دکشناد ه یسدنهم و ینف
یشزومآ هورگ یرامعم
نایاپ همان ارب ی رد ی تفا هجرد ی اپ ی نا همان ی سانشراک ی دشرا
هتشر ی یرامعم یسدنهم شیارگ یرامعم
هرهب اب لیبدرا یروانف و ملع کراپ یحارط گ
ی ر ی روانف زا ی
اه ی
ینامتخاس نیون
رگشهوژپ :
لاعف یئانیب دیمح
امنهار داتسا :
تجح رتکد ال
ریولک دیشر ه
رواشم داتسا :
نیزرف رتکد قح
تسرپ
هام رویرهش 1398
ناونع و :روآدیدپ مان حارط
ی راپ ک روانف و ملع ی
بدرا ی اب ل هرهب گ ی ر ی زا روانف ی اه ی ون ی نامتخاس ن ی / لاعف یئانیب دیمح
داتسا امنهار : تجح رتکد
ریولک دیشر هلا
داتسا :رواشم نیزرف رتکد
قح تسرپ
رات ی خ :عافد
دادعت حفص :تا 120
.ص
هرامش ی نایاپ :همان یرامعم هورگ
/ هرامش ی اپ ی نا همان
:هدیکچ ه:فده فد نیا پ هوژ ش یحارط پ ا ع کر مل یروانف و رد
هرهب ساسارب لیبدرا رهش یروانف زا یریگ
رد ینامتخاس نیون یاه
یروانف و ملع کراپ یرامعم و یطیحم شیاسآ تیفیک و یرادیاپ ،دیفم رمع شیازفا تهج م
ی دشاب .
شور :شهوژپ یسانش دوبهب یپ رد قیقحت نیا
کراپ یحارط ماظن یشخب هب یروانف و ملع یاه
صاخ روط زا
هرهب قیرط زا یریگ
یروانف یم هنیمز نیا رد ینامتخاس نیون یاه دشاب
هب ؛ هنوگ هک یا یاقترا تهج دمآزور یحارط یاهزاین حارط تیفیک
رد ار ی
.دهد ششوپ لیبدرا رهش حطس قیقحت ماجنا شور ،ور نیمه زا
یدروم شور -
هنیمز یا تسا هطبار نیمه رد هک
، جارختسا یارب
هفلوم شور زا یحارط تهج یدربراک یاه یاه
یّلع - مه و یقیبطت یگتسبمه نینچ
زین افتسا .تسا هدش هد
هتفای اه هتفای: یاه یم ناشن شهوژپ نیا هعماج هک دهد
ی آ تهج )یلیبدرا ققحم هاگشناد یرامعم نایوجشناد( رظن دروم یرام
یروانف زا هدافتسا یگژیو هب ینامتخاس نیون یاه
یروانف هک ییاهدرکلمع و اه یاه
نیون دنتسه رادروخرب نآ زا ینامتخاس
، هجوت
یم رد و دنیامن وا هب مادقا صوصخ نیا
ول تی یگژیو نیا یدنب اه
یغتم و فیرعت یاهر شسرپ رد هدش
همان یم نیمه رد .دنیامن
یروانف هنیمز هک ینامتخاس نیون یاه
یراذگریثات آ
ن اه تابجوم مه و یرادیاپ شیازفا ،نامتخاس دیفم رمع شیازفا نینچ
شیاسآ شیازفا یم مهارف ار یطیحم
،دنزاس ا یاراد و ول تی یم یروانف و ملع کراپ یحارط رد هدافتسا تهج یرتلااب شخب .دنشاب
هتفای زا یرگید شیب هجوت رگنایامن قیقحت یاه
مه و یشزومآ یاهاضف یحارط هب نارامعم رت دنچ یاهاضف نینچ
هروظنم ی نلاس
تجا لیکشت یلصا یاهاضف نایم رد تاعام هدنهد
ی یم حرط ،تیاس ییامناج هنیمز نیمه رد .دشاب یملع زکارم هب نآ یسرتسد
مه و یهاگشناد و نیرتلااب مرف هب هجوت نینچ
ولوا تی هفلوم نایم رد ار یروانف و ملع کراپ یحارط یارب تیاس رد دوجوم یاه
دید زا هعماج هاگ ی
آ .تسا هتشاد رظن دروم یرام
هجیتن :یریگ رد یم تیاهن تفای تسد هجیتن نیا هب ناوت
یروانف زا مادک ره هک یاه
یگژیو یاراد ینامتخاس نیون یاه
رصحنم هب یم یدرف نازیم هک دنشاب ریثات
آ یراذگ ن و یحارط تلوهس رب اه نآ یرادروخرب
اه تهج ،اهدرکلمع زا یعیسو فیط زا
یم رارق نارامعم هجوت دروم یروانف و ملع کراپ یحارط رد هدافتسا ضرف و دریگ
رد شهوژپ تای یا یراذگریثات صوصخ
یروانف ن اه
ب یات دروم یرامعم تیفیک شیازفا ر یم رارق دی
.دریگ
هژاو :یدیلک یاه یروانف ،یروانف و ملع کراپ
.لیبدرا ،یرامعم یحارط ،یحارط تیفیک ،ینامتخاس نیون یاه
1 فده و همدقم -
-1-1 همدقم
کراپ اه ی زا یشخب ،دشر زکارم و یروانف و ملع ز
ی تخاسر اه ی یژتارتسا رد کرحم یاهروتوم و روشک ره یروآون
هعسوت ییاناد ی ه روحم
س .دنت کراپ اه ی هب کمک ،یروانف راشتنا و لاقتنا نوچ ییاهدرکراک یروانف و ملع راجت
ی زاس ی
و هیاپروانف تلاوصحم نامزاس
هد ی تعرس و دنراد هعسوت دنور یشخب یداصتقا دشر و یلحم داصتقا تایح دیدجت لماع و
رد .دنتسه شناد تیروحم اب اهدنس
ی مشچ زادنا زین روشک تفرشیپ مازلا ود رب
« فرظ ی ت زاس ی شهوژپ و »
و
« یبایتسد
تردق یروانف هب از
» یانبم رب
« تردق شناد نب ی نا
» کأت ی د .تسا هدش ازا
ی ن ور
، یرامعم یحارط هب هجوت کراپ
اه ی و ملع
ثادحا اب هارمه یروانف ای
ن هنوگ اهاضف
، اقترا تهج رد یماگ ی
مشچ اهزادنا ی هعسوت م ی دشاب .
-1-2 ب ی نا هلأسم
پ را ک اه زکارم و روانف و ملع ی
زا لماوع مهم سوت هع ی هنیمز رد یروشک ره ی
یم یکینکت و یداصتقا ،یملع دنشاب
.
تهج رد زکارم نیا ازفا
شی تیقلاخ
، هدیا یاه هناروانف
، دشر داصتقا ی و یارب لغش دیلوت ناصصختم
هنیمز فلتخم یاه
یملع دمآ دوجو هب ه
دنا . هزورما کراپ اه ی و ملع یروانف لماع تهج رد یمهم تیاده
هنادنمشوه یاتسار رد
هعسوت ی
لم ی ای هقطنم ا ی یم دنشاب ،ناراکمه و دمرس(
1385 ) زا . ییوس د
،رگی زکارم نیا هب
ناونع هلیسو تهج رد یا بذج
یکتم تاسسوم رب
یژولونکت نیون یاه
طس رد و یلم فلتخم حو ارف
یلم هتخانش یم دنوش و ر شو یاه بسانم ی ارب ی بذج
و نادنمشناد ،ناصصختم هعسوت
ی لاعف تی ک رفآرا نانی م ی دنشاب . هدمع شخب هک یعماوج رد دارفا ار نآ تیعمج زا یا
یم لکش ناوج همانرب ،دنهد
یارب یزیر یم یتایح یتیمها هدنیآ
دبای ،یردیح و یبلاط(
1387 ؛
Felsenstein, 1994
.)
