ﻫﺎي ﻋﺎﻣﯿﺎﻧﮥ ﺗﺎﻟﺸﯽ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺑﺮرﺳﯽ واژﮔﺎن در ﺗﺮاﻧﻪ

(1)

١

ﻪﻧاﺮﺗ رد نﺎﮔژاو ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﺑﻮﻨﺟ ﯽﺸﻟﺎﺗ ﮥﻧﺎﯿﻣﺎﻋ يﺎﻫ

ﯽﻧﺎﯿﻟآ ﻪﺘﺷﺮﻓ

نﻼﯿﮔ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ

هﺪﯿﮑﭼ

هژاو ﺖﺳا نﺎﺑز ﺮﻫ ﯽﻠﺻا نﺎﮐرا زا .

ﻪﺑ ﺰﺟ نﺎﺑز ﺮﻫ ﯽﻌﯿﺒﻃ لﺎﻘﺘﻧا يﺎﻨﺒﻣ ﮥﻠﯿﺳو

نﺎﮑﻣا نآ نﺎﮔژاو ﺖﺴﯿﻧ ﺮﯾﺬﭘ

. ﯽﺑدا رﺎﺛآ رد نﺎﮔژاو ﯽﺳرﺮﺑ زا

ﯽﻣ ﯽﺘﺣاﺮﺑ ﺖﯿﻣﻮﻗ ﺮﻫ ﯽﻣﻮﺑ و و تﺎﺳﺎﺴﺣا نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ نﺎﺑز ﺮﻫ ﻞﻫا ﻪﮐ اﺮﭼ ؛دﺮﺑ ﯽﭘ نآ لﻮﺤﺗ ﺮﯿﺳ و ﺖﯿﻣﻮﻗ نآ نﺎﺑز ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﯽﻓﺎﻣ ﯽﻣ هﺮﻬﺑ دﻮﺧ نﺎﺑز ﯽﻧﺎﮔژاو ﺖﯿﻓﺮﻇ زا ﺮﯿﻤﻀﻟا ﺪﻧﺮﯿﮔ

. ﻪﺑ ز ﺮﻫ نﺎﮔژاو ﻦﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﻃﺎﺧ ﻦﯿﻤﻫ و ﺮﺘﻬﺑ ،نآ ﯽﻠﺤﻣ و ﯽﻣﻮﺑ رﺎﺛآ رد ﯽﻧﺎﺑ

ﻖﯿﻗد ﺖﺳا ﺮﺗ . ﻪﻧاﺮﺗ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﯾﺎﺒﯾز و يﺮﻨﻫ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﻤﺿ ﻢﯾراد ﯽﻌﺳ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد نﺎﮔژاو ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ،ﯽﺑﻮﻨﺟ ﺶﻟﺎﺗ مﻮﻗ يﺎﻫ

ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا رد ﯽﮔﮋﯾو ﺎﺗ ﻢﯾزادﺮﭙﺑ ﺎﻫ

ﻃ زا نﺎﺑز ﻦﯾا لﻮﺤﺗ ﺮﯿﺳ ﻪﺑ و ﻢﯿﺳﺎﻨﺸﺑ ار ﯽﺑﻮﻨﺟ ﺶﻟﺎﺗ مﻮﻗ نﺎﮔژاو ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﯽﭘ نآ نﺎﮔژاو ﻖﯾﺮ

ﻢﯾﺮﺒﺑ . ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ شور -

ﯽﻧاﺪﯿﻣ ،تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺮﮔ ةﻮﯿﺷ و ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ -

ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﺖﺳا يا . دوﺪﺣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا رد 50

ﯽﺸﻟﺎﺗ عﻮﻨﺘﻣ ﮥﻧاﺮﺗ

ﯽﻣ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ درﻮﻣ ار ﻢﻋا ﯽﺻﺎﺧ ﮥﻧاﺮﺗ ﻪﺑ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺒﻧﺎﺟ ﻪﻤﻫ و ﺮﯿﮔاﺮﻓ ﺶﻫوﮋﭘ ﮥﺠﯿﺘﻧ ﺎﺗ ﻢﯿﻫد

) و چﻮﮐ ،رﺎﮐ ،ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ...

( ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻖﻠﻌﺗ

ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﺑ و ﯽﮔدﺎﺳ ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﻦﻤﺿ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا يﺎﻫ ﻦﻬﮐ ،دراد هرﺎﺷا نﺎﮔژاو ﻦﯾا ﯽﺸﯾﻻآ

ﻪﺑ هزوﺮﻣا ﻪﮐ ﯽﺸﻟﺎﺗ نﺎﺑز نﺎﮔژاو ﻦﯾﺮﺗ ﻦﯾﺮﺗ

هداد ﺖﺳد زا ار نﺎﺷدﺮﺑرﺎﮐ و لﺎﻤﻌﺘﺳا ﻞﯿﻟد ﺮﻫ ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا رد ﺪﻧا

ﯽﻣ هﺪﯾد ﺎﻫ دﻮﺷ

. ﺎﺑ ﺶﻟﺎﺗ نﺎﺑز يﺪﻧوﺎﺸﯾﻮﺧ نﺎﮔژاو ﻦﯾا ﻖﯾﺮﻃ زا نﺎﺑز

يﺎﻫ

ﯽﻣ ﻦﺷور ﺎﻣ ياﺮﺑ ﯽﺴﯿﻠﮕﻧا نﺎﺑز ﻪﻠﻤﺟ زا ﺮﮕﯾد دﻮﺷ

. رد ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻪﮐ ﺪﻧراد دﻮﺧ رد ار ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﻦﻬﮐ رﺎﯿﺴﺑ تﺎﻤﻠﮐ ،نﺎﮔژاو ﻦﯾا زا يداﺪﻌﺗ

ﻦﯿﻤﻫ و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﯽﻧﺎﺳاﺮﺧ ﮏﺒﺳ نﺎﺑز ﺎﺑ ﯽﺸﻟﺎﺗ نﺎﺑز ﯽﮕﺘﺨﯿﻣآ رﻮﻃ

ﺖﺳا دﻮﻬﺸﻣ نﺎﮔژاو ﻦﯾا رد ﺮﮕﯾد يﺎﻫ .

هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ : ﻪﻧاﺮﺗ

،

،ﺶﻟﺎﺗ مﻮﻗ نﺎﺑز ،نﺎﮔژاو ﯽﺳرﺮﺑ

ﯽﺸﻟﺎﺗ .

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﻢﻬﻣ نﺎﮔژاو ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺎﺑز ﺮﻫ ةدﻮﻟﺎﺷ ﻦﯾﺮﺗ

. ﺖﺳا راﺮﻗﺮﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ وا نﺎﮔژاو و نﺎﺑز ،ﺮﮑﻔﺗ ،نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺑ .

ﻪﺑ ﺐﻠﻏا نﺎﺴﻧا ﻪﺑ دﻮﺧ نﺎﮔژاو ﮥﻠﯿﺳو

-

ﯽﻣ ﻪﺸﯾﺪﻧا ﯽﺘﺣار ﺪﻨﮐ

. ﯽﻣ نﺎﺳآ وا ياﺮﺑ ار ﺮﮑﻔﺗ ،ﻪﻧﺎﺸﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﮔژاو نﺎﯿﺑ و ﺪﻨﻨﮐ

نآ ياﺮﺑ ﯽﺻﺎﺧ نﺎﮔژاو ،نﺎﺑز رد ﻪﮐ ﯽﻤﯿﻫﺎﻔﻣ ﺎـﻫ

نﺎﺳآ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﺿو ﺖﺳا ﺮﺗ

) ،ﯽﻠﺿﺎﻓ 1391 : 61 .(

هژاو ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺑز ﮏﯾ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ يﺎﻫﺮﺟآ ﺎﻫ .

ﮏﯾ ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ لﺎﻘﺘﻧا ﮥﯾﺎﭘ و ﺎﻨﺒﻣ ﻊﻗاورد

ﺖﺳا هژاو ﻪﺑ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﻪﻠﻤﺟ ﮏﯾ ﺖﺧﺎﺳ و نﺎﺑز .

ژاو ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ و ﺪﻨﻫﺪﺑ ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ نﺎﮔژاو ﻪﮐ ﯽﻧارﻮﺸﯾﻮﮔ دﻮـﺧ نﺎﺑز دراو ﻪﻧﺎﮕﯿﺑ نﺎﮔ

ﯽﻣ ﺖﺳد زا ﺰﯿﻧ ار دﻮﺧ نﺎﺑز ﻪﺘﻓر ﻪﺘﻓر ﺪﻨﻨﮑﺑ ﺪﻨﻫد

. ﯽﻣ ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ ﺖﯾﻮﻫ ﺪﻫﺪﺑ ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ نﺎﺑز ﻪﮐ ﯽﻣﻮﻗ ﺪﻫد

.

هار زا ﯽﮑﯾ ﯽﻣ رﺎﮐ ﻦﯾا و ﺖﺳا نآ نﺎﮔژاو ﻆﻔﺣ ،نﺎﺑز ﮏﯾ ﻆﻔﺣ يﺎﻫ

ترﻮﺻ نآ نﺎﮔژاو نﺪﻧادﺮﮔ زﺎﺑ ﯽﺘﺣ و ﻆﻔﺣ ،ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺪﻧاﻮﺗ

دﺮﯿﮕﺑ . ﯽﻣ ترﻮﺻ ﺮﺘﻬﺑ ﺖﯿﻣﻮﻗ ﺮﻫ يرﻮﻠﮑﻠﻓ رﺎﺛآ رد نآ يراﺪﻬﮕﻧ و ﻆﻔﺣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نﺎﺑز ﮏﯾ نﺎﮔژاو ﺖﺧﺎﻨﺷ يرﻮﻠﮑﻠﻓ رﺎﺛآ ﻪﮐ اﺮﭼ دﺮﯿﮔ

ﻪﺼﻗ ﻞﺜﻣ ﻞﺜﻣ ،ﺎﻫ ﻞﺘﻣ ،ﺎﻫ و ﺎﻫ . ..

ﻪﻧاﺮﺗ و ﯽﮔﺪﻧز ﻢﮑﺣ ﺎﻫ تﺎﺳﺎﺴﺣا نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ نﺎﺑز ﻞﻫا و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﯿﻣﻮﻗ ﺮﻫ ﯽﻧﺎﺑز و ﯽﺘﯾﻮﻫ ﮥﻣﺎﻨﺳﺎﻨﺷ و ﻪﻣﺎﻧ

دﻮﺧ ﺮﯿﻤﻀﻟا ﯽﻓﺎﻣ و ﯽﻣ هﺮﻬﺑ دﻮﺧ ﯽﻧﺎﮔژاو و ﯽﻧﺎﺑز ﺖﯿﻓﺮﻇ ﺖﯾﺎﻬﻧ زا

ﺪﻧﺮﯿﮔ . ﻞﯿﺻا ،ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ رﺎﺛآ ﻦﯾا ﯽﻤﯾﺪﻗ و ﻦﯾﺮﺗ

ار نﺎﺑز ﺮﻫ نﺎﮔژاو ﻦﯾﺮﺗ

هدﺮﮐ ﻆﻔﺣ دﻮﺧ رد نآ ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﺘﺣاﺮﺑ و ﺪﻧا

ﯽﻣ ﺎﻫ نآ لﻮﺤﺗ ﺮﯿﺳ و ﺖﺧﺎﻨﺷ ار نﺎﮔژاو ﻦﯾا ناﻮﺗ ﺎﺑ ار نﺎﮔژاو زا يرﺎﯿﺴﺑ و دﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﺎﻫ

ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺑ ﺎﺑ و ﺢﯿﺤﺻ يزﺎﺳ ﻪﻣﺎﻧﺮ

نآ يدﻮﺑﺎـﻧ زا نﺎـﺑز ﮏـﯾ نﺎﮔژاو ندﺮﮐﺎﭘﺮﺑ و ﻆﻔﺣ ﻖﯾﺮﻃ زا و ﺪﻧادﺮﮔزﺎﺑ نﺎﺑز نآ نﺎﮔژاو ﻊﻤﺟ ﻪﺑ يﺰﯾر

و ﻆﻔﺣ ﯽﻠﯿﻟد ﺮﻫ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻣاﻮﻗا ياﺮﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا و دﺮﮐ ﻆﻔﺣ نآ ﯽﻠﻣ ﺖﯾﻮﻫ رﺎﻨﮐ رد ار ﺖﯿﻣﻮﻗ ﮏﯾ ﯽﻠﺤﻣ و ﯽﻣﻮﻗ ﺖﯾﻮﻫ و دﺮﮐ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ نآ لﻼﻘﺘﺳا ﻢﻬﻣ ،ﺖﺳا يﺪﺟ ﺪﯾﺪﻬﺗ رﺎﭼد ﺎﻫ

ﺖﺳا ﺮﺗ .

ﻢﻬﻣ ،ﻦﯾﺮﺗﺎﺒﯾز زا ﯽﮑﯾ هدﺮﺘﺴﮔ ،ﻦﯾﺮﺗ

هﻮﻠﺟ ﻦﯾﺮﺗرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و ﻦﯾﺮﺗ ﺖﺳا ﻪﻧاﺮﺗ ،رﻮﻠﮑﻠﻓ يﺎﻫ

. ﻪﻧاﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﯽﮑﯾ ﯽﻠﺤﻣ يﺎﻫ هﻮﻠﺟ ﻦﯾﺮﺗ

يﺎﻫ و ﯽﺑدا

ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ رﻮﺸﮐ ﺮﻫ ﯽﻧﺎﺑز ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ و ﯽﻤﺳر ﮥﺘﺳد ود ﻪﺑ و ﺪﻨﯾآ

ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﻧاﺮﺗ نﺎﺴﻧا ﯽﻨﻃﺎﺑ تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺎﺑ ،ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ يﺎﻫ ﻪﯿﻟوا يﺎﻫ

هدرﻮﺧ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻘﯿﺳﻮﻣ و ﺮﻌﺷ ﻦﯾزﺎﻏآ ﻞﺣاﺮﻣ زا و ﺪﻧا

ﺪﻧﻮﺷ . نﻮﺤﻠﻣ رﺎﻌﺷا زا ،ﺮﮕﯾد يﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ ﺪﻧا

. ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾﺮﺗزرﺎﺑ زا يﺎﻫ

ﻦﯾا

ﻪﻧاﺮﺗ ﯽﺑ ،هدﺎﺳ ﯽﻧﺎﺑز ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﺎﻫ ﯽﻣ ﻞﻘﻧ ﻪﻨﯿﺳ ﻪﺑ ﻪﻨﯿﺳ ،ﺪﻧراد ﯽﻌﯿﺒﻃ و ﻪﯾاﺮﯿﭘ

ﺖﺳا ﯽﻠﯿﻟد دﻮﺧ ﻦﯾا و ﺪﻧراﺪﻧ ﯽﺼﺨﺸﻣ ةﺪﻨﯾﻮﮔ و ﺪﻧﻮﺷ

(2)

٢

ا ﻪﮑﻧآ ﺮﺑ هدوﺮﺳ ﻦﯾ و ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫدﺎﻤﻧ ﻞﻣﺎﺣ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﯽﺼﺨﺸﻣ ﺺﺨﺷ ﺎﯾ ﺮﻋﺎﺷ تﺎﯿﺣور و تﺎﺳﺎﺴﺣا و ﻒﻃاﻮﻋ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺎﻫ

ناور نﺎﺑز و ﯽﺳﺎﻨﺷ ماﻮﻗا ﯽﺳﺎﻨﺷ

ﺪﻧا .

ﻪﻧاﺮﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رد هزﺎﺗ رﺎﯿﺴﺑ دﺎﻌﺑا ،ﺰﯿﻧ ﯽﺸﻟﺎﺗ ﮥﻧﺎﯿﻣﺎﻋ يﺎﻫ

ﺎﺑز ﻞﺋﺎﺴﻣ زا يا ﯽﻣ هدﻮﺸﮔ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ يور ﻪﺑ مﻮﻗ ﻦﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ

دﻮﺷ . ﺮـﻧاژ ﻦـﯾا

ﯽﮔﮋﯾو زا يرﺎﯿﺴﺑ يﺮﻨﻫ ﯽﻣ رﺎﮑﺷآ نﺎﻤﯾاﺮﺑ ار مﻮﻗ ﻦﯾا ﯽﻧﺎﮔژاو و ﯽﻧﺎﺑز يﺎﻫ

ﺪﻨﮐ .

نﺎﺑز زا ﯽﺸﻟﺎﺗ لﺎﻤﺷ ﯽﻧاﺮﯾا يﺎﻫ

ﻢﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺑﺮﻏ يرﻮﻬﻤﺟ رد ،نﻼﯿﮔ ﺮﺑ هوﻼﻋ رﺰﺧ يﺎﯾرد ﯽﺑﺮﻏ بﻮﻨﺟ ﮥﯿﺷﺎﺣ رد نﻮﻨﮐا

نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ

ﯽﻣ ﻢﻠﮑﺗ ﻪﻧﻮﮔ و دﻮﺷ دراد يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ

. ا زا ﺶﻟﺎﺗ مﻮﻗ ﻪﺸﯾر رﺎﯿﺴﺑ ماﻮﻗ

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻨﻏ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ياراد و راد .

مﻮﻗ ﻦﯾا ﮥﻧﺎﯿﻣﺎﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ

بﺮﺿ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﺜﻤﻟا

ﻪﻧﺎﺴﻓا ،ﺎﻫ ﻞﺜﻣ ،ﺎﻫ

نﺎﺘﺳاد ،ﺎﻫ ﻫ

ﻪﻧاﺮﺗ و ﺎ ﻪﺘﻓﺎﯾ دﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﺖﺳا

. ﻪﻧاﺮﺗ ﻪﻧاﺮﺗ ﻪﺑ ﯽﺸﻟﺎﺗ يﺎﻫ ﻪﻧاﺮﺗ ،ﯽﯾﻻﻻ ،چﻮﮐ ،رﺎﮐ يﺎﻫ

يﺎﻫ

ﻪﻧاﺮﺗ و ﯽﺳوﺮﻋ ،ﯽﻧﺎﭘﻮﭼ ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ يﺎﻫ

ﺪﻧﻮﺷ . ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد و ﺶﻟﺎﺗ مﻮﻗ ﯽﺳﺎﯿﺳ ،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ةزﻮﺣ ﯽﮔدﺮﺘﺴﮔ ﻞﯿﻟد

نآ ﮥﻧﺎﯿﻣﺎﻋ ﮓﻨﻫﺮﻓ ةﺮﺘﺴﮔ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﯾﺎﺒﯾز تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ،ﺎﻫ

نﺎﺑز و يﺮﻨﻫ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﺑﻮﻨﺟ ﺶﻟﺎﺗ رد ﻪﻧاﺮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﯽﺳﺎﻨﺷ

) ﻪﻧاﺮﮐ ﺎﺗ دورﺎﻔﺷ ةدوﺪﺤﻣ زا دورﺪﯿﭙﺳ يﺎﻫ

( ﯽﻣ ﻢﯾزادﺮﭘ .

ﻪﻧاﺮﺗ ﻟﺎﺗ يﺎﻫ ﻪﻧاﺮﺗ عاﻮﻧا ﻪﺑ ﯽﺸ يﺎﻫ

نورد ﮥﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ،ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ،ﻪﻧﺎﮐدﻮﮐ ،چﻮﮐ ،رﺎﮐ گﻮﺳ ،زرﺪﻧا و ﺪﻨﭘ ،يﺮﺴﻤﻫ

ﯽﺒﻫﺬﻣ ،هدوﺮﺳ -

،يدﺎﻘﺘﻋا

و ﯽﯾﻻﻻ و ﯽﺳﺎﻤﺣ ،ﯽﺳوﺮﻋ .

..

ﻢﯿﺴﻘﺗ ﯽﻣ دﻮﺷ . ﻪﻧاﺮﺗ ﺐﻟﺎﻏ و ﯽﻠﺻا نﻮﻤﻀﻣ ﻪﺑ ﯽﺸﻟﺎﺗ يﺎﻫ

مود ﮥﯾﻻ رد نﺎﻬﻨﭘ ﯽﻤﻏ و ﺖﺳا ﻖﺸﻋ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ

ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا مﺎﻤﺗ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﺎﻫ

ﺖﺳا ﻪﺘﻔﻬﻧ .

ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا ﯽﺑ و هدﺎﺳ ،مﺮﻧ ،ﻒﯿﻄﻟ ﯽﻧﺎﺑز ﺎﻫ ناﺮﻋﺎـﺷ ﻂـﺳﻮﺗ ﻪـﮐ ﺪﻧراد سﻮﻤﻠﻣ و سﻮﺴﺤﻣ و ﻪﯾاﺮﯿﭘ

هﺪﺷ هدوﺮﺳ ﺖﯿﻣﻮﻗ ﻦﯾا مﺎﻨﻤﮔ ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا نﻮﭼ و ﺖﺳا

ﻦـﯾا ﮥﺘـﺴﺟﺮﺑ ﯽﻧﺎﺑز تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻊﻤﺟ ياﺪﺻ ،ﺪﻧراﺪﻧ ﯽﺼﺨﺸﻣ ﺮﻋﺎﺷ ﺎﻫ

نآ زا ﺖﯿﻣﻮﻗ ﯽﻣ هﺪﯿﻨﺷ ﺎﻫ

دﻮﺷ . عﻮﻤﺠﻣ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد 400

،ﯽﺸﻟﺎﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﮥﻧاﺮﺗ 50

ﻪﺑ ﻪﻧاﺮﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﯾﺰﮔﺮﺑ يرﺎﻣآ ﮥﻌﻣﺎﺟ ناﻮﻨﻋ .

ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا زا ﺎﻫ ﯽﻣ ﯽﺳرﺮﺑ نآ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﮔژاو ﺎﺗ ﺪﻧا

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻖﻠﻌﺗ ﻪﻧاﺮﺗ زا ﯽﺻﺎﺧ عﻮﻧ ﻪﺑ و ﺪﻨﺷﺎﺑ عﻮﻨﺘﻣ ﺪﻧﻮﺷ

ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﯽﻣ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﮐ يا ﺪﺷﺎﺑ ﻊﻣﺎﺟ و ﺮﯿﮔاﺮﻓ دﻮﺷ

. ﺗ ﻦﯾا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻧاﺮ

ﻊﻤﺟ ﯽﻧاﺪﯿﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ هﺪﺷ يروآ

ﺖﺳد زا ﺰﯿﻧ ﯽﺧﺮﺑ و ﻪﺘﺷﻮﻧ

يﺎﻫ

مﺮﮐ ﺮﺳﺎﯾ راﺮﺒﻧﺎﺟ و ﯽﻧاﻮﺨﺘﻔﻫ هداز ﺖﺸﮔ رﻮﭙﯿﻠﻋ

هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻧﺎﺧدور ﺖﺳا

.

2 - ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﻧﺎﺒﻣ

مﺎﻈﻧ ﮥﻋﻮﻤﺠﻣ ﮏﯾ نﺎﺑز ﯽﻣ هداز دﻮﺧ نارﻮﺸﯾﻮﮔ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ هﺪﻧز دﻮﺟﻮﻣ ﮏﯾ ،ﺖﺳا ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﻢﻫ ﻪﺑ و ﺪﻨﻣ

ﺪﻨﻧﺎﻣ و دﻮﺷ ﯽﻣ يزور نﺎﺴﻧا

دﺮﯿﻣ

ﺖﺳوا نارﻮﺸﯾﻮﮔ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ وا تﺎﯿﺣ لﻮﻃ و دﻮﺷ هﺪﻨﻟﺎﺑ ﺎﺗ دراد يراﺪﻬﮕﻧ و ﺪﺷر ﻪﺑ زﺎﯿﻧ نﺎﺴﻧا دازﻮﻧ ﻞﺜﻣ ﺖﺳرد و .

نﺎﯿﻣ طﺎﺒﺗرا راﺰﺑا نﺎﺑز

نﺎﺴﻧا ﻪﺑ ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻫ ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ رﺎﺘﻔﮔ ترﻮﺻ

ددﺮﮔ . ﯽﻫﺎﮔ و رﺎﺘﺷﻮﻧ ﺎﯾ رﺎﺘﻔﮔ هار زا ﺮﮕﯾد دﺮﻓ ﻪﺑ دﺮﻓ ﮏﯾ زا ﯽﻧﺎﻌﻣ لﺎﻘﺘﻧا ﻪﺑ ﻢﻫ

ترﻮﺻ

ﯽﻠﻤﻋ نﺎﺑز )

هدﺮﮐ ﻊﺿو نﻻﻻ و ناﺮﮐ ياﺮﺑ ﻪﮐ يدادراﺮﻗ ﻢﯾﻼﻋ و نﺪﺑ تﺎﮐﺮﺣ ،ﻪﯿﻓﺎﻗ تﺎﮐﺮﺣ زا ﺐﮐﺮﻣ ﺪﻧا

( ﯽـﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﯽﺴﻤﻟ ﺎﯾ ﺪـﺳر

.

ﻪﺘﺳاﻮﺧ و ﺎﻫرﺎﮐ نﺪﯿﺳر مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ياﺮﺑ نﺎﺴﻧا داﺮﻓا و ﻒـﻃاﻮﻋ نداد نﺎـﺸﻧ ،نﺎـﻧآ زا عﻼـﻃا ﻦﺘﻓﺮـﮔ و ناﺮﮕﯾد ﻪﺑ عﻼﻃا نداد ،دﻮﺧ يﺎﻫ

تﺎﺳﺎﺴﺣا و دﻮﺧ

. ..

ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﺑز زا ﺪﻨﻨﮐ

. يراﺰـﺑا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و ﺖﺳا نﺎﺴﻧا هاﺮﻤﻫ ﺮﻤﻋ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ﺪﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ لﺎﺳ ﻦﯿﻣود زا ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ نﺎﺑز

ﯽﻣ يرﺎﯾ ار نﺎﺴﻧا هراﻮﻤﻫ ﺪﻣآرﺎﮐ ﺪﻨﮐ

) هﻮﮑﺸﻣ ،ﯽﻨﯾﺪﻟا 1386 : 11 .(

ﯽﻣ تأﺮﺟ ﻪﺑ ار دﻮـﺧ ﺪـﻧﻮﯿﭘ و ﺖـﺴﯾز يﺮﺸﺑ ﻊﻣاﻮﺟ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ

اﺮﯾز ،ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺑز نﻮﯾﺪﻣ ﯽﻣ ﻞﮑﺷ ار ﯽﻧﺎﺴﻧا طﺎﺒﺗرا ﻪﭽﻧآ

ﻞﮑـﺷ ﯽﮔﺪﻧز دﻮﺒﻧ طﺎﺒﺗرا ﺮﮔا و دﻮﺒﻧ طﺎﺒﺗرا ،دﻮﺒﻧ نﺎﺑز ﺮﮔا و ﺖﺳا نﺎﺑز ﺪﻫد

ﯽﻤﻧ ﯽﻤﻧ هدروآﺮﺑ وا يﺎﻫزﺎﯿﻧ طﺎﺒﺗرا نوﺪﺑ و ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا دﻮﺟﻮﻣ ﮏﯾ هﺮﻄﻔﻟاﺎﺑ نﺎﺴﻧا ﻪﮐاﺮﭼ ﺖﻓﺮﮔ دﻮـﺑ ﺎﻨﻌﻣ ﯽﺑ ﺶﯿﮔﺪﻧز و ﺪﺷ

. نﺎـﺑز

نآ ﺶﯾاﺪﯿﭘ نﺎﻣز ﻪﮐ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﺳا يا هﺪﯾﺪﭘ

، ﯽـﻣﺮﺑ ﯽﻧﺎـﺴﻧا تﺎـﯿﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦﯿﺘـﺴﺨﻧ ﺶﯾاﺪﯿﭘ نﺎﻣز ﻪﺑ ددﺮـﮔ

. ،ﻊـﻗاو رد زا ﯽـﮑﯾ نﺎـﺑز

تروﺮﺿ ﺖﺳا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﮔﺪﻧز يﺎﻫ و

ﯽﮔﮋﯾو زا ﯽﮑﯾ نآ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺴﻧا يﺎﻫ

- ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖـﺳا

) ـﺳرﺪﻣ ،ﯽ 1368 : 6 ( . سﺎﻨـﺷ نﺎـﺑز

ﺰﯿﻧ ﻪﯿﻣ ناﻮﺘﻧآ يﻮﺴﻧاﺮﻓ )

1866 - 1936 ( ﻦﺘﻣ رد ار نﺎﺑز ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﺒﻨﺟ يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ

،ﻪﺘﺧﺎﺳ نﺎﺸﻧ ﺮﻃﺎﺧ ﻖﯿﻗد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺎﯾ

ار نآ ﺮـﺗ

هدﺮﮐ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﺘﻌﯿﻗاو ﻪﺑﺎﺜﻣ ﻪﺑ ﺖﺳا

هداد ﻪﺒﻨﺟ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺺﺨﺸﻣ رﺎﯿﺴﺑ ياﻮﺘﺤﻣ و ﺖﺳا

.

،لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻟﺎﻘﻣ رد وا

ﮥ دﻮﺧ رﻮﻬﺸﻣ

مﺎﻧ ﻪﺑ

» ﯽﻣ ﺎﻨﻌﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ تﺎﻤﻠﮐ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﺪﻨﻫد

؟

« ارا ار ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﯿﻌﻗاو ﻦﯾا زا ﯽﻔﯾﺮﻌﺗ ﯾ

ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻪ )

،هﻮﻟﺎﮐ 1379 : 13 (.

ﻪﺑ ناﺮﯿﮔاﺮﻓ ﺎﯾ نﺎﺑز نﺎﯾﻮﮕﻨﺨﺳ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﻪﮐ ﯽﮐﺮﺘﺸﻣ مﺎﻈﻧ نآ نﺎﺑز رﻮﺳﻮﺳ ود نﺎﻨﯾدﺮﻓ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﯽﻣ نﺎﺴﮑﯾ و كﺮﺘﺸﻣ رﻮﻃ

رﺎﮐ ﻪﺑ و ﺪﻧزﻮﻣآ

ﯽﻣ ﯽﻣ هﺪﻧاﻮﺧ نﺎﺑز ،ﺪﻧدﺮﺑ دﻮﺷ

. ﮥﻌﻣﺎﺟ ﮏﯾ رد ﻪﮐ ﯽﮐدﻮﮐ ﺮﻫ ﻦﻫذ ﺮﺑ دﻮﺧ ﯽﻠﮐ مﺎﻈﻧ ﻦﯾا ﯽﻨﺘﺑز

ﯽﻣ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ ﻢﺸﭼ ﻪﮐ يدﺮﻓﺮﻫ ﺎﯾ ﺪﯾﺎﺸﮔ

نﺎﺑز نآ ﯽﻣ ار ﯽﻣ ﻞﯿﻤﺤﺗ ،دزﻮﻣآ ﺪﻨﮐ

. نﺎﺑز ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﺳا دﺮﻓ فﺮﺼﺗو ﻞﺧد زا رود ًﻼﻣﺎﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻋاﺰﺘﻧا و ﯽﻨﻫذ هﺎﮕﺘﺳد ﮏﯾ نﺎﺑز ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

و ﯽﻨﭘاز ،ﻪﺴﻧاﺮﻓ ،ﯽﺴﯿﻠﮕﻧا ،ﯽﺳرﺎﻓ .

