An Analysis of the Position of National Identity Symbols in Iranian and Afghan Textbooks, a Comparative Study
Ali Ali Hoseini1
Associate Professor, Department of Political Science, Faculty of Administrative Sciences & Economics, University of Isfahan
Zohreh Hemmati
Ph. D. Student, Department of Political Science, Faculty of Administrative Sciences & Economics, University of Isfahan
(Date received: 10 May 2021- Date approved: 18 August 2022) Abstract
Introduction: In the discussion of types of identity, national identity can be introduced as one of its types. The importance of the concept of national identity compared to other collective identities lies in its great impact on different spheres of life in every social system. Therefore, National identity is the most pervasive and at the same time the most legitimate level of identity in all social systems. Various factors, including education, are influential in the formation and development of this identity. Among these, textbooks used in the educational system of countries are significant because the content of textbooks is one of the main sources which can have a serious impact on strengthening or weakening national identity.
Research Question: In this regard, the current research seeks to answer the question, what is the quality of different aspects of national identity in the textbooks of Iran and Afghanistan?
Methodology: By examining the three-year secondary school books of the two countries, 17 common books in both educational systems were selected as a statistical sample. Then the six dimensions of national identity were identified and coded in all these books (1703 pages of Iranian textbooks) and (1452 pages of Afghan textbooks).
Methodology (and Theoretical Framework if there are): As an applied research, the current research intends to analyze the data by applying the content analysis method and measuring the frequency of the
1. E-mail: [email protected] (Corresponding author)
mentioned indicators in the text; in this way, first, the indicators proposed in the text and images of each lesson of the textbook were examined and then we will analyze the results of the findings. The face validity of the indicators was also done based on the agreement of the professors. Therefore, the analysis unit of "word" and "symbol" is defined and the data is checked based on "book". After collecting the required data, by entering the data into the computer and in the Excel environment, it is processed and its results are displayed in the form of tables that show the frequency and also the percentage of each of the relevant indicators. It should be noted that the library method was used to collect information in the subject and background literature.
The textbooks of Dari history, language and literature, Islamic or religious education, the electronic version of which were extracted from the two websites of the Iranian textbook database and the website of the Ministry of Education of Afghanistan. The amount of resources examined in this research is based on the final edition of 2016. In this sense, the sampling was purposeful.
Results and Discussion: In relation to secondary school textbooks in the educational system of the Islamic Republic of Iran, the results indicate that the emphasis on different aspects of national identity in the content of secondary Persian literature books is not balanced and has significant differences in such a way that the emphasis on four of the nine dimensions examined in this research, which includes the components of the flag, national anthem, native clothes and historical places is insignificant compared to other components. Also, the level of emphasis and attention to the mentioned dimensions in the history textbook has been similarly seen as inconsistencies and imbalances in the content of the mentioned books. In the second and third year books, only the dimensions related to the official calendar and indigenous art are emphasized and other dimensions of national identity are neglected. Finally, in the books of religion and life of three years of high school, there is basically no news of attention and emphasis on these dimensions and only a small percentage is dedicated to the dimension of national elites and celebrities.
In connection with high school textbooks in the education system of Afghanistan; the results show that the emphasis on various dimensions of national identity in the content of high school Dari language and
literature textbooks has a significant imbalance and this time according to the official calendar, flag and national anthem, other dimensions of national identity have been neglected. This imbalance is repeated in the history books of the high school of this country and it is observed that other dimensions have been clearly neglected only by emphasizing the dimensions related to the elites and celebrities and historical places.
Conclusion: In terms of comparison, the level of attention of the two countries to the nine dimensions of national identity can be explained as follows: Based on the analysis of the data obtained from the nine dimensions of national identity in Iran's secondary school books, the amount of attention and emphasis on these dimensions in Afghan books has been more than that of its neighbor. But the interesting thing is that the dimensions of the flag and the national anthem, which are actually the first steps of the young generation to get to know their national identity, have been given considerable attention in the high school textbooks of Afghanistan while in the high school books of Iran this issue has been severely neglected.
What is clear is that in the comparison of other countries of the world, in both countries under study, the quantity and quality of attention to the dimensions of national identity is low and it should be analyzed with double precision and then promoted in the educational policy of identity issues. One of the important steps in this field can be the balanced distribution of identity categories in the content of textbooks, a point that has been neglected so far. In this process, the dimensions should be distributed in such a way that the Iranian-Islamic content of the identity of the two countries is taken into consideration and quantitatively and qualitatively solve the identity needs of the young generation, especially in the period of adolescence which is considered the period of identity search.
Keywords :Iran, Afghanistan,National Identity, Textbooks,Content Analysis.
