ﻫﺎي ﻋﺴﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ دﻣﺎوﻧﺪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه ﺳﻢ دﯾﺎزﯾﻨﻮن در

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد نﻮﻨﯾزﺎﯾد ﻢﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺪﻧوﺎﻣد ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻞﺴﻋ يﺎﻫ

ﺎﯿﻧ ﯽﻤﺷﺎﻫ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ هﺪﯿﺳ

1

يﺪﯿﺸﻤﺟ هﮋﯿﻨﻣ ،



يدﺎﺘﺳا ﯽﯿﺤﯾ ،

2

3

1*

- ناﺮﯾا ،ﻦﻫدور ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻦﻫدور ﺪﺣاو ،تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ ، رﺎﯾدﺎﺘﺳا .

2 - هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا ﯽﮑﺷﺰﭙﻫﺎﯿﮔ

آ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ﺪﺣاو ، ناﺮﯾا ،ﺰﯾﺮﺒﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا داز

.

3 - يزروﺎﺸﮐ ﯽﺳﺎﻨﺷ هﺮﺸﺣ ﯽﺼﺼﺨﺗ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ و يزروﺎﺸﮐ دﺎﺼﺘﻗا يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد هوﺮﮔ ،

يزروﺎﺸﮐ ﯽﺳﺎﻨﺷ هﺮﺸﺣ ﺪﺣاو ،

ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ .

) رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 30 / 05 / 97 رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 20 / 09 / 97 (

هﺪﯿﮑﭼ

ﺴﻋ ﻞﮔ ﺪﻬﺷ زا و ﻞﺴﻋ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﻦﯾﺮﯿﺷ ﯽﻌﯿﺒﻃ هدﺎﻣ ﮏﯾ ﻞ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﻫ

دﻮﺷ . تراﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ زا هﺪﯿﭽﯿﭘ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ هدﺎﻣ ﻦﯾا ﺎﻫ

) ﺰﮐﻮﻠﮔ و زﻮﺘﮐوﺮﻓ (

ﻞﻨﻓ ﺮﯿﻈﻧ يﺮﮕﯾد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﺖﺳا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﺎﻫﺪﯿﺳاﻮﻨﯿﻣآ ،ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ،ﺎﻫ

ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ،ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ،ﺎﻫ اد دﻮﺟو نآ رد ﺰﯿﻧ ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ و ﺎﻫ

در . ﺶﮑﺘﻓآ يﺎﻫ

نﻮﻨﯾزﺎﯾد ﻪﻠﻤﺟ زﺎﻫﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا ﻪﺑ

ﺖﻠﻋ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺮﺑ ﻒﯿﻃ ﯽﻌﯿﺳو زا تﺎﻓآ و ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ نازرا ﺖﻤﯿﻗ ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ندﻮﺑ زا

ﺖﻓآﺮﯾﺎﺳ ﺶﮐ ﺎﻫ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣراﺮﻗ ﺪﻧﺮﯿﮔ .

نﻮﻨﯾزﺎﯾد ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رد

هدر 2 ﻪﻘﺒﻃ يﺪﻨﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻪﺘﺷاد راﺮﻗ ﯽﻧﺎﻬﺟ و

ﺖﻓآءﺰﺟ ﺶﮐ يﺎﻫ

ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﻧﺮﻄﺧ كﺎ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ددﺮﮔ

. ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد رد

ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ناﺰﯿﻣ

ﻞﺴﻋ رد نﻮﻨﯾزﺎﯾد ﻢﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ و ﺪﻧوﺎﻣد ﻪﻘﻄﻨﻣ رد هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

فﺪﻫﺎﺑ ﻦﯿﻣﺎﺗ فﺮﺼﻣ ﺖﻣﻼﺳ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ

ﯽﻠﺧاد و دﺎﺠﯾا ﻪﻨﯿﻣز لﺮﺘﻨﮐ

ﯽﻔﯿﮐ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا هزاﺪﻧا درﻮﻣ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺮﯿﮔ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻨﻣ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻞﺴﻋ يﺎﻫ ﺶﺷ ﻖﻃﺎ

رﺎﺗ ﻪﭼﺎﯾرد ،ﺎﺸﻣ ،ﺮﯾﻮﻫ ،ورآ ،نازرو ﻪﻨﯿﯿﺋآ ﻪﻧﺎﮔ

هﺎﻣ رد و ﺪﻧوﺎﻣد و ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ رﻮﯾﺮﻬﺷ و دادﺮﺧ يﺎﻫ

. هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﻢﺳ ﺺﯿﺨﺸﺗ و يزﺎﺳاﺪﺟ ﻞﻤﻋ ﻪﻣادا رد و ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا HPLC

. مﺎﻤﺗ رد ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ

ﻞﺤﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻢﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ،يرادﺮﺑ زا ﯽﻀﻌﺑ رد ﻪﮐ يا

دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ زﺎﺠﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ زا ﻢﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ .

ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ رد ﻢﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ

ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ رد ،هﺎﻣ دادﺮﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻫ

دﻮﺑ رﻮﯾﺮﻬﺷ هﺎﻣ رد هﺪﺷ ﺖﺷادﺮﺑ يﺎﻫ .

ﺎﺘﺳار ﻦﯿﻤﻫ رد ﻪﻨﯿﯾآ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد و دادﺮﺧ هﺎﻣ رد ﻢﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ

نازرو ) 03919ppm /0 ( راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﺮﯾﻮﻫ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد و رﻮﯾﺮﻬﺷ هﺎﻣ رد نآ

) 01714ppm /0 ( هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .

ﺪﯿﻠﮐ نﺎﮔژاو ﺪﻧوﺎﻣد ،نﻮﻨﯾزﺎﯾد ،ﻞﺴﻋ ،ﻢﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ:

لﻮﺌﺴﻣ

تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ :

mhasheminia@riau.ac.ir

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﯽﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز Apismellifera

ﻪﺘﺳار ﻪﺑ

Hymenoptera ﻪﺘﺳار ﺮﯾز ،

Apocrita هداﻮﻧﺎﺧ ،

Apidae ،

هداﻮﻧﺎﺧ ﺮﯾز Apinae

ﻪﻠﯿﺒﻗ و Apini دراد ﻖﻠﻌﺗ ]

1 [.

ﺮﺑ سﺎﺳا

نﺎﻣزﺎﺳرﺎﻣآ رﺎﺑراﻮﺧ

ﯽﻧﺎﻬﺟ زا ﺶﯿﺑ دﺎﺘﻔﻫ ﯽﻨﻠﮐ نﻮﯿﻠﯿﻣ رﻮﺒﻧز

ﻞﺴﻋ

رد نﺎﻬﺟ دﻮﺟو دراد ﻪﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺎﻬﻧآ يﺪﯿﻟﻮﺗ

رد يﺎﺘﺳار ﻦﯿﻣﺄﺗ

يﺎﻫزﺎﯿﻧ

،ﯽﺋاﺬﻏ

،ﯽﺋوراد ﯽﻣ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ

. هوﻼﻋ ﻪﺑ ﺎﺑ هدﺮﮔ

نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﻧﺎﺸﻓا ﯽﻋارز

و ﯽﻏﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﺶﻘﻧ ﯽﻤﻬﻣ

رد ﺶﯾاﺰﻓا

يزروﺎﺸﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ و

يراﺪﯾﺎﭘ ﻂﯿﺤﻣ ﺖﺴﯾز ﺎﻔﯾا ﯽﻣ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ .

ﻦﯾا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رد ﻪﮐ

ﻦﯿﺑ هدﺮﮔ تاﺮﺸﺣ

،نﺎﺸﻓا رﻮﺒﻧز ﻞﺴﻋ ﻪﺑ

ﻞﯿﻟد ﺖﯾﺎﻤﺣ

،ﺮﺸﺑ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﯽﻨﻠﮐ ﺮﺘﺸﯿﺑ و

ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ ﯽﻨﻠﮐ ﺎﻫ ياﺮﺑ

ﺗ ﺪﯿﻟﻮ لﻮﺼﺤﻣ

،ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﻨﻣاد ﻊﯿﺳو

تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ،ﺮﺗ

،ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ يرﺎﺘﻓر

و ﺧ ﮏﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ

،صﺎ ﺖﯿﻤﻫا و ﺶﻘﻧ زا

ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ ]

2 [.

ﺖﺳا ﻦﯾﺮﯿﺷ ﯽﻌﯿﺒﻃ هدﺎﻣ ﮏﯾ ﻞﺴﻋ

ﻞﮔ ﺪﻬﺷ زا ﻞﺴﻋ يﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺶﺨﺑ تﺎﺤﺷﺮﺗ ،ﺎﻫ

يﺎﻫ

هﺪﻧز ﺶﺨﺑ نﺪﯿﮑﻣ ﻂﺳﻮﺗ ،تاﺮﺸﺣ ﯽﻌﻓد داﻮﻣ ﺎﯾ و نﺎﻫﺎﯿﮔ هﺪﻧز ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ،نﺎﻫﺎﯿﮔ دﻮﺷ

. زا هﺪﯿﭽﯿﭘ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﺎﺗﺪﻤﻋ هدﺎﻣ ﻦﯾا

تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ زﻮﺘﮐوﺮﻓ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ

ﺰﮐﻮﻠﮔ و )

دوﺪﺣ 79 - 77 (%

و

يﺮﮕﯾد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ )

دوﺪﺣ 3 (%

ﻞﻨﻓ ﺮﯿﻈﻧ ،ﯽﻟآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ،ﺎﻫ

ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ و ﺎﻫ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ،ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ،ﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﺎﻫﺪﯿﺳاﻮﻨﯿﻣآ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺗ لﺎﻌﻓ زا ﺎﻫ

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻞﺴﻋ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺪﻧﻮﺷ

لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ يا

ﻧآ عاﻮﻧا يوﺎﺣ ﺰﮐﻮﻠﮔ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻤﯾﺰﻧآﺮﯿﻏ و ﯽﻤﯾﺰﻧآ يﺎﻫ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘ

لا ،زﻻﺎﺗﺎﮐ ،زاﺪﺴﮐا -

ﮏﯿﻟﻮﻨﻓ ﺪﯿﺳا ،ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ،ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ

ﯽﻣ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ و ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻦﻣﺰﻣ يﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ زوﺮﺑ زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ

ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺖﺑﺎﯾد و قوﺮﻋ و ﺐﻠﻗ يرﺎﻤﯿﺑ ،نﺎﻃﺮﺳ ]

3[

.ا ز

ﺴﺨﻧ هﺎﮕﯾﺎﺟ رد ناﺮﯾا ،ﻞﺴﻋ فﺮﺼﻣ ﺮﻈﻧ دراد راﺮﻗ ﯽﻧﺎﻬﺟ ﺖ

.

ﺎﯿﻧد رد ﻞﺴﻋ ﯽﻧﺎﻬﺟ فﺮﺼﻣ 235

دوﺪﺣ ناﺮﯾا رد و لﺎﺳ رد مﺮﮔ

600 ﺖﺳا لﺎﺳ رد مﺮﮔ .

زا و ﻢﻫد هﺎﮕﯾﺎﺟ رد ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﻈﻧ زا ناﺮﯾا

صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺎﯿﻧد رد ار ﻢﺘﻔﻫ هﺎﮕﯾﺎﺟ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺮﻈﻧ ﺖﺳا هداد . ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ناﺮﯾا رد تاردﺎﺻ

ﻞﺴﻋ رد لﺎﺳ 2 راﺰﻫ ﻦﺗ

ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻦﯾا و

رد ﯽﻟﺎﺣ ﺖﺳا ﻪﮐ لﺎﺳزا ﯽﺧﺮﺑ رد ﻦﯾاﺎﻫ

ﻪﺑ راﺪﻘﻣ 5 دﻮﺑ هﺪﯿﺳر ﺰﯿﻧ ﻦﺗ راﺰﻫ ﻪﺘﺴﺑ و ﯽﺑﺎﯾرازﺎﺑ ،ﺖﯿﻔﯿﮐ .

يﺪﻨﺑ

هﺪﻤﻋ ﺖﺳا رﻮﺸﮐ ﻞﺴﻋ تاردﺎﺻ ﻊﻧاﻮﻣ و ﻞﮑﺸﻣ ﻦﯾﺮﺗ لﺎﺣ رد .

ﺎﺑ ناﺮﯾا ﺮﺿﺎﺣ 5

و نﻮﯿﻠﯿﻣ 100

،ﯽﻧﻮﻠﮐ 35 / 5 ﯽﻧﻮﻠﮐ ﺪﺻرد يﺎﻫ

ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺎﯿﻧد 45

ﻫ ﻦﺗ راﺰ

ﯽﻨﻌﯾ 2/

3 نآ زا ﺎﯿﻧد ﻞﺴﻋ ﻞﮐ ﺪﺻرد ﯽﻣ لﺎﺼﺤﺘﺳا ﺎﻫ

دﻮﺷ ﻂﺳﻮﺘﻣ.

ﺎﯿﻧد رد ﯽﻧﻮﻠﮐ ﺮﻫ زا ﻞﺴﻋ ﺪﯿﻟﻮﺗ 20

ﯽﻟا 60 ناﺮﯾا رد ﺎﻣا مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ

10 ﺖﺳا لﺎﺳ رد مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﻞﻠﻋ زا ﯽﯾاﻮﻫ و بآ ﻂﯾاﺮﺷ و تاﺮﯿﯿﻐﺗ.

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﮐ هﺪﻤﻋ ﺪﻧدﺮﮔ

] 4 [.

ﻪﺑ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ دﺮﺑرﺎﮐ

ﺖﻓآ ﺶﮐ ﺎﻫ رد يزروﺎﺸﮐ ﺑ ﺚﻋﺎ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا لﻮﺼﺤﻣ

ﯽﻣ دﻮﺷ

ﺎﻣا هزوﺮﻣا ﻪﺑ ﻞﯿﻟد تﻼﮑﺸﻣ ﺖﺴﯾز ﯽﻄﯿﺤﻣ و تﺎﻌﺒﺗ ﯽﺷﺎﻧ زا

ﻢﺳ يﺎﯾﺎﻘﺑ رد

ياﺬﻏ فﺮﺼﻣ

،نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺶﻫﺎﮐ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻦﯾا

مﻮﻤﺳ درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ نﺎﮕﻤﻫ راﺮﻗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا . دﺎﺠﯾا يﺎﻫداﮋﻧ موﺎﻘﻣ