هزورما ، زکارم نیا
، تهج رد ایم لماعت
کی زا هاگشناد و یشهوژپ تاسسوم ن تیلاعف رگید یوس زا یتعنص زکارم و وس
یم رد هک دنیامن هجیتن
آ ی توک رد ن ها
رت نکمم نامز نی هدیا
ژپ تاراکتبا و اه هلحرم هب یشهو
ی تاعارتخا هب و هدیسر یلمع
یم لیدبت یدربراک عیرس رد و دندرگ
نامز نیرت کمم
ن یم هوبنا دیلوت هب دنسر
،رولاد(
1376 ؛
Secaran,
1386
, Koh et
all, 2005
.) رضاح لاح رد کراپ
اه ی ملع ی قحت ، ی تاق ی روانف و ی یهجوت لباق ریثات شیپ رد
تفر داصتقا ی فلتخم یاهروشک دنراد
و ما ک نا ر هعسوت زا لاعف یاهدحاو یمامت نایم رد ا هلمج
ُخ تاسسوم در
طسوتم و شناد
ناینب و ک رفآرا ی رد ن کی رتسب
و یملع داصتقا
ی یم مهارف دنیامن
. زکارم نیا هنیمز نیمه رد زاین هب ییوگخساپ مهم رازبا زا
هب رشب دشر لاح رد
یزولونکت و
،مولع ندرک یدربراک قیرط زا
معم تایفیک هب هجوت ا
یم یر دنشاب یروانف ،میلقا هب هجوت . ینامتخاس نیون یاه
هورگ عون و دادعت زین و ،طیحم ربراک یعامتجا یاه
هلمجزا مهم لماوع عت
یی ن هدننک هب یطیحم تیفیک ی یم رامش
دنور
،ناراکمه و دمرس( دندرگ ظاحل ناحارط طسوت یتسیاب هک 1385
).
اذل
، کراپ یرامعم یسررب و روکذم یاه
هب یبایتسد
2 یروانف زا یریگ هرهب اب لیبدرا یروانف و ملع کراپ یحارط
ینامتخاس نیون یاه
کراپ ییاضف تیبولطم داجیا رد راذگریثأت لماوع زا یروانف و ملع یاه
مهم رت ی ن هب شهوژپ لیاسم یم رامش
هجوت اب .دنور
نیا هب هک کراپ اه ی و شناد دیلوت لحم یروانف و ملع روانف
ی اه ی رد زور مز ی هن اه ی تسا یملع فلتخم
، یحارط کراپ اه ی
زین یملع م
ی اب ی تس لقتنم ننک هد ی دشاب مدرم مومع و نارگشهوژپ نهذ رد یملع تفرشیپ و یروانف ،شناد .
زا نیمه ور
،
یحارط رد ای
ن هنوگ هعومجم اه یتسیاب پ ی هتفرش رت ی ن روانف ی اه ی تیاعر اب ینامتخاس نیون هلسلس
بتارم و یربراک یاهزاین
روتسد رد شهوژپ یدرکلمع شهوژپ نیا .دریگ رارق نارامعم و ناحارط راک
هئارا اب ات دراد دصق ی
زا بسانم ییوگلا
کراپ اه ی اب یروانف و ملع هرهب
رو ی زا روانف ی اه ی و ملع ،شهوژپ موهفم و فادها یحارط دنیآرف رد ینامتخاس نیون
دزاس رسیم ار یروانف (
Shank, 1985
.)
-1-3 مها ی ت قیقحت ترورض و
کراپ اه ی روانف و ملع ی
لماش یم یتاسسوم دندرگ
ک ه ییاناوت هاگشناد نایم هطساو نودب طابترا داجیا ار تعنص و اه
یم .دنیامن پ ی تفرش اه ی ملع ی زور نوزفا ، هرهب ات هدروآ دوجو هب ار یطیارش یرادرب
هب هنی زا دنمناوت ی اه ی ملع ی یهار
بانتجا تفرشیپ هار رس رب دوجوم عناوم رب هبلغ یارب ریذپان نص
ع ت ک روش تبا دنویپ .دشاب یون تاراک
ن هب تاعارتخا روانف
هنا
،
ی ک ی زا یلصا فادها ندمآ دوجو هب
کراپ اه ی و ملع یروانف یم دشاب . تیفرظ یاه ا نی ارم ک رد ز لغش داجیا هدیدرگ بجوم
ات هژیو هاگن نیلوئسم یوس زا یا
هب تبسن هعسوت
ی دیآ دوجو هب زکارم نیا ،ناراکمه و یمیهاربا(
1384 ،یناوضر ؛ 1381
) .
زا یفرط
، همادا تیلاعف نتفای هنیمز رد اه
ی صوصخ ی زاس ی یداصتقا دشر هب رجنم نارگتعنص نایم تباقر شیازفا یارب
ک م روش ی هنیمز نیمه رد هک ددرگ اج
هاگی کراپ اه ی و ملع روانف ی راکنا یم ریذپان .دشاب
نی ف زا رو ی ب ه ا خ ت ص صا نداد
ما ک نا تا ف و ض ا ه ا ی ک فا ی رما هب ت ح ق ی ق تا رد شک ج رو ه ت ش ک فو یا ی ص ن ع ت نور و ق ع مل ی و پ ی ش تفر یا نار ب ا ت جو ه ب ه
م قو ع ی ت یا نار دیلوت رما رد ع
مل ف و ن ا رو ی رد ج ه نا م ع صا ر .تسا یعوضوم نینچ هب نتخادرپ ترورض رگنایب ، هب هجوت
ای راپ داج ک اه و ملع زکارم و یروانف
شیپ لاس تسیب زا ناریا رد تسا هدیدرگ زاغآ
هنیمز نیمه رد و پ
را ک اه ی و ملع
تسا هدیدرگ ثادحا هقطنم و روشک حطس رد یرایسب یروانف (
Ghodsipour, 1380
.) روظنم نیمه هب
، یحارط هب هجوت
نآ هک یشقن و یملع زکارم نیا هعسوت رد اه
ی دنراد روشک یداصتقا و یملع بانتجا ،
یم ریذپان .دشاب
-1-4 پ ی ش ی هن ی شهوژپ
هنیشیپ لکش ی یریگ
پ را ک اه ی و ملع روانف ی هب ههد ی هاجنپ زاب یدلایم یم
.ددرگ شرگن هنیمز نیمه رد
میمصت ازاس م نیا ثادحا ات دش رجنم یتموکح ن را
ههد زا زک ی
ددرگ هارمه ییلااب دشر اب یدلایم داتشه (
Yang et all,
)2008
. هب یروط مه هک نونکا رازه نا راپ ک و ملع روانف ی رد فلتخم یاهروشک مه دنور نیا و هدیدرگ ثادحا ناهج
نانچ
زور باتش اب یم شیازفا لاح رد ینوزفا
دشاب . کراپ ثادحا ناریا رد یوس زا رابتعا نییعت اب نامزمه یروانف و ملع یاه
تنواعم ملع ی روانف و ی ر یروهمج تسای ههد رد
ی همانرب و دیدرگ زاغآ یسمش داتشه یتیامح یاه
یارب یدایز رایسب
هاگشناد مه و یملع زکارم و اه هعسوت و دشر یارب یتعنص زکارم نینچ
ی کراپ نیا هنیمز نیمه رد .دش هتفرگ رظن رد اه
،
شهوژپ کراپ یحارط یارب یددعتم یملع یاه ارگشهوژپ و نایوجشناد یوس زا یروانف و ملع یاه
بلاغ رد یرامعم ن
نایاپ و تلااقم همان
و یرتکد یاه یسانشراک
ذپ تروص دشرا هژیو هاگن زا کی ره هک تسا هتفری
فادها ندرک یدربراک رب یا
کراپ یحارط ریثات و شهوژپ هعسوت رد یروانف و ملع یاه
رب ماگ یداصتقا و یملع ی هتشاد
،ناراکمه و یودهم(
1387 .)
تایلک شهوژپ
3
-1-5 فادها شهوژپ
ه فد نیا پ هوژ ش یحارط پ ا کر ع مل یروانف و رد
رهش لیبدرا رب ساسا هرهب یروانف زا یریگ رد ینامتخاس نیون یاه
ندومن فرطرب یاتسار دوجوم یاهزاین
یارب هعسوت ی یملع نیمأت و هعماج یاهزاین
ی فده ییاضف داجیا قیرط زا
بولطم اب ک ی ف ی ت دشر یارب بسانم یرامعم تیقلاخ
اه ی ینف و یملع م
ی دشاب .
