BiNH DANG GI(3I TRONG GIA DiNH
L
uat binh dang gidi dupe Qudc hpi nude Cong hoa xa hpi chu nghia Viet Nam hoa XI, ki hgp thG 10 thdng qua ngdy ,9/11/2006 vd cd hieu lyc tG ngdy 01/7/2007.)igu 18 quy dinh ve binh ddng gidi trong gia tinh, bao gdm binh ddng giGa vg vd chdng,
;iGa eon Gai vd con gdi, giGa thdnh vien nam a thanh vien nG trong gia dinh. Tuy nhien,
;ia dinh la xa hdi thu nhd nen quyen binh lang giua vp va chdng, giua con trai va eon
;ai, giGa thdnh vien nam vd thdnh vien nu rong gia dinh dupe thg hien trong cac linh 'ue eua ddi sdng gia dinh nhu the ndo Id van te can dupe phan tich vd Idm sang td. Bdi 'igt ndy tap trung phdn tfch binh dang gidi rong cdc linh vuc cua ddi sdng gia dinh bao
;lm: Binh ddng vl phan cdng lao ddng trong
;ia dinh; binh dang ve tigp cdn vd kiem sodt
;ac ngudn lyc Gong gia dinh; binh dang ve
|uyen quyet dinh cdc van dg trong gia dinh binh ddng vl tilng ndi); binh ddng vg quyen luge hudng sy chdm sdc va dupe tdn trgng hdn the, nhdn phdm, danh dy, uy tin.
1. Binh dang v€ phan cong Iao dgng rong gia dinh
Phan cong lao dpng theo gidi trong gia tinh Viet Nam hien nay van mang dam net ruyen thdng. Cac cdng vigc nhu nau an, di
;hg, gial giu qudn do, chdm sdc con, cham dc ngudi gia ho|c ngudi dm... chu yeu do )hu nG thyc hi$n. Sd lieu dilu tra cua cac dng trinh nghien cuu cho thdy ti le phu nG
TS. NGd THI HUdNG * ldm cdc cdng vi$c mang tfnh chat npi trp la rdt cao. Vi d{i: Nghien cuu cua Uy ban ddn s6, gia dinh vd tre em d Hd NOi ndm 2002 cho thay phdn ldn edc gia dinh Ha Npi, ngudi vp vin la ngudi ddm nhan chinh edc cdng vigc ndi trg nhu: ndu com: 69,5%, mua thue pham: 81,7%, giat qudn ao: 58,1%, lau nha cGa: 52,8%. Ti le ngudi chdng lam nhGng viee nay tuong Gng la 3,8%, 2,9%, 6,5%, 7,2%.''' Ddng thdi, phdn edng Iao ddng theo gidi cdn dupe the hien qua viee lao ddng cua ngudi chdng thudng tap trung nhieu ban vdo nhGng cdng viec tryc tiep tgo thu nhgp. Viec phdn cdng lao dpng theo gidi da ddn din kit qud la nam gidi ed ti le thu nhgp cao ban nG gidi.
Nguyen nhan dan dgn linh trgng phan cdng lao ddng theo gidi Gong gia dinh Id y thuc cua cdng ddng ve vai trd gidi truyen thdng chua thay ddi, vdn cdn quan niem cho rdng cd nhOng viec chi ddnh rieng cho phu nG vd cd vice ehi ddnh rigng cho nam gidi.
Sy bdt binh ddng ve phan edng lao dpng theo gidi trong gia dinh mdl phdn Id do quan ni?m sai ldm cua cd nG gidi vd nam gidi. Da phdn phu nu Vi$t Nam hudng den vai trd gidi truyin th6ng kha mgnh. NhGng phdm chat nhu ndi trp gidi, nuoi day con tdt... dupe ddnh gia quan trpng ban nhung van de khde
* Gidng vifin chfnh Khoa phdp luSt dfin su TfLTcmg Dai hpc Lufit Hd NOi
'AP CHi L U A T HOC SO 5/2012
NGHIEN Ciru - TRAO 0 6 l
nhu cd hpc- van eao, cd uy tin trong nghe nghi?p, cd dfa vi trong xd h0i... Nhilu phy nG van ddnh gid cao vai trd try cpt cua ngudi ch6ng vd bdng Idng vdl vai trd Id ngudi n^i trp. Quan ni|m sai ldm dd cua phy nG Igi dupe sy chap nh§n tfch cye eua nam gidi.