ﻪﺑ ﺶﮑﺘﻓآ

،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ زا

ﻦﯿﺑ ندﺮﺑ تاﺮﺸﺣ ﺪﯿﻔﻣ و ﺎﻨﻤﺷد ن

تﺎﻓآ ﯽﻌﯿﺒﻃ

، دﻮﺟﻮﺑ نﺪﻣآ و عﻮﯿﺷ ﺖﻓآ يﺎﻫ

،ﺪﯾﺪﺟ ﺮﯿﺛﺄﺗ يور ﺮﺑ

ﺮﯾﺎﺳ تادﻮﺟﻮﻣ هﺪﻧز

و ﻪﮑﯿﻧﺎﺴﮐ رد سﺎﻤﺗ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ

،ﺪﻨﺘﺴﻫ

ﺶﻫﺎﮐ عﻮﻨﺗ ﯽﺘﺴﯾز زا ﻪﻠﻤﺟ ﻢﻬﻣ ﻦﯾﺮﺗ تﻼﮑﺸﻣ ﺖﺴﯾز ﯽﻄﯿﺤﻣ

زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﮕﺘﺴﺑاو

يﺎﻬﻣﺎﻈﻧ يزروﺎﺸﮐ ﺞﯾار

ﻪﺑ ﺶﮑﺘﻓآ يﺎﻫ

ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺪﻨﺷﺎﺒﯿﻣ ] 5[

. ﺎﺑ ﻦﯾا لﺎﺣ

،عراﺰﻣ

،تﺎﻏﺎﺑ ﯾﺰﺒﺳ تﺎﺠ هﻮﯿﻣ و

تﺎﺟ ﻪﺑ رﻮﻃ مواﺪﻣ رد ضﺮﻌﻣ ﺮﻄﺧ تﺎﻓآ و يرﺎﻤﯿﺑ و ﺎﻫ

ﻒﻠﻋ يﺎﻫ زﺮﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ راﺮﻗ ﻪﮐ ،ﺪﻧراد فﺮﺼﻣ

ﺖﻓآ ﺶﮐ يﺎﻫ

ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ ار رد مﺎﻈﻧ يﺎﻫ ﺞﯾار يزروﺎﺸﮐ يﺮﻣا

بﺎﻨﺘﺟا

ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ﯽﻣ ﺪﯾﺎﻤﻧ ﯽﺷﺎﭙﻤﺳ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﺎﺘﺳار ﻦﯿﻤﻫ رد .

تﻻﻮﺼﺤﻣ يزروﺎﺸﮐ

و ﺗ ﺮﯿﺛﺎ يور نآ تاﺮﺸﺣ هدﺮﮔ ا

،نﺎﺸﻓ ﺚﻋﺎﺑ

ﺶﻫﺎﮐ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻦﯾا تاﺮﺸﺣ ﺶﻫﺎﮐ و ﺶﻘﻧ ﺎﻬﻧآ ﻆﻔﺣرد ﻂﯿﺤﻣ

ﺖﺴﯾز ﺖﺳا هﺪﺷ .

ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ نارﻮﺒﻧز ﺖﯿﻣﻮﻤﺴﻣ ﻪﮐ يا ﻞﺴﻋ

ﻪﺑ

ﻪﻄﺳاو هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺶﮑﺘﻓآ ﺎﻫ ﮏﯾ ﻪﺑ يﺪﺟ ﻞﮑﺸﻣ رد

ﺮﺳاﺮﺳ ﺎﯿﻧد

اﺬﻟ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ شﻼﺗ

ياﺮﺑ زﺎﯿﺷﺎﻨﺗﺎﻔﻠﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻢﺳ

ﯽﺷﺎﭘ ﺎﻫ و

ﯽﮔدﻮﻟآ نﺎﻫﺎﯿﮔ درﻮﻣ ﺎﻫرﻮﺒﻧز ﺪﯾدزﺎﺑ ي

ﻞﺴﻋ ﯾ تروﺮﺿ ﮏ

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ددﺮﮔ

] 2 [.

زا مﻮﻤﺳ ﺖﻓآ ﺶﮐ درﻮﻣ

،هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ ناﻮﺗ

ﻪﺑ مﻮﻤﺳ

،هﺮﻠﮐﻮﻧﺎﮔرا

،هﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا تﺎﻣﺎﺑرﺎﮐ

ﺎﻫ و ﺎﻫﺪﯿﺋوﺮﺗوﺮﯾﺎﭘ

هرﺎﺷا دﻮﻤﻧ ﻪﮐ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ

و ﻦﯾﺮﺘﻋﻮﻨﺘﻣ

ﺖﻓآ ﺶﮐ يﺎﻫ ﯽﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ

. ﺖﻓآ ﺶﮐ يﺎﻫ هﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا ﻪﺑ

ﺖﻠﻋ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺮﺑ ﯿﻃ ﻒ ﯽﻌﯿﺳو زا تﺎﻓآ و ﻢﻫ ﻦﯿﻨﭼ نازرا ﺖﻤﯿﻗ ،ندﻮﺑ

ﺮﺘﺸﯿﺑ زا ﺮﯾﺎﺳ ﺖﻓآ ﺎﻬﺸﮐ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﻗ ﯽﻣ ﺪﻧﺮﯿﮔ ] 6[

.

هﺮﺸﺣ ﺶﮐ نﻮﻨﯾزﺎﯾد ﯽﻤﺳ هﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا ﯽﻣ

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﮐ رد هدر 2 ﻪﻘﺒﻃ

يﺪﻨﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻪﺘﺷاد راﺮﻗ ﯽﻧﺎﻬﺟ و

ءﺰﺟ ﺖﻓآ ﺶﮐ يﺎﻫ

ًﺎﺘﺒﺴﻧ كﺎﻧﺮﻄﺧ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ دﻮﺷ

] 7 .[

هﺮﺸﺣ ﯽﻤﺳ ،نﻮﻨﯾزﺎﯾد

،ﺶﮐ

و ﺶﮐﺪﺗﺎﻤﻧ

،ﺶﮐ ﻪﻨﮐ

،ﮏﯿﻤﺘﺴﯿﺳﺮﯿﻏ

،يذﻮﻔﻧ و ﯽﺷراﻮﮔ،ﯽﺳﺎﻤﺗ

ﯽﺴﻔﻨﺗ ﺖﺳا هﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا .

عاﻮﻧا ﻪﯿﻠﻋ ،ﻊﯿﺳو ﯽﻔﯿﻃ ﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا

گﺮﺑ تﺎﻓآ

،راﻮﺧ ﻪﻗﺎﺳ راﻮﺧ درﻮﻣ يﺰﮐﺎﺧ و هﺪﻨﮑﻣ راﻮﺧ ﻪﺸﯾر و

ﯽﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا دﺮﯿﮔ

. نوﺪﺑ ﻊﯾﺎﻣ ﮏﯾ هﻮﻬﻗ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻣ ﮓﻧر

هﺮﯿﺗ يا

ﺖﺳا ﺎﺑ و ﻦﯾدوزﺎﺑ ﯽﺗرﺎﺠﺗ ﯽﻣﺎﺳا ﺲﮑﻟورﺎﺳ ،1

،2

لوﺪﯿﺳﻮﻧ ،3

لوزﺎﯾد لﻮﻧاﺮﮔ يﺎﻫ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﺎﺑ و 4

5 و 10 % نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا و 20

-

40 - 60 ﻞﺑﺎﺗ و ردﻮﭘ و ﺪﺻرد 40

ﯽﻣ ﻪﺿﺮﻋ ﺪﺻرد دﻮﺷ

] 8 .[

رد

نﺎﯿﻣ داﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ

،يزروﺎﺸﮐ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ

ﺖﻓآ ﺶﮐ يﺎﻫ هﺮﻔﺴﻓ ﻪﺑ

ﺖﻠﻋ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺑ ﺮ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ زاﺮﺘﺳﺎﻨﯿﻟﻮﮐ )

ﯽﻤﯾﺰﻧآ ﻪﮐ ياﺮﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ

ﻪﮑﺒﺷ يﺎﻫ ﯽﺒﺼﻋ زﺎﯿﻧ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ( هﺪﻤﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﺮﻄﺧ ار ﻪﺟﻮﺘﻣ نﺎﺴﻧا

ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ . ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ رﺎﻣآ ﯽﻧﺎﻬﺟ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ناﺰﯿﻣ گﺮﻣ و ﻂﺳﻮﺗ ﺮﯿﻣ

ﺖﻓآ ﺶﮐ ﺎﻫ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ مﻮﻤﺳ هﺮﻔﺴﻓ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ] 6 [.

