• Tidak ada hasil yang ditemukan

PDF Environmental Education and Sustainable Development

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2024

Membagikan "PDF Environmental Education and Sustainable Development"

Copied!
16
0
0

Teks penuh

(1)

Spring (2023) 11(3): 159-174 DOI: 10.30473/ee.2023.63115.2485

Received: 7 March 2022 Accepted: 3 September 2022

Environmental Education and Sustainable Development

Open Access

O R I G I N A L A R T I C L E

Wetlands Conservation Through CEPA Program, a Case Study of Hashilan Wetland in Kermanshah

Sara Gholamhossein Goochani1, Abuzar Hatami Yazd2, Mahdi Kolahi3

1M.A. in Natural Resources-Environmental Engineering, Motahar Institute of Higher Education.

2Ph.D. in Irrigation and Drainage, Deputy CEO Gazin Sazeh Toos Consulting Engineers

3Assistant Professor, Department of Pasture and Watershed Management, Faculty of Natural Resources and Environment, Ferdowsi University of Mashhad

Correspondence

Sara Gholamhossein goochani Email: [email protected]

A B S T R A C T

Although wetlands were once considered the best recreation areas in Iran, nowadays many of them have dried up and disappeared due to many factors such as ineffective management, human-wetland conflict, social conflicts, and natural phenomena. The present article has been carried out as an attempt to organize Heshilan Wetland in Kermanshah province, Iran, through capacity building and social engagement, based on the findings from the implementation of the Heshilan Wetland Management Plan with a social capacity building approach. The research method is a partnership approach with the function of research in practice. The statistical population of the research is local and government institutions as well as women and men of the villages around the Wetland, especially the villagers of Heshilan. To organize the Heshilan wetland, the CEPA (Communication, Education, and Public Awareness) tool was used as a tool for capacity building and social participation. A festival and some educational workshops were held for the people of Heshilan village in order to communicate with the community and local and government institutions and to highlight the importance of the Wetland. Moreover, some meetings were arranged with local trustees and they were investigated through a questionnaire, in line with the presentation of strategic plans. SWOT technique was used and data were analyzed with SPSS26 software. According to the results, establishing communication, training, and awareness were the most important effective factors to conserve and support the Wetland.

Furthermore, ecotourism development and sustainable utilization can play an important role in empowering rural youth, earning a sustainable income, and providing the basis to reduce their migration to the surrounding areas.

How to cite

Gholamhossein goochani, S., Hatami Yazd, A., & Kolahi, M. (2023). Wetlands Conservation Through CEPA Program, a Case Study of Hashilan Wetland in Kermanshah.

Quarterly Journal of Environmental Education and Sustainable Development, 11(3), 159-174.

K E Y W O R D S

Participatory Management, Adaptive Management, Adaptive Comanagement, Social Conflicts. Wetland.

© 2023, by the author(s). Published by Payame Noor University, Tehran, Iran.

This is an open access article under the CC BY 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/).

https://ee.journals.pnu.ac.ir/

(2)

لاس ی مهدزا هرامش ، وس م

، راهب 1402 ( 174 - 159 ) ت :شریذپ خیرا 12

/ 06 /

1401 1400/12/16 :تفایرد خیرات

DOI: 10.30473/ee.2023.63115.248

هیرشن یملع

طیحم شزومآ رادیاپ هعسوت و تسیز

« یشهوژپ هلاقم

»

ات تظافح بلا

رط زا اه ی

ق س همانرب ی

،اپ دروم هعلاطم ی

شه بلاات ی

نلا هاشنامرک

یناچوق نیسحملاغ اراس

1

دزی یمتاح رذوبا ،*

یهلاک یدهم ،2 3

هدیکچ دنچره بلاات هاگجرفت نیرتهب ینامز اه یم رامش هب ناریا یاه

،دنتفر یلو رد ا رث ماوع وچمه یل ن

،اراکریغ تیریدم ناسنا ضراهت

- راهت ،بلاات ،یهیبط لماوع و یعامتجا تاض

ایسب زا یر ا اهنآ هزورم

کشخ هتفر نیب زا و هدش دنا

. هلاقم رضاح مرک نلایشه بلاات یهدناماس فده اب ا هاشنا

قیرط ز

تیفرظ ،یعامتجا تکراشم و یزاس ساسا رب

ی هتفا اه ی لصاح زا ارجا ی حرط ناماس هد ی بلاات

نلایشه درکیور اب فرظ

ی ت زاس ی عامتجا ی ماجنا ش هد تسا . ش ی هو شهوژپ ، تکراشم ی اب درکراک

قحت ی ق رد لمع تسا . ههماج یتلود و یلحم یاهداهن ،شهوژپ یرامآ و

نینچمه انز نادرم و ن

اهاتسور ی بلاات هضوح تسا نلایشه ناییاتسور ًاصوصخم

. بلاات یهدناماس یارب لایشه

زا ،ن

)یمومع یهاگآ و شزومآ ،طابترا یرارقرب( اپیس رازبا هب

ناونع یارب یرازبا ظ

تیفر س م و یزا تکراش

لود و یلحم یاهداهن و ههماج اب طابترا یرارقرب یارب .دش هدافتسا یعامتجا د یت

تهج ر

هتسجرب هراونشج ،بلاات تیمها یزاس هاگراک و رازگرب یا

رم یارب یشزومآ یاه سور مد

یشه یات نلا

همانرب هئارا یاتسار رد نینچمه .دش ارجا تسشن ،یدربهار یاه

متهم اب ییاه حم ناد

رادت یل هدید ک

همانشسرپ قیرط زا و دش سرربدروم

هداد .دنتفرگ رارق ی اب اه

مرن رازفا SPSS26 لیلحت

و دندش

کینکت ،شزومآ ،طابترا یرارقرب ،جیاتن قبط .تفرگ رارق هدافتسا درومSWOT

آ و یهاگ ینچمه ن

،یشزومآ تاسلج یرازگرب مهم

ح و تظافح رد رثؤم لماوع نیرت ام

ی ت شه بلاات زا نلای

ب تسد ه

دندمآ . هرهب و یرگشدرگ ههسوت نینچمه یم رادیاپ یرادرب

رد یمهم شقن دناوت ت

دنمناو وج یزاس نانا

هب اهنآ ترجاهم شهاک یارب ار هنیمز و هتشاد رادیاپ دمآرد بسک و ییاتسور ن

طاق ا رف فارط مها

دنک .

طیحم یهیبط عبانم یسدنهم دشرا یسانشراک1

،تسیز

وم رهطم نایارگدرخ یلاع شزومآ هسس

،یشکهز و یرایبآ یرتکد2

مئاق ماقم دم ی لماعر تکرش

سوت هزاس نیزگ رواشم نیسدنهم داتسا3

ی را ، هورگ شزومآ ی یرادزیخبآ و عترم ،

شناد هدک

بط عبانم یه ی طیحم و تسیز ، هاگشناد سودرف ی دهشم

:لوئسم هدنسیون یناچوق نیسحملاغ اراس :همانایار [email protected]

هژاو یدیلک یاه

دم ی ر ی ت تکراشم ی

، دم ی ر ی ت بطت یق ی

، دم ی ر ی ت تکراشم ی - بطت یق ی

، عامتجا تاضراهت ی

، بلاات .

