NGHIEN GUU-TRAO 001
NGUYEN THI MIEN
d
nu'dc ta hien nay, eae nganh kinh te' va dich vii cd lien quan den san xuat va XK eham phat trien, nang liic thap, chu'a dap tJng du'dc yeu cau san xuat ndng san hang hoa, do dd, lam han che den siJc canh tranh cija ndng san XK. De nang eao siJc canh tranh ctia ndng san XK trong dieu kien hoi nhap, nhat la khi Viet Nam da la thanh vien eua WTO can phai phat trien nhanh cac nganh cdng nghiep va dich vu cd lien quan den san xuat va XK ndng san hang hoa.Ngay nay, trong nhieu hang ndng san, phan ddng gdp ciia ndng nghiep chi khoang 20 - 30%, phan ddng gdp eua cong nghiep va dich vu ed lien quan chiem tdi 70 - 80%. Vi vay, sir phat trien eija cac nganh cdng nghiep va dich vLi cd lien quan den san xuat ndng nghiep cd vai trd quan trpng gdp phan nang eao siJc canh tranh eua ndng san XK. O nu'dc ta hien nay, do cac nganh cdng nghiep phiic VLI san xuat va XK ndng san nhiT cd khi, phan hdn, thudc trij"
sau, gid'ng, cdng nghiep che' bien... yeu kem, chu'a dap tJng du'dc yeu cau ciia san xuat va XK nen nhieu loai tU lieu san xuat, vat tu' quan trong eung tJng cho san xuat ndng san con phai NK tii' nUdc ngoai vdi gia eao. Chang han, trong nganh ed khi, hang nam nganh ndng nghiep nu'dc ta can hang nghin dong cd, may mdc cd khi nho nhUng san pham eija nganh mdi chiem thi phan rat nhd
6 I THUONC MAI So 37/2008
trong nu'dc. Nam 2000, may phiic vii ndng nghiep cd nguon gd'c tuf Trung Qud'c chiem 45% thi phan may keo, may ndng nghiep; dong ed diezen tren 60% thi phan. Den nam 2007, may ndng cii mdi chiem 30% thi phan trong nu'dc.
Con cdng nghiep san xuat phan bdn trong nu'dc mdi dap iJng du'dc 50% nhu cau san xuat ndng nghiep, nhu'ng gia thanh eao hdn phan bdn NK tirl5 - 20%. Thud'c bao ve thii'c vat van phai nhap
100% nguyen heu... Chinh sir yeu kem eua eae nganh cdng nghiep phiic vii san xuat ndng nghiep nen hang nam nu'dc ta phai bo ra hang ty USD de NK tU lieu san xuat cho ndng nghiep. Dd'i vdi cdng nghiep che bien ndng san, mpt nganh cd vai trd dac biet quan trpng trong tao gia tri gia tang Idn cho ndng san XK, nhu'ng phan Idn con lac hau. Ben canh dd, dich vu cung iJug dau vao va tieu thii ndng san cham phat trien. Nha nu'dc kiem soat chUa nghiem va chu'a hieu qua viec \\iu thdng cac yeu to' dau vao, tieu chuan hoa dau ra eua ndng san. Nhieu loai vat tiT, ndng san lull thdng qua nhieu khau trung gian lam tang gia thanh ndng san. Dich vu van tai vat tiT, ndng san cham phat trien va chi phi eao. Ngoai ra, dich vu ngan hang, bao hiem... it quan tam den phat trien ndng nghiep, ndng thdn. Sir ye'u kem cija cac nganh kinh te', dich via ed lien quan den san xuat va XK ndng nghiep ndi tren la nguyen nhan lam tang gia thanh san xuat ndng san, do dd, han che den siJc
canh tranh ciia ndng san XK Viet Nam. Do dd, de ndng san XK Viet Nam cd siJc canh tranh tren thi tru'dng can phai phat trien nhanh cac nganh cdng nghiep, dich vii cd hen quan den san xuat va XK ndng san. Du'di day la mpt so nganh cd ban can tap trung dau tiT phat trien:
Mot la, ddu tuphdt trien nganh cd dien nong nghiep: TrUdc het Nha niTdc can tap trung dau tiT, xay dirng ehuyen nganh che tao may ndng nghiep dii manh, bao gom may canh tac, che bien va thiet bi bao quan cac san pham ndng nghiep nham dap vtng nhu cau trong nirdc, tijfng bu'dc XK;
hai la, khuye'n khich cac cd sd san xuat vufa va nhd, dac biet la ndng dan hang say nghien ciJu tham gia che tao thiet bj may mdc phiic vu ndng nghiep va cdng nghiep che bien mpt each cd td chiJc. Dong thdi cho phep cac tinh, thanh pho ho trd ndng dan mua may mdc phiic via san xuat bang ngan sach dia phu'dng; ba la, thi/c hien 1Q trinh cat giam thue' NK may mdc phuc via san xuat ndng nghi?p (miJc thue eao nhat chi nen con 5%). Cac dia phiTdng sdm hoan thien chinh sach hd trd ndng dan mua may, nhat la may gat, say va cay Ilia.