رد صﻮﺼﺧ

ﯽﺑﺎﯾدر يﺎﯾﺎﻘﺑ ﺖﻓآ ﺶﮐ ﺎﻫ رد رد ،ﻞﺴﻋ ﺎﯿﻧد

ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا ﯽﯾﺎﻫ

ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد و ناﺮﯾا رد ﺎﻣا ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ يدﺎﯾز يﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺸﻧ مﺎﺠﻧا .

نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻣﺮﻬﺟ ﯽﺒﻟﺎﻃ )

1379 ( هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ

هزاﺪﻧا درﻮﻣ ار ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا يﺎﻫ نﺎﺘﺳرﻮﺒﻧز ﻞﺴﻋ رد سﻮﻓﺎﻣﻮﮐ

،ﻞﺴﻋ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ،ﺪﻧداد راﺮﻗ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﻞﺑﺎﻗ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ

سﻮﻓﺎﻣﻮﮐ يﺮﯿﮔ ﺪﺷ ﺖﻓﺎﯾ

] 9 .[

نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﺴﯿﻋ )

2014 ( ،

هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ 46 هزاﺪﻧا درﻮﻣ ﻞﺴﻋ رد ار ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻢﺳ ﺪﻧداد راﺮﻗ يﺮﯿﮔ

.

رد لﻮﻓﻮﮑﯾد يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا درﻮﻣ مﻮﻤﺳ ﻦﯿﺑ رد ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ 9/

38 %

ﻪﻧﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻫ ﺪﯾدﺮﮔ

. ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺰﯿﻧ نﻮﻨﯾزﺎﯾد هزاﺪﻧا ﺎﻫ

ﺪﺷ يﺮﯿﮔ

راﺪﻘﻣ ﺎﻣا ﻪﻧازور زﺎﺠﻣ ﺪﺣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ زا نآ

ﻦﯿﯾﺎﭘ 5

دﻮﺑ ﺮﺗ ] 10 .[

ﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و ﺎﮑﺴﻧﺎﮔرﺎ )

2014 ( هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ، 19

رد ار ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻢﺳ

ﺪﻧداد راﺮﻗ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا درﻮﻣ ﻞﺴﻋ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻦﯾا ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ

،سﻮﻓﺎﻣﻮﮐ ،نارﻮﻓﻮﺑرﺎﮐ ،ﺮﻠﮐﻻآ ،نﻮﻨﯾزﺎﯾد مﻮﻤﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ مﺎﺴﮐﺎﺘﻣﻮﯿﺗ و سﻮﻓﻮﻨﻓوﺮﭘ ،نﻮﯿﺗاﺪﯿﺘﻣ ،سﻮﻓﻮﻨﺘﭙﻫ ]

11 .[

لا ﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و رﺎﮔﺎ )

2015 ( ﯽﻗﺎﺑ ، هﺪﻧﺎﻣ 14 ﺶﮑﻫﺮﺸﺣ يﺎﻫ

هﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا )

(OP رد ار

،ﻞﺴﻋ هدﺮﮔ و رﻮﺒﻧز ﻞﺴﻋ ) Apis

melli-fera L (.

و ﺮﻄﺧ هﻮﻘﻟﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ ﯽﻨﻠﮐ يﺎﻫ رﻮﺒﻧز ﻞﺴﻋ

رد ار ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺮﺼﻣ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ رد رﺎﻬﺑ و نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ

لﺎﺳ 2013 زا 5 ﻊﻤﺟ ﺮﺼﻣ ﯽﻧﺎﯿﻣ نﺎﺘﺳا ﺪﺸﯾروآ

ﺪﻧ . زا ﻪﻣادا رد

1. Basudin 2. Sarulex 3. Neocidol 4. Diazol

LC/MS–MS هزاﺪﻧا ياﺮﺑ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا مﻮﻤﺳ يﺎﯾﺎﻘﺑ يﺮﯿﮔ .

ﻖﺒﻃ

،سﻮﻓﻮﻨﻓوﺮﭘ ﻞﻣﺎﺷ هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ مﻮﻤﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﺞﯾﺎﺘﻧ

،سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ نﻮﯿﺗﻻﺎﻣ

و نﻮﻨﯾزﺎﯾد رد ﺎﻣا ﺪﻧدﻮﺑ

،ﻞﺑﺎﻘﻣ

،پوﺮﭘﻮﺗا

،تارﻮﻓ نﻮﺴﮐﺎﺳﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐﻮﺳﻮﻓﺎﻣﻮﮐ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ

ﺪﻧﺪﺸﻧ . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﺖﻓآ ﺶﮐ ﺎﻫ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد ﻮﻤﻧ ﻪﻧ يﺎﻫ ﻊﻤﺟ يروآ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ رد هﺪﺷ

هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻧﺪﺷ . ﻦﯾا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ هدﺮﮔ ﻪﮐ

ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ زا ﺎﻫ

ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ هﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا .

ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺮﻄﺧ ناﺰﯿﻣ

6

زﺎﻫدﺮﮔﻮﻠﺴﻋرد 01

/0 ﺎﺗ 05 /0 رد ﻞﺼﻓ رﺎﻬﺑ و زا 02 /0 ﺎﺗ 02 /0 رد

ﺪﯾدﺮﮔ شراﺰﮔ ﺮﯿﻐﺘﻣ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ]

12 .[

نارﺎﮑﻤﻫ وﻮﮐراد )

2017 (

هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﻞﺴﻋ رد ار ﻒﻠﺘﺨﻣ مﻮﻤﺳ درﻮﻣ ﺎﻨﻏ رد هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ .

،نﻮﻨﯾزﺎﯾد ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻣﻮﻤﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ

رد ﺎﯾ و ﺮﺘﻤﮐ ،تآﻮﺘﻣ يد و ﺖﯾﺮﻟاو ﻦﻓ ،سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘوﺮﻠﮐ ،نﻮﯿﺗﻻﺎﻣ ﺪﺣ kg / 01mg /0 هزاﺪﻧا  يﺮﯿﮔ زا ﺮﺘﻤﮐ راﺪﻘﻣ ﻦﯾا ﻪﮐﺪﺷ ﺪﺣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ

دﻮﺑ ﻪﻧازور زﺎﺠﻣ ]

13 .[

نﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻨﯿﻣز رد ﺪﺷ نﺎﯿﺑ ﻼﺒﻗ ﻪﮐ ي

هﺪﺸﻧ مﺎﺠﻧا ﯽﻧاﺪﻨﭼ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ناﺮﯾا رد ﻞﺴﻋ رد مﻮﻤﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ اﺬﻟ ﺖﺳا ﻦﯾا

ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ناﺰﯿﻣ ﻢﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ

ﻞﺴﻋ رد نﻮﻨﯾزﺎﯾد و ﺪﻧوﺎﻣد ﻪﻘﻄﻨﻣ رد هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

ﺎﺑ فﺪﻫ

ﻦﯿﻣﺎﺗ فﺮﺼﻣ ﺖﻣﻼﺳ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ

ﯽﻠﺧاد و دﺎﺠﯾا ﻪﻨﯿﻣز لﺮﺘﻨﮐ ﯽﻔﯿﮐ

ﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ل

،تاردﺎﺻ ﺖﻬﺟ ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا

.

