻌﺗ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻧا
،يرو
نآ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﻢﯿﻤﺼﺗ رد ﺎﻫ
هﺮﻬﺑ ﺶﻟﺎﭼ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺮﭽﻠﺑ .ﺖﺳا يدﺎﯿﻨﺑو ﯽﺗﺎﯿﺣ ﺮﻣا يﺮﯿﮔ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ يرو
ﻣ فﺎﺘﺳا .دراد ﻊﯾﺮﺳ و ﻪﻧاﺮﮑﻔﺘ ) ﻦﯿﻔﯾﺮﮔ و 9
رﺎﮐ ﺎﺗ ﺪﻧداد هزﺎﺟا نﺎﻣزﺎﺳ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﻪﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﮏﯾ رد ،(1991
ﻢﯿﻤﺼﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﺣاﺮﻃ ًادﺪﺠﻣ ار دﻮﺧ ﻪﺘﺷاد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﺰﯿﻧ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد يﺮﯿﮔ
هﺮﻬﺑ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ ،ﺖﺳا هدﻮﺑ نآ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا زا ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻓا نﺎﻧآ يرو
ﻪﻨﯾﺰﻫ و هدﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺶﯾاﺰ -
ﯽﭽﺘﻋﺎﺳ)ﺪﺷ هدوﺰﻓا ﺰﯿﻧ نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ،
ﺖﮐرﺎﺸﻣ هﺪﯾﺪﭘ .(1385
تﺎﯿﺣ يوﺮﯿﻧ ﺎﻬﻨﺗ هﺮﻬﺑ و تواﺮﻃو ﯽﯾﺎﯾﻮﭘ ﻞﻣﺎﻋ و ﺶﺨﺑ
نﺎﻣزﺎﺳ رد يرو ﻪﮑﺒﺷ تﺎﻃﺎﺒﺗرا دﺎﺠﯾا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺎﻫ
-
ﯽﻣ ﺐﺒﺳ،ﯽﻌﻤﺟ ﺮﮑﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و نﺎﻣزﺎﺳ رد يا ﺗ دﻮﺷ
يﻮﺳ ﻪﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺿو زا يﺪﻨﺗ ﺖﮐﺮﺣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎ
ﻪﻤﻫ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ .دﻮﺷ مﺎﺠﻧا دﻮﺧ بﻮﻠﻄﻣ ﻊﺿو هﺮﻬﺑ ﻪﺒﻧﺎﺟ
ﺮﯿﮔرد)نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺖﮐرﺎﺸﻣ هار زا ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يرو
ﯽﻣ يرﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫ ﺶﺷﻮﮐ (نﺎﻨﮐرﺎﮐ ندﺮﮐ ﺶﺷﻮﮐ ﻦﯾا .دﻮﺷ
ﯽﻣ ار ﺎﻫ ﺐﯿﮐﺮﺗ ياﺰﺟا ناﻮﺗ
يﺎﻫدﺮﺒﻫار هﺪﻨﻨﮐ
9 Staph & Griffin
7
ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﻦﯾا .ﺪﯿﻣﺎﻧ ندﺮﮐ ﺮﺘﻬﺑ ياﺮﺑ ﻮﺟ ﺶﺷﻮﮐ
ﻪﺑﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ فﺪﻫ يا هﺪﺷ يراﺬﮔ
لﺎﻌﻓ ندﺮﮐ ﺮﯿﮔرد ﻪﻨﻣاد ﺎﺗ ﺪﻧا
،ﯽﺳﻮﻃ)ﺪﻫد ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺪﺻﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ردار نﺎﻨﮐرﺎﮐ هﺪﻧزﺎﺳ و ﯽﻨﻌﯾ ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ .(1379
ﻢﯿﻤﺼﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ رد نﺎﻨﮐرﺎﮐ نﺪﺷ ﺮﯿﮔرد ﻪﻤﻫ زا تﻮﻋد ،يﺮﯿﮔ
ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ يدﺮﻓ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ لﻮﺒﻗ ﻪﺑ داﺮﻓا ي
تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ نآ ﺪﯾد زا ﻪﮐ نﺎﻨﮐرﺎﮐ رﺎﺘﻓر شادﺎﭘ و نﺎﻧآ تاﺪﯿﻟﻮﺗ و
ﺎﺿرا ار عﻮﺟر بﺎﺑرا ﻪﻈﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﻈﺤﻟ ﺎﻫ
ﯽﻣ دﻮﺒﻬﺑ ار نﺎﻣزﺎﺳ دﺮﮑﻠﻤﻋو ﻢﯾﺎﺗ)ﺪﺸﺨﺑ
،10
ﯽﻋﻮﻧ ار ﺖﮐرﺎﺸﻣ ،ﺖﮐرﺎﺸﻣ مﻮﻬﻔﻣ زا ﺮﮕﯾد ﻒﯾﺮﻌﺗرد .(2001
ﻢﯿﻤﺼﺗ رد نﺪﺷ ﻞﯿﺧدو ﻢﯿﻬﺳ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،يﺮﯿﮔ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ، ﻪﺘﺴﻧاد اﺮﺟا و يﺰﯾر ﻤﺼﺗ ﻦﯾا ﻪﮐ .ﺪﻧا
ﻢﯿ ﻪﺑ فﻮﻄﻌﻣ يﺮﯿﮔ
ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻓﺪﻫ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻞﯾﺎﻤﺗ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
ﺶﻨﮐ ﻪﺑ ناﺮﮕﯾد ﺎﺑ كﺮﺘﺸﻣ فﺪﻫ ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ،ﺪﻨﻫد
يرﺎﯾ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﯽﻤﺳﺎﻗ)ﺪﻧزادﺮﭙﺑ ﻪﻧاﺮﮔ
،ﺎﯾﻮﭘ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ .(1380
و رﺎﮐ شدﺮﮔ ي
ﻢﯿﻤﺼﺗ ﺪﻧور رد ار نﺎﻣزﺎﺳ ﮏﯾ نﺎﺘﺳدﺮﯾز و نﺎﻨﮐرﺎﮐ مﺎﻤﺗ ﻪﮐ تﺎﯿﻠﻤﻋ يﺮﯿﮔ
نﺎﻣزﺎﺳ نآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﻪﻗﻼﻋ ﺖﮐرﺎﺸﻣ و يرﺎﮑﻤﻫ ﻪﺑ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ عﻮﻧ ﻦﯾا رد ﯽﻠﺻا ﺪﯿﮐﺄﺗ .دزﺎﺳ ﮏﯾﺮﺷو ﺪﻫد ﺖﻟﺎﺧد و ﻪﻧاﺪﻨﻣ
ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ﯽﻣ و ﺖﺳا داﺮﻓا مﻮﻤﻋ ي
هﺪﯾا زا ﺪﻫاﻮﺧ و تﺎﯾﺮﻈﻧ ،ﺎﻫ
ﻪﻤﻫ تارﺎﮑﺘﺑا نآ ي
و تﻼﮑﺸﻣ ﻞﺣ ياﺮﺑ ﺎﻫ
ﻦﯾا سﺎﺳاﺮﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .ﺪﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻦﯿﺑ و تارﺎﯿﺘﺧا ﻢﯿﺴﻘﺗ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ
نﺎﻨﮐرﺎﮐ و
سﺎﺒﻋ)ﺖﺳا
،نﺎﮔداز ﻪﻔﺴﻠﻓ ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ .(1376
ﯽﻣ بﺎﺠﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا يا ﻢﯿﻤﺼﺗ ،ﺪﻨﮐ
ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺮﯿﮔ
نورد و تﺎﻋﻼﻃا ﻪﮐ دﺮﯿﮔ ترﻮﺻ نﺎﻨﭼ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ و ﺎﻫداد
هدر ﻦﯾﺮﺗ راﺬﮔاو ﻢﯿﻤﺼﺗ نآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ي
ﺖﮑﻧﻮﻠﭘ)ددﺮﮔ ،ﻪﻨﯾرﻮﻓ و 11
.(1381 ﻞﯾﺎﻣ ﺐﺟر ،رﺎﺸﻓا طﺎﺒﺗرا ﯽﺳرﺮﺑ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد رﻮﭘ رﺎﻤﻌﻣ و هداز
هﺮﻬﺑ و ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﻦﯿﺑ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ رد نﺎﻨﮐرﺎﮐ هﺎﮔﺪﯾد زا ﯽﻧﺎﺴﻧا يوﺮﯿﻧ يرو
