دﻻﻮﻓ ﻊﻳﺎﻨﺻ هرﺎﺑﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﺑآ يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ زا موﺮﻛ بﺬﺟ
: و مﺮﺗوﺰﻳا يزﺎﺳ لﺪﻣ
بﺬﺟ ﻚﻴﺘﻨﻴﺳ
نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
ﻲﻛﺎﺳ ﻮﺘﺳﺮﭘ 1
ر و ﻲﻣﻼﻏ ﻲﻓﺎﻣ ﺎﻳ نﺎﺘﺳﺪﻜﺗ ﻦﻴﺸﻓا2
ﻮﺨﺷﻮﺧ نﺎﺴﺣا 3 4
1 .
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
ﺸﻧاد ،ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﮕ
،نﺎﺘﺳزﻮﺧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎ
ﻦﻔﻠﺗ : 09166655416
[email protected] Email:
2 . زاﻮﻫا ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔرﺎﻴﺸﻧاد
3 . ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا يﺪﻨﺟ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز يﺎﻫ يروآ ﻦﻓ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ﻮﻀﻋ و ﻂﻴﺤﻣ
زاﻮﻫا رﻮﭘﺎﺷ
4 . ﺸﻧاد ،ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﮕ
نﺎﺘﺳزﻮﺧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎ
ﺖﺷاﺪﻬﺑ عﻮﻠﻃ
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ دﺰﻳ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد ﻢﻫدزاود لﺎﺳ
) ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻪﻣﺎﻧ هﮋﻳو (
هرﺎﻤﺷ : مرﺎﻬﭼ - 2 139
ﻞﺴﻠﺴﻣ هرﺎﻤﺷ :
42
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ :
1 / 8 / 1391
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
13 / 10 / 1391 هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺖﺳا ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ يوﺎﺣ ﻲﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫ بﺎﺴﭘ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﻦﻳﺮﺗ هﺪﻤﻋ زا ﻲﻜﻳ: .
زا موﺮﻛ
ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ و نﺎﺴﻧا ياﺮﺑ تﺪﺷ ﻪﺑ و دراد دﻮﺟو ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻊﻳﺎﻨﺻ بﺎﺴﭘ رد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﻪﻠﻤﺟ
ﺖﺳا كﺎﻧﺮﻄﺧ و ﻲﻤﺳ .
هرﺎﺑﺮﺳ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا دﻻﻮﻓ ﻊﻳﺎﻨﺻ رد ﻲﺒﻧﺎﺟ لﻮﺼﺤﻣ ﻚﻳ دﻻﻮﻓ
ددﺮﮔ ﻲﻣ . هرﺎﺑﺮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﺑآ يﺎﻫ ﻂﻴﺤﻣ زا موﺮﻛ ﻞﺜﻣ ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ فﺬﺣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا زا فﺪﻫ
دﻮﺑ ﺖﻤﻴﻗ نازرا بذﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﻻﻮﻓ ﻊﻳﺎﻨﺻ .
ﻲﺳرﺮﺑ شور ﺑ ﺎﺑ موﺮﻛ فﺬﺣ ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد:
ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺎﺑ دﻻﻮﻓ ﻊﻳﺎﻨﺻ زا ﻞﺻﺎﺣ هرﺎﺑﺮﺳ يﺮﻴﮔرﺎﻜ
ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻳﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ بذﺎﺟ هدﺎﻣ راﺪﻘﻣ ،سﺎﻤﺗ نﺎﻣز ،pH
) هرﺎﺑﺮﺳ ( درﻮﻣ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘﺎﻧ ﻢﺘﺴﻴﺳ رد موﺮﻛ ﻪﻴﻟوا ﺖﻈﻠﻏ و
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ .
ﺎﺑ موﺮﻛ لﻮﻠﺤﻣ ﺖﺧﺎﺳ ياﺮﺑ تﺎﺸﻳﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ بﺎﺴﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ
يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺖﺧﺎﺳ و ﺮﻄﻘﻣ بآ رد ﻢﻴﺳﺎﺘﭘ تﺎﻣوﺮﻛ يد ندﺮﻛ ﻪﻓﺎﺿا 25
، 20 ، 15 ، 10 ، 5 ﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ هدﺎﻣآﺮﺘﻴ
ﺪﻳدﺮﮔ . ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ لﻮﻠﺤﻣ زا موﺮﻛ يﺎﻫ نﻮﻳ بﺬﺟ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ هرﺎﺑﺮﺳ ﻪﻨﻴﻬﺑ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ:
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﻲﺑآ يﺎﻫ 25
،ﺮﺘﻴﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ pH=7
بذﺎﺟ راﺪﻘﻣ ، 3
سﺎﻤﺗ نﺎﻣز و مﺮﮔ 60
دوﺪﺣ ﺎﺗ ار ﻪﻘﻴﻗد 3
/ 96
ﺖﺳاراد ﺪﺻرد .
ﻤﮕﻧﻻ يﺎﻫ لﺪﻣ زا ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫ هداد ﺪﻧدﺮﻛ ﺖﻴﻌﺒﺗ مود ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺒﺷ بﺬﺟ ﻚﻴﺘﻨﻴﺳ و ﺮﻳﻮ
.
بﺬﺟ ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺮﺜﻛاﺪﺣ qm)
( لدﺎﻌﻣ ﺮﻳﻮﻤﮕﻧﻻ لﺪﻣ ﺎﺑ 97
./
دﻮﺑ مﺮﮔﺮﺑ مﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ .
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ و R2)
( رد
لدﺎﻌﻣ مود ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺒﺷ بﺬﺟ ﻚﻴﺘﻨﻴﺳ 1
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . ﺎﺑ ﺰﻴﻧ هرﺎﺑﺮﺳ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ و ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ،ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ
يﺎﻫ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا XRD,XRF,SEM
ﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ .
يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ
زا موﺮﻛ فﺬﺣ ﺖﻬﺟ دﻻﻮﻓ ﻊﻳﺎﻨﺻ هرﺎﺑﺮﺳ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﻪﺑ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ:
ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻴﻔﻣ ﻲﺑآ يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ .
يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ هژاو ﻲﻣﺮﺗوﺰﻳا لﺪﻣ ،ﻲﻜﻴﺘﻨﻴﺳ لﺪﻣ،ﻲﺤﻄﺳ بﺬﺟ ،موﺮﻛ ،هرﺎﺑﺮﺳ:
ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا ﻬﻣ
ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد بﻮﺼﻣ بﻼﺿﺎﻓ و بآ ﺶﻳاﺮﮔ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﻲﺳﺪﻨ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ نﺎﺘﺳزﻮﺧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو
ﻪﻣﺪﻘﻣ
تاﺰﻠﻓ دﻮﺟو ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ،ﻦﻳﺮﺗ هﺪﻤﻋ زا ﻲﻜﻳ
ﻲﮔﺪﻨﻳﻻآ تﺪﺷ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫ بﺎﺴﭘ رد ﻦﻴﮕﻨﺳ رد ﺪﻧراد راﺮﻗ ﻲﻤﺳ لوا ﻪﺟرد يﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ هوﺮﮔ )
1 .(
تاﺰﻠﻓ
نﺎﺴﻧا نﺪﺑ رد ﻲﻳاﺬﻏ هﺮﻴﺠﻧز ﻪﻠﻴﺳو ﻪﺑ و ﺪﻧا ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻴﻏ ﻦﻴﮕﻨﺳ ﺪﻨﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﻊﻤﺠﺗ )
2 .(
رد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﻪﻠﻤﺟ زا موﺮﻛ
، يرﺎﻜﺑآ ﻊﻳﺎﻨﺻ ، تاﺰﻠﻓ يروآﺮﻓ ﻞﻴﺒﻗ زا ﻲﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫ بﺎﺴﭘ ﺷ ﻲﻣ ﺖﻓﺎﻳ يزﺎﺳدﻮﻛ و يژﺎﻴﻟآ ، ﻲﺟﺎﺴﻧ دﻮ
) 3،4 .(
شور نﻮﻨﻛ ﺎﺗ
لدﺎﺒﺗ ، ﺰﻴﻟﺎﻳدوﺮﺘﻜﻟا ، سﻮﻜﻌﻣ ﺰﻤﺳا ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺎﻫ شور ﺮﻳﺎﺳ و ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷوﺮﺘﻜﻟا ﻪﻴﻔﺼﺗ ،ﻲﻳﺎﺸﻏ يزﺎﺳاﺪﺟ ،نﻮﻳ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ فﺬﺣ ياﺮﺑ )
5،6 .(
ﻦﻳا
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﻞﻣﺎﻛ فﺬﺣ مﺪﻋ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺎﻫ ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻪﻧﻮﮔ ﻧ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ دﻮﺧ صﺎﺧ يﺎﻬﺘﻳدوﺪﺤﻣ ياراد ﻻﺎﺑ ﺎﺘﺒﺴ .
رد
ﻦﻳزر ،ﻲﺘﺴﻳز داﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ بذﺎﺟ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ يﺎﻫ نﻮﻳ فﺬﺣ ياﺮﺑ ﺎﻫ ﺖﻴﻟﻮﺋز ،ﺎﻫ .
كﺮﺘﺸﻣ ﻞﺼﻓ رد داﻮﻣ ﻊﻤﺠﺗ ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﻲﺤﻄﺳ بﺬﺟ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ زﺎﻓ ود ﻦﻴﺑ .
ﻣ ﻦﻳﺮﺗﺮﺛﻮﻣ زا ﻲﻜﻳ لﺎﻌﻓ ﻦﺑﺮﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا يداﻮ
دﻮﺷ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا موﺮﻛ بﺬﺟ ياﺮﺑ .
ﻲﺋﺎﺠﻧآ زا ﻪﻨﻳﺰﻫ نآ ءﺎﻴﺣا ﻪﻛ
ﻪﺑ ﻪﻛ ﻪﺘﺷاد نآﺮﺑ ار ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ هراﻮﻤﻫ ، ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ناﺮﮔ و هدﻮﺑ ﺮﺑ ،ﺪﻧا ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻢﻛ و هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﺑﺎﻗ ﻲﮔدﺎﺳ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻬﺑذﺎﺟ لﺎﺒﻧد ﺪﻨﺷﺎﺑ ) 7 .(
زور ﻲﺘﻌﻨﺻ بﻼﺿﺎﻓ ﻊﻓد يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا و ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻓﺮﻃ زا و دﻮﺷ ﻲﻣ ﺮﺗ ﻪﻧاﺮﻴﮔ ﺖﺨﺳ زور ﻪﺑ ﺨﻣ ﻊﻳﺎﻨﺻ و ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻬﺷور زا ﺪﻳﺎﺑ هراﻮﻤﻫ تاﺰﻠﻓ نﺪﺷ دراو و ﻒﻠﺘ
موﺮﻛ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻫﺪﻨﻳﻻآ فﺬﺣ و ﻪﻴﻔﺼﺗ ياﺮﺑ نازرا و ﺪﻣآرﺎﻛ
دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا )
8 .(
ﺪﻴﻛﺄﺗ نآ ﺮﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﻛ ﻦﻳﻮﻧ يﺎﻫ شور زا ﻲﻜﻳ
رد دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻫ ﻲﻧﺎﻛ و ﻲﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫ بﺎﺴﭘ ﻪﻴﻔﺼﺗ )
9 .(
فﺬﺣ ياﺮﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴﻟوا
لﺎﺳ رد ناوﺎﮔاراﺮﻳو و ﺎﻨﺸﻳرﺎﻛﺎﻣار ﻂﺳﻮﺗ هرﺎﺑﺮﺳ ﻪﻠﻴﺳﻮﺑ ﮓﻧر 1997 ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ )
10 .(
لﺎﺳ رد ﺰﻴﻧ ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻟ
2008 ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار هرﺎﺑﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﺑآ لﻮﻠﺤﻣ زا تﺎﻔﺴﻓ فﺬﺣ
ﺪﻧداد راﺮﻗ )
9 .(