يزكرم يايساروا تاعلاطم ةرود ،
15 ةرامش ، 1 ، ناتسبات و راهب 1401
صص ، 183 - 203 یملع(
- )یشهوژپ
باتك رد یلم تیوه ياهدامن هاگیاج رب یليلحت یسرد ياه
،ناتسناغفا و ناریا هسیاقم ۀعلاطم
يا
لع ی لع ی سح ين
*ی
شناد ی را س مولع هورگ ی
سا ی
، دکشناد ۀ رادا مولع ی ناهفصا هاگشناد ،داصتقا و
تمه هرهز ی
وجشناد ی رتکد ی س مولع ی سا ی
، دکشناد ۀ رادا مولع ی ناهفصا هاگشناد ،داصتقا و
رات(
:تفایرد خی 20 / 02 / 1400 - بیوصت خیرات 27
/ 5 / 1401 )
هديکچ عورشم و نیرتریگارف یلم تیوه نیرت
حطس رد تیوه ۀمه
ماظن یاه .تسا یعامتجا یفلتخم لماوع
زا
هلمج شزومآ شرورپ و رد
لکش نیا یریگ گریثأت تیوه
ذ نرا رد .د نیا نایم
، باتک یاسرد یااه دروام
هدافتسا روشک یشزومآ ماظن رد اه
ق یاواتحم اریز .دنتسه هجوت لبا بااتک
یااه یاسرد زا یلاصا نیرات
یعبانم تسا هک یم دناوت رد تیوقت ای فیعضت تیوه یلم ااب راتاشون نایا رد .داشاب هتشاد یدج ریثأت
هسیاقم یبوچراچ رد اوتحم لیلحت شور تسبراک هب یا
عوانتم دااعبا هاک میتسه شسرپ نیا خساپ لابند
باتک رد یلم تیوه ۀلوقم ه
ااب دانرادروارب یاتیفیک هاچ زا ناتاسناافا و نارایا یاهروشک یسرد یا
باتک یسررب دادعت ،روشک ود نیا ۀطسوتم یشزومآ ۀرود ۀلاس هس یاه
17 متاسیس ود راه رد هک باتک
هب دندوب کرتشم یشزومآ نیا ۀمه رد یلم تیوه ۀناگ شش داعبا سپس .دش شنیزگ یرامآ ۀنومن ناونع
باتک ،اه 1703 هحفص باتک و ناریا یسرد یاه 1452
بااتک هحفص و ییااسانشناتسناافا یاسرد یااه
جیاتن .دندش یراذگدک نیا
شهوژپ نااشن داد هاک یالم تایوه دااعبا رد
و اهریواصت ،نتام ۀاعومجم
نیرمت باتک نیا یاه هب روشک ود ره رد اه
نایا راب رتاشیب دایکأت دوجو اب و هدشن عیزوت یلداعتم لکش
باتک رد داعبا یاه
تیوه داعبا شزادرپ تیفیک و تیمک یشزومآ متسیس ود ره رد ،ناریا ۀطسوتم ۀرود
هظحلام لباق یهجوت مک اب یلم هبور یا
.تسا هدوب ور
:یلصا ناگژاو
،ناتسناافا باتک ،اوتحم لیلحت ،ناریا
یلم تیوه ،یسرد یاه .
. * لوئسم ۀدنسیون :
E-mail: [email protected]
همدقم ار دوا هعماج و هورگ ،درف نآ هلیسو هب هک تسا یموهفم تیوه عاوانا هالمج زا .داسانش یام
یدنورهاش قوقح صیصخت و یلم یاهزرم ینوناق تیعقوم اب هک دشاب یم یلم تیوه ،تیوه ( تاسا اابترا رد
Sultani and Khanmohammadi, 2021:181
نایا .) مواهفم زا نراق راااوا
هب و مهدزون هژیو
و موس ناهج یاهروشک رد یناهج گنج ود زا سپ ون
للاقتسا رک ادیپ جاور د
.
رد اب یلم تیوه ،عقاو لکش
یریگ طبار تلم موهفم ۀ
گنتاگنت ی راد .د هژاو ،تلم یابرع تسا یا
ور و هار ینعم هب .ش
ات هژاو نیا ی
ود یک هتشذگ نرق یانعم هب رتشیب
راک هب یشور و هار و نید
یم مدرم رب دنوادا فرط زا یهلا ربهر كی هک تفر هئارا
یم درک . رد اما نرق اا ری یموهفم دج ا
موهفم اب .تسا هدرک ادیپ دوا یلصا ربانب
دایدج موهفم
، هاک تاسا ینااسنا داحاو كای تالم
ورملق ی ییایفاراج کرتشم
دراد هب تبسن نآ دارفا ، نیا
ااسحا رگیداکی هب تبسن و نیمزرس
.دنراد دحاو یتموکح دارفا نیا .دنراد یگتسبلد و قلعت رتاشیب
نآ نواچ یرواما رد ااه ۀنیاشیپ
یخیرات ، ،نابز ،ناید ،داژان کارتاشا ،دراوام نایا زا یاارب رد اای مواسر و بادآ
دانراد ییااه
(
Javadzadeh, 2010: 167
ر .) هب موهفم نیا جاو یعاامتجا موالع رد یاملع حلاطصا كی ناونع
مین هب وبرم ۀ
ینونک نرق مود تسا
یلم رتکاراک موهفم نامز نیا زا شیپ.
تشاد دوجو راب هک
هعومجم یا نس ،یلم عفانم زا ت
اه نامرآ و یاه و دواا فیرعت رد یلم رد یراگید
راه رواصت
یم لکش تلم دریگ
نامز رذگ رد هک اد یالم تایوه هاب ار دوا یاج
( د
Afrogh, 2002: 155
.)
اسحا ،رکفت عون رد کرتشم هویش ار یلم تیوه ؛كیجات اضردمحم و ااهداقتعا ،اهراجنه ،اه
لیامت هنوگ هب هک ار هعماج كی یاه ت اسحا یا
دارافا رد هعماج نآ هب تبسن ار فیلکت و قلع
یم داجیا هدرک فیرعت ،دنک دنا
(
Moridi and Bakhsandeh, 2011: 121
) رب فرشا دمحا.
نیمه
عوضوم شیر و دراد دیکأت ۀ
یام مواق و هالیبق ،هافیاط هاب قلعت اسحا رد ار یلم تیوه .داناد
یگدنز صخشم نیمزرس كی رد و موق كی بلاق رد هک یدارفا یم
مه ،دننک نابز دنتسه بادآ ،
و و دنراد یداصتقا یراکمه رگیدکی اب ،دنراد کرتشم موسر یاعمج تیوه
دانراد هاک اشیر ۀ
یلصا یلم تسا یزورما ییارگ .
نیمه رب اسا زا ار دوا رگید
نایرج و ماوقا یاه
رایغ
، اداج
یم ( دننک
Tajik, 2005: 12
.) یم ،تیوه عاونا ثحب رد اهم ار یالم تیوه ناوت
م نیرات نآ عوان
هب تبسن یلم تیوه موهفم تیمها .درک یفرعم رگید
تیوه نآ دایز رایسب ریثأت رد یعمج یاه
هزوح رب توافتم یاه تسا یعامتجا ماظن ره رد یگدنز
. ،هانومن یارب زواح رد یالم تایوه
ۀ
نامرآ ،تسایس ققحت ار اه
یم یم تیعورشم ،مکاح تردق هب ای دشخب نآ وافن نازیم رب و دهد
یم زفا یا د (
Hjian and Amirkafi, 2008: 113
.) رگید یارب راب
ابنج ۀ نآ یاناور دایکأت
.دانراد
هدع یا زین دنویپ یاه یگتسبلد و یلم نآ هب
ار هتسناد یلم تیوه فیرعت یلصا رصنع نآ و دانا
و یعامتجا ،یگنهرف و یخیرات ،ییایفاراج هب ار رد ار یناسنا یگدنز هک یموق
یام راب درایگ و
وضع یم نآ هب هعماج راختفا و دلاب
یم دنک
، فیرعت یم ( دننک
Zahed, 2005: 137
.)