م ار ییاهاضف نینچ ثادحا یلک فادها ی
:دومن نایب لیذ بیترت هب ناوت
هنیهب یرامعم یحارط ی
کراپ اه ی روانف و ملع
،ی هرهب شیازفا هب رجنم یرو
نایم طابترا و هدیدرگ اهاضف زا
هدیا یم لیهست ار دیلوت و یزادرپ .دیامن
اب یلوصا یحارط کراپ
اه ی تیفیک ،یروانف و ملع لاعف
ی ت اه ی نورد ینامزاس هک هدیدرگ دعاسم
آ زا یشخب قیرط زا ن
تایصوصخ اب حرط یگنهامه و یمیلقا
تیفرظ طیحم رد دوجوم یاه یم تسد هب
.دیآ
،یروانف و ملع کراپ یحارط اب یم
ناوت هعسوت قیرط زا هعماج رد تورث شیازفا هب ی
داصتقا شناد روحم .درک کمک
غت اب یی رد ر شور اه ی تنس و لوادتم ی
و تخاس هب
گراک ی ر ی و حلاصم روانف
ی اه ی دج ی د م ی ناوت یک ف ی و تخاس ت
ازفا ی فم رمع ش ی
د نامتخاس اه
.داد اقترا ار
-1-6 تلااؤس شهوژپ
- هاگیاج یروانف تیمها و رد ینامتخاس نیون یاه
یحارط پ روانف و ملع کرا ی
؟تسا هنوگچ
- هنوگچ م ی ناوت یحارط اب پ
روانف و ملع کرا ی
زا هدافتسا اب و )یدرکلمع(
ژولونکت ی اه ی
،دیدج وگخساپ ی یاهزاین
؟دوب یحارط - هنوگچ م ی ناوت روانف ی اه ی پ یحارط رد ار ینامتخاس نیون روانف و ملع کرا
ی
؟درک ظاحل
-1-7 ضرف ی تا شهوژپ
- یروانف زا هدافتسا .دراد میقتسم طابترا یروانف و ملع کراپ یحارط تیفیک دشر اب ینامتخاس نیون یاه
- کراپ یحارط و ملع یاه
هرهب اب یروانف یروانف زا یریگ
یم یحارط یاهزاین یوگخساپ ینامتخاس نیون یاه .دشاب
- یروانف یازجا یمامت رد ینامتخاس نیون یاه کراپ یحارط
یم هدافتسا لباق یروانف و ملع یاه .دشاب
4 یروانف زا یریگ هرهب اب لیبدرا یروانف و ملع کراپ یحارط
ینامتخاس نیون یاه
1-8 - قیقحت یموهفم یوگلا
لکش 1 - 1 قیقحت یموهفم یوگلا :
تایلک شهوژپ
5
1-9 - داوم و شور سانش ی شهوژپ
نیا هب هجوت اب دوبهب یپ رد قیقحت هک
یحارط ماظن یشخب کراپ
یروانف و ملع یاه هب
صاخ روط زا
قیرط هرهب یریگ
یروانف زا ینامتخاس نیون یاه
تسا هنیمز نیا رد هب ،
هنوگ هک یا یاقترا تهج دمآزور یحارط یاهزاین یحارط تیفیک
ار
حطس رد لیبدرا رهش
قیقحت ماجنا شور اذل ،دهد ششوپ یدروم شور
- هنیمز
1یا تسا . مه نینچ و ینابم نیودت یارب
بوچراچ هناخباتک تاعلاطم زا قیقحت یرظن
هلحرم رد .دش هتفرگ هرهب یدانتسا و یا ی
هنومن یسررب هب ،شهوژپ یدعب ی
کراپ یروانف و ملع یاه دش هتخادرپ یلخاد و یجراخ قفوم
دروم رازبا هک ا
لماش شهوژپ زا هلحرم نیا رد هدافتس
هناخباتک تاعلاطم شسرپ و هبحاصم ،یکورک ،ریوصت ،هدهاشم ،یا
همان یم .ددرگ سپس هرهب یگنوگچ یروانف زا یریگ
یاه
کراپ یحارط دنیآرف رد ینامتخاس نیون ریثات یاهروتکاف و یروانف و ملع
.تسا هتفرگ رارق یبایزرا دروم یرامعم راذگ
رد اب تیاهن هسیاقم ی ب تاعلاطا یقیبطت ه
تسد زا هدمآ یبایزرا یاهروتکاف هدش
هفلوم جارختسا هب ، و اه
راذگریثات یاهرتماراپ
تیفیک رب کراپ یحارط
یروانف و ملع یاه دهاوخ هتخادرپ
دش و رد ماگ ینایاپ
، هب نییبت و نییعت لوصا یدبلاک یحارط
تیولوا ساسارب یسررب یاه
یم هدش .میزادرپ ورشم
همادا رد شخب نیا ح ی
.تسا هدیدرگ هئارا موس لصف رد و شهوژپ
1-10 - دودحم ی ت اه ی شهوژپ
- و دوبمک ی
ملع عبانم نادقف ا ی
لباق سرتسد هدافتسا و
: ملع عبانم ی
دودحم ی ( لقادح هب تروص سراف ی ) رد
مز ی هن ی کراپ یحارط یروانف ریثات و یروانف و ملع یاه
دنور رد ینامتخاس نیون یاه یحارط
مه هب .تسا دوجوم ی
ن
روظنم ن ی تلا عبانم زا هدافتسا دنمزا ی
ن م ی شاب ی م شیب نامز هب یسراف عبانم هب تبسن هک زاین هعلاطم و یسررب تهج یرت
دنراد . ا رد ی ن مز ی هن تلاکشم ی قحت تامدخ هدش بجوم هک دراد دوجو ی
تاق ی بق زا ی ل سرتسد ی ،رامآ ،تلاجم ،بتک هب
کناب اه ی تاعلاطا ی غ و هری رد روشک هب تحار ی .دشابن نکمم شخب
ی ا زا ی ن شان لکشم ی
نادقف زا یا
ره دوبمک ی
ک زا
قحت تامدخ ی
تاق ف تسا قو .