لﺎﺳرد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻢﻴﻛ ﺮﮕﻳد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻲﻃ 2008
ﻴﻘﺤﺗ دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﻣ فﺬﺣ ﻢﺴﻴﻧﺎﻜﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻲﻘ
ﺪﻧداد راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ )
2 .(
لﺎﺳ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻴﻟ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
2009 هرﺎﺑﺮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳاﺎﺑ ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ فﺬﺣ يور ﺮﺑ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺪﻧا ﻪﺘﺷاد دﻻﻮﻓ )
11 .(
لﺎﺳ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﺒﻴﺒﺣ ناﺮﻳا رد 1380
،بﺮﺳ يﺰﻠﻓ يﺎﻫ نﻮﻳ فﺬﺣ يورﺮﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﺰﻨﮕﻨﻣ و ﺖﻟﺎﺒﻛ ،ﻞﻜﻴﻧ
ﻲﺑآ يﺎﻫ ﻢﺘﺴﻴﺳ زا بذﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﻬﻔﺻا ﻦﻫآ بوذ هرﺎﺑﺮﺳ
ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ )
12 .(
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﻣادا رد ﺰﻴﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا
ﻪﺑ هدﻮﻟآ بﺎﺴﭘ ﻪﻴﻔﺼﺗ بﻮﻠﻄﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﺖﻬﺟ رد و ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻮﻓ ﻊﻳﺎﻨﺻ رد رﻮﻓو ﻪﺑ ﻪﻛ هرﺎﺑﺮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ موﺮﻛ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ دﻻ
ﺮﻴﺛﺄﺗ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ دﻮﺷ ﻲﻣ ﺖﻓﺎﻳ زاﻮﻫا ،pH
ﺖﻈﻠﻏ
و ،بﺬﺟ يﺎﻫ مﺮﺗوﺰﻳا،سﺎﻤﺗ نﺎﻣز ،بذﺎﺟ زود ،موﺮﻛ ﻪﻴﻟوا ﺪﻳدﺮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ فﺬﺣ ﺪﻨﻳاﺮﻓ رد بﺬﺟ ﻚﻴﺘﻨﻴﺳ .
ﻲﺳرﺮﺑ شور
يدﺎﻴﻨﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا سﺎﻴﻘﻣ رد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ يدﺮﺑرﺎﻛ–
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ مﺎﺠﻧا ﻪﺘﺳﻮﻴﭘﺎﻧ ﻢﺘﺴﻴﺳ رد و ﻲﻫﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ .
يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ
ﺮﺛا ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺪﻨﻳآﺮﻓ مﺎﺠﻧا ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ردpH
10 ، 7 ،
5 / 6 ، 5
، 3 موﺮﻛ راﺪﻘﻣ ﺮﻳدﺎﻘﻣ رد
25
، 20 ، 15 ، 10 ، 5 ﺮﺑ مﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ
ﺮﺘﻴﻟ . زا ي ﺮﻳدﺎﻘﻣ رد بذﺎﺟ راﺪﻘﻣ 3
، 2
، 5 / 0 مﺮﮔ سﺎﻤﺗ نﺎﻣز و
120 ، 90 ، 60
، 30
، 15
ﻖﻴﻘﺤﺗ لﻮﻃ رد ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﻞﺣاﺮﻣ رد ، ﻪﻘﻴﻗد
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
هرﺎﺑﺮﺳ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد بذﺎﺟ داﻮﻣ
بذﺎﺟ عﻮﻧ ﻦﻳا بﺎﺨﺘﻧا ﻞﻴﻟد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ دﻻﻮﻓ
، ﺮﻬﺷ رد نآ ندﻮﺑ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻦﻳا رد داﻮﻣ ﻦﻳا ﻊﻴﺳو ﺪﻴﻟﻮﺗ و زاﻮﻫا .
ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد
ﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﺎﺑ تﺎﺸﻳﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ بﺎﺴﭘ ﻪﻴ هدﺎﻔﺘﺳا موﺮﻛ لﻮﻠﺤﻣ ياﺮﺑ ﻢﻴﺳﺎﺘﭘ تﺎﻣوﺮﻛ يد ﻚﻤﻧ ندﺮﻛ ﻪﻓﺎﺿا
ﺖﺳا هﺪﻳدﺮﮔ .
ﺶﻣ ﻚﻟا ﺎﺑ هرﺎﺑﺮﺳ اﺪﺘﺑا تﺎﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﻴﻠﻛ رد 35
ﺪﻳدﺮﮔ لﺎﺑﺮﻏ تارذ ﻦﮕﻤﻫ هزاﺪﻧا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ياﺮﺑ .
ﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﺲﭙﺳ
ﻲﮔدﻮﻟآ ﺮﮕﻳد و رﺎﺒﻏ و دﺮﮔ ﻦﺘﺧﺎﺳ فﺮﻃ بآ ﺎﺑ رﺎﺑ ﻦﻳﺪﻨﭼ ﺎﻫ
ﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ ﺮﻄﻘﻣ .
يﺎﻣد رد ﺖﺑﺎﺛ نزو ﻪﺑ نﺪﻴﺳر ﺖﻬﺟ و 105
ﻪﺟرد
ﺪﻳدﺮﮔ ﻚﺸﺧ سﻮﻴﺴﻠﻴﺳ .
زا ار ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﻳﺎﻣزآ ﺮﻫ مﺎﺠﻧا زا ﺪﻌﺑ
ﻦﻤﺗا و ﻲﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﻛ 40
رﻮﺒﻋ ﺮﻨﺧﻮﺑ ﻒﻴﻗ و ءﻼﺧ ﭗﻤﭘ ﻚﻤﻛ ﺎﺑ
ددﺮﮔ اﺪﺟ ﻼﻣﺎﻛ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا نآ هرﺎﺑﺮﺳ ﺎﺗ هداد .
يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ
موﺮﻛ ﺖﻈﻠﻏ
يﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﻜﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ لﻮﻠﺤﻣ رد هﺪﻧﺎﻤﻴﻗﺎﺑ
ﺮﻳز ﻪﻟدﺎﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ بﺬﺟ ﺪﺻرد و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻤﺗا بﺬﺟ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ :
R% = 100
ﻪﻟدﺎﻌﻣ ) 1 (
ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻖﺒﻃ
) 1 ( ،
C0
و
C e
رد موﺮﻛ ﻲﻳﺎﻬﻧ و ﻪﻴﻟوا ﺖﻈﻠﻏ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﺪﻨﺘﺴﻫ لﻮﻠﺤﻣ .
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻪﻴﻠﻛ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد
ﻪﺑ ﺪﺘﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺮﺒﺘﻌﻣ ﻊﺟاﺮﻣ رد هﺪﺷ ﺮﻛذ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻬﺷور ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﻗد .
ﻪﺳ ﺎﻫ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻪﺑ مزﻻ
درﻮﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ و هداد ﻦﺒﮕﻧﺎﻴﻣ و ﺪﻳدﺮﮔ راﺮﻜﺗ رﺎﺑ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا
.
هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ هرﺎﺑﺮﺳ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ و ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ، ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ يﺎﻫ
SEM,XRF,XRD
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ )
13 .(
ﺰﻴﻟﺎﻧآ عﻮﻧ
وﺮﺘﻜﭙﺳا ﺎﻫ هﺎﮕﺘﺳد ﻮﺘﻓ
يﺮﺘﻣوﺮﺘﻜﭙﺳا ،ﺲﻜﻳا ﻪﻌﺷا شاﺮﭘ يﺮﺘﻣ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﺸﺑور ﻲﻧوﺮﺘﻜﻟا پﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ ،ﺲﻜﻳا ﻪﻌﺷا ﺲﻧارﻮﻠﻓ .
ﺎﺑ
هرﺎﺑﺮﺳ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﺳرﺮﺑ
ﺲﻜﻳا ﻪﻌﺷا شاﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ )
ﻞﻜﺷ 1 ( ﻲﻠﻜﺷ ياراد هرﺎﺑﺮﺳ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ لﺎﺘﺴﻳﺮﻛ ﺪﻗﺎﻓ و ﻢﻈﻨﻣ ﺎﻧ .
هرﺎﺑﺮﺳ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ﻲﻧوﺮﺘﻜﻟا پﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ ﺮﻳﻮﺼﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫو
و ﻞﻠﺧ ياراد ﻲﺤﻄﺳ هرﺎﺑﺮﺳ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ جﺮﻓ
دراد ﺮﻳﺬﭘ ذﻮﻔﻧ ﻲﻧورد رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ .
ﻞﻜﺷ ) 2 (
ﺲﻜﻋ ﻒﻟا
ﻞﻜﺷ و ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار بﺬﺟ زا ﻞﺒﻗ هرﺎﺑﺮﺳ )
2 ( ﺢﻄﺳ ﺲﻜﻋ ب
ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار بﺬﺟ زا ﺪﻌﺑ هرﺎﺑﺮﺳ .
ﻪﻛ ﺖﺳا نآ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﻛ
و ﻞﻠﺧ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻲﺤﻄﺳ بﺬﺟ جﺮﻓ
هﺪﺷ ﺮﭘ ﺰﻠﻓ ﻂﺳﻮﺗ
ﺖﺳا .
ﻞﻜﺷ
:1 دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ ﺲﻜﻳا ﻪﻌﺷا شاﺮﭘ ﺮﻳﻮﺼﺗ
ﻞﻜﺷ 2 ﻒﻟا : دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ يورﺮﺑ ﺰﻠﻓ بﺬﺟ ﻞﺒﻗ ﺲﻜﻋ
ﻞﻜﺷ 2 ب : دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ يورﺮﺑ ﺰﻠﻓ بﺬﺟ ﺪﻌﺑ ﺲﻜﻋ
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ هﺎﮕﺘﺳد ﺰﻴﻟﺎﻧآ ﺞﻳﺎﺘﻧ لوﺪﺟ رد XRF
) 1 ( ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻖﺒﻃو ﻪﺋارا
ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ هرﺎﺑﺮﺳ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﺐﻴﻛﺮﺗ ﺖﺳا ه
. ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
،بذﺎﺟ ﻲﻳارﺎﻛ يور ﺮﺑ ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ بﺎﺴﭘpH
5 / 0
بذﺎﺟ زا مﺮﮔ
ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ 50
موﺮﻛ لﻮﻠﺤﻣ زا ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ 10
رد ﺮﺘﻴﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ
ﻦﻴﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫpH
3 ﺎﺗ 10 سﺎﻤﺗ نﺎﻣز ﺎﺑ 30
ﺖﻋﺮﺳ و ﻪﻘﻴﻗد
طﻼﺘﺧا 120 ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ طﻼﺘﺧا ﻞﻤﻋ ﻪﻘﻴﻗد رد رود .
زا ﺪﻌﺑ
ﺎﻣزآ نﺎﻳﺎﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا بﺬﺟ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺶﻳ
ﻪﻨﻣاد رد هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ 3 pH
ﺎﺗ 10 رد بﺬﺟ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ
pH
لدﺎﻌﻣ ﻲﻨﻌﻳ ﻲﺜﻨﺧ 7
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . بﺬﺟ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ بذﺎﺟ راﺪﻘﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ رد
يﺎﻫ نزو ﻪﺑ هرﺎﺑﺮﺳ زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﺮﻳدﺎﻘﻣ موﺮﻛ 3
، 2 ، 5 / 0 تﺪﻣ ﻪﺑ مﺮﮔ
30 ﺎﺑ سﺎﻤﺗ رد ﻪﻘﻴﻗد 50
ﻠﺤﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ موﺮﻛ لﻮ
25 ﻲﻠﻴﻣ
مﺮﮔ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﺘﻴﻟ .
بﺬﺟ موﺮﻛ راﺪﻘﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ، بذﺎﺟ ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ هﺪﺷ .
بﺬﺟ يﺎﻫ هﺎﮕﻳﺎﺟ داﺪﻌﺗ بذﺎﺟ راﺪﻘﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﺷور
دﻮﺷ ﻲﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ اﺬﻟ ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ .
رد
ﺑ بذﺎﺟ راﺪﻘﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ
هرﺎﺑﺮﺳ زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﺮﻳدﺎﻘﻣ موﺮﻛ بﺬﺟ ناﺰﻴﻣ ﺮ
يﺎﻫ نزو ﻪﺑ 3
، 2 ، 5 / 0
تﺪﻣ ﻪﺑ مﺮﮔ
30 ﺎﺑ سﺎﻤﺗ رد ﻪﻘﻴﻗد 50
ﻲﻠﻴﻣ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ موﺮﻛ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﻴﻟ 25
ﻲﻠﻴﻣ مﺮﮔ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﺘﻴﻟ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ
، بذﺎﺟ ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ هﺪﺷ بﺬﺟ موﺮﻛ راﺪﻘﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا .
ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﺷور داﺪﻌﺗ بذﺎﺟ راﺪﻘﻣ
بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ اﺬﻟ ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ بﺬﺟ يﺎﻫ هﺎﮕﻳﺎﺟ دﻮﺷ ﻲﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ .
ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ نﺎﻣز ﻲﺳرﺮﺑ )
3 ( ،داد نﺎﺸﻧ
نﺎﻣز رد بﺬﺟ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ 60
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻪﻘﻴﻗد .
نﺎﻣز ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻲﻨﻌﻳ
ﺎﺗ سﺎﻤﺗ 60 زا ﺪﻌﺑ ﺎﻣا ،ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻢﻫ بﺬﺟ ناﺰﻴﻣ ﻪﻘﻴﻗد 60
ﻴﻗد ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ بﺬﺟ ناﺰﻴﻣ سﺎﻤﺗ نﺎﻣز ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ و ﻪﻘ .
ﻪﺑ
نﺎﻣز ردﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ 60
لﻮﻠﺤﻣ و ﺪﻣﺎﺟ زﺎﻓ ﻦﻴﺑ لدﺎﻌﺗ ﻚﻳ ﻪﻘﻴﻗد
نﺎﻣز ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺎﻳ ﺪﻳآ ﻲﻣدﻮﺟو ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ زا ﺲﭘ سﺎﻤﺗ 60
بﺬﺟ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﺮﮕﻳد و دﻮﺷ ﻲﻣ عﺎﺒﺷا بذﺎﺟ ﻪﻘﻴﻗد
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻤﻧ ﺰﻠﻓ .
ﺎﻫ هﺪﻨﻳﻻآ ﻲﺤﻄﺳ بﺬﺟ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ هداد ﻖﺑﺎﻄﺗ ياﺮﺑ
تﻻدﺎﻌﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﻲﻜﻴﺘﻨﻴﺳ يﺎﻫ لﺪﻣ ، ﺎﻬﺑذﺎﺟ يور
ﻪﺒﺷ و لوا ﻪﺟرد ﻪﺒﺷ ﻲﻜﻴﺘﻨﻴﺳ ﻪﺒﺗﺮﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ مود .
رد
يﺎﻫ ﺶﻳﺎﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ هداد ﻦﻴﺑ يا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﻮﻛﺬﻣ تﻻدﺎﻌﻣ ﺎﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ .
راﺪﻘﻣ رد
gr 3
،بذﺎﺟ 7
pH= ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻲﻣ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ يور زا ، ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نﺎﻣز و
ﻴﺳر ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺒﺷ ﻚﻴﺘﻨﻴﺳ لﺪﻣ زا ﺎﻫ هداد ﻪﻛ ﺪ ،ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ ﺖﻴﻌﺒﺗ مود
ﻪﻛ ﻞﻴﻟد ﻦﻳا ﻪﺑ و هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣqe
هدﻮﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﻢﻫ ﺮﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗqe
راﺪﻘﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺖﺳا
R2
ﺮﺑاﺮﺑ و بﻮﻠﻄﻣ 1
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ) لوﺪﺟ 3 .(
لوﺪﺟ 1 : ﺰﻴﻟﺎﻧآ ﺞﻳﺎﺘﻧ دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳXRF
ﺐﻴﻛﺮﺗ
ﺪﺻرد ﺐﺴﺣﺮﺑراﺪﻘﻣ
3 Cao
/ 41
Fe2O3
1
/ 19
SiO2
64 / 14
Al2O3
51 / 9
3 MgO
/ 6
4 MnO
/ 1
Cr2O3
11 / 0
تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﺮﻳﺎﺳ 94
/ 2
ﻞﻜﺷ 3 : موﺮﻛ بﺬﺟ ناﺰﻴﻣﺮﺑ سﺎﻤﺗ نﺎﻣزﺮﻴﺛﺄﺗ )
ﺰﻠﻓ لﻮﻠﺤﻣ ﺖﻈﻠﻏ 25
بذﺎﺟ راﺪﻘﻣ ،ﺮﺘﻴﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ 3
، مﺮﮔ pH= 7 (
87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98
15 30 60 90 120
بﺬﺟﺪﺻرد
(min) نﺎﻣز
موﺮﮐ
ﻞﻜﺷ 4 : هرﺎﺑﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ موﺮﻛ بﺬﺟ ياﺮﺑﺮﻳﻮﻤﮕﻧﻻ مﺮﺗوﺰﻳا ﻲﻨﺤﻨﻣ )
ﺰﻠﻓ لﻮﻠﺤﻣ ﺖﻈﻠﻏ 25
بذﺎﺟ راﺪﻘﻣ ،ﺮﺘﻴﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ 3
، مﺮﮔ 7 ،pH=
نﺰﻤﻫ رود rpm
120 (
لوﺪﺟ 2 : ﺖﺑﺎﺛ ﺐﻳاﺮﺿ هرﺎﺑﺮﺳ يور ﺮﺑ موﺮﻛ بﺬﺟ رد ﭻﻴﻟﺪﻧوﺮﻓ و ﺮﻳﻮﻤﮕﻧﻻ مﺮﺗوﺰﻳا ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳاﺮﺿ و
ﺮﻳﻮﻤﮕﻧﻻ ﭻﻴﻟﺪﻧوﺮﻓ
51 / 0 K1
099 / 1 KF
97 / 0 qn
49 / 0 n
73 / 0 RL
962 / 0 R2
لوﺪﺟ
3 : موﺮﻛ ياﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ لﺪﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻲﻜﻴﻨﺘﻴﺳ يﺎﻫ هداد
ﻲﻜﻴﺘﻨﻴﺳ لﺪﻣ
R2
qeExp
qecaL K1,2
لوا ﻪﺟرد ﻪﺒﺷ
مود ﻪﺟرد ﻪﺒﺷ
875 / 0
1 4012
/ 0
4012 / 0 054
/ 0
4056 / 0 083
/ 0
64 / 3
يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺚﺤﺑ
هرﺎﺑﺮﺳ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ و ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ، ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻛﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ دﻻﻮﻓ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ لﺎﺘﺴﻳﺮﻛﺪﻗﺎﻓ و ﻢﻈﻨﻣ ﺎﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻚﻳ ياراد .
ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻢﻴﺴﻠﻛ ﺪﻴﺴﻛا ،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ هرﺎﺑﺮﺳ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﺐﻴﻛﺮﺗ رد ﻪﻛ يداﻮﻣ
ﺪﻫد ﻲﻣ يزﺎﺑ ﺖﻴﺻﺎﺧ نآ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا .
ﻲﻧورد رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و
ﻲﺤﻄﺳ بﺬﺟ شور ﻪﺑ ار تاﺰﻠﻓ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ جﺮﻓ و ﻞﻠﺧ و ﺮﻳﺬﭘ ذﻮﻔﻧ ﺪﻨﻛ فﺬﺣ .
ﻪﻛ ﻞﻴﻟد ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ عﻮﻧ زا ﻲﺤﻄﺳ بﺬﺟ
ﺖﺳا هداﺪﻧ خر ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻦﻳا رد يﺪﻧﻮﻴﭘ ﭻﻴﻫ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد
ﻪﻠﻤﺟ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻴﺛﺎﺗ راﺪﻘﻣ ، ﻪﻴﻟوا لﻮﻠﺤﻣ ﺖﻈﻠﻏ ، pH
و بذﺎﺟ ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ هرﺎﺑﺮﺳ يور موﺮﻛ بﺬﺟ ﺮﺑ سﺎﻤﺗ نﺎﻣز
.
رد موﺮﻛ ياﺮﺑ بﺬﺟ راﺪﻘﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﺑاﺮﺑpH
7 ﻪﺑ ،ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
y = 2.034x ‐1.030 R² = 0.995
0 0.5 1 1.5 2 2.5
0 0.5 1 1.5 2
1/qe
1/ce
رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻞﻴﻟد ﻦﻳا نﻮﻳ ﺖﻈﻠﻏ يﺪﻴﺳا pH
H+
لﻮﻠﺤﻣ رد
بﺬﺟ يﺎﻫ نﺎﻜﻣ يور ﻦﺘﺴﺸﻧ ياﺮﺑ موﺮﻛ ﺎﺑ نﻮﻴﺗﺎﻛ ﻦﻳا و ﺖﺳﻻﺎﺑ
رد و ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ موﺮﻛ بﺬﺟ ناﺰﻴﻣ و ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﺖﺑﺎﻗر
OH-
ﺖﻈﻠﻏ ﻲﻳﺎﻴﻠﻗ ﻂﻴﺤﻣ رد ﺮﺗﻻﺎﺑ
OH-
هﺪﻫﺎﺸﻣ موﺮﻛ بﻮﺳر و ﺖﺳﻻﺎﺑ
ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ بﺬﺟ ناﺰﻴﻣو دﻮﺷ ﻲﻣ .
ﻪﻴﻟوا ﺖﻈﻠﻏ ي ﻪﻨﻴﻬﺑ راﺪﻘﻣ
موﺮﻛ لﻮﻠﺤﻣ 25
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺗ ﻪﻛ ﻞﻴﻟد ﻦﻳا ﻪﺑ ،ﺮﺘﻴﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ 25
ردﺎﻗ بذﺎﺟ و دﻮﺷ ﻲﻤﻧ عﺎﺒﺷا بﺬﺟ يﺎﻫ نﺎﻜﻣ ﺮﺘﻴﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻲﻠﻴﻣ ﺪﻨﻛ بﺬﺟ ار ﺰﻠﻓ ﺖﺳا .
اﺪﻘﻣ
، ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ سﺎﻤﺗ نﺎﻣز و بذﺎﺟ ر
3 و مﺮﮔ 60 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻪﻘﻴﻗد .
ناﺰﻴﻣ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ ﻲﻣ ﻪﻛ
ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻪﻄﺑار بذﺎﺟ راﺪﻘﻣ و لﻮﻠﺤﻣ ﻪﻴﻟوا ﺖﻈﻠﻏ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ بﺬﺟ
دراد . و ﺮﻳﻮﻤﮕﻧﻻ مﺮﺗوﺰﻳا ﻦﻴﺑ زا ﻲﺑﺮﺠﺗ و ﻲﻟدﺎﻌﺗ يﺎﻫ هداد
ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﭻﻴﻟﺪﻧوﺮﻓ .
يﺎﻫ هداد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﺎﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﺪﻧراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺮﻳﻮﻤﮕﻧﻻ مﺮﺗوﺰﻳا لﺪﻣ .