ﺮﻬﺷ ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ناﺮﻬﺗ هﺮﻬﺑو ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻧا
ﻪﻄﺑار نﺎﻨﮐرﺎﮐ رد يرو ي
ﻨﻌﻣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﯾﺪﺑ ؛دراد دﻮﺟو يرادﺎ هﺮﻬﺑ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر مﺎﺠﻧا ،ﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .دراد ﺮﯿﺛﺄﺗ نﺎﻨﮐرﺎﮐ يرو ﻪﻨﯿﻣز رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﺮﻬﺑ ي ه يﺎﻔﯾا ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓرﺪﻨﮐ ﺶﻘﻧ .ﺪﺷﺎﺑ
نﺎﮔرا )12
ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ (1990 ،ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﻪﮐ
ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺄﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد و يدﺮﻓ يرﺎﺘﻓر ﻢﺘﺴﯿﺳ ي
ﯽﺣاﺮﻃ نﺎﻣزﺎﺳ رد شادﺎﭘ ﯽﻤﺳر يﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﻣزﺎﺳ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﯾارﺎﮐ و ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا يﺎﻘﺗرا ﺚﻋﺎﺑ دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ ﺎﻣا ،ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻦﻫﻮﮐ)دﻮﺷ
،لﻮﮐ ،13
ﻮﻨﯿﻟﻮﺑ .(2004 و14
ﯽﻠﻧﺮﺗ ) ار ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر(2002 ﻪﺘﺴﻧاد يرﺎﺘﻓر
زا جرﺎﺧ ،نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﻪﮐ ﺪﻧا
ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ار نآ هﺪﺷ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻒﯾﺎﻇو و ﺎﻫ
ﯽﻣ ﮏﻤﮐ دﻮﺧ نارﺎﮑﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﻨﻫد ﻨﻨﮐ
ﺪ زﺎﻤﮐﻮﮐ) ،15
،ﯽﺳﺎﭘرآ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫرﺎﺘﻓر زا ﻪﺘﺳد نآ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ،نﺎﮔرا زا يﺮﮕﯾد ﻒﯾﺮﻌﺗ رد .(2009
10 Time
11 Ploncet & Fourineh
12 Organ
13 Cohen & Cole
14 Bolino & Trnly
15 Kokmaz & Rpasy
نﺎﺷدﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا نآ رد نﺎﻣزﺎﺳ نﺎﻨﮐرﺎﮐ فﺮﺻ ار
هﺮﻬﺑ فاﺪﻫا زا ﺮﻈﻧ ءﺎﻘﺗرا ﯽﺼﺨﺷ يرو
ﯽﻣ -
ﺚﯿﻔﯾﺮﮔ)ﺪﻨﻫد ،ﻮﯿﻣﻮﮐ ،16
هﺮﻬﺑ ﺚﺤﺑ ﻪﭼﺮﮔ .(2005 ﻪﺟﻮﺘﻣ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻪﺑ ار نﺎﺴﻧا ﻦﻫذ اﺪﺘﺑا يرو
ﯽﻣ هﺮﻬﺑ ﯽﻨﻌﯾ نآ مﺎﻋ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ ﺮﮔا ﺎﻣا ﺪﻨﮐ بﻮﻠﻄﻣ يﺮﯿﮔ
ﻊﯾﺮﺳ ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺮﺗ ﻖﯿﻤﻋ و ﺮﺗ
فاﺪﻫا ﺮﺗ
ﺠﻣ ﻢﯿﻨﮐ ﺖﻗد ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يا هدﺮﺘﺴﮔ تﻻﺆﺳ ﻪﻋﻮﻤ
