* ﺝ
رﺎﻴﺸﻧاد هوﺮﮔ ،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺣاﺮﺟ ا ﻪﻴﻘﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
) ...
ﺞﻋ ( ﺎﻣوﺮﺗ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ، ﻮـﮕﺨﺳﺎﭘ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
: ﺮﺘﻛد ﺖﺒﺤﻣ شﻮﺧ يدﺎﻫ
ﻛ**
ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎ ﺖﻌﻨﺻ و ﻢﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،داﻮﻣﻮﻴﺑ
ناﺮﻳا داﻮﻣﻮﻴﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ ، ﻦﻔﻠﺗ
: 88053766
رﺎﻳدﺎﺘﺳا***
هوﺮﮔ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺣاﺮﺟ ﺎﻣوﺮﺗ و
، ا ﻪﻴﻘﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ) ...
ﺞﻋ ( ، ﺎﻣوﺮﺗ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ E-mail: [email protected]
ﺸﻧاد****
رﺎﻴ هوﺮﮔ ﺖﻓﺎﺑ ،ﻲﺳﺎﻨﺷ ا ﻪﻴﻘﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ) ...
ﺞﻋ ( بﺎﺼﻋا مﻮﻠﻋ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،
*****
رﺎﻳدﺎﺘﺳا هوﺮﮔ ﻟﻮﺗﺎﭘ ﻮ يژ ، ناﺮﻳا ﺖﻌﻨﺻ و ﻢﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،
داﻮﻣﻮﻴﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ : 01 / 11 / 1391
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ : 01 / 02 / 1392
ﺲﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ ﺮﺛا ﻚﻴﭘﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ و ﻚﻴﭘﻮﻜﺳوﺮﻛﺎﻣ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﻳاﺮﺤﺻ شﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻲﻤﻜﺷ ﻲﺣاﺮﺟ لﺎﻤﻋا زا
ﺮﺘﻛد ﻲﻫﺎﻨﭘ دازﺮﻓ ،
*سﺪﻨﻬﻣ ماﺮﻬﺷ سﺎﻴﻟا
ﺮﺘﻛد ،
**ﺖﺒﺤﻣ شﻮﺧ يدﺎﻫ
،
***ﺮﺘﻛد ﺎﻛﺎﻛ ﺎﺿﺮﻣﻼﻏ
****ﺮﺘﻛد ﻲﻳارﺪﺻ نﻮﻳﺎﻤﻫ ﺪﻴﺳ ﺮﺘﻛد ،
****رﻮﭘ ﻲﻠﻌﻨﻴﺴﺣ ﺪﻤﺤﻣ
*****
ﻭ ﻩﮊﺍ ﻱﺪﻴﻠﻛ ﻱﺎﻫ :
ﻲﻳﺍﺮﺤﺻ ﺵﻮﻣ ،ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ،ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
ﻩﺪﻴﻜﭼ :
ﺯ ﻣ ﻨﻴ ﻪ ﻑﺪﻫ ﻭ : ﻣ ﺯﺍ ﻲﮑﻳ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻲﺣﺍﺮﺟ ﻝﺎﻤﻋﺍ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻊﻳﺎﺷ ﺕﻼﮑﺸ
ﻞﻣﺎﻋ ﻭ ﻲﻤﮑﺷ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﺯﺍ ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻳﺎﻫ : ﻲﻳﺍﺯﺎﻧ ،ﮏﭼﻮﮐ ﻩﺩﻭﺭ ﺩﺍﺪﺴﻧﺍ ﻭ
ﺖﺳﺍ ﻲﻤﮑﺷ ﻪﻴﺣﺎﻧ ﻦﻣﺰﻣ ﺩﺭﺩ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺭﺩ ﻲﻤﮑﺷ ﻲﺣﺍﺮﺟ ﻝﺎﻤﻋﺍ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺩﺎﺠﻳﺍ ﺯﺍ ﻱﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺭﺩ ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﺮﺛﺍ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺍ ﺯﺍ ﻑﺪﻫ
ﺵﻮﻣ ﻲﻣ ﻲﻳﺍﺮﺤﺻ ﻱﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﺵﻭﺭ ﻭ ﺩﺍﻮﻣ ﺎﻫ
: ﺭﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺯﺍ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳﺍ ۳۰
ﺩﺍﮋﻧ ﻎﻟﺎﺑ ﻩﺩﺎﻣ ﻲﻳﺍﺮﺤﺻ ﺵﻮﻣﺮﺳ Albino Wistar
ﻥﺯﻭ ﻪﺑ ۲۵۰ - ۲۰۰ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻡﺮﮔ .
ﺵﻮﻣ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻲﻓﺩﺎﺼﺗ ۳ ﻩﻭﺮﮔ ۱۰ ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻳﺎﺗ : ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻩﻭﺮﮔ ،(NS)
ﻪﻠﺧﺍﺪﻣ ﻥﻭﺪﺑ ﻩﻭﺮﮔ ﻭ ﺪﻫﺎﺷ ﻩﻭﺮﮔ )
ﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ ﺎﻬﻨﺗ ﻳ
ﻐﺗ ﻪﺴ ﻴﻴ ﻧﺯﻭ ﺕﺍﺮ ﻲ ( ﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ ، ﺪ
. ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺖﻬﺟ
ﻝﻮﻃ ﻪﺑ ﻲﺷﺮﺑ ،ﻥﺍﻮﻴﺣ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ۳
ﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﻢﮑﺷ ﻲﻧﺎﻴﻣ ﻂﺧ ﻱﻭﺭ ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ .
ﻞﻳﺮﺘﺳﺍ ﺯﺎﮔ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ ﻥﺁ ﻱﺯﻭﺮﺳ ﻱﺎﺸﻏ ﻲﻣﺍﺪﻗ ﺢﻄﺳ ﻭ ﻡﻮﮑﺳ
ﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﺵﺍﺮﺧ ﻲﮐﺪﻧﺍ .
ﻡﻮﮑﺳ ﺪﻫﺎﺷ ﻩﻭﺮﮔ ﺭﺩ )
ﺍ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻳ ﺵﺍﺮﺧ ﺩﺎﺠ ( ﺕﺪﻣ ﻪﺑ ۱ ﻩﻭﺮﮔ ﺭﺩ ﻭ ﺖﻓﺮﮔﺭﺍﺮﻗ ﺩﺍﺯﺁ ﻱﺍﻮﻫ ﺭﺩ ﻪﻘﻴﻗﺩ NS
ﻥﺍﺰﻴﻣ ۱ ﻲﻠﻴﻣ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﻴﻟ
ﺪﺷ ﻪﺘﺴﺑ ﻢﮑﺷ ﻭ ﺪﺷ ﻪﺘﺨﻳﺭ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻩﺮﻔﺣ ﻞﺧﺍﺩ ﻦﻴﻟﺎﺳ .
ﺯﺍ ﺲﭘ ﻭ ﻱﺭﺍﺪﻬﮕﻧ ﺖﺑﻮﻃﺭ ﻭ ﺎﻣﺩ ،ﮎﺍﺭﻮﺧ ﻅﺎﺤﻟ ﺯﺍ ﻥﺎﺴﮑﻳ ﹰﻼﻣﺎﮐ ﻂﻳﺍﺮﺷ ﺭﺩ ﺕﺎﻧﺍﻮﻴﺣ ﻡﺎﻤﺗ ﺲﭙﺳ ۲
ﻪﺘﻔﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﻡﻭﺪﻌﻣ .
ﺭﺮﺑ ﻭ ﻲﭘﻮﮑﺳﻭﺮﮐﺎﻣ ﻩﺪﻫﺎﺸﻣ ﻖﻳﺮﻃ ﻭﺩ ﺯﺍ ﺕﺎﻧﺍﻮﻴﺣ ﻦﻳﺍ ﻲﻤﮑﺷ ﻪﻴﺣﺎﻧ ﺭﺩ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﮓﻧﺭ ﻪﻠﻴﺳﻮﺑ ﮏﻳﮊﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﻲﺳ
ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ ﻱﺰﻴﻣﺁ -
ﻦﻳﺯﻮﺋﺍ
ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳﺯﺭﺍ . ﻏ ﻥﻮﻣﺯﺁ ﺯﺍ ﺕﺎﻋﻼﻃﺍ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻭ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺭﺩ ﻴ
ﺮﺘﻣﺍﺭﺎﭘ ﺮ ﻳ Kruskal-Wallisﮏ ﻫ
ﻟﺎﻧﺁ ﺎﺑ ﻩﺍﺮﻤ ﻴ ﺭﺎﻣﺁﺰ Mann-Whitney Uﻱ ﻭ
ﺭﺍﺰﻓﺍ ﻡﺮﻧ ﺯﺍ SPSS
ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ13.5 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ ﻱﺭﺍﺩﺎﻨﻌﻣ ﻑﻼﺘﺧﺍ ﻭ
P- value≤ 0.05 ﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﺭﺩ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﺶﻫﺎﮐ ﺯﺍ ﻥﺎﺸﻧ ﻭ ﺪﻳﺩﺮﮔ ﻪﺋﺍﺭﺍ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺪﺻﺭﺩ ﻭ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺕﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳﺯﺭﺍ ﻩﻮﻴﺷ ﻭﺩ ﺐﻟﺎﻗ ﺭﺩ ﻲﭘﻮﮑﺳﻭﺮﮐﺎﻣ ﺕﺍﺪﻫﺎﺸﻣ ﺭﺍﺩﺎﻨﻌﻣ
(P<0.05)
ﺖﺷﺍﺩ ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻩﻭﺮﮔ ﺭﺩ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ .
ﻲﺳﺭﺮﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺶﻫﺎﮐ ﮏﻳﮊﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﻱﺎﻫ
ﺭﺍﺩﺎﻨﻌﻣ (P<0.05) ﺺﺧﺎﺷ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻩﻭﺮﮔ ﺭﺩ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﮏﻳﮊﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﻱﺎﻫ ﻦﻴﻟﺎﺳ
ﺍﺭ
ﺩﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻴﮔ ـ ﻱﺮ : ﻔﺘﺳﺍ ـ ﻣﺮﻧ ﺯﺍ ﻩﺩﺎ ـ ﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎ ـ ﻤﻋﺍ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻦ ـ
ﺟ ﻝﺎ ـ ﻤﮑﺷ ﻲﺣﺍﺮ ـ ﻴﮔﻮﻠﺟ ﺭﺩ ،ﻲ ـ
ﺠﻳﺍ ﺯﺍ ﻱﺮ ـ ﻣ ﻲﻤﮑﺷ ﻪﻴﺣﺎﻧ ﺭﺩ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺩﺎ ﺆ
ﺖﺳﺍ ﺮﺛ .