Khdng nhOng thl, nam gidi Igi rdt ty hdo vdi vai trd try cpt ve kinh ll trong gia dinh nBn hau hit nam gidi tham gia vdo thi trudng lao dpng bdng mpi edch dl tgo thu nhgp eho gia dinh. TG nhOng quan ni$m sai lam dd dhi den tinh trgng phan cdng lao dgng theo gidi trong gia dinh. Dilu dd chGng td rdng nam gidi cung nhu phy nO chua ed sy ehuyen bien trong quan niem truyin thdng vl phdn edng lao dpng theo gidi. Trong xd hpi truyen thdng, sy phdn cdng lao ddng theo gidi trong gia dinh dupe coi Id hpp If va khdng cd gi dang phai bdn cdi thi trong xd hpi hi?n dgi, viee phan cdng Iao ddng theo gidi dupe nhin nhdn nhu bang chung cua sy bdt binh ddng giGa nam vd nG. Ben cgnh dd cdc vdn dl nhu loi ich, tarn trang, suy nghi va nguy?n vpng cua ngudi phy nG khi phdi ehdp nhdn lao ddng trong gia dinh khdng dupe quan ldm.
Nhieu cdng trinh nghien cGu cua cdc nhd x§
hdi hpc eho thdy phdn ldn nhGng ngudi vg cdm thdy bi Gc che khi thyc hi^n vai Gd n0i trp trong gia dinh. Quan h? giGa vp vd chong thudng xuyen xung dgt do sy phan cdng lao dpng bdl binh ddng dd. Vi vgy, cde nhd xd h0i hpc thep thuylt nG quyin cho rdng Iao ddng ndi trp cua phy nG Irong gia dinh cdn phdi dypc coi nhy lao dOng dGgc trd cdng, bdi tdn nhilu thdi gian va ddi hdi nhilu cdng sGc. Mac du mang thai, sinh dd vd nudi con bdng sua me Id vai trd ty nhi^n cua phy nO -
Id thiSn chGc cua phy nG nhung khdng vitlii md cd thl cho rdng trach nhi?m thyc cdc cdng vi?e n^i trp kbdc nhu mua sdmi nudng, chdm sdc cdc thdnh vien Gong gi;
dinh (nhu con nhd, ngudi gid, ngudi lm)li IhuOc vl nG gidi. Hon nGa, hogt dgng npi IK cdng trd thdnh van dl quan tam khi ddt gl;
dinh trong khung cdnh bien ddi xd hgi, n biin d6i chGc ndng eua gia dinh Gong m^
quan h^ vdi cdc thiet che x3 hgi khac >i trong vdn dl binh ddng gidi. Nghien cuuxa hgi hgc vl phan cdng lao dpng theo gidi cho thdy sy bat binh ding gidi trong phan c6ng lao dpng gia dinh. Gong dd phy nu ludn phai lam nhieu edng vi$e gia dinh vdi nhilu thoi gian hon nam gidi, trong khi hp van co the ldm viec ngodi thi trudng lao dpng ngang bdng vdi nam gidi. Uy ban qudc gia vi sa tien bO cua phy nG nam 2005 cho biet, trong khi phu nG va nam gidi lam viec vdi so go ngang nhau Gong cdng sd, nhd may^a nghidp, dong mpng, trang trai... thi phu nfi sG dyng thdi gian hdng ngdy cho edng viec gia dinh nhieu hem 2,5 Ian so vdi nam gioi(o thdnh thi) va 2,3 Idn (d ndng thdn). DI xoa bd sy phan cdng Iao ddng theo gidi, khoan J Dilu 18 Lu^t binh ddng gidi quy dinh: "Cac thdnh vien nam, nir trong gia dinh co irddi nhi0m chia se cdng viic gia dinh".