ﯽﻣ ار ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﯾا نآ ﻦﯿﻟوا ﺪﯾﺎﺷ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ حﺮﻄﻣ ناﻮﺗ
ﺶﯾﻮﺧ ﺮﻤﻋ ﯽﻨﻌﯾ يدﻮﺟو ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ زا ﻪﻌﻣﺎﺟ هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ ﯽﻠﺻا ﺮﺼﻨﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﺮﻓ ﻪﻧﻮﮕﺟ هﺮﻬﺑ ﺮﺜﮐاﺪﺣ هﺮﻬﺑ .ﺪﯾﺎﻤﻨﺑ ار يرادﺮﺑ
،تروﺮﺿ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نآ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﯽﻠﮐ و ﻊﻣﺎﺟ ﺖﺳا ﯽﻣﻮﻬﻔﻣ يرو
را ﺖﻬﺟ ﯽﮔﺪﻧز ﺢﻄﺳ يﺎﻘﺗ نﺎﺴﻧا ﺶﯾﺎﺳآ و ﺶﻣارآ ،ﺮﺘﺸﯿﺑ هﺎﻓر ،
ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ ﯽﺳﺎﺳا ﯽﻓﺪﻫ ﻪﮐ ،ﺎﻫ ي
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ نﺎﻬﺟ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺖﺳد ﺮﻈﻧﺪﻣ هراﻮﻤﻫ ،دﻮﺷ
و هدﻮﺑ نادﺮﻤﺘﻟود و دﺎﺼﺘﻗا و ﺖﺳﺎﯿﺳ نارﺎﮐرﺪﻧا
ﯽﻣ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ زا ﯽﮑﯾ .ﺖﺳا ﺮﯿﯿﻐﺗ لﺎﺣ رد ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ و هﺪﺸﻧ ﻒﻗﻮﺘﻣ نﻮﻨﮐﺎﺗ نﺎﻬﺟ ،ﺖﺳا ﻢﻠﺴﻣ ﻪﭽﻧآ .ﺪﺷﺎﺑ
نﺎﻣزﺎﺳ رد ﯽﺗﻼﻀﻌﻣ دﻮﺟو تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا ﻢﮐ نﻮﭽﻤﻫ يزوﺮﻣا يﺎﻫ
و و بﺎﻋرا ،يزﺎﺒﺠﻟ ،يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ،يرﺎﮐ
ﻪﻨﯿﮐ .ﺖﺳا يزﻮﺗ نﺎﻣزﺎﺳ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻦﯾا
ﻪﮑﻠﺑ ،ﺖﺳا راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﺎﻫ ﻦﯿﺑ ﻂﺑاور
ﻪﯿﺣور و ﯽﺼﺨﺷ
ﺖﺤﺗ ﺰﯿﻧ ار نﺎﻨﮐرﺎﮐ يرﺎﮑﻤﻫ ﯽﻣ راﺮﻗ عﺎﻌﺸﻟا
ﯽﭘ رد نﺎﻣزﺎﺳ ور ﻦﯾا زا .ﺪﻫد و ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ﺶﻫﺎﮐ
هﺮﻬﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻌﻓﺎﻨﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ ﺖﯾﻮﻘﺗ و ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يرو
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ،ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ﺶﯿﭘ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﮑﻨﯾا ﺮﮕﯾد ﻪﺘﮑﻧ .ﺪﻨﯾﻮﮔ
شزرا و ﯽﻨﯿﺑ يراﺬﮔ
شﺮﮕﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻦﯾا ﻫ
ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺗ نﺎﻨﮐرﺎﮐ تﻻﺎﺣ و ﺎ لواﺪﺘﻣ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ زا ﺮﺘﻬﺑ ،ﺪﻨﻨﮐ
ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻦﯾا يرﺎﯿﺘﺧا و يدارا ﻪﺒﻨﺟ ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺖﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﺑﺎﯾزرا ﮏﯾ يدﺎﻋ يﺎﻫرﺎﺘﻓر زا ﺮﺗ