ﻨﻴﻣز ﻪ فﺪﻫ و
ﻨﺒﺴﭼ ـ ﺘﻌﻳﺎﺷ ﻲﮔﺪ ـ
ﺿرﺎﻋ ﻦﻳﺮ ـ
ﻲﺣاﺮﺟ زا ﺲﭘ ﻪ يﺎﻫ
ﻲﻤﻜﺷ ـ يرﺎﻤﻴﺑ زا ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺪﺻرد ﻞﻣﺎﻋ و ﻲﻨﮕﻟ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻳﺎﻫ
و يرورﺎﺑﺎﻧ ،ﻚﭼﻮﻛ هدور داﺪﺴﻧا ﺖﺳا ﻲﻨﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد
.
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ دوﺪﺣ ﺪﻫد
60 ﺎﺗ 90 ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻧز ﺪﺻرد
ﻲﺣاﺮﺟ ﺎﺗ و هﺪﻴﭽﻴﭘ ﻪﻧﺎﻧز يﺎﻫ 93
ﻲﺣاﺮﺟ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ ﺪﺻرد
ﻪﺘﺷاد ﻲﻤﻜﺷ ﺪﻧا
ﻲﻣ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ رﺎﭼد ﺪﻧﻮﺷ
. ﻢﻏﺮﻴﻠﻋ
ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﻚﻴﻨﻜﺗ رد ﺮﻴﺧا يﺎﻫ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺐﻗاﻮﻋ ،ﻲﺣاﺮﺟ يﺎﻫ
ﻢﺸﭼ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺘﻓﺎﻴﻧ يﺮﻴﮔ
ﺪﻧا
1.
دﺎﺠﻳا ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد ﻲﻣﻮﻤﻋ هﺪﻳﺪﭘ ﻚﻳ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ شﺮﺘﺴﮔ
ﺖﺳا قﺎﻔﺻ رد ،ﺎﻣوﺮﺗ .
ﻣ ﺎﻣوﺮﺗ
ﻪﺘﺷاد ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ءﺎﺸﻨﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤ
ﻚﻳﺮﺤﺗ ،ﻲﻧﻮﺧ ﻢﻛ ،ﺖﻧﻮﻔﻋ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ و ﻲﺣاﺮﺟ ﺮﺛا رد ﺎﻳ ﺪﺷﺎﺑ
ﻲﺟرﺎﺧ ﻢﺴﺟ )
نﺎﻤﺴﻧﺎﭘ زﺎﮔ تارذ ،ﻪﻴﺨﺑ ،ﺮﺗﻮﻛوﺮﺘﻜﻟا (
، ﻚﺸﺧ
دﺎﻳز رﻮﻧ ﺎﻳ تراﺮﺣ ،ﺖﻓﺎﺑ نﺪﺷ ﭗﻣﻻ
ﺑ ﻲﺣاﺮﺟ ﻦﻴﺣ ﺎﻫ ﻪ
دﻮﺟو
ﺪﻳآ
2. نارﺎﻤﻴﺑ ﺐﻠﻏا رد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﻛ ﺪﻨﭼﺮﻫ )
85 ﺪﺻرد ( فﺮﺻ
ﻧﺎﻣرد هﻮﻴﺷ زا ﺮﻈﻧ
فﺮﻃﺮﺑ دﻮﺧ ﻪﺑ دﻮﺧ ،ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ عﻮﻧ ﺎﻳ ﻲ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ
، ﻲﻣ ﻲﻗﺎﺑ ﺎﻬﻧآ نﺪﺑ رد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ ﺎﻣا ﺪﻧﺎﻣ
ﻲﻣ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﻲﻛﺎﻧدرد ﺐﻗاﻮﻋ ﺪﻨﻨﻛ
.
ﺖﻓﺎﺑ ظﺎﺤﻟ زا
بﺎﻬﺘﻟا و يﺰﻳﺮﻧﻮﺧ زا ﺲﭘ ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ،ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﻣ ﻦﻴﺸﻧ ﻪﺗ ﺖﺣاﺮﺟ ﻞﺤﻣ يور ،ﺖﺣاﺮﺟ
دﻮﺒﻬﺑ ﻦﻴﺣ رد و دﻮﺷ
ﺮﺘﺴﮔ هﺪﺷ ﻦﻴﺸﻧ ﻪﺗ ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ،ﺖﺣاﺮﺟ ﻲﻣ ش
ﻲﻠﭘ ﺪﻨﻧﺎﻣ و ﺪﺑﺎﻳ
ود ﻦﻴﺑ ﻲﻣ ﻞﻤﻋ روﺎﺠﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﺢﻄﺳ ﺪﻨﻛ
. ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻲﻠﺤﻣ يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ
ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ Fibrinolysis) (
ﻲﻣ دازآ ار ﻲﻨﻳﺮﺒﻴﻓ ﻞﭘ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ
ﻲﻣ فﺮﻃﺮﺑ ﺪﻨﻨﻛ
.
ﻦﻳا ،ﻲﺴﻛﻮﭙﻴﻫ و ﺖﻧﻮﻔﻋ ،ﻲﺣاﺮﺟ ﻪﭼﺮﮔ
ﻲﻣ ﻢﻛ ار ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺪﻨﻛ
. رد ا ﻪﺧﺮﭼ ﻦﻳ
، ﺖﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ ﺮﻳﺎﺳ و ﺎﻫ
لﻮﻠﺳ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺎﻫ نآ و ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ تﺮﺟﺎﻬﻣ ﻞﭘ ﺖﻤﺳ
ﻞﻳﺪﺒﺗ ار
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺑ .
زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻠﺻا شور ود ،ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫوراد و ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﺳا ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ .
و يﺪﻴﺋوﺮﺘﺳا يﺎﻫوراد زا ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ داﺪﻌﺗ
رد بﺎﻬﺘﻟا تاﺮﺛا ندﺮﻛ ﻒﻴﻔﺧ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نﻮﻨﻛﺎﺗ يﺪﻴﺋوﺮﺘﺳاﺮﻴﻏ
ﻨﺒﺴﭼ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻪﺳوﺮﭘ ﻦﻴﺣ هﺪﺷ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻲﮔﺪ
ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،ﺪﻧا
ﻦﻴﻛﻮﺘﻴﺳ ﻊﻧﺎﻣ ﻪﻛ ﻲﻣ ﻲﮔر يﺮﻳﺬﭘذﻮﻔﻧ ﺎﻳ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ .
ﻦﻳا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ نﺎﻘﻘﺤﻣ زا ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ داﺪﻌﺗ ﺪﻨﭼﺮﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ رد ﺎﻫوراد ار ﻲﻧاﻮﻴﺣ يﺎﻫ
هدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﺗ ﺎﻫوراد زا ماﺪﻛ ﭻﻴﻫ نﻮﻨﻛﺎﺗ لﺎﺤﻨﻳا ﺎﺑ ،ﺪﻧا
ﺄ تاﺮﻴﺛ
ر ﺖﻳﺎﺿ نﻮﻣزآ رد ﻲﺸﺨﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻲﻜﻴﻨﻴﻠﻛ يﺎﻫ
ﺪﻧا
3.
زا يﻮﺳ
،ﺮﮕﻳد ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ هﺪﻨﻨﻛ يﺎﻫ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻪﺑ
تﻻﺎﺣ
ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ : يﺎﻫﺮﻤﻴﻠﭘ
،لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫﺎﺸﻏ
،ﺪﻣﺎﺟ لژورﺪﻴﻫ يﺎﻫ ﺶﻴﭘ
ﺘﺧﺎﺳ ـ ﻪ ﺎﻳ ﻗ ـ ﻞﺑﺎ ﻴﭘ ـ ﺪﻧﻮ ﻋ ـ ﻲﺿﺮ رد
،ﻞﺤﻣ نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا
هﺪﺷ ﺪﻧا
4. ﺤﻧ ـ هﻮ ﻜﻠﻤﻋ ـ دﺮ ﻦﻳا ﻌﻧﺎﻤﻣ ـ ﺖ هﺪﻨﻨﻛ
،ﺎﻫ اﺪﺟ ﻪﮕﻧ
د ﻦﺘﺷا ﻴﻓ ـ ﻲﻜﻳﺰ ود هرﺎﭘ زا نﺪﺑ رد ﻪﻠﺻﺎﻓ 3 ﺎﺗ 5 زور ﺪﻌﺑ زا
ﻲﺣاﺮﺟ ﺖﺳا .
رد درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا زا لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ ﺖﻬﺟ ﺶﻫﺎﻛ دﺎﺠﻳا
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ شراﺰﮔ
يﺎﻫ عﻮﻨﺘﻣ و هﺎﮔ ﻲﻀﻗﺎﻨﺘﻣ نﻮﻨﻛﺎﺗ
ﻪﺋارا هﺪﺷ
ﺖﺳا . ﺪﻨﭼﺮﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يدﺪﻌﺘﻣ نﺎﺸﻧ زا مﺪﻋ ﺗ ﺄ ﺮﻴﺛ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ
رد دﺎﺠﻳا ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻲﻗﺎﻔﺻ
ﻪﺘﺷاد
5ﺪﻧا
-
و 8
رد يرﺎﻴﺴﺑ زا
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺪﻫﺎﺷ رد ﻲﺑﺎﻳزرا دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﻳﺎﺳ
داﻮﻣ رد يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا
دﺎﺠﻳا ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ درﻮﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا هدﻮﺑ ﺖﺳا .
ﺎﻣا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ يﺮﮕﻳد
ﺮﺛا ﺐﺳﺎﻨﻣ نآ ار رد يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا
دﺎﺠﻳا
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ شراﺰﮔ
هدﺮﻛ ﺪﻧا
9.