یگنهرف حطس ود رد یلم تیوه -
حطاس و یخیرات حراطم یاسایس
تاسا تاسا یهیداب .
حطس نیا زا مادک ره رب فرص دیکأت هک اه
هتفرگ هدیدان ببس ، ثاحابم زا یامهم شاخب نداش
هزوح نیا هب وبرم اه
دش دهاوا .
هب روط ،یلک رب لوا حطس رد هافلؤم
ااه
، و ااهدامن دامن
یااه
یدراوم و یگنهرف ثاریم ،یخیرات دننام
دیکأت و هجوت نیا یم
دوش . رگید حطس رد
، رد مواهفم
یگچراپکی ،ینیمزرس دعب هب رتشیب ،یلم تیوه یعامتجا و یسایس
یم هجوت دوش تایوه دااعبا .
ناایا ار یاالم هاانوگ
یاام ناواات رمااشرب :د یعااامتجا
، خیرااات ی
، ییااایفاراج
، ااسایس و یااگنهرف ی
(
Abolhasani, 2008: 17
لماع .) یاه اننام یفلتخم هنااسر ،شروراپ و شزوامآ ،هداونااا د
،ااه
لکش رد ناگدنسیون ،ناگبخن .دنراد ریثأت تیوه هب یهد
لماع نیا ماظن رد اه یشزومآ
رد اهروشک تیوقت
ای فیعضت تیوه یلم .دانراد یمهم شقن
دعب زا سردم ،هداوناا ه
یناکم تسا هک
،دارفا نیرتشیب نامز دوا ار رد نآ یرپس یام هاب .داننک
،لیلد نیمه شناد تیوه نتااس رد
رایسب نازومآ زا .تاسا راذگریثأت
ااجنآ هاک هزوراما شاخب
زا یدایز تیلاعف
یاه یشزومآ هسردم اه رد یاهروشک لاحرد
رب ،هعسوت روحم
لااقتنا یاواتحم
باتک اه یسرد زکرمت هدرک
،تسا یاوتحم باتک یاه یسرد زا یلصا نیرت یعبانم تاسا هاک رد
تیوقت ای فیعضت تیوه یلم شقن یمهم یم راتشون نیا ،لیلد نیمه هب .دراد هجوت نازیم دناوت
شناد هب نآ شزومآ و یلم تیوه ۀلوقم هب .دانک یباایزرا یمسر شزومآ بلاق رد ار نازومآ
رد
راتشون
،رضاح م ی ناز هجوت هب هافم ی م و لؤم هف یاه طبترم اب وه ی ت لم ی رد باتک اه ی سرد ی هس
لاس ۀ رود ۀ شزومآ ی ناتسناافا لماش
باتک اه ی مولع د ین ی
، رد ی
، رات ی خ و اقم ی س ۀ تن ی هج ااه ی هاب
تسد هدمآ اب م ی ناز هجوت هب هفلؤم اه و هافم ی م رم ب و وه اب ی ت لم ی رد باتک اه سرد ی لااس هس
رود ۀ شزومآ ی روهمج ی ملاسا ی ا ی نار لماش باتک اه ی د ی ن و گدنز ی
، نابز و بدا ی تا اسراف ی و
رات ی خ ماجنا م ی دوش . هب ا ی ن روظنم اب هرهب گ ی ر ی زا شور لحت ی ل اوتحم 17 دلج باتک اسرد ی ار
سررب ی و زجت ی ه لحتو ی ل درک ی م .
شهوژپ ۀنيشيپ ۀتکن مهم ی اب هک ی د هجوت نآ هب درک
پ ی ش ین ۀ شهوژپ اه یی هلوقم هب هک تسا ثحب
راتشون راضاح
د هجوت هتشا دنا . رد یدایز راثآ نونکات یلم تیوه یاوتحم لیلحت ۀراب
هدش هتشون راه رد .تاسا
ب راثآ نیا زا كی هبنج ر
هژیو یا اسا هداش هاتاادرپ مواهفم نیا زا یاراب .ت
،هانومن یدانغزا و
رهم یدمحم (
1395 ناونع اب دوا شهوژپ رد )
« ییامنزاب تایوه یالم رد بااتک یااه یاسراف
ۀرود ناتسبد » نازیم هجوت هب تیوه ۀلوقم
،یلم تیوه
،ینید تیوه یبهذم و تیوه یالحم رد
نیا باتک اه .تسا هدرک یسررب ار ( یدیدج
1394 ناوانع ااب یاشهوژپ رد )
« لایلحت یاواتحم
باتک یاه یسرد ۀیاپ مشش ییادتبا زا رظن هجوت تیوه هب یلم
» یم ناشن باتک رد هک دهد یااه
« یعامتجا
» و
« یسراف میناوخب
» هب یارب ااهدامن داننام نااکم یاعیبط یااه -
،یالم گانهرف و
ریهاشم نازیم هب یناریا لباق
یهجوت هتاادرپ هدش تسا . ( یفورعم 1393
ااب دواا شهوژپ رد )
ناونع
« هفلؤم هاگیاج یلم تیوه یاه
- باتک یاوتحم رد یبهذم هطاسوتم ۀرود یااه
» یاواتحم
باتک رود یسراف تایبدا یسرد یاه ۀ
هطسوتم ار یارب نییعت م هاگیاج ؤ هفل یالم تایوه یااه -
باتک نیا رد یبهذم ( رایادا .تسا هدرک یسررب ار اه
1387 ناونع اب دوا شهوژپ رد )
« تیوه
باااتک رد یاالم شرورااپ و شزواامآ یااسرد یاااه
» هاااگیاج هاافلؤم یاااه تاایوه یاالم ناراایا و
صااش یاه ار نآ رد باتک نآ اه تسا هدرک یسررب .
