NGHIEN CUU-TRAO BOI
CAC HINH THUC XO'PHAT VI PHAM H A N H CHfNH THEO QUY DINH C(JA L U A T XC'LI VI PHAM H A N H CfflNH
L
uat xii li vi pham hanh chinh dugc ban hanh danh dku budc phat tridn mdi trong hoat ddng xay dung phap luat ve xii li vi pham hanh chinh d Viet Nam. So vdi Phap lenh xir li vi pham hanh chinh nam 2002, dugc sda ddi, bd sung cac nam 2007, 2008 (viet tat la Phap lenh XLVPHC) thi Luat xir li vi pham hanh chinh (viet tat la Luat XLVPHC) cd nhieu diem mdi, tien bd ca ve cau tnic va ndi dung. Cac quy dinh ve hinh thuc xu phat vi pham hanh chinh ciia Luat cung cd su ke thira va phat trien tren co sd cac quy pham phap luat trudc dd.1. Cac quy dinh chung ve hinh thuc xir phat vi pham hanh chinh
Ve ca ban, cac hinh thiic xOr phat trong Luat khong khac nhieu so vdi quy dinh ciia Phap lenh XLVPHC trudc dd. Cac hinh thiic xii phat vi pham hanh chinh van bao gdm:
Canh cao; phat tien; tudc quyen su dung giay phep, chiing chi hanh nghe cd thdi han hoac dinh chi hoat ddng cd thdi ban; tich thu tang vat, phuong tien dugc su dung de vi pham hanh chinh va true xuat. Nhung khac vdi Phap lenh XLVPHC, Luat khdng chia hinh thuc xir phat thanh hai nhdm la hinh thiic xu phat chinh va hinh thiic xu phat bd sung. Neu canh cao va phat tien van dugc quy djnh la hinh thiic xii phat chinh thi true xuat. tudc quyen sir dung giay phep, chiing
TS. NGUYiN NGOC BfCH * chi hanh nghe cd thdi han hoac dinh c ^ ho^t dgng cd thdi han; tich thu tang v$t, phuong tien vi pham hanh chinh vira la hinh thiic xii phat chinh vijra la hinh thiic xu phat bd sung (hinh thiic xii phat kep). Vdi each thuc quy dinh nhu vay thi khdng cdn hinh thiic xiho chi la hinh thiic xu phat bd sung va sd lugng hinh thiic xii phat chinh dugc tang len, trong khi hinh thiic xur phat bd sung dugc giQ nguyen. Cd the thay quy dinh cua Lu^it khdng chi lam tang sd lugng hinh thiic xii phat vi pham hanh chinh ma cdn giiip cho viec xii phat tren thuc te linh hoat va phu hop vdi nhiing tinh hudng cu the. Vi d^, trong nhiing trudng hgp ngudi cd tham quyen xu phat nhan thay neu ap dung hinh thiic phat tien ma khd cd kha nang de thi hanh quyet dinh xii phat do thi cd the quySt dinh hinh thuc xu phat khac thay the.
Mac dd cd su khac biet khi xac dinh tinh chat cac hinh thiic xu phat, Luat v§n giii quy dinh mdt vi pham hanh chinh ciia ca nhan, td chiic vi pham chi bi ap dung mot hinh thiic xu phat chinh, mot hoac nhieu hinh thiic xu phat bd sung va cac hinh thiic xix phat bd sung chi ap dung kem theo cac hinh thuc phat chinh. Tuy nhien, Luat XLVPHC cung nhu Nghi dinh cua Chinh
* Gi^ng vifin Khoa hanh chinh-nha nirdc Tnicmg D^i hpc Luat Hh Npi
TAP CHl LUAT H O C S O 12/2013
phu sd 81/2013/ND-CP ngay 19/7/2013 quy djnh chi tiet mgtsd dieu va bien p h ^ thi hanh, Luat XLVPHC khdng cd bit Id quy dinh n^o lam ca sd cho vi^cxac Chnh trong trudng hgp nao thi tudc quydn su dung giiy phep, chiing chi hanh.nghe cd thdi han ho^c dinh clu ho^t ddng cd thdi l^m; tich thu tang vat, phuong tien vi piiam hanh chinh;
true xuat dugc ap dung vdi tu each la hinh thiic xu ph^t chinh, trudng hgp nao la hinh tjuicxii phat bd sung. Trudc day, Phap lenh XLVPHC cung da quy dinh true xuAt vira la hinh thuc xii phat chinh vda la hinh thiic xu ph^t bd sung nhui^ cac nghi dinh ve xCr phat vi pham hanh chinh trong tung ITnh vuc cd quy dinh ve true xuat thi hinh thiic nay ho^c chi la iiinh thiic xii phat bd sung (vi dii: Ngjii dinh eiia Chinh phu sd 142/2004/ND-CP ngay 08/7/2004 quy dinh xd phat vi pham hanh chinh ve buu chinh, viln thdng va tan sd vd tuy^n dien, Nghi dinh ciia Chinh phu sd 49/2005/ND-CP ngay 11/4/2005 vd xii phJit vi pham hanh chinh trong linh vuc giao due) ho§c chi la hinh thiic xu phat chinh (v/ du:
Nghi djnh ciia Chinh phii sd 47/2010/ND-CP ngay 06/5/2010 quy dinh xir phat hanh chinh ve hanh vi vi ph^im phap lu^t lao ddng) nen khdng bao dam dugc tinh Imh hoat can cd ciia hinh thdc xir phat kep nhu true xuat.
