ﺗ ﺄ ﻢﻛ ﺮﻴﺛ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ و يرﺎﻴﺑآ
و ﻲﻤﻛ
ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ ﻲﻔﻴﻛ
Melissa officinalis L.
) (
ﻲﻫدﻮﻧ يﺮﺒﻛا دوواد
* ،1
ﻲﺘﺴﻣرﻮﺷ ﻲﻣدﺎﺧ ﻦﺴﺣ ﻠﻋ ،2
ﻲﺋارآ ﻲﺗاﺮﭼ ﻲ يﺮﻴﻤﻬﺷ لدﺮﻴﺷ ﻞﻀﻓ ،3
،4
ﺖﺧﻮﺳ ﻲﻳﺎﺿر ﺎﺿر ﻲﻧاﺪﻨﺑآ
ﻲﻠﻴﺧرﻮﺑ ﻲﻤﻴﻬﻓ ﺎﻳدﺎﻧ ،5 6
1 . ﻢﺋﺎﻗ ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﻛ ةﺪﻜﺸﻧاد ،يرﺎﻴﺑآ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻢﺋﺎﻗ ،ﺮﻬﺷ
ناﺮﻳا ،ﺮﻬﺷ
2 . سﺎﻨﺷرﺎﻛ ،ﺖﻋارز ﺪﺷرا د ،يزروﺎﺸﻛ ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﺖﻋارز هوﺮﮔ
ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧا ﻲ
ﺎﻗ ﺪﺣاو ﻢﺋ ،ﺮﻬﺷ ﻢﺋﺎﻗ ﻳا ،ﺮﻬﺷ ناﺮ
3 . ناﺮﻳا ،نارﺪﻧزﺎﻣ نﺎﺘﺳا ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،بآ و كﺎﺧ ﺶﺨﺑ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
4 . او ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﻛ ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﺖﻋارز هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻢﺋﺎﻗ ﺪﺣ
ﻢﺋﺎﻗ ،ﺮﻬﺷ ناﺮﻳا ،ﺮﻬﺷ
5 . هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﻛ ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﺖﻋارز هوﺮﮔ يﻮﺠﺸﻧاد ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ
6 . ﺮﻴﺑد ناﺮﻳا
:ﻪﻟﺎﻘﻣ لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ 23
/ 11 / 1391 :ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
27 / 02 / 1393
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﺑ ﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲ
ﻢﻛ ﻧ دﻮﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ و يرﺎﻴﺑآ ﻴ
نژوﺮﺘ و ﺮﺑ ﻳ ﮔﮋ ﻲ يﺎﻫ
ﻤﻛﻲ ﻛ و ﻴ ـﻔ ﻲ ﮔ ـﻴ هﺎ ﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ ـﻳ
،ﻪ ﺎﻣزآ ﻳ ـﺸ ﻲ ﻧاﺪـﻠﮔ ﻲ ﻘﻄﻨﻣ رد ﺔ
ﻪﺑ نارﺪﻧزﺎﻣ نﺎﺘﺳا هﻮﻛداﻮﺳ تﺪﻣ
ﻳ ﻚ لﺎﺳ ) لﺎﺳ 1390 اﺮﺟا ( ﺪﺷ ﺎﻣزآ . ﻳ ﺶ ﻪﺑ رﻮﺘﻛﺎﻓ ترﻮﺻ ﻳ
ﻞ يﺎـﻫكﻮـﻠﺑ حﺮـﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞـﻣﺎﻛ
ﻲﻓدﺎﺼﺗ
ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻠﺻا رﻮﺘﻛﺎﻓ .ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا راﺮﻜﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﺗﻴ
رﺎﻤ ﺑآ ﻲ ) 25 ، 50 و 75 ﻓﺮﻇ (ﺪﺻرد ـﻴ
ﺖ و ﻪـﻋرﺰﻣ
ود ﻲـﻋﺮﻓ رﻮﺘﻛﺎـﻓ ﺗﻴ
رﺎـﻤ
دﻮﻛ ي و ﺮﻔﺻ) 5 / 2 ﻧ (ﺪﺻرد ﻴ تاﺮﺘ ﻧﻮﻣآ ﻴ مﻮ ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ترﻮﺻ ﺷﺎﭘ
ﻲ .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺘﻧ
ﻳ ﺞ ﺗ داد نﺎﺸﻧ ﺄﺛ ﻴ ﺮ ﺑآ ﻴ رﺎ ي ﺮـﺑ ﺔـﻤﻫ ـﺻﻮﺼﺧ ﻴ تﺎ
ﻛ و ﻲﻤﻛ ﻴ ﻔ ﻲ ﮔ ﻴ هﺎ و ﺗﻴ رﺎﻤ ﺳ ﺪﺻرد ،ﺮﺗ نزو و ﻪﻗﺎﺳ داﺪﻌﺗ ،گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ،ﻚﺸﺧ نزو ﺮﺑ دﻮﻛ ﻴ
،لﻼﻧوﺮﺘ رﺎـﻛ ﺪﺻرد ﻳ
ﻓﻮ ﻴ ﻦﻠ ﺎـﺴﻛا ﻳ
،ﺪ ﺪـﺻرد
ﻧارژ ﻴ لﺎ ﻨﻌﻣ لاﺮﻧ ﺪﺻرد و ﺎ
راد ﺗ .دﻮﺑ ﺄﺛ ﻴ ﺮ ﺑ ﻂﻘﻓ دﻮﻛ و بآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮ
ﻧارژ ﺪـﺻرد و ﻪﺗﻮﺑ ﺮﺗ نزو و ﻚﺸﺧ نزو ،ﻪﻗﺎﺳ داﺪﻌﺗ ،گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ـﻴ
لﺎ
ﺎﻨﻌﻣ راد ﺑ .دﻮﺑ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ ،گﺮﺑ داﺪﻌﺗ ،ﻪﻗﺎﺳ داﺪﻌﺗ ،گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ،ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ،ﻪﺸﻳر لﻮﻃ و نزو
ﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﺗ و ﻚﺸﺧ نزو ﻴ
رﺎﻤ 75 ﺪـﺻرد
ﻓﺮﻇ ﻴ ﺖ ﻋارز ﻲ رد .دﻮﺑ ﺳ ﺪﺻ ﻴ
،لﻼﻧوﺮﺘ رﺎﻛ ﻳ ﻓﻮ ﻴ ﻦﻠ ﺎﺴﻛا ﻳ
،ﺪ ﻧارژ ﻴ لﺎ ﺗ رد لاﺮﻧ و ﻴ
رﺎﻤ 75 ﺪﺻرد ﻪـﺑ
ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﺎـﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ يﺎـﻫ
14 / 6 ، 61 / 11 ،
09 / 20 و 38 / 17 ﺪﺻرد ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﻦ ﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺷاد ار راﺪﻘﻣ ﻴ
ﻦ ﻧ دﻮﻛ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﻴ
نژوﺮﺘ
، ﺳ ﺪﺻرد ﻴ لﻼﻧوﺮﺘ و رﺎﻛ ﻳ ﻓﻮ ﻴ ﻦﻠ ﺎﺴﻛا ﻳ ﺪ ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 33 / 5
و 15 / 9 ﺪﺻرد ﺶﻫﺎﻛ و ، ﻧارژ ﺪﺻرد ﻴ
لﺎ ﺮﻧ و لا ﻪﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ يﺎﻫ
64 / 17 و 56 / 15 ﺪﺻرد اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻳ ﺖﻓﺎ .
ﺪﻴﻠﻛ هژاو :ﺎﻫ ﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ ﻳ
،ﻪ ،ﻲﻔﻴﻛ و ﻲﻤﻛ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻢﻛ
،يرﺎﻴﺑآ دﻮﻛ ﻧﻴ نژوﺮﺘ .نارﺪﻧزﺎﻣ ،
هرود
16 هرﺎﻤﺷ
1 رﺎﻬﺑ 1393
ﻪﺤﻔﺻ يﺎﻫ 21 - 11
مئاق
رهش
،
،یراس
راثآ
لماش
،
1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ و ﻲﻳوراد نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺮﻄﻌﻣ
ﺖﻴﻤﻫا ،ﻲﻜـﺷﺰﭘ فرﺎﺼﻣ رد
ﻪﻨﻴﻣز زا يرﺎﻴﺴﺑ رد
،ﻲـﺸﻳارآ ،ﻲﻳاﺬـﻏ ﻊﻳﺎﻨـﺻ ﻪـﺑ ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫ
ﻪﻳودا و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻌﻴﺳو دﺮﺑرﺎﻛ يا
ﺪﻧراد ] 13
.[ ﺎـﺑ ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ
ﻲـــﻤﻠﻋ مﺎـــﻧ
Melissa officinalis
داﻮﻧﺎـــﺧ زا ة
نﺎـــﻴﻋﺎﻨﻌﻧ
Lamiaceae) (
ﻞﮔ .ﺖﺳا ﻞﻣﺎﻛ ﺖﻳدوﺮﻓﺎﻣﺮﻫ ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺳﺎﻛ و
ﻞﮔ ﮓﻧر ،ﺖﺳا ﺐﻟ ود ياراد ﻞﮔ مﺎﺟ و رﻮﻬﻇ نﺎﻣز رد ﺎﻫ
ﻞﮔ
درز ًﻻﻮﺻا ﺖﺳا
ﻪﺑ ًاﺪﻌﺑ و د ﺪﻴﻔﺳ ﺎﻳ ﺶﻔﻨﺑ ﮓﻧر ﻲﻣ ر
ﺪﻳآ ] 6 [ .
