ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺳ ﻴ
،ﺖﺳﺎ ﻠﺠﻣ ﺔ هﺪﻜﺸﻧاد قﻮﻘﺣ و مﻮﻠﻋ ﺳ ﻴ ﺳﺎ ﻲ
، رود ة 46
، ةرﺎﻤﺷ 4
، نﺎﺘﺴﻣز 1395
، تﺎﺤﻔﺻ 838 ٨١٧ -
ﻦﻤﻳ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻲﻓﺎﻜﺷﺪﺒﻟﺎﻛ :
ناﺮﺤﺑ ﻂﻴﺤﻣ ،ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﻲﻠﺧاد ياز
ﻦﻴﺑ ﻞﻠﻤﻟا
يﺪﻤﺣا ﺪﻴﻤﺣ
١
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ ةﺪﻜﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا
يوﺮﺴﺧ ﻪﻧﺎﺴﻓا
ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ ةﺪﻜﺸﻧاد ﻞﻠﻤﻟا
مﻮﻠﻋ
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و
) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
13 / 10 / –94 ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
12 / 12 / 94 (
هﺪﻴﻜﭼ رد ﻦﻤﻳ ﻪﺑ يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻲﻣﺎﻈﻧ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻞﻣاﻮﻋ و ﻞﻠﻋ كرد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا زا فﺪﻫ لﺎﺳ
2015 م
ﺖﺳا . ناﺮﻇﺎﻧ و ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺞﻳار ﺖﺷادﺮﺑ فﻼﺧ ﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻨﺒﻣ ﻦﻳا ﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻲﺳﺎﺳا ﺚﺤﺑ
ﻂﺑاور ،ﻪﻧﺎﻴﻣروﺎﺧ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺶﻨﺗ هراﻮﻤﻫ ﻪﻜﻠﺑ ﻪﻧﺎﺘﺳود ﻪﻧ يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ و ﻦﻤﻳ نﺎﻴﻣ
ﻦﻳا و هدﻮﺑ ﺰﻴﻣآ
ﻪﻨﻴﻣز دﻮﺧ ﻲﻨﻤﺷد زﺎﺳ ﺎﻫ
رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ي لﺎﺳ
ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﻴﺧا ي .
ﻴﺿﺮﻓ ﺔ ﻦﻳا لﻮﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳﺎﺳا
ﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا رﻮﺤﻣ ﺎﻫ
ﻪﺳ ي ﻧﺎﮔ ﺔ ناﺮﺤﺑ ﺮﺘﺴﺑ ،ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﻲﻠﺧاد ياز
ﺎﻫ ي
ﻪﻘﻄﻨﻣ يا و ﻦﻴﺑ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ﻲﻣ سرﺎﻣ رد ار ﻦﻤﻳ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻞﻠﻋ ﺪﻧاﻮﺗ 2015
ﺪﻨﻛ ﻦﻴﻴﺒﺗ . ﻦﻴﻤﻫ رد
ﻪﻨﻴﻣز ﺶﻨﺗ زﺎﻏآ رد نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ، هﺎﮔﺪﻳد ﻊﻗاو رد و نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ و ﻦﻤﻳ نﺎﻴﻣ ﻲﺨﻳرﺎﺗ يﺎﻫ
و ﺎﻫ
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺎﻫ ﻧﺎﻤﺼﺧ ي ﺔ يدﻮﻌﺳ ﺎﻫ رﺎﺑرد ة ﻲﺳرﺮﺑ ار ﻦﻤﻳ ﻲﻣ
ﺪﻨﻨﻛ و ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺢﻳﺮﺸﺗ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ﺎﻫ
ﻪﺳ ي ﻪﻧﺎﮔ
ﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻦﻴﻴﺒﺗ ياﺮﺑ ناﺪﺤﺘﻣ و نﺎﺘﺴﺑ
آ سرﺎﻣ رد ﻦﻤﻳ ﻪﺑ ن 2015
ﻲﻣ ﺪﻧزادﺮﭘ .
يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو
ناﺮﺤﺑ ﺮﺘﺴﺑ نزاﻮﺗ ،از ﻪﻘﻄﻨﻣ يا ﺖﺳﺎﻴﺳ ،ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ، ﻦﻴﺑ
ﻞﻠﻤﻟا
۱ . لﻮﺌﺴﻣ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﺲﻛﺎﻓ
: 02166409595
Email: hahmadi@ut.ac.ir
818
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 4
، نﺎﺘﺴﻣز 1395
و ﺮﺻﺎﻌﻣ ﻦﻤﻳ ﺶﺷ
ﺔﻄﻘﻧ ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﻒﻄﻋ
ﺖﺼﺷ ﺦﻳرﺎﺗ رد ﻦﻤﻳ ﻟﺎﺳ ﺞﻨﭘو
ﺔ ﺮﻴﺧا ﻦﻳﺪﻨﭼ دﻮﺧ ﺔﻄﻘﻧ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﻒﻄﻋ .
ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ
ﺔﻄﻘﻧ ﻒﻄﻋ نآ لﺎﺳ ﻪﺑ 1962 م ﻲﻣﺮﺑ نﺎﻳﺮﺟ رد ﻪﻛ ددﺮﮔ آ
ا يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ناراﺪﻓﺮﻃ ن ﻧ
يﺮﺻﺎﻧ ﻲﺑﻼﻘ
ﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑرد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ ة
و نﺎﻧاﻮﺟ ﻪﺑ
هﮋﻳو ﻲﻣ ناﻮﺟ ﻲﻣﺎﻈﻧ يﺎﻫردﺎﻛ ﺪﺷ
، مﺎﻈﻧ ناراﺪﻓﺮﻃ ﺮﺑاﺮﺑ رد
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻦﻳا رد ار ﺖﻳرﻮﻬﻤﺟ نارود دﻮﺧ يﺎﺗدﻮﻛ ﺎﺑ و ﺪﻧدﺎﺘﺴﻳا ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ آ
ﺪﻧدﺮﻛ زﺎﻏ .
ﻦﻴﻣود
ﺔﻄﻘﻧ ﻦﻤﻳ ﺦﻳرﺎﺗ ﻒﻄﻋ لﺎﺳ رد
1967 م داد يور
؛ ﻲﻧﺎﻣز ﻄﻠﺳ نﺎﻳﺎﭘ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺔ
ﻲﺣاﻮﻧ رد ﺎﻴﻧﺎﺘﻳﺮﺑ
و ﻦﻤﻳ ﻲﺑﻮﻨﺟ ﻪﺑ
هﮋﻳو نﺪﻋ
، هزﺎﺗ رﻮﺸﻛ يا
ﻲﺑﻮﻨﺟ ﻦﻤﻳ مﺎﻧ ﻪﺑ ﻪﺑ
ﺪﻣآ دﻮﺟو .
نﺎﻄﺤﻗ ﺪﻤﺤﻣ
ﻲﺒﻌﺸﻟا رد 30 ﺮﺒﻣاﻮﻧ 1967 ﻪﺑ ر ﺖﺳﺎﻳ رﻮﻬﻤﺟ ي يرﻮﻬﻤﺟ ﻚﻴﺗاﺮﻛﻮﻣد
ﻦﻤﻳ هﺪﻳﺰﮔﺮﺑ ﺪﺷ و
نﺪﻋ ﺰﻴﻧ ﺖﺨﺘﻳﺎﭘ آ بﺎﺨﺘﻧا ن ﺷ
ﺪ . ﺔﻄﻘﻧ لﺎﺳ ﻚﻳ مﻮﺳ ﻒﻄﻋ رد ﺪﻌﺑ
1968 م ﻪﻛ داد يور
ﻲﺑﻮﻨﺟ ﺶﺨﺑ ﻲﻣﺎﻈﻧ و ﻲﺳﺎﻴﺳ نﺎﮕﺒﺨﻧ ﺎﻳ
ﻲﺑﻮﻨﺟ ﻦﻤﻳ ﻪﺑ
رﻮﻃ ار ﻲﺘﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﻲﻤﺳر
ﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ﺪﻨ ﺪﻧﺪﺷ يورﻮﺷ ﺮﻴﻫﺎﻤﺟ دﺎﺤﺗا و قﺮﺷ كﻮﻠﺑ ﺪﺤﺘﻣ و .
هزﺎﺗ ﺪﻌﺑ دﻮﺧ ﻦﻳا ﻪﺑ يا
ﺶﻜﻤﺸﻛ ﺎﻫ ﺶﻜﻤﺸﻛ ﻪﺑ ار يرﻮﻬﻤﺟ و ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ مﺎﻈﻧ نﺎﻴﻣ ﻲﻳورﺎﻳور و داد ﻦﻤﻳ ﻲﺨﻳرﺎﺗ ي
ﺎﻴﻣ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ نﺎﻬﺟ و ﻢﺴﻴﻟﺎﻴﺳﻮﺳ نﺎﻬﺟ ﺎﻳ قﺮﺷ و بﺮﻏ هﺎﮔودرا ،ﺖﺳار و ﭗﭼ ن دﺮﻛ ﻞﻳﺪﺒﺗ يراد
ﺮﺑاﺮﺑ رد ار يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ و ناﺮﻳا ﻲﻨﻌﻳ ،ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ ﻊﻓاﺪﻣ و يرﻮﻬﻤﺟ مﺎﻈﻧ زوﺮﻳد نﺎﻔﻟﺎﺨﻣ و داد راﺮﻗ ﻢﺴﻴﻧﻮﻤﻛ نﺎﻫاﻮﺧاﻮﻫ
) ،يﺪﻤﺣا 1386 : 200 - 197
هزﺎﺗ نارود و (
ﺶﻜﻤﺸﻛ زا يا ﻪﻘﻄﻨﻣ
يا رد
ﻪﺒﺷ ﻳﺰﺟ ﺮ ة ﻪﻧ ﻪﻛ دز ﻢﻗر ار بﺮﻋ ﻦﻤﻳ ﺶﺨﺑ ود ﺎﻬﻨﺗ
) بﻮﻨﺟ و لﺎﻤﺷ (
، ترﺪﻗ ﻪﻜﻠﺑ يﺎﻫ
ﻪﻘﻄﻨﻣ يا ) ﺮﺼﻣ ،نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،ناﺮﻳا و
ﻲﺒﻴﻟ ( ﻲﻧﺎﻬﺟ و ) آ يورﻮﺷ و ﺎﻜﻳﺮﻣ (
ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﻴﮔرد نآ رد ﺰﻴﻧ .
ﻲﺑﺮﻋ دﺮﺳ ﮓﻨﺟ رﺎﻨﻛ رد ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻳﺪﺑ
(Kerr, 1971 )1
رد ﻪﻛ ﺪﺷ زﺎﻏآ ﺰﻴﻧ ﻲﻨﻤﻳ دﺮﺳ ﮓﻨﺟ ﻲﻋﻮﻧ
ﺖﻬﺟ ﺎﻌﻨﺻ نآ يﺮﻴﮔ
ﺎﻴﺳ دﻮﺧ ﻲﺟرﺎﺧ ﺖﺳ ار
دﺎﺤﺗا ﺮﺑ نﺎﻫاﻮﺧاﻮﻫ و بﺮﻏ كﻮﻠﺑ ﺎﺑ فﻼﺘﺋا و
ﻪﻘﻄﻨﻣ يا آ ﺖﻬﺟ ﻦﻳا نﺪﻋ و ن يﺮﻴﮔ
ناراﺪﻓﺮﻃ دوﺪﻌﻣ و قﺮﺷ كﻮﻠﺑ ﺎﺑ فﻼﺘﺋا و دﺎﺤﺗا ﺮﺑ ار
ﻪﻧﺎﻴﻣروﺎﺧ ا ي آ ن ) ﻲﺒﻴﻟ ،قاﺮﻋ ،ﻪﻳرﻮﺳ و
ﺮﻳاﺰﺠﻟا ( ﺪﻨﺘﺧﺎﺳ راﻮﺘﺳا
(Halliday, 1985: 246-3-6)
.
