هدکشناد یسدنهم و ینف
یشزومآ هورگ یرامعم
نایاپ همان ارب ی رد ی تفا هجرد اپ ی نا همان سانشراک ی دشرا
هتشر یرامعم یسدنهم شیارگ
یرامعم
هب ی هن زاس ی ششوپ اه
ی نامتخاس ی
بط زا مهلم ی
تع ب(
ی مو ی م ی رک ی )
روظنم هب هرهب
رو ی ژرنا ی
رگشهوژپ :
یروای رغصا
امنهار داتسا :
ناهج فسوی نیمز
رواشم داتسا :
یمیحر لایل
رویرهش 1398
ناونع و :روآدیدپ مان هب
ی هن زاس ی ششوپ اه ی نامتخاس ی بط زا مهلم ی تع ب(
ی مو ی م ی رک ی هرهب روظنم هب ) رو
ی ژرنا ی / یروای رغصا
2 هب
هنی یزاس ششوپ اه ی نامتخاس ی بط زا مهلم تعی ب(
یرکیمیموی )
هرهب روظنم هب یژرنا یرو
داتسا امنهار : رتکد
ناهج فسوی نیمز
داتسا :رواشم رتکد
یمیحر لایل
خیرات :عافد 11
/ 06 / 1398
دادعت حفص :تا 109
.ص
نایاپ هرامش :همان
/یرامعم یسدنهم 380
/ف 98 / ف
:هدیکچ :فده ای ن اپ ی نا همان هنیهب فده اب ششوپ یزاس
هب و راگزاتس تستتناک ک)یرکیمیموتیب( تتعیبط زا ماهلا اب ینامتخاس یاه ی
هتن ا ی تتهج ار
هرهب مأت و یژرنا یرو ی
ن اسآ ی ش ترارح ی انشور و یی اهاضف ی رامعم ی ارش عاونا رد ی
ط یمیلقا ککشخ و مرگ میلقا هژیو هب ک ارا
ی ه م ی دهد .
شور :شهوژپ یسانش کشهوژپ نیا
اب شور یفیصوت یلک -
یلیلحت ک اب یداهنتشیپ یحارط دنیارف ناوتنع اتب یدتیدج
« ب شور تی مو ی م ی رک ی
اس رادمراگز » ماهلا یارب تعیبط زا یریگ ا
تسا هدش هیار .
تسد لحارم یبای
تناک هب پ رط ح پ یداهنشی ا نی هرتهب روظنم هب شهوژپ رو
ی ژرتنا ی
ششوپ رد اه ی نامتخاس کی د تروص هب یمارگای
ارا هی لک روط هب و تسا هدش کی
اپ هی امنهار و ی تسد یبای پتناک هب اه ی م هناقلاخ ی دشاب . نتیا
بیترت هب کشور کشت هلحرم هد زا
لی :تسا هدش 1
هلئتم ) 2 مادقا ) 3 تتیولوا ) 4 هدتیا ) 5 لتماوع ) 6 ک ) تستتنا یتعیبط یاه 7
لیدتبت ) 8 )
بیکرت 9 هناقلاخ خساپ ) 10
.یرادم راگزاس )
هتفای اه تستناک: یداهنشیپ هرهب روظنم هب یرکیمیمویب ینامتخاس ششوپ
یژرنا یرو تسلاا ششوپ ک
ی ک ی شمد ی ( راگزاس داتپ ک)
تسا اتن هب هجوت اب هک ی
ج زرا ی با ی کاه تستناک ی هب ی هن هرهب رظن زا راگزاس و رو
ی ژرنا ی ارب ی م بوتحم نامتخاس ششوپ ی
دوش . نیا
تستناک ود زا هتفرگرب نلاونآ کلومرام رد ولگ ریز هتیک ندرک داب تستناک
)یریگامرگ(
وتکاک رد راخ ششوپ تستناک و اه
( نزتپامرگ ی )ک
یم هک دشاب تستناک ی ارب دماراک ی مأت نی انشور و امرگ یی
یعیبط اضف اه ی لخاد کی رتتمک اتب نآ لرتنک نمض نی
زه هتنی ژرتنا فرتصم و ی
هتب
تروص ی هب هنی م ی شاب د . داپ کی س متتی اوه یی تامونپ و یکی راتخاس هک تسا ی
لک روط هب و دراد هتتب ی
لک شخب شش زا ی
کتشت لی هدتش
:تسا اهراخ• هتسوپ• یکیتسلاا اوه هظفحم•
اوه• ای س لای رطن دروم متتیس•
ظنت می هظفحم راشف هرادج•
یلخاد .
هجیتن :یریگ پ تستناک ناونع هب داپ یداهنشی
ا نی ارب شهوژپ ی
فاطعنا زا کنامتخاتس شتشوپ تپ
یری راگزاتس و ی لااتب یی مأتت رد نی و
انشور و رون کامرگ لرتنک یی
اهاضف ی لخاد کی ن اب بسانتم یاهزای
ا هتب هتجوت اتب داتپ .تتسا رادروتخرب کناربراتک هتکنی
تششوپ ی و راگزاتس
کتسا هروظنمدنچ اب بسانتم
عونت اهاضف ی رامعم ی و ناشدرکلمع ک
بوتخ هتب ی تم ی ن هتب دتناوت یاتهزای
انتشور کیی امرگ کیتشی امرس یتشی و
تسوکآ یکی هفرص ثعاب و هداد خساپ اهاضف وج
یی زه رد هنی یاه ژرنا کی ... و تخاس کحلاصم دوش
.
هژاو :یدیلک یاه بط زا ماهلا
ی کتع هرهب رو ی ژرنا ی ک بی مو ی م ی رک ی ک نامتخاس ششوپ کهتسوپ ی
ک راگزاس ششوپ .
فده و همدقم
3
1 فده و همدقم-
1-1 - ب ی نا هلأسم
بط ی تع مه ی هش وگلا ناونع هب یی
ارب ی و هب .تسا هدوب فلتخم حوطس رد اه ناتنا ی
کهژ تمهم شقن ی
اهدرواتتسد رد ی
ژولونکت ی ک ی ا ام ی اف روانف هعسوت .تسا هدرک ی
ناتنا ی ک شخب رد کدنچره اه
ی لصا ی لوت روظنم هب ی
د اتسا رتب تاعونصم
ناتنا مهف و قطنم لک هب کتسا هتفرگ لکش اه
ی بط لماکت زا ی
ع ی ن و ی ور ی باختنا ی ن کهدتش ادتج نآ ی
اتهور ی ار هتکرحم
م حرط ی دنک ارب . ی ا ندرک لصتم هرابود ی
ن س ود ی متتت گنا کهدتش ادتج مته زا تی
هز ب هتعلاطم تتشپ ی
نو تی ک - تی گدا ی ر ی
بطزا ی تع س هنوگچ هک ی
متت اه ی نف ی تخاس و حارط ار زاسو ی
م ی کدنک قتتم روط هب ی
م ارب ی تک ره ی تتسا کرد لباق
(
Braun & Inhofer, 2014
.)