-
زا 13
يﻮﺳ ﺮﮕﻳد نﺮﺘﺳو و
ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ ﺗ
ﺄ ﺮﻴﺛ ﻲﻔﻨﻣ ﻣﺮﻧ لﺎ ﻦﻴﻟﺎﺳ رد ﻚﻳﺮﺤﺗ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
ﻲﻤﻜﺷ ار حﺮﻄﻣ هدﺮﻛ ﺪﻧا
14. ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ شراﺰﮔ يﺎﻫ ﺾﻗﺎﻨﺘﻣ رد
درﻮﻣ لﺎﻣﺮﻧ
،ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺶﻴﭘ
،يور ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﺸﺨﺑ زا
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ هوﺮﮔ رد ﻲﺳرﺮﺑ ﺗ ﺄ ﺮﻴﺛ عاﻮﻧا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ هﺪﻨﻨﻛ يﺎﻫ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ
و ﺎﻫوراد رد يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ زا
دﺎﺠﻳا ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻲﻤﻜﺷ
رد ﻪﻧﻮﻤﻧ
شﻮﻣ يﺎﻫ ﻲﻳاﺮﺤﺻ و ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺗ ﺄ ﺮﻴﺛ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ رد
ﻪﻧﻮﮕﻨﻳا ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺎﻫ
هدﺎﻴﭘ يزﺎﺳ هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﻣ ـ شور و داﻮ ﺎﻫ
ناﻮﻴﺣ بﺎﺨﺘﻧا
داﺪﻌﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ قﻼﺧا زﻮﺠﻣ ﺐﺴﻛ زا ﺲﭘ 30
شﻮﻣ ﺮﺳ
داﮋﻧ هدﺎﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ Albino-wistar»
نزو ﺎﺑ « 250 - 200 زا مﺮﮔ
ا ﻪﻴﻘﺑ هﺎﮕﺸﻧاد تﺎﻧاﻮﻴﺣ يراﺪﻬﮕﻧ ﺰﻛﺮﻣ ...
ﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ . ﻴﺣ تﺎﻧاﻮ
يراﺪﻬﮕﻧ تراﺮﺣ و بآ ،رﻮﻧ ،اﺬﻏ ﺮﻈﻧ زا نﺎﺴﻜﻳ ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺤﺗ
ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﻧﺪﺷ يوﺎﺴﻣ هوﺮﮔ ﻪﺳ رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ
10 ﻲﻳﺎﺗ
ﻢﻴﺴﻘﻧ ﺮﻳز ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ
:
،ﻚﻳ هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ
: رد شﻮﻣ هوﺮﮔ ﻦﻳا ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ زا ﺪﻌﺑ
تﺪﻣ ﻪﺑ مﻮﻜﺳ ،شاﺮﺧ دﺎﺠﻳا 1
ﺲﭙﺳ و هﺪﻧﺎﻣ زﺎﺑ ياﻮﻫ رد ﻪﻘﻴﻗد
هﺮﻔﺣ ﻞﺧاد ﻪﺑ ﺪﺷ هﺪﻧادﺮﮔﺮﺑ ﻲﻤﻜﺷ
.
ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ ،ود هوﺮﮔ [Normal Saline (NS)]
: ﻦﻳا رد
ﮔ ـ ﺠﻳا زا ﺲﭘ هوﺮ ـ
ﺧ دﺎ ـ ﻜﺳ ،شاﺮ ـ
ﻲﻤﻜﺷ ﻪﻴﺣﺎﻧ ﻪﺑ مﻮ
ناﺰﻴﻣ ،ﻪﻴﺣﺎﻧ يور و هﺪﻧادﺮﮔﺮﺑ 1
ﻲﻠﻴﻣ
ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﻴﻟ
ﺪﺷ ﻪﺘﺨﻳر .
ﻪﻠﺧاﺪﻣ نوﺪﺑ ،ﻪﺳ هوﺮﮔ :
شﻮﻣ
ﻪﻧﻮﮔ ﭻﻴﻫ هوﺮﮔ ﻦﻳا يﺎﻫ
ﻳﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ و ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻲﺣاﺮﺟ
تاﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تاﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﺴ
ﺪﻧﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣرد هوﺮﮔ ود ﻲﻧزو .
تﺎﻧاﻮﻴﺣ ندﻮﻤﻧ شﻮﻬﻴﺑ
ﻲﻧاﻮﻴﺣ ﻦﻴﻣﺎﺘﻛ ﻲﻗﺎﻔﺻ نورد ﻖﻳرﺰﺗ ﺎﺑ 10
% 90mg/kg) (
) دوﺪﺣ 2 / 0 ﻲﺳ ﻲﺳ ( ﻦﻳزﻼﻳاز و 2
% 8 mg/kg) ) (
دوﺪﺣ 1 / 0
ﻲﺳ ﻲﺳ ( زا ﺲﭘ تﺎﻧاﻮﻴﺣ 5
هدﺮﺑ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻪﺑ ﻪﻘﻴﻗد
ﺪﻧﺪﺷ .
ﻪﻴﺣﺎﻧ رد شاﺮﺧ دﺎﺠﻳا مﻮﻜﺳ
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ رد ناﻮﻴﺣ اﺪﺘﺑا ،شاﺮﺧ دﺎﺠﻳا ﺖﻬﺟ Dorsal
ﺖﺑﺎﺛ
ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻴﻣ ﻂﺧ يور نآ ﻢﻜﺷ و هﺪﺷ 3
هداد شﺮﺑ ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ
دوﺪﺣ مﻮﻜﺳ ﺲﭙﺳ ،ﺪﺷ
3 و جرﺎﺧ ﻲﺣاﺮﺟ فﺎﻜﺷ زا ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ
هداد شاﺮﺧ ﻞﻳﺮﺘﺳا زﺎﮔ ﻚﻤﻛ ﺎﺑ يزوﺮﺳ يﺎﺸﻏ ﻲﻣاﺪﻗ ﺢﻄﺳ
ﻲﺣاﺮﺟ مﺎﻤﺗ ،شاﺮﺧ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ نﺎﺴﻜﻳ ﺖﻬﺟ ،ﺪﺷ ﻮﺗ ﺎﻫ
ﻂﺳ
و مﺎﺠﻧا ﺮﻔﻧ ﻚﻳ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ رد ﻞﻳﺮﺘﺳا زﺎﮔ
ﺎﻫ 3 رﺎﺸﻓ ﺎﺑ ﻪﺒﺗﺮﻣ
دﻮﺷ هﺪﻳد ﻲﻣﺮﭙﻳﺎﻫ ﻲﻛﺪﻧا ﺎﺗ ﺪﺷ هﺪﻴﺸﻛ مﻮﻜﺳ يور ﺖﺑﺎﺛ .
ﺲﭘ
هوﺮﮔ رد مزﻻ ماﺪﻗا مﺎﺠﻧا زا ﻪﺑ مﻮﻜﺳ ،ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ و ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ
ﻔﺣ ﻞﺧاد ـ ﺪﺷ هﺪﻧادﺮﮔزﺎﺑ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ هﺮ .
ﺦﻧ ﺎﺑ ﺖﺳﻮﭘ و ﺎﻴﺷﺎﻓ
نﻮﻠﻳﺎﻧ 0 / 3 ﺘﺴﺑ ـ ﺪﺷ ﻪ . ﺎﻤﺗ ﺲﭙﺳ
ًﻼﻣﺎﻛ ﻂﻳاﺮﺷ رد تﺎﻧاﻮﻴﺣ م
ﺧ ظﺎﺤﻟ زا نﺎﺴﻜﻳ ـ
كارﻮ
، و يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﺑﻮﻃر و ﺎﻣد 2
ﺲﭘ ﻪﺘﻔﻫ
ﺧز ،ﻪﻴﻟوا ﻲﺣاﺮﺟ زا ـ
ًادﺪﺠﻣ ﻢ
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ناﺰﻴﻣ و ﺪﺷ زﺎﺑ
ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻤﻜﺷ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ و يﺮﻫﺎﻇ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﺘﻓﺎﺑ يرادﺮﺑ
2 نزو زا ﺪﻌﺑ ناﻮﻴﺣ ﺮﻫ ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ ﻪﺘﻔﻫ ﻞﺧاد ﻪﺑ ،ﻲﺸﻛ
ﻴﺷ فﺮﻇ ـ ﻪﺸ نﺎﻫد يا ﺘﺤﻣ ﻪﻛ يراﺪﺷﻮﭘرد دﺎﺸﮔ ـ
ﻘﻣ يﻮ ـ يراﺪ
ﺸﻏآ ﻪﺒﻨﭘ ـ ﻠﻛ ﻪﺑ ﻪﺘ ـ دﻮﺑ مﺮﻓوﺮ
، ،نﺪﺷ ﻪﺘﺸﻛ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ
ﻴﺣ ـ ﻘﺘﻨﻣ ﺢﻳﺮﺸﺗ ﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ناﻮ ـ
ﻲﻣ ﻞ ﺪﺷ . ﻃ شﺮﺑ ـ ﻲﻟﻮ
ﺳو ﻂﺧ ـ ﻲﻣ زﺎﺑ ﻂ
ﻲﻣﺎﻤﺗ رد مﻮﻜﺳ ﻪﻘﻄﻨﻣ زا ﺲﭙﺳو ﺪﺷ
ﺲﻜﻋ تﺎﻧاﻮﻴﺣ
ﺪﺻرد و تﺪﺷ نﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ زا ﺲﭘ و يرادﺮﺑ
حاﺮﺟ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ )
ﻛﺎﻣ تاﺪﻫﺎﺸﻣ ـ
ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮ (
ﻪﻘﻄﻨﻣ ،
ﻨﺒﺴﭼ ـ ﺑ ﻲﮔﺪ ﻪ ﻤﻫ ـ
ﻮﺷ و ﺖﺴﺷ زا ﺲﭘ و هﺪﺷ اﺪﺟ مﻮﻜﺳ هاﺮ
لﻮﻠﺤﻣ رد ﺪﻟﺎﻣﺮﻓ هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻴﺒﺜﺗ ﻊﻳﺎﻣ ﻞﺧادPBS
ﺋ ﺪﻴ 10 % راﺮﻗ
ﺖﻓﺮﮔ ﻊﻃﺎﻘﻣ ،ﻲﺘﻓﺎﺑ شزادﺮﭘ مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ و 5
زا ﻲﻧوﺮﻜﻴﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا و ﻪﻴﻬﺗ ﺎﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻚﻳژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ يﺎﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا پﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ .
ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻛﺎﻣ تاﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا هﻮﺤﻧ )
ﻲﻤﺸﭼ (
هﻮﻴﺷ ود ﻪﺑ ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻛﺎﻣ تاﺪﻫﺎﺸﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد
ﺪﺷ شراﺰﮔ .
شور زا لوا هﻮﻴﺷ رد Bhatia
ياﺮﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻛﺪﻧا ﺎﺑ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ تﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ) 15
ﺮﻳﻮﺼﺗ 2 ( . ﻦﻳا رد هوﺮﮔ هﻮﺤﻧ زا عﻼﻃا نوﺪﺑ حاﺮﺟ هﻮﻴﺷ
تﺪﺷ ،تﺎﻧاﻮﻴﺣ يﺪﻨﺑ
ﺮﻫ رد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺮﻳز ﻒﻳﺮﻌﺗ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ار ناﻮﻴﺣ
ﺪﻨﻛ :
ﺮﻔﺻ تﺪﺷ )
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ نوﺪﺑ (
، تﺪﺷ 1 )
ﺖﺣﺎﺴﻣ ﺖﺒﺴﻧ
مﻮﻜﺳ هﺪﺷ هداد شاﺮﺧ ﺖﻤﺴﻗ ﻞﻛ ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ياراد ﺖﻤﺴﻗ ﺮﺘﻜﭼﻮﻛ 50 % ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ و ﻲﻣ اﺪﺟ ﻲﺘﺣار
دﻮﺷ (.
، تﺪﺷ 2
)
شاﺮﺧ ﺖﻤﺴﻗ ﻞﻛ ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ياراد ﺖﻤﺴﻗ ﺖﺣﺎﺴﻣ ﺖﺒﺴﻧ
ﺮﺘﮔرﺰﺑ مﻮﻜﺳ هﺪﺷ هداد 50
% ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ و
اﺪﺟ ﻲﺘﺣار
ﻲﻣ دﻮﺷ (.
، تﺪﺷ 3 )
شاﺮﺧ ﻪﻴﺣﺎﻧ زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﻴﺣﺎﻧ
لﺎﻤﺘﺣا و ﻞﻜﺸﻣ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ندﺮﻛ اﺪﺟ و ﺖﺳا مﻮﻜﺳ هﺪﺷ هداد دراد دﻮﺟو هدور هراﻮﻳد ﻪﺑ ﺐﻴﺳآ (.
، تﺪﺷ 4 ) ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﻴﺣﺎﻧ
و ﺖﺳا ﺖﻔﺳ رﺎﻴﺴﺑ و مﻮﻜﺳ هﺪﺷ هداد شاﺮﺧ ﻪﻴﺣﺎﻧ زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ ا ﺎﺑ ﺰﺟ ندﺮﻛ اﺪﺟ نﺎﻜﻣا دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﮔرﺎﭘ دﺎﺠﻳ
(.
و يﺪﻧﻻﻮﺗ يدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ شور ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ مود هﻮﻴﺷ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ
16، ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻖﺑﺎﻄﻣ ناﻮﻴﺣ ﻲﻤﻜﺷ ﻪﻴﺣﺎﻧ 1
ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺎﺗ ﻻﺎﺑ زا
و ﻲﻟﻮﻃ ﻂﺧ ﻚﻳ ﻂﺳﻮﺗ 3
ﻪﺑ ﻲﺿﺮﻋ ﻂﺧ 8
ﻲﺿﺮﻓ ﺖﻤﺴﻗ
ﺪﺻرد و شراﺰﮔ ﻲﺣاﻮﻧ ﻦﻳا رد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ دﻮﺟو و ﻢﻴﺴﻘﺗ
ﻨﻣ ﻦﻳا لﺎﻐﺷا ﺪﺻرد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺪﺷ هﺪﻴﺠﻨﺳ ﻖﻃﺎ
.
كﻮﻠﺑ زا ماﺪﻛﺮﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ هﻮﺤﻧ يﺎﻫ
ﺖﺸﻫ ﻪﻧﺎﮔ 5 / 12 % رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﻪﻛ يا
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ نآرد ﻲﻤﻜﺷ هﺮﻔﺣ مﺎﻤﺗ 100
%
و ﺖﺳا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻛ يا 2 زا ﻪﻧﺎﺧ 8 ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﺖﺒﺛ نآ ياﺮﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﻧﺎﺧ
25 % ﻲﻣ ﺖﺒﺛ ددﺮﮔ .
هﻮﺤﻧ ﻲﺳرﺮﺑ يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ يﺎﻫ
ﮓﻧر زا ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا رد ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ يﺰﻴﻣآ
ـ ﻦﻳزﻮﺋا
ﻔﺘﺳا ـ ﺪﺷ هدﺎ . ﮓﻧر زا ﺲﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺰﻴﻣآ
زا ﺎﻫﺪﻳﻼﺳا ﻲﻣﺎﻤﺗ ،ﺎﻫ
ﻳو ود ظﺎﺤﻟ ـ
زوﺮﺒﻴﻓ ﻲﮔﮋ ﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﺺﺼﺨﺘﻣ ﻂﺳﻮﺗ بﺎﻬﺘﻟا و
ژ ﺖﺴﻳ
ﻣ رد ﻪﻛ ـ ﻛ هﻮﺤﻧ درﻮ ـ
ﮔ و يراﺬﮔﺪ ـ
هوﺮ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺪﻨﺑ
ًﻼﻣﺎﻛ ﺎﻫ
ﻲﺑ ﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ،دﻮﺑ عﻼﻃا و ﺖﻓﺮ
ﻪﺟرد ود سﺎﺳا ﺮﺑ يﺪﻨﺑ
ﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﻳز لاور ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﮔﮋﻳو ژ
ﻲﺑﺎﻳزرا و ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﺴﻳ
ﺪﺷ : هرﺎﻤﺷ 0 - هرﺎﻤﺷ و لﺎﻣﺮﻧ –1
ﻪﻧﺎﺸﻧ ياراد ﺎﻳ زوﺮﺒﻴﻓ يﺎﻫ
بﺎﻬﺘﻟا ) ﺮﻳﻮﺼﺗ 3 ( .
راﺰﻓا مﺮﻧ لواﺪﺟ رد ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ داﺪﻋا ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ دراوSPSS
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻋﻼﻃا ﻦﻳا يور يرﺎﻣآ ﺰﻴﻟﺎﻧآ .
ﻳﺰﺠﺗ يرﺎﻣآ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪ
ﻚﻳﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﻴﻏ نﻮﻣزآ زا تﺎﻋﻼﻃا ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ رد
Kruskal-Wallis يرﺎﻣآﺰﻴﻟﺎﻧآ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ
Mann-Whitney U و
راﺰﻓا مﺮﻧ زا SPSS 13.5
ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
رد هﺪﺷ ﻪﺋارا ﺮﻳدﺎﻘﻣ
ﺐﺴﺣ ﺮﺑ لواﺪﺟ و ﺎﻫرادﻮﻤﻧ Mean±SEM
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . فﻼﺘﺧا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد يرادﺎﻨﻌﻣ P- value≤ 0.05
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
نﺪﺑ نزو تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺳرﺮﺑ
شﻮﻣ نﺪﺑ نزو تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رد مﺮﮔ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺎﻫ
ﻪﺳ
شﻮﻣ هوﺮﮔ و ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ ،ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ نوﺪﺑ يﺎﻫ
رادﻮﻤﻧ 1 ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
نﺎﻤﻫ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ دﻮﺷ
ود رد تﺎﻧاﻮﻴﺣ ﻲﻧزو تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ و ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ
ﻪﺘﺷاد ﻲﺣاﺮﺟ ﻪﻛ ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ رد ،ﺪﻧا
شﻮﻣ هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ يﺎﻫ
دراﺪﻧ دﻮﺟو ،ﻲﺣاﺮﺟ نوﺪﺑ ﻲﻳاﺮﺤﺻ .
ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺗ ﺄ زا ﺲﭘ تﺎﻧاﻮﻴﺣ نزو تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﺑ يﺮﻴﺛ 14
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ زور .
ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ تاﺪﻫﺎﺸﻣ
شﻮﻣ رﺎﺘﻓر هرود رد ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
14
ﻞﻤﻋ زا ﺲﭘ هزور
ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ،ﻲﺣاﺮﺟ زا ناﻮﻴﺣ ود گﺮﻣ ﺰﺟ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
و لوا يﺎﻫزور رد ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ
ﺮﻴﻴﻐﺗ ،ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ زا ﺲﭘ ﻢﺸﺷ
ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﻳدﺮﮕﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،هوﺮﮔ ود يرﺎﺘﻓر ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد يا
.
ﻲﺳرﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻛﺎﻣ يﺎﻫ
) ﻲﻤﺸﭼ (
ﻲﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
شور ﻖﺒﻃ ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻛﺎﻣ يﺎﻫ
Bhatia لوﺪﺟ رد 1
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
ﺞﻨﭘ ،ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد ،ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ لوﺪﺟ رد ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ تﺪﺷ ناﻮﻴﺣ 1
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ تﺪﺷ ناﻮﻴﺣ ﻪﺳ ، 2
ود و
ﻢﻫ ناﻮﻴﺣ جرﺎﺧ
هﺪﺷ
،
تﺪﺷ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﺷ شراﺰﮔ
هوﺮﮔ ﻦﻳا ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ 38
/ 1
،ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ هوﺮﮔ رد و 8
ناﻮﻴﺣ
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ تﺪﺷ ناﻮﻴﺣ ﻚﻳ ،ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ نوﺪﺑ 1
ناﻮﻴﺣ ﻚﻳ و
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ تﺪﺷ ﻢﻫ 2
تﺪﺷ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد
هوﺮﮔ ﻦﻳا ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ 3
/ 0 ﺖﺳا . ﺮﻳﻮﺼﺗ رد 2
هﻮﺤﻧ ، ﻪﺟرد يﺪﻨﺑ هﻮﻴﺷ ﻖﺒﻃ تﺎﻧاﻮﻴﺣ
Bhatia ﺖﺳا هﺪﻣآ .