ﻄﻘﻧ ﺔ ﻒﻄﻋ ﺑ مرﺎﻬﭼ ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﻪ
1990 ﻲﻣﺮﺑ م ددﺮﮔ ﻲﻧﺎﻣز ﻲﻨﻌﻳ ، ﻪﻛ
شﻼﺗ تﺪﺣو يﺎﻫ ﺔﻧﺎﻫاﻮﺧ
ﻲﻨﻤﻳ ﻖﻓا و ﻮﺳ ﻚﻳ زا ﺎﻫ ﻦﻤﻳ يﺎﻫزﺮﻣ رد زﺎﮔ و ﺖﻔﻧ فﺎﺸﺘﻛا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻦﻳﻮﻧ ةﺪﻧزﺎﺳراوﺪﻴﻣا يﺎﻫ
نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ و
Morton, 2013)
( مﺎﺠﻧاﺮﺳ و ﻪﺑ ﻲﺑﻮﻨﺟ ﻦﻤﻳ يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻟﺎﻣ ﻲﺒﺴﻧ ﻲﮕﺘﺴﻜﺷرو
ﻞﻴﻟد
ﻚﻤﻛ ﻊﻄﻗ ﺎﻫ
يورﻮﺷ دﺎﺤﺗا ي ﺳ زا
ﻢﻫ دﺮﮔ ﻪﺑ ار بﻮﻨﺟ و لﺎﻤﺷ ﻲﺳﺎﻴﺳ نﺎﮕﺒﺨﻧ ،ﺮﮕﻳد يﻮ
آ دز ﻢﻗر ار ﻦﻤﻳ ود ﻲﮕﭼرﺎﭙﻜﻳ و تﺪﺣو و درو
Halliday, 2013)
.(
ﺪﻨﻳاﺮﺑ دﺎﺤﺗا ﻦﻳا
ﺶﻜﻤﺸﻛ ﺎﻫ ﻲﺳﺎﻴﺳ ي -
رد ﻦﻤﻳ ود ﻲﻣﺎﻈﻧ و ﻚﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا لﺎﺳ
ﺎﻫ ي ﺔﻫد 1970 م و ﻏآ ﻲﺠﻳرﺪﺗ زﺎ
ﺖﻔﮔ و رﻮﺸﻛ ود دﺎﺤﺗا ﺖﻳﺎﻬﻧ رد و يرﺎﻜﻤﻫ و ﺢﻠﺻ يﺎﻫﻮﮔ رد
ﺔﻫد 1980 م دﻮﺑ . ﻦﻳا رد ﻪﻫد
ﻦﻴﻓﺮﻃ ياﺮﺑ نﺪﻴﺳر ﻪﺑ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﺎﻫ ي ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻳﺎﻫدادراﺮﻗ ار
ﻪﺑ ﺎﻀﻣا ﺪﻧﺪﻧﺎﺳر ﻪﻛ ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﺎﻬﻧآ
1. The Arab cold war
ﻦﻤﻳ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻲﻓﺎﻜﺷﺪﺒﻟﺎﻛ :
ناﺮﺤﺑ ﻂﻴﺤﻣ ،ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﻦﻴﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﻲﻠﺧاد ياز
ﻞﻠﻤﻟا 819
ﻖﻓاﻮﺗ ﺔﻨﻴﻣز رد ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻲﺟرﺎﺧ كﺮﺘﺸﻣ رد 1981 م
، ﻖﻓاﻮﺗ ﺔﻨﻴﻣز رد هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ كﺮﺘﺸﻣ زا
ﻊﺑﺎﻨﻣ رد ﻲﻌﻴﺒﻃ 1985
م ﻖﻓاﻮﺗ و ، ﻲﻠﻋ
ﷲاﺪﺒﻋ ﺢﻟﺎﺻ و ﻲﻠﻋ ﻢﻟﺎﺳ ﺾﻴﺒﻟا ﻪﺑ ﻣ رﻮﻈﻨ رد دﺎﺤﺗا
1988 دﻮﺑ م . مﺎﺠﻧاﺮﺳ رد 22 ﻪﻣ 1990 ود رﻮﺸﻛ ﺪﺤﺘﻣ ﺪﻧﺪﺷ و يرﻮﻬﻤﺟ ﻦﻤﻳ
ار ﻪﺑ دﻮﺟو
ﺪﻧدروآ و ﺎﻌﻨﺻ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺖﺨﺘﻳﺎﭘ ﻲﺳﺎﻴﺳ و نﺪﻋ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺖﺨﺘﻳﺎﭘ يدﺎﺼﺘﻗا بﺎﺨﺘﻧا ﺪﺷ . ﻦﻳا ﺎﺑ
ﻧﻮﻤﻧ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﻪﻤﻫ ﻪ
ﺎﻫ بﺮﻋ نﺎﻬﺟ رد تﺪﺣو و ﻲﻳاﺮﮕﻤﻫ مﺎﻛﺎﻧ ي
) ،يﺪﻤﺣا 1358
،(
ﻦﻳا
و ﺪﻴﺸﻜﻧ ازارد ﻪﺑ دﺎﺤﺗا ﻲﭘ رد
لﺎﻤﺷ ناﺮﺒﻫر زا ﻲﺑﻮﻨﺟ نﺎﮕﺒﺨﻧ ﻲﺘﻳﺎﺿرﺎﻧ رد
1994 م ﻲﮕﻨﺟ
ﻲﻠﺧاد آ مﺎﺟﺮﻓ ﻪﻛ ﺪﺷ زﺎﻏ آ
ﻄﻠﺳ و بﻮﻨﺟ ناﺮﺒﻫر راﺮﻓ ن ﺔ
ﻲﻟﺎﻤﺷ ﻞﻣﺎﻛ ﺎﻫ
ﷲاﺪﺒﻋ ﻲﻠﻋ يﺮﺒﻫر ﻪﺑ
دﻮﺑ ﻦﻤﻳ ﻞﻛ ﺮﺑ ﺢﻟﺎﺻ
)
،شﺎﺗ ﻦﺴﺣ 1394 : 1
.(
لﺎﺳ رد دﻮﺧ ﻪﻛ ﺢﻟﺎﺻ 1978
م ﺎﺗدﻮﻛ نﺎﻳﺮﺟ رد ﻲﻳ
ﺪﻤﺣا ﻪﻴﻠﻋ ﻲﻤﺸﻘﻟا
ﺑ ﻲﻟﺎﻤﺷ ﻦﻤﻳ رد ار ترﺪﻗ ﻪ
،ﺖﻓﺮﮔ ﺖﺳد ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ر ﺋ ﺲﻴ ﻦﻤﻳ رﻮﻬﻤﺟ ﺪﺤﺘﻣ
ﺞﻨﭘ يرﻮﻬﻤﺟ ﺖﺳﺎﻳر يارﻮﺷ بﻮﺼﻣ هﺮﻔﻧ
1990 م دﺮﻛ ﻞﺤﻨﻣ ار .
ﻦﻴﻤﺠﻨﭘ ﺔﻄﻘﻧ لﺎﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﻤﻳ ﺮﻴﺧا ﺦﻳرﺎﺗ ﻒﻄﻋ 2012
م دﻮﺑ ﻪﻛ ﻨﻣاد شﺮﺘﺴﮔ ﺪﻨﻳاﺮﻓ رد ﺔ
بﺮﻋ يراﺪﻴﺑ جﻮﻣ ﻦﻴﻣﻮﺳ
)
،يﺪﻤﺣا 1390
اﺪﻳور ﺎﻳ (
د مﻮﺳﻮﻣ يﺎﻫ ﻲﺑﺮﻋ رﺎﻬﺑ ﻪﺑ
) ،ﻲﻳﻮﻛﺎﻴﻧ 1391
ﻪﺑ (
و ﻦﻤﻳ آ هدﺮﺘﺴﮔ تﺎﺿاﺮﺘﻋا زﺎﻏ ﻲﻨﻤﻳ ﻲﻧﻻﻮﻃ و
ﺎﻫ
، ﻲﻠﻋ زا ﺲﭘ ﺢﻟﺎﺻ ﷲاﺪﺒﻋ 18
ﺖﺳﺎﻳر لﺎﺳ
و ﻦﻤﻳ ﺪﺤﺘﻣ يرﻮﻬﻤﺟ رد يرﻮﻬﻤﺟ رد
عﻮﻤﺠﻣ 33 يرﻮﻬﻤﺟ ﺖﺳﺎﻳر لﺎﺳ )
ﺖﺳﺎﻳر بﺎﺴﺘﺣا ﺎﺑ
زا ﻲﻟﺎﻤﺷ ﻦﻤﻳ رد ﺢﻟﺎﺻ يرﻮﻬﻤﺟ 1978
ﻳرﻮﻓ ﺎﺗ ﺔ 2012 ( ﺪﺷ رﺎﻨﻛﺮﺑ ترﺪﻗ زا
) ﺮﻗ ،ﻲﻧ 1391
.(
ﻢﻬﻣ و ﻦﻴﻤﺸﺷ ﺎﻣا ﻦﻳﺮﺗ
ﺔﻄﻘﻧ ﻦﻤﻳ ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﻒﻄﻋ
، يرﺎﻨﻛﺮﺑ و ﻲﺑﺮﻋ رﺎﻬﺑ زا ﺲﭘ تﻻﻮﺤﺗ ﻪﺑ
ﻲﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﺢﻟﺎﺻ ﷲاﺪﺒﻋ ﻲﻠﻋ و يدﺎﻬﻟا رﻮﺼﻨﻣ ﺖﻟود و ﻲﺛﻮﺣ نﺎﻴﻌﻴﺷ نﺎﻴﻣ يﺮﻴﮔرد ﻪﻛ دﻮﺷ
رد وا راﺮﻓ ﻄﻠﺳ ﻲﭘ
ﺔ ﻲﺛﻮﺣ ﺎﻫ رد نﺪﻋ رﺪﻨﺑ و ﺖﺨﺘﻳﺎﭘ ﺎﻌﻨﺻ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻦﻤﻳ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﺑ
ار بﻮﻨﺟ ﻪﺑ
ﺖﺷاد لﺎﺒﻧد .
ﻲﭘ رد ﻴﭘ ﻦﻳا ﺮ و ز ي ﺎﻫ ناﺪﺤﺘﻣ و نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﺖﻟود آ
ﻨﻣ رد ن ﻄ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻪﻘ
رد ار ﻦﻤﻳ ﻪﺑ ﻲﻣﺎﻈﻧ سرﺎﻣ
1915 ﻲﻧاﺮﻳو ﺐﺒﺴﻣ و ﺪﻧدﺮﻛ زﺎﻏآ ﺎﻫ
ﮔ ي ﺴ دﺮﺘ ة ،ﻲﻣﺎﻈﻧ يﺎﻨﺑ ﺮﻳز
ﺪﻧﺪﺷ رﻮﺸﻛ ﻦﻳا ﻲﻧﺎﺴﻧا و ﻲﺘﻌﻨﺻ ،يدﺎﺼﺘﻗا .
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد ﺶﻨﺗ زﺎﻏآ رد
ﺴﺑﺮﻋ و ﻦﻤﻳ نﺎﻴﻣ ﻲﺨﻳرﺎﺗ يﺎﻫ هﺎﮔﺪﻳد ﻊﻗاو رد و نﺎﺘ
و ﺎﻫ
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺎﻫ ﻧﺎﻤﺼﺧ ي ﺔ
يدﻮﻌﺳ ﺎﻫ رﺎﺑرد ة و ﻦﻤﻳ آ ﺮﻴﻐﺘﻣ هﺎﮕﻧ ﺎﻫ
ﻪﺳ ي ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻦﻴﻴﺒﺗ ياﺮﺑ ﻪﻧﺎﮔ
ناﺪﺤﺘﻣ و نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ آ
سرﺎﻣ رد ﻦﻤﻳ ﻪﺑ ن 2015
ﻲﻣ ﺢﻳﺮﺸﺗ و ﻲﺳرﺮﺑ دﻮﺷ
.
ﻒﻟا ( ﻦﻤﻳ و نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻂﺑاور :
ﻢﺟﺎﻬﺗ ﺎﺗ ﺶﻨﺗ زا
ﺖﻴﻌﻤﺟﺮﭘ رﻮﺸﻛ ﻦﻴﻣود ،ﻦﻤﻳ و نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ نﺎﻴﻣ ﻂﺑاور هﺮﻳﺰﺟ ﻪﺒﺷ
ﻪﻳﺎﭘ نﺎﻣز زا ،بﺮﻌﻟا يراﺬﮔ
ﻢﻳژر آ ل ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﺸﻨﺗﺮﭘ ﻂﺑاور دﻮﻌﺳ .
ا ﺑ ﻪﭼﺮﮔ ﻪ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﻪﺘﺷﺬﮔ رد ﻲﺑﺮﻋ ﺖﻟود ود ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻳآ
ار دﻮﺧ تﺎﺒﺳﺎﻨﻣ هدﺮﻛ راﻮﺘﺳا ﻪﻧﺎﺘﺳود يﺎﻫدﺎﻴﻨﺑ سﺎﺳاﺮﺑ
ﺮﻣز رد ﻲﻇﺎﺤﻟ ﻪﺑ و ة
ﻢﻳژر ﺎﻫ ي
ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ ﺮﻫ بﺮﻋ رﺎﻛ ﻬﺒﺟ ﻚﻳ رد ود
ﺔ ﻲﺳﺎﻴﺳ - راﺮﻗ ﻚﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﻪﺘﺷاد
،ﺪﻧا ﻲﺳرﺮﺑ ﻖﻴﻗد ﺮﺗ ﻦﻳا
820
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 4
، نﺎﺘﺴﻣز 1395
نﺎﺸﻧ ﻂﺑاور ﺪﻨﻫد
ة نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺮﺳ ﺮﺑ ضرﺎﻌﺗ و دﺎﻀﺗ ﻲﺳﺎﺳا نارود ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖﻴﻌﻗاو ﻦﻳا
ﻢﺸﭼ ﻚﻳ رد و ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺎﻬﻧآ نﺎﻴﻣ ﺎﻌﻨﺻ و ضﺎﻳر نﺎﻴﻣ ﻂﺑاور ﻲﻠﻛ زاﺪﻧا
- ﺶﻜﻤﺸﻛ نﺪﻋ ﺰﻴﻣآ
ﻪﻧﺎﺘﺳود ﺎﺗ ﺖﺳا هدﻮﺑ .
ﺖﺳﺎﻴﺳ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ ﺎﻫ
ﻧﺎﻤﺼﺧ ي ﺔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ار ﻦﻤﻳ
ﻲﻣ رد ناﻮﺗ
دﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻳز نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ دراﻮﻣ .
