50 . Nghien citu - Trao do',
PHAT HUY VAI TRO CUA GIAO DUG - DAO TAG TRONGPHATTRlENNGUONNHANLircCHATLUiaNGCAO
d VIET NAM HIEN NAY
T h S . N G U Y E N T H I T R I LY<*)
Tom tat: Ngudn nhdn luc chdt lugng cao Id yeu td quyet dinh suphdt trien ciia xd hgi. Cd nhieu nhdn td tdc ddng lam thay ddi chdt lugng ngudn nhdn luc, trong do, gido due - dao tgo duoc xem Id yeu td giii- vai trd quyet dinh. Bdi viet phdn tieh vai trd cua gido due - dao tgo ddi vai sif phdt triin ngudn nhdn luc chdt luong cao a Viet Nam hien nay, tic do. de xudt mgt so gidi phap nhdm phdt huy vat trd cua gido due - dao tgo trong viec ndng cao chdt luong ngudn nhdn luc.
Tir khoa: ngudn nhdn luc chdt luong eao; vai trd cua gido due - ddo tgo; Viet Nam
I
Dat van deViet Nam dang budc vao giai doan
• d i y manh su nghiep ddi mdi, diirc hien cdng nghiep hda, hien dai hda dit nude. Vdi mue tiau dd, yeu cau nang cao chat lugng ngudn nhan luc, dae biet la ngudn nhan lire chat lugng eao ed y nghTa quan hgng, gdp phan dua dit nude phat hian nhanh va ban viing.
Ngudn nhan luc la yau td quan trgng cua lire lugng san xuat. Cd tha hiSu, ngudn nhan lue la toan bd iba lue va tri luc ciia con ngudi va dugc eon ngudi sir dung hong qua hinh lao dgng nhim tao ra san pham cho xa hdi, Ngudn nhan luc ehit lugng eao la bd phan ciia ngudn nhan luc, nhung la bd phan dac biet, cd sire khde dap iing dugc yau cau cua xa hdi, cdng viee, ed trinh do bgc van va chuyen mdn ki thuat eao, ed pham ehit dao diic tiau biau, cd kha nang thich iing nhanh vdi sir thay ddi ciia edng nghe san xuat, biat van dung sang
'"'Truong Cao dang Kinh te - Cong nghe Thanh pho H6 Chi Mmh
tao nhiing tri thire, ki nang da duge dao tao vao qua hinh san ximt, nham dem lai nang suat, ehat lugng, hieu qua cao, ddng gdp cho su phat hidn kinh ta - xa hdi.
Xa hdi ngay cang phat hian, ddi hdi ngudi lao ddng phai sir dung chit xam eang nhiau, ed phuang phap khoa hgc. Id thuat hien dai dd phu hgp vdi nhimg tien bd do. Hon nira, khoa hge - edng nghe ludn thay ddi, su thay dia giiia edng nghe eii va mdi ngay eang dugc nit ngin. Vi tha, con ngudi khong tha lao dgng dua vao kmh nghiem, ma ein ed hinh do bgc van, ehuyen mdn, nghiap vu da dap irng dugc yau cau phat trian eua xa hgi, cdng viec, eiing nhu ydu ciu phat trian eiia khoa hge - cdng nghe. Nhimg yeu ciu nay chi cd tha dugc dap iing bdi giao due - dao tao.
Chat lugng ngudn nhan lue dugc quyat dinh bdi ehat lugng giao due, thdng qua giao due - dao tao giiip ngudi hge tiep thu khoa hoe. Id thuat hien dai, eong nghe san xuit tian tiin; ngudi lao ddng cd trinh do chuyan mdn, nghiep vu se tao ra nang suat lao dgng cao ban, cd tha thich iing 'nhanh vdi su thay ddi ciia cdng viec, xa hdi.
Khoa hpc chinh tri - S6 2/2019
'Nghien ciiu -Trao ddi
Mhu vay, giao due - dao tao cd vai trd rat quan trong hong phat tridn ngudn nhan lue chat lugng cao. Tuy nhian, thuc ta nude ta hien nay, giiia giao due - dao tao va phat hian ngudn nhan lire ehit luong cao chua cd su phat trien song song va cdn tfin lai nhieu bat cap, din tdi ehua dap iing duge yeu ciu phat trian eua dat nude, ciing nhu qua hinh cfing nghiep hda, hien dai hda.