Nhu v§y, dl dgt dupe binh ddng gli^
trong gia dinh, vdn dl quan trpng Id xod bo sy phan cdng Iao ddng theo gidi GongI gia dinh, tien tdi binh dang gidiJrong phdn cong lao ddng. Vp, ch6ng, con tiai, con gai, thilnb viBn nam, thdnh vi6n nG cung nhau chiai cdng viec gia dinh, cGng dupe tham gia v|0 thi trudng Iao ddng dl tgo thu nhkp, dam bfe
j^Uf|jimAT^H9c s6 s ^
lu cau ve mgi mdt cho cac thdnh vign trong ia dinh. Tuy nhien, nhGng nhdn IhGc ve vai d gidi dupe hinh thdnh iG rat sdm qua chGc ang xa hdi hod cua gia dinh. Vi vdy, chuyln 5i nhan thGc ve vai Ird gidi bdng vi?c nang io nhdn thuc ve binh ddng Id dieu can thiet di ca nam gidi vd nG gidi. QB tao co sd cho liuyen bign nhan thuc ve binh ddng gidi can ip trung vdo cdc van de nhu: Tuygn truyen ldo due ve binh ddng gidi; chuyln doi co
^u nghi nghiep dd thu hGt nhilu ban lao dng nG trong lyc lugng lao dgng xd hgi; xd gi hod vai trd gidi trong gia dinh ngay tG idi au tho; gido dye tre em Gai vd tre em gdi lam gia khdng cd sy phan biet trong cdng iec gia dinh; tuyen truyen, van ddng nam idi ldm ede cdng vigc ndi trg trong gia dinh.
)o vdy, mdt trong nhiing mue tieu quan
•gng cua nhu cau gidi ehien lupc Id xod bd han cdng lao ddng theo gidi trong gia dinh.
2. Bmh ddng vl tilp c$n va kiim soat ac nguon lire trong gia dinh
Gia dinh Id noi dien ra qud trinh sdn xuat d phan phdi cdc ngudn luc. Ket qud nghidn uu xa hpi hgc chi ra rang trong gia dinh gudi vp va ngudi chdng cd xu hudng chia e su tiep can phdn ldn cdc ngudn lyc nhung gudi chdng cd vai Gd quylt dinh trong viec iem sodt cac ngudn lyc quan trpng cua gia inh nhu ddt dai, nha d, phuang lien sdn udt... Yeu td gdy cdn trd Idn den binh ddng idi trong gia dinh la viec da sd phy nG hdng ed tBn trong gidy chGng nhgn quyin u dyng dat vd quyin sd hihi nhd d; da sd hy nG it cd co hdi tilp cdn khoa hpc, cdng ghe vd phu nu thudng lam nhGng vigc dupe a cdng thdp. Theo dilu tra co ban vl gia
dinh Viet Nam thi 79,7% hd gia dinh d ddng bdng, 82,1% hg gia dinh d trung du, mien nui vd 49,8% hd gia dinh d thanh phd cd nam gidi Id ngudi dung tgn chu sd hGu nhd d va ddt d. Nguyen nhdn chinh Id do quan ni?m va cdch lam truyen thong ngudi dGng ten chu sd hGu nhd d vd ddt d phdi Id chu hd.
