^kdfi.lu4ti>dXiMhii 86 4(337)-2020
PHAP LUAT VE NGANH NGHE DAU TU KINH DOANH CO DIEU klEN VA DIEU KIEN DAU TU KINH DOANH
BAT CAP VA KIEN NGHj HOAN THIEN
• TRlfaNG T H £ CON *
Tom tdt: Bdi viet phdn tich mdt so bdt cdp trong quy dinh cua phdp lugt vc ngdnh nghe ddu lie kinh doanh, ngdnh nghe ddu tie kinh doanh co dieu kien, dieu kien ddu tir kinh doanh vd kien nghi hodn thien phdp ludt ve linh vuc ndy.
Abstract: The paper analyzes some inadequacies of the law on business investment lines, conditional business investment lines, business investment conditions and makes recommendations to improve the law in this field.
1. Mdt so bat cap trong quy dinh cua phap lu^t v l ngdnh nghe kinh doanh cd dieu ki^n vd dieu kifn dau tv kinh doanh
Dieu 33 Hien phdp ndm 2013 quy dinh mpi ngudi cd quyen ttr do kinh doanh trong nhiing nganh nghe ma phap luat khdng cdm. Luat Doanh nghiep nam 2014 quy dinh doanh nghiep duac quydn tir do kinh doanh trong nhirng nganh, nghe ma luat khdng cam (khoan 1 Dieu 7) vd cd nghia vu dap ling du didu kien kinh doanh khi kinh doanh nhimg nganh, nghe dau tu kinh doanh cd didu kien theo quy dinh ciia Ludt Dau tu va bao dam duy tri dii didu kien ddu tu kinh doanh do trong sudt qua trinh boat dpng kinh doanh (khodn 1 Didu 8).
Kinh doanh la viec thuc hien lien tue mot, mpt sd hoac tat cd cac cdng doan cua qua trinh dau tu, tir san xudt ddn tieu thu san pham hoac cung iing dich vu tren thi trudng nham muc dich sinh lgi (khoan 16 Didu 4 Luat Doanh nghipp nam 2014), cdn ddu tu kinh doanh la viec nha ddu tu bd vdn diu tu dd thirc hi?n hoat dgng kinh doanh thdng
qua viec thanh lap td chdc kinh tc; dau tu gdp vdn, mua cd phan, phan vdn gdp cua td chiic kinh te;
dau tu theo hinh thiic hpp ddng hoac thuc hien dir an dau tu (khoan 5 Dieu 3 Luat Dau tu nam 2014).
Theo Luat Ddu tu nam 2014 thi boat ddng dau tu kinh doanh chi duge thuc hien theo 04 hinli thiic la: (i) Thanh lap td chiic kinh te; (ii) Dau tu gdp vdn, mua cd phan, phan von gdp ciia cac td chiic kinh te; (iii) Dau tu theo hinh thitc hpp ddng; (iv) Thirc hien du an ddu tu. Nhu vdy, quy dinh ve dau tu kinh doanh cua Luat Ddu tu da han che boat ddng kinh doanh cua nha ddu tu, ciia doanh nghipp vi theo Luat Doanh nghiep nam 2014 thi kinh doanh la bat ky hoat ddng nao cita doanh nghiep ma cd muc dich lgi nhuan.
Mac du, nganh nghe kinh doanh la thuat ngii duoc diing nhieu trong cac van ban quy pham phap ludt tir Hien phap, Luat Ddu tu, Ludt Doanh nghiep, cac van ban dudi ludt, ciing nhu trong ddi sdng xa hgi hang ngay, nhung hien nay lai chua cd dinh nghTa va su giai thich cu the ve thudt ngQ nay.
Didu 7 Nghi dinh sd 78/2015/ND-CP ngay
Ddn chO & Phdp ludt I
f^wiMAfb t*uM4. VU. ^j\juin. It.
14/9/2015 cua Chinh phu vd dang ky doanh nghiep quy dinh khi ddng ky thanh lap doanh nghidp, thdng bao bd sung, thay ddi nganh, nghd kinh doanh hoac dd nghi cdp ddi giiy chiing nhan dang ky doanh nghidp, ngudi thanh ldp doanh nghiep hoac doanh nghiep lira chgn nganh kinh td cdp bdn trong h? thdng ngdnh kinh t^ cua Viet Nam dd ghi nganh, nghe kinh doanh trong gidy de nghj dang ky doanh nghiep, thdng bdo thay ddi ndi dung dang ky doanh nghiep hoac giay de nghi cap ddi sang giay chiing nhdn dang ky doanh nghiep. Co quan dang ky kinh doanh hudng dan, ddi chieu va ghi nhan nganh, nghe kinh doanh cua doanh nghiep vao Co sd du' lieu qude gia ve dang ky doanh nghiep.