:هلاقم نیا هب دانتسا ( .یدهم ،یهلاک و رذوبا ،دزی یمتاح .اراس ،یناچوق نیسحملاغ 1402

.) بلاات تظافح رط زا اه

ی ق س همانرب ی

،اپ دروم ههلاطم ی لاات شه ب ی نلا هاشنامرک ملع همانلصف ، ی

شزومآ

،رادیاپ ههسوت و تسیز طیحم 11

( 3 ،) 159 - 174 . https://ee.journals.pnu.ac.ir/

(3)

همدقم بلاات اه طیحم نیرتدلوم هلمج زا اـهنآ .دنتـسه ناـهج یاه

هراوهگ و بآ نتخاس مهارف اب هک دنتسه ایند یتسیز عونت یاه

یلوا یروآداز تـیلباق هنوگ یاقب رد یمهم شـقن هـ

یب یاه -

یم افیا دوخ هب هتسباو ناروناج و ناهایگ زا یرامش زا اهنآ .دننک

هنوگ هوبنا تاعامتجا ،ناگدنزخ ،نارادناتسپ ،ناگدنرپ یاه

یب و ناـیهام ،ناتـسیزود یم تیامح ناگرهم

یارب .دننک

بلاات اه تیفیک شیازفا هلمج زا یریگمشچ یداصتقا شزرا

بآ ـه یا تیلاهف ،لیس لرتنک ،برش هام و یحیرفت یاه

ی گ ی ر ی ،

ح هاگتسیز ی

تا شحو روصتم ( تسا Mohammadi &

Najafi, 2017 ).

،اتسار نیا رد ینارگن

هطبار رد ناهج حطس رد یناوارف یاه

تیلاهف زا یخرب بقاوع و تارثا اب شیازفا دننام یرشب یاه

راشف بط رب ی ته کشخ ،یزرواشک رد تسردان تیریدم ، ندینا

بلاات هدافتسا و اه یب

زا همانرب نودب و هیور دوجو یهیبط عبانم

دراد ( Hassannezhad et al., 2011 )

نیا کرد اب اما

بلاات هک عوضوم زا نوگانوگ تارثا تلع هب ًارثکا ناریا یاه

ءوس و یلاسکشخ ،هلمج لباق تامدص راچد تیریدم

هجوت ی

هدش دنا ( Report Conservation of Iranian

Wetlands Project., 2012 بلاات بیرخت دشر و )

زین اه

هتفرگ دوخ هب یرتشیب باتش متسیب نرق رد دنا

( Khalilian

et al., 2012 )

رد .تسا یرورض یتسیز عبانم نیا زا تظافح

یتایح تیمها کرد اتسار نیا متسیسوکا

هب رجنم ،یبلاات یاه

لاس رد رسمار نویسناونک داقهنا 1391

هب ظنم هدافتسا رو

زا تظافح و هنادنمدرخ بلاات

( دیدرگ اه Rafiei et al.,

).2012 ز نایم نیا رد ی

تس موب زا یکی هک نلایشه ردان

سوکا ی متس اه ی هبرصحنم و ابیز غ و هاشنامرک ناتسا درف

بر

تسا هدوبن ناما رد توافتم ثداوح زا زین ،هدوب روشک .

ششوپ یروناج نلایشه رایسب عونتم تسا هب وط ر ی هک نیا

بلاات زا رظن عونت یتسیز ب ی ظن ی ر م ی دشاب . نلایشه هاگتماقا

ناگدنرپ رجاهم یزبآ و رانک یزبآ ب ی رامش ی تسا هک زا نیا

بلاات هب ناونع هاگتماقا تقوم رد لصف ناتسمز هدافتسا

م ی دننک . تارثا کیژولوکا ناگدنرپ

یزبآ و زبآ رانک

،ی هب ناونع

یکی زا هعومجم - یاه صخاش نت عو یتسیز بلاات

،اه رد همادا

تایح ریاس ز ی تس موب اه ی یبلاات زا زابرید هتخانش هدش .تسا

ازا ی ن ور یهیدب تسا هک اب فذح و ای شهاک عونت و مکارت

یتیهمج

،اهنآ ءاقب ریاس هنوگ اه زین اب دیدهت هجاوم دهاوخ دش

( Ashuri & Varasteh moradi, 2014 )

زا فرط رگید ناگدنرپ

یزبآ و ک

،یزبآران صخاش یاه یتسیز زئاح یتیمها

دنتسه هک هب لیلد تلوهس رد ییاسانش و ههلاطم و نینچمه

یریذپریثأت عیرس

رد رثا تارییغت هاتوک تدم و تدمدنلب

هاگتسیز

،اه رد یسررب تیفیک و تملاس متسیسوکا یاه یبلاات

رد هرود یاه فلتخم ینامز و رد یحاون فلتخم ییایفارغج

دربراک عیسو و هدرتسگ یا دنراد ( Gholami et al., 2014 .)

هدافتسا هنادنمدرخ زا

بلاات اه زج زا قیرط حرط یزیر

تیریدم هچراپکی یلمع زا .تسین ییوس

تیلاهف یاه یتلود

هب روظنم تظافح زا بلاات نلایشه هک نونکات ماجنا هدش دنا هب

لیلد یگدنکارپ و

یدمآراکان هتسناوتن

دنا عنام بیرخت لاات ب اه

هدش ای بجوم شهاک

بیرخت دنوش اهنآ

( Mohammadizadeh et al., 2013 )

. هکارچ اب دوجو

ملاعا راکش و ت ی زادنار ی عونمم زا لاس 1373 هرادا طسوت لک

تظافح طیحم تسیز

، بلاات

،نلایشه رد یط نایلاس ریخا راچد

هراپ ا ی زا تارییغت یدرکلمع تسا هدش

هلمجزا . نیا تارییغت

یم ناوت ب ه همانرب ری ز ی و یتامادقا فلاخ یاهرایهم ههسوت

رادیاپ رد طیحم طسوت تسد ناراکردنا و

نایلوتم روما

،یرگشدرگ نودب

هجوت هب ناوت یکیژولوکا و

تیفرظ اه ی

،بلاات صوصخ رد یرگشدرگ ههسوت

هراشا ( درک Hemati &

Ghorbani, 2015 .)

نیا رما ناشن زا قفوم ندوبن تامادقا

رد یتلود سار یات تظافح زا بلاات

،دراد اریز رد تروص قفوم

،ندوب تامادقا یبیرخت بلاات تبسن هب هتشذگ نوزف رت

من ی تشگ . اذل رد نیا نایم هچنآ رد هطبار اب تظافح زا بلاات اه

و ًاصوصخ بلاات نلایشه دروم تلفغ عقاو هدش

،تسا تکراشم

عماوج یلحم رد رما تظافح تسا هکارچ . هب تیلهف ندناسر

تظافح و هرهب رادرب ی حیحص زا عبانم یبلاات رد هیاس تکراشم

عماوج یلحم و یراکمه نانآ ناکما ریذپ دهاوخ دوب .