Ke tir khi Luat XLVPHC dugc ban hanh,''' cic nghi djnh ve xCr phat vi pham hanh chinh trong cac ITnh vyc quan li nha nudc ban hanh sau dd da quy dinh da dang hon ve viec ap dyng cac hinh thiic xii phat nhu tudc quyen sii dyng giiy phep, chiing chi hanh nghe cd thdi hgn ho|ic dinh chi hoat ddng cd thdi h^n; tich thu tang v§t, phuong ti^n dugc sii
dung de vi pham hanh chinh. Vi du, Nghi dinh ciia Chinh ^phu sd 105/2013/Ne-CP ngay 16/9^013 quy djnh xii phat vi pham hanh chinh trong luih vuc kl toan,* kidm toSn ddc lap (Nghi dinh sd 105/2013/ND-CP) quy dinh rd viec dinh chi mgt sd hoat ddng, tudc quyen sit dung mdt sd loai gidy phep (dugc liet ke cu the) la hinh thdc xii phat chinh, trong khi tudc quyen su dung cac loai giay phep, chumg chi hanh nghd khac hoac dinh chi cac hoat dgng khac lai la hinh thiic xu phat bd sung (Dieu 4). Tuong tir, Nghi dinh cua Chinh phii sd 108/2013/ND-CP ngay 23/9/2013 quy dinh xir phat vi pham hanh chinh trong linh vuc chiing khoan va thi trudng chiing khoan (Nghi dinh sd 1O8/2O13/N0-CP) thi tudc quyen sd dung giay phep la hinh thiic xir phat chinh va bd sung, dinh chi hoat ddng cd thdi ban va tich thu tang vat, phuong tien chi la hinh thiic xii phg,t bd sung...
(Dieu 3). Tuy nhien, khi quy dinh ve hinh thiic xii phat vdi mdt vi pham thi nhihig nghi djnh nay lai chi quy dinh mgt hinh thiic phat chinh la phat tien ho^c tudc quyen su dung giay chiing nhan, giay phep, dinh chi hoat ddng... (cac dieu 19, 21, 24 Nghi dinh sd 105/2013/ND-CP va cac d i k 24, 26 Nghi dinh sd 108/2013/ND-CP). Do do, viec tang sd lugng cac hinh thiic xii phat khdng lam tang kha narig lira chgn cua ngudi cd tham quyen xii phat klii ap dung phap luat tren thuc te. Vi the, mgt mat cac nghi dinh ve xir phat vi pham hanh chinh trong ITnh vuc quan li nha nudc dugc ban hanh trong thdi gian tdi can quy dinh nhieu hinh thiic xir pliat chinh ap dung ddi vdi mdt vi pham hanh chinh, tuy theo tmh chit, miic dg nguy hiem ciia vi
TAP CHl LUAT H O C S 6 12/2013
NGHIEN CUU - T R A O D C
pham dd. Mat khac, phap luSt vd xd phat vi pham hanh chinh can phai quy dinh nguydn tac xac dinh rd tinh chat ciia cac hinh thiic xii phat vua la hinh thtic xii phat chinh vira la hirdi thuc xir phat bd sung, theo hudng bao dam canh cao va phat tien la hinh thdc xd phat chinh dugc uu tien ap dung phu hgp vdi mgi vi ph?m hanh chinh (dam bao phu hgp vdi rinh chat, miic dd ciia timg vi pham), chi khi nao khdng cd dieu kien de ap dimg mdt trong hai hinh thiic xir phat nay thi ngudi cd tham quyen mdi quyet dinh mgt trong cac hinh thiic xii phat khac da dugc quy dinh ap dung ddi vdi vi pham dd la hinh thdc xir phat chinh.
2. Cac hinh thirc xa phat theo Luat xa li vi pham hanh chinh
Quy dinh ve timg hinh thiic xd phat vi pham hanh chinh trong Lu$t XLVPHC da ke thua cac quy dinh trudc dd va phat trien tren ca sd khac phuc nhiing diem cdn han che nham dam bao tinh hgp li, khoa hoc, thdng nhat trong phap luat vS xii li vi pham hanh chinh.