Hien nay, phap luat chua dua ra khai niem, djnh nghia hay each hieu thdng nhdt ve ngdnh nghe kinh doanh/nganh nghe ddu tu kinh doanh, cung nhu nganh nghe dau tu kinh doanh cd dieu kien. Tuy nhien, vdi quy dinh ciia phap Iuat hien hanh, thi cd the hieu nganh nghe kinh doanh/ngdnh nghd dau tu, kinh doanh nhu sau:
- Nganh cd nghia la ngdnh kinh te, do Id mOt bp phan cua nen kinh te ma trong dd tao ra cac sdn phdm hdng hod va dich vu. Khi nen kinh te phat trien thi san pham hang hoa, dich vu ngay cang dupc thay ddi va dugc tao nhieu, phong phu, da dang hon cho nen nganh kinh te ciing se ngay cang nhieu hon, da dang hon.
- Nghe duac hieu la nghe nghiep, nghia la nhihig cdng viec trong mpi ITnh vuc boat dpng cd tinh dn dinh va chuyen biet.
Nhu vay, cd the hieu nganh nghe kinh doanh la thudt ngii phap ly dugc dung de xac djnh nhung ITnh vuc nghd nghiep, nganh kinh te ma doanh nghiep dir kidn se thuc hien hoat ddng kinh doanh
sau khi dupe ca quan nha nude cd tham quyen cap gidy chiing nh?n dang ky doanh nghiep. Tuy nhien, ft-ong ndn kinh td thi trudng phat tridn nhanh va manh thi cd nhung linh vuc, ndi dung doanh nghiep dang ky hoat ddng cd the chua duac phdn nganh, chua dugc quy dinh h'ong danh muc ngdnh kinh td, ddng thdi nhiing linh v^rc. npi dung ndy khdng thupc nhiing nganh, nghe, ITnh vge cam boat dpng ddu tu kinh doanh. Cho nen ndi rgng ra, nganh nghe kinh doanh cua doanh nghiep la nhCmg ITnh v^e nghd nghiep ma doanh nghiep du kidn se thuc hien hoat ddng kinh doanh sau khi dugc CO quan nha nudc cd thdm quyen cap gidy chung nhdn dang ky doanh nghiep. Viec phdn loai ngdnh nghd kinh doanh giup cho Nha nudc quan ly kinh td, xa hgi, cac hoat ddng cua doanh nghiep dugc thudn lgi, d l dang hon, ddng thdi tgo thanh nhiJng chuan muc, ddc thii trong hoat ddng kinh doanh ciia doanh nghiep.
Vi vdy, cd the hieu nganh nghe dau tu kinh doanh cd dieu kien la nhimg ngdnh, nghe ma khi doanh nghiep thuc hien boat dpng dau tu kinh doanh trong nhiing ngdnh, nghe dd phdi dap ung nhimg dieu kien nhat dinh do phap luat quy djnh.
Khoan 1 Dieu 7 Ludt Ddu tu nam 2014 quy djnh nganh, nghe dau tu kinh doanh cd dieu kien la nganh, nghe ma viec thyc hien hoat dpng dau tu kinh doanh trong nganh, nghe do phai dap iing dieu kien vi ly do qudc phdng, an ninh qudc gia, trdt tu, an todn xa hdi, dgo due xa hdi, sue khde ciia cgng ddng. Danh muc ngdnh nghe dau tu kinh doanh cd dieu kien dugc quy dinh tai Phu luc 4 cua LuEit Dau tu nam 2014 vd cac dieu kien dau tu kinh doanh ddi vdi nganh, nghe dau tu kinh doanh cd didu kien phai dupc quy dinh tai cdc ludt, phap lenh, nghi dinh va didu udc qudc te ma Cgng hda
I Ddn chCi & Phdp ludt
^Hdp, Uidt ed JUnh U Sd 4 (337) - 2020
xd hdi chu nghia Viet Nam la thanh vien. Cdc bd, CO quan ngang bd, Hdi ddng nhdn dan, Uy ban nhan dan cac cap, co quan, td chuc, ca nhan khac khdng dugc ban hanh quy dinh vd dieu kien dau tu kinh doanh. Dac bipt, dieu kidn ddu tu kinh doanh phdi dugc quy dinh phii hgp vdi muc tieu vi ly do qudc phdng an ninh qudc gia, trat ty, an todn xa hpi, dao due xa hpi, siic khoe cua cdng ddng vd phai bao dam cdng khai, minh bach,-khach quan, tiet kiem thdi gian, chi phi tuan thii cua nha ddu tu. Cac ngdnh, nghe ddu tu kinh doanh cd dieu kien vd dieu kien ddu tu kinh doanh ddi vdi nganh, nghd dd phai dupc dang tai tren Cdng thdng tin ddng ky doanh nghiep qudc gia (Dieu 7 Luat Ddu tu nam 2014).