تاهلاطم ناشن هداد دنا هک رظانم یکیژولوکا ملاس

یم دناوت

یهاگآ یمومع رد تظافحدروم زا

عبانم ار اقترا هداد و ثعاب

ظفح بلاات دنوش ( Lee, 2017 ).

رگا ههماج یلحم شناد و

تراهم اه ی مزلا ار یارب هدافتسا رادیاپ زا طیحم تسیز

هب گراک ی دنر فاطهنا ذپ ی ر ی متسیسوکا هک

هب ناسنا اه طابترا دراد

م ی دناوت ظفح دوش ( Do et al., 2015 ).

نیا م ی دناوت هنیمز یا

یارب تکراشم ههماج یلحم یارب تظافح زا بلاات اه دشاب

( Wei et al., 2016 ).

تاهلاطم دمحم ی نا درکهد ی و

رصابدمحا

1ی ( 2020 یم ناشن ) لحم مدرم تکراشم دهد

ی

1.Mohammadian Dehkordi & Ahmad Baseri

(4)

مهم لک و زهجم لماع نیرت ی

د ی ارب ی ا ی اف ی تبثم شقن

رگشدرگ ی رد دنیارف اتسور ههسوت یی

تسا و رک ی م ی و یمرک

درکهد

1ی ( 2017 ) دندیسر هجیتن نیا هب دوخ شهوژپ رد هک

ش ی هو دم ی ر ی ت نتبم ی لحم ههماج رب ی

رازبا ی سانم ارب ب ی

اپ ی راد ی بط عبانم یه ی .تسا

یناودرک و سرداد جیاتن (2

2012 یایوگ ) نیا تقیقح دوب

هک یکی زا یاهراکهار یلصا

تظافح زا بلاات

،اه شزومآ

یناگمه هب شاح ی ه شن ی نان تهج تکراشم اهنآ رد ظفح و

تسارح زا بلاات هدوب هکارچ شخب یهیسو زا داصتقا و تشیهم

نامدرم هقطنم هب نآ باو هتس م ی دشاب .

ناراکمه و یروای (3

2016 اب ) شور یروآدرگ تاعلاطا

هب هناخباتک تروص ا

ی و یرورم هب یسررب شقن تکراشم اه ی

یمدرم رد تیریدم طیحم یتسیز

، هتخادرپ تسا . جیاتن تاهلاطم

یکاح زا نآ تسا هک تکراشم عماوج یلحم رد تیریدم و

یرادهگن بلاات اب یهاگآ و شزومآ و گنهرف اس ز ی رد هطبار اب

تظافح زا حم ی ط زی تس ناکما ذپ ی ر دهاوخ دوب . قحت رد یق ی هک

رش طسوت ی ته ی ناراکمه و (4

2005 سررب ناونع اب ) ی

لماوع

اتسور تکراشم رب رثؤم یی

نا شن لگنج ی

ن زا تظافح رد

لگنج اه ی ماجنا روشک برغ و لامش ،تسا هدش

ی هتفا اه ناشن

ب هک داد ی ن غتم ی اهر ی م ،داوس حطس ی

ناز هاگآ ی مها زا ی ت و

اوف ی د سلاک رد تکرش ،لگنج اه

ی شزومآ ی ورت ی ج ی

، هدافتسا

رشن زا ی تا هلجم و اه ی ورت ی ج ی

، فی مل اه ی شزومآ ی

، هسلج یاه

نارنخس ی

، همانرب شزومآ یاه ی

دار ی

،و ولت ی ز ی نو تاهفد دادهت و

غتم اب ناجورم اب سامت ی

ر م ی ناز ئاتسور تکراشم ی

نا تظافح رد

لگنج زا عبانم و اه بط

یه ی ینهم و تبثم هطبار جو راد

.دراد دو

گنلاوشوه (5

2012 ) رد یقیقحت اب ناونع

« قیقحت و

شهوژپ رد هطبار اب تلاکشم بلاات

اه رد روشک نیچ »

وی گژ ی اه و تیهضو یلهف بلاات اه رد نیچ و یلیلاد هک ثعاب

بیرخت طیحم یتسیز نآ هدش تسا ار دروم زجت ی ه لحتو ی ل رارق

هداد تسا . وا رد جیاتن شهوژپ دوخ ناشن داد هک هدمع

تلاکشم بلاات

رد نیچ لماش زا نیب نتفر مز ی ن اه ی بلاات

طسوت تافرصت

،مدرم گدولآ ی اه ی طیحم یتسیز ناوارف و بیسآ

ندید یتسیز عونت بلاات

اه م ی دشاب .

1. Karimi & Karami Dehkordi 2. Dadras & Kardovani 3. Yavari et al

4. Shariati et al 5. Hushulong

جیاتن زینداراک تاقیقحت (6

2009 رد ) هطبار اب

« تیریدم

بلاات اه رد هیکرت :

،تلاکشم اتسد

اهدرو و مشچ اهزادنا

» ناشن

داد هک طابترا یگنتاگنت نیب

متسیسوکا یاه یبلاات و یگدنز

نامدرم نکاس بلاات اه دوجو

،دراد هب یوحن یگدنز مدرم

یلحم هب بلاات هتسباو تسا هب روط ی هک نامدرم نکاس نیا

قطانم بلغا هب لیلاد یداصتقا و هرهب گ ی ر ی اه ی ب ی ش دحزا

زاجم هب تعرس لاحرد بیرخت بلاات اه م ی دنشاب . نینچمه

جیاتن ناشن داد هک دوبن نامزاس اه ی یتلودریغ تظافح هدننک و

یماح بلاات اه هب ناونع دیدهت یگرزب یارب نیا سوکا ی متس اه

بوسحم م ی دنوش . اذل یارب تظافح زا بلاات اه دیاب یکرد

تسرد و هناهاگآ زا طیحم تسیز و بلاات رد مدرم داجیا درک .

یم ت ناو راهظا دومن هک جیاتن نیا قیقحت یایوگ نیا تقیقح

تسا هک نامدرم نکاس رد یحاون فارطا بلاات اهنت هب درکراک

یداصتقا بلاات هجوت هتشاد و زا ریاس یاهدرکراک نآ

لفاغ -

دنا . اذل نیا رما ببس هرهب یرادرب ب ی ش دحزا زا بلاات م ی دوش .