1 . ﮓﻨﺟ 1934 ﺶﺨﺑ فﺮﺼﺗ و ﻦﻤﻳ زا ﻲﻳﺎﻫ
نﺎﻤﻫ زا يدﻮﻌﺳ ﺖﻟود آ
لﺎﺳ رد دﻮﺧ ﻦﺘﻓﺎﻳ ﺖﻴﻤﺳر زﺎﻏ 1932
م ،ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺮﺳ ﺮﺑ ﻦﻤﻳ ﺎﺑ
ﮓﻨﺟ ﻪﺑ ﺶﻜﻤﺸﻛ ﻦﻳا و دﻮﺑ ﺮﻴﮔرد ﻲﺗﺪﻴﻘﻋ و يزﺮﻣ 1934
م ﻦﺑا يزوﺮﻴﭘ و ﺪﺷ ﺮﺠﻨﻣ دﻮﻌﺳ
. رد
ﻘﻓاﻮﺗ ﻣﺎﻨ ﺔ 23 ﺎﻣ هد يا ﻒﺋﺎﻃ ﻚﻠﻣ ﺰﻳﺰﻌﻟاﺪﺒﻋ هوﻼﻋ
ﺮﺑ ﻞﻴﻤﺤﺗ ﺖﻣاﺮﻏ ﻲﮕﻨﺟ ﻪﺑ مﺎﻣا
،ﻲﻴﺤﻳ ﻖﻃﺎﻨﻣ
درﻮﻣ فﻼﺘﺧا )
،ناﺮﺠﻧ ناﺰﻴﺟ و ﺮﺴﻴﻋ ( دﺮﻛ ﻢﻀﻨﻣ دﻮﺧ ﻦﻴﻣزﺮﺳ ﻪﺑ ار .
ا ﻪﭼﺮﮔ ﻘﻓاﻮﺗ ﻦﻳا رد ﻪﻣﺎﻨ
يﺪﻨﺑ دﻮﺟو ﻪﻛ ﺖﺷاد تﺪﻣ
ﺖﺴﻴﺑ ﻟﺎﺳ ﺔ ﻖﻓاﻮﺗ ﻲﻣ ﺪﻳﺪﻤﺗ ار دﺮﻛ
، ود ﺖﻟ زا ﺲﭘ ﻦﻤﻳ ﻲﻟاﻮﺘﻣ يﺎﻫ
يﺎﻀﻣا آ ن
، ﭻﻴﻫ فﻼﺘﺧا ﻊﻓر يﺎﻨﺒﻣ ار نآ ًﺎﻤﺳر هﺎﮔ يﺎﻫ
ﻧ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﺎﺑ دﻮﺧ ﻲﺿرا ﻲﻤ
ﺪﻨﺘﺴﻧاد و
ﺪﻳﺪﺠﺗ ﻖﺣ ﺮﺑ نآ رد ﺮﻈﻧ
ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻲﻣ ﺪﻧدﺮﻛ . ﻲﻣ شﻼﺗ هراﻮﻤﻫ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا ﺎﺗ دﺮﻛ
اﺮﺑ رﻮﺸﻛ ود يﺎﻫزﺮﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ و دادراﺮﻗ ﻦﻳا ندﺮﻛ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺎﺑ ار ﻦﻤﻳ ﺖﻘﻓاﻮﻣ ﺪﻨﻛ بﺬﺟ نآ سﺎﺳ
،
فﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻖﻓاﻮﺗ ﻦﻳا ﺎﻣا يﺎﻫ
ﻲﺿرا آ داﺪﻧ نﺎﻳﺎﭘ ﺎﻬﻧ
(Murphy, 2006)
.
2 . يرﻮﻬﻤﺟ مﺎﻈﻧ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ
يﺎﺗدﻮﻛ عﻮﻗو ﺎﺑ 1962
ﻲﺘﻴﻨﻣا تﺎﻛاردا ﻪﺑ ﺎﻨﺑ ﻪﻛ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،ﻦﻤﻳ رد يرﻮﻬﻤﺟ مﺎﻈﻧ ﺲﻴﺳﺄﺗ و
ﻪﺒﺷ رد دﻮﺧ ﻋ لﺎﻤﺟ يﺮﺒﻫر ﻪﺑ بﺮﻋ ﻢﺴﻴﻟﺎﻧﻮﻴﺳﺎﻧ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﺰﻴﻧ و بﺮﻋ ةﺮﻳﺰﺟ
ﻦﻳا ،ﺮﺻﺎﻨﻟاﺪﺒ
مﺎﻈﻧ رد يﺮﮕﻳد تﻻﻮﺤﺗ زﺎﻏآ ﺔﻄﻘﻧ ار لﻮﺤﺗ ﻪﺒﺷ ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ و ﻲﺨﻳﺎﺸﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ هﺮﻳﺰﺟ رد ،ﺪﻳد
دﻮﺧ ﻦﻳﺮﻳد يﺎﺒﻗر و نﺎﻨﻤﺷد ﻦﻳﺪﻟاﺪﻴﻤﺣ لآ ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ ناراﺪﻓﺮﻃ ﻪﺑ و دﺎﺘﺴﻳا نآ ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻚﻤﻛ
دﺮﻛ . ا رد نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻪﭼﺮﮔ 1967
م ﺖﺷادﺮﺑ ﻦﻤﻳ رد يرﻮﻬﻤﺟ مﺎﻈﻧ ﺎﺑ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ زا ﺖﺳد
, Gause (
) 90
،19
رد ﻞﺑﺎﻘﻣ ﺎﭘ ﺮﺑ يورﻮﺷ ﺪﺤﺘﻣ و ﻲﺘﺴﻴﻟﺎﻴﺳﻮﺳ ﻲﻣﺎﻈﻧ ﻪﻛ ﻦﻤﻳ ﻲﺑﻮﻨﺟ ﺶﺨﺑ ﺎﺑ ﻲﻨﻤﺷد ﻪﺑ
دﻮﺑ ﻪﺘﺧﺎﺳ
، و داد ﻪﻣادا لﺎﺳ
ﺎﻫ ﻲﺑ هار رد ﻲﺗﺎﺒﺛ
آ دﺮﻛ شﻼﺗ ن .
دﺮﺒﻫار ﻦﺘﺧﺎﺳ ﻪﺘﺴﺑاو ضﺎﻳر
زا ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ ﺎﺗ دﻮﺑ دﻮﺧ ﻪﺑ ﻲﻟﺎﻤﺷ ﻦﻤﻳ يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻦﻳا
هﺮﻬﺑ ﺪﻨﻛ يرادﺮﺑ .
رد لﻮﻃ لﺎﺳ ﺎﻫ ي ﺔﻫد 1970 نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ رد ﻲﻨﻤﻳ ﺮﮔرﺎﻛ نﻮﻴﻠﻴﻣ ود زا ﺶﻴﺑ
ﺸﻣ ﻐ ﻪﺑ ﺰﻴﭼﺎﻧ يﺎﻫدﺰﻤﺘﺳد ﺖﺧادﺮﭘ ﺎﺑ ضﺎﻳر و ﺪﻧدﻮﺑ رﺎﻛ ﻪﺑ لﻮ آ
ﻄﺑار ﻲﻋﻮﻧ ﺎﻬﻧ ﺔ
يدﺎﺼﺘﻗا
هﺮﻬﺑ دﻮﺑ ﻪﺘﺧﺎﺳ راﺮﻗﺮﺑ ﻪﻧﺎﺸﻛ .
ﻦﻤﻳ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻲﻓﺎﻜﺷﺪﺒﻟﺎﻛ :
ناﺮﺤﺑ ﻂﻴﺤﻣ ،ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﻦﻴﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﻲﻠﺧاد ياز
ﻞﻠﻤﻟا 821
3 . ﻪﺘﺳد جاﺮﺧا ﻲﻨﻤﻳ ﻲﻌﻤﺟ
ﺎﻫ
ﻮﺧ كﺎﺧ زا ﻲﻨﻤﻳ ناﺮﮔرﺎﻛ جاﺮﺧا ﻪﺑ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ دراﻮﻣ رد نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﺖﺳا هدز ﺖﺳد د
. ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ
دراﻮﻣ ﺲﭘ ﺞﻴﻠﺧ مود ﮓﻨﺟ و ﺖﻳﻮﻛ ﻪﺑ قاﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ زا ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ سرﺎﻓ
. ﻠﻤﺣ ﺔ ﻪﺑ قاﺮﻋ
لﺎﺳ رد ﺖﻳﻮﻛ 1990
م فﻼﺘﺧا ﺪﻳﺪﺸﺗ ﺐﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﺪﺷ يدﻮﻌﺳ و ﻦﻤﻳ
، يدﻮﻌﺳ ﻪﻛاﺮﭼ ﺎﻫ
ﺮﺑ نآ
ﺖﺳا هدﺮﻛ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺖﻳﻮﻛ ﻪﺑ قاﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ زا ﻦﻤﻳ ﺖﻟود ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ .
ﺎﻣا ﻲﺘﻳﺎﺿرﺎﻧ ﻞﻴﻟد دﻮﻌﺳ
ي ﺎﻫ
ﻦﻤﻳ زا
، لﺎﺳ رد ﻪﻛ دﻮﺑ بﺮﻋ يرﺎﻜﻤﻫ يارﻮﺷ رد ﻦﻤﻳ ﺖﻳﻮﻀﻋ 1989
م ،قاﺮﻋ ،ﺮﺼﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﺎﺑ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﻈﻧ زا و ﺖﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ ندرا و ﻦﻤﻳ ﻪﺑ بﺮﻋ ناﺮﮔ
ﺎﻀﻋا ﻖﻠﻌﺗ ﻞﻴﻟد ي
آ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ ن ﺎﻫ
ي
دﻮﺑ ﻲﻘﻓﻮﻣﺎﻧ دﺎﺤﺗا ﺾﻗﺎﻨﺘﻣ و توﺎﻔﺘﻣ
Heikal, 1992)
.(
يدﻮﻌﺳ ﺎﻫ ﻴﺷﺎﺣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﻳﺎﺳ و ﺔ
ﺞﻴﻠﺧ ﻲﺑﻮﻨﺟ سرﺎﻓ
ﻞﻜﺷ يﺮﻴﮔ ار ارﻮﺷ ﻦﻳا ﻪﺑ
هﮋﻳو ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ترﻮﺻ رد آ
ﻳدﺎﺤﺗا ﻪﺑ ﺶﻠﻳﺪﺒﺗ و ن ﺔ
ﺞﻴﻠﺧ يرﺎﻜﻤﻫ يارﻮﺷ ياﺮﺑ ﺶﻟﺎﭼ ﻲﻋﻮﻧ ،ﻲﻣﺎﻈﻧ ﺮﻈﻧ رد سرﺎﻓ
ﻲﻣ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ
(Witkar, 2015)
.