Vi vay, cd the hieu dieu kien dau tu kinh doanh la dieu kien ma ca nhan, td chiic phdi dap iing theo quy djnh cua phap ludt ve dau tu khi thuc hien hoat ddng ddu tu, kinh doanh trong cdc ngdnh, nghd dau tu kinh doanh dugc quy dinh tai Phu luc 4 Luat Ddu tu nam 2014. Do dd, Didu 9 Nghi dinh so 118/2015/ND-CP ngay 12/11/2015 ciia Chinh phu quy dinh chi tiet vd hudng dan thi hanh mdt sd didu ciia Luat Ddu tu (Nghj dinh sd 118/2015/ND-CP) da quy djnh ca nhan, td chiic kinh tS dugc quydn kinh doanh trong nganh, nghe ddu tu kinh doanh cd dieu kien quy djnh tai Phu luc 4 Ludt Ddu ttr nam 2014 ke tti khi dap iing du didu kien vd phai bdo dam dap ung cac dieu kien dd ttrong qua trinh boat dpng ddu tu kinh doanh.
Didu kien diu tu kinh doanh dupc dp dung theo mpt hoac mpt sd hmh thuc nhu: (i) Gidy phep; (ii) Gidy chiing nhdn dii didu kien; (iii) Chiing chi hdnh nghd; (iv) Chiing nhdn bao hidm trach nhiem nghd nghiep; (v) Van ban xac nhdn; (vi) Cdc hinh thuc van ban khac theo quy dinh cua phap luat
khdng dugc quy dinh tai cac diem i, ii, iii, iv va v;
(vii) Cac dieu kien ma cd nhdn, td ehiic kinh te phdi dap iing de thyc hipn hoat ddng dau tu kinh doanh ma khdng can phai cd xac nhdn, chdp thudn dudi cac hinh thiic van bdn quy djnh tai cac diem i, ii, iii, iv, v vd vi.
Ludt Ddu tu nam 2014 (sua ddi, bd sung nam 2016) da dua ra danh muc 243 ngdnli nghe dau tu kinh doanh cd dieu kien. Tuy nhien, trong mdi nganh nghe kinh doanh cd dieu kien thudng bao gdm mpt hoac nhieu nganh nghe, hoat ddng kinh doanh cy the. Thdng ke cho thay, cd tdng cdng 589 nganh, ddng thdi tuong iing vdi 243 nganh nghe kinh doanh cd dieu kien thi cd khoang 3.407 di6u kien kinh doanh cu the dugc quy dinh d 234 van bdn quy pham phap luat. Nhu vay, danh myc nganh nghe dau tu kinh doanh cd dieu kien dugc tap hgp, thdng ke tu cac quy dinh tai nhieu van ban quy pham phap ludt khac nhau lien quan ddn didu kien kinh doanh. Thdng ke cho thay, cac dieu kien kinh doanh hien nay dugc quy djnh kha da dang, cd den 149 loai dieu kien kinh doanh khae nhau'. Can cii vao cdc tieu chi khac nhau, cd the phdn loai didu kien kinh doanh thanh cac nhdm khac nhau. Cac didu kien kinh doanh hien nay cd thd chia lam 07 nhdm chinh bao gdm: (i) Yeu cau ngudi lam viec trong doanh nghiep phai cd chiing chi do bd/nganh ban hanh; (ii) Yeu cau ve dia didm, nhu dien tich tdi thieu ma doanh nghiep phai dat dugc, cd dia chi rd rang...; (iii) Yeu cau ve nang luc san xudt, nhu yeu cau kho, xudng phdn ldn quy dinh chi tiet ve each xdy dyng, tieu chudn ky thudt de dam bao vice bao quan, san xudt; (iv) Yeu cau ve nang lyc nhan lyc, nhu tieu chudn ky nang nhan lyc thudng quy dinh cac loai bdng cdp, ITnh vuc timg lam viec ma ngudi lao
Ddn chO & Phdp lu$t I
fjnujp uwt oa JUnH tt
ddng phai cd; (v) Yeu edu vd tieu chudn sd lugng nhan lyc quy dinh tdi thidu sd lao dgng phdi dam bao cac yeu edu ve ky nang; (vi) Yeu cau vd ndng lire tdi chinh, nhu vdn quy dinh sd vdn tdi thidu phdi cd de kinh doanh; (vii) Yeu edu, dp dat mdt phuong thuc kinh doanh ciing nhdc nhu tdng dai ly, dai ly; van tai hanh khach theo tuydn cd dinh^.
