3. มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการลงทุนโดยตรงในอุตสาหกรรมผลิตไฟฟาจากพลังงาน
3.5 การรับซื้อไฟฟาของภาครัฐจากภาคเอกชน
5) สนับสนุนกิจการไฟฟาเพื่อสาธารณูปโภคพื้นฐาน การรักษาความมั่นคงและเชื่อถือได
ของระบบไฟฟา โดยรัฐจะเปนผูรับผิดชอบดําเนินการในกิจการระบบโครงขายไฟฟา ศูนยควบคุม ระบบไฟฟา โรงไฟฟาพลังน้ํา ซึ่งการไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทยเปนผูประกอบกิจการระบบสง ไฟฟา การไฟฟานครหลวงและการไฟฟาสวนภูมิภาคเปนผูประกอบกิจการระบบจําหนายไฟฟา รวมทั้งการรักษาสัดสวนกําลังผลิตไฟฟาที่เหมาะสมของกิจการไฟฟาของรัฐ
3.5.1.3 เพื่อเปนการกระจายโอกาสไปยังพื้นที่หางไกลใหมีสวนรวมในการผลิตไฟฟา 3.5.1.4 เพื่อชวยแบงเบาภาระทางดานการลงทุนของรัฐในระบบการผลิตและจําหนายไฟฟา 3.5.2 ลักษณะกระบวนการผลิตไฟฟาของผูผลิตไฟฟา
การไฟฟาฝายจําหนายจะรับซื้อไฟฟาจากผูผลิตไฟฟาที่ผลิตไฟฟาตามลักษณะ กระบวนการผลิต50 ดังตอไปนี้
3.5.2.1 การผลิตไฟฟาจากพลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy)
การผลิตไฟฟาจากพลังงานหมุนเวียน (Renewable Energy) เชน พลังงานชีวมวลและกาซ ชีวภาพ เปนตน
3.5.2.2 การผลิตไฟฟาจากเชื้อเพลิง
การผลิตไฟฟาจากเชื้อเพลิง สามารถอธิบายไดดังตอไปนี้
1) กากหรือเศษวัสดุเหลือใชในการเกษตรหรือกากจากการผลิตภัณฑอุตสาหกรรมหรือ การเกษตร
2) ผลิตภัณฑที่แปรรูปมาจากกากหรือเศษวัสดุเหลือใชจากการเกษตร หรือจากการผลิต ผลิตภัณฑอุตสาหกรรมหรือการเกษตร
3) ขยะมูลฝอย
4) ไมจากการปลูกปาเปนเชื้อเพลิงสามารถใชเชื้อเพลิงในเชิงพาณิชย เชน น้ํามัน กาซ ธรรมชาติ และถานหินเปนเชื้อเพลิงเสริมได แตทั้งนี้พลังงานความรอนที่ไดจากการใชเชื้อเพลิงเสริม ในแตละรอบป ไมเกินรอยละ 25 ของพลังงานความรอนทั้งหมดที่ใชในการผลิตไฟฟาในรอบปนั้นๆ
(1) จํานวนผูผลิตและกําลังผลิตในกิจการที่มีอยูแลวในราชอาณาจักรเปรียบเทียบกับประมาณการความ ตองการและขนาดกํา ลังผลิตที่จะสงเสริมใหเกิดหรือเพิ่มขึ้น
(2) โอกาสที่กิจการนั้นจะขยายตลาดใหแกผลิตภัณฑหรือผลิตผลที่ผลิตหรือประกอบไดในราชอาณาจักร และ ที่สนับสนุนใหมีการผลิตหรือประกอบในราชอาณาจักร
(3) ปริมาณและอัตราการใชทรัพยากรรวมทั้งทุน วัตถุดิบ หรือวัสดุจําเปน และแรงงานหรือบริการอยางอื่นที่มี
อยูในราชอาณาจักร
(4) จํานวนเงินตราตางประเทศที่จะประหยัดหรือสงวนไวไดและที่จะนําเขามาในราชอาณาจักร
(5) ความเหมาะสมของกรรมวิธีการผลิตหรือประกอบหรือประกอบไดในราชอาณาจักรและที่สนับสนุนใหมี
การผลิตหรือประกอบในราชอาณาจักร
(6) หลักเกณฑอื่นที่คณะกรรมการเห็นวาจําเปนและเหมาะสม
50 การไฟฟาสวนภูมิภาค (กฟภ.). ม.ป.ป.. ระเบียบการรับซื้อไฟฟาจากผูผลิตไฟฟาขนาดเล็กมาก (สําหรับการ ผลิตไฟฟาจากพลังงานหมุนเวียน) (ออนไลน). เขาถึงไดจาก: http://www.pea.co.th. [2555, 19 กันยายน].
