Research Paper
Making strategy of Iran's foreign policy in South Asia using swot and sdm model
Meysam Hadipour a,Mohammad Reza Hafeznia a
a. Department of Political Geography, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
A B S T R A C T A R T I C L E I N F O
Countries are the most important players in world politics. In recent decades, the tendency of countries to establish regional structures has been developing. Peripheral geopolitical regions play a special role in the foreign policy of countries. Countries adopt different orientations in their foreign policy in proportion to regional opportunities and threats and internal strengths and weaknesses. One of the important geopolitical regions around Iran is the South Asian region. It meets the three geopolitical regions of East and Southeast Asia, Central Asia and West Asia.
What is happening in South Asia is affecting Iran's national interests and security. Therefore, having a proper strategy in foreign policy provides the necessary ability to maintain and strengthen Iran's national interests in the South Asian region.The purpose of this research is to make Iran's foreign policy strategy in the South Asian region. This research is applied in terms of purpose and is a descriptive-analytical type of research method, and it is done using SWOT and SDM strategic planning models.
The findings of the research, while identifying the influential variables including 5 strengths, 5 weaknesses, 16 threats and 12 opportunities, finally suggest a defensive strategy as the foreign policy strategy of the Islamic Republic of Iran. In the meantime, based on the three factors of feasibility, acceptability and appropriateness (compatibility) of the sub-strategy,
"strengthening cultural relations in a transparent manner and avoiding sensitive cultural activities" has been given the first priority.
Keywords:
Foreign Policy, Iran,
South Asia, Strategy,
Strategic planning.
Received:
17 April 2021
Received in revised form:
14 December 2021 Accepted:
23 December 2021 pp.79-92
. Corresponding author (Email: meysam.hadipour@ modares.ac.ir)
Copyright © 2023 The Authors. Published by University of Tehran. This is an open access article under the CC BY license (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/).
Citation: Hadipour, M., & Reza Hafeznia, M. (2023).Making strategy of Iran's foreign policy in South Asia using swot and sdm model. Human Geography Research Quarterly, 55 (1), 79-92.
http://doi.org/10.22059/JHGR.2021.322217.1008282
Human Geography ResearchQuarterly, 55 (1), 2023
Extended Abstract Introduction
The foreign policy of any country in a general definition is a set of strategies that are designed and implemented according to the national interests of the decision makers of a country in relation to other countries and regions. The foreign policy of each political unit is always influenced by the stages of formulating, implementing, evaluating and reviewing the external environment. One of the external environments is the regional environment;
Geographical space in which a country interacts with a set of actors and pursues its goals and interests. Adopting favorable policies in relation to other political actors in different parts of the world requires accurate knowledge of the internal and external influential variables in this field.
One of the existing approaches in the field of foreign policy is related to the government of the Islamic Republic of Iran in the territory or political-space unit of Iran, which plays a role in the regional and global arena. The foreign policy of the Islamic Republic of Iran is based on national interests, components, national and religious values. One of the peripheral regions of Iran is the region of South Asia.
Geographically, Iran is adjacent to East Asia to the south and has a neighborly relationship. The region is included in the popular political geography literature of 7 countries: India, Pakistan, Bangladesh, Sri Lanka, Nepal, Maldives and Bhutan. The history of long-standing relations between Iran and the South Asian region reflects the fact that in the formation of relations between Iran and the countries of this region, there are influential internal and external variables.
Methodology
This research is applied in terms of purpose and research method, descriptive-analytical and using strategic planning models (SWOT and SDM). Therefore, the method of collecting research information and findings is library and field. In this study, to identify the variables and their impact on the factors affecting the foreign policy strategy of the Islamic Republic of Iran in
South Asia, according to professors from Pakistan, India, Bangladesh, Sri Lanka and Iran (professors and administrators) in the field of political geography, science Political, regional studies, international relations (55 people), managers of the Ministry of Foreign Affairs of the Islamic Republic of Iran (5 people) and 15 professors have been used to prioritize strategies. In the research process to identify variables and measure their impact;
The questionnaire was sent electronically in the form of four axes of strengths (5 variables), weaknesses (5 variables), threats (16 variables), opportunities (12 variables) in the form of a closed question in two parts. The questions of this questionnaire had the necessary validity and reliability.
After confirming the effectiveness of all variables identified by experts; The researcher used SWOT and SDM methods to answer the research question.
Results and discussion
Based on the results obtained by internal and external experts in relation to the subject, a total of internal factors including
5
strengths, weaknesses and external 5 factors including 16threats and 12 opportunities were identified. Mentioned in the model, it is concluded that the weaknesses of the Islamic Republic of Iran outweigh its strengths and also according to the results of the matrix of external factors, it is concluded that the threats to the Islamic Republic of Iran outweigh its opportunities.
In general, the sum of the final scores of the internal and external factors evaluation matrix shows the concept that the field results of this research are in the field of defensive strategy and this strategy indicates that according to the experts of the Islamic Republic of Iran in the internal dimension with weakness and in The foreign dimension faces numerous threats in the South Asian region.
Conclusion
The results of this research are in the field of defensive strategy; According to experts, this strategy indicates that the Islamic Republic of Iran is weak internally and faces numerous threats in the South Asian
region; In this case, the best strategy will be a defensive strategy. This strategy, while securing Iran's national interests, does not create tension in the relations between Iran and the countries of the South Asian region, and the challenges of South Asia provide the least damage to the foreign policy of the Islamic Republic of Iran and the most benefits for it. In the meantime, the policy of desensitization and association of cultural opportunity factors for the foreign policy of the Islamic Republic of Iran, based on the sdm model, was given the first priority.
Funding
There is no funding support.
Authors’ Contribution
All of the authors approved thecontent of the manuscript and agreed on all aspects of the work.
Conflict of Interest
Authors declared no conflict of interest.
Acknowledgments
We are grateful to all the scientific consultants of this paper.