) ..

،يﺮﻗﺎﺑ 1386 : 23 .(

(3)

٣

ﻦﮑﯿﻟو ﺖﺳا يﺮﺸﺑ ﮥﻌﻣﺎﺟ زا يدﺎﻬﻧ نﺎﺑز .

ﺖﻠﺼﺧ زا هراﻮﻤﻫ ور ﻦﯾا زا يوﺮـﯿﭘ يﺮـﺸﺑ ﻊـﻣاﻮﺟ يﺎـﻫ

ﯽـﻣ ﺪـﻨﮐ . رد و ﮓـﻨﻫﺮﻓ و نﺎـﺑز

هﺪﻧز دﻮﺟﻮﻣ ﺎﺑ نﻮﭼ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﺗ ﻊﯿﺳو ﯽﺳﺎﯿﻘﻣ ﯽﻣ بﺎﺴﺘﮐا ار ﻦﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ و ندﻮﺑ هﺪﻧز ﺖﻠﺼﺧ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﻣﺎﻌﺗ رد نﺎﺴﻧا مﺎﻧ ﻪﺑ يا

ﺪـﻨﻨﮐ .

دراد ار دﻮﺧ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﯽﯾﺎﯾﻮﭘ و ﺖﺳا نﺎﺴﻧا زا ﯽﯾﺰﺟ نﺎﺑز .

ﺖﻤـﺴﻗ ﯽﺧﺮﺑ رد ﻪﺘﺒﻟا ،ﺖﺳا ﺮﯿﯿﻐﺗ رد هراﻮﻤﻫ نﺎﺴﻧا ﻞﺜﻣ ﺎـﺑز يﺎـﻫ

ﻪـﺑ ن -

ﻪﺑ ﯽﺧﺮﺑ رد و ﺖﻋﺮﺳ مﺎﻤﺗ ﻪﭼ ﺮﻫ يﺪﻨﮐ

ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺗ ﺪﺑﺎﯾ

. ﺖـﺳا ﯽﻧﺎـﺑز ﺮﻫ نﺎﮔژاو نﺪﺷ ضﻮﻋ تاﺮﯿﯿﻐﺗ زا ﯽﮑﯾ .

ﻦـﮑﻤﻣ هژاو ﮏـﯾ هﺎـﮔ

ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﻔﻟﺆﻣ رد ﺰﯿﻧ هژاو ﮏﯾ ﯽﻫﺎﮔ و دﻮﺷ دوﺮﻄﻣ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﯽﻣ لﻮﺤﺗ رﺎﭼد دﻮﺧ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ يﺎﻫ

دﻮﺷ . ﮏﯾ رد هژاو ﮏﯾ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ًﻼﺜﻣ

و صﺎﺧ ﯽﻨﻌﻣ ﯽﻧﺎﻣز هرود ﺪﻫﺪﺑ توﺎﻔﺘﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﮕﯾد ﯽﻧﺎﻣز رد

. ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾا زا ﯽﻧﺎﺑز ﺮﻫ رد ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﺎﻫ

دﻮﺷ . نﻮـﭼ ﻪـﻤﻠﮐ

ﺪﻧراد دﻮﺧ رد ار ﻢﺘﺴﯿﺳ نآ ﺺﯾﺎﺼﺧ ،ﺖﺳا نﺎﺑز زا ﯽﺸﺨﺑ .

هژاو نﺎﯾﺮﺟ ياﺮﺑ ار ﺐﺳﺎﻨﻣ ةدﻮﻟﺎﺷ ﯽﻧﺎﺑز ﺮﻫ ﮥﺘﻓﺎﯾ ﻢﯿﻤﻌﺗ ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ و ﺎﻫ ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﯽﻟﺎﻋ ﺮﮑﻔﺗ ﺎﯾ ﻪﺸﯾﺪﻧا

دزﺎﺳ . ﻊﻗاو رد هﺪﺷ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ

نآ ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ طﺎﺒﺗرا و ﻦﻫذ رد ﺖﺣاﺮﺻ و ﻢﻈﻧ نﺎﻬﺟ زا نﺎﺴﻧا ﯽﻨﻫذ يﺎﻤﻧ ﻪﺑ نﺎﺑز يرﻮﺘﺳد مﺎﻈﻧ و نﺎﮔژاو هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺎﻫ

ﯽﻣ ﺪﺸﺨﺑ . ﺪﻧﻮﯿﭘ هار زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﺷور ﻪﻠﻤﺟ ،نﺎﮔژاو يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ و ﻦﮑﻤﻣ يرﻮﺘﺳد يﺎﻫ

ﯽﺑ يﺎﻫ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﺑز رﺎﻤﺷ دﻮـﺷ

. ﮏـﯾ زا

هژاو ﯽﻨﻌﻣ هار زا نﺎﺑز ظﺎﺤﻟ ﻪﻠﻤﺟ ﺰﯿﻧ و ﺎﻫ

ﯽﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺸﯾﺪﻧا و ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ دﻮﺷ

. هژاو ﺮﮔا ﻪﺘﺳد ﺪﻧدﻮﺒﻧ ﺎﻫ ،ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و نﺎﺑز يﺪﻨﺑ

ﯽﻣ يدﺮﻓ ﯽﻤﻧ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و ﯽﻫوﺮﮔ شزرا و ﺪﺷ

ﺖﺷاد . ﻪﺑ ﯽﻣ ﺐﺟﻮﻣ ﺖﺳا كﺮﺘﺸﻣ نﺎﺑز نﺎﯾﻮﮕﻨﺨﺳ ﻦﻫذ رد ﻪﮐ يرﻮﺘﺳد مﺎﻈﻧ هوﻼﻋ دﻮﺷ

ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺪﻧور ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺶﯿﺑ و ﻢﮐ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ نﺎﻧآ ﯽﻨﻫذ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ

. ﻪﺘﺳد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻊﻗاو رد يﺪﻨﺑ

زﺎـﯿﻧ ﮥـﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺎﻫ و ﺎـﻫ

نﻮﻧﺎﮐ نآ دﺰﻧ كﺮﺘﺸﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﻫ داﺮﻓا ﻪﺟﻮﺗ يﺎﻫ ﯽﻣ ﺪﯾﺪﭘ ﺎﻫ

هژاو ،ﺪﯾآ نآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ ﯽﻣ ﺎﻫ

شزرا ،ﺪﻨـﺷﺎﺑ

ﯽﻣ كﺮﺘﺸﻣ ﺪﻨﺑﺎﯾ

) هﻮﮑﺸﻣ ﯽﻨﯾﺪﻟا ، 1386 : 20 .(

ﯽﻤﻧ ﺮﻫﺎﻇ ﺺﺨﺸﻣﺎﻧ و ﻢﻫرد يﺎﻫاﺪﺻ ﻪﺑ ﺰﮔﺮﻫ نﺎﺑز ،ﺮﺻﺎﻨﻋ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺲﮑﻋﺮﺑ ﻪﮑﻠﺑ ،دﻮﺷ

ﺖﺧﺎﺳ و ﻂﺑاور ،ﺎﻫﺪﺣاو هﺪﻋﺎﻗ و مﺎﻈﻧﺎﺑ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺪﻨﻣ ددﺮﮔ

.

هژاو هﺎﮕﺘﺳد ﺮﯾﺎﺳ رﺎﻨﮐ رد ﺎﻫ هﺎﮕﯾﺎﺟ رد ﯽﻧﺎﺑز يﺎﻫ

ﺪﻧراد راﺮﻗ ﯽﺻﺎﺧ .

نآ ةﺪﻧزﺎﺳ هﺎﮕﺘﺳد و نﺎﺑز )

ﻮﻧﻮﻓ ﺎﯾ ﯽﺗﻮﺻ هﺎﮕﺘﺳد هﺎﮕﺘـﺳد ،يژﻮـﻟ

هژاو هﺎﮕﺘﺳد و ﺮﻣاﺮﮔ ﺎﯾ يرﻮﺘﺳد ﺎﻫ

( ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا تﻻﻮـﺤﺗ شﻮﺨﺘﺳد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮑﻧآ نﺎﺑز هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺳ نﺎﯿﻣ رد ﯽﻟو ؛ﺪﻧﺮﯿﯿﻐﺗ ضﺮﻌﻣ رد ﻪﻤﻫ

ﯽﻣ هژاو هﺎﮕﺘﺳد ،دﻮﺷ ﺖﺳﺎﻫ

) ،ﯽﻨﻃﺎﺑ 1373 : 74 .(

ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﯽﻧورد لﻮﺤﺗ نآ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد نﺎﺑز ﺮﯿﯿﻐﺗ رد ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ دﻮﺷ

. رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا دﺎﻬﻧ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﺑز

ﯽﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ رﺎﭼد نﺎﻣز لﻮﻃ دﻮﺷ

. ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ نﺎﺑز ود طﺎﺒﺗرا ﺎﯾ درﻮﺧﺮﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻠﻣاﻮﻋ نآ ،نﺎﺑز ﺮﯿﯿﻐﺗ رد ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﮕﯾد ﮥﺘﺳد

ﯽﻣ دﻮﺷ . ﺎﯿﺳ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،يدﺎﺼﺘﻗا ﻂﺑاور يراﺮﻗﺮﺑ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﺑز ﮥﻌﻣﺎﺟ ود نﺎﯾﻮﮕﻨﺨﺳ نﺎﯿﻣ طﺎﺒﺗرا و ﯽﮕﯾﺎﺴﻤﻫ و ﯽﺳ

. ..

و نﺎـﻧآ نﺎﯿﻣ

نآ نﺎﯿﻣ يﺮﯾﺬﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ و يراﺬﮔ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و نﺎﺑز ود درﻮﺧﺮﺑ مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﯽﻣ ﺐﺟﻮﻣ ار ﺎﻫ

دﻮﺷ . ﺮﯿﺛﺄـﺗ دﻮـﻤﻧ ﻦﯾﺮﺗرﺎﮑﺷآ ﯽﺿﺮﻗ نﺎﮔژاو

ﺖﺳا نﺎﺑز ﺮﺑ ﯽﻧوﺮﯿﺑ ﻞﻣاﻮﻋ يراﺬﮔ .

ﯽﻣ ترﻮﺻ ﯽﻧﺎﮔژاو و يرﻮﺘﺳد ،ﯽﯾاوآ حﻮﻄﺳ نﺎﺑز تاﺮﯿﯿﻐﺗ دﺮﯿﮔ

. اﻮﻤﻫ ار تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ رد هر

ﯽﻣ هﺪﺷ دﺎﯾ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ داد راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ ناﻮﺗ

. ﻊﯾﺮﺳ يرﻮﺘﺳد و ﯽﯾاوآ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﮔژاو رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ًﻻﻮﻤﻌﻣ هدﺮﺘﺴﮔ و ﺮﺗ

ﺖـﺳا ﺮﺗ . رد

ﯽﻣ ترﻮﺻ يﺪﻨﮐ ﻪﺑ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﯾاوآ و يرﻮﺘﺳد حﻮﻄﺳ دﺮﯾﺬﭘ

. هﮋﯾو ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﺘﺒﻟا يﺮﺘﺸﯿﺑ تﺪﺷ ﺎﺑ نﺎﺑز حﻮﻄﺳ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ يا

ًﻼﺜﻣ ،ﺪﻫد يور ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز نﺎﯿﻧاﺮﯾا و نﺎﻤﻠﺴﻣ باﺮﻋا نﺎﯿﻣ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ و ﯽﻨﯾد ،ﯽﺳﺎﯿﺳ ﻂﺑاور شﺮﺘﺴﮔ ﺎﺑ ﺪﻨﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ار مﻼﺳا نﺎﯿﻧاﺮﯾا ﯽﺘﻗو

ﺪﺷ هدﺮﺘﺴﮔ و ﻊﯾﺮﺳ ﺮﯿﯿﻐﺗ شﻮﺨﺘﺳد )

نﺎﻤﻫ : 63 .(

ناواﺮﻓ و ﻦﯾﺮﺗرﺎﮑﺷآ ،ﯽﻧﺎﮔژاو ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺑز ﺮﯿﯿﻐﺗ عﻮﻧ ﻦﯾﺮﺗ

. ﺨﺳ ﺮﺘﺸﯿﺑ ياﺮﺑ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺘﺑ ﺪﯾﺎﺷ ًﻼﻣﺎﮐ نﺎﺑز نﺎﯾﻮﮕﻨ

ﺖﺳا سﻮﺴﺤﻣ .

هژاو ﯽﺧﺮﺑ ﻦﺘﻓر رﺎﻨﮐ ﻪﺑ و نﺪﺷ ﻪﻨﻬﮐ ﯽﻧﺎﮔژاو ﺮﯿﯿﻐﺗ زا رﻮﻈﻨﻣ هژاو نﺪﺷ هﺪﻧز هار زا ﺎﻫ

ﺪﯾﺪﭘ ﺪﯾﺪﺟ ﯽﻨﻌﻣ ﺎﺑ ﯽﻤﯾﺪﻗ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﺪﯾآ . هﺪﺷ دﺎﯾ تﺎﻈﺣﻼﻣ ﮥﯾﺎﭘ ﺮﺑ :

ﯽﻣ ﺮﯾز عﻮﻧ ﺪﻨﭼ ﻪﺑ ار ﯽﻧﺎﮔژاو تاﺮﯿﯿﻐﺗ دﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ ناﻮﺗ

:

1 - هژاو ﻦﺘﻓر رﺎﻨﮐ

؛ﺎﻫ

2 - ﯾاﺪﯿﭘ

؛هزﺎﺗ نﺎﮔژاو ﺶ

3 - هژاو ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ شﺮﺘﺴﮔ نآ دﺮﺑرﺎﮐ و ﺎﻫ

؛ﯽﻠﺻا ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ يرﺎﻨﮐ ﯽﻧﺎﻌﻣ رد ﺎﻫ

4 -

؛ﯽﻠﺻا ﯽﻨﻌﻣ ﻦﺘﻓر نﺎﯿﻣ زا و هژاو ﯽﻨﻌﻣ نﺪﺷ دوﺪﺤﻣ

(4)

۴

5 - ﯽﺿﺮﻗ نﺎﮔژاو )

نﺎﻤﻫ : 77 .(

ﺶﺨﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا مﺎﻋ يﺪﻧور ﯽﻧﺎﺑز يﺮﯿﮔ ضﺮﻗ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ نﺎﺑز نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ

ﯽﻣ قﺎﻔﺗا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺪﺘﻓا

. زا

ضﺮﻗ هﺎﮔﺪﯾد ﻦﯾا هدﺮﮐ ﻢﯿﺴﻘﺗ يرﻮﺘﺳد و ﯽﺟاو ،ﯽﻧﺎﮔژاو عاﻮﻧا ﻪﺑ ار ﯽﻧﺎﺑز يﺮﯿﮔ

ﺪﻧا ) ،ﯽﺳرﺪﻣ 1391 : 89 .(

3 - ﯽﺑدا رﺎﺛآ رد نﺎﺑز ﺶﻘﻧ

هﺪﯾﺪﭘ ،نﺎﺑز ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ يا

ﻞﮑﺷ ﻊﺒﻄﻟﺎﺑ و ﯽﻧﺎﺴﻧا ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تﻼﻣﺎﻌﺗ مﺎﻤﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا دﺮﻓ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﻫ تﺎﯿﺑدا يﺮﯿﮔ

ﺖﺳوا ﻪﺑ طﻮﻨﻣ يا .

