ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ
رد ﺰـﻣﺮﻗ جﻮـﻣ لﻮﻃ تﺪـﺷ ﺶﻫﺎـﻛ و يﺮﻴﮕﺸـﻴﭘ
ﺲﻜﻧرﺎﻓ ﻪﻴﺣﺎﻧ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ
ﻲﻤﺷﺎﻫ رﺎﮔزﻮﻣآ زﺎﻧﺮﻓ 1
ﺪﻳوﺎﺟ ﻲﻠﻴﻋﺎﻤﺳا ﺎﺿﺮﻣﻼﻏ 2
نﺎﻴﺳرﺎﭘ ﺎﻨﺛ 2
داﺪﺣ نﺎﻤﻴﭘ 1
ﺢﺗﺎﻓ ﻦﺴﺤﻣ 3
نﺎﻴﻤﻇﺎﻛ ﻲﻠﻋ 1
ﻤﺘﺸﻓ ﻲﻳﺎﻄﻋ ﻼﻴﻟ
3ﻲ
ﺪﻧز ﻦﻳﺮﺴﻧ 3
ﻲﻳﺎﺒﻃ يﺪﻬﻣﺪﻴﺳ 2
ناﺮﻬﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ناﺮﻬﺗ ﺮﺴﻧﺎﻛ ﻮﺘﻴﺘﺴﻧا 1
ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ ،ﻲﺘﺴﻳز يرﻮﻧ ﻚﻳﺮﺤﺗ ﻲﺸﻫوﮋﭘ هوﺮﮔ2
ناﺮﻬﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ
مﻮﻠﻋ ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ ،ﻲﻜﺷﺰﭘ رﺰﻴﻟ ﻲﺸﻫوﮋﭘ هوﺮﮔ3
ناﺮﻬﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ يﺪﺟ ﻲﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ زا ﻫ
ﺪﺿ يﺎ نﺎﻃﺮﺳ
ﻲﻣ راﺮﻗ ﺪﻧﺮﻴﮔ
، ﻲﻣ دﺮﺑ مﺎﻧ ار ﻲﻧﺎﻫد دﺎﺣ ضراﻮﻋ ناﻮﺗ .
رد ﻲﻠﻛ رﻮﻄﺑ
ﻲﺳرﺮﺑ ٌﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﻞﻤﻌﺑ يﺎﻫ 12
زا ﺪﺻرد
ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﻴﺷ ﺖﺤﺗ ﻪﻛ ﻪﻛ ﻲﻣ راﺮﻗ ﻲﻧﺎﻣرد
ﻪﻛ يداﺮﻓا ﻲﻣﺎﻤﺗ و ﺪﻧﺮﻴﮔ
زا ﺶﻴﺑ ﻲﻳﺎﻬﻧ زود ﺎﺑ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﺖﺤﺗ 50
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺮﮔ ﺑ ﺪﻧا
ﻦﻳا ﻪ
ﻲﻣ رﺎﭼد ﻲﻧﺎﻫد دﺎﺣ ﻪﺿرﺎﻋ ﺪﻧﻮﺷ
] 1 [ . و نﺎﻫد ةﺮﻔﺣ ﻲﻃﺎﺨﻣ تﺎﻌﻳﺎﺿ
ﻠﻤﻋ تﻼﻜﺸﻣ ﻜ
ﻲﻣ دﻮﺟﻮﺑ تﺎﻌﻳﺎﺿ ﻦﻳا ﻪﻛ يدﺮ ﻲﻠﻛ مﺎﻧ ﻚﻳ ﺖﺤﺗ ﺪﻧروآ
ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ مﺎﻨﺑ ﻲﻣ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﻲﻧﺎﻫد
ﺪﻧﻮﺷ ] 2 [ . ﻚﻳژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ يﺎﻫ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻢﺧز دﺎﺠﻳا و طﺎﺨﻣ نﺪﺷ كزﺎﻧ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻖﻤﻋ ﻢﻛ يﺎﻫ
ﻲﻣ رﻮﺼﺗ ﻮﺷ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺖﺳﻮﭘ لازﺎﺑ ﻪﻳﻻ ﻦﺘﻓر ﻦﻴﺑ زا و بﺎﻬﺘﻟا ﻞﻴﻟد ﻪﺑ د
ﻪﻨﻴﻣز لﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑ ﺖﻧﻮﻔﻋ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ يا
. ﻢﺧز ﻦﻳا ﻪﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺑ ﺎﻫ
لﻮﻠﺳ حﺎﺸﺗرا ترﻮﺻ و ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ،ﻲﻨﻴﺑﺎﻨﻴﺑ ﻊﻳﺎﻣ يادوﺰﮔا ،ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
لﻮﻠﺳ هﺪﻧﺎﻣ ﻲﻗﺎﺑ ﺪﻨﻛ ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﻲﺑذﺎﻛ يﺎﺸﻏ ﻪﻛ ﺖﺳا هدﺮﻣ يﺎﻫ
. ﺖﻓﺎﺑ
ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻗاﺰﺑ هﺪﻏ ﻲﻣ سﺎﺴﺣ رﺎﻴﺴﺑ ﻪﻌﺷا ﻪﺑ
ﺖﺤﺗ ﻪﻛ يدﺪﻏ و ﺪﺷﺎﺑ
ﻲﻣ راﺮﻗ ﻪﻌﺷا ﺮﻴﮔ
ﻧ بﺎﻬﺘﻟا ،ﻲﻗوﺮﻋ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ،رﺎﻨﻴﺳا ﻲﻓوﺮﺗآ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺪ يﺎﻫ
زا ﻢﻳاد ترﻮﺼﺑ ار دﻮﺧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻗاﺰﺑ ﻢﻴﺸﻧارﺎﭘ نداد ﺖﺳد زا و ﻦﻣﺰﻣ ﻲﻣ ﺖﺳد
ﺪﻨﻫد .
ًﻻﻮﻤﻌﻣ قاﺰﺑ ناﺰﻴﻣ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار زا ﺪﻌﺑ لوا ﻪﺘﻔﻫ لﻮﻃ رد
60 - 50 ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد ﻳ
ﺪﺑﺎ . ﻲﻣ دراو ﻲﻗاﺰﺑ دﺪﻏ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﺒﻴﺳآ دﻮﺷ
و ﺖﺳا ﻲﻤﻳاد ﻲﻤﻧ دﻮﺒﻬﺑ ﻲﻗاﺰﺑ دﺪﻏ دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﺪﺑﺎﻳ . نﺎﻫد ﻲﻜﺸﺧ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ
ﺖﻧﻮﻔﻋ ،نﺎﻫد طﺎﺨﻣ ﻲﻓوﺮﺗآ ﻲﮔﺪﻴﺳﻮﭘ ،نﺎﺑز بﺎﻬﺘﻟا ،ﺐﻠﻃ ﺖﺻﺮﻓ يﺎﻫ
يرﺎﻤﻴﺑ و لﺎﺘﻧدﻮﻳﺮﭘ يﺎﻫ ددﺮﮕﻴﻣ دﺎﺠﻳا
. و ﻪﺿرﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎﺷ يژﺎﻔﺴﻳد
د ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺶﻫﺎﻛ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻲﻣ نﺎﻫد ﻲﻜﺸﺧ لﺎﺒﻧ
ﺪﺷﺎﺑ
] 1 و 2 [ . ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺰﻴﻧ ار نآ ﺐﻴﻛﺮﺗ قاﺰﺑ ناﺰﻴﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار
ﻲﻣ ﻦﻴﻟﻮﺑﻮﻠﮔﻮﻧﻮﻤﻳا ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ و ﺪﻫد يﺮﻓﺎﺑ ﺖﻴﻓﺮﻇ و قاﺰﺑ ﺢﺷﺮﺗ A
ﻲﻣ نآ ددﺮﮔ ] 2 [ ﺶﻳاﺰﻓا و لﺎﻣﺮﻧ رﻮﻠﻓ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻪﻛ
ﻲﻣ نﻮﻴﺳاﺰﻴﻟاﺮﻨﻴﻣد دﻮﺷ
] 2 [ . ﻞﻴﻟﺪﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺐﻴﻛﺮﺗ
ﻲﻣ دﻮﺟﻮﺑ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ناﺰﻴﻣ و نﺎﻣرد عﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻳآ
يﺮﻳﺬﭘ
دراد طﺎﺒﺗرا نارﺎﻤﻴﺑ .
ﻲﻤﻴﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺖﻴﻤﺳ ﺎﻳ ﻲﻧﺎﻣرد
ﺖﻴﻤﻫا ﺎﺑ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ رﻮﺘﻛﺎﻓ ﻦﻳﺮﺗ
ﺎﻣا دﻮﺷ
ﺖﻧﻮﻔﻋ ،ﻲﻌﺿﻮﻣ يﺎﻣوﺮﺗ ،ﻲﻗاﺰﺑ دﺪﻏ يدﺮﻜﻠﻤﻋ تﻻﻼﺘﺧا ﺎﻳ ﻲﻌﺿﻮﻣ
ﻲﻣ ﻚﻴﻤﺘﺴﻴﺳ اﻮﺗ
ﺶﻘﻧ نﺎﻫد ﻲﻜﺸﺧ و ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا و زوﺮﺑ رد ﺪﻧ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ]
2 [ . ﻲﻣ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ هﺪﻨﻨﻛ ناﻮﺗﺎﻧ و ﺪﻳﺪﺷ درد ﺪﻧاﻮﺗ
دﺎﺠﻳا يا
ﻪﺻﻼﺧ
فﺪﻫ و ﻪﻨﻴﻣز ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ندﺮﮔ و ﺮﺳ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار رد ﻊﻳﺎﺷ ضراﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ :
. ﻮﺗﺮﭘ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
ﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ ﺪﻨﻫد ﺶﻫﺎﻛ ار ﻪﺿرﺎﻋ ﻦﻳا زوﺮﺑ ﺪ
. لﻮﻃ ﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا زا فﺪﻫ
رد ﺰﻣﺮﻗ جﻮﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ندﺮﮔ و ﺮﺳ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ
.
ﻲﺳرﺮﺑ شور :
ﺪﺷ ءاﺮﺟا و ﻲﺣاﺮﻃ هﺪﺷ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻚﻳ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﻴﺧﺪﺑ
ﻦﺷور رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ ود رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دراو ﺪﻨﺘﺷاد ندﺮﮔ و ﺮﺳ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار نﻮﻴﺳﺎﻜﻳﺪﻧا ﻪﻛ ندﺮﮔ و ﺮﺳ يﺎﻫ شﻮﻣﺎﺧ رﺰﻴﻟ و )
ﺎﻤﻧوراد ( ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
جﻮﻣ لﻮﻃ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد رﺰﻴﻟ 685
زود و ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ J/cm2
5 رد 12 رد ﻪﻄﻘﻧ
ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار تﺎﺴﻠﺟ ﻲﻃ نﺎﻫد هﺮﻔﺣ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
. رﺎﻴﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺮﮕﺑﺎﻳزرا ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ WHO
ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﻣ ﺖﺒﺛ نﺎﻣرد هوﺮﮔ زا عﻼﻃا ﻲﺑ .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ : 14 و رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ رد ﺮﻔﻧ 25
ﺪﻧدﺮﻛ ﻞﻴﻤﻜﺗ ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ رد ﺮﻔﻧ .
ﻪﺑ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻣﺎﻤﺗ
ﺪﺷ ﻼﺘﺒﻣ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زا ﻲﺗﺎﺟرد ﺪﻧ
. ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ تﺪﺷ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا تﺪﻣ ﻲﻃ
ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد يﺮﺗﻻﺎﺑ )
04 / 0 p= .(
ﺪﻳﺪﺷ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻪﺑ ءﻼﺘﺑا نﺎﻣز ﻪﻧﺎﻴﻣ )
يﻻﺎﺑ 3 ( هوﺮﮔ رد
ﺎﻤﻧوراد 16 رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ رد و زور 21
دﻮﺑ زور ) 460 / 0
= .(p
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﺳا ﺮﺑ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ تﺪﺷ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﺰﻣﺮﻗ جﻮﻣ لﻮﻃ ﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ سﺎ
ﺪﻫد ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻤﻧوراد ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ار ﺪﻳﺪﺷ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ صﻮﺼﺧ .
يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ هژاو :
ندﺮﮔ وﺮﺳ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ،ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ،ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ : ﻠﺗ ،ﺪﻳوﺎﺟ ﻲﻠﻴﻋﺎﻤﺳا ﺎﺿﺮﻣﻼﻏ ﺮﺘﻛد ﻦﻔ
:
66952040 ﻚﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ ، [email protected]:
١٣
ﺴﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﺌ
ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻄﺑ ﻪﻠ نﺎﻣرد زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﺘﻳﺪﻴﺑرﻮﻣ يا
ﺶﻳاﺰﻓا ار نﺎﻃﺮﺳ ﻲﻣ
ﻪﺑ ﺎﻨﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا رد ﺮﮕﻳد ﻲﻳﻮﺳ زا و ﺪﻫد
ﻚﻳزﮋﻟﺎﻧآ زا تروﺮﺿ
يﺎﻫ ﺎﻳ يﺪﻳرو ﻪﻳﺬﻐﺗ و ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫزود ﺎﺑ يﺪﻴﻳﻮﻴﭘا
هدور دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يا ]
3 [ . ﻲﻣ ﺪﻳﺪﺷ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺖﻳﺎﻬﻧرد ﻮﺗ
ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪﻧا
ﺖﺤﺗ ار رﺎﻤﻴﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﺄﺗ
ﺐﺟﻮﻣ دراﻮﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ رد ﻪﻜﻳرﻮﻄﺑ ﺪﻫد راﺮﻗ ﺮﻴﺛ
ددﺮﮔ رﺎﻤﻴﺑ ءﺎﻘﺑ تﺪﻣ ﺶﻫﺎﻛ و نﺎﻣرد ﻒﻗﻮﺗ .
ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻲﻣ ﻳﺎﻜﺷ و ﻢﻳﻼﻋ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ نﻮﭼ ﻲﺗﺎ
: و درد ،لﺎﻬﺳا ،غاﺮﻔﺘﺳا ،عﻮﻬﺗ
ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺶﻫﺎﻛ و دﻮﺷ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ رد يا
ﺎﻬﻧآ رد
نزو ﺶﻫﺎﻛ و ﻲﺴﻛرﻮﻧآ ،باﻮﺧ لﻼﺘﺧا ﺰﻴﻧ
هﺪﻳد ﻲﻣ ﺷ ﻮ د . ﻲﻟﺎﻣ رﺎﺑ
ﺎﻣا ،ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﻣرد ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻲﻣ ﺪﻳﺪﺷ يﺎﻫ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻊﻄﻗ رﻮﻄﺑ نارﺎﻤﻴﺑ يﺮﺘﺴﺑ تﺪﻣ
ﻪﺑ زﺎﻴﻧ و
ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا تﻼﺧاﺪﻣ ار
ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻬﻧآ رد .
ﻣ رد دﺎﺣ ﻲﺒﻧﺎﺟ ﺔﺿرﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻳزﻮﻛﻮ
ﻢﺳﻼﭘﻮﺌﻧ رد نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ندﺮﮔ و ﺮﺳ يﺎﻫ
دﻮﺷ .
ﻲﻣ يدرد ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺿرﺎﻋ ﻦﻳا ار نﺎﻫد لﺎﻣﺮﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ و نﺪﻴﻌﻠﺑ ﻪﻛ دﻮﺷ
ﻲﻣ ﻞﺘﺨﻣ دزﺎﺳ . ﻳزﻮﻛﻮﻣ ،نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،ﻢﻫ رﺎﻨﻛ رد نﺎﻫد ﻲﻜﺸﺧ و ﺖ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار ﺐﻠﻃ ﺖﺻﺮﻓ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ نﺎﻫد ﺖﻧﻮﻔﻋ ﺮﻄﺧ ﺪﻨﻫد
. تﺎﺴﻠﺟ ﺎﺑ
ﺶﺑﺎﺗ مﻮﺳ ﻪﺘﻔﻫ تﺪﻣ رد لواﺪﺘﻣ
، دﺎﺠﻳا نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ
ﻲﻣ ﻲﻣ ﻪﻛ دﻮﺷ ﺗ نﺎﻣرد ﻞﺣاﺮﻣ رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﺄ دراﺬﮕﺑ ﺮﻴﺛ ] 4 [ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ رد
رد 186 ﻢﺳﻼﭘﻮﺌﻧ ﺎﺑ رﺎﻤﻴﺑ ﺮﺳ يﺎﻫ
زوﺮﺑ ندﺮﮔ و ﻪﺳ ﻪﺟرد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ
53 % رﺎﻬﭼ ﻪﺟرد و (grade IV)
22 % ﺪﺷ شراﺰﮔ ]
5 [ . ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﺖﻴﻤﻫا زا نﺎﻫد ﻲﻜﺸﺧ و ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻪﻛ ﺪﺳر
راﺮﻗ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﺎﺑ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ رد ﻊﻳﺎﺷ تﻼﻜﺸﻣ ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ . ﺑ ﻪ ﺎﻳ و نآ زوﺮﺑ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ ﺖﺳا مزﻻ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ
ﻊﻳﺮﺴﺗ ﻣ و يروﺮﺿ تﺎﻣاﺪﻗا نآ يدﻮﺒﻬﺑ ﺪﻧور رد ﺆ
ﺪﻳآ ﻞﻤﻌﺑ ﺮﺛ .
ﻦﻳوﺪﺗ ﻚﻳ نﺎﻣرد و يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ دراﺪﻧﺎﺘﺳا دﺮﻜﻳور
ﻴﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻲﻤ
ﺳا يروﺮﺿ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار و ﻲﻧﺎﻣرد ﺖ
] 3 .[
رد
ﻢﻳژر ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻨﻤﻳا و ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ هﺪﻴﺳﺮﻧ تﺎﺒﺛا ﻪﺑ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳا . شور لﻮﻤﻌﻣ رﻮﻄﺑ ﺸﻴﭘ يﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻪﻛ يﺮﻴﮕ
ﻲﻣ ﻞﻣﺎﺷ دﻮﺷ :
نﺎﻫد ،ﻦﻳﺪﻳﺰﮕﻫوﺮﻠﻛ تﺎﻧﻮﻛﻮﻠﮔ ﻪﻳﻮﺷ
ﺎﻳ ﻦﻴﻟﺎﺳ يﺎﻫ
ﻲﺑ ﻮﻠﻜﻴﺳآ ،ﻢﻳﺪﺳ تﺎﻨﺑﺮﻛ و
ﻦﻴﺴﻳﺮﺗﻮﻔﻣآ ،ﺮﻳ ﻲﻣ ﺦﻳ و ،B
ﺪﻨﺷﺎﺑ ] 7 [ .
ﻢﻳژر زا لﻮﻤﻌﻣ رﻮﻄﺑ ﻲﺑ يﺎﻫ
ﺎﻳ ﻦﻴﻳﺎﻛوﺪﻴﻟ ﻞﺜﻣ ﻲﻌﺿﻮﻣ ﻲﺴﺣ
ﻲﺘﻧآ ،ﻦﻴﻧﻮﻠﻜﻳد ﺶﻫﺎﻛ ياﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﺖﻴﻔﻟاﺮﻛﻮﺳ و ﻦﻴﺗﺎﺘﺴﻴﻧ ،ﺎﻫﺪﻴﺳا
درد
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ دﻮﺷ
. ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻃ دﻮﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ
رﺎﻛرد زﻮﻨﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ آ
شور ﻲﻳ دﻮﺟو ﺮﻈﻧ فﻼﺘﺧا ،قﻮﻓ يﺎﻫ
دراد .