هلاقم یشهوژپ
ژتارتسا ی س ی تسا جراخ ی ا.ا.ج ی نار سآ بونج رد ی
ا لدم زا هدافتسا اب وswot
sdm
م ی مث داه ی
1روپ فارغج هورگ- یا ی س ی سا ی
، ناسنا مولع هدکشناد ی
، برت هاگشناد ی ت سردم ناریا ،نارهت ،
ظفاح اضردمحم ین
ا - فارغج هورگ یا ی س ی سا ی
، ناسنا مولع هدکشناد ی
، برت هاگشناد ی ت سردم ناریا ،نارهت ،
هلاقم تاعلاطا هدیکچ
ناگژاو یدیلک :
س ی تسا جراخ ی
، ا.ا.ج ی
،نار
سآ بونج ی
،ا ژتارتسا ی
،
همانرب ری ز ی ژتارتسا ی ک .
خیرات تفایرد :
28 / 01 / 1400
خیرات یرگنزاب :
23 / 09 / 1400
خیرات شریذپ :
02 / 10 / 1400
.صص 92 - 79
مهم اهروشک رت
ی ن زاب ی نارگ س هصرع ی تسا ههد رد دنتسه ناهج اه
ی خا ی ر امت ی ل رد اهروشک
سأت ی س هزاس اهراتخاس و اه ی
هقطنم ا ی لپوئژ قطانم .تسا هعسوت هبور یت
ی ک ی پ ی نومار ی
، شقن
وی هژ ا ی س رد ی تسا جراخ ی ا اهروشک ی اف م ی دننک هب اهروشک . تصرف بسانت
دهت و اه ی تاد
هقطنم ا ی توق و فعض و اه اه
ی لخاد ی تمس گ ی ر ی اه ی فلتخم ی س رد ار ی تسا جراخ ی دوخ
م ذاختا ی دننک . ی ک ی لپوئژ قطانم زا یت
ی ک ی پ مهم ی نومار ی ا ی نار لپوئژ هقطنم یت
ی ک ی سآ بونج یا
ا .تسا ی ن لپوئژ هقطنم هس اب هقطنم یت
ی ک ی قرش بونج و قرش ی
سآ ی
،ا سآ یا ی زکرم ی برغ و
سآ یا قلات ی آ بونج رد هک هچنآ .دراد س
یا م خر ی دهد نما و عفانم رب ی
ت لم ی ا ی نار ثأت ی راذگر
اربانب .تسا ی
ن ژتارتسا نتشاد ی
س رد بسانم ی
تسا جراخ ی
، اناوت یی ارب ار مزلا ی وقت و ظفح ی
ت
لم عفانم ی ا ی نار لپوئژ هقطنم رد یت
ی ک ی سآ بونج یا م مهارف ی دنک ا زا فده . ی
ن بت ،شهوژپ یی
ن
ژتارتسا ی س ی تسا جراخ ی ا ی نار ج هقطنم رد بون
سآ یا ،فده رظن زا رضاح شهوژپ .تسا
دربراک ی صوت ،شور رظن زا و یف
ی - لحت یل ی لدم زا هدافتسا اب هک تسا اه
ی همانرب ری ز ی
ژتارتسا ی ک ( وSWOT سر ماجنا هب )SDM
ی هد .تسا ی هتفا اه ی اسانش نمض شهوژپ یی
غتم ی اهر ی ثأت ی راذگر لماش 5 ،توق 5 ،فعض 16 دهت ی د و 12 ژتارتسا ،تصرف ی
ادت عف ی ار
هب ژتارتسا ناونع ی
س ی تسا جراخ ی روهمج ی ملاسا ی ا ی نار پ ی داهنش اپ رد و ی
،نا زا مادک ره
اهروحم ی ژتارتسا ی عفادت ی ولوا ار ی ت دنب ی م ی دنک ارد هک ی ن بی ن نتبم ی لماع هس رب
ناکما ذپ ی ر ی
، لوبقم ی ت راگزاس( بسانت و ی
ژتارتسا ) ی عرف
"ی وقت ی ت گنهرف طباور ی
هب تروص
نتجا و فافش با
لاعف زا ی ت اه ی گنهرف ی ساسح ی ت گنارب ی
"ز ولوا رد ی ت .تسا هتفرگرارق لوا
1 . لوئسم هدنسیون Email: meysam.hadipour@ modares.ac.ir
:دانتسا داه ی روپ
، م ی مث و ظفاح ین ا،
اضردمحم . ( 1402 .) ژتارتسا ی س ی تسا جراخ ی ا.ا.ج ی نار سآ بونج رد یا لدم زا هدافتسا اب وswot
.sdm هلجم
شهوژپ یاه یایفارغج یناسنا 55 ، ( 1 ،) 92 - 79 . http://doi.org/10.22059/JHGR.2021.322217.1008282
همدقم تلود اه و اهروشک مهم نیرت نارگیزاب هصرع تسایس ناهج دنتسه نآ اه تلاصا للاقتسا و تیمکاح دنراد و رب نیا ساسا
و بسانتم اب تیعقوم و تلزنم دوخ رد ماظن نیب للملا رب لکش یریگ هدیدپ یاه یناهج ریثأت یم دنراذگ . اهروشک رد سیسأت
و شقن ینیرفآ حوطس رگید یسایس - ییاضف ( هقطنم
،یا یلم و ورف یلم ) ناهج تکراشم یم دننک . رد ههد یاه ریخا لیامت
اهروشک رد سیسأت هزاس اه و یاهراتخاس هقطنم
یا هبور هعسوت تسا . نیاربانب راظتنا یم دور هک حطس هقطنم یا هب ناونع
یوگلا یسایس - ییاضف یدنمتردق رد
ماظن یناهج و راتخاس یایفارغج یسایس
ناهج هب یافیا شقن دزادرپب . نانچمه هک
تردق یاه نورد کی هقطنم یارب لرتنک ره هچ رتشیب اب رگیدکی هب تباقر لوغشم
،دنا تردق یاه جراخ زا هقطنم زین هک
هب لابند عفانم دوخ دنتسه یارب ذوفن رد نیا هقطنم شلات یم دننک . اب هجوت هب طیحم هقطنم یا و حطس تصرف اه و
تادیدهت دوجوم رد نآ دیابن راظتنا تشاد یژتارتسا یاه کی روشک رد تسایس یجراخ تباث ،دشاب هکلب اهروشک هب بسانت
تصرف اه تادیدهت و هقطنم
یا و توق اه و فعض یاه یلخاد تمس یریگ یاه یفلتخم ار رد تسایس یجراخ دوخ ذاختا
یم دننک . اب یهاگآ زا تسرد کرد و تیعقاو
یاه کیتیلپوئژ ی ییایفارغج یاهاضف
، یتموکح ناریگ میمصت و یسایس ناریدم
تخانش نمض دوب دنهاوخ رداق فعض
اه و ییاناوت یاه یکیژتارتسا قطانم و یلم یایفارغج یاهاضف ینوماریپ
هب
هجیتن یریگ یاه دنبای تسد یلم هعسوت یاتسار رد بولطم و یلوصا .