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺲﻧﺎـﺳا ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ ﻲﻣ ار
ﻪـﺑ ﺮـﻤﻳاﺰﻟآ يرﺎﻤﻴﺑ نﺎﻣرد رد ناﻮﺗ .دﺮـﺑ رﺎـﻛ
ﺑ ﻪ صاﻮـﺧ ياراد ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ ﺲﻧﺎﺳا تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ زا ﻲﻀﻌﺑ هوﻼﻋ
ﻲﻨﻤﻳا ،ﻲﺳوﺮﻳوﺪﺿ
ﻲـﺘﻧآ ،ﻲـﺸﺨﺑ
و ﻲﻧﺎﻃﺮـﺳﺪﺿ ،ﻲﺘﻧاﺪﻴـﺴﻛا
تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﺧ يوراد) ﻲﺘﻧارﻮﺘﻜﭙﺳا ﻠ
ﻂ (روآ ﺪﻨﺘﺴﻫ ] 10 [.
ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ
ﻪـﺑ ،يزروﺎـﺸﻛ ﻪـﻛ ﻲﻠﺋﺎـﺴﻣ ﻦﻳﺮﺗ رد هﮋـﻳو
ﻪـﺟاﻮﻣ نآ ﺎـﺑ ناﺮـﻳا ﻪﻠﻤﺟ زا و نﺎﻬﺟ ﻚﺸﺧ و مﺮﮔ ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﻪـﺑ دﺮـﻜﻳور ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ .ﺖﺳا بآ دﻮﺒﻤﻛ ﻞﻜﺸﻣ ﺖﺳا ﺖﻤـﺳ
ﻲـﺑآ زﺎـﻴﻧ و ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ زا ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻫﺎﻴﮔ هﺮﻬﺑ كﺪﻧا ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺪﻨﻣ
د مزﻻ و ﻲﻟﻮـﺻا يﺎـﻫ ﻦـﻳا ر
] ﺖﺳا ﻖﻃﺎﻨﻣ 2
.[
هدﺎﻔﺘـﺳا ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد مﻼﻋا نارﺎﻜﻤﻫ و نﺎﺧ
ﺎﻫدﻮﻛ زا ي ﻧﻴ ﻧژوﺮﺘ ﻲ ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ترﻮﺻ ﺷﺎﭘ
ﻲ ﺰﺒـﺳ ماﺪـﻧا ﺮـﺑ
ﮔ ﻴ هﺎ
، ﺎﻘﻣ رد ﻳ ﻪﺴ دﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ة ﻘﺘﺴﻣ ﻴ ﻢ كﺎﺧ رد
، ﺐﺒـﺳ ﺶﻳاﺰـﻓا
راﺪﻘﻣ ﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﻴ هﺎ زار ﻳ ﻪﻧﺎ ﺪﺷ ] 14 [ . سﺎـﺳاﺮﺑ شراﺰـﮔ
ﺎـﻫ
،
ﺎــﻫدﻮﻛ زا هدﺎﻔﺘــﺳا ي
ﻧﻴ ــﻧژوﺮﺘ ﻲ ﻮﻣ ﺐــﺟ اﺰــﻓا ﻳ ﺶ ﻠﻤﻋ دﺮــﻜ
ﭘﻴ ﺮﻜ ور ﻳ ﺸ ﻲ ﮔ رد ﻴ هﺎ ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ
Melissa officinalis) (
ﺪﺷ
] 21 [ ا رد . ﻳ ﻦ ﻘﺤﺗ ﻴ ﻖ
، ﺳرﺮﺑ ﻦﻤﺿ ﻲ
ﺗﺄ ﺛﻴ ﺮ شور ﺎﻫ ي دﺮﺑرﺎـﻛ
ﻧ دﻮﻛ ﻴ ﻪﻧژوﺮﺘ ﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ـﻴ
هﺎ ﻪـﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ
، ﺶﻫﺎـﻛ راﺪـﻘﻣ
ﻧ نآ فﺮﺼﻣ ﻴ
ﺰ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ
ـﺑآ ﺶﻨـﺗ ﺮﺛا ﻲ
ﻪـﺑ
،نﺎـﻣز تﺪـﻣ و ماود
ﺪـﺣ نآ دﻮـﺒﻤﻛ
دراد ﻲﮕﺘــﺴﺑ ]
18 [ مﻮــﻤﻋ فﻼﺧﺮــﺑ ﻲــﻳوراد نﺎــﻫﺎﻴﮔ .
ﺶﻨﺗ ﺮﺛا رد ﻪﻛ ﻲﻏﺎﺑ و ﻲﻋارز تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﻤﻄﻟ ﻲﻄﻴﺤﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ ،ﺪﻨﻨﻴﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺗ ﺖﺤﺗ
ﺄ ﺶﻨﺗ ﺮﻴﺛ ﻢﻴـﻈﻨﺗ يﺎﻫ و هﺪـﺷ
-
هدوﺰــﻓا ﻲﻳﺎﻴﻤﻴــﺷ لﻮــﺼﺤﻣ ،ﺪــﻨﻤﻓﺪﻫ و هﺪــﺷ
ــﻣ داﻮــﻣ ﺆ ﺮﺛ هﮋﻳو يدﺎـﺼﺘﻗا ﻲﻫدزﺎـﺑ ترﻮـﺻ ﻦـﻳا رد ﻪـﻛ ﺪـﻨﻨﻛ اﺪﻴﭘ يا
ﺖﻓﺎﻳ ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻬﻧآ ]
1 [.
رد تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ و ﺲﻧﺎﺳا ،ﺪﺷر ﺮﺑ ﻲﺑآ سﺮﺘﺳا ﺮﺛا ،ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ
ﻣ ﺆ ﺮﺛ ود ) نﺎـﺤﻳر ﻪﻧﻮﮔ
Cimum sp.
Ocimum basilicum. (
Ocimum americanum و ﻲــﺳرﺮﺑ
] ﺪــﺷ 15 [ ﻦــﻳا رد .
ﺶﻳﺎﻣزآ رﺎﻬﭼ ) يرﺎـﻴﺑآ ﺢﻄﺳ 50
، 75 ، 100 و 125 ﺪـﺻرد
ﺮﺑ (ﻪﻋرﺰﻣ ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺔﻤﻫ
ﻪﻧﻮﮔ داد نﺎـﺸﻧ ﺞﻳﺎـﺘﻧ .ﺪﺷ لﺎﻤﻋا ﺎﻫ
هﺎﻴﮔ ﻚﺸﺧ و ﺮﺗ نزو ﺗ ﺖﺤﺗ
ﺄ ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﻲﺑآ سﺮﺘﺳا ﺮﻴﺛ
.ﺖﺳا راﺪﻘﻣ و نآ ﻲﻠﺻا تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ و ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺻرد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
رد تارﺪـﻴﻫﻮﺑﺮﻛ ﻞﻛ 50
ﺪـﺻرد ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪـﻋرﺰﻣ ﺖـﻴﻓﺮﻇ
.ﺖﻓﺎﻳ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺪـﻫد
يرﺎـﻴﺑآ ﻪـﻛ ﺐﺒـﺳ
ﺶﻳاﺰـﻓا
ﻲـﻣ نﺎﺤﻳر رد گﺮﺑ و خﺎﺷ ﻢﺠﺣ دﻮـﺷ
] 16 [ رد يﺮـﻳاﺰﺟ .