Trong khi dd d Viet Nam khoang gan 80%
ehu hg Id nam gidi va ban 20% la phy nO (ehu ylu d thdnh phd). 78,9% ngudi dung t^n trong gidy chGng nhgn quyen sG dyng dat eanh tdc cua cae hp gia dinh d ndng thdn Id ngudi chong, khdng phan biet mien nui, trung du hay ddng bdng.'^' Thang 10 nam 2008, Td chuc ActionAid Vigt Nam da cdng bd bao cdo khao sat "Quyen tigp cdn ddl dai eua phy nG - Nhin iG thyc trgng cap giay chGng nhan quyen sG dung dat hai tBn tgi 6 vung phat triln ddi han cua ActionAid Viet Nam". Kit qua khdo sdt tai 6 tinh Hod Binh, Lai Chau, Ninh Thuan, Gia Lai, Tra Vinh, Vinh Long cho thay: Trong giay chGng nhdn quygn su dung dat mdi chi phd bien ghi Ign chdng, li le giay chGng nhdn quyen su dyng ddt mang ten ed vg vd chdng cdn rat thdp (Hod Binh vd Lai Chau tu 1% den 5%, cac tinh cdn Igi Id tG 10% den 15%). Nguygn nhdn cGa thuc trgng nay Id do da sd ngudi dan (d 6 tinh khdo sat) chua biet dgn quy dinh ve cdp giay chiing nhdn quyen su dung ddt mang hai tgn vg va chdng, tG dd chua nhgn thGc day du ve Ipi ich cua quyen tiep cgn vd sG dung ddt cua ngudi phu nu. Ong Saroj Dash - Quyin gidm ddc qude gia ActionAid Viet Nam ndi: "Phti nit Id ngudi sdn xudt ndng nghiep chu yeu vd nuoi sdng cd gia dinh, song quyin tiip cdn vd sir dung
AP CHl I I lA-r.urto Q ^ KfOCtA 0
NGHIEN Cl!;u - TRAO Ddl
cdc cdng c{i vd lu li?u sdn xudl cua hg vdn chua dugc ddm bdo, thdm chi c6 khi cdn bi xdm phgm".^^^ Trong gia dinh, khi khdng thyc sy dupe ldm chu nguon ddt dai, lu li$u, cdng cy sdn xuat thl ngudi phy nG ludn d vi thl phy thugc. Hg khdng dupe ehu d^ng trong viec lap ke hogch phdt trien kinh te gia dinh nhu vay von dl dau tu cho sdn xuat, trong cdy gi, nudi con gi... Vi the, ddi ngh^o, c h ^ phdt triln ludn Id dn hpa ddi vdl phu nG vd con cdi hg, d$c bi?t Id khi li hdn hode khi ngudi chdng chet. Nhu vgy, sy bat binh ddng gidi trong tiep cdn vd kigm sodt nguon lyc trong gia dinh Id ylu to Idm tdng sy bat binh dang gidi trong gia dinh. TG dd, ldm tdng bao lue ddi vdi phy nO, tdng ti le sinh, li le IG vong, lam gidm tieng ndi vd khd ndng ty bdo vB cua phy nG trong quan he vdi nam gidi.
Cac chfnh sach lam thay ddi sy tilp can va kiem sodl edc ngudn lye giGa thdnh vign nam vd thanh vien nG trong gia dinh sg Idm thay ddi cdn can quyen lyc giGa cac thdnh vign gia dinh vd mang lai y nghTa sau sdc vl binh ding gidi va phuc Ipi gia dinh. Trao eho phy nu quyin tilp can vd kilm sodl cdc ngudn lyc Id nhdm tgo quyin cho hg, ndng cao viee phan b6 vd dau tu cdc ngudn lye cua gia dinh cho con edi. Bdi khi ngudi vp cd quyin lyc vl tdi chinh Ihi hp ed tfnh ty chu cao hem vd cd nhieu quylt dfnh hon, tG dd, hg sg phan bd nhilu han cho con edi.