نامتخاس اه
ی پ ی چ ی هد کزورما هبترمدنلب و ی
ک ی اهدرواتسد زا ی
ژولونکت مهم ی
ارب ی رامعم ی م بوتحم ی
دوتش . ی تک ی
شلاچ زا اه
ی ند ی ا ی ژرنا زورما ی
نامتخاس .تسا زونه اه
ی ک ند رد گرزب شلاچ تی
ا دودتح هتک دنتتته
٪23 زا فرتصم
یژرنا لوا ی ه ناهج ی و 30 ناهج قرب زا دصرد ی
د صاصتخا دوخ هب ار هدا
دنا قحت . ی تاق م ناشن ی دتهد هتک 60 لتک دتصرد
ژرنا ی فرصم ی نامتخاس رد ارب اه
ی م هدافتسا اضف نتشاد هگن کنخ و ندرک مرگ ی
دوش تخاس ششوپ . لتصا شتقن نام
ی
ژرنا فرصم لرتنک رد ار ی
نامتخاس رد ا اه
ی اف م ی دنک اسآ و ی ش اهاضف ی لخاد ی مأت ار ی ن م ی دنک شتشوپ کًلاومعم . تی
ک
هب نامتخاس ناونع
اع ی ق ترارح ی ارب ی گولج ی ر ی هدوب هجوت دروم امرگ فلاتا زا یا
اس ی ه ناب ی ارب ی تشروخ شبات لرتنک ی
د
( تسا
Al-Obaidi & et al, 2017
.)
قحت ی تاق م ناشن ی دهد هار هک لح اه ی ارب لوادتم ی
نامتخاس ششوپ اناوت کاه
یی مک ی راگزاس رد ی
و لئاتم اب
نی اهزا ی رتتب ی تروص رد .دراد دوخ ی
نامتخاس هک بسانم راتفر کناششوپ هطساو هب اه
ی ژرنا تفررده ربارب رد ی
و
ور ی اهداد ی حم ی ط ی بط رتتب رد هک ی
ع ی ناش اب شراب کداب شزو لثم(
کنار شروخ شبات ی
د م خر )... و ی
کدهد دنشاب هتشاد
نآ اب و ناونع هب اه ی
ک دهت هن و کتصرف ی
د ارا ناکما ام هب کدننک دروخرب عنام و ی
ه ی ک ور ی درک نتبم و عماج ی
س رب ی متت
ارب ار ی هژورپ اه ی پ ی داهنش ی م ی دهد هجوت لباق روط هب و ی
هتت ثعاب ی
ل ا رد ی داج ی ک اپ هار ی رتراد ارب ی تخاس زاسو و
گدنز ی م ی دوش .
1-2 - لاؤس اه ی شهوژپ
1 ششوپ) اه ی نامتخاس ی م هنوگچ ی دنناوت هب رد ی هن ژرنا فرصم ندرک ی
ا ی اف ی
؟دننک شقن
2 ب ) ی مو ی م ی رک ی م هنوگچ ی دناوت ششوپ درکلمع اقترا هب اه
ی نامتخاس ی نآ ندرک هروظنم دنچ و
؟دنک کمک اه
1-3 - ضرف ی ه اه ی شهوژپ
1 ششوپ) اه ی نامتخاس ی م ی دنناوت ظنت رد ی م اسآ ی ش ترارح ی نامتخاس تفرردته زا و هتشاد شقن کلعفنم تروص هب کاه
ژرنا ی گولج ی ر ی .دننک
2 ب کمک هب) ی
مو ی م ی رک ی م ی ناوت هتسوپ درکلمع اه
ی نامتخاس ی هب ار ی هن .درک هروظنمدنچ و
4 هب
هنی یزاس ششوپ اه ی نامتخاس ی بط زا مهلم تعی ب(
یرکیمیموی )
هرهب روظنم هب یژرنا یرو
1-4 - شهوژپ فادها
فده ا ی ن هب کشهوژپ ی
هن زاس ی ششوپ اه ی نامتخاس ی بط زا ماتهلا اب ی
تتع ب(
تی مو ی م ی رک ی هرتهب تتهج ک) رو
ی ژرتنا ی
م ی دشاب .
1-5 -
ّمها و ترورض ی
ت شهوژپ
نارحب ژرنا ی ی ک ی شلاچ زا اه
ی مهم ی هدس رد هک تسا اه
ی خا ی ر نامتخاتس و هتتفرگ لکتش فرتصم هطتساو هتب اه
ژرنا ی ناش ی ک ند رد مهم هلئتم ی
ا م بوتحم ی
دنوش .
حارط ی رامعم ی ن زا ی زا لکش و هانپرس هب گ
ی ر ی اناوت ام هزورما و تسا هتفر رتارف یی
حارط ی تسدنهم و ی
نامتخاتس کاه
روانف اب ی اه ژتارتسا و ی
اه یی راد ار ی م لااب حطس هک یی
اسآ زا ی ش ارش ره رد ار ی
ط بآ اوهو یی م مهارتف ی دتننک هتچ رتگا .
ژولونکت ی هتت رد ی ل اقب ی تب ام ی را سا هدوب قفوم کت
پ هب رجنم اما ی
دما اه ی گدوتلآ کعبانم شهاک هتساوخان ی
غت و تیی تار
بآ اوهو یی ط رد .تسا هدش ی
هک تسا هدش نشور هتش گ ههد دنچ ی
ک دج شور ی
د ارب رکفت ی ا لح ی ن تگان لئاتم ی
ر
متح و ی
( تسا
Mazzoleni, 2013 )
.
نامتخاس ی نک روصت ار ی
د غت هب هک یی تار بآ رد غت اب کاوهو یی
ر عضو ی ت اس ی ه شا تی ا اتناوت یی شا شنتکاو بآ ب تج رد
م ناشن ی دهد هرادج . اه ی رامعم ی ک نامز ی شنکاو و فطعنم تروص هب هک م روتصت رگ
ی کدنوتش م ی دتنناوت تتصرف اه یی ار
ارب ی سررب هب هجوت ی
ارش ی ط وپ یا ی حم ی ط لحم ی دنروآ مهارف هک
م ی دناوت نامتخاس بط اب ار اه
ی تع عنام کدزاس گنهامه
رخت زا ی ب بط ی تع زاسزاب رد ًلاامتحا و هدش ی
هس نآ ی م دشاب
( Mazzoleni, 2013
.)
ز ی تت سانش ی ی ک اداراپ ی م دج ی د مز رد ی هن اه ی سدنهم دننام فلتخم ی
ی ا کشزپ ی ک ناونع هب ی
ک انبم ی دج تی د ارتب ی
ژولونکت رکفت ی
ک ی م هئارا ی دهد هار . لح اه ی ز ی تت ی م ی دنناوت پ کهروظنمدنچ ی
چ تی هد تتب و ی را ارباتنب و دنتشاب وگختساپ ی
ن
م ی دناوت اج ی زگ ی ن ششوپ تستناک اه
ی نامتخاس ی ا لومعم ی اتت هدزاب دوبهب تهج بلص و ی
ژرنا ی رد ی ک بطت مرف ی تق ی
دج ی د ز .دنشاب ی تت سانش ی رط زا ی ق ب ی مو ی م ی رک ی رامعم اب ی ب هتک تتسا هدتش گنهامه تی
مو ی م ی رک ی ک گرد عتقاو رد تی
ر
بط ندرک ی
تع ناونع هب ی
ک اپ ی هاگ علاطا تا ی سو ی ع ناکم زا ی مت اه ژتارتسا و ی
اه ارب ی حرط رد هدافتسا م اته
ی دتشاب ا . تی ن
ور ی م درک ی دناوت آ هب ی هدن هتسوپ اه ی نامتخاس ی ارب و هدش رتوگخساپ ات دنک کمک ی
ارتش ود رته ی
ط جراتخ ی تلخاد و ی
اسآ حطس و دنوش بسانم ی
ش اهن رد و دشخب دوبهب ار ی
ت اپدر ی ور رب ام ی مز ی ن زاتس لداتعتم و کشهاتک ار ی
اتب .دتنک
پ ی شر ارف ی اهدن ی حارط ی بط زا مهلم ی
کتع تصرف اه یی ارب ی ارتب ام هب کمک ی
حم هعتسوت ی
ط اته ی ناتتنا - رد تخاتس
گنهامه ی بط اب ی کتع م دوجوب ی آی کدن ب زا عورش هک ی
ن ادج ندرب یی
ب ی ن اهورملق ی گدنز و تخاس ی
م ی دشاب
( Al-Obaidi
& et al, 2017 .)