21. Canh cao
Day la hinh thuc xd phat ma Luat XLVPHC ke thira cac van ban quy pham phap luat ve xu li vi pham hanh chinh trudc dd. Tuy nhien, neu cac quy dinh cua Phap lenh XLVPHC chi nham lam co sd cho ca quan nha nudc cd tham quyen quy dinh vh hinh thiic xu phat nay ap dung ddi vdi vi pham hanh chinh trong cac ITnh vuc quan li nha nudc thi Luat XLVPHC quy dinh ro ca nhan, td chiic bi canh cao khi thuc hien hanh vi theo quy dinh thi bi ap dung hinh thiic xd phat canh cao cdn lam co sd dd ngudi cd
tham q u y ^ xd phat ap dung canh cao vdi'#
nhan, td chiic vi pham cu the. • ^ • >)
• Rieng ddi vdi ngudi chua thanh nidn'Ti!!
pham hanh chinh bi ptiEit canh cao thi Luat XLVPHC quy dinh cd thd ap dung bien'phap thay the la nhac iihd. Can cu vao caC quy dinh cua Luat XLVPHC vd ddi tugng xd ph^t canh cao thi nhic nhd la biSn phap fRayth^
cd the ap dung vdi ngudi chua thanh nien tii du 14 tudi ddn dudi 16 tudi vi pham hanh chinh va ngudi tir dd 16 tudi den dudi 18-tu6i vi pham hanh chinh khdng nghiem trgng,'c6 tinh tilt giam nhe. Thai dd tu nguydn khd bao, tiianh that hdi Idi cua ngudi chua 'thanh nidn la &§u kidn dd ngudi cd tham'quyen quyet dinh bien phap thay the khi xu phat'vi pham hanh chinh vdi ngudi chua thanh nien.
Nhac nhd khdng phai la hinh thiic xd phat vi pham hanh chinh nen ngudi chua thanh nien bi nhac nhd coi nhu khdng bi xir phat.
2.2.Phgttiin "''' Trong Luat XLVPHC, phat tien dupc
quy dinh la hinh thiic xd phat chinh do dl dang, thich hgp ap dung vdi ca ca nhan,i^t6 chiic vi pham va cd tinh kha thi cao. Miic phat tign trong Luat XLVPHC dS. dugc n ^ len so vdi cac quy dinh trudc kia, mdc ph?t i tdi thidu la 50.000 ddng ddi vdi ca nhan vJ 100.000 ddng ddi vdi td chiic; miic phat tien tdi da la 1.000.000.000 ddng ddi vdi ca nhSn va 2.000.000.000 ddng ddi vdi td chiic. Do cac yeu td dae thu cua vi pham hanh chinh tiong ITnh vuc thud; do ludng; sd hiiu tri tu§;
an toan thuc phdm; chit lugng san phSm, hang hoa; chung khoan; hsin chd canh tranh ndn mdc phat tidn khdng bi Lulit XLVPHC khdng che, mdc tdi da ap dung ddi vdi cacvi
10 TAP CHl L U A T H O C S 6 12/2ft1«
pham nay can cii vko sd tidn ca nhan, td ch6c vi pham ho|u; dugic loi tii vi pham de x6c. dinh theo quy djnh cua cac luat tirong dng. So vdi quy dinh cua P h ^ lenh XLVPHC, miic phat tien theo quy dinh cua Luat XLVPHC tang len dang ke, nhat la miic phat tien ap dung ddi vdi td chiic vi pham hanh chinh, gip 4 ISn so vdi quy dinh cua Phap lenh XLVPHC (2.000.000.000 ddng theo quy dinh cua Phap l$nh XLVPHC so vdi 500.000.000 ddng theo quy dinh cua Lu$t XLVPHC). Khdng chi miic tien phat chung dugc quy dinh tang len ma mdc phat tien tdi da ddi vdi vi pham hanh chinh cu the trong tiing ITnh vuc quan li nha nudc ciing dugc tang Idn. Vi du. tiieo Phap lenh XLVPHC mire phat tien tdi da dugc ap dung ddi vdi hanh vi vi ph^ra hanh chinh trong cac ITnh vuc nhu an ninh, trat tu, an toan xa hdi; quan li va bao ve cac cdng trinh giao thdng; khai thae va bao ve cdng trinh thuy Igi; lao ddng;
do ludng, chat lugng san pham hang hoa; ke toan; thdng ke; tu phap; bao hiem xa hdi;
phdng chay, chiia chay... len den 30.000.000 ddng cdn theo quy dinh cua Luat XLVPHC miic phat trong ITnh v\rc an ninh, trat tu an toan xa hdi tang len 40.000.000 ddng; bao tn? tu phap tang len 50.000.000 ddng; bao hi^m xa hoi, lao ddng tang len 75.000.000 ddng; qimn li va bao ve cac cdng trinh giao thdng tang len 100.000.000 ddng... Day la mdc phat dugc quy djnh ddi vdi ca nhan, miic phgt doi vdi td chiic dugc quy dinh gdp ddi miic phat ddi vdi ca nhan. Viec tang mdc ph^t tien la dd phii hgp vdi dieu kien kinh te va su bidn dgng ve gia ca thuc te.