رد عبانم زین یجراا ینارگشهوژپ
نیا رد هتشون دروم هتساوا و دنا
دنا یالم تیوه ۀلوقم ار
یسررب نآ فلتخم داعبا رد رنرت ،هنومن یارب .دننک
(1
2018 ناوانع ااب دواا رثا رد )
« و تایوه
یلم تیوه
2» هب ار تیوه ۀلوقم نااناوج نیاب رد نردام هاب یتناس زا یتیوه لوحت و یلک روط
هب ار ینیچ لانع .تسا هدرک یسررب هژیو
(3
2013 ناونع اب دوا رثا رد )
« رد یالم تیوه راتااس
دیدج رصع
4»،
تایوه زا راذاگ تایفیک ،تیوه یاهراکوزااس و یالم تایوه هاب یمواق یااه
تروص دربهار اب نآ ابترا و تیوه یدنب تلم یاه
یکاسفوکارات .تاسا هدراک نییبت ار یزاس
5
( 2010 ناونع اب دوا ۀتشون رد )
« یلم تیوه »
ۀلوقم هب شیارگ نازیم نااناوجون رد یالم تیوه
.تسا هدومزآ یتاانشناور یاهریاتم زا هدافتسا اب ار هب
هچنآ ،یلک روط نیا
راتشون زا ار راثآ نیا
ادج یم نک
،د رد هاک یتلاوحت هب هجوت اب .تساهروشک نایم رد یلم تیوه ۀلوقم هب یقیبطت هاگن
هب روشک ود ره رد ریاا ۀهد دنچ نینچمه .تسا هدمآ دوجو
نآ زا هاک ااج هاب ،تایوه عواضوم
رتشیب یسایس تاعلاطم رد یاب
یهجوات هداش تاسا رد و دروام لئاسم ۀ رد نآ شاقن و تایوه
دیدج ثحب یسایس تلاداعم ی
هدشن
،تسا رد راتشون نیا یم شلات
مینک هیواز نیا زا هااگیاج
هب راتشون نیا رد .مینک یواکاو ار اهروشک یشزومآ ماظن رد یلم تیوه رپ نیا خساپ لابند
شاس
عوضوم فلتخم داعبا هک میتسه باتک رد یلم تیوه
هچ ناتسناافا و ناریا یاهروشک یسرد اه
شسرپ نیا ،شسرپ نیا هب خساپ یارب دنراد یتیفیک یام حراطم یاعرف یاه
زا رواظنم ،دنواش
یگژیو هچ و تسیچ اوتحم لیلحت دراد یداعبا هچ و تسیچ یلم تیوه و تیوه دراد ییاه
هب کا تیهام لیلد .تسین ناگدنسیون هجوت دروم یصاا ۀیضرف ،یسررب دروم عوضوم یفاشت
بوچراچ موهفم
ی و شور ی
شنک لکاش هاعماج نآ گانهرف و تاایوه اااسا راب هاعماج و دراف ىاسایس ىاهراتفر و اه
یم ریگ .د وه تااس ی
روشک یت اه نوگانوگ تسا
ۀمه اما ، اهروشک
یام دانهاوا و شرتاسگ ااب
گنهرف جیورات م تیوه و
یل ماااظن تیعوراشم نازایم ىااقترا فده هس هب دوا یاسایس
رد
نیب یمومع راکفا هاگدید یللملا
بسک ، نیب هاگیاج یاللملا
داام و دناسرب یموامع رااکفا تیری
(
Dehshiri & Taheri, 2016: 5
لوداج رد .تاسا ثاحب یاانبم یالم تیوه ،راتشون نیا رد .)
هرامش 1 صااش و یلم تیوه فیرعت تسا هدمآ نآ یاه
هک پ ی ش رت ب ی نا .دش
1 . David Turner
2. Identity and national identity 3 . Feyzullah Ünal
4 . The Construction of National Identity in Modern Times 5 . Eugene Tartakovsky
لودج هرامش .1 موهفم فیرعت تیوه
یلم
م عوضو
رعت فاااای
یرظن شریذاپ( دواا یتاسیک هاب تباسن روشک كی نادنورهش فیرعت و هاگن عون یلم تیوه
رگیدکی هب مه ناونع نطو .تسا یرگید و )
فاااایرعت یتایلمع هفلؤم ۀعومجم زا تسا ترابع یلم تیوه
و یسایس ،یگنهرف ،یخیرات یاه .ییایفاراج
صااش اه نهیم هلمج بلاق رد :یتسود نوچ ییاه
« مراد تاسود ار منطو نم »
راه اای هالمج ا هاک ی
صخشم و ینیمزرس تعسو :روشک یایفاراج .دشاب موهفم نیا ۀدنریگربرد یااهزرم ندوب
نآ هب زین هشقن نودب هک ییایفاراج و یندامت ۀنیاشیپ .رواشک ،شاقن .دشاب هدش هراشا اه
د ،یگنهرف هرو
،ملاسا زا شیپ ،یخیرات یاه رآ
ییای هرود و ناتساب ،اه یااه
ملااسا ،ی رااثآ
،ادوب ،یناتساب و یخیرات هرانم
اه کرتشم یعمج ۀرطاا .یلم ویشرآ ،یلم ۀزوم ،یخیرات ی
گنج :یخیرات ،اه
پ یزوری و اه تسکش اه ، ق مای و یلم یاه هروطسا
اه راصانع .یخیراات ی
یساسا نوناق :یلم تیوه یسایس ،ترداق عایزوت ،یاسایس تیعوراشم ،یساسا قوقح ،
نیا دننام و یسایس تلادع ،تاباختنا و یمدرم تکراشم هفلؤم .اه
تایوه یاگنهرف یااه
ناشج( دایعا ،اذغ ، ابل ،موسر و بادآ هب هجوت ،نابز ،یلم دورس ،مچرپ :یلم لاگ ،ااه
. ... و )ازع و یسورع ،خرس Source: Gholami, 2016: 64
ااتحم لاایلحت یااشور او
یعااامتجا تاااطابترا یاهدرواتااسد نارگااشهوژپ ،نآ رد هااک تااسا
ناسنا اه ار ،تاسا )هتاشونان و هتاشون( کرادام و دانسا سنج زا هک یام
دانیامزآ نارگاشهوژپ .