یهاگآ زا فعض اه و یدنمناوت یاه ،یلم یاضف
یهاگآ زا قیقد تخانش و هقطنم تلاوحت تیهام
و یلم یاهاضف زا تسرد کرد نیزاغآ هطقن یناهج و ینوماریپ یا
هار رد یعنام نینچمه و یناهج میمصت
یریگ یاه و ینهذ یعقاوریغ روشک ره یلم عفانم و فادها بوچراچ رد
ا .تس
و اهدادعتسا قیقد تخانش ییاناوت
یاه ضف هعسوت و یتینما یاهانگنت ،یلم یاضف رد هعسوت ،فادها ،روشک نورد ییا
هتساوخ اه هقطنم نارگیزاب کیتیلپوئژ قئلاع و عبانم یراذگدک و یبایزرا ،یناهج و یا
تصرف اه و یلخاد تادیدهت و
یجراخ ؛ نیودت دنیآرب زا یدراوم اهنت یژتارتسا
اه ، تسایس اه یجراخ تسایس تیاهن رد و ساسا رب
تیعقاو یاه ییایفارغج
یلم یاضف کیتیلپوئژ و تسا یناهج و
. تسا ملسم هچنآ روهمج
ی ملاسا ی ا ناری هب ناونع نارگیزاب زا یکی هصرع
تسایس
،ناهج اراد ی لپوئژ قطانم یکیتی
اب و توافتم ییاناوت
یاه رد فلتخم نوماریپ
دوخ تسا . یکی زا مهم نیرت قطانم
لپوئژ یکیتی پ ینوماری ا ناری سآ بونج تسای هقطنم نیا ؛ اب
هس هقطنم یکیتیلپوئژ قرش
و بونج یقرش
،ایسآ یایسآ یزکرم
و برغ ایسآ یقلات دراد . نینچمه رد
نیب ود هقطنم تیمهارپ عبانم
،دیلوت عیزوت و فرصم یژرنا برکوردیه ین رد
،ناهج
ینعی هزوح جیلخ سراف و هزوح یایرد
،رزخ هتفرگرارق تسا
. نیا هقطنم یارب قرش ایسآ زین هب تهج هکنآ یکی زا
گرزب نیرت یاهرازاب فرصم رد ناهج بوسحم یم
دوش
، زئاح تیمها تسا . اب هجوت هب هکنیا ناریا اب نیا هقطنم یاراد
یاهزرم کرتشم تسا رد
،هجیتن هچنآ هک رد تیمها اب هقطنم بونج
ایسآ خر یم دهد رب عفانم و تینما یلم ناریا رثوم
عقاو یم دوش . رب نیا
،ساسا هلاقم شیپ ور لوح نییبت یژتارتسا بونج هقطنم رد ناریا یملاسا یروهمج یجراخ تسایس
ایسآ تسا هدش هتشاگن و
لاؤس یلصا شهوژپ هک تسا نیا
"
یژتارتسا تسایس
یجراخ یروهمج یملاسا
ناریا یارب
هقطنم بونج ایسآ هنوگچ دیاب دشاب
"؟
ینابم یرظن شهوژپ نوماریپ ورشیپ
، هیرظن ییاه وس زا هک ی لپوئژ ناصصختم
،کیتی س مولع یسای طباور و نیب للملا اب هطبار رد
هقطنم ییارگ حرطم هدش دنا ، هب تروص یکیکفت یمن دنناوت هب ناونع کی رظن هی وگلا و ی دنوش هتفرگ رظن رد لماک و عماج .
زا
یرظن بوچراچ هدش یعس ،ثیح نیا هب
تروص هدمع ات دوش هئارا یبیکرت صخاش
یاه ششوپ تحت ار رضاح شهوژپ
روپ یداه / این ظفاح و ژتارتسا
ی س ی تسا جراخ ی ا.ا.ج ی نار سآ بونج رد ی
ا ...
81
)یرظن(
ع .دهد رارق دوخ :تسا لیذ حرش هب حرطم تایرظن نیوان
رظن هی اضف راتخاس یی
س متسی لپوئژ یکیتی نهوک ناهج
ساسا رب ،هیرظن نیا
اضف راتخاس یی
ژتارتساوئژ هزوح لماش
،کی لپوئژ هقطنم
،یکیتی اهراون ی هدننکش
، قطانم و اهروشک
هاگرذگ( لخدم ی
) .تسا ا رد نی رظن هی قطانم
، شخب ریز ییاه
زا هزوح اه دنتسه ؛ خرب تسا نکمم هچرگا ی
م نای ای
زا لقتسم نآ
اه لپوئژ قطانم .دنشاب یکیتی
طسوت مه یراوج فارغج ییای س تلاماعت و
،یسای گنهرف ی ماظن و ی اش و دی
هب هطساو و نامدرم جاودزا و ترجاهم خیرات
یاه لم روهظ کرتشم
،ی هب رگیدکی پ دنوی یم دنروخ امت . زی م تا نای و هزوح
قطنم امت ه یتازی ژتارتسا یکی تکات و یکی لاعف هزوح و هقطنم حطس ود ره رد اهروشک دنتسه تی
م ی دننک خرب و ی عقاوم
یم دنناوت هقطنم ود اب طباور ای
لپوئژ قطانم نهوک رظن زا .دننک ظفح ار هزوح ود یکیتی
ن هب دوخ هعسوت موادت اب ییاهوری
مهم یرت ب ماظن رد نی یللملا لیدبت هدش دنا ( ،نهوک 1387 : 110 - 84 ).