ناراکمه و سرج (7

2012 ) یقیقحت هب روظنم یسررب

« شیازفا تکراشم یعامتجا یارب تظافح زا بلاات اه

» زا هس

بلاات وضع نویسناونک رسمار

رد تلایا باجنپ ناعذا م ی دننک

هک تامادقا یتظافح تلود لماش لرتنک یکیژولویب ناکم و

ی ک ی

شخبرمث هدوبن

،تسا هکلب یارب تیقفوم رد دوبهب طیارش نیا

بلاات اه تکراشم مدرم یلحم و نامزاس اه ی یلحم طبترم اب

بلاات یرورض تسا . نیا ههلاطم هب تیمها کمک و

راکمه ی اه ی هنابلطواد و

همه هبناج عماوج

،یلحم رد رانک

تیریدم دنمناوت زا هیحان

،تلود اب فادها

،تظافح ایحا و

هرهب رادرب ی هنیهب زا عبانم یهیبط ًاصوصخ بلاات اه کأت ی د .دراد

اتسرش (8

2011 اب ) ههلاطم

« شم تکرا عماوج رد تظافح زا

بلاات اه رد لاپن

» نمض یسررب تکراشم یعامتجا رد تظافح

زا بلاات یاه لاپن اب دیکأت رب شقن یتایح ههماج یلحم رد

تظافح هرهب و رادرب ی رادیاپ زا نیا عبانم هب نیا هجیتن هک دیسر

تظافح و هرهب یرادرب زج اب ییوسمه تلود و یاهداهن یلحم

رسیم دهاوخن ش د . نینچمه جیاتن

ناشن زا تارثا تبثم

یاهدرکیور تکراشم

یمدرم رد همانرب یاه تظافح زا بلاات

.دراد ملاغ و یحلاص

9تسود ( 2013 یبایزرا ) لدم

تیریدم

یتکراشم بلاات

یلزنا زا رظن ههماج یلحم ار ههلاطمدروم

6. Karadeniz et al

7. Jerath et al 8. Shresta

9. Salehi & Gholamdost

(5)

دندادرارق . جیاتن هداد یاه قیقحت اب هدافتسا زا نومزآ یاه یرامآ

سانم ب دروم زجت ی ه لحتو ی ل رارق تفرگ و جیاتن هب تسد هدمآ

ناشن داد هک فلاخرب

،راظتنا نازیم تخانش ههماج یلحم زا

تیریدم یتکراشم رتشیب

زا نازیم تخانش نادنمراک تارادا

یتلود تسا . زا رگید جیاتن نیا قیقحت نیا تسا هک ههماج

یلحم هب شقن یمهم هک م ی دنناوت رد ظفح و یایحا لاات ب

هتشاد دنشاب هاگآ

؛دنتسین لاحرد ی هک نادنمراک تارادا

یتلود

شقن یدایز یارب ههماج یلحم دنروصتم . نیا ی هتفا اه رد طیارش

یلهف بلاات هک یرایمه ره ود هورگ ندروم ی زا

،تسا رایسب

لباق هجوت و هتبلا هدنهدرادشه تسا

.

وی س ی دلادجم و ی

1ن ( 2010 هداد اب ) هب یاه تسد رد هدمآ

ترا سررب شهوژپ اب طاب ی

و اهراکوزاس مز

ی هن اه ی تکراشم

مومع ی طیحم زا تظافح رد ا هب تسیز

ی ن تن ی هج تسد ی دنتفا

بهذم ناربهر هک ی

، دم ی نار لحم ی

، و ناجورم و ناراگزومآ

دم ی نار هناخراک دم و اه ی نار هناسر لوئسم ب اه

ی رتش ی ن و ناوت

لباق ی ت تکراشم رد طیحم زا تظافح م اراد ار تسیز

ی ب دنشا .

اتن ی ج شهوژپ ی سح هک ین

2ی ( 2002 ناونع اب ) ناکما

جنس ی

ای داج نامزاس اه ی غ ی تلودر ی طیحم زا تظافح عبانم و تسیز

بط یه ی دومن صخشم ،داد ماجنا نایوگخساپ رثکا هک

کشت ی ل

هرود شزومآ یاه ی

ارب ی

،نادنورهش نارنخس

ی ،سرادم رد

مومع نکاما و دجاسم ی

مز رد ی هن بط عبانم یه ی

، ازگرب ر ی

شیامه ملع یاه ی

، راشتنا و تلاجم ،همانزور ،هلاقم

اهروشورب ی ملع ی ارب ی هاگآ نداد ی ب ی رتش مز رد مدرم هب ی

هن

بط عبانم یه ی دوجوم اتن زا هدافتسا و نآ شرتسگ و ی

ج ا ی ن

قحت ی تاق همانرب تخاس ًاتیاهن و ولت یاه

ی ز ی نو ی هاگآ رد ی نداد

هب مدرم ارب ،ار ی لکشت مدرم یاه ی م زا تظافح طیح

و تسیز

بط عبانم یه ی یم بسانم دنناد

.

هرهب یتکرح رگزاغآ ،یبلاات عبانم زا هنادنمدرخ یرادرب

متسیسوکا نیا یرادیاپ تهج رد راذگریثأت و یتایح رایسب یاه

عرد ی ن لاح تخس .دیدرگ هدننکش هب

نیمه روظنم هناخریبد

یلصا نویسناونک رسمار

هب ناونع ربهار یناهج عوضوم بلاات اه

ددصرد دش ات اب هرهب یرادرب هنادنمدرخ اپ

ی ه ری ز ی دیامن و رد نیا

اتسار اب یحارط همانرب هب CEPA ناونع رتسب تسخن یارجا

هژورپ اه ی

،تظافح ءایحا و هرهب یرادرب هنادنمدرخ زا

عبانم

،یبلاات رگزاغآ یتکرح راذگریثأت رد

تهج یرادیاپ نیا

زی تس موب اه ی رایسب یتایح و عرد ی ن لاح تخس هدننکش دیدرگ .

1. Veisi & Majaduddin

2. Hosseini

هناخریبد یلصا نویسناونک رسمار

اب یفرهم هب CEPA

ناونع

همانرب ا ی هک نمضتم ثأت ی راذگر ی تبثم و کاب یف ی ت هژورپ اه ی

،تظافح ءایحا . هرهب یرادرب هنادنمدرخ زا

بلاات تساه زا لاس

2009 ات لاس 2015 همادا تشاد و رد نیمهدزاود سنارفنک

نیدهاهتم نوسناونک

مار رس رد رهش لداتنوپ هتسا هئوگوروا

نیمراهچ همانرب وCEPA نیا راب هب تدم تشه لاس ( 2016

2024 – ) هب بیوصت دیسر . هناخریبد نویسناونک زا

یاهروشک

وضع تساوخرد هدومن

تسا ات نیا همانرب ار رد بلاق یلم و

یلحم یارب ره کی زا بلاات اه هدامآ دنیامن ات هنیمز یرادیاپ و

هرهب رب یراد یارب نیا ز ی تس موب اه تروص ذپ

ی در

( Consulting Engineer Gazin sazeh, 2018 ).

،CEPA یرازبا

یعامتجا تسا هک رد ماگنه نیودت

تسایس

،اه نیناوق و

،تاررقم یارب

کرد هزیگنا اه و

یاهدرکلمع یلهف

نارادورگ هب

راک یم دور . نآ نینچمه

هب ناونع یرازبا یارب داجیا هزیگنا رد ت رییغ شرگن و ر راتف

هدافتسادروم رارق

یم .دریگ رصانع نآ ترابع دنا زا طابترا ب رارقر

( ندرک Communication ،)

( شزومآ Education

) و

یهاگآ مومع ی ( Public Awareness )

تسا . یکی زا فادها

یلصا رازبا

،CEPA مهارف

ندرک هنیمز یا یارب لدابت

تاعلاطا و هبرجت تسا ( Terer & Macharia., 2013 .)