یم همان یاوتحم دنناوت هلاقم ،تارطاا یاهرتفد ،اه
هلجم ،اه ترواص ،ااه هاسلج
بااتک ،ااه ااه
و
همانزور هنارت ،راعشا ،اه ،اه
یشاقن ینارنخس ،اه لیلحت ار یرگید دنس و نتم عون ره و نیناوق ،اه
هداد لایلحت یاراب یشور مه اوتحم لیلحت ،بیترت نیدب .دننک دهااشم شور ماه و ااه
ۀ داناسا
هب اما ،تسا دهاشم یاج
ۀ اابترا هاب ،نآ دروم رد شسرپ ای مدرم راتفر میقتسم ناانآ هاک ییااه
هب مایپ و هدروآ دوجو ر هک ییاه
هدرک لدبود زرا و شاسرپ دروام ار نآ و هاجوت ،دانا
ای با ی راراق
م ی دنهد (
Ghaedi & Golshani, 2016: 58
.) راتشون نیا هب
یم یدربراک یشهوژپ ناونع داهاوا
هزادنا و اوتحم لیلحت شور تسبراک اب صااش یناوارف یریگ
شیپ یاه لایلحت هب ،نتم رد هتفگ
هداد اه دزادرپب صااش ادتبا . حرط یاه
زا كی ره ریواصت و نتم رد هدش رد
اه باتک ی یسرد
یم یسررب تفگ دیاب .دوش
بلاق رد مه ریواصت هداش یاسررب نتم یاوتحم
ۀاجیتن سپاس .دانا
هتفای لیلحت ار اه م
ی نک ی م . اور یی روص ی صااش ن اه ی ز هب انب قفاوت ناداتسا ماجنا داش . نیارباانب
لیلحت دحاو
« هملک » و
« دامن » و تسا هدش فیرعت هداد
اسا رب اه
« باتک » یام یاسررب .دنواش
درگ زا سپ هداد یروآ
هداد دورو اب ،زاین دروم یاه زااغآ شزادراپ ،لسکا طیحم رد و هنایار هب اه
لودج بلاق رد نآ جیاتن و صااش زا كی ره دصرد نینچمه و یناوارف هک ییاه
ار وبرم یاه
یم ناشن یم هداد ناشن ،دنهد .دوش
لودج هرامش 2 و . یگژی ياه باتك ياه یسررب هدش
در ی ف باتك ناونع لااااس
پاچ دادااااعت
هحفص فیدر اه
باتك ناونع لااااس
پاچ دادااااعت
هحفص اه
لوا یااسراف تااایبدا 1 ناتسریبد 1396
198 تااایبدا و نااابز 10
فنص یرد 1396 مهد
162
مود یااسراف تااایبدا 2 ناتسریبد 1396
207 11
ناااابز و تاااایبدا فنااااااص یرد
مهدزای 1396
178
مواس یاسراف تایبدا 3 ناتسریبد 1396
193 12
ناااابز و تاااایبدا فنااااااص یرد
مهدزاود 1396
170
لوا یگداانز و نااید 4 ناتسریبد 1396
200 یملاسا تامیلعت 13
مهد فنص 1396
146
مود یگداانز و نااید 5 ناتسریبد 1396
208 یملاسا تامیلعت 14
مهدزای فنص 1396
154
مواس یگدانز و نید 6 اتسریبد 1396 ن
225 یملاسا تامیلعت 15
مهدزاود فنص 1396
146
نایا رد خیراات باتک 7 هرود سیردت یمن - دوش -
فناااص خیراااات - 1396 مهد
156
نااهج و نارایا خیرات 8 ناتسریبد مود لاس 1396
208 فناااص خیراااات 16
مهدزای 1396
154
نااهج و نارایا خیرات 9 ناتسریبد موس لاس 1396
264 فناااص خیراااات 17
مهدزاود 1396
186
Source: Authors
درگ یارب عباانم زا هنیاشیپ و عوضوم تایبدا شخب رد تاعلاطا یروآ
هاناخباتک هدافتاسا یا
باتک .دش ۀخاسن هاک تاسا یانید ای یملاسا تامیلعت ،یرد تایبدا و نابز ،خیرات یسرد یاه
نآ یکینورتکلا باتک هاگیاپ تیاس ود زا اه
تیاس و ناریا یسرد یاه ناتاسناافا فراعم ترازو
هتفرگ دندش . شزرا لاقتنا یلصا تیرومأم هک اجنآ زا فده ،اه
رد نابطاخم راکفا یزاسزاب و اه
یسررب عبانم مجح ،تسا مولع نیا یاوتحم لااس ییااهن شیاریو یانبم رب شهوژپ نیا رد هدش
1396 هنومن رظن نیا زا .تسا دنمفده یریگ
.تسا هدوب1
زجت ی ه و لحت ي ل داد ه اه
رد شخب نیا ۀلوقم
تیوه یلم رد بلاق صااش لایلحت و یاسررب ار یالم تیوه ۀناگ هن یاه
م ی نک ی
؛م جیاتن شرامش ااش ره هب وبرم یاهزمر رد ،ص
لودج ناشن اه هداد هدش تسا .
1. Purposeful Sampling
لودج هرامش 3 یسراف تايبدا و نابز باتك رد ناریا یلم تیوه ياهدامن یناوارف .