چیوود لراک تاطابترا هیرظن
هیاپ رب هقطنم یسایس عامتجا ای هعماج کی تاطابترا ،هیرظن نیا ( لباقتم یگتسباو نودب یا
درکراک ی نف لباقتم ی
،
داصتقا ی و شزرا یاه کرتشم یاضعا ) لیکشت
هدنهد نآ ناکما ریذپ قیرط زا اهنت زین لباقتم یگتسباو نیا .تسین
هکبش یا یم لصاح لباقتم تلادابم و تاطابترا زا .دوش
نیادوجواب هلدابم و تاطابترا ،
هب ییاهنت نینچ لیکشت هعماج
یا ار
یمن نیمضت رگا تاطابترا اریز ؛دنک
هب یاج رب ینتبم یعمج تیوه تیوقت و فشک شزرا
اه رب کرتشم عفانم و شزرا
یاه
توافتم تاراظتنا و زیامتم دیکأت
.دنک دیدشت ار شنت تسا نکمم دزرو نیازا
ور دیاب هب تازاوم نیب تاطابترا شیازفا
یاهروشک تکرش
هدننک هقطنم ییارگمه رد ،یا
شزرا یاه ،کرتشم شیپ
ینیب یریذپ میمصت ناگدنریگ ییوگخساپ و
لباقتم تلود اه تیوقت و تیبثت زین هقطنم حطس رد ددرگ
( ،یدابآزوریف یناقهد 1396
: 103 .) ییارگمه چیود رظن زا
و اهداهن ،هعماج یعون دوجو ساسحا هب یبایتسد زا تسا یدنیارف یسایس هیور
یاه هب هزادنا هک ریگارف و دنمتردق یفاک
لوحت و رییغت راظتنا تملاسم
زیمآ ینلاوط تدم یارب ار نآ دارفا نیب یم نیمضت
دنک (
Deutsch,1957:5
.)
ن رظ هی هزاس یراگنا
هزاس یراگنا ههد رد 1990 هب هلیسو نیب طباور دراو فنوا سلاکین رد ،ام هتخاس ناهج ناونع تحت یباتک رد وا دش للملا
لاس 1989 لکش رد دعاوق شقن هب ناهج یریگ
دیکأت یم دنک . ناکـم یو رظن زا یسرتـسد
میقتسم هـب ناهـج دوـجو
،درادن و همه شنک یاه یناسنا رد ییاضف یعامتـجا لکـش
یم دریگ و انعم یم دبای و نیمه یزاس انعم تسا
هک هب
تیعقاو ناهج لکـش یـم دهد (
Onuf,1989:157
) نیا هیرظن طباور هلمجزا و یعامتجا طباور مهف یارب یبوچراچ ،
نیب للملا .تسا هزاس یراگنا دعُب رد یتسه یسانش اب دیکأت ییانعم ای یرکف لماوع ینیوکت شقن رب (
شزرا اه تیوه و
نارگشنک رواب و قفاوت هجیتن ار یعامتجا تایعقاو ،)کرتشم یم
دناد . بوچراچ رد ،ثیح نیا زا یروئت
یاه هزاس یراگنا
شیب رت رصنع ود رب دیکأت
یم دوش هب لماع هک اهرواب )فلا : انعم ندمآ دوجو
یم دوش ؛ 2 راجنه داجیا بجوم هک شناد .
یم دوش ( ،یخسار و یرادملع ینیعم 1388
: 214 - 183 ،هدازریشم() 1391
: 4 - 3 ) . هب ترابع رگید ، هزاس یراگنا اب دیکأت رب
،تیوه شقن هزاس
یاه ،یگنهرف لماوع ،یندمت تیوه
یاه عفانم هب ... و یتلود تلود
اه نآ زا دنیآرب یاهوگلا و یم
دناوت
رب ینتبم یشقن
« وسمه تلود »
و
« وسمهریغ » ای
« نمشد » و
« تسود » ساسا نیا رب .دهدب بوچراچ رد
هیرظن یاه
هزاس یراگنا قطانم ، هب هباثم یعامتجا تادوجوم قلخ
هدش ار دوخ اهروشک اریز ؛دنتسه نیا
هنوگ روصت یم دننک کی رد هک
یکرتشم هدنیآ یاراد و هتشاد یتسیزمه کرتشم هقطنم دنتسه
( ،ناگروم و کیل یا 1392
: 29 ).
نازوب یراب هیرظن
یتینما هعومجم کی نازوب هقطنم
یا ار هب تروص اب اهروشک زا هتسد کی هکبش
یا هک مهم و زیامتم یتینما طباور زا
نیمضت یم دنک دنتسه لباقتم یگتسباو زا ییلااب حطس یاراد ءاضعا
؛ فیصوت یم دنک . هک اهروشک زا یهورگ ینارگن
یاه
یلصا و هیلوا یتینما نآ
اه هب هزادنا یا هک تسا هتسباو مه هب عقاورد
روصت یلم تینما نآ
اه هب تروص رگیدکی زا زیامتم
و نآ یتینما طباور ،یتینما هقطنم کی رد یروحم و یزکرم رصنع نیاربانب .تسین نکمم هفلؤم
یاه لباقتم یگتسباو
طوبرم تینما هب هک تسا یم
دوش نیا نازوب . هعومجم
اه فیرعت ایفارغج لماع بسح رب ار و
نییعت یم دنک نیا یاضعا ؛
هعومجم یاه ینیعم و صخشم ییایفارغج هیحان کی لخاد رد یو رظن هب یتینما هتفرگرارق
دنا
؛ یاهزرم هچرگا نآ
اه
مهبم و ردک تسا نکمم دشاب
( یا کیل و
،ناگروم 1392 : 48 .)