شور زا ﻲﻜﻳ ﻪﺋارا ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نﺎﻣرد و يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ يﻮﺗﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻚﻳﺮﺤﺗ ﻲﺘﺴﻳز
ﺎﺑ ﻧ ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻊﻣاﻮﺟ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻣز ﺮﻳد ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ ﻪﻠﻴﺳﻮﺑ رﻮ
ﺗ نﻮﻨﻛﺎﺗ و هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﺄ
زا يرﺎﻴﺴﺑ نﺎﻣرد رد ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﻴﺛ
يرﺎﻤﻴﺑ ﺎﻫ
، يرﺎﻤﻴﺑ هﮋﻳو ﻪﺑ ﻲﻧﻼﻀﻋ يﺎﻫ
- ﺖﻳﺮﺗرآ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻧاﻮﺨﺘﺳا عاﻮﻧا و ﺖﻳﺮﺗرآﻮﻠﻳﺪﻧﻮﭙﺳا ،ﺖﻴﻠﻳﺪﻨﻜﻴﭘا ،ﺖﻳﺮﺗرآﻮﺌﺘﺳا ،ﺪﻴﺋﻮﺗﺎﻣور
ﺖﻴﻧوﺪﻧﺎﺗ رﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳ
] 8 [ . ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ
هﺪﺷ ﻪﻴﺟﻮﺗ ﻪﻛ يا ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ درد ﺪﺿ و ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ﺪﺿ تاﺮﺛا ﺮﮔ
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺗ و ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻬﻟﻮﻠﺳ و ﺎﻫرﻮﺗﺎﻳﺪﻣ
ﺄ يور ﺮﺑ ﺮﻴﺛ
ﻲﻣ ﻲﺒﺼﻋ ﺖﻳاﺪﻫ ﺖﻋﺮﺳ ﺪﺷﺎﺑ
] 9 [ . شور ﻦﻳا يﺮﻴﮔرﺎﻜﺑ ﺖﺒﺜﻣ تﺎﻜﻧ زا
ﻲﻣ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺣ شراﺰﮔ مﺪﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﺗ و ﻲﺒﻧﺎﺟ ﺔﺿرﺎﻋ ﻚﻳ ﺄ
ﻪﺴﺳﺆﻣ ﺪﻴﻳ
ﻲﺑ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺎﻜﻳﺮﻣآ ﻲﻳاﺬﻏ و ﻲﻳوراد ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ و ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ندﻮﺑ ﺮﻄﺧ
ﻴﺳ رد هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﺘﺴ
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ -
ﺮﻛ هرﺎﺷا ﻲﻧﺎﻣرد د
] 10 .[
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
قﻮﻓ دراﻮﻣ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺟﻮﺗ ،ﺮﻛﺬﻟا
ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ رد ﻲﻤﻴﺷ زا
ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار و ﻲﻧﺎﻣرد
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺐﻠﺟ ]
13 - 11 [ . ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ زا يداﺪﻌﺗ و ﻪﻴﻟوا ﺞﻳﺎﺘﻧ يﺎﻫ
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ
، ﻪﺿرﺎﻋ ﻦﻳا زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ رد ﻲﻧﺎﻣرد رﺰﻴﻟ ﺪﻴﻔﻣ تاﺮﺛا
ﺺﺨﺸﻣ ار ﺖﺳا هدﺮﻛ
] 14 [ . ﻪﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا داﺪﻌﺗ ﻦﻳا زﻮﻨﻫ ﻲﻟو
ﺪﻫد نﺎﺸﻧ ار نآ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ناﺰﻴﻣ .
ﻟ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴ
هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ )
،درد ﺪﺿ ﻲﻨﻴﻜﺴﺗ تاﺮﺛا ﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ تاﺮﺛا
ﻲﺘﻓﺎﺑ ﻲﻌﺿﻮﻣ نﻮﻴﺳاﺮﻧژر و (
رﺎﻜﺑ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻲﻧﺎﻣرد شور ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
لﻮﻃ ﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﻪﺑ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺪﻫاﻮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
د ضراﻮﻋ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ رد ﺰﻣﺮﻗ هدوﺪﺤﻣ جﻮﻣ و ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﻧﺎﻫ
ﻲﻤﻴﺷ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ ﺎﻬﻧآ هدﺎﻔﺘﺳا رد يﺮﻴﮔ ﻢﻴﻤﺼﺗ زﻮﻨﻫ ،ﻲﻧﺎﻣرد
هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ يﺮﻴﮕﻴﭘ و لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ
ﻲﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ دراد
. ﻦﻳا رد ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺎﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻌﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هﺪﺷ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻚﻳ ﻲﺣاﺮﻃ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ناﻮﺘﺑ
جﻮﻣ لﻮﻃ ﺎﺑ ناﻮﺗ 685
و ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ رد ار ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
ﻲﻤﻴﺧﺪﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار زا ﻲﺷﺎﻧ نﺎﻫد ﻲﻜﺸﺧ ﺮﺳ يﺎﻫ
راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ ندﺮﮔ و داد
.
ﻲﺳرﺮﺑ شور
ﻮﺳ ود هﺪﺷ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻚﻳ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
رﻮﻛ Double Blind Controlled Randomized Clinical )
Trial ( ﺪﺷ ءاﺮﺟا و ﻲﺣاﺮﻃ .
ﻲﻤﻴﺧﺪﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ندﺮﮔ و ﺮﺳ يﺎﻫ
ﻪﺘﺷاد ندﺮﮔ و ﺮﺳ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار نﻮﻴﺳﺎﻜﻳﺪﻧا ﻪﻛ يﺎﻫ لﺎﺳ ﻲﻃ و
86 ﺎﺗ
88 ،ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﻛ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺮﺴﻧﺎﻛ ﻮﺘﻴﺘﺴﻧا ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﺶﺨﺑ ﻪﺑ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﻳز جوﺮﺧ و دورو يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﻲﻟاﻮﺘﻣ ﻲﻓدﺎﺼﺗﺮﻴﻏ ترﻮﺼﺑ و ه
Nonrandom Sequential Sampling) (
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دراو .
ﻞﻣﺎﺷ دورو يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ نارﺎﻤﻴﺑ
Karnofsky Performance Status
زا ﺶﻴﺑ ﻲﮔﺪﻧز رﺎﻈﺘﻧا ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ،≥70%
3 لﻮﺒﻠﮔ ﺢﻄﺳ ،هﺎﻣ يﺎﻫ
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻴﻔﺳ 1500
زا ﺶﻴﺑ ﺖﻛﻼﭘ و 100000
دﻮﺑ . دﻮﺟو ترﻮﺻ رد
ﻪﻘﺑﺎﺳ ندﺮﮔ و ﺮﺳ ردﺮﻴﺧا ﻲﻠﺒﻗ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار )
،ﺲﻜﻧرﺎﻓوزﺎﻧ ﻞﻣﺎﺷ
ﺲﻜﻧرﻻ ﺎﻳ و ﺲﻜﻧرﺎﻓوروا (
ﻦﻴﺣ ﺪﻴﻳﻮﻨﻴﺗر ﺖﻓﺎﻳرد ، ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار
مﺎﺠﻧا و
ﺪﻧﺪﺷ فﺬﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴﺷ .
زا ﺲﭘ نارﺎﻤﻴﺑ مﺎﻤﺗ
١٤
لوﺪﺟ 1 - هوﺮﮔ ود رد ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻴﻟوا تﺎﺼﺨﺸﻣ
ﺎﻤﻧوراد و رﺰﻴﻟ
رﺰﻴﻟ راد ﺎﻤﻧو
ﻦﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ±
) لﺎﺳ ( 9
/
±11 56 1 /
±18 50 2 / 0
دﺮﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ (%)
6
) 43 (%
14 ) 56 (%
4 / 0
تﺎﻌﻳﺎﺿ نﺎﻜﻣ
ﺲﻜﻧرﺎﻓﻮﭙﻴﻫ
7 2
ﻲﻧﺎﻫد هﺮﻔﺣ
5 17
ﺲﻜﻧرﺎﻓروا 2
6
1 / 0
ﺖﻴﻌﺿو Karnofsky
Performance Status
80 2
5
90 1
10
100 11
10
05 / 0
ﺖﻳﺎﺿر مﺮﻓ لﻮﺌﺴﻣ ﻚﺷﺰﭘ ﻲﻫﺎﻔﺷ تﺎﺤﻴﺿﻮﺗ ﻲﺒﺘﻛ ﻪﻣﺎﻧ
ار ﻞﻴﻤﻜﺗ
ﺪﻧدﻮﻤﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﺲﭙﺳ و block randomization
ﺎﺑ
كﻮﻠﺑ رﺰﻴﻟ و ﻦﺷور رﺰﻴﻟ ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺼﺑ ﻲﻳﺎﺗرﺎﻬﭼ يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ شﻮﻣﺎﺧ .