Nhu vay, trong nhiing nganh nghe, ITnh vuc kinh doanh cd didu kien thi nhd ddu tu phai dap iing dugc ddy du cac dieu kien theo quy dinh ciia phap luat trong sudt qua trinh boat ddng thi mdi dugc ra nhap thi trudng va thyc hien dy an ddu tu, boat dgng dau tu kinh doanh.
Can cu vao cac dieu kien de nha ddu tu dugc xem xet chap thuan, cho phep thyc hien du an ddu tu, thuc hien boat ddng ddu tu kinh doanh thanh mpt sd nhdm ca bdn nhu sau:
- Nhdm quy dinh ve dieu kien tu each ehii the cua nha dau tu. Tu each chii the nha dau tu cd the dugc xem xet dudi gde dp nhd dau tu la ca nhan hay phap nhan; nhd dau tu trong nudc hay nha ddu tu nudc ngoai, td chuc kinh te cd vdn ddu tu nudc ngoai. Trong mdt sd ngdnh, nghe hien nay phap lu?t quy dinh chu the thyc hien boat ddng kinh doanh phai la cac td chuc kinh te, doanh nghiep hoac cdc yeu cau ve qudc tich, tham chi cac yeu edu dac biet khae. Chang ban, khoan 1 Dieu 10 Luat Kinh doanh bat ddng san nam 2014 quy dinh td chiic, ca nhan kinh doanh bat ddng san phai thanh lap doanh nghiep hoac hgp tac xa, hay Dieu 10, Didu 13 Nghi dinh sd 83/2014/ND-CP ngay 03/9/2014 cua Chinh phii vd kinh doanh xang ddu quy dinh didu kien de dugc san xuat, kinh doanh xang dau phai la doanh nghiep.
Ddi vdi nha dau tu nudc ngoai, khoan 6, khoan 7 Dieu 2 Nghi djnh sd 118/2015/ND-CP quy dinh
nhd ddu tu nudc ngodi phai dap img cac dieu kien khi thyc hien boat ddng ddu tu trong nhirng nganh, nghd ddu tu cd difiu kien theo quy djnh tai cac luat, phap lenh, nghi dinh, dieu udc qudc td ve ddu tu. Di8u kien ddu tu ddi vdi nha dau tu nudc ngoai dugc ap dyng ddi vdi boat ddng ddu tu ca trong trudng hgp nhd ddu tu nudc ngoai nhdn ehuydn nhugng du an ddu tu hoac cac trudng hgp tiep nhdn dy an ddu tu kliac. Khoan 1 Didu 10 Nghi dinh sd 118/2015/ND-CP quy djnh didu kien ddu tu ddi vdi nha ddu tu nudc ngoai gdm: (i) Dieu kien ve ty le sd hiiu vdn dieu le cua nha ddu tu nudc ngoai trong td chuc kinh tc; (ii) Didu kien ve hinh thiic ddu tu; (iii) Dieu kien ve pham vi boat ddng dau tu; (iv) Dieu kidn ve ddi tdc Vict Nam tham gia thuc hien boat dpng dau tu; (v) Dieu kien khac theo quy dinh tai cac ludt, phap lenh, nghj dinh va dieu udc qudc te ve ddu Ur. Ddng thdi, trong mdt sd van bdn quy pham phdp luat va cac hiep dinh qudc te ve ddu tu ma Viet Nam ky ket hoac tham gia cdn quy dinh cac dieu kidn khac nhu ve qudc tjch ddi vdi nha dau tu nudc ngoai.
Chdng han, Didu 9 Nghi dinh sd 09/2018/ND-CP ngay 15/01/2018 cua Chinh phu quy dinh chi tiet Ludt Thuang mai va Luat Quan ly ngoai thuang ve boat ddng mua ban hang hda va cac boat ddng lien quan tryc tiep den mua ban hang hda ciia nha ddu tu nudc ngoai, td chuc kinh te cd vdn dau tu nudc ngoai tai Vict Nam quy djnh dieu kien de nha dau tu nudc ngoai dugc cap gidy phep kinh doanh boat d^ng mua ban hang hda vd cdc boat ddng Hen quan true tiep den mua ban hang hda tai Viet Nam phai thugc nudc, vung lanh thd tham gia dieu udc qudc te md Viet Nam la thanh vien cd cam ket md cua thi trudng cho boat ddng mua ban hang hda vd cac hoat ddng lien quan true tiep den
I Ddn chD & Phdp lu^t
IJnap lugt ed JUnh tl
so 4 (337) - 2020mua ban hang hda. Vi vay, nha ddu tu thyc hipn dy an dau tu hen quan tryc tiep den mua ban hang hda tai Viet Nam phai bao dam tieu chi ve qudc tich nhu phap ludt quy djnh tai Dieu 9 Nghi djnh sd 09/2018/ND-CP.