2. Thi^ trang chat Iti^ng nguon nhan Iwc chat Iii9Tig cao sau dao tao if Viet Nam hian nay Khi khoa hge - cdng nghe, tii thiie trd thanh luc lugng san xuat true tidp thi vai trd ciia ngudn nhan lire chit lugng eao e^ng trd nan qumi trgng hon, no la yau td quyat dinh sir tang trudng kinh t§ vaphat hian bSn viing. Tri tue, su sang tao la ySu ti quan trgng ciia ngudn nhan lire chat lugng cao, la ket qua true tiap cua giao due - dao tao.
VI vay, cd the ndi, giao due - dao tao la yeu td dong vai trd quyat dinh ddi vdi ngudn nhan luc noi chung va ngudn nhan luc chat lugng cao ndi rieng. Nhan tiiitc dugc tim quan trgng eiia giao due - dao tao, Nha nude ciing vdi eae td ehiic xa hgi rat quan tam dan cdng tac nay, budc diu da dat dirge nhimg kit qua nhat dinh.
Dans6\^etNam nam 2017 la 93,7 trieu ngudi, hrc luong lao dgng trong do tudi la 54,5 trieu ngudi (ti le lao ddng hi 15 tudi trd Idn dang lam viec da qua dao tao cd bang cap, chimg eiu chiam 21%'").
Chuong trinh day nghe cho lao ddng ndng thdn dupe quan tam (giai doan 2010 - 2015 ed han 4,1 trieu lao dgng ndng thdn duge dao tao theo Di dn 1956 vi ddo tgo nghi eho lao dong ndng thdrF'.
TiQ' nhian, sd lao dgng da qua dao tao van edn th^, pho bian van la lao ddng phd thdng.
Ben canh do, Chmh phii ban hanh nbidu chucaig trinh dao tao ngudn nhan lire chit lugng cao cho giao due, nhim nang eao chit lugng dao lao d cae trudng dai hgc, cao ding, bang each tap tnmg dau tu CO sd vat chit va diy manh iing dung cong nghe thdng tin hong giao due - dao tao. Tuy ihien, vai trd oia giao due - dao tao vdi ngudn Q luc d nude ta vin cdn hgtn chi thi hiin &
MmssLu:
Khoang each giiia dao tao va nhu eiu eiia xa hOi con Idn, giao due - dao tao ehua dap iing duge
ea ve sd lugng va chit lugng. Xa hdi rit khan hiam lao dgng cd trinh do eao d nhiau nganh, ngha nhu tu van, thiat ka, quan tti nhan sy, lao dgng doanh nghiep cap cao, khoa hgc may tmh, ki su cdng nghe thdng tin, edng nghe smh hgc, kT su dien, dien hi, ca khi... trong khi dd, suih vian tot nghiap chu yau la cir nhan tai ehinh, ngan hang, ka toan, luat, hanh chinh van phdng... Tir do, din tdi bit cap la lao dgng cd trinh do nhung khdng tun dugc viee lam, diau nay eho thiy cdng tac du bao ngudn nhan lue ehua duge quan tam. Han niia, yau ciu ve kian thiie, ki imng ngha nghiep. Id nang mam, tae phong cdng nghiep hong doanh nghiep cdn yau, lao ddng da qua dao tao nhung lai thiau ki nang tin hgc va ngoai ngii.
Hien nay, Viet Nam cd khoang 24 nghin tian sT, hong dd cd 16.514 giang vian d e ^ hirdng eao dang, dai hgc; 30 nghm can bd boat dgng khoa hgc va edng nghe, 52.129 giang vian dai hgc, eao dang, trong dd, sd giang vien dai bgc cd trinh do thac sT hd lan, chiam 49%. Ca nude cd khoang 14 nghin giao vian trung cap chuyen nghiep; 11.200 giao vian day nghe va 925 nghin giao vien he phd thdng. Trong sd 9 nghin tian sT dugc dieu tra thi ed 70% gift cbiic vu quan 11, chi cd 30% thuc su lam edng tac chuyan mdn'^'. Lire lugng lao dgng da qua dao tao hong lihh vye giao due chiem ti le Idn, my nhian chat lugng dao tao lai ehua tuong xung.