Tuy nhign, miic tSng khdng ddng deu giiia
cac ITnh vuc da the hien sir danh gia lai cua Nha nudc vd tinh chat, mdc do nguy hiem cda vi pham hanh chinh trong tiing Imh vuc d giai doEin hien nay.
Ngoai ra, Luat XLVPHC ciing quy dinh:
'... ddi vdi khu vuc ngi thdnh ciia thdnh phd true thuoc trung uang thi mice phat tiin eo thi cao horn, nhung tdi da khdng qua 02 Idn muc phat chung dp dung ddi vdi cimg hanh vi vi pham trong cac ITnh vuc giao thdng dudng bo; bao vi mdi trudng; an ninh trat tie, an todn xa hgi" (khoan 1 Dieu 23). Phan hoa miic phat tien giiia khu vuc do thi va cac khu vuc khac vira the hien sir danh gia cua Nha nudc ve tinh chat, mdc do nguy hidm cua vi pham hanh chinh cao han d khu vuc nay, vira phu hgp vdi su khac biet ve miic sdng giiia dd thi va cac khu vuc khac. Quy dinh mdc phat cao ciing la bien phap nhim phdng ngira, dau tranh vdi cac vi pham hanh chinh dang gia tang, gay can trd den su phat trien lanh manh tai cac do thi.
Luat XLVPHC cung dua ra nhieu each thdc khac nhau de Chinh phu quy dinh ve miic tien phat ddi vdi mdt vi pham hanh chinh trong cac ITnh vuc quan li nha nudc:
Cd the quy dinh khung tien phat hoac muc tien phat ddi vdi hanh vi vi pham hanh chinh cu the theo each xac dinh sd tien phat tdi thieu, tdi da hoac xac dinh sd lan, ti le phan tram cua gia tri, sd lugng hang hoa, tang v$t vi pham, ddi tugng bj vi pham hoac doanh thu, sd Igi thu dugc tir vi pham hanh chinh (Dieu 23). Sir da dang cac each thuc quy dinh vh muc tiSn phat vira bao dam phii hgp vdi tinh chat cua vi pham hanh chinh trong timg ITnh vuc quan li nha nudc, vira cho
TAP CHl LUAT HOC S6 12/2013
NGHIEN CUU-TRAO DOI
phep ngudi cd thim quyen xii phat cd thd quydt dinh chinh xac muc xir phat ddi vdi ca nhan, td chdc vi pham, tuy vao tinh chSt, muc do cua vi pham ma ho da thuc Men.
Tuy nhidn, bdn canh nhiing diem mdi tien bd, cac quy dinh ve phat tien trong LuElt XLVPHC ciing cdn cd mdt sd diem ban chd cSn khic phuc nhu sau:
Thu nhdt, Luat XLVPHC trao cho hdi ddng nhan dSn thanh phd true thudc trung uong quyet dinh khung tien phat hoac muc tien phat cu the ddi vdi hanh vi vi pham trong khu vuc ndi thanh cua thanh phd true thugc trung uong d cac ITnh vuc giao thdng dudng bd; bao vS mdi trudng; an ninh trat tu, an toan xa hdi da gay ra mau thuin vdi chinh cac quy dinh ciia Luat XLVPHC. Tai DiSu 4, thdm quyen quy dinh ve vi pham hanh chinh, hinh thirc xu ph^t va mdc phat dugc quy dinh cho Chinh phu. Luat td chiic hoi ddng nhan dan va uy ban nhan dan va Luat ban hanh van ban quy pham phap luat cua hdi ddng nhan dan va uy ban nhan dan hien hanh ciing khdng quy dinh true tiep nhiem vu, quyen han cua hdi ddng nhan dan thanh phd true thudc trung uong dugc quy dinh ve miic xu phat vi pham hanh chinh. Vi vay, dS bao dam tinh thdng nhat va on dinh cua cac quy djnh ve xd phat vi pham hanh chinh, thim quyen quy dinh ve muc phat tai cac dd thi can dugc giao cho Chinh phu quy dinh tai cac nghi dinh" ve xu phat vi pham hanh chinh trong cac ITnh vuc tuong ung.