دامن لوا هیاپ
مود هیاپ موس هیاپ
یناوارف مچرپ 1
0 0
دصرد 5
/ 0 0
0
یلم دورس یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0 0
یمسر میوقت یناوارف
10 21
17
دصرد 05
/ 5 14
/ 10 80
/ 8
ناکم یاه
یخیرات یناوارف
4 8
21
دصرد 02
/ 2 86
/ 3 88
/ 10
یموب رنه یناوارف
16 10
17
دصرد 08
/ 8 83
/ 4 80
/ 8
یموب ابل یناوارف
3 0
0
دصرد 51
/ 1 0
0
زا عافد نیمزرس یناوارف
26 6
8
دصرد 13
/ 13 89
/ 2 14
/ 4
نشج یاه
یلم یناوارف
0 5
20
دصرد 0
41 / 2 36
/ 10
و ناگبخن یلم ریهاشم یناوارف
77 77
85
دصرد 88
/ 38 19
/ 37 04
/ 44
Source: Authors
تاعلاطا اسارب لودج
هرامش 3 اف تایبدا و نابز باتک رد ،یسر
رد ناتسریبد لوا لاس هب
دادعت مچرپ صااش 1
هبترم
، لداعم 5 / 0 مود لاس رد ،دصرد د
،ناتسریب 0 رفاص لدااعم ،هبترم
رد ،دصرد لاس
دادعت ،ناتسریبد موس 0
رفص لداعم ،هبترم کأت دصرد
ی د هدش .تسا هب صاااش
رد یلم دورس باتک
نابز و تایبدا یسراف رد دادعت ،ناتسریبد لاس هس 0
رم هبت ینعی دصرد رفص
هراشا هدش .تسا هب داداعت ،لوا لاس باتک رد ،یمسر میوقت صااش 10
هابترم
، لدااعم 05 / 5
دادعت ،مود لاس باتک رد ،دصرد 21
لداعم ،هبترم 14
/ 10 دصرد داداعت ،مواس لاس باتک رد و
17
،هبترم لداعم 80 / 8 دصرد دیکأت ناکم صااش هب .تسا هدش ا لاس باتک رد یخیرات یاه
لو
4 لداعم ،هبترم 02
/ 2 دادعت مود لاس باتک رد دصرد 8
لداعم ،هبترم 86
/ 3 بااتک رد و دصرد
موس لاس 21
لداعم ،هبترم 14
/ 10 دصرد رد یموب رنه ینعی رگید صااش هب .تسا هدش دیکأت
لوا لاس باتک 16
لداعم ،هبترم 08
/ 8 دادعت ،مود لاس باتک رد ،دصرد 10
لداعم ،هبترم 83
/ 4
و دصرد دادعت ،موس لاس باتک رد 17
لداعم ،هبترم 80
/ 8 .تسا هدش هراشا دصرد
صااش هب نینچمه نشج ،نیمزرس زا عافد ،یموب ابل یاه
و ناابز بااتک رد یالم یااه
لداعم بیترت هب ناتسریبد موس ات لوا یسراف تایبدا 51
/ 1 ،لااس هس رد دصرد 13
/ 13 ،داصرد
89 / 2 ،دصرد 14 / 4 ،لاس هس رد دصرد 41
/ 2 و دصرد 36 / 10 لااس هس رد دصرد کأت
ای د هداش
یسررب ییاهن صااش .تسا هدش
، و نااگبخن ثاحب شزادراپ تایفیک هب وبرم صااش ینعی
یناوارف اب ناتسریبد ۀلاس هس رد یلم ریهاشم 77
،لوا لااس باتک رد هبترم 77
بااتک رد هابترم
و مود لاس 85
.تسا هدوب ناتسریبد راآ لاس رد هبترم لودج رد
رامش ه 4
، یاناوارف یااهدامن
یسررب باتک رگید رد یلم تیوه خیرات ینعی هدش
هداد ناشن هدش
تسا .
لودج هرامش 4 خیرات باتك رد ناریا یلم تیوه ياهدامن یناوارف .
دامن لوا هیاپ
مود هیاپ موس هیاپ
یناوارف مچرپ -
0 3
دصرد -
0 13 / 1
یلم دورس یناوارف
- 0
0
دصرد -
0 0
میوقت یناوارف یمسر
- 4
90
دصرد -
92 / 1 09 / 34
ناکم یخیرات ياه یناوارف
- 37
9
دصرد -
78 / 17 40 / 3
یموب رنه یناوارف
- 66
30
دصرد -
73 / 31 36 / 11
یموب سابل یناوارف
- 2
2
دصرد -
96 / 0 75 / 0
نيمزرس زا عافد یناوارف
- 19
25
دصرد -
14 / 9 46 / 9
نشج یلم ياه یناوارف
- 2
1
دصرد -
96 / 0 37 / 0
یلم ريهاشم و ناگبخن یناوارف
- 43
6
دصرد -
67 / 20 27 / 2
Source: Authors
لودج تاعلاطا اسارب هرامش
4
، رد بد لوا لاس ی
،ناتسر باتک رات ی خ رد امانرب ۀ اشزومآ ی
ای ن هرود ن ی تس . هرود نیب کرتشم هک ناتسریبد موس و مود لاس باتک رد هاس یاه
موالع ۀاناگ
هداد نیا ،تسا یضایر مولع و یبرجت مولع ،یناسنا یالم تیوه یاهدامن تیمک اب ابترا رد اه