ﻲﺳرﺮﺑ تاﺮﻴﺛﺄﺗ
ـﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﻲـﺧﺮﺑ ﺮـﺑ ﻲﻜـﺸﺧ ﺶﻨـﺗ ﺖ
رد ﺎـﻫ
نﺎﺸﻧ سﻮﺘﭙﻴﻟﺎﻛا داد
ﻪﻛ ﻲﻜـﺸﺧ ﺶﻨـﺗ و بآ دﻮـﺒﻤﻛ ﺮﺛا ﺮﺑ
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺲﻧﺎﺳا راﺪﻘﻣ ﺪﺑﺎﻳ
] 3 [ سﺮﺘـﺳد رد بآ ﻪـﭼ ﺮﻫ .
ﺮﺑ و ﺖﺳا ﺮﺘﻤﻛ ﺲﻧﺎﺳا ﺪﻴﻟﻮﺗ راﺪﻘﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﻛ هﺎﻴﮔ ﺲﻜﻋ
ﻦﻴﺑ و ﺲﻧﺎﺳا ﺪﻴﻟﻮﺗ راﺪﻘﻣ
ـﻄﺑار هﺎﻴﮔ ﻲﺘﻓﺎﻳرد بآ ﺔ
ﻢﻴﻘﺘـﺴﻣ
ﻲﻜـﺸﺧ ﺶﻨﺗ .دراد دﻮﺟو ﺐﺒـﺳ
ﺲﻧﺎـﺳا ﺖـﻴﻔﻴﻛ ﺶﻳاﺰـﻓا
ﻲﻣ بآ دﻮﺒﻤﻛ ﺮﺛا ﺮﺑ .دﻮﺷ
، ﺲﻧﺎـﺳا رد داﻮﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﻳاﺰـﻓا
ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ . نﺎـﻘﻘﺤﻣ ﻲـﺳرﺮﺑ رد
تاﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻲـﺧﺮﺑ ﺮـﺑ ﻲﻜـﺸﺧ
دﻮـﺗ ﻪـﺳ يﺪـﺷر تﺎﻴـﺻﻮﺼﺧ ة
ناﺮـﻔﻋز ﻲﻣﻮـﺑ
Crocus )
sativus
( ﻞﻣﺎﺷ يرﺎﻴﺑآ ﺢﻄﺳ ود ﺎﺑ 50
و 90 ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺪﺻرد
ﻪﻨﺑ نﺪﺷ ﺰﺒﺳ زا ﺲﭘ ﻪﻋرﺰﻣ ﻂﻳاﺮـﺷ ﻪـﺑ ﺎـﻬﻧآ نﺪﻴـﺳر و ﺎـﻫ
ﮕﻧﺎﻴﻣ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ نﺎﺴﻜﻳ ﻮﺘﺤﻣ ﻦﻴ
ا
،گﺮـﺑ ﻲﺒـﺴﻧ ﺖـﺑﻮﻃر ي
رد گﺮـﺑ لﻮـﻃ ،ﻪـﻧاﻮﺟ ﺮـﻫ رد گﺮﺑ داﺪﻌﺗ ،گﺮﺑ ﻞﻛ داﺪﻌﺗ رود ﺮﺧاوا و ﻂﺳاوا ،اﺪﺘﺑا ة
ماﺪـﻧا ﻚـﺸﺧ نزو ،گﺮـﺑ ﺪﺷر
ﻪﻨﺑ ﺮﺗ نزو ،ﻲﻳاﻮﻫ رود يﺎﻬﺘﻧا رد ﺎﻫ
ة ﻪﻨﺑ ﻞﻛ داﺪﻌﺗ و ﺪﺷر ﺎﻫ
رﺎﻤﻴﺗ رد 90 ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻲـﻋارز ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺪﺻرد 50
ﺪـﺻرد
دﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻋرﺰﻣ ﺖﻴﻓﺮﻇ ]
8 [ رد . ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﺎﺑ يرﺎﻴﺑآ ﺮﺛا ناﻮﻨﻋ
ﻪـﻛ ﺖـﺳا هﺪـﺷ هداد نﺎـﺸﻧ نﻮـﺗﻮﺗ يﺎﻫﺪﻴﺋﻮﻟﺎﻜﻟآ و ﺪﺷر ﺮﺑ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻠـﺻﺎﻓ ﺎـﺑ يرﺎﻴﺑآ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ گﺮﺑ نزو ﺔ
40 زور
ﻔﻗو ﺎﺑ يرﺎﻴﺑآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ راﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﺔ
هد .ﺖـﺳا هدﻮﺑ هزور
گﺮﺑ رد ﺎﻫﺪﻴﺋﻮﻟﺎﻜﻟآ ﺪﺻرد ﺮـﻫ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﻪﻛ ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﺎﻫ
10 زور
ﺎﻛ ﺪﻧﺪﺷ يرﺎﻴﺑآ ﺎﻫﺪﻴﺋﻮﻟﺎﻜﻟآ راﺪﻘﻣ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا و ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫ
يرﺎﻴﺑآ ﺎﺑ 30 ﺎﺗ 40 ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻔﻗو زور دﺮﻛ اﺪﻴﭘ
] 19 [.
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ يﺎﻫدﻮﻛ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا و دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﺮﻳز هﺎﻴﮔ ة ﺰﺒﺳ داد نﺎﺸﻧ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ يﺎﻫدﻮﻛ
ﺐﺒﺳ رﺬﺑ ﺶﻳاﺰﻓا
و ﺢﻄـﺳ ﺪﺣاو رد ﺲﻧﺎﺳا دﺮﻜﻠﻤﻋ ] ﺪﻧﺪـﺷ
9 [ . ﻲـﻘﻴﻘﺤﺗ رد
ﺮﺑرﺎﻛ حﻮﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲـﻠﻔﻠﻓ عﺎـﻨﻌﻧ هﺎـﻴﮔ رد نژوﺮـﺘﻴﻧ دﻮﻛ د
شراﺰﮔ و ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
نﺎﺸﻧ داد ﻪﺧﺎـﺷ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ
ﻲﻓﺮـﺼﻣ دﻮـﻛ راﺪـﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،ﺲﻧﺎﺳا و گﺮﺑ و ﻲﻨﻌﻳ 280 رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ] ﺖـﺳا
12 .[
نژوﺮـﺘﻴﻧ دﻮـﺒﻤﻛ
ﺐﺒﺳ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻣ
دﻮﺷ
،
گﺮـﺑ داﺪـﻌﺗ ﺮﺑ ﻲﻟو يﺎـﻫ
ﻞﺻﺎﺣ
، دراد ﻲﻤﻛ ﺮﺛا .
ا دﻮﺒﻤﻛ ةرود نﺪﺷ هﺎﺗﻮﻛ ﺐﺒﺳ ود ﻦﻳ
ﻲﻣ ﻲﻫﺪﻠﮔ ﺎﺗ نﺪﺷ ﺰﺒﺳ ] دﻮﺷ
11 و [ دﻮﺗ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺎﺑ ة
سﺎﻣﻮﻴﺑ
ﺖﺳا طﺎﺒﺗرا رد ﺰﻴﻧ ﻪﻧاد نزو و ﻞﻛ .
رد ﺰـﻴﻧ نژوﺮـﺘﻴﻧ دﻮﺒﻤﻛ
لﺎﻣﺮﻧ يرﺎﻴﺑآ ﻂﻳاﺮﺷ
، ﻲﻣ ﻪﻧاد نزو و سﺎﻣﻮﻴﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺒﺳ -
دﻮﺷ
، ﻒـﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄـﺳ ﺮﺛا ،ﺪﻳﺪﺷ ﻲﺑآ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻲﻟو
ﻛﺬﻣ دراﻮﻣ رد ﻲﺗوﺎﻔﺗ نژوﺮﺘﻴﻧ .دراﺪﻧ رﻮ
نﺎﻳﺎﺷ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ
و ﻲﺑآ ﺪﻳﺪﺷ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد راﺪﻘﻣ
،نژوﺮـﺘﻴﻧ ﻢﻛ لﻮـﺼﺤﻣ
60 ﺪﺻرد ﻪﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ هدﺮﺑرﺎﻛ
هﺪﺷ ار ﻲﻣ بﺬﺟ ﻨﻛ
.ﺪ نﺎـﻘﻘﺤﻣ
ﺶﻳﺎﻣزآ رد دﻮـﺧ يﺎـﻫ
ةرﺎـﺑرد
يﺪـﻨﻫ ﻞﺒﻨـﺳ
Valeriana )
Officinalis
ﺮﻳدﺎــﻘﻣ ( ،ﺮﻔــﺻ
200 و 400 رد هروا مﺮﮔﻮــﻠﻴﻛ
ﺑ ار رﺎﺘﻜﻫ ﻪ
ﺪـﻧدﺮﺑ رﺎﻛ
ﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻪـﻛ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
، دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ
دﺮﺑرﺎﻛ زا ﺲﻧﺎﺳا 400
ﺑ رﺎﺘﻜﻫ رد هروا مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﻪ
ﺪـﻣآ ﺖﺳد
ﭻﻴـﻫ كﺎـﺧ رد ﻪـﻧژوﺮﺘﻴﻧ دﻮـﻛ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﺮﻳدﺎـﻘﻣ لﺎﻤﻌﺘﺳا و ﺗﺄ ﺖﺷاﺪﻧ يﺪﻨﻫ ﻞﺒﻨﺳ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺮﺑ يﺮﻴﺛ ]
20 [.