Thu hai, tai Dieu 3 va khoan 2 Dieu 24 Luat XLVPHC quy dinh: Ddi vdi cung mdt hanh vi vi pham hanh chinh thi mdc phat tien ddi vdi td chuc bang 02 lan mdc phat
tien ddi vdi ca'nhan. Cd the hidu rSngyiP quy dinh nayv'Nha nudc dat ra yeU'Caa.khat khe, chat che hon ddi vdi td chiic'tron^ ^ae^
chap hanh cac quy dinh ciia phap luat, neu-tj;
chdc vi pham till tinh chit, mdc do vi phasr cua td chuc sg cao hon so vdi vi pham cda ^ nhan. Song ndu coi hinh thiic xd phat tien ddi-vdi td chiic cao hon ddi vdi ca nhSi kW cimg thuc hien mdt vi phgm la quy dinh';c6 tinh nguydn'tlc thi lai chua thoa dang, bdi vi: Luat XLVPHC quy djnh bdn hinh'thiic xd phat dugc ap dung vdi ca ca nhan, t6 chdc (trii hinh thdc true xuSt khdng ap dung vdi td chdc) nhimg nguydn'tac xd phat^i chdc nang hem.ddi vdi ca nhan lai chi duc^
ap dung vdi hinh thdc pheit tien va gifiacac iiinh thuc xu phat khdng cd su quy* ddi la- chua phu hop, nhat la trong khi cac hinh thuc xu phat &hx cd the la hinh thdc xd phat chinh. Mat khac, mdc phat tien the.hien sir danh gia cua Nha nudc vd tinh chat,! miic dfi nguy hiem cho xa hoi cua vi pham hanh chinh. De xac dinh tinh chat, mdc do nguy hiem cua vi pham hanh chinh thi can cii vao thiet hai thuc td, sd lugng tang vat, phuong tien vi pham, quy md, ph^m vi cua vu viec hoac cac yeu td khac dugc quy dinh la tinh tiet tang nang (Dieu 10). Tren thuc te, nhiSu nghi dinh ve xu phat trong cac linh vuc quan li nha nudc, Chinh phd da quy dinh muc tien piiat dua vao gia tri hang hoa, phuong tien vi pham hoac sd Igi ca nhan, t6 chiic vi pham thu dugc nen cung khdng co ca sd de khang djnh vi pham cua td chiic co tinh nguy hidm cao hon so vdi vi pham ciia ca nhan. Do v$y, quy dinh mdc phat tidff'ciia td chdc gdp hai idn so vdi cd nhan se,khdng
TAP CHl LUAT H O C S O 12/201^
NGHIEN CUU -TRAO DOI
the hien dugc su phan hoa vd tinh chdt, miic dd nguy hiem cua vi pham hanh chinh. Hon niia, thuc td d Vi6t Nam ciing l^n tai nhidu loai td chdc khac nhau vd tinh chdt, quy md va khdng phai td chdc nao ciing cd didu kien kinh te vugt trdi so vdi ca nhan dk dl dang thi hanh quyet dinh xu ph^t. Nhidu doanh nghiep tu nhan cd quy md san xudt, kinh doanh nhd, cd khi khdng bang quy md cua hg gia dinh. Chinh vi vay, neu quy dinh ve ph£it tien ddi vdi td chiic gap hai ISn so vdi ca nhan thi can phai linh hoat quy dinh ap dung ddi vdi vi pham hanh chinh trong timg ITnh vuc cu the. Chinh phu khi ban hanh nghi dinh ve xd phat trong ITnh vuc quan li nha nudc se quy dinh cu thS viec ap dung nguyen tic nay doi vdi timg loai hoac hanh vi vi pham hanh chinh xac dinh.
2.3. Tudc quyin sic diing giay phep, chung chi hanh nghe co thdi hgn hoac dinh chi hogt d0ng co thai hgn
Tudc quyln sd dung giay phep, chimg chi hanh nghi la hinh thuc xd phat ap dung ddi vdi ca nhan, td chuc vi pham nghiem trong cac hoat ddng ghi trong giay phep, chiing chi. So vdi cac quy dinh trudc dd ve hinh thdc xd phat cd lien quan den han che quy^n thuc hien nhiing hoat dgng nhat dinh ciia ca nhan, td chdc nay, quy dinh cua Luat XLVPHC cd hai dilm thay ddi quan trong.
Thii nhdt, ben canh viec tudc quyen su d\ing gidy phep, chiing chi hanh nghe, Luat XLVPHC cd quy djnh them ve viec dinh chi hoat dgng dirge ap dung trong hai trudng hgp: Mgt Id ddi vdi ca sd san xudt, kinh doanh, dich vu bi dinh chi mgt phan hoat dOng gSy h§u qua nghiSm trgng ho§c cd kha
nang thuc td gSy hau qua nghidm trgng ddi vdi tinh mang, sdc khoe con ngudi, mdi trudng ma theo quy dinh cda phap luat phai cd giay phep. Hai Id dinh chi mdt phdn hoac toan bg hoat ddng san xuat, kinh doanh hoac hoat ddng khac khdng can phai cd gidy phep gay hau qua nghiem trgng hoac cd kha nang thuc te gay h$u quS nghiem trgng ddi vdi tinh mang, siic khoe con ngudi, mdi trudng va trat tu, an toan xa hoi. Cd the thdy, cac quy dinh vd dinh chi hoat dong da dap dng dugc yeu cau thuc te. Trong xd phat vi pham hanh chinh cd nhieu trudng hgp khdng cdn thiet phai tudc quydn su dung giay phep, chiing chi cua ca nhan, td chdc vi pham (khdng can phai ban che thuc hien toan bg cac hoat dgng ghi trong giay phep, chung chi) ma chi can ban che mgt phan cac boat ddng phu hgp vdi vi pham hanh chinh da dugc thuc hien. Mat khac, quy djnh ve dinh chi boat dgng da giai quyet dugc tinh trang ca nhan, td chdc thuc hi$n mgt vi pham nghiem dgng la hoat ddng phap luat quy dinh khdng can phai cd giay phep, chdng chi khdng cd binh thuc xd phat tuong xirng (nhu tudc quyen su dung giay phep) de xu li.