ﻠﻤﺣ ﺔ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻦﻤﻳ ود تﺪﺣو زا ﺲﭘ هﺎﻣ ﻪﺳ دوﺪﺣ ﻪﻛ قاﺮﻋ
، ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ رد ار رﻮﺸﻛ ﻦﻳا
و ﻲﻗاﺮﻋ بﺮﻋ ترﺪﻗ ود نﺎﻴﻣ رد يراﻮﺷد داد راﺮﻗ يدﻮﻌﺳ
. ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺐﺒﺳ ﻦﻤﻳ ناﺮﺒﻫر
ﺮﺑ دﺪﺻرد آ
ﺶﻴﭘ رد ﻲﻧﺎﻴﻣ ﻊﺿﻮﻣ ﺪﻧﺪﻣ ﺪﻧﺮﻴﮕﺑ
ﺮﻫ ﺎﺑ ،قاﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ ندﺮﻛ مﻮﻜﺤﻣ ﻦﻴﻋ رد و ﻪﻧﻮﮔ
ﻠﻤﺣ و ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺔ
هار ﺮﺑ ضﻮﻋ رد و هدﺮﻛ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ قاﺮﻋ ﺎﺑ ﻲﻳورﺎﻳور ياﺮﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﻲﺟرﺎﺧ ﻞﺣ
ﻲﺑﺮﻋ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﺪﻨﻨﻛ
United Nations, 1991:569-570)
.(
يدﻮﻌﺳ ﺎﻫ زاﺮﺑا ﻦﻤﻳ ﻊﺿﻮﻣ ﻦﻳا زا
ﻣﺎﻨﻌﻄﻗ ﺐﻳﻮﺼﺗ زا ﺲﭘ و هدﺮﻛ يدﻮﻨﺸﺧﺎﻧ ﺔ
ﻪﺑ ار ﻦﻤﻳ ،قاﺮﻋ ﻲﺘﻔﻧ ﻢﻳﺮﺤﺗ ياﺮﺑ ﺖﻴﻨﻣا يارﻮﺷ
ﺪﻧدﺮﻛ ﻢﻬﺘﻣ دﻮﺧ ﺖﻔﻧ روﺪﺻ ياﺮﺑ نآ ﻪﺑ ﻚﻤﻛ و قاﺮﻋ ﺎﺑ ﻲﺘﻔﻧ يرﺎﻜﻤﻫ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺮﺑ ﻲﺧﺮﺑ
شراﺰﮔ ﺎﻫ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻲﻣ ﺪﻧدﺮﻛ ر ﺖﻳﻮﻛ ﻲﮕﻨﺟ يﺎﻫﺎﻤﻴﭘاﻮﻫ ﻲﻗاﺮﻋ يﺎﻫوﺮﻴﻧ نآ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻛ ﻦﻤﻳ ﻪﺑ ا
هﺎﮕﻳﺎﭘ و ﺰﻌﺗ هدﺮﻛ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺪﻧا
. شراﺰﮔ ﻦﻳا ﺐﻳﺬﻜﺗ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﻬﻳﺪﺑ ﺎﻫ
يدﻮﻌﺳ ﻦﻤﻳ يﻮﺳ زا ﺎﻫ
ار
ﻧ ﻲﺿار ﻲﻤ دﺮﻛ . زا ﺶﻴﺑ ،ﻦﻤﻳ ﺮﺑ ندﺮﻛ دراو رﺎﺸﻓ ياﺮﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد يدﻮﻌﺳ ﺖﻟود 750
ﺮﮔرﺎﻛ راﺰﻫ
ﻲﻨﻤﻳ ﺟ ﻲﻧﺎﻬﮔﺎﻧ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﻦﻤﻳ ياﺮﺑ ﻢﻫ ﻪﻠﻴﺳو ﻦﻳﺪﺑ ﺎﺗ دﺮﻛ جاﺮﺧا ار رﺎﻛ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﺖﻴﻌﻤ
7 ﺪﺻرد ﺑور ﻪ ﻲﻣ ور ﻞﺧاد ﻪﺑ ناﺮﮔرﺎﻛ ﻦﻳا نﺪﺷ ﺰﻳرﺮﺳ ﺎﺑ و ﺪﻨﻛ ﺖﺳرد يدﺎﺼﺘﻗا ﻞﻜﺸﻣ ﺪﺷ
ﺮﻬﺷ ﺎﻫ و ﻦﻤﻳ ي ﻪﺑ
هﮋﻳو ﺖﺨﺘﻳﺎﭘ آ ﺎﻌﻨﺻ ن
، هدﺮﺘﺴﮔ يرﺎﻜﻴﺑ ﻞﻜﺸﻣ زا دﻮﺧ ﻪﻛ ﻦﻤﻳ ﺖﻟود ياﺮﺑ
ﺞﻧر ﻲﻣ ﺖﺷاﺪﻧ ار ﻲﺟاﺮﺧا ﻪﻤﻫ ﻦﻳا ياﺮﺑ رﺎﻛ ندﺮﻛ اﺪﻴﭘ ناﻮﺗ و دﺮﺑ
، ﺪﻨﻛ دﺎﺠﻳا ناﺮﺤﺑ .
جاﺮﺧا
ﻪﺘﺳد ﻤﺟ وﺪﺤﻣ درﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ زا ﻲﻨﻤﻳ ناﺮﮔرﺎﻛ ﻲﻌ د
ﻧ ﻲﻤ رد و ﺪﺷ لﺎﺳ ﺰﻴﻧ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ خر
ﺖﺳا هداد
(Black, 2013)
.
4 . ﻦﻤﻳ ﻲﺘﻔﻧ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ يﺎﻋدا
يدﻮﻌﺳ ﻲﻨﻤﺷد زا يﺮﮕﻳد ﺶﺨﺑ ﺎﻫ
طﻮﺑﺮﻣ ﻦﻤﻳ رد ﺖﻔﻧ فﺎﺸﺘﻛا عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﻦﻤﻳ ﺎﺑ ﻲﻣ
دﻮﺷ . رد
ﻂﺳاوا ﺔﻫد 1980 م ﻓﺎﺸﺘﻛا ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ﻪﻛ ﺪﺷ مﻼﻋا نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﺎﺑ يزﺮﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻦﻤﻳ رد ﻲﺘﻔﻧ تﺎ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻲﻋﺪﻣ يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،رﺎﺒﺧا ﻦﻳا رﺎﺸﺘﻧا زا ﺲﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ
822
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 4
، نﺎﺘﺴﻣز 1395
ﺪﺷ . ﺮﻫ ﻊﻧﺎﻣ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ فاﺪﻫا زا ﻲﻜﻳ ماﺪﻗا ﻪﻧﻮﮔ
يﺎﻫ ﻳد ﻲﻓﺎﺸﺘﻛا ﮕ
يﻮﺳ زا ﺮ
ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ دﻮﺷ ﻲﺟرﺎﺧ ﻲﺘﻔﻧ ي .
لﺎﺳ رد 1991 م ﻣ ﺄ يدﻮﻌﺳ يزﺮﻣ نارﻮﻣ هوﺮﮔ ﻚﻳ ﺐﻴﻘﻌﺗ ﻪﺑ
ﻦﻴﻣز ﻘﻄﻨﻣ رد ﻪﻛ يﻮﺴﻧاﺮﻓ سﺎﻨﺷ ﺔ
ﺪﻧدﻮﺑ لﻮﻐﺸﻣ فﺎﺸﺘﻛا رﺎﻛ ﻪﺑ ﻦﻤﻳ تﻮﻣﺮﻀﺣ
، ﺪﻧدز ﺖﺳد .
لﺎﺳ رد 1991 م يدﻮﻌﺳ ﺰﻴﻧ ﺎﻫ
و ﻲﻳﺎﭘورا ﺖﻔﻧ ﺖﻛﺮﺷ ﺶﺷ ﻪﺑ ﻣآ
ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﻦﻤﻳ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻜﻳﺮ
دﻮﺑ رﺎﻛ
،ﺪﻧ ﻴﻟﺎﻌﻓ زا ﺖﺳد ﻪﻛ ﺪﻧداد راﺪﺸﻫ ﺖ
ﺎﻫ ﺪﻧرادﺮﺑ دﻮﺧ ﻲﻓﺎﺸﺘﻛا ي
Witkar, 2015)
.(
ا ﻪﭼﺮﮔ
لﺎﺳ رد 1989 م ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻟﺎﻤﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﻦﻤﻳ 200000
هﺮﻬﺑ زور رد ﻪﻜﺸﺑ يرادﺮﺑ
ﻲﻣ ﺮﺑﺎﻨﺑ و دﺮﻛ
هزﺎﺗ ﺮﺗ ﻦﻳ شراﺰﮔ ﺎﻫ ﺮﻴﺧذ ناﺰﻴﻣ ة
ﺖﻔﻧ آ ﻪﺑ ن 3 ﻲﻌﻴﺒﻃ زﺎﮔ ﺮﻳﺎﺧذ و ﻪﻜﺸﺑ درﺎﻴﻠﻴﻣ آ
دوﺪﺣ ﻪﺑ ن
17 ﺐﻌﻜﻣ تﻮﻓ نﻮﻴﻠﻳﺮﺗ ﻲﻣ
ﺪﺳر
Haykel, 2013)
نﻮﭼ يرﻮﺸﻛ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ناﺰﻴﻣ ﻦﻳا و (
ﻪﺑ ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﺰﻴﭼﺎﻧ رﺎﻴﺴﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ يدﻮﺧ
دﻮﺧ ﻲﻣ لﻼﻘﺘﺳا و ﺶﻫﺎﻛ ار ضﺎﻳر ﻪﺑ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﺪﻧاﻮﺗ
ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻦﻤﻳ ﻲﻟﺎﻣ ﺪﻫد
. سرﺎﻣ رد ﻦﻤﻳ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻲﻣﺎﻈﻧ ﻢﺟﺎﻬﺗ زا ﺲﭘ 2015
، ﺖﻴﻨﻣا
هزﻮﺣ ﺎﻫ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺧﺮﺑ و ﺪﺷ هﺪﻴﺸﻛ ﺶﻟﺎﭼ ﻪﺑ ﻦﻤﻳ ﻲﺘﻔﻧ ي ﺎﻫ
لﺎﺗﻮﺗ نﻮﭽﻤﻫ بﺮﻏ ﻲﺘﻔﻧ ي
ﺑ ﻪ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﻲﻣﺎﻈﻧ تاﺪﻳﺪﻬﺗ ﻞﻴﻟد ﺎﻫ
ﺪﻧداد نﺎﻳﺎﭘ دﻮﺧ ي
(Reuters, 2014)
. دورو ﺎﺑ
اد و هﺪﻋﺎﻘﻟا ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺖﺴﻳروﺮﺗ ﻲﻔﻠﺳ يﺎﻫوﺮﻴﻧ
،ﻦﻤﻳ ﻪﺑ ﺶﻋ ﻦﻳا فﺮﺼﺗ زا ﻦﻤﻳ ﺶﺗرا ﻲﻧاﺮﮕﻧ
ﻮﺣ هز ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻻﺎﺑ
al-Batati & Kirckpatrick, 2015)
ﻦﻳا و (
ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻚﭼﻮﻛ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﻳﺎﺳ
ﺖﻔﻧ ﺞﻴﻠﺧ ﺰﻴﺧ ﺖﺳا هدﺮﻛ ناﺮﮕﻧ ار سرﺎﻓ
(Kechichian, 2015)
.
5 . ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ و ﻦﻤﻳ ود تﺪﺣو رد ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد ﻢﻴﻜﺤﺗ
نآ
لﺎﺳ زا 1990 م ﻳ ود تﺪﺣو ﻲﭘ رد و
(Ismail, 2009) ﻦﻤ
، ﻲﻣﺎﻈﻧ تﺮﺜﻛ ﻚﻴﺗاﺮﻛﻮﻣد و اﺮﮔ
ﺪﺷ ﻦﻴﺸﻴﭘ مﺎﻈﻧ ود ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ .
تﺎﺒﺛ ياﺮﺑ هﻮﻘﻟﺎﺑ يﺪﻳﺪﻬﺗ ار ﻦﻤﻳ ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ
مﺎﻈﻧ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺒﺷ يﺎﻫ ﺮﻳﺰﺟ ة ﻲﻣ بﺮﻋ ﻧاد ﺖﺴ ﻪﺑ ،سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ و نﺪﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ و نآ ﻢﻴﻜﺤﺗ ﺎﺑ تﺪﺷ
مﺎﻤﺗ ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد ﻪﺑ ﻦﻤﻳ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ رﺎﻴﻋ
ﻲﻣ ﻛ دﺮ . ﻪﺑ يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ود تﺪﺣو ﻒﻟﺎﺨﻣ تﺪﺷ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ار ﺪﻨﻣوﺮﻴﻧ و گرﺰﺑ ﻦﻤﻳ ﻞﻴﻜﺸﺗ و تﺪﺣو ﻦﻳا و دﻮﺑ ﻦﻤﻳ ﺪﻳﺪﺠﺗ ياﺮﺑ يا
دادراﺮﻗ رد ﺮﻈﻧ
يﺮﻴﮔرد و ﻒﺋﺎﻃ ﻲﻣ رﻮﺸﻛ ود ﻦﻴﺑ تﺎﺸﻗﺎﻨﻣ و ﺎﻫ
ﺖﺴﻧاد . ﻲﻧاﺮﮕﻧ زا ﻲﻜﻳ ﺎﻫ
يدﻮﻌﺳ ي ﺎﻫ
زا
ا ﻦﻤﻳ ود تﺪﺣو دوﺪﺣ ﻪﺑ ﻦﻤﻳ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺶﻳاﺰﻓ
15 ﺮﻔﻧ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ نﻮﻴﻠﻴﻣ
ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ يﺮﺑاﺮﺑ يا ﻲﻣ
،ﻦﻤﻳ رد ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﺷر ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و دﺮﻛ ﻲﻣ
هﺪﻨﻳآ رد ﺖﺴﻧاﻮﺗ
ﻪﺑ ﺗ ﺪﻳﺪﻬﺗ ﻲﻋﻮﻧ ﺒ
دﻮﺷ ﻞﻳﺪ . ﻣد ﺪﺤﺘﻣ ﻦﻤﻳ دﻮﺟو زا ﻲﺳﺎﺳا ﻲﻧاﺮﮕﻧ ود ﻊﻗاو رد نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻮ
ﻚﻴﺗاﺮﻛ
ﺖﺷاد : ﻣد جاﻮﻣا ﻪﻜﻨﻳا ﺖﺴﺨﻧ ﻮ
ﺮﻛ ﻲﺳا ﻢﻳژر دﺎﻴﻨﺑ و هدﺮﻛ ﺖﻳاﺮﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ دﻮﺧ ﻪﺑ ﻲﻫاﻮﺧ
ﻗا ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺘ
ﻲﺑ ار اﺮﮔراﺪ ﺪﻨﻛ تﺎﺒﺛ
؛ نﺎﻳﺮﺟ و ﺎﻫوﺮﻴﻧ ﻪﻜﻨﻳا مود نﺎﻫاﻮﺧ يدﻮﻌﺳ ﻒﻟﺎﺨﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ ،ﻦﻤﻳ رد ﻒﻟﺎﺨﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ زا ضﺎﻳر ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻲﻓﻼﺗ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﺪﺤﺘﻣ ﻦﻤﻳ و هﺪﺷ ﻦﻤﻳ ﻚﻤﻛ يرﺎﻳ دﻮﺷ ﻞﻳﺎﻤﺘﻣ يدﻮﻌﺳ ﻒﻟﺎﺨﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﺳر
Witaker, 2015)
.(
ﻦﻤﻳ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻲﻓﺎﻜﺷﺪﺒﻟﺎﻛ :
ناﺮﺤﺑ ﻂﻴﺤﻣ ،ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﻦﻴﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﻲﻠﺧاد ياز
ﻞﻠﻤﻟا 823
ﻪﻤﻫ ﻦﻳا ﺎﺑ لﺎﺳ زا
1994 م ﺖﻓﺮﺴﭘ ﺎﺑ ﻦﻤﻳ ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد ﻪﻛ هدﺮﺘﺴﮔ يﺎﻫ
ﻪﺟﻮﺗ ،ﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ يا
ﺮﺘﻤﻛ ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﺪﺷ
. ﮓﻨﺟ عوﺮﺷ ﺎﺑ 1994
م و لﺎﻤﺷ ﻲﺳﺎﻴﺳ نﺎﮕﺒﺨﻧ ناراﺪﻓﺮﻃ نﺎﻴﻣ
بﻮﻨﺟ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ، نﺎﺒﻠﻃ
ﻲﺑﻮﻨﺟ دﺮﻛ ﻚﻤﻛ و
زرﺎﺒﻣ زا ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ ياﺮﺑ ة
ﺖﻟود ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ
ﺮﻣ دﺮﻛ ﺮﻴﺟا ار ﻲﻗﺮﺷ يﺎﭘورا نﺎﻧﺎﺒﻠﺧ ،يﺰﻛ ﺎﺗ
رﺎﻴﺘﺧا رد ﻦﻴﮕﻨﺳ تﺎﺤﻴﻠﺴﺗ آ
ﺎﻬﻧ راﺮﻗ ﺪﻨﻫد . ﺎﺑ
ﻲﺑﻮﻨﺟ ﺖﺴﻜﺷ ﺎﻫ
ﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ و ﺔ
،ﻪﻳﺰﺠﺗ آ ل ﺎﺨﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ ﻪﺑ دﻮﻌﺳ ﻟ
ناﺮﺒﻫر و تﺪﺣو ﻒ آ
ﺎﻬﻧ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﺨﻳﺮﮔ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ
، ﻚﻤﻛ ﻲﻣ ﺖﻟود ﻪﻴﻠﻋ يرﺎﻜﺑاﺮﺧ ﻪﺑ ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ مﺎﻈﻧ ﻞﺧاد زا ﺎﺗ دﺮﻛ
ﺪﺒﻋ ﻲﻠﻋ ﺪﻨﻫد ﻪﻣادا ﻦﻤﻳ رد ﺢﻟﺎﺻ ﷲا
Witaker, 2015)
.(
ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ
و ﺖﺷاﺬﮔ ﻲﮔﺮﻴﺗ ﻪﺑ ور نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ و ﻦﻤﻳ ﻂﺑاور ﻧ
ﻲﻣﺎﻈﻧ يﺎﻫوﺮﻴ
ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ زﺮﻣ داﺪﺘﻣا رد رﻮﺸﻛ ود آ
ﺪﻧﺪﻣآرد ﻲﮔدﺎﻣ .