هدافتسا هتسوپ زا اه ی بط ی ع ی اهدرکلمع و ازجا اب ی
تب ی شرا ماهلا ناونع هب ی
ارب ی حارط ی ششوپ اه ی نامتخاس ی ک هب
ارا ناکما ام ی
ه ی ک ور ی درک نتبم و عماج ی
س رب ی متت ارب ار ی هژورپ پ اه ی داهنش م ی دهد هجوت لباق روط و ی
هتتت ثعاب ی
ل
ا رد ی داج ی ک اپ هار ی رتراد ارب ی تخاس گدنز و زاسو ی
م ی وش د .
1-6 - پ ی ش ی هن ی شهوژپ
ز ی تت سانش ی هتشر ا ی نغ ی مز زا رتارف بتارم هب نآ ذوفن .تسا ی
هن پ لاح رد ملع ی
ورتش ی مز رد و تتسا ی
هتن اه ی هتب
غ رهاظ ی ر رامعم دننام طبترم ی
حلاطصا .تسا شرتتگ لاح رد
"
biomimetics
"
ههد دودح زا 1960
ماتگنه ک ی هتک
مشا.چا.وتا ی
ت ناونع هب ار نآ
"
ز ی تت سانش ی ژولونکت +
"ی فرعم ی درک ک مز رد ار نآ ًاتدتمع وا اما تسا هدش هدافتسا ی
هتن
سدنهم ی ا دوجو اب .درک لامعا تی
کن ب تی مو ی م ی رک ی راتمعم هزوتح رد ی
اوا رد اتهنت تی
ل هتهد 2000 رد هراتبود هتجوت اتب ک
اهراتخاس ی
ز ی تت ی ارب ی حارط رد دربراک ی
ک لاح رد .تسا هتفرگ رارق هدافتسا دروم ی
هتک ب تی مو ی م ی رک ی لوتمعم روتط هتب
فده و همدقم
5
هب دودحم لقت
ی د هبنج اه ی ژولوفروم ی ب ناهج ی ژولو ی ک ی اناوت کتسا یی
ارب نآ ی هبنج نداد ناشن اه
ی درتکلمع ی دتح اتت
ز ی دا ی دان ی هد تسا هدش هتفرگ
( Mazzoleni, 2013
).
ششوپ اه ی نامتخاس ی رامعم رد ی تنس ی ا ی نار هاک زا تشاک و وتگ و رتجآ هب نامز رورم هب و هتفرگ لگ ی
اهدودتنا و ی
د ی رگ اقترا ی هتفا ا .تسا ی ن ششوپ تماخض رطاخ هب اه ی
لقا رد هک ی
م اه ی تترارح تتمواقم کدنا هتشاد کشخ و مرگ ی
ن تی ز
ازفا ی ش م ی ی تفا اع ناونع هب امرگ لاقتنا ربارب رد و ی
ق ترارح ی م لمع ی درک پ اب هزورما لاح . ی
فرتش ت ژوتلونکت ی لوت و تی د
رتم ی لا اه ی دج ی د زوسماک و ی ت ب تاناکما ی
رتش ی تخا رد ی را راد ی م بط کتمک هتب و ی
تتع ن تی ز م ی ناوتت ژتارتتسا هتب ی
اه ی
بسانم رتراگزاس و رت ی
تسد ی تفا .
رد ا ی ن مز ی هن شهوژپ اه ی ددعتم ی .تتسا هتتفرگ تروص ی
تک ی باتک زا اته ی تصصخت ی مز رد هتک ی
هتن شتشوپ اه ی
نامتخاس ی باتکک هدش پاچ
"
رامعم ی بط زا ی تع پ ی ور ی م ی
؛دنک ب لوصا ی مو ی تم ی ک ارتب ی تحارط ی هتناروآون
"
ا زا ی رلا تی ا
نلوزام ی م ی دشاب ا رد . ی ن ور باتک ی درک ب ی مو ی تم ی ک حارط هب ی ک ف ناونع هب تصر
ی د ی هد م ی دوش فرظ هب ات ی
ت هتب رتصحنم
بط درف ی تع ارب ی رد راک ی ک تم ی ر س ی تامتت ی ک ا .دوش هجوت ی
ن شتشوپ هتب وتبرم باتک اه
ی نامتخاتس ی
تتناتپ و ی ل
نآ هروظنم دنچ لاصتا م اه
ی دشاب دروم تاعلاطم . ی
ا رد هک ی ن روناتج ورتملق تافاتشتکا کهدتش هئارا باتک ی
هتک تتسا
ارش ی ط بآ اوهو یی حم و ی ط ز ی تت ی ح نآ رد هک ار ی
تاناو دشر هدش باختنا ی
هتفا دنا سرربک ی م ی دتنک راگزاتس . ی
ک هتب هتک
ح ی اناو ت ز رد ندنام هدنز هزاجا ی
هاگتت اه ی م ار دوخ ی کدهد رد اه یی ارا ار ی ه م ی کدنک حرط هتب کدوتخ هبون هب هک اته
یی
ارب ی حم ی ط ز ی تت هدش همجرت هدش هتخاس نچ .دنا
ی ن قحت ی تاق ی ور رب ی ت زج تی ه لحت و تی ل ح شتشوپ و تتسوپ ی
تاتناو
ح تسوپ .دراد زکرمت فلتخم ی
تاناو ی تک ی س زا ی متتت اه ی لتصا ی راتمعم هتک تتسا ی
م ی دتناوت تاتماهلا ناوتنع هتب ی
زا
ز ی تت سانش ی گرب ی در ا دوجو اب . ی
کن د دراوم ی رگ ی ک هنوگ دننام اه
ی گ ی ها ی ک نی ز سررب تسا نکمم ی
. دوش
باتک د ی رگ ی ناونع اب
"
وس هب ی ششوپ اه ی ب ؛هدنز ی مو ی م ی رک ی ارب ی ششوپ ندرک راوزاس اه
ی نامتخاتس
"ی ل زا تی د یا
رداک انراداب ی
ارا هب ی ه ی ک ژتارتسا شور ی
کک شور ناونع اب سانش
ی ششوپ اه ی هدنز ارب ک ی لوت تی د تستتناک اه
ی تحارط ی
م ی دزادرپ پ شور . ی داهنش ی ی ک قحت مرف تلپ ی
ق رب ار شواک و ا
ی م مهارف نارامعم ی
دنک ا . ی ن ا هب کمک ی
داج لداتبت هار ی
شلاچ زا اه
ی نف ی ک ششوپ تامازلا زا هدمآرب اه
ی وس هب کهدنز ی
هتبنج اه ی درتکلمع ی ژتارتتسا و ی
اه ی رد هتک فتلتخم
بط ی تع ی تفا م ی دوش پ شور کهولاع هب . ی
داهنش ی دنچ ی ن هقبط زا هلحرم دنب
ی اه م مهارف ار ی
دنک اهن رد هک ی
ت هتب تی ک
ناگرا ی مت / س ی متت ضرف ی هتنم دحاو ی
م ی دنوش اراد هک ی و ی گژ ی اه ی هجوتت لباق و بلاغ ی
شتشوپ زا اه
ی دروتم هدتنز
.تسا رظن باتک د ی رگ ی ناونع اب
"
رامعم ی لقا اب ماگمه ی
م - حارط ی ش و ی هو زرا ی با ی ارب داب ی لقا ی م اه ی غت لاح رد تیی
"ر ک زا ی وتم
ئوک ی نامت رامعم اب هطبار رد ی
لقا اب راگزاس ی
م غت و یی تار بآ اوهو یی م ی دشاب لصا فده . ی
ا ی ن اتهرازبا هعسوت کشهوژپ ی
لمع ی م هک تسا ی
دناوت حم ی ط ز ی کتت لقادرخ ی م و هفرص ژرنا ی نامتخاس حرط و اه
بآ فتلتخم قطاتنم رد اه اوتهو
یی ار
غت و دشخب دوبهب یی
تار بآ اوهو یی گب رظن رد ار ی
در ا زا یمهم شخب . ی
ن هعتسوت هتب وبرم کشهوژپ دروتم رازتباCASE
شور ک داب شیامزآ هیبش فلتخم یاه
شور و داب یزاس .تسا جیاتن هدهاشم یاه
تلااقم ددعتم ی ن ی ز وپ هعلاطم هب شش
اه ی نامتخاس ی هتخادرپ درکراک هب هجوت اب هک دنا اه
ی شتشوپ ددعتم رتهک ک اه
سررب هب مادک ی
زج یی ی ا درکراک ی هتخادرپ صاخ . دنا
"
دابعلا .مرک ی
/ناراکمه و
"2017 هلاقم رد ک ا
ی ک بی شن اه ی ب ی رتش ی تب هطبار هرابرد ار ی
ن س ی متتت اه ی ب ی ژوتلو ی ک ی و
هتسوپ اه ی نامتخاس ی م هئارا ی دهد نچمه . ی ن هتسوپ هعسوت هب اه
ی نامتخاس ی اته هتبنج اتسا رب راگزاس ی
درتکلمع ی
ارب ی شلاچ رب هبلغ اه
ی نف ی روآون ءاقترا و ی
س و ی متت اه ی رامعم ی اپ ی راد م کمک ی دنک .