لواﺪﺘﻣ شور زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴﺣ رد نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻣﺎﻤﺗ
ﺪﻧﺪﺸﻧ موﺮﺤﻣ ﻲﻧﺎﻫد ضراﻮﻋ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ياﺮﺑ .
نارﺎﻤﻴﺑ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ رد
ترﻮﺼﺑ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار تﺎﺴﻠﺟ نﺎﻳﺎﭘ ﺎﺗ ،نﺎﻣرد زا ﻞﺒﻗ ﻪﺘﻔﻫ ﻚﻳ زور ﺮﻫ
) ﻪﺑ
ﻪﻌﻤﺟ و ﻪﺒﻨﺸﺠﻨﭘ يﺎﻫزور ءﺰﺟ (
جﻮﻣ لﻮﻃ ﺎﺑ رﺰﻴﻟ ﺖﺤﺗ 685
ﺎﺑ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
زود 5 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺑ لوژ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻲﻣ راﺮﻗ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ
. ﺶﺑﺎﺗ طﺎﻘﻧ
، رد ﻪﻄﻘﻧ هد
نﺎﺑز حﻮﻄﺳ ،لﺎﻛﻮﺑ ﻞﻣﺎﺷ نﺎﻫد طﺎﺨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ و
دﻮﺑ مﺎﻛ . رد
ﻲﻧﺎﻣرد رﺰﻴﻟ تﺎﺴﻠﺟ رد شور ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ نارﺎﻤﻴﺑ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ ﺷ وﺮﭘ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻟو هدﺮﻛ ﺖﻛﺮ ب
ﻲﻣ راﺮﻗ ﻪﻴﺣﺎﻧ رد شﻮﻣﺎﺧ ﺖﻓﺮﮔ
. ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺖﻳﺎﻋر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ Blindness
ﻚﻨﻴﻋ زا ﻲﻤﺸﭼ ﻲﻨﻤﻳا و
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا صﻮﺼﺨﻣ ﻆﻓﺎﺤﻣ ﺪﻧدﺮﻛ
. ﺮﺘﺸﻴﺑ طﺎﻴﺘﺣا ﺖﻳﺎﻋر ﺖﻬﺟ زا
،
نآ ﻲﻠﺒﻗ ﻞﺤﻣ ﺎﻳ رﻮﻣﻮﺗ تروﺎﺠﻣ رد ﻪﻛ ﻲﻘﻃﺎﻨﻣ ﻪﺑ رﺰﻴﻟ )
ترﻮﺻ رد
ﻲﺣاﺮﺟ ( ﺖﺷاد راﺮﻗ
، ﺸﻧ هﺪﻧﺎﺑﺎﺗ ﺪ .
نﺎﻳﺎﭘ ﺎﺗ نﺎﻴﻣ رد زور ﻚﻳ ترﻮﺼﺑ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار لوا زور زا نارﺎﻤﻴﺑ
ﻪﻛ ﻚﺷﺰﭘ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار تﺎﺴﻠﺟ زا
ﻊﻠﻄﻣ نﺎﻣرد هﻮﺤﻧ
،دﻮﺒﻧ
ﻊﻤﺟ مﺮﻓ و هﺪﺷ ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ ﻲﻣ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺎﻬﻧآ تﺎﻋﻼﻃا يروآ
ﺪﺷ . رﺎﻴﻌﻣ
يرﺎﻤﻴﺑ ﺺﺼﺨﺘﻣ ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺺﻴﺨﺸﺗ نﺎﻫد يﺎﻫ
ا ﺮﺑ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﻲﻃ ﻪﻘﺒﻃ ﺺﺧﺎﺷ سﺎﺳ
يﺪﻨﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ WHO
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﻞﻳذ لوﺪﺟ رد ]
7 :[
ﻒﻳﺮﻌﺗ زﺎﻴﺘﻣا ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ 0 ﻢﺧز نوﺪﺑ ﻢﺘﻳرا 1
ﻢﺘﻳرا / ﻢﺧز /
ﺖﺳا تاﺪﻣﺎﺟ ندرﻮﺧ ﻪﺑ ردﺎﻗ 2
ﺮﺴﻟوا /
تﺎﻌﻳﺎﻣ ﻢﻳژر ندرﻮﺧ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ ﺎﻬﻨﺗ 3 ﻲﻛارﻮﺧ ﻪﻳﺬﻐﺗ نﺎﻜﻣا مﺪﻋ 4
ﻪﺑ ﻞﻳﺪﺒﺗ زا ﺲﭘ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ تﺎﻋﻼﻃا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﻴﺷ ﺪﻛ
مﺮﻧ يرﺎﻣآ راﺰﻓا SPSS 17
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ .
هداد يﺎﻫ
ترﻮﺼﺑ ﻲﻔﻴﻛ يﺎﻫ هداد و رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ترﻮﺼﺑ ﻲﻤﻛ ﺎﻤﻧ ﻲﻧاواﺮﻓ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺶﻳ
. هداد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد زا هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ رد ﺎﻫ
ﺖﺴﺗ يرﺎﻣآ يﺎﻫ t-test
، Mann Witney U و
Chi Squre
ﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ هد . ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ﺪﺣ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد يراد
05 / 0 ﺮﻈﻧ رد
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ
عﻮﻤﺠﻣ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد 39
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ جوﺮﺧ و دورو يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ﺎﺑﺮﻔﻧ
رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ ود رد )
14 ﺮﻔﻧ ( ﺎﻤﻧوراد و ) 25 ﺮﻔﻧ ( ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
لوﺪﺟ رد هرﺎﻤﺷ 1 ﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﺴﻨﺟ و ﻲﻨﺳ ﻊﻳزﻮﺗ هوﺮﮔ ود ﻚ
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .
و ﻲﻨﺳ ﻊﻳزﻮﺗ دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ يراد ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺎﻤﻧوراد و رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ ود رد ﻲﺴﻨﺟ
ﺪﻧراﺪﻧ ) 05 / p>0 .(
لوﺪﺟ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هرﺎﻤﺷ
1 ﺰﻴﻧ نﺎﻜﻣ ﻊﻳزﻮﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﺶﺑﺎﺗ و تﺎﻌﻳﺎﺿ .