Moi nam, d Viet Nam, ngudn lao ddng dugc eung ling ra thi hudng rit Idn. Tuy nhian, lire lugng lao ddng qua dao tao cdn it, chua dap iing dugc yau ciu ciia cdng viee, mudn su dung lao dgng phai dao tao lai, tir dd, lam tang chi phi dao tao, gay tdn kem. Sd lugng lao dgng qua dao tao d trinh do hi dai hge trd len ngay cang tang, nhung ehit lugng, kha nang tbieh iing vdi cdng viec ciia sd lao ddng nay lai rit diip; trong sd laodgng da qua dao tao cd nhiau tmdng hgp la "bing gia", mua bing, mua diam, "hgc gia, bing that", chinh diau nay lam cho chit lugng ngudn nhan luc ngay cang kem.
Co ciu lao ddng d nude ta vin cdn bat cap vdi ti le tuong quan giira lao dgng ed hinh dg tir dai hgc trd len, eao ding, tmng cip, so cap lan lugt la: 0,35: 0,63: 0,38; lao ddng trinh do edng nhan
Khoa hpc chinh tri - So 2/2019
• Nghiin ciiu - Trao ddi Id thuat lanh nghe cdn rat thap, din ddn tiinh trang
"thira thiy thiau thg".
Nguyan nhan din hji thuc trang hen, dd la:
Cdng tdc ddo tgo: Giao due eua nha trudng chua dap ung dugc yau cau ihuc ta cua cdng viec va xa bdi. Ngi dung, chuong hinh, phuang phap day hge eiia nha tmdng van cdn lac bau, tir dd din tdi tinh trang smh vian ra hirdng khdng bat kip vdi sy phat trian ciia xa hdi, ciing nhu yeu cau eua doanh nghiep. Nganh giao due vln ehua lua chgn va quyat dinh hinh thiic, phuang phap, loai hmh dao tao thich hgp. Giao due - dao tao ehua theo sat duge yau cau cua thi trudng lao ddng, ehua du bao duge thi trudng nay, ciing nhu chua dinh hudng duge viee chgn nganh ngha va chgn trudng cho sinh vien, din tdi dan tinh trang "thua - tliiau" lao ddng. Dac biet, giao due, dao tao chua ehuan bi duge nhan luc eho budc phat hien tiep theo, hi dd lam eho ngudn nhan lye ciia nude ta bi tut hau va mit di Igi tha canh tranh, dac biet la ngudn nhan luc chat lugng cao so vdi cae nude trong khu vue Cling nhu tren the gidi.
Viee dao tao d eac trudng chua gan vdi thuc td, dac biet la gan kat vdi doanh nghiep. Nha trudng lian kat vdi doanh nghiep se nang cao dugc chat lugng, hieu qua dao tao nhu: gdp phan xay dyng muc heu, ngi dung dao tao phii hop vdi yau cau ciia doanh nghiep; dugc doanh nghiep hd trg ve kmh phi, co sd vat chat, tao diau kien cho ca ngudi day va ngudi hgc tham quan, thye tap; can bg eiia doanh nghiep ed tha tham gia giang day, danh gia qua trinh day va hgc... Ngugc lai, khi lian kat vdi nha trudng, doanh nghiep cd tham quyan va co hdi lua chgn eac "san pham" chit lugng cao, qua dd gdp phan quang ba binh anh va tang them uy tm cua doanh nghiep.
Nhung yau kem trong dao tao ngudn nhan lye d nude ta da duge Dai hdi lan thii XII cua Dang (nam 2016) tdng kdt: "ehat lugng, bieu qua giao due va dao tao edn thap so vdi yeu cau, nhat la giao due dai bgc, giao due nghe nghiep. He thong giao due va dao tao thieu ban thdng giiia cae hinh do va giira eac phuong thiic giao due, dao tao; cdn nang li thuyat, nhe thuc hanh. Dao tao thiau gan kat vdi nghian ciru khoa hge, san xuat kmh doanh va nhu
ciu eua thi trudng lao ddng; chua chii trgng dung miic viae giao due dao diie, Idi sdng va ki nang lam viae. Phuang phap giao due, viee thi, kiem ha va danh gia kat qua cdn lac hau va thiau thye chaL Quan H giao due va dao tao cd mat cdn yau kem.
Ddi ngu nha giao va can bd quan H giao due chua dap ling yeu eiu. Diu hr eho giao due va dao tao ehua hieu qua. Chinh sach, ea che tai chmh eho giao due va dao tao chua pbu hgp. Co sd vat ehat - kT thuat edn thieu va lac hau, nhit la d vimg sau, vimg xa, vimg dac biet khd khan"*'*'.