رد نیا باتک اه هب تسد هدمآ دادعت زا :تسا 3
لداعم ،یناوارف 13
/ 1 دصرد یارب صااش چرپ
،م 0
باتک رد یلم درورس صااش هب هراشا دصرد دادعت ،ناتسریبد خیرات یاه
4 لدااعم ،هبترم 92
/ 1
دصرد و 90 هبترم هراشا هب نیا صااش رد باتک اه ،یمسر میوقت صااش یارب موس و مود لاس
37 لداعم ،یناوارف هبترم 78
/ 17 دادعت و مود لاس رد دصرد 9
لداعم ،یناوارف 40
/ 3 داصرد رد
ارب موس لاس ی
صااش ناکم یموب رنه صااش هب .یخیرات یاه رد
ناتاسریبد مود لااس باتک
دادعت 66 عم ،هبترم لدا 73 / 31 داداعت ناتسریبد موس لاس باتک رد و دصرد 30
لدااعم ،هابترم
36 / 11 دصرد هجوت هدش تسا . داداعت مود لااس بااتک رد یمواب ابل صااش هب نینچمه 2
لداعم ،هبترم 96
/ 0 رد و دصرد لاس
موس دادعت 2
،هبترم لداعم 75 / 0 دصرد هجوت هدش تسا . هب
صااش عافد زا
،نیمزرس رد د لاس باتک دادعت مو
19 لداعم ،هبترم 14
/ 9 موس لاس رد و دصرد
دادعت 25
،هبترم لداعم 46 / 9 ش هجوت دصرد هد
تسا صااش ود رب . نشج
یاه یلم و و ناگبخن
هب یلم ریهاشم بیترت
1 و 43 و مود لاس رد هبترم 1
و 6 .تسا هدش دیکأت موس لاس رد هبترم
لودج هرامش 5 . ناوارف ی اهدامن ي وه ی ت لم ی ا ی نار باتك رد د
ی ن و گدنز ی
دامن لوا ۀیاپ
مود ۀیاپ موس ۀیاپ
یناوارف مچرپ 0
0 0
دصرد 0
0 0
یلم دورس یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0 0
یمسر میوقت یناوارف
1 0
0
دصرد 50
/ 0 0 0
ناکم یخیرات ياه یناوارف
1 1
0
دصرد 50
/ 0 48 / 0 0
یموب رنه یناوارف
2 2
3
دصرد 1
96 / 0 33 / 1
یموب سابل یناوارف
1 1
0
دصرد 50
/ 0 48 / 0 0
نيمزرس زا عافد یناوارف
0 0
8
دصرد 0
0 55
/ 3
نشج یلم ياه یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0 0
یلم ريهاشم و ناگبخن یناوارف
22 11
9
دصرد 11
28 / 5 4
Source: Authors
لودج تاعلاطا اسا رب هرامش
5 رد هاس یگدانز و ناید باتک هاس هاب ناتاسریبد لااس
نشج و یلم دورس ،مچرپ صااش صااش دروم رد .تسا هدشن یهجوت یلم یاه
میواقت یااه
ناکم ،یمسر صاااش اب ابترا رد .تسا هباشم تیعضو یموب ابل و یموب رنه ،یخیرات یاه
هب زین نیمزرس زا عافد لداعم موس لاس باتک رد زج
55 / 3 هداد ،دصرد طقف .تسا هدشن هداد یا
هرود هس ره رد یلم ریهاشم و ناگبخن صااش هب کأت
ی د و هراشا .تسا هدش
لودج هرامش 6 باتك رد یلم تیوه ياهدامن یناوارف . ناریا یسرد ياه
دورس مچرپ یلم میوقت
یمسر نكاما
یخیرات رنه
یموب سابل
یموب زا عافد
نيمزرس نشج
ياه یلم و ناگبخن
یلمريهاشم
یناوارف 5
0 143 81
146 9
92 28
275
دصرد 25
/ 0 0 29 / 7 13 / 4 45 / 7 45 / 0 69 / 4 42 / 1 03 / 14
Source: Authors
لودج تاعلاطا هرامش
6 یم ناشن باتک رد هک دهد یسررب یاه
هدش لک رد
، 779 هبترم راب
صااش یاهدامن ای اه ت یلم تیوه
أ هفلؤم نیا مهس هک تسا هدش دیک اه
باتک یاوتحم رد یااه
یسرد یب و تسین ناسکی ت نازیم نیرتش
أ رب دیک یلم ریهاشم و ناگبخن دامن اب
275 هبترم
، لداعم
03 / 14 .تسا هتفرگ تروص دصرد ااب یمواب رانه دامن سپس
146 لدااعم ،یاناوارف رااب 45
/ 7
یمسر میوقت دامن و مود ۀبتر رد دصرد اب
143 ،یناوارف هبترم لداعم
29 / 7 هااگیاج رد داصرد
موس هتفرگ رارق افد یاهدامن .دنا
رد بیترت هب مچرپ و یموب ابل ،یخیرات نکاما ،نیمزرس زا ع
هتفرگ رارق لودج یریزارس
.دنا
ودج ل هرامش 7 يرد تايبدا و نابز باتك رد ناتسناغفا یلم تیوه ياهدامن یناوارف .
