I Nghien ciitj, Trao doi
Phat trien cong nghiep ctf i(hi Viet Nam de thi^c hien cong nghiep hoa, hien dai hoa
Q TRAN THI THANH HONG Vy trifdng, Ban Kinh te Trung ddng.
D
e dat dapc muc tieu tdng q u i t "tao nSn tang de den nam 2020 niJdc ta ca ban trd thanh nudc cdng nghiep theo hudng hi^n dai" n h a muc tieu D a i hdi XI da d l ra thi mpt trong nhdng n h i e m vu quan trpng la da'y m g n h cdng nghipp hda, hien dai hda, phat trien n h a n h , ben vdng.Mpt trong nhQng dinh hadng quan trpng dapc nhan manh la "Phat trien cong nghiep va xay dung theo hudng hien dai, tiep luc tao nen tang cho mot niJdc cong nghiep va nang cao kha nang doc lap, ti/ chu ciia nen kinh te".
Hi/dng hien dai; nen tang cua rnJdc cong nghiep; doc lap, ti/ chu ve kinh t^' la nhdng mue tieu djnh hadng ro rang cho phat trien cdng nghiep vdi au tien phat trien va hoan thanh nhdng cdng trinh then chd't ve cd khi che tao, s i n xua't may mdc, thiel bj thay the nhap khau cho cdng nghiep, ndng nghiep; du tien phat trien cong nghiep phuc vu ndng nghiep va ndng thdn, dac biet la s i n xua't trang thiet bi va m i y m d c . . . ; tap trung p h i t trien thiel bj nang d d , bd'c xep d c i e e i n g bien, san bay, s i n xua't dtd, dau may, toa xe; nang eao nang lac nghien cdu, thidt ke, che lao cac s i n pham cdng nghiep tien tidn, g i i tri gia tang eao, nha't la cac may dieu khien ky thuat sd, he thdng ta ddng hda, cd k h i nang xua't khau, thay the nhap khau...
Cac doanh nghiep cd khi p h i i lam gi de hddng tdi dat dapc c i e mpc tieu dat ra?
Nhin Iai chang dadng da qua, theo sd lieu cua Tdng cue Thdng ke, ca nadc ed khoang tren 3 nghin doanh nghiep cd khi (rieng thanh p h d Ho Chi M i n h sd doanh nghiep c h i e m k h o i n g 3 6 % ) ; trong tdng sd k h o i n g 53.000 cO sd s i n xua't ed khi, ed gan 450 doanh nghiep qudc doanh (gom cac doanh nghiep trung ddng, mpt so'doanh nghiep cd khi qud'c phdng va hon nda sd' dd la doanh nghiep qud'c doanh dja phddng), ngoai ra con nhieu cd sd s i n xua't tap the va doanh nghiep ta n h a n . Sa phan bd sd lapng cac doanh nghiep nha nadc (hipn eon gid vj Iri chu dao trong s i n xua't cd khi Idn) khdng deu, chu yeu tap trung tai c i c thanh phd' Ha N p i , Ho C h i M i n h . H a i Phong, K h o i n g 5 0 % cd sd s i n
xuat cd k h i chuyen che tao, lap rap, con Iai chij yeu la cac cd sd sda chda. Trong ma'y nam vda qua tdng vdn dang ky d I u t d nadc ngoai (FDD vao nganh cP khi vao khoang hdn 2,1 ty USD, trong 66 hdn nda tap trung vao iTnh vdc lap rap 6 t d , xe miy va cac mat hang tieu dung k h i c .
Phan theo vung lanh tho thi cac ed sd s i n xuS't cd khf tap trung chu yeu tai vCing ddng bang B^c Bd va vung Ddng Nam Bp. Rieng hai vung nay da c h i e m gan 9 0 % gia trj san xuat cdng nghiep ng^nh cd khf c i nddc.
Trinh dd cdng nghe nganh cO khi che tao cdn don g i i n , lac hau, tut hau k h o i n g 2-3 the he so vdi khu vdc. Thiet bj phan Idn da qua nhieu n i m sit dung, lac hau ve tinh nang ky thuat, dp chinh xac kem, khdng du vd'n de d I u ta thay the, doi md\, nang cap. Trinh dp cdng nghe va thiet bj d cic khau cdn tha'p, yeu va cham dapc c i i tien (lii khau tao p h d i , due dapc nhdng mac thep cd chat Idpng va dd ben cao. Cdng nghe tao phdi, due, nhi^t luyen va xd ly be mat,...). Phan Idn c i c nha maycd khi s i n xua't theo quy trinh cdng nghe khep kin.
Toan nganh thieu nhdng nha may ed trinh dd cong nghe hien d a i , chu Idc de lam trung tam cho vi?c chuyen mdn hda - hpp t i c hda. Nhieu chi tiet, linh kien dapc s i n xuat nhang gia thanh cdn cao, chat lapng khdng d'n d j n h , sd lapng cdn han che nen nhieu doanh nghiep l i p r i p v i n nhap khau.
fe^^
1 4 1 Ta|..lii Che Tao May - S.". .
Nghien cfhi, Trao dSi j
Ml
NhQng nam gan day, cac cP sd da cd bade dot pha trong dau t d thiet bi, cdng nghe mdi va nguon nhan Idc, dap dng nhu cau trong nadc thay the hang n h i p khau va tham gia xua't khau. Dae biet khi Chien lapc phat trien nganh cP khf Viet Nam den nam 2 0 1 0 , tam nhin 2 0 2 0 , dapc Thu tadng Chfnh phd phe duypt thi nganh cP khf da dat dade mpt so' thanh tdu quan trpng.