Cdng tdc sic dung lao ddng: Lao ddng da qua dao tao nhung bo tri eong viec khdng phu hgp, moi ttudng lam viee khdng thoai mai, din tdi khdng phat huy dugc nang luc, sang tao, Igi tha eiia ngudi lao dgng, lam cho hieu qua eong viec, nang suit lao dgng t h ^ . Nguyen tic "diing ngudi, diing viec, diing chuyen mdn" van chi la "khau hieu".
Cdng tdc dai ngg lao dgng: Hien nay, viee (Ei ngg ngudi lao ddng d nude ta ciing ehua phii hgp, ehua tuong xiing, dang la trd ngai Idn cho viee phat huy tiam nang va sue sang tao cua lao ddng (pia dao tao. Mac du "hien tai la nguydn khi qude gia" nhung cha do dai ngg "hian tai" dii eiing ehi la eac ehii da dugc da cap trong eae cude hgi thao, cae dy kian, dy dinh eua eae cap va eae ea quan cd thim quyen.
3. Giai phap phat huy vai trd cua giao due va dao tao trong viec phat trien nguon nhan luc chat lugng cao fr Met Nam
Thif nhdt, ddi m&i nen gido due: Phai ddi mdi mdt each can ban, toan dien nan giao due qude dan, lam cho giao due - dao tao tiiuc su la phucmg tien dae lye da phat trien tri tue, nang eao dan tri, bdi dudng nhan tai, dao tao ngudn nhan luc chit lugng cao phuc vy sy nghiep xay dyng va phat hian dit nude. Da tiep tue thuc hien chmh saeh ddi mdi can ban, toan dien giao due. Van kien Dai hdi lin fliii XU nhan manh: 'Tiep tuc ddi mdi manh me, ddng bd cae yau td co ban eiia giao due, dao tao flieo hudng coi trgng phat trian phim chit, nang luc ciia ngudi hgc...; Hoan thien he thdng giao due qude dan tiieo hudng he thong giao due md, hoc tap sudt ddi va xay dyng xa hdi hgc tap...; Bh\ mdi can ban edng tac quan h giao due, dao tao, bao dam
Khoa hpc chinh tn - So 2/2019
• Nghien ciiu • Trao ddi
dan chu, thdng nhat; tang quyen ty chu va trach iihi?m xa hgi cua cae eo sd giao due va dao tao;
coi trpng quan li ehit lugng...; Phat trien ddi ngu nha giao va can bd quan li giao due, dap iing yeu cSudii mdi gjao due va dao tao...; Ddi mdi chinh sich, ca cha tai chmh, huy ddng su tham gia ddng gop cua toan xa hgi; nang cao hieu qua dau tu da phat trian giao due va dao tao"'.
Ka thira quan diam chi dao cua nhiing nhiem Id tnrdc, Dai hdi lan thir XII xae dinh ddi mdi can ban, toan dien giao due, dao tao, phat trien nguon nhan luc la ka sach, qude sach hang dau, tieu di6m eua sy phat hien, mang tmh dot pha, khai md con dudng phat hidn ngudn nhan lye Viet Nam hong tha ki XXI, khing djnh triat li nhan sinh mdi eua nen giao due nude nha: "day nguoi, day ehii, day ngha".
Muon cai each nen giao dye qude dan thi can trien khai nhiau gjai phap ddng bd. Trudc bat, can nang cao nang lye va ehat lugng eua ddi ngu giao vien; cai each chuong trinh hge, phuang phap day
• hpc de thich iing nhanh vdi sy thay ddi ciia xa hdi va yeu can ciia cdng viec. Cd nhu vay mdi theo kip dugc su tian bd cua khoa hge - edng nghe va xShgi.
Doi vdi nha tmdng, nai eung iing lao ddng, can dao tiro gan vdi viec lam, gan vdi su dung, dao tao theo nhu cau eua xa hgi, gan "dau vao" vdi
"dau ra" mot cdch chat ehe. Phai ket hop giira i M truong voi doanh nghiep va doanh nghiep vdi nba fnrong, nha trudng vdi cae ea sd dao tao khac.
ITiong qua cae hinh thiic lien kat dao tao giira nha tmong vdi eac ca sd, doanh nghiep ma ehuang frinhdao tao cua nha trudng ludn dugc diau chinh, (^ nhat, tiiich iing vdi trinh do cdng nghe mdi, nang cao nang lye eanh tranh, tinh sang tao eua sinh vien, phii hgp vdi yeu cau ngay cang eao cua xahpi.