- ا رد هباشم راک دوبن ی
مز ن ی هن : اب دوجو رگشهوژپ ،هدرتسگ تاعلاطم هب قفوم
نتفای شهوژپ ی هک هب روط قتسم ی م
هب عوضوم شهوژپ درکیور و دشن ،دشاب هتخادرپ
هچرگا .تسا ه هنومن
اه ی رد یبسانم رایسب مز
ی هن اه ی
ًاتبسن هب کیدزن
زا شهوژپ رما رد هک هتشاد دوجو شهوژپ عوضوم نآ
اه هدافتسا ی هتسیاش هب لمع هدمآ .تسا
Case and Field Study Research Method1
2 - یرظن ینابم هنیشیپ و
ی شهوژپ
2-1 - :لوا شخب هنیشیپ و یرظن ینابم
ی یروانف و ملع کراپ
2-1-1 - :همدقم مهم کش نودب یژولونکت ناهج رد عماوج یاقب نماض و تفرشیپ و هعسوت هجو نیرت
یم زورما .دشاب
هب نایب رگید
،
ناسنا یگدنز هک هدیدرگ یروانف هب هتسباو یردق هب اه
ا نودب ناسنا یگدنز روصت نردم ناهج تلاوصحم زا هدافتس
ریغ یم نکمم تسا لیلد نیمه هب .دشاب
تیهام هک یلصا
یروانف ریغ رشب یارب نآ زا هدافتسا زا لصاح جیاتن و راکنا لباق
.تسا اع جنم هک یلم تسیز طیارش دوبهب هب ر
هدافتسا و ناسنا ناسآ ی
یم یروانف زا رت ددرگ
، هدیا هوبنا دیلوت نامه و اه
هتفای اه یم دشاب . رگید فرط زا یلصا ،
یم یروانف و تعنص هب لاصتا قیرط زا اهروشک دمآرد عبنم نیرت عبانم رگید و دشاب
م نیا لباقم رد ار دوخ تیمها میدق یتراجت و یدمآرد بان
هداد تسد زا نردم و دنمشزرا ع .دنا
داجیا هک یمهم لاوس
یم رد ددرگ هوحن صوصخ ی
ندرک یلمع هدیا
یم تورث دیلوت تهج رد تعنص هب ملع لیدبت و اه نیا یارب .دشاب
راک
یم امه طابترا تسیاب یب و گنه
هطساو لوت زکارم نایم یا تسد هب ملع لیدبت زکارم و ملع دی
هتخاس دوجو یرشب یاه
بذج ناکما هنیمز نیمه رد و دشاب هتشاد امرس
ی ه راذگ هدیا زا تیامح یارب مهارف عارتخا هب نآ لیدبت و هناقلاخ یاه
ددرگ . شخب و رکتبم کی نایم یطابترا لپ نیرتهب عقاو رد تعنص فلتخم یاه
، کراپ اه ی یروانف و ملع یم
اب هک دنشاب
زاین دروم تاناکما ندومن مهارف ژپ
هنیمز نارگشهو ی
هدیا ندش لیدبت بسانم آ یاه
مهارف ار یتعنص تلاوصحم هب نان
یم دنیامن ،یوضر نیسح(
1389 ) نیا رد . هلاسر یسررب کراپ اه یروانف و ملع ی یایازم و اهدرکراک ،
نآ اه و یحارط ریثات
هرهب تیفیک دوبهب رب اهاضف نیا یرو
.دمآ دهاوخ همادا رد هک تسا هتفریذپ تروص
2-1-2 - یروانف و ملع و کراپ فیرعت
کراپ اه ی روانف و ملع ی
(
Science park
) هب ناونع ی ک ی زا یتعنص و یملع زکارم هطساو
ی و یداصتقا دشر یلصا
هدیا لیدبت یم یتعنص تلاوصحم هب اه
دنشاب . رد هاگن د ی
،رگ روانف و ملع کراپ ی
هعومجم یا هک تسا اب
شرگن ازفا ی ش
طسوت هعماج رد تورث نارگشهوژپ و ناگبخن
هفرح ا ی دم ی ر ی ت م ی دوش و هعسوت ی روانف و شناد ی
م ار ی نا هاگشناد ،اه
م زکار قحت ی ق یتا ، تاسسوم صوصخ
ی تکرح هب رازاب و رد
یم دروآ . کراپ یاه روانف و ملع ی
حم ی ط ی دوجو هب ار یم
دنروآ
هک رد نآ اهدحاو ی قحت ی تاق ی و لقتسم یا
نامزاس هب هتسباو انص و اه
ی
،ع هدمآ مه درگ و
هیامرس تیامح و رظن تحت ناراذگ
نلاک رارق گ ی دنر قلاخ هب ات ی
ت ون و روآ ی .دنزادرپب دنویپ
ب طابترا ی ن هاگشناد نامزاس ،اه اه
ی قحت ی تاق ی
، اهدحاو ی لوت ی د ی
مصت زکارم و ی
م گ ی ر ی یتموکح رد
دشر یاتسار روانف
ی دربراک مولع و ی
، هلمجزا فیاظو ا ی داج هعسوت و ی کراپ اه ی ملع
روانف و ی تسا ،یناگرزاب یوسوم(
1386 ،یعیفش و یملاس ؛ 1381
؛
Hansson, 2007, Lofsten & Lindelof, 2003
).
لوا فده داجیا زا
کراپ اه ی یروانف و ملع ،
لیهست هب یهاگشناد تامولعم لاقتنا تکرش
اه ی هعسوت یفرط زا و وضع
جیورت و دیدج تاسسؤم یژولونکت اب و کچوک و
مه و لااب نینچ
آرف ی اهدن ار دیدج تادیلوت و بش
ی ه زاس ی م ی دنک فده .
:مود نامزاس هد ی هعسوت ی داصتقا هقطنم ا ی صا رد اما ،تسا ل
نیا داجیا زا یلصا فده کراپ
اه اب یتعنص تخاس یزاسز
،هقطنم هب سو ی هل ی بذج تکرش اه ی کراپ تمس هب لااب یژولونکت اب تسا
.(Kang,2004)
عومجمرد کراپ
اه ی و ملع
و تلاکشم لح یارب یزکارم هب لیدبت یروانف تخس
ی اه ی ا ی هدشداج داصتقا شخب رد
، هب گراک ی ر ی ایوپ یتراجت داجیا و
هدش دنا . هدمع نیرت یحارط و ثادحا لماع کراپ
اه ی یروانف و ملع ییاناوت
زکارم دنویپ یتاعلاطا و یشهوژپ
هاگشناد اه ،
اب سسؤم تا یتموکح بسانم یناکم رد یصوصخ و
یم دشاب هک یراکمه اب دیتاسا ،نارگشهوژپ ،ناگبخن
و ای هد نازادرپ ، اب
هیامرس و نارگتعنص یروانف و تلاوصحم قلخ ناکما ،ناراذگ
.دنشاب هتشاد ار نیون یاه هتفرشیپ کلامم رضاح لاح رد
اب
تیریدم تاقیقحت ندرک یدربراک و هنیهب
یروآون و ندیسر یارب اه
هب هعسوت ی داصتقا یم شلات رد ی دنشاب
ات و هنیمز
مزلا طیارش یحارط یارب ار
ثادحا و نیا
کراپ اه دنروآ مهارف (
Ferguson & Olofsson, 2004, Cox, 1985
).
هجوت اب
هب تصرف اه ی یط هک یدیدج لاس
اه ی جازتما یارب ریخا نکت
ی ک اه ی دوجوم یتنس یاهدنیآرف اب هتفرشیپ رد
هصرع اه یی
ریظن و یژرنا ،یجاسن ،یزرواشک حم
ی ط ز ی تس ب ه دوجو یاهدنویپ ،هدمآ مکحتسم
رت ی ،یروانف ناربراک و عبانم اب
هاگشناد اه ، تکرش اه ترواجم رد یطاقن رد یتلود تاقیقحت و کراپ
اه ی کی .دوب دهاوخ زاین یتعنص یحاون و یروانف
هاگشیامزآ کی ریظن دیدج یراجت زکرم ای
هد اه کی لخاد رد کراپ
اه ی یروانف و ملع دشر زکارم ،2
یروانف ،3
م ی دناوت
دوش عقاو دیفم (
Nummela et all 2005
.)
عقاورد کراپ اه ی هعومجم هب یتاقیقحت ای یشهوژپ یم هتفگ یا
هئارا و ندروآ مهارف قیرط زا هک دوش ی
،نیمز
هاگشیامزآ ،ییانبریز تاسیسأت هاگراک و اه
یشهوژپ یاه ،اهدحاو عامتجا تابجوم ،ینوناق تلایهست و زکرمتم
تکرش اه و
یم مهارف زکرمتم یاضف کی رد ار یتاقیقحت تاسسؤم هعومجم نیا .دیامن
ترواجم رد ًلاومعم اه بطق
اه ی و یهاگشناد
ای بطق اه ی یم لکش یداصتقا و یتعنص دنریگ
شهوژپ ماجنا تهج بسانم یاضف داجیا نمض و و یدربراک یاه
ت یراج یم مهارف ار تاقیقحت دشر تابجوم ،نآ جیاتن یزاس مه .دنزاس
و اهدحاو نیا یکیزیف ترواجم زا یشان ییازفا
هنیزه شهاک هیامرس یاه
هنیزه و هیلوا یراذگ کراپ نیا یایازم زا یراج یاه
تسا اه کراپ .
اه ی یشهوژپ زا
رظن عون
هب تیلاعف ود
هتسد ی یم میسقت ریز نوش
:د
کراپ یاه هاگشناد طسوت ًلاومعم هک یملع یم اپرب هاگشناد یکیدزن رد بسانم ییاضف رد اه
یلباقتم یراکمه و دوش
یم دوجو هب هاگشناد و کراپ رد رقتسم عیانص نابحاص نیب دیآ
.