ﻪﺒﺷ ﻲﻜﻴﺘﻨﻴﺳ يﺎﻫ لﺪﻣ
لﺪﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ و ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ مود ﻪﺟرد ﻪﺒﺷ و لوا ﻪﺟرد ﻢﻫ ﻲﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ هداد ﺎﺑ ﻪﺟو ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻪﺑ مود ﻪﺟرد ﻪﺒﺷ ﻲﻜﻴﺘﻨﻴﺳ ﺪﻧراد ﻲﻧاﻮﺧ .
لﺎﺳ رد ﺰﻴﺗروا ﻪﻛ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ رد 2000
بﺬﺟ يور
دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻞﻜﻴﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ،ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا
ﺶﻫﺎﻛ و تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﺶﻳاﺰﻓا
ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ بﺬﺟ ﺖﻋﺮﺳpH
ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﺖﻴﻌﺒﺗ ﭻﻴﻟ ﺪﻧوﺮﻓ مﺮﺗوﺰﻳا لﺪﻣ زا بﺬﺟ يﺎﻫ هداد و )
16 .(
ﻘﺤﺗ ﻲﻃ رد و ﻴ
لﺎﺳ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻢﻴﻛ ﻪﻛ يﺮﮕﻳد ﻖ 2008
ﺮﺑ
ﻪﺑ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﻣ فﺬﺣ يور ﻦﻳا
ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا بﺬﺟ ناﺰﻴﻣ لﻮﻠﺤﻣ pH
ﻲﻣ ﺖﻴﻌﺒﺗ ﺮﻳﻮﻤﮕﻧﻻ مﺮﺗوﺰﻳا لﺪﻣ زا بﺬﺟ لدﺎﻌﺗ يﺎﻫ هداد و ﺪﺑﺎﻳ ﺪﻨﻛ ) 2 .(
لﺎﺳ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻴﻟ ﻪﻛ يﺮﮕﻳد ﻖﻴﻘﺤﺗ رد و 2009
ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ فﺬﺣ ياﺮﺑ
هرﺎﺑﺮﺳ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻻﻮﻓ ي
فﺬﺣ ياﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻲﺑذﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ د
موﺮﻛ تاﺰﻠﻓ ﻦﻳا ﻦﻴﺑ زا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺑآ يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ زا ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ بﺬﺟ ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ ﻲﺘﻴﻓﺮﻇ ﻪﺳ 99
ار بﺬﺟ ﺪﺻرد ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﺻرد
ﺮﻳﻮﻤﮕﻧﻻ مﺮﺗوﺰﻳا يﺎﻫ لﺪﻣ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ لدﺎﻌﺗ يﺎﻫ هداد و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺑ ﭻﻴﻟ ﺪﻧوﺮﻓ و )
10 .(
ارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﻓﻮﻴﻫ ﻪﻛ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ ﻲﻃ رد و لﺎﺳ رد ﺶﻧ
2011 يور ﺮﺑ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يور و بﺮﺳ ، مﻮﻴﻣدﺎﻛ ، ﺲﻣ ﺰﻠﻓ يﺎﻫ نﻮﻳ فﺬﺣ ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ بذﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﻻﻮﻓ ي هرﺎﺑﺮﺳ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻂﻳاﺮﺷ رد بﺮﺳ و مﻮﻴﻣدﺎﻛ ،ﺲﻣ ،يور فﺬﺣ ناﺰﻴﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺮﺑاﺮﺑ pH
3 ﺮﺑاﺮﺑ بذﺎﺟراﺪﻘﻣ ، 30gr
و سﺎﻤﺗ نﺎﻣز 30
ﻪﺑ ﻪﻘﻴﻗد
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 24
/ 99 %
، 08 / 99 %
، 75 / 98 %
، 73 / 98 % ﺪﺷ دروآﺮﺑ .
ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ بذﺎﺟ دﻻﻮﻓ يرﺎﺑﺮﺳ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ و مﻮﻴﻣدﺎﻛ ، ﺲﻣ ، يور يﺰﻠﻓ يﺎﻫ نﻮﻳ يوﺎﺣ بﻼﺿﺎﻓ ﻪﻴﻔﺼﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ بﺮﺳ )
17 .(
لﺎﺳ رد ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﭼ 2011
يور ﺮﺑ
زا ﻲﻋﻮﻧ ﻪﻛ ﻲﻜﻳﺮﺘﻜﻟا سﻮﻗ هرﺎﺑﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ بﺬﺟ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ،ﺖﺳا دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ ﻪﻨﻴﻬﺑ pH
دوﺪﺣ رد بﺮﺳ و يور تاﺰﻠﻓ بﺬﺟ ﺪﻨﻳآﺮﻓ رد
7 هداد و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ
و ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﺖﻴﻌﺒﺗ ﭻﻴﻟﺪﻧوﺮﻓ و ﺮﻳﻮﻤﮕﻧﻻ مﺮﺗوﺰﻳا لﺪﻣ زا لدﺎﻌﺗ يﺎﻫ زا ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ بﺬﺟ ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ بذﺎﺟ ﻲﻜﻳﺮﺘﻜﻟا سﻮﻗ هرﺎﺑﺮﺳ ﺖﺳا بﻼﺿﺎﻓ )
5 .(
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ دﻻﻮﻓ هرﺎﺑﺮﺳ ﺞﻳﺎﺘﻧ و ﺎﻫ شراﺰﮔ ﻦﻳا ﻪﺑ
نآ زا و دراد ﻲﻋﻮﻨﺼﻣ بﺎﺴﭘ زا موﺮﻛ فﺬﺣ ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ بذﺎﺟ
هدﻮﻟآ ي ﺎﻫ بﺎﺴﭘ و ﺎﻬﺑآ زا ﻦﻴﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ فﺬﺣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻲﻣ دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺮﻜﺸﺗ و ﺮﻳﺪﻘﺗ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا مﺎﺠﻧا رد ار ﺎﻣ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﺴﻛ زا ﺪﻨﻧاد ﻲﻣ مزﻻ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
ﺪﻧا هدﻮﻤﻧ يرﺎﻳ
ﻦﻳا ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻪﺑ مزﻻ ،ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻣﺎﻧ نﺎﻳﺎﭘ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻟﺎﻘﻣ .
Refrences
1-Mahvi AH, Naghipour D, Vaezi F, et al. Teawaste as an adsorbent for heavy metal removal form industrial wastewaters. AMJ. APPl. Sci 2005 2: 372-5. [Persian]
2-Seo CI, Kim DH, Shin MC, et al. Removal mechanisms of copper using steel-making slag adsorption and precipitation. Desalination 2008 223(1): 283-9.
3-Gupta VK, Shrivastava AK, Jain N. Biosorption of chromium (VI) from aqueous solutions by green algae spirogyra species. Water Res 2001 35: 4079-90.
4-Liu SY, Gao J, Qu B, et al. Adsorption behaviors of heavy metal ions by steel slag-an industrial solid waste.
Proceeding of the 3rd international conference on environmental science and technology 2009 Jun 11-13
Beijing:1-4.
5- Chen X, Hou WH, Song GL. Adsorption of Cu, Cd, Zn and Pb ions from aqueous solutions by electric Arc furnace slag and the effects of Ph and grain size. Chem. Biochem. Eng 2012 25(1): 105-14.
6-Papageorgiou SK, Katsaros FK, Kouvelos EP, et al. Heavy metal sorption by calcium alginate beads from laminari digitate. J. Hazard. Mater 2006 137(3): 1765-72.
7- Selvi K, Pattabhi S, Kadirvelu K. Removal of Cr (VI) from aqueous solutions by adsorption on to activated carbon. Bioresour Technol 2001 80: 87-9.
8- Amad R. Sawdust cost effective scavenger for the removal of chromium(III) ions from aqueous solutions.
Water Air Soil Pollut 2004 83: 163-9.
9- Lu SG, Bai SQ, Shan HD. Mechanisms of phosphate removal from aqueous solution by blast furnace slag and steel furnace slag. J. Zhejiang. Univ. Sci. A 2008 9(1): 125-32.
10- Ramakrishna K.R, Viraraghavan T. Use of slag for dye removal .Waste Manage 1997 17(8): 483-8.
11- Liu Sh, Gao j, Qu B, et al. Study on the adsorption characteristics of heavy metal ions on steel slag adsorbent. Proceeding of the 11th international conference on environmental science and technology 2009 Spe 3- 5 Crete, China: 740-7.
12- Habibi MH, Haghighipour MA, Talaei L. Ellimination or reduction of lead, nickel, manganese and cobalt ions from aqueous systems using isfahan steel mill slag 2001 37:50-4. [Persian]
13- Nilforoushan MR, Otroj S. Absorption of lead ions by various types of steel slag. Iran. J. Chem. Chem. Eng 2008 27(3): 69-75. [Persian]
14- Liu SY, Gao J, Yang YJ, et al. Adsorption intrinsic kinetics and isotherms of lead ions on steel slag. J.
Hazard. Mater 2010 173(1-3): 558-62.
15- Ekinci E, Budinova T, Yardim F, Petrov N, Razvigorova M, Minkova V. Removal of mercury ion from aqueous solution by activated carbons obtained from biomass and coals. Fuel Process Technol- 2011- 77-78- 437-43.
16- Ortiz N, Pires MA Bressiani JC. Use of steel converter slag as nickel adsorber to wastewater treatmeant.
Waste Manage 2001 21(7): 631-5.
17- Huifen Y, Wen M, Weina Z, et al. Steel slag as multi-functional material for removal of heavy metal ions in wastewater. Proceeding of the international conference on computer distributed control and intelligent
environmental monitoring. Chaina 2011 1287-90 .
Adsorption of Chromium from Aqueous Solution by Steel Slag: Kinetic Modeling and Isotherm Adsorption
Saki P(MS.c) 1 , MafigholamiR(Ph.D) 2, Takdastan(Ph.D) 3, Khoshkhoo E(MS.c) 4
1.CorrespondingAuthor:MS.c of Environmental Engineering Health, Islamic Azad University, Sciences and Research Branch Khuzestan, Iran
2.Associate Professor, Department of Environmental Engineering, Islamic Azad University Branch Ahvaz, Iran
3. Assistant Professor,Department of Environmental Health Engineering and Environmental Technology Research Centre, Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences, Ahvaz, Iran.
4.MS.c of Environmental Engineering, Islamic Azad University, Sciences and Research Branch Khuzestan, Iran
Abstract
Introduction: One of the main environmental pollutants is the existence of heavy metals in the industrial wastewater. Chromium is among the heavy metals found in industrial wastewater. It is toxic and dangerous for people and environment. The steel slag is the main by-product of steel industry. The aim of this study was removing heavy metal such as Chromium by using the steel slag as a low-cost adsorbent from aquatic environment.
Methods: Some factors that affect the process of Chromium removal by steel slag such as pH, contact time, adsorbent dosage and cadmium initial concentration were studied. Standard solution of synthetic wastewater including Chromium was prepared by adding Potassium Dichromate to distilled water and concentrations in the range of 5-25 mg/l.
Results: The results showed that in optimum conditions, the removal of Chromium from aqueous solution with concentration of 25mg/l, pH=7, adsorbent equal to 3gr and 60min contact time is about 99%. The experimental data of adsorption equilibrium were analyzed on the basis of adsorption kinetics models and Freundlich and Langmiur adsorption isotherms. Maximum adsorption capacity by Langmiur model was./97mg/g and correlation factor in kinetic pseudo-second order model turned out to be1. The physical, chemical and morphological features of the steel slag were also determined by XRD, XRF and SEM techniques.
Conclusion: The results of this study could be useful in using steel slag for removing Chromium from aqueous solution.
Key words: slag steel, Chromium, adsorption, the kinetic model, the isotherm model