Thic hai, tudc quyen sd dung giay phep, chdng chi hanh nghe hoac dinh chi boat dgng dugc ap dung cd thdi han tu 01 thang ddn 24 thang (theo Phap lenh XLVPHC, tudc quyen su dung gidy phep, chiing chi hanh nghe cd thi dugc ap dung vdi thdi ban den 12 thang hoac khdng cd thdi han la tu tren 12 thang tid len). Cac quy djnh cua Luat XLVPHC la bao dam tuong xiing vdi tinh chdt, muc do cua vi pham hanh chinh va bao dam cac quyen, Igi ich cua ca nhan, td chdc phu hgp vdi xu the phat trien cua xa hgi.
I TAP CHl LUAT H O C S 6 12/2013
NGHIEN CUU -TRAO DOI
Nhung ciing nhu cac van ban quy dinh ve xu phgt vi pham hanh chinh trudc day, Luat XLVPHC khdng cd quy dinh rang budc nao ddi vdi ca nhan, to chdc bi tudc quydn hoac bi dinh chi hoat dgng phai khdc phuc cac hgu qua hoac khic phuc nhiing nguy ca cd kha nang gay ra hau qua. thuc te hoac budc phai dap ling cac dilu kien, tieu chudn de hoat dgng trd lai. Cd the hiiu r5ng bet thdi hgn bi tudc quyIn hoac bi dinh chi boat dgng thi ci nhan, td chdc mac nhien dugc thuc hien tid lai cac hoat dgng da bi han che.
Do dd, vide ap dung hinh thdc xd phat se khdng loai tru mgt each hidu qua nguy co tidp iuc vi pham hanh chinh, gay ra cac thiet hai tii ca nhan, td chdc da bi xu phat. Vi vay, tai cac nghi dinh ve xu phat vi pham hanh chinh trong ITnh vuc quan li nha nudc, Chinh phd can quy dinh ro ca nhan, td chdc chi dugc phep thuc hien trd lai cac hoat dgng lien quan den giay phep, ehiing chi da bi dinh chi khi khac phuc xbng cac hau qua hoac da khac phuc nhiing nguy ca cd kha nang gay ra hau qua thuc te hoac da dap ling cac dieu kien, tieu chuan theo quy dinh cua phap luat de hoat dgng. Neu qua 2 thang ke td ngay het thdi han bi tudc quyen su dung gidy phep, chiing chi hanh nghe cd thdi h£m hoac dinh chi hoat dgng ma ca nhan, td chuc khdng khac phuc xong cac hau qua hoac nhiing nguy co cd kha nang gay ra hau qua thuc te hoac khdng dap ling cac dieu kien, tieu chuan theo quy dinh cua phap luat de hoat dgng thi giay phep, chiing chi se het hieu luc. Ca nhan, td chdc muon boat dgng phai xin cap giay phep, chiing clii mdi; ca nhan, td chuc bi dinh chi hoat dgng phai dang ki boat dgng lai.
Ngoai ra, mac du Lu$t XLVPHC da hh sung lunh thdc ^nh chi hogt dgng nhung pham vi ap dyng hinh thuc nay c d n h ^ , chi bao gbm nhdng vi pham gSy thiet hai dSn tinh mang, sue khoe cua con ngudi, mdi trudng, an ninh va trat tu xa hgi. Trong khi a nhieu ITnh vuc quan li nha nudc lai cd rihdnghogt ddng khac g^y thiet hai hoac de doa^ga^thift hai nghidm trgng ddn Igi ich Nha nudCi quyln, Igi ich hgp phap ciia ca nhan, td chiic thi khdng dugc quy dinh ap dyng. Vifiv, hanh vi san xuat, kinh doanh hang gia, hang nhai, hang hoa khdng dat tieu chuan chdt lugng (nhung khdng phai logi hang hoa cd kha.nang gay thiet hai den tinh mang, sdc khoe con ngudi^ mdi trudng) hogc vi pham cua ca so giao due ve tuyen smh qua chi tiSu, thu hpc phi khdng diing quy dinh, khdng, bao dam chuong trinh giang day hay hanh vi vi phEim trong lihh vuc chdng khoan... deu la cac, vi pham dang cd chieu hudng gia, tang ,va*gay buc xiic trong du luEin xS hgi thdi gian vira qua.