یکیدزن رد ًلاومعم هک یروانف کراپ بطق
اه ی یم داجیا یتعنص و دنوش
اب فده عیانص یتاقیقحت تاطابترا شرتسگ
دوجوم هاگشناد یشهوژپ یاهدحاو اب هقطنم رد یم لکش هقطنم یاه
دنریگ (
Lofsten & Lindelof,
2006
Monck et
all, 1998,)
.
1- science & Technology park
2- incubator
8 یروانف زا یریگ هرهب اب لیبدرا یروانف و ملع کراپ یحارط
ینامتخاس نیون یاه
2-1-3 - هنیشیپ ی و ملع کراپ یروانف
ملع کراپ یروانف و
هلمجزا ز ی تخاسر اه ی یملع رد شرتسگ و یملع دشر م
زکار شناد ناینب یم دنشاب هک رد یلجت
اد داصتقا شن
روحم دنراد یساسا یشقن .
هنیشیپ ی کراپ اه ی ملع یروانف و ههد هب
ی یدلایم هاجنپ مزاب
ی ددرگ درکراک اما ،
یلصا نآ اه عیانص دشر تهج رد مولع و
ههد ود رد ی
دش ریخا هتفرگ ت تسا
رد عقاو هزورما عماوج یمامت زا معا
هتفرشیپ
هعسوت و هتفاین یداصتقا یاهراتخاس اب -
توافتم یعامتجا هدافتسا ،
نیا زا تیلباق زج ار یملع یاه ء
هعسوت و دشر کفنیلا ی
یم بوسحم یملع و یداصتقا دنیامن
( رذآ تشک ، 1387 .) هلمجزا فادها کراپ داجیا یروانف و ملع یاه
شیازفا ، تیقلاخ
رب هیاپ ی ،یروانف دشر و یداصتقا عماوج یارب لاغتشا دیلوت
صصختم یم
.دشاب کراپ نارازه هزورما رد یروانف و ملع
شیب ناهج یاهروشک رت ا
ی اج د هدش و هبزور نآ دادعت زور یم شیازفا لاح رد اه
دشاب ناشن هک هدنهد
ی هژیو هاگن ی
عماوج
نیا هب یم هتسجرب یملع زکارم دشاب
مه . نینچ لکش گ ی ر ی و دشر زا یرایسب دپ
ی هد اه ی نیا رد هشیر یروانف روهظون
کراپ اه راد ن و د تموکح اه یم شلات رد دنشاب
ات ،بسانم یطیحم داجیا اب
،شهوژپ تاناکما یارب ار تیلاعف و راک
تاسسوم
،طسوتم و کچوک دنیامن داجیا
روپ(
،ناراکمه و تزع 1389
).
کراپ و ملع یروانف هب هژیو رد ینردم یایند هک
ملع شقن دراد یدربهار
، دیاب دشاب یتاصخشم یاراد ات
شدرگ طیارش
روتوم ت و دشر هعسو ی لیلد نیمه هب .دیامن مهارف ار مولع هب هتسباو
، زکارم نیا دنویپ اب
م یتاقیقحت و یملع زکار ریغ
یم راکنا لباق دشاب
. کراپ یم یروانف و ملع یاه تسیاب
و تاناکما ز
ی تخاسر اه زاین دروم ی ،
هب ژیو هنیمز رد ه ی
یاهاضف
یملع یاهاضف و هعسوت تهج زاین دروم
ی یروانف یاهدحاو یارب ار هناروانف
مهارف دیامن . کراپ رگید یگژیو و ملع یاه
یروانف یروانف لاقتنا یم یتعنص زکارم هب
دشاب . هنیمز نیمه رد نیرخآ
یگژیو زکارم نیا ،
دشر یروانف تلاوصحم دیلوت و
هناروانف دوب دهاوخ ،اکاکللا(
1387 .)
هتکن ی لباق رکذ هک تسا نآ هب
لاحره یمامت کراپ اه ی و ملع یروانف ندیسر ییاناوت همه هب
ی نیا یگژیو ار اه
دنرادن . فیرعت قبط ایناتیرب نمجنا
کراپ زا یروانف و ملع یاه م :
عوضو کراپ و ملع یاه یروانف
هدودحم لماش ی
عیسو
ا زا یعونتم و هدی
اه و روآون ی اه م ی هعسوت هب زاین هک ددرگ ی
زا شیب ار هنیمز نیا رد تاعلاطم یم یمازلا شیپ
دیامن .
هب ناونع لاثم لاس رد ، 1993
رد ای تلاا دحتم ه طسوتم تحاسم اکیرمآ کراپ
اه ی و ملع یروانف 200 شیب اب دوب راتکه
زا 200 ،نامتخاس عبرم توف رازه 12
،وضع تکرش 300
و لغاش رفن 250
هجدوب رلاد رازه ی
یتایلمع (
Zhang, 2002
).
کراپ اه ی زا جراخ هدودحم ی ا ی تلاا هدحتم
ًامومع کچوک رت یم دنشاب رد و عقوم ی ت اه ی زا ؛دنراد رارق یتوافتم رایسب
ات هتفرگ ییاتسور یطیحم رد عیسو زبس یاضف کی کراپ
اه ی رد یدومع نامتخاس
اه ی .گرزب یاهرهش رد عقاو دنلب
دودح ،هزورما 250
نمجنا رد یروانف کراپ بی
ن للملا ی کراپ اه ی و دنتسه وضع یملع 295
نمجنا وضع کراپ کراپ
اه ی
.دنتسه هاگشناد اب طبترم یروانف نامه
هنوگ یارب زین یتباث حلاطصا ،درادن دوجو یروانف کراپ یارب یتباث فیرعت هک
هک یفیاظو کراپ
اه ی ماجنا یروانف م
ی دنهد
، راک هب من ی دور رد هچرگا . ای
تلاا هدحتم ای یتاقیقحت کراپ ،یروانف کراپ
راک هب یروانف تاقیقحت کراپ م
ی دور اپورا و ناتسلگنا رد یملع کراپ حلاطصا ، ار
ی ج رت رد یروانف بطق ترابع و تسا
هدافتسا رایسب هسنارف م
ی دوش (
Zhang, 2002
).
2-1-4 - لاطصا و مان یروانف و ملع کراپ تاح
رد ا ی تلاا هدحتم مان اه ی روانف کراپ ی
، قحت کراپ ی
تاق ی ی ا قحت کراپ ی
تاق روانف ی م راک هب ی
،دور رب رد اما ی نات ی ا و
خرب ی اهروشک زا ی
اپورا یی ملع کراپ حلاطصا ی
ار ی ج رت ن هسنارف رد .تسا ی
ز روانف بطق ترابع ی
سب ی را .دراد دربراک رد
اهروشک ی د ی رگ ن ی ز اب مان اه یی نوچ : راجت روتابوکنا ی
، روآون زکرم ی
، رفآراک زکرم ی
ن ی
، روانف کراپ ی
، ملع کراپ ی
، کراپ
قحت ی تاق ی
، روانف بطق ی
، ملع رهش ی - قحت ی تاق ی
، لوپونکت ی
،س و لپونکت م هتخانش ...
ی دوش . زا روانف کراپ حلاطصا ی
عقاورد
ارب ی صوت ی ف عونتم حطس ی
لاعف زا ی ت اه رد ی ک هقطنم ی رحت تهج صاخ ی
ک هعسوت ی رفآراک ین ی تکرش اه ی و کچوک
طسوتم شناد روحم رد ی ک م هدافتسا روشک ی
دوش (
Rao, 2007
).