رد هلاقم ا ی
" زا لی د یا / انراداب
"2017 ن ی ز ی ک ور ی درک ب ی مو ی تم ی ک ارب ی هتت ی ل لوت تی د تستتناک اه
ی تحارط ی ءاتقترا و
ششوپ هعسوت اه
ی نامتخاس ی ارب هک ی حم ی ط ناش تب ی را م هئارا کدنبسانم ی
دهد .
6 هب
هنی یزاس ششوپ اه ی نامتخاس ی بط زا مهلم تعی ب(
یرکیمیموی )
هرهب روظنم هب یژرنا یرو
ای ناش د شهوژپ رد ی
رگ ی ل(
ی د یا /انراداب 2015 ن ) ی ز ور رب ی لوا هلحرم ی
ه ارف ی دن تحارط ی ب ی مو ی تم تی ک کهتتشاد زتکرمت
اج یی هک ی ک ب بوچراچ ی
فو ی ز ی ک ارب ی مأت ی ن تسد ی با ی اهوگلا هب ناسآ ی
ا هتطوبرم ی
داتج .تتسا هدتش تی
ک بوچراتچ
راتخاس ی آرف زا ی اهدن ی ظنت ی م ارب ار امرگ ی
امح ی ت تتج زا وجو ی ژتارتسا باختنا و ی
اه ی اپ زا بسانم ی
هاتگ هداد اته ی
بط گرزب ی
تع م هئارا ی دهد .
شهوژپ ی ماشلا دمحم زا ی
د و ی نارگ / 2017 ن ی ز سررب هب ی ا ی هکن س هنوگچ ی
متت اه ی تلرتنک ی رتماراپ تروتص هتب تی
ک
م ی دنناوت حارط رد ی رامعم ی نکت هب ات دنوش هدافتسا ی
ک اه ی لدم زاس ی شنکاو پ ی ر رتراگزاس و ی
تسد ی کتفا هتخادرپ
. تسا هدش
1-7 - هداد( داوم شهوژپ شور و )اه
شور لحت شور هب شهوژپ ی
ل ی - صوت ی ف ی بطتک ی ق ی بش و ی ه زاس ی اتهرازفا مرتن اتب ی
سماتک ی رتو ی م ی دتشاب روآدرتگ . ی
هب أبلاغ تاعلاطا هناخباتک شور
ا ی ک هعلاطم اب ی
باتک مز رد طبترتم تلااقم و اه ی
هتن ز ی تت تسانش ی تب و ی ن هتتشر ا ی اتب
رامعم ی ا هب .تسا ی
ن ترت ی ب روآدرتگ اتب ادتبا رد هک ی
ن دروتم تاتعلاطا تی
زا شلاچ شواتک و ختساپ و اته
اه ی اتب بتترم
هغدغد اه ی بط رد شهوژپ ی
کتع نآ هعلاطم هب ا اتب هتمادا رد و هتتخادرپ اه
تی هد گ ی ر ی نآ زا تحارط هتب کاته ی
شتشوپ اه ی
نامتخاس ی دج ی د ی م ی دزادرپ ارب هک ی زرا ی با ی اقم و ی هت ششوپ اه ی حارط ی ششوپ اب هدش اه
ی لومعم مرن زا ک اتهرازفا ی
لحت ی ل ی دوکا( بسانم ی
از ی رگکن هاوخ هدافتسا )...ک رپاه
ی م . درک ی ک ی شور زا اه ی زرا تی با ی ا هتب تی ن هتک تتسا تروتص
ششوپ اه ی حارط ی ا رد هدش ی
ن اپ ی نا لدم رد ار همان اه
ی بش ی ه زاس ی نامتخاتس زا هدش اه
ی و هدرتک هدافتتسا کدوتجوم
مرن کمک هب کدعب اهرازفا
ی لحت ی ل ی ک لحت ی ل سررب و ی نک ی م م ات تی ناز هرتهب رو ی اراتک و یی ا تی ن شتشوپ اقم رد اه ی
هتت اتب
. دوش صخشم نامتخاس دوخ ششوپ ا تتی ن اقم و هتتعلاطم زا دتتعب شهوژتتپ ی
هتتت ی هتتتسوپ اه ی نامتخاتتس ی
هتتتسوپ اتتب اه
ی بط ی تتع ی ک ارختتتسا و فتتشک هتتب
ژتارتسا ی اه یی هتسوپ رد کنارادناج هک ی
ارب دوخ ی راگزاس ی ارتش اب ی ط حم ی تط ی ک أتت شهاتک ی
تار تفنم ی تظنت کداتب ی
م
هدرک هدافتسا ... و تظافح کبآ لداعت کترارح م دتنا
ی دزادرتپ تتسا اتب اتت هداف
شور نآ زا هب هتب کاته
ی هن زاتس ی و اتقترا ی
ششوپ اه ی نامتخاس ی . دزادرسب
1-8 - اسو ی ل شهوژپ ماجنا یارب زاین دروم رازبا و
تاعلاطم م
ی ناد ی امزآ و ی هاگش ی ارب ی خرب ی هنومن تاعلاطم دروم هدنز دوجوم هارمه هب اه ی
ک هت ی ه حلاتصم و داوم ندرک
ارتتب مزلا ی لدتتم ی گن تتعقاو ی د یت ی ل اتته حرط و اتته ی پ ی داهنتتش ی ک تتحارط ی ک لدتتم ی گن لحت و تتی ل دتتعب هتتس ی
دتتعب ود و ی
تستناک اه ی حارط ی م هعلاطم روظنم هب ی
ناز قفوم ی ت هب و ی گن ی ک لدم ی گن زرا و ی با ی مرن کمک هب اهرازفا
ی ار ی کوتن کدتکوتا
ارب ... و پاچکسا ی
روگلا و هعلاطم ی
مت ون ی ت ی هنوزفا اب اه یی رگ لثم ارب رپاه
ی لحت ی ل زرا و ی با ی هنومن هنومن کاه زاس
ی اتب
قم ی ا 1 هب 100 ارتب ی تستتناک هتعلاطم تانرتلآ و اه
ی اتهو تعقاو تروتص هتب ی
عتضو رد و ی
ت اه ی دافتتسا کفتلتخم ه
زا
مرن اهرازفا ی دوکا ی از ی کن ب وکا ی دل ی گن ارب ... و ی زرا ی با ی هنومن ارش رد اه ی
ط غ و فلتخم ی
هر .