ﻦﻳا ﺮﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ رد ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ تﺎﻌﻳﺎﺿ ،سﺎﺳا ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﺷ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﺲﻜﻧرﺎﻓوروا و ﻲﻧﺎﻫد هﺮﻔﺣ ،ﺲﻜﻧرﺎﻓﻮﭙﻴﻫ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ ود رد تﺎﻌﻳﺎﺿ نﺎﻜﻣ ﻊﻳزﻮﺗ ﺮﻈﻧ زا يراد ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻤﻧوراد و )
12 / 0 p= .(
ﺖﻴﻌﺿو Karnofsky نارﺎﻤﻴﺑ مﺎﻤﺗ
زا ﺶﻴﺑ 80 دﻮﺑ . رد زا ﺶﻴﺑ 80 % هوﺮﮔ ود رد نارﺎﻤﻴﺑ زا
، ﺖﻴﻌﺿو
Karnofsky زا ﺶﻴﺑ
90 ﺪﺷ شراﺰﮔ )
05 / 0
= .(p نارﺎﻤﻴﺑ هوﺮﮔ رد
،رﺰﻴﻟ 5 ﺮﻔﻧ ) 36 (%
ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ﻪﻘﺑﺎﺳ نارﺎﻤﻴﺑ زا
ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ رد ناﺰﻴﻣ 12
ﺮﻔﻧ ) 48 (%
فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ
ﻨﻌﻣ ﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ يراد ﻲ ﺪ
) 4 / 0 p= .(
ﻴﻨﭽﻤﻫ ﻦ 7 رد ﺮﻔﻧ
رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ )
50 (%
و 11 ﺮﻔﻧ ) 44 (%
ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ ناﺪﻧد ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ رد
ظﺎﺤﻟ زا هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ يراد ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد ﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ ناﺪﻧد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺸ
) 7 / 0
= .(p داﺪﻌﺗ ﻞﻗاﺪﺣ
هوﺮﮔ ود رد ﻲﻧﺎﻣرد تﺎﺴﻠﺟ 20
ﺮﺜﻛاﺪﺣ و ﻪﺴﻠﺟ 40
دﻮﺑ ﻪﺴﻠﺟ .
ﻠﺟ داﺪﻌﺗ ﻂﺳﻮﺘﻣ فﻼﺘﺧا و هدﻮﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ ود رد ﻲﻧﺎﻣرد تﺎﺴ
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد ﻲﻨﻌﻣ )
1 / 29 ﻞﺑﺎﻘﻣ رد 5
/ 29 ﻪﺴﻠﺟ ( ) 816 / 0
= .(p
ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﺶﺑﺎﺗ زود ﻞﻗاﺪﺣ 35Gy
ﺮﺜﻛاﺪﺣ و 70Gy
دﻮﺑ .
لوﺪﺟ رد هرﺎﻤﺷ 2 ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻊﻳزﻮﺗ
ا هﺪﺷ هدروآ ﺎﻤﻧوراد و رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ ود رد ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺖﺳ
. ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ
ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زا ﻲﺗﺎﺟرد ﻪﺑ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻣﺎﻤﺗ دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﻼﺘﺒﻣ ﻲﻧﺎﻫد .
رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ رد 4
ﺮﻔﻧ ) 29 (%
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ تﺪﺷ
ﻚﻳ ) رﺎﻴﻌﻣ (WHO تﺪﺷ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ رد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﺪﻨﺘﺷاد
ﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺮﺗﻻﺎ
زا 2 ) رﺎﻴﻌﻣ (WHO دﻮﺑ . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ 1 ﺮﻔﻧ
١٥
لوﺪﺟ 2 - نارﺎﻤﻴﺑ رد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ تﺪﺷ ﻊﻳزﻮﺗ درﻮﻣ
ﺎﻤﻧوراد و رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ ود رد ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
رﺰﻴﻟ
) 14 n= ( ﺎﻤﻧوراد
) 25 n= (
رﺎﻴﻌﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ تﺪﺷ
WHO ﻲﻧاواﺮﻓ
ﻲﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد
ﻲﻧاواﺮﻓ ﻲﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد
p-value
I 4
6
/ 28
% 0
-
II 2
3
/ 14
% 3
5
/ 12
%
III 8
1
/ 57
% 20
4
/ 71
%
IV 0
-
1
2
/ 4
% 04
/ 0
ﻞﻜﺷ 1 - رد ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ تﺪﺷ ﻊﻳزﻮﺗ
ﺎﻤﻧوراد و رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ ود
) 2 / 4 (%
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻲﺘﻳزﻮﻛﻮﻣ تﺪﺷ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ زا 4
) رﺎﻴﻌﻣ
(WHO يو ياﺮﺑ يﺪﻳرو ﻪﻳﺬﻐﺗ و يﺮﺘﺴﺑ ﺖﻠﻋ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺷاد
ﺪﺷ زﺎﻏآ . نارﺎﻤﻴﺑ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا تﺪﻣ ﻲﻃ عﻮﻤﺠﻣ رد رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد يﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ تﺪﺷ ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ
ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ )
04 / 0
= .(p ﺪﻳﺪﺷ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻪﺑ ءﻼﺘﺑا نﺎﻣز ﻪﻧﺎﻴﻣ )
يﻻﺎﺑ 3 (
ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ رد 16
رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ رد و زور 21
دﻮﺑ زور ) 460 / 0
= .(p
رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ رد 12
ﺮﻔﻧ ) 85 (%
ﺎﻤﻧوراد هوﺮﮔ رد و 17
ﺮﻔﻧ ) 74 (%
زا
هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار مﺎﮕﻨﻫ رد درد ﺶﻫﺎﻛ ياﺮﺑ نﺎﺴﻜﻳ درد ﺪﺿ ﺐﻴﻛﺮﺗ ﺧا يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ يراد ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘ
ﺪﺸﻧ ) 683 / 0
= .(p
ﺘﻣ ﺄ ﻮﺘﻴﺘﺴﻧا ﻪﺑ هﺪﻨﻨﻛ ﻪﻌﺟاﺮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﺐﻠﻏا ﻪﻜﻨﻳا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﻔﺳ ﻲﻧﻻﻮﻃ يﺮﻴﮕﻴﭘ نﺎﻜﻣا اﺬﻟ ﺪﻧدﻮﺑ ناﺮﻬﺗ زا جرﺎﺧ ﻦﻛﺎﺳ ناﺮﻬﺗ ﺮﺴﻧﺎﻛ ود رد ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ يدﻮﺒﻬﺑ ناﺰﻴﻣ ﻖﻴﻗد ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ ﺎﻬﻧآ تﺪﻣ دﻮﺒﻧ ﺮﻳﺬﭘ نﺎﻜﻣا هوﺮﮔ .
ﻴﻨﭽﻤﻫ رﺰﻴﻟ و ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﻞﺧاﺪﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦ
دﻮﺟو نﺎﻣرد عﻮﻧ زا نارﺎﻤﻴﺑ يﺪﻨﻤﺘﻳﺎﺿر ناﺰﻴﻣ ﺶﺠﻨﺳ نﺎﻜﻣا ﻲﻧﺎﻣرد ﺖﺷاﺪﻧ . نﺎﻜﻣا نارﺎﻤﻴﺑ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺳ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﻫﺪﺨﺳﺎﭘ ﺆ
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ ار لا .
ﺚﺤﺑ
ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰﻣﺮﻗ جﻮﻣ لﻮﻃ ﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ
ﻲﻣ ﺪﺷ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ت ار
ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻤﻧوراد ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﺪﻫد
.
ﻲﻧﺎﻫد يﺎﻫ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زوﺮﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﺪﺳر ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺪﻧراد يﺪﻳرو ﻪﻳﺬﻐﺗ و يﺮﺘﺴﺑ ﻲﺘﺣ و ﻲﻧﺎﻣرد تﺎﻣاﺪﻗا ﻪﺑ زﺎﻴﻧ ﻪﻛ ﺪﻳﺪﺷ ار ﺪﺸﻧ راد ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ﺪﻫد ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ .
فﺮﻃ زا
ﺮﮕﻳد
، ﺎﻄﻣ ﻦﻳا يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زوﺮﺑ نﺎﻣز ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟ
ﺪﻳﺪﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﻣ ﺖﻓﺎﻳرد رﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻧﺎﻫد
ﻖﻳﻮﻌﺗ ﻪﺑ ﺎﻤﻧوراد ﻲﻣ
ﺴﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﺘﻓا ﺄ
رد ﻞﺧاﺪﺗ لﺎﻤﺘﺣا ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﻟ
ار ﺪﻳﺪﺷ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ نﺎﻣرد ﻊﻄﻗ و ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪﻫد ﺶﻫﺎﻛ .
زا ﻲﻜﻳ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ و ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴﺷ رد ﻊﻳﺎﺷ ﻲﺒﻧﺎﺟ ضراﻮﻋ
دور ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار .
ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻪﺿرﺎﻋ ﻦﻳا
رد و ﺪﻧﺮﻴﮔ ﻲﻣ راﺮﻗ ندﺮﮔ و ﺮﺳ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﺖﺤﺗ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ مﺎﻤﺗ رد ﻢﻳژر ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ ﺮﺜﻛا ﻲﻣ ﺖﻓﺎﻳرد ناﻮﺨﺘﺳا ﺰﻐﻣ ﺪﻧﻮﻴﭘ يﺎﻫ
هﺪﻳد ﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻣ دﻮﺷ ] 1 و 2 [ . ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ،
زا ﻲﻜﻳ ﻲﻤﺧز يﺎﻫ
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻲﻤﻴﺷ و ندﺮﮔ وﺮﺳ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار رد نﺎﻣرد ﻊﻄﻗ رد هﺪﻤﻋ يﺎﻫ
ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻲﻧﺎﻣرد دور
] 3 [ . ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا يﺎﻫ
ﻦﺘﻓر ﻻﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و گﺮﻣ و ﻲﻳاﺰﻳرﺎﻤﻴﺑ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﻲﻧﺎﻫد ﻪﻨﻳﺰﻫ ددﺮﮔ ﻲﻣ ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ ]
5 - 6 [ .
زا ﺷ ،ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ ظﺎﺤﻟ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻚﻳ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ عوﺮ
ﺖﺳا ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ ﺢﻄﺳ رد هﺪﻴﭽﻴﭘ ]
9 - 7 [ . ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴﺷ و ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار
لﺎﻜﻳدار عاﻮﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ نﮋﻴﺴﻛا يﺎﻫ
ROS) ( ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ
طﺎﺨﻣ ﺮﻳز و مﻮﻴﻠﺗ ﻲﭘا رد نﺎﺳر مﺎﻴﭘ ﺮﻴﺴﻣ ﻦﻳﺪﻨﭼ نﺪﺷ لﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﻲﻣ دﻮﺷ ] 9 [ . ﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﺪﻧا هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢ
ﺶﻳاﺰﻓا و ناﺪﻴﺴﻛا ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻲﻟﻮﻠﺳ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻢﻳﺰﻧآ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
يﺎﻫ
ﺪﻴﻟﻮﺗ رد ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﻲﻳﺎﻳرﺪﻨﻛﻮﺘﻴﻣ و هﺪﺷ ﻲﻟﻮﻠﺳ ﻞﺧاد ATP
ﻲﻣ ﺪﻫد ﺶﻫﺎﻛ ار ناﺪﻴﺴﻛا ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺐﻴﺳآ ناﺰﻴﻣ ﺪﻧاﻮﺗ .
ﻦﻳا ﺮﺑ
ﺮﻄﺧ ﻲﺑ ﻲﺷور ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ زا ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻌﺳ سﺎﺳا ﺑ ﺶﻫﺎﻛ رد ددﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زوﺮ
. و سﺎﻴﺳ رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا
لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ 1992
نﺎﺸﻧ ﻲﻓدﺎﺼﺗﺮﻴﻏ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ رد ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ رﻮﻄﺑ
ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎﻫرﺰﻴﻟ يﻮﺗﺮﭘ ﺶﺑﺎﺗ ﻪﻛ ﺪﻧداد طﺎﺨﻣ تﺎﻌﻳﺎﺿ تﺪﺷ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻫد ﺶﻫﺎﻛ ار ﻲﻧﺎﻫد ]
17 [ . و نﺎﻜﺷﺰﭘ يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﺟﻮﺗ شراﺰﮔ ﻦﻳا زا ﺲﭘ
١٦
ﻫرﺰﻴﻟ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻦﻳا ﻪﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ دﺪﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ﺪﺷ ﺐﻠﺟ ناﻮﺗ ﻢﻛ يﺎ
ﺖﻓﺎﻳ رﺎﺸﺘﻧا يﺮﮕﻳد .
يور ﺮﺑ ﻲﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﺞﻳﺎﺘﻧ 20
رﺎﻤﻴﺑ
ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴﺷ ﺖﺤﺗ ﺐﻠﻃواد ،
هوﺮﮔ رد ﻲﻃﺎﺨﻣ تﺎﻌﻳﺎﺿ يدﻮﺒﻬﺑ تﺪﻣ
رﺰﻴﻟ ﺎﺑ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ ار
1 / 8 لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رد و زور ار
3 / 19 زور داد نﺎﺸﻧ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ﻪﻛ دراد يراد
] 19 [ . يﺮﮕﻳد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ناﻮﺨﺘﺳا ﺰﻐﻣ ﺪﻧﻮﻴﭘ ﺖﺤﺗ نارﺎﻤﻴﺑ يور ﺮﺑ ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ددﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ زا هوﺮﮔ ﻦﻳا رد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
] 18 [ .
زوﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺰﻴﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﺸﻣ زﻮﻨﻫ دﻮﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ ﺪﻫد ﺶﻫﺎﻛ ار ﺪﻳﺪﺷ يﺎﻫ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺖﺴﻴﻧ ﺺﺨ
لﻮﻃ ﺎﻳ هﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻢﻳﻼﻋ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺎﻳآ ﻪﻛ ﺗ ﺖﺤﺗ ار نآ يدﻮﺒﻬﺑ ﺄ
ﺮﻴﺧ ﺎﻳ ﺪﻫد راﺮﻗ ﺮﻴﺛ .
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺳر ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
زا ﻚﻴﺘﻛﻼﻴﻓوﺮﭘ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ياﺮﺑ رﺰﻴﻟ زا ﻲﻧﺎﻣرد ﺖﺳا هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﻤﻛ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ .
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺖﻠﻋ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ
ﺸﻧ ﺖﺳا هﺪ .
ﺮﻫ ﺪﺸﻧ شراﺰﮔ هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ﺮﺛا رد يا ﻪﺿرﺎﻋ ﭻﻴﻫ
ﺖﻳﺎﻋر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﻨﭼ Blindness
ﻲﻨﻤﻳا و
ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا صﻮﺼﺨﻣ ﻆﻓﺎﺤﻣ ﻚﻨﻴﻋ زا ﻲﻤﺸﭼ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﺷراﺰﮔ ]
16 - 14 [
ﺪﺷ هدروآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﻤﺴﻗ رد ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ
، ﻪﺟرد 4 رد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ
ﻪﺟرد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا و ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ 3
ﻦﻳا رد ﻢﻫ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ
ًﻼﻤﻋ و ﺪﻧداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار يﺮﺘﻤﻛ ﺪﺻرد هوﺮﮔ رد اﺬﻏ نداد وﺮﻓ
ﻲﻣ مﺎﺠﻧا يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻟﻮﻬﺳ ﺎﺑ هوﺮﮔ ﻦﻳا ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﺷ
ﻲﻟﺎﺣ رد دراد ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ نارﺎﻜﻤﻫ و نودﺎﺴﻨﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﻮﭼ رد ﻪﻛ
وﻮﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ داﺪﻌﺗ ﺎﻤﻧوراد و رﺰﻴﻟ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد نارﺎﻜﻤﻫ و ن
ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻳرو ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ .
ﺮﻛذ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ياﺮﺑ ﻲﺘﻠﻋ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
ﺪﻧدﺮﻜﻧ . ﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺿ
هﺪﻫﺎﺸﻣ رﺰﻴﻟ زا يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺸﺨﺑدﻮﺳ ﺮ
ﻲﻣ دﻮﺷ ] 15 و 16 .[
ﻲﻳﺎﺠﻧآ زا ﻲﻣ درد ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺖﻣﻼﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﻛ
ﺪﺷﺎﺑ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﺰﻣﺮﻗ نودﺎﻣ جﻮﻣ لﻮﻃ يﺎﻫرﺰﻴﻟ ﻲﻣ
رد يﺮﺘﻬﺑ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد درد ﻦﻴﻜﺴﺗ ياﺮﺑ ﺰﻣﺮﻗ جﻮﻣ لﻮﻃ يﺎﻫرﺰﻴﻟ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻨ
ﺪ . ﺮﺑ
لﺎﺳ رد نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﺮﻴﺧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ رد سﺎﺳا ﻦﻴﻤﻫ 2009
رﺎﺸﺘﻧا
ﺖﻓﺎﻳ
، رﺰﻴﻟ ﺎﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﻦﻤﺿ ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﻌﺳ نﺎﻘﻘﺤﻣ
ﻮﻣ لﻮﻃ لﻮﻃ ﺎﺑ رﺰﻴﻟ زا هﺪﺷ دﺎﺠﻳا تﺎﻌﻳﺎﺿ درد ﺶﻫﺎﻛ ياﺮﺑ ،ﺰﻣﺮﻗ ج
هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﻣﺮﻗ نودﺎﻣ جﻮﻣ ﺪﻨﻨﻛ
. نﺎﻣرد داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ
نﺎﻣرد زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ﻣ ﺰﻣﺮﻗ جﻮﻣ لﻮﻃ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ دﺮﻔﻨﻣ يﺎﻫ
ﺆ ﺖﺳا ﺮﺗﺮﺛ
] 18 [.
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ زا ﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ نآ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻢﻛ داﺪﻌﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﻪ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﺪﺳر ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺪﻨﭼ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ
ناﻮﺘﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴﺷ نارﺎﻤﻴﺑ ندﺮﻛ دراو ﺰﻴﻧ و يﺰﻛﺮﻣ داد نﺎﺸﻧ ار رﺰﻴﻟ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﺰﻣﺮﻗ جﻮﻣ لﻮﻃ ﺎﺑ ناﻮﺗ ﻢﻛ رﺰﻴﻟ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ سﺎﺳا ﺮﺑ
صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ تﺪﺷ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ار ﺪﻳﺪﺷ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ
ﺪﻫد ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻤﻧوراد ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1. Calais G, Alfonsi M, Bardet E, Sire C, Germain T, Bergerot P, Rhein B, Tortochaux J, Oudinot P, Bertrand P. Randomized trial of radiation therapy versus concomitant chemotherapy and radiation therapy for advanced-stage oropharynx carcinoma. J Natl Cancer Inst 1999; 91: 2081–6.
2. Forastiere AA, Trotti A. Radiotherapy and concurrent chemotherapy: a strategy that improves locoregional control and survival in oropharyngeal cancer. J Natl Cancer Inst 1999; 91: 2065–6.
3. Sonis ST, Clark J. Prevention and management of oral mucositis induced by antineoplastic therapy.
Oncology 1991; 12: 92– 5.
4. Merlano M, Corvo R, Margarino G, Benasso M, Rosso R, Sertoli 43. Nyman J, Turesson I. Does the interval between fractions matter in the range of 4–8 h in radiotherapy? A study of acute and late human
skin reactions. Radiother Oncol 1995; 34:171– 78:
23–5.
5. Macmillan CH, Carrick K, Bradley J, Morgan DL.
Concomitant chemo/radiotherapy for advanced carcinoma of the head and neck. Br J Radiol 1991;
64: 941–6
6. Parsons JT, Mendenhall WM, Stringer SP, Cassisi NJ, Million RR. Twice-a-day radiotherapy for squamous cell carcinoma of the head and neck: the university of Florida experience. Head Neck 1993;
15: 87–96.
7. Dodd MJ, Larson PJ, Dibble SL, Miaskowski C, et al. Randomized clinical trial of chlorhexidine versus placebo for prevention of oral mucositis in patients receiving chemotherapy. Oncol Nurs Forum 1996; 23: 921–7.
١٧
8. Baxter GD, Bell AJ. Low level laser therapy:
Current clinical practice in Northern Ireland.
Physiotherapy 1991; 77: 171-8.
9. Baxter GD. Therapeutic lasers: Theory and practice. London: Churchill Livingston 1994: 89- 138.
10. Basford JR. Low intensity laser therapy: Still not and established clinical tool. Lasers Surg Med 1995; 16: 331-4
11. Mester E, Mester AF. The biomedical effects of laser application. Lasers Surg Med 1985; 5: 31- 9 12. Bergel RP, Lyon RF. Biostimulation of wound healing by laser: experimental approaches in animal models and in fibroblast cultures. J Dermatol Sur Onco 1987; 13: 127-33.
13. Watban FAH, Zhang SY. Comparison of the effects of laser therapy on wound healing using different laser wavelengths. Laser therapy 1996; 8:
127-35.
14. Barasch A, Peterson D, Tanzer JM, D’ambrosio JA, et al. Helium neon laser effects on
conditioning-induced oral mucositis in bone marrow transplantation patients. Cancer 1995; 76: 2550–6.
15. Bensadoun RJ, Franquin JC, Ciais G, Darcourt V, et al. Low-energy He/Ne laser in the prevention of radiation-induced mucositis. A multicenter phase III randomized study in patients with head and neck cancer. Support Care Cancer 1999; 7: 244–52.
16. Cowen D, Tardieu C, Schubert M, Peterson D, et al. Low energy helium-neon laser in the prevention of oral mucositis in patients undergoing bone marrow transplant: results of a double blind randomized trial. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1997;
38: 697–703.
17. Ciais G, Namer M, Schneider M, Demard F, et al. La laserthérapie dans la prévention et le traitement des mucites liées à la chimiothérapie anticancéreuse. Bull Cancer 1992; 79:183–91.
18. Schubert MM., Franquin JC, Niccoli-Filho F, Marcial F, Lloid M, Kelly J. Effects of low-energy laser on oral mucositis: a phase I/II pilot study.
Cancer Res 1994; Wkly 7:14.