اب هجوت هب تیمها هاگتسیز یاه یهیبط هب وی هژ بلاات

،اه

تظافح زا بلاات اه هب روظنم یبایتسد هب تیریدم چراپکی ه و

تکراشم یذ ناهفن و ههماج رد

،ظفح

،تیریدم هرهب یرادرب و

ءایحا بلاات نلایشه شقن یساسا رد ههسوت رادیاپ و رد تظافح

زا عبانم یهیبط دنراد ؛ اربانب نی فده یلصا نیا شهوژپ

، یسررب

تظافح زا بلاات اه زا قیرط همانرب اپیس م ی دشاب .

شور یسانش شهوژپ

رقت تحاسم هب یبلاات ،نلایشه یب

ی 560 تحاسم( راتکه

بوصم 450 اب ربارب یتظافح میرح و )راتکه 2032

و راتکه

زا شیب یاراد 110

هریزج م گرزب و کچوک ی

دشاب بلاات نیا .

ناتسهد رد یبرغ لامش علض و یزکرم شخب رد و دنبرد نایم

هتنم رد و یناخ رایهلا تشد لامش و هاشنامرک ناتسرهش ی

لای ه

تاعافترا یبونج بیش نیب ،دنبرد نایم هقطنم لامش و نیروخ

هب ،تسا هتفرگ رارق سیو هوک روط

ی هک دودح هاشنامرک رهش اب

36 و یبرغ ههبج زا رتمولیک 33

رش ههبج زا رتمولیک هلصاف یق

راهب لیاوا رد ًاتدمع بلاات هدودحم رد یگدنراب نیرتشیب .دراد دتفایم قافتا بآ هدمع عبنم .تسا کشخ اوه ناتسبات رد و

مأت یلعزبس بارس زا بلاات ی

ن هدش ود قیرط زا یقبام و

(6)

یم نیمأت یوج تلاوزن زین و هلَش و یم نَمبارس هب مزلا .ددرگ

مک عقاوم رد تسا رکذ ت هک یبآ

دیدهت دروم بلاا یم رارق

،دریگ

ندروم بآ ی زا نیمأت ناشواگ دس بآ لاقتنا لاناک قیرط زا

یم هیلا دوجو نینچمه .ددرگ بروت

و عونت یتسیز یلااب

،ناهایگ

،ناگدنزخ

،نایزبآ نارادناتسپ و

شیب زا 20 هنوگ زا

ناگدنرپ مئاد رجاهم و و زین دیاوف یاهرظنم و یحیرفت رد نیا

بلاات ثعاب زیامت نآ رد نایم بلاات یاه فلتخم هدیدرگ .تسا

نلایشه یاهاتسور لصافدح رد یهیسو هدودحم روکذم بلاات لامش رد هلش بارس ،بلاات یقرش بونج علض رد ،بلاات یبرغ

رد ار یقرش لامش رد دابآ لهل و بونج رد هپت کلم یاهاتسور تسا هتفرگرب Hemati & Ghorbani, 2015(

.)

یاهاتسور

شرکذ یدزن هد ک رت ی ن نیا یلاها و هدوب بلاات هب اهاتسور

ات و دنراد یزرواشک نیمز نآ فارطا ای بلاات رد ای اهاتسور هرهب بلاات نایز و دوس زا یدودح یم دنم

هب اذل ،دندرگ ناونع

ههلاطمدروم ههماج ههلاطمدروم ههماج نیاربانب ؛دندیدرگ باختنا

نلایشه یاهاتسور لماش قیقحت نلایشوخ ،

، لهل

،دابآ هلاک

،هپت کلم ،دوبک اغوچود

و بارس هلش .تسا هدوب

لکش 1 . نلایشه بلاات یایفارغج تیهقوم Google Earth(

)

Figure 1. Geographical Location of Hashilan Wetland(Google Earth)

مهم نیرت ئسم هل رد همانرب یاه

،یتکراشم داجیا

وگتفگ نیب

اهداهن و هرهب رادرب نا

، یارب شیازفا کرد

،لئاسم یتشپ یناب زا

همانرب یزیر کرتشم و مادقا یارب طیحم تسیز تسا . هب مه نی

،لیلد رد هلحرم لوا یارب یارجا نیا همانرب و علاطا ناسر ی

یارب یهدناماس

،نلایشه بلاات ح اب یتسشن و هراونشج

روض

یهمج هک نیوعدم هورگ زا

اه ی تاسا ی د ناتسا ناگبخن و ی

،

دم ی ار ن لحم ههماج ،ناتسا و ناتسرهش ناسانشراک و ی

و

دمتهم ی ن هرهب و نارادورگ ، لحم نارادرب

ی نمس و و اه

نامزاس مدرم یاه داهن رازگرب دندوب دش

.

نیودت همانرب یاه یتایلمع هب تهج ظفح و ءایحا

طیحم تسیز کی دنیارف هلئسم ییاشگ یهورگ تسا هک رد نآ

یارب لیلحت تیهضو دوجوم بلاات نلایشه هطقنزا رظن طاقن

،فهض

،توق تصرف و دیدهت زا رازبا هدافتساSWOT

دیدرگ .

نینچمه تهج یسررب هاگدید اه و تارظن نادمتهم یلحم رد دروم

بلاات و همانرب یاه یتآ

،نآ تبسن هب نیودت همانشسرپ یا

ساسا رب لدم

یموهفم لصاح

زا

« هیرظن راتفر

همانرب ری ز ی هدش

» مادقا دش هک اور یی و ییایاپ نآ طسوت

ناسانشراک سرربدروم

ی رارق تفرگ رد نایم 56 رفن

تکرش هدننک رد تسشن مه یشیدنا یارب نیودت همانرب یتایلمع

تظافح زا بلاات

،نلایشه 41

رفن هنابلطواد هب

نیا

همانشسرپ اه خساپ هک دنداد نسم رت ی ن درف اب 60 لاس نس و

ناوج رت ی ن اهنآ 25 لاس نس دنتشاد مه نچ ی ن نیگنایم ینس اهنآ

33 / 44 دوب هک ؛ دوخ ناشن زا تکراشم همه هورگ اه ی لاهف ار

تشاد . لیلحت همانشسرپ اه مرن اب رازفا ردSPSS شخب جیاتن

هدروآ هدش تسا .