Day la sy tdc dpng cd y nghia rdt ldn: Con cdi dugc di hpc nhieu ban (kl cd con gdi), ti le siiy dinh dudng hay tu vong cua trg em gidm di. CJ Viet Nam, phap lugt dan sy vd hdn nhan vd gia dinh da ghi nh§n quyin binh
ding eua vp chong trong sd hGu tdi s chung, tdi sdn riSng; quyin dupe ghi tgn- vp vd ch^ng trong gidy chGng nhgn quyin dyng ddt vd quyin sd hGu nhd Id tai s chung cua vp chong. Thyc tl cho thay nhlli gia dinh md vp ch^ng cung nhau tilp c|
qudn If, dfnh dogt tdi san chung thi dia vj ci ngudi vp dupe nang cao, kinh le va ddi s6]
eua cdc thdnh vien gia dinh phdt triln ho Nghien cGu d Bangladesh va Brazil cho thi thu nhgp tien mdl do phu nG ndm giG dd \i tdng ddng kd ngdn sdch md gia dinh dutfi chi cho gido due, y te, cdc chi phf cd lit quan den dinh dudng vd lam giam phdn ^ mdl chi vdo ruou va thudc la. Khi phun dupe vay vdn tin dung de phdt triln kinh I thi hp ndm dupe ngudn lye nhigu hon va c hdi phdt trien cua bdn than va cua gia din cao han.*"** Khi phy nu dupe ghi ten iron giay chung nhgn quyen su dung dat va ^i chGng nhgn quyen sd hGu nhd d s6 tgo cahl cho phy nG dupe tilp cgn va kilm soat a ngudn lyc trong gia dinh. He qua Id ngin phy nG sS cam thdy vi thl dupe nang leni dupe lam chu tai san gia dinh ngan^ vd ch6ng. TG dd, ngudi phy nG ty chu va HtH hem Gong vi$c bdn bgc vdi chdng dl phi triln vd quan li kinh tl gia dinh, lam cli' kinh le gia dinh phdt triln, con cai du?
chdm sdc tdt hon, khdng khi gia dinh dSi am... &ilu ndy cQng gdp phdn lam thaylK tinh gia tnrdng d bp phgn nam gidi - ylu*
lam ngn sy bat binh ding gioi trong gia dlnl Vi vdy, khoan 2 Dilu 18 Lugt binh ddng S^
quy dinh: "Vg, chdng cd quyin, nghia vi ngang nhau trong sd hihi tdi sdn chung^
ddng trong sir d^ing ngudn thu nhdp'Chm
HOC S6 5/20i:
NGHIEN Cl/U-TRAO DOI
ta vg chdng vd quyit djnh cde ngudn li^c ong gia dinh"
3. Binh dang vl quyen quyet d}nh cac in de trong gia dinh (binh ddng ve tieng ndi) Trong gia dinh Guygn thdng, nam gidi Id 3udi lanh dao vd ra quyet dinh, phu nu la gudi thyc hien cae quyet djnh dd. Nam gidi ilm soat, chi phdi vd quyet dinh loan bg cdc in dg trong gia dinh nhu: Nguon lyc, Igi fch ja gia dinh, cac hoat dpng cua phy nG va ca an than ngudi phy nG. Trong he thdng tdn ti at tu cua gia dinh gia trudng, nam gidi la ip tren va thdng tri, phy nG Id edp dudi vd i thdng tri. Nam gidi kiem soat va quyet inh hau hgt cdc vdn dg cua phu nG nhu igm soat quyen lao dpng, quyen tdi sdn xuat a cde hogt ddng khde cua phu nG. Nam gidi iem sodt lao ddng cua phy nu d bgn ngoai ia dinh theo nhung each khae nhau nhu ude phu nG phdi bdn sGc lao ddng hoac gan can hg lam viec. Nam gidi kiem sodt vd uyet dinh quygn tai sdn xudl ciia phy nG hu phu nG khdng dupe quyet dinh sd con.
Ihigu gia dinh viec sinh nhieu hay it eon Id o ngudi chdng quygt dinh. Mac du quyen ii san xuat cua phu nG chi Id quyen tuong di, bi chi phdi bdi ehinh sach ddn sd cua loi qudc gia nhung nhieu khi quyen dd cdn i chi phdi ciia ca ngudi chdng. Vi vdy, phy G roi vdo tinh Ggng khd xG ngu mong mudn lia ngudi chdng di ngupc vdi chinh sach lia Nha nude. Ngodi ra, phy nu cdn bi kigm aat cdc vdn de rieng lu nhu giao tiep, cu hi, cdch idn mac,.sy di Igi bdi,nhGng quy tac ng xu trong gia dinh hoac cua ngudi chdng.