- Nhom quy djnh ve dieu kien nang lyc ciia nha ddu tu. Trong mgt sd nganh, nghe phap luat quy djnh nha ddu tu phai dap ung dugc cac dieu kien, nang lyc nhdt dinh thi mdi dugc thuc hipn cac ho^t dpng dau tu, san xuat kinh doanh. Nang lyc ciia nhd ddu tu cd the dugc xem xet dudi nhieu gde dp khdc nhau nhu kinh nghiem, vdn, nganh nghe kinh doanh, dpi ngu nhan lyc, co sd vat chat.
Chang han, khodn 2 Dieu 41 Luat Khoang sdn nam 2010 quy djnh nhd ddu tu phdi cd vdn chii sd huu it nhat bang 50% tdng vdn ddu tu thuc hien de an tham dd khoang sdn va bang 30% tdng vdn dau tu cua nha dau tu khai thac khoang san. Cho nen de dugc thyc hi?n dau tu trong ITnh vyc khoang sdn thi nha dau tu phai dap ung dugc day dii cac didu kipn vd vdn theo quy djnh cua Luit Khoang san.
Ben canh nang lyc vd vdn, tai chinh, trong nhidu ngdnh, nghd, phap luit cdn quy dinh nhd diu tu phdi dap iing cdc dieu kien vd kinh nghidm, nhin lyc, co sd vat chit... nhu trong linh vuc giao due, dao tao, y td, thd thao. Dieu 22, Didu 23 Ludt Giao due dai hpc nam 2012 quy djnh de dugc thanh lap co sd giao dye dai hgc, ngodi didu ki^n ve vdn, nhd ddu tu phdi cd dien tich dat xdy dyng ttirdng tai tru sd chinh khdng dudi 05 ha va dat binh qudn it nhdt 25 m^/sinb vien tai thdi didm trudng cd quy md ddo tao dn djnh 10 nam phat tridn, cd dpi ngu giang vien cd trinh dp tir tien sT trd Ien dap ung yeu edu boat dgng cua nha trudng.
Didu 5, Didu 6, Didu 7 Nghj dinh sd
106/2016/ND-CP ngay 01/7/2016 cua Chinh phu quy dinh dieu kien kinh doanh boat dgng the thao quy djnh dieu kien de kinh doanh boat ddng the thao la phdi cd ddi ngu nhdn vien, hudn luyen vien, nhdn vien y tc bao dam dap iing dieu kien.
Cho nen, de dugc thuc hien du an dau tu, boat ddng diu tu kinh doanh trong ITnh vyc the thao thi nha dau tu phdi bao dam ddp ung dugc day du cac dieu kien ve nhan lyc theo dung quy djnh ciia phdp ludt. Dgc bipt, ddi vdi nhiing nganh nghe cd nguy ca dnh hudng den tinh mang, siic khdc con ngudi, an toan xa hdi, phap ludt quy dinh cac dieu kien vd nhan lyc rdt chat che nhu trong ITnh vyc xdy dyng, chiing khoan, y te, cac boat ddng djch vu.
- Nhdm cac quy djnh ve dieu kien ddi vdi vdn va ty le sd hiru vdn dieu le ciia nhd ddu tu. Nghien cuu he thdng phap ludt Viet Nam hien nay cho thiy, cac quy djnh ve vdn, ve ty le sd hu'u vdn dieu le cua nhd dau tu chu yeu dugc quy djnh trong mdt sd nganh nghd dac thu, quan trgng nhu ngdn hang, bao hiem... va ddi vdi cac nha ddu tu nudc ngoai.