،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ ﻲـﺳرﺮﺑ
تاﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻢـﻛ
و يرﺎـﻴﺑآ
تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻲﺧﺮﺑ ﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ و ﻲـﻤﻛ
ﻴﻛ ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ ﻲﻔ دﻮﺑ
.
2 شور و داﻮﻣ . ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻢﻛ و نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ دﺮﺑرﺎﻛ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺮﺑ يرﺎﻴﺑآ
ﺖـﻴﻤﻛ
و ) ﻪــﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ ﻲــﻳوراد هﺎــﻴﮔ ﺖــﻴﻔﻴﻛ
Melissa officinalis
(
، ﻲﻧاﺪﻠﮔ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ ﻪـﻧﺎﺨﻠﮔ)
ﻲﻜﻴﺘـﺳﻼﭘ ﺶـﺷﻮﭘ ﺎـﺑ ﻚـﭼﻮﻛ يا
شﺰﻳر زا ﻂﻘﻓ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻲﻣ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ يﻮﺟ
فاﺮﻃا .دﺮﻛ
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ بآ ﻂﻳاﺮﺷ ﺎﺑ و زﺎﺑ ﻲﺛاﺪﺣا و
ﺖـﺸﻛ زﺎـﺑ يﺎـﻀﻓ ياﻮﻫ
(ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻘﻄﻨﻣ رد
ﺔ
ﻪـﺑ نارﺪـﻧزﺎﻣ نﺎﺘﺳا هﻮﻛداﻮﺳ تﺪـﻣ
ﻚﻳ ) لﺎﺳ 1390 اﺮﺟا ( ﺪﺷ كﻮﻠﺑ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺶﻳﺎﻣزآ . يﺎﻫ
ﻪﺑ و ﻲﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﻛ ﺎﺑ تﻼﭘ ﺖﻠﻴﭙﺳا ترﻮﺻ
ود يدﻮـﻛ رﺎـﻤﻴﺗ
ﺮﻔﺻ) و 5 / 2 ﻪﺑ مﻮﻴﻧﻮﻣآ تاﺮﺘﻴﻧ (ﺪﺻرد ﻲـﺷﺎﭘ لﻮﻠﺤﻣ ترﻮﺻ
ﻪﺑ ﻨﻋ و ﻲﻋﺮﻓ رﺎﻤﻴﺗ ناﻮ ﻪﺳ
) ﻲـﺑآ رﺎﻤﻴﺗ 25
، 50 و 75 (ﺪـﺻرد
رد ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ هﺎﻴﮔ سﺮﺘﺳد
و ﻲﻠﺻا رﺎﻤﻴﺗ ناﻮﻨﻋ
ﺎﺑ ﻪﺳ و راﺮﻜﺗ
ﻞﻣﺎﺷ راﺮﻜﺗ ﺮﻫ ود
رد ًﺎـﻌﻤﺟ و ناﺪﻠﮔ 36
اﺮـﺟا ناﺪـﻠﮔ ﺪـﺷ
.
ناﺪﻠﮔ ﺎﻫ ي هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷ
ﺘـﺳﻼﭘ عﻮـﻧ زا ﻴ
ﻜ ﻲ
ـﻧﺎﻫد ﺮـﻄﻗ ﺎـﺑ ﺔ
30
ﺘﻧﺎﺳ ﻲ ﺮﺘﻣ عﺎﻔﺗرا و 45 ﺘﻧﺎﺳ ﻲ ﺮﺘﻣ دﻮﺑ زا ﺲﭘ . زﻮﺗ ﻳ ﻦ زا ماﺪﻛ ﺮﻫ
ناﺪﻠﮔ
ناﺪـﻠﮔ ﻒـﻛ رد ،ﺎﻫ
ﻪـﺑ ﺎـﻫ
وﺎـﺴﻣ راﺪـﻘﻣ ي
) ﻦـﺷ ياﺮـﺑ
ﺸﻜﻫز ﻲ ر ( ﻳ ﻪﺘﺨ ناﺪﻠﮔ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ
ﻬﺗ كﺎـﺧ ﺎـﺑ ﺎﻫ ـﻴ
ﻪ هﺪـﺷ زا
ﻪﻋرﺰﻣ ﺷ ﺮﭘ ﺪ ﺪﻠﮔ ندﺮﻛ ﺮﭘ زا ﺲﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ .ﺪﻧ نا
،ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻲﻳ
رﻮﺑﺰﻣ كﺎﺧ زا ياﺮﺑ
ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ راﺪﻘﻣ ﻬﺗ ﺖﺑﻮﻃر ﻴ
ﻪ ﺪﺷ . ياﺮﺑ ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ
ﺻﻮﺼﺧ ﻴ تﺎ ﻓﻴ ﺰ ﻳ ﻜ ﻲ ﺷ و ﻴ ﻤ ﻴﺎ ﻲﻳ كﺎـﺧ ﺰـﻴﻧ ـﻧﻮﻤﻧ ، ﺔ ﻪـﺑ كﺎـﺧ
ﺎﻣزآ ﻳ هﺎﮕﺸ لﺎﺳرا لوﺪﺟ)ﺪﺷ 1
(.
ياﺮﺑ هزاﺪﻧا ﮔ ﻴ ﺮ ي ﻓﺮﻇ ﻴ ﺖ ) ﻪﻋرﺰﻣ FC
ناﺪـﻠﮔ اﺪـﺘﺑا ( ﺎـﻫ
ﺑ ﻪ ﺑآ ﻞﻣﺎﻛ ترﻮﺻ ـﻴ
رﺎ ي و ﺪﻧﺪـﺷ ور ﺲﭙـﺳ
ي راﺮـﻗ وزاﺮـﺗ
ﺘﻓﺮﮔ .ﺪﻨ ﺗﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻲ
ناﺪﻠﮔ نزو ﻪﻛ ﺎﻫ
ﺘﺑﺎﺛ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﻲ
ﺳر ﻴ
،ﺪ
ناﺪـﻠﮔ ﺖﺑﻮﻃر ﺎـﻫ
ﻪـﺑ ـﻧزو شور ﻲ
ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ ﺪـﺷ
و راﺪـﻘﻣ
ﺑ ﺖﺑﻮﻃر ﻪ ﺖﺳد ﻪﺑ هﺪﻣآ
ﻓﺮﻇ رد كﺎـﺧ ﺖـﺑﻮﻃر ناﻮـﻨﻋ ـﻴ
ﺖ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﻋرﺰﻣ ﺪﺷ
. ياﺮﺑ ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ ﻄﻘﻧ ﺔ ـﮔدﺮﻣﮋﭘ ﻲ د
،ﻢـﺋا
ﻧﻮﻤﻧ ﺔ ﺎﻣزآ ﻪﺑ كﺎﺧ ﻳ
هﺎﮕﺸ لﺎﺳرا و ﺪﺷ ﭗـﻤﭘ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ
ﻸﺧ اﻳ ﻦ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ) 6 / 12 (ﻲﻧزو ﺪﺻرد ﺑ
ﻪ آ ﺖﺳد ﻣ ﺪ .
ﮔ رﺬﺑ ﻴ هﺎ ﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ ﻳ ﻪ اوا رد ﻳ ﻞ درا ﻳ ﺖﺸﻬﺒ 1389 ﻪﺑ تﺪﻣ 20
ﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ ي
ﺤﻣ ﻴ ﻂ ﺧ ﻴ هﺪﻧﺎﺴ ناﺪﻠﮔ ﺮﻫ رد ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ 12
رﺬﺑ ﻖﻤﻋ رد 5 / 0 ﺎﺗ 1 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ درﻮـﻣ بآ راﺪﻘﻣ .