عومجمرد ،قطانم فیرعت و نییعت یارب
لیلحت نارگ ابلاغ نیا صخاش اه رکذ هدرک دنا : 1 هکنیا زا اضعا یهاگآدوخ . نآ
اه
و تاکاردا و هداد لیکشت ار هقطنم کی تشادرب
یاه .دراد دوجو هقطنم کی هکنیا زا نارگید 2
یکیدزن و ترواجم .
.اضعا ییایفارغج 3
،یناهج ماظن زا زیامت و یراتخمدوخ زا ینازیم دوجو رب لاد ینئارق و دهاوش . هب
هنوگ یا هقطنم هک
رظندروم شاد فرصت و لخد طلسم ماظن تردق رد یامن هب ار دوخ للاقتسا و هت
ش .دراذگ 4 نیب مظنم و دیدش تلاماعت .
لباقتم یگتسباو ای ءاضعا لباق
هجوت نآ اه . 5 زا ییلااب هجرد . تهابش
اه و تبارق یاه و یداصتقا ،یسایس یگنهرف
( ،نازوب
1378 : 230-212 ).
شور شهوژپ
ای ن زا شهوژپ رظن
فده
، دربراک ی قحت شور عون زا و ی
ق
، صوت یف ی - لحت یل ی زا هدافتسا اب و لدم
یاه همانرب یزیر
کیژتارتسا (
و SWOT
)SDM
ماجنا هتفرگ .تسا نیازا ور ی شور یروآدرگ و تاعلاطا
هتفای یاه شهوژپ هب تروص
هناخباتک یا م و ی ناد ی یم دشاب . رد ای ن ارب شهوژپ ی
اسانش یی غتم ی اهر و نازیم یراذگریثأت نآ
اه لماوع یژتارتسا رب رثوم
تسایس یجراخ ج .ا.
ناریا رد بونج
،ایسآ تاسا رظن زا ی
د هاگشناد یاه رس ،شدلاگنب ،ناتسودنه ،ناتسکاپ ی
اکنلا و ناریا
( )دشرا ناریدم و دیتاسا فارغج هتشر رد
یا ی س ی سا ی
، س مولع ی سا ی
، طباور ،هقطنم تاعلاطم نیب
للملا ( 55 )رفن ، دم ی نار دشرا
روهمج هجراخ روما ترازو ی
ملاسا ی ا ی نار ( 5 رفن ) یارب و تیولوا یدنب یژتارتسا اه رظن زا 15 هرهب دیتاسا زا نت
هتفرگ هدش .تسا د قیقحت دنیارف ر یارب
اسانش یی غتم ی اهر شجنس و نازیم
یراذگریثأت نآ
اه ؛ همانشسرپ هب
تروص
نورتکلا ی ک ی روحم راهچ بلاق رد ( توق طاقن
5 ( فعض طاقن ،)ریغتم 5
( تادیدهت ،)ریغتم 16
،)ریغتم تصرف اه ( 12 )ریغتم
بلاق رد لاؤس شخب ود رد هتسب .دش لاسرا
لوا شخب رد راذگریثأت
نازیم مود شخب رد و اهریغتم ندوبن ای ندوب
یراذگریثأت نیا
اهریغتم هب .تفرگ رارق شسرپ دروم دادعت
65 همانشسرپ (
30 و یجراخ ناگربخ رفن 35
ناگربخ رفن
)یلخاد هب تروص اور .دش هداد خساپ لماک یی
همانشسرپ ظاحلزا
اوتحم یی روص و ی تاسا رظن ساسا رب ی
د و هطوبرم ناگربخ
یسرربدروم تفرگ رارق
اب و هجوت هب یجیاتن هک زا نومزآ خابنورک ارب ی ره شخب زا تلااؤس نیا همانشسرپ رد
هورگ یاه
فلتخم هب تسد ( دمآ تصرف اه 0.841 اهدیدهت ، 0.889
، توق اه 0.729 ، فعض اه 0.719 تلااؤس ،) نیا
همانشسرپ زا
ییایاپ مزلا رادروخرب دندوب . زا دعب ئات ی د راذگریثأت مه ندوب ه غتم ی اهر ی ییاسانش هدش رظن زا ناگربخ ؛ هب خساپ یارب ققحم
لاؤس شور زا ،شهوژپ و SWOT
سیرتام ای کینکت .تسا هدرک هدافتسا SDM
تخانش یارب یرازبا ،SWOT
روپ یداه / این ظفاح و ژتارتسا
ی س ی تسا جراخ ی ا.ا.ج ی نار سآ بونج رد ی
ا ...