ﺖﺳا ﻞﻐﺷ ،رﺎﺸﻓا ﻞﯾﺎﻣ)
.(1389 ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑ ار ﯽﺳرﺮﺑ ﻢﯿﺘﺴﻫ نآ لﺎﯿﻧد ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﮐ يا ﻪﻠﺌﺴﻣ
ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر و
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد اﺬﻟ .ﺪﺷﺎﺑ
هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر و ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻦﯿﺑ ﺎﯾآ ﻪﮐ ﻢﯿﺘﺴﻫ لاﺆﺳ ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﯾﻮﮔ ﺦﺳﺎﭘ لﺎﺒﻧد -
؟دراد دﻮﺟو ﻪﻄﺑار ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يرو
ـ1 ـ3 ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﯿّﻤﻫا و تروﺮﺿ
ﺎﮐ يرو هﺮﻬﺑ ناﺰﯿﻣ زا ﯽﻫﺎﮔآ ﺎﺑ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا و هﺪﺷ ﺎﻬﻧآ ﺖﯿﻌﺿو دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻮﺳ ﮏﯾ زا نﺎﻨﮐر
،ﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ تﺎﻣﺪﺧ و تاﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ
ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﻧﺎﯾﺎﺷ ﮏﻤﮐ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ نﻼﮐ فاﺪﻫا ﻖﻘﺤﺗ ﺪﻧور
و ﻦﯾﺮﺗ سﺎﺴﺣ زا ﯽﮑﯾ نﺎﻨﮐرﺎﮐ يرو هﺮﻬﺑ ﯽﺑﺎﯾزرا .دﺮﮐ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ يﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﻦﯾﺮﺗ ﺖﺨﺳ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد
ا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ و نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺮﮔا .ﺪﻧا هدﺮﺑ مﺎﻧ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ يﺮﯾﺬﭘ ﺐﯿﺳآ ﻪﻄﻘﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نآ ز
و دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﻖﯿﻗد ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺶﺷﻮﮐ و شﻼﺗ ﻪﮐ ﺪﻧراﺪﻨﭙﺑ ﻦﯿﻨﭼ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻀﻋا ﺰﯿﻧ
16 Griffith & Kumiyo
9
دﺎﺠﯾا ﺮﻈﻧ زا نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﯽﻣ ترﻮﺻ نآ رد ،ﺪﺷﺎﺑ نﺎﺷرﺎﮐ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ نﺎﻧآ ﯽﺘﻓﺎﯾرد ناﺰﯿﻣ ﺮﮔا ﻪﮐ)هﺰﯿﮕﻧا ﻪﺑ شادﺎﭘ و قﻮﻘﺣ ﺖﺧادﺮﭘ و دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﺳﺎﯿﺳ ﻖﻓﻮﻣ و ﺢﯿﺤﺻ ياﺮﺟا ﻪﯾﺎﺳ رد
،تدﺎﻌﺳ)ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻊﺿو ﻦﯾﺮﺗ بﻮﻠﻄﻣ رد (ﺪﯾآ ﯽﻣ ﺖﺳد .(1383
هﺪﻨﯾآ ﻦﺘﺷاد ياﺮﺑ ﺪﯾدﺮﺗ نوﺪﺑ ﺎﯾﻮﭘ يا