ﻧﻴ زﺎ اﺮﺑ ي ﺮﻫ ﻳ ﻚ ﺗ زا ﻴ ﺎﻫرﺎﻤ ﻐﺗ ﺖﺒﺛ ﺎﺑ ـﻴﻴ تاﺮ ﺖـﺑﻮﻃر ﻦﻴـﻴﻌﺗ
ﺪﺷ . راﺪﻘﻣ ﺖﺑﻮﻃر
، ﻳ ﻚ زور رد ﻣﻴ نﺎ ﻪﺑ ﻧزو ترﻮﺻ ﻲ
وزاﺮﺗ ﺎﺑ
اﺮﺑ ي ﻤﻫ ﺔ ناﺪﻠﮔ ﺎﻫ ي رد دﻮﺟﻮﻣ ﻳ
ﻚ راﺮﻜﺗ ﺪﺷ ﺖﺋاﺮﻗ .
لوﺪﺟ 1 . ﺎﺘﻧ ﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳ ﺔ ﺧ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ كﺎ
ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺪﺣاو
pH
8 / 7
-
EC
26 /
ds.m-1 3
T.N.V
5 / 6
%
OM
68 / 6
%
O.C
88 / 3
%
سﻼﻛ ﻲﻣﻮﻟ
Sand
72
%
Silt
16
%
Clay
12
%
ﺮـﻫ ﻪـﺑ بآ ندﺮﻛ ﻪﻓﺎﺿا مﺎﮕﻨﻫ رد ـﻳ
ﻚ ﺗ زا ﻴ ﺎـﻫرﺎﻤ ﺎـﺑ
ناﺪﻠﮔ نزو ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﻃ زا ﺎﻫ
ﻳ ﻖ زاﺮﺗ ﺎﺑ ندﺮﻛ نزو ،و
ﻪﺑ ازا ي راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﻛ نزو ﻳ
،ﻪﺘﻓﺎ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪـﺑ بآ هداد ﺎـﻫ
ﺪـﺷ .
ﻪﺗﻮﺑ ﺪﺷر ﻪﻜﻨﻳا ياﺮﺑ ﻪﺘـﺷاﺪﻧ يدﺎﻳز ﺮﻴﺛﺄﺗ نزو ﺶﻳاﺰﻓا و ﺎﻫ
هزاﺪﻧا ﻪﺘﻔﻫ ﺮﻫ ﺪﺷﺎﺑ راﺮـﻜﺗ ﻪﻋرﺰﻣ ﺖﻴﻓﺮﻇ رد ﺖﺑﻮﻃر يﺮﻴﮔ
.دﻮﺷ ظﺎﺤﻟ ﺰﻴﻧ ﻪﺗﻮﺑ نزو تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺎﺗ ﺪﺷ راﺪﻘﻣ
نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ
زا و دﻮﺑ مﻮﻴﻧﻮﻣآ تاﺮﺘﻴﻧ ﻊﺒﻨﻣ ﻏ سﺎـﺳاﺮﺑ
رد لﻮـﻠﺤﻣ ﺖـﻈﻠ
يدﻮﻛ رﺎﻤﻴﺗ ياﺮﺑ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﻚﻳ 5
/ 2 ﺪﺻرد راﺪـﻘﻣ ﻪـﺑ
25 رد مﺮﮔ ﻚﻳ ﻪﺑ بآ ﺮﺘﻴﻟ لﻮـﻠﺤﻣ ترﻮﺻ
ماﺪـﻧا ﺮـﺑ ﻲـﺷﺎﭘ
ﻲﻣﺎـﮕﻨﻫ .ﺪـﺷ هﺪﻴﺷﺎﭘ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد هﺎﻴﮔ ﻲﻳاﻮﻫ ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﻪﻛ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ رﻮﻃ 20
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ﺪﻴـﺳر ) 50
ﻠﺣﺮﻣ ،(ﺖﺷﺎﻛ زا ﺲﭘ زور ﺔ
لوا لﻮﻠﺤﻣ ﭘ لﺎﻤﻋا ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻲﺷﺎ
ﺪﺷ ﻞﺣ بآ رد مﻮﻴﻧﻮﻣآ تاﺮﺘﻴﻧ اﺪﺘﺑا ﻪﻛ ترﻮﺻ ﻦﻳﺪﺑ . هﺪﺷ
گﺮﺑ يور ﺲﭙﺳ و ﺮﺳ و ﺎﻫ
ﻪﺧﺎﺷ .ﺪـﺷ هﺪﻴـﺷﺎﭘ هﺎـﻴﮔ يﺎـﻫ
مود ﺖﺑﻮﻧ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ 25
لوا ﺖﺑﻮﻧ زا ﺲﭘ زور
، يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ و
مﻮﺳ ﺖﺑﻮﻧ 25
لﺎـﻤﻋا مود ﺖﺑﻮﻧ زا ﺲﭘ زور ﺪـﺷ
زا ﺲـﭘ .
ﺎـﻫرﺎﻤﻴﺗ لﺎﻤﻋا مﺎﻤﺗا
، نﺎـﻫﺎﻴﮔ ﺖـﺷادﺮﺑ دادﺮـﺧ)
1390 ( زا
دوﺪـﺣ) كﺎـﺧ ﺢﻄﺳ ﻚﻳدﺰﻧ ود
ﻲﺘﻧﺎـﺳ (كﺎـﺧ يﻻﺎـﺑ ﺮـﺘﻣ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
ﺲﭙﺳ . نﺎـﻫﺎﻴﮔ نﺎـﻳﺮﺟ رد و بﺎـﺘﻓآ زا رود
هزاﺪﻧا ﺎﻬﻧآ ﻚﺸﺧ نزو و هﺪﺷ ﻚﺸﺧ دازآ ياﻮﻫ ﺪـﺷ يﺮﻴﮔ
ﻠﺣﺮﻣ ﺎﺗ و ﺔ
ﺲﻧﺎﺳا يراﺪـﻬﮕﻧ يﺬﻏﺎﻛ ﺖﻛﺎﭘ ﻞﺧاد رد يﺮﻴﮔ
ﻪـﺑ .ﺪﻧﺪﺷ رﻮـﻈﻨﻣ
ﺔـﻴﻬﺗ هﺎﮕﺘـﺳد زا ﺲﻧﺎـﺳا ﺮﺠﻧﻮـﻠﻛ
لﺪـﻣ
Agilent Technologies 6890N
نﻮﺘﺳﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣHP-5
ﻢﺋﺎﻗ ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﺮﻬﺷ
.ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺲﻧﺎـﺳا
-
ـﺑ يﺎـﻫ ﻪ ﺖـﺳد
ﻪـﺑ هﺪـﻣآ هﺎﮕﺘـﺳد
GC/MS
و ﺪـﺷ ﻖـﻳرﺰﺗ
ﺐﻴﻛﺮﺗ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ .ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا نﻮﺘﺳ ﻲﺗراﺮﺣ يﺰﻳر
زا 50 ﺎﺗ 250 ﺟرد ﺔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ داﺮﮔ 4
ـﺟرد ﺔ
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﻘﻴﻗد رد داﺮﮔ مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﻢﻴﻠﻫ ﻞﻣﺎﺣ زﺎﮔ .
نﺎﻳﺮﺟ 9 / 0 ﻲﻠﻴﻣ ﻖـﻳرﺰﺗ ﺖﻤـﺴﻗ يﺎـﻣد ،ﻪـﻘﻴﻗد ﺮﺑ ﺮﺘﻴﻟ 250
ﺟرد ﺔ ﻲﺘﻧﺎﺳ و داﺮﮔ ﻖﻳرﺰﺗ ﻢﺠﺣ 1
/ 0 تﺎـﻋﻼﻃا .ﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ
ﺘﺳاﻮﺧ ﻪ ﻪﺑ هﺪﺷ
مﺮـﻧ ﻚـﻤﻛ راﺰـﻓا
Stroment
.ﺪـﺷ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ
ﻢﻬﻣ ﺐﻴﻛﺮﺗ ﻦﻳﺮﺗ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ يﺎﻫ
لﻼﻧوﺮﺘﻴﺳ هﺪﺷ
،1
ﻦﻠﻴﻓﻮﻳرﺎـﻛ
ﺪﻳﺎﺴﻛا لﺎﻴﻧارژ ،2
و3 4لاﺮﻧ .ﺪﻧدﻮﺑ
هداد نﺎﻳﺎﭘ رد ﻪﺑ يﺎﻫ
ﺖﺳد مﺮﻧ ﻂﺳﻮﺗ ،هﺪﻣآ يرﺎـﻣآ راﺰـﻓا
1.Citronellal
2.Caryophyllene oxide 3. Geranial
4.Neral
MSTAT-C
ﺔـﺴﻳﺎﻘﻣ و ﺖـﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﺲﻧﺎـﻳراو ﺔﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ يﺎﻄﺧ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﻜﻧاد نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﺎﻫ 5
ﺪﺻرد
.ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
3 ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ .
هزاﺪﻧا تﺎﻔﺻ ﺲﻧﺎﻳراو ﺔﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ يﺮﻴﮔ
لوﺪـﺟ رد هﺪﺷ 2
ﺪـﺷ هداد نﺎﺸﻧ
هداد سﺎـﺳاﺮﺑ .ﺖـﺳا ه ﺮﻴﺛﺄـﺗ ،دﻮـﺟﻮﻣ يﺎـﻫ
هزاﺪـﻧا يﺎـﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ﻲﻣﺎـﻤﺗ ﺮﺑ يرﺎﻴﺑآ يﺮـﻴﮔ
ﺢﻄـﺳ رد هﺪـﺷ
لﺎﻤﺘﺣا 1 ﺎﻨﻌﻣ ﺪﺻرد تﺎﻔـﺻ ﺮﺑ ﻂﻘﻓ دﻮﻛ رﺎﻤﻴﺗ ﺎﻣا .دﻮﺑ راد
هﺎـﻴﮔ ﻞـﻛ ﺮـﺗ نزو و ﻪﻗﺎـﺳ داﺪﻌﺗ ،گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ،ﻚﺸﺧ نزو ﺎﻨﻌﻣ لوﺪﺟ) دﻮﺑ راد 2
ةدﺎـﻣ ﺮـﺑ ﻂﻘﻓ نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ فﺮﺼﻣ .(
ﻪﺧﺎﺷﺮﺳ ﻚﺸﺧ دﺎﻨﻌﻣ ﺎﻫ
ﺰـﻴﻧ دﻮـﻛ و بآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ .دﻮﺑ را
ﻪـﺗﻮﺑ ﺮـﺗ نزو و ﻚـﺸﺧ نزو ،ﻪﻗﺎـﺳ داﺪـﻌﺗ ،گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺮﺑ ﺎﻨﻌﻣ ] دﻮﺑ راد 5 لوﺪﺟ رد .[
3 ﻢﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮﺑ ﻲﺑآ
ﺞﻳﺎـﺘﻧ .ﺖـﺳا هﺪـﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻢﻛ رﺎﻤﻴﺗ ،داد نﺎﺸﻧ ﻪـﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺔﻤﻫ ﺮﺑ ﻲﺑآ
ﺎﻨﻌﻣ ﺑ .دﻮﺑ راد هداد سﺎﺳاﺮ لوﺪـﺟ يﺎـﻫ
5 عﺎـﻔﺗرا ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ
و ﻚـﺸﺧ نزو ،گﺮـﺑ داﺪﻌﺗ ،ﻪﻗﺎﺳ داﺪﻌﺗ ،گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ،ﻪﺗﻮﺑ رﺎـﻤﻴﺗ ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﺗ 25
رد ﺖـﺑﻮﻃر زﺎـﺠﻣ ﺔـﻴﻠﺨﺗ ﺪـﺻرد
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ عﻮـﺿﻮﻣ ﻦـﻳا .دﻮﺑ هﺎﻴﮔ سﺮﺘﺳد هﺎـﻴﮔ ﻪـﻛ ﺪـﻫد
ﻢﻛ ﻪﺑ ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ لﻮـﻃ و نزو ﻲـﻓﺮﻃ زا .ﺖﺳا سﺎﺴﺣ ﻲﺑآ
رﺎﻤﻴﺗ رد ﻪﺸﻳر 75
ـﺠﻣ ﺔﻴﻠﺨﺗ ﺪﺻرد ار راﺪـﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ ،زﺎ
.ﺖﺷاد لوﺪﺟ رد 4
ﺮـﺑ نژوﺮـﺘﻴﻧ دﻮـﻛ ﺮﻳدﺎـﻘﻣ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ
ﻦـﻳا ﺮـﺑ .ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ داﺪـﻌﺗ ،ﻪـﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﺮﺑ يدﻮﻛ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ سﺎﺳا ﺎﻨﻌﻣ ﻪﺸﻳر لﻮﻃ و گﺮﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ .دﻮﺒﻧ راد
ﺐﺒـﺳ ﻲﺷﺎﭘ
ماﺪﻧا ﺪﺷر ﺶﻳاﺰﻓا ﺷ هﺎﻴﮔ ﻲﻳاﻮﻫ يﺎﻫ
.ﺪ
لوﺪﺟ
2 ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ ﻲﻤﻛ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺲﻧﺎﻳراو ﺔﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺔﺟرد
يدازآ
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
عﺎﻔﺗرا ﻪﺗﻮﺑ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﻗﺎﺳ داﺪﻌﺗ
گﺮﺑ داﺪﻌﺗ نزو
ﻪﺸﻳر ﻪﺸﻳر لﻮﻃ
ﻚﺸﺧ نزو ﺮﺗ نزو
هﺎﻴﮔ ﻞﻛ
ﻢﻛ ﻲﺑآ 2
**
16 /
** 258 56 / 17
**
67 / 68
**
05 / 6160
**
96 / 6
**
556 / 59
**
85 / 28
**
72 / 321
) ﺎﻄﺧ (a
4 94 / 5 06 / 0 94
/ 0 22
/ 88 09 / 0 27 / 3 53
/ 0 29 / 17
نژوﺮﺘﻴﻧ
ns 1 50 / 0
**
01 / 19
**
72 / 34
ns 89 / 490
ns 04 /
ns 0 22 / 0
**
65 / 8 75 / 33
نژوﺮﺘﻴﻧ ×
ﻢﻛ ﻲﺑآ
ns 2 50 / 6
* 22 / 6
* 89 / 6
ns 72 / 84
ns 58 / 4
ns
89 / 0 48*
/ 3 30 / 18
) ﺎﻄﺧ (b
6 50 / 2 65 / 0 16
/ 1 11
/ 125 19 / 0 16 / 1 49
/ 0 28 / 7
ﺐﻳﺮﺿ تاﺮﻴﻴﻐﺗ )
% ( 45 / 6 44 / 5 45
/ 5 29
/ 4 38
/ 7 70 / 6 81
/ 5 86 / 4
ﻪﺑ :* و ** ،ns ﺎﻨﻌﻣ و رادﺎﻨﻌﻣﺮﻴﻏ ﺐﻴﺗﺮﺗ
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد راد 1
و 5 .ﺪﺻرد
لوﺪﺟ 3 ﻢﻛ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ . ﺮﺑ ﻲﺑآ
ﺻﻮﺼﺧ ﻴ تﺎ ﻲﻤﻛ ﮔ ﻴ هﺎ ﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ ﻳ ﻪ
ﻢﻛ ﻲﺑآ
(%) ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا
ﻲﺘﻧﺎﺳ) (ﺮﺘﻣ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ
(ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ﻲﺘﻧﺎﺳ)
ﻪﻗﺎﺳ داﺪﻌﺗ
(دﺪﻋ) گﺮﺑ داﺪﻌﺗ
(دﺪﻋ) نزو ﻪﺸﻳر (مﺮﮔ) ﻪﺸﻳر لﻮﻃ
ﻲﺘﻧﺎﺳ) (ﺮﺘﻣ ﻚﺸﺧ نزو
(مﺮﮔ) ﻞﻛ ﺮﺗ نزو
(مﺮﮔ) هﺎﻴﮔ
25
a 32
a 75 / 16
a 50 / 23
a 50 / 298
c 03 / 5
b 67 / 13
a 81 / 13
a 37 / 60
50
b 67 / 21
b 41 / 14
b 16 / 19
b 33 / 262
b 84 / 5
b 15
a 86 / 12
a 15 / 59
75
b 83 / 19
c 41 / 13
c 83 / 16
c 50 / 227
a 16 / 7
a 67 / 19
b 63 / 9
b 12 / 47
ﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ هوﺮﮔ ﺮﻫ رد و نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد :*
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد يراد 5
ﻪـﻨﻣادﺪﻨﭼ نﻮـﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﺻرد يا
.ﺪﻧراﺪﻧ ﻦﻜﻧاد
لوﺪﺟ
4 تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ . ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ ﻲﻤﻛ
نژوﺮﺘﻴﻧ ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا
ﻲﺘﻧﺎﺳ) (ﺮﺘﻣ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ
(ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ ﻲﺘﻧﺎﺳ) ﻪﻗﺎﺳ داﺪﻌﺗ
(دﺪﻋ) گﺮﺑ داﺪﻌﺗ
(دﺪﻋ) ﻪﺸﻳر نزو
(مﺮﮔ) ﻪﺸﻳر لﻮﻃ
ﻲﺘﻧﺎﺳ) (ﺮﺘﻣ ﻚﺸﺧ نزو
(مﺮﮔ) (مﺮﮔ) هﺎﻴﮔ ﻞﻛ ﺮﺗ نزو
a 0 33 / 24
b 83 /
b 13 44 /
a 18 67 /
a 265 06 /
a 6 16
b 41 / 11
a 17 / 54
5 / 2
a % 66 /
a 24 88 /
a 15 22 /
a 21 22 /
a 255 96 /
a 5 22 / 16
a 79 / 12
a 91 / 56
:*
ﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد يراد
5 ﻪﻨﻣادﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﺻرد .ﺪﻧراﺪﻧ ﻦﻜﻧاد يا