وگتفگ تسشن رب هولاع ی

هاگراک و تاسلج ،بلاات یاه

شزومآ ی ارب ی لحم ههماج ی

شه بلاات ی

نلا هک دش رازگرب

ئزج ی تا ج رد نآ لود 1 هدشرکذ .دنا

(7)

لودج 1 یگژیو. یاه هاگراک اه ی یشزومآ

Table 1. Features of Educational Workshops

تکرش هورگ هدننک

Participating group تارفن دادعت

Number of people هاگراک عوضوم

The topic of the workshop ناکم

Place

شناد نازومآ Students 25

بانم ،بلاات تیمها هدولآ ع

ه بلاات زا تظافح ،بلاات هدننک نلایش

،

هنوگ و نارادناج ییاسانش یهایگ یاه

The importance of the wetland, polluting sources of the wetland, protection of Heshilan wetland, identification

of living organisms and plant species نلایشوخ یاتسور هسردم

Khushilan village school

نانز Woman نآ ظفح شزومآ و بلاات اب ییانشآ 65

Getting to know the wetland and training to preserve it نلایشوخ یاتسوردجسم

Khushilan village school

یلحم نادمتهم Local trustees بلاات تیمها و ترورض 17

The necessity and importance of wetlands نلایشوخ یاتسوردجسم

Khushilan village school

لکش 2 . لدم یهدناماس بلاات نلایشه

Figure 2. Organizational Model of Hashilan Wetland

هتفای شهوژپ یاه تاعلاطا اب قبطنم هب

تسد هدمآ زا عمج روآ هداد ی یاه 41

مرن رد شزادرپ و همانشسرپ رازفا

ش لصاح ریز جیاتنSPSS هد

لودج رد .تسا 2

.تسا هدش هداد شیامن خابنورک یافلآ بیرض

افلآ ی یم ار خابنورک ارب ناوت

ی قم یمامت ی سا ییاه حطس هک

فرهم شجنس اه

ی هبتر اهنآ یا

، هلصاف ا ی ی ا بسن ی تسا ارب .داد رارق هدافتسادروم

ی افلآ بیرض هبساحم ی

ادتبا خابنورک

هرمن سنایراو دیاب اه

ی لاؤس انشسرپ یاه لک سنایراو و هم

راو(

ی سنا پس و درک هبساحم ار )تارمن عومجم س

زا هدافتسا اب

لومرف ریز

2

(1 2 )

1

si

k

k s

 

نلایشه بلاات یهدناماس Organization of Hashilan Wetland

فرظ ی ت زاس یعامتجا تکراشم و ی Capacity building and social

participation

زا هدافتسا CEPA

Use of CEPA

=C ندرک رارقرب طابترا

C = Communicate

=E نداد شزومآ

E = Training یمومع یهاگآ =P

P= Public awareness

یرازگرب هراونشج Holding a festival

یرازگرب هاگراک اه یشزومآ ی

Holding educational workshops

1 . تلااؤس ، 2 همانشسرپ .

1. Questions, 2. Questionnaire یهدناماس شور

Organizing method

شور فرظ ی ت زاس ی

Capacity building method

(8)

رادقم رض ی ب نآ رد هک دومن هبساحم ار افلآ متیآ دادهتk

،اه

راو si2 ی سنا آ ی مت هرامش ،i راو s2 ی سنا راو( نومزآ لک ی

سنا متیآ تارمن عومجم

م )اه ی دشاب .

ودج ل 2 خابنورک یافلآ.

Table 2. Cronbach's Alpha خابنورک یافلآ

Cronbach's alpha

هدشدرادناتسا دراوم ساسا رب خابنورک یافلآ Cronbach's alpha based on standardized

items

همانشسرپ دادعت Number of questionnaires

0.989 0.989 41

نامه روط لودج رد هک 2

هدهاشم م ی دوش افلآ رادقم ی

ب خابنورک ی ش زا 9 / 0 زاس زا ناشن هک تسا هدش هبساحم راگ

ی

لاع ی شسرپ رد .دراد اه

ی هتفا اه ی

،شهوژپ رد ود تمسق جیاتن ردSWOT لودج

3 لودج و 4 تصرف و دیدهت و فهض و توق طاقن بیترت هب

.تسا هدش هئارا رامآ

یفیصوت و یطابنتسا اهرتماراپ و یاهریغتم

همانشسرپ و

ت لیلح و جیاتن نآ رد لودج 5 هئارا هدش تسا .

لودج 3 . لیلحت بلااتSWOT

شه ی نلا

Table 3. SWOT Analysis of Hashilan Wetland

توق Strength فعض

Weakness

تبث یهیبط رثا یلم هدش

Nationally registered natural work )برغ نیگن( ابیز و صاخ تهیبط

Special and beautiful nature (Nagin Gharb( هریخذ تایح هاگ یزبآرانک و یزبآ شحو

Aquatic and waterfront wildlife reserve تابوسر یرادهگن و ظفح و بلایس داجیا زا یریگولج Preventing floods and maintaining sediments

نیمأت یلحم ههماج شاهم هدننک

Livelihood provider for the local community هز

یزرواشک یضارا ندش راد Soiling of agricultural lands

یزرواشک یضارا ندش دودحم Limitation of agricultural land

یرایبآ هکبش یارجا رد تیدودحم داجیا

Creating restrictions on the implementation of the irrigation network

ناسنا هب تاناویح هلمح Animal attacks on humans ناییاتسور و نازرواشک یارب نارگشدرگ تمحازم Tourists disturbing farmers and villagers

بیسآ یزرواشک تلاوصحم و عرازم هب ناروناج یناسر

Damages done by animals to fields and agricultural products

بلاات رواجم نانکاس رد یرامیب داجیا

causing disease in the residents near the lagoon

لودج 4 . لیلحت بلااتSWOT

شه ی نلا

Table 4. SWOT Analysis of Heshilan Lagoon

تصرف Opportunity دیدهت

Threat

هرهب و داجیا هدنرپ تیاس زا یرادرب

یرگن

Creating and operating a bird watching site رب یلحم طیحم شزومآ فادها یا هب شزومآ و یتسیز

ههماج

یلحم

A place for the purposes of environmental education and Education to the local

community

مسیروتوکا و تهیبط یرگشدرگ شرتسگ Expansion of nature tourism and ecotourism

هب یفرهم یملع تاقیقحت تیاس ناونع نازرواشک طسوت بلاات ریازج فرصت

Occupation of wetland islands by farmers بلاات هدودحم رد ماد یارچ شرتسگ

Expansion of livestock grazing in the wetland area دیص و راکش شرتسگ

Expansion of hunting and fishing فارطا نایئاتسور یدام رقف

Material poverty of the surrounding villagers یبآ تشک شرتسگ

Expansion of hydroponics

(9)

تصرف Opportunity دیدهت

Threat

Introduction as a scientific research site رثا یرهش و ییاتسور یگدنز یوگلا رب

Effect on the pattern of rural and urban life یلحم ههماج تشیهم هب کمک شیازفا

Increasing contribution to the livelihood of the local community

نایزبآ شرورپ و دیلوت شیازفا

Increasing the production and breeding of aquatic animals

فایلا و اذغ لماش یتسیز تادیلوت شیازفا Increasing biological production, including

food and fibers رجاهم ناگدنرپ ینارذگ ناتسمز لحم The wintering place of migratory birds

هدنرپ تیباذج یتسیروتوکا و یساکع ،یرگن

The attraction of bird watching, photography and ecotourism

قلهت ساسحا یلحم ههماج رطاخ

A sense of belonging to the local community شزرا و گنهرف ،خیرات دوجو نیدامن یاه

The existence of history, culture and symbolic values

یطیحم تاقیقحت تیاس Environmental research site

یللملا نیب ههماج هجوت

attention of the international community نیمأت عبنم

یزرواشک بآ هدننک

Agricultural water supply source یریگیهام و راکش یارب یناکم A place for hunting and fishing یزرواشک مس و دوک یواح باسپ دورو