ترابع روانف کراپ ی
لقادح 16 ار هک دراد فدارتم ی
ج رت ی ن نآ اه ملع کراپ ی
، قحت کراپ ی
تاق ی روانف بطق و ی
.دنتسه
مز ی هن اه ی دج ی د لاعف رد ی ت کراپ اه ی روانف ی ًامئاد دزا لاح رد ی
دا ا ات تسا ی ن کراپ ابقر زا اه ی
دودح هک دوخ ناوارف
295 روانف کراپ ی
امتم ،دنتسه ناهج رسارس رد ی
ز وش دن . رد هلوقم ادتبا ی
روانف کراپ ی
رعت ی ف سب ی را دودحم ی تشاد
لصا زکرمت هک ی
نآ هچ ،دوب کراپ تلاغتسم رب نآ ا قبط هک
ی ن رعت ی ف هاگشناد اه
ًاعون اهاضف ،تلاغتسم ی
رادا ی ی ا
هجت ی تاز قحت ی تاق ی اهدحاو هب ار ی
راجت ی م هراجا ی دنهد هاگ . ی ا تاقوا ی ن کرت ی ب کرهش هب اه
ی تعنص ی ی ا عمجت لحم
ش تکر اه م تهابش ی
ی دبا . هزورما ا ی ن هلوقم هعسوت ی هتفا هدودحم ات تسا ی
سو ی ع رت ی لاعف زا ی ت اه هعسوت لماش ی
داصتقا ی
روانف لاقتنا و ی
رد ار گب رب ی در . تاحلاطصا روانف کراپ اب فدارتم
:لماش ی کراپ
راجت ی
، ار کراپ ی هنا ا ی
، روانف کراپ ی
پ ی
،هتفرش تعنص کراپ ی
، روآون زکرم ی
، قحت کراپ ی
ق قحت کراپ ،هعسوت و ی
تاق ی
، قحت کراپ ی
تاق روانف و ی
، ملع کراپ ی
و
روانف ی
، ملع کرهش ی
، ملع کراپ ی
، روانف دشر زکرم ی
، روانف بطق ی
، روانف کرهش ی
م ی ددرگ فسوی و یقاقش(
،روپ
1389 ،
Wasthead & Batston, 1998
.)
2-1-5 - و ی گژ ی اه ی :یروانف و ملع کراپ
نامزاس هد ی عمتجم اه یی ازا ی ن تسد من ، ی قد هجوت نودب دناوت ی
هب ق و ی گژ ی اه ی زراب هنومن اه ی ند حطس رد دوجوم ی
ا
ذ .ددرگ ماجنا ی
ًلا ک تسا هدش ششو ک
ه و ی گژ ی اه ی و زراب عرد ی ن لاح رتشم ک ا ی ن هنوگ عمتجم اه ( کراپ اه ی و ملع
یروانف هتسد ) دنب ی :ددرگ
و ی گژ ی لصا نومضم :لوا ی
لاعف ی ا ت ی ن کراپ اه هعسوت و شهوژپ ، رد
مز ی هن ی نف ا رو ی اه ی ت ،تسلااب حطس یک
ه ی لصا ی
ور ی شهوژپ اه یی تسا ک تهج رد ه
« هعسوت
» ی کی نامزاس هداد هدش دنا ا رد . ی ن کراپ اه لوت ی اج هوبنا د یی
و درادن
انص ی نآ رد گرزب ع اج
سأت ی من س ی .دنوش
و ی گژ ی ا رد شهوژپ :مود ی
ن کراپ اه اتسار رد ی ن عفر ی اهزا ی انص ی م ماجنا صخشم ع ی
.دوش ی نع ی ا رد ی ن کراپ اه
من شهوژپ ی
ک دنن ک هب ًلاثم ه لومرف
اه ی ف صاخ ی ز کی ش ، ی م ی ، ی ر ا ی ضا ی تسد تا ی
لب .دنبا ک م شهوژپ ه ی
شم ات دوش ک
ل
و صاخ ی
اهانگنت ا ی
ملع ی کی تعنص هب صوصخ لح ار
ک .دنن هب بی نا د ی رگ ، لاعف ی ت اه ی نورد ی ا ی ن عمتجم اه هب روط
ت گنر صخشم ک
ژولون کی آ گنر ات دراد ک
مدا کی .
و ی گژ ی انص :موس ی
ع ی ک ا رد ه ی ن کراپ اه سأت ی م س ی انص ،دنوش ی
بس ع ک ت و ک ژولون کی ا .دنتسه ی
انص ن ی ،ع
شزرا هدوزفا ی لااب یی لوت ار ی د ک و هدر عرد ی ن لاح دقاف ادصورس گدولآ و
ی حم هب و هدوب ی
ط ز ی سآ ،تس ی من ب ی .دنناسر
و ی گژ ی ا :مراهچ ی ن عمتجم اه رمت لحم ک
ز هعومجم ا ی زا لاعف ی ت اه ی هب مه پ ی هتسو دنا . ی نع ی لاعف ی ت اه ی ا نورد ی ن
کراپ اه ( عمتجم اه ) اب مه هطبار ی و دنراد گنتاگنت تروص رد
م موزل ی هب دنناوت کی
د ی اروخ رگ ک ملع ی شهوژپ و ی .دنهدب
و ی گژ ی از :مجنپ ی ( تعنص زا تعنص ش
Spin Off
ا ،) ی ن ک ه کی ققحم زومآراک هد اسم هب انشآ و ی
لمع ل ی ت و ک ژولون کی
زا یکی زا تاسسؤم ی
ا تکرش اه ی لاح رد ک ب ،عمتجم رد را ی
ارب و دورب نور ی
شدوخ کی رش ک ت ک چو ک تسرد ک و دن
قر ی رش ب ک ،دوش ردام ت یکی
فم زا ی رتد ی ن هبنج اه ی راپ ک ملع )عمتجم(
ی تسا ک ا هب ه ی انص داج ی دج ع ی ندز نماد و د
اضف هب ی دوبهب و تباقر یک
ف ی م ت ی نچ .دماجنا ی
دپ ن ی هد ی شزرااب ی ار
Spin off
م ی وگ ی سب و دن ی م قافتا را ی
دتفا ک فده ه
کی راپ ک ملع ی و نف ا رو ی مه هب ندز نماد ی
.دشاب انعم ن
و ی گژ ی اضف :مشش ی
ا ی ن عمتجم اه راپ ، ک دننام هطوحم و تسا ی
نآ اه سب ی ز را ی ،اب نامتخاس اه
عافترا اب ًلاومعم ک
و م
ما عاونا هب زهجم ک
رفت تانا ی ح ی تامدخ و ی م ی ارت .دشاب ک م نامتخاس اه
ن ی ز ک .تسا م
10 یروانف زا یریگ هرهب اب لیبدرا یروانف و ملع کراپ یحارط
ینامتخاس نیون یاه
و ی گژ ی ا :متفه ی ن عمتجم اه مه اب و طابترا رد ًابلاغ ک
را ی قتسم ی م کی ی هاگشناد دنچ ا ی
هسسوم ا ی
نف ا رو ی و
امرس ی ه راذگ ی رتشم ک نآ اه سأت ی م س ی هتبلا .دنوش هب
اج ی ،هاگشناد کی
هسسؤم ی قحت ی تاق ی سب ی م مه مهم را ی
دناوت
ای ا ار شقن ن ی
اف ک .دن هب هولاع
، تلود اه ی لحم ی صوصخ شخب و ی
ن ی لصا نابحاص وزج ز ی
اربانب .دنتسه ی
ن
، هظحلام
م ی دوش ک دم ه ی ر ی ا ت ی ن کراپ اه اضتقا هب ، ی
رت یک ب ،ب ی تلود شخب ن ی
، صوصخ ی هاگشناد و ی
رتشم ک مهم شقن و تسا
ای دم ن ی ر ی تسا نآ ت ک
:ه
فلا - ارب ار مزلا عبانم ی
قحت ی مهارف هعومجم لخاد رد ق ک
اروخ( دن ک
ما ، ک .)تانا
ب - همت ی ارب مزلا تاد ی
نف لاقتنا ا رو ی هب تسد هدمآ تعنص هب ار
امن مهارف ی
.د
و ی گژ ی شخب :متشه هدمع
ا ی اهدحاو زا ی
رد لاعف کراپ
اه عم ًلاوم ک چو ک نبون و ی دا تسه نابحاص و دن نآ
اه ار
شت نارگشهوژپ یک
م ل ی سب هتبلا .دنهد ی
م قافتا را ی
دتفا ک ه تکرش اه یی آ دننامه ی .ب ی نوس و ما.