2 نابم- ی پ و ی ش ی هن قحت ی ق
2 - 1 - ب ارچ ی ژولو ی
ژول ی
1ر رامعم خرومک ی
ک م ی وگ ی د : رامعم رگا ی
لقت لابند ی
د چ زا ی ز ی اب کدشاب ی د بط زا ی تع لقت ی د هتسوپ .دنک اه
ی
بط ی ع ی ک گ رد هچ ی ناها ی ا لقا رد کناروناج ی
م یاه مرگ ککشخ کبوطرم یا
ور کدرس ی مز ی ن و یا ز ی ر هب کبآ اب یلکروط ی
د
زا رظن ژرنا ی ارب ی شاب بسانم ندنام هدنز ن
ناگرا .د ی مت اه کدوخ تسوپ کمک هب ژرنا تفررده زا
ی گولج ی ر ی م ی دننک
.(Yowell, 2011)
ارب ی سر ی ند هب ی ک هار لمع لح کی بط رد ی تع مه ی هش تروص نکمم شلات لقادح یم
گ ی در . ناگرا ی مت اه هک هچنآ زا
یم هدافتسا تسا رتسد رد دوخ طیحم رد :دننک
سرتسد ی ژرنا عبانم هب ی
ک راکمه کداوم زا هدافتسا ی
غ و ی هر
.(Gruber, 2011: P97) مز
ی هن اه ی ناشوسمه ی ز ی تت سانش ی رامعم و کی روآون ی اه ی وقلب ها ی ارب ار ی هار لح اه ی
رامعم ی م هئارا ی .(Gruber, 2011: P7)دنک
لابند هب شهوژپ نیا رد کرت
ی ب زا هدافتسا و و
ی گژ ی اه ی ب ی ژولو ی ک ی ناگرا ی مت اه ات میتته یرامعم رد هار هب
لح اه ی
دج ی د ک اپ و یدمآراک اب ی
راد ی ب ی رتش ششوپ یحارط رد ینامتخاس یاه
رب .میس
2 - 1 - 1 - کینویب و سکیتمیمویب،یرکیمیمویب
یرکیمیمویب تاحلاطصا سکیتمیمویب ک2
کینویب ک3
تتیز و 4
-
5مهلم شهوژپ و شهوژپ نیا رد نیا هطوبرم یاه
.دنراد دوخ فیرعت رد یئزج توافت دنچره کدنتته فدارتم رگیدکی اب ًابلاغ و هدش هدافتسا یناورف هب کهنیمز ناملآ ی حارط رد اه ی
نتبم ی ز رب ی اهراتت پ6
ی ورش ب حلاطصا زا ًلاومعم و دنتته ی
نو ی ک م هدافتسا ی
دننک
( Yowell, (
.2011
یب نو ی ک انعم هب ی ی گدا ی ر ی بط زا ی تع ارب ی ژولونکت رد هدافتسا ی
ک مز ی هن اه ی نف ی هب و فلتخم رد هژیو
تخاس رامعم و زاسو ی
تسا هب . ترابع کرگید بی نو ی ک انعم هب ی بط لوصا هعلاطم ی
تع آرف و اهراتخاس کرد و ی
اهدن ی
ز ی تت ی لباق هتیاقم مه و زرا همانرب اب اه ی نف ی ک لمع ی تا ی و یا آرف ی اهدن کدوجوم هب و هعسوت روظنم هب ی
هن زاس ی نآ اه
م ی دشاب
(Nachtigall & Pohl, 2013: P1)
. بی نو ی ک هژاو ود زا ی
نانو bios ی گدنز(
ی ikos و ) .تسا هدش قتشم )دحاو(
بی مو ی م ی رک ی ی ا ب ی مو ی تم ی سک زراک ی با ی بط ی کتع لدم س کاه ی متت کاه آرف ی اهدن لح روظنم هب هک تسا نآ رصانع و
ناتنا تلاکشم ی
لقت ی د ی ا ماهلا گ ی ر ی م ی دوش و ب ه هداس ترابع ب کرت
ی مو ی م ی رک ی ک لقت ی د بط غوبن هناهاگآ ی
تع .تسا ود ره
حلاطصا بی
مو ی م ی رک ی سکیتمیمویب و کرت زا
ی ب ناگژاو ی نانو
" ی
"bios گدنز(
ی
"mimesis" و ) لقت(
ی د هتفرگ لکش )
.(Kshirsagar & et al, 2017; Mazzoleni, 2013) تسا حلاطصا
سکیتمیمویب م هدافتسا ناتتلگنا رد ًاتدمع
ی دوش زا و
دودح ههد 1960 ک یماگنه هک وتا . چا . تیمشا نآ ار هب ناونع
"
تتیز یسانش + یژولونکت
"
یفرعم درک هدافتساک هدش
تسا اما وا ًاتدمع نآ ار رد هنیمز یسدنهم یرکیمیمویب .دوب هتفرگ راک هب
رد هزوح یرامعم اهنت
رد لیاوا ههد 2000 ک
Antoine Laugier
-
1Marc biomimicry
2
biomimetics
3
bionik or bionic
4
inspired5
-
5bio
6bio
اب هجوت هرابود رد یاهراتخاس یتتیز
یارب دربراک رد یحارط ک دروم هدافتسا رارق هتفرگ تسا
.(Mazzoleni, 2013)
یرکیمیمویب طسوت
وسورف ولوپلااگ و 7
فرعم 8
ی اهنآ و و دش ی
ک متتیسوکا زا صاخ موهفم اب ار هباشم یاه
رارقرب ی ب لداعت ی ن بط ی تع دنداد هئارا رشب عون و
( Al-Obaidi & et al, 2017
.)