تﺎﯿﺑدا

هﺎﮔﺪﯾد زا ار هﻮﯿﺷ

ﯽﻣ نآ يﺮﻫﺎﻇ ﻞﮑﺷ و نﺎﯿﺑ يﺎﻫ تﺎﯿﺑدا ﯽﻠﺻا ﮥﺧﺎﺷ ود زا ﯽﮑﯾ ﻢﻈﻧ ﺲﭘ ،دﺮﮐ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﺮﺜﻧ و ﻢﻈﻧ ﯽﻠﮐ ﮥﺘﺳد ود ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﺖﺳا ﯽﺘﻠﻣ ﺮﻫ .

ﻢﻬﻣ ،نﺎﺑز ﯽﻠﮐ هﺎﮕﻧ رد ﺖﺳا ﺮﻌﺷ دﺎﺠﯾا رد راﺰﺑا ﻦﯾﺮﺗ

.

نآ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ ـﯾﺮﻈﻧ نﺎﻤﻫ ﻦﯾا و ﺖﺳا نﺎﺑز ﻪﯾارا ةﻮﯿﺷ ،ﺖﺳا ﺮﻌﺷ ﺮﯿﻏ و ﺮﻌﺷ توﺎﻔﺗ ﮥﯾﺎﻣ ﻪﭼ

ﯽﯾاﺮﮔرﺎﺘﺧﺎـﺳ ﮥ )

Formalim (

ﺖـﺳا .

فورودﻮﺗ )

Todorov (

ﻪﯾﺮﻈﻧ ﯽﻨﻌﻣ و ﻒﯾﺮﻌﺗ ،ﺮﻌﺷ رد نﺎﺑز و رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺖﯿﻤﻫا بﺎﺑ زا ﻢﺴﯿﻟﺎﻣﺮﻓ ﺖﻀﻬﻧ زادﺮﭘ و ﺖﺳردﺎﻧ يرﺎﮐ ار ﺮﻌﺷ ندﺮﮐ

ﯽﻣ ﺚﺒﻋ يدﻮﺟو ﺖﻠﻋ زا ﺮﻋﺎﺷ نﺪﺷ اﺪﺟ ار رﺎﮐ ﻦﯾا و ﺪﻧاد ﯽﻣ نﺎﺑز ﯽﻨﻌﯾ شا

ﺪﻨﻧاد ) ﮏﻧ . ،ﯽﯾﺎﻀﺗﺮﻣ 1381

: 37 .(

ﺑز ﮥﻟﺄﺴﻣ هﮋﯾو ﻪﺟﻮﺗ ﺖﺳا زﺎﯿﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺳﺎﺳا و ﻢﻬﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ زا ﺰﯿﻧ ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ رﺎﻌﺷا رد نﺎ دﻮﺸﺑ نآ ﻪﺑ يا

. ﺖﺳا ﺮﻃﺎﺧ ﻦﯾا ﻪﺑ ،نﺎﺑز ﺮﺑ ﺪﯿﮐﺄﺗ

ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ رﺎﻌﺷا ﻦﯾا ﻪﮐ هدﻮﺑ مﺎﻨﻤﮔ و هﺪﯾﺪﻧ ﺐﺘﮑﻣ ﯽﻧاﺮﻋﺎﺷ نﺎﺸﻧﺎﮔﺪﻨﯾاﺮﺳ ﻪﮐ

ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﯽﺻﺎﺧ ﻢﺘﯾر ﻦﺘﺷاد ﺮﻃﺎﺨﺑ ،نﺎﺸﻘﯿﻓﻮﺗ ﺎﻣا ؛ﺪﻧا

ﻪﺑ رﺎﻌﺷا رﺎﮐ ﯽﻣ ﺖﺳا دﺎﯾز ﺪﻧدﺮﺑ .

ﻪﺑ ﻢﻫ نآ ﻪﺑ نآ رﺎﻨﮐ رد و نﺎﺑز زا ﻪﻨﯿﻬﺑ ةدﺎﻔﺘﺳا ﻞﯿﻟد ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺑز ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا ندﺮﺑ رﺎﮐ

:

1 ( هﺮﻬﺑ هدﺎﺳ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد و اﻮﯿﺷ نﺎﺑز زا ﯽﯾﻮﺟ .

2 ( ﯽﻨﻏ ﺖﻬﺟ ﯽﻧﺎﺑز تﺎﻧﺎﮑﻣا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺘﺣ و ﺮﻌﺷ يﻮﻨﻌﻣ و ﯽﻈﻔﻟ ﯽﻘﯿﺳﻮﻣ ندﺮﮐ ﺮﺗ

ﯽﮔﮋﯾو زا ﯽﻀﻌﺑ دﺎﺠﯾا يرﻮﺘﺳد يﺎﻫ

ﺮﻌﺷ رد هﮋﯾو .

ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا ﯽﻧﺎﺑز ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺶﺨﺑ ﻦﯾا رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﻧﺎﮔژاو ﺪﻌﺑ زا ﺎﻫ

ﯽﻣ ﻢﯾزادﺮﭘ .

4 - هژاو ﻒﯾﺮﻌﺗ

هدﺎﺳ رﺎﮐ نآ زا ﺪﻣآرﺎﮐ ﯽﻔﯾﺮﻌﺗ ﻪﺋارا و هژاو مﻮﻬﻔﻣ هدﺎﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ زا رﺎﮐ ﻦﯾا يراﻮﺷد و ﺖﺴﯿﻧ يا

هداد ﻦﯾﺮﺗ ﯽـﻣ رﺎﮑـﺷآ ﯽﻧﺎـﺑز يﺎﻫ

،دﻮـﺷ

مﻮﻬﻔﻣ ﯽﻤﺷ رﻮﻃ ﻪﺑ نﺎﺑز ﻞﻫا ﺪﻨﭼﺮﻫ ﯽﻣ ار هژاو

ﻪـﻠﻤﺟ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد يرﺎﺘﺧﺎﺳ ﺪﺣاو ﻦﯾا زا و ﺪﻨﺳﺎﻨﺷ ﺎـﻫ

) ﻮـﺤﻧ ( ﯽـﻣ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺪـﻨﻨﮐ

. هژاو

ﮐ ﭼﻮ ﮏ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ﺪﺣاو رﻮﺘﺳد ي ﺖﺳا ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﮥﻧﻮﮔ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﯾ ﮏ رﺎﭘ ة ﻧﺎﺑز ﯽ ﻪﺑ ﮐ دور رﺎ . رد - رﺎﺘﻔﮔ - ﻧﺎـﺑز ﺪـﺣاو ﺮـﻫ ﯽ

ـﮐ ﻪ

ﻮﮔ ﯾ ﻣ هﺪﻨ ﯽ ﺎﻤﻧ ادا ًﻼﻘﺘﺴﻣ ار نآ ﺪﻧاﻮﺗ ﯾ

ﺪ . رﺎﺘﺷﻮﻧ رد ﺪﺣاو ﺮﻫ

ي ﮐ د ﺪﺣاو زا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ ﻪ ﯾ

دﻮﺷ اﺪﺟ ﺮﮕ .

ﮐ ﭼﻮ ﮏ ﺮﺗ ﯾ ﻧﺎﺑز ﺪﺣاو ﻦ ﯽ

ﺖـﺳا ـﮐ ﻪ

رﺎﺘﻔﮔ رد ًﻼﻘﺘﺴﻣ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﯾ

ﺪﭘ رﺎﺘﺷﻮﻧ رد ﺎ ﯾ

دﻮﺷ راﺪ ) ﻟﻮﺟ ﯿﺎ ، سا ﻟﺎﻓ ﮏ ( رد اﯾ ﻦ هرﺎﺑ ﻣ ﯽ ﻮﮔ ﯾ ﺪ:

» هژاو ﺮـﻫ نآ ﺪـﺣاو ﻧﺎـﺑز ﯽ ار ﻮﮔ ﯾ ﺪـﻨ ـﮐ ﻪ رد

رﺎﺘﺷﻮﻧ ﺑﯿ ﻦ ﻞﺻاﻮﻓ ﯾﺎ ﺑﯿ ﻦ ﯾ ﮏ ﻪﻠﺻﺎﻓ و ﯾ ﮏ ﺗ ﻂﺧ ﯿ دﻮﺷ ﺮﻫﺎﻇ هﺮ .

« ) ،ﮏﻟﺎﻓ 1377 : 47 ( و ي ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ رد ﻣادا ﮥ ﺐﻠﻄﻣ ﻣ ﯽ ﻮﮔ ـﯾ ﺪ:

» هژاو

ترﺎﺒﻋ زا ﺮﻫ ﺪﺣاو ﻧﺎﺑز ﯽ ﮐ ﻪ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﮐ ﭼﻮ ﮏ ﺮﺗ ﯾ ﻦ ترﻮﺻ ﻧﺎﺑز ﯽ دازآ ﺮﻫﺎﻇ دﻮﺷ .«

ﻨﻃﺎﺑ ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ ﯽ

ﻧ ﯿ ﺮﻌﺗ رد ﺰ ﯾ ﻣ هژاو ﻒ ﯽ ﻮﮔ ـﯾ ﺪ :

» ﺮﻫ ﮐ ﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﺪﺣاو نآ ﻪﺑ ﻪﻤﻠ ﯽ

ﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﯽ دﻮﺷ ﮐ زا ﻪ ﯾ ﮏ ژاو ك ﯾ ﺑ ﺎ ﯿ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺮﺘﺸ هﺪﺷ

ﺮﺗﻻﺎـﺑ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ رد دﻮﺧ و ﺖﺳا ﯾ

ـﻨﻌ ﯽ هوﺮـﮔ

ﻪﺑ ﮐ ﻣ رﺎ ﯽ دور . ﻪﻠﺴﻠﺳ رد ﺎﻫﺪﺣاو ﺐﺗاﺮﻣ

ﮐ ﺎﭘ ،ﻪﻤﻠ ﯿﯾ ﻦ ژاو زا ﺮﺗﻻﺎﺑ و هوﺮﮔ زا ﺮﺗ ك

راﺮﻗ ﯽﻣ ﮔﯿ دﺮ

« ) ،ﯽﻨﻃﺎﺑ 1381 : 178 (.

ﯽـﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ هژاو

ﻊﻗاو رد دراد نﺎﺑز رد رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﻌﻤﺟ ﻪﺸﯾﺪﻧا و ﮓﻨﻫﺮﻓ رﻮﻬﻇ ياﺮﺑ ﯽﻠﻤﺤﻣ نﺎﺑز ﯽﻧﺎﮔژاو ﺖﺧﺎﺳ

ﯽﻣ دور . سﻮـﻤﻠﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻊﻗاورد ﻦﯾﺮـﺗ

ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ نآ ةژاو ﺖﺧﺎﺳ و نﺎﮔژاو ﯽﻧﺎﺑز ﺮﻫ حﻮﻄﺳ دور

. ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﯽﻨﺷور و يرﺎﮑﻧا ﻞﺑﺎﻗﺮﯿﻏ ﺪﻫاﻮﺷ ﯽﻧﺎﮔژاو ةزﻮﺣ ﯽﺳرﺮﺑ ور ﻦﯾا زا

ﯽﻣ ﺪﻧراد ﺖﯿﻤﻫا رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻧﺎﺑز ﻞﯿﻠﺤﺗ رد ﻪﮐ ﺪﻫد )

كﺎﭘ

،ﯽﺗوﺮﺒﺟ دﺎﻬﻧ 1381

: 55 .(

هژاو ﮔا ﺎﻫ ﺮ ﻧﺎﺑز تﺎﻃﺎﺒﺗرا رد ﻪﭼ ﯽ

ًﺎﺒﻟﺎﻏ ، ﮐ رﺎ ﮐ ﻪﻧﺎﺳر دﺮ -

ا ي ﺪﻧراد ﯾ ﻨﻌ ﯽ اﺮﺑ ي ﻫﺎﻔﻣ و تﺎﻋﻼﻃا لﺎﻘﺘﻧا ﯿ

زا ﻢ ﯾ ﮏ د دﺮﻓ ﻪﺑ دﺮﻓ ﯾ

ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﮕ ﯽ

ﺪﻧﻮﺷ . هﺎـﮔ ﺎﻣا ﮐ تﺎـﻤﻠ ـﮐ رﺎ ﮐ دﺮ ي ﻫﺎـﻔﻣ زا ﺮـﺗاﺮﻓ ﯿ

ﻢ

ﺳﻮﻣﺎﻗ ﯽ ﮓﻨﻫﺮﻓ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻣ ﺎﻫ

ﯽ ﯾ ا ﻪﺑ ﺪﻨﺑﺎ ﯾ ﻨﻌﻣ ﻦ ﯽ ﮐ ﺧﺮﺑ رد نﺎﮔژاو ﻪ ﯽ

اﺰـﺟا ﺎـﺑ نزاﻮـﺘﻣ ﻞـﻣﺎﻌﺗ ﺮـﺛا رد نﻮـﺘﻣ زا ي

د ﯾ ﺮـﮕ ﮐ رد ﻪـﻤﻠ

ﺎﻫرﻮﺤﻣ ي ﺸﻧﺎﺟ ﯿﻨ ﯽ ﻢﻫ و ﺸﻧ ﯿﻨ ﯽ و ﯾ ﻪﺑ ﺎ و دﻮﺟو ﺮﻃﺎﺧ ﯾ

ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻮﻫ ،صﺎﺧ ﯾ

باﺬﺟ ﺖ ﺮﺗ ي ﻫﺎﻔﻣ زا ﯿ دادراﺮﻗ ﻢ ي ﻣ ﯿ نﺎﺴﻧا نﺎ ﭘ ﺎﻫ ﯿ ـﻣ اﺪ ﯽ -

ﮐ ﺒﻌﺗ ﻪﺑ ؛ﺪﻨﻨ ﯿ

د ﺮ ﯾ ا رد ﺮﮕ ﯾ ﻦ ﮐ رﺎ ﮐ ﻧ لاد هژاو دﺮ ﯿ

ﻠﺑ ﺖﺴ ﮑ ﺖﺳا لﻮﻟﺪﻣ ﻪ .

ﺪﻧراد يرﻮﻠﮑﻠﻓ و ﯽﺑدا رﺎﺛآ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ نﺎﮔژاو .

5 - ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ رﺎﻌﺷا رد هژاو ﺶﻘﻧ

زا نﺎﻘﻘﺤﻣ هژاو ياﺮﺑ زﺎﺑﺮﯾد

ﺪﻨﻠﺋﺎﻗ يدﺎﯾز ﺖﯿﻤﻫا و شزرا ﺮﻌﺷ رد ظﺎﻔﻟا و ﺎﻫ .

نﺎﺑز ﺎﺑ ﺮﻋﺎﺷ ،ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ ﻪﭼ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻤﺳر ﻪﭼ ،ﺮﻌﺷ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ

هژاو و ز ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻫ ﯾ

ﺎﺒ ﯽﯾ ﻣ ﯽ ﺮﻓآ ﯾ هژاو ﺎﺑ نآ ﺮﻋﺎﺷ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺮﻌﺷ و ﺪﻨ ﺘﻔﻟا و ﺲﻧا ﺎﻫ

ﯽ هﮋﯾو ور ،دراد يا ي

هژاو ﯽﻨﻫذ ﺚﮑﻣ ﺎﻫ

هژاو و دراد ﻣ ﺲﻤﻟ ار ار ﺎﻫ

ﯽ ﺪﻨﮐ . نآ و ﯽﯾاﻮﺘﺤﻣ ،ﯽﺑدا شزرا زا ﻪﭼ . ..