Nhu vdy, cd the ndi cac quy djnh cua phap ludt ve nganh, nghe, linh vyc kinh doanh cd dieu kien va didu kien de dugc ddu tu kinh doanh hien nay dugc quy dinh tan man, manh miin ttong nhieu van ban quy pham phap ludt khac nhau, gay khd khan cho viec thyc hien tren thyc te. Khi gia nhdp thi trudng, nha dau tu kinh doanh rat khd biet Imh vuc boat dpng cua minh cd phai la nganh nghe kinh doanh cd dieu kien hay khdng va cac dieu kien kinh doanh can phai dap iing la gi. Theo Phdng Thucmg mai va Cdng nghiep Vict Nam (VCCl), cd 04 tieu chi dd ddnh gia quy dinh cua phap ludt Id tinh minh bach, tinh thdng nhdt, tinh hgp ly va tinh kha thi. Dua tren 04 tieu chi nay,
Ddn chCi & Phdp lu$t I
f^wuifi. LUUl. VU, _ ^ J H « K
VCCl da danh gia didu kien kinh doanh cd 03 dac diem ndi bat la: (i) Didu kien kinh doanh cd tinh chdt ap d|t quy md doanh nghigp; (ii) Didu kien kinh doanh cd tinh chit can thiep vdo quydn ty quydt ciia doanh nghiep; (iii) Didu kidn kinh doanh cd tinh chat can thiep vao thj trudng bdng cac bien phap/menh lenh hdnh chinb^.
Tren thyc te, viec xac djnh mdt nganh nghd ddu tu kinh doanh cd dieu kien theo quy dinh cua phap ludt chuyen nganh hien nay chua rd ve tieu chi, phuang phap vd/hodc cac tieu chi cd thd khac, chua thdng nhit d cdc vdn bdn khac nhau. Dac biet, Luat Ddu tu ndm 2014 mdi chi dua ra eac dieu kien can trong viec quy djnh diiu kien ddu ttr kinh doanh, kinh doanh cd dieu kien md chua dua ra cac dieu kien dii, tue la viec quy dinh ndy phdi la giai phap duy nhit, tdt nhat va khdng cdn giai phap nao khac. Cac dieu kien dau tu kinh doanh chua dugc quy djnh trong Ludt Ddu tu nam 2014 va eae van ban budng dan thi hanh nhung lai dugc quy dinh trong cdc van ban cua timg nganh, nghe, ITnh vyc cy the. Trong khi do, cac van bdn phap luat h'ong tung ngdnh, nghe, ITnh vyc cu the quy dinh vd dieu kien de dugc dau tu_kinh doanh hien nay chua thuc su ro rang. Doanh nghiep khi di kinh doanh phai chdp hanh, tudn thii rdt nhieu yeu ciu didu kien khac nhau, nhu dieu kien cho doanh nghiep, dieu kien cho san phim, dich vu; dieu kien trudc khi kinh doanh, ttong qua ttinh kinh doanh... Tren thuc te, trong nhieu trudng hop khdng cd sy phdn dinh ro rang giiia dieu kien ddu tu kinh doanh va cac yeu cau dieu kien khac ma doanh nghiep phai tudn thCi''.
2. Kien nghj hoan thien phap luat ve nganh nghe kinh doanh, kinh doanh cd dieu kl|n vd didu kien dau tir kinh doanh
Vd bdn chdt, phap luat quy djnh cac nganh nghd kinh doanh cd dieu kien va cac dieu kien dau tu kinh doanh la ban chd ty do kinh doanh nhung viec ban ch^ ty nay la cin thiet vi ly do an ninh qudc phdng, trdt ty cdng, siic khde cpng ddng, dinh hudng phat triSn kinh te, xd hdi cua Ddng vd Nha nudc. Vi vay, xudt phdt tu quyen ly do kinh doanh da dugc Hien phdp nam 2013 quy dinh, phap luat cin loai bd cac nganh nghe dau tu kinh doanh cd didu kien va dieu kien ddu tu kinh doanh khdng dling, khdng hpp ly dc xay dyng mdi trudng ddu tu kinh doanh thdng thoang, tao dieu kipn thiic day boat ddng dau tu kinh doanh, kinh te, xa hdi phat ttien. Chinh vi viy, cac dieu kien han chd diu tu kinh doanh cin phdi dugc xdy dyng tren cac tieu chi vi lgi ich cdng, sue khde cdng ddng, van hda xa hdi, an ninh qudc phdng va nhu ciu phat trien kinh te, xa hdi theo dung djnh hudng. Tuy nhidn, cac didu kidn dau tu kinh doanh phdi la bien phap, giai phap cudi cung, giai phap duy nhat, tdi uu nhat dc dat dugc cac muc tieu qudn ly, muc tieu phat then cua kinh te, xa hdi, ddng thdi phai ban che tdi da cac chi phi tuan thu cho eac ca nhan, td chuc thyc hien hoat ddng day tu kinh doanh.