3.5.2.3. การผลิตไฟฟาจากพลังงานที่ไดมาจากกระบวนการผลิต การใช หรือการ ขนสงเชื้อเพลิง
การผลิตไฟฟาจากพลังงานที่ไดมาจากกระบวนการผลิต การใช หรือการขนสง เชื้อเพลิง ไดแก
(1) พลังงานที่เหลือทิ้ง เชนไอน้ําที่เหลือจากกระบวนการผลิตภัณฑอุตสาหกรรม หรือการเกษตร
(2) พลังงานสูญเสีย เชน ความรอนจากไอเสียเครื่องยนต
(3) พลังงานที่เปนผลพลอยได เชน พลังงานกลซึ่งเปนผลพลอยไดจากการปรับลด ความดันของกาซธรรมชาติ ทั้งนี้ ไมรวมถึงการใชพลังงานสิ้นเปลืองที่ใชแลวหมดไปมาผลิตไฟฟา โดยตรง
3.5.3 ขั้นตอนและหลักการพิจารณารับซื้อไฟฟาจากผูผลิตไฟฟา
3.5.3.1 ผูผลิตไฟฟาที่ประสงคจะขายไฟฟาใหกับการไฟฟาฝายจําหนายตองยื่นแบบคําขอ จําหนายไฟฟาและการเชื่อมโยงระบบไฟฟา ณ ที่ทําการสํานักงานเขตของการไฟฟานครหลวงหรือที่ทํา การสํานักงานจังหวัดของการไฟฟาสวนภูมิภาค ที่ผูผลิตไฟฟาจะเชื่อมโยงระบบและซื้อขายไฟฟา51
3.5.3.2 การไฟฟาฝายจําหนายจะพิจารณารับซื้อไฟฟาจากผูผลิตไฟฟาตามรายละเอียดที่
กําหนดในแบบคําขอจําหนายไฟฟาและการเชื่อมโยงระบบไฟฟา
3.5.3.3 กรณีผูผลิตไฟฟาที่มีปริมาณพลังไฟฟาเสนอขายตามสัญญาเกินกวา 6 เมกะวัตต
ใหการไฟฟาฝายจําหนายพิจารณารับซื้อเปนกรณีๆไป โดยสงเอกสารใหการไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศ ไทย (กฟผ.) พิจารณาดวย ทั้งนี้ หากไมพิจารณารับซื้อจะตองมีรายงานผลการตรวจสอบ และหากมีขอ ขัดแยงใหผูยื่นคํารองขอขายไฟฟายื่นอุทธรณไปยังสํานักงานนโยบายและแผนพลังงาน52
3.5.3.4 การไฟฟาฝายจําหนายจะแจงผลการพิจารณารับซื้อไฟฟาไปยังผูยื่นขอเสนอเปน ลายลักษณอักษรภายใน 45 วัน นับจากวันที่การไฟฟาฝายจําหนายไดรับขอมูลประกอบการ พิจารณาครบถวนทั้งนี้ การไฟฟาฝายจําหนายจะแจงรายละเอียดคาใชจายใหทราบภายใน 15 วัน นับจากวันแจงผลการพิจารณารับซื้อไฟฟา
51 การไฟฟาฝายผลิตแหงประเทศไทย (กฟผ.). (2555). การรับซื้อไฟฟา (ออนไลน). เขาถึงไดจาก: http://www.egat.co.th.
[2555, 19 มีนาคม].
52 ปกรศพรรน ณะคําปา. (2552). อิทธิพลของตนทุนภายนอกตออัตราการรับซื้อไฟฟาของโรงไฟฟาชีวมวลขนาดเล็ก.
วิทยานิพนธคณะเทคโนโลยีและการจัดการสิ่งแวดลอมมหาบัณฑิต. สาขาวิชาเทคโนโลยีและการจัดการ สิ่งแวดลอม. ภาควิชาวิทยาศาสตรสิ่งแวดลอม. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร. หนา 46.