ﻪﻧاﺮﺗ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﺎﻫ مﺎﻨﻤﮔ ناﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﮔژاو ﮏﻤﮐ ﻪﺑ دﻮﺷ

ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺪﻧدﺮﺑ

. ﻪﻧاﺮﺗ نﺎﻤﻫ و ﺪﻧراد ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﻫ مدﺮﻣ ﯽﮔﺪﻧز ﺎﺑ ﯽﺻﺎﺧ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ يﺎﻫ ار ﺖﻠﻣ ﮏﯾ يﺮﮑﻓ لﻮﺤﺗ ﺮﯿﺳ ،نﺎﻣز رﺬﮔ ﻪﮐ رﻮﻃ

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ زا ،ﺪﻫد هﺪﺷ ﯽﺗﺎﻓﺮﺼﺗ هﺎﮔ و تﻻﻮﺤﺗ رﺎﭼد ﻦﯿﻘﯾ ﻪﺑ ﻢﻫ ﯽﻧﺎﮔژاو ﺮﻈﻧ ﺖﺳا

. ﺖﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ ًﻼﻣﺎﮐ نﺎﮔژاو رد تﻻﻮﺤﺗ ﻦﯾا .

تﺎﻓﺮﺼﺗ

(5)

۵

ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﮐ هﺪﺷ ﺐﺒﺳ هرود ﺮﻫ نﺎﻣز تﺎﯿﻀﺘﻘﻣ ﻪﺑ نﺎﮔژاو ﻦﯾا رد ﯽﻤﯾﺪﻗ ﯽﻨﻌﻣ و نﻮﻤﻀﻣ ﺮﻈﻧ زا ﻪﭼﺮﮔا ﺎﻫ

ﺮـﻈﻧ زا ﯽﻟو ؛ﺪﻧا

ﺖﺳد زا ار دﻮﺧ ﺖﻟﺎﺻا و ﯽﮕﻨﻬﮐ نﺎﺑز ﺪﻨﻫﺪﺑ

. ﻪﻧاﺮﺗ رد نﺎﮔژاو ﺖﯿﻤﻫا شﻮﻣاﺮﻓ نﺎﮔژاو زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺐﺒﺳ ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﺸﻟﺎﺗ يﺎﻫ

هﺪﺷ

ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا و دراد دﻮﺧ رد ار نﺎﺑز ﻦﯾا ﻪﺸﯾر ﺎﺑ نﻮﻨﮐا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺸﻟﺎﺗ ﻞﯿﺻا نﺎﮔژاو زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻞﻣﺎﺣ ﻊﻗاورد ﺎﻫ

ﯽﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻢﻫ زﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺶﻟﺎﺗ ﯽﻧﺎﮔژاو ةﺮﯾاد دراو دﻮﺷ ﺎﻫ

. ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﺸﯾر و

ﻪـﮑﻠﺑ ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ ﯽﺸﻟﺎﺗ نﺎﺑز ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ نﺎﮔژاو ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و ﯽﺳﺎﻨﺷ

ﺖﺳا ﺮﻤﺛ ﺮﻤﺜﻣ و ﺪﯿﻔﻣ ﻢﻫ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز نﺎﮔژاو لﻮﺤﺗ ﺮﯿﺳ ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﯽﻫﺎﮔ .

ﺎﺴﯿﻤﺷ دﺎﺘﺳا لﻮﻗ ﻪﺑ

» ...

ﯽﺘﯿﺑود نﻮﺘﻣ تﻼﮑﺸﻣ ﯽﻫﺎﮔ ﺎﻫ

ﯽﻣ ﻞﺣ ار ﻢﯾﺪﻗ نآ رد اﺮﯾز ﺪﻨﻨﮐ

ﺷا ﻢﯾﺪﻗ مدﺮﻣ مﻮﺳر و بادآ ﻪﺑ ﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ هرﺎ

« ) ،ﺎﺴﯿﻤﺷ 1387 : 282 .(

هرﺎﭘ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﺸﯾر رد زا يا

ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز نﺎﮔژاو -

نﺎﻣز زا ،ﺶﻧارﻮﺸﯾﻮﮔ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﮐ ﺶﯾﻮﮔ زا ار نﺎﮔژاو زا ﯽﻀﻌﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ

ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ماو ﯽﻠﺤﻣ يﺎﻫ -

و ﻆﻔﺣ

ﺶﯾﻮﮔ رد نﺎﮔژاو ﻦﯾا يﺎﯿﺣا مﺎﻬﺑا زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻦﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ

دﻮﺷ ﺎﻫ . ﻘﻠﺧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻦﯿﯾآ ،تﺎﯿ

يﺎﯾاﺰﻣ و نارﻮﺸﯾﻮﮔ مﻮﺳر و بادآ ،ﺎﻫ

ﯽﮕﺘﺴﯾﺎﺷ ﻪﺑ و ﻆﻔﺣ دﻮﺧ رد ار ﺮﮕﯾد ﺪﻨﻤﺷزرا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ

هر ؛ﺲﭘ ﺖﺳا هدﺮﮐ يراﺪﺳﺎﭘ ﯾ

ﺧذ ،نﺎﮔژاو ﻦﯾا زا يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﻓﺎ ـﯿ

هﺮ ﺎـﻫ ي

ﻧﺎﮔژاو ﯽ نﻮﺘﻣ ﮐ ﺮﺑ نوﺰﻓا ،ﺎﻬﻧآ ﺖﺧﺎﻨﺷ و ﻦﻬ ﮐ

ﻨﻏ و ندﻮﻤﻧ ﺮﺗﺪﻣآرﺎ ﯽ

زﺎﺳ ي ﺑ ﯿ ﺳرﺎﻓ نﺎﺑز نﺎﮔژاو هﺮﺘﺴﮔ ﺮﺘﺸ ﯽ

ﮔ ، ﻣﺎ ﯽ ﺳرﺮﺑ رد ﺮﺛﻮﻣ ﯽ

ﺳ ﯿ ﺮ

رﺎﺗ ﯾ ﺨ ﯽ ﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﯽ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ تﺎﺣﻼﻄﺻا و تﺎﻐﻟ هزﻮﺣ رد .

ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا نﺎﯿﻣ زا ﺮﯿﺳﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﮥﻤﻫ ﺎﺑ ﻪﻧاﺮﺗ ﺎﻫ

ترﻮـﺻ ﻪـﮐ دراد دﻮﺟو ﯽﯾﺎﻫ

ﻪﻨﻬﮐ ﻦﻬﮐ نﺎﮔژاو دﻮﺧ رد و ﺪﻧراد يﺮﺗ هداد ﺎﺟ ﻢﻫ ار يﺮﺗ

ﺪﻧا . و نورد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﯾﻻد ﻪﺑ ﺶﺗﺎﯿﺣ ﻪﮐ ﯽﺸﻟﺎﺗ نﺎﺑز نﻮﭼ ﯽﯾﺎﻬﻧﺎﺑز ﯽﻣﻮﻗ نوﺮﺑ

ﺑدا ﻪﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا زﺎﯿﻧ ،ﺖﺳا ﺪﯾﺪﻬﺗ ضﺮﻌﻣ رد ﯿ

نﺎﯿﻣ رد و ﺪﻨﮐ لوﺬﺒﻣ ﯽﺻﺎﺧ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﺳوا ﯽﺘﯾﻮﻫ و ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﺪﻨﺳ ﻪﮐ دﻮﺧ ﮥﻧﺎﯿﻣﺎﻋ تﺎﯿﺑدا و تﺎ

ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا هﮋﯾو ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻫ ﮓﻨﻫآ شﻮﺧ ﯽﺸﻟﺎﺗ ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ رﺎﻌﺷا رد ﻪﮐ اﺮﭼ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺶﻧﺎﮔژاو ﻪﺑ صﻮﺼﺨﺑ و نﺎﺑز ﻪﺑ يا

ﺮﺗ ﯾ ﺐﺳﺎﻨﻣ و ﻦ ﺮﺗ

ﯾ ﻦ

هژاو اﺮﺑ ،ﺎﻫ ي اﯾ ﻦ ﺪﻧا و سﺎﺴﺣا ﻪﺑ ﻪﮐ ﯾ

لد ﻪﭼ ﺮﻫ ﺮﻋﺎﺷ ﮥﺸ ﮕﻧا

ﯿ ز و ﺮﺗﺰ ﯾ ﻢﻫ ،ﺪﻨﻫﺪﺑ ﻞﮑﺷ ﺮﺗﺎﺒ د

ﯾ شﻮﻏآ رد ار ﺮﮕ ﯽﻣ

ﮔﯿ ﺳﻮﻣ و ﺪﻧﺮ ﯿﻘ

ﯽ ﺬﭙﻟد ﯾ ﺮ

ﮕﻧاﺮﺤﺳ و ﯿ ﺰ ي ﺪﭘ ﯾ ﻣ ﺪ ﯽ ﺴﺑ ﻪﮐ ﺪﻧروآ ﯿ

ز رﺎ ﯾ شﻮﮔ و ﺎﺒ ﺖﺳا زاﻮﻧ

. ﻪﻧ نﺎﮔژاو ﻦﯾا ﺪـﻌﺑ زا ﺪـﻧراد شزرا ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا ،ﯽﺨﯾرﺎﺗ ،ﯽﻧﺎﺑز ﺮﻈﻧ زا ﺎﻬﻨﺗ

ﯽﺳرﺮﺑ ﻮﻣ يﺎﻫ ﯽﯾﺎﺒﯾز و ﯽﯾﺎﻘﯿﺳ ﯽﻣ ﻢﻫ ﯽﺳﺎﻨﺷ

نآ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻫ

.

ﺑ ﯽ دﺮﺗ ﯾ نﺎﺑز ﺪ ﯾﮑ ﯽ ﻢﻬﻣ زا ﺮﺗ ﯾ ﺪﭘ ﻦ ﯾ هﺪ ﺎﻫ ي ﺮﻓآ ﻢﻟﺎﻋ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯾ

ﺶﻨ ﺖﺳا .ا ﯾ ﺪﭘ ﻦ ﯾ هﺪ ﯾﮑ ﯽ اﺰﺟا زا ي ﻠﺻا ﯽ ﻻ و ﯾ ﻔﻨ ﮏ ﻣدآ دﻮﺟو ﯽ

ﺖـﺳا .

ﻪﺒﻨﺟ ﺎﻫ ي ﮔﺪﻧز ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽ

دﺮﻓ ي ﻌﻤﺟ و ﯽ دراد طﺎﺒﺗرا نﺎﺑز ﺎﺑ نﺎﺴﻧا .

اوآ دﻮﻤﻧ و نﺎﺑز ﺖﺧﺎﻨﺷ ﯽﯾ

نآ ﯾ ﻨﻌ ﯽ ا زا رﺎﺘﻔﮔ ﯾ روﺮـﺿ ﺖـﻬﺟ ﻦ ي

ﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﯽ ﺪﺳر ا ﻪﺘﺒﻟا و ﯾ نوﺪﺑ ﺮﻣا ﻦ -

ﺖﺧﺎﻨﺷ اﺮﺟا ي ﺸﺗ ﮑ ﯿ ﻞ ةﺪﻨﻫد - نآ ﺎﻫ ناﺪﻨﭼ ﻣﯿ ﺮﺴ ﻧﯿ ﺖﺴ . رد ﺑﯿ ﻦ ﺪـﺣاو ﺎـﻫ ي ـﺸﺗ ﮑ ﯿ ﻞ ةﺪـﻨﻫد

ﺠﻧز ﯿ ﺮ ة رﺎﺘﻔﮔ

» هژاو

« ﺶﻘﻧ ﻢﻬﻣ و ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ ﮐ هﺪﻨﻨ ا ي دراد .

6 - ﯽﻧﺎﮔژاو ﯽﺳرﺮﺑ :

هژاو ياﺮﺑ زﺎﺑﺮﯾد زا نﺎﻘﻘﺤﻣ رد ظﺎﻔﻟا و ﺎﻫ

ﺪﻨﻠﺋﺎﻗ يدﺎﯾز ﺖﯿﻤﻫا و شزرا ﺮﻌﺷ .

نﺎﺑز ﺎﺑ ﺮﻋﺎﺷ ،ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ ﻪﭼ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻤﺳر ﻪﭼ ،ﺮﻌﺷ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ

هژاو و ز ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻫ ﯾ

ﺎﺒ ﯽﯾ ﻣ ﯽ ﺮﻓآ ﯾ هژاو ﺎﺑ نآ ﺮﻋﺎﺷ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻧﺎﯿﻣﺎﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺮﻌﺷ و ﺪﻨ ﺘﻔﻟا و ﺲﻧا ﺎﻫ

ﯽ هﮋﯾو ور ،دراد يا ي

هژاو ﯽﻨﻫذ ﺚﮑﻣ ﺎﻫ

هژاو و دراد ﻣ ﺲﻤﻟ ار ار ﺎﻫ

ﯽ ﺪﻨﮐ . نآ زا ﻪﭼ و ﯽﯾاﻮﺘﺤﻣ ،ﯽﺑدا شزرا . ..

ﻪﻧاﺮﺗ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾرد ﺎﻫ مﺎﻨﻤﮔ ناﺮﻋﺎﺷ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﮔژاو ﮏﻤﮐ ﻪﺑ دﻮﺷ

ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺪﻧدﺮﺑ

.

1 ( ﻢﻬﻣ ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾﺮﺗ ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا رد ﯽﻧﺎﮔژاو ﺮﻈﻧ زا ﻪﮐ يا

ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻫ ﯽﺑ و ﯽﮔدﺎﺳ ،دﻮﺷ

ﺖﺳا ﯽﺸﯾﻻآ .

ﻪﺑ و رﺎﺘﻔﮔ ﯽﮔدﺎﺳ ،ﻪﺸﯾﺪﻧا ﯽﮔدﺎﺳ

ﮐ هﺪﺷ ﺐﺒﺳ ،نﺎﺑز ﯽﮔدﺎﺳ نآ ﻊﺒﺗ هدﺎﺳ نﺎﮔژاو زا ﺮﻋﺎﺷ ﻪ

ﺪﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺧ ﯽﻧورد ﺶﺷﻮﺟ نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ يا .

ﺐﺘﮑﻣ ناﺮﻋﺎﺷ ﻪﺑ ﯽﺸﻟﺎﺗ ةﺪﯾﺪﻧ

-

نآ يﺎﻨﺒﻣ و ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﻪﻧاﺮﻋﺎﺷ ﺮﺧﺎﻓ نﺎﮔژاو ندﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺑ لﺎﺒﻧد ﺖـﺳا نﺎـﺸﮐﺎﭘ تﺎـﺳﺎﺴﺣا ﺎـﻬﻨﺗ نﺎﺷرﺎﻌﺷا ندوﺮﺳ ياﺮﺑ ﺎﻫ

. ،ﯽـﮔﮋﯾو ﻦـﯾا

ﻪﻧاﺮﺗ مﺎﻤﺗ ﺖﯿﺻﻮﺼﺧ ﺖﺳا ﯽﺸﻟﺎﺗ يﺎﻫ

.

2 ( اﺮﺗ ﻦﯾا ﺮﺘﺸﯿﺑ رد ﻪﻧ

ﻦﻬﮐ ،ﺎﻫ ﻞﯿﺻا و ﻦﯾﺮﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎﮐ ﻪﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا ﯽﺸﻟﺎﺗ نﺎﮔژاو ﻦﯾﺮﺗ

. ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا ﯽـﺑ ﻊـﺒﻨﻣ ﯽـﻠﺤﻣ يﺎﻫ و ﺎـﻬﺘﻨﻣ

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺸﻟﺎﺗ بﺎﻧ نﺎﮔژاو شزراﺎﺑ ﮥﻨﯿﺠﻨﮔ .

هژاو زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا رد ،ﺖﺳا ﯽﺷﻮﻣاﺮﻓ لﺎﺣرد ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﯽﺸﻟﺎﺗ ﯽﻠﺤﻣ يﺎﻫ

و ﻆﻔﺣ ﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﺳاﺮﺣ .

هژاو زا ﯽﻀﻌﺑ ﻧآ ﺎﻫ

ﯽﻤﻧ ﯽﺘﺣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﯿﺻا و ﯽﻤﯾﺪﻗ رﺪﻘ ﻪﺑ ﯽﻧﻮﻨﮐ ﯽﺸﻟﺎﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻘﯿﻗد لدﺎﻌﻣ نﺎﺸﯾاﺮﺑ ناﻮﺗ

دﺮﺑ رﺎﮐ : نﺎﺟ ﻪﺑ وﺪﻟ ،ﻪِﺑ وﺪﻟ نﺎﺟ ﻪﺑ وﺪﻟ●

وﺪﻟ ﯽﱠﻟو ﻪﺑ ،ﻪِﺑ وﺪﻟ ﻢﯿﻧﺎﻣَا ،ﻪِﺑ وﺪﻟ نﺎﺟ ﻪﺑ وﺪﻟ،ﻪِﺑ

ledu be jân ledu be/ ledu be jân ledu e/amânim ledu be, be vallaye ledu be ledu be ledu be/ ledu be jân

(6)

۶

ﻪﻣ ،ﻪِﺑ وﺪﻟ نﺎﺟ ﻪﺑ وﺪﻟ ،ﻪِﺑ وﺪﻟ نﻮﺷ

راد ﻪَﺘﺸِﭘ نﻮﺷﺮﺑ ،دﺮَﮐد ﻮﮐ ﺎﮔرﺎﭘ دﺮَﮐد .

ledu be/ mə šun pârgâ ku akard/bar šun pešta dâr Dakar

ﺰﯾﺰﻋ يوﺪﻟ ،ﺎـﯿﺑ ﺰـﯾﺰﻋ يوﺪـﻟ ،ﺎﯿﺑ وﺪﻟ ،ﺎﯿﺑ وﺪﻟ ،ﺎﯿﺑ وﺪﻟ ،ﺎﯿﺑ ﺰﯾﺰﻋ يوﺪﻟ ،ﺎﯿﺑ وﺪﻟ ،ﺎﯿﺑ

هﺎﮔرﺎﭘ رد اﺮﻣ ،ﺎﯿﺑ وﺪﻟ )

نﺎﻧﺎﭘﻮﭼ ﯽﺘﻗﻮﻣ ﮥﻧﺎﺧ (

ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﻧاﺪﻧز .

،ﻪِﺑوﺪﻟ دراﺪﻧ ﯽﻟدﺎﻌﻣ نﻮﻨﮐا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﻟﺎﺗ ﯽﻤﯾﺪﻗ رﺎﯿﺴﺑ نﺎﮔژاو زا .

ﺮﻈﻧ ﻪﺑوﺪﻟ ﺎﯾ ﺖﺳا ﻪِﺑ دﻮﻤﺤﻣ نﺎﻤﻫ ﻪِﺑ وﺪﻟ زا رﻮﻈﻨﻣ ﺖﺴﯿﻧ مﻮﻠﻌﻣ ﻪﺑ

ﺖﺳا تﻮﺻ ﮏﯾ ﻪِﺑوﺪﻟ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﯾ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو ادﺎﻨﻣ ﻪﮐ دراد ﯽﺻﺎﺧ ﯽﺼﺨﺷ

يوﺎـﺗوآ اﺪـﺧ ،ﻪﻠﮕﻨﯾراو ﻪﻠﮕﻨﯾرﺎﭼ● ﻪَﮑﺑ

čâringəle vârin gəle/ xədâ âvtâvi bəka

ﯽﻠﯾد نﺎﻧﻮﺷ ،ﻪَﮐآ ﮏﺸﺧ ﯽﺘﺸِﭘ ﻪﻣر ﻪَﮐآ دﺎﺷ

rama pešti xəšk âka šuvnân dili šâd âka

،ﻪﻠﮕﻨﯾراو ﻪﻠﮕﻨﯾرﺎﭼ ﻪﻧاد رﻮﻈﻨﻣ ًﻻﺎﻤﺘﺣا

ﺪﺷﺎﺑ نارﺎﺑ يﺎﻫ .

ﺎﯾاﺪـﺧ ،ﻪﻠﮕﻨﯾراو ﻪﻠﮕﻨﯾرﺎﭼ

ﻦـﮐ دﺎـﺷ ار نﺎـﻧﺎﭘﻮﭼ لد و ﻦـﮐ ﮏـﺸﺧ ار ناﺪﻨﻔـﺳﻮﮔ ﺖـﺸﭘ ،ﻦـﮐ ﺎﻄﻋ ﯽﺑﺎﺘﻓآ ) ،يﺪﯾﺮﻓ 1389 : 151 .(

ةژاو ﻪﻠﮕﻨﯾراو ﻪﻠﮕﻨﯾرﺎﭼ ،دراﺪﻧ ﯽﻟدﺎﻌﻣ نﻮﻨﮐا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﻟﺎﺗ ﻞﯿﺻا تﺎﻤﻠﮐ زا ،ﻪﻠﮕﻨﯾراو ﻪﻠﮕﻨﯾرﺎﭼ ةژاو ،ﻪَﮑﺑ يوﺎﺗوآ اﺪﺧ ،

ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ

ﺶﺨﺑ ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا ﺮﮕﯾد يﺎﻫ -

ﯽﻣ ﯽﺑﺎﺘﻓآ ﺐﻠﻃ اﺪﺧ زا هﺪﻨﯾاﺮﺳ نﻮﭼ دﺎـﺷ ار ﺶﻟد نآ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ ﮏﺸﺧ ار ﺶﻣﺎﺸﺣا ﺖﺸﭘ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ

ﺪﻨﮐ - ﯽﻣ ﻪﻧاد رﻮﻈﻨﻣ ﻪﮐ دز سﺪﺣ ناﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ نارﺎﺑ يﺎﻫ

.

مراﺪﻧ ﻞﯿﮔ زا مزﺎﺳ ﯽﺗرﺎﻤﻋ●

imârati sâzəm az gil nedârəm

زَا ﻪﮑﻣ يﻼﯾد يﻼﯾد مراﺪﻧ ﻞﯾد

dilây dilây maka az dil

nedârəm

ﯽﻣ ﻪﻧﺎﺧ ﻢﻫاﻮﺧ مراﺪﻧ ار مزﻻ ﻞﮔ ﯽﻟو مزﺎﺴﺑ يا

. ﻢﻟد ! مراﺪﻧ لد ﻦﻣ ﻪﮐ ﻮﮕﻧ ،ﻢﻟد .

يﻼﯾد يﻼﯾد هژاو زا ،مراﺪﻧ ﻞﯾد زَا ﻪﮑﻣ زا

ﺖﺴﯿﻧ ﺺﺨﺸﻣ نآ ﻖﯿﻗد يﺎﻨﻌﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﻟﺎﺗ ﻦﻬﮐ يﺎﻫ .

لﺎﻘﺷو و لﺎﻘﺸَﺷ مﻮﻠﻣ●

mulum šašγâl u vašγâl

لﺎﺨﻠﺧ ﻪﺑ ﻢَﺸﺑ ﻪﺑ نﺎﺟ رﺎﯾ

yâr jân be bəšam ba xalxâl

هﻮﮐ ﻦﯾﺮﺗﺪﻨﻠﺑ زا مﻮﻠﻣ ﺖﺳﺎﻫ

. ﻢﯾوﺮﺑ لﺎﺨﻠﺧ ﻪﺑ ﺎﯿﺑ ﻢﻨﯿﻧزﺎﻧ رﺎﯾ .

ةژاو لﺎﻘﺷو و لﺎﻘﺸﺷ رد

لﺎﻘﺷو و لﺎﻘﺸَﺷ مﻮﻠﻣ ﻢﯾراﺪﻧ ﯽﻟدﺎﻌﻣ نآ ياﺮﺑ هزوﺮﻣا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﻟﺎﺗ ﯽﻤﯾﺪﻗ تﺎﻤﻠﮐ زا

.

يرو ﻢَﮐ ،نﺎﺟ مﺮَﮑَﺷدﺮﺒﯾو شراور● نﺎﺟ مﺮَﮑَﺷ مﻮﺷﻮﺑ .

rəvârəš vibard šakarəm jân/

kam vari bušum šakarəm jân/

و رﻮﻨﯾ ،نﺎﺟ مﺮَﮑَﺷ هﺪﺑ نﻮﺷﻮﻧ ار نﺎﺟ مﺮَﮑَﺷ رﻮَﺧ ﻢﯿﻧ ﻮﮐ ﻪﺗ ترﻮﯾ

râ nušun bəda šakarəm

jân/yanvar u yavart tə ku nim xavar šakarəm jân/

ﺪـﺸﮐﯽﻣ اﺮﻣ ﺮﻫاﻮﺧ ،نﺎﺟﺮﮑﺷ هﺪﺑ نﺎﺸﻧ ﻦﻣ ﻪﺑ ار هار ،نﺎﺟﺮﮑﺷ اﺪﺧ ﻪﺑ ﻢﺴﻗ ار ﻮﺗ ﯽﻣ اﺮﻣ ﻪﻨﻧ ،نﺎﺟﺮﮑﺷ نﺎﺟﺮﮑﺷ ﺪﺸﮐ

ةژاو ترﻮﯾ و رﻮﻨﯾ دراﺪﻧ ﻢﻫ ﯽﻟدﺎﻌﻣ و دراﺪﻧ يدﺮﺑرﺎﮐ ﯽﺸﻟﺎﺗ رد نﻮﻨﮐا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﻟﺎﺗ ﻞﯿﺻا تﺎﻤﻠﮐ زا

.

ﻮﺑ ﻼﯿﻃ هﺮﻘﻧ ،ﺰﯾﺰﻋ ﻮﺑ ﻼﯿﻫ ﻞﯿﻫ● ﺰﯾﺰﻋ

hilhil âbu aziz, nəγra tilâ bu aziz,

(7)

٧

ﺰﯾﺰﻋ ﻮﺑآ رﻮﭘ ﺎﯾرد ﻪﮐد ﺎﯾرد ﯽﻤﻏ

γami daryâ daka, daryâ pur âbu aziz

ﯽﻣ ﻪﻠﻬﻠﻫ ﯽﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﻼﻃ ﻪﺑ هﺮﻘﻧ ،ﺰﯾﺰﻋ يا دﻮﺷ

ﺎﺗ ﺰﯾﺮﺑ ﺎﯾرد ﻪﺑ ار ﻢﻏ ،ﺰﯾﺰﻋ يا دﻮﺷ

ﺰﯾﺰﻋ يا ددﺮﮔ ﺮﭘ ﺎﯾرد

ةژاو ﻼﯿﻫ ﻞﯿﻫ دراﺪﻧ ﯽﻟدﺎﻌﻣ ﯽﺸﻟﺎﺗ رد نﻮﻨﮐا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺸﻟﺎﺗ ﻞﯿﺻا نﺎﮔژاو زا ﺰﯾﺰﻋ ﻮﺑآ

. ؟ﺖﺴﯿﭼ ﻮﺑآ ﻞﯿﻫ ﻞﯿﻫ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ مﻮﻠﻌﻣ

ﯽﻣ ﻞﯿﻫ نآ ﻪﺑ ﯽﺸﻟﺎﺗ نﺎﺑز رد ﻪﮐ ﻞﻫ نﺎﻤﻫ ار ﻞﯿﻫ ﺮﮔا ﻢﯿﻣﺎﻨﺑ ،ﺪﻨﯾﻮﮔ

. ﺖﻤﺴﻗ ﺎﺑ ار ﻞﯿﻫ زا رﻮﻈﻨﻣ ﺲﭘ ،دراﺪﻧ ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﻪﻧاﺮﺗ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ

ﻻﺎﻤﺘﺣا ﺎﺑ ﯽﺘﺣ ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا رد ﯽﻤﻧ ﻢﻫ ﯽﺗ

ﻢﯿﻧﺰﺑ سﺪﺣ ﻢﯿﻧاﻮﺗ .

ﻦﯿﻤﻫ ﻢﻫ ﺖﺳا ﯽﻓوﺮﻌﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﺳوﺮﻋ ﮥﻧاﺮﺗ ﻪﮐ رﺎﯿﻫ رﺎﯿﻫ رد ﺖﺳا رﻮﻃ

.

3 ( هژاو ﯽﻀﻌﺑ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺸﻟﺎﺗ يﺎﻫ

هژاو ﻦﯾا ﯽﻟو دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﯽﺼﺨﺸﻣ ﯽﻧﺎﻌﻣ نﺎﺸﯾاﺮﺑ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﺎﯾ ﺎﻫ

ﯽﺸﻟﺎﺗ رد ار دﻮﺧ لﺎﻤﻌﺘﺳا ﯽﻠﮐ رﻮﻃ

هداد ﺖﺳد زا ﯽﺑﻮﻨﺟ نآ زا ﯽﻀﻌﺑ ﺎﯾ ﺪﻧا

ﻬﻨﺗ ﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد ﺎ ﻦﺴﻣ داﺮﻓا ﻂﺳﻮﺗ ﻢﻫ نآ ﯽﺑﻮﻨﺟ ﺶﻟﺎﺗ زا ﯽﯾﺎﻫ

ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺗ ﯽﻣ ﻦﯿﻘﯾ ﻪﺑ و دﻮﺷ

-

هژاو ﻦﯾا زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ناﻮﺟ شﻮﮔ ﻪﺑ ﯽﺘﺣ ﺎﻫ

ﺖﺴﯿﻧ ﺎﻨﺷآ ﻢﻫ ﺎﻫﺮﺗ :

نﻮﺠَﻟ ﯽﻓﺮﺷَا ،مزﺎﺳ لﺎﻧ ﻮﮐ ﻼﯿﻃ●

tilâ ku nâl sâzəm aršafi lajun

ﻦﺳاﺮﺑ رﺎﯾ م ﻪَﮑﺑ ،ﻞﯾﺰﻨﻣ هدﺮﺧ

xərda manzil bəka mə yâr bərâsən

ﯽﻣ ﻼﻃ زا ار ﺖﻠﻌﻧ ﯽـﻣ ﺪـﯾراوﺮﻣ و ﯽﻓﺮـﺷا ﮥﮑـﺳ زا ار تﺪـﻨﺑ ﯽﻧﺎﺸﯿﭘ ،مزﺎﺳ

مزﺎـﺳ

نﺎﺳﺮﺑ رﺎﯾ ﻪﺑ اﺮﻣ و ﻦﮐ ﺖﺣاﺮﺘﺳا ﯽﻤﮐ نﻮﻨﮐا .

ﯽﻓﺮﺷَا ،مزﺎﺳ لﺎﻧ ﻮﮐ ﻼﯿﻃ نﻮﺠَﻟ

ﯽﻧﺎﺸﯿﭘ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ نﻮﺠﻟ ةژاو ﺪﻨﺑ

. ﻦـﺳاﺮﺑ رﺎﯾ م ﻪَﮑﺑ ،ﻞﯾﺰﻨﻣ دﺮﺧ حﻼﻄـﺻا ،

ﻪـﮑﺑ لﺰـﻨﻣ دﺮـﺧ :

ﯽـﻤﮐ

ﻦﮐ ﺖﺣاﺮﺘﺳا .

ﺮﯿﺗ ﻦﮕﯿﺑ ﺮﯿﺗ ت ﻪَﻠﮔ هرﺎﺳ ﺐﺻ●

səba sâra gəla tə tir bigen tir

ﺮﯾو يروﺎﻧ م ﯽﺸﻧ ﺮﺠَﺗ ﯽﺘﺧو

vaxti tagar nəši mə nâvari vir

ﻪـﮐ ﯽﻧﺎـﻣز ،دور ﻪﻧﺎـﺸﻧ ار ﻮﺗ ﺮﯿﺗ ﯽﻬﻟا ،ﯽﺘﺴﻫ ﯽﻫﺎﮕﺤﺒﺻ ةرﺎﺘﺳ ﻞﺜﻣ ﻪﮐ مرﺎﯾ يا ﯽﻣ ﯽﻤﻧ يدﺎﯾ ﻦﻣ زا ﯽﺸﺧرد ﯽﻨﮐ

.