ﺘﺳا و يرو هﺮﻬﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ،يزوﺮﻣا ﺖﺑﺎﻗرﺮﭘ يﺎﯿﻧد رد يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﮔدﺎﺘﺴﯾا و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗو هدﺎﻔ
يرو هﺮﻬﺑ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد ﺎﯾ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﻤﻫ هزوﺮﻣا .ﻢﯿﺘﺴﻫ تﺎﻧﺎﮑﻣا زا يﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺐﻠﻏا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ .ﺪﻧا هدﺮﺑ ﯽﭘ ﯽﺘﺑﺎﻗر يﺮﺗﺮﺑ ﺐﺴﮐ و يدﺎﺼﺘﻗا ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ تروﺮﺿ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻌﺑ ﻢﯿﻤﻌﺗ و يرو هﺮﻬﺑ ﻪﺑ هﮋﯾو شﺮﮕﻧ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﻋﺎﺷا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﺑ
نﻮﻨﻓ يﺮﯿﮔرﺎﮐ
شورو ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ نآ دﻮﺒﻬﺑ يﺎﻫ هﺮﻬﺑ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﯿﻤﻫا ناﺮﯾا رد .ﺪﻧا هداد مﺎﺠﻧا ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ يﺎﻫ يراﺬﮔ
ﺖﻠﻔﻏ درﻮﻣ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ رد يرو هﺮﻬﺑ ﻪﺑ ﺖﺳرد شﺮﮕﻧ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ندﻮﺒﻧ ﻢﮐﺎﺣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﻞﯾﻻد ﻪﺑ يرو ﻠﺣ ﻪﮐ ﺪﻧروﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ نﺎﺳﺎﻨﺷﺎﮐ زا يرﺎﯿﺴﺑ .ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻊﻗاو نآ زا ﺶﯿﭘ ناﺮﯾا دﺎﺼﺘﻗا هدﻮﻘﻔﻣ ﻪﻘ
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ﻪﮐ
،ﯽﯾازﺮﯿﻣ)ﺖﺳا رﺎﮐ يوﺮﯿﻧ يرو هﺮﻬﺑ ندﻮﺒﻧ ،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺎﯾو ﻢﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻪﻏﺪﻏد ،يرو هﺮﻬﺑ .(1391
نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﺳﺎﺳا اﺮﯾز ،ﺖﺳا ﯽﺗﺎﻣﺪﺧﺮﯿﻏ و ﯽﺗﺎﻣﺪﺧ يﺎﻫ ﺐﺴﮐ و ﺶﺨﺒﺘﯾﺎﺿر ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر كﺮﺤﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﻗر ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ،ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺎﺒ
،ﯽﻧاﻮﺿر ،ﻪﯾرﺪﯿﺣ ،ﯽﺘﺧﺪﯿﺑ)دﻮﺷ .(1392
دﻮﺒﻬﺑ
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ يرو هﺮﻬﺑ ﯽﻣ يرو هﺮﻬﺑ دﻮﺒﻬﺑ .ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،يدﺎﺼﺘﻗا ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﺎﮑﻫار ﻦﯾﺮﺗ
و حﻼﺻا ﺪﻧاﻮﺗ
رﺎﺘﻓر حﻼﺻا ،يرﺎﮐ ﻂﺑاور دﻮﺒﻬﺑ، ﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ دﻮﺒﻬﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﯽﮔﺪﻧز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﯽﻫوﺮﮔ و يدﺮﻓ يﺎﻫ