ود زا ماﺪﻛ ﭻﻴﻫ رد
زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ تﺪﺷ هوﺮﮔ 2
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻛﺎﻣ ﻲﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ هﻮﻴﺷ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ ﺎﻫ
مود ) ﻪﺘﺳد يﺪﻨﺑ 8 ﻪﻧﺎﮔ ( و زا نﺎﺸﻧ رد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ دﻮﺟ
حاﺮﺟ ﺪﻳد ﺖﺳار ﺖﻤﺳ و ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺖﻤﺴﻗ )
ناﻮﻴﺣ نﺪﺑ ﭗﭼ ﺖﻤﺳ (
دراد . رد ﻴﺷ ﻦﻳا ـ ﻴﻨﭽﻤﻫ هﻮ ـ
ﻌﺗ ﻦ ـ ﮔﺪﻨﺒﺴﭼ داﺪ ـ
ﻲ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﺮﻫ رد ﻛ ـ زا ماﺪ 8 ﺧ ـ ﺟ ﺪﻳد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﺎ ـ
ﻤﺷ ،حاﺮ ـ هﺪﺷ شرﺎ
ﻨﺑﺪﺻرد و ـ
ﺷ يﺪ ـ ﺖﺳا هﺪ . ﻴﻟﺎﻧآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ـ
ﻲﺳرﺮﺑ يرﺎﻣآ ﺰ يﺎﻫ
ﻛﺎﻣ ـ د ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻚﻴﭘﻮﻜﺳوﺮ ﺟ ر
ـ لوﺪ 2 ﻤﻧ و ـ رادﻮ 2 هﺪﻣآ ،
ﺖﺳا . ﻤﻧ رد ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ـ
رادﻮ 2 ﺨﺸﻣ ﺺ
ﺺﺧﺎﺷ ود ،ﺖﺳا
ﻜﺳوﺮﻛﺎﻣ ـ ﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻚﻴﭘﻮ ـ
ﮔ رد ﻲ ـ ﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ هوﺮ ـ
ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻦ ﺮﺗ
ﻫﺎﺷ هوﺮﮔ زا ـ
ﻲﺳرﺮﺑ و ﺖﺳا ﺪ ﻴﻟﺎﻧآ يﺎﻫ
ـ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ يرﺎﻣآ ﺰ ﺪﻫد
ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻛ ـ
ﺤﻟ زا ﻢﻫ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ يرادﺎ ـ
ﺷ ظﺎ ـ تﺪ
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ P- value= 0.002)
ﻫ و ( ـ ﺤﻟ زا ﻢ ـ ﺻرد ظﺎ ـ ﺪ
ﻨﺒﺴﭼ ـ ﻲﮔﺪ P- value= 0.004) دراد دﻮﺟو(
.
ﻲﺳرﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻚﻳژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ يﺎﻫ
ﻲﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻟﻮﺗﺎﭘ يﺎﻫ
ـ رد بﺎﻬﺘﻟا و زوﺮﺒﻴﻓ ﻚﻳژﻮ
لوﺪﺟ 3 ﺖﺳا هﺪﻣآ .
زا ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد 8
ﻴﺣ ـ ،هﺪﺷ ﺶﻳﺎﻣزآ ناﻮ
4 ﻪﻧﺎﺸﻧ ناﻮﻴﺣ و زوﺮﺒﻴﻓ يﺎﻫ
3 ﻪﻧﺎﺸﻧ ناﻮﻴﺣ
بﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
ﻪﺘﺷاد ﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ ﻪﻜﻴﻟﺎﺣرد ،ﺪ ود ظﺎﺤﻟ زا ،ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ يﺎﻫ
ﺒﻴﻓ ﻲﮔﮋﻳو ـ
هﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا لﺎﻣﺮﻧ ،بﺎﻬﺘﻟا و ﺲﻳزوﺮ ﺪﻧا
. ﻦﻳﺪﺑ
ﺤﻟ زا ﺐﻴﺗﺮﺗ ـ
ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ظﺎ
بﺎﻬﺘﻟا ظﺎﺤﻟ زا ﻢﻫ يراد
P-value= 0.03) زوﺮﺒﻴﻓ ظﺎﺤﻟ زا ﻢﻫ و (
P-value=0.009)
ود ﻦﻴﺑ(
ﮔ ـ ﺟو هوﺮ ـ دراد دﻮ . ﺮﻳﻮﺼﺗ رد 3 ﻜﻴﻣ يﺎﻤﻧ ـ ﻴﭘﻮﻜﺳوﺮ ـ هراﻮﻳد ﻚ
رد مﻮﻜﺳ ﻤﻧ ود
ـ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻪﻧﻮ .
ﺼﺗرد ـ
،ﻒﻟا ﺮﻳﻮ ﻳد ـ مﻮﻜﺳ هراﻮ
ﺨﺑ و لﺎﻣﺮﻧ ـ
ﺶ ﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ـ
ًﻼﻣﺎﻛ نآ ﻒ ﺑﺎﻗ
ـ ﻨﺷ ﻞ ـ و ﺖﺳا ﻲﻳﺎﺳﺎ
ﻧﺎﺑ ،ب ﺮﻳﻮﺼﺗ رد ـ
ﺸﻏ فاﺮﻃا ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺪ ـ
ﺳ يﺎ ـ
ار يزوﺮ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ .
ﻝﻭﺪﺟ ۱ - ﻩﻮﻴﺷ ﻖﺒﻃ ﻲﭘﻮﮑﺳﻭﺮﮐﺎﻣ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ Bhatia
ﻩﻭﺮﮔ ﺎﻫ ﻩﺭﺎﻤﺷ
ﻱﺭﺍﺬﮔ ﻥﻮﻣﺯﺁ ﻖﺒﻃ Bhatia ﻥﺍﻮﻴﺣ ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﺝﺭﺎﺧ ﻩﺪﺷ
ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻥﺍﻮﻴﺣ ﻪﺘﺳﺩ ۰ ﻪﺘﺳﺩ
۱ ﻪﺘﺳﺩ
۲ ﻪﺘﺳﺩ
۳ ﻪﺘﺳﺩ
۴
ﺪﻫﺎﺷ ۱۰
۰ ۵
۳ ۰
۰ ۲
ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ۱۰
۸ ۱
۱ ۰
۰ ۰
ﻝﻭﺪﺟ ۲ - ﻲﭘﻮﮑﺳﻭﺮﮐﺎﻣ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺕﺎﻋﻼﻃﺍ ﻱﺭﺎﻣﺁ ﻱﺰﻴﻟﺎﻧﺁ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻩﻭﺮﮔ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺩﺍﺪﻌﺗ N)
ﺕﺪﺷ ( ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
*
ﺪﺻﺭﺩ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
*
ﺪﻫﺎﺷ ۸
۱۸ / ۰ ± ۳۸ / ۱ ۰۴ / ۲ ± ۶۳ / ۱۵
ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ۱۰
۲۱ / ۰ ± ۳ / ۰ ۶۷ / ۲ ± ۷۵ / ۳
SEM*
± ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
- ﮔ ﻭﺩ ـ ﻫﺎﺷ ﻩﻭﺮ ـ ﻧ ﻭ ﺪ ـ ﻣﺮ ـ ـﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎ ـ ـﻫ ﻦ ـ ـﺤﻟ ﺯﺍ ﻢ ـ ـﺷ ﻅﺎ ـ ﻨﺒﺴﭼ ﺕﺪ ـــ ﻲﮔﺪ
P=0.002) ﻲﮔﺪﻨﺒـﺴﭼ ﺪـﺻﺭﺩ ﻅﺎـﺤﻟ ﺯﺍ ﻢـﻫ ﻭ(
P= 0.004) (
ﻑﻼﺘـﺧﺍ
ﺪﻧﺭﺍﺩ ﻱﺭﺍﺩﺎﻨﻌﻣ
ﻝﻭﺪﺟ ۳ - ﻲﺳﺭﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﮏﻳﮊﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﻮﺘﺴﻴﻫ ﻱﺎﻫ
ﻩﻭﺮﮔ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺩﺍﺪﻌﺗ N)
زوﺮﺒﻴﻓ ( بﺎﻬﺘﻟا *
*
ﺪﻫﺎﺷ 19 ۸
/
±0 5 / 0 18 /
±0 38 / 0
ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ 0 ۱۰
0
SEM*
± ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
- ﺏﺎﻬﺘﻟﺍ ﻅﺎﺤﻟ ﺯﺍ ﻢﻫ ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻭ ﺪﻫﺎﺷ ﻩﻭﺮﮔ ﻭﺩ P-value= 0.03)
(
ﺲﻳﺯﻭﺮﺒﻴﻓ ﻅﺎﺤﻟ ﺯﺍ ﻢﻫ ﻭ P-value=0.009)
( ﻲﻨﻌﻣ ﻑﻼﺘﺧﺍ ﺪﻧﺭﺍﺩ ﻱﺭﺍﺩ
ﺭﺍﺩﻮﻤﻧ ۱ - ﻲﻧﺯﻭ ﺕﺍﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻩﻭﺮﮔ
ﻩﻭﺮـﮔ ﺎـﺑ ﻦﻴﻟﺎـﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻭ ﺪﻫﺎﺷ ﻱﺎﻫ
ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻲﻳﺍﺮﺤﺻ ﺱﺎﻫ ﺵﻮﻣ )
ﻪﻠﺧﺍﺪﻣ ﻥﻭﺪﺑ (
ﻲﻧﺎﻣﺯ ﻩﺯﺎﺑ ﺭﺩ ۱۴
ﺯﺍ ﺲﭘ ﻩﺯﻭﺭ
ﻪﻴﻟﻭﺍ ﻲﺣﺍﺮﺟ .
ﺭﺍﺩﻮﻤﻧ ﺭﺩ ﻪﮐ ﺭﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﺭﺩ ﺕﺎـﻧﺍﻮﻴﺣ ﻲﻣﺎـﻤﺗ ﺖـﺳﺍ ﺺﺨﺸﻣ
ﮔ ﺮ ﻩﻭ ﻪﺘﺷﺍﺩ ﻥﺯﻭ ﺶﻳﺍﺰﻓﺍ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻱﺎﻫ ﺯﺍ ﺲـﭘ ﻲـﺣﺍﺮﺟ ﻞﻤﻋ ﻭ ﺪﻧﺍ
۱۴
،ﺯﻭﺭ ﻭﺩ ﺭﺩ ﺕﺎﻧﺍﻮﻴﺣ ﻥﺯﻭ ﺮﺑ ﻲﺳﻮﺴﺤﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ
ﻪﺘـﺷﺍﺪﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻭ ﺪﻫﺎﺷ ﻩﻭﺮﮔ
ﺖﺳﺍ .