ز ناققحم ی
دا ی ب ی مو ی م ی رک ی رعت ار ی ف
هدرک .دنا یلاحرد هک رعت ی ف اهن یی م رارف ام زا نآ ی
دنک
) 2010 Royall,
کلاثم ناونع هب .(
سیونب ب9
ی مو ی م ی رک ار ی هب
ناونع
"
هدیا نیرتهب هک یدیدج هتشر اه
ی یم هعلاطم ار تعیبط حرط زا سسس و دنک
هسورپ و اه تلاکشم لح یارب اه
یم دیلقت یناتنا فیرعت کدنک
هدرک
"دنا ای و
"
مز هعلاطم ی
هن اه ی ناشوسمه ی ز ی تت سانش ی رامعم و ی تناتپ هک ی
ل
هناروآون ا ی ارب ار ی رامعم تلاکشم ی
م ناشن ی
"دهد رعت ی ف ب. درک ی مو ی م ی رک ی ی ک مز ی هن قحت ی ق رد دشر لاح رد
رامعم ی سدنهم و ی هار هک کتسا لح
اه ی دج ی د ماهلا و شخب ی م هئارا ار ی دهد
.(Radwan & Osama, 2016)
یرکیمیمویب ی
ک د ی ت ی لس ی ن رس دشر لاح رد ی
ع سدنهم رد ی
و ی ک مز ی هن حارط ی رامعم رد روهظ لاح رد ی
.تسا
ب رد ی مو ی تت ی کسک هار لح لقت اب اه ی د ژتارتسا زا ی
ناکم کاه ی مز بط رد دوجوم لوصا و اه ی
تع م تسد هب ی
آی د بط . ی تع
اپ ی هاگ تاعلاطا ی هدرتتگ ا ی ژتارتسا زا ی
اه ی هب ی هن م مهارف ار دمآراک و ی
م هک دنک ی
رامعم رد دنناوت ی
ارجا
دنوش
(Badarnah, 2017)
و ناونع هب ی
ک ور ی درک ما ی راود ارب هدننک ی
ی یحارط ک
حم ی ط فاطعنا پ ی رتر تسا هدش هتخانش
(Al-
Obaidi & et al, 2017)
نارحب خساپ.
رد اه ی گدا ی ر ی بط زا ی تع تسا
.(Armstrong, 2012)
ب ی ژولو ی اداراپ ی م دج ی د ی رد ار
مز ی هن اه ی کفلتخم سدنهم دننام
ی ی ا کشزپ ی ک اپ ناونع هب ی
ه ا ی دج ی د ارب ی ژولونکت رکفت ی
ک ی م هئارا ی .دهد
تتیز رط زا یسانش ی
ق ب ی مو ی م ی رک ی رامعم اب ی فلت ی ق بط ات تسا هدش ی
تع اپ ناونع هب ار ی
هاگ هدرتتگ ا ی ناکم زا ی مز و اه
ژتارتسا ی حرط رد کاه گ راک هب اه
ی در
(Al-Obaidi & et al, 2017)
.
بی مو ی م ی رک ی تسا هعسوت لاح رد ب لوط رد و
ی ش س زا ی اس و نارادناتتپ کناگدنزخ کتارشح زا لاس ی
ر ناگرا ی مت اه
.تسا هتفرگ ماهلا رامعم
ی ب ی مو ی تم ی ک ناونع هب ک ی
ک مز ی هن روهظ لاح رد ک
اهاطخ حلاصا لابند هب ی
حارط رد دوجوم ی
س ی متت اه ی تسا تلاوصحم و دمآراک
(Al-Obaidi & et al, 2017) .
2 - 2 - ب ی مو ی م ی رک ی ژولونکت و ی
ژولونکت تلاوحت ی
ک ی هب نهذ زا یلکروط ی
ت ی م هک تسا هدمآرب ی
وگ ی د بط ی تع م ی ن هب هجوت اب دناوت ی
اهزا ی ناتنا ی راهم
رات ظاحل زا .دوش ی
خ ی ک ناتنا غوبن زا اه ارب10
ی اهرازبا هعسوت یی
هدرک هدافتسا م هزاجا ام هب هک دنا
ی شنت رب ات دهد اه
ی
حم ی ط کی اقب هک ی دهت ار ام ی
د م ی وش قئاف کدننک ی
م ن زا . ی هز ک نتفرگ همعط هزاجا ام هب نامتاعارتخا کنامتخاس ات خرچ ات
تفاتم رفس اه
ی ا و کرترود ی
داج ناکم رد هانپرس اه
ی ارش اب ی ط هداد ار تخس حارط . دنا
ی رامعم ی ن زا ی زا و هانپرس هب
لکش گ ی ر
11ی اناوت ام هزورما و تسا هتفر رتارف یی
حارط ی سدنهم و ی
نامتخاس نف اب اه
ا رو ی رتسا و اه ژتا
ی اه یی راد ار ی م
لااب حطس هک یی
اسآ زا ی ش ارش ره رد ار ی
ط اوه و بآ یی
م مهارف ی ژولونکت هچرگا .دننک ی
هتت رد ی ل اقب ی تب ام ی را
روانف کتسا هدوب قفوم ی
نچمه ی ن پ هب رجنم ی
اهدما ی گدولآ کعبانم شهاک هتساوخان ی
غت و یی تار بآ و اوه یی .تسا هدش
ط رد ی هک تسا هدش نشور هتش گ ههد دنچ ی
ک دج شور ی
د ارب رکفت ی ا لح ی ن متح و ریزگان لئاتم ی
.تسا
یم یرکیمیمویب دناوت
هب ام کمک دنک ات نامکاردا ار
اب هجوت هب تعیبط هب ناونع کی عبنم زا هار لح یاه یدربراک و
ییابیز یتخانش و
هن هب ناونع کی عبنم زا تلاکشم یارب
هبلغ کندرک رییغت میهد
.(Mazzoleni, 2013, P4)
کنارامعم هب
ناونع کنادنمرنه هب
روط موادم هب لابند شور یاه دیدج و رد لاح روهظ یارب شواک و هعسوت هدیا اه
یارب داجیا نامتخاس ییاه
دنتته هک هن اهنت هب یبوخ لمع یم کدننک هکلب گنهرف و یژولونکت یاه
نامز دوخ ار نایب
Frosch
1
Gallapoulos
2
Benyus
3
ingenuity
4
expression
5
10 هب
هنی یزاس ششوپ اه ی نامتخاس ی بط زا مهلم تعی ب(
یرکیمیموی )
هرهب روظنم هب یژرنا یرو
یم دننک و یاهدرادناتسا یگدنز
هدنیآ ار نییعت یم دننک . هب ناونع کلاثم یحارط کیرتماراپ کرصاعم
کی هزوح یتاعلاطم
تسا هک رد نآ کناحارط یاهرتماراپ
یمتیروگلا یرا گدک
هدش زا لدم یاه لاتیجید ار
هب روظنم تخاس کیناگرا
هسدنه یاه کهدیچیپ هک
یارب نتخاس اهامن و اهراتخاس هدافتسا
یم کدوش لرتنک
12ری پ یم دننک . هولاع رب کنیا یروانف
کونان ییاناوت بیکرت هلولونان نبرک یاه رد 13
حلاصم ینامتخاس ار
یارب داجیا یحوطس هک
هب سمل ام شنکاو ناشن
یم کدهد مهارف هدرک تسا . زا قیرط کتاشیامزآ لیخت
و کتیقلاخ یحارط
کیتمیمویب ریتم
یدیدج یارب
فشک و
لیدبت ندرک هار ام و ناهج هتخاس نام یارب ابترا اب ناهج یعیبط تسا
(Mazzoleni, 2013, P5)
.