Vi viy, viec hoan thien cac quy dinh ciia phap ludt ve ngdnh nghe diu tu kinh doanh cd didu kien vd dieu kien diu tu kinh doanh, theo tac gia can phdi tap trung vao cac van dc sau:
Thu nhdt, cac quy dinh cua phap luat ve ban che ddu tu kinh doanh, ddu tu kinh doanh cd dieu kien, dieu kien dau tu kinh doanh phai dugc xiy dyng dya tren nhimg luan cii khoa hoc, tudn thii nhirng dieu kien cu the, ro rang. Mudn vay, chiing ta cdn phai nghidn ciru, tim hieu, hieu dung ban chat quyen ty do kinh doanh, dieu kien ddu ttr kinh
I Ddn chO & Phdp lu$t
fjnap mgt od JUnh tl S6 4 (337). 2020
doanh, dieu kien ban chd diu tu kinh doanh de ban hanh eac quy dinh phap ludt vd nganh nghe ddu tu kinh doanh cd dieu kien, dau tu kinh doanh cd dieu kien, han che ddu tu kinh doanh chinh xac, phu hgp vdi thyc td, tao didu kien thiic diy kinh te, xa hpi phat ttien, t^o thudn Ipi cho quan ly nha nudc. Nganh nghd diu ttr, kinh doanh cd didu kipn phai dap Qng dugc cd dieu kien can va du sau: (i) Cd muc tieu ro rang nhdm giai quyet nguy ca gdy mdt an todn qudc phdng, an ninh qudc gia, ttat tu, an toan xa hdi, dao diic xa hdi, sue khde cua cdng ddng (didu kien cin); (ii) Quy dinh vd didu kien kinh doanh Id each duy nhdt va tdt nhdt dd giai quydt nguy ca gay mdt an todn qudc phdng an ninh qudc gia, ttat ty, an toan xa hdi, dao dire xa hgi, sue khde cua cgng ddng (dieu kien dii).
Viec phap ludt quy dinh ve dieu kipn ddu tu kinh doanh chi can cQ vao hai tieu chi sy can thidt va ttnh hgp ly ve thdi gian va chi phi nhu hien nay la chua dii. Thyc te cho thdy, cdn nhieu tieu chi khdc cdn phdi dugc dp dung de danh gia quy dinh ve dieu kien kinh doanh nhung chua dugc quy dinh ro rang trong Luit Dau tu nam 2014 va hau nhu it dugc ap dung, dd la: (i) Tao rdo can ve gia nhdp thi trudng cho doanh nghiep; (ii) Han che su sang tao trong san xuat va tieu thy san phdm vd khdng thuc diy hoat ddng kinh doanh theo chudi, chuyen nghiep hda; (iii) Han che tu do hgp ddng, thda thudn gia ca giira ngudi ban - ngudi mua; (iv) Han chd su canh tranh hoac Iam meo md canh ttanh lanh manh; (v) Giy ra tac dgng bdt lgi hoac tac dpng khdng can xung ddi vdi doanh nghiep vira va nhd; (vi) Tao them ganh nang tuan thii phap ludt do chdng cheo hoac khdng tuong thich vdi cac bien phap quan ly khac; (vii) Rui ro phap ly cho hoat ddng kinh doanh do quy dinh khdng rd
rdng, khdng phu hgp vdi thyc te ddi sdng boat ddng kinh doanh ciia doanh nghiep; (viii) Gay tdn that cho doanh nghiep do chi phi co hdi hoac lam mdt ca hdi kinh doanh cua doanh nghiep^.
Thie hai, Didu 4 Luit Doanh nghiep nam 2014 can phdi bd sung dieu khoan quy dinh vd khai niem nganh nghd kinh doanh nhu sau: "Nganh nghe kinh doanh cua doanh nghiep la nhiing ITnh vye nghe nghiep ma doanh nghiep dy kien se thuc hien boat ddng kinh doanh sau khi dugc ca quan nhd nudc cd tham quyen cdp giiy chimg nhan dang ky doanh nghiep" de ddm bdo cac quy dinh cua phap ludt dugc hieu va thyc hien diing, thdng nhit tren thyc tc.
Thu ba, Dieu 7 Ludt Dau tu nam 2014 can bd sung cac didu kien, tieu chi dc xac djnh nganh nghe kinh doanh cd dieu kien va dieu kien dau tu kinh doanh dc bao dam quyen ty do kinh doanh, tao mdi tnidng ddu tu kinh doanh thdng thoang, thuin lgi cho vice thuc hien, ap dung phap ludt va qudn ly nha nudc trong ITnh vuc dau tu kinh doanh. Cu the, can quy dinh mdt nganh, nghe chi dugc coi la ngdnh, nghe diu tu kinh doanh cd dieu kien khi viec quy dinh nganh, nghe dd la cd didu kien de nham giai quyet nguy ca gay mdt an ninh qudc phdng cua dit nudc, trat ty, an toan xa hdi, van hda, dao dire xa hdi, siic khde cdng ddng va viec quy dinh vc dieu kien ddu tu kinh doanh la giai phap duy nhat, tdt nhdt de giai quyet cac nguy CO nay.