Hai Id, ddu tu phdt trien nganh sdn xudt phdn bdn, thudc bdo \e thiic vat. Mud'n vay, Nha ni/dc phai dau tiT ddi mdi cdng ngh$ d cac nha may hifn cd; lien doanh lien ket cung nhif khuye'n khich cac DN dau iM tn/c tiep niTdc ngoai, cac DN ciia cac thanh phan
r ' * w •!M:IN.'l^-ilM,,M1^Tl 0
kjiih te cd liem lUc dau ur xa>
dUng mdi bang cac chinh sach nhu' mien giam thue', u\i dai thue mat bang... de den nam 2015 chiing ta cd the dap iJng dUdc nhu cau san xuat ndng nghiep trong nUdc.
Ba Id, phdt trien cong nghiep che bien nong sdn XK. D e san xua't va XK ndng san hieu qua, tang siJc canh tranh ciia ndng san XK, can phai phat trien cdng nghiep che bien theo hUdng:
+ Nang ca'p cac nha may che' bien hien cd va xay diTng mpt so' nha may mdi tai viing nguyen H$u tren cd sd nam bat yeu cau ciia thi tru'dng. Trong dd, tap trung ddi mdi cdng nghe che bien ddi vdi nhdm san pham cd kha nang tang tru'dng tu'dng dd'i nhanh nhu' gao, rau qua, ca phe, eao su.
Ddi vdi che bien gao, can tang cdng sua't de cd the che bien tii' 90 - 9 5 % lUdng gao san xua't. Cai thien quy md va cdng nghe thiet bi say khd de cd the dam du'dng sa'y tir6 - 7 tri^u tan liia vu he thu d ddng bang song Cufu Long.
Tang cdng sua't kho chu'a gao va hien dai hoa cac thiet bi lien quan di ddi vdi hiC'U dai hoa cac nha may xay xat va danh hong.
tai che gao va ma} tach niau de tang ty le gao eao ca'p, qua dd, tham nhap sau hdn vao thi tru'dng cac nUdc phat trien. Dd'i vdi che bien ca phe, can dau tU vao cdng nghe che bien u'dt vdi cac loai quy md khac nhau tuy thudc vao viing nguyen lieu. Trang bi ddng bp tCr xat, say den phan loai, danh bong, ddng bao phuc vu XK. Vdi nhiJng nha may mdi xay dUng thi nen di thang vao cdng nghe hien dai, vi du nhU che bien ca phe hoa tan. Ddi vdi che bien eao su can phai phat trien manh cac cd sd che bien eao su quy md nhd de da dang hoa san pham, ben canh dd, dau tu md them cac cd sd che bien eao su quy md Idn tai viing nguyen lieu tap trung. Ddi vdi che' bien rau qua, do dac thu la hiing tUdi song nen phai khan tru'dng xay dUng ngay cac nha may che bien dd hop (rau hop, diia hop, nUdc diJa cd d a c . ) vdi cdng nghe tien tien tai cac vung nguyen lieu tap trung nhU Bac Giang, Quang Ninh, Thanh Hoa, Nghe An, Ha Tinh, Dak Lak..., ddng thdi xay dUng cac nha may cdng sua't nhd hdn tai nhu'ng vUng siin xuat rai rac, nhd le nhiim nang eao tdng cdng sufit che bien va nang eao nang li/c tieu thu rau
qua cho ngUdi san xua't.
+ Day nhanh ehuyen giao cdng nghe bang each tao sir binh ddng cho cac DN tU nhan trong hoat Jong nay. Cu the la xoa bd phi ehuyen giao cdng nghe ddi vdi cac Cty tu nhan; khau triT thue thu nhap DN ddi vdi chi phi ehuyen giao cdng nghe trong mot thdi gian nhat dinh de khuye'n khich cac Cty tir nhan ap dung cdng nghe che bien mdi; coi trpng mdi lien ket 4 nha de giai quyet td't
\ a n de vdn cho cac nha nghien cUu vii van de cdng nghe cho cac nha san xua't.
Bon Id, khuye'n khich phdt trien cdc dich vu phuc vii ddu vao vd ddu ra ciia nong sdn hdng hod ciing nhu dich vu bdo hicni ndng nghiep. Do san xuat ndng nghiep mang tinh chat miia vu va phu thudc chat che vao dieu kien tU nhien, phat trien dich vu phuc vu san xuat va XK ndng san de dam bao imia vu kip thdi trdi chay va hieu qua, con phat trien dich vu bao hiem nham han che den miic thap nhat nhSng tdn that ma tiT nhien cd the mang den bat ky liic nao cho ngUdi san xuat ndng nghiep. De cac dich vu nay phat trien, Nha nUdc can cd cac che tai de cac dich vu nay hoat ddng;
khuyen khich, liTa chpn cac DN thudc cac thanh phan kinh te cd tiem krc tham gia phat trien dich vu; tuyen truyen de cho ngUdi san xuat va XK ndng san nhan thiic rd dUdc tam quan trpng ciia cac dich vu nay de hp tham gia. Rieng ddi vdi dich VLi cung Ung dau vao phuc vu san xua't ndng san, can phai sap xe'p lai theo hUdng giam bdt cac khau trung gian, khuyen khich cac nha may cd hO thdng phan phdi trUc tiep den cac cd sd siiii \ u a t . . . •
THUONC MAI S4 37/2008 I 7