2 - 2 - 1 - متسیس هسیاقم ینف و یعیبط یاه
بط ی تع تب ی را ی ناکم تلاکشم زا ی
ک ی راتخاس و ی
ام زورما لوت نودب ار ی
د هلابز تتسا هدرتک فرتطرب لاتعف و انام یاه
.(Royall, 2010)
لقت ی د بط زا ی تع ن ی زا توافت کرد هب اه
ی ب ی ن س ی متت اه ی ب ی ژولو ی ک ی نف و ی تواتفتم اهنآ لماکت .دراد
س :تسا ی متت اه ی ب ی ژولو ی ک ی ارب ی م ی ل ی نو اه یلاحرد کدنتته لماکت لاح رد لاس س هک
ی متت اه ی نف ی زا رتتمک رد اتهنت
هعسوت لاس دص دنچ ی
هتفا دنا س . ی متت اه ی ب ی ژولو ی ک ی اهدک اسا رب ی
تنژ ی ک ی بط باختنا طسوت هک دوخ ی
تع ی لرتتنک
م ی لماکت دنوش ی
هتفا یلاحرد کدنا س هک
ی متت اه ی نف ی حارط اسا رب ی
ناتنا ی ارتب ی تحارط اتهرام ماتجنا ی
تتسا هدتش
(Cohen& et ol, 2015)
هب . یلکروط ک متتیس رد اهدرکلمع نف یاه
ی ا لابند هب ی
داج ی ک س ی متت ناونع هب ی
ک تن ی هتج زا
حارط ی ک یلاحرد س رد هک ی متت اه ی ب ی ژولو ی ک ی ک یلاحرد اهدرکلمع هک بلغا رد
م تاقوا ی دنناوت ی ک غت یی ر تنژ ی ک ی لماتکت ی
غ ی ر س ی تامتت ی ک هب رجنم هک دنشاب ی
ک م صاخ درکلمع ی
تپ هک دوش ی
ش توافت .دوتب هدتشن صختشم نآ زا اته
ی اتهنآ
متتیس :تسا هدرتتگ نف یاه
ی حم رد ی ط اه ی م لمع هدرتتگ ی
رد کدننک یلاح
س هک ی متتت اه ی ب ی ژوتلو ی ک ی رد هزاب اته ی
ز ی تت ی هدش دودحم دنا
(Al-Obaidi & et al, 2017)
.
2 - 3 - تعیبط یرکیمیمویب←
یرامعم→
"
دیلقت هناهاگآ زا غوبن تعیبط هب 14
ینعم هدهاشم و
شزرا یرا گ یایند یعیبط هب تروص توافتم تسا . رد
ام کیرکیمیمویب هب
تعیبط هب ناونع
15وگلا ک
16یبرم و هنامیپ هاگن17
یم مینک
" .
J.M. Benyus
هناشن اه ی ب ی مو ی م ی رک ی م ار ی نامز زا ناوت اه
ی دق ی م لوا رد ی ن رامعم را آ ی
.درک هدهاشم رشب تسد هتخاس ا
ی ن
بط ی ع ی ًلاماک و ارب رشب هک تسا کرد لباق ی
ا ی داج ارب هاگهانپ ی
لقت و هدهاشم هب دوخ عون ی
د و یا لقت ی د دپ زا ی هد اه ی
بط ی ع ی .دزادرسب نیااب ا کتاقوا بلغا کلاح ی
ن لقت عون ی کد دقاف روآون ی ی ک ب نامتخاس ی
مو ی تم ی ک عقاو ی رد هزورما هک ار
م تبحص شدروم ی
نک ی م ا رد .تته ی
ن عضو ی کت ب ی مو ی م ی رک ی تفت ی ر ی ک رامعم کبس ی
لک لکش رد هک تسا ی
تسا هدش سکعنم
( Gruber & Jeronimidis, 2012
.)
بی مو ی م ی رک ی ناونع هب ی
ک رامعم کبس ی
ک تروص هب ی
ک ق ی ا
زا فرص ی
ک ط لکش ب ی ع ی قاب ی م ی ا نودب کدنام ی
هکن سررب هب ی ی ا لوت ی د اهدرکلمع ملع ی
ب ی ژولو ی ک ی رعت و نآ ی
ف لک ی ت
رقت .دزادرسب نامتخاس ی
ًاب ب شناد زا مئلاع هنوگره هدهاشم ی
ژولو ی ک ی غ ی نکممر ا .تسا ی ن لقت عون ی د بط زا ی تع رد
حارط ی رامعم ی نامه ز رد هک روط ی
ر تسا هدش رکذ ی
ک عقاو ی ت دق ی م ی کتسا اما هب نآ شبنج رد هژیو اه
ی کبس ی
نامتخاس ات وون ترآ دننام اه
ی دج ی د رگ کنارف ی
ا .تسا هتفرگ رارق هدافتسا دروم ی
ن ور ی درک هدنار و دنتپان لکش هدش
چ هئارا کتسا ی
ز ی زج ی ک ئزت تلاح ی
ن ی ک کبس ی هراعتسا ر ا زا ا
ی ن ی تت . هب ا کهصلاخ روط ی
ن اهنت ی ک لقت ی د مسر ی زا
manipulate
1
carbon nanotubes
2
Nature’s genius
3
model
4
mentor
5
measure
6
بط ی تع م و تسا ی
رامعم ناونع هب دناوت ی
ب ی فرومو ی ک تعیبط ای -
تسود مان را گ ی .دوش ور ی درک د ی رگ ارب ی
بی مو ی م ی رک ی ک دج لداعت لابند هب وجتتج ی
د ب ی ن بط ی تع .تسا رشب عون و رامعم داحتا اب
ی ز و ی تت سانش ی ک ور هس ی درک
حارط رد توافتم ی
ب ه تسا هدمآ دوجو درکیور :
حارط کلوا ی
ب ی فرومو ی ک د درکیور ک و
عون و تعیبط نیب لداعت داجیا م
کناتنا ور ی درک موس ک غت تسا نکمم یی
ر اداراپ ی م دج ی د ارب ی مز ی هن حارط ی رامعم ی ار هطلس تحت ی
هنا دشاب
(Arslan,
2014) .
هملک
"
nature
"
بط(
ی تع ر ) ی هش تلا هملک رد ی
"ن natura
"
رد هک کدراد سلاک هرود
ی ک انعم هب
"ی
"دلوت ی
"ا
"دلوم
.تسا
"
nature
"
ن ی ز دزن موهفم و انعم ظاحل هب ی
ک هملک هب ی
نانو
" ی physis
"
هب هراشا هک کتسا ی
ک س ی متت دام ی
م دشر و دراد دوجو هک دراد ی
دنک . ا رب ی ن بط ک اسا ی
تع ه هب ی و و هج (تبا static ن) ی تت هب و ار شدوخ موادم روط
زاسزاب ی م نوگرگد و ی
دنک
.(Mazzoleni, 2013: P3)
ز مولع دربراک ی
تت ی حارط رد ی
نامتخاس ک
هبات ز دح ات لاح ی
دا ی لقت هب دودحم ی
د ناگرا مرف زا ی
ک .تسا هدش
بی ژولو ی تت اه ژولوکا و ی تت اه أت ی تار حم ی ط ی ف رب ی ز ی ژولو ی گ راتفر و ی
ناها ح و ی تاناو هداد رارق هعلاطم دروم ار اما کدنا
ا همجرت ی ن هیزجت و تادهاشم لیلحتو
رامعم هب اه ی
ز دح ات ی دا ی تسا هدنام فوشکمان
( Mazzoleni, 2013: P4 ).