2.4. Tich thu tang ygt, phuong tien vi pham hanh chinh
Day la hinh thiic xir phat tac d0ng tr^ic tiep den quyen sd hiiu, quyen sd dung t a i ^ nhung khac vdi phat tiln, hinh thiic xii ph?t nay chi ap dijng ddi vdi ca nhan, td chdc da thuc hien mdt vi pham Imnh chinh cdsit dung phuong tien dd vi pham (v/ d^, vi ph^m hanh chinh cd sd dung phuong ti?n giao thdng van tai, phuong tien, cong cu san xuat, kinh doanh...) hoac cd tang vat vi phamli vat, tidn, hang hoa... Hinh thdc imy d^U hmh thdc xd phat chinh hay hinh thdQ.xi3f phgt bd sung thi tinh chdt rSn de, trdng ph?l cung la muc dich chinh. Vi v^y, Lu|t
TAP CHl LUAT HOC SO 12/20,13
XLVPHC quy dinh rd hinh thdc nky chi ap dui^ d6i vdi vi pham hanh chinh nghiem trpng do l5i cd f (trudc kia Phap lenh XLVPHC khdng quy dinh vdn dl nay). Ro rang la nlu vi pham do Idi vd ^ thi viec sir dung phuong ti|n, tang vat khdng cd muc dich de vi pham ndn khdi^ cd ca sd dl tich thu. Tuy nhien, do tix)ng Lu|lt XLVPHC khdng quy dinh ro the nao la vi pham hanh chinh nghiem trgng ndn quy dinh nay chi cd tinh chat dinh hudng de cac van ban quy dinh vl xd pliat vi pham hanh chinh trong cac ITnh vuc se xac dinh rd hanh vi cu thd ma ca nhan, td chdc vi phgm cd the bi ap dung hinh thiic xd phat nay.
Thay vi quy dinh khdng tich thu tang vat, phuong tien bj ca nhan, td chiic vi pham hanh chinh chilm doat, sd dung trai phep ma tra Igi cho chu sd hihi hoac ngudi quan li, ngudi sd di^g hgp phap, Lu|it XLVPHC ghi rd: "Bdi vdi tang vat, phuong tiin vi pham hanh chinh da duoc cap c6 tham quyin ra quyit dinh chuyen giao cho co quan nhd nude qudn li, sic dung thi co quan da ra quyit dinh tich thu chii tri. phdi hgp vdi co quan tdi chinh td chuc chuyin giao cho co quan nhd nude qudn li, sic dung" de bao toan tai sSn Nha nirdc (diem d khoan 1 Dieu 82). Cd the thdy Luat XLVPHC da dl cao trdch nhi?m cda ca nhSn, td chdc trong viec quan li tai san cda minh de han che viec tai san b| sd dyng v^o vi pham hanh chinh.
Nhimg tren thyc tl, cd trudng hgp phuong ti$n, tang vSX vi pham hanh chinh da bi chilm doat, sd dyng trdi phdp ma ca nhan, td chiic cd quyln qudn H, sd dung tai san do khdng biet ho$c khdng cd lien quan din vi
pham hanh chinh n ^ quyen tai san ciia c^c ca nhan, ^ chdc nay phai dugc phap luat bao ve. Dd bao dam su chat che trong cac quy dinh phap luat, chung tdi cho rdng can t i ^ tuc quy dinh viec tra lai phuong tien, tang vat bi chiem doat, su dui^ trai phep de vi pham hanh chinh cho chu sd hihi hoac sd dimg hop phap, nlu ch nhan, td chdc dd chung minh dugc khdng bill hoac khdng cd lien quan den vi pham hanh chinh.
2.5. True xudt
Ke thua cac van ban quy phgm trudc dd, Li^t XLVPHC van quy dinh rieng hinh thiic xd phat ap dung ddi vdi ngudi nudc ngoai vi pham hanh chinh trong lanh thd Viet Nam.
Tuy nhien, Luat XLVPHC khdng xac djnh rd ddi tugng ngudi nudc ngoai thuc hien vi pham hanh chinh trong nhiing ITnh vuc nao, tinh chat, mdc do nguy hiem den dau thi bi true xuat. Trudc do, Nghi djnh cda Chinh phu sd 97/2006/ND-CP ngay 15/9/2006 quy dinh viec ap dung hinh thiic xd phat true xuat theo thu tuc hanh chinh (Nghi dinh sd 97/2006/ND-CP) ban hanh tien co sd Phap lenh XLVPHC ciing chi quy dinh chung ddi tugng bi true xuat la ngudi nudc ngoai cd hanh vi cd y hoac v6 y vi pham cac quy dinh ciia phap luat Viet Nam ma theo quy dinh cua phap luat vl xd li vi pham hanh chinh phai bi true xuat va trong mgt sd nghi dinh quy dinh ve xd phat vi pham hanh chinh trong tdng Imh vuc quan li nha nudc cd quy dinh hinh thdc true xuat ap dung ddi vdi mdt sd vi pham cu thi. De bao dam viec xd phat ngudi nudc ngoai vi pham hanh chinh mgt each khach quan, chinh xac nhung van thi hien dugc chinh sach ddi ngoai rgng md tren
TAP CHl LUAT HOC S6 12/2013 15
NGHIEN C U U - T R A O DO]
tdt ca cac tiiih vuc cda Nha nudc ta, irong nghi dinh quy dinh vl true xuat dugc ban hanh thay did Nghi dinh sd 97/2006/NB-CP va Nghi dinh cua Chinh phu sd 15/2009/ND-CP ngay .13/02/2009 sua ddi, bd sung mgt sd dieu cua Nghi dinh sd ,97/2006/>©-CP,ngay 15/9/2006 quy dinh vi§c ap .dui^ hinh thdc xu phat true xudt theo tiiu tuc hanh chinh (Nghi dinh sd 15/2009/ND-CP), Chinh phu can xac dinh nguyen tap: True xuat ap dung ddi vdi ngudi nudc ngoai vi pham hanh chinh ngjiiem tegng vdi Idi cd y, lam ca sd cho cac nghi dinh quy dinh ve xir phat trong timg ITnh vue cu the ap dung hinh thdc true xudt ddi vdi ngudi nudc ngoai thuc hien vi pham hanh chinh.