ی هبعش مه ی
قحت ی و ق
هعسوت ی ا هب ار دوخ ی
ن کراپ اه لقتنم ک .دنن
و ی گژ ی هبنج زا :مهن ی
عمج ی ت ی فارگومد(
یکی دارفا ) ی ک ا رد ه ی ن کراپ اه ک م را ی ک دنن
، رهام و صصختم دارفا ی
ظن( دنتسه ی
شزپ ،نادنمشناد ،ناسدنهم ر ک
و نا ک قحت ناسانشرا ی
)هعسوت و ق ک
ت لغاشم رد ًاتدمع ه ک
ن یکی شهوژپ ، ی و
دم ی ر یت ی هب زاتمم ک
دنلوغشم را یکلم(
،ییاضردمحم و درف 1375
،
Link & Scott, 2003
.)
2-1-6 - و عاونا سقت ی م دنب ی :یروانف و ملع کراپ
لاس رد 1985 شلرآ مان هب یناملآ ققحم کی کراپ
اه هب ار 3 هتسد سقت ی م دنب ی :درک کراپ اه ی زکارم ،یتاقیقحت
و یروآون کراپ
اه ی یتاقیقحت کراپ .یملع هک تسا یکراپ
تکرش اه ی ای و ناوج شخب
اه ی هدشادج زا
تکرش اه ی گرزب
طابترا رد اب کیدزن
هاگشناد اه تاسسؤم و قحت
ی تاق ی دنا . تکرش اه ی م عون نیا رد رقتس کراپ
اه تلاوصحم دیلوت هب طقف
هنومن م ی دنزادرپ فیرعت .تشاد دنهاوخن تلاوصحم نآ زا یهوبنا دیلوت چیه و هئارا
هدش آ طسوت ر یساسا تیدودحم ود شل
دراد
، نیا لوا هک لکش گ ی ر ی دشر و تکرش اه ی هزات ( سیسأت تکرش
اه ی و اپون ش تکر اه ی رد )یشیاز کراپ
اه رظن رد
تسا هدشن هتفرگ .
نیا مود هک ازجم لمع رد ندرک
ود هتسد کراپ اه ی و یملع کراپ اه ی کی زا یتاقیقحت رایسب رگید
زا یرایسب یتح و تسا لکشم کراپ
اه هس نیا زا یبیکرت هتسد
دنا (
Monck et all, 1998
.)
لاس رد 1989 فزوج مان هب یرگید موهفم تکرش
اه ی یروانف یروحم
(Toc)
ار هب ناونع عاونا یارب ینیزگیاج کراپ
اه
یفرعم رب و درک هوحن ساسا ی
لکش گ ی ر ی نآ اه هب ار 4 درک میسقت هورگ :
1 - نآ اه یی راک لصاح ناشدشر هک تکرش
اه ی هزات تسا یشیاز و سیسأت
، :دننام
Silicon Valley, Boston's Route
128
2 - اهToc
ی تاقیقحت هطوحم هب ًلاومعم هک ی ی
دودحم کراپ م
ی دنوش :دننام ،
Research Triangle Park
عقاو رد
یلامش یانیلوراک .
3 - اهToc
یی بذج هک تکرش
اه ی رترب یروانف یدیلوت یارب تاناکما داجیا قیرط زا
نآ اه م ی دنزادرپ
، :دننام
Arizona, Phoenix
4 - اهToc
یی اب هک هجدوب اه ی تلود یلااب رایسب لکش
م ی گ ی دنر
، نآ دننام رد هک ییاه
Texas, Houston
طسوت
اکیرمآ عافد ترازو لکش
هتفرگ تسا (
Ferguson, 1999
).
لاس رد 1989 رتراک یارب دربهار عون هس داجیا
کراپ اه ی یملع ییاسانش ناتسلگنا رد درک
یارب ییانبم ار نآ و
هقبط دنب ی کراپ اه داد رارق .
1 -
university – Let and funded Strategy
: مک هک شور نیا رد هدافتسا
تسا نیرت
، هاگشناد اه تاسسؤم و شزومآ
ناشدوخ یلاع کراپ
اه و سیسأت ار نآ
اه تیریدم ار م
ی دننک .
2 -
joint Venture Strategy
: شور نیا رد هاگشناد
اه و یلاع شزومآ تاسسؤم ، امرس
ی ه ناراذگ یگمه یصوصخ اب
مه یراکمه کراپ داجیا رد م
ی دننک هعومجم لک و هب
سو ی ل ه ی تیریدم نامزاس نیدنچ م
ی دوش .
3 -
Cooperative Venture Strategy
: شیب هک شور نیا رد همه ،دراد ار هدافتسا نیرت
ی نامزاس اه ی داجیا رد لیخد
بوچراچ کی رد ،کراپ غ
ی مسرر ی و فاطعنا ذپ ی ر اب مه راک م ی دننک شور نیا رد ًلاومعم . هاگشناد
اه شزومآ تاسسؤم و
یلاع مک تلاخد کراپ یداع و هرمزور یاهراک رد رت م
ی دننک یقت(
هرای و ،ییلاوت 1386 .)
رب هولاع هقبط دنب ی اه ی ف ،قو سقت ی م دنب ی اه ی رب مه یرگید ساسا
« ییاضف مجح »
و
« هرود ی دومن یکیزیف » فادها و
و اهدرکلمع ی
کراپ لباق سقت ی م دنب ی دنا هرود رد . ی
هب یکیزیف دومن 3
هقبط ی هدنکارپ ،زکرمتم و
هتخیمآ هقبط دنب ی
م ی دنوش .
- رد کراپ اه ی قا ،زکرمتم ت
)هدوت( هوبنا یاهداص رظندم
دنتسه
؛ اریز یاهدرکلمع و تلایهست کراپ
اه ی رد یتاقیقحت
نامتخاس اه
ی رد ای و دودحم ناکم
اه ی یکچوک زکرمتم هدش یا رد .تسا تلاح ن
شناد اه تاعلاطا و م
ی دنناوت هب گداس ی
لاقتنا هنیزه و دننک ادیپ ی
مک مه کراپ تیریدم رت
م ی دوش . دنچره ناکم کی رد دیلوت تایلمع و هعسوت و قیقحت رگا
نارجأتسم فلتخم عاونا دروخرب ،دوش رقتسم م
ی دناوت دوش بوسحم یدج لکشم کی .
- رگا ،تسا رترثؤم و هناقلاخ ،هدنکارپ کراپ کی هژورپ
اه ی تدمدنلب هیحان رد لااب سایقم و
ی اریز ،دنوش هرادا یصاخ
یاهدرکلمع و تلایهست کراپ
اه ی نیب ،یتاقیقحت نامتخاس
اه و ناکم اه ی یدایز کراپ عون نیا رد هدنکارپ
هدش و تسا
دنچره هنیزه ی نیا رد کراپ تیریدم شیب شور
رت زا کراپ اه ی تسا زکرمتم .
- کراپ اه ی هیاپ رب هتخیمآ ی
کراپ درکلمع ریثأت هک ضرف نیا م
ی دناوت هب سو ی هل ی کچوک تاسسؤم ندرک زکرمتم
تیاده ار یهباشم یاهدرکلمع هک یتاقیقحت تاسسؤم و م
ی دننک لاعا دح هب ، ریاد ،دسرب
هدش دنا عون نیا داجیا تیزم .
کراپ ای ن تسا رجأتسم تاسسؤم هک هب
گداس ی م ی دنناوت شیب باختنا رجأتسم تاسسؤم اریز دنوش بذج نآ هب یرت
هب تبسن کراپ
اه ی دنراد رگید
(Kang, 2004)
.