دامن لوا هیاپ
مود هیاپ موس هیاپ
یناوارف مچرپ 1
1 2
دصرد 61
/ 0 56 / 0 17 / 1
یلم دورس یناوارف
1 1
1
دصرد 61
/ 0 56 / 0 58 / 0
یمسر میوقت یناوارف
17 25
25
دصرد 49
/ 10 04 / 14 70 / 14
ناکم یخیرات ياه یناوارف
9 1
4
دصرد 55
/ 5 56 / 0 35 / 2
یموب رنه یناوارف
2 0
0
دصرد 23
/ 1 0 0
یموب سابل یناوارف
4 1
1
دصرد 46
/ 2 56 / 0 58 / 0
نيمزرس زا عافد یناوارف
1 0
0
دصرد 61
/ 0 0 0
نشج یلم ياه یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0
یلمريهاشم و ناگبخن یناوارف
0 6
6
دصرد 0
37 / 3 52 / 3
Source: Authors
لودج تاعلاطا اسارب هرامش
7 رد باتک رد ،ناتاسناافا یشزومآ ماظن ۀطسوتم ۀرود یاه
باتک تایبدا و نابز یرد
، رد ناتسریبد لوا لاس هب
عت مچرپ صااش داد
1 هبترم
، لدااعم 61 / 0
دصرد و مود لاس رد د
،ناتسریب 1 لداعم ،هبترم 56
/ 0 رد ،دصرد لاس
داداعت ،ناتاسریبد موس 2
لداعم ،هبترم 17
/ 1 کأت دصرد ی
د هدش تسا د . ر ابترا اب صااش ،مود و لوا لاس رد یلم دورس
،دامن نیا هب هک تسا موس لاس باتک رد اهنت و دراد دوجو یهباشم رامآ 1
لدااعم ،هابترم 58
/ 0
دصرد هراشا هدش تسا . هب دامن میوقت لوا لاس باتک رد یمسر 17
لداعم ،هبترم 49
/ 10 ،دصرد
مود لاس باتک رد 25
لداعم ،هبترم 04
/ 14 دادعت موس لاس باتک رد و دصرد 25
لداعم ،هبترم
70 / 14 هب .تسا هدش دیکأت دصرد صااش
ناکم یاه یخیرات رد باتک لاس لوا 9 ترم
،هب لداعم
55 / 5 دصرد رد باتک لاس مود دادعت 1
،هبترم لداعم 56 / 0 دصرد و رد باتک لاس موس 4
،هبترم
لداعم 35 / 2 دصرد کأت ی د هدش تسا . ناتاسریبد لوا لاس باتک رد طقف یموب رنه صااش هب 1
لداعم ،هبترم 23
/ 1 هراشا هدش تسا و باتک رد هانیمز نایا رد مواس و مود لااس ااه توکاسم
هدنام هب .دنا صااش ابل یموب رد باتک لاس لوا 4
،هبترم لداعم 46 / 2 دصرد رد باتک لااس
مود 1 لداعم ،هبترم 56
/ 0 دصرد و رد باتک لاس موس دادعت 1
،هبترم لداعم 58 / 0 دصرد هراشا
هدش تسا . هب صااش یاه عافد زا و نیمزرس نشج
یاه یالم رد بااتک ناابز و تاایبدا یرد
ه ی چ هجوت ی هدشن تسا . صااش هب وبرم
هب تیفیک شزادرپ ثحب نااگبخن و ریهااشم یالم
رد باتک ناتسناافا روشک ناتسریبد ۀرود یاه اب
یناوارف 0 هبترم رد بااتک لااس
،لوا 6 ،هابترم
لداعم 37 / 3 رد باتک لاس مود و 6 هبترم لداعم 52 / 3 رد لاس راآ بد ی ناتسر هجوت .تسا هدش
لودج هرامش 8 ياهدامن یناوارف . خیرات باتك رد ناتسناغفا یلم تیوه
دامن لوا ۀیاپ
مود ۀیاپ موس ۀیاپ
یناوارف مچرپ 1
1 1
دصرد 64
/ 0 64 / 0 53 / 0
یلم دورس یناوارف
1 1
1
دصرد 64
/ 0 64 / 0 53 / 0
یمسر میوقت یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0
ناکم یخیرات ياه یناوارف
6 10
3
دصرد 84
/ 3 49 / 6 61 / 1
یموب رنه یناوارف
1 0
0
دصرد 64
/ 0 0 0
یموب سابل یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0 0
نيمزرس زا عافد یناوارف
0 0
19
دصرد 0
0 21 / 10
نشج یلم ياه یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0 0
یلم ريهاشم و ناگبخن یناوارف
19 17
29
دصرد 17
/ 12 03 / 11 59 / 15
Source: Authors
لودج تاعلاطا اسارب رامش
ۀ 8 رد باتک رد ،ناتاسناافا یشزومآ ماظن هطسوتم ۀرود یاه
باتک خیرات ، رد ،ناتسریبد لوا لاس هب
دادعت مچرپ صااش 1
هبترم
، لداعم 64 / 0 داصرد و رد
،ناتسریب مود لاس 1
لداعم ،هبترم 64
/ 0 رد ،دصرد لاس
دادعت ،ناتسریبد موس 2
لدااعم ،هابترم
53 / 0 کأت دصرد ی
د هدش د .تسا ترا ر راامآ ،مواس و مود ،لوا لاس رد یلم دورس صااش اب اب
هباشم تسا چیه رد ،یمسر میوقت دامن اب ابترا رد اما . بااتک زا كای
مواس اات لوا لااس یااه
صااش نیا رب یدیکأت هدشن
.تسا رد دروم صااش ناکم یاه یخیرات رد بااتک لااس لوا 6
،هبترم لداعم 84 / 3 دصرد رد باتک لاس مود دادعت 10 م
،هبتر لداعم 49 / 6 داصرد و رد بااتک
لاس موس 3
،هبترم لداعم 61 / 1 دصرد کأت ی د هدش تسا . هب صااش رنه یموب طقف رد باتک لاس
ناتسریبد لوا 1
لداعم ،هبترم 64
/ 0 هراشا
،هدش رد اما باتک هراشا موس و مود لاس یاه هدشن یا
هب .تسا صااش ابل یموب چیه رد باتک زا كی اه
هراشا یا شن هد تسا . صاااش هاب عاافد
زا
هب نیمزرس موس لاس باتک رد زج
19 لداعم ،هبترم 21
/ دصرد 10 و ناشج صاااش هاب یااه
یلم رد چیه باتک زا مادک موس ات لوا لاس یاه
هجوت صااش .تسا هدشن نااگبخن
و ریهااشم
یلم اب یناوارف 19 لداعم ،هبترم 17
/ 12 دصرد رد باتک لاس
،لوا 17 ،هابترم لدااعم 03 / 11 رد
باتک لاس مود و 29
،هبترم لداعم 59 / 15 رد لاس موس ناتسریبد هجوت
و کأت ی د هدش تسا .
لودج هرامش 9 ینید باتك رد ناتسناغفا یلم تیوه ياهدامن یناوارف .
دامن لوا هیاپ
مود هیاپ موس هیاپ
یناوارف مچرپ 1
1 1
دصرد 68
/ 0 64 / 68 / 0
یلم دورس یناوارف
1 1
1
دصرد 68
/ 0 64 / 0 68 / 0
یمسر میوقت یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0 0
ناکم یخیرات ياه یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0 0
یموب رنه یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0 0
یموب سابل یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0 0
نيمزرس زا عافد یناوارف
3 0
0
دصرد 05
/ 2 0 0
نشج یلم ياه یناوارف
0 0
0
دصرد 0
0 0