Quyin quylt dinh trong gia dinh Id vdn I, cdt Idi .di. danh gia vi thl va vai trd cua
nam gidi va nG gidi trong gia dinh. Khudn mdu gidi dien hinh, li tudng la ca nG gidi, nam gidi cung tham gia vao qua trinh ra quyet dinh vd thyc hien quyet dinh. Ben cgnh dd, quygn quygt dinh cde vdn de trong gia dinh cung la thudc do khac ve dia vi cua nG gidi vd nam gidi. Quyen quyet dinh dupe higu Id kha ndng nam gidi vd nu gidl ty kiem soat cugc sdng cua ehinh minh, ed tieng ndi trong nhGng vdn dB lign quan tdi ban than va gia dinh, dua ra va thyc hi?n cac quyet dinh.
Tuy nhien, quyen quygt dinh cua nG gidi va nam gidi lai bi chi phdi bdi vai trd cua hp trong viec kiem tign nudi sdng gia dinh vd phat trien kinh te gia dinh. Do vay, khi phan edng lao ddng theo gidi cdn mang nang dinh kien gidi thi phy nG chu ygu phdi lam viee nhd ngn khdng Ih^ tryc tiep tham gia vao thi trudng lao dpng de tgo thu nhdp. Dieu nay khiln eho phu nG cd dia vi thap kem trong gia dinh. Nhu vgy, ed the nhgn thay rang phdn cdng lao ddng theo gidi Id nguygn nhan dan din tinh trgng phu thugc, dia vi thap kem cua phy nG va bdl binh dang giOa nG gidi vd nam gidi ve quyen quygt dinh eae van dg trong gia dinh.
Khodn 1 Dilu 18 Ludt binh ddng gidi quy dinh: "Vg, chdng binh ddng vdi nhau trong quan hi ddn su vd cdc quan he khac liin quan din hdn nhdn vd gia dinh" "vg, chdng binh ddng vdi nhau trong viec bdn bgc, quyit dinh lua chon vd sir dung biin phdp ki hogch hod gia dinh phii hgp; sir dung thdi gian nghi chdm soc con dm theo quy djnh cua phdp lugt" (khodn 3 Dieu 18).
Nhu vdy, binh ddng ve quyen quyet dinh cdc van de trong gia dinh dupe hieu la vp chdng
AP CHi LUAT HOC 550 5/2012 45
NGHIEN Cl/U • TRAO DOI
cGng bdn bgc dl quylt dinh cde van dk nhu:
Phdt trien kinh te gia dinh; lao d^ng vi§c nha; s6 con; chdm sdc. gido dye con; ddu tu tdi chfnh trong vl?c chdm sdc sGc khog cdc thdnh vien gia dinh; dau IG tdi chinh cho vi^c gido dye con... Binh ddng vl quyin quylt dinh cae vdn de trong gia dinh cdn dugc hllu Id vp, chong dupe ly quylt djnh ede vdn dl ve bdn thdn md khdng ldm Ion hgi din Ipl fch chung cua gia dinh. Bgn cgnh dd, binh ding gidl trong quygn quylt dinh cdc vdn dl trong gia dinh cdn dupe thl hi^n trong vi^c ddm bdo cho thdnh vien nam, thdnh vien nO cd quyen tham gia quylt dinh eac vdn dl cua gia dinh vd ly quylt dinh cde vdn dl cua bdn than khi d5 Irudng thdnh.