Entering wastewater containing fertilizers and agricultural poisons

نیمز رد یشکهز هکبش ثادحا بلاات فارطا یاه

Construction of drainage network in the lands around the wetland

بآ لاناک ثادحا ناشواگ دس یناسر

Construction of water supply channel of Gavshan Dam ب رد تشادرب هفاضا

روآزار هناخدور تسدلاا

Overharvest in the upper reaches of the Razavar River یب تشادرب لادوگ زا بآ هیور هکرب و اه

زرواشک طسوت بلاات یاه نا

Indiscriminate withdrawal of water from pits and lagoon ponds by farmers

هرهب ینیمزریز بآ عبانم زا زاجمریغ یرادرب

Unauthorized exploitation of underground water sources

رفح 64 هاشنامرک رهش برش بآ نیمأت یارب هاچ هقلح

Drilling 64 wells to supply drinking water to Kermanshah city

یلاسکشخ Drought

لاات تیمها هب تبسن ناریگ میمصت و ناریدم و مدرم یهاگآ رقف ب

Lack of awareness among people, managers and decision-makers regarding the importance of wetlands

ط لسگ یور رب هداج ثادحا لیلد هب بلاات ندش هراپود لامتحا هیب

ی

The possibility of splitting the wetland due to the construction of a road on a natural fault

فارطا رد هدنیلاآ عیانص دوجو

The presence of polluting industries around بآ لاناک قیرط زا نارایماک رهش بلاضاف دورو اشواگ دس یناسر

ن

The entry of sewage from Kamiyaran city through the water supply channel of Gavshan Dam

یلعزبس بارس لباقم رد راوید و هداج ثادحا

Construction of road and wall in front of Sarab Sabz Ali

شزرا زا یلحم ههماج یهاگآ مدع بلاات زا تظافح تیمها و اه

The local community's lack of awareness of the values and importance of wetland protection

نامزاس قیفوت مدع فیاظو ماجنا لابق رد لوئسم یاه

Failure of responsible organizations to perform their duties

طیحم تافلخت اب یئاضق ماکحا بسانت مدع یتسیز

Incompatibility of judicial rulings with environmental violations

نامزاس یگنهامه مدع یتلود یاه

Lack of coordination of government organizations شتآ

بلاات هدودحم رد یدمع یزوس Intentional fire in the lagoon area

(10)

لودج 5 صوت رامآ. یف ی و اهرتماراپ غتم

ی اهر ی دوجوم

Table 5. Descriptive Statistics of Available Parameters and Variables

ریغتم Variable تاحیضوت

Description رایعم فارحنا

نیگنایم Standard deviation mean هنایم

Middle دُم

Mode نیشیب

ه Maximum هنیمک

Minimal

طابترا یرارقرب communicate یاهرتماراپ تلااؤس

طیحم رد یتسیز

یمسا سایقم Questions of environmental parameters on a

nominal scale 0.643.25

3.40 3.80

4.40 2

شزومآ Education 450.3.1

3.10 3.20

4 2.20

یمومع یهاگآ Public awareness 0.54 3.06

3.22 2.33

4 2

نیگنایم رظن نایوگخساپ هب

ریغتم یرارقرب طابترا رتلااب زا

ریاس اهریغتم م ی دشاب . یاهریغتم شزومآ

و یهاگآ یمومع رد

هاگیاج مود و موس رارق م ی گ ی دنر ( لودج 5 رد .) نیا

،شخب زا نومزآ

فوروگوملوک -

فونریمسا تهج

یسررب لامرن ندوب

عیزوت هداد ه ا هدافتسا هدش تسا . جیاتن نیا نومزآ رد لودج 6

هئارا هدش تسا .

لودج 6 . لامرن نومزآ جیاتن

Table 6. Normal Test Results

ریغتم Variable نومزآ هرامآ

Test statistics یرادانعم حطس

Significance level نومزآ هجیتن

Test result

طابترا یرارقرب Communicate 0.136

0.056 دییأت

Confirmation

شزومآ Education 0.085

0.200 دییأت

Confirmation

یمومع یهاگآ Public awareness 0.135

0.059 دییأت

Confirmation

لودج 6 فوروگوملوک نومزآ هب طوبرم -

تهج فونریمسا

هداد عیزوت ندوب لامرن یسررب یم اه

هجوت اب .دشاب ب

نیا ه هک

( نومزآ یرادانهم حطس زا رتلااب )sig

05 / 0 یم ؛دشاب ب نیاربان

هداد دنتسه رادروخرب لامرن عیزوت زا اه .

یرازگرب زا لصاح یداهنشیپ یاهراکهار و اهدربهار ،نلایشه بلاات زا تظافح یارب یشزومآ تاسلج ساسا رب

لودج رد تیمها بیترت هب و نایوگخساپ تارظن 7

هئارا

هدش .دنا

لودج 7 . یداهنشیپ یاهدربهار بلاات زا تظافح یارب یلحم ههماج

نلایشه

Table 7. Proposed Strategies of the Local Community to Protect the Hashilan Wetland دربهار Strategy راکهار

Approach

یشزومآ تاسلج یرازگرب Holding training sessions یلحم ههماج هب شزومآ

Education to the local community ناکدوک هب شزومآ

Teaching children ناوناب هب شزومآ Education for women

(11)

دربهار Strategy راکهار

Approach نمس هب شزومآ اه

Education to Semans یلحم ههماج تکراشم بلج Involvement of local community

نایئاتسور نیزگیاج تشیهم هب کمک

Helping villagers with alternative livelihoods

رگ ههسوت یرگشد

Tourism development تهیبط یرگشدرگ ههسوت

Development of nature tourism هناخ داجیا یدرگ موب یاه

Creation of ecotourism houses رادیاپ دمآرد بسک یارب نایئاتسور یزاسدنمناوت Empowering villagers to earn stable income

یحیرفت یرگشدرگ ههسوت

Development of recreational tourism

حرط بآ لاقتنا و یرادزیخبآ یاه Watershed and water transfer

projects بلاات تسدلااب رد یرادزیخبآ

Watershed upstream of the wetland همشچ بآ لاقتنا فارطا یاه

Water transfer from nearby springs روآزار هناخدور هباقح نییهت

Determining the title of the Razavar River

همانرب و یگنهامه تامادقا یزیر

Coordination and planning of actions

یلصا نارگشنک روضح اب بلاات زا تظافح یاروش داجیا

Creation of wetland protection meeting with the presence of main actors

نمس تیفرظ زا هدافتسا اه

Using the capacity of fertilizers هاچ تشادرب هفاضا زا یریگولج بآ یاه

Prevent over-harvesting of water wells هاچ ندومن دودسم و یرادیرخ بآ یاه

Buying and blocking water wells طیحم شیازفا

ناناب

Increase of environmentalists

لودج 8 یگتسبمه( اهریغتم نیب یگتسبمه . )نوسریپ

Table 8. Correlation Between Variables (Pearson correlation) یمومع یهاگآ

public awareness

طابترا یرارقرب communicate

ریغتم Variable

0.650 0.567** شزومآ

Education

- 0.573** یمومع یهاگآ

public awareness

(12)