83
اهدیدهت و تصرف اه دوجوم ی یسانشزاب و متسیس کی یجراخ طیحم رد
فعض اه و توق اه نآ یلخاد ی هب
روظنم شجنس
متسیس نآ لرتنک و تیاده یارب دربهار نیودت و تیعضو ( تسا
Halla,2007:134
.) متسیس ،تاوس لیلحت قیرط زا
یم قیبطت و هعسوت هب سپس و هدومن ییاسانش ار دوخ یفنم و تبثم لماوع دناوت یژتارتسا
اه دوخ ی هب
روظنم
بسانم یزاس .دزادرپب لماوع نیا هیزجت
لیلحتو
SWOT
رب نیا قطنم راوتسا تسا هک یژتارتسا شخبرثا
؛ توق اه و
تصرف اه ار رثکادح یم دنک
؛ نیعرد لاح هک فعض اه و تادیدهت نآ ار هب لقادح یم دناسر . نیا ضرف هداس رگا هب یتسرد
ارجا
،دوش تاریثأت هدمع یا رب باختنا و یحارط یژتارتسا شخبرثا
دهاوخ ( تشاد
Hong & Chan,2010:136
؛ و سریپ
نوسنیبار
، 1388 : 37 ؛ و یناقرز ناراکمه
، 1396 : 291 ؛
،یورسخ 1394 : 267 )
لودج 1 . یژتارتسا اه ی رتام ی س لدم swot
ینورد لماع ینوریب لماع توق طاقن
فعض طاقن
تصرف اه یژتارتسا یمجاهت - تباقر ی so ( ) یژتارتسا اه هک یی ساسا رب
یارب توق طاقن زا هدافتسا هرهب
یرادرب زا تصرف اه هیاپ یراذگ
هدش دنا . یژتارتسا
رگنزاب ی wo ( ) یژتارتسا اه رب هک یی
یارب ،فعض طاقن ندرب نیب زا ساسا هرهب
یرادرب زا
تصرف اه هیاپ یراذگ هدش دنا
تادیدهت یژتارتسا
( عونت )st یژتارتسا اه هک یی ساسا رب طاقن زا هدافتسا
،توق هب روظنم تادیدهت اب هزرابم هیاپ
یراذگ هدش دنا یژتارتسا
عفادت ی ( )wt یژتارتسا اه هک یی ساسا رب
،فعض طاقن ندرب نیب زا هب
روظنم تادیدهت اب هزرابم
هیاپ یراذگ هدش دنا
:عبنم ،چیرئو(
1982 : 62 ؛ ،گنئپ و وئگ 2011
: 796 )
هکاجنآزا یمن ناوت دنچ ی ن دربهار یعرف ار هب روط مه نامز رد همانرب یزیر تخا ی را درک
، تسا مزلا بسانم
رت ی ن دربهار
یعرف ار بوچراهچ رد دربهار
یلصا .دومن باختنا سیرتام ای کینکت زا روظنم نیدب
SDM1
هدافتسا هدش تسا لدم نیا
تیولوا یدنب یژتارتسا اه صخشم ار یعرف ی یم
دنک زا کی ره هب دیاب لدم نیا رد . یژتارتسا
اه یعرف ی نیودت
هدش رد
لدم یلصا یژتارتسا بوچراهچ یمها بیرض ،هطوبرم هزوح ناسانشراک و نیصصختم طسوت SWOT
هداد صیصخت یت
لدم رد .دوش روحم هس رد یژتارتسا ره تیمهاSDM
ناکما یریذپ تیلوبقم ،2
بسانت ای یراگزاس و3
صخشم4
یم دوش
صخاش ناکما یریذپ ناشن هدنهد نیا هلئسم یژتارتسا هک تسا رظندروم
تیلباق نازیم هچ ات دوجوم طیارش هب هجوت اب
تیلوبقم صخاش ؛دراد ییارجا ناشن
هدنهد نیا هلئسم یژتارتسا نازیم هچ ات هک تسا رظندروم
هزوح ناسانشراک نیب رد
ایسآ بونج هتفریذپ
هدش رظندم هک یکیژتارتسا لئاسم اب و تسا نآ
اه هب زین یراگزاس صخاش و دراد یناوخمه تسا
و یگنهامه ،بسانت نازیم مه
ییاتسار یژتارتسا رظندروم
اب مشچ زادنا ، تیرومأم فادها و دنلب تدم .دراد هراشا
ی هتفا اه لوا هلحرم نازیم شجنس و ییاسانش ؛
یراذگریثأت اهریغتم
: هلحرم نیا رد یراذگریثأت
کیره زا یاهریغتم
؛قیقحت زا
رظن ناگربخ یلخاد و یجراخ شجنسدروم هتفرگرارق
.تسا دنیآرب زا هاگدید یاه نایوگخساپ عومجمرد
لماوع یلخاد و
یجراخ لماش 5 ،توق 5 ،فعض 16 دیدهت و 12 تصرف دش هداد صیخشت
؛ همادا رد هک نازیم و اهریغتم لوادج
1 . Strategic Decision Making Matrix 2 . feasibility
3 . Acceptability 4 . Consistency
یراذگریثأت نآ
اه هدشرکذ .تسا ( ناگربخ طسوت اهریغتم زا یخرب تسا رکذ هب مزلا فذح
هدش )تسا
لودج 2 . یاهریغتم راذگریثأت
توق اه s
عقوم ی ت فارغج یا یی ا.ا.ج ی نار سرتسد رد ی اهاضف هب ی پ ی نومار ی ( سآ یا ی زکرم ی
، )...و زاقفق ( s1 ) عقوم ، ی ت هاگرذگ ی ا ی نار بونج هب تبسن
سآ یا ( زنارت یت ی )(
2 )s اخذ و عبانم دوجو ، یر
بط یع ی ژرنا ی .ا.ج رد ای نار ( 3 )،s نما ی ت بسن ی اضف ی فارغج یا یی ا.ا.ج ی نار قطانم هب تبسن
پی نومار ی ( 4 )،s گنهرف طباور ی ات و ری خ ی ( کرتشم 5 )s فعض اه w