لوﺪﺟ
5 ﻢﻛ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ . دﺎﺑ هﺎﻴﮔ ﻲﻤﻛ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ و ﻲﺑآ
ﻪﻳﻮﺒﺠﻧر
ﻢﻛ ﻲﺑآ
(%) فﺮﺼﻣ
نژوﺮﺘﻴﻧ عﺎﻔﺗرا
ﻪﺗﻮﺑ
ﻲﺘﻧﺎﺳ) (ﺮﺘﻣ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ
ﻲﺘﻧﺎﺳ) ﺮﺘﻣ (ﻊﺑﺮﻣ داﺪﻌﺗ
ﻪﻗﺎﺳ
(دﺪﻋ) گﺮﺑ داﺪﻌﺗ
(دﺪﻋ) ﻪﺸﻳر نزو
(مﺮﮔ) ﻪﺸﻳر لﻮﻃ
ﻲﺘﻧﺎﺳ) (ﺮﺘﻣ نزو
ﻚﺸﺣ
(مﺮﮔ) ﺮﺗ نزو
هﺎﻴﮔ ﻞﻛ
(مﺮﮔ)
25 0
a 31
b 83 / 14
b 67 / 21
a 33 / 300
d 09 / 5
b 33 / 13
a 21 / 13
ab 82 / 59
5 / 2
%
a 33
a 66 / 18
a 33 / 25
ab 67 / 282
d 96 / 4
b 14
a 41 / 14
ab 92 / 60
50 0
b 66 / 22
b 50 / 14
c 19
b 67 / 263
bc 16 / 6
b 33 / 15
b 36 / 11
b 77 / 55
5 / 2
%
bc 66 / 20
b 33 / 14
c 33 / 19
b 261
cd 52 / 5
b 66 / 14
a 36 / 14
a 52 / 62
75 0
c 33 / 19
c 16 / 12
d 67 / 14
c 233
ab 93 / 6
a 33 / 19
c 65 / 9
c 94 / 46
5 / 2
%
bc 33 / 20
b 66 / 14
c 19
c 222
a 39 / 7
a 20
c 61 / 9
c 30 / 47
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد :*
5 ﻪﻨﻣادﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﺻرد .ﺪﻧراﺪﻧ ﻦﻜﻧاد يا
ﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺔ
هزاﺪـﻧا يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ﺲﻧﺎﻳراو ﺮـﻴﮔ
ي رد هﺪـﺷ
لوﺪﺟ 6 داد نﺎﺸﻧ ﺢﻄﺳ رد لﻼﻧوﺮﺘﻴﺳ ﺪﺻرد ﺮﺑ يرﺎﻴﺑآ ﻪﻛ
لﺎﻤﺘﺣا 5 ﺪﺻرد ﺎﻨﻌﻣ دﻮﺑ راد ، ﻛ ﺪﺻرد ﻲﻟو ،ﺪﻳﺎﺴﻛا ﻦﻠﻴﻓﻮﻳرﺎ
لﺎـﻤﺘﺣا ﺢﻄـﺳ رد لاﺮـﻧ و لﺎﻴﻧارژ 1
ﺪـﺻرد ﺎـﻨﻌﻣ راد ﺪـﺷ .
ﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ ﺔﻤﻫ
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ 5
ﺪﺻرد ﺎﻨﻌﻣ راد
دﻮﺑ . ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ لوﺪﺟ رد دﻮﻛ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 7
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪـﻛ ﺪﻫد
ﻲﻜـﺸﺧ ﺶﻨـﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ
، ﻦﻠﻴﻓﻮﻳرﺎـﻛ ،لﻼﻧوﺮﺘﻴـﺳ ﺪـﺻرد
،ﺪﻳﺎﺴﻛا و ﺖـﺷاد ﺶﻳاﺰﻓا لاﺮﻧ و لﺎﻴﻧارژ رﺎـﻤﻴﺗ
75 ﺪـﺻرد
ــﻴﻠﺨﺗ ﺔ دﻮــﺧ ﻪــﺑ ار راﺪــﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘــﺸﻴﺑ سﺮﺘــﺳد رد ﺖــﺑﻮﻃر
صﺎــﺼﺘﺧا داد
ﻲﻜــﺸﺧ ﺶﻨــﺗ ﻦﻳاﺮﺑﺎــﻨﺑ . ﺐﺒــﺳ
ﺶﻳاﺰــﻓا
ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ .ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪـﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ ﻲﻔﻴﻛ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ لوﺪﺟ رد بآ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 8
ﻲـﻣ نﺎﺸﻧ ﺎـﺑ ﻪـﻛ ﺪـﻫد
فﺮﺼﻣ 5 / 2 ﺪـﺻرد ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ ﺪﺻرد
زا لﺎﻴﻧارژ 687
/ 16 ﻪﺑ 646 / 17 زا لاﺮﻧ ﺪﺻرد و 640
/ 14 ﻪﺑ
564 / 15 ﺶﻳاﺰﻓا
،ﺖﻓﺎﻳ زا لﻼﻧوﺮﺘﻴﺳ ﺪﺻرد ﻲﻟو 980
/ 5 ﻪـﺑ
337 / 5 زا ﺪﻳﺎــﺴﻛا ﻦﻠﻴﻓﻮﻳﺎــﻛ ﺪــﺻرد و 964
/ 9 ﻪــﺑ 157 / 9
.ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ
ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻢﻛ
ﻲـﺑآ ﺮـﺑ نژوﺮـﺘﻴﻧ دﻮـﻛ و
ﺳ ﺪﺻرد ﻴ لﻼﻧوﺮﺘ ﺎﻨﻌﻣ ﺪﺸﻧ راد ) لوﺪﺟ 9 (
، ﻪﺑ يرﻮﻃ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﻛ
75 نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ ﺮﻔﺻ فﺮﺼﻣ و سﺮﺘﺳد رد ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد لﻼﻧوﺮﺘﻴﺳ ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
) 387 / 6 صﺎـﺼﺘﺧا دﻮـﺧ ﻪﺑ ار (
رﺎﻤﻴﺗ .داد 25
و هﺎﻴﮔ سﺮﺘﺳد رد ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد 5
/ 2 ﺪﺻرد
لﻼﻧوﺮﺘﻴﺳ ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ )
540 / 4 ( .ﺖـﺷاد ار
ﺗﺄ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﻴﺛ ﻢﻛ
ﻲﺑآ دﻮـﻛ و
ﺮـﺑ نژوﺮـﺘﻴﻧ ﻦﻠﻴﻓﻮﻳرﺎـﻛ ﺪـﺻرد
ﺪﻳﺎﺴﻛا ﻌﻣ ﺎﻨ راد
،دﻮﺒﻧ ﻪﺑ يرﻮﻃ رﺎـﻤﻴﺗ ﻪﻛ 75
ﺖـﺑﻮﻃر ﺪـﺻرد
ﺪـﺻرد ﻦﻳﺮﺘـﺸﻴﺑ نژوﺮـﺘﻴﻧ دﻮﻛ ﺮﻔﺻ فﺮﺼﻣ و سﺮﺘﺳد رد ﺪﻳﺎﺴﻛا ﻦﻠﻴﻓﻮﻳرﺎﻛ )
210 / 12 (
، رﺎـﻤﻴﺗ و 25 ﺖـﺑﻮﻃر ﺪـﺻرد
فﺮﺼﻣ و سﺮﺘﺳد رد 5
/ 2 ﺪـﺻرد ﻦﻳﺮـﺘﻤﻛ نژوﺮـﺘﻴﻧ دﻮـﻛ
راﺪــﻘﻣ ) 097 / 7 ــﺗ .ﺖــﺷاد ار ( ﺄ
ﻞــﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﻴﺛ ﻢــﻛ
ﻲــﺑآ دﻮــﻛ و
لﺎﻴﻧارژ ﺪﺻرد ﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ ﻣ
ﺎﻨﻌ راد
؛دﻮﺑ ﻪﺑ يرﻮﻃ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﻛ 75
و سﺮﺘــﺳد رد ﺖــﺑﻮﻃر ﺪـﺻرد 5
/ 2 دﻮــﻛ فﺮــﺼﻣ ﺪـﺻرد
نژوﺮﺘﻴﻧ
، لﺎﻴﻧارژ ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ )
33 / 20 ﺷاد ار ( ﺖ . رﺎـﻤﻴﺗ
25 نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ ﺮﻔﺻ فﺮﺼﻣ و سﺮﺘﺳد رد ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد
) لﺎﻴﻧارژ ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ 947
/ 14 .داد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار (
ﺗﺄ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﻴﺛ ﻢﻛ
ﻲﺑآ ژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ و ﺪـﺻرد ﺮﺑ ن
لاﺮـﻧ ﺎـﻨﻌﻣ راد
،ﺪﺸﻧ ﻪﺑ يرﻮﻃ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﻛ 75
و سﺮﺘـﺳد رد ﺖـﺑﻮﻃر ﺪـﺻرد
5 / 2 ﺪﺻرد لاﺮـﻧ ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ )
717 / 17 ار (
رﺎـﻤﻴﺗ .ﺖﺷاد 25
فﺮـﺼﻣ و سﺮﺘـﺳد رد ﺖـﺑﻮﻃر ﺪـﺻرد
لاﺮﻧ ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ نژوﺮﺘﻴﻧ دﻮﻛ ﺮﻔﺻ )
887 / 11 ار ( ﺖﺷاد .