ﺎﯾ ﯽﺘﺧو

؛ﺮﯾو يروﺎﻧ م ﯽﺸﻧ ﺮﺠَﺗ ةژاو

ﺮﺠﺗ نﺪﯿﺸﺧرد يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ .

ﻪَﺷﺎﻣ زﺎﺴﻧ هﺮﻤﺑ ﻪَﮕﻧﻮﻟﻮﭼ●

čulunga bəməra nesâze mâša

ﻪَﺷﻮﮔ ﯽﻠﯾد ﻪﻣ ﻪﯿﯿﺳ سد ﻪَﺸﮔ ﻪﻣ

mə geša das siya mə dili guša

ﺶﺗآ ﻪﮐ دﺮﯿﻤﺑ ﺮﮕﻨﻫآ ﯽﻬﻟا ﯽﻤﻧ هﺮﯿﮔ

ﻪﺷﻮﮔﺮﮕﺟ ﻢﺳوﺮﻋ ﺖﺳد ،دزﺎﺳ ﺖﺧﻮﺳ ما

.

ﻪَﮕﻧﻮﻟﻮﭼ

؛ﻪَﺷﺎﻣ زﺎﺴﻧ ﺮﻤﺑ ﺮﮕﻨﻫآ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﮕﻧﻮﻟﻮﭼ ةژاو

.

مﺮَﮑﺑ رﺎﺧ زَا هﺪﭼ نوﺮﺳ هﺪﻨﺑ ● banda sarun čada az xur

bəkarəm

مﺮﮑﺑ واﻮﺧ زا هﺪﭼ ﻪﻠﯾد يﺮﺒَﻗ

γabri dila čada az xǎv bəkarəm

هﻮﮐ يورﺮﺑ ﮓﻨﺗ ﺮﺒﻗ ﻞﺧاد ،ﻢﻨﮐ شدﺮﮔ ﻦﻣ رﺪﻘﭼ ﺎﺒﯾز يﺎﻫ

ﻢﺑاﻮﺨﺑ ﺪﯾﺎﺑ رﺪﻘﭼ

،مﺮَﮑﺑ رﺎﺧ زَا هﺪﭼ نوﺮﺳ هﺪﻨﺑ حﻼﻄﺻا

ندﺮﮐ رﺎﺧ ندﺮﮐ شدﺮﮔ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ

.

ﻪَﻠﯿﮐ● ﻪَﻠﯿﮐ ﯽﻟ ﻪﮑَﻠﻣ ﺮﻣﻮﻧ ﯽﻟ

kilali kilali numər malaka

ﻪَﮑَﻠﺑ لﺎﻤﺳد ﻪَﮑﻣ ﻪﻨﺟﺎﺗ ﻪﺒﺳا

asaba tâjne maka dasmâl balaka

(8)

٨

ﺖﺧﺎﺗ ار ﺐﺳا ،ﺖﺳا ﮏﻠﻣ ﺖﻣﺎﻧ ﻪﮐ ﺮﺘﺧد يا ،ﺮﺘﺧد يﺮﺳور ﻪﮐ هﺪﻧ

ﯽﻣ تا ﺪﺘﻓا .

،ﮏَﻠﺑ لﺎﻤﺳد ﮏﻣ ﻪﻨﺟﺎﺗ ﺐﺳا ةژاو

ﻪﻨﺟﺎﺗ ﻦﺘﺧﺎﺗ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ .

يرﺎﻨﮐ ﯽﺘﺷر ﻪﯿﯾرد ارد ﻪَﻘﺳ●

səγa dâr deriya rašti kanâri

ﯽﭽﻤَﻗ ﯽﺒﺳا ﻢﭼ ﻢﻨﯿﭼ ﻪَﻟﺎﺧ ﻪﭼ

če xâla činəm čəm asbi γamči

ﺖﺳا هﺪﯿﯾور ناواﺮﻓ ﺖﺷر فاﺮﻃا رد دازآ ﺖﺧرد .

ﻪﺧﺎﺷ يا ﯽﻣ ار نآ زا ﻪـﮐ ﻢﻨـﯿﭼ

ﻪﻧﺎﯾزﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻢﺒﺳا ياﺮﺑ يا .

،ﯽﭽﻤَﻗ ﯽﺒﺳا ﻢﭼ ﻢﻨﯿﭼ ﻪَﻟﺎﺧ ﻪﭼ ةژاو

ﯽﭽﻤﻗ ﻪﻧﺎﯾزﺎﺗ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ .

ﯽﻨﯿﺠﯾوآ زﺮﺑ ،هَﺮﯿﺘﺸﻧ ﻪﺠﻧﺮﺑ●

bərənja nəštira bərz âvijini

ﯽﻨﯿﭼد ﻖﺷﺎﻋ ،ﻞﮔ َخﺮﺳ لﺎﺜﻣ

məsâl sərxa gəl âšəγ dačini

رﺎﯾ يا ! ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺮﺠﻨﭘ يور ﺮﺑ و يا

ﯽﻣ كﺎﭘ ﺞﻧﺮﺑ ﯽﻨﮐ

، ﻊـﻤﺟ ﻖﺷﺎﻋ خﺮﺳ ﻞﮔ ﻞﺜﻣ

ﯽﻣ ﯽﻨﮐ .

،ﯽﻨﯿﺠﯾوآ زﺮﺑ ،هَﺮﯿﺘﺸﻧ ﻪﺠﻧﺮﺑ ﻪﺠﻧﺮﺑ

و هﺮﺠﻨﭘ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﯽﻨﯿﻨﺠﯾوآ

ﺖﺳا ندﺮﮐ كﺎﭘ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ

زرﺪﺑ طﺎﯿﺧ ﻪﺒﺑ ﯽﻟﻮﮐ ﯽﺘﯿﭼ●

čiti kuli bəba xayyât bəderzə

ﻮﺟﻮﻣﻮﺑ لﺎﺨﻠﺧ ﺮَﮐد رﺎﯾ ﻪﻤﭼ

čəmə yâr dakarə xalxâl bumju

ﮥﭼرﺎﭘ ددﺮﮕﺑ لﺎﺨﻠﺧ رد و ﺪﺷﻮﭙﺑ ﻢﻗﻮﺸﻌﻣ ﺎﺗ ،دزوﺪﺑ طﺎﯿﺧ ،ﺮﺒﺑ ار ﺖﯿﭼ .

ﻞﻌﻓ ﻮﺟﻮﻣﻮﺑ ددﺮﮔﺮﺑ ﯽﻨﻌﯾ ﻮﺟﻮﻣﻮﺑ لﺎﺨﻠﺧ ﺮﮐد رﺎﯾ ﻢﭼ ، .

يﺮَﻧ ﻪﺑ يﺮَﻧ ﻦﯿﻣآ نﺪﯿﻫﺎﺠﻣ●

məjâhiden âmin nari ba nari

ﯽﻧ ﻪّﻠﮔ ﻪﻤﻫ ﻪَﺘﺳود رﺎﻄﻗ نﻮﺷ

hama gəla ni šun γatâr

davasta

ياﺪﺻ ،ﻪﺒﻨﺷ ﻮﮕﻧ رﺪﻗ ﻦﯾا ﯽﻣ ﻪﺒﻨﺷ

ﯽـﻣ ﻪـﻟﻮﻠﮔ ياﺪـﺻ ﺎﻤـﺴﮐ رازﺎـﺑ زا ،ﺪﯾآ ،ﺪـﯾآ

ﺪﻧﺪﻣآ ﻪﺘﺳد ﻪﺑ ﻪﺘﺳد ناﺪﻫﺎﺠﻣ .

ةژاو ؛يﺮَﻧ ب يﺮَﻧ ﻦﯿﻣآ نﺪﯿﻫﺎﺠﻣ يﺮَﻧ ﻪﺑ يﺮَﻧ ةژاو ،يﺮﻧ ﻪﺑ يﺮﻧ

هار ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ نﻮﻨﮐا ﯽﻓاﺮﺤﻧا يﺎﻫ

.

ﻪَﺷﺎﻣ زﺎﺴﻧ هﺮﻤﺑ ﻪَﮕﻧﻮﻟﻮﭼ●

čulunga bəməra nesâze mâša

ﻪﻣ ﻪَﺷﻮﮔ ﯽﻠﯾد ﻪﻣ ﻪﯿﯿﺳ سد ﻪَﺸﮔ

mə geša das siya mə dili guša

ﺶﺗآ ﻪﮐ دﺮﯿﻤﺑ ﺮﮕﻨﻫآ ﯽﻬﻟا ﯽﻤﻧ هﺮﯿﮔ

ﻪﺷﻮﮔﺮﮕﺟ ﻢﺳوﺮﻋ ﺖﺳد ،دزﺎﺳ ﺖﺧﻮﺳ ما

.

. ﻞﻌﻓ زﺎﺨﻧ

،رد زﺎﺨﻧ ﻦﻣ ﯽﺴﮐ ردﺮَﮐ لﺎﯿﺧ .

زﺎﺨﻧ ﻦﻣ ﯽﺴﮐ ردﺮَﮐ لﺎﯿﺧ●

xeyâl kardəra kasi mən nexâz

زاﺮَﺗ ِرز مرﻮﭙﻤﺳ ﻖﺸﻋ

ešγe sampurəma zare tarâz

رد رز ﻞﺜﻣ و مدازآ رﻮﻤﺳ ﻞﺜﻣ ﻖﺸﻋ رد ،ﺖﺴﯿﻧ ﻦﻣ نﺎﻫاﻮﺧ ﯽﺴﮐ يدﺮﮐ لﺎﯿﺧ ﻮﺗ ﻢﺘﺴﻫ شزراﺎﺑ وزاﺮﺗ .

ﻪﻤﯿﻧ ﻪﺑآ ﺮﯿﺳ اﺮﺗ ﻪﻣوا ﻢَﻗر رد ،

ﻢﻗر لﻮﭘ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ

(9)

٩

ﻪﻤﯾﺮﭘ زﺎﻧزﺎﻧ ،اﺮﺗ رﺎﯾ ﻦﯿﻧزﺎﻧ●

nâzanin yâr tə râ nâz nâz parima

ﺮﯿﺳ اﺮﺗ ﻪﻣوا ﻢَﻗر ﻪﻤﯿﻧ ﻪﺑآ

raγam uma tərâ sir âba

nima

ﯽﻣﺮﺑ مﺪﻗ زﺎﻧ ﺎﺑ ﻮﺗ ﺎﺑ ﻢﻨﯿﻧزﺎﻧ رﺎﯾ راﺰـﯿﺑ ﻮـﺗ زا زﻮـﻨﻫ ﻦـﻣ ﯽـﻟو ﺪﺷ لﻮﭘ فﺮﺣ ،مراد

مﺪﺸﻧ .

هد ﻪَﻧﻮﺧ ﻪﺑ يﺮِﺑ ﻪَﻧَژ لﺎﻧو هد ةژاو ،

ندز لﺎﻧو هد ، ندز اﺪﺻ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ،ﻪﻧژ لﺎﻧو هد )

ةرﺎﻤﺷ ﮥﻧاﺮﺗ رد 84

ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ .(

ﻪَﻧود ﻪِﺑ رﺎﻧَا ﺮَﮐد ﻪﯿﯿﺷ ﺎﯿﯿﺳ●

siyâ šeya dakar anâr ba duna

هد ﻪَﻧﻮﺧ ﻪﺑ يﺮِﺑ ﻪَﻧَژ لﺎﻧو هد

dede vanâl žanə beri ba xuna

ﻪﻧاد ﺎﺑ هﺎﯿﺳ ﻦﻫاﺮﯿﭘ ﻪﮐ يا هﺪﯿﺷﻮﭘ يرﺎﻧا خﺮﺳ يﺎﻫ

ﯽـﻣ اﺪﺻ ار ﻮﺗ تردﺎﻣ ،يا ﺪـﻧز

دﺮﮔﺮﺑ ﮥﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﻪﮐ .

،ﻢﻨﯾو ﻪَﻨﯿﭘ ندﺮَﮔ ب يرﺎﻣ ﺎﯿﯿﺳ ةژاو

ﻪﻨﯿﭘ ندز ﺮﺒﻨﭼ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ

ﻢﻨﯾو ﻪﺘﻔﺧ ت نوﻮﺟ هﺮﯿﭼ هﺎﯿﺳ ● siyâ čira javun tə xofta

vinəm

ﻢﻨﯾو ﻪﺘﯿﭘ ندﺮﮔ ب يرﺎﻣ هﺎﯿﺳ

siyâ mâri bə gardan pita vinəm

ﯽﻣ هﺪﯿﺑاﻮﺧ ﯽﻟﺎﺣ رد ار ﻮﺗ ﺖﺳﻮﭘ هﺎﯿﺳ ناﻮﺟ يا ﻪـﺑ ﯽﻫﺎﯿﺳ رﺎﻣ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣرد ﻢﻨﯿﺑ

ﺖﺳا هﺪﯿﭽﯿﭘ ﺖﻧدﺮﮔ .

رﺎﯾ يﺮَﮑﻧ نوﻮﯾد ك هَﺮﯾﺎﺷ ﺖﭼ ﻢﻨﯾو ﻪَﻨﯿﭘ ندﺮَﮔ ب يرﺎﻣ ﺎﯿﯿﺳ

ةژاو ، نوﻮﯾد ﯽﻫاﻮﺧداد ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ

ﻢﻨﯾو ﻪﺘﻔﺧ ت نوﻮﺟ هﺮﯿﭼ هﺎﯿﺳ ● siyâ čira javun tə xofta

vinəm

ﻢﻨﯾو ﻪﺘﯿﭘ ندﺮﮔ ب يرﺎﻣ هﺎﯿﺳ

siyâ mâri bə gardan pita vinəm

رد ار ﻮﺗ ﺖﺳﻮﭘ هﺎﯿﺳ ناﻮﺟ يا ﯽﻣ هﺪﯿﺑاﻮﺧ ﯽﻟﺎﺣ

ﻪـﺑ ﯽﻫﺎﯿﺳ رﺎﻣ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣرد ﻢﻨﯿﺑ

ﺖﺳا هﺪﯿﭽﯿﭘ ﺖﻧدﺮﮔ .

حﻼﻄﺻا ؛ندﺮَﮔ ﻪﺑ چﺎﻘﻗ ﺎﯿﯿﺳ ﺮﺳ چﻼَﮐ ندﺮﮔ ﻪﺑ چﺎﻘﻗ

ﺖﺳا ﺪﯿﻔﺳ ﺖﻧدﺮﮔ ﻪﮐ ﻮﺗ ﯽﻨﻌﯾ

ندﺮَﮔ ﻪﺑ چﺎﻘﻗ ﺎﯿﯿﺳ ﺮﺳ ﻪﭼﻼَﮐ●

kalâča sar siyâ γaγâč ba garden

ila Peyγum dârəm ki tâna ندﺮﺑ ﻪَﻧﺎﺗ ﯽﮐ مراد مﻮﻐﯿﭘ ﻪَﻠﯾا bardan

ﯽﻣ ﯽﺴﮐ ﻪﭼ مراد ﯽﻣﺎﻐﯿﭘ ،ﺖﺳا ﺪﯿﻔﺳ ﺶﻧدﺮﮔ رود و هﺎﯿﺳ شﺮﺳ ﻪﮐ ﯽﻏﻼﮐ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﻧﺎﺳﺮﺑ مرﺎﯾ ﻪﺑ .