فعض تخاسریز یاه طابترا ی و لمح یلقنو .ا.ج ای نار ( 1 ،)w راتخاس طابترا ی عض ی ف ب ی ن ا ی نار بونج و سآ یا ( 2 ،)w هعسوت یگتفاین قطانم
پی نومار ی بونج اب کرتشم سآ
یا ( 3 ،)w فعض هقطنم ییارگ رد س ی تسا جراخ ی .ا.ج ای نار ( 4 ،)w داصتقا هعسوت هتفاین .ا.ج ای نار ( 5 )w
دهت ی اهد t
راشف تلاایا هدحتم رما ی اک رب اهروشک ی بونج سآ یا ( 1 )،t اهروشک طباور ی
سآ بونج یا اب ئارسا ی ل ( 2 )،t میرحت یاه نیب للملا ی لع ی ه
.ا.ج ای نار ( 3 )،t رادروخرب ی لست زا ناتسکاپ و دنه ی
تاح هتسه ا ی ( 4 )،t عبانم فشک نیمأت
ژرنا ی اهروشک رد ی بونج سآ یا ( 5 )،t دوجو
اج عبانم ی زگ ی ن هب زج ا ی نار ارب ی نیمأت ژرنا ی بونج سآ یا ( اهروشک ی هزوح جیلخ سراف )(
6 )t سم دوجو ، ی اهر اج ی زگ ی ن هب زج ا ی نار ارب ی
نیمأت ژرنا ی سآ بونج یا ( 7 )t ارب ناتسکاپ تباقر ، ی
ا ی داج سم ی ر هاگرذگ ی قر ی ب .ا.ج اب ای نار ( 8 )،t دروم رد ناتسکاپ و دنه تافلاتخا
مشک ی ر ( 9 )،t بآ عبانم رس رب ناتسکاپ و دنه فلاتخا ی
دور ( دنس 10 )t ش تاشقانم ، ی
نس و هع ی رد ( ناتسکاپ 11 )t ودنه و ناملسم تاشقانم ،
رد ( ناتسودنه 12 )t د هخاش ، ی دنبو ی بونج رد تنس لها سآ
یا ( 13 )،t امح و ذوفن ی ت اهداهن زا ناتسبرع ی
بهذم ی باهو رکفت جورم ی
ت رد
بونج سآ یا ( 14 )،t هورگ یاه نب ی ارگدا ی وگنهج رکشل ی
هاپس و ( هباحص 15 )t ناتسچولب حرط ، گرزب
رت طسوت چولب یاه ( ناتسکاپ 16 )t
تصرف اه o
نی زا سآ بونج یا اپ عبانم هب ی راد نیمأت هدننک ژرنا ی ( 1 )،o تباقر یاه نورد هقطنم یا بونج سآ یا ( 2 )،o تیفرظ یاه نف ی ملع و ی روشک دنه
( o3 ) اهرازاب ، ی داصتقا ی تیعمجرپ بونج سآ یا ( o4 )،
اهزرم دوجو ی فارغج یا یی اب کرتشم بونج سآ یا ( o5 )،
تنس ذوفن ی سراف نابز ی رد
بونج سآ یا ( 6 )،o رآ کرتشم رابت یا
یی ا ی نار ی نا بونج مدرم و سآ
یا ( 7 )،o سراپ ی نا و دنه رد دوجوم ( ناتسکاپ
8 )o رد دوجوم ناناملسم ،
اهروشک ی ناملسمریغ بونج سآ یا ( 9 )،o د سناجت ین ی ا.ا.ج ی
،نار و شدلاگنب ،ناتسکاپ دلام
ی و ( 10 )،o ش یع ی نا اهروشک رد دوجوم ی
بونج
سآ یا ( 11 )،o دزن ی ک ی اهرواب ی رب هخاش ی ول ی هب تنس لها ش
یع ی نا ( 12 )o
لیکشت :مود هلحرم لماوع سیرتام
لخاد ی IFE ( و ) جراخ ی EFE ( لدم ) swot
رتام ی لماوع س ( یلخاد
)IFE
رازبا ی تسا ک هب ه ژتارتسا ی تس ه م هزاجا ا ی لماوع ات دهد یلخاد
رد ار نامز عطقم ی
زرا دروم رظندروم ی
با ی رارق .دنهد ت رد ک م ی زرا لودج ل ی
با ی لماوع یلخاد م هب هجوت اب لودج مود نوتس رد ، ی
ناز مها ی و ت
ساسح ی اقم اب ،لماع ره ت ی
ا هس ی اب لماوع ن کی
د ی رض ،رگ ی مها ب یت ی ب ی ات رفص ن ی
ک ( 0 - 1 ) هداد صاصتخا لماع نآ هب
یم دوش صخت ، ی ا ص ی ارض ن ی اب ب ی د هب هنوگ یا دشاب ک ارض عومجم ه ی
ب لماع ره ب ی
زا ش 1 دشابن نیا ،شهوژپ نیا رد .
( هطبار ساسا رب ددع 1
) هبساحم هدش :تسا
( هطبار 1
𝑀𝐼𝐹𝐸(𝑖) = 𝑚𝑖 )
∑𝑁𝑖=1𝑚𝑖
( هطبار رد هک 1
)
𝑀𝐼𝐹𝐸(𝑖)
دروم هدش لامرن نیگنایم ما i
سیرتام رد ،IFE
𝑚𝑖
دروم نیگنایم و ماi
∑𝑁𝑖=1𝑚𝑖
عومجم
نیگنایم .تسا فعض و توق طاقن هیلک یاه
لاع هب هجوت اب موس نوتس رد ی
ی لومعم ا ی ندوب
،توق ترت هب ی هبتر ب 4 ی ا 3 روظنم یم دوش دادعا نیا . دج هب هجوت اب
ی
ندوب یا لومعم ی ندوب فعض اه ترت هب ی هبتر ب 1 ی ا 2 هتشون یم دوش هب هتسد ره هنایم ساسا رب دادعا نیا . نآ
اه صیصخت
هداد هدش .تسا زین رخآ نوتس لصاح
برض تیاهن رد .تسا بیرض و هدش لامرن نیگنایم هچنانچ
عومجم تما ی زا نامزاس
( )اهروشک رد
ا ی رتام ن ی ب س ی زا ش 2.5 دب ،دشاب ی نعم ن ی تسا ک ه توق اه ی پ ی ور ش ی ( نامزاس )اهروشک رب فعض اه ی
دهاوخ هبلغ نآ ک
ا رگا و در ی
تما ن ی زا ک زا رتم 2.5 ناشن دشاب هبلغ هدنهد
فعض اه رب توق دهاوخ اه ( دوب
یلع
،یدمحا
روپ یداه / این ظفاح و ژتارتسا
ی س ی تسا جراخ ی ا.ا.ج ی نار سآ بونج رد ی
ا ...