Viee ra quyet dinh thyc chdt Id he qud cua nhigu ylu td trong dd cd khd nang tilp can, sG dyng cac ngudn lyc nhu thdng tin, lao ddng, vdn, tu lieu sdn xuat vd tuong quan vl dia vi xa hdi cGa moi ed nhdn. Nhu vgy, binh dang trong quygn quyet dinh cde vdn dl trong gia dinh Id eon dudng dan din binh dang gidi trong gia dinh.
4. Binh ddng ve quyen diro'c hvoug s^
cham soc va du-yc ton trpng thfin thi, nhan ph^m, danh dy, uy tfn
Bp lugl ddn sy ndm 2005 quy dinh: "Cdc thdnh viin Irong gia dinh cd quyin dugc hudng su chdm sdc, giiip da nhau phu hgp vdi truyin thdng dgo due tdt d^p cua gia dinh Viet Nam... " (Dilu 41); "cd nhdn cd quyin dugc bdo dam an todn vi tinh mgng, sire khoe, thdn thi" (khodn 1 Dilu 32) va
"danh du, nhdn phdm, uy tin cua cd nhdn dugc tdn trgng vd dugc phdp lugt bdo v|"
(Dilu 37). Luat binh ding gidi ndm 2006
quy dinh: "Vg, chdng binh ddng vdim Irong quan h^ ddn su vd cdc quan h$ k liin quan din hdn nhdn vd gia dinh" (kh 1 Dilu 18) vd "con trai, con gdi dugc gS;|
chdm sdc, gido d{ic vd igo dieu ki^n nhun di hQC tap, lao dgng, vui chai, gidi tri vap trien " (khodn 4 Dilu 18). ?
Nhu vgy, binh ddng gidi trong gia d phdi ddm bdo cho moi thdnh vien gia (fi khdng kl nam hay nG, con trai hay con diu dupe hudng sy quan tam, chdm soc ede thdnh vien khde. Do dd, vg chlngjl chdm sdc lan nhau, cha m^ phdi chdm <
con trai, con gdi nhu nhau. D ^ bi^t, conti con gdi deu cd quyen dupe tgo dieu kigo I lap, lao dpng, vui chai, gidi tri vd phdt tri nhu nhau. Mpi thdi dp, hanh vi thl hien phdn biet ddi xu giGa con trai, con gdi d^
vi pham quy dinh ve binh ddng gidi. Quy binh ddng trong viec dupe hudng sy chi sdc cua cdc thanh vidn gia dinh chfnh, quyin binh ddng trong viec thy hudng tha qud lao ddng cua cac thanh vi8n gia dinh.
Ddng thdi, binh ddng gidi trong gia £ cdn dupe the hi?n trong quyin dupe l trpng than the, nhan phdm, danh dy, uy i cua cdc thanh vien gia dinh. Vdi tu each cdng dan, nam gidi vd phy nG Gong gia ^ diu cd quyin dugc tdn trgng thdn thl, nh phdm, danh dy, uy tin. Mpi hanh vi ii ddp, ngupc dai vd sy ki thi ddi vol nfi @ trong gia dinh (ngudi me, ngudi vp, ngi con gdi) diu Id hanh vi xam phgm than tl nhan phdm, danh du, uy tin cua ngudi p nG. Tuy nhien, IG sy phan cdng lao ^ theo gidi va tG trgl ty cua chi dp gia tntci dd tgo quyin lyc cho nam gidi vd mliqu
SHIEN C L / U - T R A O DOI
bat binh dang giGa phu nG va nam gidi ig gia dinh. Bao lyc ve Ihl chdt vd tinh 1 ma nam gidi gay ra cho phu nG trong dinh ehinh Id hdu qua cua mdi quan he en lyc bdt binh dang dd. Phy nG vd tre gdi rdt de phdi chiu cdnh bao lyc vd lam Lg trong gia dinh. Rui ro ldn nhat do cdc bgo lyc lien quan dgn gidi lai khdng phdi nhiing ngudi xa lg md tG ngudi chdng, rdi cha hoac nhGng ngudi dan dng khde lg gia dinh. Nguyen nhan chfnh cua bgo gia dinh ddi vdi ngudi vp Id do uy quygn quyen lyc nam trong lay dan dng cung sy phu thudc cua phu nG vdi vai trd rdi vg, ngudi me. NhGng mau thuan nhd lg gia dinh nhu ghen ludng, chuyen con , tien nong, say ruou... dugc giai quyet lg quyen uy eiia ngudi chdng da trd thdnh I lyc gia dinh ma ngn nhdn Id vp vd con.