لوﺪﺟ 6 . تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺲﻧﺎﻳراو ﺔﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻔﻴﻛ
ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ
تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﺒﻨﻣ ﺔﺟرد
يدازآ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
لﻼﻧوﺮﺘﻴﺳ ﺪﺻرد ﺪﻳﺎﺴﻛا ﻦﻠﻴﻓﻮﻳرﺎﻛ ﺪﺻرد
لﺎﻴﻧارژ ﺪﺻرد لاﺮﻧ ﺪﺻرد
ﻢﻛ ﻲﺑآ 2
* 59 /
** 1 91 /
** 24 84 /
** 40 92 / 37
ﺎﻄﺧ
a) ( 4
23
/ 0 57
/ 0 96
/ 2 73
/ 0
نژوﺮﺘﻴﻧ
** 1 86 /
** 1 93 /
** 2 13 /
** 4 84 / 3
نژوﺮﺘﻴﻧ × ﻢﻛ ﻲﺑآ
ns 2 31 /
ns 0 27 /
** 0 56 /
ns 1 07 / 0
ﺎﻄﺧ
b) ( 6
21
/ 0 21
/ 0 40
/ 0 30
/ 0
) تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ
% ( 11
/ 8 85
/ 4 72
/ 3 65
/ 3
* و ** ،ns :
ﻪﺑ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد رادﺎﻨﻌﻣ و رادﺎﻨﻌﻣﺮﻴﻏ ﺐﻴﺗﺮﺗ 1
و 5 .ﺪﺻرد
لوﺪﺟ 7 . ﺴﻳﺎﻘﻣ ﺔ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻢﻛ
ﻲﺑآ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ ﻲﻔﻴﻛ
ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ
* : لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد 5
نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﺻرد ﻪﻨﻣادﺪﻨﭼ
.ﺪﻧراﺪﻧ ﻦﻜﻧاد يا
لوﺪﺟ 8 . دﻮﻛ ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ نژوﺮﺘﻴﻧ
تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ ﻲﻔﻴﻛ
ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ
نژوﺮﺘﻴﻧ لﻼﻧوﺮﺘﻴﺳ ﺪﺻرد
ﺪﻳﺎﺴﻛا ﻦﻠﻴﻓﻮﻳرﺎﻛ ﺪﺻرد لﺎﻴﻧارژ ﺪﺻرد
لاﺮﻧ ﺪﺻرد
0
a 98 /
a 5 96 /
b 9 68 /
b 16 64 / 14
5 / 2
b % 37 /
b 5 15 /
a 9 64 /
a 17 56 / 15
* : رﺎﻤﻴﺗ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد يﺎﻫ
5 ﻪﻨﻣادﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﺻرد .ﺪﻧراﺪﻧ ﻦﻜﻧاد يا
لوﺪﺟ 9 . ﺮﺛا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ
ﻢﻛ ﻲﺑآ دﻮﻛ و نژوﺮﺘﻴﻧ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ ﻲﻔﻴﻛ
ﻪﻳﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ هﺎﻴﮔ
ﻢﻛ ﻲﺑآ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ (%)
لﻼﻧوﺮﺘﻴﺳ ﺪﺻرد ﺪﻳﺎﺴﻛا ﻦﻠﻴﻓﻮﻳرﺎﻛ ﺪﺻرد
ﺎﻴﻧارژ ﺪﺻرد ل
لاﺮﻧ ﺪﺻرد
25
a 0 70 /
d 5 98 / 7
b 94 /
d 14 887 / 11
5 / 2
b % 54 / 4
d 09 / 7
b 21 / 15
d 97 / 12
50
a 0 85 /
c 5 73 / 9
b 26 / 15
c 98 / 14
5 / 2
a % 56 / 5
c 35 /
ab 9 39 / 17
c 16
75
a 0 38 / 6
a 21 /
b 12 85 /
ab 19 05 / 17
5 / 2
a % 90 /
b 5 01 / 11
a 33 / 20
a 71 / 17
* يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد : لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد
5 ﻪﻨﻣادﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﺻرد .ﺪﻧراﺪﻧ ﻦﻜﻧاد يا
و ﻳ ﮔﮋ ﻲ ﺎﻫ ي ژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ﻳ ﻚ و ﻓﻴ ﺰ ﻳ ژﻮﻟﻮ ﻳ ﻚ ﮔ ﻴ نﺎﻫﺎ ﺐـﻠﻏا
ﺖﺤﺗ ﺗﺄ ﺛﻴ ﺮ ﻣ ﻴ ناﺰ ﺳﺮﺘﺳد ﻲ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ دﻮﻛ ي ﻪﺑ و ـﻳ هﮋ دﻮـﻛ
ﻧﻴ نژوﺮﺘ ﺖﺳا . ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ اﻳ ﻪﻜﻨ ﺪﺷر و ﻮﻤﻧ ﮔ ﻴ هﺎ و دﺮـﻜﻠﻤﻋ
نآ ﺴﺑاو ﻪﺘ ﻪﺑ اﺮﻓ ﻳ ﺪﻨ ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ي ﺖﺳا
، ﻧﻴ نژوﺮﺘ ﻣ ﻲ ﺪـﻧاﻮﺗ ﺮـﺛا ﻘﺘﺴﻣ
ﻴ ﻤ ﻲ ﺮﺑ راﺪﻘﻣ ﺰﺘﻨـﺳﻮﺘﻓ رد
ﺪـﺣاو ﺢﻄـﺳ گﺮـﺑ ﻪﺘـﺷاد
ﺪﺷﺎﺑ . لﻮﻠﺤﻣ ﺷﺎﭘ ﻲ ـﺷور ﻲ ﺐـﺳﺎﻨﻣ اﺮـﺑ ي ﺶﻫﺎـﻛ فﺮـﺼﻣ
ﺎــﻫدﻮﻛ ي ﻧﻴ نژوﺮــﺘ ﺖــﺳا
، ز ــﻳ اﺮ رد ﮔ ﻴ نﺎــﻫﺎ وراد ﻲــﻳ ﻪــﻛ
ﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲ ﺘﺒﺜﻣ ﻲ ﺎﺑ فﺮﺼﻣ دﺎﻘﻣ ﻳ ﺮ كﺪﻧا ﺎﻫدﻮﻛ ي ﻧﻴ نژوﺮﺘ و
ﻢﻛ
%) ﻲﺑآ ( لﻼﻧوﺮﺘﻴﺳ ﺪﺻرد
ﺪﻳﺎﺴﻛا ﻦﻠﻴﻓﻮﻳرﺎﻛ ﺪﺻرد لﺎﻴﻧارژ ﺪﺻرد
لاﺮﻧ ﺪﺻرد
b 25 12 /
c 5 53 /
b 7 08 /
c 15 43 / 12
ab 50 70 /
b 5 53 /
b 9 32 /
b 16 49 / 15
a 75 14 /
a 6 61 /
a 11 09 /
a 20 38 / 17