2-1-7 - عاونا د ی هاگد اه یروانف و ملع کراپ هب تبسن
عومجمرد بدا
ی تا طبترم اب کراپ اه ی ملع و روانف ی رد ود هزوح ی هدمع ی تاعلاطم ی م رارق ی گ ی دنر . ای ن هزوح اه
ترابع دنا :زا
1 - د ی هاگد داهن ی : کراپ اه ی ملع و روانف ی هب ناونع ی ک داهن د ، ی هاگد داهن ی راپ هب ک ملع و روانف ی هب ناونع زکرم
مهارف هدنروآ ی ما ک تانا ارب ی تاسسوم دج
ی هیاپ یناروانف د م
ی درگن . ای ن د ی هاگد رب رف آی اهدن و اهرازبا ی طخ شم ی و م ک نا ی مز
لاعف ی و ت تاعوضوم ی زا بق ی ل اظو ی ف و کراپ اه کأت ی د هتشاد رومأم .تسا ی
ت کراپ اه و ارم ک ز
،دشر دادعت و هزادنا ی
تکرش اه ی هاگشناد ی و هریغ ار دروم یواکاو رارق م ی دهد . شهوژپ یاه تروص هتفرگ رد ای ن د ی هاگد
ًاتدمع رب ای ن عوضوم
کأت ی د دراد ک آ ه یا راپ ک ملع ی زم ی ت تباقر ی ارب ی تکرش اه ای داج م ی دنک یا خ ی
؟ر
2 - د ی هاگد داصتقا ی : کراپ اه ی و ملع روانف ی هب ناونع قطانم هناروانف و داصتقا ی . ور رد کی در داصتقا ی
، راپ ک و ملع
روانف ی لماش تاسسوم صصختم
اب راتخاس یاه طابترا ی بام هدرتسگ ی
ن تاسسوم و
ثأت ی تار ازف ی هدن ی نآ اه رب حم ی ط
.تسا ای ن د ی
،هاگد ثأت ی ر کراپ اه رب رد هعسوت ای
ن ور کی
،در راپ ک ملع و روانف ی هقطنم ا ی سررب ی م ی دوش (
O'Shea et al,
).2006
ز ی تخاسر ف
ی ز یکی صصخت ی ارب ی تکرش اه ی هناروانف روحم تسا و رب کمک اه ی قتسم ی و م سوملم کراپ
اه و
اهراکوزاس ی
نورد ی نآ هب ای ن تکرش اه کأت ی د دراد .
شهوژپ یاه تروص هتفرگ رد ای ن ور کی در
ًاتدمع رد هطبار اب ای داج لغش و ک رفآرا ین ی
، ک م ک غت هب یی تار ای هدشداج رد
دشر داصتقا ی
R&D
امرس ی ه راذگ ی هرطاخم ذپ ی ر و لاعف ی ت اه ی
Saxenian,
هقطنم ا ی و لم ی هب هطساو ی شت یک ل
12 یروانف زا یریگ هرهب اب لیبدرا یروانف و ملع کراپ یحارط
ینامتخاس نیون یاه
تکرش اه ی هناروانف روحم ( تسا ،یفیرش 1382 .)
2-1-8 - تامدخ زاتمم
ی کراپ اه ی ملع ی روانف و ی
شزومآ : هاگشناد دوجو ( اه
یا اپ نتشاد ی
هاگ اه یی رد نآ اه قحت زکارم و ) ی
تاق ی ققحم و ی ن زرو ی
،هد مز ی هن ارب ار ی رازگرب ی
هرود اه ی سلاک شزومآ ی
ک ( زاتمم دح رد قوف
لی سناس ن و )ارتکد و ی
ز هرود اه ی شزومآ ی صصخت ی هتشر رد اه ی فلتخم
مک اب رت ی ن زه ی هن ی م مهارف نکمم ی
دنک .
تاعلاطا :
زکرم دوجو یا
زکارم علاطا ناسر ی ا ،نردم ی ن م دوجو هب ار ناکما ی
دروآ رد تاعلاطا هک مز
ی هن اه ی فلتخم
رط زا ی ق رشن ی تا رد دوجوم بتک و هناخباتک
اه و یا کناب اه ی تاعلاطا ی هب تخا رد ماگنه ی
را گ رارق نارگشهوژپ ی
در بلاغ رد .
کراپ اه کرهش و اه
ی ملع ی و نف ا رو ی نورتکلا تسپ ی
ک ی ارب ی رط زا تاعلاطا لاقتنا ی
ق هکبش اه ی ناهج ی
، لاعف ًلاماک
.تسا هب هولاع دم ی ر ی ت ا ی ن کراپ اه هب روط پ ی هتسو رازگرب ی مس ی اهران سنارفنک و اه
ی ندروم ی زا روتسد رد ار .دراد دوخ راک
تبث :تاعارتخا و کراپ رد
کرهش و اه اه
ی ملع ی روانف و ی ا ی ن ناکما هب گداس ی و تاعادبا لصاح هک تسا مهارف
روآون ی اه ی دنامب ظوفحم نانآ قوقح و تبث نانآ دوخ مان هب نارگشهوژپ ،قیدص(
1387 ).
2-1-9 - :یروانف و ملع و کراپ ثادحا فادها
دودح ور حرط زا ههد ود کی
در ماظن دنم روآون ثحابم رد ی
روانف و ی م ی درذگ ا لوط رد و ی
،تدم ن ای
ن اج رازبا ی هاگ
و ی هژ ا ی لفاحم رد س
ی تسا راذگ ی روآون ی روانف و ی دوخ هب ناهج رد زاب زا .تسا هداد صاصتخا
ی نارگ ک ل ی د ی ا رد ی ماظن ن
لم ی روآون ی ، کراپ اه ی ملع ی و روانف ی .دنتسه تلود اه و نامزاس اه ی ا زا فلتخم ی
داج کراپ اه ی ملع ی روانف و ی فادها
فلتخم ی لابند ار م ی دننک . هب لکروط ی فادها سأت ی س کراپ اه ی ملع ی روانف و ی ار م ی ناوت حرش هب ز ی داد هئارا ر
:
راجت -
ی زاس ی قحت ی طابترا ققحت و تاق شخب
اه ی قحت ی تاق ی
، لوت ی د ی تامدخ و ی هعماج
.
امح -
ی زا ت تکرش اه ی تم یک نف شناد رب ی
بذج و امرس ی ه اه ی بی ن للملا ی لخاد و ی
.
امح -
ی ا زا ت ی هعسوت و داج ی
تکرش اه ی ک چو ک روانف طسوتم و ی
و تشپ ی ناب ی و تاسسؤم زا تکرش
اه ی قحت ی تاق ی
سدنهم و ی روآون اب فده هعسوت ی داصتقا شناد روحم
.
ک -
م ک ازفا هب ی رط زا هعماج رد تورث ش ی
هعسوت ق ی
داصتقا ی تم یک روانف رب ی و روآون ی
.
ت -
ک م ی هخرچ ل ی
قحت ی انص ات هاگشناد زا تاق ی
رست و ع ی ع روانف لاقتنا دنور ی
مه اب ک را ی تلود
.
کراپ اه هعومجم ا ی اهدحاو زا ی
تعنص ی - شهوژپ ی روانف اب ًاضعب و ی
قحت اب انشآ ،رترب ی
و هعسوت و ق هقلاع
دنم هب
هرهب گ ی ر ی شهوژپ تامدخ زا ی
تعنص و ی و حم رد رقتسم ی
ط ی اب اهدادعتسا ی
هوقلاب ی مرن رازفا ی تاعلاطا ، ی امزآ و ی هاگش ی
م ی دنشاب ک ارب ه ی ن ی دوخ فادها هب ل ک
را ک اظو و اهدر ی
ف ی هب ار هدهع دنراد :
نامزاس -
هد ی ارب ی هئارا ی و رثؤم تامدخ ندروم
ی زا اهدحاو هب ی
روانف ی هب روظنم ک م ک دشر هب نآ اه
.
و بلج -
نامزاس هد ی اناوت یی اه ما و ک هوقلاب تانا ی
ارب هقطنم رد دوجوم ی
ای پ داج ی ب دنو ی ما ن ک عبانم و تانا هاگشناد
اه
ارم و ک ملع ز ی روانف ، ی تعنص و ی .
ای -
اهرتسب داج ی
بسانم هب روظنم اقترا ی نف شناد ی هصرع رد تباقر تهج رد ی
ناهج ی بذج و و ناصصختم
امرس ی ه راذگ ی اه ی جراخ ی
.
اضف ندومن مهارف -
ی ارب بسانم ی
راشم ک ت اهدحاو ی روانف ی جراخ ی راپ رد ک ارب ی هعسوت ی روانف ی
.
ک -
م ک ا هب ی داج تکرش اه و هاگنب اه ی داصتقا ی ک چو ک دج طسوتم و ی
رط زا د ی ارم ق ک اهدحاو دشر ز ی
روانف ی
.