Tuy n h i e n , mdc dp d a p dng nhu eau con thap nha't la thiet bi toan b p ; mpt so m i y cdng cu da s i n xuat dapc nhang thi phan qua n h d . Cdng t i c n g h i e n cdu phuc vu p h i t trien nganh cP khf van eon han che. Cdng t i e ta va'n thiet ke, cdng nghe, thiet bi cdn nhieu va'n de con p h i i nd lae hon thi m d i cd the d a p dng dddc yeu cau. C i c nganh cdng n g h i e p hd trd cung chf phat trien dapc ra't han che.
Khdng cd sg" c h i dao ddng bd giQa c i e Bp, nganh, cac chu dau ta va nha che tao nen khong khdng b i o vp dapc thj tradng. Cd the n d i , vi nhieu If do k h a c h quan va chu quan khac nhau nen nhin chung nhieu muc tieu dat ra cho nganh ed k h i den n a m 2 0 1 0 chda dat dddc.
Tdi day, khi bdi canh kinh te qud'c te con cd nhieu bien dpng, kinh te nddc ta van chda thoat ra khdi khd k h i n , c i c doanh nghiep cd khi cdn chju nhieu t i c dpng thi yeu eau dat ra ddi vdi nganh cdng nghiep eP khi khdng nhQng phai nang eao nang iQc ky thuat - cdng nghe, trinh dp td chdc lien ket cua cac doanh nghi?p, ma cdn can sa d j n h hadng thdng qua quy ho^ch cung nha viec thiet l^p hanh Iang phap ly rd rang va cd hieu Idc td phia cac cd quan quan ly Nha nadc. Hdn nffa yeu c i u ve nhan lac cung rat can dupe chu trpng, nha't la dpi ngu c i n bp chuyen nganh v^ It/c lUpng ke c ^ n ; chu y tdi Idc lapng chuyen gia d I u nganh trong ITnh vi^c cdng nghe eao. Djch vu xudt n h ^ p khau can dapc nang cao, g i n ket cd hieu q u i vdi cdng nghp cua tdng nganh cdng nghiep. Cd chien Iddc thu hut c i c nha d I u ta dau td ni/dc ngoai
tham gia vao phat trien nganh eo khi d nhdng khau ddi hoi nhieu vd'n va chuyen giao cdng nghe mdi. M d rdng hpp t i e qudc te de cd the lam chu dape nguon tai lieu thiet ke day chuyen cdng nghe, thiet bj thudc day chuyen cdng nghe.
Nganh cP khi can dapc coi n h d la mot nganh ket cau ha tang kinh te - xa hpi, phuc vu cdng nghiep hda, hien dai hda da't nddc. V i vay can cd g i i i p h i p ho trp nganh ca khf thdng qua cO che tao ddn hang, chi dinh thau hoac c h i dau thau trong nddc c i e phan viec ma eo khf trong nade thac hien dapc, dac biet ddi vdi c i c gdi thau EPC quy md Idn. Khuyen khfeh va tao dieu kien de c i c doanh nghiep cd khf thupc cac thanh phan kinh te tham gia Chaong trinh co khi trong d i e m ; sap xep Iai khd'i doanh nghiep cd khi thupc sd hdu nha nddc theo hadng da dang hda sd hQu, thu hut cac thanh phan kinh t d cung tham gia trong s i n xuat cd khi, nha nddc ehi dau td vao nhdng khau doi hdi cdng nghe cao, qud'c phdng an ninh; ra s o i t nang Idc thae t d cua c i e doanh nghiep co khi d tdng nganh, tdng dia phaong, tao mdi lien ket, hpp t i e dau ta ca d trong nadc va nddc ngoai de chCi dpng tham gia vao chudi g i i tri toan cau dd'i vdi s i n pham co khi. Day manh sa hpp t i c giQa cp khi dan dung va eP khi qud'c phdng nham mang Iai hieu qua dau ta chung cho qud'c gia.
Xay dang chien Idpc phat trien doanh nghiep tren ed sd danh gia dung nhu cau cua thj trddng va laa chpn cac s i n pham cd loi the de phat trien.
Tang cadng lien ket, hpp t i e dau ta, doi mdi cdng nghe, thiet bi tien tien de san xua't ra s i n pha'm ed g i i tri gia tang cung cap eho nhu cau trong nadc va mpt phan xua't khau. Xay ddng ehddng trinh khoa hpc cdng nghe de tao ra c i c san pham qudc gia la nhQng san pham dat t n n h dp qud'c te va ed k h i nang xua't khau. Vdi nhdng nhdm san p h a m cd thi trddng Idn, cd the nhan chuyen giao cdng nghe eua nadc ngoai de thiet ke che tao trong nddc vdi cha't lapng va gia thanh canh tranh.
Chaong trinh nay phai xuat phat ta nhQng s i n pham cd t i e m nang xua't khau cua doanh nghiep va cd sa hpp tac chat che vdi c i c cP sd nghien cQu, dao tao trong va n g o i i nPdc de hoan thien cdng nghe, s i n p h a m cdng nghe, tang k h i nang canh tranh cua cdng nghe, s i n pham cdng nghe. Chu dpng dau t d nhieu hdn cho hoat dong khoa hpc ky thuat; xay ddng, dao tao doi ngu nghien cQu p h i t trien khoa hpc cdng nghe cua doanh nghiep du nang Idc lam dau mdi hop t i e nghien cau khoa hpc cong nghe vdi cac cd sd nghien cdu, dao tao trong va ngoai nddc. •
Tap chi Che Tao M a y - S o 26/2013 M 5