لﺎﺳ رد ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻳا 1995
م يﺎﻫدرﻮﺧﺮﺑ ﻪﺑ
يدﻮﻌﺳ و ﺪﺷ ﺮﺠﻨﻣ ﻲﻣﺎﻈﻧ ﺎﻫ
ﻪﺳ رد ﺔﻄﻘﻧ ﻘﺗ ﻪﺑ ﻦﻤﻳ يزﺮﻣ و ﺎﻫوﺮﻴﻧ هﻮﺒﻧا راﺮﻘﺘﺳا و ﺖﻳﻮ
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﻲﻣﺎﻈﻧ تاﺰﻴﻬﺠﺗ .
دادراﺮﻗ رد ﻪﻛ يزﺮﻣ تﺎﻣﺎﻬﺑا 1934
دﻮﺑ هﺪﺸﻧ فﺮﻃﺮﺑ ﻒﺋﺎﻃ
، ﻧﺎﻬﺑ ﺔ
ﺘﺳاﻮﺧ ﻪﺑ ﻲﻋﻮﻧ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺖﺷاداو ار رﻮﺸﻛ ﻦﻳا و دﻮﺑ ﻦﻤﻳ ﺮﺑ ﺎﻫرﺎﺸﻓ لﺎﻤﻋا ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﺧ ﺔ
يدﻮﻌﺳ ﺎﻫ
د ﻦﺗ ﺪﻫ لﺎﺳ ﻖﻓاﻮﺗ و 2000
ﺪﻨﻛ ﺎﻀﻣا ار هﺪﺟ ﻖﻓاﻮﺗ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ .
. ،هﺪﺟ ﺔﻣﺎﻨﻘﻓاﻮﺗ يﺎﻀﻣا ﺎﺑ
ﺸﻗﺎﻨﻣ ﺔ ﻦﻴﻣزﺮﺳ ﺮﺳ ﺮﺑ رﻮﺸﻛ ود ﺔﻨﻳﺮﻳد نﺎﻳﺎﭘ ﻪﺑ ﺎﻫزﺮﻣ ﺪﻳﺪﺤﺗ و ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺰﻴﻧ و فﻼﺘﺧا درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻬﺑ ياﺮﺑ هﺪﻧزﺎﺳ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻪﺑ ،ﻞﺑﺎﻘﺗ و دﺎﻀﺗ ﺖﻴﻌﺿو زا رﻮﺸﻛ ود ﻂﺑاور و ﺪﻴﺳر ﺒ
ﻂﻳاﺮﺷ دﻮ ﻲﺘﻴﻨﻣا
ﺖﻓﺎﻳ قﻮﺳ يزﺮﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ .
ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺪﻳﺪﺤﺗ و ﻦﻴﻴﻌﺗ فﺪﻫ ود ﻪﺑ نﺪﻴﺳر لﺎﺒﻗ رد يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ
لﺎﺳ زا و ﺪﻴﺸﻛ ﺖﺳد ﻦﻤﻳ ﻢﻴﺴﻘﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ فﺪﻫ زا ،ﻦﻤﻳ ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد لاوز و ﻒﻌﺿ و ﺎﻫزﺮﻣ 2000 ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ، ﻲﺛﻮﺣ و نﺎﺒﻠﻃ
ﻓﺮﮔ ار ﺖﻟود ﺐﻧﺎﺟ ،ﺎﻫ ﺖ
.
6 . ﻦﻤﻳ نﺎﻴﻌﻴﺷ ﺎﺑ مواﺪﻣ ﻲﻨﻤﺷد
ﻳد ﺶﺨﺑ يدﻮﻌﺳ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﺑ ﻦﻤﻳ ﺎﺑ ﻲﻨﻤﺷد يﺎﻫرﺎﺘﻓر زا يﺮﮕ ﺎﻫ
و ﻦﻤﻳ نﺎﻴﻌﻴﺷ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻪﺑ
هﮋﻳو
ﻲﺛﻮﺣ ﺎﻫ ﺮﺑ ﻲﻣ ددﺮﮔ . ﻲﺛﻮﺣ ﺎﻫ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﻴﺷﺎﺣ ﺖﻴﻠﻗا ﻪﻧ يا
ﺖﺳﺎﻴﺳ زا ﺎﻬﻨﺗ ﺎﻫ
ﺾﻴﻌﺒﺗ ي ﺖﻟود ﺰﻴﻣآ
ماﺪﻗا زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻜﻠﺑ ،ﻦﻤﻳ ﺎﻫ
شﺮﮕﻧ و ﺎﻫ ﻧﺎﻨﻤﺷد ي ﺔ و ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﺿارﺎﻧ دﻮﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ
اﺮﺘﻋا ﺖﻠﻋ ض
ﺎﻫ رد ﺎﻬﻧآ مﺎﻴﻗ و لﺎﺳ
ﺎﻫ ﺖﺴﻴﺑ نﺮﻗ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ي ﻢﻜﻳو
عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻴﻤﻫ دﻮﺑ
. ﺘﺷﻮﻧ ﻪﺑ ﺔ
ﺮﻳو قﻼﺷ
، ﺪﻤﻋ ﻞﻠﻋ زا ﻲﻜﻳ ،ﻦﻤﻳ ﻞﺋﺎﺴﻣ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ زا ﻲﻜﻳ ة
ﻲﺛﻮﺣ شرﻮﺷ ﺎﻫ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺎﻫ ي
دﻮﺑ نﺎﻴﻌﻴﺷ وﺮﻤﻠﻗ نﺎﻴﻣ رد ﻲﺑﺎﻫو يﺮﻴﺸﺒﺗ و ﻲﻐﻴﻠﺒﺗ .
هﺮﻬﺑ ﺎﺑ يدﻮﻌﺳ ﻢﻳژر يﺮﻴﮔ
ﻲﻟﺎﻣ ترﺪﻗ زا
ﺧﺮﺑ دﻮﺧ ﺛﻮﺣ زا ﻲ ﻲ ﺎﻫ ﻪﺑ ار ي ﺖﻴﺑﺎﻫو داد ﺶﻳاﺮﮔ ﺖﻳﻮﻫ ياﺮﺑ ﺎﻬﻧآ زا و
ﻦﻤﻳ نﺎﻴﻌﻴﺷ زا ﻲﻳادز
هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ دﺮﻛ . ﺘﻔﮔ ﻪﺑ ﺔ ﺮﻳو ، رد لﺎﺳ ﺎﻫ ي ﺔﻫد 1990 ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ و تﺎﻣﺎﻘﻣ رد ﻲﺑﺎﻫو رﺎﺠﺗ و ناراد
ﻲﻔﻠﺳ شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻲﺛﻮﺣ ﻦﻴﻣزﺮﺳ ﺐﻠﻗ رد يﺮﮔ
ﺎﻫ ﻪﻴﻠﻋ ﻎﻴﻠﺒﺗ و آ
ﻲﻌﻴﺷ ﺪﻳﺎﻘﻋ و ﺎﻬﻧ
لﻮﻐﺸﻣ و ﻲﻟﺎﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ يﺪﻳز نﺎﻴﻌﻴﺷ وﺮﻤﻠﻗ رد ﻲﻔﻠﺳ ﻲﺑﺎﻫو ﻚﭼﻮﻛ ﻞﻓﺎﺤﻣ زا و ﺪﻧدﻮﺑ
824
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 4
، نﺎﺘﺴﻣز 1395
ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻲﻣ
ﺪﻧدﺮﻛ . ﻲﻔﻠﺳ ﺎﻫ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ و ﺪﻳﺎﻘﻋ هﺪﻨﻳاﺰﻓ يا آ
ﻦﻴﻳ ﺎﻫ يﺪﻳز ﺖﻳﺮﺜﻛا ﻢﺳاﺮﻣ و
هﺮﺨﺴﻣ ﻪﺑ ار ﻲﻣ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ
؛ آ ﻢﻬﺘﻣ و ﺪﻳﺪﻬﺗ ﺪﺟﺎﺴﻣ رد ار ﺎﻬﻧ ﻲﻣ
دﺮﻛ رد ﻪﻛ ﺪﻧ يﺎﻴﺣا ﻲﭘ ﺣ
ﺖﻣﻮﻜ
ﺎﻳﺎﭘ و يﺪﻳز ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺪﻨﺘﺴﻫ يرﻮﻬﻤﺟ ﻢﻳژر ﻪﺑ نداد ن
. ﻲﻔﻠﺳ تﺎﻜﻳﺮﺤﺗ ﻦﻳا -
ﺦﺳﺎﭘ ﻲﺑﺎﻫو
ﻲﺛﻮﺣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺎﻫ
ار ﻲﭘ رد ﻪﻛ ﺖﺷاد ﻲﻣ
يﺪﻳز قﻮﻘﺣ و ﺖﻳﻮﻫ زا ﺪﻨﺘﺳاﻮﺧ ﺎﻫ
ﻘﻄﻨﻣ رد ﺔ هﺪﻌﺻ
ﺪﻨﻨﻛ عﺎﻓد
(Weir, 2013)
.
يدﻮﻌﺳ ﺎﻫ ﻋ ﻞﺧاد رد هﺪﻋﺎﻘﻟا بﻮﻛﺮﺳ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﺑ ار نآ يﺎﻫوﺮﻴﻧ ،نﺎﺘﺴﺑﺮ
ﻦﻤﻳ يﻮﺳ
داد يراﺮﻓ ﺪﻧ
ﻦﺘﻓر و آ مﻼﺳا ﻲﻃاﺮﻓا يﺎﻫوﺮﻴﻧ ﺮﻳﺎﺳ و ﺎﻬﻧ ﻖﻳﻮﺸﺗ ﻦﻤﻳ ﻪﺑ ار ﻲﻌﻴﺷﺪﺿ ياﺮﮔ
ﺪﻧدﺮﻛ . هوﻼﻋ شور ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا فﺪﻫ رﺎﺸﻓ ﺮﺑ
ﺎﻫ ﻲﺛﻮﺣ ،ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻲﻐﻴﻠﺒﺗ ي ﺎﻫ
نﺎﻴﻌﻴﺷ و
ﺪﻨﻫد راﺮﻗ دﻮﺧ ﻲﺘﺴﻳروﺮﺗ و ﻲﻣﺎﻈﻧ تﻼﻤﺣ درﻮﻣ ار يﺪﻳز .