1 cgnh dd, sy ki vpng truyen thdng rang rdi ddn dng phdi Id try cdt chfnh nudi lg gia dinh vd Id ngudi ra quyet dinh trong dinh cd the tgo cho dan dng nhieu ndi lo Gong nen kinh tl dang cd nhigu bien ddi.
i nam gidi mat viec ldm hoac khdng kiem tien dg nudi sdng vg con se ldm vdo tinh lg cang thing vd ehdn ndn, cam gidc ygu va bdt lyc thudng dan din chGng benh gn nao vd Idm tang dang ke ti le nghi$n ru, Igm dyng the xae vp eon, li hdn va hg bd gia dinh... Nhu vdy, lit ea bao lyc I lien quan den gidi. Vai trd gidi, nhGng ki lg ve gidi vd dinh kign gidi dang tgo ra sy ng tac vd hanh vi dan tdi bgo lye gia h. Do do, mpt trong nhGng npi dung cua h ding gidi trong gia dinh la ddm bdo cho thanh vien tiong gia dinh gdm vp.
chdng, con trai, con gdi, thdnh vien nam, thanh vien nG Irong gia dinh dupe hudng sy cham sdc, dupe tdn trpng than the, nhan phdm, danh dy, uy tin. D I dgt dupe binh ding gidi trong gia dinh, nhu cdu gidi chign luge Id ngdn eh^n bgo lye gia dinh.
Nhu vdy, binh ddng gidi trong gia dinh Id dam bdo cho nam gidi vd nu gidi du vdi tu cdch Id cha, m?, chdng, vp, eon trai, con gdi... diu dugc binh ding ve phan cdng lao dgng trong gia dinh, binh ding ve tiep can vd kilm sodt cdc ngudn lyc trong gia dinh, binh ding ve quyen quyet dinh ede vdn dg Gong gia dinh va binh dang ve quyen dupe hudng sy cham sdc vd dupe tdn trpng than the, nhan pham, danh dy, uy tfn. Khi nam nG dd thyc sy dupe binh dang trong gia dinh thi nG gidi se dupe tham gia vdo thi trudng lao ddng vd khdng bi rang bude bdi edng viec ndi trp, giup hp cd the phat huy va khang dinh khd nang ciia minh trong cdng viee. TG dd, vi thl eua nG gidi dupe ndng len, cd quyen quyet dinh nhiing van dg quan trpng trong gia dinh vd noi lam viec. Do dd, binh dang gidi Gong gia dinh chinh la cua ngo quan trpng ddn din binh dang gidi trong edc ITnh vuc khae./.
(l).Xem; Le Nggc Vdn, "Phdn cong lao dong theo gi6i", Tgp chi khoa hgc ve phif nii, so 5/2005, tr. 14.
(2).Xem: Le Ngpc VSn, "Phfin c6ng lao dOng theo gidi", Tgp chi khoa hgc viphy nu, s6 5/2005, tr. 14 (3).Xeni: Huyen Ngfin, Bdt binh ddng gidi trong chiing nhgn quyin su di^ng ddt, ngu6n: http://vneconomy.vn/
2008I0151029299I6P0C17/bat-binh-dang-gioi- trong-chung'nhan-quyen-su-dung-dat.htm (4).Xem: Ngan h^ng the gi6i, Dua vdn de gi&i vdo phdi triin, Nxb. Van hofi - thong tin, Hk N6i, 2001, tr. 193.
= CHl I \\iiT'JM:\r 'it^ -,nrii?