85
1388 : 231 ()
،یبارعا 1389 : 34 - 22 .) لماوع سیرتام عومجم هکنیا هب هجوت اب لخاد
ی ( اب ربارب هک 3459
/ 2 رتمک ) زا 5 / 2
یم دشاب یلخاد لماوع سیرتام رد نیاربانب فعض
یاه رب ناریا یملاسا یروهمج توق
اه ایسآ بونج هب تبسن نآ ی
.دراد یرترب
لودج 3 . رتام ی س لماوع لخاد ی ( لدم )IFE swot
لاؤس نیگنایم هدش لامرن نیگنایم
بیرض نیگنایم ساسا رب لک زایتما
توق اه
توق 1 8154 / 3 1111
/ 0 4
4442 / 0
توق 2 3231 / 3 0967
/ 0 3
2902 / 0
توق 3 5692 / 3 1039
/ 0 3
3117 / 0
توق 4 7231 / 3 1084
/ 0 4
4335 / 0
توق 5 5692 / 3 1039
/ 0 3
3117 / 0
فعض اه
فعض 1 2923 / 3 0958
/ 0 1
0958 / 0
فعض 2 4615 / 3 1008
/ 0 1
1008 / 0
فعض 3 5385 / 3 1030
/ 0 1
1030 / 0
فعض 4 3692 / 3 0981
/ 0 1
0981 / 0
فعض 5 6923 / 2 0784
/ 0 2
1567 / 0
عومجم 0000
/ 1 3459
/ 2
رتام ی جراخ لماوع س ی
( )EFE
رازبا ی تسا ک ه هب ژتارتسا ی تس اه هزاجا م ی دهد ات لماوع یلخاد ار رد عطقم نامز ی
رظندروم دروم زرا ی با ی رارق دنهد . ت رد ک م ی زرا لودج ل ی
با ی جراخ لماوع ی
م هب هجوت اب لودج مود نوتس رد ، ی
ناز مها ی و ت
ساسح ی اقم اب ،لماع ره ت ی
ا هس ی اب لماوع ن کی
د ی رض ،رگ ی مها ب یت ی ب ی ات رفص ن ی
ک ( 0 - 1 ) هداد صاصتخا لماع نآ هب
یم دوش صخت ، ی ا ص ی ارض ن ی اب ب ی د هب هنوگ یا دشاب ک ارض عومجم ه ی
ب لماع ره ب ی
زا ش 1 دشابن نیا ،شهوژپ نیا رد .
( هطبار ساسا رب ددع 2
) هبساحم هدش :تسا
( هطبار 2
𝑀𝐸𝐹𝐸(𝑖) = 𝑚𝑖 )
∑𝑁𝑖=1𝑚𝑖
( هطبار رد هک 2
)
𝑀𝐸𝐹𝐸(𝑖)
دروم هدش لامرن نیگنایم ماi
سیرتام رد ،EFE
𝑚𝑖
دروم نیگنایم ماi
∑𝑁𝑖=1𝑚𝑖 و عومجم
نیگنایم .تسا دیدهت و تصرف طاقن هیلک یاه
لاع هب هجوت اب موس نوتس رد و ی
ی لومعم ا ی ندوب تصرف اه ترت هب ی هبتر ب 4 ی ا 3 روظنم یم دوش دادعا نیا . هب هجوت اب
دج ی ندوب یا لومعم ی دهت ندوب ی
ترت هب اهد ی
هبتر ب 1 ی ا 2 هتشون یم دوش هب هتسد ره هنایم ساسا رب دادعا نیا ..
نآ اه
صیصخت هداد
هدش زین رخآ نوتس .تسا لصاح
برض تیاهن رد .تسا بیرض و هدش لامرن نیگنایم هچنانچ
عومجم تما ی زا
رد نامزاس ا
ی تام ن ر ی ب س ی زا ش 2.5 دب ،دشاب ی نعم ن ی تسا ک ه تصرف یاه پ ی ور ش ی رب نامزاس دهت
ی اهد ی هبلغ نآ
دهاوخ ک ا رگا و در ی
تما ن ی زا ک زا رتم 2.5 ناشن دشاب هبلغ هدنهد
دهت ی رب اهد تصرف اه دهاوخ ( دوب ،یدمحا یلع 1388
:
231 ،یبارعا() 1389 : 34 - 22 .) لماوع سیرتام عومجم هکنیا هب هجوت اب لخاد
ی ( اب ربارب هک 2.4668
رتمک ) زا 5 / 2 یم دشاب
رب ناریا یملاسا یروهمج تادیدهت یجراخ لماوع سیرتام رد نیاربانب تصرف
اه .دراد یرترب ایسآ بونج هب تبسن نآ ی
لودج 4 . رتام ی س لماوع جراخ ی ( لدم )EFE swot
لاؤس نیگنایم
هدش لامرن نیگنایم بیرض
نیگنایم ساسا رب لک زایتما
تصرف اه
تصرف 1 1538 / 4 0458 / 0 4
1832 / 0
تصرف 2 8769 / 3 0427 / 0 4
1710 / 0
تصرف 3 8769 / 3 0427 / 0 4
1710 / 0
تصرف 4 1231 / 4 0455 / 0 4
1818 / 0
تصرف 5 8615 / 3 0426 / 0 4
1703 / 0
تصرف 6 5538 / 3 0392 / 0 3
1175 / 0
تصرف 7 2615 / 3 0360 / 0 3
1079 / 0
تصرف 8 3692 / 3 0371 / 0 3
1114 / 0
تصرف 9 2615 / 3 0360 / 0 3
1079 / 0
تصرف 10 2769 / 3 0361 / 0 3
1084 / 0
تصرف 11 3385 / 3 0368 / 0 3
1104 / 0
تصرف 12 2000 / 3 0353 / 0 3
1058 / 0
اهدیدهت
دیدهت 1 6308 / 3 0400 / 0 1
0400 / 0
دیدهت 2 5692 / 2 0283 / 0 2
0566 / 0
دیدهت 3 9846 / 3 0439 / 0 1
0439 / 0
دیدهت 4 3538 / 2 0259 / 0 2
0519 / 0
دیدهت 5 3385 / 2 0258 / 0 2