ﻤﻧ ـ ﺭﺍﺩﻮ ۲ ﺏ ﻭ ﻒﻟﺍ ـ ﺘﻧ ـ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﺞﻳﺎ ﻫ
ـ ﮐﺎﻣ ﻱﺎ ـ ﮑﺳﻭﺮ ـ ﻴﭘﻮ ـ ﺒﺴﭼ ﮏ ـ ـﮔﺪﻨ ـ ﻲ
ﻩﻭﺮﮔ ﻭﺩ Mean± SEM) .(
ﻒﻟﺍ ( ﻭﺩ ﺭﺩ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺕﺪﺷ ﺭﺍﺩﻮﻤﻧ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ
ﻱﻮﮕﻟﺍ ﻖﺒﻃ ﻩﻭﺮﮔ Bhatia
ﺖـﺳﺍ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﻲﺳﺭﺮﺑ ﺩﺭﻮﻣ .
ﻪـﮐ ﺭﻮﻄﻧﺎـﻤﻫ
ﻲﻣ ﻩﺪﻫﺎﺸﻣ ﮔ ﺭﺩ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺕﺪﺷ ﺩﻮﺷ ﺮ
ﻩﻭ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻩﻭﺮـﮔ ﺯﺍ ﺮـﺗ
ﺩﺭﺍﺩ ﺩﻮـﺟﻭ ﻩﻭﺮـﮔ ﻭﺩ ﻦﻴـﺑ ﻱﺭﺍﺩﺎـﻨﻌﻣ ﺕﻭﺎﻔﺗ ﻭ ﻩﺩﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ P- value= )
0.002 .(
ﺏ ( ﺪﺻﺭﺩ ﺭﺍﺩﻮﻤﻧ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ
ﻢﻴـﺴﻘﺗ ﻖـﺒﻃ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻱﺪـﻨﺑ
۸ ﻲﻳﺎـﺗ
ـﻣ ﻦـﻳﺍ ﺭﺩ ﻪﮐ ﺖﺳﺍ ﻩﺪﻣﺁ ﻲﻤﮑﺷ ـ
ـﻨﺒﺴﭼ ﺪـﺻﺭﺩ ﻢـﻫ ﺩﺭﻮ ـ
ـﮔ ﺭﺩ ﻲﮔﺪ ـ
ﻩﻭﺮ
ﻧـ ﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮ ـ ﻴﻳﺎﭘ ﻦ ـ ﻦ ﮔ ﺯﺍ ﺮﺗ ـ ﻫﺎﺷ ﻩﻭﺮ ـــــ ﺖﺳﺍ ﺪ P- value= 0.004) .(
ﺮﻳﻮﺼﺗ ۱ ـ ﻲﭘﻮﮑـﺳﻭﺮﮐﺎﻣ ﺵﺭﺍﺰـﮔ ﺖﻬﺟ ﻥﺍﻮﻴﺣ ﻢﮑﺷ ﻲﺿﺮﻓ ﻱﺪﻨﺑ ﻢﻴﺴﻘﺗ
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺪﺻﺭﺩ
ﺮﻳﻮﺼﺗ ۲ - ﺕﺪﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ۱
ﻪﺟﺭﺩ ﺭﺩ ﻲﭘﻮﮑـﺳﻭﺮﮐﺎﻣ ﻩﻮﻴﺷ ﺭﺩ ﺕﺎﻧﺍﻮﻴﺣ ﻱﺪﻨﺑ
ﻱﻮﮕﻟﺍ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ ﻭ Bhatia
)۱۵
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻱﺍﺭﺍﺩ ﺖﻤﺴﻗ ﺖﺣﺎﺴﻣ ﺖﺒﺴﻧ
ﺍﺩ ﺵﺍﺮﺧ ﺖﻤﺴﻗ ﻞﮐ ﻪﺑ
ﺮﺘﮑﭼﻮـﮐ ﻡﻮﮑـﺳ ﻩﺪﺷ ﻩﺩ ﺯﺍ
۵۰ % ﻪـﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒـﺴﭼ ﻭ
ﻲﻣ ﺍﺪﺟ ﻲﺘﺣﺍﺭ ﺩﻮﺷ
(.
ﺮﻳﻮـﺼﺗ ۳ - ﻪــﮐ ﻲﮔﺪﻨﺒــﺴﭼ ﻱﺍﺭﺍﺩ ﻡﻮﮑـﺳ ﻩﺭﺍﻮــﻳﺩ ﮏﻴﭘﻮﮑـﺳﻭﺮﮑﻴﻣ ﻱﺎــﻤﻧ
ﺑ ﻭ ﺯﻭﺮــﺒﻴﻓ ﻱﺎﻫﺪــﻧﺎ ﹰﻼﻣﺎــﮐ ﻱﺯﻭﺮــﺳ ﻱﺎــﺸﻏ ﺕﺭﻭﺎــﺠﻣ ﺭﺩ ﻲﮔﺪﻨﺒــﺴﭼ
ﻞــﺑﺎﻗ
ﺖﺳﺍ ﻩﺪﻫﺎﺸﻣ )
ﻲﻳﺎﻤﻨﮔﺭﺰﺑ ﺎﺑ ۴۰
ﺮﺑﺍﺮﺑ (
ﺚﺤﺑ
ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﺎﻳ و وراد زا هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﻨﻨﻛ
ﺰﻴﻓ يﺎﻫ لﺎﺳ ﻲﻜﻳ ﺖﺳﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ ﻲﻤﻜﺷ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ دﺎﺠﻳا زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺖﻬﺟ ﻪﻛ و دﻮﺷ
ﻪﻧﻮﻤﻧ لﺪﻣ رد نﻮﻨﻛﺎﺗ يدﺎﻳز يﺎﻫ هﺪﺷ هدﻮﻣزآ ﻲﻧاﻮﻴﺣ يﺎﻫ
ﺪﻧا . رد
ﺮﺑ ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ ﺮﺛا ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻲﻤﻜﺷ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺶﻫﺎﻛ
شﻮﻣ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ .
رد ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ ﻲﻜﻳ
هﻮﻴﺷ زا ﺷ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺶﻫﺎﻛ يﺎﻫ ﻲﺠﻳرﺪﺗ شﺰﻳر ،ﻲﻤﻜ
300 ﺎﺗ
500 ﻲﻠﻴﻣ
يﺎﻬﺘﻧا رد ﻲﻗﺎﻔﺻ هﺮﻔﺣ رد ﺪﻴﺋﻮﻟﺎﺘﺴﻳﺮﻛ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﻴﻟ
ﻪﻃﻮﻏ ﺖﻟﺎﺣ دﺎﺠﻳا ﺖﻬﺟ ﻲﺣاﺮﺟ نﺎﮔرا و ﻢﻜﺷ رد يرو
ﻲﻨﮕﻟ يﺎﻫ
ﺖﺳا
17. بﺬﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ هرﺎﺷا ﺎﺑ ،نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣرد ﻦﻳا
لﻮﻠﺤﻣ و بآ يﻻﺎﺑ
بﺬﺟ ﻪﻛ ﻲﻤﻜﺷ هﺮﻔﺣ زا ﺖﻴﻟوﺮﺘﻜﻟا يﺎﻫ
ﺣ ـ دوﺪ 500 ﻲﻠﻴﻣ ﻴﻟ ﺳ ﺮﺘ ـ ﻠﻛ ﻢﻳﺪ ـ ﺘﻤﻛ رد ﺪﻳاﺮ ـ
زا ﺮ 24 ار ﺖﻋﺎﺳ
ﻣ ـ ﻲﻣ ﺐﺟﻮ
18دﻮﺷ ﻦﻴﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و 5
ﺎﺗ 8
لﻮﻃ زور
ﻲﻣ ﺸﻛ ـ ﻣ ﻲﻗﺎﻔﺻ ﺢﻄﺳ ﺎﺗ ﺪ ـ
ﻟﺎﺳ مﻮﻴﻠﺗوﺰ ـ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ،ﺪﻨﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻢ
ﮔ ـ ﻪﺘﻓﺮ ﻠﺤﻣ ﻚﻳ ﻪﻛ ﺪﻧا ـ
ﻴﺋﻮﻟﺎﺘﺴﻳﺮﻛ لﻮ ـ
ﻪﻜﻨﻳا زا ﺶﻴﭘ يﺪ
ﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻞﻴﻜﺸﺗ و ﻲﻨﻳﺮﺒﻴﻓ ﺖﺴﺸﻧ ﻪﺳوﺮﭘ ـ
،دﻮﺷ ﻞﻣﺎﻛ ﻲ
ﺖﺳا هﺪﺷ بﺬﺟ
19.
L4 L3 L2 L1
R4 R3 R2 R1
لﺎﻣﺮﻧ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ كﺪﻧا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻴﻟﺎﺳ )
1 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ ( ﻲﻤﻧ رﺎﻄﺘﻧا
نورد شﺰﻳر دور
لﻮﻠﺤﻣ ﻲﻗﺎﻔﺻ ﻪﻃﻮﻏ ﺖﻴﺻﺎﺧ ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ يﺪﻴﺋﻮﻟﺎﺘﺴﻳﺮﻛ يﺎﻫ
،يرو
زا ﺪﻳﺎﻤﻧ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼدﺎﺠﻳا .
ﻲﻣ ﻪﻛ نﺎﻨﭽﻧآ ،ﻲﻤﻜﺷ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻲﻌﻴﺒﻃ يدﻮﺒﻬﺑ رد ،ﻢﻴﻧاد
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻦﻴﺑ و دراد دﻮﺟو لدﺎﻌﺗ ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ﻞﻴﻜﺸﺗ
ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ لدﺎﻌﺗ ﻦﻳا ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﺎﻳ ﻲﻧورد ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛا ﺮﺑ ﺮﮔا ﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ،درﻮﺧ ﻢﻬﺑ ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪ
ﻲﻣ دﻮﺟو ﺪﻳآ
20. ﻢﻳﺰﻧآ
نژﻮﻨﻴﻤﺳﻼﭘ زا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻴﻤﺳﻼﭘ ،ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ﻪﻳﺰﺠﺗ رد يﺪﻴﻠﻛ
ﻲﻣ ﺖﺳﺪﺑ ﺪﻳآ
. لﺎﻌﻓ
عوﺮﺷ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﻦﻴﻤﺳﻼﭘ ﻲﻠﺻا هﺪﻨﻨﻛ
لﺎﻌﻓ ،ﻲﻨﻳﺮﺒﻴﻓ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻪﺧﺮﭼ هﺪﻨﻨﻛ
نژﻮﻨﻴﻤﺳﻼﭘ هﺪﻨﻨﻛ
(tPA) و
ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ،نآ ﻲﻠﺻا هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﻮﻨﻴﻤﺳﻼﭘ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ هﺪﻨﻨﻛ
ژ عﻮﻧ ن
(PAI-1) 1 ﺖﺳا
21.
و
PAI-122
ﺐﻴﻛﺮﺗ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺎﺑ ﻴﻏ يﺎﻫ
ـ لﺎﻌﻓﺮ
tPA/PAI-1 ﻌﻓ و
ـ لﺎ هﺪﻨﻨﻛ ﺒﻴﻓ ﻪﻳﺰﺠﺗ زا ،نژﻮﻨﻴﻤﺳﻼﭘ يﺎﻫ ـ
ﺮ ﻦﻳ
ﻌﻧﺎﻤﻣ ـ ﻲﻣ ﺖ ﺪﻨﻛ . لﺎﻌﻓ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ هﺪﻨﻨﻛ
ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ﻞﻴﻜﺸﺗ زا ﻲﺣاﺮﺟ يﺎﻣوﺮﺗ ﻞﺤﻣ رد نژﻮﻨﻴﻤﺳﻼﭘ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ
23. ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ فﻼﺘﺧا رادﺎﻨﻌﻣ ود هوﺮﮔ زا ظﺎﺤﻟ ﺲﻳزوﺮﺒﻴﻓ ار
ﻦﻳﺪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﺢﻴﺿﻮﺗ داد ﻪﻛ ﻖﻳرﺰﺗ لﺎﻣﺮﻧ
،ﻦﻴﻟﺎﺳ ﺐﺟﻮﻣ
ﺮﻴﻴﻐﺗ رد لﺎﻌﻓ يزﺎﺳ ﻪﺳوﺮﭘ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺮﺒﻴﻓ ﻲﻨﻳ هﺪﺷ و ﺎﺑ ﻖﻴﻗر يزﺎﺳ
PAI-1 رد ﻊﻳﺎﻣ ﻲﻗﺎﻔﺻ ) ﻲﻧﺎﻜﻣ ﻪﻛ ﻪﺳوﺮﭘ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻲﻨﻳﺮﺒﻴﻓ قﺎﻔﺗا
ﻲﻣ ﺪﺘﻓا (
، ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺶﻳاﺰﻓا tPA
ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ .
،ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﭼﺮﮔ بﺬﺟ
لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ رد هﺮﻔﺣ ﻲﻤﻜﺷ ﻊﻳﺮﺳ ﺖﺳا
، ﺎﻣا نﺎﻣز ﻲﻓﺎﻛ ياﺮﺑ
ﻖﻴﻗر PAI-1 يزﺎﺳ
دراد . نﺎﻫرﺎﺗ و ﺶﻫوﺮﮔ ﺰﻴﻧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ار tPA ﺪﻌﺑ زا شﺰﻳر ﻲﺠﻳرﺪﺗ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ رد هﺮﻔﺣ ﻲﻤﻜﺷ
شﻮﻣ يﺎﻫ
،ﻲﻳاﺮﺤﺻ ﺪﻌﺑ
زا 10 زور شراﺰﮔ هدﺮﻛ ﺪﻧا
17.
مﺰﻴﻧﺎﻜﻣ ﻢﻴﻣﺮﺗ
،ﻲﻗﺎﻔﺻ ﻪﺳوﺮﭘ هﺪﻴﭽﻴﭘ يا ﺖﺳا ﻪﻛ لﻮﻠﺳ ﺎﻫ
و لﻮﻜﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﻄﺳاو رد آ ن ﺖﻟﺎﺧد ﺪﻧراد . زا ظﺎﺤﻟ
،يژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓﻮﺗﺎﭘ ﻪﺳوﺮﭘ
ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺑ
رﺎﻬﭼ ﻪﻠﺣﺮﻣ اﺮﺠﻣ
ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻲﻣ دﻮﺷ . 1 ( ﻓ زﺎ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ﺪﻌﺑ زا ﺖﺣاﺮﺟ 2 ( زﺎﻓ ﻞﻴﻠﺤﺗ
ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ 3 ( ﺲﻳزوﺮﺒﻴﻓزﺎﻓ و
4 ( زﺎﻓ ﻢﻴﻣﺮﺗ و زﻮﺘﻴﺳﻮﮔﺎﻓ
24. رد زﺎﻓ
ﻪﻴﻟوا
،ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ﺖﻴﺳﻮﻛﻮﻟ ﺎﻫ دراو ﻞﻤﻋ هﺪﺷ و ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ﻞﻜﺷ
ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ناﺰﻴﻣ وIL-6 TNF-a ار رد
ﻊﻳﺎﻣ نورد ﻲﻗﺎﻔﺻ ﺲﭘ زا ﻞﻤﻋ ﻲﺣاﺮﺟ شراﺰﮔ هدﺮﻛ ﺪﻧا
25.
- 27
و IL-6 TNF-a ﻦﻴﻛﻮﺘﻴﺳ يﺎﻫ دﺎﺠﻳا بﺎﻬﺘﻟا ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻛ زا يﺎﻫژﺎﻓوﺮﻛﺎﻣ لﺎﻌﻓ
ﻖﺘﺸﻣ هﺪﺷ و رد ﻒﻗﻮﺗ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻨﻤﻳا نﺪﺑ
ﺪﻌﺑ زا ﺎﻣوﺮﺗ ﺶﻘﻧ ﺪﻧراد
28. ﺮﺑ ﻪﻳﺎﭘ ﻦﻳا ﻪﺘﻓﺎﻳ
،ﺎﻫ
ًاﺮﻴﺧا ﮓﻧﺎﻓ و
ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ ﺮﺛا
ﺖﺒﺜﻣ ﻖﻳرﺰﺗ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ دﺮﺳ ) 4 ﻪﺟرد
ﻲﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ ( ار رد ﺶﻫﺎﻛ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻲﻤﻜﺷ
رد شﻮﻣ يﺎﻫ
ﻚﭼﻮﻛ ) 30 - 25 مﺮﮔ ( شراﺰﮔ هدﺮﻛ ﺪﻧا
29. ﺎﻬﻧآ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻴﻛﻮﺘﻴﺳ
ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا وIL-6
ﺶﻳاﺰﻓا ﻦﻴﻛﻮﺘﻴﺳ ﺪﺿ
ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا IL-10 ار ﺲﭘ زا
هدﺎﻔﺘﺳا زا لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ نﺎﺸﻧ هداد ﺪﻧا . ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺖﻠﻋ مﺪﻋ
هﺪﻫﺎﺸﻣ بﺎﻬﺘﻟا رد ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ ﺰﻴﻧ
ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻴﻛﻮﺘﻴﺳ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا
ﺖﺳاIL-6 .
ﻦﻳﺪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ رد درﻮﻣ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ ار
ﻦﻳﺪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻴﺿﻮﺗ ـ ﺢ ﻲﻣ ﻢﻴﻫد ﻪﻛ ﻪﺑ يﺮﻴﮔرﺎﻛ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ رد
ﻔﺣ ـ هﺮ ﻲﻤﻜﺷ ﻜﻤﻣ ـ ﻦ ﺖﺳا ﺎﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد لﺎﻌﻓ يزﺎﺳ ﻪﺳوﺮﭘ
ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺒﻴﻓ ـ ﻲﻨﻳﺮ زا ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ يﺎﻫ
ﻲﻨﻳﺮﺒﻴﻓ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ
و ﺎﻳ ﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ تﺪﺷ بﺎﻬﺘﻟا و ﺎﻳ كﺎﭘ ندﺮﻛ داﻮﻣ ﻪﺤﺷﺮﺘﻣ
ﻲﻨﻳﺮﺒﻴﻓ ﻣ ـ ﺐﺟﻮ ﺶﻫﺎﻛ ناﺰﻴﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ هﺪﺷ
و ﻦﻳﺪﺑ
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا يﺎﻫ ﻜﺳوﺮﻛﺎﻣ ـ ﻚﻴﭘﻮ و يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ توﺎﻔﺗ يرادﺎﻨﻌﻣ
ار ﺎﺑ ﮔ ـ هوﺮ ﺪﻫﺎﺷ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﻨﻫد ـ ﺪ . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻖﺒﻃ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ
ﺘﺸﻴﺑ ـ ﻦﻳﺮ ناﺮﻴﻣ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ رد
ﻪﻴﺣﺎﻧ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺖﻤﺳ ﭗﭼ نﺪﺑ
ﻴﺣ ـ ناﻮ دﺎﺠﻳا هﺪﺷ ﻪﻛ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻲﻣﻮﺗﺎﻧآ ﻗ ـ ﮔراﺮ يﺮﻴ
،مﻮﻜﺳ
نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد دﺎﺠﻳا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻨﺒﺴﭼ
ـ ﻲﮔﺪ رد ﻴﺣﺎﻧ ـ ﻪ شاﺮﺧ
ﺖﺳا . هدﺎﻔﺘﺳا زا
لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ
ﺮﻳﺎﺳ
ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ هﺪﻨﻨﻛ يﺎﻫ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
،ﻲﻤﻜﺷ
،هدﺎﺳ رد سﺮﺘﺳد و
نوﺮﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﻓﺮﺻ ﺮﺗ ﺖﺳا . ﺮﻫ ﺪﻨﭼ رد ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻲﺗآ رد درﻮﻣ
دﺮﺑرﺎﻛ لﺎﻣﺮﻧ ﻦﻴﻟﺎﺳ ﺪﻳﺎﺑ دراﻮﻣ يﺮﮕﻳد زا
،ﻪﻠﻤﺟ ﺳرﺮﺑ ﻲ ناﺰﻴﻣ
ﻲﺴﻛورﺪﻴﻫ ﻦﻴﻟوﺮﭘ
رد ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ
،ﻲﺘﻓﺎﺑ ﻲﺳرﺮﺑ شور يﺎﻫ ﺮﮕﻳد
دﺎﺠﻳا و ﻪﺟرد يﺪﻨﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ و
ﻲﺳرﺮﺑ يﺎﻫ ﻚﻳﺮﺘﻣﻮﻓرﻮﻣ درﻮﻣ
ﻪﺟﻮﺗ راﺮﻗ ﺮﻴﮔ ﻧ ﺪ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﻔﺘﺳا ـ ﻤﻋا زا ﺲﭘ ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ زا هدﺎ ـ
ﺟ لﺎ ـ
،ﻲﻤﻜﺷ ﻲﺣاﺮ
ﻌﻧﺎﻤﻣ رد ـ ﻨﺒﺴﭼ دﺎﺠﻳا زا ﺖ ـ
ﻣ ﻲﻤﻜﺷ ﻪﻴﺣﺎﻧ رد ﻲﮔﺪ ﺆ
ﺖﺳا ﺮﺛ .