Oay manh hgp tae nghian ciiu khoa bgc va tliirong mai hda cae kat qua nghien ciiu giiia nha ''"ong va doanh nghiep. Mdi quan he giiia nha t'yong va doanh nghiep khdng chi tao diau kien nang cao ehit lugng dao tao, ma cdn dem lai hieu 1"^ ilao tao. Sy hgp tae chat che giiia nha trudng va doanh nghiep la giai phap hftu bieu da dao tao
nhan lye dap ling duge nhu eiu thye ta ciia xa hdi, tao "dau ra" cho smh vian. Diau nay se giiip nba trudng tang kha nang ty ehu vh tai chinh va sir dung bieu qua ngudn vdn diu hr... Ddi vdi sinh vidn, su hgp tac nay se gdp phin diau chmh nhan thiic, nang cao ddng ea hge tap, tang ca hdi tim viee sau tdt nghiep...
Giao due dai hge can gan vdi nhu eiu ciia xa hdi, thdng qua don "dat bang", bao dam can ddi giira cae nganh, ngha, tranh trudng hgp nganh, ngha khdng ein thi thiia, nganh, ngha ein thi thieu. Day manh edng tac hudng nghiep sdm cho hgc sinh, bao dam eho ngudi hgc cd dinh hudng diing ve nganh, ngha, phat buy duge sd trudng va nang lye, tii do xae dinh muc dich, ddng ea, tinh cam, thai do hgc tap diing dan da mang lai bieu qua eao nhat.
Nha trudng can dua eae chuang hinh va phuong phap day - hge thuc ta vao ngi dung giang day, dao tao kT nang thuc hanh, nhu bgc ki doanh nghiep, tao dieu kien da sinh vian thye tap, tiap xiie trudc vdi edng viec, bao dam smh vian lam dugc viec ngay sau khi tdt nghiep. Nba tmdng can tap trung dao tao chuyen sau, hanh tmdng hgp hge nhiau, hgc rgng nhung khi tdt nghiep lai khdng dap ling duge yau cau cdng viee va phai dao tao lai.
Nha trudng cin tiiuc hien tdt phuang cham dao tao la:' 'dao tao nhiing gi xa hdi can chii khdng dao tao nhiing gi nha trudng cd", dao tao phai lay ngudi bgc lam hung tam. Dae biet, nha hirdng can nang eao ehit lugng dao tao, kiam tra, giam sat chat ehe diu ra tranh trudng bgp "bgc gia, bang that", hoae
"bing that, kian tbiic gia", thuc hien phuang phap danh gia hi ban ngoai (ngudi sir dung lao ddng) kat hop vdi danh gia ban n-ong (nba hudng), tranh tinh trang bing eao nhung khdng dap ting dugc yau ciu cdng viee, gay ton kem hong cdng tac dao tao.
Gia tang eae hmh thue giao duc^ cdng nghe trong nha tiudng, ein diu hr phat hien nang eao chit lugng giao due ngha nghiep, dac biet cdng tac dao tao ngha cho ngudi lao ddng.
Thu hai, chinh sdch ddi v&i ngu&i lao ddng.
Doi vdi ngudi sir dung lao ddng, cd cbinh saeh tbu hut, sir dung va dao tao phat tnhn ngudn nhan luc.
Cae ea sd tiiyc ta ngoai viee diu tu hd trg cho nha
Khoa hpc chinh trj - So 2/2019
' Nghien CL(u - Trao ddi trudng trong cdng tac dao tao, can tham gia trye
tiap vao xay dyng rauc tieu, chuong trinh, ndi dung dao tao ciia trucmg, ma hinh thirc phd bian va bieu qua nhat la "dat hang" dao tao. Doanh nghiep can xay dyng va cap nhat chuong trinh ciia nha tmdng, thdng qua eac cugc thao luan va trao ddi thdng tin, da nha trudng va doanh nghiep cap nhat kien tiiiic, kmh nghiem, ddi mdi. Gidi chuyan gia dang lam viec trong cae doanh nghiep cung la ngudn bgp tac tiam nang, cd tha dam nhan mgt phan giang day eua nha trudng. Lam duge diau nay se giiip eho ca doanh nghiep (ngudi su dung lao dgng) va nba trudng (ngudi cung irng lao dgng) cd sy gan ket chat che, tao dieu kien cho ca hai eiing phat tnan. Nha ttudng dao tao ra lye lugng lao ddng chit lugng cao va doanh nghiep tuyan dugc ngudi lao ddng lam dugc viec ma khdng phai tdn ehi phi cho dao tao lai.