3.5.3.5 ผูผลิตไฟฟาจะตองทําสัญญาซื้อขายไฟฟากับการไฟฟาฝายจําหนายภายใน60 วัน นับจากวันที่การไฟฟาฝายจําหนายแจงผลการพิจารณารับซื้อไฟฟา หากพนกําหนดนี้ผูผลิต ไฟฟาไมมาทําสัญญาการซื้อขายไฟฟากับการไฟฟาฝายจําหนาย ใหถือวาคําขอจําหนายไฟฟาและ การเชื่อมโยงระบบไฟฟาของผูผลิตไฟฟารายนั้นเปนอันยกเลิก
3.5.3.6 ผูผลิตไฟฟาซึ่งลงนามในสัญญาการซื้อขายไฟฟาแลว53 จะจายไฟฟาเขาระบบได
เมื่อการไฟฟาฝายจําหนายไดตรวจสอบการเชื่อมโยงระบบไฟฟา ตลอดจนอุปกรณที่ติดตั้ง วา เปนไปตามมาตรฐานที่กําหนดในแบบคําขอจําหนายไฟฟาและการเชื่อมโยงระบบไฟฟา โดยการ ไฟฟาฝายจําหนายจะตองดําเนินการใหแลวเสร็จภายใน 30 วัน นับจากวันที่ผูผลิตไฟฟาไดติดตั้ง อุปกรณไวอยางถูกตองครบถวนแลว และไดแจงความประสงคใหการไฟฟาฝายจําหนายเขา ตรวจสอบระบบไฟฟากอนจายไฟฟาเขาระบบ ทั้งนี้ ยกเวนกรณีที่ผูผลิตไฟฟาเปนผูใชไฟรายใหม
ใหการไฟฟาฝายจําหนายดําเนินการตามระเบียบปฏิบัติของการไฟฟาฝายจําหนาย
3.5.3.7 ผูผลิตไฟฟาจะตองไดรับใบอนุญาตตามที่กฎหมายกําหนด โดยนํามาแสดงกับ การไฟฟาฝายจําหนายกอนการเริ่มจําหนายไฟฟา
3.5.4 เงื่อนไขการรับซื้อไฟฟาจากผูผลิตไฟฟา
สําหรับเงื่อนไขในการรับซื้อไฟฟาของรัฐจากผูผลิตไฟฟาพลังงานหมุนเวียน มีดังตอไปนี้
3.5.4.1 การไฟฟาฝายจําหนายเปนผูรับซื้อไฟฟา
3.5.4.2 การไฟฟาฝายจําหนายจะรับซื้อไฟฟาจากผูผลิตไฟฟาที่มีลักษณะกระบวนการ ผลิตไฟฟาที่ใชพลังงานหมุนเวียนเปนเชื้อเพลิง
3.5.4.3 ปริมาณพลังไฟฟาของผูผลิตไฟฟาแตละรายที่จายเขาระบบของการไฟฟาฝาย จําหนายจะตองไมเกิน 10 เมกะวัตต54 ณ จุดเชื่อมโยงระบบไฟฟา โดยการไฟฟาฝายจําหนายจะ คํานึงถึงความสามารถและความมั่นคงของระบบไฟฟาที่จะรับได ตามระเบียบวาดวยการเดินเครื่อง กําเนิดไฟฟาขนานกับระบบของการไฟฟาฝายจําหนาย
53 คณะกรรมการบริหารมาตรการสงเสริมผลิตไฟฟาจากพลังงานหมุนเวียน สํานักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน. (ม.ป.ป.). แนวทางการดําเนินการพิจารณารับซื้อไฟฟาของการไฟฟา (ออนไลน). เขาถึงไดจาก:
http://www.eppo.go.th /power/renew index./ html. [2555, 19 มีนาคม].
54 กระทรวงพลังงาน. ม.ป.ป.. ประกาศกระทรวงพลังงาน เรื่อง การประกอบกิจการไฟฟาพลังงานหมุนเวียนหรือ
พลังงานความรอนแลไฟฟารวมกัน ขนาดไมเกิน 10 เมกะวัตต (ออนไลน). เขาถึงไดจาก: http://www.energy.go.th.
[2555, 19 มีนาคม].
3.5.4.4 เพื่อความมั่นคงของระบบไฟฟาของการไฟฟาฝายจําหนาย การไฟฟาฝาย จําหนายมีสิทธิ์ตรวจสอบหรือขอใหผูผลิตไฟฟา ตรวจสอบ แกไข ปรับปรุงอุปกรณการจายไฟฟา ของผูผลิตไฟฟาที่เกี่ยวของกับระบบไฟฟาของการไฟฟาฝายจําหนายเมื่อใดก็ไดตามความจําเปน