یرامعم هشیمه دوخ ار رد طیحم یعیبط رارق هداد و اب نآ ابترا رارقرب هدرک تسا . کًاساسا یرامعم یهاگهانپ
رد
یارب کتعیبط تظفاحم
زا نانکاس کدوخ زا تعیبط مهارف یم دنک . زا ظاحل کیخیرات مرف
عبنم یلصا ماهلا زا کتعیبط معا
زا تاری أت یمرف هداس ات همجرت یاه یلیخ نیدامن هب نابز یرامعم هدوب تسا . ناینانوی ناتساب تانیئزت نوتس اه و دباعم
دوخ ار زا یور یگدنز یهایگ
18یلحم یارب نیدامن ندرک تعیبط هتخاس دنا . شناد ام زا تعیبط دیاب اسا رتشیب هب
ناونع یعبنم یارب یحارط رادیاپ و یارب ققحت نامتخاس یاه
دمآراک هدافتسا دوش
.(Mazzoleni, 2013: P6)
تعیبط شنیب
یاه یرتشیب ار
یارب یرامعم رد
ییاناوت شا رد راتفر کیلحم اما اب کی تیلباق میقتتمریغ یارب
یرا گری أت یناهج
هئارا یم دهد . زا نامتخاس اه
ات یگیاتمه اه
یم میناوت متتیسوکا یاه
هدیچیپ یا دننام اهداهن ار
یحارط مینک هک یاراد هار لح یاه لصتم هب یمه دنتته هک فیط یدودحمان زا
جیاتن نکمم ار هئارا یم دنهد .
متتیسوکا اه
یاراد تصرف ییاه یارب هزاجا هب ره کی زا رصانع تهج یتتیزمه اب
نارگید تسا . یریگدای زا
یگتتبمه
دمآراک تعیبط هب ناحارط رداق ار یم دنک ات تیلباق اه یارب خساپ یاه هروظنمدنچ ار
یسررب دننک . نیا نینچمه یخرب
زا هنومن ییاه ار هئارا یم دهد هک رد تاناویح هدید
یم کدوش زا هار لح یاه یحارط هداس هک نکمم تسا هب ناونع
لدم ییاه هب راک دنور هک تیاهنرد یاپدر
ام رب یور نیمز ار شهاک و لداعتم یزاس یم دننک . اب شری پ یاهدنیارف
یحارط مهلم زا کتعیبط تصرف
ییاه یارب کمک هب ام یارب هعسوت طیحم یاه ناتنا - تخاس رد یگنهامه اب
کتعیبط
دوجو هب یم
هک کدنیآ عورش
زا نیب ندرب ییادج نیب یاهورملق
19تخاس و یگدنز یم20
دشاب
( 7 - 6 , P 2013 Mazzoleni, .)
کی یرکیمیمویب رازبا
ینغ یارب ناحارط تسا ات کهناروآون طیحم
یلحم ار رد هژورپ یاه دوخ قیفلت هک کدننک تیامح
زا
کی هار رادیاپ تخاس زاسو و یگدنز یم دشاب
(Mazzoleni, 2013) .
بط ی تع ارب ی ب ی ل ی نو اپ لاس اه ی
راد ژرنا رظن زا و هدوب ی
هب و دمآراک ی
هن ناگرا .تسا ی
مت اه ی بط ی ع ی اتسار رد ی
هرهب رو ی ژرنا ی ک اهراکهار یی هدناسر لماکت هب و هداد هعسوت ار هب اب .دنا
ا یریگراک ی
ن هار رامعم رد اهراک ی
ک تلاکشم
ناتنا ی م ار ی درک لح ناوت
( Radwan & Osama, 2016
لقت .)
ی د بط زا ی تع نم هب روظ تسد ی با ی هب ی ک ور ی درک دج ی د ارب ی
هرهب رو ی ژرنا ی ششوپ اه ی نامتخاس کی تناتپ ی ل لباق .دراد یهجوت لباق شخب
ژرنا تفررده زا یهجوت ی
رط زا ی ق ششوپ
م قافتا نامتخاس ی
لقت و فشک اب .دتفا ی
د ژتارتسا زا ی
اه ی بط ی کتع ژرنا فرصم حطس ی
ور کمک هب ار ی
درک
بی مو ی م ی رک ی ک م ی اد شهاک ناوت د
Radwan & Osama, 2016( ).
local plant life
1
built
2
living
3
12 هب
هنی یزاس ششوپ اه ی نامتخاس ی بط زا مهلم تعی ب(
یرکیمیموی )
هرهب روظنم هب یژرنا یرو
2 - 3 - 1 - رات لماعت ی
خ ی ب ی مو ی م ی رک ی اب و یحارط رامعم
ی
هار لح هلئتم و اه شلاچ اه ی بط زا هتفرگ ماهلا رجح رصع نامز زا ام ی
تع هدوب ا اما کدنا ی ن لاعف ی ت هب ًاریخا اهنت
ناونع ی ک مسر شور ی
قحت ی ق ا ی داج تسا هدش .
را آ ناتساب ی ا هاوگ ی ن عقاو ی ت بط هک تسا ی
تع عبنم ی و هدهاشم زا
گنا ی هز ا ی ارب ی حارط ی دج ی د رشب ندمت نامز زا ی
هنومن .تسا هدوب ناتساب اه
یی رتا تاعونصم زا ی
ش ی یشاقن و یاه
ناتساب ی فشک ناشن اهراغ رد هدش ن هدنهد
ی زا دش ی د بط شتسرپ هب عماوج ی
تع پ .تسا ی ناور دا ی نا ییادخدنچ ی
نانو کی
ادخ ی نا ههلا و اه یی بط رصانع مان هب ار ی
ع ی م شتسرپ ی
( وطسرا .دندرک 384
- 322 ف )م.م.ق ی فوتل و مهم دنمشناد و
ی نانو کی بط ی تع ملع تاعلاطم زکرم رد ار ی
باتک رد وا .داد رارق دوخ
"
رات ی خ ح ی ناو
21ی
"
تب دوخ ی را ی دپ زا ی هد اه ی
سانشروناج ی
صوت ار ی ف م ی دنک رامعم رد . ی
لاکشا کناتساب بط 22
ی تع من تروص هب دا
ی ن فاتم و ی ز ی ک م هدافتسا ی
. دش
بط ی تع مه ی هش چ ی ز ی ارب ی کهدهاشم هئارا
ک مارتحا ا اب .تسا هدوب شتسرپ و ی
ن لصا ءانثتسا زج هب کدوجو ی
ودرانوئل
واد ی چن ی ک قوس دربراک هب ضحم هدهاشم زا کمهدزون نرق رد اهنت نارکفتم ی
دنتفا
Mazzoleni, 2013, P7(
ودرانوئل اهنت ).
واد ی چن ی ا هب ار تادهاشم کشنارصاعم فلاخرب هک دوب ی
هد تستناک و اه اه
ی حارط ی دادعت .داد هعسوت ی
یشاقن زا یاه
واد فورعم ی
چن لکش( ی 2
- 2 ک) ناشن غت هدنهد یی
ر هژوس زا اه ی تسا ناتنا حرط و تقلخ ناهج هب هداس
.(Mazzoleni,
2013, P7)
واد ودرانوئل ی
چن هب ی م هعلاط موتانآ ی کینکت و ارب ناگدنرپ زاورپ یاه
ی ا ی داج ی ک شام ی ن زاورپ تخادرپ
لکش(
2 - 1 ) مکت زگره شهاگتسد هچرگا . ی
ل ماهلا لصا اما کدشن گ
ی ر ی بط زا ی تع واد ی چن ی هب ار ناونع ی ک پ ی ماگش
بی مو ی م ی رک ی و لوا ی ن ب حارط ی مو ی تم ی ک فرعم ی یم دنک
.(Mazzoleni, 2013, P7; Nour eldin & et al, 2016)
قحت ی تاق وا
کناگدنرپ زاورپ دروم رد اهدعب
لوا عارتخا هب ی
ن زاورپ هاگتسد دیماجنا23
.
لکش 2 - 1 : سرت ی تام واد ودرانوئل ی
چن ی شام دروم رد ی
ن نرق ؛هدنرپ 15
م ی دلا ی
( (www.leonardodavinci.net
Historia Animalium
1
forms
2
Ornithopter
3