Can thay doi nhan ihiic ciia ngudi dan ve tam quan trgng cua giao due - dao tao. Mudn vay, can tao diau kien cho ngudi lao dgng dugc di hgc, duge dao tao, sau dd, cd chinh sach thda dang cho ngudi lao dgng cd trinh do chuyan mdn, da hg cd mdi trudng lam viec tdt, phat huy dugc kha nang eiia minh. Ngudi lao dgng can dugc dao tao khdng nhiing trude khi tham gia lam viec, ma cdn trong va sau klu tham gia lao ddng, bdi yau eau ciia cdng viee, su tian bd khoa bgc - edng nghe va sy thay ddi cua xa bdi, budc ngudi lao dgng pliai khdng ngimg cap nhat kian tiuic mdi da thich nghi.
Thic ba, ngdn sdch cho gido due: Can tang ngan saeh eho giao due de tao ra ngudn nhan luc ddng bg, lanh ngha, thiic day nan kinli ti phat triin;
tao diau kien kau ggi vdn dau tu, gdp phin tang ngan saeh Nha nude, diy manh cdng tac xa hgi hda giao due bang viec lien kat ve tai chinh va ea sd vat chat, tao dieu kien eho dgi ngy doanh nhan trye tiap tham gia giang day; phat buy vai trd eua giao due - dao tao ngoai ngan sach nba nude, thu hut eac ca nhan, to ehire, cdng ddng tham gia, phat huy vai trd giam sat cua cdng ddng ve giao due - dao tao; xay dyng xa bdi hgc tap theo phuong cham "bgc sudt ddi, bge mgi luc mgi noi". Tap trung ren luyen cho ngudi bgc khdng chi tri thuc ma ca dao diic, kT nang mam da ed kha nang lam
viee tdt, tiueh iing nhanh vdi sy thay ddi ciia cong viee, xa bdi va hgi nhap qude ta sau khi tdt nghiep, mang lai bieu qua va nang suit lao ddng cao. ^ Nba nude, doanh nghiep va nha hirdng can nghian ciiu, danh gia diy du, cbuili xae thye hang eo ciu nhan luc d timg giai doan, du bao chmh xae va kip thai nhu eiu vh ngudn nhan lye chat lugng cao ciia cae nganh trong bien tai eung nhu tucmg lai, nim ro eac ngudn nhan lye tiiira va thiau, xae dinh nguyan nhan ciia tinh trang tran; tir dd, ap dung eac ehuih sach va cdng cu ddn bay phii hgp nhim dao tao, khai tiiac, su dung hgp li va hieu qua nguon nhan lye. Di cd su kat hgp lueu qua giua giao due - dao tao va phat trian ngudn nhan lye, ein bao dam duge su can ddi, phii bgp gifta eung va ciu lao ddng, ti:anh tiirdng hgp "vira tiiira, vira thiau" lao ddng.
c i n chu y dan chinh saeh sii dung va dai ngg ddi vdi giao due - dao tao va phat trien ngudn nhan luc. Mudn thu hiit duge ngudn nhan lye chat lugng cao, phai quan tam dan tian luong va chinh saeh dai ngg ddi vdi ngudi lao ddng nhu: bd tri viec lam pbii hgp, tdn trgng nguyen vgng va Igi ieh cua ngudi lao dgng, tao mdi trudng lam viee ty do, dan ehii, khoi day long say me sang tao; ddng thdi, dgng vian, dai ngg ca va vat chat lan tmh thin ddi vdi ngudi lao dgng, dae biet la lao ddng cd trinh do eaoQ
"'Me«g7om?ftoMgAB/jdm 20/7. Nha xuit ban Thingke Ha Noi,2018,tr.234
u).Hiv.|s) Ej^g Cong san Viet Nam, KOTjfce/7db!/7of£)ai6z^
todn quoc lan thuXU, Nha xuat ban Oiinh in Qu6c ma. Ha Ngi,2016,tr.228,113-114va 115-116-117 '^' Duong Vmh Suong, Gido due ddo tao ^^ phdi triin nguon nhdn luc chdt lugng cao a nuac ta hien nay.
http://wwwtapchicongsan.org.vn/Home/Nghiencuu- Traodoi/2014/30648/Giao-duc.dao-tao-voi-phat-trien- nguon-nhan-luc-chat-luong.aspx
Khoa hpc chinh tn - So 2 / 2 0 1 ^