2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ زا ﯽﮑﯾ ﺪﻧوﺎﻣد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﻣ ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا يﺎﻫ

و ﺪﺷﺎﺑ

ﻢﻬﻣ زا ﻞﺴﻋ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻦﯾا تاﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯾﺮﺗ

دﻮﺷ . داﺪﻌﺗ

دوﺪﺣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻪﻧاوﺮﭘ ياراد نارادرﻮﺒﻧز 250

ﺪﯿﻟﻮﺗ ناﺰﯿﻣ ،ﺮﻔﻧ

دوﺪﺣ ﻪﻧﻻﺎﺳ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻞﺴﻋ 300

ﻨﻠﮐ داﺪﻌﺗ ،ﻦﺗ ﯽ

يﺎﻫ ) وﺪﻨﮐ (

دوﺪﺣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز 45000

ﯽﻣ وﺪﻨﮐ ﺪﺷﺎﺑ . رد ﻪﮐ ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ

6 ﻪﻫﺎﻣ ي ﯽﻣ ﺮﻘﺘﺴﻣ ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز يﺎﻫوﺪﻨﮐ لﺎﺳ ﺮﻫ لوا ﺪﻧدﺮﮔ

ﻪﭼﺎﯾرد ،ﯽﺑﺮﻏ و ﯽﻗﺮﺷ ﻦﯾرو ﻊﺗاﺮﻣ ،رﺎﺗ ﻪﭼﺎﯾرد ﻊﺗاﺮﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﻊﺗاﺮﻣ و ﮏﻨﻬﮐ يﺎﺘﺳور ﻊﺗاﺮﻣ ،درﻮﺟ يﺎﺘﺳور ﻊﺗاﺮﻣ ،ﺮﯾﻮﻫ ﻦﯾا زا ﻪﮐﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ورآ يﺎﺘﺳور دوﺪﺣ ناﺰﯿﻣ

40 رد ﺎﻫوﺪﻨﮐ ﺪﺻرد

،رﺎﺗ ﻪﭼﺎﯾرد ﻊﺗاﺮﻣ 20

،ﯽﺑﺮﻏ و ﯽﻗﺮﺷ ﻦﯾرو ﻊﺗاﺮﻣ ﺪﺻرد 20

،ﺮﯾﻮﻫ ﻪﭼﺎﯾرد ﻊﺗﺮﻣ ﺪﺻرد 5

،ﮏﻨﻬﮐ يﺎﺘﺳور ﻊﺗاﺮﻣ ﺪﺻرد 5

و ورآ يﺎﺘﺳور ﻊﺗاﺮﻣ رد ﺪﺻرد 10

يﺎﺘﺳور ﻊﺗاﺮﻣ رد ﺪﺻرد

ﯽﻣ ﺮﻘﺘﺴﻣ درﻮﺟ ﺪﻨﺷﺎﺑ

] 14 .[

2 - 1 - ﻪﻧﻮﻤﻧ شور يرادﺮﺑ

ﻪﻧﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻞﺴﻋ يﺎﻫ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد

ﺶﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺪﻧوﺎﻣد و رﺎﺗ ﻪﭼﺎﯾرد ،ﺎﺸﻣ ،ﺮﯾﻮﻫ ،ورآ ،نازرو ﻪﻨﯿﯿﺋآ ﻪﻧﺎﮔ

ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ . ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ زا ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺮﻫ رد ﻪﮐ يا 10

،هﺪﻤﻋ هﺎﮕﺷوﺮﻓ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﯿﻬﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ نآ رد ﺮﻘﺘﺴﻣ نارادوﺪﻨﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﺴﻋ يﺎﻫ

عﻮﻤﺠﻣ رد ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ 60

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ .

ﻞﺑﺎﻗ

ﺗ يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺟﻮ ﻪﺑ ،ﺖﺑﻮﻧ ود رد ،ﻖﻃﺎﻨﻣ ﮏﯾ ﺮﻫ رد ﺎﻫ

ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا رﻮﯾﺮﻬﺷ و دادﺮﺧ ﺮﺧاوا ﺐﯿﺗﺮﺗ .

2 - 2 - ﻪﻧﻮﻤﻧ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ ﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد نﻮﻨﯾزﺎﯾد هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،ﻞﺴﻋ يﺎﻫ

10 زا مﺮﮔ

ﻪﺘﺨﯾر راد برد ﻦﻟرا ﮏﯾ رد و ﻦﯾزﻮﺗ وزاﺮﺗ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ﺪﻧﺪﺷ . ﺲﭙﺳ 10 ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا فﺮﻇ ﺮﻫ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﯽﺳ ﯽﺳ .

ﻦﻟرا و ﻞﺣ بآ رد ﻼﻣﺎﮐ ﻞﺴﻋ ﺎﺗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﮑﯿﺷ ﮏﯾ ﻞﺧاد ﺎﻫ

ﺪﯾدﺮﮔ ﻞﺻﺎﺣ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ و ﻦﮕﻤﻫ ﯽﻟﻮﻠﺤﻣ )

ندز ﻢﻫ نﺎﻣز تﺪﻣ

ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺖﻋﺎﺳ ﻢﯿﻧ .(

ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﮏﯾﺮﻫ ﺲﭙﺳ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺎﻫ

ﻪﻣادا رد و ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ فﺎﺻ ﻦﻤﺗاو ﯽﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ 10

لﻼﺣ ﯽﺳ ﯽﺳ

ﮐ يد تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻪﻓﺎﺿا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ﻪﺑ ،نﺎﺘﻣوﺮﻠ 15

ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻘﯿﻗد

ﻢﻫ ﺮﮑﯿﺷ ﺪﻧﺪﺷ هدز . ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻦﻟرا ﺮﻫ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﻣادا رد

ﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﻟﻮﻟ ﻞﺧاد .

درز ﻊﯾﺎﻣ ﯽﮑﯾ،زﺎﻓ ود ﯽﺗﺪﻣ زا ﺲﭘ

ﻻﺎﺑ رد ﮓﻧر )

ﻞﺴﻋ و بآ طﻮﻠﺨﻣ (

رد نﺎﺘﻣوﺮﻠﮐ يد يﺮﮕﯾد و

ﻪﻟﻮﻟ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺪﯾدﺮﮔ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺎﻫ .

ﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻪﺑ ،ﮓﻧر درز ﻊﯾﺎﻣ ،ﻪ

نآ ﻪﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ اﺪﺟ ﯽﻗﺮﺑ رﻮﺘﭙﭘ ﻪﻠﯿﺳو 10

لﺎﻣﺮﻧ ناﺰﮕﻫ ﯽﺳ ﯽﺳ

تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻪﻓﺎﺿا 10

ﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﺮﮑﯿﺷ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻘﯿﻗد .

ﻦﯾا رد

ﻦﯿﯾﺎﭘ رد ﮓﻧر درز ﻊﯾﺎﻣ وﻻﺎﺑ رد لﺎﻣﺮﻧ ناﺰﮕﻫ ،فﺮﻇ ﺮﻫ رد ﺖﻟﺎﺣ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ فﺮﻇ .

درز ﻊﯾﺎﻣ ﻪﺑو ﺪﯾدﺮﮔ اﺪﺟ لﺎﻣﺮﻧ ناﺰﮕﻫ ﻪﻣادا رد

يد ،ﮓﻧر هداد راﺮﻗ يرﺎﺗور هﺎﮕﺘﺳد رد و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نﺎﺘﻣوﺮﻠﮐ

ﺪﻧﺪﺷ . ﮏﺸﺧ زا ﺲﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ،ﻦﻟﺎﺑ نورد ﻊﯾﺎﻣ نﺪﺷ

ﺎﻫ 5 ﯽﺳ ﯽﺳ

ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﻞﯿﺗا تﺎﺘﺳا .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻣادا رد ﻪﺸﯿﺷ نوردﺎﻫ

ﯽﻨﭘ يﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ هدﺎﻣآ ﻖﯾرﺰﺗ ياﺮﺑ و ﻪﺘﺨﯾر ﻦﯿﻠﯿﺳ ]

15 .[

2 - 3 - هﺎﮕﺘﺳﺪﻄﯾاﺮﺷ HPLC

ﻻﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺑ ﻊﯾﺎﻣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ (High Performance

Liquid Chromatography -HPLC) ﮏﯿﻨﮑﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا

يﺎﻫ يزﺎﺳاﺪﺟ

ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد مﻮﺳﺮﻣ

ﺖﺳا . درﻮﻣ هﺎﮕﺘﺳد هدﺎﻔﺘﺳا

) ﺖﮐﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ Knauer

لﺪﻣ

Well Chrom 2000 ﺎﺑ

لﺪﻣ ﭗﻤﭘ Maxi-star K- 1000

رﻮﺘﮑﺗد لﺪﻣ Spectrophotometer K- 2500 (

جﻮﻣ لﻮﻃ رد

254 ﻮﻧﺎﻧ ﺮﺘﻣ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﺪﯾدﺮﮔ . نﻮﺘﺳ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا Erospher 100

ﻪﺑ C18 لﻮﻃ 25 ﺮﺘﻤﯿﺘﻧﺎﺳ و ﺮﻄﻗ 4 ﺮﺘﻤﯿﻠﯿﻣ و كﺮﺤﺘﻣ زﺎﻓ

بآ و ﻞﯾﺮﺘﯿﻧﻮﺘﺳا )

70 / 30 ( ﺎﺑ تﺪﺷ نﺎﯾﺮﺟ ﮏﯾ ﺮﺘﯿﻠﯿﻠﯿﻣ ﻪﻘﯿﻗد رد

و راﺪﻘﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻖﯾرﺰﺗ ﻪﺑ هﺪﺷ تﺪﻣ 20 ﻪﻘﯿﻗد دﻮﺑ .

2 - 4 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ

ﺎﻫ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ زا ،ﻖﯿﻘﺤﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ي

ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد يا ﻪﻨﻣاد ﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 5 % راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﻪﺨﺴﻧ SPSS

17 ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا .

3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ

و ﺶﮐﺪﺗﺎﻤﻧ ،ﺶﮐ هﺮﺸﺣ ،نﻮﻨﯾزﺎﯾد ﻪﻨﮐ

،ﯽﺸﮐ

،ﮏﯿﻤﺘﺴﯿﺳﺮﯿﻏ

،يذﻮﻔﻧ

،ﯽﺳﺎﻤﺗ ﯽﺴﻔﻨﺗ و ﯽﺷراﻮﮔ ﯽﻣ هﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا

ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﯾا

ﺶﮐ هﺮﺸﺣ هوﺮﮔ زا ﺶﮑﺘﻓآ يﺪﺣ ﺎﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟآ هﺮﻔﺴﻓ يﺎﻫ

دراد يذﻮﻔﻧ و ﮏﯿﻤﺘﺴﯿﺳ ﺖﯿﺻﺎﺧ .

،ﻊﯿﺳو ﻒﯿﻃ ﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا

گﺮﺑ تﺎﻓآ عاﻮﻧا ﻪﯿﻠﻋ

،راﻮﺧ راﻮﺧ ﻪﻗﺎﺳ راﻮﺧ ﻪﺸﯾر و

و هﺪﻨﮑﻣ

ﯽﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺰﮐﺎﺧ دﺮﯿﮔ

.

ﻦﯾا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﮑﻧ ﺖﺤﺻ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد ﻪﮐ

هداد ﺎﻫ ﺮﺑ سﺎﺳا

ﮥﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺻرد ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻬﺘﻈﻠﻏ زا توﺎﻔﺘﻣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻪﺑ

ﺖﺳد ﺪﻣآ . ةدوﺪﺤﻣ ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ ﺪﺻرد ﻦﯿﯿﻌﺗ

هﺪﺷ ﻂﺳﻮﺗ ICH⁷ ياﺮﺑ

ﺖﺤﺻ ﺶﯾﺎﻣزآ ﺎﺗ 80

120 ﺪﺻرد ﺖﺳا ] 16 .[

ياﺮﺑ مﺎﺠﻧا

ﻣزآ ﺶﯾﺎ

،ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ رﺎﻬﭼ ﺖﻈﻠﻏ توﺎﻔﺘﻣ زا لﻮﻠﺤﻣ ﺮﻫ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا

ماﺪﮐ ﻪﺳ رد راﺮﮑﺗ ﻪﺑ ﮥﻧﻮﻤﻧ ﻦﮕﻤﻫ ﻞﺴﻋ ةﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا

ﺪﯾدﺮﮔ ﺞﯾﺎﺘﻧ.

ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ناﺰﯿﻣ

ﺖﻓﺎﯾزﺎﺑ هﺮﺸﺣ ﺶﮐ نﻮﻨﯾزﺎﯾد 94 - 82 ﺪﺻرد

دروآﺮﺑ ﺪﺷ ﻪﮐ ﻖﺒﻃ ﻦﯿﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻠﻠﻤﻟا

ﻦﯿﺑ ﺎﺗ 80 ﺪﺻرد120

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ هﺪﻨﻫد

شور رﻮﻣ د هدﺎﻔﺘﺳا رد ﻦﯾا

هﺮﺘﺴﮔ ﺎﻫ ﺮﺒﺘﻌﻣ ﺖﺳا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻣادا رد .

نآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا و نﺎﻣز و نﺎﮑﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ

لوﺪﺟ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ يﺎﻫ

1 ﺎﺗ 4 ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .

7. International Conference on Harmonization

Table 1 Variance analysis of data that obtained from the effect of different levels of treatments on the

amount of diazinon(ppm)

F MS

SS df

S.O.V

13.36**

42.75 213.75

5 Location

10.44**

33.40 33.40

Time 1

7.15**

22.88 114.4

5 Location×Time

- 3.20

76.8 Error 24

CV=6.44%

**Significant difference at level of 1%

Table 2 Mean comparison results of different levels of time on the amount of diazinon (ppm)

Treatment June September

diazinon (ppm) 0.0260±0.0005^a 0.0215±0.0004^b

In row, means that at least one letter in common, according to Duncan's test, not significant difference at 1%

Table 3 Mean comparison results of different levels of location on the amount of diazinon (ppm) Havir Mosha

Damavand Aro

Tar lake Ayeneh Varzan

Treatment

0.017

± 0.002^d 0.020±0.002^cd

0.023±0.001^bc 0.025±0.002^ab

0.027±0.002^a 0.028±0.002^a

diazinon (ppm)

In row, means that at least one letter in common, according to Duncan's test, not significant difference at 1%

Table 4 Mean comparison results of interaction between (treatment × times) on amount of diazinon (ppm)

Time

September June

Location

0.02620±0.00011^d 0.02842±0.00012^b

Tar lake

0.01855±0.00011^k 0.03919±0.00011^a

Ayeneh Varzan

0.02036±0.00010ⁱ 0.02118±0.00010^h

Mosha

0.02444±0.00013^e 0.02649±0.00010^c

Aro

0.02279±0.00022^g 0.02348±0.00020^f

Damavand

0.01714±0.00015^l 0.0180±0.0003^j

Havir

ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ لوﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 1

،نﺎﮑﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﺮﯿﺛﺎﺗ ،

دﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ نﻮﺘﯾزﺎﯾد راﺪﻘﻣ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و نﺎﻣز )

P<0.01 .(

لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ 2

راﺪﻘﻣ ﻪﺑ دادﺮﺧ هﺎﻣ رد ﻢﺳ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،

) 0260ppm /0 ( راﺪﻘﻣ ﻪﺑ رﻮﯾﺮﻬﺷ هﺎﻣ رد ،نآ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و

) 0215ppm /0 ( ﺗ ﻞﺑﺎﻗ ،ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﻦﯾا ﻪﺟﻮ

ﻦﯿﺑ فﻼﺘﺧا ﻪﮐ

ﯽﻨﻌﻣ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ دﻮﺑ راد

. لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 3

ﻢﺳ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،

نازرو ﻪﻨﯿﯾآ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد )

028ppm /0 ( رد نآ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و

ﺮﯾﻮﻫ ﻪﻘﻄﻨﻣ )

017ppm /0 ( ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا .

ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ

و رﺎﺗ ﻪﭼﺎﯾرد ﺎﺑ نازرو ﻪﻨﯿﯾآ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﻢﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﻦﯿﺑ فﻼﺘﺧا د ، ورآ

دﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ ،ﺮﯾﻮﻫ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﺪﻧوﺎﻣ .

ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا

ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ 4

هﺎﻣ رد ﻢﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،

نازرو ﻪﻨﯿﯾآ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد و دادﺮﺧ )

03919ppm / 0 ( راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و

راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﺮﯾﻮﻫ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد و رﻮﯾﺮﻬﺷ هﺎﻣ رد نآ )

01714ppm /0 (

هزاﺪﻧا ﺪﯾدﺮﮔ يﺮﯿﮔ .

ﺑ ﺪﺣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ نﻮﻨﯾزﺎﯾد ﻢﺳ زﺎﺠﻣ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎ

ﺎﭘورا ﻪﯾدﺎﺤﺗا ﺲﮐﺪﮐ سﺎﺳاﺮﺑ kg

/ 01 mg / 0 ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . رد ﺎﻣا

ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ يﺎﻫ نﺎﻣز رد و ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ زا هﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ يﺎﻫ

دﻮﺑ ﺎﭘورا ﻪﯾدﺎﺤﺗا زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾا ﻒﻠﺘﺨﻣ .

ﻢﺳ

ﯽﻤﺳ نﻮﻨﯾزﺎﯾد ﺮﭘ

ﻊﯿﺳو يدﺮﺑرﺎﮐ ﻒﯿﻃ ﺎﺑ فﺮﺼﻣ هﻮﯿﻣ تﺎﻏﺎﺑ رد

ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﺎﺑ رﻮﺒﻧز ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﻧﺎﺸﻓا هدﺮﮔ ﻞﺼﻓ رد ناراد

اﺬﻟ ،ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﯾا ﺐﯿﺳ تﺎﻏﺎﺑ ﻪﺑ ار دﻮﺧ يﺎﻫوﺪﻨﮐ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺘﺸﯿﺑ رﺎﻬﺑ ﻞﺼﻓ رد ﻢﺳ ﻦﯾا ﺎﺑ ﺎﻫرﻮﺒﻧز ﯽﮔدﻮﻟآ لﺎﻤﺘﺣا دﻮﺑ . ﻢﺳ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ﻞﺼﻓ رد ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ﺎﻣا رد رﻮﮐﺬﻣ ﻢﺳ ﯽﺷﺎﭘ

ﯽﻤﻧ ترﻮﺻ تﺎﻏﺎﺑ ﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد دﺮﯿﮔ

رد ﻢﺳ ﻦﯾا هﺪ

هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺮﺘﻤﮐ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ﻞﺼﻓ رد هﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺳا . ﻂﯿﺤﻣ رد دﺎﯾز يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ هرود ﺎﺑ ﯽﻤﺳ ،ﻢﺳ ﻦﯾا ﯽﻓﺮﻃ زا

ﯽﻣ ،ﺎﻫوﺪﻨﮐ راﺮﻘﺘﺳا يﺎﻫ ﻞﺤﻣ رد ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻦﯾا زا ،دﺮﯿﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ،يﺪﯿﻠﮐ ﺮﯿﻏ تﺎﻓآ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ ياﺮﺑ

ﻧ يﺎﻫ نﺎﻣز مﺎﻤﺗ رد ور ﻞﺤﻣ ﻪﻤﻫ رد و يرادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤ

هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ،ﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ،ﻢﺳ هزاﺪﻧا ﺎﻫ

ﺪﺷ يﺮﯿﮔ . نارﺎﮑﻤﻫ و رﺎﮔﺎﻧ لا )

2015 ( ،

رد ار هﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا يﺎﻬﺸﮑﻫﺮﺸﺣ هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ

،ﻞﺴﻋ هدﺮﮔ و رﻮﺒﻧز

ﻞﺴﻋ ) Apis melli-fera L (.

و ﺮﻄﺧ هﻮﻘﻟﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ ار

ﯽﻨﻠﮐ يﺎﻫ رﻮﺒﻧز ﻞﺴﻋ ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .

ار ﻦﯾا رد ﺎﺘﺳ

ﺖﻈﻠﻏ 14 هﺮﺸﺣ ﺶﮐ يﺎﻫ هﺮﻔﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا )

(OP راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ

ﺖﻓﺮﮔ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ رد رﺎﻬﺑ و لﺎﺳ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 2013

ﯽﻧﺎﯿﻣ نﺎﺘﺳا ﺞﻨﭘ زا

ﻊﻤﺟ ﺮﺼﻣ يروآ

ﺪﻧﺪﺷ . ﺖﻓآ ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﺶﮐ

ﺎﻫ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد

ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﻊﻤﺟ يروآ رد ﻞﺼﻓ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﯾدﺮﮔ . هدﺮﮔ ﺎﻣا