Ddng thdi, Dieu 7 Luat Ddu tu nam 2014 can bd sung cac tieu chi can phai dugc xem xet, danh gia khi quy dinh cac dieu kien ddu tu kinh doanh de bao dam chat che, khdng lam anh hudng den quyen tu do kinh doanh, ban che canh ttanh, sy (Xem liSp Irang 51)
Ddn chO & Phdp lu$t I
^hi kdnh phdp, bidt 86 4 (337)-2020
thu sy: giup d& vd ky thuat chuyen mdn cdng nghp vd trinh do qudn ly vd mdi ttudng cua cac nudc, cac td chuc quoc td. Cd thd gQi can bp, cong chQc di ddo tao is cac nuac v6 chuyen nganh mdi trudng, phap luat mdi trudng de cd nhQng chuyen gia ve moi trudng phyc vy cho cdng tac qudn ly mdi trudng trong cac khu cdng nghiep d dia phuang dugc tdt ban. Ben canh dd, can tang cudng viec huy dpng ngudn luc tdi chinh cho cdng tdc bdo ve moi trudng trong cac
khu cdng nghiep, bdi le ngan sdch chi cho boat dpng bdo v$ mdi trudng trong qudn ly nha nudc cdn ban che. Can ddy manh phat trien kinh te de tdng ngudn ngdn sach cho bao vp mdi trudng theo nguyen tdc phat tt-ien kinh te - xa bgi den ddu phdi gan lien vdi bao ve mdi trudng den dd, the hien trong eac khoan thu hgp ly cho bao ve mdi trudng tQ hoat ddng sdn xuat, kinh doanh cua cdc doanh nghiep trong cac khu cdng nghiep •
/. Phdn tich dim tren cdc so lieu cua Trung idm Quan trdc vd Bdo v^ mdi trudng - Sd Tdi nguyen vd Mdi trudng Thanh Hda, Bdo cdo Quan trdc chdt lupng moi trudng cac dpi ndm 2018.
2. Ngudn: Trung tdm Quan trac vd Bdo vp mdi trudng - Sa Tdi nguyen vd Moi trudng Thanh Hda, Bdo cdo Quan trac chdt lir0ig moi trudng cdc dpi ndm 2018.
Phap luat ve nganh nghe Oau tir...
(Tiep tlieo trang 37) sang tao ttong kinh doanh; khdng tao nen rQi ro,tao them ganh nang cho cac ca nhdn, td chuc kinh doanh, hgn che canh ttanh.
Thir tu, cin ra soat lai he thdng van bdn quy phgm phap ludt dd bao ddm phdp Iuat dugc quy dinh thdng nhdt, dpng bd ve nganh nghd diu tu kinh doanh cd dieu kien vd dieu kien dau tu kinh doanh khdc phyc sy mau thuin, chdng cheo ttong
quy dinh ve nhung nganh nghe, linh vyc diu tu kinh doanh cd dieu kien, dieu kien diu tu kinh doanh, hgn ehe dau tu kinh doanh. Cd nhu vdy, cac quy dinli cua phdp ludt ve nganh nghe kinh doanh cd dieu kien va dieu kien dau tu kinh doanh mdi bdo dam tinh minh bach, thdng nhat, hpp ly, cd tinh khd thi vd thuc diy kinh te, xd hdi phdt trien, tao didu kipn thudn lgi cho quan ly nha nudc •
/. Vi$n Nghien cuu qudn ly kinh ti Trung uong. Bo Ki hogch vd Ddu tu (2017). Bdo cdo kinh doanh co diiu ki4n ndm 2017. thdng 6/2017. Hd Ndi. tr.36.
2. Vi?n Nghien cuu qudn ly kinh te Trung uffng. Bo Ki hogch vd Ddu tu (2017). tldd. tr. 37.
3. Phong Thuang mgi vd Cong nghiip Vi?t Nam, Ngdn hdng Thi gi&i (2017). Bdo cdo rd sodt dieu ki?n kinh doanh vd quyin tu do kinh doanh & Viet Nam, Hd NQI. thdng 6/2017, tr. 28 - 29.
4. Vi^n Nghien cuu qudn ly kinh ti Trung uong. Bo Ki hogch vd Ddu lu (2017). tldd, tr. 13, 15.
5. Vi^n Nghien cuu qudn ly kinh te Trung uong. Bo Ki hogch vd Dau lu (2017), tldd, tr .27.