لودج 9 تیسنج لقتسم هورگ ود تست یت نومزآ . شهوژپ یاهریغتم اب

Table 9. T-test of Two Independent Groups of Gender with Research Variables

ریغتم Variable

تیسنج Gender

دادعت Number

نیگنایم Average رایعم فارحنا Standard deviation

نیول نومزآ Levine test

FSig

Mean difference t

Sig

طابترا یرارقرب Communicate نز

Female 22

3.1 0.65

یربارب سنایراو اه

Equality of variances

0.121

0.730

-1.49

-0.33

0.148

درم 19 Man 3.45

یربارب مدع 0.59 Inequality

-1.50

-0.33

0.144

شزومآ Education نز

Female 22

2.97 0.44

یربارب سنایراو اه

Equality of variances

0.133

0.718

-2.27

-0.37

0.03

درم 19 Man 3.23

0.43 یربارب مدع

Inequality

-2.28

-0.37

0.03

یمومع یهاگآ public awareness نز

Female 22

2.93 0.55

یربارب سنایراو اه

Equality of variances

0.621

0.437

-1.65

-0.32

0.109

درم 19 Man 3.20

یربارب مدع 0.51 Inequality

-1.67

-0.32

0.106

لودج 8 یم ناشن ابترا یرارقرب ریغتم هس ره هک دهد ،ط

رتلااب یحطس رد یگتسبمه یاراد یمومع یهاگآ و شزومآ زا

.دنراد رارق طسوتم لودج رد 9

س ره یارب نیول نومزآ یرادانهم ریداقم ه

ینهم حطس زا رتگرزب ریغتم یراد

5 دصرد م ی دشاب تنرد ی هج

یربارب ضرف راو

ی سنا ه ا در من ی دوش ؛ تاعلاطا نیاربانب رطس

رارق یسررب دروم نیگنایم دروم رد ار ریغتم ره لوا م

ی .میهد

نامه روط لودج رد هک 9

هدهاشم م ی دوش و تیسنج نیب

انهم توافت یمومع یهاگآ و طابترا یرارقرب یاهریغتم راد

ی

م و نانز نیب شزومآ ریغتم دروم رد یلو .درادن دوجو ادر

ن

انهم توافت .دراد دوجو یراد

هاگراک جیاتن لودج( یشزومآ یاه

1 ریز حرش هب ) م

ی دشاب :

شناد نازومآ رد یط نیا هاگراک اب تاعوضوم بلاات

و

تظافح زا بلاات

،نلایشه ییاسانش

،نارادناج هنوگ اه ی یهایگ

و یگدولآ بلاات یاه ییانشآ

یرتشیب بسک هدرک و مزلا رکذ هب

تسا هویش ییارجا نیا هاگراک هب تروص یهورگ دوب هک دوخ بجوم

شیازفا هزیگنا و هیحور ماجنا یاهراک یمیت م ی دشاب . رد

اهتنا یریوصت یشاقن هدش زا بلاات هب شناد نازومآ لیوحت و زا

اهنآ هتساوخ دش ریواصت ار رب ساسا تادهاشم دوخ

گنر مآ ی ز ی

دننک هک رد نایاپ هب همه شناد نازومآ هب تهج قیوشت اهنآ

ییایاده لماش سابل یاه یشزرو و باتک یاه طیحم یتسیز

هداد دش . هاگراک یشزومآ ناوناب یلحم هب تروص وگتفگ روحم و

یتکراشم لوح

روحم ترورض دوجو بلاات و طابترا نآ اب

زاسدنمناوت ی ناوناب زا هک دوب ناوناب

هب ثأت ناونع ی تراذگر ر ی ن

شخب کی ههماج رد صوصخ ییانشآ اب بلاات و شزومآ ظفح

بلاات ثحب و لدابت رظن دش . یخرب زا نانخس و پ ی داهنش اه ی

تسا هدش نایب ریز رد ناوناب .

- ثادحا هفرغ یاه یرگشدرگ تهج

شورف عیانص یتسد و

یاهاذغ یلحم یارب یزاسدنمناوت مزلا

تسا .

- بلاات نلایشه هیامرس ام و هیامرس یا یلم تسا و ه هم

دیاب مهاب یارب ظفح نآ شلات مینک .

Referensi

Dokumen terkait

نهرف گ یاه شیپ زا کرد هب نآ تازاوم هب و هتخاس نایامن ار یساسا و یداینب تاعلاطا دناوت یم ناسارخ یخیرات یلک ناتساب یسانش .دنک کمک یزکرم یایسآ و ناریا تلاف علاطا اتسار نیا رد

رد ،راثآ نیا رب هولاع هدس جنپ یاه متفه ات م زین یدودعم راثآ ؛دندش فیلأت دننام هتشون مجعتسا ام مجعم یرکب زیزعلادبع نب اللهدبع .د 487 ق مجعم و ِنادلبلا توقای .د یومح 626 ق هک

شناد رود ناگتخومآ ۀ طسوتم ۀ هتشر یاه توافتم ليلد هب هزهب ندوبندنم شناد زا یاپ ۀ هتشر یاه یصصخت و رگید رد نينچمه نيمز ۀ شزومآ سرد یاه رنه و یندب تيبرت هک ییاجنآ زا ییاناوت و

،مود ۀجرد رد رد رتشيب شهوژپ ياه ررب يس ،هدش هب هدمع روط ريثأت تيمك و شرتسگ يمك شزومآ يلاع رب هعسوت ای دشر يداصتقا يبایزرا هدش و هب ياهرتماراپ يفيك ريظن يیآراك و يربارب و بيكرت

م شرتسگ ،نامز رورم هزوح هب هلأس ،راکروتسد رد دوجوم لئاسم اب هلأسم داضت ،رگید یاه یم هلأسم یریگارف نازیم و ،مهم یاهدادیور لماش هک دنتسه یسایس لماوع ،مود هتسد .دنشاب هورگ راشف

ﺲﭘ ﺺﺧﺎﺷ يراﺪـﻳﺎﭘ ﺺﺧﺎـﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ ﺺﻟﺎﺧ زاﺪﻧا GS ﻦـﻳا رد نآ يﺮـﻴﮔ هزاﺪـﻧا و ﺲﻨﻤﻠﻛ و نﻮﺘﻠﻴﻤﻫ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ زا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا1 Hamilton & Clemens, 1999 : آ ﻪﻨﻳﺰﻫ شزﻮﻣ + ﻲﻠﻣ

شهوژپ نییآ تارثا یسررب فده اب رضاح هعسوت رب یزرواشک یاه .تسا هدش نیودت ناریا روشک رد یرگشدرگ قیقحت کی فده رظنم زا شهوژپ نیا هداد یروآدرگ شور رظن زا و یدربراک هعماج .تسا یمک درکیور اب

یاهریغتم زا یکی هیروس نیشندرک قطانم ثأت راذگری رد هیروس نارحب رد لاس یاه نارگشنک زا یرایسب ضراعت لحم هک دوب ریخا ،یلحم هقطنم یا و هقطنم ارف یا یم بوسحم زحا ،اتسار نیا رد .دش تیوقت