ﺴﻓﻮﻧﺎﮔرا ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد ﺎﻫ ﺪﻧدﻮﺑ هﺮﻔ

. نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد ﻪﮐ

،سﻮﻓﻮﻨﻓوﺮﭘ

،سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ زﺎﻧﻮﻨﯾزﺎﯾدﻮﻧﻮﯿﺗﻻﺎﻣ

راﺪﻘﻣ

ﺺﯿﺨﺸﺗ ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ

. رد

،ﻞﺑﺎﻘﻣ

،پوﺮﭘﻮﺗا

،تارﻮﻓ

ﻮﺳﻮﻓﺎﻣﻮﮐ سﻮﻔﯾﺮﯾﺎﭘﺮﻠﮐ نﻮﺴﮐا

ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﺸﻧ

. ﺮﻄﺧ ناﺰﯿﻣ

) (HQS رد ﻞﺴﻋ هدﺮﮔو زا 01 /0 ﺎﺗ 05 / 0 رد ﻞﺼﻓ رﺎﻬﺑ و زا 02 / 0

ﺎﺗ 02 /0 رد نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ دﻮﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ ] 12 .[

4 - ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ

لﺎﺣ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا نوﺰﻓا زور ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺐﻌﺻ يﺎﻫ

ياراد ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ فﺮﺼﻣ زا ﯽﺷﺎﻧ نآ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻪﮐ جﻼﻌﻟا ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ مﻮﻤﺳ هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﮐ ﺖﻓآ يﺎﯾﺎﻘﺑ ﺶﯾﺎﭘ درﻮﻣ ﺶﯿﭘ زا ﺶﯿﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ رد ﺎﻫ

ﺟﻮﺗ شور زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﻪ تﺎﻓآ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ

هدﺎﻔﺘﺳا تﺎﻓآ ﯽﻘﯿﻔﻠﺗ و ﯽﺘﺴﯾز لﺮﺘﻨﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ و دﻮﺷ . درﻮﻣ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺗ و نازروﺎﺸﮐ شزﻮﻣآ ﺎﺘﺳار ﻦﯿﻤﻫ رد

ﯽﺑ فﺮﺼﻣ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﺐﻗاﻮﻋ هدﺎﻔﺘﺳا و يزروﺎﺸﮐ يﺎﻫ هدﺎﻬﻧ ﻪﯾور

يﺎﺘﺳار رد ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ يﺎﻫ هدﺎﻬﻧ زا مﻮﻤﺳ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﻫﺎﮐ

ﯽﻣ ﺖﺴﯾﺎﺑ دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ .

5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ

[1] Ruttner, F. (1988). Biogeography and Taxonomy of Honeybees. Springer-Verlag Berlin Heidelberg GmbH.560p.

[2] Mosavifar, S.M., Tahmasbi,Gh., Khanjani, M., Poormirza, A. ( 2005). Honeybee protection in the poisonous farms by using some repellents. Pajouhesh &Sazandegi, 77:

48-54. [In Farsi]

[3] Kamkar, A., Khodabakhshiyan, S. (2017).

Determination of the total phenolic, flavonoid and antioxidant activity of Sabalan Honey.

Journal of Veterinary Research,72(1): 61-53.

[In Farsi]

[4] Anonymous. (2016). FAOSTAT.fao.org/site/

339/ default. Aspx.

[5] Krol, W.J., Arsenault, T.L., Pylypiw,H.M., Mattina, M.J.I. (2000). Reduction of pesticide residueson produce by rinsing. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 48: 4666–

4670.

[6] Khazaei, S. H., Khorasani, N., Talebi Jahromi, K., Ehtesham, M. (2010).

Investigation of the groundwater contamination due to the use of diazinon insecticide in Mazandaran province (Case Study: Mahmoud Abad City). Journal of Natural Environment, 63(1): 23-32. [In Farsi]

[7] Taghavi, K., Naghipour, D., Mohagheghyan, A., Jamali, M. (2007). Determine the amount of three pesticides in the Sefid Rood River and drinking water in Rasht in 2006. 12^th National Conference on Environmental Health.Shahid Beheshti University of Medical Sciences. [In Farsi]

[8] Talebi Jahromi, K. (2011). Toxicology of pesticides. Tehran University.508p. [In Farsi].

[9] Talebi Jahromi, K., Ebadollahi, A. R., MirHadi, S. A. Madani, R., Emami, B. (2000).

Determination of Coumaphos residue in honey from some apiaries in Tehran province.

Entomology and Phytopathology,68(1,2). [In Farsi]

[10] Eissa, F., El-Sawi, S., Zidan, N.E. (2014).

Determining pesticide residues in honey and

their potential risk to consumers. Polish Journal of Environmental Studies, 23(5):

1573-1580

[11] Bargańska, Ż., Ślebioda, M., Namieśnik, J.

(2014). Determination of pesticide residues in honeybees using modified QUEChERS sample work-up and liquid chromatography-tandem mass spectrometry. Molecules, 19: 2911-2924 [12] Al Naggar, Y., Codling, G., Vogt, A.,

Naiem, E., Mona, M., Seif, A., Giesy, J. P.

(2015). Organ phosphorus insecticides in honey, pollen and bees (Apis mellifera L.) and their potential hazard to bee colonies in Egypt.

Ecotoxicology and Environmental Safety, 114:

1–8.

[13] Darko G., AddaiTabi,J., Kodwo Adjaloo, M., Sheringham B. L. (2017). Pesticide residues in honey from the major honey

producing forest belts in Ghana. Journal of Environmental and Public Health, 20(17): 1-6.

[14] Anonymous. (2016). Statistics of Agricultural Letters. Ministry of Agriculture Jihad. [In Farsi].

[15] Jime´nez, J. J. Bernal, J. L.,del Nozal, M.

J., Novo, M., Higes, M., Llorente, J. (2000).

Determination of rotenone residues in raw honey by solid-phase extraction and high- performance liquid chromatography. Journal of Chromatography A. 871:67–73.

[16] Anonymous. (1995). International Conference on Harmonization, Of Technical.

Requirements. Yokohama, Japan.

Determination of Diazinonresidue in honey samples from Damavand region

Hasheminia, S. M. ^1, Jamshidi, M. ², Ostadi, Y. ³

1. Assistant Professor, Department of Agronomy, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran.

2. Assistant Professor, Department of Plant Protection, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran.

3. Ph.D. Candidate of Agricultural Economics, Master of Entomology Laboratory, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.

(Received: 2018/08/21 Accepted:2018/12/11)

Honey is a natural substance produced by honeybees and flower nectar. It has complex compoundssuch as carbohydrates (fructose and glucose), phenols, organic acids, amino acids, proteins, minerals, vitamins and lipids. Organophosphorus pesticides, asdiazinon, are used more than other pesticides due to their effect on a wide range of pests and also cheap price. It is noteworthy that diazinon is in category 2 in the classification of the World Health Organization and is considered as a relatively hazardous pesticide. In this regard, in the present study, the amount of residue of diazinon in honey produced in Damavand region was measured with the aim of providing the health of consumers and preparing the ground for qualitative control of this product. The honey samples used in this study were prepared from six areas of AyenehVarzan, Aro, Havir, Mosha, Tar Lake and Damavand in June and September. Then, the separation and detection of toxin were done by HPLC. According to the results, the residue of toxin was observed in all sampling areas so that in some areas the amount of residual was higher than the maximum residue level (MRL). Also, the residue in June in all samples was more than the samples harvested in September.

In this regard, the highest amount of residue was measured in June in AyenehVarzan (0.03919 ppm) and its lowest amount was measured in September in Havir region with the amount of 0.1714 ppm.

Keywords: Residue of toxin, Honey, Diazinon, Damavand.

Corresponding Author's E-mail Address: mhasheminia@riau.ac.ir