ﺎﻴﺳ ﻦﻳا زا ﺖﺳ لﺎﺳ ﺎﻫ زا ﺲﭘ ي
2004 سرﺎﻣ رد ﻦﻤﻳ ﻪﺑ ﻲﻣﺎﻈﻧ ﻢﺟﺎﻬﺗ زا ﺲﭘ و ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻣادا 2015
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﻳﺪﺸﺗ ، .
هوﻼﻋ ﺮﺑ
نﺎﻣزﺎﺳ و هﺪﻋﺎﻘﻟا آ
ﻪﺒﺷ رد هﺪﻋﺎﻘﻟا ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ ن ﺮﻳﺰﺟ
ة بﺮﻌﻟا
(Byman & Williams, 2015)1
زا ،
لﺎﺳ 2014 ماﺪﻗا ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﺶﻋاد ﻲﺘﺴﻳروﺮﺗ و ﻲﻃاﺮﻓا يﺎﻫوﺮﻴﻧ يﺎﻫ
دﺮﺘﺴﮔ ة ﻧﻮﺸﺧ ﺖ رد ﻪﻧﺎﺒﻠﻃ
هدز ﺖﺳد نﺎﻴﻌﻴﺷ نﺎﻴﻣ ﺪﻧا
Koontz, 2015)
.(
ب ( ﻦﻤﻳ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻲﻣﺎﻈﻧ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻞﻣاﻮﻋ
ﺞﻴﻠﺧ رد نآ ناﺪﺤﺘﻣ و نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻲﻣﺎﻈﻧ ﻢﺟﺎﻬﺗ دﻮﺑ هﺪﻋﺎﻗ رد ﺎﻨﺜﺘﺳا ﻲﻋﻮﻧ ﻦﻤﻳ ﻪﺑ سرﺎﻓ
، ﻪﻛاﺮﭼ
ﻠﺧاﺪﻣ ﺮﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ نﺮﻗ لﻮﻃ رد ضﺎﻳر ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺔ
ناﺮﺤﺑ رد ﻲﻣﺎﻈﻧ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ﺎﻫ
ﻪﺒﺷ ي و هﺮﻳﺰﺟ
ﻨﻣ ﻄ ﻘ دﻮﺑ راﻮﺘﺳا ﻪ .
ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ
، زا ﺶﻴﭘ و درﻮﻣ ﻦﻳا آ
ﻠﺧاﺪﻣ ن ﺔ ﻋ ﻪﺘﺒﻟا ﻪﻛ ،ﻦﻳﺮﺤﺑ رد نﺎﺘﺴﺑﺮ
وﺮﻴﻧ ﺶﻳﺎﻤﻧ ﻲﻋﻮﻧ ﺎﻬﻨﺗ ﻦﻤﻳ فﻼﺧ ﺮﺑ ﺑ 2
ﻪ رﺎﻤﺷ ﻲﻣ ﻠﺧاﺪﻣ درﻮﻣ ﻦﻴﺴﺨﻧ ،ﺖﻓر ﺔ
ﻲﻣﺎﻈﻧ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ
آ ل ناﺮﺤﺑ رد دﻮﻌﺳ ﺎﻫ
ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻂﻴﺤﻣ ي آ
دﻮﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ن .
زا ﺶﻴﭘ آ ناﺮﺤﺑ رد ن
ﺎﻫ ي 1962 و
1967 رد رد نﺎﻤﻋ ناﺮﺤﺑ ،ﻦﻤﻳ لﺎﺳ
ﺎﻫ ي 1974 - 1972 مﻮﺳﻮﻣ ﻞﻴﺋاﺮﺳا و باﺮﻋا مرﺎﻬﭼ ﮓﻨﺟ ،
رد نﺎﻀﻣر ﮓﻨﺟ ﻪﺑ 1973
) ﻲﺗﺎﺠﻧ 1352
،ﻞﻜﻴﻫ ؛ 1354
رد قاﺮﻋ و ناﺮﻳا ﮓﻨﺟ ،(
لﺎﺳ ﺎﻫ ي 1988 -
1981
، ﻠﻤﺣ ﺔ يﺮﺒﻫر ﻪﺑ ﺖﻳﻮﻛ زا ﻲﻗاﺮﻋ ﻲﻣﺎﻈﻧ يﺎﻫوﺮﻴﻧ نﺪﻧار نوﺮﻴﺑ ياﺮﺑ قاﺮﻋ ﻪﺑ ﻲﻣﺎﻈﻧ
آ رد ﺎﻜﻳﺮﻣ 1991 م ﻢﺟﺎﻬﺗ و ، آ
رد ﻦﻴﺴﺣ ماﺪﺻ ﻲﻧﻮﮕﻧﺮﺳ ياﺮﺑ قاﺮﻋ ﻪﺑ ﺎﻜﻳﺮﻣ 2003
م نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ،
دﻮﺑ هدﺮﻛ ﻲﻣﺎﻈﻧ ﻚﻤﻛ ﺶﻜﻤﺸﻛ ﻦﻴﻓﺮﻃ زا ﻲﻜﻳ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ،ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ يﺮﻴﮔرد زا ﺰﻴﻫﺮﭘ ﺎﺑ يدﻮﻌﺳ .
ﻪﺸﻳر ياﺮﺑ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ و ﻲﻳاﺮﭼ كرد و ﻲﺑﺎﻳ
يﺮﻴﮔرد زا ﺰﻴﻫﺮﭘ ﻲﺘﻨﺳ ﺖﺳﺎﻴﺳ رد ﺮﻈﻧ ﺪﻳﺪﺠﺗ
هﺪﻬﻋ ﻪﺑ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ يﺮﻴﮔ
يﺮﺒﻫر و ﻪﻧﻻﺎﻌﻓ ﺶﻘﻧ ﻨﻛ
ﻞﻠﻋ ﻦﻴﻴﺒﺗ و ﻦﻤﻳ رد ﻲﻣﺎﻈﻧ ﺶﻜﻤﺸﻛ رد هﺪﻨ
نآ ﺪﻳﺎﺑ ﺖﻴﻌﻗاو زا ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ار ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﻫ
،ﻲﺳﺎﻴﺳ ي يدﺮﺒﻫار
ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ و
1 . ﻪﻴﺑﺮﻌﻟا هﺮﻳﺰﺠﻟا ﻲﻓ هﺪﻋﺎﻘﻟا
Al-Qaida in Arabian Peninsula (AQAP)
2.show of force
ﻦﻤﻳ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻲﻓﺎﻜﺷﺪﺒﻟﺎﻛ :
ناﺮﺤﺑ ﻂﻴﺤﻣ ،ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﻦﻴﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﻲﻠﺧاد ياز
ﻞﻠﻤﻟا 825
ناﺮﺤﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ،ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﻳﻮﻧ و ﻲﻠﺧاد ياز
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺎﻫ ي ﻪﻘﻄﻨﻣ يا و ﻦﻴﺑ ﻠﻠﻤﻟا ﻪﻫد رد ﻲ ﺎﻫ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ي
راﺰﻫ ة ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ يدﻼﻴﻣ مﻮﺳ ﻲﻣ
دﺮﻴﮔ . ﻴﻌﻗﻮﻣ نﺎﻴﻣ ﻦﻳا رد ﻘﻄﻨﻣ ﺖ
ﺔ ﺖﻴﻫﺎﻣ ،ناﺮﺤﺑ رد ﺮﻴﮔرد
ناﺮﺤﺑ دﻮﺧ ﺎﻫ
ﺪﻧزﺎﺳ ﺮﺻﺎﻨﻋ و ﻦﻳﻮﻧ ي آة
ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ و ناﺮﺤﺑ رد ﺮﻴﮔرد يﺎﻫوﺮﻴﻧ ،ن آ
ن
ناﺪﺤﺘﻣ و نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ياﺮﺑ آ
ﺖﻴﻤﻫا ﺰﻴﻧ ﺐﻴﻗر يﺎﻫوﺮﻴﻧ يزوﺮﻴﭘ ترﻮﺻ رد ن هﮋﻳو
يا رد ﻦﻴﻴﺒﺗ
ضﺎﻳر ﻦﻳﻮﻧ ﺖﺳﺎﻴﺳ دراد
. ﺋژ هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺳ ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻮ
ﻚﻴﺘﻴﻠﭘ ﻪﺒﺷ رد ﻦﻤﻳ و هﺮﻳﺰﺟ
ناﺮﺤﺑ ﻲﻧورد ﺮﺘﺴﺑ ،ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﻦﻤﻳ رد از
ﺎﻫ ي ﻪﻘﻄﻨﻣ يا و ﻦﻴﺑ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ﺪﻴﻛﺄﺗ هﺪﺷ و فﺪﻫ
ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا نداد نﺎﺸﻧ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ رد ار ﺶﻘﻧ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا
ﻪﻠﺧاﺪﻣ رد نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ
يزﺎﺑ ﻦﻤﻳ ﺪﻧا هدﺮﻛ . ﻣ ﻦﻤﻳ ﻪﺑ يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻦﻴﻴﺒﺗ ياﺮﺑ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ لﺪ
ﻦﻤﻳ ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ هﺎﮕﻳﺎﺟ .1
ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﺮﻴﺛﺄﺗ
هﺪﻳﺪﭘ ﺎﻫ و ﻲﺘﻣﻮﻜﺣ ،ﻲﺳﺎﻴﺳ يﺎﻫدﺎﻬﻧ و ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﺑ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ي
ﺖﻟود ﺮﮕﻳد ﺎﺑ ﻂﺑاور تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ و ﺎﻬﻧآ تﻻﻮﺤﺗ و ﻲﺘﻣﻮﻜﺣﺮﻴﻏ ﺎﻫ
ﻲﻣ دزادﺮﭘ . ﻪﻛ ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ رد
نآ يﻮﻐﻟ يﺎﻨﻌﻣ ﺖﺳا ﻦﻴﻣز ﺖﺳﺎﻴﺳ
، ﻲﺳرﺮﺑ ﻞﻠﻣ ﺖﺳﺎﻴﺳ رد ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ﻂﻴﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺶﻘﻧ
ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻞﺻﺎﺣ زا ﻲﻜﻳ ﻦﻤﻳ ﻪﺒﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﻳﺮﺗﺰﻴﺧ
ﺮﻳﺰﺟ ة ﻪﺑ ﻲﺑﺮﻋ رﺎﻤﺷ ﻲﻣ دور . ﻪﺑ رﻮﺸﻛ ﻦﻳا ﺐﺒﺳ
اراد
و ردﺎﻨﺑ و ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ صﺎﺧ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ندﻮﺑ ﻢﻬﻣ ﺮﻳاﺰﺟ
،يدﺮﺒﻫار ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺦﻳرﺎﺗ لﻮﻃ رد
ترﺪﻗ ﺖﻟود و ﺎﻫ يﺎﻫ
ﻪﻘﻄﻨﻣ يا ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ و .
ﻲﻗﺮﺷ لﺎﻤﺷ و ﻲﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ ﺶﺨﺑ رد ﻦﻤﻳ
بﺎﺑ ﻚﻳدﺰﻧ و بﺪﻨﻤﻟا
) ﮕﻨﺗ ﺔ ﺪﻨﻫ سﻮﻧﺎﻴﻗا و خﺮﺳ يﺎﻳرد ﻦﻴﺑ (
ﻚﻳدﺰﻧ ﻪﻛ هﺪﺷ ﻊﻗاو هاﺮﺑآ ﻦﻳﺮﺗ
826
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 4
، نﺎﺘﺴﻣز 1395
ﺖﺳا بﺮﻏ و قﺮﺷ ﻦﻴﺑ .
ﻪﺑ ردﺎﻗ ،ﻪﮕﻨﺗ ﻦﻳا ﺮﺑ ﻂﻠﺴﺗ ﺎﺑ ﻦﻤﻳ ﻲﺘﺣ و ﺖﺳا خﺮﺳ يﺎﻳرد لﺮﺘﻨﻛ
ﻲﻣ ﺮﻳﺰﺟ رد راﺮﻘﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ة
دوﺪﺴﻣ ار نآ ﻢﻳﺮﭘ ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﻨﻛ
ﺪ . ﺖﻠﻋ يدﺮﺒﻫار ﺮﻳﺰﺟ ندﻮﺑ ة
ﮕﻨﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا رد ،ﻢﻳﺮﭘ ﺔ
مﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﻗﺮﺷ هاﺮﺑآ ﺶﺨﺑ ود ﻪﺑ ار بﺪﻨﻤﻟا بﺎﺑ
» رﺪﻨﻜﺳﻻا بﺎﺑ «
و
مﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﺑﺮﻏ هاﺮﺑآ
» نﻮﻴﻣ « ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻢﻴﺴﻘﺗ .
ﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﺮﮕﻳد ﺖﻴﻤﻫا ﺑ ﻦﻤﻳ ﻚ
ﻪ ﺐﺒﺳ ﺮﻳﺰﺟ ة
» ﺮﻗز «
رد ﻪﻛ ﺖﺳا 29
دراد راﺮﻗ ﻦﻤﻳ ﻞﺣﺎﺳ يﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ .
ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ هﺮﻳﺰﺟ ﻦﻳا 652
ﺢﻄﺳ زا عﺎﻔﺗرا ﺮﺘﻣ
ﺎﻳرد ﻪﻘﻄﻨﻣ يا و ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ دﺮﺒﻫار
بﻮﺴﺤﻣ ي ﻲﻣ
دﻮﺷ . ﻦﻤﻳ ﻲﻣ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ هﺮﻳﺰﺟ ﻦﻳا زا ﺪﻧاﻮﺗ ﺎﻫ
ي
دﺮﻴﮕﺑ ﺮﻈﻧ ﺖﺤﺗ ار ﻪﻘﻄﻨﻣ نآ ﻲﻳﺎﻳرد .
د دﻮﺟو ﺰﻴﻧ يﺮﮕﻳد ﺮﻳاﺰﺟ ﻦﻤﻳ رد ﻪﻛ درا
زا ﺖﻴﻤﻫا
يدﺮﺒﻫار ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ
، ﺮﻳﺰﺟ ﺪﻨﻧﺎﻣ ة
» ناﺮﻤﻛ « ﺮﻳﺰﺟ ﺰﻴﻧ و ة
» ﺮﻴﻄﻟا ﻞﺒﺟ
« ﻪﻘﻄﻨﻣ هاﺮﺑآ ﺮﺑ فﺮﺸﻣ ﻪﻛ ،
ﺖﺳا . ،ﺮﻳاﺰﺟ ﻦﻳا ﻲﻜﻴﺘﻛﺎﺗ و ﻲﻜﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻣ
ﻲﻣﺎﻈﻧ ﺪﺻﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﺎﻬﻧآ زا ناﻮﺗ
هدﺎﻔﺘﺳا خﺮﺳ يﺎﻳرد رد ﻲﻧاﺮﻴﺘﺸﻛ لﺮﺘﻨﻛ و ﺮﻛ
د . ﻪﺑ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ 380
هﺮﻳﺰﺟ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻦﻤﻳ رد
ﺪﻧراد راﺮﻗ رﻮﺸﻛ ﻞﺣاﻮﺳ تازاﻮﻣ ﻪﺑ و خﺮﺳ يﺎﻳرد بﻮﻨﺟ رد ﺎﻬﻧآ ﺐﻠﻏا .
ﺮﺑ ﻪﻛ يﺮﮕﻳد ﻞﻣاﻮﻋ
رﻮﺸﻛ ﻦﻳا ﺖﻴﻤﻫا ﻲﻣ
ترﺎﺒﻋ ﺪﻨﻳاﺰﻓا ا
زا ﺪﻧ :
ار رﻮﺸﻛ ﻦﻳا ،ﺎﻘﻳﺮﻓآ خﺎﺷ ﻪﺑ ﻲﻜﻳدﺰﻧ ـ ﻪﻘﻄﻨﻣ
يا و ﻢﻬﻣ يدﺮﺒﻫار ﺖﺳا هدﺮﻛ .
ﻤﻴﻧ رد ﺔ مود
ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ نﺮﻗ ﺶﻜﻤﺸﻛ ﺖﻠﻋ
ﺎﻫ ترﺪﻗﺮﺑا ي هدوﺰﻓا نآ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺮﺑ ،ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﻳا رد ﺎﻫ
هﺪﺷ ﺖﺳا
؛ ادرﻮﺧﺮﺑ ـ ر
ِﻢﻬﻣ ردﺎﻨﺑ دﻮﺟو و بﺮﻋ يﺎﻳرد و خﺮﺳ يﺎﻳرد رد ﻲﻧﻻﻮﻃ ﻞﺣاﻮﺳ زا ي
» نﺪﻋ
« ،
» هﺪﻳﺪﺣ « و
» ءﺎﺤﻓ « ناﺪﻨﭼود ار ﻦﻤﻳ ِﻲﻜﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺖﻴﻤﻫا ،ﻞﺣاﻮﺳ ﻦﻳا رد ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ
) ،يرﺪﻴﺣ 1394 :
2
.(
ﮕﻨﺗ ﺔ بﺎﺑ ﻲﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ ﺶﺨﺑ رد ﻪﻛ بﺪﻨﻤﻟا ﻲﻣ ﻦﻤﻳ ﻪﺑ ﻲﻗﺮﺷ لﺎﻤﺷ و
ﺪﺳر
، ترﺎﺠﺗ ياﺮﺑ
ﻦﻴﺑ ﻲﻳﺎﻳرد ﻲﺘﺸﻛ و ﻲﻠﻠﻤﻟا
و ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ يژﺮﻧا يﺎﻫ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ﺎﭘورا ،ﺎﻴﺳآ ترﺎﺠﺗ هاﺮﻫﺎﺷ
ﺖﺳا هداد يﺎﺟ دﻮﺧ رد ار نﺎﻬﺟ ﻲﻳﺎﻳرد ترﺎﺠﺗ مﻮﺳود ،ﺎﻘﻳﺮﻓآ و .
ﮕﻨﺗ ﺔ بﺎﺑ ،ﻦﻤﻳ نﺎﻴﻣ بﺪﻨﻤﻟا
ﻠﺧ ﻪﺑ ار خﺮﺳ يﺎﻳرد و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هﺮﺘﻳرا و ﻲﺗﻮﺒﻴﺟ ﺞﻴ
ﻲﻣ ﻞﺻو ﺎﻘﻳﺮﻓآ لﺎﻤﺷ و سرﺎﻓ ﺪﻨﻛ
. ﻦﻳا
ﻪﺑ ﺎﻜﻳﺮﻣآ ياﺮﺑ ﻪﮕﻨﺗ نآ ﻪﻛ دراد ﺖﻴﻤﻫا يﺪﺣ
رد ار ﺮﻬﻓ ﺖﻔﻫ ﺰﻛاﺮﻣ ﺖﺳ ﻧﺎﮔ
ﺔ ﻲﻜﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا
ﻲﺘﺸﻛ هداد راﺮﻗ نﺎﻬﺟ ﻲﺘﻔﻧ يﺎﻫ اﺮﻳز ،ﺖﺳا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ لﺎﺳ رد
2013 م ﻪﻧازور دوﺪﺣ 3 نﻮﻴﻠﻴﻣ
ﮕﻨﺗ زا ﻲﺘﻔﻧ تاﺪﻴﻟﻮﺗ و ﺖﻔﻧ ﻪﻜﺸﺑ راﺰﻫ ﺪﺼﺘﺸﻫ و ﺔ
بﺎﺑ بﺪﻨﻤﻟا ﻧاور ﺔ هﺪﺷ يژﺮﻧا يﺎﻫرازﺎﺑ
(Gazali,2015: 3-4) ﺖﺳا .
رﺪﻨﺑ ﻚﻳدﺰﻧ نﺪﻋ ﻘﻄﻨﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﺔ يدﺮﺒﻫار بﺪﻨﻤﻟا بﺎﺑ ﻪﺑ ﻦﻤﻳ و
رد
ﻞﺒﺟ ﻢﻜﺣ ﺎﻴﺳآ قرﺎﻄﻟا
ﺖﺳ ﺮﻫ و ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻣﺎﻈﻧ يوﺮﻴﻧ دﻮﺷ ﻂﻠﺴﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﻳا
، ﻲﻣ ﺶﻘﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺗ ﻌ ﻦﻴﻴ هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻳا لﺮﺘﻨﻛ رد يا آ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد هاﺮﺑ .
ﻦﻳازا ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ور رد نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ
ﺗﺄ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ،ﻲﻧﺎﻬﺟ يژﺮﻧا ﻦﻴﻣ ﻦﻤﻳ ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ
ياﺮﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ يدﻮﻌﺳ ﺖﻴﻤﻫا هﮋﻳو يا دراد .
ﻦﻤﻳ ﻪﺑ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻲﻓﺎﻜﺷﺪﺒﻟﺎﻛ :
ناﺮﺤﺑ ﻂﻴﺤﻣ ،ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﻦﻴﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ و ﻲﻠﺧاد ياز
ﻞﻠﻤﻟا 827
ﻲﻧﻮﺘﻧآ ﻦﻣزدرﻮﻛ ناﻮﻨﻋ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ ﻦﻤﻳ ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ 1458 ﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ ﻊﺑﺮﻣ زﺮﻣ
،كﺮﺘﺸﻣ ياﺮﺑ تﺎﺒﺛ
نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ يدﻮﻌﺳ و ﻪﺒﺷ ﺮﻳﺰﺟ ة بﺮﻋ ﺖﻴﻤﻫا يدﺎﻳز دراد
Cordesman, 2015: 5)
.(
ﻋﻮﻤﺠﻣ ﺔ ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ﺐﺟﻮﻣ
يﺎﻫوﺮﻴﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﻤﻳ لﺮﺘﻨﻛ يدﻮﻌﺳ نﺎﺘﺴﺑﺮﻋ ﺎﺗ ﺪﺷ
ﺮﻄﻴﺳ هار رد ﻲﮔرﺰﺑ ﺮﻄﺧ ار ﻲﺛﻮﺤﻟا نﺎﻴﻌﻴﺷ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ة
ﻪﺒﺷ رد دﻮﺧ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻊﻓﺎﻨﻣ و هﺮﻳﺰﺟ
-
اﻗ ﺪﻨﻛ ﻲﻘﻠﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﻚﻳﮋﺗاﺮﺘﺳا و يدﺎﺼﺘ .
نﺎﻤﻫ ار ﻦﻤﻳ ﻢﺟﺎﻬﺗ ﻊﻗاو رد ﻪﻧﻮﮔ
ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻛ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ناﺮﮔ ﺪﻴﻛﺄﺗ هدﺮﻛ
(Nazemroaya, 2015) ﺪﻧا ﻲﻣ ،
ﺑ ناﻮﺗ ﻪ ﺖﺴﻧاد ﻚﻴﺘﻴﻠﭘﻮﺋژ ﮓﻨﺟ ﻲﺘﺳرد .
2 . ناﺮﺤﺑ ﻲﻧورد ﺮﺘﺴﺑ از
: ﻲﻠﺧاد ﻞﻣاﻮﻋ ﺶﻘﻧ
ﺖﻟود ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻔﻴﻌﺿ و هﺪﻨﻨﻜﺷ رﻮﺸﻛ ﻦﻤﻳ ﺎﻫ
ﻪﺑ نآ ي ﺪﻳﺪﻬﺗ و ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺮﻴﮔرد تﺪﺷ يﺎﻫ
هدﻮﺑ ﻲﻠﺧاد ﺪﻧا
. ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻞﻣاﻮﻋ زا يا -
و ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﺖﻟود ﺢﻄﺳ رد ﻲﻠﺧاد ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
دﺎﺼﺘﻗا و ناﺮﺤﺑ ﻲﮔﮋﻳ ﻪﻨﻴﻣز و ﻪﺘﺷاد ﻲﻳاز
ناﺮﮕﻳزﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر زﺎﺳ ﻪﻘﻄﻨﻣ
يا و ﻦﻴﺑ ﻠﻠﻤﻟا و ﺖﻟﺎﺧد و ﻲ
هﺪﺷ رﻮﺸﻛ ﻦﻳا ﺮﺳ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺖﺑﺎﻗر ﺪﻧا
. ناﺮﺤﺑ ﻢﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻳز دراﻮﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻲﻠﺧاد ياز
ا ﺖﺳ :
ﻒﻟا ( ﻢﻛﺎﺣ بﺰﺣ ﻲﻧﻮﻣﮋﻫ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﻳاﺮﮔراﺪﺘﻗا
ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﻳاﺮﮔراﺪﺘﻗا ،ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺢﻄﺳ رد هﺪﻤﻋ زا ﻲﺑﻼﻘﻧا ﺎﻳ ﻲﺘﻨﺳ
ﺮﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳ
ناﺮﺤﺑ ﺑ ﻦﻤﻳ ياز ﻪ
رﺎﻤﺷ ﻲﻣ آ ﺪﻳ . ﺐﺒﺳ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ناﺮﺤﺑ زﺎﺳ
ﺎﻫ ي 1962 و 1967 ﺪﺷ و ه ﺲﭘ زا
ﺔﻫد 1980 ﺶﻘﻧ ﺰﻴﻧ آ ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻲﻨﻳﺮﻓ .
ﺮﻣا ﻦﻳا ﻪﺑ هﮋﻳو ﻲﻧﻻﻮﻃ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ نارود رد ﷲاﺪﺒﻋ ﻲﻠﻋ
ﺢﻟﺎﺻ اوا و ﻢﺘﺴﻴﺑ نﺮﻗ ﺮﺧاوا رد ﻳ
ﺖﺴﻴﺑ نﺮﻗ ﻞ ﻢﻜﻳو
آ ﺖﺳا هدﻮﺑ رﺎﻜﺷ .
نﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻛ ،ﺪﺷ هرﺎﺷا
ﺢﻟﺎﺻ زا لﺎﺳ 1978 م ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺲﻴﺋر رﻮﻬﻤﺟ ﻦﻤﻳ لﺎﺳ زا و ﻲﻟﺎﻤﺷ 1990
م ﻪﺑ ﻮﻨﻋ نا
ﺲﻴﺋر ﺖﺷاد ﺖﺳد رد رﻮﺸﻛ ﻦﻳا رد ار ترﺪﻗ ﺪﺤﺘﻣ ﻦﻤﻳ رﻮﻬﻤﺟ .