Ve thim quyln, Luat XLVPHC da tiao thim quyen true xuat cho giam ddc cdng an tinh va Cue trudng Cue quan li xudt, nhap canh thay cho tham quyen cua Bg trudng Bg cong an (theo quy dinh cua Phap lenh siia doi, bo sung mdt sd dieu cua Phap lenh XLVPHC nam 2008 va Nghi dinh sd 15/2009/ND-CP, Bd trudng Bg cdng an cd the uy quyen cho Cue trudng Cue quan li xuat canh, nhap canh hoac phan cap cho giam doc cong an tinh ap dung true xuat). Quy dinh nay cd dilm hgp li vi hien nay cd nhieu ngudi nudc ngoai den Viet Nam dau tu, lao ddng, hgc tap Igi dung cac chinh sach uu dai, khuyen khich cda Nha nudc Viet Nam va su thieu hieu biet cua ngudi dan de vi pham phap luat can bi xir li nhanh chdng, nghiem minh. NIU thdm quyln true xuat chi thugc ve Bg trudng Bd cdng an thi vua mau thuan vdi cac quy dinh khac cua phap luat vl hinh thuc, thu tuc xu phat lien quan den true xuat'^\ vda lam keo dai thdi
gian tiiirc hien cao thu tue cdn thiet,)gay khd khan cho cdng tac qvaiK ^ ngudii nudc ngo^
trong thdi gian lam thu tuc true xu^. Thep quy dinb h i ^ nay, ca, giam ddc cdng an tinh va. cue trudng cue quan,Ii xuSt, n h ^ canh deu cd quyen ap dung ca^hinh thiic xd phat, bien phap k h ^ phiic hau qua ya bien phap cudng che khac trong qua trinh xvt, phat vi pham hanh chinh se bao dam cho viec .xi^ phat d^i vdi ngudi nudp ngoai dugc tien hanh toaii dien, nhanh chdng. Tuy nhidn tiidm, quyln cua cdng ^an nhan dan khdng. t h | bao quat dugc het cac ITnh v\rc quan^t nha nudc ma ngudi.nudc ngoai vi pham cd the bi triic xuat ndn hgp li nhdt la quy dinh thdm quyln tru(;, xudt cho chu tich u^ ban nhan dan cap ithih de bao dam giai quyet hieu qua nhiing bat cap ve true xuat trong xd phat vi pham hanh chinhp^,.
Nhu vgy, Lu^t XLVPHC da the hi^n nhdng dilm tiin bd trong cac quy dinh^ye hinh thdc, xd phat vi pham hanh chinh;,-M|)?:
du vay, cac quy dinh cua Luat.XLVPHG Cling cdn bdc Id nhiing thilu sdt nhdt dinh can dugc cac co quan nha nudp, cd tham quyen nam bat de bd sung tdi da nhiing thieu sdt do tiong cac van ban hudng dan thi hanh Lugt sap tdi. Nhiing diem mdi, tich cue cua Luat XLVPHC ciing cdn dugc kiem chiing qua thuc tien td chdc thuc hidn tdi day./.
(1). Kg tir ngSy 01/01/2013 Chinh phii da ban hSiih khoang 10 ngh} dinh quy diiih vl xCr ph£|t vi ph^m hanh chinh trong cic ITnh vuc quan li nhd nirdc tr6ri CO sd cac quy dinh cfla Lu^t XLVPHC.
(2).Xem: Ph^m Trpng Cudng, Tinh khd thi dia c&cqiif dinh vi hinh thuc xu phgi tryc xuat trong phip ^lu^ vi xuphgt vi phgm hanh chinh hi^n hanh, 2006, ngufeu http://luatvadoanhnhan.com/law_club.ph p?&id=66 ^
TAP CHl L U A T HOC s 6 12/2013