ا ﺶﯾاﺰﻓا ،هﺎﻓر ﺢﻄﺳ ار (نﺎﻣزﺎﺳ رد دﻮﺳ و ﺪﯿﻟﻮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ)دﺰﻤﺘﺳد و قﻮﻘﺣ ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ،لﺎﻐﺘﺷ
زا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﯾ و ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣرد ،ﻪﺘﻓﺎﯿﻧ ﻪﻌﺳﻮﺗ زا ﻢﻋا ،نﺎﻬﺟ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ .ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﭘرد ﯽﻣ ﺐﯿﺳآ يدﺎﺼﺘﻗا تﻼﮑﺸﻣ ﯽﻣ ﯽﭘ يرو هﺮﻬﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺑ ،ﺪﻨﻨﯿﺑ
يﺰﺒﺳ ،ﯽﻧﺎﻧر يرﺎﺼﻧا)ﺪﻧﺮﺑ ﯽﻠﻋ
ﺑآ
،يدﺎ .(1388 ،يوﺎﻨﻓ ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ،ﺖﺑﺎﻗر ﺢﻄﺳ شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نآ ﯽﺳرﺮﺑ موﺰﻟ و يرو هﺮﻬﺑ ﺖﯿﻤﻫا
ﻪﮐ ﺖﺳا يا هژاو يرو هﺮﻬﺑ .ﺖﺴﯿﻧ هﺪﯿﺷﻮﭘ ﯽﺴﮐﺮﺑ ،تﺎﻋﻼﻃا لدﺎﺒﺗ ﺖﻋﺮﺳ ،ﻊﺑﺎﻨﻣ دﻮﺒﻤﮐ ،ﺎﻫ ﻪﻘﯿﻠﺳ عﻮﻨﺗ ﺮﻗ يدﺮﻓ يرو هﺮﻬﺑ ﺎﺗو ﯽﻧﺎﻬﺟ يرو هﺮﻬﺑ زا ﯽﻔﯿﻃ رد و ﺖﺳا ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﺑﺎﻗ دﺮﺧو نﻼﮐ ﺢﻄﺳ رد ﯽﻣ را
.دﺮﯿﮔ
ﺐﻠﻏا و ﺖﺴﯿﻧ ﺺﺨﺸﻣ و ﻦﺷور ناﺮﯾﺪﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ ياﺮﺑ يرو هﺮﻬﺑ مﻮﻬﻔﻣ ،هﺮﺘﺴﮔ و ﺖﯿﻤﻫا ﻦﯾا دﻮﺟو ﺎﺑ هﺎﮔﺪﯾد ﻪﺑ ار نآ ﺞﯾار يرو هﺮﻬﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺑ ،ﺪﻨﮑﯿﻣ نﺎﯿﺑ ﮏﻨﯿﺳ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ .ﺪﻨﻨﮑﯿﻣ دوﺪﺤﻣ دﻮﺧ ﯽﻨﻫذ يﺎﻫ
-
ﺑ يﺮﮕﯾد عﻮﺿﻮﻣ زا ﺮﺘﻤﮐﺄﺘﻣ ،ﺖﺳا ﺮﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﻞﻓﺎﺤﻣ ﺚﺤﺑ ﻦﯾﺮﺗ .ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺮﺑ ﯽﭘ نآ مﻮﻬﻔﻣ ﻪ
نﺎﻣزﺎﺳ رد يرو هﺮﻬﺑ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻦﺘﻓﺎﯾ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ ﯽﻣ ﺎﻫ
ﯽﻠﺻا فاﺪﻫا زا ﯽﮑﯾ ،دﻮﺷ
ﻪﺑ ،ﺖﺳا نﺎﻘﻘﺤﻣ و ناﺪﻨﻤﺸﻧاد نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ هﮋﯾو
ﺮﻫ رد يرو هﺮﻬﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﻢﻬﻣ و ﯽﺳﺎﺳا ﻊﺒﻨﻣ ﻪﮐ ﺎﻫ
،يﺮﻨﻫ)ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ .(1382
ﻫ رد ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫرﺎﮐوزﺎﺳ ﻪﻠﻤﺟ زا يرو هﺮﻬﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮ
ﯽﻣ ﻞﺻﺎﺣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ يرو هﺮﻬﺑ رد اﺮﯾز ،ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻈﻧ و ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ رد ﻪﭽﻧآ .دﻮﺷ