ﺛا ﻦﻳا ﺠﻳا ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﻪﻧ ﺮ ـ
ﻌﻧﺎﻤﻣ دﺎ ـ ﻴﻓ ﺖ ـ
ﺖﻬﺟ ﻪﺑ ﻪﻜﻠﺑ ﻲﻜﻳﺰ
ﻬﺘﻟا ﻞﻣاﻮﻋ ﺶﻫﺎﻛ ـ
ﺠﺗ ﻪﺳوﺮﭘ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻲﺑﺎ ـ
ﺑ ﻲﻨﻳﺮﺒﻴﻓ ﻪﻳﺰ ﻪ
ﻲﻣ دﻮﺟو ﺪﻳآ .
Abstract:
Macroscopic and Microscopic Assessment of Normal Saline on Postoperative Adhesion Formation in a Rat Model
Panahi F. MD*, Shahram E.MSc **, Khoshmohabat H. MD***, Kaka Gh. MD****
Sadraee S. H. MD****, Hossainalipour M. MD*****
(Received: 20 Jan 2013 Accepted: 21 April 2013)
Introduction & Objective: Adhesion formation after abdominal surgery is a major cause of postoperative bowel obstruction, infertility, and chronic abdominal pain. In this study, we evaluated the effect of normal saline on postoperative adhesion formation in a rat model.
Materials & Methods: A total of 30 Wistar female rats were randomly divided in 3 groups involving Normal saline (NS) group, Control group and a group of normal animals (not include in our study). Under general anesthesia, and following a 3cm midline incision, the anterior surface of serous membrane in the rat was scraped slightly. One ml of Normal saline was administrated intraperitoneally in the NS group. The duration from opening to the beginning of the closure was 1 min. In the control group, no medication was administered, and only cecum was exposed to air for 1 min. Fourteen days after the surgery, a re-laparotomy was performed for macroscopic and pathological assessment and then all of them were destroyed. A comparison of the groups was carried out using the non-parametric Kruskal-Wallis test, followed by Mann- Whitney U statistics, to detect the statistically significant differences among the groups. Analysis was performed using SPSS 13. P-value ≤ 0.05 was considered significant.
Results: The adhesion grade and extent of the normal saline group was lower than those of control group in macroscopic assessment (P<0.05). A comparison of the adhesion stages in pathological assessment showed a reduction in the abdominal adhesion by the usage of NS, and demonstrated a significant difference between Normal saline and control groups (P<0.05).
Conclusions: Administrating normal saline has preventive effects on the postoperative abdominal adhesion.
Key Words: Adhesion, Normal Saline, Rat
*Associate Professor of General Surgery, Trauma Research Center, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran
**Master of Science, Biomaterial Group, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran
***Assistant Professor of General and Trauma Surgery, Trauma Research Center, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran
****Associate Professor of Histology, Neuroscience Research Center, Baqiyatallah University of Medical Sciences, Tehran, Iran
*****
Assistant Professor of Pathology, Biomaterial Group, Iran University of Science and Technology, Tehran, Iran
References:
1. RL. DeWilde, G.Trew, on behalf of the Expert Adhesions Working Party of the European Society of Gynaecological Endoscopy (ESGE) .Postoperative abdominal adhesions and their prevention in gynaecological surgery. Expert consensus position.
Gynecol Surg. 2007.
2. L. Holmdahl, B. Risberg, DE. Beck, JW. Burns, N.Chegini et al .Adhesions: pathogenesis and prevention - panel discussion and summary. Eur J Surg 1997; 163: 56-62.
3. Y. Yeo, D. S. Kohane. Polymers in the prevention of peritoneal adhesions. European Journal of pharmaceutics and Biopharmaceutics 2008; 68: 57- 66.
4. D. Wiseman.Polymers for the prevention of surgical adhesions. In: Domb AJ (ed) Polymeric site-specific pHarmacotherapy. Wiley, New York, 1994; 370-421.
5. Cetin M, Duran B, Demirkoprulu N, et al. Effects of diazeniumdiolates (NONOates) and methylene blue on the reduction of postoperative adhesion in rats.
GynecolObstet Invest 2004; 57: 86.
6. Duran B, Ak D, Cetin A, et al. Reduction of postoperative adhesions by N,O- carboxymethylchitosan and spermine NONOate in rats. ExpAnim 2003; 52: 267.
7. Cavallari N, Polistena A, Cavallaro A. Inability of University of Wisconsin solution to reduce postoperative peritoneal adhesions in rats. Eur J Surg 2000; 166: 650.
8. Treutner KH, Bertram P, Lerch MM, et al. Prevention of postoperative adhesions by single intraperitoneal medication. J Surg Res 1995; 59: 764.
9. Sortini D, Feo CV, Maravegias K, et al. Role of peritoneal lavage in adhesion formation and survival rate in rats: An experimental study. J Invest Surg 2006; 19: 291.
10. Kucukozkan T, Ersoy B, Uygur D, et al. Prevention of adhesions by sodium chromoglycate, dexamethasone, saline, and aprotinin after pelvic surgery. ANZ J Surg 2004; 74: 1111.
11. Bhatia DS, Allen JE. The prevention of experimentally induced postoperative adhesions. Am Surg 1997; 63: 775.
12. Elkelani OA, Molinas CR, Mynbaev O, et al.
Prevention of adhesions with crystalloids during laparoscopic surgery in mice. J Am AssocGynecolLaparosc 2002; 9: 447.
13. Larsson B, Lalos O, Marsk L, et al. Effect of intraperitoneal instillation of 32% dextran 70 on postoperative adhesion formation after tubal surgery.
ActaObstetGynecolScand 1985; 64: 437.
14. Van Westreenen M, van den Tol PM, Pronk A, et al. Perioperative lavage promotes intraperitoneal adhesion in the rat. EurSurg Res 1999; 31: 1961.
15. Bhatia DS, Allen JE. The prevention of experimentally induced postoperative adhesions. Am Surg1997; 63: 775-777.
16. T. Tulandi, JA. Collins, E. Burrows, JF. Jarrell, RA. McInnes et al .Treatment-dependent and treatment-independent pregnancy among women with periadnexal adhesions. Am J Obstet Gynecol 1990;
162: 354-357.
17. O. R Tarhan, I. Barut, M. Sezik. An Evaluation of Normal Saline and Taurolidine on Intra-Abdominal Adhesion Formation and Peritoneal Fibrinolysis.
Journal of Surgical Research 2008; 144: 151-157.
18. Shear L, Swartz C, Shinaberger J, et al. Kinetics of peritoneal fluid absorption in adult man. N Engl J Med 1965; 272: 123.
19. Liakakos T, Thomakos N, Fine PM, et al.
Peritoneal adhesions: Etiology, pathophysiology, and clinical significance. Recent advances in prevention and management. Dig Surg 2001; 18: 260.
20. Scott-Coombes D, Whawell S, Vipond MN, et al.
Human intraperitonealfibrinolytic response to elective surgery. Br J Surg 1995; 82: 414.
21. Holmdahl L, Eriksson E, al-Jabreen M, et al.
Fibrinolysis in human peritoneum during operation.
Surgery 1996; 119:701.
22. Vipond MN, Whawell SA, Thompson JN, et al.
Peritoneal fibrinolytic activity and intra-abdominal adhesions. Lancet 1990; 335: 1120.
23. Liakakos T, Thomakos N, Fine PM, et al.
Peritoneal adhesions: Etiology, pathophysiology, and clinical significance. Recent advances in prevention and management. Dig Surg 2001; 18: 260.
24. Holmdahl L, Kotseos K, Bergstrom M et al .Overproduction of transforming growth factor-beta1 (TGF-beta1) is associated with adhesion formation and peritoneal fibrinolytic impairment. Surgery 2001;
129: 626-632.
25. Decker D, Tolba R, Springer W et al .Abdominal surgical interventions: local and systemic consequences for the immune system–a prospective study on elective gastrointestinal surgery. J Surg Res 2005; 126: 12-18.
26. Badia JM, Whawell SA, Scott-Coombes DM etal.
Peritoneal and systemic cytokine response to laparotomy. Br J Surg 1996; 83: 347-348.
27. Van Berge Henegouwen MI, van der Poll T, Deventer SJH et al .Peritoneal cytokine release after elective gastrointestinal surgery and postoperative complications. Am J Surg 1998; 175: 311-316.
28. Biffl WL, Moorev EE, Moore FA et al Interleukin- 6 in the injured patient. Marker of injury or mediator of inflammation? Ann Surg 1996; 224: 647-664.
29. C.-C. Fang, T.-H. Chou, G.-S. Lin, Z.-S. Yen, C.- C. Lee, S.-C. Chen. Peritoneal Infusion with Cold Saline Decreased Postoperative Intra-Abdominal Adhesion Formation. World J Surg 2010; 34: 721- 727.