نوﻻآ يَا ﺶﺑ ،ﻪَﺷ هدﺮَﮐ ﺮَﻗ يرﺎﯾ ةژاو ،

نوﻻآ هﺪﺑ ﺶﻣارآ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ .

ندرﺎﮔآ يَا ﺶﺑ هﺮﯾود رﺎﻧ ﻪﻣر●

rama nâr davyarda bəš ay âgârdən

هدﺮَﮐ ﺮَﻗ يرﺎﯾ نوﻻآ يَا ﺶﺑ ،ﻪَﺷ

yâri γar karda ša bəš ay âlâvən

هﺪﺷ هﺪﻨﮐاﺮﭘ ناﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﮥﻠﮔ نآ وﺮﺑ ،ﺖﺳا

و هدﺮـﮐ ﺮـﻬﻗ ﻢﻗﻮـﺸﻌﻣ ،نادﺮـﮔﺮﺑ ار ﺎﻫ

ﻪﺘﻓر ﻦﮐ ﺶﺷزاﻮﻧ وﺮﺑ ،ﺖﺳا .

(10)

١٠

ﯽﻫ ﻪﺑ ﻢﻧزاﺮﺑد ﻪَﻧود يراوﺮﻣ ، ﯽﻣ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻢﻧزاﺮﺑد ةژاو

مﺰﯾوآ .

ﻪَﻧﻮﺷ دﺎﺸﻤﺷ مﺮﺧ ﻪَﻧﻮﺷ ﺎﺘﯾا●

i tâ šuna xərəm šemšâda šuna

ﻪَﻧود يراوﺮﻣ ﻢﻧزاﺮﺑد ﯽﻫ ﻪﺑ

ba hay dabrâzənəm mərvâri duna

ﯽﻣ رﺎﯾ ياﺮﯾ دﺎﺸﻤﺷ بﻮﭼ ﺲﻨﺟ ﻪﻧﺎﺷ ﮏﯾ ﻪﻧاد ،مﺮﺧ

ﻪﻧﺎـﺷ نآ ﺮـﺑ ار ﺪﯾراوﺮﻣ يﺎﻫ

ﯽﻣ مﺰﯾوآ .

ﺮﯿﭼ ﯽﻧَژ ﯽﻧ ت ﻪَﻠﮔ هرﺎﺳ ﯽﺒﺻ ،

ﺮﯿﭼ ﯽﻧژ ت ﯽﻣ ﻮﺗ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ

ﯽﺸﺧرد .

● ﺮﯿﭼ ﯽﻧَژ ﯽﻧ ﻪﺗ ﻪَﻠﮔ هرﺎﺳ ﻪﺒﺻ

səba sâra gəla tə ni žani čir

ﺮﯾو يروﺎﻧ ﻦﻣ هَﺮﯿﺘﺧ يرﻼَﺗ

talâri xətira mən nâvari vir

ﯽﻣ ﯽﻫﺎﮕﺤﺒﺻ ةرﺎﺘﺳ ﻞﺜﻣ ﻪﮐ ﻢﻗﻮﺸﻌﻣ يا ﯽـﺸﺧرد

. هﺪـﯿﺑاﻮﺧ ﻪـﻧﺎﺧ ناﻮـﯾا رد يا

ﯽﻤﻧ دﺎﯾ ﻪﺑ اﺮﻣ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣرد يروآ

.

4 ( هژاو زا ﯽﻀﻌﺑ ﺖﻓر ﻦﯿﺑ زا نﺎﺷدﺮﺑرﺎﮐ ﻪﮐ ﺪﻧداد ﺖﺳد زا ار نﺎﺸﻟﺎﻤﻌﺘﺳا ﯽﻧﺎﻣز ﺎﻫ

.

ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ :

ﻮﺑ ﻦﯾﺮﺒﻨﻋ يرﺪﺻ ﻪﯿﯾرد ﯽﮑَﻨﺗ ﺎﭘ●

pâ tanki deriya sadri anbarin bu

ﻮﭙﭘ لﺎﺜﻣ ﻪَﺘﺸﻧ رﺎﺑر ﻪَﻠﯿﮐ

kila rəbâr nəšta məsâle papu

ﺖﺳا بﺎﯿﺳآ رد يرﺪﺻ ﺞﻧﺮﺑ .

رﺎﻨﮐ رد ﻪﻧاوﺮﭘ ﻞﺜﻣ ﺮﺘﺧد ﻪﺘﺴﺸﻧ ﻪﻧﺎﺧدور

ﺖﺳا .

ﻢﮐ ،ﺖﻓر ﻦﯿﺑ زا نﺎﺸﻟﺎﺗ ﯽﮔﺪﻧز ةﻮﯿﺷ زا بﺎﯿﺳآ دﺮﺑرﺎﮐ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﻢﮐ

ةژاو دﺮﺑرﺎﮐ ﮏﻨﺗﺎﭘ

ﯽﮔﺪﻧز نﺪﺷ هﺰﯿﻧﺎﮑﻣ ﺎﺑ و ﺖﻓر ﻦﯿﺑ زا ﺰﯿﻧ زا و ﺎﻫ

بﺎﯿﺳآ ﻦﺘﻓر ﻦﯿﺑ او ةﺮﯾاد زا ﻢﻫ هژاو ﻦﯾا ،ﺖﺷاد ﯽﺘﺳد ندﺮﮐ بﺎﯿﺳآ ﻪﮐ ﯽﺻﺎﺧ مﻮﺳر و بادآ نﺪﺷ هﺪﯿﭼﺮﺑ نﺎﯿﻣ زا و ﯽﺘﺳد يﺎﻫ

ﯽﻧﺎﮔژ

ﺶﻟﺎﺗ ﺖﺴﺑﺮﺑ ﺖﺧر ﺎﻫ .

ﯽﺷ اﺮﭼ يروا هَﺮﻣوا ﺮﯾز ﻪﮐ ﻪﺗ●

tə kə zir umera uri čərâ ši

ﯽﺷ اﺮﭼ نﻮﻠﯿﮔ ﯽﻧ ﻪَﺷﺮﺑ نﻮﻟﻮﺷ ﻪﺳ

se šulun baršani gilun čərâ ši?

ﯽـﻣ زوﺮـﻣا اﺮﭼ و يﺪﻣآ زوﺮﯾد ﻪﮐ ﻮﺗ

؟يور

» ﻪـﺳ نﻮﻟﻮـﺷ

« ] 45 نﺎﺘـﺴﺑﺎﺗ لوا زور [

نﻼﯿﮔ ﻪﺑ اﺮﭼ ﺖﺳا ﻪﺘﺷﺬﮕﻧ ]

قﻼﺸﻗ [ ﯽﻣﺮﺑ

؟يدﺮﮔ

ةژاو ﻪﺳ نﻮﻟﻮﺷ

، ﯽﺷ اﺮﭼ نﻮﻠﯿﮔ ﯽﻧ ﻪَﺷﺮﺑ نﻮﻟﻮﺷ ﻪﺳ )

ةرﺎﻤﺷ ﮥﻧاﺮﺗ رد 76

ﻪﻧﺎﻘﺷﺎﻋ ﺶﺨﺑ .(

يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ 45

ﻢﻫ هژاو ﻦﯾا ،نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ لوا زور

ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا مدﺮﻣ ﯽﮔﺪﻧز عﻮﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﻃﺎﺨﺑ .

قﻼﯿﯾ زا ﯽﮔﺪﻧز عﻮﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ -

ﮏـﯾ ﻪـﺑ ندﺮﮐ قﻼﺸﻗ ﺖﻓﺮـﺸﯿﭘ ،ﯽﻨﯿـﺸﻧ ﺎـﺟ

يﺎﻫراﺰﺑا نآ ﻪﮐ مدﺮﻣ ﯽﻧﺎﺳر عﻼﻃا مﺎﻧ زا ار ﺎﻫ

ﯽﺑ لﺎﺳ مﺎﯾا ياﺮﺑ ﯽﺘﻨﺳ ةﻮﯿﺷ ﻪﺑ يراﺬﮔ فﺬﺣ نﺎﺸﻟﺎﺗ ﯽﻧﺎﮔژاو ةﺮﯾاد زا ار هژاو ﻦﯾا دﺮﮐ زﺎﯿﻧ

دﺮﮐ . ﻪﺒﺑ ﯽﻣﻮﻐﯿﭘ ﻪﻤﭼ ﺮﺧ ﯽﻧﻮﻠﯿﮔ●

giluni xər čəmə payγumi bəba

ﺎﮔرﺎﭘ يرﺎﯾ ﻪﺒﺑ يﺮَﻧ ﻪِﺑ هﺮَﻧ

nara be nari bəba yâri pârga

ﻪﻣ يا نﻼﯿﮔ ] قﻼﺸﻗ [ ﺖﺣاﺮﺘﺳا ﻪﺑ ﺮﺒﻧﺎﯿﻣ و راﻮﻤﻫ هار زا ، هﺎﮔ

] هﺎﮔرﺎﭘ [ ﺮﺒﺑ مرﺎﯾ .

ةژاو هﺎﮔرﺎﭘ

رد

،ﻮﮐ ﺎﮔرﺎﭘ يرﺎﯾ ﻪﺒﺑ يﺮَﻧ ﻪِﺑ ر زا ﺮـﮕﯾد ةژاو ود ﻢﺳر ﻪﺑ ﻢﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﯿﺷﻮﭘ ﺰﺑ ﻢﺸﭘ ﺎﺑ ﻪﮐ نﺎﻧﺎﭘﻮﭼ ﺖﻗﻮﻣ ﮥﻧﺎﺧ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ

ﺪﺷ فﺬﺣ نﺎﮔژاو نﺎﯿﻣ .

(11)

١١

5 ( هژاو زا ﯽﻀﻌﺑ دورو ﻦﯾا رد ﯽﮑﻠﯿﮔ يﺎﻫ

ﻪﻧاﺮﺗ دراد ﯽﺸﻟﺎﺗ نﺎﺑز رد ﯽﮑﻠﯿﮔ نﺎﮔژاو ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﯽﮕﺘﺨﯿﻣآ زا نﺎﺸﻧ ،ﺎﻫ :

زﻮـﻗَا هدﺮَﮐ ﺎﯿﺳ ﻢﺳد

؛يزﺎﺑ يزﺎﺑ زﻮﻗا ﯽﻣ يزﺎﺑ ﺰﯾو نآ ﻪﺑ ﯽﺸﻟﺎﺗ رد ﻪﮐ يزﺎﺑ ودﺮﮔ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ

ﺪﻨﯾﻮﮔ

يزﺎﺑ هزﻮﻗَا هدﺮَﮐ ﺎﯿﺳ ﻢﺳد●

dasəm siyâ karda aγuza bâzi

ﯽﺳاو ﻪﺘﺷا رﺎﯾ هدﺮَﮐ ﺎﯿﯿﺳ ﻢﻠﯾد

diləm siyâ karda yâr əštə vâsi

ﻪﺑ ار ﻢﻟد ،مدﺮﮐ هﺎﯿﺳ يزﺎﺑ ودﺮﮔ ﺎﺑ ار ﻢﻧﺎﺘﺳد مدﺮﮐ هﺎﯿﺳ ﻮﺗ ﺮﻃﺎﺧ

.

،هراﻮﺑ شراو اﻮﺑ يﺮﺑا ﻦﺸﺑ ةژاو

شراو ﯽﻣ كﻼﯿﮐ ﺎﯾ كﻼﮐ نارﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا نﺎﺸﻟﺎﺗ و ﺖﺳا ﯽﮑﻠﯿﮔ ﻪﮐ ﺪﻨﯾﻮﮔ

) ةرﺎﻤﺷ رﺎﮐ ﮥﻧاﺮﺗ رد 24

.(

هراﻮﺑ شراو اﻮﺑ يﺮﺑا ﻦﺸﺑ●

bəšən abri bəvâ vârəš bəvâra

هراﺪﻧ ﯽﻣﺮﮔ ﺖﻗﺎﻃ رﺎﯾ ﻢﭼ

čəm yâr tâγat garmi nedâra

دراﺪﻧ ار ﺎﻣﺮﮔ ﻞﻤﺤﺗ و ﺖﻗﺎﻃ مرﺎﯾ ﻪﮐ درﺎﺒﺑ نارﺎﺑ ﻮﮕﺑ ﺮﺑا ﻪﺑ وﺮﺑ

هژاو نﺪﺷ ﻪﺘﺨﯿﻣآ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﺑﻮﺨﺑ ﯽﮑﻠﯿﮔ تﺎﺣﻼﻄﺻا ﺎﺑ ار ﯽﺸﻟﺎﺗ يﺎﻫ

ﻦﯾا ﺪﻫد ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا رد ،نﺎﺑز ود نﺎﮔژاو رد ﯽﮕﺘﺨﯿﻣآ ﻪـﭼﺮﮔا ،ﺎـﻫ

ﺖـﺴﯾز ،تﻼﻣﺎـﻌﺗ ،ﯽﮔﺪـﻧز عﻮـﻧ دراد ﺶﻟﺎـﺗ زا ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا رد نﺎﮑﻠﯿﮔ و نﺎﺸﻟﺎﺗ ﻦﯿﺑ هدﺮﺘﺴﮔ طﺎﺒﺗرا زا ﺖﯾﺎﮑﺣ ﯽﻟو ﺖﺴﯿﻧ دﺎﯾز ﯽﻠﯿﺧ ﺖﻤﻟﺎﺴﻣ ﻦﯾا و هﺪﺷ ﻢﻫ زا ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﺘﺣ و ﯽﻧﺎﺑز يﺮﯾﺬﭘﺮﯿﺛﺄﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﯿﻘﯾ ﻪﺑ ،ﺪﻧراد ﻢﻫ رﺎﻨﮐ رد ﺖﯿﻣﻮﻗ ود ﻦﯾا ﻪﮐ يﺰﯿﻣآ ﻪﻠﺌﺴﻣ

ﺚﻋﺎﺑ هﺎﮔ

ژاو رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﺑ و نﺎﺑز ود نﺎﮔ

ضﺮﻗ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﺘﺣ هﺎﮔآدﻮﺧﺎﻧ ترﻮﺻ هﺪﺷ ﯽﻧﺎﮔژاو يﺮﯿﮔ

ﺖﺳا .

6 ( ﯽﮔﮋﯾو زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ ﻪﻧاﺮﺗ ﻦﯾا يﺎﻫ

ﺖﺳا ﯽﺳرﺎﻓ و ﯽﺑﺮﻋ نﺎﮔژاو ﺎﺑ نﺪﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﯽﻧﺎﮔژاو ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ .

نﺎﺘﺸﮕﻧا زا ﺪﯾﺎﺷ ﻪﮐ ﯽﮕﺘﺨﯿﻣآ ﻦﯾا

ﻪﻧاﺮﺗ زا ﯽﻀﻌﺑ ﺮﻤﻋ ﻪﮐ هﺪﺷ ﺐﺒﺳ ﯽﻫﺎﮔ ﯽﻟو ؛ﺪﻨﮑﻧ زوﺎﺠﺗ ﻢﻫ ﺖﺳد دز سﺪﺣ ﯽﻋﻮﻧ ﻪﺑ ناﻮﺘﺑ ار ﺎﻫ

.

هد نآﺮﻗ ﻪﺗ ﺎّﻠﻣ ار ﺎّﻠﻣ هﻮﺑ ﺎﮐﺎﮐ●

kâkâ bəva məllâ râ məllâ tə γorân da

هد ﺮﻤﻋ ﻪﺗ اﺪﺧ ار اﺪﺧ ﻮﺑ ﯽﻧآﺮﻗ

γorâni bəva xədâ râ xədâ tə əmə