لﺎﺳ رد يو 2012
م ﺎﺑ
ضاﺮﺘﻋا يﺎﻫ دﺮﺘﺴﮔ ة ﻲﻣدﺮﻣ ﺖﺤﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻛ ﻲﺑﺮﻋ رﺎﻬﺑ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ يﺎﻫداﺪﻳور ﻪﺑ
بﻼﻘﻧا
ﻦﻤﻳ فوﺮﻌﻣ ﺪﺷ
، زا ترﺪﻗ هرﺎﻨﻛ يﺮﻴﮔ دﺮﻛ
، ﺎﻣا نﺎﻨﭽﻤﻫ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻚﻳ ﺮﮕﻳزﺎﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ راﺬﮔ رد
ﻨﺤﺻ ﺔ ﺖﺳﺎﻴﺳ رﻮﺸﻛ ﻲﻗﺎﺑ ﺪﻧﺎﻣ و يﺎﻫوﺮﻴﻧ رادﺎﻓو ﻪﺑ وا رد سرﺎﻣ 2015 ﺎﺑ ﻲﺛﻮﺣ يﺎﻫ يﺪﻳز ﻪﻛ
رد آ نﺎﻣز ن ﺶﺨﺑ ﻲﮔرﺰﺑ زا ﻦﻤﻳ ار رد لﺮﺘﻨﻛ ﺪﻨﺘﺷاد دﻮﺧ
، دراو فﻼﺘﺋا ﺪﺷ
Mujahed and )
Naylor,2015
.(
ﺮﻣز رد ﺢﻟﺎﺻ ﷲاﺪﺒﻋ ﻲﻠﻋ ﺖﻣﻮﻜﺣ ة
ﻢﻳژر ﺎﻫ ﻢﻛﺎﺣ بﺰﺣ ﻲﻧﻮﻣﮋﻫ ﺮﺑ ﻲﻜﺘﻣ ياﺮﮔراﺪﺘﻗا ي
ﻲﺗﺎﺑﺎﺨﺘﻧا و ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺖﺑﺎﻗر زا ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ
، ﻪﻘﺒﻃ يﺪﻨﺑ ﻲﻣ ﺪﺷ . ﻲﺳﺎﻴﺳ مﺎﻈﻧ ﻦﻳا رد
ﻞﻤﺤﺗ ﻲﺗﺎﺑﺎﺨﺘﻧا ﺖﺑﺎﻗر زا ﻲﻧاﺰﻴﻣ ﻪﭼﺮﮔا ﻲﻣ
،دﻮﺷ ﻞﻤﻋ رد هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﻢﻛﺎﺣ بﺰﺣ يﺮﻴﮔ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ زا
ا راﺰﺑ ﺎﻫ ﻪﺑ ار ﻂﻠﺴﻣ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ
ﺖﺳد ﻲﻣ دروآ . ﺮﮕﻨﻛ ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ ة
ﻲﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻖﻠﺧ
ﻪﺑ و ﺢﻟﺎﺻ ﷲاﺪﺒﻋ ﺑﺎﺜﻣ
ﺔ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ زا وا لﺮﺘﻨﻛ ﺖﺤﺗ ﻦﻤﻳ ﻢﻛﺎﺣ بﺰﺣ يزوﺮﻴﭘ ياﺮﺑ ﺎﻫراﺰﺑا زا يا
828
ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 4
، نﺎﺘﺴﻣز 1395
ﻪﺑ تﺎﺑﺎﺨﺘﻧا رد هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﺴﺣا ﻮﺤﻧ
ﻲﻣ دﺮﻛ . ﻦﻳا زا ﻪﺘﺷﺬﮔ
، ﻪﻧﺎﺳر ﺎﻫ ﻦﻳا ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ﻦﻤﻳ ﻲﺘﻟود ي
بﺰﺣ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻣ و ﺪﻧدﺮﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ
هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا
، ﻪﺑ هﮋﻳو ﺮﺑ أر ي ﻲﺑ نﺎﮔﺪﻨﻫد دﻮﺑ ﺮﻴﮕﻤﺸﭼ داﻮﺳ
Blaydes,2011:218)
ﻪﺑ (
ﻲﻠﻛ رﻮﻃ
، ﻪﺑ ﺢﻟﺎﺻ ﷲاﺪﺒﻋ ﺖﻣﻮﻜﺣ ناﺮﺤﺑ ﻞﻴﻟد
ﺎﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺳﺎﻴﺳ ي
ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺎﻘﺒﻃ و دﻮﺑ ﻲﻧاﺮﻤﻜﺣ مواﺪﺗ ياﺮﺑ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ ﺪﻗﺎﻓ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻳﻮﺠﺸﻧاد ،نﺎﻧاﻮﺟ ﻢﻬﻣ ﻞﻳﺎﺒﻗ ،نﺎ
ﻲﺛﻮﺣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻲﺳﺎﻴﺳ باﺰﺣا و ﺎﻫ
ﻲﺑﻮﻨﺟ و ﺎﻫ
ﻞﺑﺎﻘﻣ رد
راﺮﻗ وا ﺖﻟود ﻲﻣ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ رﺎﺑ و ﺎﻫ ﻪﻴﻠﻋ ﻲﻤﻴﻈﻋ و ﺮﻴﮔاﺮﻓ تاﺮﻫﺎﻈﺗ آ
ﺑ ن ﻪ هار ﻲﻣ ﺮﺑ و ﺪﻨﺘﺧاﺪﻧا
ﻨﻣاد ﺔ ناﺮﺤﺑ ﻲﻣ ﺪﻧدوﺰﻓا
) ،يدﻮﺼﻘﻣ 1390 : 64
.(
ب ( دﺎﺴﻓ يدﺎﺼﺘﻗا هدﺮﺘﺴﮔ
ﻒﻴﻌﺿ زا ﻲﻜﻳ ﻦﻤﻳ يدﺎﺼﺘﻗا ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺮﺗ
ﻦﻳ ﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺔ
نارود ﺮﺘﺸﻴﺑ رد و هدﻮﺑ ﻪﻧﺎﻴﻣروﺎﺧ
ﻚﻤﻛ ﻪﺑ دﻮﺧ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺎﻫ
ﺖﻟود و ﻲﺟرﺎﺧ ي ﺎﻫ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﺘﺴﺑاو بﺮﻋ ﻲﺘﻧار ي .
ﺪﻴﻟﻮﺗ
لﺎﺳ رد ﻦﻤﻳ ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ 2013
م زا ﺶﻴﺑ 61 ﻧاﺮﺳ ﺪﻣآرد و رﻻد درﺎﻴﻠﻴﻣ ﺔ
دوﺪﺣ نآ 2500
هدﻮﺑ رﻻد ﺖﺳا . ﻘﻄﻨﻣ رﻮﺸﻛ ﻦﻳﺮﺗﺮﻴﻘﻓ ﻦﻤﻳ ﺔ
ﺳا ﻪﻧﺎﻴﻣروﺎﺧ لﺎﺳ رد و ﺖ
2013 م رد يرﺎﻜﻴﺑ خﺮﻧ
رﻮﺸﻛ ﻦﻳا 35
ﺪﺻرد ﺖﺳا هدﻮﺑ .
تﺎﻣﺪﺧ ﻢﻬﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﺶﺨﺑ دﺎﺼﺘﻗا رﻮﺸﻛ دﻮﺑ ﻪﻛ 61 ﺪﺻرد ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﻲﻠﺧاد ار ﻪﺑ دﻮﺧ ﻲﻣ صﺎﺼﺘﺧا داد
و ﺖﻌﻨﺻ ﺎﺑ 31 ﺪﺻرد و ﺸﻛ يزروﺎ ﺎﺑ 7 / 7 ﺪﺻرد
ﺲﭘ زا نآ ﺮﻗ ﻲﻣ را ﮔ ﺖﻓﺮ . و ﺖﺷاد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﺘﺷﺬﮔ رد يزروﺎﺸﻛ 18
ﺎﺗ 27 ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﺻرد
ﻲﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار رﻮﺸﻛ ﺪﺷ
. ﺖﺸﻛ رﻮﺸﻛ تﻼﻀﻌﻣ زا ﻲﻜﻳ طﺎﻗ
) هﺎﻴﮔ رﺪﺨﻣ ( ﺖﺳا ﻪﻛ نﺪﻳﻮﺟ نآ ﺮﺛا
كﺮﺤﻣ دراد . دوﺪﺣ 40 ﺪﺻرد ﻞﻛ بآ ﻮﺣ ﺔﺿ ﺰﻴﺨﺑآ ﺎﻌﻨﺻ ﻪﺑ ﺖﺸﻛ ﻳا ﺎﺼﺘﺧا هﺎﻴﮔ ﻦ ص
اﺪﻴﭘ
ﻲﻣ و ﺎﻫراﺰﺘﺸﻛ نﺪﺷ ﻚﺸﺧ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﺶﻳاﺰﻓا
هﺪﺷ ﻲﻳاﺬﻏ داﻮﻣ ﺖﻤﻴﻗ
ﺖﺳا
) ،شﺎﺗ ﻦﺴﺣ
1394 : 2
.(
زا ﺮﻈﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
، ﻦﻤﻳ ﺮﻘﻓ زا ﻲﺷﺎﻧ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺳﺎﻴﺳ تﻼﻜﺸﻣ رﺎﭼد
يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﺳا و ﻞﻗاﺪﺣ 58 ﺪﺻرد نﺎﻛدﻮﻛ ﻦﻳا رﻮﺸﻛ زا ءﻮﺳ ﻪﻳﺬﻐﺗ ر ﺞﻧ ﻲﻣ ﺪﻧﺮﺑ . خﺮﻧ ﺪﺷر
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻧﻻﺎﺳ ﺔ دوﺪﺣ رﻮﺸﻛ 2
/ 3 ﺪﺻرد لﺎﺣ ،ﺖﺳا ﻪﻜﻧآ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻲﻧﺎﺴﻧا و ﻲﺘﻟود ﻦﻳا
رﻮﺸﻛ دوﺪﺤﻣ ﺖﺳا و بﺎﺗ ﻦﻴﻨﭼ ﺪﺷر ﻲﺘﻴﻌﻤﺟ ار دراﺪﻧ .
رد ﻦﻳا نﺎﻴﻣ هﺪﻳﺪﭘ يا ﻪﻛ ﺖﺧﺎﺳﺮﻳز ﺎﻫ
ي ﻒﻴﻌﺿ و تﺎﻣﺪﺧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا دوﺪﺤﻣ ﻦﻳا رﻮﺸﻛ ار
ﺶﻴﺑ زا ﺶﻴﭘ رد رﺎﺸﻓ و ﺎﻨﮕﻨﺗ راﺮﻗ ﻲﻣ د
،ﺪﻫ جﻮﻣ تﺮﺟﺎﻬﻣ يرﺎﻴﺴﺑ زا مدﺮﻣ خﺎﺷ آ دﻮﺑ ﺎﻘﻳﺮﻓ ﻪﻛ
ﻲﭘ رد ﻲﺳﺮﺘﺳد ﻪﺑ
رازﺎﺑ رﺎﻛ رﻮﺸﻛ ﺎﻫ ي ﺪﻨﻤﺗوﺮﺛ ﺖﻤﺳ لﺎﻤﺷ دراو ﻦﻤﻳ ﻲﻣ ﺪﻧﺪﺷ
Blumi,2011;1)
.(
رد ﻂﻳاﺮﺷ ﻦﻳا دﺎﺴﻓ ،نﺎﻣﺎﺴﺑﺎﻧ
يدﺎﺼﺘﻗا هدﺮﺘﺴﮔ يا نﺎﻴﻣ نﺎﮕﺒﺨﻧ و ﻘﺒﻃ ﺔ ﻢﻛﺎﺣ
ﻦﻳا رﻮﺸﻛ دﻮﺟو ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا . رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ لﺎﺳ
ﺎﻫ ﻲﻧﺎﻳﺎﭘ ي
،ﺢﻟﺎﺻ ﷲاﺪﺒﻋ ﻲﻠﻋ ﺖﻣﻮﻜﺣ
هوﻼﻋ ﺮﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ ﺎﻫ ي – ﻲﻣﺎﺣ وﺮﻴﭘ ﻪﻛ ﺖﻟود راﺮﻗﺮﺑ هدﺮﻛ و زا ﻖﻳﺮﻃ نآ ﻖﻓﻮﻣ ﻪﺑ ﺐﻠﺟ يارآ
ﻲﻣﻮﻤﻋ رد تﺎﺑﺎﺨﺘﻧا ﻲﻣ ﻪﻜﺒﺷ ،ﺪﺷ ﺎﻫ
ي هدﺮﺘﺴﮔ يا ﻪﻛ ﺮﺑ دﺎﺴﻓ و ﻲﺗرﺎﭘ يزﺎﺑ راﻮﺘﺳا ﺖﺳا ﺰﻴﻧ ﻪﺑ
ﻢﺸﭼ ﻲﻣ درﻮﺧ . ﻪﺑ ﺘﻔﮔ ﺔ ﻲﻜﻳ زا يﺎﻀﻋا نﺎﻤﻟرﺎﭘ
، دﺎﺴﻓ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻊﻴﺳو دﻮﺑ و ﺮﮕﻨﻛ ة ﻖﻠﺧ ﻲﻣﻮﻤﻋ
